ΛΟΥ ΧΣΟΥΝ

狂人日記 迅鲁

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ ¤ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: ZHANG HUAIJIANG

ΕΙΣΑΓΩΓΗ «Όταν επέστρεψα από την Ιαπωνία, έµενα σ’ έναν ξενώνα στο Σαοξίν. Υπήρχαν εκεί τρία δωµάτια, τα οποία συντη-ρούσε κάποτε µια γυναίκα, που κρεµάστηκε στη χαρουπιά της αυλής. Παρόλο που το δέντρο είχε µεγαλώσει πολύ και τα κλαδιά του δεν µπορούσε να τα φτάσει κανείς, τα τρία δωµάτια παρέµεναν άδεια. Έµεινα κάµποσα χρόνια σ’ αυτό το ήσυχο µέρος. Αντέγραφα παλιούς κώδικες, που δεν είχαν την παραµικρή πολιτική αναφορά, και το µόνο που ήθελα ήταν να κυλήσει έτσι γαλήνια όλη µου η ζωή. Τα βράδια του καλοκαιριού, όταν είχε πολλά κουνούπια, καθόµουν κάτω από τη χαρουπιά, έκανα αέρα µε τη βεντάλια µου, και κοίταζα τον ουρανό µες απ’ το πυκνό φύλλωµα του δέντρου, ενώ οι κάµπιες που ξεµύτιζαν µε τη δροσιά, έπεφταν στην πλάτη µου σαν παγωµένες σταγόνες. Ο µοναδικός µου επισκέπτης ήταν ένας παλιός µου φίλος, ο Τσιν Χσινγί. Ερχόταν, άφηνε την τσάντα του στο σα-ραβαλιασµένο τραπέζι, έβγαζε το πανωφόρι του, καθόταν απέναντί µου λαχανιασµένος, σαν να είχε δώσει µάχη µε δέκα σκυλιά, κι αρχίζαµε την κουβέντα. —Τι είναι αυτά; µε ρώτησε ένα βράδυ, κοιτάζοντας τους κώδικες που αντέγραφα. —Τίποτε. —Τότε γιατί τα αντιγράφεις; —Έτσι, χωρίς λόγο. —Νοµίζω πως θα µπορούσες να γράψεις κάτι...

Κατάλαβα αµέσως. Την εποχή εκείνη εξέδιδαν το περιοδικό Σύγχρονη Νιότη, αλλά δεν είχαν ιδιαίτερη επιτυχία, και σκέφτηκα πως θα ένοιωθαν πολλή µοναξιά. Εν πάση περι-πτώσει, είπα: —Φαντάσου ένα σιδερένιο σπίτι, χωρίς πόρτες και παράθυρα στους συµπαγείς τοίχους του. Μέσα κοιµούνται αρκετοί άνθρωποι, που σε λίγο θα πεθάνουν από ασφυξία. Εσύ το ξέρεις πως θα πεθάνουν, αλλά εκείνοι δεν νοιώθουν τίποτε. Αν τώρα βάλεις τις φωνές και ξυπνήσουν αυτοί που κοιµούνται ελαφρύτερα, κι αρχίσουν να υποφέρουν το µαρτύριο, που µέχρι εκείνη την στιγµή καν δεν υποψιά-ζονταν, νοµίζεις πως τους βοηθάς; —Μα, αν ξυπνήσουν µερικοί, πάντα υπάρχει ελπίδα να καταστρέψουν το σιδερένιο σπίτι και να δραπετεύσουν. Πραγµατικά, ό,τι κι αν πίστευα, την ελπίδα δεν µπορού-σα να την αγνοήσω, γιατί η ελπίδα είναι κάτι που ζει στο µέλλον. ∆εν δοκίµασα να τον µεταπείσω. Συµφώνησα να γράψω κάτι, κι έτσι προέκυψε Το Ηµερολόγιο ενός Τρελού. Από τότε, όλο κι έγραφα διάφορες ιστορίες. Φτάνει να µου το ζητούσαν». Το απόσπασµα αυτό από τον πρόλογο της συλλογής διηγηµάτων του Λου Χσουν Στα Όπλα! περιγράφει µε ακρί-βεια την Κίνα της ∆υναστείας των Τσιν, στις αρχές του 20ου αιώνα. Η τεράστια χώρα ήταν ένα «σιδερένιο σπίτι», δίχως πόρτες και παράθυρα, µέσα στο οποίο οι άνθρωποι πέθαιναν από ασφυξία. ∆εν υπέφεραν, γιατί κοιµούνταν, ναρκωµένοι από τη χιλιόχρονη παράδοση του σεβασµού στην αυθεντία, της υποταγής στην εξουσία και της υπακοής στην οικογένεια, στους γεροντότερους, στους κοινωνικά ανώτερους. Η ανθρωπιστική διδασκαλία, του Κοµφούκιου

είχε καταντήσει θρησκεία, ιδεολογία µιας φεουδαρχίας που συνέθλιβε τους πάντες. Αυτό το ασφυκτικό περιβάλλον ο Λου Χσουν το χαρακτηρίζει ανθρωποφαγικό. Θα ήταν όµως τουλάχιστον αφελές να περιορίσουµε τη δύναµη του µικρού αριστουργήµατος Το ηµερολόγιο ενός Τρελού στις αψιµαχίες του µε την κοινωνία της εποχής του, όπως θα ήταν αφελές να περιορίσουµε τη δύναµη του οµό-τιτλου διηγήµατος του Γκόγκολ στην κριτική της τσαρικής γραφειοκρατίας. Ο Λου Χσουν, όπως και ο Γκόγκολ άλλωστε, έχει κυρίως υπόψη του τον τρόµο που νιώθει το άτοµο, όταν συνειδη-τοποιήσει πως διαφέρει από τους συνανθρώπους του. Πρόκειται για το αποκρουστικότερο είδος τροµοκρατίας, και ίσως για τον πυρήνα κάθε τροµοκρατίας. Η τροµοκρατική συνείδηση είναι ήδη µια τροµοκρατηµένη συνείδηση πριν αποφασίσει να ανάγει την αδυναµία της σε δίκαιο, αποκα-θιστώντας το έλλειµµα στην απαραίτητη για τη συντήρηση του ατόµου ταυτότητα. Η «τρέλα» ήταν σχεδόν πάντα µια µεταφορά για την εξέγερση ενάντια στην άλωση της ταυτό-τητας από την οµάδα. Ο «τρελός» µπορεί να χάνει σταδιακά ή ακαριαία κάθε ελπίδα να ενταχθεί στο κοινωνικό σύνολο, αλλά τουλάχιστον διατηρεί την ταυτότητά του, και µάλιστα την ταυτότητα που ο ίδιος ορίζει. Εξάλλου, η κοινωνία δίνει στον καθέναν µας δεκάδες ευκαιρίες καθηµερινά, για να διαπιστώσουµε πως ένα σηµαντικό —το σηµαντικότερο ίσως— µέρος του εαυτού µας εκτοπίζεται ή αφοµοιώνεται από την οµάδα αναφοράς, στο εσωτερικό της οποίας δρα-στηριοποιούµεθα. Η οµάδα, το κοινωνικό σύνολο, στο βαθµό που η συµµετοχή µας στις αποφάσεις µειώνεται, µετατρέπεται σε ένα είδος ψυχικού βαµπίρ: υπάρχει γιατί το

κινεί ένας θεσµικός µηχανισµός, που τρέφεται µε τις αγαθές προθέσεις µας. Είναι φυσικά η ιδεολογία, η υπέρτατη µορφή κανιβαλισµού. Η ιδεολογία είναι αθάνατη, αλλά δεν µπορεί να συντηρηθεί αν δεν καταναλώνει συνεχώς ιδέες. Η ιδεολογία διατηρείται µε την απονέκρωση των ιδεών σ’ ένα οµοίωµα αιωνιότητας. Η ιδεολογία είναι ήδη ένα είδωλο, γι’ αυτό όπως όλα τα βαµπίρ δεν έχει κανένα είδωλο. Η «τρέλα» που περιγράφεται στο Ηµερολόγιο ενός Τρελού, θα µπορούσε να είναι το σύµπτωµα µιας δυσα-νεξίας στην ιδεολογία εν γένει. Το πρώτο σύµπτωµα του «τρελού» είναι η παρατήρηση πως «το φεγγάρι λάµπει καταπληκτικά» και η συνείδηση του γεγονότος πως ζούσε µέχρι εκείνη την στιγµή στο σκοτάδι. Σταδιακά, δεν µπορεί να ερµηνεύσει τον τρόπο µε τον οποίο τον αντιµετωπίζουν. Η µόνη εξήγηση που δίνει είναι η ενδεχόµενη αµφισβήτηση της παράδοσης. Αλλά πώς µπορεί ένας άνθρωπος να αµφισβητήσει την παράδοση µόνο και µόνο επειδή συνει-δητοποίησε πόσο όµορφο είναι το φεγγάρι; Επιπλέον, ένας άνθρωπος που διαπιστώνει πως η σχέση του µε τη φύση ελάχιστα µπορεί να καλυφθεί από τις γνώσεις που αποκόµισε µεγαλώνοντας στο πλαίσιο µιας όποιας κοινωνίας, είναι ένας υγιέστατος άνθρωπος. Αλλά η υγεία και η τρέλα είναι πράγµατα σχετικά. Υγιής είναι αυτός που δυσφορεί όταν κυκλώνεται από τον «λειτουργικό» παρα-λογισµό των κοινών τόπων. Πλην όµως, η αδυναµία συγκράτησης της δυσφορίας θεωρείται σύµπτωµα τρέλας. Έτσι, η υγεία καταπίπτει στο επίπεδο της ανθεκτικότητας: υγιής είναι αυτός που δεν τρελαίνεται όταν η µόνη ένδειξη

πως δεν υπήρξε τρελός θα µπορούσε να προκύπτει από το γεγονός πως τρελάθηκε. Η «τρέλα» του ήρωα του Λου Χσουν δεν έρχεται από την προσωπική του δυσφορία στην παράδοση, αλλά από το µόνο εργαλείο που έχει στα χέρια του για να ερµηνεύσει αυτή τη δυσφορία: την ίδια την παράδοση. Η θέα του κατάφωτου φεγγαριού τον θέτει ενώπιον της ταυτότητάς του. Μια µόνο µατιά στον ουρανό φτάνει για να κατακτήσει το σηµαίνον του δικού του λόγου. Το σηµαινόµενο όµως ανήκει στην ιδεολογία της παράδοσης. Εξ ου και η «τρέλα» του. Από την στιγµή που γίνεται ο εαυτός του, είναι υποχρεωµένος να µετατραπεί σε φορέα της τρέλας της παράδοσης. ∆εν έχει άλλο τρόπο διατύπωσης των ιδεών του. Κάποτε θα νοιώσει πως η µοναδική έξοδος από την τρέλα είναι η πραγµατική απόσταση από την παράδοση. Τα παιδιά δεν φέρουν ιδεο-λογία, και κραυγάζει: «Σώστε τα παιδιά...» Τα παιδιά κατα-σπαράσσονται από τα ιδεολογικά βαµπίρ κάθε κοινωνίας, θεµελιωµένης στην εκµετάλλευση. Τα παιδιά είναι οι «τρε-λοί» του αύριο, γιατί εκπαιδεύονται συστηµατικά να κοιτάνε το δάχτυλο όταν τους δείχνεις το φεγγάρι. Σώστε τα παιδιά...

狂人日記

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ

ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΝΟΣ ΤΡΕΛΟΥ1

ύο αδέλφια —δεν χρειάζεται ν’ αναφέρω τα ονόµατά τους— υπήρξαν καλοί µου φίλοι στο Λύκειο˙ όµως αργό-τερα σκορπίσαµε και χάσαµε κάθε επαφή.

∆ Πριν από κάµποσο καιρό, έµαθα πως ο ένας ήταν σοβαρά άρρωστος, και καθώς ήµουν ήδη στο δρόµο για το πατρικό µου, είπα να κάµω µια παράκαµψη και περάσω να τους δω. Βρήκα µόνο τον ένα, ο οποίος µε πληροφόρησε πως ο άρρωστος ήταν ο µικρότερος. —Καλοσύνη σου που έκανες τόσο ταξίδι για να µας δεις, µου είπε, αλλά πάει καιρός που ο αδελφός µου συνήλθε και βρήκε µια καλή δηµόσια θέση σε άλλη επαρχία. Ύστερα έβαλε τα γέλια και µου έδωσε δυο τετράδια, που περιείχαν το ηµερολόγιο του αδελφού του, εξηγώντας µου πως έδει-χναν ολοκάθαρα τη φύση της αρρώστιας του, και πως δεν του φαινόταν καθόλου άπρεπο να τα διαβάσει ένας παλιός φίλος. Τα πήρα µαζί µου, τα διάβασα προσεκτικά, και ανακά-λυψα πως υπέφερε από κάποιο είδος µανίας καταδίωξης. Το γραπτό, που περιέγραφε ουκ ολίγες αγριότητες, ήταν

περίπλοκο και ασυνάρτητο. Επιπλέον, ο συγγραφέας είχε λησµονήσει να σηµειώσει τις ηµεροµηνίες, ώστε µόνο από το χρώµα της µελάνης και τις διαφορές στην γραφή θα µπορούσε κανείς να συµπεράνει πως τα διάφορα τµήµατα γράφηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Εν τούτοις, ορισµένα από αυτά τα τµήµατα δεν ήσαν ολωσδιόλου άσχε-τα µεταξύ τους, κι έτσι κατόρθωσα ν’ αποσπάσω ένα ικανό µέρος, θέτοντάς το τώρα στην υπηρεσία της ιατρικής έρευνας. ∆εν αλλοίωσα τον κάπως παράλογο χαρακτήρα του κειµένου, άλλαξα όµως τα ονόµατα, παρόλο που

ανήκαν σε πρόσωπα της περιοχής, άγνωστα στον υπόλοιπο κόσµο και ως εκ τούτου εντελώς ασήµαντα. Όσο για τον τίτλο, τον είχε ήδη αποφασίσει ο συγγραφέας και τον διατήρησα.

2 Απριλίου 1918

I Σήµερα το φεγγάρι λάµπει καταπληκτικά. Είχα τριάντα χρόνια να το δω, κι όταν το αντίκρισα µου έφτιαξε το κέφι. Αρχίζω να συνειδητοποιώ πως τα τελευταία τριάντα-κάτι χρόνια ήµουν στο σκοτάδι. Τώρα όµως πρέπει να προσέχω πολύ. Αλλιώς, γιατί µε κοίταξε δύο φορές εκείνο το σκυλί στο σπίτι των Τσάο; Έχω σοβαρό λόγο να φοβάµαι.

II Απόψε δεν έχει καθόλου φεγγάρι. Κακό σηµάδι αυτό· το ξέρω. Το πρωί βγήκα έξω προσεκτικά και ο κ. Τσάο είχε κάτι παράξενο στο βλέµµα του, σαν να µε φοβόταν, σαν να ήθελε να µε σκοτώσει. Ήταν κι άλλοι έξι-εφτά και µε κουβέντιαζαν ψιθυριστά. Τρόµαξαν όταν τους είδα. Κι οι άλλοι που συνάντησα έτσι ήταν όλοι τους. Ο πιο αγριε-µένος µου χαµογέλασε ειρωνικά· οπότε ανατρίχιασα απ’ την κορφή µέχρι τα νύχια, γιατί κατάλαβα πως τα είχαν ετοιµάσει όλα.

Τέλος πάντων, δεν φοβήθηκα. Συνέχισα τον δρόµο µου. Λίγο παρακάτω ήταν κάτι παιδιά και µιλούσαν για µένα, και µε κοίταζαν όπως µε κοίταζε ο κ. Τσάο, αλλά τα πρό-σωπά τους ήταν τροµερά ωχρά. ∆εν µπορώ να καταλάβω τι τους έφταιξα και µου συµπεριφέρονται έτσι. ∆εν κατάφερα να µην τους φωνάξω: «Τι λέτε; Πείτε µου!» Αλλά το έβα-λαν στα πόδια.

∆εν µπορώ να καταλάβω γιατί µου έχει θυµώσει ο κ. Τσάο, τι είχαν εναντίον µου όλοι στον δρόµο. Άλλη άκρη δεν βγάζω παρά µόνο πως πριν από είκοσι χρόνια είχα πάρει σβάρνα τους λογαριασµούς που κρατούσε από παλιά ο κ. Κου Τσίου.2 Ο κ. Τσάο δεν τον γνωρίζει, αλλά κάπου θ’ άκουσε να κουβεντιάζουν την υπόθεση κι αποφάσισε να εκδικηθεί για λογαριασµό του. Γι’ αυτό συνωµότησε µε τους άλλους στον δρόµο. Τα παιδιά όµως; Εκείνη την επο-χή δεν είχαν γεννηθεί ακόµη. Τότε γιατί µε κοίταζαν τόσο

παράξενα σήµερα, σαν να µε φοβούνταν, σαν να ήθελαν να µε σκοτώσουν; Αυτό µε τροµάζει πραγµατικά. Σαστίζω, αναστατώνοµαι. Το βρήκα. Θα τους το είπαν οι γονείς τους!

III Το βράδυ δεν µπορώ να κοιµηθώ. Είναι τόσα πράγµατα που πρέπει να ψιλοκοσκινίσω, για να τα καταλάβω. Αυτοί οι άνθρωποι —άλλους τους ξεφτίλισε ο δικαστής, άλλους τους χαστούκισε ο άρχοντας, άλλων τις γυναίκες τις άρπαξαν οι χωροφύλακες κι άλλων οι γονείς αυτοκτόνησαν από τα χρέη στους τοκογλύφους— δεν ήταν ποτέ τόσο τρο-µαγµένοι ούτε τόσο µοχθηροί όσο χθες· αυτοί οι άνθρωποι. Το πιο παράξενο ήταν εκείνη η γυναίκα στον δρόµο, χθες. Καταχέρισε τον γιο της και του είπε: «∆ιαβολόπαιδο! ∆εν θα ησυχάσω αν δεν σε φάω ζωντανό!» Αλλά κοίταζε συνέχεια εµένα. Πετάχτηκα µέχρι εκεί πάνω. ∆εν µπόρεσα να κρατηθώ. Τότε άρχισαν όλοι να χαµογελάνε —µε κορόιδευαν— µε κείνα τα πράσινα πρόσωπα και τα µακριά τους δόντια. Ο γέρο-Τσιν όρµησε και µ’ άρπαξε και µε πήγε σέρνοντας στο σπίτι. Με πήγε σπίτι σέρνοντας, κι εκεί έκαναν όλοι πως δεν µε γνώριζαν. Με κοίταζαν όπως οι άλλοι στο δρόµο. Όταν µπήκα στο γραφείο, µε κλείδωσαν µέσα, σαν καµιά κότα ή καµιά πάπια στο κοτέτσι. Αυτό µ’ έκανε να σαστίσω ακόµη περισσότερο. Πριν από κάµποσες µέρες ήρθε απ’ το Λυκόχωρο ένας που του νοικιάζουµε χωράφια να µας ενηµερώσει πως καταστράφηκε η σοδειά, και είπε στον µεγάλο µου αδελφό

πως πιάσανε οι χωριανοί κάποιον γνωστό κακούργο και τον σκοτώσανε στο ξύλο, κι ύστερα κάνα δυο του βγάλανε την καρδιά και το συκώτι, τα τηγάνισαν και τα έφαγαν, για να πάρουν το κουράγιο του. Όταν τους διέκοψα, κάρφωσαν πάνω µου τα µάτια τους. Σήµερα µόλις, κατάλαβα πως µε κοίταζαν όπως ακριβώς κι οι άλλοι έξω. Μόνο που το σκέφτοµαι ανατριχιάζω απ’ την κορφή µέχρι τα νύχια. Έφαγαν ανθρώπους, άρα µπορεί να φάνε κι εµένα. Τώρα ξέρω πως εκείνο το «∆εν θα ησυχάσω αν δεν σε φάω ζωντανό!» της γυναίκας, και τα χαµόγελα των ανθρώπων µε τα πράσινα πρόσωπα και τα µακριά δόντια, κι η ιστορία του νοικάρη, την άλλη µέρα, είναι όλα σηµάδια µυστικά. Είµαι βέβαιος. Φαίνεται το πράγµα. Νοιώθω το φαρµάκι στα λόγια τους, το στιλέτο στα χαµόγελά τους. Τα δόντια τους είναι κάτασπρα κι αστράφτουν: είναι όλοι τους ανθρωποφάγοι. ∆εν είµαι κακός άνθρωπος, αλλά µου φαίνεται πως από τότε που πήρα σβάρνα τους λογαριασµούς του κ. Κου στενέψανε τα πράγµατα για µένα. Θα ’χουν τίποτα µυστικά που δεν περνάνε απ’ το µυαλό µου, κι έτσι και θυµώσουν, όλους παλιάνθρωπους τους βλέπουν. Θυµάµαι πως όταν ο µεγάλος µου αδελφός µε µάθαινε να γράφω εκθέσεις, άσχετα πόσο καλός ήταν ο άνθρωπος που έπρεπε να περι-γράψω, υπογράµµιζε πάντα τα επιχειρήµατα που έφερνα εναντίον του, για να µου δείξει πως ήταν ικανοποιηµένος

Ενώ όταν δικαιολογούσα καµιά κακή πράξη, µου έλεγε: «Μπράβο! Αυτό δείχνει πως σκέπτεσαι πρωτότυπα. Πώς να ξέρω τα µυστικά τους, αφού είναι έτοιµοι να φά-νε άνθρωπο; Πρέπει να είσαι πολύ προσεκτικός όταν πρόκειται να καταλάβεις κάτι. Νοµίζω πως οι αρχαίοι, έτρωγαν συχνά ανθρώπους, αλλά δεν είµαι σίγουρος. Προσπάθησα να το ξεκαθαρίσω αυτό, αλλά η ιστορία µου δεν έχει χρονολογίες· µόνο σε κάθε σελίδα την ίδια καλικαντζούρα: «Ήθος και Αρετή». Ε, δεν µπόρεσα να κλείσω µάτι. ∆ιάβαζα όλη νύχτα, µέχρι που κάτι άρχισα να διακρίνω. Όλο το βιβλίο ήταν γραµµένο µόνο µε δύο λέξεις: «Φάτε άνθρωπο».

Αυτές οι λέξεις που ήταν γραµµένες στο βιβλίο, κι αυτές οι λέξεις που ξεστόµισε ο νοικάρης µας, όλες µε κοίταζαν παράξενα και χαµογελούσαν µε νόηµα. Είµαι άνθρωπος και θέλουν να µε φάνε!

IV Το πρωί ησύχασα λίγη ώρα. Ο γέρο-Τσεν µου έφερε κολατσιό: ένα πιατάκι µε λαχανικά κι ένα πιατάκι µε ψάρι στον ατµό. Τα µάτια του ψαριού ήταν άσπρα και σκληρά, και το στόµα του ανοιχτό σαν τα στόµατα εκείνων των ανθρώπων που θέλουν να φάνε άνθρωπο. Μετά από δυο τρεις µπουκιές δεν ήξερα να πω αν αυτό που είχα στο στό-µα µου ήταν ψάρι ή κρέας ανθρώπινο. Είπα στον γέρο-Τσεν να πει στον αδελφό µου πως πνιγόµουν εκεί µέσα και πως ήθελα να βγω λίγο στον κήπο. Ο γέρο-Τσεν δεν έβγαλε κουβέντα. Έφυγε κι ύστερα γύρισε κι άνοιξε την πόρτα. ∆εν σάλεψα. Κοίταξα να δω πως θα µε αντιµετωπίσουν. Ήµουν σίγουρος πως δεν θα µε άφηναν να βγω. Σίγουρος, σιγουρότατος! Εµφανίστηκε ο µεγάλος µου αδελφός, κι οδηγούσε προσεκτικά έναν γέρο. Το βλέµµα του ήταν δο-λοφονικό, κι επειδή φοβήθηκε πως θα το καταλάβω, χαµή-λωσε το κεφάλι κι άρχισε να µου ρίχνει µατιές πάνω απ’ τα γυαλιά του. —Μια χαρά φαίνεσαι σήµερα, είπε ο αδελφός µου. —Ναι, είπα εγώ. —Κάλεσα τον κ. Χο σήµερα εδώ, για να σε εξετάσει, είπε ο αδελφός µου. —Εντάξει, είπα εγώ. Στην πραγµατικότητα, ήξερα πολύ καλά πως ο γέρος ήταν ο εκτελεστής µεταµφιεσµένος! Ήρθε τάχα για να µετρήσει τον σφυγµό µου, αλλά σίγουρα θέλει να δει αν είµαι αρκετά παχύς. Μόλις µου πιάσει τον καρπό θα καταλάβει πόσο κρέας έχω. Εγώ δεν φοβήθηκα

όµως. Μπορεί να µην τρώω ανθρώπους αλλά είµαι πιο δυνατός απ’ αυτούς. Άπλωσα και τα δυο µου χέρια να δω τι θα κάνει. Ο γέρος κάθισε, έκλεισε τα µάτια, µε πασπάτεψε καλά καλά, κι έµεινε ακίνητος κάµποση ώρα. Ύστερα άνοιξε τα πονηρά του µάτια και είπε: —Μην αφήσεις τη φαντασία σου να σε βάλει κάτω. Ξεκουράσου µερικές µέρες, και θα είσαι πάλι µια χαρά.

«Μην αφήσεις τη φαντασία σου να σε βάλει κάτω! Ξεκου-ράσου µερικές µέρες!» Ε, βέβαια, όταν παχύνω εκείνοι θα έχουν περισσότερο φαΐ. Εγώ όµως τι έχω να κερδίσω; Πώς γίνεται να είµαι «µια χαρά»; Όλοι αυτοί θέλουν να φάνε άνθρωπο αλλά κρύβονται, δεν τολµάνε να το κάνουν ξεκά-θαρα. Είναι να πεθαίνεις απ’ τα γέλια. ∆εν µπόρεσα να κρατηθώ, έβαλα τα γέλια. ∆υνατά γέλια. Μα ήταν πραγµα-τικά ξεκαρδιστικό. Ξέρω πως το γέλιο µου έδειχνε δύναµη και τιµιότητα. Ο γέρος κι ο αδελφός µου κιτρίνισαν. Τρόµαξαν από τη δύναµη και την τιµιότητά µου. Αλλά επειδή είµαι γενναίος θέλουν να µε φάνε. Λυσ-σάξανε από τη ζήλια τους και θέλουν να µε φάνε, για να πάρουν κάτι από τη δύναµή µου κι αυτοί. Ο γέρος πήγε στην πόρτα, αλλά πριν φύγει, είπε σιγά στον αδελφό µου: —Να φαγωθεί αµέσως! Κι ο αδελφός µου συµφώνησε. Είσαι κι εσύ στο κόλπο, ε; Με τάραξε αυτή η απίστευτη ανακάλυψη, αλλά δεν ήταν κάτι που δεν το περίµενα: ο µε-γάλος µου αδελφός είναι συνεργός αυτών που θέλουν να µε φάνε! Ο µεγάλος µου αδελφός είναι ανθρωποφάγος! Είµαι ο µικρός αδελφός ενός ανθρωποφάγου! Μπορεί να µε φάνε, αλλά δεν παύω να είµαι ο µικρός αδελφός ενός ανθρωποφάγου!

V Το ξανασκέφτηκα τις τελευταίες µέρες. Ας υποθέσουµε πως ο γέρος δεν ήταν ο εκτελεστής µεταµφιεσµένος, αλλά πραγ-µατικός γιατρός. Τι πάει να πει αυτό; Μια χαρά ανθρω-ποφάγος µπορεί να είναι ένας γιατρός. Στο βιβλίο για τα βότανα, που έγραψε ο προκάτοχός του, ο Λι Σι—τσεν,3 δη-λώνεται καθαρά πως το ανθρώπινο κρέας µπορεί να µαγειρευτεί και να φαγωθεί. Λοιπόν; Τολµάει ακόµη να λέει πως δεν έχει φάει άνθρωπο; Όσο για τον αδελφό µου, έχω τους λόγους µου να τον υποπτεύοµαι. Όταν µου µάθαινε γράµµατα, τον άκουσα µε τα ίδια µου τ’ αυτιά να λέει: «Πουλούσανε τους γιους τους για να φάνε». Κι ύστερα, µια φορά που κουβεντιάζαµε για κάποιον παλιάνθρωπο, είπε: «Να τον εκτελέσουν; Να τον φάνε ζωντανό πρέπει, να τον γδάρουν και να πουλήσουν το τοµάρι του».4 Τότε ήµουν µικρός και η καρδιά µου πήγε να σπάσει. Εκείνος ούτε που έδειξε να παραξενεύετε όταν ο ενοικιαστής από το Λυκόχωρο του είπε πως έφαγαν συκώτι και καρδιά ανθρώπου. Μόνο κούνησε το κεφάλι του. Σκλη-ρός ήτανε πάντα. Αφού, λοιπόν, µπορούν να «πουλήσουν τους γιους τους για να φάνε», τότε µπορούν να πουλήσουν τους πάντες. Όλοι τρώγονται. Παλιότερα άκουγα τις εξη-γήσεις του και επαναπαυόµουν. Τώρα ξέρω πως, την ώρα που µου µιλούσε, τα χείλια του ήταν πασαλειµµένα µε ανθρώπινο ξύγκι. Και µόνο αυτό; Του άρεσε κιόλας. Χόρ-ταινε µε την καρδιά του.

VI Σκοτάδι πίσσα. ∆εν ξέρω πότε είναι µέρα και πότε νύχτα. Το σκυλί των Τσάο άρχισε πάλι να γαυγίζει. Είναι άγριο σαν λιοντάρι, φοβητσιάρικο σαν λαγός, πονηρό σαν αλεπού...

VII Ξέρω πώς δουλεύουν. ∆εν θέλουν να σκοτώσουν εν ψυχρώ, δεν τολµούν, φοβούνται τις συνέπειες. Όµως έφτιαξαν µια συµµορία και στήνουν παγίδες παντού, για να µε κάνουν να σκοτωθώ µόνος µου. Το κατάλαβα από τη συµπεριφορά των αντρών και των γυναικών στον δρόµο τις προάλλες, κι απ’ τον τρόπο του µεγάλου µου αδελφού προχθές. Τι λαχταράνε; Να βγάλω το ζωνάρι του και να κρεµαστώ απ’ το πατερό. Τότε θα χορτάσουν µε την καρδιά τους, χωρίς να κατηγορη-θούν για φόνο. Γι’ αυτό είναι όλο χαµόγελα. Κι αν το θύµα φοβάται να σκοτωθεί, κι αρρωστήσει, κι αδυνατίσει, αυτοί πάλι θα χαµογελάνε. Τρώνε µόνο πεθαµένους! Θυµάµαι που διάβαζα κάπου για ένα πρόστυχο ζώο µε κακό βλέµµα. Ύαινα το λένε και τρώει πτώµατα. Ακόµη και τα µεγάλα κόκαλα τα ροκανίζει και τα καταπίν που να το σκέφτεσαι! Οι ύαινες έχουν σχέση µεκυνοειδή. Τις πρµονα. Προφανώείναι. Ο γέρος κτου, αλλά εγώ δε Ο πιο ελεεινόείναι κι αυτός. Γάλλους να µε φάέγκληµα; Ή µήκαρδιά του πέτρ

Από τον αδελφό µου θ’ αρχίσω να παλεύω µε τους ανθρωποφάγους. Με τον αδελφό µου θα προσπαθήσω ν’ αλλάξω µυαλά στους ανθρωποφάγους.

ει. Ούτε

τους λύκους και οι λύκοι ανήκουν στα οάλλες, το σκυλί των Τσάο µε κοίταζε επί-ς είναι κι αυτό στο κόλπο. Συνένοχός τους ατέβασε το κεφάλι για να µην δω το βλέµµα ν ξεγελάστηκα! ς είναι ο µεγάλος µου αδελφός. Άνθρωπος ιατί δεν φοβάται; Γιατί συµφώνησε µε τους νε; Το συνήθισε και δεν το παίρνει πια για πως ξέρει πως είναι κακό, αλλά κάνει την α;

VIII Στην πραγµατικότητα, τα επιχειρήµατά τους είναι πολύ παλιά... Ξαφνικά κάποιος µπήκε µέσα. ∆εν ήταν πάνω από είκοσι χρονών, αλλά δεν µπόρεσα να ξεχωρίσω τα χαρακτηριστικά του. Χαµογελούσε συνέχεια. Ωστόσο, όταν µε κοίταξε, δεν µου φάνηκε αληθινό το χαµόγελό του. Τον ρώτησα: — Είναι σωστό να τρώνε ανθρώπους; —Αν δεν πέσει λοιµός πώς γίνεται να φάνε ανθρώπους; απάντησε και χαµογελούσε ακόµη. Κατάλαβα αµέσως πως ήταν ένας απ’ αυτούς, αλλά έκα-να κουράγιο και ξαναρώτησα: —Είναι σωστό; —Γιατί ρωτάς τέτοιο πράγµα; ∆εν µπορεί... θ’ αστει-εύεσαι... ωραία µέρα είναι σήµερα. —Μια χαρά είναι· και το φεγγάρι λάµπει καταπληκτικά. Αλλά εγώ άλλο σε ρωτάω. Είναι σωστό; Θορυβήθηκε και µουρµούρισε: —Όχι... —Όχι; Τότε γιατί το κάνουν ακόµη; —Τι εννοείς; —Τι εννοώ; Αυτή την στιγµή τρώνε ανθρώπους στο Λυ-κόχωρο, και τα βιβλία είναι γεµάτα µ’ αυτό το πράγµα. Το γράφουνε µε κατακόκκινο µελάνι. Η έκφρασή του άλλαξε, χλόµιασε, έφριξε. —Μπορεί... είπε και µε κοίταζε. Πάντα έτσι ήταν... —Και είναι σωστό επειδή πάντα έτσι ήταν;

—∆εν θέλω τέτοιες κουβέντες. Τέλος πάντων, µην το πεις πουθενά. Όποιος µιλάει για τέτοια πράγµατα βγαίνει χαµέ-νος! Πετάχτηκα πάνω κι άνοιξα τα µάτια µου καλά καλά, µα εκείνος χάθηκε από µπρος µου, κι έµεινα εκεί µούσκεµα στον ιδρώτα. Ήταν πολύ πιο νέος από τον µεγάλο µου αδελφό, µα είχε µπει κιόλας στο κόλπο. Θα τον δασκά-λεψαν οι γονείς του. Και φοβάµαι πως θα δασκάλεψε κι αυτός τον γιο του. Γι’ αυτό µε κοίταζαν έτσι άγρια ως και τα παιδιά.

IX Θέλουν να φάνε άνθρωπο και περιµένουν τη σειρά τους, και περιµένοντας φοβούνται µην τους φάνε κι αυτούς µε τη σειρά τους, και κοιτάζουν καχύποπτα ο ένας τον άλλον... Τι άνετη που θα ήταν η ζωή τους αν δεν τους βάραινε αυτή η µανία, και πήγαιναν στη δουλειά τους, κι έβγαιναν περίπατο, κι έτρωγαν κι έπεφταν για ύπνο γλυκά γλυκά. Τώρα δεν έχουν στο µυαλό τους παρά µόνο αυτό. Πατέρες και γιοι, άντρες και γυναίκες, αδέλφια, φίλοι, δάσκαλοι και µαθητές, άσπονδοι εχθροί και ξένοι —ως κι αυτοί— ανήκουν στην ίδια συµµορία, και κρατάνε ο ένας τον άλλο

µην πάει και κάνει πρώτος αυτό που έχει στο µυαλό του.

X Νωρίς το πρωί πήγα να βρω τον αδελφό µου. Ήταν στην πόρτα και κοίταζε τον ουρανό. Πήγα σιγά σιγά από πίσω, στάθηκα ατάραχος µπροστά στην πόρτα, και του είπα ευγενικά: —Αδελφέ, έχω κάτι να σου πω. —Τι πράγµα; ρώτησε και γύρισε απότοµα κουνώντας το κεφάλι. —∆εν είναι τίποτε σπουδαίο, αλλά κοµπιάζω. Αδελφέ, µπορεί οι πρωτόγονοι άνθρωποι να έτρωγαν και λίγο ανθρώπινο κρέας —αρχή ήτανε— όµως ύστερα άλλαξε το παρουσιαστικό τους, και µερικοί σταµάτησαν να τρώνε αν-θρώπους, και προσπάθησαν να είναι καλοί κι έγιναν άνθρωποι, πραγµατικοί άνθρωποι. Κάποιοι όµως συνεχί-ζουν ακόµη να τρώνε ανθρώπους. Όπως οι σαύρες. Μερι-κές άλλαξαν κι έγιναν ψάρια, πουλιά, µαϊµούδες κι ύστερα άνθρωποι. Κάποιες όµως δεν ήθελαν να είναι καλές κι έµειναν σαύρες. Λοιπόν, αυτοί οι άνθρωποι που τρώνε ανθρώπους πρέπει να ντρέπονται, όταν συγκρίνουν τους εαυτούς τους µε κείνους που δεν τρώνε ανθρώπους. Πρέπει να ντρέπονται πολύ. Περισσότερο από µια σαύρα µπροστά σε µια µαϊµού. Κάποτε ο Γι Για µαγείρεψε τον γιο του κι έκανε τραπέζι στον Τσιεν και τον Τσου.5 Αυτά είναι αρχαία πράγµατα, κι όµως απ’ τον καιρό που έπλασε ο Παν Κου6 τη θάλασσα και την στεριά, οι άνθρωποι έτρωγαν συνέχεια τους ανθρώπους. Πρώτα ο γιος του Γι Για, ύστερα ο Χσου Χσι-λιν,7 τώρα εκείνος ο άνθρωπος που τον έπιασαν στο Λυκόχωρο... Πέρσι εκτέλεσαν στην πόλη κάποιον, κι ένας

φυµατικός βούτηξε ψωµί στο αίµα του και το έφαγε. Θέλουν να µε φάνε, και ξέρω πως δεν έχεις τη δύναµη να τους κρατήσεις. Αλλά γιατί τους βοηθάς; Αυτοί είναι αν-θρωποφάγοι. Ό,τι θέλουν κάνουν. Σήµερα τρώνε εµένα, αύριο εσένα. Πως είσαι στην ίδια συµµορία δεν έχει σηµασία. Αυτοί τρώγονται µεταξύ τους. Μ’ αν αλλάξεις αµέσως µυαλά, τότε θα ησυχάσουν όλοι. Πάει πολύς καιρός που γίνεται αυτό το πράγµα —χρόνια αµνηµόνευτα— όµως σήµερα αξίζει να γίνουµε καλοί, να προσπαθήσουµε έστω, να πούµε: «Όχι, αποκλείεται!» Είµαι σίγουρος πως µπορείς, αδελφέ. Τις προάλλες που σου ζήτησε ο ενοικιαστής να µειώσεις το νοίκι των χωραφιών, του είπες: «Όχι, απο-κλείεται!»

Στην αρχή χαµογελούσε κυνικά, ύστερα όµως το βλέµµα του πήρε κάτι δολοφονικό, κι όταν ανέφερα τα περί συµ-µορίας έγινε κατακίτρινος. Έξω απ’ την πόρτα είχαν µαζευτεί κάµποσοι άνθρωποι —κι ο κ. Τσάο µε τον σκύλο του— και ξελαιµιάζονταν να δούνε τι τρέχει. ∆εν µπο-ρούσα να τους ξεχωρίσω καλά, γιατί φορούσαν πλερέζες. Μερικοί φαίνονταν κατακίτρινοι κι ακίνητοι σαν πτώµατα, αλλά από µέσα χαµογελούσαν. Συµµορία ήταν· ανθρω-ποφάγοι όλοι τους. Όµως αυτό δεν πάει να πει πως έκαναν τις ίδιες σκέψεις. Κάποιοι νόµιζαν πως αφού γίνεται από παλιά, τότε θα µπορούσαν να φάνε άνθρωπο. Κάποιοι άλλοι πίστευαν πως δεν είναι σωστό, αλλά το ήθελαν πολύ και φοβούνταν µην τους ανακαλύψουν. Γι’ αυτό αγρίεψαν όταν µε άκουσαν να τους ξεµπροστιάζω. Συνέχισαν να χαµογελάνε όµως· κυνικά, µε σφιγµένα χείλη. Ξαφνικά ο αδελφός µου αγρίεψε κι έβαλε τις φωνές: —Ξεκουµπιστείτε όλοι! Σας αρέσει να κοιτάτε τον τρελό; Τότε κατάλαβα πόσο πανούργοι ήταν. ∆εν υπήρχε περί-πτωση ν’ αλλάξουν. Είχαν καταστρώσει καλά το σχέδιό τους. ∆ιέδωσαν πως είµαι τρελός, κι έτσι όταν θα µ’ έτρω-γαν δεν θα είχαν κανένα πρόβληµα µε τον κόσµο. Μπορεί να τους ευχαριστούσαν κιόλας. Το ίδιο έγινε και µε κείνον τον παλιάνθρωπο που έφαγαν στο Λυκόχωρο. Παλιό κόλπο. Ο γερο-Τσεν εξοργίστηκε κι όρµησε µέσα, αλλά δεν µπόρεσαν να µου κλείσουν το στόµα. Έπρεπε να µιλήσω σε κείνους τους ανθρώπους:

—Πρέπει ν’ αλλάξετε! Πρέπει ν’ αλλάξετε βαθιά µες στην καρδιά σας! τους είπα. Πρέπει να ξέρετε πως αύριο δεν θα έχουν θέση στον κόσµο οι ανθρωποφάγοι. Αν δεν αλλάξουν οι ανθρωποφάγοι, θα φαγωθούν µεταξύ τους. Όσο κι αν γεννοβολάνε, θα τους εξαφανίσουν οι πραγµατικοί άνθρω-ποι, όπως εξαφανίζουν οι κυνηγοί τους λύκους. Όπως τα ερπετά! Ο γέρο-Τσεν τους έδιωξε όλους. Ο αδελφός µου είχε εξαφανιστεί. Ο γέρο-Τσεν µε συµβούλευσε να πάω στην κάµαρά µου. Πίσσα σκοτάδι ήταν εκεί µέσα. Τα σανίδια και τα πατερά έτρεµαν πάνω απ’ το κεφάλι µου. Ύστερα έσπασαν κι έπεσαν και µε σκέπασαν. Ασήκωτο το βάρος τους· ούτε να σαλέψω δεν µπορούσα. Νόµιζαν πως θα πέθαινα. Εγώ ήξερα πως το βάρος δεν ήταν το σωστό, πάλεψα κι ελευθερώθηκα µούσκεµα στον ιδρώ-τα, και δεν είπα παρά: —Πρέπει ν’ αλλάξετε! Πρέπει ν’ αλλάξετε βαθιά µες στην καρδιά σας! Πρέπει να ξέρετε πως αύριο δεν θα έχουν θέση στον κόσµο οι ανθρωποφάγοι.

XI Ο ήλιος δεν φωτίζει, η πόρτα δεν ανοίγει, δύο γεύµατα την ηµέρα. Έπιασα τα ξυλάκια µου, και ύστερα σκέφτηκα τον αδελ-φό µου. Τώρα ξέρω πώς πέθανε η µικρή µου αδελφή. Αυτός το έκανε. Πέντε χρονών ήταν τότε η αδελφούλα µου. Ακό-µη θυµάµαι τι γλυκό, τι τρυφερό που ήταν το βλέµµα της. Η µάνα έκλαιγε ασταµάτητα κι εκείνος την παρακαλούσε να µην κλαίει, µάλλον επειδή είχε φάει µόνος του τη µικρή και ντρεπόταν. Τέλος πάντων. Αν του είχε µείνει µια σταλιά ντροπή...

Ο αδελφός µου έφαγε την αδελφή µου, αλλά δεν ξέρω αν και πότε το κατάλαβε η µάνα µου. Νοµίζω πως το ήξερε, αλλά όταν έκλαιγε δεν µπορούσε να το πει ανοιχτά, να το φωνάξει· ίσως επειδή το θεωρούσε κι αυτή σωστό. Θυµάµαι µια φορά —τεσσάρων πέντε χρονών ήµουν— καθόµουν στη δροσιά, στην είσοδο, και ήρθε ο αδελφός µου και µου είπε πως αν πέσουν άρρωστοι οι γονείς σου και κόψεις ένα κοµµάτι από πάνω σου και το µαγειρέψεις και τους δώσεις να φάνε, τότε θα ξέρουν πως έχουν µάλαµα παιδί. Η µάνα µου δεν έβγαλε κουβέντα. Αλλά αν κάποιος µπορεί να φάει ένα κοµµάτι ανθρώπινο κρέας, τότε γιατί να µην φάει κι ολόκληρο άνθρωπο; Και µόνο που θυµάµαι τα κλάµατά τους, σπαράζει η καρδιά µου. Αυτό είναι το παράξενο!

XII ∆εν αντέχω να το σκέπτοµαι. Μόλις συνειδητοποίησα πως τόσο καιρό ζω σ’ έναν τόπο που επί τέσσερις χιλιάδες χρόνια τρώνε ανθρώπους. Τότε που πέθανε η αδελφή µου, ο αδελφός µου είχε το κουµάντο του σπιτιού, και µπορεί να µαγείρεψε το κρέας της µε ρύζι, και να τη φάγαµε χωρίς να το ξέρουµε. Μπορεί να έφαγα ένα σωρό κοµµάτια από την αδελφή µου, χωρίς να το ξέρω, και τώρα να ήρθε η σειρά µου... Πώς µπορώ, µετά από τέσσερις χιλιάδες χρόνια ανθρω-ποφάγας ιστορίας —ακόµη κι αν δεν το ήξερα απ’ την αρχή— ν’ αντικρίσω κατά πρόσωπο τους πραγµατικούς ανθρώπους;

XIII Υπάρχουν άραγε ακόµη παιδιά που δεν έφαγαν άνθρωπο; Σώστε τα παιδιά...

Απρίλιος 1918

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1. Το Ηµερολόγιο ενός Τρελού (狂人日记 ) γράφτηκε τον Απρίλιο του 1918 και δηµοσιεύθηκε την ίδια χρονιά στο τεύχος Μαΐου του πρωτοποριακού περιοδικού Σύγχρονη Νιότη (新青年 ). Το 1922, ο Λου Χσουν το συµπεριέλαβε στη συλλογή διηγηµάτων Στα Όπλα ( 喊呐 ). Πρόκειται για το πρώτο διήγηµα που έγραψε ο µεγάλος Κινέζος ποιητής, και το πρώτο λογοτέχνηµα στην κινεζική καθοµιλουµένη. Άσκησε µεγάλη επιρροή στους προεπαναστατικούς και µετεπαναστατικούς χρόνους, στρέφοντας τη λογοτεχνία της Κίνας αποφασιστικά προς τη λαϊκή γλώσσα. 2. «Κου Τσίου» σηµαίνει στα κινεζικά «Αρχαιότητα», «Αρχαίος», «Στ’ αρχαία χρόνια». 3. Ο Λη Σιτζέν [李時珍, 1518-1593] υπήρξε σηµαντι-κότατος Κινέζος φαρµακολόγος. Το σύγγραµµά του Επιτοµή Βοτανικής (本草綱目), συµπυκνώνει την κοµφουκιανή παρα-δοσιακή θεραπευτική. 4. Οι φράσεις «Πουλούσανε τους γιούς τους για να φάνε» και «Να τον εκτελέσουν; Να τον φάνε ζωντανό πρέπει, να τον γδάρουν και να πουλήσουν το τοµάρι του» είναι παρµένες από το κλασικό κινεζικό ιστορικό σύγγραµµα Τσούο Τσουάν (左傳), που αποδίδεται στον αυλικό ιστορι-ογράφο Τσούο Τσιουµίνγκ [左丘明] σύγχρονο, αλλά νεότερο, του Κοµφούκιου [孔夫子, 511-479 π.Χ.]. Το Τσούο Τσουάν είναι ένα τεράστιο σχόλιο στο ιστορικό σύγγραµµα Ανοιξιάτικα και Φθινοπωρινά Χρονικά (春秋 ), το οποίο

καταγράφεις τις πράξεις των Κινέζων ηγεµόνων από το 722 π.Χ. µέχρι το 463 π.Χ., και θεωρείται πως το έγραψε ή το εξέδωσε ο Κοµφούκιος. 5. Σύµφωνα µε τις αρχαίες πηγές, ο περίφηµος µάγειρος Γι Για µαγείρεψε τον γιο του και έκανε το τραπέζι στον ηγεµόνα Χουάν του Τσι, που βασίλεψε από το 685 π.Χ. µέχρι το 643 π. Χ. και υπήρξε ένας από τους µεγαλύτερους υπέρµαχους του Κοµφουκιανισµού. Ο Τσιεν και ο Τσου ήσαν παλαιότεροι τυραννίσκοι. Εδώ ο «τρελός» κάνει λάθος, µέσα στο παραλήρηµά του. 6. Στην αρχαία κινεζική µυθολογία, το σύµπαν είχε αρχι-κά σχήµα αυγού. Όταν έσπασε το αυγό, βγήκε από µέσα ένας γίγαντας, ο Παν Κου [ 古盘 ], εξοπλισµένος µε τα δύο βασικά στοιχεία: το Γιν και το Γιανγκ. Με το Γιανγκ έπλα-σε τον ουρανό και µε το Γιν τη γη. Ύστερα από 1800 χρό-νια ο Παν Κου πέθανε. Απ’ το κεφάλι του έγιναν ο ήλιος και το φεγγάρι, από το αίµα του οι θάλασσες και τα ποτά-µια, απ’ την ανάσα του ο άνεµος κι απ’ τη φωνή του οι βροντές. Τέλος, από τις µύγες που τριγύριζαν το σώµα του, έγιναν οι άνθρωποι. 7. Το 1906, ο επαναστάτης Χσου Χσουλίν [1873—1907], σκότωσε αξιωµατούχο της δυναστείας των Τσινγκ (1644—1911). Την επόµενη χρονιά, και ενώ προετοίµαζε εξέγερση —η οποία τελικά εξερράγη το 1911— συνελήφθη και εκτελέστηκε. Οι συγγενείς του αξιωµατούχου παρέλα-βαν την καρδιά και το συκώτι του, τα οποία µαγείρεψαν και έφαγαν.

ΛΟΥ ΧΣΟΥΝ

鲁迅

Ο Λου Χσουν [ 迅鲁 ;] γεννήθηκε, στις 25 Σεπτεµβρίου του 1881, στο Σαοξίν της επαρχίας Τσετζιάνγκ, στην ανατολική ακτή της Κίνας. Το πραγµατικό του όνοµα ήταν Τσου Σουρέν [周 人树 ]. Ο πατέρας του ανήκε σε παλιά οικογένεια κρατικών υπαλλήλων µε µεγάλη µόρφωση, αλλά δεν κατείχε κανένα αξίωµα. Η µητέρα του προερχόταν από αγροτική οικογένεια, και είχε µάθει να διαβάζει µόνη της.

Ο µικρός Τσου έµαθε τα πρώτα γράµµατα σε ιδιωτικό σχολείο, πριν παρακολουθήσει µαθήµατα στη Ναυτική Ακαδηµία του Τζιαγκνάν (1898—1899) και στην Σχολή Σιδηροδρόµων και Μεταλλείων του Ναντζίνγκ (1899-1902). Ο θάνατος του πατέρα του, µετά από µακροχρόνια ασθένεια, για την οποία η παραδοσιακή κινεζική ιατρική — ασκούµενη από αγύρτες εκείνη την εποχή — δεν µπορούσε να κάνει τίποτε, έφερε τον Τσου αντιµέτωπο µε τις βαθιά οπισθοδροµικές αντιλήψεις της κινεζικής κοινωνίας. Έτσι, το 1902 πήγε στην Ιαπωνία και γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Σεντάι. Στη διάρκεια του Ρώσο-ιαπωνικού Πολέµου (1904—1905), έτυχε να παρακολουθήσει την εκτέλεση ενός Κινέζου αιχµαλώτου. Η απάθεια µε την οποία το πλήθος παρακολουθούσε τον φρικτό αποκεφα-λισµό, τον συγκλόνισε. Εγκατέλειψε την ιατρική σχολή και άρχισε να µελετά την παγκόσµια λογοτεχνία. Το 1909 επέστρεψε στην Κίνα, και µέχρι το 1911 εργά-στηκε σαν δάσκαλος στο Σαοξίνγκ. Από το 1912 µέχρι το 1926 υπηρέτησε στο Υπουργείο Παιδείας, στο Πεκίνο, µεταφράζοντας παράλληλα Ευρωπαίους ποιητές και πεζο-γράφους. Το 1918, δηµοσίευσε το πρώτο του διήγηµα, Το Ηµε-ρολόγιο ενός Τρελού. Η βαθιά ειρωνική γραφή του, που

επιτίθετο στην αναχρονιστική νοοτροπία των διανοου-µένων, στην κτηνωδία των υπαλλήλων της ∆υναστείας των Τσινγκ, και στην παραίτηση του φοβισµένου λαού, τον έθεσε αµέσως στον κέντρο της πνευµατικής επανάστασης, που διαδραµατιζόταν εκείνη την εποχή. Στις αρχές τις δεκαετίας του 1920 στρέφεται προς τον Μαρξισµό και αρχίζει να µάχεται για την πολιτιστική και πολιτική ανανέωση της Κίνας. Γράφει διηγήµατα, ποιήµατα, δοκίµια, µελετήµατα για τη λογοτεχνία, ιδρύει αριστερές οργανώσεις, µεταξύ των οποίων η Ένωση Αριστερών Συγγραφέων, η Ένωση για την Ελευθερία της Κίνας και η Ένωση για την Υπεράσπιση των Αστικών ∆ικαιωµάτων, και παραδίδει µαθήµατα λογοτεχνίας στο εθνικό Πανεπιστήµιο του Πεκίνου (1920-26), στο Πανεπιστήµιο του Ζιαµέν (1926), και στο Πανεπιστήµιο της Καντόνας (1927). Όµως, το 1927, προκαλεί τη µήνη της κυβέρνησης για τις επανα-στατικές αντιλήψεις του, και αναγκάζεται να παραιτηθεί. Καταφεύγει στη Σαγκάη. Εκεί, γράφει ακατάπαυτα, εκδί-δοντας παράλληλα τα πρωτοποριακά περιοδικά Benliu (1928) και Yiwen (1934), τα οποία προσφέρουν στέγη στους νέους συγγραφείς, που θα τεθούν αργότερα επικεφαλής της Κινεζικής Επανάστασης. Ο Λου Χσουν πέθανε από φυµατίωση, στις 19 Οκτω-βρίου του 1936, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο έργο, το οποίο αποθεώθηκε στη µετεπαναστατική Κίνα.