Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux...

16
Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz Belt Vittoriosa A.D. 1883 Óar©a Nru 107 SETTEMBRU - OTTUBRU 2018

Transcript of Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux...

Page 1: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

Le˙en is-Soçjetà MuΩikali

San LawrenzBelt Vittoriosa A.D. 1883

Óar©a Nru 107 SETTEMBRU - OTTUBRU 2018

Page 2: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli
Page 3: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107 3

Il-Kelma tal-President

Festa kbira u popolari mill-isba˙ avolja kellna ftit ta’ qtieg˙ ta’

qalb min˙abba t-temp. Imma fl-a˙˙ar ©ranet t-temp irran©a, u l-Belt Vittoriosana libset il-libsa tal-Festa bi preparazzjoni g˙aç-çelebrazzjonijiet kbar li nafu nag˙mlu f’©ieh il-Patrun tal-Belt Vittoriosana San Lawrenz. Fiç-çelebrazzjonijiet ta’ ©ewwa s-sehem attiv li ˙adu il-Kanoniçi, kemm fl-erbg˙at li jsiru f’©ieh San Lawrenz kif ukoll waqt in-Novena u t-tlett ijiem tal-Festa kabbru sewwa s-solennita` tal-Funzjonijiet fejn il-litur©ija saret kif suppost, b’devozzjoni u ming˙ajr g˙a©la. Il-Predikatur tan-Novena l-Kan. Keith Scicluna g˙amel Novena studjata sewwa fejn g˙amel riflessjonijiet fuq il-˙ajja ta’ San Lawrenz imqabbla mat-tag˙lim u l-im˙abba li kellu lejn Kristu li kien i˙alli punti fejn wie˙ed g˙andu fuqhiex jirrifletti. Il-Pani©ierku li g˙amel il-Kanonku Antoine Borg kien imqanqal u b’tema differenti minn tas-soltu. Óa©a li ma ng˙atatx importanza u li hija ta’ mportanza kbira kienet li jin©iebu konfessuri barranin u ssir kampanja biex fil-©ranet tal-Festa nersqu g˙as-Sagrament tar-rikonçiljazzjoni. Tajjeb li l-Kleru u l-Kunsill Pastorali jiddiskutu x’©id pastorali ˙alliet il-Festa.L-andament tal-Festa 2018 fejn jirrigwarda s-Soçjeta` tag˙na ©ie diskuss fil-laqgha tal-Kumitat li nΩammet fil-21 ta’ Awwissu. Kellna sodisfazzjon kbir g˙aliex irnexxielna nil˙qu l-aspettattivi tag˙na u lestejna t-tliet pro©etti kbar li kellna flimkien ma’ ˙afna xog˙ol ie˙or. Is-sala tal-arkivju li llum g˙andna biex nifta˙ru g˙ax issa hi sala sinjura u mΩejna b’kollox, r-restawr tal-intrata prinçipali ta’ Palazzo Huesca, u l-binja fuq wara tal-Palazz biex ikollna fejn nakkomodaw aktar tfal g˙at-tag˙lim tal-Banda. Il-Quddiesa tal-ewwel jum tan-Novena ddedikata g˙all-g˙aqdiet tal-Parroçça bis-sehem tal-Banda u l-membri tal-KaΩin immexxija mill-Arçipriet flimkien mal-ma©©oranza tal-membri tal-Kapitlu u ˙bieb tal-KaΩin kienet funzjoni devota u ntlaqg˙et tajjeb ˙afna u di©a` tlabna lill-Kapitlu biex din l-attivita` tibqa’ ssir kull sena fejn in˙e©©u aktar g˙aqdiet biex jattendu.Rigward is-servizzi li l-Banda Vittoriosana San Lawrenz tag˙mel minghajr ebda ˙las jew sussidju kienet armata daqs l-aqwa banda. Il-programm Vittoriosa in Festa li jsir fis-7 ta’ Awwissu li sar wie˙ed miç-çelebrazzjonijiet ewlenija tal-Festa ©ie mfa˙˙ar minn kull min kien preΩenti. Il-plançier artistiku tas-Soçjeta` li huwa wie˙ed mill-isba˙ u l-akbar plançiera ta’ gΩiritna, bil-pjazza ewlenija ta’ Beltna mimlija bin-nies u b’dik l-armonija tal-Banda b’xelta ta’ muΩika mill-isba˙ ˙olqu atmosfera mill-aqwa.Is-Soçjeta` tag˙na hija wa˙da mill-kontributuri l-kbar fiç-çelebrazzjonijiet tal-Festa u kull meta kellha xi anniversarju speçjali, dejjem g˙amlet biex tara li l-attivitjiet isiru fil-©ranet tal-Festa. Hekk sar din is-sena wkoll meta f’g˙eluq il-135 sena tal-Banda ©ibna

banda barranija fejn g˙amlu tliet servizzi fil-©ranet tal-festa li kienu milqug˙in b ’ a p p l a w Ω i mil l -pubbliku preΩenti.Il-Festa g˙all-KaΩin saret ta’ piΩ finanzjarju imma bit-t˙abrik tal-membri tal-Kumitat dejjem insibu benefatturi u l-arbular li jsir qabel il-Festa jg˙in ukoll biex jittaffu l-ispejjeΩ. Hawnhekk nixtieq nappella lil dawk li huma attivi b’xi mod jew ie˙or fi sferi differenti fil-festa biex huma wkoll jibdew jag˙tu l-g˙ajnuna tag˙hom. Hija ˙asra li wara li l-Kumitat tal-Banda snin ilu ˙a l-inizjattiva u ne˙˙a s-sussidju li kien jirçievi mill-Kumitat tal-Festa, bil-g˙an li jg˙in iktar lill-festa, mhux kul˙add jasal biex jag˙ti d-donazzjoni tieg˙u lill-kaΩin tal-banda.Ìibduli l-attenzjoni dwar artiklu fuq il-ktieb tal-Festa l-o˙ra dwar çerti kummenti ta’ pika, imma l-aktar li laqatni kien dak fejn intwera d-dispjaçir li r-relazzjonijiet bejn iΩ-Ωew© baned ta’ Beltna m’g˙adhomx kif kienu. Mhux il-˙sieb tieg˙i li nid˙ol f’polemiki g˙aliex nemmen li fil-kariga tieg˙i ma narax li nkun qed nag˙mel ©id. Infakkar biss li kien il-KaΩin tal-banda San Lawrenz li ˙a l-inizjattiva kemm fil-passat kif ukoll fl-2011 biex isir ftehim bejn iΩ-Ωew© baned u l-festi. Is-Soçjeta` tag˙na bir-rappreΩentanti tag˙ha fid-direzzjoni tal-G˙aqda KaΩini tal-Banda kienet protagonista g˙al 25 sena biex tirrenja l-armonija fil-Festi Maltin u kienet firmatarja ta’ kull ftehim li sar.Wara l-©ranet tal-Festa u anke l-vaganzi di©a` bdejna x-xoghol fil-KaΩin g˙aliex kif dejjem ng˙idu biex iΩΩomm Palazz kbir u antik fl-og˙la livell kif jistqarr kull min ji©i jΩuru, trid tie˙u ˙siebu s-sena kollha. Qeg˙din infasslu programm ta’ xog˙ol u budget g˙as-sena d-die˙la li Ωgur se jkollna parti minnha allokata g˙all-manutenzjoni tal-plançier g˙aliex wara aktar minn 25 sena li beda jsir il-plançier hemm çertu xog˙ol li jrid jing˙ata attenzjoni. Preparamenti g˙all-Birgu Fest di©a` bdew u tajjeb ng˙id li din is-sena sejjer jer©a’ jinfeta˙ il-Palazzo Huesca g˙all-pubbliku u se jkollna wirjiet ta’ pitturi. G˙alkemm fih ˙afna xog˙ol u ng˙id ukoll tbatija, min-na˙a l-o˙ra din hija okkaΩjoni biex ng˙inu lill-finanzi tas-Soçjeta`.It-terminu tal-Kumitat preΩenti jispiçça fl-a˙˙ar ta’ Jannar 2019 u hemm membri li issa kibru fl-eta` u li mhux sejrin jiffurmaw parti mill-Kumitat. G˙alhekk nappella lil dawk li jistg˙u jag˙tu ftit mill-˙in tag˙hom biex jersqu u jid˙lu fil-Kumitat. Hija verita` li tkun membru fil-kumitat g˙andek çerta rabta u anke xog˙ol imma ng˙id jiena b’esperjenza ta’ 55 sena fil-Kumitat g˙andi sodisfazzjon kbir meta n˙ares lejn is-Socjeta` tag˙na u Palazzo Huesca illum.

Lawrence V. Farrugia WerrejIl-Kelma tal-President........................3

Dak li nippriedkaw inwettquh............5

Ir-RuΩarju...........................................6

AvviΩi.................................................7

Qawwa Titulari...............................8/9

Tag˙rif mill-kçina............................10

Arrigo Boito......................................11

Wiçç imb’wiçç ma’ J.Boxall.......12/13

Attivitajiet Sett./Ottubru...................14

EditurSimon Farrugia

RiklamiJohn Attard

Simon FarrugiaLawrence V. Farrugia

Proof ReadingBjorn Callus

RitrattiMelvin Degiorgio

Noel GauciLawrence Parascandolo

Elton J. RandichGabriel Treeby Coleiro

Andre Xuereb

Ritratt Faççata

San Lawrenz u Palazzo Huesca li jiddominaw il-Pjazza tal-Belt Vittoriosa

matul is-sena kollha fil-©ranet tal-Festa tal-Patrun tal-Belt Rebbie˙a

San Lawrenz

Stampat

36, Triq San Pawl, VallettaTel: 2122 4607 Mob: 9987 0603E-mail: [email protected]

#ilbandatalbirgu

Page 4: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli
Page 5: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107 5#ilbandatalbirgu

Dak li nippriedkaw inwettquhminn Simon Farrugia - Segretarju

G˙addiet festa o˙ra u wara tant xog˙ol u sagriffiçji li jsir minn kull min huwa nvolut fl-organizazzjoni jasal

il-mument tas-sodisfazzjon. Il-mument li xhur ta’ ˙idma bla waqfien ji©u preΩentati u apprezzati mill-eluf ta’ nies li ji©u matul l-ewwel ©ranet t’Awwissu fil-Belt tag˙na jifir˙u g˙all-Festa tal-Patrun San Lawrenz. G˙ax wara kollox jekk ma jkollokx nies g˙all-festa x’sodisfazzjon tie˙u? Dan b˙al qisu jkollok festin u tipprepara ˙afna g˙alih imbag˙ad ji©u ftit nies u jibqa’ kollox ma’ wiççek. DiΩappunt hux? Imma g˙alina dan mhux il-kaΩ g˙ax kull ©urnata l-Belt tag˙na miΩg˙uda bin-nies. U r-ritratti anke mill-ajru jixhdu dan. Kellna l-©ranet kollha tal-Festa suççess fejn fost l-o˙rajn mhux ©urnata wa˙da kellna b’Ωew© baned imma f’kull ©urnata tal-Festa kellna minimu ta’ Ωew© baned. U dawn saru mhux biex forsi nimlew u nΩidu ftit nies imma biex inkabbru l-Festa tal-Patrun.

Mil-lat bandistiku l-Banda tal-Birgu kompliet tikkonferma matul il-©ranet tal-Festa l-progress kbir li sar matul dawn l-a˙˙ar snin. Kellna x-xorti li g˙at-tieni darba fi tmien snin nospitaw Banda barranija li g˙amlet tliet servizzi fosthom Ωew© programmi. Ftakart b’nostal©ija meta fl-2010 hekk kif kellna l-Banda Bel©jana konna tellajna Programm b’suççessi Maltin. Tmien snin wara kien imiss li nippreΩentaw xi ̇ a©a differenti b˙alma nag˙mlu kull sena bit-tema din id-darba tolqot ukoll diversi gosti b’muΩika minn sekli differenti. Il-muΩiçisti Taljani kellhom kliem ta’ tif˙ir kbir g˙all-eΩekuzzjoni tal-Programm tag˙na filwaqt li huma ˙ar©u bl-unuri bi Programmi fit-8 u 9 t’Awwissu. Barra minn dan huma pparteçipaw anki fil-briju mal-partitarji tag˙na biex dan l-iskambju le˙aq dak li xtaqna u li ˙dimna g˙alih.

U l-popolarita` tal-Banda din is-sena kompliet tikber fejn apparti li fta˙na s-sena bil-kbir fejn daqqejna barra minn xtutna, ser inkunu g˙amilna 33 servizz. Fost dawn servizzi ©odda fir-Rabat, l-Belt Valletta, l-Gudja u l-Belt Victoria. Tassew il-Banda tal-Birgu u bil-provi.

Ovvjament l-attenzjoni tag˙na huwa l-aktar fit-tag˙lim muΩikali fejn il-frott ta’ dan qed jidher sew fejn sodisfazzjon kbir g˙alija kienu Ωew© mumenti matul il-Festa li komplew jimluni b’kura©© u determinazzjoni. Il-quddies li saret fl-1 t’Awwissu f’Jum is-Soçjetajiet bis-sehem tal-bandisti u Allievi tal-post biss u l-parteçipazzjoni ta’ 11-il Alliev mill-iskola tal-muΩika fil-Programm tas-7 t’Awwissu. Verament li tie˙u pjaçir tara li dak li nvesta l-Kumitat qed jag˙ti l-frott. G˙ax x’jiswa li jkollok Banda ming˙ajr jew b’xi Ωew© bandisti tal-post. Dik Ωgur ma

tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri.

Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli messa©© li nkiteb fil-Programm tal-Festa tal-Banda sekondarja fejn d˙akt meta l-kittieb ipprova jilg˙aba tal-vittma u qisu l-Paladin tal-g˙aqda. Kul˙add jaf il-verita` u inutli noqog˙du nilg˙abuha tal-martri. Infakkar wa˙da li l-azzjoni minn jag˙milha u mhux min jirçeviha. Fil-fatt a˙na g˙amilna sena s˙i˙a nirçievu rapporti, emails u ittri anonimi ming˙and persuna rinomata li kienet tiffirma b˙ala Cristian Cassar u ma daqqejna ebda trombi. G˙ax ix-xitan m’g˙andux ˙alib. U fl-a˙˙ar qabdu r-ri˙, tfixkel u nkixef. G˙ax a˙na l-vera m’g˙andnix ˙in x’na˙lu.

U tant hu hekk li di©a` bdiet il-˙idma g˙as-sena li ©ejja kemm mil-lat bandistiku kif ukoll mix-xog˙ol u pro©etti li jridu jsiru. Il-banda ser ikollha sensiela ta’ Programmi kemm fil-Belt Vittoriosa kif ukoll barra. Ewlenin jibqg˙u dawk tas-7 t’Awwissu u l-Programm Annwali tas-6 ta’ Ìunju fejn is-sena d-die˙la qed nippjanaw li jsir f’post differenti tal-Belt tag˙na wara li din is-sena sar b’tant suççess fil-Forti Sant’An©lu. Dan peress li l-idea tal-Kumitat hija li l-Programm Annwali jibda jsir f’postijiet differenti tal-Belt sabi˙a tag˙na biex dawk li jattendu apparti li jgawdu l-muΩika ta’ livell ippreΩentata mill-banda tag˙na jduqu wkoll il-©miel tal-Birgu.

Hemm xog˙ol ie˙or ippjanat fost dawn tkomplija tat-tisbi˙ ta’ Palazzo Huesca. Fil-fatt di©a` hemm diversi pro©etti u ideat quddiem il-Kumitat g˙all-approvazzjoni.

Fil-©img˙at li ©ejjin sejrin nibdew ix-xog˙ol fuq il-bejt tal-Palazz fejn ser jinbidel çint li jag˙ti g˙all-bit˙a kif ukoll issir l-opramorta tat-turretta b’aççessibilta` aktar komda sabiex wie˙ed jitla’ fuqha. Hemm ukoll l-a˙˙ar irtokki fil-kmamar li bnejna g˙at-tag˙lim muΩikali. U ̇ afna aktar. L-attivita` ma taqta xejn. KaΩin u Soçjeta` attiva u mhux ta’ xahar wie˙ed biss. Palazz miftu˙ minn kmieni filg˙odu sa tard bil-lejl u l-©ranet kollha tal-©img˙a. U fiç-çentru tal-Pjazza ewlenija ta’ Beltna. Il-pjazza tal-Belt Vittoriosa. Mhux ta’ b’xejn li Palazzo Huesca ji©bed l-ammirazzjoni ta’ kull min ji©i fil-Belt tag˙na kif ukoll tara ritrattti tieg˙u f’diversi pubblikazzjoniiet.

Page 6: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

6 SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107

Wasalna fl-ista©un meta l-©urnata tiqsar ̇ afna u jidlam kmieni ̇ afna. Niftakar meta kont g˙adni tifel u g˙al xis-sitta u nofs inkun mi©bur nag˙mel il-‘homework’ jew ©ej mil-lezzjoni tal-pjanu, kont nie˙u gost nisma’ t-tokki tal-qanpiena l-kbira tal-knisja tal-Kalkara u lil Dun Spir jg˙id l-Ave Marija u tal-Erwie˙ li jinstema’ mar-ra˙al kollu bl-ispeakers. Hemm kont nieqaf u nitlob lil Ommna Marija u lill-erwie˙.

Ottubru huwa x-xahar tal-©abra b˙ax-xhur l-o˙ra tal-˙arifa u x-xitwa. Sta©uni fejn il-familja minkejja d-diversi impenji tag˙ha, ter©a’ tibda tqatta’ aktar ˙in flimkien, u ssib wkoll min jitlob aktar flimkien. U l-familja li titlob flimkien tibqa’ flimkien. Hekk kien i˙obb jg˙id il-Papa Qaddis Ìwanni Pawlu II, avolja illum bit-teknolo©ija tal-iPads u tal-mobile phones, il-˙ajja saret Ωiffa ri˙ u mimlija tilja distrazzjonijiet. Madankollu dak li kien tajjeb Ωmien ilu, Ωmien ilu ΩemΩem, g˙adu japplika sal-©urnata mqaddsa tal-lum. G˙ax it-teknolo©ija Ωgur li qatt m’hu se tbiddel il-qawwa ta’ dak li jag˙mel familja familja.

U x’jag˙mel familja jekk mhux l-g˙aqda? U minn fejn se ti©i l-g˙aqda? Ûgur li mhux mill-˙afna kliem ̇ elu li jibqa’ g˙addej minn fuq l-irjus meta jindara. Lanqas mill-ammonti kbar tal-ewros fil-cards lesti biex jin˙arqu li jintbag˙tu fil-festi, b˙all-Milied, birthdays, anniversarji, jew xi San Valentinu... L-g˙aqda fil-familji ti©i mit-talb!!! Sewwa sew minn dik it-talba li l-g˙adu tar-ru˙na ix-xitan, ilu jara kif jag˙mel biex jisraqhielna; Ir-RuΩarju.

Dik it-talba li g˙ax jaf sewwa li ma’ kull ‘Ave Marija’ li tintalab mill-qalb, jid˙ollu musmar f’rasu li qieg˙ed jifnieh u jeqirdu, allura jipprova jara x’jag˙mel biex ma j˙allinhiex nitolbuha. G˙aliex x’jista’ jag˙mel is-serp velenuΩ tal-infern kontra t-talb ta’ Ommna Marija? Propju xejn!!!

Imma x’jag˙mel? Jifta˙ gwerra kontra r-RuΩarju Mqaddes. U din bl-akbar mod ˙elu imma malizzjuΩ! Viljakk!

Ix-xitan i©ieg˙lek tg˙id hekk; “Jiena nitkellem m’Alla! M’g˙andix g˙alfejn nitlob ir-RuΩarju,” jew, “Ir-RuΩarju ma nifil˙ux, norqod fih g˙ax dik li tg˙id dejjem l-istess kliem tmarradni”. Imma dan x’jg˙idu s-sentimenti tieg˙i u tieg˙ek. Sentimenti ta’ nies midimbin li jaraw sal-ponta ta’ mne˙irhom. Tant hu hekk li mhux l-ewwel darba li jkollhom imorru jqerru ˙alli jitfejqu mill-ideat Ωbaljati li ta’ sikwit ida˙˙luhom fi sqaq mudlam.

Ix-xitan g˙ax jibΩa’ mill-qawwa tar-RuΩarju jfesfsilna f’widnejna li m’hemmx g˙alfejn nitolbu din it-talba biex inkunu maqug˙din m’Alla. Jaf li meta titlob g˙alina Marija, is-salvazzjoni tag˙na hija çerta. Pero` fir-ruΩarju Marija mhux biss tkun qed titlob g˙alina, imma tkun qed titlob mag˙na, u meta jkun hemm Hi f’˙ajjitna, hemm il-Qawwa tal-Ispirtu s-Santu, g˙ax Hija mimlija bl-Ispirtu S-Santu.

G˙aliex Hi b˙al Omm twajba, to˙odna g˙and Ìesu` Binha. G˙alhekk satana jaqla kull skuΩa biex ir-ruΩarju ma ng˙iduhx. Jg˙idilna li jekk nitolbu r-ruΩarju nkunu qieg˙din na˙lu l-˙in. Anzi jkun a˙jar jekk nag˙mlu xi ˙a©a aktar siewja milli noqog˙du nreddnu l-istess talba. Ja˙asra kemm iridilna ©id hux miskin!!!

Velenu ie˙or li g˙adu qieg˙ed jitfalna x-xitan hija li jiffla©ellana bi dnubietna l-img˙oddija ˙a nist˙u u l-kuruna bejn idejna ma naqbduha qatt. Jg˙idlek hekk ix-xitan; “Ajma int se tg˙id ir-ruΩarju? G˙amilt hekk u hekk u hekk fil-passat...”Ix-xitan jibΩa’ mill-kuruna!!! Il-Madonna stess tridna inΩommu l-kuruna f’idejna. U jekk Hi trid hekk jien min jien biex immur kontra x-xewqa tag˙ha?

Fit-tieni biçça tal-Ave Marija nitolbuha lill-Madonna: Itlob g˙alina midimbin. Ir-ruΩarju huwa t-talba tal-midimbin. Ta’ dawk li jg˙idu ˙a©a u jsibu lilhom infushom jag˙mlu o˙ra. G˙ax dg˙ajfa mhux g˙ax malizzjuΩi. Ir-ruΩarju huwa t-talba ta’ dawk li g˙ax jafu kemm je˙tie©u lil Marija f’˙ajjithom jibqg˙u iggranfati mag˙ha ˙a tressaqhom g˙and Ìesu`. Tinsiex li l-Madonna tid˙ol fin-nar g˙al dawk li jmorru g˙andha.

Evan©el izzazzjoni g˙aqli ja u b’sa˙˙itha tqanqal il-qlub biex imorru g˙and Ìesu` permezz tal-kuruna. Óa nΩommu b’sa˙˙a l-Kuruna f’idejna. G˙ax bil-kuruna ˙a nsalvaw.

Kunu Mberkin.

Ir-RuΩarju minn Fr Martin Mamo OFMCap.

#ilbandatalbirgu

Page 7: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107 7#ilbandatalbirgu

Attivitajiet Soçjali u MuΩikali 2018/19

SETTEMBRU22 Ikla fuq iz-zuntier tal-Knisja

OTTUBRU12 -14 Birgu Fest

NOVEMBRU16 Ikla Familjari f’Restaurant barra l-Birgu

DIÇEMBRU14 Dinner Kbir tal-Milied23 Programm Allievi Milied28 Party tal-Milied f’Palazzo Huesca

FRAR3 Ìurnata G˙awdex

MARZU2 Ikla Karnival - Fenkata

APRIL11-19 Wirja Ìetsemani14 Programm Allievi Óadd il-Palm20 Easter Buffet Breakfast

MEJJU21 Red Party22 Ikla l-Ewwel Erbgha ta˙t il-Kampnar

GUNJU6 Programm Annwali29 Ikla Maltija fuq is-Simenta

LULJU27 Ikla tal-Festa ta˙t il-Kampnar

AWWISSU2 Red Party3 Riceviment tal-Festa

Laqg˙a Ìenerali Statutorja

g˙all-Bandisti /

Membri Propjetarji u

Kumitat tas-Soçjeta`

MuΩikali Banda Vittoriosana

San Lawrenz

nhar

it-Tlieta 25 ta’ Settembru, 2018

fis-7 pm.

Dan il-programm huwa proviΩorju u g˙aldaqstant jista jkun su©©ett g˙al xi tibdil.

Page 8: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

8 SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107 #ilbandatalbirgu

QAWWA

TR1 - Il-Bandisti u Allievi tal-Banda Vittoriosana San Lawrenz

waqt il-Quddies f’Jum is-Soçjetajiet -

L-Erbg˙a 1 t’Awwissu, 2018

TR2 - Folla massiva ta’ nies li ˙onqot il-Pjazza tal-Belt Vittoriosa -

Symphony of Lights - It-Tnejn 6 t’Awwissu, 2018

TR3 - Mument mill-Programm ‘Vittoriosa in Festa’ bit-tema

‘ Clash of the Centuries ‘ bil-parteçipazzjoni

tal-Allievi tas-Soçjeta’ - It-Tlieta 7 t’Awwisu, 2018

TR4 - Il-briju fi Triq il-Mina l-Kbira f’Jum l-Antivigilja

(Il-Banda tal-Birgu mhux fir-ritratt) - Kemm A˙na Kbar -

L-Erbg˙a 8 t’Awwissu, 2018

Page 9: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107 9#ilbandatalbirgu

TITULARI

TR5 - Il-març popolari tat-Te Deum fl-aqwa tal-briju tieg˙u - Tassew g˙andna biex nifta˙ru - Il-Óamis 9 t’Awwissu, 2018

TR6 - Is-‘Synphonica Citta di Via-grande’ waqt il-Programm ta’ Lejlet

il-Festa - G˙ar darb’o˙ra banda barranija fil-Festa tag˙na - Il-Óamis 9 t’Awwissu, 2018

TR7 - La Notte di San Lorenzo - Spettaklu Pirotekniku uniku fil-Port

il-Kbir - Il-Óamis 9 t’Awwiss, 2018

TR8 - Jum il-Festa tal-Patrun - Il-Ìimg˙a 10 t’Awwissu, 2018 - Il-Pjazza tal-Belt Vittoriosa waqt il-proçessjoni ppakkjata bin-nies

Page 10: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

10 SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107 #ilbandatalbirgu

Tajjeb li Tkun Taf

1. Biex il-patata ma tibdilx il-kulurG˙arraq il-patata mqaxxra fl-ilma kiesa˙ qabel ma tuΩaha fit-tisjir.2. Biex it-tadam iΩomm aktarÛomm it-tadam rasu l-isfel biex iΩomm aktar, u l-a˙jar li ΩΩomm it-tadam barra, iΩomm aktar milli tag˙mlu fil-fri©©.3. Biex il-banana iΩΩomm aktarIl-banana iΩΩomm aktar billi tifred il-banana wa˙da wa˙da u tgeΩwer biçça plastic wrap maz-zokk ta’ kull banana.4. Biex il-frott isir malajrJekk tixtri xi frott b˙al banana jew ˙aw˙, u trid tg˙a©©el il-proçess biex isir malajr, itfa’ l-frott f’borΩa tal-karti. 5. Biex it-tuffie˙ mqatta’ ma jsirx kannellaFtit qtar tal-lumi jg˙in biex it-tuffie˙ mqatta’ ma jibdilx il-lewn tieg˙u f’kannella. Tista’ tuΩa wkoll ta˙lita ta’ parti g˙asel ma’ Ωew© partijiet ilma, biex il-frott ma jibdilx il-kulur tieg˙u.6. Biex iz-zokkor ma jg˙aqadxItfa’ felli tuffie˙a jew qoxra ta’ larin©a fil-kontenitur li fih g˙andek iz-zokkor. Jekk iz-zokkor di©a’ g˙aqad, tista ssa˙˙an fil-microwave u mieg˙u ssa˙˙an tazza zg˙ira ilma. Il-fwar tal-ilma mis˙un jg˙in biex jin˙all iz-zokkor.7. Biex ir-romblu tal-plastik ma jitgerfixxA˙Ωen ir-romblu tal-plastik fil-fri©©, b’hekk ir-romblu ikun aktar façli biex tuΩah, bla ma jitgerfex u ma jitg˙aqqadx flimkien.8. Biex tiççekkja l-bajd g˙adux frisk u tajjebItfa’ l-bajd f’kontenitur mimli bl-ilma kiesa˙. Jekk il-bajd jinΩel fil-qieg˙ ikun g˙adu tajjeb g˙all-ikel iΩda jekk il-bajd jitla’ fil-wiçç, ikun skadut.

Ftit informazzjoni dwar:

Il-Qarg˙a ÓamraIl-qoxra tkun iebsa u m’g˙andiex iççedi ta˙t il-pressonji tas-swaba. Il-qoxra g˙andha tkun tleqq u ma jkollhiex qsim jew moffa. Il-polpa tkun ta’ kulur oran©jo jew isfar, qatt pallidu. Qarg˙a ̇ amra s˙i˙a kapaçi iΩΩomm tal-inqas ̇ ames xhur jekk terfag˙ha f’post xott. Meta tinqasam g˙andha ti©i uΩata f’qasir Ωmien g˙ax il-polpa tag˙ha tibda tinxef. Fil-fridge iΩΩomm anke ©img˙a.G˙andha ammont g˙oli ta’ ilma. G˙aldaqstant hija ̇ afna di©eribbli kif ukoll g˙andha ftit kaloriji u ftit li xejn zokkor. Dan jag˙milha idejali g˙al waqt id-dieta. Peress li g˙andha ftit vitamini a˙jar issajjar bi ftit li xejn ilma.

KLAMARI FRISKI MIMLIJIN

Ingredjenti300gr klamari50gr ross50gr tonn taΩ-Ωejt2 bajdietFtit ˙abaq friskFtit tursin friskBΩar u mel˙Ftit inbidFtit Ωejt250gr tadam imqatta’ biççiet Ωg˙arBasla mqatta’ rqiqa

MetoduNaddaf il-klamari sew, mill-©ilda tag˙hom ukoll u g˙amillhom toqba fil-qiegh. Sajjar ir-ross u saffih. Sajjar il-basla u Ωid it-tonn taΩ-Ωejt, ̇ wawar, ross, il-bajd, tursin, bΩar u mel˙. Kompli sajjar g˙al ftit sekondi. Imla bit-ta˙lita l-klamari u sajjar f’ta©en s˙un. Wara itfag˙hom f’reçipjent tal-forn u a˙mi g˙al kwarta.

Servi b’zalza ˙amra tal-basal u l-˙abaq.

Tag˙rif mill-Kçina

minn MaryRose Gauci

Page 11: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107 11#ilbandatalbirgu

Wara kull festa dejjem nistaqsi lili nnifsi jekk il-festa g˙addietx/spiççatx jew le. Meta tara qalb maqtug˙a g˙all-armar u f’nofs ta’ nhar tara l-Birgu miΩg˙ud min-numru kbir ta’ volontiera, u jinbidel minn Belt g˙arwiena g˙al Belt rikka, potenti u denja li ©©or l-isem ta’ Belt Rebbie˙a, tg˙id hawn qalb kbira li t˙abbat g˙al Lorenzo. Knisja, bellezza! Nar uniku fil-Kottonera. Briju... g˙al min forsi ma jafx x’ikun g˙ax imxennaq g˙alih, huma dawk il-partitarji numeruΩi li jkunu mal-març jifirhu bil-padrun ta’ belthom. G˙ax a˙na m’g˙andniex bΩonn baned biex nimlew triq, a˙na n-nies ji©u minn kullimkien u jimlew pjazza. U l-banda? Mhux ovvja li a˙na m’g˙andniex kompetizzjoni! Kemm bil-kliem ta’ tif˙ir ta’ bandisti stess li ji©u, kif ukoll tara l-futur tal-banda tag˙na, l-allievi tal-iskola tal-muΩika tag˙na, janimaw u jipparteçipaw waqt il-Programm ori©inali (b˙al dejjem) Clash of the Centuries. Kienu qishom iç-çirasa fuq il-kejk, jew a˙jar, id-djamant fuq çurkett! G˙ax l-allievi tag˙na daqshekk ng˙oΩΩuhom u nie˙du ̇ siebhom... daqs djamant! Imma msomma, il-mistoqsija dejjem l-istess inwe©ibha: il-festa g˙adha ©ejja! Di©a` g˙andna pjanijiet konkreti g˙as-sena d-die˙la! G˙ax is-serjeta` hekk titlob, pjanijiet konkreti u eΩekuzzjoni perfetta. Osservazzjoni: Kemm hawn min g˙adu lura, u jekk ˙a jibqa’ sejjer hekk ser ji©rilu b˙all-buzzieqa, tintefa˙ u jintefa˙ u fl-a˙˙ar jag˙mlu boom!

Ng˙addu g˙all-kompoΩitur li jmiss tag˙na, Arrigo Boito. Boito twieled ©ewwa Padua fl-24 ta’ Frar 1842. Iben Silvestro Boito u Jozefina Radolinska. Missieru kien pittur ta’ pitturi f’minjatura, filwaqt li ommu kienet kontessa Pollakka. Boito studja l-muΩika fil-konservatorju ta’ Milan ta˙t Alberto Mazzucato sal-1861, fejn wara g˙adda ta˙t Albert Visetti. Kellu ˙uh ikbar, Camillo, li dan kien arkitett, in©inier, kritiku tal-arti, studjuΩ tal-istorja u awtur ta’ diversi novelli. Fl-1866, Boito ©©ieled ta˙t it-tmexxija ta’ Giuseppe Garibaldi, f’dik hekk mag˙rufa b˙ala l-gwerra ta’ seba’ ©img˙at. F’din il-gwerra, ir-Renju tal-Italja u l-Prussja ©©ieldu kontra l-Awstrija fejn fl-a˙˙ar ©iet çeduta Venezja lill-Italja.

Bejn l-1887 u l-1894, Boito kellu relazzjoni mal-attriçi famuΩa Eleonora Duse. Din ir-relazzjoni baqg˙et g˙addejja sew u b’sa˙˙itha g˙alkemm ‘klandestinament’, probabilment min˙abba l-˙bieb aristokratiçi li kellu. Instabu ˙afna ittri ta’ korrispondenza bejn dawn iΩ-Ωewg ma˙bubin, u din l-im˙abba baqg˙et b’sa˙˙itha sa mewthom. Wara l-mewt ta’ Giovanni Bottesini, Arrigo Boito la˙aq direttur tal-konservatorju ta’ Parma fl-1889. Boito rçieva it-titlu onorarju ta’ dottorat fil-muΩika mill-Universita` ta’ Cambridge fl-1893.

Boito ma kitibx xi numru kbir ta’ kompoΩizzjonijiet, iΩda li kiteb kien biΩΩejjed biex ikun imfittex min-nies, forsi iktar imfittex wara mewtu milli f’˙ajtu. L-opra Ero e Leandro kienet opra li wara li tlestiet kienet inqerdet g˙al kollox,

filwaqt li l-opra Nerone, wara li dam snin jikkomponi bejn l-1877 u l-1915 xorta qatt ma lestieha. L-a˙˙ar att ta’ din l-opra nkiteb minn Arturo Toscanini u Vincenzo Tommasini u ndaqqet g˙all-ewwel darba La Scala fl-1924. Boito ̇ alla wkoll manuskritt ta’ Sinfonija in La minore.

IΩda s-suççess tieg˙u wasal wara, permezz tal-opra Mefistofele. Din l-opra fil-verita` nsibu li Boito g˙amel Ωew© verzjonijiet. L-opra kollha kienet fuq lirika ta’ Johann Wolfgang von Goethe bl-isem Faust. Din l-opra Mefistofele indaqqet l-ewwel darba fil-5 ta’ Marzu 1868 ©ewwa La Scala u dderi©ieha hu stess. Din l-opra kellha xe˙ta ta’ opra Wagnerjana, u wara li tlestiet, din tant kemm ma ntlaqetx tajjeb, li kien hemm anke xi rvellijiet u dwelli u

kellhom jintervjenu l-pulizija. Verdi kien ikkummenta li Boito jaspira li jkun ori©inali iΩda jirnexxielu biss ikun stramb. Boito kellu jwaqqaf l-opra milli tindaqq iΩjed qabel ma kienet ser taqla aktar inkwiet. Minn hemm, hu spiçça g˙amel arran©ament qawwi fuqha tant li anke biddel il-parti primarja ta’ Faust minn baritonu g˙all-tenur. Din it-tieni verΩjoni ta’ Mefistofele indaqqet g˙all-ewwel darba fl-10 t’April 1875, u din id-darba intlaqet sew u b’applawΩi kbar. Din l-opra g˙adha tindaqq sal-lum b’mod regolari.

Ta’ min jg˙id ukoll li Boito barra li kkompona il-librett u l-muΩika tal-opri tieg˙u, kiteb ukoll il-librett ta’ diversi opri o˙ra ta˙t l-isem Tobia Gorrio (anagramma ta’ ismu; Arrigo Boito). Wa˙da mill-opri fuq librett tieg˙u

kienet La Gioconda ta’ Amilcare Ponchielli.

Kien hemm diversi aneddoti bejn Verdi u Boito, fejn wie˙ed offenda lill-iehor u iktar ta’ din ix-xorta. IΩda Giulio Ricordi, li kellu negozju jippubblika l-muΩika, kien ra l-©enju ta’ Verdi mg˙a©un ma’ dak ta’ Boito u g˙amel minn kollox biex jg˙aqqad il-˙sibijiet u l-kompoΩizzjonijiet ta’ dawn it-tnejn flimkien. Bdew billi Boito g˙amel revizjoni tal-librett di©a` eΩistenti tal-opra ta’ Verdi Simon Boccanegra fl-1857. Din l-opra ntlaqet tajjeb ̇ afna. Minn hemm nibtet relazzjoni sana bejn Verdi u Boito, tant li bdew Ωew© pro©etti kbar, l-opra Otello u l-opra Falstaff. Dawn it-tnejn kienu opri meqjusin kbar g˙al Verdi mil-lat muΩikali, filwaqt li kbar ukoll g˙al-liriçista Boito. Fost libretti famuΩi o˙ra miktuba minn Boito nsibu Amleto (opra ta’ Franco Faccio), Un tramonto (opra ta’ Gaetano Coronaro), La Falce (opra ta’ Alfredo Catalani), u Semira (opra ta’ L. San Germano).

Ta’ min jg˙id li Boito kien ateu. Boito miet ©ewwa Milan nhar l-10 ta’ Gunju 1918, fl-eta` ta’ 76 sena. Huwa ©ie mqieg˙ed fiç-Cimiterio Monumentale.

Arrigo Boitojikteb Christopher Pisani - Arkivista

Page 12: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

12 SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107

Wiçç Imb’wiçç mas- Sindku John Boxall

minn Paul Micallef

#ilbandatalbirgu

G˙al din id-darba se jkolli privile©© li se ninterviΩta lil John Boxall li hu s-sindku attwali ta’ Beltna. Minbarra r-rwol b˙ala sindku, John, g˙alkemm ikbar minni fl-eta` pero` nistg˙u ng˙idu li trabbejna bejn wie˙ed u ie˙or fl-istess perjodu u ̇ afna affarijiet li j˙obb u li kien involut hu, kont l-istess ˙a©a jien fosthom ir-regatta, futbol, festa u tant o˙rajn. Pero` John kien ukoll il-©ar tieg˙i g˙ax hemm bieb wie˙ed biss jifred ir-residenza tieg˙u u dik li kienet tieg˙i u issa wkoll ta’ ommi fi Triq Hilda Tabone. U min jaf kemm-il darba kien ta’ sostenn g˙al ommi f’kull ma kien jin˙tie© qabel ma’ issa qieg˙da f’residenza tal-anzjani f’Ra˙al Ìdid.Minkejja li d-djarju tieg˙u hu mimli daqs bajda ltqajna fl-uffiççju tieg˙u fil-Ber©a ta’ Franza u bis-soltu stil tieg˙u hu kien qed imidd idejh g˙ax-xog˙ol klerikali fosthom li jibg˙at l-inviti g˙al Jum il-Birgu. U waqt li hu kien qed iwa˙˙al il-bolol, fejn xi drabi ji©i interrott mid-daqq tal-mowbajl, jien intasabt fuq it-tastiera tal-kompjuter u ... bdejna.

Familja u inçident John twieled fid 19 ta’ Ottubru 1954 f’numru 13 Triq l-IrlandiΩi, illum Wenzu Dyer. Imsemmi John g˙al nannuh min-na˙a ta’ missieru. Missieru Charlie li g˙adu ˙aj sal-lum u jg˙ix San Ìwann kien foreman tal-boiler makers it-tarzna. Ommu kien jisimha Karmena, kienet mara tad-dar u mietet ta’ eta` Ωg˙ira ta’ 33 sena meta ntradmet fid-dar ta’ ommha f’numru 21 Triq Desain fis- 27 ta’ Ottubru 1961. Ir-ra©uni kienet li d-dar kienet antika u l-ewwel ma waqa’ kien il-bini li kien imiss mag˙hom, dak tal-Azzjoni Kattolika. Dan l-inçident fatali se˙˙ meta John kien g˙ad kellu biss 7 snin waqt li ˙uh iΩ-Ωg˙ir Charles kellu biss 5 snin. Fil-fatt hu trabba ma’ zitu Dolor li kienet membru tal-muΩew, li tigi o˙t ommu fl-istess post fejn sar l-inçident. Wara, missieru kien re©a’ iΩΩewwe© u illum John u Charles g˙andhom ˙uhom miΩ-Ωwie© ta’ missieru bl-isem ta’ Joseph.Ta’ ftit xhur John kien di©a` mar jg˙ix ma’ zitu. G˙alkemm ta’ eta` tenera ta’ 7 snin hu jiftakar sew l-inçident. Dan g˙aliex kienet l-uΩanza li ommu kienet titla g˙alih f’nofsinhar biex fil-˙in tal-brejk (g˙ax dak iΩ-Ωmien l-iskola kienet imbg˙ad tkompli wara nofsinhar) kienet tie˙du bhala speçi ta’ piknik g˙all-arja friska fil-post fejn jissejjah il-Glassis. Meta ra li ommu ma tfaççatx fil-˙in normali hu mar wa˙du lejn id-dar u ra ˙afna nies il-pjazza u nduna li ©ara xi ˙a©a kbira meta ommu ma dehret imkien. Imbg˙ad g˙al ra©unijiet ovvji ˙adu lilu u lil ˙uh g˙and Wenzu il-barunell. Dan l-inçident ̇ alla effett kbir fuq ̇ ajtu u jista’ jkun ukoll li ffurmatlu l-karattru sod li g˙andu. Jiftakar anke l-funeral bil-karozzella. Sakemm re©g˙et inbniet id-dar zitu Biçe ̇ adithom id-dar tag˙ha l-GΩira fejn dam xi xhur.John jiftakar il-Birgu li kien g˙adu jinbena wara t-tkissir tal-gwerra. Fil-fatt jiftakar li jitla’ il-Youth Centre, g˙adhom jilag˙bu fid-da˙la u wara tniffdet u llum nafuha b˙ala Triq Kardinal. Il-log˙ob tag˙hom kien wie˙ed sempliçi subien u bniet, bil-ballun taç-çarruta, noli, ˙arba u o˙rajn.

EdukazzjoniB˙ala edukazzjoni John l-ewwel attenda g˙and is-sorijiet tal-Karmnu u wara b˙ala skola primarja hu attenda g˙al ftit Ωmien l-armerija. G˙amel ftit Ωmien il-fortini imbg˙ad kompliha fi skola privata fi Triq Mater Boni Consigli mag˙rufa b˙ala St. Joseph f’Ra˙al Ìdid. Attenda s-sekondarja fil-kulle©© ta’ De La Salle. Fl-a˙˙ar snin tal-edukazzjoni tieg˙u hu attenda it-Technical Institute u ˙a l-kors ta’ Radio u Tv.

ImpjiegL-ewwel xog˙ol ta’ John kien iqieg˙ed il-madum mal-kumpanija Francesco Fenech. Wara hu da˙al fil-korp tal-pijunieri, u wara sej˙a ng˙aqad mat-Telemalta. Iktar tard mar r-Redifussion b˙ala skilled labourer sas-snin tmenin. Wara ©ie trasferit mat-taqsima tat-telefonati. La˙aq b˙ala ‘senior technical officer’ mal-kumpanija Go u wara li rtira mill-kumpanija, g˙amel Ωmien il-kunsill. Dan l-a˙˙ar g˙amel Ωmien ja˙dem ma’ kumpanija privata tas-sigurta` u issa fil-preΩent qieg˙ed fl-FMS fil- grad ta’ manager.

Óajja soçjaliB˙al subien o˙ra tamparu, hu attenda il-muΩew, kien abbati, attenda il-Youth Centre fiΩ-Ωmien Ìanni u Dun Pawl u ˙adem maΩ-Ûg˙aΩag˙ Óaddiema Insara. Kien membru ta’ diversi g˙aqdiet fil-Birgu fosthom membru fil-kumitat lokali tal-Partit Laburista, tal-Vittoriosa Stars u dak tal-boççi. John kien ukoll jilg˙ab il-futbol fejn anke lg˙ab mal-minors u mar-reserves tat-tim tal-lokal. Aktar tard waqqaf il-club Young Rovers bil-flokkijiet blue, fejn dak iΩ-Ωmien kienu jie˙du sehem f’diversi leagues ©ewwa l-ground tal-fortini kif ukoll jie˙du sehem fil-Federation u fil-IASC.

FestaB˙ala festa, hu kien jg˙in fil-armar tal-festa fi Ωmien Karmenu Attard ‘it-tobby’ u Salvu Attard

il-˙ampi. Kien jg˙in ˙afna lil Renzo Degabriele s-sagristan u kien ˙abib ˙afna ta’ ibnu Lorry. John kien jg˙in ukoll kemm fid-daqq tal-qniepen kif ukoll bil-kiri tas-si©©ijiet li dak iΩ-Ωmien kienet l-uΩanza.

Ìimgha l-KbiraHu refa’ darbtejn fil-purçissjoni tal-Ìimg˙a l-Kbira fil-vari tal-Veronika u Kristu Mejjet, pero` meta fis-sebg˙inijiet ©ew introdotti il-persona©©i, John libes ta’ Ìuda u dam hekk g˙al ˙afna snin. Fil-fatt qalli li kienu qalulu biex jilbes f’jum il-Ìimg˙a l-Kbira stess, ftit sieg˙at qabel il-˙ru© tal-purçissjoni waqt li kien qed jie˙u te il-bar tal-Vittoriosa Stars. Min˙abba il-make up tajjeb li kellu, lanqas l-istess zitu Dolor m’g˙arfitu!

KarnivalJiftakar li fil-ftu˙ tal-jiem tal-Karnival, f’Giovedi Grass, kienet id-drawwa li çorma subien kienu jorbtu numru ta’ laned ma’ xulxin fl-a˙˙ar kaldarun u kienu ji©ru bihom mal-Birgu kollu. Waqt din il-©irja, ezattament f’dawra ta’ kantuniera, John fettillu jirkeb fil-kaldarun u billi s-serbut tal-landi ma darx mal-kanturiera, John fil-kaldarun ˙abat mal-bankina. Billi kien tifel mag˙mul zg˙ir u irqiq, tar fuq bonnet ta’ karozza u jirringrazzja lil Alla li ma baqax tal-kolp!

RegattaG˙alkemm hu qatt ma qadef, pero` kien i˙obb ˙afna ir-regatta u jiftakar li meta il-Birgu ˙adu l-unika darba ir-regatta fis-sena 1984, hu kien issogra ˙ajtu u tela’ mal-istatwa ta’ San Lawrenz tal-pjazza u po©©a is-shield f’saqajn il-patrun.

Ûwie© u WildFuq baΩi personali, Johnny qalli li qajla kien jo˙ro© mill-Birgu u

Page 13: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107 13#ilbandatalbirgu

kien iqatta’ ˙afna ˙in il-kaΩin tal-futbol. Madanakollu id-destin laqqg˙u ma’ Rita nee Grixti f’disco tal-karnival fis-sala tal-Parroçça. Wara sitt snin g˙erusija huma

ΩΩeww©u propju fit-8 ta’ Settembru. John tant i˙obb, anzi iffissat fuq il-Birgu, li waqt li kien sejjer g˙all-‘honeymoon’ kien sema’ li fil-Birgu kien hemm g˙ors kbir g˙ax id-dg˙ajsa ta’ bit-tnejn misjuqa mid-duo Joe Cachia ‘fanali’ u Stephen Mangion ˙adet l-ewwel. G˙alhekk, Johnny ma ˙asibhiex darbtejn u minflok mar il-lukanda biex iqatta’ qamar il-g˙asel, dawwar ir-rotta u ©ie il-Birgu jiççelebra mal-Vittoriosani … Povra Rita!MiΩ-Ωwie© kellhom tifel, Karl, Ii wara l-emendi li saru fil-li©i, l-istess John g˙amel first ie˙or. B˙ala sindku Ωewwe© b’mod çivili lil ibnu Karl ma’ Simon Law, fil-belveder ta’ Couvre Porte, naturalment il-Birgu stess.

Sehem fil-kaΩinJohn nistg˙u ng˙idu li hu kien li ori©ina l-idea tal-plançier u jiftakar li kien qieg˙ed fuq is-sur tat-toqba meta ©ieh f’rasu li l-Birgu jixraqlu li jkollu plançier li jaqbel mal-armar g˙ani li g˙andha dil-Belt, speçjalment fil-pjazza majestuza tag˙ha. Hemm mill-ewwel tkellem mal-President Lawrence Farrugia u dak kien il-bidu ta’ pro©ett ambizzjuΩ u ta’ sfida kbira.Biex jitwettaq dan il-pro©ett, tfassal pjan fejn kien je˙tie© persuna li tg˙in finanzjarjament, li kien Joseph Scicluna ‘Iç-Çosi’ u xi ˙add bl-esperjenza ta’ kaxxier u ntg˙aΩel Leli Attard, li kellu esperjenza twila b˙ala kaxxier tal-KaΩin tal-Partit Laburista. John kellu l-irwol li ji©bor il-flus. Din il-˙olma li kienet tberren g˙al tant snin f’ras u mo˙˙ il-palmiΩi, sabet art g˙ammiela fil-˙sieb u l-˙idma ta’ din il-kummissjoni. Illum din il-˙olma saret realta` u nistg˙u nifta˙ru li g˙andna plançier monumentali. Fil-fatt, wara John da˙al ukoll g˙all-terminu fil-kumitat tas-soçjeta` tag˙na.

NurseryJohnny beda jie˙u sew id-dimensjoni ta’ mexxej lokali mill-famuΩa laqg˙a imqanqla u ta˙raq li kien organizza Patri Mark Montebello bl-isem ta’ ‘Il-Birgu abbandunat mis-sema l-isfel’ fis-sala tal-Parroçça. G˙alkemm l-iskop kien tajjeb, pero` kienet qamet kommossjoni sew u kul˙add ried jg˙id tieg˙u. Fost dawk kollha, niftakar çar li dakinhar John kien qam u bl-istil uniku u perswassiv tieg˙u kien sikket lil kul˙add u minn ge©wi©ija u storbju, f’daqqa wa˙da kul˙add waqaf biex jisimg˙u u anki labra kont tismag˙ha taqa’. John sa˙aq li rridu nuru lil Malta li l-Birgu mhux vera abbandunat iΩda g˙andu potenzjal kbir u irridu naghmlu xi ˙a©a biex nuru dal-potenzjal. U hemm hu nissel l-idea ta’ nursery tal-futbol, wara li dak iΩ-Ωmien ˙afna mit-timijiet kienu spiççaw u t-tfal ma kellhomx fejn imorru u b’kawΩa li ji©u esposti g˙al iktar vizzjijiet fosthom tad-droga.L-g˙ada stess John, mid-diskors g˙adda g˙all-fatti u g˙amel sej˙a g˙at-tfal biex jing˙aqdu fin-nursery. Kellu numru fenomenali ta’ 72 tifel, minkejja li kienet ix-xita. John kompla bis-suççess tan-nursery g˙al 10 snin s˙a˙.

KunsillMeta fis-disg˙inijiet ©ew introdotti l-kunsilli lokali, kien il-pass naturali, anke msa˙˙ah bil-˙e©©a ta’ s˙abu, li John jo˙rog g˙all-Kunsill. Fil-fatt, fl-1994, ikkontesta g˙all-ewwel darba ta˙t l-indipendenti (g˙ax il-PL dak iΩ-Ωmien ma kienx jie˙u sehem), ©ab l-aktar voti u minn dakinhar sal-lum ikkontesta kull darba u ©ab l-akbar voti kull darba, tant li darba ©ab sa˙ansitra 84% tal-voti mitfug˙a u hekk kien dikjarat dejjem sindku, bl-eççezzjoni ta’ sentejn, meta kien irriΩenja bejn is-snin 1996 u 1998.Sal-lum hu g˙adu s-sindku ta’ Beltna u nistg˙u ng˙idu li llum il-post ta’ sindku hu sinonimu ma’ John Boxall. Hu mhux biss g˙amel ˙afna xog˙lijiet tan©ibbli u ta’ infrastruttura, iΩda l-akbar monument kien li rnexxielu jibdel il-mentalita` tal-poplu Vittorjosan u l-mod kif il-poplu Malti j˙ares lejn il-Birgu. Minn post ta˙t id-dell ta’ stigma g˙al post li kul˙add ifa˙˙ru, irid jixtri l-propjeta` u joqg˙od hawn u anke sar post g˙al ˙ar©a g˙al ˙afna Maltin. Hu mexa b’mod intelli©enti u diplomatiku g˙ax g˙alkemm ©ej minn Partit politiku, g˙araf ukoll li ja˙dem ma’ kull gvern.

Kariga InternazzjonaliIr-rwol ta’ sindku esponih ukoll g˙al kuntatti internazzjonali u fil-fatt illum John hu l-president tal-AVEC li hija assoçjazzjoni Ewropeja tal-postijiet storiçi u kulturali, rikonoxxuta mill-Unjoni Ewropea.

Opinjonijiet B˙as-soltu biex nag˙laq staqsejtu l-opinjoni tieg˙u fuq …

Il-festaHu ja˙seb li l-festa la˙qet livelli g˙olja ̇ afna fejn fil-Kottonera, il-Birgu hu l-unika post li hawn Ωew© festi, minkejja ç-çokon li hawn u popolazzjoni li dejjem qed tixjieh. Il-festi fil-Birgu qed jirnexxilhom li jΩew©u r-reli©jon mal-kultura u qed jag˙mlu reklam tajjeb u sabi˙ lill-Birgu stess.

Il-kaΩin tal-bandaIl-kaΩin hu mag˙ruf g˙as-serjeta` u d-dixxiplina li teΩisti u dan hu ma©©orament dovut g˙all-mod tat- tmexxija tal-President preΩenti Lawrence Farrugia. Meta g˙ada pitg˙ada, il-President min˙abba l-eta` ma jibqax fil-kariga, dak li je˙odlu post g˙andu jimxi fuq il-passi tieg˙u.

Il-BirguG˙alkemm i˙oss li g˙amel ˙afna, John g˙ad g˙andu ˙afna xewqat li jixtieq jitwettqu, fosthom it-torri tal-arlo©© fil-pjazza, li ja˙seb li llum bl-influss kbir ta’ turisti ikun milestone kbir u importanti g˙al Beltna.Pro©etti o˙ra li jixtieq li jitwettqu huma il-parke©© ta˙t il-ground tal-fortini, tkomplija tal-pjazza u l-pavimentar, installazzjoni ta’ Ωew© lifts fil-ber©a tal-Ingilterra u dik ta’ Franza, kif ukoll il-pro©ett tal-bandli li di©a` ng˙ata l-bidu tieg˙u.Hu jirrikonoxxi b’dieqa li jekk l-affarijiet jibqg˙u sejrin hekk, li l-popolazzjoni tibqa’ tixjieh u jid˙lu iktar barranin b˙ala residenti, il-Birgu jitlef l-identita` tieg˙u. John dejjem sa˙aq li l-edukazzjoni g˙andha tkun iç-çavetta u l-garanzija li jista’ jg˙olli il-livell tal-poplu Vittorjosan.

G˙eluq Lil John sellimtlu u raddejtlu ˙ajr, mhux biss g˙all-˙in tieg˙u iΩda g˙al dak li g˙amel g˙all-Birgu. Minkejja li forsi sforz l-entuΩjazmu, id-dedikazzjoni kompluta u l-im˙abba g˙amja li hu g˙andu lejn dak li hu Vittorjosan, ©ieli waslu sabiex il-karattru sod tieg˙u ikun f’konfront minn min forsi ma jifhmux jew ma jkunx fl-istess frekwenza tieg˙u, xorta wa˙da wara, kul˙add japprezza dak li g˙amel u qed jag˙mel g˙all-Birgu. Dan ix-xog˙ol kien u g˙adu rikonoxxut ming˙and kul˙add u dan hu rifless mil-vot popolari b’sa˙˙tu u mhux kontestat li hu ©ab f’kull elezzjoni.

Wirt DejjiemiÛgur li jg˙addi kemm jg˙addi Ωmien isem Johnny Boxall ser jibqa’ mnaqqax fl-istorja ta’ Beltna g˙ax hu g˙araf jibdel il-mentalita`, forsi b’nuqqas ta’ stima, g˙al wahda rebbie˙a kif jindika l-isem ta’ Beltna. U kif i˙obb tant jg˙id, dik il-fraΩi li we˙let ma’ kull mo˙˙ Ìirbi; ‘Nag˙mlu il-Birgu mhux a˙jar iΩda l-a˙jar’. Na˙seb, anzi çert li rnexxilu. U dan hu l-wirt g˙ani li se j˙alli wara ismu.

Page 14: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli

G˙ajnuna finanzjarja g˙all-manutenzjoni ta’ partijiet mill-PalazzIs-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz irçevejna fondi sabiex inkunu nistg˙u niffinanzjaw parti mix-xog˙ol ta’ manutenzjoni fil-kaΩin li jinkludi bini ta’ çinta tal-bejt u tne˙˙ija ta’ li hemm, bini ta’ opra morta fuq it-turretta, u xi restawr. Is-Segretarju Parlamentari Clifton Grima, li ppreΩenta l-ftehim, sa˙aq li ‘huwa dmir tag˙na li mhux biss infa˙˙ru x-xog˙ol siewi li jag˙mlu dawn l-g˙aqdiet volontarji iΩda a˙na rridu wkoll nag˙tu appo©© materjali’. Il-President tas-Soçjeta’ s-Sur Lawrence V. Farrugia rringrazzja l-impenn tas-Segretarju Parlamentari sabiex irçevejna l-fondi neçessarji sabiex inkomplu nie˙du ˙sieb dan il-patrimonju.

14 SETTEMBRU - OTTUBRU 2018 Óar©a Nru. 107

S o ç j e t à M u Ω i k a l i S a n L a w r e n zBel t V i t to r iosa

#ilbandatalbirgu

ATTIVITÀ GÓAX-XHUR TA’ SETTEMBRU - OTTUBRU 2018

Il-Óadd 2 ta’ Settembru Servizz tal-Banda Festa San Girgor ©ewwa tas-Sliema L-Erbg˙a 5 ta’ Settembru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kummissjoni Pro©ett Bejt Il-Ìimg˙a 7 ta’ Settembru Jum il-Birgu Is-Sibt 8 ta’ Settembru Jum il-Vitorja Servizz tal-Banda Festa Marija Bambina fl-Isla It-Tnejn 10 ta’ Settembru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kummissjoni Finanzi Il-Óamis 13 ta’ Settembru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kummissjoni Birgu Fest Is-Sibt 15 ta’ Settembru Servizz tal-Banda Festa Santu Wistin fil-Belt Valletta It-Tnejn 17 ta’ Settembru Fis-7.00pm Kummissjoni Banda L-Erbg˙a 19 ta’ Settembru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kumitat Çentrali Il-Ìimg˙a 21 ta’ Settembru Festa Pubblika - Jum l-Independenza Is-Sibt 22 ta’ Settembru Fit-8.00pm Ikla Familjari ta˙t il-Kampnar It-Tnejn 24 ta’ Settembru Fis-6.30pm Laqg˙a Ìenerali G˙aqda KaΩini tal-Banda It-Tlieta 25 ta’ Settembru Laqg˙a Ìenerali Statutorja Is-Sibt 29 ta’ Settembru Ólas tal-Bandisti Il-Óadd 30 ta’ Settembru Ólas tal-Bandisti L-Erbg˙a 3 ta’ Ottubru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kummissjoni Finanzi Il-Óamis 4 ta’ Ottubru Fis- 7.00pm Laqg˙a tal-Kumitat Çentrali It-Tnejn 8 ta’ Ottubru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kummissjoni Birgu Fest Il-Ìimg˙a 12 ta’ Ottubru Birgu Fest 2018 Is-Sibt 13 ta’ Ottubru Birgu Fest 2018 Il-Óadd 14 ta’ Ottubru Birgu Fest 2018 It-Tlieta 23 ta’ Ottubru Fis-7.00pm Laqg˙a tal-Kumitat Çentrali Is-Sibt 27 ta’ Ottubru Servizz tal-Banda Festa Madonna taç-Çintura, Gudja

Page 15: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli
Page 16: Le˙en is-Soçjetà MuΩikali San Lawrenz...tistax issej˙ilha l-Banda tal-Birgu, niddubita jekk hux il-Banda t’Indri. Waqt li kont qed nie˙u ftit mistrie˙ barra minn xtutna g˙addewli