KKL.A. F.COVER finaledume.myds.me/00_0070_e_library/10002/1006_keimena... · 2015-10-15 ·...
Transcript of KKL.A. F.COVER finaledume.myds.me/00_0070_e_library/10002/1006_keimena... · 2015-10-15 ·...
Επίμετρο
380Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1900, 29Iανουαρίου:ΓέννησηστηΛευκωσίατουζωγράφου ΑδαμάντιουΔιαμαντή(-1994).
22Μαΐου:ΘάνατοςαρχιεπισκόπουΣωφρονίουΓ΄.ΚρίσηστηνΕκκλησίατηςΚύπρου(AρχιεπισκοπικόZήτημα).
1901, 23Mαρτίου:ΓεννιέταιστηΛύσηΑμμοχώστουοδιαλεκτικόςποιητής ΠαύλοςΛιασίδης(-1985).
31Mαρτίου:ΕπίσημηΑπογραφήΠληθυσμού:237.022 (Έλληνες182.739καιTούρκοι51.309).
22Σεπτεμβρίου:ΓέννησητουζωγράφουΓεώργιουΠολυβίουΓεωργίου(ΠολΓεωργίου)στηνAμμόχωστο(-1972).
8/20Oκτωβρίου:KοινόσυλλαλητήριοEλληνοκυπρίωνκαιTουρκοκυπρίωνστηΛευκωσίαγιαεκπαιδευτικάθέματα.Oμιλητές
οNικόλαοςKαταλάνοςκαιοβουλευτήςXατζήXαφούζZιάιεφέντης.
EκλογέςγιατηνανάδειξημελώντουNομοθετικούΣυμβουλίου. 1902, ΑνεύρεσηθησαυρούτηςΛάμπουσας(εννέαασημένιαπιάτα), τηςεποχήςτουΗρακλείου(610-641μ.Χ.).
ΓέννησηστοχωριόΠάνωΖώδιατουζωγράφουΣολωμούΦραγκουλίδη(-1981)καιστηνΠάφοτουποιητήΧριστόδουλουΓαλατόπουλου(-1953).
EπανεκδίδεταιστηΛευκωσίαηIστορία Xρονολογική της Nήσου Kύπρου(1788)τουAρχιμανδρίτηKυπριανού.
1903, 3Aπριλίου:ΓέννησητουποιητήTεύκρουAνθίαστηνKοντέατης επαρχίαςAμμοχώστου(-1968). ΓέννησητουζωγράφουBίκτωραIωαννίδη(-1984)στηΛεμεσό,του
ποιητήκαιδημοσιογράφουΠαύλουΚριναίουστηνΠάφο(-1986)καιτουποιητήκαικριτικούΆντηΠερνάρηστηΛευκωσία(-1980).
1904, 14Iουλίου:ΓέννησητουπεζογράφουAνδρέαΓεωργιάδη-
KυπρολέοντοςστονΠεδουλά(-1988).
30Σεπτεμβρίου:ΓέννησηστοΔάλιτουσυγγραφέαΓιώργουΦιλίππουΠιερίδη(-1999),αδελφούτουποιητήΘοδόσηΠιερίδη.
17Oκτωβρίου:ΟσερΧάρμανΚινγκδιορίζεταιύπατοςαρμοστήςτης Κύπρου(-31.3.1911).
ΓέννησηστηΛεμεσότουσυγγραφέα,δημοσιογράφουκαικριτικού AιμίλιουXουρμούζιου(-1973).
ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ 1900-2010*
* Βασίστηκε στο έργο του Λ. Ζαφειρίου Κυπριακό Χρονολόγιο, Λευκωσία: Γ.Τ.Π., 2008.
381Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1905, ΓέννησητουποιητάρηXαράλαμπουΆζινου(-1979).
1906, BουλευτικέςεκλογέςγιατοNομοθετικόΣυμβούλιο.
1907, Σεπτέμβριος:ΟυφυπουργόςΑποικιώνΟυίνστονΤσόρτσιλ επισκέπτεταιτηνΚύπρο.
OΣίμοςMενάρδος(1871-1933)διορίζεταιεπόπτηςτωνελληνικώνσχολείωντηςKύπρου.KυκλοφορείστηνAθήνατοβιβλίοτου,Tοπωνυμικόν της Kύπρου.
ΓέννησηστηΛάρνακατουσυγγραφέαΘεόδωρουΜαρσέλλου(-1991)καιστηΓερμασόγειατουλαϊκούποιητήΒάσουΓερμασοΐτη(-1967).
1908, OKυρηνείαςKύριλλοςεκλέγεταιαπόσύνοδοστηνKωνσταντινούπολη αρχιεπίσκοποςKύπρου.
28Μαρτίου:ΟαρμοστήςεπιβάλλειαυστηράμέτραύστερααπότιςσυγκρούσειςστηΛευκωσίαμεαφορμήτηνεκλογήτουνέουαρχιεπισκόπου.AπαγορεύειτηνενθρόνισηκαιδίνειεντολήκατάληψηςτηςΑρχιεπισκοπής.
10Aπριλίου:ΓέννησηστοTσέριτουποιητήΘοδόσηΠιερίδη(-1968).
25Μαΐου:ΤοΝομοθετικόΣυμβούλιοθεσπίζεινόμογιατηνεκλογή αρχιεπισκόπου.
1909, 8Απριλίου:ΟΚιτίουΚύριλλοςεκλέγεταιαρχιεπίσκοποςΚύπρουμεβάσητοννόμοτηςαποικιακήςκυβέρνησης.
ΓέννησηστοχωριόΆχνατηςεπαρχίαςAμμοχώστουτουερευνητήκαιμελετητήτηςκυπριακήςδιαλέκτουκαιλογοτεχνίαςKυριάκουXατζηιωάννου(-1997)καιστηΜόρφουτουπεζογράφουΛουκήΑκρίτα(-1965).
1910, 18Φεβρουαρίου:ΟΚυρηνείαςΚύριλλοςυποβάλλειτηνπαραίτησήτουαπόαρχιεπίσκοποςστονOικουμενικόπατριάρχη.
24Φεβρουαρίου:ΓέννησητουζωγράφουΤηλέμαχουΚάνθου στηνΆλωνα(-1993).
ΟΜελέτιοςΜεταξάκηςεκλέγεταιμητροπολίτηςΚιτίου(-1918).
KυκλοφορείτοβιβλίοτουIερώνυμουΠεριστιάνη(1870-1931),Γενική Iστορία της νήσου Kύπρου από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι της αγγλικής κατοχής.
1911, 2Aπριλίου:ΕπίσημηΑπογραφήΠληθυσμού:274.108.Tο73,21%του
πληθυσμούείναιαναλφάβητοι(200.692).
14Aυγούστου:ΓεννιέταιστηΛύσηολαϊκόςποιητήςΓιακουμής Aτσίκκος.
382Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
EκλογέςγιατηνανάδειξημελώντουNομοθετικούΣυμβουλίου.
ΚυκλοφορούνστηΛεμεσόταΠοιήματατουΒασίληΜιχαηλίδη (1849-1917).
ΟΣίμοςΜενάρδοςεκλέγεταικαθηγητήςτηςκλασικήςφιλολογίας στοΠανεπιστήμιοΑθηνών.
ΓέννησηστηΛεμεσότηςΘέμιδοςΣιαπκαρά-Πιτσιλλίδου(-2001),ερευνήτριαςτηςκυπριακήςλογοτεχνίαςτηςΑναγέννησης,καιστηνAγκαστίνατηςεπαρχίαςAμμοχώστουτουκριτικούκαιμελετητήτηςλογοτεχνίαςKώσταΠρουσή(-1993).ΓέννησηστηνΚερύνειατουποιητήΝίκουΚρανιδιώτη(-1997).
1912, 17Απριλίου:ΠαραιτούνταιοιΈλληνες-μέλητουΝομοθετικούΣυμβουλίου,ύστερααπόαπόρριψημνημονίουτουςαπότοναρμοστή.
27Μαΐου:ΤαραχέςστηΛεμεσόμεταξύΕλλήνωνκαιΤούρκωντηςΚύπρου.Επέμβασητηςαστυνομίας,ηοποίαανοίγειπυρ.Πέντενεκροίκαιεκατόντριάντατέσσεριςτραυματίες.
6Δεκεμβρίου:Σκοτώνεταισεμάχηκατάτηδιάρκειατου Α΄ΒαλκανικούΠολέμουοδήμαρχοςΛεμεσούΧριστόδουλοςΣώζος (γέν.1872,Λεμεσός).
Δεκέμβριος:ΟιεκπρόσωποιτωνΤούρκωνΚυπρίωνστηΝομοθετικήΣυνέλευσηεισηγούνται,σεπερίπτωσηαλλαγήςτηςπολιτικήςκατάστασηςστονησί,τηνεκχώρησήτουστηΜεγάληΒρετανίαήστηνΑίγυπτο.ΟιΈλληνεςΚύπριοιεκπρόσωποιζητούντηνΈνωσημετηνΕλλάδα.
Τονίδιομήνα,οΕλευθέριοςBενιζέλοςστοΛονδίνοσυζητάμε υπουργούςτηςβρετανικήςκυβέρνησηςτηνπροσφοράτηςKύπρου στηνEλλάδαμεαντάλλαγματηνπαραχώρησηστηBρετανίαναυτικής βάσηςστοAργοστόλιKεφαλληνίας. 1913, 13Αυγούστου:ΓέννησηστοχωριόΠαναγιάτηςεπαρχίαςΠάφου
τουΜιχαήλXριστοδούλουΜούσκου,τουμετέπειτααρχιεπισκόπουΚύπρουMακαρίουΓ΄(-1977).
1914, 18Φεβρουαρίου:ΓεννιέταιστηνΑμμόχωστοοποιητήςΚώσταςΜόντης(-2004).
1Αυγούστου:ΈναρξηA΄ΠαγκοσμίουΠολέμου.Περίπου16.000ΈλληνεςκαιΤούρκοιΚύπριοιεθελοντέςυπηρετούνστονβρετανικόστρατόκατάτηδιάρκειατουA΄ΠαγκοσμίουΠολέμου.
5Nοεμβρίου:HOθωμανικήAυτοκρατορίαεισέρχεταιστονπόλεμοωςσύμμαχοςτηςΓερμανίας.ΠροσάρτησητηςKύπρουστηMεγάληBρετανία.
A΄ ΠAΓKOΣMIOΣ ΠOΛEMOΣ (1914-1918) – MEΣOΠOΛEMOΣ
383Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
27Νοεμβρίου:ΜεδιάταγμαοιΚύπριοιγίνονταιΒρετανοίπολίτες. ΓέννησητουποιητήΜάνουΚράληστηΛευκωσία(-1989)καιτου
ποιητήκαιπεζογράφουΝίκουΒραχίμηστηνΑμμόχωστο(-1961). 1915, 17Οκτωβρίου:ΟπρωθυπουργόςτηςΕλλάδαςΑλέξανδροςΖαΐμης
ενημερώνεταιγιατηνπρόθεσητηςΜ.ΒρετανίαςναπαραχωρήσειτηνΚύπροστηνΕλλάδα,μετηνπροϋπόθεσηητελευταίαναυποστηρίξειτηΣερβίακαιναεισέλθειστονπόλεμοστοπλευρότηςΑντάντ.
Στις20Οκτωβρίουανακοινώνεταιηαρνητικήαπάντησητης κυβέρνησηςΖαΐμη.
ΓέννησητουλογοτέχνηΚύπρουΧρυσάνθηστηΛευκωσία(-1998) ΓιάννηςΣταυρινός-Οικονομίδης(1894-1987),Τα πρώτα διηγήματα.
1916, 16Μαΐου:ΥπογράφεταιημυστικήσυμφωνίαΣάικς-ΠικόανάμεσαστηΓαλλίακαιτηνΑγγλία,σύμφωναμετηνοποίαηΑγγλίαδενθαάρχιζεδιαπραγματεύσειςγιατηνπαραχώρησητηςΚύπρουχωρίςτηνέγκρισητηςΓαλλίας.
21Δεκεμβρίου:OKύριλλοςΓ΄ενθρονίζεταιAρχιεπίσκοπος Kύπρου(-1933).
1917, 15Oκτωβρίου:ΔημοσιεύεταιστονEκκλησιαστικό KήρυκατοάρθροτουNικοδήμουMυλωνά«Hκατάστασιςτουλαού»μεσαφείςκοινωνικέςαναφορές.
8Δεκεμβρίου:ΠεθαίνειστοφτωχοκομείοτηςΛεμεσούοποιητής ΒασίληςΜιχαηλίδης.
ΓέννησηστοMαζωτότηςεπαρχίαςΛάρνακαςτουλαϊκούγλύπτη KώσταAργυρού(-2001).
ΓεννιέταιοναΐβζωγράφοςKώσταςAβερκίου(-1981).
1918, 13Iουνίου:ΟΝικόδημοςΜυλωνάς(1889-1937)εκλέγεταιμητροπολίτηςΚιτίου.
5Δεκεμβρίου:ΑναχωρείγιατοΛονδίνοαντιπροσωπείαΕλλήνωντηςΚύπρου,γιαναθέσειτοαίτηματηςΈνωσης.ΕπικεφαλήςοαρχιεπίσκοποςΚύριλλοςΓ́.Στις30ΔεκεμβρίουηαντιπροσωπείασυναντιέταιμετονΕλευθέριοΒενιζέλοστοΠαρίσι.
31Δεκεμβρίου:ΠεθαίνειούπατοςαρμοστήςσερΤζονΕ.Κλόσον (διορίστηκεστις8.1.1915).
1919, 3Ιανουαρίου:ΥπόμνηματουαναπληρωτήυπουργούΕξωτερικώντηςΜεγάληςΒρετανίαςεναντίοντουαιτήματοςγιαΈνωση.
6Ιανουαρίου:ΆφιξητηςαντιπροσωπείαςΕλλήνωντηςΚύπρουστοΛονδίνο.
31Φεβρουαρίου:ΗαντιπροσωπείαεπιδίδειστοΛονδίνουπόμνημαστονυπουργόΑποικιώνλόρδοΜίλνερ.
384Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
Άνοιξη:ΤούρκοιΚύπριοιεθνικιστέςιδρύουνκόμμαμεεπιδίωξητηνένωσητηςΚύπρουμετηνΤουρκία.
Aπρίλιος:ΣτουςΠανελληνίουςAγώνεςστηνAθήναοποιητήςκαιαθλητήςΓλαύκοςAλιθέρσης(1897-1965)κερδίζειπρώτηνίκη.
18Σεπτεμβρίου:OαρχηγόςτωνβρετανικώνναυτικώνδυνάμεωντηςMεσογείουπροβάλλει«βέτο»στηνπαραχώρησητηςKύπρουστηνEλλάδα.
1920, 5Αυγούστου:ΟυπουργόςΕξωτερικώντηςΑγγλίαςλόρδοςΚέρζον
ανακοινώνειστονΕλευθέριοΒενιζέλοότιηαγγλικήκυβέρνησηδενσκοπεύειναπαραχωρήσειτηνΚύπροστηνΕλλάδα.
26Οκτωβρίου:Συνάντηση της αντιπροσωπίαςΕλλήνωντηςΚύπρου
στουπουργείοΑποικιώνμετονΈιμερυ,οοποίοςαπορρίπτειτοαίτημαγιαένωσημετηνΕλλάδα.
8Δεκεμβρίου:OμαδικήπαραίτησητωνεννέαEλλήνων- μελών τουΝομοθετικούΣυμβουλίου.
23Δεκεμβρίου:ΓαλλοβρετανικήσυνθήκηγιατηΣυρία,τονΛίβανοκαιτηνΠαλαιστίνηστηνοποίαπεριλαμβάνεταιαπαγορευτικήδιάταξηγιατηνπαραχώρησητηςKύπρουχωρίςτησυγκατάθεσητηςΓαλλίας.
1921, 15Ιανουαρίου:Πρόωρεςεκλογέςγιατηνανάδειξημελώντου
ΝομοθετικούΣυμβουλίου.EκλέγονταιοιΈλληνεςενωτικοίυποψήφιοι.
25-26Μαρτίου:Διαδηλώσειςκαισυγκρούσειςμετηναστυνομία,μεαφορμήτουςεορτασμούςγιατηνεκατοστήεπέτειοτηςΕλληνικήςΕπανάστασηςτου1821.
24Απριλίου:Aπογραφήπληθυσμού·310.715κάτοικοι(244.887Έλληνες,61.339Τούρκοι,1.350Μαρωνίτες,1.197Αρμένιοι,950Λατίνοι,705Διαμαρτυρόμενοικαι195Ιουδαίοι).Tο35%τουπληθυσμούγνωρίζειγραφήκαιανάγνωση.
1Iουλίου:KυκλοφορείστοBαρώσιαπότονΓιάννηΣταυρινόOικονομίδητοπεριοδικόNέα Eποχή (-1.5.1922).
10Oκτωβρίου:OιΈλληνεςKύπριοιαποφασίζουναποχήαπότις εκλογές.
15Οκτωβρίου:ΔιαλύεταιτοΝομοθετικόΣυμβούλιο.
23Οκτωβρίου:ΟαρχιεπίσκοποςΚύριλλοςκηρύσσειτηνέναρξητης ΠαγκυπριακήςΣυνέλευσης.
21-22Nοεμβρίου:ΠαγκύπριασυνέλευσηστηΛευκωσίατηςΠολιτικής Oργάνωσης Kύπρου(επίσκοποςKιτίουNικόδημοςMυλωνάς,ΘεοφάνηςΘεοδότου,IωάννηςKληρίδης,Γ.Xατζηπαύλουκ.ά.)
25Νοεμβρίου:ΟΜελέτιοςΜεταξάκηςεκλέγεται ΟικουμενικόςΠατριάρχης. ΤυπώνεταιστηΛεμεσότοβιβλίοτουΝίκουΝικολαΐδη (1884-1956)Διηγήματα(α΄σειρά).
385Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1922, 9Σεπτεμβρίου:OιΤούρκοιΚύπριοιγιορτάζουνστηΛευκωσίατηνίκητουKεμάλ.
ΚυκλοφορείστηΛεμεσότομυθιστόρηματουΝίκουΝικολαΐδη Το Στραβόξυλο. 1923, 24Ιουλίου:ΥπογράφεταιησυνθήκητηςΛοζάνης.HTουρκία
παραιτείταιαπόταδικαιώματάτηςστηνKύπροκαιαναγνωρίζειτηνπροσάρτησητηςΚύπρουστηΜεγάληΒρετανία.
EκλογέςγιατηνανάδειξημελώντουNομοθετικούΣυμβουλίου. ΈκδοσηστηΛάρνακατουεπιστημονικούπεριοδικούΚυπριακά
Χρονικά(-1937)απότουςΝεοκλήΚυριαζή(διευθυντή),ΙωάννηΣυκουτρή,ΛουκήΠιερίδη,μητροπολίτηΚιτίουΝικόδημοΜυλωνά.
Ποίηση:TυπώνονταιταΤζυπριώτικα τραούδκιατουΔημήτρηΛιπέρτη(1866-1937),ταΒήματα στη χλόητουΔημητρούΔημητριάδη(1892-1964)καιστηνAλεξάνδρεια
οιOραματισμοί του Eωσφόρου τουΓλαύκουAλιθέρση. 1924, Aπρίλιος:AγροτικόσυνέδριοστοΛευκόνοικο,στοοποίο
συμμετέχουνΈλληνεςκαιTούρκοι.ΠρωτοστατείοKυριάκος Π.Pωσσίδης.
Aπρίλιος(-Mάρτιος1925):KυκλοφορείστηΛεμεσό τολογοτεχνικόπεριοδικόAβγή σε300αντίτυπα(Aιμίλιος Xουρμούζιος,ΓιάννηςΛεύκης,AντώνηςIντιάνος, XριστόδουλοςXριστοδουλίδης).
8Iουνίου:ΓέννησηστοMαραθόβουνοτηςεπαρχίαςAμμοχώστουτουζωγράφουXριστόφορουΣάββα(-1968).
ΚυκλοφορείστηνΑλεξάνδρειατοβιβλίοτουΝίκουΝικολαΐδη Διηγήματα(β΄σειρά).
ΓέννησητηςπεζογράφουΛίναςΣολωμονίδουστηΛεμεσό(-2008).
1925, 10Mαρτίου:AνακήρυξητηςKύπρουσεAποικίατουΣτέμματος.
OΆγγλοςύπατοςαρμοστήςμετονομάζεταισεκυβερνήτη.
1Μαΐου:Τίθεταισεισχύτονέοσύνταγμα.EπίσημητελετήστηΛευκωσία(πλατείαΣεραγίου)γιατηνανακήρυξητηςKύπρουσεαποικίατουΣτέμματος.
ΣτοΝομοθετικόΣυμβούλιοαπότα15εκλεγμέναμέλη,τα12θαπροέρχονταιαπόμημουσουλμάνουςκαιτα3απόμουσουλμάνουςψηφοφόρους.
26Ιουλίου:ΦεύγειαπότηνΚύπροούπατοςαρμοστής ΜάλκολμΣτήβενσον.
Iούλιος:ΔεύτεροσυνέδριοαγροτώνστηΛευκωσία,μετάτοοποίοδημιουργείταιτοEλληνοτουρκικόAγροτικόKόμμα.
386Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
8και13Oκτωβρίου:EκλογέςγιατηνανάδειξημελώντουNομοθετικούΣυμβουλίου.EκλέγεταιβουλευτήςΛευκάρωνομητροπολίτηςKιτίουNικόδημοςMυλωνάς.
1926, 23Ιανουαρίου:ΓέννησητουΚυριάκουΜάτσηστοΠαλαιχώρι(-1958).
28Mαΐου-3Iουνίου:EπίσκεψητουNίκουKαζαντζάκη(1883-1957)στηνKύπρο.OσυγγραφέαςμιλάστοEργατικόKέντροστηΛεμεσό.
30Ιουλίου:ΓεννιέταιστοχωριόΛιμνιάτηςΑμμοχώστουοποιητής ΠαντελήςΜηχανικός(-1979).
14-15Αυγούστου:ΊδρυσηΚομμουνιστικούΚόμματοςΚύπρου στηΛεμεσό.
30Nοεμβρίου:ΆφιξηστηνAμμόχωστοτουσερPόναλντΣτορρς,νέουκυβερνήτητηςKύπρου(-Oκτ.1932).
ΚυκλοφορείστηΛεμεσόαπότηνΠολυξένηΛοϊζιάδα(1855-1942) τοπεριοδικόΤο Παλλάδιον (-1936).
ΚυκλοφορείστατουρκικάτοβιβλίοτουMustafaBeyMithatΣύντομη Ιστορία της Κύπρου(γένν.1886).
ΟΣίμοςΜενάρδοςεκλέγεταιμέλοςτηςΑκαδημίαςΑθηνών.
1927, Οκτώβριος:ΑντιπροσωπείαΕλλήνωνΚυπρίωνυπότονΝικόδημοΜυλωνάσυναντάταιμετονυφυπουργόΠάσφιλντστοΛονδίνο,οοποίοςαπορρίπτειτοαίτημάτηςγιαΈνωση.
AνασκαφέςτηςΣουηδικήςAρχαιολογικήςAποστολήςστουςΣόλουςκαιστοBουνίυπότονEinarGjerstad.
1928, 1Iανουαρίου:Aνακοινώνεταιηκατάργησητουφόρουυποτελείας
στηνΟθωμανικήΑυτοκρατορίαπουείχεεπιβληθείτο1878.
22Φεβρουαρίου:ΓέννησητουΓρηγόρηAυξεντίου(-1957)στοχωριόΛύσητηςεπαρχίαςAμμοχώστου.
17Oκτωβρίου:Mεβασιλικόδιάταγματίθεταισεισχύονέοςποινικόςκώδικας(επιβολήμαστιγώματοςκ.ά.).
Δεκέμβριος:OιΈλληνεςΚύπριοιβουλευτέςκαταψηφίζουντονπροϋπολογισμόκαιαποχωρούναπότοNομοθετικόΣυμβούλιο.
ΚυκλοφορείηπρώτηποιητικήσυλλογήτουΠαύλουΛιασίδη (-1985)Τραγούδια του νησιού μου.
ΘάνατοςτουποιητήκαισυγγραφέαIωάννηKαραγεωργιάδη(γέν.1842).
ΓέννησητηςπεζογράφουΉβηςΜελεάγρουστηΛευκωσίακαιτουποιητήΚώσταΜιχαηλίδηστηΛεμεσό(-1998).
1929, 29Aπριλίου:ΓεννιέταιστοχωριόTρίκωμοτηςεπαρχίαςAμμοχώστουοαρχαιολόγοςBάσοςKαραγιώργης.
10Σεπτεμβρίου:ΠρεσβείαΕλλήνωνΚυπρίωνυπότονμητροπολίτη
387Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
KιτίουNικόδημοMυλωνά,τονZήνωναPωσσίδηκαιτονΣτ.ΣταυρινάκηστοΛονδίνογιατηναυτοδιάθεσητηςKύπρου.
29Oκτωβρίου:KατάρρευσητουχρηματιστηρίουστηNέαYόρκη· παγκόσμιαοικονομικήκρίση. 7Δεκεμβρίου:Ψηφίζεταινέοςεκπαιδευτικόςνόμος,οοποίος
επιτρέπειτηνεπέμβασητωνΆγγλωνστηνεκπαίδευση. AνασκαφέςστηνΈγκωμηαπότησουηδικήαποστολή(-1932). Hίδιααποστολήανασκάπτειτοιερόμεταπήλιναειδώλιατωναρχών του7ουαι.π.X.στηνAγίαEιρήνη. ΚυκλοφορείστηνΑθήνατοβιβλίοτουΜελήΝικολαΐδη(1892-1979)
Δύο άσπρα χέρια κι άλλα διηγήματα,στηνΑλεξάνδρειατοβιβλίοτουΝίκουΝικολαΐδηΔιηγήματα(γ ΄σειρά)καιστηνAθήναηποιητικήσυλλογήτουΤεύκρουΑνθίαΤα σφυρίγματα του αλήτη.
ΓεννιέταιστηΛάρνακαοζωγράφοςΣτέλιοςBότσης,στηνΑκανθούοποιητήςκαιδοκιμιογράφοςΚυριάκοςΠλησής(-2007)καιστηΛεμεσό
οπεζογράφοςκαιθεατρικόςσυγγραφέαςΧριστάκηςΓεωργίου.
1930, 30Iανουαρίου:IδρύεταιστηΛευκωσία,ύστερααπόσυνέλευση,ηEθνική Oργάνωση Κύπρου,σκοπόςτηςοποίαςείναιηΈνωσημετηνEλλάδα.
10Mαρτίου:ΓέννησηστηνΠάφοτουποιητήΘεοδόσηNικολάου (-2004). 25Μαρτίου:ΔημοψήφισμαγιατηνΈνωση. 30Μαΐου:ΨηφίζεταιοανελεύθεροςνόμοςγιατονΤύπο. Oκτώβριος:Bουλευτικέςεκλογές.Eπανεκλέγεταιομητροπολίτης KιτίουNικόδημοςMυλωνάς. NίκητωνκεμαλιστώνστιςεκλογέςγιατοNομοθετικόΣυμβούλιοστην
Kύπρο.EκλέγεταιοNετζατίMπέη. ΑρχίζειανασκαφέςστηνπεριοχήΚουρίουηαποστολήτου ΠανεπιστημίουΠενσυλβανίας(-1950). ΑνασκαφέςστηνΑμαθούντααπότηνσουηδικήαρχαιολογική
αποστολήκάτωαπότηδιεύθυνσητουEinarGjerstad. ΕκδίδεταιαπότονδημοσιογράφοΚωνσταντίνοΚωνσταντινίδητο
βιβλίοΗ αγγλική κατοχή της ΚύπρουκαιαπότονΛοΐζοΦιλίππου(1895-1950)τοδίτομοέργοΤα Ελληνικά Γράμματα εν Κύπρω κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας 1571-1878.
KυκλοφορούνστηΛευκωσίαταTζυπριώτικα τραούδκια (δεύτεροςτόμος)τουΔημήτρηΛιπέρτη.
1931, 20-21Απριλίου:ΣυζητείταιπρότασητουμητροπολίτηΝικόδημουΜυλωνάγιαΈνωση.3.000διαδηλωτές,μεεπικεφαλήςμαθητέςτουΠαγκύπριουΓυμνασίου,έξωαπότηνέδρατουΝομοθετικούΣυμβουλίουζητούντηνΈνωσημετηνΕλλάδα.
388Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
27Aπριλίου:Πληθυσμός347.959.Tο54,84%τουπληθυσμούείναιαναλφάβητοι.Aγροτικόςπληθυσμός271.608(78,1%)καιαστικόςπληθυσμός76.351(21,9%).
1Μαΐου:HIεράΣύνοδοςτηςEκκλησίαςτηςKύπρουπροχωρείσεαφορισμότουποιητήTεύκρουAνθίαγιατηνποιητικήσυλλογήΔευτέρα Παρουσία.
11Αυγούστου:ΟκυβερνήτηςΡόναλντΣτορςεπιβάλλειτοδασμολόγιογιααύξησητωνδημόσιωνεσόδωνμεαυτοκρατορικόδιάταγμαενΣυμβουλίω.
Oκτωβριανά 17Oκτωβρίου:OμητροπολίτηςNικόδημοςMυλωνάςαναγγέλλει
τηνπαραίτησήτουαπότοβουλευτικόαξίωμα.Στις20ΟκτωβρίουσεομιλίατουστοστάδιοτηςΛεμεσούδιακηρύσσειτηνΈνωσημετηνΕλλάδακαικαλείτουπολίτεςναμηνυπακούσουνστουςνόμους.
18Oκτωβρίου: Ίδρυση Εθνικής Ριζοσπαστικής Ενώσεως Κύπρου. 21Οκτωβρίου:6.000-8.000διαδηλωτέςσυγκεντρώνονταιστην
ΕμπορικήΛέσχηστηΛευκωσία.Αιματηρέςσυγκρούσειςμετηναστυνομία.Νεκροίκαιτραυματίες.Καταστρέφεταιαπόφωτιάτοδιοικητήριο.
22Οκτωβρίου:ΣτρατιωτικέςενισχύσειςτωνΆγγλωνστηΛευκωσία.ΝέαδιαδήλωσηστηνοδόΛήδρας6.000ατόμων.Διαδηλώσειςσεάλλεςπόλειςκαιχωριά.
23Οκτωβρίου:ΚαταπλέουντέσσερακαταδρομικάστηνΚύπρο.AγήματαΆγγλωνπεζοναυτώναποβιβάζονταιστηνακτή.ΦθάνουναεροπορικώςστρατιωτικέςενισχύσειςαπότηνΑίγυπτο.
Συλλαμβάνονταιοιπρωταίτιοιτηςεξέγερσηςκαιοδηγούνταισεκαταδρομικό.ΣύλληψητουμητροπολίτηΝικόδημουκαισυγκρούσειςμετηναστυνομίαστηΛεμεσό.
ΔήλωσηΕλευθέριουΒενιζέλουστονΤύποότιδενυφίσταταικυπριακόπρόβλημαμεταξύΕλλάδαςκαιΜεγάληςΒρετανίας.
24,25,26Οκτωβρίου:ΣυνεχίζονταιοισυγκρούσειςμετιςβρετανικέςδυνάμειςστηΛευκωσία,στηΛεμεσόκαιτιςάλλεςπόλειςμενεκρούςοιοποίοιανέρχονταισε17καιπολλούςτραυματίες.
25Oκτωβρίου:KαταπλέειστηνAμμόχωστοτοπολεμικόπλοίο«Kολόμβος»καιταβρετανικάστρατεύματαενισχύονταιμενέεςδυνάμεις.AεροπορικέςδυνάμειςκαταφθάνουναπότηνAίγυπτοκαιμιαμοίραβομβαρδιστικώντηςR.A.F.πετάσεκαθημερινήβάσηπάνωαπότονησί.
Αναστέλλεταιηεκλογήδημάρχων(-1946).Εξορίζονταιοιπρωταίτιοι τηςεξέγερσης.
1932, 24Ιουνίου:ΟμητροπολίτηςΠάφουΛεόντιος(1896-1947)επιστρέφειστηνΚύπρο,ύστερααπόάδειατουκυβερνήτηΣτορς.
389Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
2Nοεμβρίου:ΓέννησηστηνKάτωΠάφοτουποιητήAνδρέαΠαστελλά,στηΝατάΠάφουτουποιητήΣοφοκλήΛαζάρουκαιστηΝήσουτηςποιήτριαςΚλαίρηςΑγγελίδου.
4Δεκεμβρίου:ΆφιξηστηΛάρνακατουνέουΚυβερνήτη ΡέτζιναλντΣταμπς(-8.11.1933).
KυκλοφορείτοXρονικότουΛεόντιουMαχαιρά,έκδοσηΡ.M.Ντώκινς. 1933, 28Οκτωβρίου:ΣύστασηΣυμβουλευτικούΣυμβουλίου. 16Νοεμβρίου:ΘάνατοςαρχιεπισκόπουΚυρίλλου.Τοποτηρητήςτου
αρχιεπισκοπικούθρόνουομητροπολίτηςΠάφουΛεόντιος.
Παλμεροκρατία (-1939)
21Δεκεμβρίου:ΆφιξητουνέουκυβερνήτητηςΚύπρουΧέρμπερτΡίτσμοντΠάλμερ(-3.7.1939):Παλμεροκρατία.
Δεκέμβριος:ΔιοργανώνεταιηΓ΄EτήσιαKαλλιτεχνικήΈκθεσηστηνοποίαπαρουσιάζουνέργατουςκαιοιζωγράφοιIωάννηςKισσονέργης,ΣολωμόςΦραγκουλίδηςκαιTηλέμαχοςKάνθος.
AπεργίαοικοδόμωνστηΛευκωσίαμεαίτηματοεννιάωροκαιτη μείωσητηςτιμήςτουψωμιού.
Συγκρούσειςμετηναστυνομία.Συλλήψειςκαιτραυματισμοί.
Oιαπεργοίκερδίζουντααιτήματάτους.
Ψηφίζεταιονόμοςγιατηστοιχειώδηεκπαίδευση.
ΓέννησηστηνAναφωτίατουζωγράφουΣταςΠαράσκου.
1934, Φεβρουάριος:OΠορφύριοςΔίκαιος(1904-1971)εντοπίζειτονεολιθικόοικισμότηςΧοιροκοιτίας.ΤονεπόμενομήνααρχίζειανασκαφέςστοΚαζάφανι.
23Mαρτίου:Δημοσιεύεταιονόμοςμετονοποίοαπαγορεύεταιηδιενέργειαδημοτικώνεκλογών.
Aπρίλιος:ΈκθεσητηςζωγράφουΛουκίαςΝικολαΐδου(1909-1994)στοΘέατρο«Παπαδοπούλου»στηΛευκωσία.
Iούνιος:AτομικήέκθεσηστηνΑμμόχωστοτουζωγράφου ΤηλέμαχουΚάνθου.
ΈκδοσητουπεριοδικούΚυπριακά Γράμματα(-1937και1939-1956)απότουςΑντώνηΙντιάνο(1900-1968),ΝίκοΚρανιδιώτηκαιΚώσταΠρουσή.
KυκλοφορούνστηΛευκωσίαταTζυπριώτικα τραούδκια (τρίτοςτόμος)τουΔημήτρηΛιπέρτη. 1935, Hαποικιοκρατικήκυβέρνηση,στηνπροσπάθειάτηςναθέσειυπότον
πλήρηέλεγχότηςτηMέσηΕκπαίδευση,ψηφίζεισχετικόνόμο.
AπαγορεύεταιηεισαγωγήβιβλίωναπότηνEλλάδακαιτηνTουρκία.
390Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
KυκλοφορείτολογοτεχνικόπεριοδικόΠάφος (-1947)απότονΛοΐζοΦιλίππου(1895-1970),στηνέκδοσητουοποίουπρωτοστατείκαιοΆντηςΠερνάρης.
ΚυκλοφορούνηποιητικήσυλλογήτουΓιάννηΛεύκη(1899-1991)Στεναγμοί και πόθοικαιτομυθιστόρηματουΛουκήAκρίτα,Nέος με καλάς συστάσεις.
TυπώνεταιτοβιβλίοτουΝεοκλήΚυριαζή(1877-1956), Κυπριακή Βιβλιογραφία. ΓέννησητωνπεζογράφωνΠάνουΙωαννίδηστηνΑμμόχωστοκαι
ΓιάννηΚατσούρηστηΛευκωσία(-2010). 1936, 18Iουνίου:ΓεννιέταιστηνΠάφοοζωγράφος,γλύπτηςκαι
λογοτέχνηςΆντηςXατζηαδάμος(-1990). IδρύεταιηEταιρείαKυπριακώνΣπουδών. ΑνασκαφέςΠορφύριουΔικαίουστηXοιροκοιτία(και1946). ΗαθλήτριαΔομνίτσαΛανίτησυμμετέχειμετηνελληνικήεθνικήομάδα
στουςΟλυμπιακούςΑγώνεςστοΒερολίνο(καιτο1948στοΛονδίνο). KυκλοφορούνστηνAθήνατοβιβλίοτουΛουκήAκρίτα,O κάμπος
(μυθιστόρημα)καιστηνKύπροηποιητικήσυλλογήτουΜάνουΚράληΤαξίδιστηγυμνήχρονιάκαιΤατραγούδιατηςφυλακήςτουΧριστόδουλουΓαλατόπουλου.
ΓέννησητουποιητήΘεοκλήΚουγιάληστηΔευτερά. 1937, 13Σεπτεμβρίου:ΠεθαίνειεξόριστοςσταΙεροσόλυμαομητροπολίτης
KιτίουΝικόδημοςΜυλωνάς. ΚυκλοφορούνστηΛευκωσίαταΤζυπριώτικα τραούδκια(τόμος
τέταρτος)τουΔημήτρηΛιπέρτη. ΚυκλοφορούνησυλλογήδιηγημάτωντουΓιάννηΣταυρινού
ΟικονομίδηΚυπραίικακαιοιποιητικέςσυλλογέςτουΘοδόσηΠιερίδη,Ξέρουμε κι εμείς να τραγουδούμε(Κάιρο),τουΛευτέρηΓιαννίδη(1913-1984),Bήματα στην άμμοκαιτουΞάνθουΛυσιώτη(1898-1987),Εφήμερα.
EκδίδεταιοπρώτοςτόμοςτωνΚυπριακών Σπουδών. ΓέννησηστοΜιτσερότουζωγράφουΝίκουΚουρούσιηκαιτουποιητή
καιδοκιμιογράφουΑνδρέαΧριστοφίδηστηΛευκωσία(-1998). 1938, 21Απριλίου:Οτοποτηρητήςτουαρχιεπισκοπικούθρόνου
μητροπολίτηςΛεόντιοςπαραπέμπεταισεδίκηκαικαταδικάζεται.ΥπόαστυνομικήεπιτήρησηστηνΠάφο.
ΚυκλοφορείηποιητικήσυλλογήτουΜάνουΚράλη,Φθινόπωρο στην Κόλαση. ΓέννησηστηΛάρνακατουποιητήκαιερευνητήτηςκυπριακής
λογοτεχνίαςΦοίβουΣταυρίδηκαιστηνΚερύνειατηςσυγγραφέως καιμελετήτριαςτηςκυπριακήςλαογραφίαςΡήναςΚατσελλή.
391Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1939, Aύγουστος:ΆφιξηστηνKύπροτουνέουκυβερνήτησερΓουίλλιαμ NτέννιςMπάττερσιλ(-Oκτώβριος1941).
22Σεπτεμβρίου:AεροπλάνατουΆξοναβομβαρδίζουντην περιοχήΞερού-Mόρφου.
5Oκτωβρίου:Aπεργούν2.000οικοδόμοι.Kερδίζουντην εφαρμογήτουοκταώρου.
KυκλοφορείτοβιβλίοτουHalilFikretAlasya,Kibris Tarihi (IστορίατηςKύπρου).
TυπώνεταιστηΛευκωσίατοβιβλίοτουKώσταMόντη Γκαμήλες κι άλλα διηγήματα.
ΓέννησηστηΔευτεράτουποιητήΚώσταΒασιλείου.
1940 (-1945),37.000ΈλληνεςκαιΤούρκοιKύπριοιεθελοντέςκατατάσσονταιστιςΣυμμαχικέςδυνάμεις.
KυκλοφορείτοβιβλίοτουΝίκουΝικολαΐδη,Πέρ’ απ’ το καλό και το κακό(μυθιστόρημα).
ΓέννησητηςΠίτσαςΓαλάζηστηΛεμεσό,τηςΈλληςΠαιονίδουστηΒάσαΚοιλανίουκαιτουΚυριάκουΧαραλαμπίδηστηνΆχναΑμμοχώστου.
ΓέννησητουζωγράφουΑνδρέαΛαδόμματου.
1941, 6.000ΈλληνεςκαιΤούρκοιKύπριοιπολεμούνστηνEλλάδακατάτηδιάρκειατηςγερμανικήςεισβολής.
Άνοιξη:OυπουργόςEξωτερικώντηςBρετανίαςΆντονιΉντεν επισκέπτεταιτηνKύπρο.
17-30Mαΐου:Aπεργούνοικυβερνητικοίεργάτες.Eπιβάλλεταιτοοκτάωροκαιστονκυβερνητικότομέα.
25Nοεμβρίου:ΆφιξητουνέουκυβερνήτησερTσαρλςKάμπελλΓούλλεϋστηΛάρνακα.
ΓέννησητηςΝτίναςΚατσούρηκαιτουΠολύβιουΝικολάουστηνΑμμόχωστοκαιτουΜιχάληΠασιαρδήστοΤσέρι.
1942, 5Οκτωβρίου:ΙδρυτικόσυνέδριοΑΚΕΛστηΛεμεσό.
ΚυκλοφορείστηΛευκωσίατοβιβλίοτουΑντώνηΙντιάνου,Εκλογή από τα ποιήματα του Βασίλη Μιχαηλίδη.
ΙδρύεταιαπότουςΚώσταΜόντη,ΑχιλλέαΛυμπουρίδηκαιΦοίβοΜουσουλίδητοπρώτοεπαγγελματικόθέατροστηνΚύπρο.
ΓέννησητουποιητήΆνθουΛυκαύγηστηνΤριμίκλινη.
B΄ ΠAΓKOΣMIOΣ ΠOΛEMOΣ (1939-1945)
392Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1943, 31Iανουαρίου:OπρωθυπουργόςτηςBρετανίαςOυίνστονTσόρτσιλ στηΛευκωσία.
18Απριλίου:ΊδρυσητουΚΑΤΑΚ(ΤουρκοκυπριακήΜειονοτική Οργάνωση).
21Mαΐου:Πρώτεςελεύθερεςδημοτικέςεκλογέςμετάτο1931.
6Ιουνίου:ΙδρυτικόσυνέδριοΚυπριακούΕθνικούΚόμματος.
TέληΑυγούστου:Απεργιακέςκινητοποιήσειςσεόλεςτιςπόλειςγιαμείωσητωντιμών.Οιδιαδηλωτέςανέρχονταισε20.000.
1944, 1Mαρτίου:1.500εργάτεςσταστρατιωτικάκαικυβερνητικάέργακατέρχονταισεαπεργία,ηοποίαδιαρκεί23ημέρες.Oιεργάτεςκερδίζουνοικογενειακόεπίδομα,άδειαανάπαυσηςκαιασθένειαςκ.ά.(απεργίαγιατοντιμάριθμο).
13Mαρτίου:Kηρύσσεταιπαναπεργίαγιαυποστήριξητωναπεργών.
Αύγουστος:ΑρχίζειαπεργίασταμεταλλείατηςΚαλαβασού, ηοποίαθαδιαρκέσειεννέαμήνες.
11Αυγούστου:ΆφιξητουυφυπουργούΚόσμοΠάρκινσονστηΛευκωσία.ΣτιςεπαφέςτουτιςεπόμενεςμέρεςδηλώνειότιδενείναιεξουσιοδοτημένοςνασυζητήσειτοθέματηςΈνωσης.
TέληΑυγούστου:Απεργιακέςκινητοποιήσειςσεόλεςτιςπόλειςγιαμείωσητωντιμών.Οιδιαδηλωτέςανέρχονταισε20.000.
ΠεθαίνουναιχμάλωτοισεγερμανικόστρατόπεδοσυγκέντρωσηςοιαδελφοίPοδίωναςκαιMίμηςΓεωργιάδης.
KυκλοφορείστηνAλεξάνδρειαηποιητικήσυλλογήτουΓλαύκουAλιθέρση,Mυστικός Δείπνος.ΟΝίκοςΒραχίμηςδημοσιεύει
τηνουβέλαΟ άγνωστοςκαιοΚώσταςΜόντηςταδιηγήματα Ταπεινή ζωή.
1945, 25Mαρτίου:AπρόκλητηεπίθεσητηςαποικιοκρατικήςαστυνομίαςστοΛευκόνοικοεναντίονπαρέλασηςγιατηνεθνικήεπέτειο.3νεκροίκαι13τραυματίες.Eπιβολήλογοκρισίας.
10Σεπτεμβρίου:ΣυνάντησητουαντιβασιλέατηςΕλλάδαςαρχιεπισκόπουΔαμασκηνούμετονΆντονιΉντενστοΛονδίνο.
ΟΔαμασκηνόςθέτειθέμαπαραχώρησηςτηςΚύπρουστηνΕλλάδα, αλλά(13Σεπτεμβρίου)οιαρχηγοίτωνεπιτελείωντηςΑγγλίας εισηγούνταιτηναπόρριψητηςπαραχώρησηςτηςΚύπρου στηνΕλλάδα.
3Oκτωβρίου:2.000εργάτεςκατέρχονταισεαπεργίακαικερδίζουν το44ωρο.
ΚυκλοφορείστηνΑλεξάνδρειατομυθιστόρηματουΓ.Φ.Πιερίδη Οι βαμβακάδες.
393Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1946, 20Απριλίου:ΟΣτέλιοςΚυριακίδης(1910-1987)κερδίζειτονμαραθώνιοτηςΒοστόνης.
26Μαΐου:Δημοτικέςεκλογές. 10Nοεμβρίου:ΕπίσημηΑπογραφήΠληθυσμού:450.114(Έλληνες
Κύπριοι361.199,ΤούρκοιΚύπριοι80.548,Αρμένιοι,Μαρωνίτες,Καθολικοί8.367).Αγροτικόςπληθυσμός334.306(74,3%)καιαστικόςπληθυσμός115.808(25,7%).
1Δεκεμβρίου:ΔιαδήλωσηστηΛευκωσίαυπέρτηςΈνωσηςμετηνΕλλάδαμεσυμμετοχή20.000ατόμων,ύστερααπότηναρνητικήστάσητηςελληνικήκυβέρνησης.
ΚυκλοφορούνστηΛευκωσίαοιποιητικέςσυλλογέςτουKώσταMόντηMinimaκαιτουΜάνουΚράληΕπιτάφιος του πληρώματος.
1947, 7Φεβρουαρίου:ΣυνάντησητηςαντιπροσωπείαςΕλλήνωντηςΚύπρουμετονυπουργόΑποικιώνΚρητςΤζόυνςστοΛονδίνοκατάτηνοποίαομητροπολίτηςΛεόντιοςεγείρειτοθέματηςΈνωσηςμετηνΕλλάδα.
27Mαρτίου:OPέτζιναλτΦλέτσερ,λόρδοςΓουίνστερδιορίζεταικυβερνήτηςτηςKύπρου(-9.2.1949).Σεδιάγγελμάτου(4Απριλίου)τονίζειότιηΚύπροςθαπαραμείνει«υπόβρετανικήκυριαρχίαωςπολύτιμοςκαιέμπιστοςεταίροςτηςΒρετανικήςΚοινοπολιτείας».
20Ιουνίου:ΟμητροπολίτηςΠάφουΛεόντιοςεκλέγεται αρχιεπίσκοποςΚύπρου.
9Iουλίου:ΔιάγγελματουκυβερνήτηΓουίνστερμετοοποίοκαλείτουςKυπρίουςσεΔιασκεπτικήΣυνέλευσηγιανέοσύνταγμα.
13Iουλίου:ΔιάγγελματουαρχιεπισκόπουΛεόντιουστοοποίοασκείδριμείακριτικήστοδιάγγελματουΆγγλουκυβερνήτηκαιαναφέρεταιστοαίτηματηςΈνωσηςμετηνEλλάδα.
26Iουλίου:ΠεθαίνειστονοσοκομείοτηςΛευκωσίαςοαρχιεπίσκοπος Λεόντιος.
1Nοεμβρίου:AρχίζειτιςεργασίεςτηςστηΛευκωσίαηΔιασκεπτικήγιατονέοσύνταγμαμεαποχήτηςEκκλησίας(-Mάιος1948).
24Δεκεμβρίου:ΟΜακάριοςΒ΄εκλέγεταιαρχιεπίσκοποςΚύπρου (-1950).
ΣυνάντησητουΦαζίλΚουτσιούκ(1906-1984)μετονπρόεδροτηςΤουρκίαςΙσμέτΙνονούστηνΆγκυρα.ΟΙνονούδηλώνειστονΚουτσιούκότιηΤουρκίαδενμπορείναδιαταράξειτιςσχέσειςτης
μετηΜεγάληΒρετανία.
ΔοκιμαστικέςανασκαφέςαπότονΠορφύριοΔίκαιοστηνΚαλαβασό-«Τέντα»,ΚαλαβασόΑ΄καιΚαλαβασόΒ΄.Ακόμη,ανασκαφέςστηΣωτήρασεσυνεργασίαμετοπανεπιστήμιοτηςΠενσυλβάνιας.
Θασυνεχιστούνστα1951-1952,1954και1956.
394Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
ΈκδοσηστηνAθήνατουβιβλίουAρματωμένοι τουΛουκήAκρίτακαιστηΛευκωσίατουπεζογραφήματοςτουΘεόδωρουΜαρσέλλουΧρυσά βουνάμεεπιμέλειατουΚώσταΜόντη.
1948, 13Ιανουαρίου:Aρχίζειημεγάληαπεργία2.100μεταλλωρύχωντηςKυπριακήςMεταλλευτικήςEταιρείαςπουθαδιαρκέσειώςτις16Mαΐου.ΣτηναπεργίασυμμετέχουνκαιTούρκοιΚύπριοιεργάτες.
3Μαρτίου:ΣοβαράεπεισόδιαστοMαυροβούνι.Hαστυνομίαπυροβολείεναντίοντωνμεταλλωρύχωνπουαπεργούν.Tραυματίζονταιαπόσφαίρεςοκτώαπεργοί.
8Μαρτίου:Συγκρούσειςμετηναστυνομία.Τραυματίζονταιέξιαπεργοί.
8Aπριλίου:OMακάριοςεκλέγεταιμητροπολίτηςKιτίου.
20Mαΐου:OιΆγγλοιυποβάλλουνστηΔιασκεπτικήσχέδιο συντάγματος.
21Μαΐου:ΟιTούρκοιΚύπριοιεκπρόσωποιστηΔιασκεπτική
ψηφίζουνυπέρτηςαποδοχήςτουσχεδίουσυντάγματος.ΚαταψηφίζεταιαπότουςΈλληνεςΚύπριουςεκπροσώπους.
2Αυγούστου:4.000εργάτεςτωνορυχείωνστονΑμίαντοαπεργούν(-31.8).Ηαστυνομίασυλλαμβάνει100απεργούς.
12Aυγούστου:TερματίζονταιοιεργασίεςτηςΔιασκεπτικήςχωρίς αποτέλεσμα.
13Αυγούστου:ΟκυβερνήτηςΓουίνστερδιαλύειτηΔιασκεπτική.
26Αυγούστου:Aπεργία1.200οικοδόμων(-12.12).
28Nοεμβρίου:OιTούρκοιΚύπριοιδιοργανώνουνστηΛευκωσίασυλλαλητήριοεναντίοντηςΈνωσης.AνάμεσαστουςομιλητέςκαιονέοςδικηγόροςPαούφPαΐφNτενκτάς(1924).
ΟΠορφύριοςΔίκαιοςανασκάπτειτοναρχαιολογικόχώροτης Χοιροκοιτίας(-1958).
KυκλοφορείτομυθιστόρηματουΝίκουΝικολαΐδη,Τα τρία καρφιά. 1949, 10Mαΐου:OσερΆντριουPάιτδιορίζεταικυβερνήτηςτηςKύπρου.
Tηνίδιαμέραδιεξάγονταιδημοτικέςεκλογές.
21Νοεμβρίου:ΤοΑ.Κ.Ε.Λ.υποβάλλειυπόμνημαστονΟ.Η.Ε.ζητώνταςτηδιεξαγωγήδημοψηφίσματοςγιατηνΈνωσημετηνΕλλάδα.
1Δεκεμβρίου:HIεράΣύνοδοςτηςEκκλησίαςτηςKύπρουανακοινώνειτηδιεξαγωγήδημοψηφίσματοςγιατηνΈνωση.
ΠεθαίνειολαϊκόςποιητήςΧριστόφοροςΠαλαίσης (γέν.1872,Αυγόρου).
KυκλοφορείστηνAμμόχωστοτοβιβλίοτουΓιώργουΦ.Πιερίδη,
Διηγήματα από τη Mέση Aνατολή.
395Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1950, 15Iανουαρίου:Δημοψήφισμα.Tο96%(215.103)τάσσεταιυπέρτηςΈνωσηςμετηνEλλάδα.Aντίδρασητηςτουρκικήςκυπριακήςμειονότητας.YπότηναιγίδατηςOμοσπονδίαςTουρκικώνΣυλλόγωνοργανώνονταισυλλαλητήρια.EπιδίδονταιψηφίσματαδιαμαρτυρίαςστηνΆγκυρα,στοΛονδίνοκαιστηνέδρατωνHνωμένωνEθνών.
28Iουνίου:ΘάνατοςαρχιεπισκόπουMακαρίουB΄.
20Οκτωβρίου:ΟΜακάριοςΓ΄εκλέγεταιαρχιεπίσκοποςKύπρου.
4-22Δεκεμβρίου:ΈκθεσητουζωγράφουΓεώργιουΠολ.ΓεωργίουστοΒρετανικόΣυμβούλιοστηΛευκωσία.
1951, 24Φεβρουαρίου:HEθνικήOμοσπονδίαΦοιτητώντηςTουρκίαςδιοργανώνειστηνΆγκυρασυλλαλητήριογιατηνKύπρο.
10Mαΐου:ΣεάρθροστηνεφημερίδαXουριέττονίζεταιότιηKύπροςκαιταΔωδεκάνησαείναιεθνικήυπόθεσητηςTουρκίας.
ΠρώτηατομικήέκθεσητουζωγράφουΒίκτοραΙωαννίδηστηΛεμεσό.
TυπώνεταιστηνAθήνααπότονΑνδρέαΙωάννουηΑνθολογία Κυπρίων Ποιητών.
KυκλοφορείΤο βιβλίο του μοναχούτουΝίκουΝικολαΐδη.
1952, Iούλιος:ΆρνησητηςκυβέρνησηςΠλαστήρα-BενιζέλουναπροσφύγειστονO.H.E.OMακάριοςκαταγγέλλειτηνελληνικήκυβέρνησηκαιτηναντιπολίτευση.
2Iουλίου:ΣυνάντησηMακαρίουκαιΓεωργίουΓρίβα(1897-1974) στηνAθήνα.
Δεκέμβριος:HβρετανικήκυβέρνησηαποφασίζειτημεταφοράτηςέδραςτωνβρετανικώνδυνάμεωνMέσηςAνατολήςστηνΚύπρο.
AνασκαφέςστηΣαλαμίνααπότοTμήμαAρχαιοτήτωνKύπρου.
ΣυμμετέχουνοιBάσοςKαραγιώργηςκαιA.Δικηγορόπουλος(-1974).
OαρχαιολόγοςΠορφύριοςΔίκαιοςανασκάπτειτηνΠύλα- Kοκκινόκρεμος.
KυκλοφορούναπότηΘέμιδαΣιαπκαρά-ΠιτσιλλίδουτααναγεννησιακάερωτικάλυρικάποιήματατηςKύπρου.
1953, 7Mαρτίου:YπογράφεταιστηνAθήναοόρκοςγιατον απελευθερωτικόαγώνααπόταμέλητηςMυστικήςEπιτροπής.
Απρίλιος:ΠνίγεταιστηθαλάσσιαπεριοχήτηςΛεμεσούοαμερικανόςαρχαιολόγοςGeorgeMcFadder(γέν.1911),οοποίοςέφερεστοφωςτοθέατροστοΚούριο,τιςοικίεςΕυστολίουκαιΑχιλλέως,τηΒασιλικήΚουρίου,τοστάδιοκαιτονναότουΑπόλλωναΥλάτη.
23Αυγούστου:ΥπόμνηματουαρχιεπισκόπουΜακαρίουστονΟ.Η.Ε.γιαπροώθησητουαιτήματοςαυτοδιάθεσης.
396Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
6Νοεμβρίου:ΠρώτοταξίδιτουΓιώργουΣεφέρηστηνΚύπρο(-9.12).
14Δεκεμβρίου:ΑρχίζειησυζήτησηγιατοΚυπριακόστονΟ.Η.Ε.
AνασκαφέςστοKούριοαπότοΠανεπιστημιακόMουσείοτης Πενσυλβανίας(-1954).
ΠεθαίνειογλύπτηςΑνδρέαςΘυμόπουλος(γέν.1881,Πραστειό Αμμοχώστου).
ΔημοσιεύεταιστηνΟξφόρδητοβιβλίοτουΠορφύριουΔίκαιου, Khirokitia.
1954, 28Iουλίου:ΔήλωσητουβρετανούυφυπουργούAποικιώνΧένρυ Χόπκινσονότιορισμένααποικιακάεδάφηδενμπορούν«ποτέ»να αποκτήσουνπλήρηανεξαρτησία.
Iούλιος:OσερPόμπερτΆρμιτεϊζδιορίζεταικυβερνήτηςτηςKύπρου (-Oκτώβριος1955).
2Aυγούστου:OκυβερνήτηςΆρμιτεϊζεπαναφέρειτους αντιστασιαστικούςνόμους.
12Aυγούστου:ΓενικήαπεργίακαισυλλαλητήριαστηνKύπρογιαταμέτρατουΆγγλουκυβερνήτη.
16Aυγούστου:ΠρώτηπροσφυγήτηςEλλάδαςστονO.H.E.γιατην Kύπρο.
24Aυγούστου:IδρύεταιστηνTουρκίαηοργάνωση«HKύπροςείναιTουρκική»,ύστερααπόπρωτοβουλίατηςEθνικήςΈνωσηςTούρκωνΦοιτητών.
28Aυγούστου:OμιλίατουαρχιεπισκόπουMακαρίουΓ΄στηνεκκλησίατηςΠαναγίαςτηςΦανερωμένηςστηΛευκωσίαυπέρτηςΈνωσηςτηςKύπρουμετηνEλλάδα(«όρκοςτηςΦανερωμένης»).
15Σεπτεμβρίου:ΔεύτεροταξίδιτουΓιώργουΣεφέρηστηνΚύπρο (-17.10).
9Nοεμβρίου:OΓεώργιοςΓρίβαςαποβιβάζεταιστηνKύπρο.
21Δεκεμβρίου:MαχητικήδιαδήλωσηστηνAθήναγιατηνKύπρο,μετάτηναπόρριψητηςπροσφυγήςτηςEλλάδαςστονO.H.E.
ΠρώτηέκθεσητουζωγράφουΧριστόφορουΣάββα.
KυκλοφορούνστηΛευκωσίαTα τραγούδια της ταπεινής ζωήςτου KώσταMόντη.
ΑφιέρωματουπεριοδικούΝέα ΕστίαστηνΚύπρο.
1955, 25Ιανουαρίου:ΟιΆγγλοισυλλαμβάνουνστηνΠάφοτοπλήρωματουιστιοφόρουΆγιοςΓεώργιος,τοοποίομετέφερεοπλισμόγιατηνΕθνικήΟργανώσηΚυπρίωνΑγωνιστών(ΕΟΚΑ).
AνακαλύπτεταιστηνΈγκωμηκομμάτιπήλινηςπινακίδαςτου1500π.X.περίπουμεKυπρο-Mινωικήγραφή.
397Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
ΑΠEΛEYΘEPΩTIKOΣ AΓΩNAΣ 1Aπριλίου:ΈναρξηαπελευθερωτικούαγώναE.O.K.A.(-1959). 5Aπριλίου:OOυίνστονTσόρτσιλπαραιτείταιαπόπρωθυπουργός
τηςAγγλίας.TονδιαδέχεταιοΆντονιΉντεν. 29Aυγούστου(-7Σεπτεμβρίου):TριμερήςΔιάσκεψηστοΛονδίνο.
ΕπεισόδιακατάτωνΕλλήνωνστηνKωνσταντινούποληκαιτηΣμύρνη. Σεπτέμβριος:OπρωθυπουργόςτηςAγγλίαςΉντεναπομακρύνειτον
Άρμιτεϊζαπότηθέσητουκυβερνήτη. 9Σεπτεμβρίου:Kάνειτηνεμφάνισήτηςητουρκοκυπριακήοργάνωση
Volkan(Hφαίστειο),ηοποίαιδρύθηκεαπότονΦαζίλKουτσιούκ. 23Σεπτεμβρίου:ΤρίτοταξίδιτουΓιώργουΣεφέρηστηνΚύπρο(-3.10). 4Οκτωβρίου:ΆφιξηστηνΚύπροτουνέουκυβερνήτηΣερΤζον
Χάρντινγκ.AρχίζουνστοξενοδοχείοΛήδραΠάλαςοισυνομιλίεςXάρντινγκ–Mακαρίου.
24Oκτωβρίου:AρχίζειηδίκητουMιχαλάκηKαραολή.ΔικηγόροςτουΣτέμματοςοPαούφNτενκτάς.
15Δεκεμβρίου:ΣκοτώνεταισεμάχηστοMερσινάκι,κοντάστουςΣόλους,οΧαράλαμποςΜούσκος,μέλοςτηςΕ.Ο.Κ.Α.
27Δεκεμβρίου:Kήρυξηέκτακτηςανάγκηςαπότονκυβερνήτη Xάρντινγκ. ΓιώργοςΣεφέρης,Κύπρον ου μ’ έθέσπισεν… Πληθυσμός511.000(Έλληνες409.822καιTούρκοι97.090).
1956, 27Ιανουαρίου:ΣυγκρούσειςμαθητώντουΠαγκυπρίουΓυμνασίουμετηναστυνομίακαιτονβρετανικόστρατό.ΔιατάσσεταιτοκλείσιμοτουσχολείουκαιηδιαγραφήτουαπότομητρώοτωνσχολείωνΜέσηςΠαιδείας.
Ιανουάριος:ΔιαδήλωσηΤούρκωνΚυπρίωνστηΛευκωσίαεναντίον τηςΈνωσηςκαιτηςΕ.Ο.Κ.Α.
7Φεβρουαρίου:ΔολοφονείταιστηνAμμόχωστοαπόΆγγλουςστρατιώτεςομαθητήςΠετράκηςΓιάλλουρος(Pιζοκάρπασο,1938).
29Φεβρουαρίου:ΣυνάντησητουΛένοξMπόυντμετοναρχιεπίσκοποΜακάριο.OαρχιεπίσκοποςΜακάριοςαπορρίπτειτιςπροτάσειςτωνΆγγλων.ΔιακοπήδιαπραγματεύσεωνMακαρίου-Xάρντινγκ.
9Mαρτίου:ΣύλληψηκαιεξορίαMακαρίουστιςΣεϋχέλλες.
10Mαρτίου:MαχητικήδιαδήλωσηφοιτητώνστηΘεσσαλονίκηκατάτουεκτοπισμούτουMακαρίουστιςΣεϋχέλλες.Συμπλοκέςμετηχωροφυλακήκαιτονστρατό.118τραυματίες.KλείνειγιαπέντεμέρεςτοAριστοτέλειοΠανεπιστήμιο.
10Mαΐου:AπαγχονίζονταιοMιχαλάκηςKαραολήςκαιοAνδρέαςΔημητρίου.ΔιαδηλώσειςστηνAθήνακαισεάλλεςελληνικέςπόλεις·νεκροίκαιτραυματίες.
398Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
23Mαΐου:ΔολοφονίαTούρκουαστυνόμουστηΛευκωσία·σοβαράεπεισόδιακαικαταστροφέςελληνικώνπεριουσιώνσεπολλέςπόλεις.
27Mαΐου:ΣτοχωριόAφάνειατηςεπαρχίαςΛευκωσίαςξεσπούνσυγκρούσειςEλλήνωνκαιTούρκων,πουπροκαλούντονθάνατοαρκετώνατόμων.
19Iουλίου:OσυντηρητικόςβουλευτήςΟυόλτερΈλιοταναφέρεταιστοβρετανικόκοινοβούλιοστηνπιθανότηταλύσηςτουKυπριακούμετηδιχοτόμηση.
26Iουλίου:OπρόεδροςτηςAιγύπτουΓκαμάλAμπντούλNάσσερανακοινώνειτηνεθνικοποίησητηςEταιρείαςτηςΔιώρυγαςτουΣουέζ.
9Aυγούστου:AπαγχονίζονταιαπότουςΆγγλουςοιAνδρέαςZάκος,XαρίλαοςMιχαήλκαιIάκωβοςΠατάτσος.
16Aυγούστου:HE.O.K.A.ανακοινώνειαιφνιδιαστικήκατάπαυση τουπυρός.
Φθινόπωρο:HTουρκίαυποστηρίζειτηδιχοτόμησητηςKύπρου.
21Σεπτεμβρίου:ΟιΆγγλοιαπαγχονίζουνστιςΚεντρικέςΦυλακές(Λευκωσία)τονΜιχαήλΚουτσόφτα,τονΣτέλιοΜαυρομμάτηκαιτονΑνδρέαΠαναγίδη.
31Oκτωβρίου:Aγγλογαλλικάστρατεύματαεπεμβαίνουνστην Aίγυπτο.
19Δεκεμβρίου:ΔήλωσητουυπουργούAποικιώνΛένοξMπόυντμετηνοποίααναγνωρίζεταιηαρχήτηςχωριστήςαυτοδιάθεσηςγιατουςΈλληνεςΚύπριουςκαιτουςTούρκουςΚύπριους.
Δεκέμβριος:ΑνακοινώνονταιαπότηναγγλικήκυβέρνησηοισυνταγματικέςπροτάσειςτουλόρδουΡάντκλιφ,γιαλύσητουΚυπριακού.ΗελληνικήκυβέρνησηκαιοΜακάριοςαπορρίπτουντοσύνταγμαΡάντκλιφ·ητουρκικήκυβέρνησητοποθετείταιθετικά.
Πληθυσμόςπερίπου531.000(αστικόςπληθυσμός173.900).
TοπεριοδικόKυπριακά Γράμματααναστέλλειτηνέκδοσήτου.
Ποίηση:ΘοδόσηςΠιερίδης,Kυπριακή Συμφωνία(Αλεξάνδρεια)καιΤεύκροςΑνθίας,Το ημερολόγιο C.D.P. (Λευκωσία).
Πεζογραφία:ΜαρίαΡουσσιά(1894-1957),Κύπρος(Αλεξάνδρεια). 1957, 10Iανουαρίου:ΠαραίτησητουπρωθυπουργούτηςAγγλίαςΆντονι
Ήντεν.TονδιαδέχεταιοXάρολντMακμίλλαν.
3Mαρτίου:OλοκαύτωμαΓρηγόρηAυξεντίουστοκρησφύγετότου στονMαχαιρά.
KυκλοφορείστηνAθήναοAποχαιρετισμόςτουΓιάννηPίτσουγια τονΓρηγόρηΑυξεντίου.
14Mαρτίου:AπαγχονίζεταιστιςKεντρικέςΦυλακέςο19χρονοςμαθητήςEυαγόραςΠαλληκαρίδης.
28Mαρτίου:AπελευθέρωσηMακαρίου.
399Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
17Aπριλίου:OMακάριοςφτάνειστηνAθήνα.
11Iουλίου:OBρετανόςπρωθυπουργόςXάρολντMακμίλλανπαρουσιάζειστοYπουργικόΣυμβούλιοτοσχέδιοτριπλήςσυγκυριαρχίαςστηνKύπρο.
21Iουλίου:OαρχιεπίσκοποςMακάριοςδηλώνεισεσυνέντευξήτουστηνεφημερίδαEλευθερία(Λευκωσία)ότιθαδεχόταντηλύσητηςανεξαρτησίαςωςλύσητουΚυπριακού.
Nοέμβριος:TίθεταιεκτόςνόμουηVolkan.
15Nοεμβρίου:ΊδρυσηαπότονNτενκτάςκ.ά.τηςT.M.T.(Tουρκική AντιστασιακήOργάνωση).
3Δεκεμβρίου:OΣερXιουΦουτδιορίζεταινέοςκυβερνήτηςτηςKύπρου.
ΠρώτηέκθεσηστηΛευκωσίατουζωγράφουAδαμάντιουΔιαμαντή. 13-26Δεκεμβρίου:ΈκθεσητουζωγράφουΧριστόφορουΣάββαστο
ξενοδοχείοΛήδραΠάλαςστηΛευκωσία.
ΚυκλοφορείηποιητικήσυλλογήτουΠαντελήMηχανικού Παρεκκλίσεις.
1958, 26Ιανουαρίου:ΥιοθετείταιαπότονΤούρκοπρωθυπουργόΑντνάνΜεντερέςτοαίτημαγιαΔιχοτόμηση(Ταξίμ).ΤηνεπόμενημέραοιTούρκοιΚύπριοιδιαδηλώνουνστηΛευκωσίαμεσύνθημα«ΔιχοτόμησηήΘάνατος»,μεαφορμήτοσχέδιοΦουτ.ΎστερααπόσυγκρούσειςμετοναγγλικόστρατόσκοτώνονταικαιτραυματίζονταιαρκετοίTούρκοιΚύπριοι.
1Mαΐου:ΠρωτομαγιάτικηπαρέλασηστηΛευκωσίαμετησυμμετοχή EλλήνωνκαιTούρκωνεργαζομένων.
7Iουνίου:TοποθέτησηβόμβαςστοTουρκικόΓραφείοΠληροφοριώνστηΛευκωσίααπόάνθρωποτουNτενκτάς.ΠυρπολείταιαπόTούρκουςτοκτίριοτουΣωματείου«Oλυμπιακός»στηΛευκωσία.
12Ιουνίου:ΔολοφονούνταιστοΚιόνελιαπόTούρκουςΚύπριουςοκτώΈλληνεςΚύπριοι,τουςοποίουςείχανμεταφέρειεκείΆγγλοιστρατιώτες.
Kαλοκαίρι:BίαιεςσυγκρούσειςEλλήνων-Tούρκων(56Έλληνεςκαι53Tούρκοινεκροί).ΈντασηστιςσχέσειςE.O.K.A.-A.K.E.Λ.εξαιτίαςτηςδολοφονίαςαριστερών·εκκλήσειςMακαρίουκαιKαραμανλήγιαενότητα.
19Iουνίου:KοινοποιείταιτοσχέδιοMακμίλλανγιαεπίλυσητουKυπριακού,τοοποίοπροβλέπειδιακυβέρνησητηςKύπρουαπότηνAγγλία,τηνEλλάδακαιτηνTουρκία.ΤοσχέδιοαπορρίπτεταιαπότονΜακάριοκαιτονΚωνσταντίνοΚαραμανλή.
23Iουλίου:HT.M.T.κηρύσσεταιπαράνομη.
2Σεπτεμβρίου:MάχηανταρτώντηςE.O.K.A.μετααγγλικάστρατεύματαστοΛιοπέτρι.4αντάρτεςνεκροί.
400Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
22Σεπτεμβρίου:ΣυνέντευξηΜακάριουπροςτηνΜπάρμπαραΚάσλ,βουλευτήτουΕργατικούΚόμματος,στηνοποίααποδέχεταιτηνανεξαρτησία.
1Oκτωβρίου:Διορίζεταιαντιπρόσωποςτηςτουρκικήςκυβέρνησηςκαιηβρετανικήδιοίκηση,στησυνέχεια,δημιουργείχωριστούςδήμουςσεορισμένεςπόλεις.
13Oκτωβρίου:ΔολοφονείταιαπόΆγγλουςστρατιώτεςστοPιζοκάρπασοοΠαναγιώτηςKάσπης(γέν.1939).
19Nοεμβρίου:OKυριάκοςMάτσηςδολοφονείταιστοκρησφύγετότουστοKάτωΔίκωμομεεμπρηστικήβόμβααπόΆγγλουςστρατιώτες.
24Nοεμβρίου:ΣκοτώνεταισεενέδρααπόΆγγλουςστρατιώτεςο ΣάββαςPοτσίδης.
9Δεκεμβρίου:ΣυνάντησηυπουργώνεξωτερικώνAβέρωφ-ZορλούστηΝέαΥόρκηκαικατόπινστοΠαρίσι.ΈναρξηδιαπραγματεύσεωνEλλάδας-Tουρκίας.
OΓεώργιοςΠολΓεωργίουζωγραφίζειTα φυλακισμένα μνήματα. Ποίηση:KώσταςMόντης,Στιγμές.ΘοδόσηςΠιερίδης,Νόστος.
Πεζογραφία:ΘεόδωρουMαρσέλλου,Ο καντηλανάφτης.
1959, 4-11Φεβρουαρίου:ΣυνομιλίεςγιατοKυπριακόστηZυρίχη.ΣυμμετέχουνοιπρωθυπουργοίτηςEλλάδαςκαιτηςTουρκίας,καθώςκαιοιυπουργοίEξωτερικών.ΕπίτευξησυμφωνίαςγιαλύσητουΚυπριακού,ηοποίαμονογράφεταιαπότουςπρωθυπουργούςτηςΕλλάδαςκαιτηςΤουρκίας,ΚωνσταντίνοΚαραμανλήκαιΑντνάνΜεντερές.
17-19Φεβρουαρίου:ΠενταμερήςΔιάσκεψηστοΛάνκαστερΧάουζστοΛονδίνο.ΥπογράφονταιοιΣυμφωνίεςΖυρίχης-ΛονδίνουγιαίδρυσητηςKυπριακήςΔημοκρατίαςαπότουςπρωθυπουργούςτηςMεγάληςBρετανίας,τηςEλλάδας,τηςTουρκίαςκαιαπότοναρχιεπίσκοποMακάριοκαιτονΦαζίλKουτσιούκ.
1Mαρτίου:OMακάριοςεπιστρέφειστηνKύπρο·200.000άτομα στηνυποδοχήτου. 9Μαρτίου:ΣυνάντησηΜακάριου-ΓεώργιουΓρίβαΔιγενή.
17Mαρτίου:AναχώρησητουΓεωργίουΓρίβαμεελληνικόστρατιωτικόαεροσκάφος,γιατηνAθήνα.
Mάρτιος:KυκλοφορείστηΛευκωσίατοπεριοδικόNέα Eποχή.
12Οκτωβρίου:ΔημοσιεύεταιονόμοςπουεπιτρέπειστιςτουρκικέςδημοτικέςεπιτροπέςτηνείσπραξηφόρωναπότουςΤουρκοκύπριους.Ονόμοςείναιπροσωρινόςώςτηλειτουργίατωνχωριστώνδημαρχείων.
17/18Oκτωβρίου:Tοτουρκικόπλοιάριο«Nτενίζ»,τοοποίομετέφερε1.000.000σφαίρες,500τυφέκιακαι6.000βόμβεςγιατηνT.M.T.,αυτοβυθίζεταιγιαναμηνπέσεισταχέριατωνΆγγλων.
401Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
3Δεκεμβρίου:ΟΦαζίλΚουτσιούκεκλέγεταιχωρίςανθυποψήφιοαντιπρόεδροςτηςΚυπριακήςΔημοκρατίας(-Δεκέμβριος1963).
13Δεκεμβρίου:Προεδρικέςεκλογές.ΟαρχιεπίσκοποςΜακάριοςπρώτοςπρόεδροςτηςΔημοκρατίαςτηςKύπρουμε144.501ψήφους(66,29%).
ΟζωγράφοςΓιώργοςΜαυροΐδης(1913-2003)εκλέγεταικαθηγητήςστηνΣχολήΚαλώνΤεχνώντουΕθνικούΜετσόβειουΠολυτεχνείου.
1960, αρχέςAπριλίου:YπογράφεταιαπότονMακάριοκαιτονKουτσιούκτοΣύνταγματηςKυπριακήςΔημοκρατίας.
27Mαΐου:ΣτρατιωτικόπραξικόπημαστηνTουρκίαανατρέπειτονπρωθυπουργόAντνάνMεντερές.
Mάιος:ΠρώτηέκθεσητουλαϊκούζωγράφουMιχάληKκάσιαλουστηνγκαλερί«Aπόφαση»τουζωγράφουXριστόφορουΣάββα(Λευκωσία).EγκαίνιααπότονAδαμάντιοΔιαμαντή.
31Iουλίου:Πρώτεςβουλευτικέςεκλογές.Eκλέγονται35βουλευτέςτηςελληνικήςκοινότηταςκαι15τηςτουρκικής.ΠρόεδροςτηςKυπριακήςBουλήςοΓλαύκοςKληρίδης(γέν.1919)καιαντιπρόεδροςοΟρχάνΜουντερίσογλου(1920-1991).
16Aυγούστου:AνακήρυξηKυπριακήςΔημοκρατίας.
11Σεπτεμβρίου:HKυπριακήΔημοκρατίαγίνεταιμέλοςτουO.H.E.
11Δεκεμβρίου:ΕπίσημηΑπογραφήΠληθυσμού:573.566(Eληνοκύπριοι441.566-77%,Tουρκοκύπριοι104.942-18,3%).Aγροτικόςπληθυσμός367.583(64,1%)καιαστικός205.983(35,9%).
KυκλοφορούνστηΛευκωσίαταλογοτεχνικάπεριοδικάΠνευματική Kύπρος(Oκτώβριος),Kυπριακά Xρονικά(Nοέμβριος),Φιλολογική Κύπρος.
Ποίηση:KώσταςMόντης,Συμπλήρωμα των στιγμών.
Πεζογραφία:ΤάσοςΣτεφανίδης(1917-1996),Ο γυιος των υδάτων (ή Αποκάλυψη)(νουβέλα).
ΡόδηςΡούφος,Η χάλκινη εποχή. Το μυθιστόρημα του Κυπριακού Αγώνα.
1961, 15Φεβρουαρίου:HKύπροςγίνεταιμέλοςτηςBρετανικήςKοινοπολιτείας.
25Mαΐου:HKυπριακήΔημοκρατίαγίνεταιμέλοςτουΣυμβουλίου τηςEυρώπης.
Ιούλιος:ΔημιουργείταιοOργανισμόςΘεατρικήςAναπτύξεως Kύπρου(O.Θ.A.K.).
1Σεπτεμβρίου:HKύπροςιδρυτικόμέλοςτουΚινήματοςτων Αδεσμεύτων.
KYΠPIAKH ΔHMOKPATIA
402Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
18Δεκεμβρίου:OιTουρκοκύπριοιβουλευτέςκαταψηφίζουντονομοσχέδιοπερίφορολογίαςεισοδήματος.
ΠεθαίνεισεαυτοκινητικόδυστύχημαοσυγγραφέαςNίκοςBραχίμης.
Ποίηση:ΘοδόσηςΠιερίδης,Το χρυσό μονοπάτι.ΤεύκροςΑνθίας,Ορατόριο.ΣοφοκλήςΛαζάρου,Ενδοσκόπιο.
1962, αρχές:IδρύεταιαπότονΠολύκαρποΓιωρκάτζη(1930-1970)η«EθνικήOργάνωσηKυπρίων»(ΣχέδιοAκρίτας).
OαντιπρόεδροςΦαζίλKουτσιούκασκείτοδικαίωμααρνησικυρίαςγιαμηένταξητηςKύπρουστοKίνηματωνAδεσμεύτων.
23Aπριλίου:ΔολοφονούνταιαπότηνT.M.T.οιεκδότεςτηςτουρκοκυπριακήςεφημερίδαςCumhuriyet(Tζιουμχουριέτ-Δημοκρατία)AϊχάνMουσταφάXικμέτκαιAχμέτMουζαφέρΓκιουρκάν.
Ιούνιος:ΙδρύεταιτοΕλεύθεροΚυπριακόΘέατρο.
Δεκέμβριος:HTουρκοκυπριακήKοινοτικήΣυνέλευσηαποφασίζειτηνίδρυσηχωριστώνTουρκικώνΔήμων.
Ποίηση:ΚώσταςΜόντης,Ποίηση Κώστα Μόντη.ΤεύκροςΑνθίας, Ποιητικά Άπαντα.
1963, 30Nοεμβρίου:OπρόεδροςMακάριοςυποβάλλειστοναντιπρόεδροΦαζίλKουτσιούκτα13σημείαγιατροποποίησητουσυντάγματος.
16Δεκεμβρίου:ΟΤούρκοςπρεσβευτήςΟζκόλεπιδίδειστονπρόεδροΜακάριορηματικήδιακοίνωσητηςTουρκίαςγιατομνημόνιομεταδεκατρίασημεία,ηοποίααπειλείμεστρατιωτικάμέτρα.
21Δεκεμβρίου:Αρχίζουνοιδιακοινοτικέςσυγκρούσεις.
25Δεκεμβρίου:ΗΤΟΥΡ.ΔΥ.Κ.αποκόπτειτηνοδόΛευκωσίας-Κερύνειας.ΤουρκικάπολεμικάαεροπλάναπάνωαπότηνΛευκωσία.
26Δεκεμβρίου:ΣτρατεύματατωνΕγγυητριώνΔυνάμεων αναλαμβάνουνειρηνευτικόρόλο.
30Δεκεμβρίου:Παρέμβασηαγγλικώνστρατευμάτων.Δημιουργία ΠράσινηςΓραμμής.
ΗΤ.Μ.Τ.αριθμεί7.000άνδρεςεκπαιδευμένουςκαιεξοπλισμένους. ΘάνατοςτουζωγράφουΙωάννηΚισσονέργη(γέν.1889).
Ποίηση:ΠαντελήςMηχανικός,Tα δυο βουνά.Πυθαγόρας Δρουσιώτης(1908-1986),Εκλογή.
Πεζογραφία:ΉβηMελεάγρου,Πόλη ανώνυμη.ΓιώργοςΦ.Πιερίδης, Σκληροί καιροί.
1963- 1964,Mετάτιςδιακοινοτικέςσυγκρούσειςδημιουργούνταιαπότους TουρκοκύπριουςοιθύλακεςΛευκωσίας-Aγύρτας,Tζάος,Λεύκας, Λιμνίτη,KοκκίνωνκαιΓαληνόπορνης.
403Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1964, 18Φεβρουαρίου:OΛουκήςAκρίταςδιορίζεταιυφυπουργόςΠαιδείαςστηνEλλάδαστηνκυβέρνησητουΓεωργίουΠαπανδρέου.
1Μαρτίου:ΣύμφωναμεεπιστολήΜακάριουπροςτονΓεώργιοΠαπανδρέουη«ΟργάνωσηΑκρίτας»αριθμεί5.000άνδρες.
4Mαρτίου:TοΣυμβούλιοAσφαλείαςτουO.H.E.εγκρίνειομόφωνατοψήφισμα186γιατηνKύπρο.Aποφασίζεταιηαποστολήειρηνευτικήςδύναμηςστονησί.
16Mαρτίου:HτουρκικήεθνοσυνέλευσηεξουσιοδοτείτηνκυβέρνησηγιαεισβολήστηνKύπρο.TηνίδιαμέραητουρκικήκυβέρνησηαποφασίζειτηνεκδίωξητωνEλλήνωντηςKωνσταντινούπολης.
18Aπριλίου:EπιδίδονταιστονμεσολαβητήτουΓ.Γ.τουΟ.Η.Ε.,Σ.TουομόγιαστηνΆγκυραοιτουρκοκυπριακέςπροτάσειςγιατηνίδρυσηOμοσπονδιακήςΔημοκρατίαςτηςKύπρου(δύοχωριστέςγεωγραφικέςπεριοχές,το36,2%τουεδάφουςστουςTουρκοκύπριους,αναγκαστικήανταλλαγήήμετακίνησηπληθυσμών).
Tέλητηςάνοιξης:OιTουρκοκύπριοιαυτοανακηρύσσονται αυτόνομοισε39θύλακες. AρχίζειμυστικήαποστολήελληνικούστρατούστηνKύπρο(-1965).
950αξιωματικοίκαι9.000στρατιώτεςσυμμετέχουνστημεραρχία. 9Iουνίου:ΆφιξητουΓεωργίουΓρίβαστηνKύπρο. 3Iουλίου:IδρύεταιηAνωτάτηΣτρατιωτικήΔιοίκησηΆμυνας
KύπρουμεαρχηγότωνΓεώργιοΓρίβαΔιγενή. 1Aυγούστου:ΆφιξητουΡαούφNτενκτάςσταKόκκιναμετουρκικό
αντιτορπιλικό.EπιστρέφειστηνTουρκία12μέρεςαργότερα. 7Aυγούστου:AρχίζουνοιεπιχειρήσειςMανσούραςκαιKοκκίνων. 8Aυγούστου:HEθνικήΦρουράκαταλαμβάνειτηMανσούρα.
Hτουρκικήαεροπορίαβομβαρδίζειτηνπεριοχή.TουρκικάαντιτορπιλικάστηνπεριοχήKοκκίνων.
21Aυγούστου:HEλλάδααποδέχεταιτοσχέδιομονομερούςΈνωσης(σχέδιοAτσεσον).OMακάριοςαπορρίπτειτοσχέδιο.
20Oκτωβρίου:ΓαλλικήαποστολήυπότονκαθηγητήτουπανεπιστημίουτηςΛυώνJeanPouillouxαρχίζειανασκαφέςστηΣαλαμίνα(-1974).
AνασκαφέςστοKούριοαπότοTμήμαAρχαιοτήτων. ΠρώτηατομικήέκθεσηστηνAμμόχωστοτουζωγράφουΓιώργου Σκοτεινού(γέν.1937). Πεζογραφία:KώσταςMόντης,Kλειστές πόρτες.Λίνα
Σολομωνίδου,Eνθάδε κείται.ΠάνοςΙωαννίδης,Στην Κύπρο την αέρινη… 1965, 11Απριλίου:ΔολοφονούνταιαπότηντουρκοκυπριακήΤ.Μ.Τ.οι
συνδικαλιστέςτηςΠ.Ε.Ο.ΝτερβίςΑλίΚαβάζογλου(γέν.1924)καιΚώσταςΜισιαούλης.
404Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
5Aυγούστου:OΓλαύκοςKληρίδηςεπανεκλέγεταιπρόεδρος τηςBουλής.
25Σεπτεμβρίου:Aίρονταιοιπερισσότεροιπεριορισμοίστηνπρομήθειααπαγορευμένωνειδώνστουςθύλακεςπουελέγχουν
οιTουρκοκύπριοι.
Nοέμβριος:OAνδρέαςKαριόλου(1923-1977)εντοπίζειστηθάλασσατηςKερύνειαςτοναυάγιοαρχαίουπλοίου.
HΓαλλικήαποστολήανασκάπτειτηβασιλικήτηςKαμπανόπετραςστηΣαλαμίνα(-άνοιξη1974).
Ποίηση:KώσταςMόντης,Γράμμα στη μητέρα κι άλλοι στίχοι.ΘοδόσηςΠιερίδης,Oνειροπόληση πάνω στα τείχη της Aμμοχώστου.
1966, Aύγουστος:OλοκληρώνεταιηανασκαφήτουTάφου79στηΣαλαμίνα.
Ποίηση:ΓιάννηςΠαπαδόπουλος(1928-1997),Συλλογή.
Πεζογραφία:Γ.Φ.Πιερίδης,Aσάλευτοι καιροί(διηγήματα).
ΚυκλοφορείτοπεριοδικόΘέματα Κριτικής(-1967).
1967, 6Φεβρουαρίου:OMακάριοςστοΣυμβούλιοτουΣτέμματοςστηνΑθήνααπορρίπτειοποιοδήποτεεδαφικόαντάλλαγμαπροςτηνTουρκία,προκειμένουναεπιτευχθείηΈνωση.
21Aπριλίου:ΠραξικόπημαστηνEλλάδα,τουοποίουηγείταιοσυνταγματάρχηςΓεώργιοςΠαπαδόπουλος.Eπιβολήδικτατορίας.
9και10Σεπτεμβρίου:ΔιάσκεψηκορυφήςγιατηνKύπροστονΈβρο.ΣυμμετέχουνοιπρωθυπουργοίEλλάδαςκαιTουρκίαςK.KόλλιαςκαιΣ.Nτεμιρέλ.Tερματίζεταιμεπλήρηδιαφωνίαανάμεσαστιςδύοπλευρές.
15Nοεμβρίου:EπιχείρησηAγίουΘεοδώρου-Kοφίνου.
17Nοεμβρίου:TελεσίγραφοτηςTουρκίαςπροςτηνEλλάδαμετοοποίοαπαιτείτηναπόσυρσητηςελληνικήςμεραρχίαςαπότηνKύπροκαιαπομάκρυνσητουΓρίβααπότονησί.MήνυματουπροέδρουτωνH.Π.A.Λ.TζόνσονπροςτονπρόεδροMακάριο.
19Nοεμβρίου:AνακαλείταιοΓρίβαςκαιαναχωρείγιατηνEλλάδα.
22Nοεμβρίου:TουρκικάστρατεύματαεπιβιβάζονταισταπλοίαστηMερσίνα.Aπειλήεισβολήςστονησί.
29Nοεμβρίου:AνώτατοΣτρατιωτικόΣυμβούλιοστηνAθήνα. H χούντααποφασίζεινααποσύρειτημεραρχίααπότηνKύπρο.
29Δεκεμβρίου:Hτουρκοκυπριακήηγεσίααυτοανακηρύσσεταισε«ΠροσωρινήTουρκοκυπριακήΔιοίκηση»μεαρχηγότονKουτσιούκ.
IδρύεταιστηΛευκωσίαEπιτροπήγιατηνAποκατάστασητης ΔημοκρατίαςστηνEλλάδα.
405Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
KυκλοφορούντοβιβλίοτουΣώζουTομπόλη(1914-2002),Kυπριακοί ρυθμοί και μελωδίεςκαισεδύοτόμουςταΚυπριακά δημοτικά τραγούδιααπότονΝέαρχοΚληρίδη(1892-1969).
Ποίηση:ΘοδόσηςΠιερίδης,Ξαναρχινούμε…ΤεύκροςΑνθίας,Αγρυπνώ για σένα, Ελλάδα.ΚυριάκοςΧαραλαμπίδης,Η άγνοια του νερού.
Πεζογραφία:ΑνδρέαςΓεωργιάδηςΚυπρολέων,Οι καμπάνες της αγάπης.ΡήναΚατσελλή,Τα τετράδια της αδελφής μου.
OAδαμάντιοςΔιαμαντήςζωγραφίζειτοέργοτουO κόσμος της Kύπρου.
ΈκθεσητουζωγράφουΝίκουΚουρούσιηστηνΤεχνικήΣχολή Λευκωσίας
1968, 12Iανουαρίου:ΔήλωσηMακαρίουπερίτου«ευκταίου»και«εφικτού».
25Φεβρουαρίου:OαρχιεπίσκοποςMακάριοςεπανεκλέγεται πρόεδρος.
8Mαρτίου:Eξαγγέλλονταιαπότηνκυπριακήκυβέρνησηνέαειρηνευτικάμέτρα.NόμιμηεπιστροφήτουΡαούφNτενκτάςστηνKύπρο(13Απριλίου).
11Iουνίου:ΠρώτησυνάντησηΓλαύκουKληρίδηκαιPαούφNτενκτάςστηBηρυττό.ΈναρξηδιακοινοτικώνσυνομιλιώνυπότηναιγίδατουO.H.E.
OζωγράφοςΣτέλιοςBότσηςσυμμετέχειμεέργατουστηΔιεθνή MπιενάλεBενετίας.
Ποίηση:KώσταςMόντης,Aγνώστω ανθρώπω.
1969, Άνοιξη:Aρχίζειηδράσητηςπαράνομηςοργάνωσης«ΕθνικόΜέτωπο».
ΔημοσιεύονταισετέσσεριςτόμουςταπορίσματατουΠορφύριουΔίκαιουαπότιςανασκαφέςστηνΈγκωμη(Engomi Excavations-1971).
Πεζογραφία:ΉβηMελεάγρου,Aνατολική Mεσόγειος. ΛίναΣολομωνίδου,Το ταξίδι. 1970, 8Mαρτίου:Δολοφονικήαπόπειρααπότο«EθνικόMέτωπο»
εναντίοντηςζωήςτουMακαρίου,τηστιγμήπουτοελικόπτερότουαπογειώνεταιαπότηνAρχιεπισκοπή.
15Mαρτίου:ΔολοφονίαΠολύκαρπουΓιωρκάτζη.
5Ιουλίου:Δεύτερεςβουλευτικέςεκλογές.ΟΓλαύκοςΚληρίδηςεπανεκλέγεταιπρόεδροςτηςΒουλής.
2Σεπτεμβρίου:ΣκοτώνεταιαπόέκρηξηβόμβαςστηνΑθήναοφοιτητήςΓιώργοςΤσικουρής(Άσσια,1945),μέλοςαντιστασιακήςοργάνωσης.
406Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
ΈκδοσηπεριοδικούEπιθεώρησις Λόγου και Tέχνης(-1974).
Ποίηση:AνδρέαςΠαστελλάς,Xώρος διασποράς. MιχάληςΠασιαρδής,O δρόμος της ποίησης.1959-1969. ΑνδρέαςΧριστοφίδης,Αναλυτικές προτάσεις.
Πεζογραφία:ΚώσταςΜόντης,Διηγήματα. ΧριστάκηςΓεωργίου,Ρωγμές.
1971, 12Mαρτίου:ΣτρατιωτικόπραξικόπημαστηνTουρκία.
18Iουνίου:Eπιστολή-διάβηματουδικτάτοραΠαπαδόπουλουπροςτονMακάριο.KρίσηστιςσχέσειςEλλάδας-Kύπρου.
31Aυγούστου:ΟΓεώργιοςΓρίβαςαποβιβάζεταικρυφάστηνΚύπρο.
26Οκτωβρίου:ΠροκήρυξητουστρατηγούΓεωργίουΓρίβαΔιγενή,μετηνοποίααναγγέλλεταιηίδρυσητηΕ.Ο.Κ.Α.Β΄καιηανάληψηαγώναγιατηνΈνωση.
18Νοεμβρίου:ΠρώτηπαράστασητουΘεατρικούΟργανισμούΚύπρου(Θ.Ο.Κ.)στοΔημοτικόΘέατροΛευκωσίαςμετηντραγωδίατουΑισχύλουΑγαμέμνων.
ΈκδοσηπεριοδικούΛαογραφική Kύπρος.ΤοπεριοδικόΝέα Εποχή κυκλοφορείσενέαμορφή.
Ποίηση:ΘεοκλήςKουγιάλης,Mυστικά φορτία.ΚώσταςΒασιλείου,Κλωνάρι.ΆνθοςΛυκαύγης,Ουαί.
ΚυκλοφορείστηΛευκωσίαοπρώτοςτόμοςτουέργουτουΚυριάκουΧατζηιωάννουΗ αρχαία Κύπρος εις τας ελληνικάς πηγάς(οέκτοςτόμοςθαεκδοθείτο1992).
1972, Φεβρουάριος:AποτρέπεταιπραξικόπημαεναντίοντουMακαρίου.HTουρκίαανακοινώνειότιθαεπέμβειστηνKύπροσεπερίπτωσησυγκρούσεωνανάμεσασεαντίπαλεςελληνοκυπριακέςομάδες.
11Φεβρουαρίου:TελεσίγραφοτηςχούνταςστονMακάριο,μεαφορμήτηνεισαγωγήστηνKύπροτονπροηγούμενομήνατσεχοσλοβακικώνόπλων.
2Mαρτίου:OιτρειςμητροπολίτεςΠάφου,KιτίουκαιKυρηνείαςζητούναπότονMακάριοναπαραιτηθείαπόπρόεδροςτηςKυπριακήςΔημοκρατίας.ΤηνεπόμενημέρασυλλαλητήριοστηΛευκωσίαυπέρτουMακαρίου(80-100χιλιάδες).
ΔιακοίνωσητηςχούνταςστονMακάριο.Kορυφώνεταιη εκκλησιαστικήκρίση.
8Iουνίου:AρχίζουνστηΛευκωσίαοιενισχυμένεςενδοκυπριακέςσυνομιλίεςστηνπαρουσίατουΓ.Γ.τουO.H.E.KουρτBαλντχάιμ.
19Δεκεμβρίου:YπογράφεταιστιςBρυξέλλεςηΣυμφωνίαΣύνδεσηςKύπρου-EυρωπαϊκήςOικονομικήςKοινότητας(E.O.K.).
407Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
Ποίηση:ΚώσταςΜόντης,Δεύτερο γράμμα στη μητέρα.ΜιχάληςΠασιαρδής,Δια-στάσεις.ΠαύλοςΚριναίος,Το χρυσό δισκοπότηρο.ΘεόδωροςΣτυλιανού(1927-1998),Επιχωμάτωση.
1973, 6Φεβρουαρίου:EπιδρομέςτηςE.O.K.A.B΄σεαστυνομικούς σταθμούς. 16Φεβρουαρίου:ΠαραμερίζεταιοΦαζίλΚουτσιούκ.Τονδιαδέχεται οΡαούφΝτενκτάς. 18Φεβρουαρίου:ΟαρχιεπίσκοποςΜακάριοςεπανεκλέγεται
πρόεδροςτηςΚυπριακήςΔημοκρατίαςχωρίςανθυποψήφιο.
7Mαρτίου:AντικανονικήκαθαίρεσηαρχιεπισκόπουMακαρίουαπότουςμητροπολίτεςΠάφου,KιτίουκαιKυρηνείας.
1Aπριλίου:Πληθυσμός631.778.Άνδρες312.566.Γυναίκες319.212.ΗΑμμόχωστοςέχει38.960κατοίκους(30.151Έλληνες,7.000Tούρκοικαι1.809Aρμένιοι,Mαρωνίτεςκ.ά.),ηΛύση4.537καιτοΡιζοκάρπασο2.626.Λευκωσία42.487κάτοικοικαιΣτρόβολος18.572.
14Iουλίου:ΜείζωνκαιΥπερπελήςΣύνοδοςστηΛευκωσίακαθαιρείτουςμητροπολίτεςKυρηνείαςΚυπριανό,ΠάφουΓεννάδιοκαιKιτίουΆνθιμο.EντείνεταιηένοπληδράσητηςE.O.K.A.B΄εναντίοντηςνόμιμηςκυβέρνησηςMακαρίου.
26Iουλίου:IσχυρήέκρηξηστηΛεμεσόαπότηνE.O.K.A.B΄ καταστρέφειπτέρυγατουκεντρικούαστυνομικούσταθμού.
7Oκτωβρίου:AπόπειραδολοφονίαςτουMακαρίουαπότηνE.O.K.A.B΄κοντάστονΆγιοΣέργιοAμμοχώστου.
17Nοεμβρίου:ΣτηνΑθήνα,ηαστυνομίακαιοστρατόςκαταστέλλουντηφοιτητικήεξέγερσηστοΠολυτεχνείο.Nεκροίκαιτραυματίες.Λίγεςμέρεςαργότερα(25Nοεμβρίου),οΔημήτριοςIωαννίδηςανατρέπειτονΓεώργιοΠαπαδόπουλο.
Ποίηση:KυριάκοςXαραλαμπίδης,Tο αγγείο με τα σχήματα.ΠίτσαΓαλάζη,Η αδελφή του Αλέξανδρου.ΚώσταςΜιχαηλίδης,Ανάβαση.
Πεζογραφία:ΓιάννηςΚατσούρης,Το σταθερό σημείο.ΜελήςΝικολαΐδης, Βαρνάβας ο Κύπριος.
KυκλοφορείτοβιβλίοτουKώσταΠηλαβάκη(1901-1981),Kυπριακά Tοπωνύμια α΄ τόμος(β΄τόμ.το1978).
1974, Iανουάριος:OMπουλέντEτζεβίτεκλέγεταιπρωθυπουργόςτης Tουρκίας. 27Iανουαρίου:ΘάνατοςτουΓεώργιουΓρίβα.HEOKAB΄συνεχίζει τηνπαράνομηδράσητης.
Iούλιος:Συνεχίζονταιοιενδοκυπριακέςσυνομιλίες. Oιεμπειρογνώμονεςκαταλήγουνσεσυμφωνίαγιαόλατακύρια συνταγματικάθέματα.
408Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
2Iουλίου:OMακάριοςμεεπιστολήτουπροςτονπρόεδροτουδικτατορικούκαθεστώτοςστρατηγόΦαίδωναΓκιζίκηζητείτηνανάκλησητωνEλλήνωναξιωματικών.
Πραξικόπημα της Xούντας - Eισβολή της Tουρκίας στην Kύπρο
15Iουλίου:ΠραξικόπηματηςχούνταςκατάτουMακαρίου,σεσυνεργασίαμετηνΕΟΚΑΒ΄.Kαταστρέφεταιτοπροεδρικόμέγαρο.ΟMακάριοςδιασώζεταικαιακολούθωςδιαφεύγειστοεξωτερικό.
ΣυνέρχεταιτοΣυμβούλιοEθνικήςAσφάλειαςτηςTουρκίαςμεαφορμήτηνκατάστασηστηνKύπρο.OιστρατιωτικοίδιαβεβαιώνουνότιθαείναιέτοιμοιγιααποβίβασηστηνKύπροσεπέντεμέρες.
OEτζεβίτυπογράφειτηδιαταγήγιαεισβολήστηνKύπρο.
17Iουλίου:AναχωρείτοπρωίαπότολιμάνιτηςMερσίνας οτουρκικόςστόλοςγιαεισβολήστηνKύπρο,μεταφέρονταςτην 39ηMεραρχία. 20Iουλίου:EισβολήτηςTουρκίαςστηνKύπρο. 22Iουλίου:KατάληψητηςKερύνειαςαπότατουρκικάστρατεύματα. 23Iουλίου:KαταρρέειτοδικτατορικόκαθεστώςστηνEλλάδα.
ΠαραιτείταιοNίκοςΣαμψών.OΓλαύκοςKληρίδηςαναλαμβάνειπροεδρεύωντηςΔημοκρατίαςτηςKύπρου.
24Iουλίου:EπιστροφήKωνσταντίνουKαραμανλήστηνEλλάδα.
25Iουλίου:AρχίζουνστηΓενεύηδιαπραγματεύσειςμεταξύBρετανίας,Eλλάδας,TουρκίαςκαιKύπρου(-30Iουλίου).
8Aυγούστου:EπαναλαμβάνονταιστηΓενεύηοιειρηνευτικέςσυνομιλίες,στιςοποίεςσυμμετέχουνκαιοιΓλαύκοςKληρίδηςκαιPαούφNτενκτάς.
13Aυγούστου:OυπουργόςEξωτερικώντηςBρετανίαςανακοινώνει τοναυάγιοτωνσυνομιλιών.
14Aυγούστου:NέαεπίθεσητηςTουρκίαςστηνKύπρο.Προέλαση τωντουρκικώνστρατευμάτων.
15Aυγούστου:OτουρκικόςστρατόςκαταλαμβάνειτηMόρφου.
16Aυγούστου:KατάληψητηςAμμοχώστουαπότατουρκικά στρατεύματα. Συνέπειεςτηςτουρκικήςεισβολής:Nεκροίαξιωματικοίκαιοπλίτες
397(τραυματίες1269).Nεκροίάμαχοιπερίπου2.500.1431αγνοούμενοι.200.000EλληνοκύπριοιπρόσφυγεςκαικατάληψηαπότηνTουρκίατου36,2%τουεδάφουςτηςKυπριακήςΔημοκρατίας.
Τοδεύτεροεξάμηνοτουέτουςηανεργίαθαφτάσειστο30%. 30Aυγούστου:ΔολοφονικήαπόπειραεναντίοντουBάσου
Λυσσαρίδη(γέν.1920).ΔολοφονείταιαπότηνΕΟΚΑΒ΄οποιητήςΔώροςΛοΐζου(γέν.1944).
31Aυγούστου:ΠεθαίνειπρόσφυγαςστηΛάρνακαολαϊκόςζωγράφοςMιχάληςKκάσιαλος(γέν.1885).
409Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
19Oκτωβρίου:ΣύμφωναμετουρκοκυπριακήέκθεσηστηνκατεχόμενηKύπροζουν83.719Tούρκοι,14.577Έλληνεςκαι1.376Mαρωνίτες.10.000Tούρκοιπαραμένουνστιςβρετανικέςβάσειςκαιάλλες22.000στιςελεύθερεςπεριοχέςτηςKυπριακήςΔημοκρατίας.
29Nοεμβρίου:ΆφιξηMακαρίουστηνAθήνα.
7Δεκεμβρίου:ΟΜακάριοςεπιστρέφειστηνΚύπροαεροπορικώς,μέσωτηςβρετανικήςβάσηςAκρωτηρίου.ΆφιξήτουστηΛευκωσίαμεελικόπτερο,όπουτονυποδέχονται250.000Eλληνοκύπριοι.
Aποκατάστασητηςσυνταγματικήςτάξης.
Δεκέμβριος:ΣτηνκατεχόμενηKαρπασίαζουν12.300Eλληνοκύπριοι.
ΟΜιχάληςΚακογιάννης(γέν.1922)ολοκληρώνειτοντοκιμαντέρ Αττίλας ’74.
8Δεκεμβρίου:MεταθανάτιαβράβευσητουλαϊκούζωγράφουMιχάληKκάσιαλουαπότηνAκαδημίαAθηνών.
ΗΑκαδημίαΑθηνώναπονέμειτοβραβείοποίησηςΚώστακαιΕλένηςΟυράνηστονΝίκοΚρανιδιώτη.
ΟαρχαιολόγοςΒάσοςΚαραγιώργηςαντεπιστέλλονμέλοςτης ΑκαδημίαςΑθηνών.
Ποίηση:MάνοςKράλης,Γεύση θανάτου.ΆνθοςΛυκαύγης, Ερπύστριες.
1975, 28Aπριλίου-3Mαΐου:ΠρώτοςκύκλοςσυνομιλιώντηςBιέννης,στονοποίοσυμμετέχουνοπρόεδροςτηςBουλήςΓλαύκοςKληρίδηςκαιοPαούφNτενκτάς.
Iανουάριος-Δεκέμβριος:22.375TούρκοιέποικοιεγκαθίστανταιστηνKύπρο(χωρικοίαπότηνAνατολία).
Aύγουστος:ΣτιςκατεχόμενεςαπότηνTουρκίαπεριοχέςτηςKύπρουζουν9.000Έλληνεςκαι1.000Mαρωνίτες.
25Σεπτεμβρίου:OΓλαύκοςKληρίδηςεπανεκλέγεταιπρόεδροςτης Bουλής.
ΑνασκαφέςστηνΑμαθούντααπότοΤμήμαΑρχαιοτήτωνκάτωαπότηδιεύθυνσητουΜιχαήλΛουλλουπή.
AρχίζουνοιανασκαφέςστηXοιροκοιτίααπότηΓαλλικήAρχαιολογικήAποστολήμεδιευθυντήτονAlainLeBrun.
Ποίηση:ΠαντελήςMηχανικός,Kατάθεση.ΘοδόσηςΠιερίδης,Ποιητικά Άπαντα,α΄τόμος.ΚώσταςΜόντης,Πικραινόμενος εν εαυτώ.ΆνθοςΛυκαύγης,ΜαρτυρίακαιΜαρτυρία ΙΙ.KυριάκοςΠλησής,Γραφή οδύνης.
Πεζογραφία:Γ.Φ.Πιερίδης,O καιρός των ολβίων.ΘεόδωροςΜαρσέλλος,Ο κλέφτης του σπιτιού μου.ΡήναΚατσελλή,Πρόσφυγας στον τόπο μου.
410Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
ΠρώτηέκθεσητουέργουτουΑδαμάντιουΔιαμαντήΟ κόσμος της ΚύπρουστοΜουσείοΛαϊκήςΤέχνηςστηΛευκωσία.
TοBραβείοAκαδημίαςAθηνώντουIδρύματοςOυράνηαπονέμεταιστηΘέμιδαΣιαπκαράΠιτσιλλίδουγιατηβ΄έκδοσητουβιβλίουτηςLe Pétrarquisme en Chypre.
1976, 5Σεπτεμβρίου:Bουλευτικέςεκλογές.ΠρόεδροςτηςBουλήςεκλέγεται
οΣπύροςKυπριανού(1932-2002).
30Σεπτεμβρίου:Πληθυσμός497.879κάτοικοι.Άνδρες248.711. Γυναίκες249.168.(Aπογραφήστιςελεύθερεςπεριοχές).
Oκτώβριος:ΣτοPιζοκάρπασοζουν1.664ΈλληνεςεγκλωβισμένοικαισεόλητηνKαρπασία4.110.
ΗΑκαδημίαΑθηνώνβραβεύειτονζωγράφοΑδαμάντιοΔιαμαντή.
AτομικήέκθεσηστηΛάρνακατουλαϊκούγλύπτηKώσταAργυρού (1917-2001).
ΑνασκαφέςαπόαμερικανικήαποστολήστηνΚαλαβασό-«Τέντα» (-1984).
KυκλοφορούνστηνAθήναταβιβλία:ΘέμιςΣιαπκαρά-Πιτσιλλίδου,O Πετραρχισμός στην Kύπρο. Pίμες αγάπης από χειρόγραφο του16ου αι. με μεταφορά στην κοινή μας γλώσσακαιBάσουKαραγιώργη,Aρχαία Kύπρος. Aπό τη Nεολιθική εποχή ως το τέλος της Pωμαϊκής.
Ποίηση:ΘοδόσηςΠιερίδης,Ποιητικά Άπαντα,β΄τόμος.ΜιχάληςΠασιαρδής,Ο δρόμος της ποίησης Β΄.ΚώσταςΜόντης,Κύπρος εν Αυλίδι.ΠαύλοςΛιασίδης,Η σταυρωμένη Τζύπρος μας.ΠολύβιοςNικολάου,Προδιαγραφή για τους νέους ποιητές από την Aμμόχωστο.ΘεοκλήςΚουγιάλης,Επιστροφή.
Πεζογραφία:ΘεόδωροςΜαρσέλλος,Ξένη και περαστική. Μελέτη:Κ.Γ.Γιαγκουλλής,Οι ποιητάρηδες της Κύπρου.
1977, 12Φεβρουαρίου:ΟπρόεδροςΜακάριοςκαιοΡαούφΝτενκτάςυπογράφουνστηνπαρουσίατουΓ.Γ.τουO.H.E.KουρτBαλντχάιμσυμφωνίαγιατοπλαίσιοομοσπονδιακήςλύσηςστοΚυπριακό(ΣυμφωνίαYψηλούEπιπέδουMακαρίου-Nτενκτάς).
3Aυγούστου:ΘάνατοςMακαρίου.
8Αυγούστου:ΚηδεύεταιοΜακάριοςκαιενταφιάζεταιστοΘρονί στοΤρόοδος.
10Σεπτεμβρίου:Αναπληρωματικήεκλογήπροέδρου.ΜόνοςυποψήφιοςοΣπύροςΚυπριανούοοποίοςεκλέγεταιχωρίςψηφοφορία.ΠρόεδροςτηςΒουλής(-1981)οΑλέκοςΜιχαηλίδης(1933-2007).
12Nοεμβρίου:OμητροπολίτηςΠάφουXρυσόστομοςεκλέγεται αρχιεπίσκοποςKύπρου.
411Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
Ποίηση:KυριάκοςXαραλαμπίδης,Aχαιών Aκτή.MιχάληςΠασιαρδής,O δρόμος της ποίησης Γ ΄.ΚώσταΒασιλείου,Ο Μεγάλος Σαμάν.ΈλληΠαιονίδου,Ο κύκλος της καταγγελίας.
Πεζογραφία:ΛίναΣολομωνίδου,Βιώματα-Κύπρος 1974.
1978, 28Φεβρουαρίου:ΟΣπύροςΚυπριανούεπανεκλέγεταιπρόεδροςτηςKυπριακήςΔημοκρατίαςχωρίςανθυποψήφιο.
8Νοεμβρίου:ΘάνατοςτουπολιτικούκαιγιατρούIχσάνAλί(IhsanAli)(γένν.1904),οοποίοςαγωνίστηκεγιατηνειρηνικήσυμβίωσητωνδύοκοινοτήτων.
ΠληθυσμόςστηνκατεχόμενηKύπρο146.740.ΣτηνκατεχόμενηKαρπασίαζουνεγκλωβισμένοι2.315Eλληνοκύπριοι.
ΊδρυσητηςΈνωσηςΛογοτεχνώνΚύπρου. ΑποκαλύπτεταιαπότοΤμήμαΑρχαιοτήτωνοσυνοικισμόςΆγιος
ΔημήτριοςστηνΚαλαβασό.Οιανασκαφέςσυνεχίζονταιαπότηναμερικανικήαρχαιολογικήαποστολή(1979-1984).
ΗΑκαδημίαΑθηνώνβραβεύειτονΘεόδουλοΚαλλίνικο(1904-2004)γιατηνπροσφοράτουστηβυζαντινήκαιδημώδηκυπριακήμουσική.
Ποίηση:ΚώσταςBασιλείου,O Πόρφυρας.ΠίτσαΓαλάζη,Yπνοπαιδεία.NτίναKατσούρη,Yπομνήματα.ΦοίβοςΣταυρίδης,Απομυθοποίηση.
Πεζογραφία:Γ.Φ.Πιερίδης,Ο καιρός της δοκιμασίας.Pήνα Kατσελλή,Γαλάζια φάλαινα.
1979, ΗΑκαδημίαΑθηνώνβραβεύειτονζωγράφοκαιχαράκτηΤηλέμαχο Κάνθο.
ΚλοπήαπόΤούρκουςαρχαιοκάπηλουςτωνψηφιδωτώντου6ουαι.μ.Χ.απότηνεκκλησίατηςΠαναγίαςτηςΚανακαριάςστηνκατεχόμενηΛυθράγκωμη.
TοTμήμαAρχαιοτήτωνδιενεργείανασκαφέςστηMάα- «Παλαιόκαστρο».
Ποίηση:ΠαύλοςΛιασίδης,Νεκατωμένοι αέρηες.Ανδρέας Χριστοφίδης,Οι ομιλίες της νύχτας.
Πεζογραφία:ΠάνοςIωαννίδης,H αθέατη όψη.ΓιάννηςKατσούρης, Δος ημίν σήμερον.
1980, ΣτηνκατεχόμενηKύπροζουνεγκλωβισμένοι1.553Έλληνεςκαι587Mαρωνίτες.ΣτοPιζοκάρπασοζουν1.002εγκλωβισμένοι.
Ποίηση:ΘεοδόσηςNικολάου,Πεπραγμένα.KώσταςMόντης, Στη γλώσσα που πρωτομίλησα.
Πεζογραφία:KώσταςMόντης,O αφέντης Mπατίστας και τ’ άλλα (μυθιστόρημα).
412Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
Μελέτη:AγγελικήΠιερίδη(1918-1973),Kυπριακή Λαϊκή Tέχνη. ΈκδοσητουπεριοδικούO Kύκλος(-1986)στηΛάρνακα. 1981, 24Μαΐου:Βουλευτικέςεκλογές.ΠρόεδροςτηςΒουλήςεκλέγεταιο ΓεώργιοςΛαδάς(-1985).
28Ιουνίου:«Βουλευτικές»και«προεδρικέςεκλογές»στακατεχόμενα. ΠρόεδροςοΡαούφΝτενκτάςμεποσοστό51,7%έναντι76%το1976. AνασκαφέςτουTμήματοςAρχαιοτήτωνστηνΠύλα«Kοκκινόκρεμος» (-1982)καιστηΣωτήραυπότηδιεύθυνσητουStuartSwiny(-1986).
Ποίηση:ΘεοκλήςΚουγιάλης,Μυθολόγιον.ΜιχάληςΠασιαρδής, Πέντε κύκλοι.
Πεζογραφία:ΉβηMελεάγρου,Προτελευταία εποχή.ΘεόδωροςΜαρσέλλος,Ουτοπία.ΧριστάκηςΓεωργίου,Ώρες 1950.
1982, 27Φεβρουαρίου-1Mαρτίου:ΠρώτηεπίσημηεπίσκεψηστηνKύπρο Έλληναπρωθυπουργού,τουAνδρέαΠαπανδρέου.
1Oκτωβρίου:Πληθυσμός522.845κάτοικοι.Άνδρες259.938.Γυναίκες262.907.(Aπογραφήστιςελεύθερεςπεριοχές).
Ποίηση:KυριάκοςXαραλαμπίδης,Aμμόχωστος Bασιλεύουσα.ΠυθαγόραςΔρουσιώτης,Τοπάζια και βηρύλλια.ΠολύβιοςΝικολάου,Ισκανταρνάμα.
Πεζογραφία:ΆντηςΧατζηαδάμος,Σκνιπόγιακ.ΜαρίαΡουσσιά, Το σαράκι.
Μελέτες:ΒάσοςΚαραγιώργης,Cyprus from the Stone Age to the Romans.ΓιάννηςΛεύκης,Οι Ρίζες.
Μαρτυρία:IωάννηςΣταυριανός(1804-1887,Kύπριοςαγωνιστήςτου1821),Πραγματεία των περιπετειών του βίου μου και συλλογή διαφόρων αντικειμένων αγνώστων έτι εν τη ελληνική ιστορία.ΝίκοςΚρανιδιώτης,Δύσκολα Χρόνια – Κύπρος 1950-1960.
1983, 13Φεβρουαρίου:Προεδρικέςεκλογές.EκλέγεταιοΣπύροςΚυπριανού.
8Aυγούστου:YποβάλλεταινέοδιαπραγματευτικόπλαίσιογιατοKυπριακό–ΔείκτεςKουεγιάρ.
15Νοεμβρίου:Mονομερήςανακήρυξηανεξαρτησίαςτουψευδοκράτουςτης“TουρκικήςΔημοκρατίαςτηςBόρειαςKύπρου”.
18Νοεμβρίου:ΤοΣυμβούλιοΑσφαλείαςτουΟ.Η.Ε.εγκρίνειτοψήφισμα541πουκαταδικάζειτημονομερήανακήρυξηανεξαρτησίαςτουψευδοκράτουςμε13ψήφουςυπέρ,1κατά(Πακιστάν)καιαποχήτηςΙορδανίας.
ΊδρυσηστηΛευκωσίατουΣατιρικούΘεάτρου.
ΟΚυριάκοςΧατζηιωάννουαντεπιστέλλονμέλοςτηςΑκαδημίας Αθηνών.
413Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
Ποίηση:KώσταςBασιλείου,Pieta.ΠίτσαΓαλάζη,Σηματωροί.ΜιχάληςΠασιαρδής,Πάροδος.
ΞενοφώνταςΦαρμακίδης(1875-1943),Λεξικόν Κυπρίας διαλέκτου.
ΈκδοσηπεριοδικούH άμαξα(-1989)στηΛεμεσό. 1984, 12Σεπτεμβρίου:ΑρχίζουνστηNέαΥόρκηεκτουσύνεγγυς,χωριστές
συνομιλίεςτουΓ.Γ.τουΟ.Η.Ε.ΝτεΚουεγιάρμετονπρόεδροΣπύροΚυπριανούκαιτονηγέτητωνΤουρκοκυπρίωνΡαούφΝτενκτάς(-20.09.1984).
15-26Οκτωβρίου:ΔεύτεροςγύροςσυνομιλιώνστηΝέαΥόρκη.
26Νοεμβρίου:ΑρχίζειστηΝέαΥόρκηοτρίτοςγύροςσυνομιλιών.
ΥποβρύχιεςέρευνεςκαιανασκαφέςστολιμάνιτηςΑμαθούντας(-1986)φέρνουνστοφωςτολιμάνιτηςελληνιστικήςπεριόδου.
ΟΠερικλήςΔημητρίου(γέν.1914,Καλλέπεια)κερδίζειτηδεύτερηθέσηστονδιεθνήμαραθώνιοσεηλικία70χρόνων.
Ποίηση:ΜάνοςΚράλης,Εντάφιον έαρ.
Πεζογραφία:ΓιάννηςΣταυρινός- Οικονομίδης,Η αιώνια ιστορία. 1985, 17Ιανουαρίου:ΣυνάντησηυψηλούεπιπέδουτουπροέδρουΣπύρου
ΚυπριανούκαιτουPαούφΝτενκτάςστηΝέαΥόρκηπαρόντοςτουΓ.Γ.τουΟΗΕΝτεΚουεγιάρ,χωρίςαποτέλεσμα.
8Δεκεμβρίου:Βουλευτικέςεκλογές.OΒάσοςΛυσσαρίδηςεκλέγεταιΠρόεδροςτηςΒουλής(-1991).
31Δεκεμβρίου:Στακατεχόμεναζουν726Έλληνεςκαι332Mαρωνίτες.ΣτοPιζοκάρπασοζουν497εγκλωβισμένοι.
Ποίηση:KύπροςXρυσάνθης,Λυρικός Λόγος Α΄καιΒ΄.
Πεζογραφία:ΓιάννηςΣταυρινός- Οικονομίδης,Η περιουσία του θείου καιΜέσα στα πεύκα. ΚυκλοφορείστηνΑθήνατοβιβλίοτουΝίκουΚρανιδιώτη,Ανοχύρωτη
πολιτεία. Κύπρος 1960-1974.
1986, 21Φεβρουαρίου:ΣτηΒουλήτωνEλλήνωνσυγκροτείταιεξεταστικήεπιτροπήγιατηνκυπριακήτραγωδία(«ΦάκελοςτηςΚύπρου»).
24Mαρτίου:ΘάνατοςτουλαϊκούποιητήKυριάκουKαρνέρα(γένν. 1900,Ξυλοτύμπου). NέοέγγραφοKουεγιάργιατοKυπριακό.
25Μαΐου:ΠρώτεςδημοτικέςεκλογέςστηνιστορίατηςKυπριακής Δημοκρατίας. Ποίηση:ΘεοκλήςΚουγιάλης,Εικονίσματα.ΚώσταςΜιχαηλίδης, Ο αδόκητος χρόνος. Πεζογραφία:Γ.Φ.Πιερίδης,Μνήμες και ιστορίες από την Αίγυπτο.
414Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1987, Hτουρκοκυπριακήπλευράαπορρίπτειτιςνέεςπροτάσειςτου Γ.Γ.τωνHνωμένωνEθνών.
9Δεκεμβρίου:EγκαινιάζεταιστοBρετανικόMουσείοηAίθουσαKυπριακώνAρχαιοτήτωνπουφέρειτοόνοματουευεργέτηΑναστάσιουΓ.Λεβέντη(1902-1978).
Ποίηση:ΠολύβιοςΝικολάου,Μακρόνησος.ΝτίναΚατσούρη, Αντι-θέσεις.
1988, 1Ιανουαρίου:ΤελωνειακήΈνωσηΚύπρου-Ευρωπαϊκής OικονομικήςΚοινότητας.
21Φεβρουαρίου:ΟΓιώργοςΒασιλείου(γέν.1931)εκλέγεταιπρόεδροςτηςΚυπριακήςΔημοκρατίας.
15Σεπτεμβρίου:AρχίζειστηΛευκωσίαοπρώτοςγύροςσυνομιλιών Bασιλείου-Nτενκτάς.
KυκλοφορείστηΛευκωσίατοβιβλίοτουΣάββαTσερκεζή(1874-1963),Hμερολόγιον του βίου μουμεεπιμέλειατουΦοίβουΣταυρίδη.
Ποίηση:ΘεοδόσηςNικολάου,Eικόνες.KώσταςBασιλείου O Eυαγγελισμός της Λυγερής.ΝίκοςΚρανιδιώτης,Ποίηση (1951-1986).
Πεζογραφία:ΠάνοςIωαννίδης,Nικολάου Kέη, δημοσιογράφου, Tρεις παραβολές.ΆντηςΧατζηαδάμος,Κρεπέλλο.
ΈκδοσηστηΛευκωσίατουπεριοδικούTο Kαινούριο(-1992).
1989, Φεβρουάριος:30.000Tουρκοκύπριοιέχουνμεταναστεύσειαπό το1974,ενώοιέποικοιστιςαρχέςτου1990ανέρχονταισε80.000.
19Μαρτίου:ΠορείαγυναικώνσταΛύμπιακαιστηνΆχνα.
20Απριλίου:ΛειτουργείστηΛευκωσίατοΛεβέντειοΔημοτικό Μουσείο.
13Μαΐου:ΟπρόεδροςτηςΚυπριακήςΔημοκρατίαςΓιώργοςBασιλείουαπονέμειστονΓιάννηΡίτσοτονΜεγαλόσταυροΜακαρίουΓ΄.
19Ιουλίου:ΝέαπορείαγυναικώνστονΆγιοΚασιανόκαιστηΛευκωσία.Οτουρκικόςστρατόςκατοχήςτραυματίζεικαισυλλαμβάνειδεκάδεςάτομα.
AρχαιολογικέςανασκαφέςστηνKισσόνεργα–«Mυλούθκια»(-1996).
Ποίηση:KυριάκοςXαραλαμπίδης,Θόλος.ΘεοκλήςΚουγιάλης, Η δική μου Δευτερά.
Πεζογραφία:ΠάνοςΙωαννίδης,Η αβάστακτη φιλοπατρία του Π.Φ.Κ. ΈκδοσηστηΛευκωσίατουπεριοδικούAκτή.
1990, 3Ιουλίου:ΑίτησητηςΚύπρουγιαένταξηστηνΕυρωπαϊκήΚοινότητα. ΣυνομιλίεςστηNέαYόρκηπροέδρουΓιώργουBασιλείου-Pαούφ Nτενκτάς-Γ.Γ.O.H.E.
415Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
Ποίηση:ΓιώργοςΚωνστάντης(1923-1999),Αφήγηση σημαιοφόρου. Πεζογραφία:ΓιάννηKατσούρηΣτυλιανούAνάβασις.Άντης Χατζηαδάμος,Ζανζουέρα. Μελέτη:ΚώσταςΠρουσής,Θέματα και πρόσωπα της Κυπριακής Λογοτεχνίας.
1991, 19Mαΐου:Bουλευτικέςεκλογές.ΠρόεδροςτηςBουλήςεκλέγεται οAλέξηςΓαλανός(-1996). ΣτηνKαρπασίαπαραμένουν788εγκλωβισμένοι. Ποίηση:ΠίτσαΓαλάζη,Ο ωραίος Αρτούρος ή Ο Αρτούρ Ρεμπώ στη νήσο Κύπρο.
1992, 18Iουνίου:ΣυνάντησηΓ.Γ.τουO.H.E.MπούτροςΓκάλιμεπρόεδροBασιλείουκαιNτενκτάςστηNέαYόρκη.YιοθέτησηαπότοΣυμβούλιοAσφαλείαςτηςδέσμηςιδεώνΓκάλι.
15Iουλίου:Aρχίζειοδεύτεροςγύροςτωνεκτουσύνεγγυςσυνομιλιών στηNέαYόρκη. 21Aυγούστου:OΓενικόςΓραμματέαςτουO.H.E.δημοσιεύει
τροποποιημένηΔέσμηIδεώνγιατηνKύπρο.
1Oκτωβρίου:AπογραφήΠληθυσμούστιςελεύθερεςπεριοχές:615.013κάτοικοι.Άνδρες306.383.Γυναίκες308.630.67,7%στιςαστικέςπεριοχέςκαι32,3%στιςαγροτικές.ΜετηνσυμπερίληψητωνΤουρκοκυπρίωνοσυνολικόςπληθυσμόςυπολογίζεταιότιανέρχεταιστις710.000.
17Οκτωβρίου:ΕγκαίνιαΠανεπιστημίουΚύπρου(457φοιτητές). AρχαιολογικέςανασκαφέςστηνΠαρεκκλησιά–«Σιλλουρόκαμπος» (-1998). Ποίηση:ΦοίβοςΣταυρίδης,Τρίτο πρόσωπo. 1993, 14Φεβρουαρίου:OΓλαύκοςKληρίδηςεκλέγεταιπρόεδροςτης KυπριακήςΔημοκρατίας.
Νοέμβριος:ΔόγματουΕνιαίουΑμυντικούΧώρουΕλλάδας-Κύπρου. ΈκδοσηπεριοδικούΣημείο(-1998)στηΛευκωσίακαιπεριοδικού Διαδρομή (-2001)στηΛεμεσό. Πεζογραφία:Γ.Φ.Πιερίδης,Ο καλός πολίτης.
1994, ΣυνομιλίεςστηΛευκωσίαγιαταMέτραΟικοδόμησηςΕμπιστοσύνης(M.O.E.).ΣυνάντησηΓκάλι,KληρίδηκαιNτενκτάςστηNέαYόρκη.
25Iουνίου:TοEυρωπαϊκόΣυμβούλιοστηνKέρκυρααποφασίζειτηνένταξητηςKύπρουκαιτηςMάλταςστηνE.E.κατάτηνεπόμενηδιεύρυνσήτης.
ΟΓιάννοςΚρανιδιώτηςδιορίζεταιυφυπουργόςΕξωτερικώνστην Ελλάδα.
416Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
Ποίηση:ΑχιλλέαςΠυλιώτης(1923-1998),Προσφορά. ΉβηΜελεάγρου,Πρόσωπο είναι η ανώνυμη Κυπρία. 1995, ΑρχίζουνοιανασκαφέςστηντοποθεσίαΦάμπρικατηςΚάτωΠάφου
απόαυστραλιανήαρχαιολογικήαποστολήπουθαφέρειστοφωςτοαρχαιότεροσωζόμενοθέατροτηςΚύπρου.
Ποίηση:KυριάκοςXαραλαμπίδης,Mεθιστορία.ΑνδρέαςΠαστελλάς,Μεταθανατίως αποσχηματισθείς.
1996, 26Mαΐου:Bουλευτικέςεκλογές.ΠρόεδροςτηςBουλήςεκλέγεταιοΣπύροςKυπριανού.
11Aυγούστου:Πορείαμοτοσικλετιστών:επεισόδιαστηΔερύνεια.ΔολοφονείταιοTάσοςIσαάκ.Πολλοίτραυματίες.
14Aυγούστου:Δολοφονείταιαπότακατοχικάστρατεύματαο ΣολωμόςΣολωμού. 15Δεκεμβρίου:ΑπογραφήστηνκατεχόμενηΚύπρο.Πληθυσμός:
200.587άτομα(περιλαμβάνονταιέποικοιαπότηνΤουρκίακαιοτουρκικόςστρατόςκατοχής).
OπεζογράφοςΓιώργοςΦιλίππουΠιερίδηςεπίτιμοςδιδάκτοραςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςτουΠανεπιστημίουKύπρου.
Ποίηση:ΚώσταςΒασιλείου,Η Λάμπουσα.ΠολύβιοςΝικολάου,Τα ποιήματα του Φεβράρη.ΚύπροςΧρυσάνθης,Από τον εξώστη της γης.
KυριάκοςXατζηιωάννου,Eτυμολογικό λεξικό της ομιλουμένης Kυπριακής διαλέκτου. ΑπονέμεταιστονΚυριάκοΧαραλαμπίδητοκρατικόβραβείοποίησης στηνΕλλάδα. ΚυκλοφορείστηΛευκωσίατοπεριοδικόΚριτήριον(-1998). 1997, NέοςγύροςσυνομιλιώντουΓ.Γ.τουO.H.E.KόφιAνάνμετον
πρόεδροΓλαύκοKληρίδηκαιτονPαούφNτενκτάςστηNέαYόρκη,χωρίςαποτέλεσμα.
10Απριλίου:ΟΚώσταςΜόντηςανακηρύσσεταιΕπίτιμοςΔιδάκτοραςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςτουΠανεπιστημίουΚύπρου.
28και31Iουλίου:OπρόεδροςΓλαύκοςKληρίδηςκαιοPαούφNτενκτάςσυναντούνταιστηΛευκωσία.Συμφωνίαγιατοπρόβληματωναγνοουμένων.
ΟΚυριάκοςΧατζηιωάννουανακηρύσσεταιεπίτιμοςδιδάκτοραςτηςΦιλοσοφικήςΣχολήςτουΠανεπιστημίουΚύπρου.
Ποίηση:ΚώσταςΜιχαηλίδης,Ρωγμές.ΠίτσαΓαλάζη,Τα πουλιά του Ευστολίου. Πεζογραφία:ΉβηΜελεάγρου,Συνομιλίες με τον Che.Γιάννης
Κατσούρης,Τζιμ Λόντος και Παράσχος Μπόρας.ΝίκοςΒραχίμης, Ο άγνωστος και τα άλλα αφηγήματα(συγκεντρωτικήέκδοση). ΚυκλοφορείτοπεριοδικόΜικρο-φιλολογικά.
417Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
1998, 15Φεβρουαρίου:OΓλαύκοςKληρίδηςεπανεκλέγεταιπρόεδροςτηςKυπριακήςΔημοκρατίας.
31Μαρτίου:ΗΕυρωπαϊκήΈνωσηαρχίζειδιαπραγματεύσειςγιατηδιεύρυνσημετηνΚύπροκαιάλλεςπέντεχώρες.
28Ιουλίου:ΤοΔικαστήριοΑνθρωπίνωνΔικαιωμάτωντηςΕυρωπαϊκήςΈνωσηςδιατάσσειτηνΤουρκίανακαταβάλειαποζημιώσειςύψους300.000λιρώνστηνΤιτίναΛοϊζίδου.
Ποίηση:ΚλαίρηΑγγελίδου,Πότνια Άλς.
1999, 3Δεκεμβρίου:AρχίζουνστηNέαYόρκηοιεκτουσύνεγγυςσυνομιλίεςτουπροέδρουΓλαύκουKληρίδη,τουPαούφNτενκτάςκαιτουΓ.Γ.τουO.H.E.KόφιAνάν.
2000, 1-10Nοεμβρίου:ΠέμπτοςγύροςτωνεκτουσύνεγγυςσυνομιλιώντουπροέδρουΓλαύκουKληρίδηκαιτουPαούφNτενκτάςστηΓενεύη.
Ποίηση:ΚυριάκοςΧαραλαμπίδης,Δοκίμιν.ΚώσταςΒασιλείου, Το ίλαντρον.
2001, Mάρτιος:ΣτοPιζοκάρπασοζουν287Eλληνοκύπριοικαι116στηνAγίαTριάδα.155MαρωνίτεςζουνστονKορμακίτη(130),τονAσώματοκαιταKαρπάσια.
27Μαΐου:ΒουλευτικέςΕκλογές.ΠρόεδροςτηςBουλήςεκλέγεταιοΔημήτρηςXριστόφιας(γέν.1946).
1Oκτωβρίου:Aπογραφήστιςελεύθερεςπεριοχές.Πληθυσμός 703.529κάτοικοι. 5Δεκεμβρίου:ΣυνάντησητουπροέδρουΓλαύκουKληρίδημε
τονPαούφNτενκτάςσταKατεχόμενα.NέασυνάντησηKληρίδη-NτενκτάςστηνελεύθερηΛευκωσία.AποφασίζεταιηέναρξησυνομιλιώνυπότηναιγίδατουO.H.E.
ΈκδοσηστηΛευκωσίατωνπεριοδικώνΎλαντρονκαιΆνευ. Πεζογραφία:ΓιάννηςΚατσούρης,Αφελέστατε θείε Μάικλ. ΚυκλοφορείηBιβλιογραφία Kυπριακής ΛογοτεχνίαςτωνΦοίβου
Σταυρίδη,ΛευτέρηΠαπαλεοντίουκαιΣάββαΠαύλου.
2002, 16Iανουαρίου:AρχίζειστηΛευκωσίαοπρώτοςγύροςτωναπευθείαςσυνομιλιώνΓλαύκουKληρίδη-PαούφNτενκτάς.Θαακολουθήσουνάλλοιπέντε.
11Nοεμβρίου:EπίδοσητουσχεδίουλύσηςγιατηνKύπροτουΓ.Γ.τουO.H.E.KόφιAνάνστονπρόεδροΓλαύκοKληρίδηκαιστονPαούφNτενκτάς.
12Δεκεμβρίου:ΤοΕυρωπαϊκόΣυμβούλιοτηςΚοπεγχάγηςαποφασίζειτηδιεύρυνσητηςΕ.Ε.μετηνένταξηδέκανέωνχωρώναπότην1Μαΐου2004,στιςοποίεςπεριλαμβάνεταικαιηΚύπρος.
ΚωνσταντίνοςΓ.Γιαγκουλλής,Θησαυρός κυπριακής διαλέκτου.
418Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
2003, 14Ιανουαρίου:ΜαζικήδιαδήλωσητωνΤουρκοκυπρίωνγιαλύσητουΚυπριακούεναντίοντουΝτενκτάς.
16Φεβρουαρίου:ΟΤάσσοςΠαπαδόπουλος(1934-2008)εκλέγεταιπρόεδροςτηςΚυπριακήςΔημοκρατίας.
26Φεβρουαρίου:ΝέαδιαδήλωσητωνΤουρκοκυπρίων·συμμετέχουνπερισσότερααπό50.000άτομα.
16Απριλίου:ΥπογράφεταιστηνΑθήναηΣυνθήκηΠροσχώρησηςτων10νέωνμελώντηςEυρωπαϊκήςΈνωσης,ανάμεσαστιςοποίεςκαιηΚύπρος.
23Απριλίου:ΑνοίγειτοοδόφραγμαστοΛήδραςΠάλας.ΧιλιάδεςΕλληνοκύπριοικαιΤουρκοκύπριοιστακατεχόμενακαιστιςελεύθερεςπεριοχές.
ΗΑκαδημίαΑθηνώναπονέμειστονΚυριάκοΧαραλαμπίδητοΒραβείοΟυράνηγιατοσύνολοτουποιητικούτουέργου.
2004, 10-13Φεβρουαρίου:ΣυνομιλίεςστηΝέαΥόρκηύστερααπόπρόσκλησητουΓ.Γ.τουΟ.Η.Ε.ΚόφιΑνάν.ΣυμμετέχουνοπρόεδροςΤάσσοςΠαπαδόπουλοςκαιοεκπρόσωποςτωνTουρκοκυπρίωνMεχμέτAλίΤαλάτ.
24Απριλίου:ΧωριστάδημοψηφίσματαστηνΚύπρογιατοσχέδιοΑνάν.ΣτηνελεύθερηΚύπρο313.704(75,83%)ψήφησαν«Όχι»και99.976(24,17%)«Ναι».ΣτηνκατεχόμενηΚύπροτο64,91%ψήφησε«Ναι»καιτο35,09%«Όχι».
1Μαΐου:ΈνταξητηςΚύπρουστηνΕυρωπαϊκήΈνωση. 13Iουνίου:ΠρώτεςευρωεκλογέςστηνKύπρο. 13Σεπτεμβρίου:Eπαναλειτουργεί,ύστερααπό29χρόνια,το
ΓυμνάσιοστοκατεχόμενοPιζοκάρπασομε10μαθητές.
2005, Iούνιος:ΣτοκατεχόμενοαπότηνTουρκίατμήματηςKύπρουζουν390Eλληνοκύπριοικαι136Mαρωνίτες.
Iούλιος:OτουρκικόςστρατόςκατοχήςκαταστρέφειτονNεολιθικόοικισμόAπόστολοςAνδρέας–«Kάστρος»στηχερσόνησοτηςKαρπασίας.
Σεπτέμβριος:TοΓυμνάσιοPιζοκαρπάσουλειτουργείωςεξατάξιομε 33μαθητές.
2006, Μάρτιος:ΚατάτηδιάρκειαχωματουργικώνεργασιώνσταΚούκλιατηςΠάφου,έρχεταιστοφωςσαρκοφάγοςτου5ουαιώναπ.Χ.μεπαραστάσειςαπότηνΙλιάδακαιτηνΟδύσσεια.
21Μαΐου:Βουλευτικέςεκλογές.ΠρόεδροςτηςBουλήςεπανεκλέγεταιοΔημήτρηςXριστόφιας.
Mάιος:ΣτοPιζοκάρπασοζουν266εγκλωβισμένοιΈλληνες,στηνAγίαTριάδα104,στονΆγιοAνδρόνικο2καιστοΛεονάρισσο4.
419Κ Ε Ι Μ Ε Ν Α Κ Υ Π Ρ Ι Α Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ
8Iουλίου:Συμφωνία8ηςIουλίουμεταξύτουπροέδρουΤάσσουΠαπαδόπουλουκαιτουηγέτητωνΤουρκοκυπρίωνΜεχμέτΑλήTαλάτ.
Σεπτέμβριος:ΛειτουργείτοAνοιχτόΠανεπιστήμιοKύπρου. 5Νοεμβρίου:ΟΧρυσόστομοςΒ΄εκλέγεταιΑρχιεπίσκοποςΚύπρου. Ποίηση:ΚυριάκοςΧαραλαμπίδης,Κυδώνιον μήλον. Πεζογραφία:ΓιάννηςΚατσούρης,Οι πορνοβοσκοί και το το τίμιο
μπαστούνι.ΠάνοςΙωαννίδης,Οι Ντέβα.ΧριστάκηςΓεωργίου,Επιχείρηση διάσωσης.
2007, 17-24Νοεμβρίου:Υποβρύχιααρχαιολογικήέρευναστηθαλάσσια
περιοχήτουΜαζωτούγιαναυάγιοεμπορικούπλοίουτωνμέσωντου4ουαιώναπ.Χ.τοοποίομετέφερεαμφορείς,κυρίωςαπότηΧίο.
Tαυτοποιούνταιταλείψανα38Eλληνοκυπρίωνκαι19 Tουρκοκυπρίωναγνοουμένων.
2008, 1Iανουαρίου:EισάγεταιτοευρώστηνKύπρο. 24Φεβρουαρίου:Eπαναληπτικέςπροεδρικέςεκλογές.OΔημήτρης
XριστόφιαςεκλέγεταιπρόεδροςτηςKυπριακήςΔημοκρατίας. 27Aπριλίου:ΠεθαίνειστηνAθήναομουσικοσυνθέτηςMάριος Tόκας(γέν.1954).
2009, 6Ιουνίου:ΔεύτερεςΕυρωεκλογέςστηνΚύπρο. Έχουνταυτοποιηθείαπότο1960ταλείψανα196αγνοουμένων(145
Ελληνοκυπρίωνκαι51Τουρκοκυπρίωνσεσύνολο1468Ε/κκαι502Τ/κ).Στιςεκταφέςέχουνεντοπιστεί630λείψανα.
Πεζογραφία:ΓιάννηςΚατσούρης,Τα κατά Ευαγόραν και Ευγενίαν ή Οι αγώνες του κερατά. Δοκίμιο:ΚυριάκοςΧαραλαμπίδης,Ολισθηρός ιστός. 2010, 31Ιανουαρίου-2Φεβρουαρίου:ΕπίσκεψηστηνΚύπροτουΓ.Γ.του Ο.Η.Ε.ΜπανΓκιΜουν. Σεπτέμβριος–Δεκέμβριος:Πανηγυρικοίεορτασμοίκαιεκδηλώσεις
γιαταπενήνταχρόνιααπότηνίδρυσητηςΚυπριακήςΔημοκρατίας.