HotDoc 44

80
ΤΕΥΧΟΣ 44 B' ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΤΙΜΗ 2,5€ 44 44 Από τον Κώστα Βαξεβάνη το ξεπλυμα στισ μιζεσ των εξοπλιστικων μεσω SIEMENS οι μιζεσ και ο οτσαλαν Δυο Δολοφονιεσ, ενασ θανατοσ, Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ / Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΟΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ

description

Authro: kwstas vaxevanisissue 44

Transcript of HotDoc 44

Page 1: HotDoc 44

ΤΕΥΧΟΣ 44B' ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ2014ΤΙΜΗ 2,5€ 44

44

Από τον Κώστα Βαξεβάνη

το ξεπλυμα στισ μιζεσ των εξοπλιστικωνμεσω SiemenS

οι μιζεσ και ο οτσαλανΔυο Δολοφονιεσ, ενασ θανατοσ,

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ / Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΟΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ

Page 2: HotDoc 44
Page 3: HotDoc 44
Page 4: HotDoc 44

* Το επόμενο Hot Doc στα περίπτερακαι στο internet στις 30 Ιανουαρίουκαι κάθε δεύτερη Πέμπτη

περιεχόμενα16

ΙΑΝ

ΟΥΑΡ

ΙΟΥ

2014

TΕΥ

ΧΟΣ

44 Η Siemens μετέφερε τις μίζες των εξοπλιστικών

10-13 εξοπλιστικάΔύο δολοφονίες, ένας θάνατος, οι μίζες και ο Οτσαλάν

αντισταθμιστικά ωφελήματα όχημα για μίζες

με συνταγή υποβρυχίων ο Βενιζέλος αμνήστευσε τις ληγμένες συμβάσεις των α/ω

θωμάς λιακουνάκος: ο άρχων των εξοπλισμών

Δημήτρης Γεωργιόπουλος: O άνθρωπος του Βενιζέλου στην υπηρεσία της Bombardier

οι απολογίες που σφάζουν με το βαμβάκι το Γιάννο

ειρηνοδικείαΗ ρύθμιση χρεών απορρυθμίζει τη Δικαιοσύνη

υπηρεσία πολιτικής αεροπορίαςΕκτεθειμένοι σε κίνδυνο επιβάτες και αεροσκάφη εν γνώσει της

μετανάστευσηΠεριφερόμενα τέρατα: Μύθοι και αλήθειες

πολυεθνικές VS κράτηΣτη δίνη της εταιρικής απληστίας

Χριστόφορος ζαραλίκος«Ψηφίζω ΠΑΣΟΚ! Στηρίζω την εξωκοινοβουλευτική αριστερά»

14

2023

30

36

49

55

27

33

41

53

01 31

Εκδότης κώστας ΒαξεβάνηςΑρχισυντάκτρια Βιβή Μπλούτσου

ΑρθρογράφοιΘανάσης ΚαρτερόςΓιάννης Βαρουφάκης

Art Direction gramma

Ατελιέ Τζένη Αναστασοπούλου Διόρθωση Ανδρονίκη Μαστοράκη

Αρχεία Φωτογραφιών Eurokinissi AEFOSPHOTOS Εκτύπωση Χαϊδεμένος ΑΕΒΕ Εταιρία Το Κουτί της Πανδώρας ΕΕ Διεύθυνση Αναχωρητών 8ΑΆνοιξη 14569, Αττική

Τηλέφωνο 210 621 7990Φαξ210 621 7992 E-mail [email protected] ΔιανομήΠρακτορείο ΕΥΡΩΠΗ ΑΕ Υπεύθυνος κυκλοφορίαςΠαναγιώτης Πασπαλιάρης Συνδρομές 210 621 7990

Page 5: HotDoc 44

210 621 7990

Βρείτε το ηλεκτρονικό Hot Doc στο www.hotdoc.gr

Page 6: HotDoc 44

6 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

κ ατέστρεψαν μια χώρα για να σώσουν τις τράπεζες. Αν κατέρρεαν λέει οι τράπεζες θα κατέρρεε η χώρα. Και να που η χώρα κατέρρευσε αλλά οι τραπεζίτες παραμέ-

νουν όρθιοι. Ανακεφαλαιοποιήθηκαν με τα λεφτά μας. Δηλαδή η Ελλάδα αύξησε το χρέος και το δανει-σμό της για να δώσει λεφτά στους τραπεζίτες. Όχι στις τράπεζες αλλά στους τραπεζίτες.Παρότι η χώρα πλήρωσε τις τράπεζες, άρα έπρεπε να τις διοικεί αν όχι να τις κατέχει, οι τραπεζίτες συνεχίζουν να διοικούν και να ορίζουν πού θα πάνε τα δικά μας λεφτά. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πού πάνε τα δικά μας λεφτά. Απ ό, τι φαίνεται ο Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη, μια επιχείρηση που το 2013 είχε ζημιές 21, 7 εκατομ-μύρια και υποχρεώσεις 216 εκατομμύρια, παίρνει από τις τέσσερις συστημικές Τράπεζες δάνειο για να ξεπληρώσει το προηγούμενο δάνειό του και να εξασφαλίσει επιπλέον ρευστότητα 15 εκατομμυρίων. Συνολικά δηλαδή 98 εκατομμύρια δάνειο. Κάτι αντί-στοιχο συμβαίνει και με τον άλλο εταίρο του Mega τον ΠΗΓΑΣΟ. Εξασφάλισε δάνειο για να αποπλη-ρώσει τα προηγούμενα δάνεια και να εξασφαλίσει ρευστότητα 20 εκατομμύρια.Την ώρα που είναι σε εξέλιξη οι αποκαλύψεις για το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, δημιουργείται το νέο σκάνδαλο. Οι Τράπεζες δεν δίνουν λεπτό σε παρα-γωγικές δραστηριότητες, σε επιχειρήσεις που θέλουν να πάρουν ανάσα και να σωθούν και χρηματοδοτούν το σύστημα της προπαγάνδας των media. Κρατούν τον αναπνευστήρα στο πτωχευμένο σώμα της μιντι-ακής διαπλοκής, ευελπιστώντας πως την κατάλληλη στιγμή, με τους κατάλληλους φόβους που θα σπεί-ρουν, θα διασωθούν.Όσο τόλμησε να προχωρήσει η εισαγγελική έρευνα για τις τράπεζες, αποκαλύπτει ένα τραπεζικό σύστημα ληστάρχων. Μαζί τα φάγανε και τώρα δεί-χνουν κάποιους που πρέπει, όπως λένε, να πάνε

φυλακή. Το Γκράαλ των Τραπεζών θα συνεχίσει να περιφέρεται πάνω από τα κεφάλια των πολιτών ως τα Άγια των Αγίων. Η ρωγμή που άνοιξε με την έρευνα στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, μπορεί να αποτελέ-σει άνοιγμα μέσα απ το οποίο θα μπει φως. Κανένας δεν μπορεί να πειστεί πως το σκάνδαλο του ΤΤ ήταν το σκάνδαλο των Τραπεζών. Έτσι σε λίγο θα αρχί-σουν να αναπαράγονται επιχειρήματα του τύπου “αν συνεχιστούν όλα αυτά θα απειληθούν οι Τράπεζες”, “ναι μεν τα σκάνδαλα αλλά αν προχωρήσει η έρευνα θα απειληθεί η ευστάθεια των Τραπεζών”, “να βάλουμε κάποιους φυλακή αλλά να μην καταρρεύ-σει η Οικονομία” και άλλα τέτοια.Η μοναδική ευστάθεια που δείχνει να απειλείται είναι του συστήματος της τραπεζοκλεπτοκρατίας και της διαπλοκής. Είτε υποθέσουμε πως πρέπει όλα να αποκαλυφθούν, είτε το αντίθετο, το θέμα είναι ένα και απλό: ο μοναδικός υπεύθυνος για να ελέγξει το τραπεζικό σύστημα ήταν η Τράπεζα της Ελλάδος και ο διοικητής της Γιώργος Προβόπουλος. Όλα τα τραπεζικά σκάνδαλα, και αυτά που αποκα-λύπτονται και αυτά που κρατιούνται με επιμέλεια κρυφά, έγιναν επί των ημερών του. Την Proton την έκλεψε ο Λαυρεντιάδης, την Marfin την έριξε έξω ο Βγενόπουλος αφού δάνεισε με τα λεφτά των κατα-θετών τους φίλους και τις επιχειρήσεις του, με το ΤΤ έγινε ό, τι βλέπουμε σήμερα, η ΑΤΕ έδωσε δάνεια σε κόμματα χωρίς εγγυήσεις, όλες μαζί χρηματοδότη-σαν μεγαλοσχήμονες που δεν αποπληρώνουν δάνεια.Ποιός είναι υπεύθυνος για όλα αυτά αν όχι ο ελε-γκτικός μηχανισμός;Η Τράπεζα της Ελλάδος και ο Προβόπουλος. Υπάρχει εισαγγελέας για να ξεκινή-σει έρευνα για τη δράση του κυρίου Προβόπουλου και την διασπάθιση του δημοσίου χρήματος με το οποίο ανακεφαλαιοποιήθηκαν οι τράπεζες;Να ρωτή-σει έστω τι ελέγχους έκανε ο κ Προβόπουλος και πώς διαβεβαίωνε πως όλα είναι καλά την ώρα που οι τρα-πεζίτες έκλεβαν; Υπάρχει;

Ιερό δισκοπότηρο το ποτήρι που πίνουν οι κλέφτες

editorialΤου Κώστα Βαξεβάνη

Page 7: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 7

Page 8: HotDoc 44

8 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Upόψεις

μ ερικούς μήνες μετά την εκλο-γική του νίκη, δόθηκε στην κυβέρνηση συνασπισμού

ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ η ιδανική ευκαι-ρία για να αποσπάσει από το Βερολίνο ένα σημαντικό κούρεμα του δημόσιου χρέους, που είχε στο μεταξύ μεταφερ-θεί στην ΕΕ, στην ΕΚΤ και στο ΔΝΤ. Την ευκαιρία αυτή την προσέφερε στον υπουργό Οικονομικών του, τον κ. Στουρνάρα, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, κα Λαγκάρντ. Υπό την πίεση των μη ευρωπαίων κρα-τών-μελών του ΔΝΤ, και εμφανώς μετανιωμένη (θυμάστε τα mea culpa του ΔΝΤ;) για το εγκληματικό λάθος του μνημονίου να προτάξει τη λιτό-τητα και τα τεράστια νέα δάνεια χωρίς να έχει προηγηθεί ένα γενναίο κού-ρεμα του δημόσιου χρέους (ένα λάθος

Στις διπλές εκλογές Μαΐου-Ιουνίου του 2012, οι οποίες τον έφεραν στο Μαξίμου, ο κ. Σαμαράς υποσχέθηκε ότι η κυβέρνησή του θα διαπραγματευόταν υπεύθυνα αλλά σκληρά με το Βερολίνο. Στόχος του, όπως έλεγε, ήταν το μνημόνιο να πάψει να αποτελεί βαρίδι που τραβάει αέναα τη χώρα προς τον βυθό, κάτι που απαιτούσε ως ελάχιστο προαπαιτούμενο ένα γενναίο κούρεμα του δημόσιου χρέους προς την τρόικα.

η «αντισταση»του κ. στουρναρα

στη διάρκεια του καλοκαιριού που ακο-λούθησε τη νίκη του.Και πώς αντέδρασε ο κ. Στουρνάρας; Στην ίδια συνέντευξη με περηφάνια δήλωσε ότι «…αντιστάθηκε σε πιέσεις που δέχθηκε από την Κριστίν Λαγκάρντ και τον Πολ Τόμσεν να ζητήσει από άλλους ηγέτες της ευρωζώνης, συμπε-ριλαμβανομένου και του γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε…, ένα κούρεμα του ελληνικού χρέους». Έχετε ακούσει ποτέ κάτι πιο ανήκου-στο; Αντιστάθηκε ο έλλην υπουργός Οικονομικών στις πιέσεις της ηγεσίας του ΔΝΤ να επιβληθεί στο Βερολίνο κού-ρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους! Φανταστείτε την εξής σκηνή: Σε έχουν στριμώξει σε μια γωνιά δύο κακοποιοί και σε ξυλοκοπούν. Κάποιοι στιγμή ο ένας εξ αυτών δείχνει μετανοημένος και σου προτείνει να πείσει τον έτερο κακοποιό να κάνει κράτει. Εσύ όμως αντιστέκεσαι σε αυτή την πίεση, επιμέ-νοντας ότι το ξύλο πρέπει να συνεχιστεί. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το ομολο-γείς όλο περηφάνια στον διεθνή Τύπο.Και γιατί έκρινε σοφό ο κ. Στουρνάρας να αντισταθεί στις πιέσεις της κα Λαγκάρντ; Ιδού η απάντηση-κεραυνός που έδωσε στους Financial Times ο υπουργός Οικονομικών της δεινοπαθούσας χώρας μας: «Είπα: Εντάξει, αν έρθω με την πλευρά σας, είναι κάτι που θα βοηθή-σει πραγματικά την Ελλάδα, αλλά είναι και κάτι που δεν γίνεται. Ο Σόιμπλε μου είπε: Γιάννη, ξέχνα το. Οπότε δεν μπο-ρεί να γίνει». Μάλιστα. Σύμφωνα λοιπόν με τον κ. Στουρνάρα, η διαπραγμάτευση με το Βερολίνο ορίζεται ως ένα ερώτημα προς τον κ. Σόιμπλε τύπου: «Μήπως εξοχότατε θα θέλατε να κουρέψετε το χρέος μας προς εσάς;» Κι αν ο εξοχό-τατος πει όχι, «Γιάννη, ξέχνα το», αυτό ήταν, τέρμα η διαπραγμάτευση…

που οδήγησε τη χώρα στην κατάρρευση, ωθώντας το διεθνές κόστος διάσωσής της στα ουράνια), η κα Λαγκάρντ ήταν έτοιμη να βοηθήσει τη νέα κυβέρνηση ώστε να επιτύχει τον δεδηλωμένο στόχο του νέου πρωθυπουργού. Έτσι η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ πρότεινε στον κ. Στουρνάρα τη σύναψη συμμαχίας ΔΝΤ-Ελλάδας στο Eurogroup που ξεκινούσε με το τέλος του καλοκαιριού του 2012. Πρόθεσή της ήταν να πει στο Eurogroup πως ο μόνος σωστός και βιώσιμος τρόπος να καλυφθεί το μόνιμο χρη-ματοδοτικό κενό της χώρας ήταν το σημαντικό κούρεμα των οφειλών του ελληνικού δημοσίου προς την ΕΚΤ και την ΕΕ. (Πηγές μου στην Ουάσινγκτον αναφέρονται συγκεκριμένα σε μια τάξη μεγέθους μεταξύ 60-100 δισ. ευρώ). Με άλλα λόγια, η ελληνική πλευρά δεν θα χρειαζόταν καν να διαπραγματευτεί στο Eurogroup. Η κα Λαγκάρντ θα έβγαινε μπροστά, θα έλεγε πως το ΔΝΤ δεν συναινεί σε ανοησίες τύπου επαναγοράς χρέους και άλλα τέτοια πασαλείμματα, και θα απαιτούσε από τα λοιπά δύο μέρη της τρόικα (δηλαδή την ΕΚΤ και, ουσι-αστικά, το Βερολίνο) να συναινέσουν στο βαθύ κούρεμα του ελληνικού δημό-σιου χρέους. Από τον έλληνα υπουργό Οικονομικών η κα Λαγκάρντ ζήτησε μια απλή δέσμευση, ότι στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης η ελληνική κυβέρ-νηση θα δήλωνε ότι συμμερίζεται την άποψη του ΔΝΤ. «Ο Πολ Τόμσεν και η Κριστίν Λαγκάρντ είπαν ότι έπρεπε να σταθώ στο πλευρό τους», δήλωσε πριν μια βδομάδα στους Financial Times ο κ. Στουρνάρας, επιβεβαιώνοντας τα παραπάνω. Πράγματι, του ζήτησαν να σταθεί στο πλευρό τους ώστε να επι-τευχθεί ο μέγιστος διαπραγματευτικός στόχος, όπως ακριβώς τον είχε θέσει ο κ. Σαμαράς τόσο προεκλογικά όσο και

Του Γιάννη Βαρουφάκη

Page 9: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 9

Αναρωτιέμαι αν ο κ. Σαμαράς συμμε-ρίζεται τον πιο πάνω ορισμό της λέξης διαπραγμάτευση. Αυτό εννοούσε τον Ιούνιο του 2012 όταν διατράνωνε την αποφασιστικότητα με την οποία η κυβέρνησή του θα διαπραγματευόταν; Αναρωτιέμαι και κάτι άλλο: Κατανοεί ο κ. Σαμαράς και οι βουλευτές της κυβερνητι-κής πλειοψηφίας το βαθύτερο νόημα του τι παραδέχθηκε στους Financial Times ο υπουργός Οικονομικών; Για να απαντή-σει στην κα Λαγκάρντ αρνητικά στη βάση της άρνησης Σόιμπλε, είναι προφανές ότι ο κ. Στουρνάρας μετέφερε την πρόταση του ΔΝΤ στον κ. Σόιμπλε για να πάρει από αυτόν το οκ. Έτσι όμως κατέστρεψε το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού που θα είχε μια κοινή στάση ΔΝΤ-Ελλάδας στο Eurogroup. Πληροφορώντας τον κ. Σόιμπλε για την πρόταση του ΔΝΤ προς την ελληνική κυβέρνηση πριν από το Eurogroup, ο κ. Στουρνάρας του έδωσε τη δυνατότητα να προετοιμαστεί ώστε εντός του Eurogroup να απωθήσει τις επίμονες προσπάθειες της κας Λαγκάρντ υπέρ του κουρέματος του χρέους μας. Καθησυχάζοντάς μάλιστα τον γερμανό υπουργό ότι η περήφανη ελληνική κυβέρνηση δεν πρόκειται να υποκύ-ψει στις πιέσεις του ΔΝΤ, και πως στο Eurogroup δεν θα υπάρξει κοινή στάση ΔΝΤ-Ελλάδας υπέρ του κουρέματος, ο κ. Στουρνάρας έβαλε μόνος του την ταφό-πλακα πάνω στην εθνική υπόθεση του κουρέματος – του κουρέματος που ο κ. Σαμαράς είχε θέσει ως εθνικό στόχο. Κοιτώντας στο μέλλον: Πιστεύει κανείς εντός της κυβερνητικής πλειοψηφίας ότι ο κ. Στουρνάρας, μετά τη δημόσια ομολογία αναφορικά με το πώς ο ίδιος διανοείται τη διαπραγμάτευση με το Βερολίνο, είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να διαπραγματευτεί το μέλλον της χώρας, τώρα που ξεκινά η διαδικασία για την εκπόνηση του Μνημονίου 3;

Επίλογος: Το σύνδρομο Παπακωνσταντίνου (στη νιοστή) του κ. ΣτουρνάραΌταν στις αρχές Ιανουαρίου του 2010 κάποιοι από εμάς (και σε αυτούς περιλαμ-βάνω τον Τζόζεφ Στίγλιτζ και τον Τζέιμς Γκάλμπρεθ) εισηγούμασταν στον τότε πρωθυπουργό, τον κ. Γιώργο Παπανδρέου, ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποδεχθεί νέο δάνειο αν δεν προηγηθεί μεγάλο κούρεμα του χρέους, μπροστά μας βρίσκαμε τον Γιώργο Παπακωνσταντίνου. Ο τότε υπουργός Οικονομικών διέκοπτε κάθε τέτοια συζήτηση με το μνημειώ-δες: «Αναδιάρθρωση χρέους δεν μπορεί να γίνει, καθώς διαφωνεί ο κ. Σόιμπλε». Θυμάμαι μάλιστα μια συζήτηση για τον τρόπο που πρέπει να αναμορφωθεί η διαχείριση του δημόσιου χρέους συνο-λικά στην ευρωζώνη (όχι μόνο για την Ελλάδα), συζήτηση στην οποία συμμετεί-χαν σημαντικοί οικονομολόγοι από όλη την Ευρώπη). Ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν συνεισέφερε οτιδήποτε στην ενδια-φέρουσα κουβέντα. Μάλιστα έδειξε να την βαριέται. Προς το τέλος, το μόνο που είχε να πει ήταν: «Τίποτα από αυτά δεν θα άρεσε στη Γερμανία. Δεν βλέπω τον λόγο να συζητάμε».Αν αυτή την εποχή ο Γιώργος Παπανδρέου αποτελεί αξιολύπητη φιγούρα, και η Ελλάδα ταλανίζεται από τη χειρότερη οικονομική κρίση στην ιστορία του καπιταλισμού, οφείλεται στην επιλογή του κ. Παπακωνσταντίνου να μην κάνει ή πει κάτι που θα στενο-χωρούσε τον κ. Σόιμπλε (και του κ. Παπανδρέου να αφήσει τον υπουργό του στη θέση του). Όπως παραδέχτηκε η κα Μέρκελ λίγο πριν τα Χριστούγεννα, η ελληνική πλευρά είχε ένα τεράστιο δια-πραγματευτικό χαρτί (καθώς η Γερμανία η ίδια, σύμφωνα με την κα Μέρκελ, θα έφευγε από το ευρώ αν η Ελλάδα αναγκαζόταν σε έξοδο), το οποίο ο κ.

Παπακωνσταντίνου το έκαψε. Για αυτό και μόνο θα παραμείνει καταδικασμένος στη συνείδηση του ελληνικού λαού.Όμως, κι αυτό θέλω να το τονίσω, το ατόπημα του κ. Στουρνάρα να κάψει το χαρτί που του προσέφερε η κα Λαγκάρντ είναι σαφώς χειρότερο. Ο κ. Παπακωνσταντίνου είχε τουλάχιστον τη δικαιολογία ότι στο Eurogroup δεν διέ-θετε κανένα στήριγμα. Αν τα έβαζε με τον κ. Σόιμπλε, θα έπρεπε και να πάρει ο ίδιος την πρωτοβουλία σύγκρουσης με τον γερμανό ομόλογό του και, στη συνέχεια, να τα βγάλει πέρα χωρίς καμία βοήθεια. Αντίθετα, το φθινόπωρο του 2012 ο κ. Στουρνάρας δεν είχε παρά να συμπαραταχθεί με το κραταιό ΔΝΤ, γνω-ρίζοντας ότι ο κ. Σόιμπλε έτρεμε ακόμα και με την ιδέα ότι το ΔΝΤ θα αποσυρό-ταν από την τρόικα ή ότι θα διέσπαγε το έως τότε αραγές τροϊκανικό μέτωπο. Κι όμως, απέρριψε αυτό το θείο δώρο!Κλείνω με ένα ρητορικό ερώτημα: Γιατί προέβη σε αυτή τη δήλωση προς τους Financial Times ο κ. Στουρνάρας πριν λίγες μέρες; Δεν καταλαβαίνει πως υπονόμευσε την κυβερνητική θέση ότι διαπραγματεύεται σκληρά; Δεν κατα-νοεί ότι ο ελληνικός λαός θα τον κρίνει σκληρά για τη θυσία αυτής της χρυσής ευκαιρίας που προσέφερε στη χώρα μας το ΔΝΤ; Αίσθησή μου είναι ότι του ξέφυγε. Μιλώντας στον δημοσιογράφο της Financial Times, με την ευκαιρία της ανάληψης της προεδρίας της ΕΕ από την Ελλάδα, τον πλημμύρισε η ψυχολο-γική ανάγκη να περηφανευτεί για τις θυσίες που έκανε υπέρ της Ευρώπης (την οποία, τραγικά, ταυτίζει με τη Γερμανία), αντιστεκόμενος ακόμα και στο… ΔΝΤ.

Page 10: HotDoc 44

10 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

T α δύο μεγάλα διαχρονικά σκάνδαλα στην Ελλάδα, της SIEMENS και των εξοπλισμών, τέμνονται, όπως φαίνεται, μέσα

από κοινά πρόσωπα που διακινούσαν χρήμα και ένα δίκτυο που εξυπηρετούσε τη διακίνηση του χρήματος και την από-κρυψη των ιχνών. Οι ίδιοι χρηματιστές, τραπεζίτες και δικηγόροι ήταν αυτοί που φρόντιζαν το μαύρο χρήμα να διακινη-θεί ως τις τράπεζες του εξωτερικού ή να πληρώσει υποχρεώσεις χρηματισμού στην Ελλάδα.Η σύλληψη του γενικού αναπληρωτή διευθυντή εξοπλισμών Αντώνη Κάντα και η απόφασή του να αποκαλύψει κάποιες τουλάχιστον από τις διαδικα-σίες χρηματισμού του φαίνεται πως είναι η απόδειξη για τη συμπόρευση των δύο βρόμικων κυκλωμάτων. Ο Αντώνης Κάντας παραλάμβανε μίζες για καθεμία από τις περιπτώσεις των οπλικών συστη-μάτων των οποίων ενέκρινε την αγορά και στη συνέχεια με διάφορους τρόπους προσπαθούσε να βγάλει τα χρήματα στο εξωτερικό και να τα τοποθετήσει σε ασφαλείς από έρευνα λογαριασμούς, κυρίως ελβετικών τραπεζών. Ο Κάντας κρατούσε τα χρήματα από τον χρηματι-σμό για ένα διάστημα στο υπόγειο του σπιτιού του ή σε θυρίδες τραπεζών και στη συνέχεια τα παρέδιδε σε τραπεζίτες

Ο εθνικός προμηθευτής και διεθνής διαφθορέας, η αμαρτωλή γερμα-νική SIEMENS με το δίκτυο των offshore εταιριών της, ήταν αυτή που αναλάμβανε να ξεπλύνει και να μεταφέρει το χρήμα από τις μίζες των εξοπλιστικών προγραμμάτων σε πολιτικά πρόσωπα και κρατικούς αξιωμα-τούχους. Ουσιαστικά το δίκτυο διαφθοράς της SIEMENS, το οποίο είχε δημιουργηθεί για να χρηματίζει όσους την ενδιέφεραν, παραλάμβανε μετρητά από τις μίζες των όπλων που της παρέδιδαν οι χρηματιζόμενοι. Με το χρήμα αυτό έκανε τις δικές της μαύρες πληρωμές και στη συνέχεια το επέστρεφε μέσω κρυφών εταιριών της σε λογαριασμούς που άνοιγαν στην Ελβετία κυρίως, για αυτούς που της έδωσαν το μαύρο χρήμα στην Αθήνα. Έτσι η γερμανική εταιρία πλήρωνε με το χρήμα από τις μίζες των οπλικών συστημάτων τις δικές της μίζες. Δημοσιογράφοι, πολιτικοί, κρα-τικοί υπάλληλοι λαδώθηκαν από τη SIEMENS με χρήμα από τις αγορές οπλικών συστημάτων. Το κυριότερο είναι πως πολλά από τα στοιχεία αυτά έγιναν εμφανή στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τη SIEMENS το 2011, αλλά θάφτηκαν μαζί με όλο το σκάνδαλο που αφορούσε τα μαύρα ταμεία της εταιρίας.

Του Κώστα Βαξεβάνη

H SiemenSμετεφερε τισ μιζεστων εξοπλιστικων

Εξοπλιστικά

Page 11: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 11

στην Ελλάδα, οι οποίοι του έδιναν μια απόδειξη παραλαβής και αναλάμβαναν να τα μεταφέρουν στο εξωτερικό. Αυτή ακριβώς η μεταφορά φαίνεται πως είχε ως κλειδί τη SIEMENS και το δικό της δίκτυο μιζών.Έως τη δεκαετία του ’90 η SIEMENS μπορούσε να χρηματίζει κρατικούς λειτουργούς, πολιτικούς και δημοσι-ογράφους σε όλο τον κόσμο και στη

συνέχεια να καταθέτει τα παραστατικά στην εφορία ως πραγματικά έξοδα λει-τουργίας. Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 ο γερμανικός νόμος άλλαξε. Όχι όμως ο χρηματισμός. Έτσι απλώς η SIEMENS βρήκε άλλους τρόπους συμβατούς με τον γερμανικό νόμο. Δημιούργησε, για παράδειγμα, ένα δίκτυο εταιριών οι οποίες εμφανίζονταν ως εταιρίες συμ-βούλων, τις οποίες τιμολογούσε για το

έργο τους. Το έργο ήταν ανύπαρκτο και οι αμοιβές δεν ήταν τίποτε άλλο από μίζες. Στην Ελλάδα η SIEMENS χρειαζόταν μετρητά για να τα διοχετεύ-σει σε ένα δίκτυο μαύρο χρήματος. Οι δημοσιογράφοι, για παράδειγμα, ή τα στελέχη του ΟΤΕ και οι πολιτικοί, πλη-ρώνονταν με μετρητά που διοχέτευε ο Πρόδρομος Μαυρίδης, υπεύθυνος για να μαύρα ταμεία της SIEMENS, με τη

Page 12: HotDoc 44

12 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

σύμφωνη γνώμη του διευθύνοντος συμ-βούλου Μιχάλη Χριστοφοράκου. Τα χρήματα αυτά έπρεπε να μεταφέρονται από τη μητρική εταιρία στην Ελλάδα χωρίς να αφήνουν ίχνη. Οι τρόποι που είχαν χρησιμοποιήσει η SIEMENS και ο Πρόδρομος Μαυρίδης για να γεμίζουν τα μαύρα ταμεία χωρίς υποψίες ήταν τρεις.

Ο τρόπος του δανείουΟ άνθρωπος που έπρεπε να χρηματιστεί έπαιρνε ένα δάνειο από τράπεζα του εξωτερικού. Τα χρήματα μεταφέρονταν στην Ελλάδα στον δανειολήπτη, αλλά το δάνειο αποπλήρωνε στο εξωτερικό μέσω μιας offshore εταιρίας της η SIEMENS.

Ο επαναπατρισμός καταθέσεωνΚατά καιρούς οι ελληνικές κυβερνή-σεις, χρησιμοποιώντας το επιχείρημα πως πρέπει να επαναπατρίσουν κεφά-λαια στη χώρα, έκαναν νόμους με τους οποίους έδιναν τη δυνατότητα σε επιχει-ρηματίες να φέρουν χρήματα με μικρή φορολογία, δεσμευόμενες πως δεν θα ελέγξουν το πόθεν έσχες. Ο Πρόδρομος Μαυρίδης έφερε εκατομμύρια ευρώ και τα νομιμοποίησε με νόμο του ελληνικού κράτους και μόλις 3% φορολογία. Είναι άγνωστο αν οι υπουργοί που έκαναν τους νόμους αυτούς το έκαναν ακριβώς για να εξυπηρετήσουν τη SIEMENS.

H μέθοδος της αντισταθμιστικής πληρωμήςΉταν ο πιο συνηθισμένος και αυτός τελι-κώς που χρησιμοποιήθηκε για να βγουν τα χρήματα των επίορκων στο θέμα των εξοπλιστικών στο εξωτερικό. Μια ομάδα δικηγόρων, τραπεζιτών και χρηματιστών εντόπιζε Έλληνες οι οποίοι διέθεταν μαύρο χρήμα και ήθελαν να το βγάλουν με ασφάλεια σε τράπεζα του εξωτερικού χωρίς να διακινδυνεύουν να συλληφθούν στην προσπάθεια εξαγωγής. Έμποροι ναρκωτικών, φοροδιαφεύγοντες, χρημα-τιζόμενοι, όσοι είχαν μαύρο παράνομο χρήμα, το παρέδιδαν στο κύκλωμα του Πρόδρομου Μαυρίδη και της SIEMENS. Η SIEMENS χρησιμοποιούσε αυτό το χρήμα για τις εσωτερικές ανάγκες χρη-ματισμού και αναλάμβανε να πιστώσει σε κάποιον λογαριασμό στο εξωτερικό

με το ίδιο ποσό αυτόν που παρέδιδε τα χρήματα στην Ελλάδα.Έτσι όσοι εισέπρατταν μίζες από τους εξοπλισμούς παρέδιδαν τα χρήματα μέσω ενδιάμεσων στον Μαυρίδη. Ο Μαυρίδης πλήρωνε με αυτά τα χρήματα δημοσιογράφους και πολιτικούς για τις ανάγκες της SIEMENS, και μια από τις offshore εταιρίες του κατέθετε τα χρή-ματα σε λογαριασμό του χρηματιζόμενου στην Ελβετία.

Ο μυστηριώδης κύριος Όσβαλντ και ο ΚάνταςΈνας από τους λογαριασμούς της SIEMENS ο οποίος χρησιμοποιήθηκε για χρηματισμούς με τη μέθοδο της αντι-σταθμιστικής πληρωμής και φυγάδευσε χρήματα από μίζες εξοπλισμών ήταν στην Dresdner Bank. Το υποκατάστημα της τράπεζας στην Ελλάδα βρισκόταν στην οδό Χατζηγιάννη Μέξη κοντά στο Χίλτον. Κατά διαβολική σύμπτωση, στο ίδιο κτί-ριο δήλωνε έδρα και η εταιρία Drumilan, η οποία είχε αναλάβει την πληρωμή των μιζών του Άκη Τσοχατζόπουλου από τα εξοπλιστικά προγράμματα των TOR M1.Η Dresdner Bank παραλάμβανε το μαύρο χρήμα που έπρεπε να βγάλει στο εξωτερικό από οποιονδήποτε ενδι-αφερόμενο και του έδινε μια απόδειξη παραλαβής. Στη συνέχεια παρέδιδε τα χρήματα στον Πρόδρομο Μαυρίδη για να πληρώσει τις δικές του μίζες και μέσω λογαριασμού εταιρίας της

SIEMENS έκανε κατάθεση στο εξωτε-ρικό στον ενδιαφερόμενο.Ο Ελβετός Ζαν Κλoντ Όσβαλντ ήταν ο διαχειριστής των λογαριασμών του Μαυρίδη. Πολλές φορές έφτανε στην Ελλάδα για να συναντήσει ο ίδιος αυτούς που ήθελαν να παραδώσουν μαύρο χρήμα στην τράπεζα. Στις καταθέσεις τους στη Γερμανία και την Ελβετία και ο Μαυρίδης και ο Όσβαλντ έχουν περι-γράψει τη λειτουργία του δικτύου τους.Δύο εταιρίες του Μαυρίδη και της SIEMENS με την ονομασία Martha Overseas και Martha Holding ήταν αυτές που έστελναν τα εμβά-σματα στους λογαριασμούς των παρένθετων προσώπων.Στις 24 Μαρτίου 2003 η εταιρία Martha Overseas έστειλε έμβασμα 500.000 ευρώ σε λογαριασμό που διατηρούσε ο Αντώνης Κάντας στην Ελβετία. Τον Ιούλιο του 2000 εταιρία του Ηλία Γεωργίου, προκατόχου του Μαυρίδη στα μαύρα ταμεία, έστειλε σε λογαριασμό της UBS του Παύλου Νικολαΐδη 5.000.000 δραχμές. Ο Παύλος Νικολαΐδης ήταν άνθρωπος του Τσοχατζόπουλου, αντιπρόεδρος της ΕΒΟ και υπεύθυνος οικονομικού του ΠΑΣΟΚ. Τα χρήματα αυτά προέρχονταν, απ’ ό,τι φαίνεται, από μίζες για εξοπλιστικά και χρησιμοποιήθηκαν ως μετρητά από τη SIEMENS στην Ελλάδα. Ο Παύλος Νικολαΐδης, σύμφωνα με την κατάθεση του Αντώνη Κάντα, τον είχε χρηματίσει με 800.000 ευρώ για την προμήθεια

Εξοπλιστικά

Ο Αντώνης Κάντας παραλάμβανε μίζες για καθεμία από τις περιπτώσεις των οπλικών συστημάτων των οποίων ενέκρινε την αγορά και στη συνέχεια με διάφορους τρόπους προσπαθούσε να βγάλει τα χρήματα στο εξωτερικό και να τα τοποθετήσει σε ασφαλείς από έρευνα λογαριασμούς, κυρίως ελβετικών τραπεζών.

Page 13: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 13

των Mirage 2000-5. Ήταν δηλαδή ένας ενδιάμεσος χρηματισμών και χρηματιζό-μενος και ο ίδιος.Όταν τον Ιανουάριο του 2010 συστάθηκε η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τη SIEMENS, από τα στοιχεία που δια-βιβάστηκαν από τις γερμανικές αρχές προέκυψε πως από τις offshore εται-ρίες της SIEMENS είχαν κατατεθεί ποσά στους λογαριασμούς του Κάντα και του Νικολαΐδη, οι οποίοι καμία σχέση δεν είχαν με τη SIEMENS.

Ο έκπληκτος ΚάνταςΣτην απολογία του στον ανακριτή, στις 13 Δεκεμβρίου 2013, λίγο πριν την προ-φυλάκισή του, ο Αντώνης Κάντας αναφέρεται στην παραλαβή των μαύ-ρων χρημάτων του από το κύκλωμα SIEMENS: «Όσον αφορά τις 700.000 ευρώ (σ.σ. μίζα από πρόγραμμα KORNET), τις πήρα σε δύο δόσεις, στο τέλος του 2001 και στις αρχές του 2002. Τις πήρα από το γραφείο του και αρχικά τις έκρυψα στο υπόγειο του σπιτιού μου και την άλλη μέρα τις πήγα το πρωί σε θυρίδα στη CITI BANK Φαλήρου. Από τα λεφτά αυτά που είχα στη CITI BANK Φαλήρου, τις 500.000 ευρώ είναι εκείνα που παρέλαβα μαζί με τον Λυγινό και τον OSWALD από τη θυρίδα μου. Στη συνέχεια όλοι από κοινού μεταβήκαμε στο γραφείο της DRESDNER BANK στην Αθήνα, στην οδό Χατζηγιάννη Μέξη 5. Εκεί τους παρέδωσα τις 500.000 ευρώ και μου έδωσαν μια απόδειξη παραλαβής

που υπέγραψε ο OSWALD. Έμεινα με την εντύπωση ότι αυτά διακινήθηκαν μέσω τραπεζικού διαύλου, και όταν το 2008 ξέσπασε το σκάνδαλο SIEMENS έμεινα έκπληκτος που αναφερόταν το όνομά μου. Συγκεκριμένα αναφερό-ταν ότι από τη MARTHA HOLDING του Πρόδρομου Μαυρίδη έλαβα στον προα-ναφερόμενο προσωπικό μου λογαριασμό

στη DRESDNER BANK το ποσό αυτό των 500.000 ευρώ. Όμως τα χρήματα αυτά δεν προέρχονταν από τη SIEMENS, ούτε ήξερα τον Μαυρίδη και την εταιρία του, ούτε κανέναν από την εταιρία του».Απ’ ό, τι προκύπτει από τις καταθέσεις, ο Φάνης Λυγινός, τραπεζίτης που δούλευε για την Dresdner Bank, ήταν ένας από εκείνους που γνώριζαν την προέλευση των χρημάτων και χρησιμοποιούσαν μαζί με τον Όσβαλντ το σύστημα μετα-φοράς στο εξωτερικό. Ο Λυγινός μέσα από το τραπεζικό σύστημα και μια ακο-λουθία εταιρικών σχέσεων μπορούσε να εγγυηθεί την ασφαλή διοχέτευση των χρημάτων. Ο τρόπος που λειτουργούσε το σύστημα ενοποίησε τα δύο κυκλώ-ματα, αν και αυτό ήταν πολλές φορές εν αγνοία όσων συμμετείχαν.Είκοσι τέσσερα ακόμη άτομα, τα οποία, όπως φάνηκε από την έρευνα για την υπόθεση SIEMENS στην Επιτροπή της Βουλής, σχετίζονται με μεταφορές χρη-μάτων μέσω παρένθετων προσώπων, ενδέχεται να ξέπλεναν χρήμα από μίζες, αποτελώντας παρένθετα πρόσωπα.Έως σήμερα η Δικαιοσύνη ερευνά απο-σπασματικά αυτές τις περιπτώσεις ως ατομικά παραπτώματα, ενώ στην πραγματικότητα αποτελούν ένα ενιαίο σύστημα διαπλοκής, στο οποίο μπο-ρεί να βρει κάποιος από μαύρο χρήμα εξοπλιστικών μέχρι την υπόθεση και τους πρωταγωνιστές των υποκλοπών της Vodafone.

Δύο εταιρίες του Μαυρίδη και της SIEMENS με την ονομασία Martha Overseas και Martha Holding ήταν αυτές που έστελναν τα εμβάσματα στους λογαριασμούς των παρένθετων προσώπων

Έμποροι ναρκωτικών, φοροδιαφεύγοντες, χρηματιζόμενοι, όσοι είχαν μαύρο παράνομο χρήμα, το παρέδιδαν στο κύκλωμα του Πρόδρομου Μαυρίδη και της SIEMENS.

Το υποκατάστημα της τράπεζας στην Ελλάδα βρισκόταν στην οδό Χατζηγιάννη Μέξη κοντά στο Χίλτον. Κατά διαβολική σύμπτωση, στο ίδιο κτίριο δήλωνε έδρα και η εταιρία Drumilan, η οποία είχε αναλάβει την πληρωμή των μιζών του Άκη Τσοχατζόπουλου από τα εξοπλιστικά προγράμματα των TOR M1.

Page 14: HotDoc 44

14 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Δυο Δολοφονιεσ,ενασ θανατοσ,

ο οτσαλανοι μιζεσ και

Μερικές εβδομάδες πριν από τη σύλληψη του Άκη Τσοχατζόπουλου, η ομάδα που μοιραζόταν μαζί του την κοινή ιστορία και το χρήμα από τις μίζες, καταλαβαίνοντας πως ο κλοιός στενεύει γύρω της, συναντήθηκε στην Ελβετία για να αποφασίσει πώς θα εξασφάλιζε τη διάσωσή της. Η μοναδική διέξοδος ήταν κάποιος από όλους να επωμιστεί την ευθύνη του χρήματος που υπήρχε σε τραπεζικούς λογαριασμούς, για να δώσει στους υπόλοιπους τη δυνατότητα να διαφύγουν. Την ευθύνη αυτή ανέλαβε οικειοθελώς, άγνωστο γιατί, ο Βλάσσης Καμπούρογλου. Ο επιχειρηματίας που εμφανιζόταν ως διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Drumilan, η οποία θα υλοποιούσε έργα αντισταθμιστικών ωφελημάτων, αλλά στην πραγματικότητα εισέπραττε και κινούσε το χρήμα προς τους λογαριασμούς του πρώην υπουργού. Λίγους μήνες μετά, ο Βλάσσης Καμπούρογλου, άνθρωπος του Άκη Τσοχατζόπουλου, βρέθηκε νεκρός σε ένα ξενοδοχείο στην Τζακάρτα. Ήταν ο τρίτος θάνατος ανθρώ-που που σχετιζόταν με την προμήθεια των ρωσικών αντιεροπορικών TOR M1 από τον ελληνικό στρατό. Είχαν προηγηθεί δύο εκτελέσεις ανθρώπων του Βλαντιμίρ Πούτιν, οι οποίοι είχαν αναλάβει να εξυγιάνουν τη λειτουρ-γία της ρωσικής πολεμικής βιομηχανίας ΑΝΤΕΥ, που μοίραζε μίζες περισσότερο ίσως από οπλικά συστήματα.

Του Κώστα Βαξεβάνη

Εξοπλιστικά

Page 15: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 15

Μπορεί οι δολοφονίες να ήταν ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών στους κύκλους όπου τα όπλα και το χρήμα έχουν τον πρώτο λόγο, αλλά πέτρα του σκανδάλου ήταν η Ελλάδα και οι προμήθειες του Άκη.

Page 16: HotDoc 44

16 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

σ τη δίκη του Άκη Τσοχατζόπουλου, η οποία οδήγησε το σύνολο της οικογένειάς του στη φυλακή, αποκαλύφθηκαν εντυπωσια-

κές λεπτομέρειες όχι μόνο για τον Άκη, αλλά για τον τρόπο που λειτουργούσε το σύστημα της διαφθοράς. Κανένας πια δεν ασχολείται με τον Άκη. Το ίδιο το πολιτικό σύστημα ήταν το πρώτο που αποποιήθηκε τις σχέσεις με τον πρώην υπουργό και πάρα λίγο πρωθυπουργό της χώρας. Παρουσιάστηκε ως ο φαιδρός και αδίστακτος πολιτικός. Μερικά χρόνια πριν, ο Ευάγγελος Βενιζέλος τον εμφά-νιζε αθώο στην Επιτροπή της Βουλής και αποκαλούσε όποιον άφηνε αιχμές ενα-ντίον του, συκοφάντη.Μπορούσε ο Άκης Τσοχατζόπουλος να οργανώσει όλα αυτά; Ο Άκης Τσοχατζόπουλος, ο οποίος έχει μεί-νει στην ιστορία ως ο πολιτικός που απαντούσε στην ερώτηση του Ανδρέα Παπανδρέου για το τι ώρα είναι λέγοντας «ό,τι ώρα θέλετε εσείς κύριε πρόεδρε»; Για πολλούς ο Άκης ξεκίνησε να κλέβει δημόσιο χρήμα όταν απέτυχε να εκλεγεί πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Εμφάνισε, λένε, μια επικίνδυνη μεταστροφή. Η θεωρία αυτή δεν έχει καμία σχέση με την αλή-θεια. Όπως υποστηρίζει άνθρωπος ο οποίος οργάνωσε μαζί του το σύστημα με τις μίζες, «ο Άκης έκλεβε πάντα. Αλλά έκλεβε χρησιμοποιώντας την κλεψιά ως κομματικό εργαλείο. Έπαιρνε χρήματα για να βάλει σε ψηφοδέλτια πολιτικούς, για να τους προωθήσει για υπουργούς, για τα πάντα. Πήγαινε σε αποστολές στο εξωτερικό για να παραλάβει χρή-ματα από καθεστώτα στη Μέση Ανατολή και επιστρέφοντας με τη βαλίτσα θεω-ρούσε αυτονόητο πως έπρεπε να πάρει μερτικό από αυτά. Ήταν μια κομματική κουλτούρα που αφορούσε κάποιους ανθρώπους μέσα στο ΠΑΣΟΚ».Η εξομολόγηση αυτή μοιάζει περισσό-τερο συμβατή με τις offshore εταιρίες του Άκη και τους σχεδιασμούς είσπρα-ξης χρήματος απ’ ό,τι με το προφίλ του ματαιόδοξου πολιτικού που καλ-λιεργήθηκε επί χρόνια. Ο Άκης Τσοχατζόπουλος ίσως να μην μπορούσε να σχεδιάσει όσα τελικώς έκανε, αλλά, όπως υποστηρίζει άλλοτε συνεργάτης

του στην παρανομία, «είχε στη διάθεσή του ανθρώπους για να σχεδιάσουν πράγ-ματα που ήθελε να τον οδηγήσουν στον στόχο του».

Δύο εκτελέσεις για τον ΠούτινΗ έρευνα για τα 21 συστήματα μέσου βεληνεκούς που αγόρασε η Ελλάδα ξεκί-νησε στη Μόσχα όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποφάσισε να καθαρίσει την κρατική πολεμική βιομηχανία ΑΝΤΕΥ από την ομάδα που την διηυθυνε, φροντίζοντας ταυτόχρονα να τρώει κρατικό χρήμα, το οποίο δικαιολογούσε ως μίζες που έδινε σε τρίτους. Ο διευθυντής της ΑΝΤΕΥ Μικαήλ Βορομπιόφ και το στέλεχος της εταιρίας Βλεντίν Αλεξέεφ οδηγήθηκαν σε δίκες όταν ανακαλύφθηκαν λογαρια-σμοί τους με δεκάδες εκατομμύρια στην Western Bank του Μαυροβουνίου και στην Privi Bank Μόσχας. Ο Βορομπιόφ είχε υπογράψει την πώληση των ΤOR M1 στην Ελλάδα, δίνοντας μίζες 25 εκατομ-μυρίων στην ομάδα Τσοχατζόπουλου. Τα δύο στελέχη της ΑΝΤΕΥ δικάστηκαν και καταδικάστηκαν και η πολεμική βιο-μηχανία παραδόθηκε στον έμπιστο του Πούτιν Ιγκόρ Κλίμοφ για κάθαρση. Τον Μάιο του 2003 ο Κλίμοφ έφτασε στην Ελλάδα και έκανε αλλεπάλληλες επι-σκέψεις στο ΥΕΘΑ, προσπαθώντας να μάθει τι έγινε με τους TOR M1. Όταν επέστρεψε στη Μόσχα, στις 6 Ιουνίου,

Σκότωσε κάποιος και τον Βλάσση Καμπούρογλου, διανομέα των μιζών του συστήματος Άκη; Πέθανε πραγματικά ο Καμπούρογλου από καρδιακή προσβολή; Γιατί λίγο πριν πεθάνει είχε αναλάβει όλη την ευθύνη των τραπεζικών λογαριασμών από τις μίζες;

Ο Βλάσσης Καμπούρογλου άρχισε να δουλεύει στο σύστημα Άκη Τσοχατζόπουλου το 1998. Ανέλαβε διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Drumilan, η οποία θα εμφανιζόταν ότι υλοποιεί τα αντισταθμιστικά ωφελήματα από την αγορά των TOR M1, αλλά στην πραγματικότητα τα χρήματα θα πήγαιναν στις υπουργικές μίζες.

Εξοπλιστικά

Page 17: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 17

διασταυρώθηκε στο πεζοδρόμιο που περπατούσε με δύο άγνωστους. Ένας από αυτούς έβγαλε από μια πλαστική σακούλα ένα όπλο με σιγαστήρα και τον πυροβόλησε πολλές φορές. Οι άγνωστοι τον εγκατέλειψαν αιμόφυρτο και νεκρό στο πεζοδρόμιο έξω από το σπίτι του. Την ίδια μέρα ο συνεργάτης του Κλίμοφ Σεργκέι Σίτκο έπεφτε νεκρός με τον ίδιο τρόπο σε ένα προάστιο της Μόσχας.Μπορεί οι δολοφονίες να ήταν ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών στους κύκλους όπου τα όπλα και το χρήμα έχουν τον πρώτο λόγο, αλλά πέτρα του σκανδάλου ήταν η Ελλάδα και οι προμήθειες του Άκη.

Ο πιστός και μυστήριος ΚαμπούρογλουΣκότωσε κάποιος και τον Βλάσση Καμπούρογλου, διανομέα των μιζών του συστήματος Άκη; Οι εκτιμήσεις που ακολούθησαν τον θάνατο Καμπούρογλου στην Τζακάρτα ήταν πως πρόκειται για θάνατο από καρδιακό επεισόδιο. Δεν μπορέσαμε να εντοπίσουμε συγγενείς του Βλάσση Καμπούρογλου για πάρουμε πληροφορίες για τον θάνατό του. Υπάρχει πάντα ένα ερώτημα από αυτά που, δυστυχώς, παρότι προσεγγίζουν τη συνωμοσιολογία, θα απασχολούν πάντα τη δημοσιογραφία: Πέθανε πραγματικά ο Καμπούρογλου από καρδιακή προσβολή;

Ή, ακόμη χειρότερα, πέθανε πραγματικά ο Καμπούρογλου; Οι μοναδικοί που θα μπορούσαν να το πιστοποιήσουν είναι οι συγγενείς του. Γιατί λίγο πριν πεθάνει είχε αναλάβει όλη την ευθύνη των τραπε-ζικών λογαριασμών από τις μίζες; Ο Βλάσσης Καμπούρογλου άρχισε να δου-λεύει στο σύστημα Άκη Τσοχατζόπουλου το 1998. Ανέλαβε διευθύνων σύμβου-λος της εταιρίας Drumilan, η οποία θα εμφανιζόταν ότι υλοποιεί τα αντισταθ-μιστικά ωφελήματα από την αγορά των TOR M1, αλλά στην πραγματικότητα τα χρήματα θα πήγαιναν στις υπουργικές μίζες. Ο Βλάσσης Καμπούρογλου δεν φαίνεται να είναι ένας απλός διαμεσο-λαβητής ή εισπράκτορας. Εμφανίζεται να έχει επαφές με μυστικές υπηρε-σίες, να είναι πρόσωπο γνωστό στους κύκλους της ελληνικής ΕΥΠ και ταυτό-χρονα να βγάζει τη βρόμικη δουλειά για τον Άκη και να αναλαμβάνει τις επαφές με την Κύπρο.

Θα έριχνε ο Άκης τον Σημίτη φέρνοντας τον Οτσαλάν στην Ελλάδα;Την εποχή που ο Βλάσσης Καμπούρογλου διαμορφώνει το δίκτυο εταιριών για τις μίζες του Άκη, εμφανίζεται ως πατρι-ωτικός παράγοντας, με πολύ περίεργη εμπλοκή στην υπόθεση της άφιξης του Οτσαλάν στην Ελλάδα.

Την εποχή που ο Βλάσσης Καμπούρογλου διαμορφώνει το δίκτυο εταιριών για τις μίζες του Άκη, εμφανίζεται ως πατριωτικός παράγοντας, με πολύ περίεργη εμπλοκή στην υπόθεση της άφιξης του Οτσαλάν στην Ελλάδα

Όπως υποστηρίζει άνθρωπος ο οποίος οργάνωσε μαζί του το σύστημα με τις μίζες, «ο Άκης έκλεβε πάντα. Αλλά έκλεβε χρησιμοποιώντας την κλεψιά ως κομματικό εργαλείο. Έπαιρνε χρήματα για να βάλει σε ψηφοδέλτια πολιτικούς, για να τους προωθήσει για υπουργούς, για τα πάντα».

Page 18: HotDoc 44

18 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Όπως έχει παραδεχθεί σε συνέντευξή της στο παρελθόν σε μένα η Ροζαρίν Καγιά, δεξί χέρι του Οτσαλάν έως και την περί-οδο της σύλληψής του, «ο Βλάσσης Καμπούρογλου ήταν ο επιχειρηματίας που χρηματοδότησε την επιχείρηση μετάβασης του Οτσαλάν από τη Μόσχα στην Ελλάδα. Ο Βλάσσης είχε ναυλώ-σει το αεροπλάνο. Στις 29 Ιανουαρίου φύγαμε με το αεροπλάνο από τη Μόσχα και φτάσαμε στην Αθήνα. Ο Οτσαλάν μετά την άφιξή του στην αίθουσα VIP στο αεροδρόμιο έμεινε στο σπίτι της Βούλας Δαμιανάκου. Εμείς, η συνοδεία του, είχαμε πάει την ημέρα εκείνη στο σπίτι του Καμπούρογλου».Στον Βλάσση Καμπούρογλου αναφέ-ρεται και ο τότε πράκτορας της ΕΥΠ Σάββας Καλιντερίδης, ο οποίος είχε συνοδέψει τον Οτσαλάν στο Ναϊρόμπι έως τη σύλληψή του. Σύμφωνα με τον Καλιντερίδη, η ΕΥΠ δεν γνώριζε για την άφιξη του Οτσαλάν. Την ημέρα όμως που ο Οτσαλάν έφτασε στην Αθήνα, πήρε εντολή από τον διοικητή της ΕΥΠ να βρει τον Βλάσση Καμπούρογλου. Γράφει συγκεκριμένα στο βιβλίο του: «Εν τω μεταξύ με καλεί στο τηλέφωνο από τη Ρουμανία ο Σταυρακάκης και μου ζητά να βρω το τηλέφωνο του Βλάσση Καμπούρογλου. Πήρα τηλέφωνο στο σπίτι του. Το σήκωσε μια κοπέλα, μάλ-λον η κόρη του, η οποία μου απάντησε ότι ο πατέρας της δεν βρίσκεται στο σπίτι και ότι δεν γνωρίζει που βρίσκεται. Ήταν φανερό ότι η ίδια κάτι ήθελε να κρύψει. Ζήτησα το κινητό του. Αν θυμά-μαι καλά, μου το έδωσε και το έδωσα και εγώ με τη σειρά μου στον Σταυρακάκη. Δεν ξέρω αν τελικά ο αρχηγός συνομί-λησε με τον Καμπούρογλου. Πάντως αργότερα άκουσα ότι ο Καμπούρογλου αμέσως μετά την έλευση του Άπο στην Ελλάδα ταξίδεψε στην Αμερική. Δεν το έψαξα παραπέρα το θέμα. Άλλωστε, ψάξε-ψάξε αρκετά είχα πάθει, για να εμπεδώσω και να μάθω πόσο σοφό είναι το λαϊκό ρητό: Μη φυτρώνεις εκεί που δεν σε σπέρνουν». Ο διοικητής της ΕΥΠ εμφανίζεται δηλαδή να αναζητά έναν πολίτη, τον Βλάσση Καμπούρογλου, ο οποίος θα έπρεπε να του είναι άγνωστος, για την υπόθεση του Οτσαλάν. Είναι σημαντικό επίσης

Παλιοί συνεργάτες του Οτσαλάν εκτιμούν πως η εμπλοκή του Καμπούρογλου ήταν ένας σχεδιασμός του Άκη Τσοχατζόπουλου, ο οποίος θεώρησε πως η άφιξη του Οτσαλάν στην Ελλάδα θα δημιουργούσε σοβαρό πρόβλημα στον Σημίτη και έτσι θα κατάφερνε ίσως να πάρει την προεδρία του ΠΑΣΟΚ και την πρωθυπουργία.

«ο Βλάσσης Καμπούρογλου ήταν ο επιχειρηματίας που χρηματοδότησε την επιχείρηση μετάβασης του Οτσαλάν από τη Μόσχα στην Ελλάδα. Ο Βλάσσης είχε ναυλώσει το αεροπλάνο. Στις 29 Ιανουαρίου φύγαμε με το αεροπλάνο από τη Μόσχα και φτάσαμε στην Αθήνα. Ο Οτσαλάν μετά την άφιξή του στην αίθουσα VIP στο αεροδρόμιο έμεινε στο σπίτι της Βούλας Δαμιανάκου. Εμείς, η συνοδεία του, είχαμε πάει την ημέρα εκείνη στο σπίτι του Καμπούρογλου».

Εξοπλιστικά

Page 19: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 19

με όσα υποστηρίζουν παλιοί συνεργά-

τες του Οτσαλάν επί υπουργίας Άκη ο

Καμπούρογλου χρηματοδοτούσε ταξί-

δια Κούρδων στη Σερβία για εκπαίδευση

σε βαρέα όπλα. Την ίδια εποχή διευθε-

τούσε τη διαδρομή για τις μίζες της

ομάδας Άκη.

Ο fatmanΟ Βλάσσης Καμπούρογλου ήταν ο ενδιά-

μεσος με τον άραβα Φουάντ Αλ Ζαγιάντ,

ο οποίος φαινόταν ως το αφεντικό της

Drumilan. Ο Ζαγιάντ, γνωστός ως

fatman στα καζίνο του Λονδίνου, δια-

μένει στη Λευκωσία. Εμφανίζεται ως

ιδιοκτήτης μιας μικρής αεροπορικής

εταιρίας, και το 2003 έκαψε τον ρεμπου-

πλικάνο πολιτικό των ΗΠΑ Ρόμπερτ

Νέι, όταν αποκαλύφθηκε πως τον είχε

δωροδοκήσει με 170.000 δολάρια για

να βοηθήσει στην πώληση αεροσκαφών

στο Ιράν.

Ο Ζαγιάντ έχει κυπριακή ιθαγένεια, την

οποία του χορήγησε σκανδαλωδώς ο τότε

υπουργός Ντίνος Μιχαηλίδης, ο οποίος

είναι προφυλακισμένος για χρηματισμό

μετά την έρευνα για το σκάνδαλο του Άκη Τσοχατζόπουλου. Όταν η Εξεταστική Επιτροπή της ελλη-νικής Βουλής ερευνούσε την υπόθεση της προμήθειας των TOR M1, το 2005, ο Φουάντ Αλ Ζαγιάντ κλήθηκε ως μάρ-τυρας, αλλά δεν πήγε στην Επιτροπή, αφού δηλώθηκε αγνώστου διαμονής.Κι όμως στα ίδια τα έγγραφα της εται-ρίας Drumilan με έδρα την Κύπρο, τα οποία είχε στη διάθεσή της η Βουλή, φαίνεται πως ο Ζαγιάντ είναι κάτοικος Λευκωσίας στην οδό Τεμπών 22. Εκεί διατηρεί μια βίλα-φρούριο. Ως σήμερα οι κυπριακές αρχές αντιμετωπίζουν τον Ζαγιάντ ως θέμα ταμπού και προτιμούν να ψιθυρίζουν για αυτόν αντί να μιλάνε ανοιχτά ή πολύ περισσότερο να εκδίδουν εντάλματα σύλληψης. Ο Ζαγιάντ συνδέ-εται άμεσα με το πολιτικό σύστημα στην Κύπρο με τρόπο που μάλλον δεν θέλει να ομολογήσει κανένας. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ελλάδα. Το ελληνικό πολιτικό σύστημα προτιμά να αντιμετωπίζει τον Άκη Τσοχατζόπουλο ως φαιδρό και διε-φθαρμένο απ’ το παραδεχθεί τις σχέσεις και ίσως τις συνωμοσίες μαζί του.

Ο Ζαγιάντ συνδέεται άμεσα με το πολιτικό σύστημα στην Κύπρο με τρόπο που μάλλον δεν θέλει να ομολογήσει κανένας

Η διαμονή του Ζαγιάντ όπως και ο ίδιος δεν κρύβονται από κανένα. Αντιθέτως, η βίλα του Λιβανέζου εμπόρου όπλων είναι γνωστή σε όλους στην Εγκωμή της Λευκωσίας. Ένα τεράστιο οίκημα με ψηλούς μαντρότοιχους, μια υπέρογκη πισίνα, μέσα σε ένα ιδιωτικό δάσος, είναι αυτό που δεν μπορούσε να βρει η Επιτροπή της Βουλής. Ο τόπος διαμονής του Ζαγιάντ.

πως ο Σάββας Καλιντερίδης σημειώνει πως, δύο μέρες πριν έρθει ο Οτσαλάν στην Αθήνα, ο Θόδωρος Πάγκαλος είχε στείλει έγγραφο στην ΕΥΠ με το οποίο ζητούσε να είναι σε ετοιμότητα γιατί κάτι θα συμβεί με τους Κούρδους.Μια από τις πιο σκοτεινές υποθέσεις της πρόσφατης ιστορίας συνδέεται με τον Βλάσση Καμπούρογλου. Παλιοί συνερ-γάτες του Οτσαλάν εκτιμούν πως η εμπλοκή του Καμπούρογλου ήταν ένας σχεδιασμός του Άκη Τσοχατζόπουλου, ο οποίος θεώρησε πως η άφιξη του Οτσαλάν στην Ελλάδα θα δημιουργούσε σοβαρό πρόβλημα στον Σημίτη και έτσι θα κατάφερνε ίσως να πάρει την προε-δρία του ΠΑΣΟΚ και την πρωθυπουργία.Μπορεί να φαντάζει ως ένα τραβηγμένο σενάριο, ωστόσο οι άνθρωποι του Άκη και ιδιαίτερα ο Καμπούρογλου είχαν τις διασυνδέσεις για να δημιουργήσουν ένα τέτοιο πρόβλημα.Ο Καμπούρογλου ταυτόχρονα ρύθ-μιζε το θέμα της διακίνησης των μιζών από τις προμήθειες του Ακη, αλλά και "εθνικές" επιχειρήσεις σε διασύνδεση με μυστικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα

Page 20: HotDoc 44

20 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

ο θεσμός των Α/Ω καθιερώθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας το 1996. Επρόκειτο για υπο-χρεώσεις ξένων εταιριών στα

πλαίσια της προμήθειας εξοπλιστι-κών προγραμμάτων δισεκατομμυρίων ευρώ, που εισέπρατταν από τις ελληνι-κές κυβερνήσεις. Πιο απλά, οι εταιρίες υποχρεώνονταν να μεταφέρουν στις εγχώριες αμυντικές βιομηχανίες τεχνο-γνωσία και υλικοτεχνική υποδομή προκειμένου να παραχθεί συγκεκρι-μένο αμυντικό έργο. Τα οφέλη για τη χώρα μας ήταν πολλαπλά. Από τη μια τα τεχνολογικά οφέλη, τα οποία υποτίθεται ότι θα αναβάθμιζαν ποιοτικά την εγχώρια αμυντική βιομηχανία και από την άλλη τα οικονομικά. Χιλιάδες θέσεις εργα-σίας στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία, φορολογικά έσοδα για το ελληνικό δημό-σιο, μελλοντικές εξαγωγές προϊόντων σε διάφορες χώρες, γειτονικές και μη.Η πραγματικότητα όμως αποδεί-χθηκε διαφορετική. Δεκαοκτώ χρόνια μετά, η ιστορία των Α/Ω αναδύει μια

έντονη δυσωδία σκανδάλου και υπό-γειου χρήματος. Τα Α/Ω βρίσκονται στο μικροσκόπιο των εισαγγελικών αρχών καθώς σε πολλές περιπτώσεις φέρο-νται να χρησιμοποιήθηκαν ως η τέλεια βιτρίνα για τη μεταφορά μιζών ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Ο τρόπος με τον οποίο διοχετεύονταν τα χρήματα ήταν απλός. Μία σύμβαση Α/Ω υπογρα-φόταν υπερκοστολογημένη κατά πολλά εκατομμύρια ευρώ. Με τον τρόπο αυτό δινόταν η ευκαιρία στις αντισυμβαλ-λόμενες πλευρές να υλοποιήσουν ένα μέρος της σύμβασης και τα υπόλοιπα να διοχετευθούν σε συγκεκριμένα πρό-σωπα που βρισκόταν κοντά στα κέντρα λήψης αποφάσεων. Η δικογραφία που έχει σχηματιστεί από την Eισαγγελία του Μονάχου, αναφορικά με τις έρευνες για τις μίζες των γερμανικών υποβρυ-χίων, αποκαλύπτει ακριβώς αυτό. Από το σύνολο των Α/Ω για τα υποβρύχια υλοποιούταν ένα μέρος και το υπόλοιπο αφορούσε τη μεταφορά ποσών σε συγκε-κριμένα πρόσωπα.

Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, συμ-βάσεις Α/Ω δεν υλοποιήθηκαν ποτέ. Εταιρίες ανέλαβαν ως υποχρέωση την παροχή υποκατασκευαστικού εργου σε ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες, αλλά στη συνέχεια δεν έπραξαν το παραμι-κρό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις στελεχών της αγοράς, την τελευταία 15ετία σχε-δόν το 60% των συμβάσεων των Α/Ω δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Ήδη αρκετές από τις περιπτώσεις αυτές όπως είχε αποκαλύ-ψει το Hot Doc, σε παλαιότερο τεύχος, έχουν πάρει το δρόμο για τη Δικαιοσύνη και έχει διαταχθεί από την Εισαγγελία Πρωτοδικών προκαταρκτική έρευνα.

Συμβάσεις που έληξαν και άλλες που... καθυστέρησαν Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με πληροφο-ρίες του Hot Doc, από το σύνολο των συμβάσεων Α/Ω, έχουν λήξει προγράμ-ματα πιστωτικής αξίας ύψους 2,9 δισ. ευρώ. Σε περίπου 3,5 δισ. υπολογίζονται τα προγράμματα που είναι ενεργά αλλά ακόμη δεν έχουν εκτελεστεί.

αντισταθμιστικα

οΧημα Για μιζεσωφεληματαΜίζες, προγράμματα που δεν υλοποιήθηκαν ποτέ ή καθυστέρησαν αδικαιο-λόγητα, εγγυητικές επιστολές που δεν εισπράχθηκαν, στελέχη του ΥΠΕΘΑ που έκαναν τα στραβά μάτια, απώλειες για το δημόσιο εκατομμυρίων ευρώ. Η ιστορία της υλοποίησης των Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων (Α/Ω) στη χώρα μας, θυμίζει κάτι από αστυνομικό και πολιτικό θρίλερ. Εγχώριοι μεσάζοντες με την ανοχή, αν όχι συνενοχή στελεχών, πολιτικών και μη, του ΥΠΕΘΑ φέρονται να έστησαν ένα ατελείωτο πάρτι. Ένα πάρτι που κόστισε από ότι φαίνεται στον έλληνα φορολογούμενο εκατομμύρια ευρώ.

Του Βαγγέλη Τριάντη

Εξοπλιστικά

Page 21: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 21

Στην περίπτωση των ληγμένων συμβά-σεων, το ελληνικό δημόσιο θα έπρεπε κανονικά να έχει εισπράξει τα 290 εκατ. ευρώ των εγγυητικών επιστολών καλής εκτέλεσης. Πρόκειται για τα χρήματα της αξίας των εγγυητικών επιστολών που κατέθεταν οι εταιρίες όταν υπέγραφαν τις συμβάσεις υλοποίησης και ανέρχο-νταν στο 10% της συνολικής πιστωτικής αξίας του προγράμματος.Σε περίπτωση που οι εγγυητικές αυτές δεν έχουν καταπέσει υπέρ του ελληνικού δημοσίου, τότε πρόκειται για καθαρή απιστία στελεχών του ΥΠΕΘΑ κατά του δημοσίου. Ακόμη όμως και να έχουν εισπραχθεί τα χρήματα των εγγυητικών επιστολών και πάλι θα πρέπει να αναζη-τηθούν τυχόν ευθύνες. Από την μία των εταιριών που ανέλαβαν να υλοποιήσουν τις συμβάσεις τις συμβάσεις αυτές και από την άλλη, των στελεχών του ΥΠΕΘΑ, πολιτικών και μη, που ήταν επιφορτι-σμένα με την πορεία υλοποίησης τους.Η αρμόδια διεύθυνση του ΥΠΕΘΑ όφειλε να ελέγχει σε τακτά χρονικά

διαστήματα την πορεία εκτέλεσης των συμβάσεων Α/Ω. Όπως άλλωστε είχε αποκαλύψει το Hot Doc, σχετική οδη-γία είχε δοθεί από τον Σεπτέμβριο του 2000. Πρόκειται για έγγραφο που φέρει την υπογραφή του τότε γενικού διευθυ-ντή της Γενικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών, Γεωργίου Κολίρη και αφορούσε κατευθυ-ντήριες οδηγίες για τα Α/Ω. Σύμφωνα με αυτήν οι επιτελείς της ΔΑΕ θα έπρεπε να επισκέπτονται σε τακτά χρονικά δια-στήματα διάφορες εταιρίες που είχαν αναλάβει την υλοποίηση Α/Ω και να υπο-βάλλουν προς τη ΓΔΑΕΕ σχετική έκθεση για την πορεία υλοποίησης των προγραμ-μάτων. Σε περίπτωση που εντοπίζονταν προβλήματα το ΥΠΕΘΑ θα μεριμνούσε για την ταχύτατη επίλυσή τους.

Εκκρεμούν συμβάσεις που υπεγράφησαν επί Γιάννου Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν έγινε ποτέ, τα στελέχη του ΥΠΕΘΑ «κατάπιαν» την οδη-γία Κολλίρη. Το αποτέλεσμα ήταν να επικρατήσει αλαλούμ στην υλοποίηση

Ο τρόπος με τον οποίο διοχετεύονταν τα χρήματα ήταν απλός. Μία σύμβαση Α/Ω υπογραφόταν υπερκοστολογημένη κατά πολλά εκατομμύρια ευρώ

Page 22: HotDoc 44

22 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

των Α/Ω. Είναι χαρακτηριστικό ότι συμβάσεις εκατομμυρίων εξακολου-θούν να εκκρεμούν ακόμη και σήμερα, δέκα και πλέον χρόνια από την υπο-γραφή τους. Αυτό που προκαλεί μεγάλη εντύπωση είναι το γεγονός ότι οι περισ-σότερες συμβάσεις που παραμένουν ακόμη ενεργές, αφορούν την περίοδο που στο τιμόνι του ΥΠΕΘΑ βρισκό-ταν ο Γιάννος Παπαντωνίου. Κάποιες άλλες, την περίοδο που ήταν υπουργός ο Άκης Τσοχατζόπουλος.Τέτοιες για παράδειγμα είναι η σύμ-βαση 22/2003 που αφορά την προμήθεια των ελικοπτέρων Απάτσι, η σύμβαση 20/2000 που αφορά τους κινητήρες των F16 από την εταιρία Pratt & Whitney, η σύμβαση 13/2003 που αφορά τα άρματα μάχης Leopard, η σύμβαση 21/2003 για τα ελικόπτερα NH-90 και η σύμβαση 4/2003 για τα αεροσκάφη C-27J.

Η οδηγία του τότε γενικού διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Εξοπλισμών, Γεωργίου Κολίρη, που δόθηκε το 2000 και αφορούσε κατευθυντήριες οδηγίες για τα Α/Ω, την οποία κατάπιαν τα στελέχη του ΥΠΕΘΑ.

Για τις συμβάσεις αυτές, όπως και για πολλές άλλες, η ΓΔΑΕΕ εξακολουθεί να πιστώνει ακόμη και σήμερα, ποσά εκατομμυρίων ευρώ. Κανείς δεν έχει ερευνήσει μέχρι στιγμής για ποιο λόγο οι συμβάσεις αυτές παραμένουν ανεκτέ-λεστες έπειτα από τόσα χρόνια. Όπως επίσης και για το κατά πόσο οι συμβάσεις αυτές μπορούν ακόμη να υλοποιηθούν. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές του Hot Doc από το χώρο των εξοπλιστικών προγραμμάτων, αρκετές από τις συμβάσεις αυτές είναι αδύνα-τον πλέον να υλοποιηθούν. Και αυτό διότι ήταν εξ αρχής εντελώς «μαϊμού» και η μόνη χρησιμότητά τους ήταν για να διακινηθεί το μαύρο χρήμα από τις μίζες. Τα όσα καταγγέλλουν χρήζουν άμεσης διερεύνησης από τις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές.Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές γίνεται προσπάθεια ώστε να παραταθεί η ισχύς τους και είτε να καταφέρουν να κουκουλωθούν είτε να οδηγηθούν σε διαιτησία στο εξωτερικό. Εκεί, με το σκεπτικό ότι από την πλευρά της διοίκησης συμβαίνουν πάντοτε διά-φορα μικρολάθη, πιστεύουν ότι έχουν ελπίδες να δικαιωθούν. Σε κάθε περί-πτωση οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να ξεσκονίσουν εξονυχιστικά τις συμβά-σεις Α/Ω και να αναζητηθούν ευθύνες στελεχών του ΥΠΕΘΑ ή ακόμη και πολιτικών προσώπων.

Aρκετές από τις συμβάσεις αυτές είναι αδύνατον πλέον να υλοποιηθούν. Και αυτό διότι ήταν εξ αρχής εντελώς «μαϊμού» και η μόνη χρησιμότητά τους ήταν για να διακινηθεί το μαύρο χρήμα από τις μίζες

Εξοπλιστικά

Page 23: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 23

με συνταΓη υποΒρυΧιωντισ ληΓμενεσ συμΒασεισ των α/ωο Βενιζελοσ αμνηστευσεΣε μια κίνηση ανάλογη με τα Αντισταθμιστικά Ωφελήματα (Α/Ω) των υποβρυχίων προχώρησε το 2010 ο τότε υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Βενιζέλος. Με δικό του νόμο, για τον οποίο δεν υπέγραψε όμως ποτέ τη σχετική υπουργική απόφαση, φρόντισε να δώσει παράταση σε όσες συμβάσεις είχαν λήξει ή παρέμεναν ανεκτέλεστες, αντί να υποβάλ-λει κυρώσεις και το ελληνικό δημόσιο να εισπράξει όσα προέβλεπαν οι ποινικές ρήτρες. Τέσσερα χρόνια μετά και με ευθύνη και όλων των διαδόχων του, η εν λόγω υπουργική απόφαση δεν έχει ακόμη υπογραφεί και το ελληνικό δημό-σιο έχει ζημιωθεί με αρκετά εκατομμύρια ευρώ.

Του Βαγγέλη Τριάντη

Page 24: HotDoc 44

24 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Το άρθρο 87 του νόμου 3883/2010 έδωσε τη δυνατότητα σε όσες εταιρίες οι συμβάσεις τους είχαν λήξει ή είχαν παραμείνει ανεκτέλεστες να καταθέσουν τις προτάσεις τους προκειμένου να πάρουν παράταση μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2014.

Ο κ. Βενιζέλος κατάφερε να αμνηστεύσει τις εταιρίες και τα στελέχη του ΥΠΕΘΑ από τις όποιες ευθύνες τούς βαρύνουν για τη μη εκτέλεση ή καθυστέρηση υλοποίησης των συμβάσεων

τ ο 2010 πολλές από τις συμ-βάσεις των Α/Ω που είχαν υπογραφεί τα προηγούμενα χρόνια είχαν λήξει, κάποιες

άλλες είχαν καθυστερήσει αδικαιολό-γητα και ήδη οι πρώτοι ψίθυροι για το κατά πόσο μπορούσαν να υλοποιηθούν είχαν κάνει την εμφάνισή τους στους διαδρόμους του ΥΠΕΘΑ. Τα στελέχη του ΥΠΕΘΑ βρίσκονταν σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Από τη μια, για όσες συμ-βάσεις είχαν λήξει, να εισπράξουν τα χρήματα των εγγυητικών επιστολών και να ενεργοποιήσουν τις προβλεπόμε-νες από τις αρχικές συμβάσεις ποινικές ρήτρες. Από την άλλη, για όσες παρέμε-ναν ενεργές αλλά είχαν καθυστερήσει, να αναζητήσουν ευθύνες για τις καθυστε-ρήσεις που σημειώνονταν, τόσο από την πλευρά των εταιριών όσο και από εκείνη των αρμόδιων στελεχών του ΥΠΕΘΑ που επέτρεψαν τις καθυστερήσεις.Ο τότε υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Βενιζέλος αποφάσισε να δώσει τη λύση. Με το άρθρο 87 του νόμου 3883/2010 έδωσε τη δυνατό-τητα σε όσες εταιρίες των οποίων οι

εισπράξει όσα προέβλεπαν οι ρήτρες των αρχικών συμβάσεων. Ξέχασε όμως μία λεπτομέρεια: Να υπογράψει τη σχετική υπουργική απόφαση. Με τον τρόπο αυτό το ελληνικό δημόσιο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εισπράξει τα χρήματα των εγγυητικών επιστολών, αλλά ούτε και να αναβιώσει τις συμβάσεις Α/Ω. Ο κ. Βενιζέλος κατάφερε να αμνηστεύσει τις εταιρίες και τα στελέχη του ΥΠΕΘΑ από τις όποιες ευθύνες τούς βαρύνουν για τη μη εκτέλεση ή καθυστέρηση υλοποί-ησης των συμβάσεων. Ο κ. Βενιζέλος δεν προχώρησε ποτέ στην υπογραφή της σχετικής απόφασης.Παρά τις συνεχείς επισημάνσεις εκ πρ-οσώπων της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, ευθύνες εταιριών αλλά και στελεχών του ΥΠΕΘΑ όχι μόνο δεν ανα-ζητήθηκαν ποτέ, αλλά η αρμόδια ΓΔΑΕΕ συνέχισε να πιστώνει εκατοντάδες εκα-τομμύρια ευρώ για συμβάσεις που είχαν υπογραφεί αρκετά χρόνια πριν και που κανονικά θα έπρεπε να έχουν περάσει από κόσκινο.

Μια ζημία που συνεχίζεται μέχρι σήμεραΤέσσερα χρόνια μετά, η υπογραφή της συγκεκριμένης υπουργικής απόφασης

συμβάσεις τους είχαν λήξει ή είχαν παρα-μείνει ανεκτέλεστες, να καταθέσουν τις προτάσεις τους προκειμένου να πάρουν παράταση μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2014, αντί να υποβάλει κυρώσεις στις εταιρίες και το ελληνικό δημόσιο να

Εξοπλιστικά

Page 25: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 25

την ώρα που για να κλείσει μια φορολο-γική υπόθεση είναι απαραίτητο πρώτα να εκκαθαριστούν όλες οι συμβάσεις; Το θέμα είναι ότι, τέσσερα χρόνια μετά, η κατάσταση με τις συμβάσεις Α/Ω παραμένει ακόμη η ίδια. Η εκκαθάριση δεν έχει ολοκληρωθεί, η αρμόδια ΓΔΑΕΕ εξακολουθεί να πιστώνει χρήματα και το ελληνικό δημόσιο έχει απολέσει έσοδα εκατομμυρίων ευρώ. Και αυτό με ευθύνη διαδοχικών υπουργών, που για κάποιους λόγους απέφευγαν να υπογράψουν τη συγκεκριμένη υπουργική απόφαση.

Καθάρισε και τις μίζες των Γερμανών Η αμνηστία όμως προς τις εταιρίες που είχαν αναλάβει την υλοποίηση των Α/Ω και τα στελέχη του ΥΠΕΘΑ δεν ήταν το μοναδικό εφεύρημα του κ. Βενιζέλου. Όπως είχε αποκαλύψει στο τεύχος 38 το Hot Doc, ο κ. Βενιζέλος ήταν ο αρχιτέκτονας της αμνήστευ-σης και των Γερμανών της HDW για τα Αντισταθμιστικά Ωφελήματα που δεν υλοποιήθηκαν σε συνεργασία με ελλη-νικές εταιρίες.Συγκεκριμένα, οι ελεγκτές του ΣΔΟΕ που ερεύνησαν τις επίμαχες συμβάσεις είχαν διαπιστώσει μια μαύρη τρύπα

Tέσσερα χρόνια μετά, η κατάσταση με τις συμβάσεις Α/Ω παραμένει ακόμη η ίδια. Η εκκαθάριση δεν έχει ολοκληρωθεί, η αρμόδια ΓΔΑΕΕ εξακολουθεί να πιστώνει χρήματα και το ελληνικό δημόσιο έχει απολέσει έσοδα εκατομμυρίων ευρώ

δεν έχει γίνει ακόμη πράξη. Ο ένας μετά τον άλλον όλοι οι υπουργοί που διαδέχθη-καν τον κ. Βενιζέλο ένιψαν προκλητικά τας χείρας τους για την υπογραφή της. Σε κάποιες περιπτώσεις προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα με έωλους ισχυρισμούς. Συγκεκριμένα, το 2012, τόσο ο σημερινός υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Μιχελάκης όσο και ο βουλευτής της ΔΗΜΑΡ Βασίλης Οικονόμου, κατέθεσαν ερώτηση προς τον τότε υπουργό Εθνικής Άμυνας Πάνο Παναγιωτόπουλο αναφορικά με τις συμ-βάσεις των Α/Ω και την υπογραφή της σχετικής υπουργικής απόφασης.Όσα αναφέρονται στις απαντήσεις εγεί-ρουν πολλά ερωτηματικά. Καταρχάς ο τότε υπουργός ανέφερε στις απαντήσεις του ότι η υλοποίηση των ενεργών συμβά-σεων εξελίσσεται ομαλά. Εάν ανατρέξει κανείς όμως στα ποσά που πιστώνει η ΓΔΑΕΕ, θα διαπιστώσει ότι δέκα και πλέον χρόνια από την υπογραφή των εν λόγω συμβάσεων παραμένουν ανεκτέλε-στα υπόλοιπα εκατομμυρίων ευρώ. Κάτι που μόνο σε ομαλότητα δεν παραπέμπει. Επίσης ο τότε υπουργός ανέφερε ότι όσες συμβάσεις έληξαν βρίσκονταν στο στάδιο της εκκαθάρισης, η οποία, όταν ολοκλη-ρωνόταν, το υπουργείο θα προέβαινε σε

δικαστική διεκδίκηση τυχόν αξιώσεων του ελληνικού δημοσίου σε συνεργασία με το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Το ερώτημα ωστόσο που τίθεται είναι για ποιο λόγο να γίνει εκκαθάριση και μετά να υπογραφεί υπουργική απόφαση,

Page 26: HotDoc 44

26 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

δεκάδων εκατομμυρίων, που υποτίθεται ότι προορίζονταν για τα Α/Ω της ανάθε-σης του έργου. Το συνολικό ποσό των Α/Ω ανέρχονταν σε 281.838.305 ευρώ. Από τα προγράμματα αυτά λίγα όμως εκπονήθηκαν. Οι ελεγκτές του ΣΔΟΕ εντόπισαν δεκάδες αλλοιώσεις μετά την υπογραφή της αρχικής σύμβασης, αναρίθμητες μεταβολές στα ποσά και αυθαίρετες αντικαταστάσεις προμηθευ-τών και τροποποιήσεις έργων. Εταιρίες που εμφανίζονταν να έχουν υπογρά-ψει συμβάσεις Α/Ω εκατομμυρίων δεν είχαν τιμολογήσει παρά ένα μέρος από τα προγράμματα αυτά. Κάποια άλλα προγράμματα, όπως για παρά-δειγμα η κατασκευή 1.000 βαγονιών

Η απάντηση του πρώην ΥΠΕΘΑ Πάνου Παναγιωτόπουλου προς τον βουλευτή της ΔΗΜΑΡ Βασίλη Οικονόμου, η οποία αναφέρει ότι οι συμβάσεις Α/Ω εξελίσσονται ομαλά.

από την HDW και η παράδοσή τους σε βάθος τετραετίας, αξίας 40 εκατ. ευρώ, δεν έγιναν ποτέ. Οι Γερμανοί ήταν στριμωγμένοι. Τα πρό-στιμα που έπρεπε να επιβληθούν και να εισπράξει το ελληνικό δημόσιο μόνο από τις φορολογικές παραβάσεις ανέρ-χονταν σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Σε αυτά θα πρέπει να συνυπολογιστούν επιπλέον έσοδα από την ενεργοποί-ηση των ποινικών ρητρών σε βάρος της HDW, όπως επίσης και η κατάπτωση των εγγυητικών επιστολών υπέρ του ελλη-νικού δημοσίου. Ο κ. Βενιζέλος είχε όμως διαφορετική γνώμη. Με τον νόμο 3885/2010, ο οποίος φέρει και την υπο-γραφή του Γιώργου Παπακωνσταντίνου, οι περισσότερες εγγυητικές επιστο-λές που είχε στα χέρια του το ελληνικό δημόσιο επιστράφηκαν. Με τον ίδιο νόμο όλες οι ρήτρες αποζημίωσης εξα-λείφθηκαν, ενώ η γερμανική εταιρία απαλλάχθηκε από την υποχρέωση επι-στροφής χρημάτων προς το δημόσιο ως αντάλλαγμα για το πάγωμα των αντι-σταθμιστικών. Ένα συγχωροχάρτι υπέρ των Γερμανών, σε βάρος των συμφερό-ντων του ελληνικού δημοσίου.Ακόμη χειρότερο είναι το γεγονός ότι με τροπολογία του κ. Βενιζέλου εξα-σφαλίστηκε ότι ουδέποτε στο μέλλον θα μπορούσαν να ελεγχθούν συμβάσεις που αφορούσαν την επίμαχη περίοδο και αφορούσαν μίζες των Γερμανών προς έλληνες αξιωματούχους. Ο τότε υπουρ-γός και σημερινός αρχηγός του ΠΑΣΟΚ φρόντισε να αχρηστεύσει τους ελέγχους του ΣΔΟΕ με τα εντυπωσιακά ευρήματα. Και αποδέχθηκε ως μοναδικό έγκυρο έναν έλεγχο ο οποίος δεν είχε καμία σχέση με τα ευρήματα των υπολοίπων.Η περίπτωση με τα Α/Ω των υποβρυχίων μοιάζει έντονα με αυτή του συνόλου των Α/Ω. Ο ευεργέτης και στις δύο περιπτώ-σεις δεν ήταν άλλος από τον σημερινό αρχηγό του ΠΑΣΟΚ.

Mε τροπολογία του κ. Βενιζέλου εξασφαλίστηκε ότι ουδέποτε στο μέλλον θα μπορούσαν να ελεγχθούν συμβάσεις που αφορούσαν την επίμαχη περίοδο και αφορούσαν μίζες των Γερμανών προς έλληνες αξιωματούχους

Εξοπλιστικά

Page 27: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 27

Γ ια να πιστωθεί ένα οποιοδήποτε ποσό προς ανάδοχες εται-ρίες από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας πρέπει να περάσει

από τη Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων, επικε-φαλής της οποίας είναι ο Δημήτρης Γεωργιόπουλος. Πρόκειται για εξαιρε-τικά στενό συνεργάτη του νυν υπουργού

Εξωτερικών Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος μάλιστα φρόντισε να εδραιώσει την παντοκρατορία Γεωργιόπουλου στη ΓΔΑΕΕ με υπουργική απόφαση, ώστε να μην μπορεί να κουνηθεί από τη θέση του για πέντε χρόνια!Έχοντας πλέον πλήρη ελευθερία κινήσεων, στις 28 Μαΐου 2013 ο Δ. Γεωρ-γιόπουλος υπέγραψε για τη σύμβαση

Α/Ω (ΣΑΩ) Νο21/03 προς τη ΣΟΝΑΚ του Θ. Λιακουνάκου, την έγκριση πίστωσης ποσού ονομαστικής αξίας 575.165 ευρώ και πιστωτικής αξίας 5.751.650 ευρώ. Στο επίμαχο έγγραφο τονίζεται πως πλέον το υπόλοιπο του ανεκτέλεστου έργου ανέρχεται στα 326.673.421 ευρώ, δηλαδή σε ονομαστική αξία 32.667.342 ευρώ. Το ερώτημα είναι εύλογο. Πώς ένα έργο Α/Ω, το οποίο σέρνεται από το 2003, εν έτει 2013 δεν έχει υλοποιηθεί; Και πώς αντιλαμβάνονται στη ΓΔΑΕΕ ότι θα γίνει κάτι τέτοιο με ανεκτέλεστο υπόλοιπο σχεδόν 33 εκατ. ευρώ; Διότι με αυτούς τους ρυθμούς, λογικά, η υλοποί-ησή του θα συμπέσει με την ανάπτυξη που φέρνει η κυβέρνηση Σαμαρά περί το 2050…Κάτι αντίστοιχο παρατηρείται και στην έγκριση πίστωσης που υπογράφει ο Γεωργιόπουλος μόλις ένα μήνα νωρίτερα, στις 16 Απριλίου 2013. Η συγκεκριμένη περίπτωση μάλιστα παρουσιάζει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς αφορά σε δύο προκαταβολές συνολικά

θωμασ λιακουνακοσ

ο αρΧων των εξοπλιστικωνΠολλές από τις συμβάσεις Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων (Α/Ω), αν και έχουν υπογραφεί από την περίοδο του Άκη Τσοχατζόπουλου και του Γιάννου Παπαντωνίου, που φτάνουν δηλαδή μέχρι τα πρώτα χρόνια του 2000, παρα-μένουν ανεκτέλεστες, γεγονός που τις θέτει αυτομάτως στη ζώνη των ύποπτων συμβάσεων Α/Ω για ροές μαύρου χρήματος και μιζών. Κάτι τέτοιο θα πρέ-πει να διερευνηθεί από τις εισαγγελικές αρχές. Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει το Hot Doc, ακόμα και σήμερα το ελληνικό δημόσιο συνεχίζει να πιστώνει τεράστια ποσά υπέρ αυτών των αναδόχων εταιριών. Σε εξέχουσα θέση, όπως φαίνεται και από τις επίμαχες πιστώσεις, βρίσκεται ο επιχειρηματίας Θωμάς Λιακουνάκος, το όνομα του οποίου έχει επανέλθει στο προσκήνιο της επικαι-ρότητας από την απολογία του προφυλακισμένου πρώην αναπληρωτή γενικού διευθυντή εξοπλισμών Αντώνη Κάντα.

Του Νίκου Ανδριόπουλου

Page 28: HotDoc 44

28 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

8,4 εκατ. ευρώ προς την KMW, αντι-πρόσωπος της οποίας στην Ελλάδα είναι ο Θωμάς Λιακουνάκος, για τη σύμ-βαση Α/Ω Νο13/03 (προγράμματα 20 και 22) και συγκεκριμένα για την κατα-σκευή ομοιωμάτων αρμάτων μάχης και πολυβόλων. Σύμφωνα ωστόσο με ασφαλείς πληροφορίες του Hot Doc, από την αγορά εξοπλιστικών της χώρας στην Ελλάδα δεν υπάρχει εταιρία που να κατασκευάζει τέτοιου τύπου ομοιώ-ματα. Δηλαδή η ΓΔΑΕΕ ξεπερνά κάθε προηγούμενο και φτάνει να δίνει και

προκαταβολές ύψους 30% για αμφίβολα Α/Ω, τα οποία έχουν υπογραφεί από το 2003 και παρέμεναν τουλάχιστον μέχρι το 2013 ανεκτέλεστα. Η τύχη των δύο συγκεκριμένων προγραμμάτων της επί-μαχης σύμβασης Α/Ω ίσως θα πρέπει να απασχολήσει τις αρμόδιες εισαγ-γελικές αρχές.Οι δύο συγκεκριμένες πιστώσεις για Α/Ω από τον Γεωργιόπουλο προς τον Θ. Λιακουνάκο αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου στο μείζον ζήτημα των Α/Ω. Μια ανασκόπηση του συνόλου των ποσών που εκταμιεύονται ακόμα και σήμερα για τα ύποπτα Α/Ω επιβε-βαιώνει πως πρόκειται για προγράμματα τα οποία παραμένουν ανεκτέλεστα για πάνω από μία δεκαετία και η ΓΔΑΕΕ πιστώνει ακόμα ποσά. Εφόσον τόσο καιρό δεν έχουν προχωρήσει τα έργα, αλλά παραμένουν ενεργά, η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου που κανονικά ελέγχει την ορθή πορεία εκτέλεσης των συμβάσεων, δεν θα έπρεπε να έχει καλέ-σει σε εξηγήσεις τις αναδόχους που είχαν αναλάβει τα Α/Ω;

Ο Κάντας καίει τον Λιακουνάκο Οι απαντήσεις στο εν λόγω ερώτημα καθί-στανται ακόμη πιο επιτακτικές αν λάβει κανείς υπόψη ότι ο προφυλακισμένος πρώην αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Εξοπλισμών, Αντώνης Κάντας, στην απολογία του, κατήγγειλε τον Θωμά Λιακουνάκο, εκπρόσωπο της KMW, ως έναν από τους… αναρίθμητους επιχειρη-ματίες και μεσάζοντες που του έδωσαν μίζες για να μη φέρει προσχώματα σε εξοπλιστικά προγράμματα της αρεσκείας τους. Σύμφωνα με την απολογία Κάντα, ο ίδιος είχε εκφράσει σημαντικές διαφωνίες για την προμήθεια των αρμάτων μάχης LEOPARD επί υπουργίας Γ. Παπαντωνίου. Όπως ανέφερε ο προφυλακισμένος Κάντας, «όταν ο Λιακουνάκος πληροφο-ρήθηκε ότι δεν ήμουν υποστηρικτής των αρμάτων και τηλεφωνικά επέμεινε να με συναντήσει, ίσως και γιατί είχε αλλάξει το καθεστώς των υπουργών. Έτσι περί τον Δεκέμβριο του 2001 τον δέχθηκα στο γραφείο μου. Ήξερα ότι ενδιαφέρεται για τα LEOPARD, αλλά δεν μου ανέφερε τίποτα. Μετά από λίγες μέρες ξαναζήτησε

1) Η ΓΔΑΕΕ το 2013 πιστώνει προκαταβολή 30% για Α/Ω που παραμένουν ανεκτέλεστα από το 2003 υπέρ εταιρίας συμφερόντων Λιακουνάκου.

2) Η ΓΔΑΕΕ ένα μήνα μετά πιστώνει ακόμα 570.000 ευρώ προς τη ΣΟΝΑΚ του Θ. Λιακουνάκου για Α/Ω που σέρνονται από το 2003. Μέχρι πότε θα θεωρούνται ενεργά και πότε άραγε θα υλοποιηθούν;

12

Page 29: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 29

και ήρθε στο γραφείο μου. Ήταν αργά το απόγευμα και μου είπε στο επίπεδο μου να μη φέρω κανένα πρόβλημα στη δια-δικασία προμήθειας των LEOPARD 2. Μαζί του κρατούσε και ένα σακ βουα-γιαζ, το οποίο φεύγοντας το άφησε στον καναπέ του γραφείου μου. Μόλις το αντι-λήφθηκα βγήκα από το γραφείο στην πόρτα και του είπα: “Ξέχασες την τσά-ντα”. Εκείνος γύρισε και μου είπε: “Είναι για εσένα, δεν την έχω ξεχάσει”. Μόλις έφυγε άνοιξα την τσάντα και διαπίστωσα ότι υπήρχαν εντός 600.000 ευρώ. Εγώ πράγματι έπαψα να φέρνω αντιρρήσεις για την προμήθεια αυτή και δεν ξαναμί-λησα για το θέμα ούτε στον υπουργό ούτε στο γενικό διευθυντή». Από την πλευρά του ο Θ. Λιακουνάκος διέψευσε κατη-γορηματικά όσα υποστήριξε ο Κάντας στην απολογία του, κάνοντας λόγο για αναξιοπιστία και σύγχυση του πρώην ανα-πληρωτή γενικού διευθυντή εξοπλισμών.

Σκιές υπέρογκου τιμήματος σε σύμβαση του ΓιάννουΈνα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αναμένεται να βρεθεί στο μικρο-σκόπιο των εισαγγελικών αρχών που ερευνούν τις αμαρτωλές συμβάσεις των εξοπλιστικών προγραμμάτων είναι το

κόστος τόσο αυτών καθαυτών των συμ-

βάσεων όσο και των σχετικών έργων

Α/Ω. Το Hot Doc έχει στη διάθεσή του

μια ανάλυση ειδημόνων από τον χώρο

των εξοπλιστικών για το πρόγραμμα Α/Ω

Νο 3, πιστωτικής αξίας 480.120.000

δολαρίων και ονομαστικής 40.010.000

δολαρίων. Το πρόγραμμα αυτό συνόδευε

την κύρια σύμβαση για την προμήθεια

των ελικοπτέρων Apache, 22/2003. Στην

ανάλυση εξετάζονται όλα τα πιθανά

σενάρια για την κατάρτιση του κόστους

των 40 εκατ. δολαρίων του συμβατικού

τιμήματος. Κύριος κατασκευαστής του

Α/Ω είναι η ΣΟΝΑΚ του Θ. Λιακουνάκου.

Στην ανάλυση λαμβάνονται ως δεδομέ-

νες όλες οι ανώτατες τιμές που μπορεί να

βρει κανείς στην αγορά για την υλοποί-

ηση των υποπρογραμμάτων του έργου

Α/Ω, ωστόσο το συμβολαιοποιημένο

τίμημα και πάλι φαντάζει υπέρογκο. Η

εν λόγω ανάλυση, η οποία δεν αποδει-

κνύει υπερκοστολόγηση αλλά μπορεί να

αποτελέσει έναν μπούσουλα στη διερεύ-

νηση του τιμήματος επί ημερών Γιάννου

Παπαντωνίου, είναι στην κατοχή του

Hot Doc και στη διάθεση των εισαγγελι-

κών αρχών εφόσον ζητηθεί.

Ο προφυλακισμένος πρώην αναπληρωτής γενικός διευθυντής εξοπλισμών, Αντώνης Κάντας

Άρμα μάχης LEOPARD

“Ο Λιακουνάκος ήρθε στο γραφείο μου και μου είπε στο επίπεδο μου να μη φέρω κανένα πρόβλημα στη διαδικασία προμήθειας των LEOPARD 2. Μαζί του κρατούσε και ένα σακ βουαγιαζ, το οποίο φεύγοντας το άφησε στον καναπέ του γραφείου μου. Μόλις έφυγε άνοιξα την τσάντα και διαπίστωσα ότι υπήρχαν εντός 600.000 ευρώ”

Page 30: HotDoc 44

30 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

η υπόθεση της διαιτησίας μεταξύ της Bombardier και του ελληνικού δημοσίου έχει να κάνει με τη μη υλο-

ποίηση των Α/Ω από την πλευρά της Bombardier, στο πλαίσιο της αγοράς 10 πυροσβεστικών αεροσκαφών τύπου Canadair CL-415 από την Ελλάδα, η οποία έγινε το 1999. Το έργο των Α/Ω προέβλεπε την παραγωγή κυτίων δια-νομής σε συνεργασία με την ελληνική εταιρία ΑΠΤΕΚ ΑΕ, συνολικού κόστους 25 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, όπως είχε αποκαλύψει το Hot Doc στο τεύχος 27, η παραγωγή του συνόλου των κυτίων δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζει η ΑΠΤΕΚ ΑΕ, η Bombardier με διάφο-ρες προφάσεις δεν εκπλήρωσε ποτέ τις υποχρεώσεις της και ακύρωσε την παραγ-γελία των κυτίων, παρά το γεγονός ότι είχε καταφέρει να εισπράξει το σύνολο του τιμήματος από το ελληνικό δημόσιο.Η υπόθεση πήρε τον δρόμο για τη Δικαιοσύνη. Η ΑΠΤΕΚ ΑΕ κατέθεσε αγωγή και ασφαλιστικά μέτρα κατά της Bombardier, όπως επίσης και μηνυ-τήρια αναφορά. Έκτοτε ξεκίνησε ένας δικαστικός μαραθώνιος μεταξύ των δύο πλευρών, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Όπως είχε αποκαλύψει το Hot Doc, πολλά ερωτηματικά προκαλούσε η στάση των στελεχών της ΓΔΑΕΕ. Αντί να πράξουν τα δέοντα για τη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου, διευ-κόλυναν με τη στάση τους την καναδική εταιρία. Είναι χαρακτηριστικό ότι ποτέ δεν έλεγξαν την πορεία υλοποίησης της σύμβασης, ούτε και έλαβαν εκθέσεις προόδου από την εταιρία, παρά μόνο έπειτα από τις καταγγελίες της ΑΠΤΕΚ. Επίσης ποτέ δεν ενεργοποίησαν όσα

προέβλεπε η αρχική συμφωνία σε περί-πτωση που η διάρκεια υλοποίησης της σύμβασης ξεπερνούσε τα 4 χρόνια. Ήδη με αφορμή το δημοσίευμα του Hot Doc διατάχθηκε προκαταρκτική έρευνα από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, τα αποτελέσματα της οποίας αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον.

Στο Διεθνές Δικαστήριο του Παρισιού Το 2008 η Bombardier πήγε το ελληνικό δημόσιο στο Διεθνές Δικαστήριο του

Παρισιού. Η καναδική εταιρία ζήτησε να της επιστραφεί η εγγυητική επιστολή για τα Α/Ω και να απαλλαγεί πλήρως από τις υποχρεώσεις της. Για την υπόθεση γνω-μοδότησε και το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ). Συγκεκριμένα με την υπ’ αριθμ. 93/11 γνωμοδότηση έκρινε ότι το ελληνικό δημόσιο μπορούσε να ακολουθήσει την προβλεπόμενη διαδι-κασία για επιβολή ποινικών ρητρών στην έκδοση πράξης επιβολής σε βάρος του προμηθευτή, δίχως να απαιτείται προ-ηγουμένως η επίλυση των διαφορών

Δημητρησ ΓεωρΓιοπουλοσο ανθρωποσ του Βενιζελουστην υπηρεσια τησ BOmBardier

Ένα πρωτοφανές σκάνδαλο εκτυλίχθηκε στους διαδρόμους του υπουργείου Εθνικής Άμυνας με πρωταγωνιστή τον επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών ΓΔΑΕΕ Δημήτρη Γεωργιόπουλο. Η καναδική εταιρία Bombardier κατάφερε να κερδίσει τη διαιτησία με το ελληνικό δημόσιο στο Διεθνές Δικαστήριο στο Παρίσι για το θέμα των offset. Μια υπόθεση που χρί-ζει άμεσης διερεύνησης τόσο από την πλευρά του υπουργού Εθνικής Άμυνας όσο και από την πλευρά των εισαγγελικών αρχών, προκειμένου να διερευνη-θεί ο ρόλος που έπαιξε η αρμόδια ΓΔΑΕΕ.

Του Βαγγέλη Τριάντη

Εξοπλιστικά

Page 31: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 31

ύψους 13.868.354,40 ευρώ. Τα χρήματα έπρεπε κανονικά να εισπραχθούν εντός 3 ημερών. Ωστόσο κάτι τέτοιο έγινε μερι-κούς μήνες μετά και συγκεκριμένα στις 19 Δεκεμβρίου 2013.

Για πολιτική και όχι στρατιωτική χρήση Μερικές ημέρες μετά, το ευρωπαϊκό δικαστήριο εξέδωσε απόφαση. Το περι-εχόμενό της μόνο τιμητικό δεν ήταν για τη χώρα μας. Το δικαστήριο έκανε δεκτό το αίτημα της Bombardier.

Στη σελίδα 39 της απόφασης του Δικαστηρίου περιέχεται επιστολή του κ. Γεωργιόπουλου με ημερομηνία 1/01/2010 το οποίο ανέφερε ότι τα αεροπλάνα αυτά, τα CL-415 δεν μπορεί να θεωρηθούν ως στρατιωτικά αεροσκάφη.

με συμφωνία. Κάτι που όμως δεν απο-δέχθηκε η Bombardier, η οποία στις 10/04/2012 ζήτησε την έγγραφη διαβε-βαίωση της ΓΔΑΕΕ ότι δεν θα επιβάλει ποινικές ρήτρες. Τελικά η ΓΔΑΕΕ με την υπ’ αριθμ. 88/12 γνωμοδότησή της αποφάσισε ομόφωνα υπέρ της επιβο-λής ποινικών ρητρών στην Bombardier. Στις 17 Ιουλίου 2013 ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Αβραμόπουλος απο-φάσισε την επιβολή ποινικών ρητρών σε βάρος της Bombardier και την είσπραξη της εγγυητικής επιστολής

Αντί να πράξουν τα δέοντα για τη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου, διευκόλυναν με τη στάση τους την καναδική εταιρία

Page 32: HotDoc 44

32 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Ότι δηλαδή στην προκειμένη περί-πτωση δεν ισχύουν τα Α/Ω, καθώς σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό νόμο δεν προβλέπονται offset για μη στρατιωτικά προγράμματα. Για να γίνει όμως αυτό έβαλε το χέρι του ο κ. Γεωργιόπουλος. Συγκεκριμένα στη σελίδα 39 της από-φασης του δικαστηρίου περιέχεται επιστολή του κ. Γεωργιόπουλου με ημε-ρομηνία 1/01/2010, η οποίσ ανέφερε ότι τα αεροπλάνα αυτά, τα CL-415, δεν μπορεί να θεωρηθούν ως στρατιωτικά αεροσκάφη. Κάτι τέτοιο υποστήριξε στο δικαστήριο και απόστρατος αξιω-ματικός της Πολεμικής Αεροπορίας της χώρας μας. Ό,τι ακριβώς ισχυριζόταν και η Bombardier προκειμένου να απαλλα-γεί από αυτά. Ωστόσο, ο ισχυρισμός του κ. Γεωρ-γιόπουλου προκαλεί πολλά ερωτηματικά. Και αυτό διότι σε απάντησή της προς το ΝΣΚ η ΓΔΑΕΕ υποστήριζε ακριβώς το

αντίθετο. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Φ. 093.351/Σ86/10-1-13/ΓΔΑΕΕ/ΔΑΠΚΣ της ΓΔΑΕΕ προς το ΝΣΚ, η προμήθεια των CL-415 αφορά υλοποίηση εξοπλιστι-κού προγράμματος που έγινε σύμφωνα με το ΠΔ 284/89 και αφορά σε προμήθεια αμυντικού υλικού. Η προμήθεια αυτή χαρακτηρίστηκε από τον τότε ΥΕΘΑ ως Ειδικό Εξοπλιστικό, έτυχε της έγκρισης του ΚΥΣΕΑ και αφορά σε αεροσκάφη που έχουν διπλή χρήση και συμβάλλουν στην εθνική άμυνα τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρού πολέμου, όπως είχε υπο-στηρίξει και το Γενικό Επιτελείο της Αεροπορίας με το Φ.093/ΕΠ821324/30-11-12/ΓΕΑ/Δ2, το οποίο κοινοποιήθηκε και στο ΝΣΚ. Το πως συμβάλλουν στην εθνική άμυνα αεροπλάνα που προορίζο-νται μόνο για πολιτική χρήση είναι κάτι που πρέπει ο κ. Γεωργιόπουλος να απα-ντήσει. Σε διαφορετική περίπτωση είναι άμεσα εκτεθειμένος.

πενταετησ θητεια και ανεξελεΓκτεσ πιστωσεισ

Ο σημερινός επικεφαλής της ΓΔΑΕΕ δεν είναι ένας τυχαίος αξι-ωματικός. Υποπτέραρχος ε.α. και επίτιμος αρχηγός του ΓΕΑ, θεω-ρείται ως ένας αξιωματικός φίλα προσκείμενος στο χώρο του ΠΑΣΟΚ. Την περίοδο 1990-1993 μαζί με άλλους ομοϊδεάτες του αξιωματικούς, συγκρούστηκαν με την τότε ηγεσία του ΓΕΑ και με την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Το 1992 αποστρατεύτηκε. Όχι όμως για πολύ. Το 1993 η ανάληψη της εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου σήμανε την επαναφορά του στην ΠΑ. Η επα-ναφορά αυτή συνοδεύτηκε με τη σταδιοδρομία στα υψηλότατα κλι-μάκια της ΠΑ μέχρι και το 2005 που αποστρατεύτηκε. Συνάδελφοί του τόν χαρακτη-ρίζουν ως το «πουλέν» του σημερινού αρχηγού του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελου Βενιζέλου. Ο τελευ-ταίος ήταν αυτός που τον τοποθέτησε το 2010 στη θέση του επικεφαλής της ΓΔΑΕΕ. Μία θέση νευραλγική που έχει να κάνει με τα εξοπλιστικά προγράμ-ματα της χώρας και τις συμβάσεις Α/Ω. Μάλιστα ο κ. Βενιζέλος φρό-ντισε ο στενός του συνεργάτης να παραμείνει ακλόνητος σε αυτή τη θέση για τα επόμενα πέντε χρό-νια. Η θητεία του στη ΓΔΑΕΕ, έχει προκαλέσει αρκετούς ψιθύρους στους διαδρόμους του ΥΠΕΘΑ. Ειδικότερα για τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται τις συμβάσεις Α/Ω. Από το 2010 που ανέλαβε, έχει πιστώσει αρκετά εκατομ-μύρια ευρώ ονομαστικής αξίας σε συμβάσεις Α/Ω που παραμέ-νουν ανεκτέλεστες εδώ και πολλά χρόνια. Όπως για παράδειγμα οι συμβάσεις των εταιριών του Θωμά Λιακουνάκου στον οποίο έχουν ασκηθεί ποινικές διώξεις σε βαθμό κακουργήματος, στον οποίο πίστωνε χρήματα για την υλοποίηση των συμβάσεων.

Η απόφαση Βενιζέλου με την οποία τοποθετεί τον κ. Γεωργιόπουλο στη θέση του επικεφαλής της ΓΔΑΕΕ και μάλιστα με πενταετή θητεία.

Page 33: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 33

ο Κάντας σε δύο σημεία της απολογίας, υπογραμμίζο-ντας ότι δεν μπορεί να το αποδείξει, βάζει στο κάδρο

των αποδεκτών παράνομων πληρω-μών και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας που διαδέχθηκε τον φυλακισμένο Άκη Τσοχατζόπουλο, Γιάννο Παπαντωνίου, επικαλούμενος την κοινή λογική αλλά και όσα ακούγονταν σε πηγαδάκια της Μεσογείων. «Όταν δόθηκαν τα 600 σε εμένα, ο οποίος έφυγα πριν την υπο-γραφή και υλοποίηση της σύμβασης, με βάση τον κοινό νου θεωρώ απίθανο να μην πήραν παράνομες προμήθειες οι από πάνω μου που αναφέρατε και θεωρώ βέβαιο ότι αυτά τα ποσά θα ήταν πολύ μεγαλύτερα από τα δικά μου. Αυτό το συμπέρασμα εξάγεται με την κοινή λογική χωρίς να μπορώ να κατονομάσω ή να φέρω αποδείξεις».Ο Ευσταθίου στην απολογία του, από την άλλη, σε ερώτηση του ανακριτή ισχυρί-ζεται ότι δεν γνωρίζει τίποτα για μίζες πολιτικών προσώπων, κατονομάζοντας μόνο 10 στρατιωτικούς αξιωματούχους. Με την κατακλείδα του ωστόσο έβαλε φωτιά στις πολιτικές ηγεσίες που διαδέ-χθηκαν τον Άκη στη Μεσογείων. Στην ερώτηση για το σύνολο των χρημάτων που δόθηκαν για παράνομες μίζες για το πρό-γραμμα των υποβρυχίων ASRAD, ο πρώην εκπρόσωπος της γερμανικής εταιρίας STN

οι απολοΓιεσ που σφαζουνμε το ΒαμΒακι το Γιαννο

Την ώρα που οι εισαγγελικές αρχές βρίσκονται στο κυνήγι των χαμένων εκατομμυρίων στους ανά τον κόσμο φορολογικούς παραδείσους των offshore, στελέχη του ΥΠΕΘΑ που έχουν διατελέσει σε κομβικές θέσεις και έχουν προικοδοτήσει με τις υπογραφές τους εξοπλιστικά εκατοντάδων εκατομμυρίων νιώθουν να πλησιάζει απειλητικά ο πέλεκυς της Δικαιοσύνης. Οι μέχρι στιγμής απολογίες των δύο κεντρικών προσώπων του σκανδάλου, Αντώνη Κάντα και Παναγιώτη Ευσταθίου, έχουν μία κοινή συνισταμένη. Βάζουν στο κάδρο των ευθυνών και τον Γιάννο Παπαντωνίου.

Του Νίκου Ανδριόπουλου

Atlas Elektronik σημειώνει ότι δόθηκαν περίπου 3 εκατομμύρια ευρώ μίζες από το 2001 έως το 2005, ενώ από το 2005 και μετά δόθηκαν ακόμα 5 εκατομμύρια ευρώ.Κατ’ αυτόν τον τρόπο ο Ευσταθίου βάζει στο κάδρο των ερευνών όχι μόνο τον Γιάννο Παπαντωνίου, που διαδέ-χθηκε τον Άκη, αλλά και τον έτερο πρώην υπουργό Εθνικής Άμυνας, Σπήλιο Σπηλιωτόπουλο. Ερωτηθείς από τον ανα-κριτή για ποιον λόγο τον Δεκέμβριο του 2005 είχε συνάντηση ο πρόεδρος της RHEINMETAL AG με τον τότε υπουργό Άμυνας Σπήλιο Σπηλιωτόπουλο, ο κατηγορούμενος απάντησε: «Αυτός ήθελε να κάνει μια εθιμοτυπική επί-σκεψη στον τότε υπουργό, ο οποίος ήταν ο Σπ. Σπηλιωτόπουλος. Από ό,τι θυμάμαι, η επίσκεψη περιορίστηκε σε εθιμοτυπικά θέματα».Όποια και να είναι η αλήθεια, φαντά-ζει εξωπραγματικό να έχει στηθεί όλος αυτός ο χορός εκατομμυρίων κάτω από τη μύτη της εκάστοτε πολιτικής ηγε-σίας του υπουργείου, χωρίς αυτή να έχει την παραμικρή ιδέα. Οι έρευνες των εισαγγελικών αρχών αναμένεται να επικεντρωθούν πλέον, πέραν των στρα-τιωτικών αξιωματούχων που φέρονται να έχουν χρηματιστεί, και στους διατελέσα-ντες στο χαρτοφυλάκιο Εθνικής Άμυνας την μετά Άκη εποχή.

Εξοπλιστικά

Page 34: HotDoc 44

34 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Του Θανάση Καρτερού

Masqué. Doc

Στην Ελλάδα όμως του Σίμου, της Μισέλ και του Άδωνη, τα πάντα όταν

πρόκειται για την αριστερά τα αναλαμ-βάνει ο Προκρούστης – που αν ζούσε θα διέθετε όχι κλίνη αλλά μονταζιέρα. Αρκεί να πληγεί ο ΣΥΡΙΖΑ, να τρομάξουν οι νοι-κοκυραίοι, να ανατριχιάσει η (καλή) κοι-νωνία με τις επίφοβες συνιστώσες. Έτσι εφευρέθηκε μετά την απόδραση του Χριστόδουλου Ξηρού και η «συνιστώσα της τρομοκρατίας». Αυτή τη φορά μάλι-στα οι ένοχοι σχεδόν επικηρύχτηκαν, καθώς δόθηκε πλήρης κατάλογος τόσο των ονομάτων όσο και των ανομημάτων τους.Ας αφήσουμε τα ονόματα – όποιος το επιθυμεί μπορεί να τα βρει, έτσι ακρι-βώς όπως τα δημοσιοποίησε το τμήμα χαφιέδων της ΝΔ. Ποια όμως είναι τα ανομήματα που εντάσσουν όχι μόνο τους συγκεκριμένους ανθρώπους αλλά και την αξιωματική αντιπολίτευση στον αστερισμό της τρομοκρατίας; Πρώτον, κάποιοι ήταν μάρτυρες υπεράσπισης στη δίκη της 17 Νοέμβρη. Δεύτερον, κάποιοι συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις για τα δικαιώματα των φυλακισμένων, για τη μεταχείρισή τους, για τη στήριξη των αιτημάτων τους. Και τρίτον, ένας του-λάχιστον είναι δικηγόρος ειδικευμένος σε ζητήματα τρομοκρατίας.Εδώ πια πρέπει ο καθένας, όποιο κομ-ματικό θεό κι αν προσκυνάει, να χωρίσει τα τσανάκια του από τις λογικές της εκδίκησης, των λευκών κελιών και της ρουφιανιάς που ενδύονται τον μανδύα της τάξης. Διότι πού ακριβώς μας πηγαί-νουν όταν μάρτυρες, συνήγοροι, ή και φορείς μιας όσο θέλετε υπερβολικής ευαισθησίας για τα ανθρώπινα δικαιώ-ματα στιγματίζονται ως τρομοκράτες; Όταν δηλαδή η προάσπιση και άσκηση δικαιωμάτων που η δημοκρατία αναγνω-ρίζει θεωρείται ενοχή και συνενοχή με κατηγορούμενους ή κατάδικους;

Αν δηλαδή κατασκευάσουμε –τίποτε ευκολότερο– ένα κατάλογο στελεχών, βουλευτών, ακόμα και υπουργών της δεξιάς που υπερασπίστηκαν και υπερα-σπίζονται εμπόρους ναρκωτικών, είτε ως συνήγοροι είτε ως μάρτυρες, τότε μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η ΝΔ διαθέτει «συνιστώσα διακίνησης ηρω-ίνης»; Αν μάλιστα εφαρμόσουμε αυτή τη λογική τώρα, αυτή τη στιγμή, που ο Στουρνάρας και ο Σαμαράς εμφανί-ζονται ως μάρτυρες υπεράσπισης της κατηγορούμενης για βαρύτατα αδική-ματα Σακελλαρίου του ΤΧΣ, μπορούμε να συμπεράνουμε ευλόγως ότι και οι δυο είναι συνένοχοί της; Και ιδεολό-γοι της ρεμούλας για την οποία εκείνη κατηγορείται; Ε;Κάποιος πρέπει να τους μαζέψει εκεί στη ΝΔ. Διότι με αυτού του είδους τις τρομοκρατικές πρακτικές διασύρουν τη χώρα, υπονομεύουν τη δημοκρατία, ενοχοποιούν δικαιώματα και στιγ-ματίζουν ανθρώπους. Όταν μάλιστα βάζουν στο κάδρο της τρομοκρατίας την αξιωματική αντιπολίτευση (!), τότε αποδεικνύονται και ανόητοι. Γιατί από τη μια εμφανίζουν την Ελλάδα ως χώρα δημοκρατική, ευνομούμενη και πρόθυμη για θυσίες, κι από την άλλη καταγγέλλουν ότι η τρομοκρατία έχει διαβρώσει το πολιτικό σύστημα – μέχρι την αυριανή κυβέρνηση.Όλο αυτό το καραγκιοζιλίκι είναι επι-κίνδυνο. Διότι όταν προβιβάζει ο Σπαθάρης τον Καραγκιόζη σε φούρ-ναρη δεν γκρεμίζεται κανένας φούρνος. Όταν όμως ο Σαμαράς προβιβάζει τον Κουφοντίνα σε πρωθυπουργό τότε γκρεμίζονται πολλά. Εκτός πια κι αν αλλού το πάνε ορισμένοι και ονειρεύ-ονται το έργο ο Σαμαράς λοχίας…

Ε, όσο να ’ναι, μια συμπάθεια για τους τρομοκράτες κάποιοι στο ΣΥΡΙΖΑ την έχουν. Προσοχή στη λεπτομέρεια όμως: Η συμπάθεια αυτή εκδηλώνεται όχι όταν οι τρομοκράτες ασκούν τις αιματηρές τρομοκρατικές τους επιχειρήσεις, αλλά όταν ασκούνται πάνω τους οι κρατικές αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις. Όταν δικάζονται, όταν βρίσκονται απομονωμένοι, ρημαγμένοι και διαλυμένοι στις φυλακές, όταν προσπαθούν να μειώσουν τις ποινές τους, να νοσηλευτούν ή να αποφυλακιστούν λόγω βλάβης της υγείας τους. Τέτοια πράγματα.

Ο Κουφοντίνας πρωθυπουργός!

Page 35: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 35

Page 36: HotDoc 44

36 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Ειρηνοδικεία

σ οκαρισμένοι από τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, οι ευρω-παίοι ηγέτες υποσχέθηκαν δύο πράγματα στους λαούς τους

μετά το 1945: Οικονομική πρόοδο και διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμά-των. Θεσμικά οι βάσεις τέθηκαν το 1949 με τη δημιουργία του Συμβουλίου της Ευρώπης, το οποίο η πρώτη Σύμβαση που υιοθέτησε, ένα χρόνο αργότερα, ήταν αυτή για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών.Φαίνεται όμως πως τα τελευταία χρό-νια οι ευρωπαϊκές πολιτικές ανάγκασαν αρκετά κράτη να υποβάλλουν στους πολίτες τους πολιτικές λιτότητας άνευ προηγούμενου. Στην Ελλάδα οι απο-φάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του Eurogroup κ.ά., και πάντα υπό την αγαστή συνεργασία των ελληνικών κυβερνήσεων, επηρέασαν ακόμα και τον τομέα της Δικαιοσύνης και κατ’ επέκταση τα ανθρώπινα δικαιώματα, πάνω στα οποία βασίστηκε η δημιουργία της σύγχρονης Ευρώπης. Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες οδηγήθηκαν στη

φτωχοποίηση, έχοντας υποστεί μειώ-σεις μισθών, συντάξεων και μαζικές απολύσεις fast track στο όνομα των διαρθρωτικών αλλαγών. Αναπόδραστα επηρεάστηκε και η δυνατότητα χιλιά-δων δανειοληπτών να αντεπεξέλθουν στις δανειακές τους υποχρεώσεις προς τις τράπεζες. Τον Ιούλιο του 2010 η ελληνική πολιτεία, σε μια προσπάθεια να διορθώσει την κατάσταση, έθεσε σε εφαρμογή τον περιβόητο νόμο 3869/10, τον γνωστό ως «νόμο Κατσέλη». Έτσι χιλιάδες υπερχρεωμένοι Έλληνες, ως φυσικά πρόσωπα, θα ρύθμιζαν όλων των τύπων τις οφειλές τους, πιστωτικές κάρτες και δάνεια (ανοιχτά, καταναλω-τικά, στεγαστικά, πρώτης κατοικίας, πρώτης κατοικίας από τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας και από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, δάνεια επισκευαστικά κατοικίας κτλ.).Ο νόμος στην πράξη λειτουργεί ως εξής: Μέχρι τον Ιούνιο του 2013 και πριν από την τροποποίησή του από τον ν. 4161/2013, προέβλεπε προσπάθεια εξωδικαστικού συμβιβασμού μεταξύ οφειλέτη και τράπεζας. Σε περίπτωση

μη ευόδωσης αυτού, ο δανειολήπτης

έκανε αίτηση στο Ειρηνοδικείο, όπου

εκεί πλέον το δικαστήριο, εάν έκρινε

ότι δεν επαρκούν τα περιουσιακά στοι-

χεία και εισοδήματα του οφειλέτη για

την αποπληρωμή, προχωρούσε στη ρύθ-

μιση των οφειλών. Από τον Ιούνιο και

μετά, με τον ν. 4161/2013, καταργή-

θηκε ο εξωδικαστικός συμβιβασμός και

αντικαταστάθηκε με τον προδικαστικό

συμβιβασμό, ο οποίος λαμβάνει πλέον

χώρα σε επίπεδο προσωρινής διαταγής.

Αυτό όμως που δεν υπολόγισαν οι πολι-

τικοί ιθύνοντες ήταν ότι ο ραγδαία

αυξανόμενος αριθμός των υπερχρεωμέ-

νων Ελλήνων συνεπάγεται και ανάλογη

αύξηση του αριθμού των αιτήσεων προς

τα Ειρηνοδικεία, σε τέτοιο βαθμό που

το ελληνικό δικαστικό σύστημα να έχει

μπλοκάρει, αδυνατώντας να αποδώσει

δικαιοσύνη στους πολίτες. Αυτομάτως

η άτεγκτη στάση των ευρωπαίων εταί-

ρων και των τελευταίων ελληνικών

κυβερνήσεων για νέα μέτρα διευκολύ-

νει την Ελλάδα στην καταστρατήγηση

μιας βασικής ευρωπαϊκής αρχής: Να

η ρύθμιση χρεών απορρυθμίζει τη Δικαιοσύνη

Εκδίκαση υποθέσεων έως και το 2025Στα πινάκια των Ειρηνοδικείων όλης της χώρας στριμώχνονται μήνα με τον μήνα χιλιάδες υποθέσεις που αφορούν ρυθμίσεις οφειλών. Ίσως όμως πολλοί εκ των οφειλετών δεν ζήσουν μέχρι την ημέρα της δίκης γιατί –κατά πανευρωπαϊ κή πρωτοτυπία– σε αναρίθμητες υποθέσεις η πράξη ορισμού συζήτησης (δικάσιμος) φτάνει έως και το... 2025. Όπως έλεγε και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: «Δικαιοσύνη που αργεί να αποδοθεί συνεπάγεται αρνησιδικία» (justice too long delayed is justice denied).

Του Βαγγέλη Γεωργίου

Page 37: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 37

δικάζονται όλοι δίκαια, δημόσια και εντός λογικής προθεσμίας.

Εύλογος χρόνος αλλά παράλογος ειρηνοδίκης«Παν πρόσωπον έχει δικαίωμα όπως η υπόθεσίς του δικασθή δικαίως, δημοσία και εντός λογικής προθεσμίας …», ανα-φέρεται στα καθόλου ψιλά γράμματα στην πρώτη παράγραφο του άρθρου 6 της Σύμβασης για την προάσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (1950). Ο εύλογος χαρακτήρας της διάρκειας μιας διαδικασίας, δηλαδή η ταχύτητα εκδίκασης μιας υπόθεσης, εξαρτά-ται από τις συνθήκες της υπόθεσης και λαμβανομένων υπόψη των κριτηρίων που έχουν καθιερωθεί από τη νομολογία και ειδικότερα την πολυπλοκότητα της υπόθεσης. Σημαντικό επίσης ρόλο παί-ζει η συμπεριφορά του προσφεύγοντος και εκείνης των αρμοδίων αρχών, καθώς και του διακυβεύματος της διαφοράς για τους προσφεύγοντες. Παρ’ όλα αυτά όμως, η εκδίκαση υποθέσεων υπερχρε-ωμένων νοικοκυριών δεν παρουσιάζει

της προσωρινής διαταγής κατά το άρθρο 781 Κ.Πολ.Δ., η οποία πρέπει να καθορί-ζεται υποχρεωτικά μέσα σε διάστημα δύο μηνών από την κατάθεση της αίτησης, και μία για τη συζήτηση (δικάσιμος) της αίτησης, η οποία πρέπει να προσδιορί-ζεται υποχρεωτικά εντός έξι μηνών μετά την ημερομηνία της κατάθεσης.Η θεωρία όμως απέχει πολλά εξάμηνα από την πράξη, καθότι για το 2012 μόνο το Ειρηνοδικείο Αθηνών έκλεισε με περί-που 6.000 καταγεγραμμένες υποθέσεις στα πινάκια, ενώ για το 2013 ήδη ξεπερ-νάνε τις 8.000 μέχρι τον Νοέμβρη. Σε πολλά Ειρηνοδικεία στην Αττική δεν υπάρχει καμία δικάσιμος ημερο-μηνία πριν το 2018, που αποτελεί την καλύτερη περίπτωση προσέγγισης του εύλογου χρόνου που ορίζει ο νόμος. Τα πρωτεία στην αργοπορία καθυστέ-ρησης απόδοσης της δικαιοσύνης τα έχει το Ειρηνοδικείο Νέας Ιωνίας, που δίνει δικάσιμο το καλοκαίρι του 2025. Ενδεικτικά, σε έκθεση κατάθεσης δικο-γράφου αίτησης που κατατέθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2013 δίνεται δικάσιμος στις 4 Μαρτίου 2025, ενώ η ημερομηνία

Σε πολλά Ειρηνοδικεία στην Αττική δεν υπάρχει καμία δικάσιμος ημερομηνία πριν το 2018, που αποτελεί την καλύτερη περίπτωση προσέγγισης του εύλογου χρόνου που ορίζει ο νόμος

καμία πολυπλοκότητα, ενώ και η ελλη-νική νομοθεσία δεν δίνει περιθώρια παρερμηνειών του λεγόμενου εύλογου χρόνου. Από τη στιγμή που κατατίθεται η αίτηση στο ειρηνοδικείο (άρ. 4 του ν. 3869/2010) προσδιορίζονται δύο ημερο-μηνίες δικασίμου: Μία για τη συζήτηση

Page 38: HotDoc 44

38 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Ειρηνοδικεία

προδικαστικού συμβιβασμού ή προσω-ρινής διαταγής προσδιορίζεται από τον δικαστή τον Φεβρουάριο του 2014, τεσ-σεράμισι μήνες μετά. Μέσα δηλαδή στο ίδιο έγγραφο υπάρχουν ήδη δύο κατά-φωρες παραβάσεις: Η μεν δίκη θα γίνει ύστερα από 12 χρόνια, δηλαδή ο 24πλά-σιος χρόνος από αυτόν που ορίζει ο νόμος, ενώ προσωρινή διαταγή με δυό-μισι μήνες καθυστέρηση. Υπάρχουν ακόμη περιπτώσεις δανειοληπτών που είναι άνω των 70 ετών, που σημαίνει ότι πολλοί από αυτούς ίσως να μην προ-λάβουν βιολογικά την ημερομηνία της δίκης, μεταθέτοντας έτσι τα οικονομικά βάρη στους κληρονόμους τους.Για εκείνους που πιστεύουν ότι η προ σωρινή διαταγή είναι σωτήρια, δυστυχώς η πραγματικότητα είναι δια-φορετική. Είναι ενδεικτικό ότι αυτή σε κάθε περίπτωση δεν λύνει το πρό-βλημα του δανειολήπτη, αφού πρόκειται για πρόσκαιρη (υποτίθεται) ρύθμιση της κατάστασης. Για παράδειγμα, αν κάποιος δύσμοιρος οφειλέτης αναγκα-στεί να πληρώσει από την προσωρινή διαταγή υψηλές δόσεις, είναι πιθανό να μην καταφέρει να είναι συνεπής, έτσι ώστε όταν έρθει η χρονιά της δικασίμου το δικαστήριο να έχει νομικό έρεισμα να τον βγάλει από τον νόμο Κατσέλη. Η χαριστική βολή είναι ίσως ότι ο νόμος δεν επιτρέπει να κάνεις έφεση σε απόφαση προσωρινής διαταγής, στενεύοντας

έτσι απελπιστικά τα περιθώρια για τον δανειολήπτη.

Με παραπομπή στο Στρασβούργο απειλούν εκατοντάδες υποθέσεις Στα 55 χρόνια λειτουργίας του, το Ευ ρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου (ΕΔΔΑ) έχει εκδώσει πάνω από 10.000 αποφά-σεις. Είναι εντυπωσιακό ότι η Ελλάδα, μόνο το διάστημα 1991-Νοέμ. 2013, έχει εισπράξει (ή συλλέξει) από το ΕΔΔΑ 621 καταδικαστικές αποφάσεις

ειρηνοΔικεια-πρωταθλητεσ στην αρΓοπορια εκΔοσησ Δικασιμων ν.3869

για διάφορες υποθέσεις. «Δεν υπάρχει άλλο γνωστό προηγούμενο σε οποια-δήποτε άλλη αναπτυγμένη χώρα σαν το δικό μας», αναφέρει στο Hot Doc ο Παναγιώτης Γκλαβίνης, αναπληρω-τής καθηγητής Διεθνούς Οικονομικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ. «Η Ελλάδα έχει καταδικαστεί πολλές φορές για την αργοπορία της δικαιοσύ-νης μας από το ΕΔΔΑ. Νομίζω ότι το θέμα κάποια στιγμή θα λυθεί νομοθε-τικά, διότι δεν είναι δυνατόν να δίνεται δικάσιμος μιας υπόθεσης μετά από τόσα χρόνια, ακόμα και το 2025, είναι πρωτά-κουστο. Kατάρρευση. Ειδικά αυτό που γίνεται στο Ειρηνοδικείο της Αθήνας, καταντάει πλέον αρνησιδικία».Ένα βήμα πριν από την προσφυγή στο Δικαστήριο στο Στρασβούργο είναι ο δικηγόρος και νομικός σύμβουλος της Γενικής Ομοσπονδίας Ινστιτούτου Καταναλωτών Ελλάδας, υποψ. Δρ. Φώτης Σπυρόπουλος, καθότι, όπως αναφέρει, «αυτή τη στιγμή υπάρχει η βούληση να συγκεντρωθούν πάνω από 1.000 περιπτώσεις φυσικών προσώπων που έχουν καταθέσει αίτηση για ρύθμιση των οφειλών τους με τον ν. 3869/2010 και που η δικάσιμός τους έχει οριστεί να λάβει χώρα σε διάστημα από πέντε έως ακόμη και 13 χρόνια κατά περίπτωση. Όλοι αυτοί θα καταθέσουν προσφυγή στο ΕΔΔΑ για μη εκδίκαση της υπόθε-σής τους σε εύλογο χρόνο, άρα για μη δίκαιη δίκη». Οι άνθρωποι αυτοί ζητούν

Αν κάποιος οφειλέτης αναγκαστεί να πληρώσει από την προσωρινή διαταγή υψηλές δόσεις και δεν καταφέρει να είναι συνεπής, όταν έρθει η χρονιά της δικασίμου το δικαστήριο να μπορεί να τον βγάλει από τον νόμο Κατσέλη

Ειρηνοδικείο Νίκαιαςημ/νία κατάθεσης: 14-11-2013ημερομηνία Δίκης: 16-11-2022προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:8-05-2014

Ειρηνοδικείο Περιστερίουημ/νία κατάθεσης: 14-11-2013ημερομηνία Δίκης: 16-03-2022προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:14-03-2014

Ειρηνοδικείο Ιλίουημ/νία κατάθεσης: 14-11-2013ημερομηνία Δίκης: 07-04-2021προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:07-04-2014

Ειρηνοδικείο Αθήναςημ/νία κατάθεσης: 14-11-2013ημερομηνία Δίκης: 25-09-2018προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:03-04-2014

Ειρηνοδικείο Πειραιάημ/νία κατάθεσης: 15-11-2013ημερομηνία Δίκης: 03-05-2022προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:05-06-2014

Ειρηνοδικείο Αχαρνώνημ/νία κατάθεσης: 18-11-2013ημερομηνία Δίκης: 25-10-2023προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:10-02-2014

Page 39: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 39

ότι δεν υπάρχουν εκτυπωμένα ημερο-λόγια π.χ. του 2025! Μπορεί ίσως να υποστηριχθεί ότι τα Ειρηνοδικεία ενδεχο-μένως δεν έχουν αρκετούς υπαλλήλους, ότι τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί υπέρμετρα η ύλη κτλ. Ωστόσο, η διοί-κηση δεν μπορεί να επικαλείται οικείο πρόβλημα, ιδίως όταν αυτό έχει ως απο-τέλεσμα την κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Για παρά-δειγμα, το Ειρηνοδικείο Νέας Ιωνίας, ενώ βλέπει τον όγκο των συσσωρευμέ-νων υποθέσεων, εξακολουθεί να διαθέτει μόνο μία μέρα που να εκδικάζει υποθέ-σεις, ενώ την ίδια στιγμή το Ειρηνοδικείο

Αθηνών τις έχει αυξήσει, ώστε να εξυπη-ρετεί περισσότερους συμπολίτες.«Μετά από όλα αυτά, η λύση της προ-σφυγής στο ΕΔΔΑ ήρθε στο μυαλό μου ως η μόνη απάντηση σε αυτήν την απογύμνωση και τον εξευτελισμό της πραγματικής έννοιας της δικαιο-σύνης», λέει ο Φώτης Σπυρόπουλος, ο οποίος θεωρεί ότι «η άρνηση απόδοσης δικαιοσύνης αποτελεί χαρακτηριστικό κοινωνιών της ζούγκλας και όχι χωρών που έχουν success story». Έχοντας ο ίδιος και οι συνεργάτες του βασιστεί στο ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο, έχουν επεξεργαστεί όλα τα σενάρια απαντήσεων από πλευράς της ελλη-νικής κυβέρνησης, προετοιμάζοντας τις άμυνές τους και θεωρώντας βέβαιη και δίκαιη την όποια επιτυχία, κρατώ-ντας όμως και μικρό καλάθι. Εκτιμάται βάσιμα ότι, δυστυχώς, η χώρα μας θα καταδικαστεί από το ΕΔΔΑ για ακόμη μια φορά, καθώς δεν υπάρχει απολύτως κανένα νομικό ή πραγματικό επιχείρημα που να δικαιολογεί αυτήν την κατάσταση και αυτήν την παραβίαση των δικαιωμά-των όσων προσφεύγουν στη δικαιοσύνη, το οποίο να μπορεί να προβάλλει η ελλη-νική κυβέρνηση. Μέχρι να τελεσφορήσουν όμως τέτοιες προσπάθειες τα πινάκια παραμέ-νουν και υπενθυμίζουν τα λόγια του Σόλωνα: «Να συμβιβάζεσαι και όταν ακόμη αδικείσαι».

ηθική δικαίωση, αλλά και χρηματική αποζημίωση – ωστόσο, προέχει η ηθική τους δικαίωση, έχοντας όμως υπόψη ότι ακόμη και ένα ευρώ αποζημίωση να επιδικαστεί στον καθένα θα είναι ανα-κούφιση για τους προσφεύγοντες, οι οποίοι ζουν σε πολύ δύσκολες συνθή-κες, ταυτιζόμενοι ουσιαστικά με θύματα οικονομικού πολέμου».Για τον δικηγόρο Φώτη Σπυρόπουλο, η ιδέα να σύρει τη χώρα του στο Στρασβούργο ήρθε όταν πρόσφατα ανα-κοίνωσε σε εντολέα του ότι η δικάσιμός του προσδιορίστηκε για τον Μάιο του 2022. «O πελάτης μου γέλασε και μου απάντησε: “ Έλα, καλό ήταν, πες τώρα στα σοβαρά, πότε έχουμε το δικαστή-ριο;”», λέει ο κ. Σπυρόπουλος, «Όταν μάλιστα συνειδητοποίησε ότι του έλεγα αλήθεια, ήρθε η δεύτερη ερώτηση: “Κι αν εκείνη τη μέρα έχει απεργία και το δικαστήριο αναβληθεί, πότε θα γίνει;”». Η κυβέρνηση –και η κάθε κυβέρνηση– δείχνει αδυναμία να διασφαλίσει ότι θα εφαρμοστεί ο νόμος που ψηφίστηκε από τη Βουλή, ότι δηλαδή οι υποθέσεις θα εκδικάζονται εντός έξι μηνών από την ημερομηνία της κατάθεσης του δικογρά-φου και όχι δέκα χρόνια μετά.Κατά ειρωνικό τρόπο, ένα πρακτικό πρό-βλημα που προκύπτει είναι ότι σε πολλά νομικά γραφεία πρέπει να αναζητηθούν ηλεκτρονικές λύσεις μηχανοργάνωσης προκειμένου να σημειώνονται ημερομη-νίες δικασίμων, καθώς είναι προφανές

Η κυβέρνηση δείχνει αδυναμία να διασφαλίσει ότι θα εφαρμοστεί ο νόμος, ότι δηλαδή οι υποθέσεις θα εκδικάζονται εντός έξι μηνών και όχι δέκα χρόνια μετά

Ειρηνοδικείο Σαλαμίναςημ/νία κατάθεσης: 22-10-2013ημερομηνία Δίκης: 23-03-2021προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:13-02-2014

Ειρηνοδικείο Χαλανδρίουημ/νία κατάθεσης: 04-10-2013ημερομηνία Δίκης: 14-01-2022προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:20-01-2014

Ειρηνοδικείο Κορωπίουημ/νία κατάθεσης: 12-11-2013ημερομηνία Δίκης: 26-04-2023προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:23-06-2014

Ειρηνοδικείο Αμαρουσίουημ/νία κατάθεσης: 17-09-2013ημερομηνία Δίκης: 17-11-2021προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:15-01-2014

Ειρηνοδικείο Νέας Ιωνίαςημ/νία κατάθεσης: 02-10-2013ημερομηνία Δίκης: 06-06-2025προδικ. συμβιβασμός/προσωρινή διαταγή:01-12-2014

Page 40: HotDoc 44

40 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Του Μάκη Ανδρονόπουλου

Παιχνίδια με τον Διάβολο

Παρότι οι Financial Times δεν έχουν τις ιδιότητες που φέρεται να διαθέτει ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σε ό,τι αφορά τον επηρεασμό ευρύτερων συμπαντικών εξελίξεων, ήταν δύσκολο για όσους πληροφορήθηκαν το πρωτοχρονιάτικο Editorial τους να μη φτύσουν τον κόρφο τους. Διότι οι περίφημοι FT θεώρησαν σκόπιμο να αναρωτηθούν, εκατό χρόνια μετά, αν έχουμε λάβει το μάθημά μας από τον Μεγάλο Πόλεμο.

Η Ευρώπη σε πολυδιάστατη κρίση

Μας θύμισαν πως τον Ιανουάριο του 1914 ελάχιστοι Ευρωπαίοι μπορού-

σαν να φανταστούν ότι επτά μήνες αργό-τερα οι πολιτικοί και στρατιωτικοί ηγέτες τους θα έριχναν τον πλανήτη σε έναν κατακλυσμιαίο πόλεμο. Εκτιμούσαν μάλιστα ότι υπάρχουν κάποιες ανησυχη-τικές ομοιότητες και ότι ο πλανήτης το 2014 βρίσκεται στα πρόθυρα μιας ανάλο-γης επικής καταστροφής, ενώ κατέληγαν με την επισήμανση ότι η Ιστορία έχει δια-ψεύσει όσους ξεκίνησαν ένα πόλεμο με τη λογική ότι θα είναι σύντομος, φθηνός και με διαχειρίσιμες επιπτώσεις…Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε μια πολυδιάστατη κρίση εμπιστοσύνης που εντείνεται από τη ραγδαία επιδείνωση του δημο-κρατικού ελλείμματος και φυσικά τη συνεχιζόμενη κρίση χρέους στην ευρω-ζώνη. Η κρίση της ίδιας της υπόστασης της ΕΕ καταγράφεται στο ευρωβαρόμε-τρο, που επισημαίνει ότι τα αρνητικά συναισθήματα για την ΕΕ ενισχύονται, καθώς η εμπιστοσύνη προς την Ένωση έχει καταρρεύσει από το 57% το 2007, στο 31% τον Μάιο του 2013. Δεν είναι τυχαίο το πρόσφατο ξέσπασμα του επικε-φαλής των Σοσιαλιστών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Χάνες Σβόμποντα: «Οι τροϊκανοί έχουν αποτύχει και κανείς δεν τους σταματάει – γιατί δεν υπάρχει δημοκρατικός έλεγχος. Αυτή η απου-σία δημοκρατικής νομιμοποίησης είναι ασύμβατη με τις ευρωπαϊκές αξίες. Απαιτούμε η τρόικα και οι καταστροφι-κές πολιτικές της να εξαφανιστούν και η Κομισιόν να αναλάβει την ευθύνη για όλα τα μελλοντικά προγράμματα διάσωσης».Το τραγικό είναι ότι ταυτόχρονα κατέρ-ρευσε από το 41% (2007) στο 25% (2013) η εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολι-τών προς τις εθνικές κυβερνήσεις. Κι αυτό εξηγείται, αφού οι κυβερνήσεις υποτάσσονται στα κελεύσματα των τρα-πεζών και των αγορών, εγκαταλείποντας

συστηματικά το κοινωνικό κράτος και τους δημοκρατικούς θεσμούς. Ο τρόμος των ευρωπαϊκών ελίτ είναι οι εκλογές του Μαΐου για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι συσχετισμοί που θα διαμορφωθούν και, βεβαίως, το ποιος θα πάρει τελικά το τιμόνι της Κομισιόν. Η μεγάλη δημοσκοπική άνοδος των ευρωσκεπτικιστικών κομμάτων που αποκαλούν περιφρονητικά «λαϊκιστικά», φοβούνται ότι θα εκφραστεί στην κάλπη. Οι FT επισημαίνουν ότι «εδραιώνεται η αντίληψη ότι η κοινωνία βρίσκεται στο έλεος αδίστακτων εξωτερικών δυνάμεων –της Γερμανίας, της παγκοσμιοποίησης, των τραπεζών ή των Βρυξελλών– και πως τιμωρείται για τις εσφαλμένες συνταγές που χορηγούν παρείσακτοι».Ο περίφημος Τζορτζ Σόρος παρατήρησε σχετικά τελευταία* ότι η κρίση έχει αλλά-ξει την ΕΕ και την έχει μετατρέψει από μια εθελοντική ένωση ισότιμων κρατών, που θυσίαζαν μέρος της κυριαρχίας τους για το κοινό καλό, σε μια σχέση μεταξύ πιστωτών και οφειλετών χωρών, που δεν είναι ούτε οικειοθελής ούτε ισότιμη. Ο Σόρος εκτιμά ότι η λανθασμένη κατα-σκευή του ευρώ «θα μπορούσε να είχε διορθωθεί εάν τα ομόλογα των κρα-τών-μελών είχαν αντικατασταθεί από ευρωομόλογα. Δυστυχώς, η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ακο-λουθώντας και την αλλαγή της στάσης των Γερμανών προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, απέκλεισε αυτή την πρό-ταση. Μετά την κατάρρευση του 2008, η Μέρκελ επέμεινε ότι κάθε χώρα θα πρέπει να έχει την ευθύνη για τους χρη-ματοοικονομικούς της οργανισμούς και την αποπληρωμή του δημόσιου χρέ-ους. Δεν συνειδητοποιεί ότι με αυτό τον τρόπο η Γερμανία επαναλαμβάνει το τρα-πεζικό λάθος που έκαναν οι Γάλλοι μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο».

*Πηγή: euro2day.gr

Page 41: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 41

Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας

τ ο μείζον πρόβλημα της Πολιτικής Αεροπορίας δεν είναι άλλο από αυτό της έλλει-ψης αρμοδίων για τον έλεγχο

των αεροσκαφών. Στην περίπτωση της Ελλάδας δημιουργήθηκε ένας τεράστιος οργανισμός με περισσότερους από 3.000 υπαλλήλους, εκ των οποίων όμως λιγότε-ροι από το ένα πέμπτο είχαν ειδικότητα σχετική με την αεροπορία. Η πλειονότητα ήταν απλώς αερολιμενικοί, ενώ αρκετοί είχαν διπλώματα εντελώς άσχετα με το αντικείμενο. Έτσι, η ΥΠΑ στελεχωνόταν και στελεχώνεται ακόμη με κηπουρούς, βιβλιοθηκάριους, πολιτικούς μηχανικούς κ.ά. Ήταν από την περασμένη δεκαετία προφανές ότι αυτοί δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στις ανάγκες της υπηρεσίας. Τον Δεκέμβριο του 2000 διαπιστώθηκε σε επιθεώρηση του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) ότι η ΥΠΑ διέθετε 15 επιθεωρητές ασφάλειας πτήσεων, οι οποίοι επιφορτίζονταν με τον έλεγχο 424 αεροσκαφών και περισσότερων των 4.000 αδειών-πτυχίων αεροπορικού προ-σωπικού. Έτσι η χώρα υποβαθμίστηκε σε επίπεδο ασφαλείας πτήσεων και στην ουσία ενημερώθηκε η παγκόσμια αεροπορική κοινότητα ότι οποιοδήποτε αεροσκάφος προερχόμενο από την Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως δημόσιος κίνδυνος από τη στιγμή που θεωρήθηκε πως η χώρα μας αδυνατεί να προσαρμοστεί στα παγκό-σμια πρότυπα ποιότητας και να εφαρμόσει τα προβλεπόμενα.

Αντάρτικο της Ελλάδας Μετά την υποβάθμισή της, η Ελλάδα ήταν υποχρεωμένη να προσαρμοστεί

στους διεθνείς κανονισμούς. Αντί αυτού, συνέχισε να αδιαφορεί, ακολουθώντας την ίδια τακτική, προς όφελος συγκε-κριμένων ανθρώπων. Το 2002, εκδίδεται Προεδρικό Διάταγμα, στο οποίο αναλύ-ονται οι προϋποθέσεις πρόσληψης των επιθεωρητών ασφάλειας πτήσεων. Όπως προκύπτει από αυτό, ως επιθεωρητές θα προσλαμβάνονταν αεροναυπηγοί που είναι μόνιμοι υπάλληλοι της ΥΠΑ με μόνο δύο χρόνια προϋπηρεσία, αεροναυ-πηγοί που δεν είναι μόνιμοι υπάλληλοι της ΥΠΑ και οι οποίοι θα υπέγραφαν σύμβαση τριών ετών και μόνο πέντε μηχανικοί αεροσκαφών, δηλαδή αρμό-διοι για τον έλεγχο των αεροσκαφών.Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) πραγματοποιεί νέο έλεγχο στην ΥΠΑ τον Μάρτιο του 2005, και παρότι σχολιάζει ότι έχουν γίνει

προσπάθειες, διαπιστώνει ότι οι επιθε-ωρητές συνεχίζουν να μην πληρούν τα προσόντα που απαιτούνται και εκτιμά ότι τα ευρήματα δεν θα γίνουν αποδε-κτά από την Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA), η οποία ουσιαστικά ορίζει τους διεθνείς κανο-νισμούς, ως υπερδύναμη στον χώρο. Μόλις έναν μήνα μετά, τον Απρίλιο του 2005, φθάνει στην Υπηρεσία έγγραφο-κόλαφος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο διαπιστώνει σωρεία παραβά-σεων και παράνομων ενεργειών, μεταξύ των οποίων και ο ορισμός υπαλλήλων της Διεύθυνσης Πτητικών Προτύπων στη θέση του επιθεωρητή με εισή-γηση των ιδίων κατά παράβαση των οργανικών διατάξεων. Παράλληλα, απαιτεί από συγκεκριμένους επιθεω-ρητές να επιστρέψουν στο κράτος

εκτεθειμενοι σε κινΔυνο

εν Γνωσει τησ υπαεπιΒατεσ και αεροσκαφη

Στις αρχές του περασμένου Δεκεμβρίου φθάνει στα χέρια του υπουργού Μεταφορών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη και του διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας Κωστή Σφακιανάκη τελεσίγραφο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας Αεροπορίας (EASA), το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες, δίνει διο-ρία λίγων ημερών προκειμένου να λυθεί το ζήτημα της έλλειψης επιθεωρητών αεροσκαφών, διαφορετικά όλα τα αεροπλάνα που θα προσγειώνονταν στην Ελλάδα θα παρέμεναν καθηλωμένα. Ο υπουργός Μεταφορών διαψεύδει την είδηση και λύνει το πρόβλημα βάζοντας τις βρομιές κάτω από το χαλάκι. Τα αεροπλάνα πετούν ακόμη, όμως οι διαχρονικές παθογένειες της υποεπανδρω-μένης ΥΠΑ συνεχίζουν να υφίστανται, προκαλώντας σοβαρό κίνδυνο ακόμη και για την ασφάλεια των πτήσεων.

Των Μάριου Αραβαντινού, Νίκου Ανδριόπουλου

Page 42: HotDoc 44

42 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Διατάγματος, τουλάχιστον οκτώ επι-θεωρητές, από εκείνους οι οποίοι υποχρεώθηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο να επιστρέψουν στο κράτος μέρος των χρημάτων που παρανόμως είχαν λάβει, κρίθηκαν ακατάλληλοι, καθώς δεν πληρούσαν το κριτήριο της διεθνούς νομοθεσίας, να έχουν εργα-στεί επί μια πενταετία σε περιβάλλον συνεργείου συντήρησης. Από αυτούς, τουλάχιστον τρεις εργάζονται μέχρι σήμερα στην ΥΠΑ, οι δύο ως επιθεωρη-τές ασφάλειας πτήσεων και ο τρίτος ως προϊστάμενος Πτητικών Προτύπων της διεύθυνσης Δ2 της ΥΠΑ.

Αδιαφόρησαν για το πόρισμα-κόλαφοΟι συντεχνιακές πρακτικές στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας οδήγη-σαν δύο χρόνια μετά, το 2007, σε έλεγχο από τον γενικό επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης Λέανδρο Ρακιντζή, ο οποίος απέστειλε τις διαπιστώσεις του στη διοίκηση της υπηρεσίας, ζητώντας να

ασκηθούν οι αρμοδιότητες περί πειθαρχι-κού ελέγχου. Μεταξύ των διαπιστώσεων του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, τις οποίες το Hot Doc φέρνει στο φως της δημοσιότητας, ήταν παράτυπες αποφάσεις πιστοποίη-σης επιθεωρητών ασφάλειας πτήσεων, κανένας από τους οποίους δεν κατείχε πιστοποιητικό που να του επιτρέπει να λάβει τέτοια θέση, με ευθύνη των κατά καιρούς διοικούντων την υπηρε-σία. Στο ίδιο πόρισμα αναφέρεται το όνομα υπαλλήλου, ο οποίος εισηγούταν στον διοικητή της υπηρεσίας την έκδοση αποφάσεων με τις οποίες, κατά παρά-βαση της νομοθεσίας, εξουσιοδοτούνταν για τη διενέργεια ελέγχων ασφάλειας πτήσεων υπάλληλοι που δεν ανήκαν στον κλάδο των μηχανικών-αεροναυ-πηγών. Μεταξύ αυτών των υπαλλήλων είναι και ο σημερινός προϊστάμενος της Διεύθυνσης Δ2 της ΥΠΑ, ο οποίος έχει πτυχίο Ηλεκτρολόγου-Μηχανικού.Παρά τη σοβαρότητα των ευρημάτων, το αίτημα του κ. Ρακιντζή για πειθαρχικό

χρήματα που παρανόμως έχουν λάβει, τα οποία στο σύνολό τους ξεπερνούν τις 340.000 ευρώ.

Παρανόμησαν, αλλά συνεχίζουν να εργάζονταιΟι διαπιστώσεις τόσο του ICAO όσο και του Ελεγκτικού Συνεδρίου οδηγούν στην έκδοση νέου Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο προβλέπει την ύπαρξη συνολικά 52 επιθεωρητών ασφάλειας πτήσεων, εκ των οποίων 21 θα πρέπει να επιθεωρούν την πτητική ικανότητα αεροσκαφών, 15 να είναι χειριστές αεροπλάνων και ελικοπτέρων, 8 να είναι επιθεωρητές ασφαλείας θαλάμου επιβατών και άλλοι 8 να είναι επιθεωρητές πτυχίων, αδειών και ιατρικών δεδομένων. Κατά την αξιολόγηση που ακολού-θησε της έκδοσης του Προεδρικού

1. Ο ICAO διαπιστώνει ότι οι επιθεωρητές συνεχίζουν να μην πληρούν τα προσόντα που απαιτούνται και εκτιμά ότι τα ευρήματα δεν θα γίνουν αποδεκτά από την Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας των ΗΠΑ (FAA).

2. Το Ελεγκτικό Συνέδριο απαιτεί από συγκεκριμένους επιθεωρητές να επιστρέψουν στο κράτος χρήματα που παρανόμως έχουν λάβει.

3. Τουλάχιστον οκτώ επιθεωρητές, από εκείνους οι οποίοι υποχρεώθηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο να επιστρέψουν στο κράτος μέρος των χρημάτων που παρανόμως είχαν λάβει, κρίθηκαν ακατάλληλοι, καθώς δεν πληρούσαν το κριτήριο της διεθνούς νομοθεσίας, να έχουν εργαστεί επί μια πενταετία σε περιβάλλον συνεργείου συντήρησης.

1

2

3

Page 43: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 43

υπολειπονται των ξενων οι ελληνεσ πτυΧιουΧοι μηΧανικοι αεροσκαφων

Η Ελλάδα στον χώρο του αεροπορικού αντικειμένου έχει ακόμη και σήμερα μια εγγενή ακαδημαϊκή αδυναμία, καθώς πλην των Στρατιωτικών Σχολών που παρέχουν ακαδημαϊκή εκπαί-δευση σε προσωπικό που ασχολείται με στρατιωτική αεροπορική δραστη-ριότητα, δεν διαθέτει παρά μόνο ένα ΤΕΙ στη Χαλκίδα που ασχολείται με το αντικείμενο της εκπαίδευσης μηχανι-κών αεροσκαφών, όπου όμως υπάρχει το παγκόσμιο παράδοξο να παρέχε-ται μετά από έναν κύκλο μαθημάτων τετραετούς φοίτησης πτυχίο μηχα-νικού αεροσκαφών, το οποίο όμως υπολείπεται σημαντικά σε επίπεδο syllabi (περιεχομένου μαθημάτων εκείνων που έχει οριστεί ως μίνιμουμ αποδεκτό σύμφωνα με τα πρότυπα του EASA) και δεν οδηγεί σε αναγνω-ρισμένα επαγγελματικά δικαιώματα.Έτσι διαχρονικά στην ελληνική ΥΠΑ, πλην όσων προσλήφθηκαν κατέ-χοντας τεχνικές ειδικότητες, οι περισσότεροι από τους άλλους δεν είχαν ούτε έχουν αεροπορική παιδεία, αφού τις περισσότερες θέσεις κατέ-χουν αερολιμενικοί και υπάλληλοι παντελώς άσχετων ειδικοτήτων.

έλεγχο δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Ως αποτέλεσμα, τα προβλήματα της ΥΠΑ όχι απλώς δεν λύθηκαν, αλλά συνέχισαν να λαμβάνουν σκανδαλώδεις διαστάσεις. Σήμερα, 14 χρόνια μετά την υποβάθμιση της Ελλάδας, η ΥΠΑ υπολειτουργεί. Η δε απόφαση της κυβέρνησης Σαμαρά, πριν από μερικούς μήνες, να εντάξει στην κινητικότητα 249 υπαλλήλους της υπηρεσίας, οδήγησε την υπόθεση στα άκρα. Μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο η ΥΠΑ δέχθηκε μία ακόμη επιθεώρηση, κατά την οποία διαπιστώθηκε, για πολ-λοστή φορά, ότι η χώρα μας αδυνατεί να προσαρμοστεί στα διεθνή πρότυπα της ασφάλειας πτήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, η Ένωση Πτυχιούχων Τεχνικών Αεροπλάνων Ολυμπιακής Αεροπορίας (EPTAOA) κατήγγειλε, στις 8 του περα-σμένου Νοεμβρίου, ότι το προσωπικό της ΥΠΑ δεν μπορεί να παρέχει πιστο-ποίηση και αποδέσμευση πτητικών μέσων και αεροπορικού υλικού, όπως ορίζεται από τους νόμους Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας Αεροπορίας

(EASA), ωστόσο για πολλοστή φορά οι αρμόδιοι κώφευσαν. Γνώστες της κατάστασης καταγγέλλουν στο Hot Doc μεθόδευση, ώστε να μην

να μην υπάρχουν επιθεωρητές ασφαλείας πτήσεων με αρμοδιότητα να ελέγχουν τις Σχολές Εκπαίδευσης Χειριστών αλλά και μηχανικών αεροσκαφών, με αποτέλεσμα οι επιθεωρήσεις να γίνονται ακόμη από μόνιμους υπαλλήλους της υπηρεσίας, οι οποίοι όμως δεν πληρούν τις προδιαγρα-φές. Επιπλέον, σημειώνουν οι ίδιοι, η έλλειψη κατάλληλου προσωπικού είναι τεχνητή, ώστε κάποιοι να διευκολύνο-νται, συμπληρώνοντας τον μισθό τους με ένα επιπλέον εισόδημα. Είναι σημα-ντικό, τέλος, ότι πριν από τέσσερα χρόνια, υπάλληλοι της ΥΠΑ κατήγγειλαν εγγράφως στην Εισαγγελία Αθηνών τις παρατυπίες, κατονομάζοντας τόσο τους εμπλεκόμενους σε ελεγχόμενες δραστη-ριότητες συναδέλφους τους όσο και μια γνωστή ελληνική αεροπορική εταιρία, για τους υπεύθυνους της οποίας σημείω-ναν ότι «εν γνώσει τους έθεσαν επιβάτες και αεροσκάφος σε κίνδυνο». Μέχρι σήμερα καμία ενέργεια δεν έχει γίνει από την πλευρά της Δικαιοσύνης.

Μόλις τον περασμένο Σεπτέμβριο η ΥΠΑ δέχθηκε μία ακόμη επιθεώρηση, κατά την οποία διαπιστώθηκε, για πολλοστή φορά, ότι η χώρα μας αδυνατεί να προσαρμοστεί στα διεθνή πρότυπα της ασφάλειας πτήσεων

Page 44: HotDoc 44

44 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Της Lady Lilith

Θεωρίες συνωμοσίας

Η προφητεία δεν επιδέχεται καμία αμφισβήτηση. Το 2014 Ιταλία και Γαλλία θα ξαπλάρουν στο κρεβάτι του Προκρούστη για τα δέοντα.

Ο Καζαμίας της κρίσης

Ο Προκρούστης, ο μυθικός ληστής της Αθήνας, εμπνέει ακόμη και

σήμερα τα κοράκια των αγορών. Η μέθο-δός του αξεπέραστη, ελλείψει Θησέα. Όποια οικονομία πάει να ξεφύγει από την προκρούστεια κλίνη ακρωτηριάζεται. Και όποια είναι χαμηλών τόνων και… αρπα-χτών και δεν φτάνει στις άκρες της κλί-νης τραβιέται από τα άκρα προς την καταστροφή. Ο Καζαμίας του 2014 προ-βλέπει προκρούστεια πολιτική για τα επόμενα τρία χρόνια, με θύματα αυτή τη φορά τη Γαλλία και την Ιταλία.Οι διεθνείς αναλυτές, υψηλά στελέχη της κοινότητας των συνωμοσιολόγων, στα ιδιότυπα μερομήνια που διέρρευσαν επι-σημαίνουν ότι, αρχής γενομένης από το σωτήριο έτος 2014, Γαλλία και Ιταλία θα βγουν στον τάκο, ενώ και οι συνήθεις ύποπτοι Ελλάδα, Ισπανία και Πορτογαλία θα περιέλθουν σε χειρότερη κατάσταση από αυτή που βιώνουν σήμερα, παρά τις περί του αντιθέτου προβλέπεις της τρό-ικα και των διαφόρων λογιστών της.Η Γαλλία, 5η οικονομία στον κόσμο, και η Ιταλία, 9η οικονομία στον κόσμο, θα αρχίσουν αυτό τον χρόνο να γίνονται κομμάτια και πρωτοσέλιδα σε όλα τα μεγάλα διεθνή μέσα ενημέρωσης.Τη θέση αυτή στηρίζουν βέβαια απόλυτα τα στατιστικά της κρίσης και της πραγ-ματικής ζωής και οικονομίας. Ο Μάικλ Σνάιντερ, σε άρθρο του στον ιστότοπο με τον χαρακτηριστικό τίτλο Economic Collapse (Οικονομική Κατάρρευση), παρουσιάζει μερικά από τα στατιστικά που αποτέλεσαν τη βάση της προφητείας για τον Καζαμία του 2014.Έχουμε και λέμε:

–Το ποσοστό ανεργίας στην ευρωζώνη συνεχίζει να βρίσκεται σε επίπεδα ρεκόρ, πάνω από 12%.–Στην Ιταλία το ποσοστό ανεργίας έχει εκτοξευτεί στο 12,7%, ενώ στους νέους στο 41,6%.

–Το ποσοστό ανεργίας στη Γαλλία αυξά-νεται συνεχώς για 9 συνεχή τρίμηνα και έχει φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 χρόνων, με το ποσοστό στους νέους να έχει φτάσει στο 25%.–Περισσότερα από 1.000 εργοστάσια έχουν κλείσει στη Γαλλία τα τελευταία 5 χρόνια, ενώ το εμπορικό ισοζύγιο είναι αρνητικό και οι εξαγωγές μειώνονται.–Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας έχει φτάσει στο 90% του ΑΕΠ και οι οίκοι αξιολόγησης την έχουν υποβαθμίσει δύο φορές. Το πλεονέκτημα που διατηρεί ακόμη η Γαλλία είναι αυτό του χαμηλού επιτοκίου δανεισμού.–Το ποσοστό ανεργίας στην Ισπανία εξα-κολουθεί να βρίσκεται στο 26,7%, ενώ στους νέους έχει φτάσει στο 57,7%.–Το ποσοστό των επισφαλών δανείων στην Ισπανία αυξάνεται συνεχώς τους τελευταίους 8 μήνες και έχει φτάσει στο ιστορικό ρεκόρ του 13% του συνόλου των δανείων.–Ο αριθμός των αιτήσεων για ενυπό-θηκα δάνεια έχει μειωθεί στην Ισπανία κατά 90%.Κι ενώ καταγράφονται όλα αυτά τα ωραία, η Citigroup προβλέπει:–Το χρέος της Ιταλίας ως ποσοστό του ΑΕΠ θα ξεπεράσει το 140% μέχρι το έτος 2016.-–Το χρέος στην Ελλάδα ως ποσοστό του ΑΕΠ θα ξεπεράσει το 200% μέχρι το έτος 2016.–Το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα θα φτάσει το 32% το 2015.Τα στοιχεία του Καζαμία της κρίσης για την επόμενη τριετία διά χειρός των στελεχών της κοινότητας των συνωμο-σιολόγων έχουν προκαλέσει delirium tremens στους ιθαγενείς δόκτορες- ονειροκρίτες, που για μία ακόμα φορά προσπαθούν να πείσουν –τους εαυτούς τους– ότι το 2014 θα είναι «έτος ανόδου» και «έτος στροφής», «έτος εξόδου» από το μνημόνιο και εννοείται το Έτος του ερχομού της Ανάπτυξης.

Ο μέτοχος μειοψηφίας όπως και ο μικρομέτοχος έχουν σημαντικά δικαιώματα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Αν είστε μέτοχος μειοψηφίας και πιστεύετε ότι η διοίκηση της εταιρείας:

• καταπατά τα δικαιώματά σας. ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ

• απολαμβάνει ασυλία από τις Αρχές και από τα media. ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ

• λαμβάνει παχυλούς μισθούς, bonus και προνόμια ενώ η εταιρεία πάει από το κακό στο χειρότερο. ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ

Μικρομέτοχος δεν σημαίνει αμέτοχος

Επικοινωνήστε στο: 210 4222072e-mail: [email protected] • www.cerberusandpartners.gr

Page 45: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 45

Ο μέτοχος μειοψηφίας όπως και ο μικρομέτοχος έχουν σημαντικά δικαιώματα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Αν είστε μέτοχος μειοψηφίας και πιστεύετε ότι η διοίκηση της εταιρείας:

• καταπατά τα δικαιώματά σας. ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ

• απολαμβάνει ασυλία από τις Αρχές και από τα media. ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ

• λαμβάνει παχυλούς μισθούς, bonus και προνόμια ενώ η εταιρεία πάει από το κακό στο χειρότερο. ΤΗΛΕΦΩΝΗΣΤΕ ΜΑΣ

Μικρομέτοχος δεν σημαίνει αμέτοχος

Επικοινωνήστε στο: 210 4222072e-mail: [email protected] • www.cerberusandpartners.gr

Page 46: HotDoc 44

46 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Του Αλί Μπούρμπα

Αλί | Γεωργιάδη |

Αλί έχει θαυμάσει πολλές ανθρώπους στη ζωή της:

α) Θαυμάζει τραπεζίτες που μπορούν φάνε τόσα λεφτά χωρίς μπουν φυλακή.β) Θαυμάζει Πάγκαλο που μπορεί φάει τόση μεσογειακή δίαιτα χωρίς σκάσει τη κοιλιά της.γ) Θαυμάζει αφεντικό που μπορεί πιει τόση τσίπουρο χωρίς πεθάνει. δ) Μα πάνω από όλα θαυμάζει Άδωνη Γεωργιάδη που μπορεί πει τόσες μαλα-κίες χωρίς πεθάνουν όλοι Έλληνες μαζί.Αν και τώρα που έγινε υπουργό Υγείας, τη ενδεχόμενη αυτό είναι πιο κοντά από ποτέ. Διότι Άδωνη, το ένα φορά λέει Σαμαρά είναι βλάκα, δεν ξέρει τι της γίνεται, όξω πούστη από το παράγκα! Το άλλο φορά λέει μόνο Σαμαρά σώσει Ελλάδα. Το ένα φορά λέει το Πάκη ότι ήταν το αχρηστότερη υπουργό Εσωτερικών από περιβολής ελληνικής κράτους, το άλλο φορά λέει ότι συγγνώμη, είπα μαλακία.Το ένα φορά λέει 25 ευρώ είναι πολύ σωστή μέτρο, σώσει το νοσοκομεία, σώσει το υγεία, μπορεί ίσως σώσει και Ελλάδα. Το άλλο φορά, ένα μέρα μετά, λέει κοτσάνα ήταν τη 25 ευρώ, ευτυχώς πάρουμε πίσω βάλουμε φόρο στη τσιγάρα.Είναι φανερή τη θέμα: Το Σαμαρά ζει τη «success story» και τη Άδωνη ζει τη δικό του «kolotoumpa story». Αλί θαυμάζει λοιπόν Άδωνη γιατί μπορείς εσύ περιμένεις όλα από αυτήν. Σήμερα για παράδειγμα λέει αγαπάει Μανωλίδου πολύ και μισεί τη μαύροι μετανάστες.Αύριο μπορεί μισεί Μανωλίδου και αγα-πάει τη μαύροι μετανάστες. Έτσι μπορεί Αλί, που μόνο γυναίκες αγάπησε στο ζωή της, κάνει ένα εξαίρεση για Άδωνη και καταλήξουν μαζί.Άδωνη βάψει μια τούφα ξανθό στη μαλλί της, προς τιμήν Πάνου Καμένου, με τη οποία γίνουμε κουμπάροι.Και πάνε όλοι μαζί στο Ολλανδία, όπου Αλί παντρευτεί Άδωνη και πάρει και τη όνομά της. Από Αλί Μπούρμπα γίνει Αλί Γεωργιάδη.

Κουμπάρο εκτός από Πάνο Καμένο γίνει και Κώστα Βαξεβάνη, γιατί έχει δικαιω-θεί πλέον που πιστεύει ότι Αλί έχει τη ίδια μυαλά με Άδωνη.Μη γελάει εσύ φίλε καθόλου. Αυτή είναι τη μόνη περίπτωση τελικά σωθεί Ελλάδα. Γιατί άμα Άδωνη παντρευτεί Αλί, Καμένο κουμπάρο και Βαξεβάνη κουμπάρο, τότε πάρουν πίσω μηνύσεις και αγωγές, δικα-στήρια ανασάνουν από φόρτο εργασίας, δικάσουν καμία τραπεζίτη ή πολιτικό και έτσι σωθεί Ελλάδα.Επίσης ειδήσεις σταματήσουν ασχο-λούνται όλο το μέρα τι είπε Άδωνης, τι έκανε Άδωνης και τη λοιπά, και Έλληνες αρχίσουν σκέφτονται λίγο και τη μέλλον τους, και ψηφίσουν καμία σοβαρή περί-πτωση στο Βουλή.Τώρα πεις εσύ φίλο, και αφού δεν θέλεις ασχολείται κόσμος με Άδωνη, γιατί ασχο-λείται το Αλί;Μα γιατί πρέπει Αλί πείσει γιαγιά της από Πακιστάν ότι δεν υπάρχει ελπίδα Άδωνη υπουργό Υγείας πολεμήσει τη φακελάκι στη νοσοκομεία που ζητάνε γιατροί, μόνο και μόνο επειδή είναι τρελό.Γιατί μπορεί μην τα παίρνει προς τη παρόν μεν, αλλά το διαφθορά δεν είναι άγνωστη λέξη σε αυτήν δε.Αλί ξέρει καλά τέτοιες θέματες. Ένα σοφό στη Πακιστάν τη είχε πει τη μυστικό όταν ήταν μικρή:«Ξέρεις εσύ Αλί πως ξεχωρίζεις ένα διε-φθαρμένο άτομο από ένα που δεν είναι; Αν λέει το μία μέρα κάτι και τη άλλο μέρα τη αντίθετο, να περιμένεις τα πάντα από αυτήν».«Γιατί σοφέ άγιε;»«Γιατί πάει να πει ότι τη λόγια τη δεν βγαίνουν από ηθική υπόσταση αλλά από προσωπική ανάγκη. Το ηθική είναι ένα, το ανάγκη είναι κάθε φορά άλλο, και τη λόγια ακολουθούν κάθε φορά αυτή τη άλλο».Αλί ανάθεμα άμα κατάλαβε τι έλεγε τη σοφό άγιο, αλλά τη παραθέτει στο έγκυρο στήλη του γιατί πρέπει πάει παί-ξει μπάσκετ και δεν προλαβαίνει σκεφτεί άλλο μαλακία τώρα.

Φίλο κύριο Σαμαρά ας συγχωρέσει Αλί, αλλά αυτή τη πράγμα που λέει ότι Ελλάδα οικονομία πάει καλά, και βγήκε από κίνδυνο, και γίνει «success story», είναι ένα μπούρδα και μισό.Πρέπει λίγο δει πάλι φωτογραφία από κυβέρνησή της. Κο Βενιζέλο αντιπρόεδρο, κο Στουρνάρα υπουργό τη Οικονομικών και πάνω από όλες κο Γεωργιάδη υπουργό Υγείας.Αυτό κο Σαμαρά δεν είναι «success story», «τζακ ποτ» είναι!

Αποκτήστε το πρώτο βιβλίο των εκδόσεων

στην τιμή των 6,5 ευρώΤηλ. επικοινωνίας 210 621 7990

Η ζωή των Ωνάσηδων μοιάζει με αρχαία τραγωδία. Μόνο που, σε αντίθεση με τις ελλ ηνικές τραγωδίες, οι Ωνάσηδες πεθαίνουν πάντα επί σκηνής. Στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και στα δελτία ειδήσεων. Κατά μια έννοια συνεχίζουν να πεθαίνουν και σήμερα, στο τέλος κάθε ιστορίας που αναπαράγει τη ζωή τους.

ξεφυλλιστε την αληθεια στο μυθο

Page 47: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 47

Αποκτήστε το πρώτο βιβλίο των εκδόσεων

στην τιμή των 6,5 ευρώΤηλ. επικοινωνίας 210 621 7990

Η ζωή των Ωνάσηδων μοιάζει με αρχαία τραγωδία. Μόνο που, σε αντίθεση με τις ελλ ηνικές τραγωδίες, οι Ωνάσηδες πεθαίνουν πάντα επί σκηνής. Στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και στα δελτία ειδήσεων. Κατά μια έννοια συνεχίζουν να πεθαίνουν και σήμερα, στο τέλος κάθε ιστορίας που αναπαράγει τη ζωή τους.

ξεφυλλιστε την αληθεια στο μυθο

Page 48: HotDoc 44

48 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Διεθνή ΠαρασκήνιαΤης Ρένας Ακριτίδου

H Στέφανι Μπότριλ θα μπορούσε να ήταν ακόμη εν ζωή, καθώς εκ των υστέρων αποδείχθηκε πως θα μπορούσε να είχε εξαιρεθεί από τον συγκεκριμένο φόρο

αντίσταση στο eurovegas

νίκη ψαράδωνΤο Ανώτατο Δικαστήριο της Χι-λής κάλεσε τη διεύθυνση δύο εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με κάρβουνο να διασφαλίσουν ότι οι εγκατα-στάσεις τους δεν μολύνουν τους ωκεανούς ή καταστρέφουν τη θαλάσσια ζωή. Οι δικαστές δι-καίωσαν ντόπιους ψαράδες και οικολόγους της περιοχής Μπίο Μπίο, οι οποίοι είχαν καταγγείλει ότι τα εργοστάσια της Bocamina –θυγατρικής της ισπανικής Endesa– απορροφούσαν καβού-ρια, σαρδέλες και άλλα είδη, ενώ διοχέτευαν στον ωκεανό θερμό, μολυσμένο νερό. Τον περασμένο Μάρτιο είχαν εκβραστεί χιλιάδες νεκρές γαρίδες και καβούρια σε ακτή της πόλης Κορονέλ, κοντά στα εργοστάσια. Σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση, τα εργο-στάσια θα κλείσουν αν η εταιρία δεν συμμορφωθεί, λαμβάνοντας επαρκή μέτρα.

ζώνη διαδηλωτώνΜια πόλη σε απόσταση 12 χλμ. από τις ολυμπιακές εγκαταστά-σεις στο Σότσι θα φιλοξενήσει τη λεγόμενη «ζώνη διαμαρτυρίας» στη διάρκεια των Χειμερινών Αγώνων, ανακοίνωσε ο αντιπρό-εδρος της ρωσικής κυβέρνησης Ντμίτρι Κόζακ. Στο μικρό θέρε-τρο Χόστα των 20.000 κατοίκων θα μπορούν να πραγματοποιη-θούν διαδηλώσεις που ενέκριναν οι τοπικές αρχές, η αστυνομία και οι δυνάμεις ασφαλείας. Η πόλη βρίσκεται μεταξύ του Σό-τσι και του Ολυμπιακού Πάρκου. Ήδη έχουν επιβληθεί περιορι-σμοί μετακινήσεων μέσα και γύρω από το Σότσι, με την εισα-γωγή ελεγχόμενων ή απαγορευ-μένων ζωνών, και τα μέτρα θα διατηρηθούν ως τις 21 Μαρτίου. Τα μέτρα δικαιολογήθηκαν ως απάντηση στην έκκληση ισλαμι-στή ηγέτη σε μαχητές να διατα-ράξουν τους αγώνες.

Εκατοντάδες μετέχοντες σε διαδή-λωση στη Μαδρίτη υπογράμμισαν την αντίθεσή τους στα σχέδια κατασκευής νέου συμπλέγματος αναψυχής, κορω-νίδα του οποίου θα είναι ένα καζίνο. Κι ενώ ο κατασκευαστικός οργασμός περα-σμένων δεκαετιών έχει αφήσει χιλιάδες κτίρια φαντάσματα στην άλλοτε πολύ-τιμη ακτογραμμή της χώρας, τα νέα σχέδια περιλαμβάνουν, σύμφωνα με το ABC, κατασκευή των πιο ψηλών ουρα-νοξυστών της Ισπανίας. Πίσω από το

έργο βρίσκεται η αμερικανική εται-ρία Las Vegas Sands, η οποία επέλεξε την τοποθεσία Αλκορκόν, κοντά στην πρωτεύουσα, έναντι της Βαρκελώνης. Οι πολέμιοι του έργου πιστεύουν ότι αν υλοποιηθεί θα προκύψει παράνομη δραστηριότητα, πορνεία, καταστρο-φικές συνέπειες για το περιβάλλον. Η αμερικανική εταιρία προτίθεται να χρηματοδοτήσει το 35% του έργου και απαιτεί να γίνουν αλλαγές σε τοπικούς νόμους για την υλοποίησή του. Όπως

και στη Χαλκιδική για τα μεταλλεία, ο δήμαρχος του Αλκορκόν κατηγορεί όσους διαμαρτύρονται για αναλγησία απέναντι στους ανέργους. Επέμενε ότι αν το έργο που εγκρίθηκε το Φεβρουάριο προχωρούσε, 4.000 άνεργοι οικοδόμοι θα είχαν δουλειά ως το τέλος του 2013. Διαδηλωτές στην Πουέρτα Ντελ Σολ απαντούσαν ότι πρόκειται για «συνώ-νυμο της κερδοσκοπίας, διαφθοράς, απώλειας δικαιωμάτων και περιβαλλο-ντικής καταστροφής».

αυτοκτονία από λάθοςΜια Βρετανίδα πήρε τον περα-σμένο Μάιο απόφαση να θέ-σει τέλος στη ζωή της επειδή δεν μπορούσε να καταβάλει τον λεγόμενο φόρο δωματί-ων –ποινή μεταξύ 14-22 λιρών την εβδομάδα– εάν θεωρηθεί ότι οι ένοικοι διαθέτουν πε-ρισσότερα δωμάτια από όσα χρειάζονται. Ένοικοι δημοτι-κών κατοικιών κλήθηκαν να μετακινηθούν σε μικρότερα διαμερίσματα ή να πληρώσουν επιπλέον ενοίκιο. Η εν λόγω γυναίκα έπασχε από μυασθέ-νεια. Σύμφωνα με ρεπορτάζ στην Guardian, η Στέφανι Μπότριλ θα μπορούσε να ήταν ακόμη εν ζωή, καθώς εκ των υστέρων αποδείχθηκε πως θα μπορούσε να είχε εξαιρεθεί από τον συγκεκριμένο φόρο επειδή ενοικίασε την κατοικία στο Σόλιχαλ προ του 1995, ενώ δικαιούτο και επίδομα ενοικί-ου. Στο μεταξύ ο Independent φιλοξένησε ρεπορτάζ για τον Φέργκιους Γουίλσον, ιδιοκτή-τη περίπου 1.000 κατοικι-ών στην περιοχή του Κεντ, ο οποίος πετάει στον δρόμο 200 οικογένειες, μεταξύ των οποί-ων και μια 25χρονη μητέρα η οποία είχε μόλις επιστρέψει από το μαιευτήριο με το δεύ-τερο παιδί της.

Page 49: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 49

Μετανάστευση

περιφερομενα τερατα:μυθοι και αληθειεσ

«μ ετανάστευση, η έρευνα που ενοχλεί». Με αυτό το εξώφυλλο το γαλλικό περιοδικό Le Point άνοιξε

έναν φάκελο για τους μύθους και τις αλήθειες γύρω από το μεταναστευ-τικό στη Γηραιά Ήπειρο και τις ΗΠΑ. Είναι οι μετανάστες υπεράριθμοι –δηλαδή βαρίδια– για τις πλάτες της γερασμένης Ευρώπης και του πλέον κουρασμένου Νέου Κόσμου ή μήπως αποτελούν μια αληθινή ευκαιρία για την ευρωπαϊκή και την αμερικανική οικονομία; Συστήνουν άραγε έναν νέο κίνδυνο για τις δημοκρατίες μας ή μήπως τελικά δίνουν νέα πνοή στον δυτικό πολιτισμό; Έχει φτάσει ο και-ρός να ξεσκαρτάρουμε τα κλισέ και τα φαντάσματα από τη μεταναστευτική πραγματικότητα…Ποιες είναι οι πραγματικές μετακι-νήσεις των μεταναστών από χώρα σε

χώρα; Ποια είναι τα συνήθη επαγγέλ-ματά τους; Ποιο είναι το κοινωνικό τους στάτους και η οικογενειακή τους κατάσταση; Ποιες χώρες προτιμούν για να κάνουν επανεκκίνηση ζωής; Ποια είναι τα κυρίαρχα μεταναστευτικά ρεύ-ματα και τι γεννούν στο πέρασμά τους;Η πρώτη διευκρίνιση για τον μετα-ναστευτικό πληθυσμό θα πρέπει να αφορά στο φύλο του παγκόσμιο μετα-νάστη. Είναι εξίσου γένους αρσενικού και θηλυκού, αφού το 48% των μετανα-στών του κόσμου είναι γυναίκες.Υπολογίζεται πως το 3,2% του παγκό-σμιου πληθυσμού, δηλαδή περίπου 232 εκατομμύρια άνθρωποι, ζουν εκτός της πατρίδας τους. Από αυτούς, εκτι-μάται πως περίπου 15,7 εκατομμύρια είναι πρόσφυγες.Όσο για τους πόλους έλξεις των μετοίκων: Στην πλειονότητά τους οι σύγχρονοι μετανάστες προτιμούν τη

Μετακινούνται στην υδρόγειο υπο-κινούμενοι από την ανάγκη για ένα καλύτερο μέλλον, υπακούοντας στις οικονομικές προσταγές της εποχής και αξιολογώντας πόσο δελεαστικό είναι το κάλεσμα της εκάστοτε χώρας. Μόνο που συχνά αντιμετωπίζονται σαν περιφερόμενα τέρατα, υπαίτια για όλα τα δεινά της χώρας υποδο-χής τους. Ο παγκόσμιος μύθος που ταυτίζει τους μετανάστες με την οικο-νομικοπολιτικοκοινωνική κρίση της Δύσης αποδομείται με αριθμούς και ποσοστά. Στη θέση του ανατέλλουν τα παράπλευρα οφέλη της μεταναστευ-τικής πράξης, τόσο σε οικονομικό όσο και σε πολιτισμικό επίπεδο… Με χαρτί και μολύβι.

Της Δήμητρας Αθανασοπούλου

Page 50: HotDoc 44

Ποιουςπροορισμούς προτιμούνοι μετανάστες

45,8%

7,3%

7,8%

11%

9,8%

7,4%6,5% 7,8,%

ΗΠΑ

ΚΑΝΑΔΑΣ

ΗΝ. ΒΑΣΙΛΕΙΟ

ΡΩΣΙΑ

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

ΓΑΛΛΙΑΙΣΠΑΝΙΑHAE

50 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

232

15,7

άνθρωποι, ζουν εκτός της πατρίδας τους

Από αυτούς, εκτιμάται πως περίπου

63%

12,3%

των μεταναστών στη Γαλλία είναι

παντρεμένοι με παιδιά

εκατ.είναι πρόσφυγες

εκατ.

Β. Αμερική, αφού το 45,8% των παγκό-σμιων μεταναστών εγκαθίσταται στις ΗΠΑ και το 7,3% στον Καναδά, σχη-ματίζοντας ένα 53,1% που μετοικεί στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Το υπόλοιπο 11% των παγκόσμιων μετανα-στών εγκαθίσταται στη Ρωσία, το 9,8% στη Γερμανία, το 7,8% στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 7,4% στη Γαλλία και το 6,5% στην Ισπανία. Υπάρχει μια έντονη κινητικότητα στην Ασία, με 9,1% των παγκόσμιων μεταναστών να εγκαθίστα-νται στην πετρελαιοπαραγωγό Σαουδική Αραβία και 7,8% στα επίσης πετρελαιο-παραγωγά Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.Υπάρχουν και κάποιες χώρες που υποδέχονται έναν πληθυσμό ανά-λογο με εκείνον που διώχνουν, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως υπάρ-χουν και κράτη-κυνηγοί ταλέντων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτε-λούν η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νορβηγία, η Σουηδία, η Δανία, η Γαλλία και η Ολλανδία. Έχουν κατα-γραφεί 31.792 δότες εργασίας –δηλαδή εργοδότες– που προσφέρουν πάνω από ένα εκατομμύριο θέσεις απασχόλη-σης. Για την ακρίβεια, αυτή τη στιγμή υπάρχουν 1.678.147 κενές θέσεις και

1.181.871 βιογραφικά σημειώματα που αναζητούν παραλήπτη… Η Γερμανία ήταν και το μοναδικό ευρωπαϊκό κράτος που ξεκίνησε το κυνήγι καταρτισμένων εργαζομένων, αρκετά πριν λανσαριστεί η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία.

Το στάτους των μεταναστώνΠρόκειται μάλλον για οικογενειάρχες στα περισσότερα σημεία του πλανήτη. Ενδεικτικά στη Γαλλία το 63% των μετα-ναστών είναι παντρεμένοι με παιδιά, τη στιγμή που το αντίστοιχο ποσοστό των Γάλλων δεν ξεπερνά το 49%. «Οι μετα-νάστες μπορεί να μην αποτελούν κάποια θαυματουργή λύση για τα οικονομικά δεινά της Ευρώπης, αλλά δεν είναι και η αιτία τους. Τι λένε οι οικονομολόγοι γι’ αυτό; Επιμένουν πως οι μετανάστες έχουν τις περισσότερες φορές θετική επίδραση, πολύ σπάνια και εντελώς προσωρινά μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση», υπογραμμίζει το δημοσίευμα του Le Point, για να καταλήξει λίγο μετά πως «το αληθινό διακύβευμα της μετα-νάστευσης δεν αφορά στο οικονομικό πεδίο». «Όταν μάλιστα το ποσοστό εκπα-τρισμένων νέων με προσόντα ξεπερνά το 15% με 25%, τότε ο αντίκτυπος είναι

Μετανάστευση

των φοιτητών στη Γαλλία είναι

αλλοδαποί

Page 51: HotDoc 44

από που προέρχονται οι μετανάστες της Γαλλίας

9,1%ΑΣΙΑ

από Ασία

από Αφρική

από Λατινική Αμερική

Πορτογαλία, Ιταλία, Ισπανία,

Ηνωμένο Βασίλειο

42,8% 37,4% 5,4%14,4%

ΡΩΣΙΑ

ΓΕΡΜΑΝΙΑ

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 51

6,4780.000

ΓΑλλΙΑ

οι πτυχιούχοι της Γαλλίας

από αυτούς

Οι μετανάστες της Γαλλίας ζουν κυρίως στις αστικές ζώνες και προέρχονται ως επί το πλείστον είτε από πρώην γαλλικές αποικίες είτε από τις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες. Όσο για το ποσοστό, δεν αποτελούν το 25% του συνολικού πληθυσμού της χώρας, όπως αναπαράγεται στους ξενοφοβικούς κύκλους, αλλά μόλις το 8,2%!

δεν έχουν γεννηθεί σε

γαλλικόέδαφος

εκατ.

αρνητικός για τη χώρα αναχώρησης», όπως επισήμανε ο E.M. Mouhoud, καθηγητής Οικονομίας του γαλλικού πανεπιστημίου Paris Dauphine.

Το γαλλικό παράδειγμα με τον χρόνοΤο γαλλικό παράδειγμα είναι το πλέον ενδεικτικό για τη μελέτη των τάσεων της ευρωπαϊκής μετανάστευσης, δεδο-μένου πως στη Γαλλία το μεταναστευτικό ζήτημα μετρά ήδη έναν αιώνα ζωής. Ήδη το 1936, το 6,6% του συνολικού πληθυσμού της χώρας ήταν μετανά-στες. Τα επόμενα χρόνια η πορεία της μετανάστευσης ήταν ανοδική, μέχρι το 1973 που η κρίση του πετρελαίου σήμανε μια παύση ετών. Στις αρχές του 2000 ξεκίνησαν ξανά τα νέα μεγάλα ρεύ-ματα μεταναστών. Οι μετανάστες της Γαλλίας ζουν κυρίως στις αστικές ζώνες και προέρχονται ως επί το πλείστον είτε από πρώην γαλλικές αποικίες είτε από τις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες. Όσο για το ποσοστό, δεν αποτελούν το 25% του συνολικού πληθυσμού της χώρας που αναπαράγεται στους ξενοφοβικούς κύκλους, αλλά μόλις το 8,2%! Επιπλέον, από τα 6,4 εκατομμύρια πτυχιούχους της

Γαλλίας, οι 780.000 δεν έχουν γεννηθεί σε γαλλικό έδαφος. Όσο για τις χώρες προέλευσης των αλλοδαπών της γαλα-τικής γης, το 42,8% του συνόλου των μεταναστών στη Γαλλία προέρχεται από την Αφρική (κυρίως Αλγερία, Τυνησία, Μαρόκο), ενώ το υπόλοιπο 37,4% του συνόλου των μεταναστών προέρχεται από τις γύρω ευρωπαϊκές χώρες (κυρίως Πορτογαλία, Ιταλία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο). Το 14,4% του συνόλου των μεταναστών προέρχεται από την Ασία (κυρίως Τουρκία, Καμπότζη, Βιετνάμ) και το υπόλοιπο 5,4% από χώρες της Λατινικής Αμερικής. Μόνο που πλέον η Γαλλία θεωρείται μία από τις λιγότερο φιλόξενες χώρες μαζί με την Ιαπωνία και το Μεξικό. Θεωρείται μάλιστα δύο φορές πιο κλειστή από τον Καναδά και πέντε φορές πιο κλειστή από τη Σουηδία, η οποία θεωρείται η πιο φιλόξενη χώρα του κόσμου. Ακολουθεί η Νορβηγία, η Ισπανία και ο Καναδάς.Αξίζει να σημειωθεί πως το 12,3% των φοιτητών στη Γαλλία είναι αλλοδαποί. Όπως αξίζει να αναφέρουμε πως 3,6 εκα-τομμύρια άνθρωποι σπουδάζουν εκτός των συνόρων της πατρίδας τους.

Page 52: HotDoc 44

52 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Μεταναστευτικό

Το παράδειγμα της Γαλλίας χρησιμο-ποιείται ευρέως λόγω της παλαιότητας του μεταναστευτικού φαινομένου εντός των πυλών της. Επιπλέον, είναι ευρέως αποδεκτό πως η σύγχρονη γαλλική κουλ-τούρα είναι προϊόν επιμειξίας, αφού η Γαλλία είναι ένα πολυεθνικό παζάρι τέχνης, μουσικής και γραφής, με πρω-ταγωνιστές συχνά τους εμιγκρέδες των προαστίων!

Ευρώπη: Νότος-ΒορράςΣτο ερώτημα «Γιατί το εξωτερικό;» που έθεσε πρόσφατα το ιταλικό περιοδικό

κάτοχοι πτυχίων πανεπιστημίου, ενώ ο βασικός λόγος μετανάστευσης είναι η ανεργία και ο φόβος του προσωρινού. Συμπέρασμα; Στις παραπάνω περιπτώ-σεις άτυχες δεν είναι οι χώρες υποδοχής, αλλά οι χώρες προέλευσης. Η Ελβετία μαζί με τις ΗΠΑ έχουν τις καλύτερες επιδόσεις στην ένταξη των νέων μεταναστών στην εκπαιδευτική και στην επαγγελματική ζωή. Μόνο που στις ΗΠΑ συνηθίζουν να λένε πως «η χώρα αλλάζει πρόσωπο».

Το νέο πρόσωπο της Αμερικής Λένε πως οι λευκοί θα είναι σύντομα μειονότητα στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Υπολογίζεται πως το 2060 στα 420 εκατομμύρια του συνολικού πλη-θυσμού των ΗΠΑ το 43% θα είναι λευκοί, το 31% θα είναι Λατίνοι, το 13% θα είναι μαύροι και το 8% θα είναι Ασιάτες, τη στιγμή που το 2012 στα 315 εκατομμύ-ρια του αμερικανικού πληθυσμού το 63% ήταν λευκοί, το 16% Λατίνοι, το 13,1% μαύροι και το 5% Ασιάτες. Επιπλέον, το 2012 το ποσοστό των παιδιών κάτω από 5 ετών που προέρχονταν από κάποια από τις παραπάνω μειονότητες έφτασε για πρώτη φορά το 50%. Το 2010 για πρώτη φορά ο αριθμός των γάμων μεταξύ αλλο-εθνών έφτασε το 8,4%. Όσο για τις περιοχές των ΗΠΑ όπου κυριαρχούν οι Λατίνοι: Στην Καλιφόρνια το 2011 ξεπέ-ρασαν το 38% του συνολικού πληθυσμού, το ίδιο και στο Τέξας, στη Φλόριντα έφτασαν το 22,8% και στη Νέα Υόρκη το 18%.Το συμπέρασμα της νέας δημογραφικής διαπίστωσης; Οι μετανάστες των ΗΠΑ δίνουν ώθηση στην οικονομία, αναγεν-νώντας τις μικρές αμερικανικές πόλεις. Όπως σε αρκετές κοινότητες στα μεσο-δυτικά, όπου οι άφιξη των εμιγκρέδων χάρισε νέα πνοή. Επανακατοίκησαν κτίρια που είχαν μείνει άδεια για καιρό, αφού πρώτα τα ανακαίνισαν, άνοιξαν χώρους εστίασης και καταστήματα όπου πωλούσαν προϊόντα του τόπου προέλευ-σης, εμπλουτίζοντας πολιτισμικά –τόσο γευστικά όσο και ενδυματολογικά– τον τόπο υποδοχής. Εκτός φυσικά από την οικονομική ώθηση…

Δεν είναι μόνο οι σύγχρονοι Οδυσσείς που βρίσκονται σε αναζήτηση μιας καλά αμειβόμενης εργασίας σε ξένη γη, αλλά και ένα σωρό ευρωπαϊκά πρακτορεία που αναζητούν επίμονα και συστηματικά νέους επαγγελματίες

Panorama αναφερόμενο στους νέους του ευρωπαϊκού νότου που μετακομί-ζουν στον ευρωπαϊκό βορρά, προέκυψε (από τα νέα δεδομένα του ευρωπαϊκού portal Eures και τα σχετικά ρεπορτάζ στον διεθνή Τύπο) πως δεν είναι μόνο οι σύγχρονοι Οδυσσείς που βρίσκονται σε αναζήτηση μιας καλά αμειβόμενης εργασίας σε ξένη γη, αλλά και ένα σωρό ευρωπαϊκά πρακτορεία που αναζητούν επίμονα και συστηματικά νέους επαγγελ-ματίες διατεθειμένους να μετοικήσουν σε χώρες εργασιακά πιο φιλόξενες. Ο μεταναστευτικός χάρτης εργασίας ανα-σχεδιάζεται, η υδρόγειος σφαίρα γυρίζει με νέες ταχύτητες και οι ευκαιρίες εργα-σίας αυτή τη φορά εμφανίζονται κυρίως στη Σκανδιναβία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο. «Ο ευρωπαϊκός βορράς εξελίσσεται σε μια μοναδική αγορά για τους εργαζόμενους», υπογραμμίζει το σχετικό δημοσίευμα του ιταλικού περιοδικού Panorama, το οποίο κυκλοφόρησε με ένα δημοσίευμα-μαγνήτη για φερέλπιδες μετοίκους.«Μπορεί ωστόσο η κινητικότητα των νέων μέσα στην Ευρώπη να είναι η λύση στην κρίση;» Το ερώτημα έχει τεθεί επα-νειλημμένα στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, που μοιάζει να θέλει να ευνοήσει τη μετακίνηση των Ευρωπαίων μέσα στα κράτη μέλη. Μόνο που οι απαντήσεις ποικίλουν και οι γνώμες διίστανται. Ανάλογα με την περίπτωση και κυρίως ανάλογα με τα ποσοστά. Στην Ισπανία συνηθίζουν να λένε πως «τα μυαλά που δραπέτευσαν πλέον δεν τους ανήκουν». Στην Ιβηρική Χερσόνησο έχει άλλωστε ήδη διαγραφεί κύκλος 180°, κάτι που σημαίνει πως ο αριθμός των Ισπανών που αποδημεί ξεπερνά τον αριθμό των μεταναστών που δέχεται το ισπανικό κράτος ως χώρα υποδοχής. Στη Λετονία, η οποία την τελευταία δεκαετία έχει αποχαιρετίσει το 13% του πληθυσμού της, επικρατεί κλίμα ανησυ-χίας σχετικά με τη φυγή των 250.000 χαρισματικών Λετονών. Ανάλογο είναι το κλίμα στην Ιταλία, που έχει αποχαιρετή-σει 300.000 νέους από το 2010. Ο μέσος όρος ηλικίας των εμιγκρέδων κυμαίνε-ται ανάμεσα στα 20 και στα 29 έτη και η συντριπτική πλειονότητά τους είναι

Page 53: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 53

Πολυεθνικές VS κράτη

στη Δινηaπληστιαστησ εταιρικησ

Φανταστείτε τι θα συνέβαινε, αν ξένες εταιρίες μπορούσαν να μηνύουν άμεσα κυβερνήσεις, απαιτώντας χρηματική αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη λόγω αυστηρών εργατικών ή περιβαλλοντικών νόμων. Αυτό μπορεί να ακού-γεται παρατραβηγμένο, αλλά υπήρξε όρος της Πολυμερούς Συμφωνίας για τις Επενδύσεις (ΜΑΙ), ένα προσχέδιο συμφωνίας που είχαν διαπραγματευτεί μυστικά, μεταξύ 1995-1997, τα τότε 29 κράτη μέλη του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη. Η σχετική πληροφορία αποκαλύφθηκε εγκαίρως, προκαλώντας ένα πρωτοφανές κύμα διαμαρτυριών. Οι διαπραγμα-τεύσεις εκτροχιάστηκαν. Τώρα η ίδια ατζέντα επέστρεψε.

Της Ρένας Ακριτίδου

Page 54: HotDoc 44

54 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

α πό τον Ιούλιο η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ διαπραγ-ματεύονται τη Διατλαντική Συνεργασία Εμπορίου και

Επενδύσεων (TTIP) ή Διατλαντική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (TAFTA), μια τροποποιημένη εκδοχή της ΜΑΙ, υπό την οποία η υφιστάμενη νομοθεσία και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού θα πρέπει να συμμορφώνεται προς τους κανόνες ελεύθερου εμπορίου που υπαγορεύονται από και για μεγάλες επιχειρήσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ και προβλέπονται εμπορικές κυρώσεις εκα-τομμυρίων δολαρίων ως αποζημίωση σε επιχειρήσεις, σε περίπτωση μη συμμόρ-φωσης. Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να διαρκέσουν άλλα δύο χρόνια. Η TTIP/TAFTA ενσωματώνει τα πιο καταστρο-φικά σημεία προηγούμενων συμφωνιών και τα επεκτείνει. Αν ισχύσει, προνόμια ξένων επιχειρήσεων θα γίνουν νόμοι και τα χέρια κυβερνήσεων θα είναι δεμένα για τα καλά. Η συμφωνία θα είναι δεσμευτική και μόνιμη: Ακόμη κι αν κοινή γνώμη ή κυβερνήσεις αλλάξουν, η συνθήκη θα μπορεί να τροποποιηθεί μόνο με τη συναίνεση όλων των κρα-τών που θα την έχουν υπογράψει. Στην Ευρώπη θα αποτελεί αντανάκλαση της Συνεργασίας Ειρηνικού (TPP), την οποία προωθούσαν σθεναρά αμερικανικά επι-χειρηματικά συμφέροντα και αναμένεται να υιοθετήσουν 12 χώρες του Ειρηνικού. TTIP/TAFTA και ΤΡΡ θα διαμορφώσουν μια οικονομική αυτοκρατορία ικανή να υπαγορεύει συνθήκες εκτός των συνό-ρων της. Οποιαδήποτε χώρα επιδιώκει εμπορικές σχέσεις με τις ΗΠΑ ή την ΕΕ θα πρέπει να υιοθετεί τους κανόνες των συμφωνιών ως έχουν.

Προπαντός εχεμύθειαΟι διαπραγματεύσεις για την TTIP/TAFTA διεξάγονται κεκλεισμένων των θυρών. Οι αμερικανικές αντιπροσωπείες έχουν περισσότερους από 600 εμπορικούς συμβούλους, οι οποίοι έχουν απεριόρι-στη πρόσβαση στα προπαρασκευαστικά ντοκουμέντα και σε εκπροσώπους της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Προσχέδια κειμέ-νων δεν θα δημοσιοποιηθούν και έχουν δοθεί οδηγίες να κρατηθεί το κοινό και

ο Τύπος στο σκοτάδι μέχρι να υπογραφεί η τελική συμφωνία. Αλλά τότε θα είναι πολύ αργά για αλλαγές.Ο πρώην υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Ρον Κερκ, υπεραμύνθηκε της μυστικό-τητας, δηλώνοντας ότι την προηγούμενη φορά που δημοσιοποιήθηκε το προσχέ-διο μιας τόσο φιλόδοξης συμφωνίας, οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν. Το σχέδιο, που υποστήριζε η κυβέρνηση Μπους, αναρτήθηκε σε κυβερνητικές ιστοσελίδες το 2001. Και η γερουσιαστής Ελίζαμπεθ Γουόρεν διακήρυξε ότι καμία συμφω-νία, που δεν θα μπορούσε να αντέξει σε λογοδοσία, δεν πρέπει να υπογραφεί ποτέ. Και τώρα, δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς γιατί οι αμερικανοί διαπραγματευτές θέλουν να κρατήσουν μυστικές τις διαπραγματεύσεις. Δεν βιά-ζονται να εξηγήσουν τις επιπτώσεις που θα είχε η συμφωνία σε κάθε επίπεδο δια-κυβέρνησης – ομοσπονδιακές, κρατικές και τοπικές αρχές θα είναι υποχρεωμένες να ανασκευάσουν την πολιτική τους εκ βάθρων, ώστε να ικανοποιούν τις ορέξεις του ιδιωτικού τομέα, όπου αυτός δεν έχει ήδη τον πλήρη έλεγχο. Ασφάλεια τρο-φίμων, κανόνες για χημικά και τοξικά,

τιμές φαρμάκων και περίθαλψης, ελευ-θερία στο διαδίκτυο και καταναλωτικό απόρρητο, ενέργεια και πολιτιστικές υπηρεσίες, πατέντες και κοπιράιτ, φυσι-κές πηγές, άδειες επαγγελματικής επάρκειας, δημόσιες υπηρεσίες, μετανά-στευση, κυβερνητικές προμήθειες. Δεν υπάρχει περιοχή δημοσίου συμφέροντος που δεν θα υπόκειται στο θεσμοθετημένο ελεύθερο εμπόριο. Η ανάμειξη πολιτικών εκπροσώπων θα είναι περιορισμένη στις διαπραγματεύσεις με τον ιδιωτικό τομέα για λίγα ψίχουλα κυριαρχίας που θα ευα-ρεστηθεί να τους παραχωρήσει.

Επενδυτές κατά κρατώνΗ υποχρέωση των χωρών που θα υπο-γράφουν τη «διασφάλιση συμμόρφωσης των νόμων, κανόνων και διοικητικών διαδικασιών» σε αυτούς τους όρους, θα εφαρμοστεί σθεναρά. Σίγουρα θα είναι πρόθυμες να τιμήσουν τους όρους, εφόσον αποτυχία να το πράξουν θα υπο-βάλλει τις χώρες σε νομικές προκλήσεις σε ειδικά δικαστήρια που δημιουρ-γήθηκαν ως διαμεσολαβητές μεταξύ επενδυτών και κρατών και έχουν την εξουσία να επιβάλουν εμπορικές

Πολυεθνικές VS κράτη

Page 55: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 55

κυρώσεις σε βάρος κρατών. Αυτό συμ-βαίνει με άλλες εμπορικές συμφωνίες που ήδη ισχύουν. Πέρυσι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου καταδίκασε τις ΗΠΑ για τους κανόνες της να αναγράφε-ται σε κονσέρβες τόνου ότι δεν περιέχουν δελφίνι, για τις ετικέτες προέλευσης κρέατος, για την απαγόρευση πώλησης τσιγάρων με γεύση καραμέλας – όλα θεω-ρήθηκαν εμπόδια στο ελεύθερο εμπόριο. Ο ΠΟΕ κάλεσε επίσης την ΕΕ να κατα-βάλλει εκατομμύρια ευρώ ως τιμωρία για την απαγόρευση εισαγωγής τροφίμων με γενετικά μεταλλαγμένους οργανι-σμούς. Η TTIP/TAFTA θα επιτρέπει σε ξένες εταιρίες να επιτίθενται σε κάθε υπογράφουσα χώρα της οποίας η πολι-τική επιδρά στα κέρδη τους. Εταιρίες θα μπορούν να απαιτούν αποζημίωση από χώρες των οποίων την πολιτική υγείας, οικονομικών, περιβάλλοντος και άλλων τομέων δημοσίου συμφέροντος θεω-ρούν υπονομευτική για τα συμφέροντά τους. Και θα φέρνουν κυβερνήσεις ενώπιον εξωδικαστικών δικαστηρίων. Αυτά που έχουν οργανωθεί από την Παγκόσμια Τράπεζα και κανόνες του ΟΗΕ θα έχουν εξουσία να επιβάλλουν σε

υποχρέωσε φορολογούμενους να πληρώ-σουν περισσότερα από 400 εκατομμύρια δολάρια ως αποζημίωση σε εταιρίες για απαγορεύσεις τοξικών και κανόνες χρή-σης γης και πηγών νερού και ξυλείας. Υπό αυτές τις συμφωνίες, εκκρεμούν υποθέσεις για αποζημιώσεις ύψους 14 δισ. δολαρίων σε εταιρίες, για πατέντες φαρμάκων, περιβάλλον, μέτρα κατά της μόλυνσης, ενέργεια κλπ. Η TTIP/TAFTA θα αυξήσει τον λογαριασμό για αυτό τον νομιμοποιημένο εκβιασμό, δεδομένης της έκτασης των διατλαντικών εμπορι-κών συμφερόντων που διακυβεύονται. Περίπου 3.300 μητρικές ευρωπαϊκές εταιρίες έχουν πάνω από 24.200 θυγα-τρικές στις ΗΠΑ και οποιαδήποτε εξ αυτών μπορεί να αποφασίσει να εγεί-ρει διεκδικήσεις. Η έκταση της απειλής υπερβαίνει όλες όσες συνδέονται με προ-ηγούμενες συμφωνίες. Η ΕΕ θα εκτεθεί σε ακόμη μεγαλύτερη οικονομική απειλή, δεδομένου ότι 14.400 εταιρίες με έδρα τις ΗΠΑ έχουν περισσότερες από 50.800 θυγατρικές στην Ευρώπη. Συνολικά, η TTIP/TAFTA θα δίνει τη δυνατότητα σε 75.000 επιχειρήσεις σε ΗΠΑ και ΕΕ να επιτίθενται σε δημόσια κονδύλια. Το καθεστώς «επενδυτής κατά κράτους» είχε επισήμως σκοπό να διασφαλιστεί ότι θα λαμβάνουν αποζημίωση ξένοι επεν-δυτές που δρούσαν σε αναπτυσσόμενες χώρες, όπου δεν υπήρχαν αξιόπιστα δικαστικά συστήματα, αν υπόκειντο σε απαλλοτρίωση. Αλλά ΗΠΑ και ΕΕ έχουν ισχυρά δικαστικά συστήματα, που τηρούν πλήρως τον νόμο ιδιοκτησίας. Ότι αυτό το καθεστώς περιλαμβάνεται στην εν λόγω συμφωνία αποκαλύπτει πως σκοπός του δεν είναι η προστα-σία του επενδυτή, αλλά η ισχυροποίηση των επιχειρήσεων. Εξειδικευμένοι στο εμπορικό δίκαιο συνήγοροι, που δεν υποχρεούνται να λογοδοτούν σε κανένα εκλογικό σώμα, απαρτίζουν τα επί-μαχα δικαστήρια. Πολλοί εξ αυτών εναλλάσσονται σε ρόλους, άλλοτε υπηρετώντας ως δικαστές και άλλοτε φέρνοντας υποθέσεις εταιρικών πελα-τών κατά κυβερνήσεων. Το κλαμπ των δικηγόρων διεθνών επενδύσεων είναι πολύ μικρό. Μόλις 15 από αυτούς έχουν χειριστεί το 55% όλων των

φορολογούμενους να πληρώνουν μεγά-λες αποζημιώσεις για νομοθεσίες που θα κριθούν ως υπονομευτικές σε «αναμε-νόμενα μελλοντικά κέρδη εταιριών». Η ατζέντα «επενδυτής κατά κράτους», που φάνηκε να εκτροχιάζεται μαζί με τη ΜΑΙ το 1998, επανεισάχθηκε σιωπηρά στο πέρασμα των χρόνων. Μια σειρά εμπορι-κών συμφωνιών που υπέγραψαν οι ΗΠΑ

Εταιρίες θα μπορούν να απαιτούν αποζημίωση από χώρες των οποίων την πολιτική υγείας, οικονομικών, περιβάλλοντος και άλλων τομέων δημοσίου συμφέροντος θεωρούν υπονομευτική για τα συμφέροντά τους

Page 56: HotDoc 44

56 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

υποθέσεων που έχουν εξεταστεί μέχρι σήμερα. Και δεν υπάρχει μηχανισμός εφέσεων για τις αποφάσεις τους.

Μέχρι τώρα…Χρησιμοποιώντας σκοπίμως αόριστη φρασεολογία, στα δικαστήρια αυτά τα δικαιώματα εταιριών διασφαλίζονται ερμηνευόμενα κατά τρόπο που σπα-νίως εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολλών. Κάποιοι επενδυτές έχουν πολύ ευρεία αντίληψη για τα δικαιώματά τους. Ευρωπαϊκές εταιρίες προέβησαν πρόσφατα σε νομικές ενέργειες κατά της αύξησης του βασικού μισθού στην Αίγυπτο. Η Renco αντιμάχεται την πολι-τική κατά των εκπομπών τοξικών αερίων του Περού, βάσει συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου της χώρας αυτής με τις ΗΠΑ. Διεκδικεί δηλαδή το δικαίωμά της να μολύνει. Η αμερικανική καπνοβιομη-χανία Philip Morris διώκει δικαστικά Ουρουγουάη και Αυστραλία για τους αντικαπνιστικούς τους νόμους. Η αμε-ρικανική φαρμακευτική εταιρία Eli Lilly, χρησιμοποιώντας τη συμφωνία NAFTA, επιτέθηκε στον Καναδά γιατί έθεσε κανό-νες για τις πατέντες που θα βοηθήσουν να διασφαλιστεί πρόσβαση σε προσιτά φάρμακα. Και η σουηδική ενεργειακή εταιρία Vattenfall απαιτεί δισεκατομ-μύρια δολάρια ως αποζημίωση από τη Γερμανία για τη νομοθεσία της σχετικά με τα εργοστάσια ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιούν κάρβουνο και για τη διαδικασία εξάλειψης της πυρηνικής ενέργειας. Πριν ένα χρόνο ο Ισημερινός κλήθηκε να πληρώσει πάνω από 2 δισ. δολάρια σε πετρελαϊκή εταιρία. Ακόμη κι αν οι κυβερνήσεις νικήσουν, πρέπει να πληρώσουν τα κόστη των δικών και τις αμοιβές των νομικών, που ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 8 εκατομμύρια δολά-ρια ανά υπόθεση. Συχνά κυβερνήσεις επιλέγουν εξωδικαστικό συμβιβασμό. Ο Καναδάς απέφυγε δίκη, αναστρέφοντας εσπευσμένα απαγόρευση για ένα τοξικό πρόσθετο στη βενζίνη. Ο αριθμός των υποθέσεων επενδυτών κατά κράτους αυξάνεται. Στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη αναφέρ-θηκε ότι από το 2000 δεκαπλασιάστηκαν και οι περισσότερες εγέρθηκαν μέσα στο

2012. Έτσι, έχει ανθίσει και μια βιομη-χανία εξειδικευμένων νομικών εταιριών.

…κι εφεξήςΤο υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ και το Business Europe, δύο από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς οργα-νισμούς παγκοσμίως, έχουν ζητήσει από τους διαπραγματευτές της TIPP-TAFTA να κανονίσουν ώστε να καθίσουν

στο ίδιο τραπέζι μαζί τους μέτοχοι μεγά-λων βιομηχανιών, ουσιαστικά για να ξαναγράψουν τους κανονισμούς. Τα εταιρικά συμφέροντα δεν έχουν κρύ-ψει τους στόχους τους. Για παράδειγμα, θέλουν υποχώρηση των νόμων κατά των μεταλλαγμένων. Οι μισές πολιτείες των ΗΠΑ εξετάζουν την τοποθέτηση ετικε-τών, κάτι που υποστηρίζει πάνω από το 80% των καταναλωτών στη χώρα. Αλλά επιχειρήσεις που παράγουν και χρη-σιμοποιούν μεταλλαγμένα, όπως η Monsanto, πιέζουν πρόβλεψη στη συν-θήκη για απαγόρευση των ετικετών.Και η ασφάλεια τροφίμων είναι στόχος. Η αμερικανική βιομηχανία κρέατος επι-διώκει να χρησιμοποιήσει την TTIP/TAFTA για να αρθεί ευρωπαϊκή απαγό-ρευση βάπτισης του κρέατος σε χλωρίνη μετά τη σφαγή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επέδειξαν τόσο η Βορειοαμερικανική Ένωση Κρέατος όσο και ο ιδιοκτήτης των Kentucky Fried Chicken. Η Ένωση, μάλιστα, θέλει να παρακαμφθεί η απα-γόρευση της χρήσης ρακτοπαμίνης στο κρέας βοοειδών και χοίρων, που έχει απαγορευτεί ή περιοριστεί σε 160 χώρες.Οι Αερογραμμές για την Αμερική (Α4Α) έχουν καταρτίσει κατάλογο «αχρείαστων κανόνων» που επιβαρύνουν τους αμε-ρικανούς αερομεταφορείς. Στη λίστα

Ακόμη κι αν οι κυβερνήσεις νικήσουν, πρέπει να πληρώσουν τα κόστη των δικών και τις αμοιβές των νομικών, που ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 8 εκατομμύρια δολάρια ανά υπόθεση

Πολυεθνικές VS κράτη

Page 57: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 57

περιλαμβάνεται η απόφαση της ΕΕ που απαιτεί από τις αεροπορικές εταιρίες να πληρώνουν για τις εκπομπές διοξει-δίου του άνθρακα, η οποία έχει αρθεί προσωρινά. Οι Α4Α θέλουν η άρση να γίνει μόνιμη.

Χωρίς κανόνεςΟ πιο αποφασιστικός εχθρός των κανο-νισμών είναι ο οικονομικός τομέας. Πριν πέντε χρόνια, μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση, διαπραγματευτές από ΗΠΑ και ΕΕ συμφώνησαν ότι οι κανονισμοί έπαιξαν όποιο ρόλο είχαν να παίξουν. Το πλαίσιο που θέλουν να τους αντικαταστήσει θα αποσύρει όλες τις δικλείδες ασφαλείας για κινδύνους επενδύσεων υψηλού κινδύνου και θα αποτρέπει κυβερνήσεις να ελέγχουν τον όγκο, τη φύση και την προέλευση οικο-νομικών προϊόντων της αγοράς. Βασικά, θέλουν να απαλειφθεί από τα λεξικά ο όρος «κανονισμός».Από πού προέκυψε αυτή η επιστροφή στον θατσερισμό; Η Ένωση Γερμανικών Τραπεζών έχει ανησυχίες για τη μεταρ-ρύθμιση της Wall Street μετά την οικονομική κρίση του 2008. Στην Ένωση μετέχει η Deutsche Bank, η οποία έλαβε εκατοντάδες δισ. δολάρια το 2009 από το ομοσπονδιακό ταμείο

των ΗΠΑ ως αντάλλαγμα για ενυπόθη-κες εγγυήσεις και η οποία έχει θέμα με μεταρρυθμιστικό κανόνα που είναι πολύ επιβαρυντικός για μη αμερικανικές τρά-πεζες. Η Ομοσπονδία Ευρωπαϊκών Εταιριών για Ασφάλειες έχει δηλώσει πως ελπίζει η TIPP-TAFTA να απομα-κρύνει παράπλευρα απαιτούμενα που αποτρέπουν εταιρίες να αναλάβουν επενδύσεις υψηλού κινδύνου. Το Φόρουμ Ευρωπαϊκών Υπηρεσιών πιέ-ζει στις διατλαντικές διαπραγματεύσεις να σταματήσει η ανάμειξη αμερικανών ρυθμιστών σε υποθέσεις μεγάλων ξένων τραπεζών που λειτουργούν στις ΗΠΑ. Αμερικανικές οικονομικές εταιρίες ελπί-ζουν ότι η συνθήκη θα θάψει μια και καλή τα ευρωπαϊκά σχέδια φορολόγησης τραπεζικών συναλλαγών. Αυτό φαίνεται ήδη πιθανό, δεδομένου ότι η Κομισιόν έχει αποφασίσει ότι ένας τέτοιος φόρος θα αντίκειτο σε κανόνες του ΠΟΕ.Οι οικονομικές υπηρεσίες δεν θα είναι ο μόνος τομέας που θα απελευθερωθεί. Η συνθήκη θα ανοίξει τον δρόμο στον ανταγωνισμό προς όλους τους αθέατους και τους τομείς δημοσίου συμφέροντος. Τα υπογράφοντα κράτη θα είναι υπο-χρεωμένα να υποβάλουν τις δημόσιες υπηρεσίες τους στις δυνάμεις της αγο-ράς και να εγκαταλείψουν κάθε ρύθμιση

για τους παρόχους ξένων υπηρεσιών που λειτουργούν στο έδαφός τους. Αυτό θα μειώσει ασφυκτικά τα περιθώρια για πολιτικούς ελιγμούς στους τομείς υγείας, ενέργειας, παιδείας, ύδρευσης και μετα-φορών. Η συνθήκη θα καλύπτει ακόμη και θέματα μετανάστευσης, με αυτούς που την προωθούν να δίνουν στον εαυτό τους την εξουσία διαμόρφωσης πολιτικής κοινών συνόρων.Ο ρυθμός των διαπραγματεύσεων έχει ενταθεί τους τελευταίους μήνες. Στην Ουάσιγκτον κυριαρχεί η άποψη πως οι ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν απελπισμένα οτιδήποτε θα δώσει ζωή στην οικονο-μική ανάπτυξη, ακόμη και θυσιάζοντας μέτρα κοινωνικής προστασίας. Το επι-χείρημα όσων προωθούν τη συνθήκη, ότι ένα απελευθερωμένο ελεύθερο εμπόριο θα ενθαρρύνει το εμπόριο και θα δημι-ουργήσει θέσεις εργασίας, φαίνεται να βαρύνει περισσότερο από τους φόβους κοινωνικής εξέγερσης.Οι ελάχιστες μελέτες για πιθανές συνέ-πειες της συνθήκης δεν ασχολούνται με κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις. Παλαιότερη εισήγηση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας, στην οποία γίνονται συχνά αναφορές, υποστήριζε ότι η εφαρμογή της συνθή-κης θα έδινε οικονομικά οφέλη ανάλογα με τρία επιπλέον σεντ ανά άτομο την ημέρα από το 2009 και μετά. Παρά την αισιοδοξία, η ίδια μελέτη εκτιμούσε ότι η αύξηση του ΑΕΠ στην ΕΕ και τις ΗΠΑ ως αποτέλεσμα της συνθήκης θα ήταν μόνο 0,06%. Σχεδόν όλες οι μελέτες για την TTIP/TAFTA χρηματοδοτήθηκαν από ινστιτούτα που είναι υπέρ του ελεύθερου εμπορίου ή από επιχειρηματικούς οργα-νισμούς. Για αυτό δεν αναφέρονται σε κοινωνικά κόστη ή στα άμεσα θύματα, που μπορεί να φτάσουν σε εκατοντάδες εκατομμύρια. Όμως δεν έχουν χαθεί όλα. Η τύχη της MAI καθώς και κάποιοι γύροι διαπραγματεύσεων στον ΠΟΕ δείχνουν ότι οι απόπειρες να χρησιμοποιηθεί το εμπόριο ως ύπουλος τρόπος διάλυσης των δικλείδων ασφαλείας των κοινωνιών και να εγκατασταθεί μια χούντα ηγε-τών του επιχειρηματικού κόσμου είναι δυνατό να μπλοκαριστούν.

Page 58: HotDoc 44

Ψηφιζω πασοκ! στηριζω την

εξωκοινοΒουλευτικη αριστερα

Χριστόφορος Ζαραλίκος

Στους Κωνσταντίνο Καϊμάκη, Παναγιώτη Φρούντζο

συνέ

ντευ

ξη

Page 59: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 59

συνέ

ντευ

ξη

Εν αρχή ην το μνημόνιο! Τι ρόλο παίζει;Το μνημόνιο είναι ένα κολπάκι, μέσω του οποίου επιχειρείται να μπει ο πολίτης στην κατάσταση της ευθύνης. Δηλαδή, αφού σε κάνω φτωχό, θα σε κάνω φτωχό που θα πιστεύει πως του αξίζει να είναι φτωχός. Όπως όταν ήμαστε παιδιά, δεν χρειαζόταν η μάνα σου να σου πει δεύ-τερη κουβέντα. Με το που σε κοίταγε, φόραγες ένα τεράστιο καπέλο «Φταίω!». Το μνημόνιο, λοιπόν, είναι το χαπάκι που μας οδηγεί στην κατάθλιψη, είναι το καταθλιπτικό μας. Φταίμε που είμα-στε φτωχοί και μας αξίζει αυτό. Είναι χριστιανική προσέγγιση, η απόλυτη προ-βατοποίηση. Άρα φταις…

Μήπως όμως ο πολίτης πράγματι φταίει;Ο πολίτης φταίει γι’ αυτό που του συμ-βαίνει. Δεν φταίει γι’ αυτό που λένε ότι συμβαίνει. Ο πολίτης δεν φταίει για τα spreads, για το ότι η πολιτική ελίτ δανει-ζόταν χρήματα που τελικά εξυπηρέτησαν τη διαιώνιση του συγκεκριμένου πολιτι-κού σκηνικού – έπαιρναν λεφτά για να γίνουν έργα και τελικά τα λεφτά αυτά κατέληγαν στην Ελβετία.

Δεν έχει κάποιο ποσοστό αλήθειας το «μαζί τα φάγαμε» του Πάγκαλου;Όχι! Ή μάλλον, μπορεί να έχει κάποιο ποσοστό αλήθειας όσον αφορά το κομ-ματικό του ακροατήριο. Προσωπικά, στην οικογένεια και την παρέα μου δεν υπάρχει ούτε ένας που να διορίστηκε ή να προσπάθησε να διοριστεί στο δημόσιο.

Αλλά διορίστηκαν άλλοι…Οι άνθρωποι που πήγαιναν σε έναν υπουργό ή σε έναν βουλευτή για να

ζητήσουν δουλειά, πιστεύω, δεν θεωρού-σαν πως οι ίδιοι είχαν κάποια ιδιαίτερη αξία. Θεωρούσαν και θεωρούν πως είναι ανάξιοι να βρουν κάποια δουλειά και πως αυτός που τους παρέχει τη δυνατότητα της δουλειάς τούς κάνει χάρη. Είναι το ίδιο πράγμα με ένα μηδενικό με κεφάλι και άκρα. Αυτό πιστεύει και ο ίδιος για τον εαυτό του και συμπεριφέρεται ανα-λόγως. Αυτό που συμβαίνει τα τελευταία τρία χρόνια στην Ελλάδα είναι να σε κάνουν με το ζόρι να αισθανθείς έτσι, ακόμη και αν δεν αισθάνεσαι έτσι.

Τελικά ποια είναι η αίσθησή σου για το κράτος; Τι ακριβώς είναι;ΑΕ που επιδιώκει το κέρδος προς όφελος αυτών που τα έχουν όλα. Και αυτοί που τα έχουν όλα είναι οι τράπεζες, οι πολυ-εθνικές, αυτές που παλιά ονομάζαμε τραστ. Όταν μια πολυεθνική ελέγχει μια τράπεζα, μια ασφάλεια ζωής ή υγείας –και τα δύο ως όροι δεν ισχύουν–, μια φαρμακοβιομηχανία, μια εταιρία όπλων και μια μεσιτική εταιρία, δεν είναι θέμα ιστορικού χρόνου να αρχίσει να σαρώνει τα πάντα με σκοπό τη μεγιστοποίηση της κερδοφορίας της; Με την ίδια ευκολία που μπορεί να καταστρέψει ένα δάσος, με την ίδια ευκολία μπορεί να αντιμε-τωπίζει την κοινωνία σαν στατιστικό δεδομένο και να αποφασίζει να «πεθά-νει» τόσους ανθρώπους επειδή απλώς πέρασαν τα 80 χρόνια τους.

Και πώς μπορούμε να αντιδράσουμε σε αυτή την κατάσταση;Με έναν τρόπο. Να δούμε όλο το έργο. Για να αλλάξεις όμως οτιδήποτε, πρέ-πει αρχικά να δεις τι είναι αυτό που θα αλλάξεις. Οφείλουμε, με άλλα λόγια, να

έχουμε συναίσθηση αυτών που συμβαί-νουν γύρω μας.

Όμως, αλλιώς βλέπει καθένας από μας αυτό το έργο. Υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις.Όχι, αν δεις όλο το έργο, διαπιστώνεις ότι υπάρχει ταύτιση στην προσέγγιση.

Θέλουμε να δούμε όλο το έργο;Γενικά μιλώντας, όχι! Και ο λόγος είναι ότι οι άνθρωποι φοβούνται… φοβούνται την αλλαγή. Δεν θέλουν να απαλλαγούν από τη μιζέρια τους, επειδή η μιζέ-ρια περιλαμβάνει και την ασφάλεια. Οι περισσότεροι σκέφτονται: «Ποιος θα με πειράξει εδώ κάτω που είμαι; Με μένα θα τα βάλουν;» Θεωρούν πως έχουν μεταβληθεί σε τόσο ασήμαντη μονάδα, που δεν θα τους ενοχλήσει κανείς, και πόσο μάλλον το κράτος.

Ναι, αλλά το κράτος φαίνεται πως πλέον βάλλει ανοιχτά εναντίον του φετίχ του μέσου Έλληνα, την ιδιοκτησία του, το σπίτι του…Για να καταλάβετε τι σημαίνει ιδιοκτη-σία στις σημερινές συνθήκες, θα σας μεταφέρω αυτό που είπε ένας φίλος Αργεντινός για την αντίστοιχη με τη δική μας περίοδο της κρίσης στη χώρα του. Η μητέρα του είχε πουλήσει ένα οικόπεδο σε πολύ καλό προάστιο του Μπουένος Άιρες. Με το που κηρύχτηκε πτώχευση, τα χρήματα που πήρε από την πώληση αρκούσαν για τα ψώνια του μήνα στο σούπερ μάρκετ. Τον ρώτησα, λοιπόν, «πότε άρχισε να γίνεται της παλαβής στον δρόμο;» Μου είπε ότι τα πάντα ξεκίνησαν με δύο γεγονότα: Όταν πήγαν οι δημόσιοι υπάλληλοι στα ATM και δεν μπορούσαν να κάνουν ανάληψη και όταν δημοσιεύτηκε σε εφημερίδα φωτογρα-φία γυναίκας με το νεκρό από την πείνα παιδί της στην αγκαλιά της. Από τη στιγμή εκείνη και μετά, δεν εκδηλώθη-καν απλές διαμαρτυρίες με συμβατικές διαδηλώσεις. Ο κόσμος έκανε επιδρο-μές σε γειτονιές που γνώριζε ότι έμεινε κάποιος βουλευτής, έμπαινε στο σπίτι του με σκοπό να τον λιντσάρει. Όταν έφευγε από το σπίτι, δεν έμενε τούβλο

«Δ ιασχίζει ένα σκυλί την Ακαδημίας, το χτυπά ένα αμάξι και σε χρόνο dt έχει κατέβει ο Χωμενίδης από το Κολωνάκι κρατώντας ένα ρεσό και ρωτά τους οδηγούς αν καταδικάζουν τη βία απ’ όποιον προφυλακτήρα και αν προέρχεται!» Τελικά πειστήκαμε

ότι ο Χριστόφορος Ζαραλίκος καταδικάζει την κρατική βία και περιγελά τη βία των προφυλακτήρων. Μην τον πιάσει στο στόμα του ο Χωμενίδης…

Page 60: HotDoc 44

συνέ

ντευ

ξη

στη θέση του. Αν φτάσουμε σε αυτό το σημείο, δεν προάγει καμία αλλαγή. Επειδή θα έχουμε πιάσει τόσο πάτο, θα έχει ευτελιστεί τόσο η ανθρώπινη ζωή, που θα φτάσουμε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας με απίστευτη βία. Το μόνο που θα μας μείνει μετά είναι το κενό. Δεν βλέπω να υπάρχει κάτι δημιουργικό σε αυτό. Το θέμα είναι να αντιδράσεις πριν φτάσεις σε αυτό το σημείο, το σημείο εκτόνωσης. Εκεί που ανοίγουν τη βαλβίδα τεχνητά – αφού το γνωρίζουν, το περιμένουν, το προβλέ-πουν, μπορεί να κερδίζουν και από αυτό.

Είσαι έτοιμος να κάνεις απολογισμό των πεπραγμένων της κυβέρνησης Σαμαρά;Αυτή η κυβέρνηση, ως άτομα –γιατί η πολιτική της δεν είναι δική της, απέξω την παίρνει, είναι όπως αυτό που λένε στο ποδόσφαιρο: «Χαρτάκι παίρνει, μωρέ, τι περιμένεις;»– είναι μια μικρο-γραφία αυτών που περιγράψαμε πριν. Ποιο είναι το βασικό χαρακτηριστικό όσων διορίστηκαν από τον υπουργό στο δημόσιο; Ήταν ακατάλληλοι για τη

δουλειά που επιλέχθηκαν. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Ο υπουργός διόριζε τον ακατάλληλο, αυτός ήταν αδύνατο να κάνει τη δουλειά, η υπηρεσία γινόταν μπουρδέλο και ο πολίτης γινόταν μπουρ-δέλο. Ποια ήταν ακριβώς η δουλειά που έκανε ο υπουργός; Δεν διάλεγε ανά-μεσα σε δύο κατάλληλους εκείνον της φατρίας του, αλλά επέλεγε ανάμεσα σε έναν κατάλληλο και έναν ακατάλληλο τον δεύτερο, επειδή ήταν ψηφοφόρος του. Αποδείχτηκε λοιπόν πως η πραγ-ματική δουλειά του πολιτικού ήταν να έχει στις θέσεις του δημοσίου ανθρώ-πους ακατάλληλους, για να μην μπορεί να ελεγχθεί ποτέ για τις βρομοδουλειές που κάνει. Η λύση σε αυτό το πρό-βλημα είναι η άρση της μονιμότητας στο δημόσιο; Δεν νομίζω, αφού πλέον ο υπάλληλος θα εκβιάζεται πολύ πιο εύκολα. Καταργώντας τη μονιμότητα, δεν καταργείς την τεμπελιά, αλλά την τελευταία αντίσταση που ενδεχομένως ορθωθεί στην παράνομη δράση της πολι-τικής εξουσίας.

Εκτιμάς κάποιον από τους σημερινούς πολιτικούς;Υπάρχουν πολλοί…

Μέσα σε αυτούς είναι και ο Βενιζέλος;Έχω γράψει στο Twitter πως ο Βενιζέλος είναι μέσα σε όλα, ενώ έπρεπε να είναι απλώς μέσα!

Είσαι αναρχικός;Οι αναρχικοί που έχω γνωρίσει είναι τα πιο αξιόλογα πρόσωπα που έχω συναντή-σει. Συνέχεια προσφέρουν. Ο πατέρας και η μητέρα μου ήταν εργοστασιακοί εργάτες, ο παππούς μου αρτεργάτης, ο αδελφός μου σιδεράς… Εγώ, αν και δεν κάνω κάποια από αυτές τις δουλειές, νιώθω ότι η τάξη μου είναι η εργατική τάξη. Θα ήμουν περήφανος αν κάποιος έλεγε για μένα και το αποδείκνυε πως συμπεριφέρομαι ως αναρχικός ή ως κομουνιστής.

Τι θα ψηφίσεις στις εκλογές;Ή ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή ΠΑΣΟΚ. Στηρίζω την εξωκοινοβουλευτική αριστερά!

Η πραγματική δουλειά του πολιτικού ήταν να έχει στις θέσεις του δημοσίου ανθρώπους ακατάλληλους, για να μην μπορεί να ελεγχθεί ποτέ για τις βρομοδουλειές που κάνει

Page 61: HotDoc 44

Από τον Γιάννη Καρτερό

Tech.doc

Το ξΕΡΑΤΕοΤι...

Ταξιδιώτες του χρόνου δεν υπάρχουν… (τουλάχιστον όχι στο ίντερνετ)Εάν κάποιος κάποτε είχε (ή θα) ανακαλύψει τη μηχανή του χρόνου και είχε (ή θα) επιστρέψει ή προχωρήσει στην εποχή μας, θα είχε σίγουρα γράψει προφητείες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Βάσει αυτής της λογικής, μια ομάδα φυσικών έψαξε σε Google, Facebook, Twitter, Bing και Google+ για προφητικές αναρτήσεις ή σχόλια σχετικά με σημαντικά γεγονότα, όπως η εκλογή του πάπα Φραγκίσκου ή ο κομήτης ISON. Δυστυχώς, οι προσπάθειές τους απέβησαν άκαρπες, χωρίς ωστόσο, όπως αναφέρει ο επικεφαλής της ομάδας, Ρόμπερτ Νεμίροφ, αυτό να σημαίνει πως το ταξίδι στον χρόνο δεν έχει ήδη ή δεν θα ανακαλυφθεί.

Υπό εξαφάνιση τα μεγάλα σαρκοφάγα;

Από το Wi-Fi στον ηλεκτρισμό

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, 31 περίπου είδη μεγάλων σαρκοβόρων, περίπου τα 3/4 του συνόλου, οδεύουν τάχιστα ή βρίσκονται ήδη υπό εξαφάνιση. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα λιοντάρια, οι αρκούδες και οι λύκοι. Η ανθρώπινη παρέμβαση έχει οδηγήσει στη ραγδαία μείωση των θηραμάτων τους και ένας πιθανός αφανισμός του είδους θα έχει τεράστιες περιβαλλοντικές συνέπειες παγκοσμίως.

Ερευνητές του πανεπιστημίου του Duke εφηύραν συσκευή η οποία συλλέγει διάσπαρτα μικροκύματα και τα μετατρέπει σε ηλεκτρισμό. Απώτερος στόχος των ερευνητών, τα κύματα που εκπέμπουν Wi-Fi συσκευές, ακόμη και δορυφόροι, να μετατρέπονται σε αναλώσιμη ενέργεια. Ήδη υπάρχει σχέδιο για τοποθέτηση της συσκευής σε κινητά τηλέφωνα, ώστε να φορτίζουν όταν δεν βρίσκονται σε χρήση.

Στο ανθρώπινο σώμα υπάρχουν περίπου 97.000 χιλιόμετρα

αγγείων.

Τα ποντίκια αναπαράγονται με τέτοια ταχύτητα,

ώστε σε 18 μήνες δύο ποντίκια μπορούν

να αποκτήσουν 1 εκατομμύριο

απογόνους!

Τα παλαιότερα απολιθώματα

κατσαρίδων είναι 280 εκατομμυρίων

ετών.

Page 62: HotDoc 44

@tw

eets ακολουθήστε μας

στο twitter@hotdoc_mag

@axlg

@iaaaaii

@Ouraloxouxoulas

@sesimasmenos

@la_madrina7

@RandomiX2

@pansofia

@iaaaaii

@Nouarzan

@bouganisthanos

@Dimi_Kapouranis

@eVaN_GiAn

@Naxionman

Το θετικό είναι πώς αφού μας έδωσαν την προεδρία, μας αναγνωρίζουν ακόμα ως κράτος.

Μόλις είπα στο αφεντικό μου ότι ο Ξηρός πήρε πιο πολλές μέρες άδεια στις γιορτές από εμένα και έκανε τουμπεκί.

Ο τυπικός Έλληνας το now or never το μεταφράζει ή τώρα ή ντάξει μωρέ και αύριο μέρα είναι.

Μήπως ξέρουμε σε ποιο μαγαζί συχνάζει αυτός ο Γιάννης που πίνει και κερνάει;;;

Άμα ήξερε ο Όζι οτι το πάρανοιντ θα έπαιζε στο μες την καλή χαρά για ίντρο της Καραβατού, θα είχε γίνει καλόγρια.

Ανέβηκα στη ζυγαριά,είδα τι έγραψε και τώρα της έβαλα φωτιά και χορεύω ζεϊμπέκικο γύρω της.

Ο Υπουργός Υγείας στην Σουηδία πουλάει στην τηλεόραση βιβλία «Οι άγνωστοι Viking», «Το βαρύ σφυρί του Τhor» κλπ;

Με τα μέτρα που παίρνουν θα μείνουν στην ιστορία ως η χαριστική βουλή.

Καλά, σιγά το πράγμα που ο Φιλιππίδης αντί για την ΝΥ ήταν στην Τουρκία. Το φοβερό θα ήταν να είναι στην Ριζούπολη.

Κατέβασα το παράθυρο του αυτοκινήτου και έφτυσα έξω, μετά σκέφτηκα ότι προεδρεύουμε στην ΕΕ και γύρισα σφουγγάρισα την άσφαλτο.

Χαμός στην Ερμού. Δεν πρόλαβαν να ανοίξουν τα μαγαζιά και τρέχει ο κόσμος να αλλάξει τις μαλακίες που τους πήρατε τις γιορτές.

Να τρομοκρατείς ολόκληρο λαό, και να εξακολουθείς να ψάχνεις ΤΟΝ τρομοκράτη!!! #EKSAMARismos_einai

Εύχομαι η Μέρκελ να πέσει σε έλληνα γιατρό. Passport

Κέν

τρο

ξέ

νων γλωσσών & µ

ελέτη

ς

Το διαβατήριο του παιδιού σας για ένα επιτυχημένο

ταξίδι στον κόσμο της σύγχρονης γνώσης.

Διεύθυνση: Σωκράτους & Κουντουριώτου 2Γ, Παλαιό Φάληρο, Τ.Κ.:17 563τηλ.: 210 9888410 • @ [email protected] • www.passport2knowledge.gr

Page 63: HotDoc 44

PassportΚ

έντρ

ο ξέ

νων γλωσσών & µ

ελέτη

ς

Το διαβατήριο του παιδιού σας για ένα επιτυχημένο

ταξίδι στον κόσμο της σύγχρονης γνώσης.

Διεύθυνση: Σωκράτους & Κουντουριώτου 2Γ, Παλαιό Φάληρο, Τ.Κ.:17 563τηλ.: 210 9888410 • @ [email protected] • www.passport2knowledge.gr

Page 64: HotDoc 44

64 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Hot SportsΑπό τον Μάριο Αραβαντινό

Ποδοσφαιριστές σε χρυσά κλουβιάΌμηρος στη Σαουδική Αραβία καταγγέλλει ότι κρατείται ο βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής Ράφαελ Μπάστος με την οικογένειά του. Ο Μπάστος πήρε μεταγραφή στην ομάδα Αλ Νασρ το περασμένο καλοκαίρι, ωστόσο, όπως κατήγγειλε ο ίδιος σε ιταλική ιστοσε-λίδα, από τότε δεν έχει πληρωθεί. Επιπλέον, είπε ότι η ομάδα δεν επιτρέπει στον ίδιο και στην οικογένειά του να φύγουν από τη χώρα, αφού δεν τους εκδίδει βίζα. «Για πάνω από τρεις εβδομάδες, εγώ, η σύζυγός μου και τα δύο μικρά μου παιδιά έχουμε κολλήσει εδώ. Ο σύλλογος δεν μας δίνει βίζα για να φύγουμε από τη χώρα», είπε ο 29χρονος ποδοσφαιριστής και συνέχισε: «Τους ζήτησα βίζα για να φύγω, καθώς η παλιά είχε λήξει. Ζήτησα βοήθεια από την πρεσβεία της Βραζιλίας πριν από 15 μέρες και δεν μου απάντησαν μέχρι τώρα. Το μόνο που θέλω είναι να φύγω με την οικο-γένειά μου». Η περίπτωση του Μπάστος δεν είναι δυστυχώς η μοναδική. Μόλις πριν από δύο μήνες αποκαλύφθηκε το δράμα ενός ακόμη ποδοσφαιριστή, του γάλλου Ζαχίρ Μπελουνίς, ο οποίος επί 18 μήνες παρέμενε όμηρος της ομάδας του στο Κατάρ. Ο Μπελουνίς είχε αποκαλύψει την ιστορία του σ’ έναν βρετανό δημοσιογράφο. Στα e-mail του προς αυτόν ο ποδοσφαι-ριστής έγραφε μεταξύ άλλων: «Θέλω να αυτοκτονήσω. Δεν μπορώ να συνεχίσω άλλο. Πούλησα τα πάντα. Ξαπλώνω σε ένα στρώμα με τη γυναίκα μου μέσα σε ένα άδειο σπίτι. Οι κόρες μου δεν γνωρί-ζουν τίποτα». Στα σοβαρά αυτά γεγονότα η Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία σφυρίζει αδιάφορα. Ελέω του Μουντιάλ του 2022 στο Κατάρ, η FIFA αδιαφορεί για τα ανθρώπινα δράματα και για το πληττόμενο κύρος του ποδοσφαίρου και αποδέχε-ται πλήρως το σύστημα καφάλα, το οποίο έχει θεσπιστεί στο Κατάρ και προβλέπει ότι κανένας εργάτης δεν μπορεί να αποχωρήσει ούτε από την εταιρία που εργάζεται –και η οποία έχει πληρώσει για τη βίζα του–, αλλά ούτε και από τη χώρα χωρίς τη συγκατά-θεση του εργοδότη του.

Αδιαφορεί για τους νόμους η ΕΠΟ

Με ευθανασία πέθανε ο γηραιότερος βέλγος πρωταθλητής

Αδίκημα βάσει νόμου χαρακτήρισε ο αθλητικός εισαγγελέας Χάρης Λακαφώσης την άρνηση της ΕΠΟ να επιτρέπει στους εκπρόσωπους της Διαρκούς Επιτροπής Αντιμετώπισης της Βίας (ΔΕΑΒ) την παρουσία στα αποδυτήρια των ποδοσφαιρικών αγώνων. Οι εκπρόσωποι της ΕΠΟ, από την πλευρά τους, υπεραμύνθηκαν της απαγόρευσης που επιβάλει η Ομοσπονδία στους εκπρόσωπους της ΔΕΑΒ, λέγοντας ότι οι διεθνείς κανονισμοί δεν επιτρέπουν την παρουσία τους στα αποδυτήρια, ενώ εξέφρασαν την άποψη ότι στα αποδυτήρια δεν θα πρέπει να βρίσκεται ούτε η Αστυνομία. Υπενθυμίζεται ότι έχει ήδη γίνει καταγγελία στον αρμόδιο εισαγγελέα από τον παρατηρητή της ΔΕΑΒ στον τελικό του Κυπέλλου Αστέρας Τρίπολης-Ολυμπιακός, στον οποίο, παρότι υπήρχε εισαγγελική εντολή, δεν επιτράπηκε από την ΕΠΟ να βρίσκεται στα αποδυτήρια του γηπέδου, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η μαρτυρία του για όσα φέρονται να συνέβησαν στο ημίχρονο του τελικού. Η υπόθεση για όσα συνέβησαν βρίσκεται πλέον ενώπιον της Δικαιοσύνης, με κατηγορίες που εμπίπτουν στο άρθρο 132 του αθλητικού νόμου περί προσυνεννόησης.

Τέλος στη ζωή του με ευθανασία έδωσε ο γηραιότερος αθλητής του Βελγίου, αφού προηγουμένως γιόρτασε τα 95α γενέθλιά του με τους φίλους και συγγενείς του. O Εμίλ Πάουβελς, αθλητής του στίβου στα νιάτα του, αλλά ενεργός αθλητικά μέχρι το τέλος της ζωής του, έπασχε από καρκίνο στο στομάχι. Παρά το σοβαρό πρόβλημα που αντιμετώπιζε, κατάφερε τον περασμένο Μάρτιο να κατακτήσει τον τίτλο του πρωταθλητή Ευρώπης στο αγώνισμα των 60 μέτρων στη διοργάνωση των βετεράνων κλειστού στίβου. «Ήταν η πιο ωραία γιορτή της ζωής μου. Ποιος δεν θα ήθελε να φύγει με σαμπάνια και τη συνοδεία όλων των δικών του ανθρώπων; Δεν μετανιώνω που φεύγω, δεν φοβάμαι καθόλου τον θάνατο», δήλωσε ο σπουδαίος αθλητής λίγο πριν δεχθεί την ένεση, το πρωί της 7ης Ιανουαρίου, στο σπίτι του.

Page 65: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 65

28 απριλιου 1993

Ένα λάθος που πάγωσε το χρόνο

Τα παράξενα του Μουντιάλ της ΒραζιλίαςΜετά τα τάιμ άουτ και την εισαγωγή της τεχνολογίας (goal line technology) η οποία θα αποτρέπει την καταμέτρηση τερμάτων-φαντασμάτων, στα οποία η μπάλα δεν έχει περάσει τη γραμμή, μια ακόμη καινοτομία θα κάνει την εμφάνισή της στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Βραζιλίας. Πρόκειται για το vanishing spray, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στο παγκόσμιο κύπελλο συλλόγων. Το σπρέι που εξαφανίζεται τοποθετείται από τον διαιτητή στο σημείο απ’ όπου πρέπει να εκτελεστεί ένα φάουλ και εμποδίζει τους επιτιθέμενους να μετακινήσουν τη μπάλα πιο κοντά στην αντίπαλη περιοχή. Έτσι τηρείται η προβλεπόμενη απόσταση από το σημείο της παράβασης, χωρίς ο διαιτητής να υποχρεώνεται σε παρατηρήσεις, απέναντι στους ανεπίδεκτους ποδοσφαιριστές. Ο πρόεδρος της FIFA Σεπ Μπλάτερ επιβεβαίωσε την είδηση, δηλώνοντας σχετικά: «Ξεκινήσαμε τη χρήση του σε όλες τις διοργανώσεις φέτος και στο Παγκόσμιο Κύπελλο θα χρησιμοποιηθεί σίγουρα. Για το πειθαρχικό κομμάτι του παιχνιδιού αυτό είναι καλό. Ήμουν δύσπιστος στην αρχή, αλλά μετά μίλησα με τους διαιτητές που χρησιμοποίησαν αυτό το σύστημα και ήταν όλοι ευχαριστημένοι».

Ο Σλόμπονταν Γιάνκοβιτς μεταφέρεται εσπευσμένα στο νοσοκομείο. Λίγα λεπτά νωρίτερα, εκνευρισμένος με μια απόφαση των διαιτητών, οι οποίοι του χρέωσαν επιθετικό φάουλ πάνω στον τότε νεαρό Φραγκίσκο Αλβέρτη, ο Μπόμπαν είχε χτυπήσει με δύναμη το κεφάλι του στη βάση της μπασκέτας στο κλειστό γήπεδο της Νέας Σμύρνης και είχε σωριαστεί στο έδαφος αιμόφυρτος, δίχως να μιλάει και να κινείται. Ο σπουδαίος αθλητής υπέστη προσωρινή παράλυση, ενώ το χτύπημα του προκάλεσε ανεπανόρθωτη ζημιά στον νωτιαίο μυελό. Ο Μπόμπαν Γιάνκοβιτς επέζησε, παρότι τις πρώτες ώρες η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο, δεν κατάφερε όμως να περπατήσει ξανά. Πέρασε τα επόμενα 13 χρόνια της ζωής του σε αναπηρικό καροτσάκι, έως το 2006, οπότε έφυγε από τη ζωή.

Page 66: HotDoc 44

66 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Από τον Παναγιώτη Πασπαλιάρη

e νας μύθος κυνηγά κάθε υποψή-φιο σωτήρα ενός λαού. Το 1777 ο Κοσμάς ο Αιτωλός πέρασε από το Συρράκο και γνώρισε τον τεσ-

σάρων ετών Ιωάννη. «Αυτό το παιδί θα προκόψει», είπε, «θα κυβερνήσει την Ελλάδα και θα δοξαστεί». Το παιδί όταν μεγάλωσε εγκαταστάθηκε στα Γιάννενα και από εκεί έφυγε για την Πίζα, όπου σπούδασε για εφτά χρόνια την ιατρική επιστήμη. Όπως κάθε νέος με νου πολι-τικό, ο Κωλέττης διέθετε πλέριες ιδέες για την ελευθερία της πατρίδας του.

Το 1821 όμως και καθώς ο κλοιός του σουλτάνου έσφιγγε γύρω από τον λαιμό του πασά των Ιωαννίνων, ο Κωλέττης το έσκασε για την ιδιαίτερη πατρίδα του, το υπερήφανο Συρράκο. Εκεί, μαζί με τον οπλαρχηγό Γιάννη Ράγκο, κήρυξε την επανάσταση στο Συρράκο και τους Καλαρρύτες. Η επανάσταση πνίγηκε στο αίμα, ο Κωλέττης όμως διέφυγε και πάλι. Έφτασε στο Μεσολόγγι και από εκεί στην Πειάδα, όπως ήταν το αρβανίτικο όνομα της Επιδαύρου. Έγινε πληρε-ξούσιος και μινίστρος των Εσωτερικών,

Αποδίδεται σε αυτόν, χωρίς να έχει απο-

δειχθεί μέχρι σήμερα, ότι συνέγραψε

την «Ελληνική Νομαρχία», ένα από τα

σπουδαιότερα πολιτικά κείμενα της

νεότερης Ελλάδας.

Το πλήρωμα του χρόνου έφτασε και

ο Κωλέττης επέστρεψε στα Γιάννενα.

Άσκησε το επάγγελμα που είχε σπου-

δάσει με επιτυχία. Έγινε μάλιστα

προσωπικός γιατρός του Μουχτάρ πασά,

του διαβόητου γιου του Αλί. Στο παλάτι

του τουρκαλβανού πασά απέκτησε την

τέχνη του πολιτικού σχεδιασμού κι ερω-

τεύτηκε την αδερφή της κυρά Βασιλικής.

Το 1819 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία.

Μέσω του Κωλέττη εισήλθαν στη Φιλική

Εταιρία οι πιο σημαντικοί αρματολοί που

είχε στην υπηρεσία του ο Αλί.

με πρόεδρο του Νομοτελεστικού τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο.

Το κόμμα της φουστανέλας Στην περίοδο του εμφυλίου (1824-5) συμ-μάχησε με τον Κουντουριώτη. Επίσης, δημιούργησε το κόμμα της φουστανέλας, το γαλλικό κόμμα για τους ιστορικούς. Μεγάλο του επίτευγμα ήταν η σύλ-ληψη και η φυλάκιση του Κολοκοτρώνη. Ακολούθησε και μεγαλύτερο. Έβαλε αυτός, κατά πώς φαίνεται, τον Γκούρα να σκοτώσει με τα χέρια του τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, που περίμενε να δικαστεί για προδοσία. Ο Μακρυγιάννης, που γνώριζε, είπε τα εξής: «Σ’ αυτά όλα έφταιγε ο Κωλέττης. Από τον Αλί πασά –ήταν γιατρός του Μουχτάρπασια– γνώ-ριζε τον Δυσσέα τι νου είχε, ήταν ο

Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ή ο Ιωάννης Κωλέττης υπήρξε το αρχέτυπο του έλληνα πολιτικού των ημερών μας; Ιστορικά το δίλημμα αυτό ίσως δεν έχει απάντηση. Τον Μάιο του 2005, μπροστά από το διοικητήριο της Περιφέρειας Ηπείρου στα Γιάννενα και καθώς αποκαλυπτόταν η προτομή ενός από τους δύο, ο νέος πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας διάλεξε: «Ο Ιωάννης Κωλέττης είχε μια πλήρως τεκμηριωμένη πολιτική θεωρία για την εξέλιξη των ελληνικών πραγμάτων κατά τη μετεπαναστατική περίοδο. Καθοδηγητικό στοι-χείο της πολιτικής του σκέψης ήταν οι ευρωπαϊκές προδιαγραφές και η μεταφορά τους στην ελληνική πραγματικότητα».

καλύτερος απ’ όλους τους άλλους στρα-τιωτικούς. Δεν μπορούσε να τον παίξει αυτόν ο Κωλέττης. Κι ήθελε να τον βγά-λει από τη μέση και να κάμει τους δικούς του σκοπούς… Τότε αυτός, πανούργος, ενώθη με τους ξεκλησμένους ανθρώ-πους κι έπαιξε την πατρίδα όπως ήταν η όρεξή του».Όταν ήρθε ο Καποδίστριας, διόρισε τον Κωλέττη στον Πανελλήνιον, τον έκανε υγειονόμο στις Σπέτσες, μετά τον έστειλε στην εξεγερμένη Σάμο και κατό-πιν τον έκανε υπουργό Στρατιωτικών.

ο γεννήτορας των ελλήνων π ολιτικών

Ιστορία

Γρήγορα ο Κωλέττης διαφώνησε με τον Καποδίστρια. Όταν ο κυβερνήτης δολο-φονήθηκε, όμως, δεν τόλμησε να πάει εναντίον του λαού, που έψαχνε να εκδι-κηθεί τους δολοφόνους του. Το αντίθετο, συνασπίστηκε με τον αδερφό του κυβερ-νήτη, Αυγουστίνο, και τον Κολοκοτρώνη, διαμορφώνοντας την τριανδρία της διαδοχής. Ο ίδιος έλεγχε τον τακτικό στρατό. Με την παρέλευση τετραμήνου, βέβαια, συντάχθηκε με τους συνταγ-ματικούς, ή πιο σωστά τους βαρόνους του κοτσαμπασισμού, και πρόδωσε την καποδιστριακή μερίδα, καθορίζοντας και την τύχη του νέου εμφυλίου.

Πρώτος συνταγματικός πρωθυπουργόςΑκάθεκτος συνέχισε την πολιτική του δράση και με την έλευση του Όθωνα. Έγινε επιτέλους πρωθυπουργός. Με την έλευση της αντιβασιλείας, η γαλ-λική πρεσβεία πίεζε ώστε να του δοθεί και πάλι η θέση του προέδρου της κυβέρ-νησης. Τελικά ο Άρμανσμπεργκ δεν συναίνεσε και ο Κωλέττης διορίστηκε ή εξορίστηκε ως πρέσβης της Ελλάδας στο Παρίσι. Επέστρεψε μετά την επανάσταση του 1843. Η Ελλάδα ψήφιζε για το σύνταγμα και ο Όθωνας άλλαζε πρωθυπουρ-γούς στο ίδιο διάστημα. Οι εκλογές του 1844 ξεκίνησαν με πρωθυπουργό τον Μαυροκορδάτο και συνεχίστηκαν με τον

Page 67: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 67

ο γεννήτορας των ελλήνων π ολιτικών

«Αδελφέ, οι Μοραΐτες λύσσαξαν από τα πολλά πλούτη που άρπαξαν από τους Τούρκους της Τριπολιτσάς … Και σεις τρέχετε αυτού χωρίς ψωμί, χωρίς τσαρούχι, χωρίς φορέματα, με μια παλιόκαπα, καταβασανίζεστε. Τι περιμένετε λοιπόν; Άλλη καταλληλότερη κι ευτυχέστερη περίσταση δεν θα βρείτε ποτέ για να πλουτίσετε όλοι σας, μεγάλοι και μικροί. Τώρα άνοιξαν για σας δυο βρυσομάνες για να πλουτίσετε, οι λίρες του δανείου και τα πλούσια πλιάτσικα του Μοριά. Τι άλλο θέλετε;» Από επιστολή του Κωλέττη προς τους οπλαρχηγούς το 1824.

Κωλέττη, καθώς κρατούσαν για τέσσε-ρις μήνες. Επί ημερών του δεύτερου οι μοσχομαγκίτες, όπως λέγονται οι οπαδοί του κόμματος της φουστανέλας, έδωσαν νέα διάσταση στην έννοια της καταμέ-τρησης των ψήφων. Στις 6 Αυγούστου 1844 ο Κωλέττης εκλέχτηκε πρώτος πρω-θυπουργός της χώρας, με τη στήριξη και του ρωσικού κόμματος. Μετέβη στα ανάκτορα του Όθωνα με την άμαξα της γαλλικής πρεσβείας. Κυβέρνησε όπως πολιτεύτηκε σε όλη του τη ζωή: «Διά της προστασίας, της διαφθοράς και του

εξαναγκασμού», όπως παρατήρησαν

ξένοι ιστορικοί. Έφτασε σε σημείο να

αναλάβει ο ίδιος 5 από τα 7 υπουργεία.

Στην πραγματικότητα δεν ήταν μόνος

του. Μέσω αυτού κυβερνούσε και ο

Όθωνας, που τον αναγνώρισε μετά θάνα-

τον ως τον δάσκαλό του.

Η Μεγάλη ΙδέαΣτο σπίτι του Κωλέττη, σύμφωνα με

μια παράδοση, μαζευόταν κάθε μέρα

από νωρίς κάθε καρυδιάς καρύδι, για

ένα αίτημα ή ρουσφέτι που συνήθως

εξυπηρετούσε ο φεσοφόρος πολιτικός.

Μετά πήγαινε στην έδρα της κυβέρνη-

σης, ασχολιόταν κι εκεί με προσωπικά

αιτήματα, και όταν έφταναν οι ώρες των

συνεδριάσεων έπαιρνε κι έναν υπνάκο.

Η στάση του όμως απέναντι στον λαό

έφερε τη συντριπτική του νίκη στις εκλο-

γές του 1847. Τους εξυπηρετούσε και

τους εξήπτε τη φαντασία. Διακήρυττε,

όντας αρχηγός του πιο εθνικιστικού

κόμματος της εποχής, τη συντριβή της

Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την ανα-

βίωση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Στις 11 Ιανουαρίου 1844 ο Κωλέττης υπε-

ραμύνθηκε στη Βουλή της ισότητας των

ελεύθερων και των αλύτρωτων Ελλήνων.

Αυτή ήταν η ημερομηνία που γεννήθηκε

η Μεγάλη Ιδέα, και ο Κωλέττης ήταν

ο πατέρας της.

… και η μεγάλη μάσαΔυο μήνες μετά τη θριαμβευτική επα-νεκλογή του, ο Κωλέττης πέθανε από νεφρίτιδα. Άφησε όμως στους συγγε-νείς του, σύμφωνα με πηγές της εποχής, 630.000 δραχμές, 200.000 φράγκα σε λογαριασμούς της Γαλλίας και κτήματα στο Ανάπλι. Είχε στην κατοχή του ακόμη τεράστιες εκτάσεις, ολόκληρα χωριά, στη Φθιώτιδα. Τούτο που ξεχνούν οι επίγονοι πολιτικοί του Κωλέττη είναι τι απέγιναν τα κτήματά του μετά τον θάνατό του. Τα δήμευσε το δημόσιο για να βγάλει μερικά από τα χρέη που είχε φορτωθεί από αυτόν. Προς επίρρωση της υστεροφημίας του, έγραφε ο γραμματέας της γαλλικής πρε-σβείας στην αδερφή του: «…περί του μεγάλου ανδρός δεν γίνεται περισσότε-ρος λόγος απ’ ό,τι για έναν ψόφιο τράγο».

Απόλυτα διεφθαρμένος, καιροσκόπος,

μεγαλομανής, εξουσιομανής, αδίστα-

κτος. Μόνο στους λόγους των επιγόνων

του δοξάζεται ως ευρωπαϊστής. Ίσως

γιατί, όταν βγάζουν λόγους οι έλληνες

πολιτικοί, ακολουθούν το παράδειγμα

του Μανόλη, του λαϊκού ποιητή των

Αθηνών, όταν ο πρωθυπουργός Κωλέττης

του ζήτησε να φορέσει κάτι πιο ευπρεπές

αν θέλει να μιλήσει στη Βουλή:

«Άλλαξε η Αθήνα όψη

Σαν μαχαίρι δίχως κόψη

Πήρε κάτι απ’ την Ευρώπη

Και ξεφούσκωσε σαν τόπι

Και μας κάναν κλοτσοσκούφι

Άλλαξαν χαζοί και κούφιοι

Άλλαξε κι ο Μανολιός

Κι έβαλε τα ρούχα του αλλιώς».

Page 68: HotDoc 44

68 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Του Δημήτρη Μαρούλη

1984

19761967

195912 ιανουαριουΠεριοδικό ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ (τ.1548). Δισέλιδο αφιέρωμα της Μανουέλας Μαθιουδάκη στον Κώστα Χατζηχρήστο: «Όταν ο Χατζηχρήστος θυμάται τις ταινίες του, ανατριχιάζει. “ Έκανα εγκλήματα κι εγώ και οι άλλοι. Για να βγάλουμε λεφτά, παίζαμε σε ταινίες, χωρίς να διαβάζουμε τα σενάρια. Έχω τελειώσει ταινίες και σε 4 ημέρες’’ (…) Όταν καθιερώθηκε ως βλάχος του έφερναν το ίδιο σενάριο, με μικρές παραλλαγές κάθε φορά. “Δεν ήθελα να γίνω Θύμιος. Και τώρα, είμαι έξω φρενών που βγαίνω και κάνω το Θύμιο. Αλλά έπαιρνα το σενάριο, το έβαζα στην τσέπη μου και έλεγα: Πάλι βλάχος, δεν πειράζει. Ευτυχώς όμως έχω κάνει κι άλλους ρόλους. Κάποτε, ο Κάρολος Κουν μου ζήτησε να παίξω στους Όρνιθες. Είπα: Ποιους Όρνιθες; Θα σηκωθούν οι πεθαμένοι και θα με σκοτώσουν. Είναι δυνατόν να πειθαρχήσω στο ρόλο; Ο Κουν επέμενε ότι είχε τον τρόπο να με κάνει να πειθαρχήσω. Αλλά δεν το τόλμησα. Ο Ντίνος Ηλιόπουλος είπε ναι και τα κατάφερε”».

06 ιανουαριου Με αφορμή την –προ διημέρου– εκτός έδρας νίκη του ΠΑΟΚ επί του Ολυμπιακού με σκόρ 4-0, σε ανυπόγραφο σχολιασμό στην αθλητική σελίδα της εφημερίδας ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, τονιζόταν, μεταξύ άλλων: «Ως το αποτέλεσμα της περιόδου, μπορεί να χαρακτηρισθή το 4-0 της νίκης του ΠΑΟΚ επί του Ολυμπιακού στο στάδιο Καραϊσκάκη. Βέβαια αυτό καθ΄εαυτό το 4-0 είναι ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα, η αξία του όμως γίνεται μεγαλύτερη αν αναλύσουμε τον αγώνα και δούμε πως έπαι-ξε ο ΠΑΟΚ τον αντίπαλόν του και πως τον εξηυτέλισε κυριολεκτικά, παίρνοντας έτσι πανηγυρική ρεβάνς των όσων κατά καιρούς υπέστη η ομάδα του, είτε από την σκληρότητα, είτε από την διαιτησίαν, είτε από τις αποφάσεις της τότε ΕΠΟ και της γενικής γραμματείας και εξ αιτίας των οποίων του αφηρέθησαν νόμιμοι πανελλήνιοι τίτλοι (…) Τα τέρματα σημείωσαν κατά σειράν οι: Τερζανίδης στο 24΄, Κούδας στο 53΄και 60΄και Γκουερίνο στο 75΄».

03 ιανουαριουΠρωτοσέλιδο φωτορεπορτάζ της εφημερίδας ΕΜΠΡΟΣ για «ΤΟ ΔΩΡΟΝ ΤΩΝ ΤΡΟΧΟΝΟ-ΜΩΝ»: «Οι αυτοκινητισταί της πρωτευούσης και του Πειραιώς, συνεχίζοντες το ωραίον έθι-μόν των, προσέφερον και εφέτος τα δώρα των προς τους άνδρας της Τροχαίας, οι οποίοι όντως καταβάλλουν υπερανθρώπους προσπαθείας δια την διευκόλυνσιν της κυκλοφορίας εις τας οδούς των δύο πόλεων».

10 ιανουαριουΦωτογραφία που συνοδεύει το αναδημοσιευμένο –από την εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ– ρεπορτάζ του γαλ-λικού περιοδικού «LE NOUVEL OBSERVATEUR»το οποίο μας πληροφορούσε ότι «500 εκατομμύρια παιδιά υποσιτίζονται, 35 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από την πείνα, 2 δισεκατομ-μύρια άνθρωποι –από τα 3 δισεκατομμύρια που έχει η γη– διατρέφονται άσχημα και βαδίζομε προς τον λιμό που θα έχη γενικευθή στον Τρίτο Κόσμο, πριν από το 1968». Στη λεζάντα της φωτογραφίας, δια-βάζαμε: «Η επιγραφή στην πινακίδα τονίζει ότι ο μισός κόσμος πεινά και ότι “μόνο ένας εχθρός υπάρ-χει: η πείνα” και καλεί τη νεολαία να εκστρατεύση κατά της πείνας. Η κοπέλλα μπροστά στην πινακί-δα είναι μέλος του Συνδέσμου, που έχει αναλάβει, στην Αγγλία, σταυροφορία κατά της πείνας».

Page 69: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 69

1991 2000

1996

12 ιανουαριουΣκίτσο του ΚΥΡ στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 4 ημέρες μετά από τη δολοφονία του μαθηματικού Νίκου Τεμπονέρα, στην Πάτρα, από τον Ιωάννη Καλαμπόκα -δημοτικό σύμ-βουλο της Ν.Δ στην Αχαϊκή πρωτεύουσα και πρόεδρο της τοπικής ΟΝΝΕΔ- κατά τη διάρκεια των μαθητικών κινητοποιήσεων της περιόδου 1990 - 1991, ενάντια στο νομοσχέδιο του τότε υπουργού Παιδείας Βασίλη Κοντο-γιαννόπουλου.

16 ιανουαριουΠερίπου 3 μήνες πριν από τις εκλογές της 9ης/04/2000, ο τότε αρχηγός της αξιωματι-κής αντιπολίτευσης Kώστας Kαραμανλής, παρουσίαζε στην κυριακάτικη ΚΑΘΗΜΕΡΙ-ΝΗ και στον –μετέπειτα πρόεδρο της ΕΡΤ–Χρήστο Παναγόπουλο, το όραμά του για «την Ελλάδα της ανάπτυξης»: «Πρωταρ-χικός μας στόχος για τη μετά–ONE εποχή είναι η δημιουργία των συνθηκών εκείνων που θα επιτρέψουν την υλοποίηση ενός νέου αναπτυξιακού θαύματος, ανάλογου εκείνου που έλαβε χώρα στην περίοδο από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1970. Tα χαρακτηριστικά για την επιτυχία του στόχου αυτού είναι η σημαντική επιτάχυνση των ρυθμών οικο-νομικής ανάπτυξης τα προσεχή χρόνια, η μείωση της ανεργίας και η δικαιότερη κατα-νομή των καρπών της ανάπτυξης. Προς την κατεύθυνση αυτή θα συμβάλλουν η επανί-δρυση του κράτους, η απελευθέρωση της οικονομίας και η εφαρμογή μιας νέας ανα-πτυξιακής πολιτικής (…) Οι πόροι που θα χρηματοδοτήσουν τη νέα μας αναπτυξιακή πολιτική και την ικανοποίηση των δίκαιων κοινωνικών αιτημάτων, θα προέλθουν κυρί-ως από την προώθηση της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Στόχος μας είναι η μετατροπή του σημερινού ελλείμματος σε πλεόνασμα στο τέλος του 2004 (…) H κυβερνητική πρό-τασή μας ακολουθεί χωρίς αγκυλώσεις και εξαρτήσεις τις κατευθύνσεις του φιλελευθε-ρισμού, απαντά στα καυτά προβλήματα της καθημερινότητας και βγαίνει μπροστά από τις εξελίξεις για να προλάβουμε τους κιν-δύνους της νέας εποχής (…) Είναι ανάγκη να φύγουμε από τη λογιστική αντίληψη της κυβέρνησης. H πολιτική δεν είναι λογιστι-κή. Kαι όταν κινείται λογιστικά, δεν μπορεί να πηγαίνει μπροστά. Δεν μπορεί παρά να καθηλώνεται στη μιζέρια».

ιανουαριοσ Περιοδικό ΔΙΦΩΝΟ. Ιστορίες Τραγουδιστικής Νοσταλγίας γραμμένες από την Χάρη Ποντίδα: «Μανώλης Μητσιάς: Λίγους μήνες αφότου έπεσε η δικτατορία, Ιούλιος θα ήταν γιατί έκανε αφόρητη ζέστη, θα πήγαινα να τραγουδήσω μαζί με πολλούς άλλους καλλιτέχνες στα “Παπαστράτεια” στο Αγρίνιο. Ξεκινάμε λοιπόν με τον Νίκο Γκάτσο να πάμε μαζί. Θα περνούσαμε μάλιστα και από το χωριό που έμενε η οικογένεια της Αγαθής (Δημητρούκα) να δούμε τα γατάκια της –Τουπαμάρος θυμάμαι τα έλεγαν τα γατάκια– ήμασταν σε άριστη διάθεση, κι εγώ, κι αυτός (…) Λίγο πριν αρχίσει η συναυλία, πάω στον Βενετσάνο που παρουσίαζε το πρόγραμμα και του λέω: “Είμαι μαζί με τον κύριο Γκάτσο, βρείτε του μια θέση μπροστά, αλλά μην αναφέρετε ότι είναι εδώ γιατί δε θέλει”. Ε, με το που ανεβαίνει ο Βενετσάνος στην εξέδρα λέει:“Έχουμε την τιμή να είναι κοντά μας ο ποιητής, ο αγωνιστής...”. Βλέπω τον Γκάτσο να κοιτάζει από εδώ και από εκεί ανήσυχος, λέγοντας: “Ωχ, είναι εδώ και ο Ρίτσος”!».

Page 70: HotDoc 44

Ένας για 10Από την Χαρά Σιώμου

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

απόστολος ρίζος

1996 Ήρθα στην Αθήνα για σπουδές στο Πολυτεχνείο.

2000 Κυκλοφορεί ο πρώτος μου δίσκος, «Ένας κύκνος κλαίει», με τραγούδια του Νίκου Ζούδιαρη.

2011 Γεννιέται η κόρη μου.

2012 Συνεργάζομαι με τη Λίνα Νικολακοπούλου και συμμετέχω στο αφιέρωμα «Μάρκος ο Φραγκοσυριανός» στο Ηρώδειο.

όνειρά τους –αν έχουν ακόμη δικαίωμα στο όνειρο–, ή κατά πόσο αυτή η χώρα τους στέρησε ακόμη και αυτό.

Πρόσφατα η Ελλάδα καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για το σύμφωνο συμβίωσης, το οποίο είχε θεσπίσει μόνο για ετερόφυλα ζευγάρια. Η γνώμη σου;Σίγουρα δεν με ξαφνιάζει, αλλά με θλίβει. Παρότι ζούμε στη χώρα που ενέπνευσε τις ανθρώπινες ελευθερίες στους υπόλοιπους λαούς της Ευρώπης, οι ατομικές μας ελευθερίες τίθενται καθημερινά σε αμφισβήτηση, ακόμα και για τα αυτονόητα. Δυστυχώς φαίνεται πως το θέμα των διακρίσεων δεν είναι στην ατζέντα των κυβερνώντων μας.

Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσει ένας νέος τραγουδιστής, καλλιτέχνης, να γίνει γνωστός στο κοινό;Δεν είμαι ο κατάλληλος άνθρωπος να απαντήσει. Πάντως το δύσκολο σήμερα δεν είναι να γίνεις γνωστός. Αν ανοίξεις ένα οποιοδήποτε τηλεοπτικό κανάλι σε μεσημεριανή ώρα, θα καταλάβεις τι εννοώ.

Μπορεί η μουσική ν’ αλλάξει τον κόσμο; Μεγάλη κουβέντα το να αλλάξει ο κόσμος. Θα έμενα στο ότι η μουσική, ως η πιο άμεση από τις τέχνες, μπορεί να βοηθάει τον καθένα μας να παραμένει σε επαφή με τον εαυτό του. Ίσως είναι από μόνο του κάτι σημαντικό.

Τραγουδάς, γράφεις στίχους, συνθέτεις, ενορχηστρώνεις. Πολυτάλαντος ή εργασιομανής;Απλώς καταγοητευμένος με τις δυνατότητες που μαστορεύουν τα δώρα της έμπνευσης και γίνονται τραγούδια.

Οι ευχές σου για το 2014 σε στίχους;Δανείζομαι το παρακάτω δίστιχο που λέει η τριών ετών κόρη μου: «Τρίγωνα κάλαντα μες τη γειτονιά, ήρθαν τα Χριστούγγενα και η ...τοκοχρονιά!» Εύχομαι να έχουμε δύναμη να αντιστεκόμαστε.

«Τι να θυμηθώ», αγαπημένο τραγούδι, εσύ τι θυμάσαι;Την πρώτη μου κιθάρα, τον παππού μου να κάνει καντάδες με τους φίλους του, τη συνάντηση με τον Νίκο Ζούδιαρη, την πρώτη ματιά με τη γυναίκα που κατάλαβα πως είναι η γυναίκα της ζωής μου, το πρώτο κλάμα της κόρης μου.

Ποιο είναι το αγαπημένο σου θέμα στα τραγούδια; Οι ανθρώπινες σχέσεις – η γέννηση, η εξέλιξή τους στον χρόνο, τα μονοπάτια που αφήνουν μέσα μας όταν τελειώνουν. Κάθε έκφραση ανθρώπινη δίνει τροφή για περίσκεψη, για θαυμασμό, για επανατοποθέτηση σε μια νέα πλευρά θέασης.

Έχεις κάνει συνεργασίες με σημαντικούς καλλιτέχνες, Νίκος Ζούδιαρης, Λίνα Νικολακοπούλου, Γιάννης Κούτρας. Κάπως έτσι ανεβαίνει ο πήχης;Κάπως έτσι παραμένει η φλόγα ζωντανή για νέες σημαντικές συναντήσεις. Και δεν εννοώ μόνο καλλιτεχνικές συναντήσεις. Καθεμία από τις συνεργασίες που αναφέρεις είναι και μια βαθιά σχέση που με φέρνει σε επαφή με ό,τι πραγματικά αγαπώ στη ζωή μου, αλλά και η εκπλήρωση βαθιών μου επιθυμιών. Πραγματικά με έχουν κάνει πλούσιο.

Τραγουδάς σε μουσικές σκηνές και συναυλίες σε όλη την Ελλάδα σχεδόν είκοσι χρόνια. Αισιόδοξος ή απογοητευμένος για τη σημερινή κατάσταση στα μουσικά δρώμενα;Τίποτα από τα δύο. Για μένα οι ζωντανές εμφανίσεις και η επαφή με τον κόσμο είναι έτσι κι αλλιώς ανάγκη ζωτική. Παρατηρώ φυσικά ότι υπάρχει ένα μεγάλο μέρος κοινού που εξακολουθεί να ακολουθεί ρεύματα, χωρίς απαραίτητα να συγκινείται από αυτές τις επιλογές. Αλλά αυτό δεν μπορεί να το αλλάξει κανένας καλλιτέχνης. Μόνο η παιδεία.

Η ανεργία έχει χτυπήσει κόκκινο, ο αριθμός των νέων που φεύγουν στο εξωτερικό αυξημένος, δικαιώνονται εκεί πιστεύεις; Από πλευράς επιβίωσης, πολύ πιθανόν. Το ζήτημα για μένα είναι αν δικαιώνονται τα

2010 Εκδίδεται το άλμπουμ μου «Τι είδες που δεν είδα εγώ;», στο οποίο, πέραν της ερμηνείας, υπογράφω τους στίχους και τη μουσική.

Η πολυετής πορεία και εμπειρία του στον χώρο της μουσικής με συναυλίες, σημαντικές συνεργασίες και δισκογραφία αποδεικνύει ότι ο Απόστολος Ρίζος βρίσκεται στο φυσικό του περιβάλλον και θα μείνει. Αφουγκράζεται ό,τι τον εμπνέει, το κλείνει σε μια «Φυσαλίδα» και μας το παραδίδει με την αισθα-ντική του φωνή, ενώ ο σκεπτόμενος λόγος του προβληματίζει και συγκινεί.

Page 71: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 71

Page 72: HotDoc 44

Hot Doculture

72 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

andr

o W

ekua

-Pi

nk W

ave

Hun

ter

κοριολανός

Η έκθεση θα περιλαμβάνει μια σειρά γλυπτικών αναπαραστάσε-ων κτιρίων, που αντλούν από τις παιδικές μνήμες του καλλιτέχνη, σκηνικό των οποίων είναι το Σοχού-μι της Γεωργίας. Ο Wekua γεννήθηκε στο παραθα-λάσσιο Σοχούμι, όπου έζησε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν οι πολεμικές συγκρούσεις στην Αμπχαζία ανάγκασαν την οι-κογένειά του να εγκαταλείψει την πόλη. Εμπνεόμενος από αυτά τα βιώματα, ο Wekua ανασύρει από τη μνήμη του εικόνες της πόλης που φιλοξένησε τα παιδικά του χρόνια, τις οποίες στη συνέχεια συμπληρώνει μέσω έρευνας στο διαδίκτυο για να δημιουργήσει γλυπτικές αναπαραστάσεις των κτιρίων της.

Την ημέρα των ε γκαινίων (29/1/2014), και ώρα 19:00, θα προ-βληθεί στο αίθριο του Κεντρικού Κτιρίου του Μουσείου Μπενάκη το βίντεο του Andro Wekua «Never Sleep with a Strawberry in Your Mouth» (2010) και θα ακολουθήσει ομιλία του καλλιτέχνη.

ΜοΥΣΕιο ΜΠΕΝΑΚΗ - ΚΕΝΤΡιΚο ΚΤιΡιο, 30 ιΑΝοΥΑΡιοΥ-23 ΜΑΡΤιοΥ

Σε ζωντανή αναμετάδοση από το θέατρο Donmar Warehouse του Λονδίνου οι θεατές του Μεγά-ρου Μουσικής θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την περίφημη τραγωδία του Σαίξπηρ «Κοριολανός», σε σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού διευθυντή του Donmar, Τζόσι Ρουρκ. Ο Τομ Χίντλεστον υποδύεται τον Κοριολανό και ο Μαρκ Γκάτις τον Μενένιο. Η υπόθεση του έργου εκτυλίσσεται στη Ρώμη, που απειλείται από έναν παλιό εχθρό και καλεί σε βοήθεια τον ήρωα και υπερασπιστή της, τον Κοριολανό. Υπάρχουν όμως και πολλοί εχθροί για τον ήρωα στην πατρί-δα… Ο λιμός απειλεί την πόλη και η πείνα δυναμώνει την οργή και την ανάγκη των πολιτών για αλλαγή. Ο Κοριολανός γυρνώντας από το πεδίο της μάχης, έχει τώρα να παλέψει με τη βρομιά της πολιτικής και να έρθει αντιμέτωπος με τη φωνή του οργισμένου λαού

ΜΕΓΑΡο ΜοΥΣιΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ, 30 ιΑΝοΥΑΡιοΥ, 21:00

Από τουςΚωνσταντίνο Καϊμάκη, Παναγιώτη Φρούντζο

ΠΕΜΠΤΗ 16/1, 22:30

«πρώτη Ύλη» (ο τόπος της απόρριψης)σε σκηνοθεσία Χρήστου Καρακέπελη, 2012.Επτά συλλέκτες scrap ταΐζουν με φτηνή πρώτη ύλη τα καμίνια των χαλυ-βουργιών, πλουτίζουν μια αλυσίδα μεσαζόντων, κρατούν το πάθος του κό-σμου για την παραγωγή αγαθών άσβεστο. Για αυτά, κερδίζουν ένα πιάτο φαί και γίνονται εφήμεροι θεατές μιας μεγαλούπολης που διογκώνεται αδιάκοπα γύρω τους. 

ΠΕΜΠΤΗ 23/1, 22:30

«ημερολόγια αμνησίας»σε σκηνοθεσία Στέλλας Θεοδωράκη, 2002.Μια γυναίκα ανακαλύπτει κάποιες ξεχασμένες ταινίες σούπερ οκτώ σε μια περίοδο προσωπικών απωλειών που συμπίπτει με την οικονομική κρίση. Το άδειασμα των προσωπικών χώρων συμπίπτει με το «άδειασμα» των χώρων μέσα στην πόλη.

ΠΕΜΠΤΗ 30/1, 22:30

«πύλα, αυτοί που Ήταν πάντα μαζί»σε σκηνοθεσία Ηλία Δημητρίου, 2003.Το ντοκιμαντέρ εξερευνά τις ριψοκίνδυνες ζωές των ανθρώπων που ζουν στο επίφοβο περιβάλλον της «νεκρής ζώνης». Στην Πύλα, η εκκλησία και το τζαμί είναι δίπλα δίπλα. Ή μήπως το ένα προσπαθεί να παρεμποδίσει τη λειτουργία του άλλου; Η φωνή του χότζα γίνεται ένα με τη φωνή του παπά. Ή μήπως ο ένας προσπαθεί να υπερκαλύψει τον άλλον; Η Πύλα, ως το μοναδικό ετερόκλιτο χωριό, είναι είδος προς εξαφάνιση στην Κύπρο. Το 1974 χωρίστηκε όλη η Κύπρος… Όντως όλη; Ένα χωριό παρέμεινε εκτός αυτής της διαίρεσης, με τίμημα να βρίσκεται οροθετημένο στη μέση του πουθενά, υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών.

ιΑΝοΣ, ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ ΤοΥ ιΑΝοΥΑΡιοΥ

Βραδ

ιές ε

λλην

ικού

ντ

οκιμ

αντέ

ρ

Page 73: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 73

Τρεις ηθοποιοί, με κύριο όργανό τους τη μουσικότητα του λόγου αλλά και το σώμα τους, δίνουν θεατρική υπόσταση σε κείμενα κατεξοχήν αφηγηματικά.

Ποιος είναι λοιπόν ο «Βρικόλακας» του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη; Τι είδαν οι ξένοι περιηγητές στην προεπαναστατική νησιωτική, κυρίως, Ελλάδα; Τι κρύβουν οι αστικοί μύθοι της νεότερης Ελλάδας; Ποιος είναι ο «Νεκρός Αδερφός» της δημοτικής ποίησης; Η παράσταση μας αποκαλύ-πτει μία σκοτεινή μεταφυσική παράδοση στη σκιά του ελληνικού φωτός, όπου οι βρικόλακες ή αλλιώς βορβόλακες, στοιχειώνουν τις νύχτες της ελληνικής υπαίθρου, ενώ αυτό που φοβούνται περισσότερο και από τον ήλιο είναι το νερό της θάλασσας. Επίσης, μας ξεναγεί στα άδυτα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, καθώς η παράσταση από σκηνή σε σκηνή μεταφέρει τους θεατές από τον έναν χώρο του θεάτρου στον άλλο.

Σκηνοθεσία - Διασκευή Κειμένων: Κωνσταντίνος Ντέλλας.Παίζουν: Μαρία Μπαγανά, Κωνσταντίνος Ντέλλας, Έλενα Γεωργίου.

ΔΗΜοΤιΚο ΘΕΑΤΡο ΠΕιΡΑιΑ, ΜΕΧΡι ΤιΣ 16 ΦΕΒΡοΥΑΡιοΥ

Jason marsalis Vibes Quartet

HaLF nOTe JaZZ CLUB, 16-19 ιανουαριου Το όνομα και μόνο, θα μπορούσε να είναι αρκετό. Ο Jason είναι ο μικρότερος των διάσημων γιών του πιανίστα και καθηγητή Ellis Marsalis, του Branford, του Wynton και του Delfayo. Και είναι εξίσου προικισμένος και διάσημος.

εδώ είναι του ρασούληρυθμοσ STaGe, 18 & 25 ιανουαριου, 1 φεΒρουαριουΑφιέρωμα στον Μανώλη Ρασούλη. Το πολυπρόσωπο μουσικό σύνολο που θα τιμήσει τον Ρασούλη θα εναλλάσσεται κάθε βραδιά και περιλαμβάνει τους: Νένα Βενετσάνου, Γιώργο Γαβαλά, Παντελή Θεοχαρίδη, Βασίλη Λέκκα, Λόλεκ και Σοφία Παπάζογλου (18/1), Βάσω Αλαγιάννη, Παντελή Θεοχαρίδη, Μαρία Κώτη και Δημήτρη Ζαχαριουδάκη, Μανώλη Λιδάκη, Σοφία Παπάζογλου και Γιώργο Σαρρή (25/1), Πέτρο Βαγιόπουλο, Σπύρο Γραμμένο, Παντελή Θεοχαρίδη, Λιζέτα Καλημέρη, Magic De Spell και Ζωή Παπαδοπούλου (1/2). david Wants to Flyινστιτουτο Γκαιτε, 22 ιανουαριου, 20:30Ντοκιμαντέρ του Ντέιβιντ Σίβεκινγκ. Αναζητώντας φώτιση και έμπνευση, ο νεαρός κινηματογραφιστής ακολουθεί το είδωλό του, τον θρυλικό σκηνοθέτη Ντέιβιντ Λιντς στα μονοπάτια του Υπερβατικού Διαλογισμού του γκουρού Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι.

ο Έλλην Βρικόλαξ

Μιούζικαλ που εστιάζει στην πολυτάραχη ζωή και τα τραγούδια της Σοφίας Βέμπο. Ένας ζωντανός θρύλος, η Μαρινέλλα,  συναντά επί σκηνής μια άλλη γυναίκα θρύλο, που υπήρξε πρότυπο και έμπνευσή της σε ολόκληρη την καλλιτεχνική της πορεία. Η παράσταση ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή, που σημάδεψε η παρουσία της Σοφίας Βέμπο. Η νεότερη ιστορία της Ελλάδας περνά μέσα από τη μυθιστορηματική ζωή της Βέμπο και η Μαρινέλλα αγκαλιάζει μέσα από το σήμερα το χθες και ξαναδίνει φωνή και ζωή στον κόσμο της «τραγουδίστριας της νίκης». Παιχνίδι αναμνήσεων, η παράσταση ακροβατεί μεταξύ κωμωδίας και δράματος, μεταξύ «είναι και φαί-νεσθαι», πρόζας και μελωδίας, ρεαλισμού και μυθοπλασίας. Κείμενο - Σκηνοθεσία: Πέτρος Ζούλιας. Πρωταγωνιστούν: Μαρινέλλα, Αντώνης Λουδάρος, Χριστίνα Αλεξανιάν, Μιχάλης Μαρίνος, Τζένη Μπότση

ΘΕΑΤΡο BADMINTON, ΠΡΕΜιΕΡΑ ΣΤιΣ 19 ιΑΝοΥΑΡιοΥ

Η Μαρινέλλα Συναντά τη Βέμπο

Page 74: HotDoc 44

74 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Βιβλιοπροτάσεις

Από τη Δήμητρα Αθανασοπούλου

Άμος οζ

«Η ανάγκη μας για ιστορίες είναι η ανάγκη μας για όνειρα»

Εκεί εκτυλίσσεται και το νέο του βιβλίο, αμετάφραστο ακόμη στα ελληνικά. Άλλωστε για εκείνον τα κιμπούτς δεν είναι μόνο ο τόπος όπου ανδρώθηκε και πήρε τα πρώτα μαθήματα σοσιαλιστι-κής ζωής, αλλά και το «πιο πετυχημένο απ' όλα τα μεγάλα πειράματα του 20ού αιώνα, δεδομένου πως για την κατα-σκευή του δεν χύθηκε σταγόνα αίμα. Ούτε γκουλάγκ, ούτε στρατόπεδα συγκέ-ντρωσης, ούτε εκτελεστικό απόσπασμα».Μοναδική αδυναμία τους; Τότε πίστε-ψαν πως θα μπορούσαν να αλλάξουν την ανθρώπινη φύση. «Η ανθρώπινη φύση όμως δεν αλλάζει», διαβεβαιώ-νει, ενημερώνοντάς μας πως πλέον τα κιμπούτς έχουν εκμοντερνιστεί, έχουν γίνει πιο ανεκτικά και ανοιχτά στις ανθρώπινες ανάγκες.Σε μια κουβέντα με τον συγγραφέα στα-θερό φαβορί για το Νομπέλ, που έχει ζήσει όλη του τη ζωή σε εβραϊκό έδα-φος και μάλιστα έχει πολεμήσει για αυτό στον Πόλεμο των Έξι Ημερών και του Γιομ Κιπούρ, είναι αδύνατο να μη θιγεί το παλαιστινιακό ζήτημα.«Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί δεν έχουν πού αλλού να πάνε. Για τους Παλαιστίνιους είναι η πατρώα γη. Για τους Ισραηλινούς είναι η μοναδική πατρίδα που τους έχει επιτραπεί να έχουν. Άρα η πιο ρεαλιστική λύση είναι να μοιρά-σουμε το σπίτι σε δυο διπλανά μικρότερα διαμερίσματα». Αρνείται όμως να κάνει προγνωστικά για τη Συρία. «Είναι δύσκολο να είσαι προφήτης αν έρχεσαι από τη γη των προφητών». Αλλά μας δίνει τη δική του ερμηνεία για την άνοδο του φασισμού: «Όσο πιο περίπλοκα γίνο-νται τα πράγματα τόσο πιο απλές είναι οι απαντήσεις. Όπως η απάντηση του φανα-τικού: Σκότωσε τον κακό».

Αν ισχύει η θέση πως πίσω από κάθε ισχυρό άνδρα υπάρχει μια ακόμη πιο

ισχυρή γυναίκα, στην περίπτωση του πολυβραβευμένου ισραηλινού πεζογρά-φου και δοκιμιογράφου πρόκειται για αξίωμα. Η γυναίκα της ζωής του, που βρίσκεται στο πλευρό του περισσότερο από μισό αιώνα, αφού γνωρίστηκαν στην εφηβεία τους στο κιμπούτς Χούλντα, παρίσταται στη συνέντευξη από την πρώτη στιγμή μέχρι την τελευταία, και το βλέμμα της μοιάζει να αρκεί για να καθορίσει τη ροή της. Εκείνη είναι άλλωστε όχι μόνο η πρώτη του αναγνώ-στρια, αλλά και η ιδανική, όπως λέει. Αυτή είναι η απάντησή του στην ερώ-τηση «για ποιον γράφετε;» «Ο ιδανικός αναγνώστης είναι αυτός που διαβάζει το βιβλίο και ύστερα σκέφτεται τι συμβαί-νει μέσα του», συμπληρώνει.Ο 75χρονος συγγραφέας, λιγάκι μεγα-λύτερος από το κράτος του Ισραήλ, διαχωρίζει τα λογοτεχνικά του έργα από τα πολιτικά του άρθρα. Ακόμη και με τη συμβολική χρήση των δύο περίφημων διαφορετικών στιλό. «Όταν γράφω άρθρα σε εφημερίδες, προσπαθώ να αλλάξω τα μυαλά των ανθρώπων. Όταν γράφω μυθιστόρημα, προσκαλώ τους αναγνώ-στες να συναντήσουν τον εαυτό τους. Οι ιστορίες στη λογοτεχνία δεν πρέπει να είναι μεταμφιεσμένα ρεπορτάζ. Ποτέ δεν μου άρεσε αυτή η προσέγγιση. Η ανάγκη μας για ιστορίες είναι η ανάγκη μας για όνειρα».Ο εβραίος αλλά μη θρησκευόμενος συγγραφέας διάλεξε το επώνυμο Οζ –που σημαίνει θάρρος–, εγκαταλεί-ποντας το Κλάουσνερ, όταν ξεκίνησε τη ζωή του στα κιμπούτς, «το καλύ-τερο πανεπιστήμιο για τη μελέτη της ανθρώπινης φύσης».

«Ο ρατσισμός είναι ψυχική δια-ταραχή». Με αυτό τον τρόπο εκλαμβάνει ο Άμος Οζ τις διακρί-σεις από άνθρωπο σε άνθρωπο, σε μια χρονική περίοδο που «το σύνδρομο δεν είναι η σύγκρουση Ανατολής-Δύσης, αλλά αυτή των φανατικών με τους υπολοίπους». Ο πολυγραφότατος ισραηλινός συγγραφέας, που έγινε κάποτε γνωστός με το μυθιστόρημά του «Ο Μιχαέλ μου», μας μιλά για πολιτική, παρόλο που το τελευταίο μεταφρασμένο στα ελληνικά βιβλίο του αναφέρεται σε οικογένειες. Για την ακρίβεια, σε «δυστυχισμένες οικογένειες», όπως μας λέει, μιας και «οι ευτυχισμένες δεν χρειάζο-νται ιστορίες».

Page 75: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 75

Οι σκιές του ΜπρούκλινΣυγγραφέας: Τζόναθαν ΛέθεμΕκδότης: ΚέδροςISBN: 978-960-044-410-0Σελ. 419 | Τιμή: 16,60 €

Ο Λάιονελ Έσρογκ, ο βασικός ήρωας του μυθιστορήματος –ορφανό αγόρι που ζει με τους φίλους του στο ορφανοτροφείο του Αγίου Βικεντίου– πάσχει από το σύνδρομο Τουρέτ, μια νευρολογική διαταραχή που τον υποχρεώνει να φωνάζει και να μετράει ψυχαναγκαστικά, να διαλύει τη γλώσσα με αναπάντεχους και πρωτότυπους τρόπους. Ο μικρός ήρωας θα αναμετρηθεί με τις σκιές που στοιχειώνουν το Μπρούκλιν όταν στη ζωή του εμφανίζεται ο Φρανκ Μινά, ένας μικροαπατεώνας, που σύντομα δολοφονείται. Πώς το αγόρι που δεν μπορεί να τιθασεύσει τον λόγο του θα ξεδιαλύνει την υπόθεση;

Και γύρω τους η θάλασσαΣυγγραφέας: Αφροδίτη Βακάλη Εκδότης: Ψυχογιός ISBN: 978-618-010-282-6Σελ. 416 | Τιμή: 13,95 €

Μια ιστορία ενός νοσηρού έρωτα με φόντο ένα κυκλαδίτικο νησί. Ο καπετάνιος Παναγής Καρατζάς επιστρέφει για να βρεθεί αντιμέτωπος με παλιούς και νέους δαίμονες. Στο μουράγιο τον περιμένει με λαχτάρα η θετή του κόρη, η Αννεζώ, και στο σπίτι η Φρασκούλα, η ψυχρή κι απόμακρη γυναίκα του. Στη θαλασσοδαρμένη του ψυχή, τη στερημένη από αγάπη, σιγά σιγά γεννιέται ένα ερωτικό πάθος για το κορίτσι που ο ίδιος μεγάλωσε σαν κόρη του.

Τι πιστεύωΣυγγραφέας: Ζακλίν ντε ΡομιγύΕκδότης: ΠατάκηςISBN: 978-960-164-978-9Σελ. 184 | Τιμή: 9,50 €

Ένα επίκαιρο κείμενο από το παρελθόν. Μόλις λίγα χρόνια μετά τον Μάη του '68, η ελληνίστρια Ζακλίν ντε Ρομιγί γράφει για τις ραγδαίες αλλαγές του σύγχρονου κόσμου, διατυπώνοντας την πίστη της στον άνθρωπο και στην ελευθερία. Τα τέσσερα κεφάλαια αυτού του βιβλίου προτείνουν µια νέα µορφή ανθρωπισµού, που συνδυάζει τον ορθολογισμό µε την κατανόηση του άλλου, μέσα από τη γνώση που μπορεί να προσφέρει στον καθένα µας η εμπειρία του παρελθόντος.

Τρυφερή είναι η νύχταΜια ερωτική ιστορία και το χρονικό της διάλυσης ενός γάμου που φαινόταν ο πιο ταιριαστός στον κόσμο, με την υπογραφή του Φ.Σ. Φιτζέραλντ, ο οποίος ερήμην του επινόησε μια ολόκληρη γενιά, μια γενιά χαμένη και μαζί περισσότερο κερδισμένη από οποιαδήποτε άλλη: Τη «χαμένη γενιά» της μεταπολεμικής ελευθερίας και ευημερίας. Εκπρόσωποι αυτής της χαμένης γενιάς του μεσοπολέμου, ο Ντικ και η Νικόλ Ντάιβερ, πλούσιοι, όμορφοι, ευφυείς, που ζουν μια φαινομενικά ανέμελη ζωή πλούτου και περιηγήσεων.

Εικόνες από τη ζωή στο χωριόΣτο τσεχοφικού χαρακτήρα βιβλίο οι πρωταγωνιστές ψάχνουν κάτι που έχουν χάσει. Πότε και πώς, δεν το γνωρίζουν. Αυτό δεν τους σταματά από το να το αναζητούν. Οι επτά ιστορίες εκτυλίσσονται σε ένα φανταστικό χωριό κοντά στο Τελ Αβίβ. Εκεί οι παλιοί πιονιέροι πεθαίνουν. Οι νέοι κάτοικοι, εμφανώς νεόπλουτοι και κυρίως άλλης νοοτροπίας, θέλουν να το κάνουν θέρετρο. Ο κόσμος αλλάζει. Άλλους τους τρομάζει και άλλοι το θεωρούν φυσιολογικό.

Συγγραφέας: Άμος ΟζΕκδότης: ΚαστανιώτηςISBN: 978-960-035-574-1Σελ. 186 | Τιμή: 10,65 € Συγγραφέας:

Φ.Σ. Φιτζέραλντ Εκδότης: ΜεταίχμιοISBN: 978-960-566-243-1Σελ. 480 | Τιμή: 16,60€

Page 76: HotDoc 44

ΑΠοΤΥΠΟΜΑΤΑ

76 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

Της Ματίνας Παπαχριστούδη

Η τηλεόραση των τεσσάρων πέμπτων

Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟΥ Π.ΚΑψΗΤα κατάφερε το κρατικό υπηρεσιακό μόρφωμα του Παντελή Καψή να καλύψει με τους υποτακτικούς συμ-βασιούχους της ΔΤ, πρώην ΕΡΤατζήδες, το στημένο πανηγύρι της ανάληψης της Προεδρίας της ΕΕ από την Ελλάδα. Σε μια άδεια πόλη, δεν προβλήθηκε ούτε μια εικόνα, ένα ρεπορτάζ, μια αντίδραση για την απα-γόρευση συγκεντρώσεων, τη διαδήλωση που ωστόσο έγινε, τα χημικά. Με την τηλεοπτική υπηρεσία Καψή-Μάναλη υπό πλήρη έλεγχο, χωρίς την ΕΡΤ επιτεύχθηκε ο κυβερνητικός στόχος. Η κάμερα να καλύπτει μόνο όσα έχει εντολές να καλύψει. Οι υπάλληλοι να πουν μόνο όσα τους λένε ότι πρέπει να εκφωνήσουν. Η τήρηση των αρχών δημόσιου συμφέροντος τηλεοπτι-κών οργανισμών και λογοδοσίας έχουν καταργηθεί με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και θάφτηκαν μαζί με την ΕΡΤ.

ΑΠΕΥΘΕΙΑΣ ΥΦΑρΠΑΓΗ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΟΥ ΤΕΛΟΥΣΤα παράλογα και αδικαιολόγητα επιχείρησε να καλύψει ο Παντελής Καψής, ανακοινώνοντας πως το ανταπο-δοτικό τέλος υπέρ κρατικής TV επιστρέφει από την 1η Ιανουαρίου στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, για τη ΝΕΡΙΤ στο ποσό των 3 ευρώ τον μήνα. Η οποία φυσικά ακόμη δεν λειτουργεί, αλλά πρέπει να απο-κτήσει έσοδα. Γιατί τα διαθέσιμα που αρπάχτηκαν από τους λογαριασμούς της ΕΡΤ του τελείωσαν του Γκίκα Μάναλη και η ΔΤ θα πρέπει να συνεχίσει να λειτουρ-γεί. Με ανάθεση τηλεοπτικού έργου από το ΔΣ της ΝΕΡΙΤ. Ο Π.Καψής με στόμφο έδωσε έμφαση στο ότι το ανταποδοτικό τέλος είναι μικρότερο και απαξίωσε να απαντήσει για την απευθείας κλοπή των πολιτών. Το 45% αυτών των τριών ευρώ, δηλαδή 91 εκατ. τον χρόνο, θα πηγαίνει απευθείας στον κρατικό κορβανά χωρίς κανένα έλεγχο ανταποδοτικότητας για οποιαδή-ποτε παροχή υπηρεσίας.

ΕΝΑΣ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΟΣ ΕΚΔΟΤΗΣΌλα βρίσκονται υπό έλεγχο, θεωρούν στο συγκρότημα Μπόμπολα. Το Έθνος επανήλθε στις πρώτες θέσεις κυκλοφορίας, οι συνενώσεις τμημάτων, μειώσεων μισθών, απολύσεων συνεχίζονται χωρίς καμία απο-λύτως αντίδραση, ο ιδιοκτήτης συνεχίζει να κατέχει τον τίτλο του εθνικού εργολάβου. Κι αν αληθεύουν οι πληροφορίες, η οικογένεια Μπόμπολα δεν ανησυχεί ούτε για την πορεία του Mega, στο οποίο θέλει να έχει τον πλήρη έλεγχο, ούτε για τις πολιτικές εξελίξεις. Ακόμη και με αλλαγή της κυβέρνησης, αφού ήδη τα έχει πάρει όλα στο ξεπούλημα των έργων, έχει, λέει, τον τρόπο επιβίωσης.

ΤΟΥρΚΙΑ, ΟΥΓΓΑρΙΑ ΣΤΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΟΥ ΑΝΤ1Επιβεβαιώνεται πλήρως η εκτίμηση μας, διατυπωμένη πριν τουλάχιστον ένα χρόνο, πως η ιδιοκτησία του ομίλου ΑΝΤ1 επιφυλάσσει ρόλο ενός τμήματος παρα-γωγής για το ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι. Ο Θοδωρής Κυριακού και ο νέος μάνατζερ Πέτερ Σμιθ ομολόγησαν τα σχέδιά τους στους Financial Times, κάνοντας λόγο για αρχικές επενδύσεις στη νοτιοανατολική Ευρώπη ύψους 50 εκατ. ευρώ. Η επέκταση του ΑΝΤ1 σε διαδί-κτυο, τηλεοπτικές παραγωγές και εξαγορές καναλιών σε Τουρκία και Ουγγαρία βρίσκονται επίσης στα σχέδια.

Αναγκαστικά, ακούσια, μέσα στις γιορτές, ανά-μεσα στο τέλος του 2013 και την αρχή του 2014,

έγινα θαμώνας της τηλεόρασης που εκπέμπει ελεύ-θερα. Των τηλεοπτικών δηλαδή καναλιών τα οποία υποστηρίζουν πως παρέχουν χωρίς πληρωμή –σε αντί-θεση με τη συνδρομητική τηλεόραση– ενημέρωση και ψυχαγωγία στους πολίτες και για αυτό, όπως ισχυ-ρίζονται, πρέπει να τους χαρίζονται οι συχνότητες.Οι εικόνες σε όλα ανεξαιρέτως τα κανάλια, μεγάλα και μικρά, χρεωμένα και περιφερειακά, κυρίαρχα ή σε ρόλο αντιμνημονιακού μεταδότη ενημέρωσης, είναι τραγική. Αν δεν θέλεις να παρακολουθήσεις κινηματογραφικές ταινίες της δεκαετίας του ́ 80 στη νιοστή επαναπροβολή τους ή κάποιο από τα λεγό-μενα φαντασμαγορικά τηλεσόου στα οποία κυριαρχεί η χειρότερη εκδοχή του κιτς και του βλαχομπαρόκ, πέφτεις στα στόμια των ενημερωτικών εκπομπών. Παρουσιαστές που πασχίζουν με τις δικές τους φανταχτερές ερμηνείες να προωθήσουν μικρο- ή μεγαλοσυμφέροντα αόρατων αφεντικών και φίλων τους. Το στήσιμο ειδήσεων και εκπομπών είναι πανο-μοιότυπο. Μια ή δυο σταθερές κάμερες τις οποίες δεν αποκλείεται να χειρίζεται ένας μόνο τεχνικός, σταθερά ή εναλλασσόμενα πλάνα στους καλεσμέ-νους. Το γελοιότερο όλων, που ωστόσο αποτελεί τη μεγαλύτερη ελληνική επιτυχία στην τηλεόραση, βγά-ζουν σε παράθυρο τους καλεσμένους που βρίσκονται στο στούντιο, δίπλα τους. Με δεδομένη την απου-σία εικόνας, το πλέον δυναμικό στοιχείο στο μέσο της τηλεόρασης, το σόου αναγκαστικά σκηνοθετείται και μοντάρεται με άξονα τον λόγο του παρουσιαστή και των καλεσμένων. Καβγάδες, ατάκες, εξευτελι-σμοί on air αποτελούν την αναγκαία γαρνιτούρα στον αχταρμά της τηλεοπτικής ανοησίας. Η οποία φυσικά παράγει άριστα το προϊόν της. Σφήνες ιδεολογημά-των σε απροστάτευτους εγκεφάλους χυμένων στον καναπέ των πολιτών.Στη χειρότερη εκδοχή αυτής της τηλεόρασης, παρα-κολουθείς κανάλια και δημοσιοϋπαλληλίσκους που δημοπρατούν την πληροφόρηση ίσαμε εκεί που φτάνει το παντεσπάνι τους. Στην ακόμη χειρότερη εκδοχή, παιδικά προγράμματα στα οποία η βία και η ανοησία εκπαιδεύει τα παιδιά προς ένταξη στον νέο τηλεοπτικό ολοκληρωτισμό. Εν ολίγοις, η «ελεύθερη» τηλεόραση που απευθύνεται μαζικά στα τέσσερα πέμπτα της ελληνικής κοινωνίας μια χαρά την κάνει τη δουλειά της στη χειραγώγηση των πολιτών. Και για αυτό αμείβεται αναλόγως από το διαπλεκόμενο πολιτικοοικονομικό σύστημα πάντοτε.

Page 77: HotDoc 44

HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 • 77

Page 78: HotDoc 44
Page 79: HotDoc 44
Page 80: HotDoc 44

80 • HOTDOC. • 16 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλείααπό τις εκδόσεις

«Δεν θα μπορούσα να συνεχίσω να ζω στο Ισραήλ χωρίς να γράψω αυτό το βιβλίο. Δεν πιστεύω ότι τα βιβλία μπορούν να αλλ άξουν τον κόσμο, αλλ ά όταν ο κόσμος αρχίσει να αλλ άζει, αναζητά διαφορετικά βιβλία».

SHLOmO Sand