Ερευνητική Εργασία: Τα στερεότυπα που αφορούν τις γυναίκες σε παλαιότερες εποχές και η Σύγκριση με την σημερινή εποχή.

Ονόματα: Καλπαζίδου Ξένια, Γαβριήλ Φωτεινή, Γκουβέρος Κώστας, Εμμανουηλίδης Μάριος.

Το θέμα της ομάδας μας ήταν να καταγράψουμε τα στερεότυπα που αφορούν τις γυναίκες σε παλαιότερες εποχές και στο τέλος να κάνουμε μια σύγκριση με την σημερινή εποχή. Λέγοντας σύγκριση εννοούμε την θέση και τα δικαιώματα των γυναικών σε μια κοινωνία σαν την σημερινή. Τις πληροφορίες μας για το θέμα αυτό αντλήσαμε μέσα από λογοτεχνικά κείμενα (Ερωτόκριτος, Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς, Μαργαρίτα Περδικάρη, Τέσσερα) που δόθηκαν από την υπεύθυνη καθηγήτρια αφού πρώτα αναζητήσαμε τον όρο <στερεότυπο> σε ηλεκτρονικό λεξικό(http://wikipedia.qwika.com/en2el/Stereotype). Επιλέξαμε το θέμα αυτό γιατί θέλαμε να μάθουμε περισσότερα για τον όρο <στερεότυπο>, στη συνέχεια να διερευνήσουμε τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του γυναικείου προτύπου και στο τέλος να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα όσον αφορά την εξέλιξη αυτού. Για το θέμα αυτό θα μπορούσαν να γεννηθούν πολλοί προβληματισμοί. Αυτό γίνεται επειδή είναι δύσκολο για τους περισσότερους να συνειδητοποιήσουν την τόσο κατώτερη θέση της γυναίκας και τα ελάχιστα δικαιώματα που είχε στα παλιότερα χρόνια (π.χ. αποκλεισμός από κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, συγκεκριμένος τρόπος ντυσίματος και συμπεριφοράς, υπακοή στο αντρικό φύλο, υποχρεωτική δέσμευση που οφειλόταν σε οικονομικά συμφέροντα και όχι ύπαρξης συναισθημάτων).

Όπως αναφέραμε και παραπάνω στην αρχή της εργασίας μας κατανοήσαμε τον όρο στερεότυπο έτσι ώστε να γνωρίζουμε ακριβώς τι ψάχνουμε. Έπειτα βρίσκαμε τα χωρία του κειμένου στα οποία αναφέρονταν οι παλαιολιθικές απόψεις για το γυναικείο φύλο, στη συνέχεια τα καταγράφαμε στο τετράδιό μας με δικά μας λόγια και στο τέλος βγάζαμε τα δικά μας συμπεράσματα.

Το πρώτο κείμενο με το οποίο ασχοληθήκαμε ήταν του Β. Κορνάρου <ο Ερωτόκριτος>. Ο Ερωτόκριτος ανήκει στην κρητική λογοτεχνία του 17ου αιώνα και το κύριο θέμα του είναι ο έρωτας μεταξύ δύο νέων. Στο έμμετρο αυτό μυθιστόρημα βλέπουμε όχι μόνο την κατώτερη θέση των γυναικών αλλά και τις κοινωνικές ανισότητες. Σε εκείνη την κοινωνία οι άνθρωποι χωρίζονταν σε τάξεις ανάλογα με τα χρήματά τους και με την κατοχή εξουσίας.

Το δεύτερο κείμενο που μας δόθηκε ήταν του Α. Λασκαράτου <τα μυστήρια της Κεφαλονιάς>. Το ύφος του κειμένου αυτού είναι επικριτικό και σατιρικό. Ο συγγραφέας κατακρίνει τους γονείς μιας κοπέλας τονίζοντας πως τα παιδιά δεν είναι αντικείμενα προς μεταχείριση. Ακόμα, αναφέρει πως ο γάμος πρέπει να βασίζεται στην ύπαρξη συναισθημάτων και όχι στην προίκα που είναι ένα κερδοσκόπος φορέας. Στο κείμενο βλέπουμε την υποβάθμιση του γυναικείου φίλου καθώς μέχρι και οι ίδιοι τους οι γονείς δεν τις αντιμετωπίζουν με σωστό τρόπο. Ο κύριος στόχος των γονέων είναι να παντρέψουν σε μικρή ηλικία τις κόρες τους έτσι ώστε να πάρουν τα χρήματα της προίκας.

Τέλος, πήραμε αποσπάσματα από δυο κείμενα το ένα του Χατζή <Μαργαρίτα Περδικάρη> και το άλλο της Μιχαλοπούλου <Τέσσερα> και κάναμε μια σύγκριση. Στο απόσπασμα του Χατζή από το διήγημά του <Μαργαρίτα Περδικάρη> υπάρχουν αρκετά στερεότυπα που αφορούν τις γυναίκες. Πρώτα από όλα οι γυναίκες αναγκάζονταν να σπουδάζουν δασκάλες γιατί ήταν η παράδοση της οικογένειας. Όλες οι γυναίκες έφτιαχναν τα μαλλιά τους με πολύ σφιχτή κοτσίδα με αποτέλεσμα να τις χαρακτηρίζουν πάπιες. Τα ρούχα τους ήταν και αυτά στενά και κάλυπταν ολόκληρο το σώμα τους. Επιπλέον στην περίπτωση που ήθελαν να εκφράσουν την γνώμη τους ή να κάνουν κάποιο σχολιασμό προτιμούσαν τις γκριμάτσες γιατί δεν είχαν την ελευθερία να εκφράσουν την άποψή τους. Στο δεύτερο απόσπασμα υπάρχουν δυο φίλες που συζητούν και κατακρίνουν τις απόψεις που υπάρχουν σε βάρος τους. Δεν ανέχονται πως αυτές είναι αναγκασμένες να κάνουν κάποια συγκεκριμένα πράγματα ενώ τα αγόρια είναι ελεύθερα να επιλέξουν τον τρόπο ζωής τους. Οι διαφορές που βρήκαμε ανάμεσα στα κείμενα αυτά ήταν πως στο ένα οι γυναίκες υπακούουν σε αυτά που τις λένε χωρίς αντιρρήσεις ενώ στο άλλο αντιδρούν και ξεσηκώνονται με τον δικό τους τρόπο. Μέχρι και στην ενδυμασία βλέπουμε επιμέρους διαφορές.

Τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε είναι πως σε παλαιότερες εποχές οι γυναίκες ήταν καταπιεσμένες και οι ελευθερίες τους ελάχιστες. Ήταν αναγκασμένες να υπακούουν στο αντρικό φύλο και να βάζουν τις επιθυμίες τους σε δεύτερη μοίρα. Δεν χρειάζεται καν να αναφέρουμε για τον αποκλεισμό τους από την πολιτική και κοινωνική ζωή. Ακόμα και η ενδυμασία τους ήταν πολύ συγκεκριμένη και προσεγμένη. Σε αντίθεση σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει τελείως. Οι κατώτερες αντιλήψεις για τις γυναίκες έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Έχουν πολλές ελευθερίες και συμμετέχουν στην πολιτική ζωή. Επιλέγουν μόνες τους το σύντροφο τους και τον τρόπο ντυσίματός τους.