Γλώσσα και Μαθηματικά στην Α΄ τάξη

7/11/2017

32ο Δ.Σ.Πειραιά

Αντωνία Γεωργούλα

Σχολική Ετοιμότητα: μια σύνθετη λειτουργία

Προϋποθέτει

Ετοιμότητα

Γνωστική Αναγνωστική

ΓραφικήΓλωσσική

Κινητική Συναισθηματική

.

Σχολική ΕτοιμότηταΟ ρόλος της οικογένειας

Οι γονείς για να διευκολύνουν τη μετάβαση στο σχολείο πρέπει να εξοικειώσουν το παιδί με:

• αποδεκτούς κανόνες συμπεριφοράς και υπευθυνότητας

• το σχολικό Περιβάλλον

• τη διαδικασία Μάθησης

Η σχολική ετοιμότητα απαιτεί:

❖ Κίνητρο για μάθηση ❖ Ικανότητα διατήρησης προσοχής ❖ Ικανότητα να ακολουθεί οδηγίες❖ Ικανότητα συνεργασίας❖ Οπτική και ακουστική μνήμη❖ Προαπαιτούμενες γνώσεις ❖ Ικανότητα κατανόησης της λογικής αλληλουχίας των γεγονότων ❖ Ικανότητα αφήγησης μίας ιστορίας με αρχή-μέση-τέλος, ❖ Ικανότητα να σχηματίζει ολοκληρωμένες προτάσεις ❖ Ικανότητα αντιγραφής γραμμάτων και γραφής του ονόματος του ❖ Επαρκή ‘φωνολογική ενημερότητα’❖ Δεξιότητες αδρής και λεπτής κινητικότητας ❖ Να επιδεικνύει αυτοέλεγχο και να γνωρίζει ποια συμπεριφορά είναι

αποδεκτή και ποια όχι

Κριτήρια Σχολικής Ετοιμότητας

• Γλωσσική Επάρκεια

Σωστή Άρθρωση, Λεξιλόγιο,

Χρήση-σημασία λέξεων, Δομή προτάσεων, Φωνολογική Επίγνωση

• Συναισθηματική Ωριμότητα(Κοινωνικότητα,Προσαρμοστικότητα, συμμόρφωση με Κανόνες)

• Γνωστική Ικανότητα(Κρίση, Σύνθετη Σκέψη, Συλλογισμός)

• Οπτικοκινητική αντίληψη(Αναγνώριση Γραμμάτων/Γραφή)

• Συγκέντρωση προσοχής

• Κίνητρα για μάθηση

• Αυτοεξυπηρέτηση

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Αξιολόγηση φωνολογικής ενημερότητας

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΙΚΗ

ΓΡΑΦΗ

Γράφει καθαρά και με ωραία γράμματα

Γράφει πρόθυμα και προσεκτικά τις

εργασίες που γίνονται μέσα στην τάξη

Δεν ξεχνά την «Αντιγραφή» του

Γράφει με όμορφα και καθαρά γράμματα

την «Αντιγραφή» του

Γράφει σωστά τις απλές καταλήξεις των

αρσενικών, θηλυκών και ουδετέρων

Αναγνωρίζει τα ρήματα και γράφει σωστά

τις απλές καταλήξεις

Μπορεί να περιγράψει με μικρές

προτάσεις μια εικόνα

Χρησιμοποιεί την τελεία και το κεφαλαίο

όταν γράφει

Δεν αργεί να τελειώσει τις εργασίες του

μέσα στην τάξη

Ξέρει πάντα την ορθογραφία του

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Μπορεί να προσθέτει και να αφαιρεί μέχρι

το 10

Μπορεί να προσθέτει μέχρι το 20 με τη

βοήθεια των δαχτύλων

Μπορεί να αφαιρεί μέχρι το 20 με τη

βοήθεια των δαχτύλων

Έχει μάθει απ’ έξω τα διπλά αθροίσματα

π.χ. 7+7

Μπορεί να λύνει απλά προβλήματα

Μπορεί να διατυπώνει απλά προβλήματα,

να τα γράφει και να τα λύνει

ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Διαβάζει με σχετική ευκολία ένα κείμενο

Προετοιμάζει πάντα το κείμενο της

καθημερινής ανάγνωσης στο σπίτι

Όταν κάποιος συμμαθητής του διαβάζει,

παρακολουθεί και μπορεί να συνεχίσει αν

του ζητηθεί.

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

Παρακολουθεί προσεκτικά το μάθημα

Εργάζεται σιωπηλά χωρίς να παρενοχλεί

τους συμμαθητές του

Ακούει τους συμμαθητές του όταν μιλούν

και δε διακόπτει

Δεν παίρνει τον λόγο αν δεν του ζητηθεί

Υπακούει στις εντολές της δασκάλας

Συνεργάζεται και δουλεύει ομαδικά

Δεν χρησιμοποιεί άσχημες λέξεις

απευθυνόμενος στους συμμαθητές του

Είναι τακτικός με τα πράγματά του

Δεν αργεί να έρθει στο μάθημα

ΓΡΑΦΗ

ΓΡΑΦΗΝΑΙ ΟΧΙ

Γράφει καθαρά και με ωραία γράμματα

Γράφει πρόθυμα και προσεκτικά τις εργασίες που

γίνονται μέσα στην τάξη

Δεν ξεχνά την «Αντιγραφή» του

Γράφει με όμορφα και καθαρά γράμματα την

«Αντιγραφή» του

Γράφει σωστά τις απλές καταλήξεις των αρσενικών,

θηλυκών και ουδετέρων

Αναγνωρίζει τα ρήματα και γράφει σωστά τις απλές

καταλήξεις

Μπορεί να περιγράψει με μικρές προτάσεις μια εικόνα

Χρησιμοποιεί την τελεία και το κεφαλαίο όταν γράφει

Δεν αργεί να τελειώσει τις εργασίες του μέσα στην τάξη

Ξέρει πάντα την ορθογραφία του

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

ΝΑΙ ΟΧΙ

Μπορεί να προσθέτει και να αφαιρεί μέχρι

το 10

Μπορεί να προσθέτει μέχρι το 20 με τη

βοήθεια των δαχτύλων

Μπορεί να αφαιρεί μέχρι το 20 με τη

βοήθεια των δαχτύλων

Έχει μάθει απ’ έξω τα διπλά αθροίσματα

π.χ. 7+7

Μπορεί να λύνει απλά προβλήματα

Μπορεί να διατυπώνει απλά προβλήματα,

να τα γράφει και να τα λύνει

ΑΝΑΓΝΩΣΗ

Διαβάζει με σχετική ευκολία ένα κείμενο

Προετοιμάζει πάντα το κείμενο της

καθημερινής ανάγνωσης στο σπίτι

Όταν κάποιος συμμαθητής του διαβάζει,

παρακολουθεί και μπορεί να συνεχίσει αν

του ζητηθεί.

ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ

Παρακολουθεί προσεκτικά το μάθημα

Εργάζεται σιωπηλά χωρίς να παρενοχλεί τους

συμμαθητές του

Ακούει τους συμμαθητές του όταν μιλούν και

δε διακόπτει

Δεν παίρνει τον λόγο αν δεν του ζητηθεί

Υπακούει στις εντολές της δασκάλας

Συνεργάζεται και δουλεύει ομαδικά

Δεν χρησιμοποιεί άσχημες λέξεις

απευθυνόμενος στους συμμαθητές του

Είναι τακτικός με τα πράγματά του

Δεν αργεί να έρθει στο μάθημα

Επιβράβευση(την χρειαζόμαστε όλοι!)

Εργάστηκες πολύ

προσεχτικά σε όλα

τα μαθήματα!

Συγχαρητήρια!

ΣΣΣυυυγγγχχχαααρρρηηητττήήήρρριιιααα!!!

Ακούς με προσοχή τους άλλους!

Μπράβο!!!

Σηκώνεις το χέρι σου

όταν θέλεις να

μιλήσεις!

Μπράβο που ακολουθείς τους

κανόνες του παιχνιδιού!

Είσαι ένα

λαμπερό

αστεράκι!

Συγχαρητήρια!

Είσαι ένας μικρός

Einstein!

ΣΣΣυυυγγγχχχαααρρρηηητττήήήρρριιιααα!!!

Διαβάζεις και γράφεις

πολύ καλά όλες τις

λεξούλες!

Σ’ ευχαριστώ

που κάθεσαι στο θρανίο σου και παρακολουθείς.

Συγχαρητήρια!

Δούλεψες θαυμάσια

με την ομάδα σου!

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ

Τι μπορεί να έχει η τάξη μας

ΔΙΑΡΥΘΜΙΣΗ ΧΩΡΟΥ

• Γωνιά παραμυθιού

• Γωνιά ή τραπέζι ζωγραφικής

• Γραφείο παρουσίασης βιβλίων (τηλεπαρουσιαστής)

• Δανειστική βιβλιοθήκη

• Κουτί για κάθε παιδί με αυτά που αφήνουμε στο σχολείο

• Γωνιά παιχνιδιών(επιτραπέζια)

• Μπακάλικο (δεξιότητες καθημερινής ζωής)

ΥΛΙΚΟ

• Φανελοπίνακα σε έναν τοίχο για ανάρτηση εργασιών

• Μαγνητικά γράμματα , αριθμούς, κ.λπ..• Ρολόι • Υπολογιστή ή/και DVD(εκπαιδευτικές

ταινίες)• Ταμπλό παρουσίασης θεμάτων της

εβδομάδας • Καρτέλες με καταλόγους (γράμματα,

συλλαβές, καταλήξεις ρημάτων, κ.λπ.)• Υλικό απ’ την καθημερινότητα:

διαφημιστικά φυλλάδια, εφημερίδες, περιοδικά, λογαριασμούς για παιχνίδι, τηλέφωνο, για εκμάθηση κοινωνικών δραστηριοτήτων

• Φυτό για κάθε παιδί• Ζώα που έχουμε υιοθετήσει

Α΄ Τάξη

Διδασκαλία

Ανάγνωσης και Γραφής

ΤΟ ΓΛΩΣΣΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΗΝ Α΄ ΤΑΞΗ

Το γλωσσικό μάθημα για την Α΄ τάξη του δημοτικού χωρίζεται:

1. Στο προαναγνωστικό και προγραφικό στάδιο.

2. Στο στάδιο εκμάθησης του βασικού μηχανισμού ανάγνωσης και γραφής.

3. Στο στάδιο της εμπέδωσης και του εμπλουτισμού του βασικού μηχανισμού της γλώσσας.

ΕΜΠΕΔΩΣΗ στην Α’τάξη: Γλώσσα

3 στάδια (χρονικοί περίοδοι): Στάδιο Α’: Σεπτέμβρης- Δεκέμβρης

Ενότητα 1 → Αρχική επαφή με δομικά στοιχεία του λόγου: φωνήματα /συλλαβές /λέξεις / προτάσειςΕνότητες 2-4 → Επεξεργασία των 24 γραμμάτων

αλφαβήτας Στάδιο Β’: Γενάρης- Φλεβάρης

Ενότητες 5-6 → Επεξεργασία δίψηφων φωνηέντων συμφώνων και συνδυασμών (ει,αι,οιμπ,ντ,γκ/γγ,ευ/αυ)

Στάδιο Γ΄: Μάρτης- τέλος σχολικής χρονιάς Ενότητες 7-10 → Εισαγωγή σε διάφορους τύπους

κειμένων

Α΄ΤΕΥΧΟΣΕνότητα Κεφάλαια ώρες Αντικείμενο

1η“Εισαγωγική” 2 6-8 Απλά γλωσσικά στοιχεία

2η“Η παρέα” 12 22-28 Αρχή Διδασκαλίας γραμμάτων

3η“Μια παράσταση στην πλατεία”

8 15-20 Αρχή Διδασκαλίας γραμμάτων

4η“Τοσύννεφο έφερε βροχή”

8 15-20 Αρχή Διδασκαλίας γραμμάτων

ΣΥΝΟΛΟΩΡΩΝ 50-76 (Μ.Ο.: 63)

•Επικαιρική χρήση ΑνθολογίουΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΚΆΘΕ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ

Στάδιο εκμάθησης του βασικού μηχανισμού ανάγνωσης και γραφής.• Προβλέπεται να ολοκληρωθεί στις αρχές Μαρτίου (ή τα

μέσα του Φεβρουαρίου) και περιλαμβάνει 56 δισέλιδες, μερικές τρισέλιδες διδακτικές ενότητες και μία μονοσέλιδη (με το αλφάβητο).

• Στόχος του σταδίου αυτού είναι να μάθουν τα παιδιά όλο το βασικό μηχανισμό της γλώσσας: ανάγνωση και γραφή (γράμματα, δίψηφα φωνήεντα, δίψηφα σύμφωνα, συνδυασμοί, συμπλέγματα κ.ά.).

• Η μέθοδος είναι αναλυτικοσυνθετική ενισχυμένη με συχνή προσφυγή στην ολική προσέγγιση.

• Σημασία στην σωστή φορά γραμμάτων.

Στάδιο της εμπέδωσης και εμπλουτισμού του βασικού μηχανισμού της γλώσσας

• Περιλαμβάνει 38 κείμενα (29 πεζά και 9ποιήματα) και διαρκεί από τις αρχέςΜαρτίου (ή τα μέσα του Φεβρουαρίου) ωςτο τέλος του διδακτικού έτους.

• (ΠΑΝΟΡΑΜΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ)

ΒτΔ., σ. 29-31 βιβλίο

Γλωσσικό μάθημα στην Α΄ τάξη ακολουθεί την παρακάτω δομή

ΕΙΚΟΝΑ: «ανάγνωση» της εικόνας βλέπουμε την εικόνα ως σύνολο – βλέπουμε τις λεπτομέρειες – συζητάμε –επικοινωνούμε

ΛΕΞΕΙΣ: «πρότυπο» στον πίνακα ανάλυση – σύνθεση –χωρίζουμε συλλαβές – απομονώνουμε το νέο γλωσσικό στοιχείο και το μαθαίνουμε

ΚΕΙΜΕΝΟ: σιωπηρή ανάγνωση από τα παιδιά –παρατηρούμε – βοηθάμε – παροτρύνουμε

διαβάζουμε μεγαλόφωνα και υποδειγματικά διαβάζουν τα παιδιά ατομικά – όλα μαζί ΑΣΚΗΣΕΙΣ: γράμματα – συμπλέγματα κλπ. αναγνώριση

– συμπλήρωση Γράφω και μαθαίνω

Γραφοσυμβολικές δεξιότητες

❖ Καταγραφή γραμμών, κύκλων και σχημάτων πριν από τη γραφή σε μεγάλους πίνακες διευκολύνει τους μαθητές να αντιληφθούν τις κινήσεις που απαιτούνται για το σχηματισμό των μερών των γραμμάτων.

❖ Επίδειξη του σωστού τρόπου κρατήματος του μολυβιού.Για τη διδασκαλία του τρόπου κρατήματος συνηθίζεται η τοποθέτηση

πηλού, ταινίας ή ενός πλαστικού κύκλου στο σημείο του αντικειμένου γραφής ή και διαφορετικού μεγέθους μαρκαδόροι ή μολύβια.

❖ Εξάσκηση με διαφορετικά υλικά (δαχτυλομπογιές, άμμος, αλάτι, πηλός) για την καταγραφή γραμμάτων και αριθμών για εξοικείωση με τα επιμέρους χαρακτηριστικά των γραφημάτων.

Μεθοδολογία διδασκαλίας

• Αναλυτικοσυνθετική μέθοδος

• Η γραφή κι η ανάγνωση –πράξεις με νόημα

Η διδασκαλία τους αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση πραγματικών επικοινωνιακών αναγκών.

• Η ακρόαση, ομιλία, ανάγνωση, γραφή εξελίσσονται παράλληλα

Λογισμικό Α΄ τάξης

• Στον παρακάτω σύνδεσμο θα βρείτε πιστοποιημένο εκπαιδευτικό λογισμικό για το μάθημα της Γλώσσας στην Α’ και Β’ Τάξη Δημοτικού.

• http://ts.sch.gr/repo/online-packages/dim-glossa-a-b/

Παρουσίαση του νέου γράμματος• Ακουστική, οπτική και απτική προσέγγιση του

νέου γράμματος

• Γραφή του νέου γράμματος από τους μαθητές με το δάκτυλο στον αέρα, στο θρανίο, με πλαστελίνη, σε αβάκιο (πλάκα).

• Γραφή του, μικρού και κεφαλαίου, στον πίνακα και ύστερα στο τετράδιο

• Πάντα διδάσκουμε και προσέχουμε τη φορά της γραφής.

Παρουσίαση του νέου γράμματος

• Συζήτηση κατάληξη στην πρότυπη λέξη.

• Εντόπιση προφορικά

• Παρουσίαση στον πίνακα

• Παρουσίαση καρτέλας

• Χωρισμός με παιγνιώδη τρόπο της λέξης σε

συλλαβές, φθόγγους – γράμματα.

• Απομόνωση του νέου γράμματος

Ανάλυση - Σύνθεση

• νερό

• νε-ρό

• ν-ε-ρ-ό

• νερό

Σχηματισμός συλλαβών του νέου

γράμματος

• ρα μα θα σα πα κα να λα

• ρε με θε σε πε κε νε λε

• ρι μι θι σι πι κι νι λι

• ρη μη θη ση πη κη νη λη

• ρο μο θο σο πο κο νο λο

Συλλαβισμός και σύνθεση των νέων

λέξεων του κειμένου

• Ρένα

• Ρέ – να

• Ρ-έ-ν-α

• Ρένα

• Ποτάμι

• Πο- τά- μι

• Π-ο-τ-ά- μ-ι

• Ποτάμι

Σχηματισμός συλλαβών του νέου

γράμματος

• ρα μα θα σα πα κα να λα

• Ρένα με θε σε πε κε νε λε

• ρι μι θι σι πι κι νι λι

• ρη μη θη ση πη κη νη λη

• Νε-ρό μο θο σο πο κο νο λο

Σχηματισμός λέξεων με τις ήδη

γνωστές συλλαβές

• λέρα μα θα σα πα κα να λα τα

• πήρε με θε σε πε κε νε λε τε

• ποτήρι μι θι σι πι κι νι λι τι

• ρήση μη θη ση πη κη νη λη τη

• λερό μο θο σο πο κο νο λο το

Στρατηγικές για υποστήριξη ανάγνωσης-γραφής

Φωνολογική ενημερότητα

• Η ανάλυση λέξεων στα φωνήματά τηςμπορεί να ξεκινήσει με λέξεις πουφανερώνουν φαγώσιμα (π.χ. μήλο) πουπρέπει να κοπούν σε κομμάτια για ναφαγωθούν.

▪ Επίσης, παιχνίδια όπως του χορού των

μαθητών γύρω από καρέκλες που είναι κατάμία λιγότερες από τα παιδιά μπορεί ναχρησιμοποιηθεί για να οπτικοποιηθεί ηαφαίρεση φωνημάτων.

Στρατηγικές βελτίωσης φωνολογικής ενημερότητας

• Βρες λέξεις που αρχίζουν από το γράμμα –κ-(η οποιοδήποτε άλλο)

• Βρες λέξεις που αρχίζουν από τη συλλαβή –με- (ή άλλη)

• Βρες λέξεις που έχουν μέσα το γράμμα –π- (ή οποιοδήποτε άλλο)

• Βρες λέξεις που να περιέχουν τα γράμματα –κ- και –μ- π.χ. καλάμι, μαλακό

• Βρες λέξεις που να περιέχουν το σύμπλεγμα –βρ- (ή άλλο)

Η μέθοδος «Elkonin»• Η μέθοδος Elkonin (1973) εστιάζει στην αισθητοποίηση της φωνολογικής

δομής των λέξεων

1. Ξεκινώ με την επίδειξη μιας κάρτας στην οποία απεικονίζεται ένα αντικείμενο (π.χ. μήλο) το οποίο συνοδεύεται από επάλληλα τετράγωνα, τόσα όσα και τα φωνήματα του ονόματος του.

2. Ζητώ από το μαθητή να εκφέρει τα φωνήματα

της λέξης και για καθένα από αυτά να

τοποθετεί στο συγκεκριμένο τετράγωνο ένα πούλι

Η μέθοδος «Elkonin»

«Κάρτες αστραπή»

• Δείχνω σε κάρτα ένα γράμμα (π.χ. Κκ) στο μαθητή και ζητώ να μου πει το φώνημα. Αν δυσκολευτεί να απαντήσει, γυρίζω την κάρτα στην πίσω πλευρά.

• Στην πίσω όψη απεικονίζεται εικόνα(π.χ. από κ, καπέλο). Ο μαθητής θα πρέπει να φέρει στο νου του το όνομα του αντικειμένου, να διακρίνει το αρχικό φώνημα και να εκφέρει το όνομα του.

Φτιάχνω υλικό για ανάγνωση❖Δημιουργία καρτελών με εικονογραφημένες

λέξεις συχνές στη χρήση

❖Δημιουργία καταλόγων με ομαδοποιημένες λέξεις κατά κατηγορία

❖Δημιουργία καρτών με όλες τις συλλαβές.

❖Τα γράμματα με έντονο χρώμα σε άσπρο φόντο

❖Δημιουργία καρτών και γραμμάτων (24 κάρτες με τα μικρά και 24 κάρτες με τα κεφαλαία)

❖Ανάγνωση για την προφορά των γραμμάτων.

❖Παιχνίδι αντιστοίχισης πεζών και κεφαλαίων

Πολυαισθητηριακή διδασκαλία γραμμάτων

• Το παιδί παρατηρεί το γράμμα (μικρό και κεφαλαίο) και προφέρει τοναντίστοιχο φθόγγο.

• Συνδέω κάθε γράμμα με λέξη που αρχίζει και εικόνα π.χ. γ , γάτα ,εικόνα γάτας

• Περιγράφει το σχήμα του γράμματος π.χ. το τ έχει δύο γραμμούλες είναι σαν τραπεζάκι με ένα πόδι– Γράφει το γράμμα με μολύβι, μαρκαδόρο, κηρομπογιά, πινέλο σε χαρτί ή σε

χαρτόνι – Γράφει το γράμμα στον αέρα.

– Γράφει το γράμμα με το σώμα του πάνω σε χαλί («κολυμπάει» το γράμμα) – Σχεδιάζουμε σε μεγάλο μέγεθος το γράμμα με κιμωλία στην αυλή και το

περπατάει – Κόβει το σχήμα του γράμματος σε πολλά μεγέθη από διάφορα υλικά.

Βίντεο

Πράσινη μπρίζα:

Μαθαίνω το αλφάβητο-

http://www.youtube.com/watch?v=OY372asBjE4

Εκπαιδευτική τηλεόραση: Ένα γράμμα μια ιστορία: http://www.youtube.com/watch?v=FlvEwwhwQ68&feature=related

ΣΕΛΙΔΕΣ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

http://www.mikrosanagnostis.gr/(Να σου πω μια ιστορία).Ανάγνωση βιβλίων.

Διαθέσιμα εκπαιδευτικά λογισμικά για Α ΄ τάξη: http://digitalschool.minedu.gov.gr/courses/DSDIM-A110/. www.pi-schools.gr/software/dimotiko/ -

http://www.eduportal.gr/index.php/downloads/viewcategory/42---.

http://blogs.sch.gr/persidou/(Διαδραστικά παιχνίδια)

http://www.akida.info/index.php?option=com_content&view=article&id=384&Itemid=283&lang=el

(εκπαιδευτικό υλικό )

Εκμάθηση Ορθογραφίας

Οι πολυαισθητηριακές μέθοδοι αποτελούν ιδιαίτερα αποτελεσματικέςδραστηριότητες για την ενίσχυση της ορθογραφίας.Κοινά βήματα των πολυαισθητηριακών μεθόδων αποτελούν:

α. η διδασκαλία της σημασίας και της εκφοράς μιας λέξης.

β. η οπτικοποίηση της λέξης (οι μαθητές φαντάζονται τη λέξη γραμμένη, τηνπροφέρουν ολόκληρη, στη συνέχεια κάθε συλλαβή της, και τέλος την γράφουννοητά στον αέρα με το δάχτυλό τους).

γ. η ανάκληση της λέξης με κλειστά μάτια και ο έλεγχος της ορθότητάς της στηνορθογραφία.

δ. η γραπτή απόδοση με διαφορετικά υλικά (Lerner, 1997).

ε. Εικονογραφική μέθοδος.Το γράμμα της λέξης που διδάσκεται ζωγραφίζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι εύκολη η ανάκλησή του (Μαυρομάτη, 2004).

Για την ενίσχυση της ορθογραφίας

Κατασκευή και χρήση ενός καταλόγουλέξεων ή ατομικού λεξικού εικονικώναναπαραστάσεων των λέξεων.

ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ

• Αρχικά καλλιεργείται με την προφορική έκθεση από τους μαθητέςπαρατηρήσεων, εμπειριών κλπ.

•

• Με την εκμάθηση των βασικώνγραμμάτων καλλιεργείται με τη γραφή λέξεων, απλών και αργότερα σύνθετων προτάσεων, καθ‘ υπαγόρευση του διδάσκοντα.

ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ❖ Με βάση το θέμα του κειμένου οι μαθητές, μόνοι

τους ή με τη βοήθεια του διδάσκοντα, κατά περίπτωση, σχηματίζουν προτάσεις και τις καταγράφουν στο τετράδιο εργασιών.

❖Σχεδιάζουν μια εικόνα της φαντασίας τους και η πρόταση είναι η λεζάντα της εικόνας.

Ενισχύω την γραφή

• Ημερολόγιο οικογένειας

• Λίστα για ψώνια-γράψε τι χρειάζεσαι

• Γράφω γράμματα και σημειώματα

• Πρόσκληση για πάρτυ

• Άλμπουμ φωτογραφιών-γράψε λεζάντα

• Κουτί παραπόνων

• Γυάλα -Τι θέλω να κάνω αυτόν τον μήνα

• Παίζουμε όνομα-ζώο-πράγμα

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΥΛΙΚΑ

Μαθηματικά ❖ Δημιουργία καρτών με πράξεις (εμπρός πλευρά-

πίσω πλευρά)

❖· Πολυαισθητηριακή διδασκαλία (συμμετοχή όλων των αισθήσεων)

❖Διδασκαλία σε πραξιακό-εικονικό-συμβολικόεπίπεδο

❖ Προβλήματα από οικείες καθημερινές καταστάσεις

(μοντελοποίηση, λεκτική αυτοκαθοδήγηση)

Μαθηματικά

• Χρήση παραδειγμάτων από το άμεσο περιβάλλον του μαθητή ή μνημονικών βοηθημάτων που σχετίζονται με τα βιώματά του.

• Π.χ. σύνδεση του 2+2 με τα πόδια ενός τετράποδου

• το 3+3 με μια συσκευασμένη εξάδα αβγώντο 4+4 με τα πόδια της αράχνης

• το 5+5 με τα δάχτυλα των χεριών

Δραστηριότητες που διευκολύνουν τους μαθητές στη συγκρότηση της έννοιας του

αριθμού

❖Μέτρηση αντικειμένων που παρουσιάζονται οπτικά ή αντικειμένων που χειρίζονται απτικά (πχ. κρίκων που περνιούνται σε σταθερή βάση) με ταυτόχρονη εκφορά των λέξεων –αριθμών ώστε να γίνεται η αντιστοίχηση ένα προς ένα με τα αντικείμενα.

❖ η εξάσκηση στην απαρίθμηση και στην απαρίθμηση προς τα πίσω (πχ. από το 10 ως το 0).

❖ η λεκτική / εννοιολογική σύνδεση της πρόσθεσης και της αφαίρεσης με το χειρισμό αντικειμένων

Ιδιαίτερη σημασία

❖Διπλά αθροίσματα(τα μαθαίνουν εύκολα απέξω)

❖Αθροίσματα όπου η ανάλυση αριθμών γίνεται με βάση το 5 και με βάση το δέκα 10. Π.χ. το 7=5+2 , 12=10+2

❖Από πραξιακό επίπεδο υπολογισμών σε συμβολικό. Χρήση αντικειμένων, δαχτύλων, αριθμογραμμής. Νοερός υπολογισμός Εξήγηση του τρόπου υπολογισμού(πως σκέφθηκα)

❖Εξάσκηση στην πρόσθεση κι αφαίρεση με την μέθοδο υπέρβασης της δεκάδας(7+5).

Η κατάκτηση της έννοιας του αριθμού υποστηρίζεται από:

• Χρήση ποικιλίας αναπαραστάσεων της πληροφορίας (ομάδες αντικειμένων,

μοτίβα με βούλες όπως αυτά των ζαριών

• Χρήση της αριθμογραμμής σε οριζόντιο άξονα.

Βιβλίο του δασκάλου

• Αξιολόγηση(σελ.163 ) του Β.τ.Δ.

• Κλίμακες αξιολόγησης 3 κριτηρίων (σελ.166).Φύλλα Αξιολόγησης.

• Εμπλοκή γονέων για γενίκευση της γνώσης. Επιστολές σε γονείς (9)

Τροχός των αριθμών

Μαθηματικά Βραχιόλια

Αριθμοβήματα

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ………………….