ΓΕΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΟΥ ΔΟΓΜΑΤΟΣ

ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΟ ΔΟΓΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΔΕ 9

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2008

ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΟ ΔΟΓΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

(ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ)

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σελίδα - Γενικά 1- Σκοπός 2 - Δομή 2 - Ισχύς-Εφαρμογή 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1Ο: ΑΡΧΕΣ - ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ - Γενικά 1-1- Aντίληψη Χρησιμοποίησης Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας 1-1- Βασικές Λειτουργίες CIMIC 1-2- Tρόποι Εμπλοκής 1-3- Αρχές Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας 1-6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2Ο : ΕΘΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ - Γενικά 2-1- Εθνικές Δυνατότητες 2-1- Αποστολές CIMIC 2-3 - Σχεδίαση 2-3- Επιμόρφωση – Εκπαίδευση - Ασκήσεις 2-5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο : ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

- ΝΑΤΟ - ΕΕ – ΗΕ 3-1- Σχεδίαση 3-2- Νομικό Πλαίσιο 3-2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4Ο: ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ - Γενικά 4-1- Παροχή Ανθρωπιστικής Βοήθειας 4-1- Υποστήριξη Φιλοξενούντος Έθνους 4-2- Ψυχολογικές Επιχειρήσεις Υποστήριξης Ειρήνης 4-2- Ανάπτυξη και Εκμετάλλευση του Επικοινωνιακού Δυναμικού 4-3 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5ο : ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

- Είδη και Επίπεδα Συνεργασίας 5-1

i

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6ο : ΘΕΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ – ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΜΜΕ - Ανταλλαγή Πληροφοριών 6-1-Στρατιωτικές Πληροφορίες κατά τη Διάρκεια Δραστηριοτήτων Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας 6-1

- Σχέσεις με ΜΜΕ 6-3- Αρχές, Πολιτικές και Διαδικασίες του Γραφείου Ενημέρωσης Τύπου (ΓΕΤ) 6-3- Λειτουργία Κέντρου Ενημέρωσης Τύπου (ΚΕΤ) 6-6 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7Ο : ΟΡΙΣΜΟΙ – ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ - Ορισμοί 7-1- Συντμήσεις Ελληνικών Όρων 7-3- Συντμήσεις Αγγλικών Όρων 7-4

ii

ΔΙΑΚΛΑΔΙΚΟ ΔΟΓΜΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΓΕΝΙΚΑ 1. H Πολιτικοστρατιωτική Συνεργασία [CIMIC (Civil Military Cooperation)], ως επιχειρησιακή λειτουργία δεν είναι κάτι νέο σε εθνικό επίπεδο, αλλά ούτε και στους κόλπους της Συμμαχίας. Οι Στρατιωτικές επιχειρήσεις περιλαμβάνουν ένα πολύ μεγάλο φάσμα επιχειρήσεων, αντιμετωπίζοντας διαφορετικές και πολύ σύνθετες προκλήσεις. Όλες οι αλλαγές στο παγκόσμιο γεωπολιτικό περιβάλλον, με τον πολλαπλασιασμό των κυβερνητικών, μη κυβερνητικών οργανώσεων και διεθνών οργανισμών, μαζί με την αύξηση της επιρροής των ΜΜΕ, είναι παράγοντες που επηρεάζουν καταλυτικά τις πολεμικές επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα αφ’ ενός μεν να τις καθιστούν περισσότερο σύνθετες, αφ’ ετέρου δε να αναγάγουν την πολιτικοστρατιωτική συνεργασία σε κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχή έκβαση αυτών. 2. Με δεδομένη την πολιτική βούληση για ενεργό συμμετοχή της χώρας μας στις διαδικασίες, δραστηριότητες και τους μηχανισμούς λήψεως αποφάσεων τόσο του OHE, του ΟΑΣΕ, του ΝΑΤΟ, όσο και της ΕΕ, οι ΕΔ θα πρέπει να παρακολουθούν τις στρατιωτικές εξελίξεις στις συμμαχίες αυτές και να επιδιώκουν την κατά το δυνατόν προσαρμογή τους σε αυτές. 3. Eνδεικτικό της βούλησης, αυτής είναι η Ελληνική συμμετοχή σε αποστολές CIMIC στο ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα από το 2004 συμμετέχει ως πλήρες μέλος στο Στρατηγείο CGS ( CIMIC GROUP SOUTH ) που εδρεύει στην Ιταλία ( Motta di Livenza ) και στο οποίο έχει διαθέσει μονάδα CIMIC με ετοιμότητα ( Readiness Status ) 30 ημερών. 4. Μία νέα δυναμική αντίληψη δημιουργείται σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ένας μεγάλος αριθμός απειλών για τη διεθνή ασφάλεια και σταθερότητα. Για το λόγο αυτό και για να υπάρχει μία συλλογική ασφάλεια στους κόλπους του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν την ετοιμότητα να συνεισφέρουν αποτελεσματικά με ενεργό συμμετοχή στις διαδικασίες διαχείρισης μιας κρίσεως, συμπεριλαμβανομένης και της δυνατότητας εμπλοκής σε επιχειρήσεις, βοηθώντας τον Επιχειρησιακό Διοικητή να εκπληρώσει τους τιθέμενους εκάστοτε επιχειρησιακούς αντικειμενικούς σκοπούς. 5. Στόχος είναι η συνεργασία μεταξύ των στρατιωτικών δυνάμεων σε Εθνικό και Διασυμμαχικό επίπεδο και του πολιτικού περιβάλλοντος, (κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις, μαζί) για την επιτυχία των επιχειρήσεων. 6. Σε περιπτώσεις απειλής της εθνικής άμυνας ή της ασφάλειας της χώρας, ενεργοποιούνται οι διατάξεις της εσωτερικής νομοθεσίας. 7. Βασική επιδίωξη είναι, οι Ελληνικές ΕΔ να είναι ικανές να αντεπεξέλθουν αποτελεσματικά σε δραστηριότητες πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας. Απαιτείται συνεπώς να έχουν κατάλληλη οργάνωση, εξοπλισμό και εκπαίδευση. Η υλοποίηση αυτής της επιδίωξης, προϋποθέτει την ύπαρξη ενός δόγματος, το οποίο θα

-1-

αποτελεί τον οδηγό για την άρτια συμμετοχή μας στις υπόψη δραστηριότητες για την επίτευξη των εκάστοτε τιθεμένων στόχων από το Στρατιωτικό Διοικητή. 8. Εκτός της στενής έννοιας του CIMIC, υπάρχει και η ευρύτερη έννοια της πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας στις Ένοπλες Δυνάμεις, όπως αναλυτικά περιγράφεται στις ‘’Συγγενείς Δραστηριότητες’’ (κεφ. 4ο). ΣΚΟΠΟΣ 9. Σκοπός του δόγματος, είναι η δημιουργία ενός πλαισίου διαδικασιών σε εθνικό και πολυεθνικό επίπεδο, σε συνάφεια με τα ήδη καθιερωμένα δόγματα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ που θα αφορούν στη συνεργασία, συντονισμό, αμοιβαία υποστήριξη, σχεδίαση επιχειρήσεων και ανταλλαγή πληροφοριών σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ των ΕΔ και των εμπλεκομένων κατά περίπτωση πολιτικών φορέων, στοχεύοντας στην επιτυχία της αποστολής του επιχειρησιακού Διοικητή. ΔΟΜΗ ΔΟΓΜΑΤΟΣ 10. Το παρόν αποτελείται από επτά κεφάλαια. Το 1ο κεφάλαιο αναφέρεται στις αρχές και λειτουργίες της πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας. Στο 2ο κεφάλαιο αναπτύσσεται το εθνικό πλαίσιο συνεργασίας. Στο 3ο κεφάλαιο περιγράφεται το διεθνές πλαίσιο συνεργασίας. Στο 4ο κεφάλαιο περιγράφεται η σχέση με συγγενείς δραστηριότητες. Το 5ο κεφάλαιο, αναφέρεται στους συνεργαζόμενους πολιτικούς οργανισμούς και υπηρεσίες. Στο 6ο κεφάλαιο περιγράφονται θέματα πληροφοριών και σχέσεις με τα ΜΜΕ. Τέλος, στο 7ο κεφάλαιο αναγράφονται οι ορισμοί και οι συντμήσεις του δόγματος. ΙΣΧΥΣ- ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΔΟΓΜΑΤΟΣ 11. Το δόγμα ισχύει από λήψεως για την προετοιμασία στην ειρήνη, τη σχεδίαση, τη διεύθυνση, την υποστήριξη, τη συμμετοχή και τη διεκπεραίωση δραστηριοτήτων Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας. Αφορά δε τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδος, αλλά και την Εθνική σχεδίαση για επιχειρήσεις εκτός της Ελληνικής επικράτειας. Το δόγμα είναι μεν δεσμευτικό, αλλά απαιτεί κρίση κατά την εφαρμογή του καθώς και επίδειξη πρωτοβουλίας. 12. Το παρόν εδράζεται στις προβλέψεις της ΕΘΣΣ, στα Θεμελιώδη Διακλαδικά Δόγματα, στο Δόγμα Πολυεθνικών Επιχειρήσεων, στα λοιπά επιχειρησιακά δόγματα, καθώς και σε συναφή κείμενα του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, τα οποία έχουμε αποδεχθεί (AJP-9, EUMC 06/02). 13. Συμπεραίνεται ότι, οιαδήποτε συναφής τροποποίηση των ανωτέρω θεσμικών κειμένων, επιβάλλει την αναθεώρηση του παρόντος δόγματος, σε όση κλίμακα απαιτείται, αξιοποιώντας παράλληλα και τα διδάγματα από την εφαρμογή του σε ασκήσεις- επιχειρήσεις. 14. Το παρόν ανήκει στην κατηγορία ‘’Βασικά δόγματα’’ και συγκεκριμένα καλύπτει–υποστηρίζει την ‘’επιχειρησιακή λειτουργία’’ Πολιτικοστρατιωτική Συνεργασία.

-2-

15. Προκειμένου να εκπονηθεί το παρόν στη χαμηλότερη δυνατή διαβάθμιση από άποψη ασφαλείας και να διατηρήσει την επιβαλλόμενη από τη φύση του γενική μορφή καταβλήθηκε προσπάθεια να μην περιέχει διαβαθμισμένα στοιχεία.

-3-

ΣΕΛΙΔΑ ΣΚΟΠΙΜΑ ΚΕΝΗ

-4-

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1o

ΑΡΧΕΣ – ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΕΝΙΚΑ 1. Στα πλαίσια υλοποίησης των Στρατιωτικών Στρατηγικών Αντικειμενικών Σκοπών, οι ΕΔ της χώρας έχουν να επιτελέσουν ένα μεγάλο αριθμό αποστολών, τόσο κατά την περίοδο της ειρήνης, όσο και κατά τον πόλεμο. Ορισμένες από τις αποστολές αυτές απαιτούν συνεργασία στρατιωτικών με πολιτικούς και κοινωνικούς φορείς στο θέατρο των επιχειρήσεων. Επομένως, επιβάλλεται η ανάπτυξη της Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας για τον καλύτερο συντονισμό των εμπλεκομένων φορέων με σκοπό την επιτυχία των εν λόγω αποστολών, τόσο σε εθνικό όσο και σε Συμμαχικό επίπεδο. 2. Εμπλοκή των Ενόπλων Δυνάμεων της Χώρας εκτός Ελληνικών συνόρων, θα αποφασίζεται με βάση τα ζωτικά εθνικά συμφέροντα και ανειλημμένες υποχρεώσεις της και με διαδικασίες που καθορίζονται από το Σύνταγμα και τους νόμους της χώρας, τις διεθνείς συμβατικές υποχρεώσεις και το διεθνές δίκαιο. ANTIΛΗΨΗ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ 3. Η φύση των σύγχρονων συγκρούσεων απαιτεί μεγαλύτερη έμφαση στην αποτελεσματική πολιτικοστρατιωτική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα διοίκησης. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις πραγματοποιούνται τώρα σε ένα ευρύτερο πολιτικό και αστικό πλαίσιο και οι διοικητές απαιτείται όλο και περισσότερο να λαμβάνουν υπόψη, τους κοινωνικούς, πολιτικούς, πολιτιστικούς, θρησκευτικούς, οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και ανθρωπιστικούς παράγοντες κατά τη σχεδίαση και τη διεξαγωγή επιχειρήσεων. 4. Η πολιτική αντιμετώπισης των καταστάσεων, ποικίλει ανάλογα με την ιδιαιτερότητα των διαφόρων οργανώσεων που εμπλέκονται σε μια επιχείρηση, το χρόνο, τη φάση της συγκεκριμένης επιχείρησης, την κατάσταση ασφάλειας, την επίδραση στους πολίτες, τη γεωγραφία και το επίπεδο στο οποίο ο στρατιωτικός τομέας επιχειρεί. 5. Η συνεργασία και η αλληλοενημέρωση μεταξύ της στρατιωτικής δύναμης και του πολιτικού περιβάλλοντος κυβερνητικού και μη στην περιοχή των επιχειρήσεων, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχή έκβαση των επιχειρήσεων. Ως εκ τούτου απαιτεί ανάπτυξη ιδιαίτερης στρατιωτικής δυνατότητας, της πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας. 6. Στο επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο η πολιτικοστρατιωτική συνεργασία ενδιαφέρεται για την εναρμόνιση των πολιτικών και στρατιωτικών σχέσεων και τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας των διαθεσίμων πόρων, μέσω της ενότητας της προσπάθειας, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην υποστήριξη των επιχειρήσεων. 7. Οι στρατιωτικοί φορείς θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την παρουσία ενός σημαντικού αριθμού μη κυβερνητικών οργανώσεων, οι οποίες θα έχουν τους δικούς τους αντικειμενικούς σκοπούς.

1-1

ΒΑΣΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ CIMIC 8. Στο επιχειρησιακό επίπεδο, οι δυνάμεις CIMIC αποτελούν το εργαλείο για την εγκαθίδρυση αποτελεσματικών σχέσεων συναίνεσης και συνεργασίας, μεταξύ των στρατιωτικών δυνάμεων και των πολιτικών φορέων στην περιοχή των επιχειρήσεων και για τη συμβολή στη δημιουργία και διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών αντιμετώπισης μιας κρίσης. Επισημαίνεται ότι η Πολιτικοστρατιωτική Συνεργασία δεν συνεπάγεται το στρατιωτικό έλεγχο των πολιτικών παραγόντων που ενεργοποιούνται στην περιοχή των επιχειρήσεων, ούτε και το αντίστροφο. Οι κύριες λειτουργίες της κατηγοριοποιούνται στα παρακάτω τρία επίπεδα : α. Ανάπτυξη Πολιτικοστρατιωτικών Διαύλων Επικοινωνίας Σκοπό έχει την καλλιέργεια κλίματος συνεργασίας μεταξύ της Στρατιωτικής Δύναμης και των ομολόγων πολιτικών παραγόντων, για την έγκαιρη προπαρασκευή, σχεδίαση και επιτυχή διεξαγωγή μιας στρατιωτικής επιχείρησης. Η ανωτέρω επικοινωνία πηγάζει από το πολιτικοστρατιωτικό επίπεδο και αναπτύσσεται μέχρι το κατώτερο επίπεδο. Διευκολύνεται ανάμεσα σε άλλα και από την κατάλληλη πολιτική χειρισμού της δημόσιας πληροφόρησης. Αν και αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία αναπτύσσονται οι άλλες δύο βασικές λειτουργίες της CIMIC, είναι δυνατόν να συνιστά και αυτόνομη δραστηριότητα, υπό την έννοια της δημιουργίας σταθερών και μονίμων σχέσεων με τους αρμόδιους πολιτικούς φορείς (κυρίως οργανισμούς και οργανώσεις) που αναμένεται να εμπλακούν σε μια ενδεχόμενη κρίση. β. Υποστήριξη του Πολιτικού Τομέα Περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων και μέσων της Στρατιωτικής Δύναμης για την υποστήριξη είτε των βασικών ανθρωπιστικών αναγκών, είτε της λειτουργίας των πολιτικών αρχών, οργανισμών και αναδόχων, σε συνάρτηση με τη Στρατιωτική Δύναμη. Φυσιολογικά δεν πρόκειται για υποστήριξη η οποία τίθεται υπό τον έλεγχο των πολιτικών αρχών. Συνεπώς η στρατιωτική συνδρομή στην αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών με την προσφορά συγκεκριμένου έργου ανθρωπιστικής αρωγής ή πολιτικής προστασίας υπό τον έλεγχο κάποιας πολιτικής αρχής δεν αποτελεί δραστηριότητα CIMIC. Είναι δυνατόν να περιλαμβάνει διάθεση μέσων από ένα μεγάλο φάσμα στρατιωτικών πηγών όπως πληροφορίες, προσωπικό, υλικά, εξοπλισμό, επικοινωνίες καθώς και εξειδικευμένη συνδρομή / εκπαίδευση. Σε γενικές γραμμές υλοποιείται με σκοπό τη δημιουργία συνθηκών απαραιτήτων για την επιτυχή έκβαση των επιχειρήσεων και υπό την προϋπόθεση ότι περιλαμβάνει μέσα και λειτουργίες που οι αρμόδιοι πολιτικοί φορείς αδυνατούν να εξασφαλίσουν ή να πληρώσουν. Αποφάσεις για την έκταση και τη διάρκειά της θα πρέπει να λαμβάνονται σε πολιτικο-στρατιωτικό επίπεδο. γ. Υποστήριξη της Στρατιωτικής Δύναμης Ανάλογα με τις περιστάσεις, είναι δυνατόν ο Στρατιωτικός Διοικητής να επιδιώκει υποστήριξη από το συσχετιζόμενο πολιτικό τομέα για την απρόσκοπτη και επιτυχή διεξαγωγή της επιχείρησης. Η ανωτέρω υποστήριξη συνίσταται κυρίως στο έλεγχο του τοπικού πληθυσμού, στην ελεγχόμενη διαχείριση ορισμένων ζωτικών πόρων και υπηρεσιών, στην παροχή πληροφοριών, καθώς και στην εμπέδωση της νομιμότητας της επιχείρησης. Η CIMIC διευκολύνει την ανωτέρω

1-2

υποστήριξη στη στρατιωτική δύναμη η οποία όμως δεν σχετίζεται άμεσα με τη διοικητική μέριμνα. Η συγκεκριμένη υποστήριξη περιλαμβάνει και τις απαραίτητες συμφωνίες με τους αρμόδιους πολιτικούς παράγοντες, για την εξασφάλισή της. 9. H CIMIC μπορεί να θεωρηθεί ως επιχειρησιακή λειτουργία, η οποία βοηθά τον επιχειρησιακό Διοικητή για την αποτελεσματική αλληλοεπίδραση όλων των μερών του πολιτικού περιβάλλοντος, μέσα στην περιοχή των επιχειρήσεων. Παρέχει συνεργασία για κοινή υποστήριξη, κοινή σχεδίαση και ανταλλαγή πληροφοριών σε όλα τα επίπεδα μεταξύ στρατιωτικών δυνάμεων και πολιτικών οργανισμών και φορέων. Ακόμη, μέσα στο θέατρο επιχειρήσεων, η συνεισφορά της έχει διπλό σκοπό. Αφ’ ενός να βοηθήσει το Στρατιωτικό Διοικητή στην επιτυχή έκβαση της αποστολής και αφ’ ετέρου να μεγιστοποιήσει την επιτυχία της στρατιωτικής συνεισφοράς στην επιδιωκόμενη τελική κατάληξη της επιχείρησης. Δεν είναι όμως πρακτικώς εφικτό να υπάρχει η ιδίου βαθμού συνεργασία μεταξύ των πολιτικών οργανισμών και φορέων. Αυτό, συμπεριλαμβάνει επίσημες και ανεπίσημες επαφές και κοινά σχέδια για συνεργασία. 10. Τα επίπεδα διοίκησης με τα οποία το CIMIC επηρεάζει και συνεργάζεται με τους Διεθνείς οργανισμούς και Κυβερνητικές και μη Κυβερνητικές οργανώσεις, είναι τα κάτωθι: α. Στρατηγικό : Αυτό αναφέρεται στις σχέσεις μεταξύ του Στρατηγικού Διοικητή και των κατά τόπους Κυβερνητικών Αξιωματούχων και οργανισμών που καθορίζουν τους αντικειμενικούς σκοπούς της συγκεκριμένης CIMIC. Κύριος ΑΝΣΚ είναι η σταθερότητα της περιοχής ενδιαφέροντος. β. Επιχειρησιακό: Αναφέρεται στις σχέσεις μεταξύ Επιχειρησιακών Διοικητών και Εθνικών κυβερνητικών Αξιωματούχων, Διεθνών οργανισμών, μη κυβερνητικών Οργανισμών και πολιτών από Κράτη που σχεδιάζουν και ελέγχουν τον τρόπο ενεργειών για επίτευξη των τεθέντων αντικειμενικών σκοπών. γ. Τακτικό: Αναφέρεται στην αλληλεπίδραση μεταξύ Στρατιωτικών και πολιτικών παραγόντων που υλοποιούν τον σχεδιασμό σε Στρατηγικό και Επιχειρησιακό επίπεδο και αποτελούν το αντικείμενο της CIMIC. Έχουν δε άμεση επίδραση στο πολιτικό περιβάλλον, γεγονός που επηρεάζει και το στρατηγικό επίπεδο. TΡΟΠΟΙ ΕΜΠΛΟΚΗΣ 11. Επειδή η CIMIC είναι εξειδικευμένη λειτουργία, με κατάλληλη οργάνωση, εξοπλισμό και εκπαίδευση, η εμπλοκή της εξαρτάται από τον τύπο των επιχειρήσεων και από το βαθμό εμπλοκής των πολιτικών φορέων στη ζώνη επιχειρήσεων. Ως εκ τούτου, πιθανώς να υπάρξει απαίτηση για ενίσχυση του επιτελείου CIMIC1 με εξειδικευμένο προσωπικό με τις κάτωθι μορφές :

1 Βλέπε σχετική αναφορά στο Κεφ 2 παρ 6.

1-3

α. Ειδικοί Εμπειρογνώμονες (Functional Specialists). Είναι ειδικοί οι οποίοι στελεχώνουν το δυναμικό CIMIC σε εθνικό επίπεδο και οι οποίοι προέρχονται από διάφορες πηγές χωρίς να είναι κατ’ ανάγκη στρατιωτικό προσωπικό, με κύριο έργο την επιτελική και επιχειρησιακή συνδρομή στις δραστηριότητες CIMIC αξιοποιώντας την εξειδίκευσή τους στις ακόλουθες κατά περίπτωση υποκατηγορίες: Δημόσια διοίκηση, Πολιτική υποδομή, Ανθρωπιστική βοήθεια, Οικονομία, Εμπόριο, και Πολιτιστικές υποθέσεις. Aυτοί, θα χρειαστεί να κάνουν αναλύσεις, εκτιμήσεις και προγράμματα ενεργειών πάνω σε συγκεκριμένα αντικείμενα και για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια. Για τον λόγο αυτό, για περιπτώσεις άμεσης μετακίνησης και χρησιμοποίησης αυτών, επιβάλλεται οι ειδικοί αυτοί εμπειρογνώμονες να βρίσκονται σε καθεστώς ετοιμότητας μετακίνησης. H συμβολή των παραπάνω εμπειρογνωμόνων είναι λίαν απαραίτητη σε επιχειρήσεις οικοδόμησης της ειρήνης. β. Ομάδα CIMIC Είναι μία ομάδα εμπειρογνωμόνων οι οποίοι θα εκτιμήσουν το πολιτικό περιβάλλον και θα βοηθήσουν στη δημιουργία των Κέντρων CIMIC. Mπορεί να αναπτυχθεί στην περιοχή επιχειρήσεων, σαν τμήμα μιας μεγαλύτερης δύναμης ενός Έθνους ή μιας πολυεθνικής δύναμης, που σκοπό έχει: (1) Προ της ενάρξεως των επιχειρήσεων, να προλειάνει το έδαφος για την ομαλότερη υποδοχή των αφικνούμενων δυνάμεων με εξασφάλιση υποδομών και εκμετάλλευση επιτόπιων πόρων. (2) Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων , τη συνέχιση του έργου συνεργασίας με ντόπιο πληθυσμό επ’ ωφελεία της επιχειρούσας δύναμης. (3) Μετά το πέρας των επιχειρήσεων, την ομαλή αποχώρηση της ενεργούσας δύναμης. γ. Κέντρο CIMIC Είναι ο χώρος όπου γίνεται ανταλλαγή πληροφοριών και πραγματοποιείται ο σύνδεσμος μεταξύ στρατιωτικού προσωπικού, μη στρατιωτικών οργανισμών, τοπικών αρχών και πληθυσμού. Ευρίσκονται συνήθως έξω από στρατιωτικούς χώρους και επιλέγονται με βάση την εύκολη πρόσβαση σ’ αυτά. Είναι προτιμότερο να βρίσκονται κοντά ή στο χώρο μεγάλων οργανισμών. Δεν υποκαθιστούν τα στρατηγεία σαν κέντρα λήψης αποφάσεων. Αν οι δυνάμεις εισέλθουν στην περιοχή μετά από την άφιξη διεθνών ή μη κυβερνητικών οργανισμών, μπορεί να υπάρχει ήδη ένα διεθνές ή εθνικό κέντρο , για να παρέχει τις απαιτούμενες υπηρεσίες. Η δύναμη που ενεργεί στην περιοχή θα πρέπει να συνεργαστεί με το κέντρο αυτό. δ. Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου (ΓΕΤ) Το Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου (ΓΕΤ) υπάρχει στο Επιχειρησιακό επίπεδο, ιδρύεται από τον Επιχειρησιακό Διοικητή και έχει αποστολή την παροχή έγκαιρων και ακριβών πληροφοριών για όλες τις δραστηριότητες της Διοικήσεως, των Στρατηγείων και των Μονάδων που βρίσκονται κάτω από τον επιχειρησιακό

1-4

και διοικητικό έλεγχο αυτής, σύμφωνα με την εκάστοτε πολιτική και επιχειρησιακή ασφάλεια. Είναι επανδρωμένο με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό με εξειδίκευση στα ΜΜΕ. ε. Κέντρα Ενημέρωσης Τύπου (ΚΕΤ) Είναι κατάλληλα διαμορφωμένοι χώροι, που δημιουργούνται από τα Γραφεία Ενημέρωσης Τύπου, αναλόγως της έκτασης των επιχειρήσεων, ώστε να παρέχουν έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση, υποστήριξη και βοήθεια στα ΜΜΕ, κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων CIMIC. Το κάθε κέντρο έχει τις δικές του απαιτήσεις βασισμένες στην αποστολή, τοποθεσία και το ενδιαφέρον των ΜΜΕ. Για να πετύχει στην αποστολή του, χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό και κατάλληλο ηλεκτρονικό εξοπλισμό και μεταφορικά μέσα. στ. Αξιωματικοί Σύνδεσμοι. Οι σύνδεσμοι αυτοί, συμβάλουν στην καλύτερη επικοινωνία των πολιτικών και στρατιωτικών παραγόντων σε όλα τα επίπεδα διοίκησης. Η επιλογή των συνδέσμων πρέπει να γίνεται προσεκτικά, από άτομα με αυξημένες ικανότητες, τα οποία γνωρίζουν καλά τα ιδιόμορφα χαρακτηριστικά του πολιτικού περιβάλλοντος.

12. Η ομάδα CIMIC, λειτουργεί προ – κατά και μετά τις επιχειρήσεις. Μπορεί να είναι εθνική ή πολυεθνική στη σύσταση της. Θα πρέπει να έχει εκπαιδευτεί στις τακτικές, τεχνικές και διαδικασίες που απαιτούνται για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων CIMIC. Μπορεί να περιλαμβάνουν μια διοίκηση, μια υπομονάδα διοίκησης και αριθμό υπομονάδων υποστήριξης CΙMΙC. Η κυρία της αποστολή, είναι να υποστηρίζει τη διοίκηση των χερσαίων δυνάμεων εκτελώντας δραστηριότητες CIMΙC. Είναι γεγονός ότι σε συνάρτηση με τον παράγοντα χρόνο, αφού η στρατιωτική δύναμη έχει επιτύχει τους ΑΝΣΚ της αποστολής, σιγά-σιγά μειώνεται ο ρόλος της και αυξάνεται ο ρόλος των πολιτικών φορέων. Έτσι είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει ή και να συνεργάζεται με ειδικούς εμπειρογνώμονες (Function Specialists), στους παρακάτω τομείς: α. Μη στρατιωτική διοίκηση. β. Μη στρατιωτική υποδομή. γ. Ανθρωπιστική Βοήθεια. δ. Επισκευές – κατασκευές κτισμάτων. ε. Επισκευές – κατασκευές υποδομών –δικτύων. στ. Υγειονομική υποστήριξη. ζ. Οικονομία και εμπόριο. η. Πολιτιστικές Σχέσεις. θ. Ψυχολογικές Επιχειρήσεις.

1-5

ι. Νομική προστασία. 13. Ο έγκαιρος και αποτελεσματικός συντονισμός όλων των οργανισμών, που εμπλέκονται στην εκτέλεση μίας επιχείρησης, είναι ουσιαστικός για την επιτυχία της. Για να επιτύχουμε διαφάνεια και συνοχή, ο συντονισμός αυτός θα πρέπει να περιλαμβάνει όλους τους ενδιαφερόμενους πολιτικούς, στρατιωτικούς, διπλωματικούς, διοικητικούς και ανθρωπιστικούς οργανισμούς, και πρέπει να υποστηρίζεται με συνδέσμους μεταξύ όλων των εμπλεκομένων. Οι σχέσεις μεταξύ του στρατιωτικού τμήματος μίας επιχείρησης και των μη στρατιωτικών υπηρεσιών που συμμετέχουν σε αυτή, θα πρέπει να βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό, και την επικοινωνία, ώστε να εξασφαλιστεί η αποφυγή άσκοπης επικάλυψης ενεργειών και ότι η όλη προσπάθεια έχει σαν στόχο την εκπλήρωση της αποστολής. ΑΡΧΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ 14. Οι βασικές αρχές που πρέπει να διέπουν την πολιτικοστρατιωτική συνεργασία, είναι οι παρακάτω: α. Προτεραιότητα της αποστολής Η στρατιωτική αποστολή παίζει πρωταρχικό ρόλο σε όλες τις περιπτώσεις και η οποιαδήποτε πολιτικοστρατιωτική συνεργασία θα πρέπει να εστιάζεται σε θέματα που την υποστηρίζουν. β. Διεύθυνση διοικήσεως Η ευθύνη της πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας ανήκει στο διοικητή , ο οποίος πρέπει συνεχώς να είναι ενήμερος για τις ευθύνες του έναντι του πληθυσμού και την επίδραση του πληθυσμού στις επιχειρήσεις. γ. Συγκέντρωση Καθορίζει ότι η χρήση των πηγών που είναι διαθέσιμες για την πολιτικοστρατιωτική συνεργασία, πρέπει να επικεντρώνεται στην υποστήριξη της αποστολής. δ. Ανθρωπιστικές υποχρεώσεις Ο Διοικητής είναι υποχρεωμένος να εφαρμόζει τις προβλέψεις του διεθνούς δικαίου και επί πλέον να μεριμνά για τη μείωση των επιδράσεων των στρατιωτικών του επιχειρήσεων επί του τοπικού πληθυσμού. ε. Συναίνεση Θα πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια για συναίνεση μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών αρχών. στ. Διαφάνεια Η ένταση μεταξύ πολιτικών, στρατιωτικών, ανθρωπιστικών και άλλων οργανισμών στο πλαίσιο των πολιτικοστρατιωτικών σχέσεων, αναπόφευκτα οδηγεί

1-6

μερικές φορές σε σύγχυση και πιθανώς να επιδεινώνεται από πολιτικές προκαταλήψεις, από ανακρίβειες των ΜΜΕ και από φτωχή επικοινωνία. Στο πολιτικοστρατιωτικό πλαίσιο, απαιτείται η επίδειξη ικανοτήτων και δυνατοτήτων για λύσεις ώστε να κερδηθεί ο σεβασμός και η εμπιστοσύνη από όλους τους παράγοντες του πολιτικού περιβάλλοντος και η ανάπτυξη επιτυχημένων πολιτικοστρατιωτικών σχέσεων. ζ. Επικοινωνία Η αποτελεσματική επικοινωνία με τους πολιτικούς φορείς και οργανισμούς, είναι ζωτική σε σχέση με τις επερχόμενες βασικές αρχές ήτοι η διατήρηση της συναίνεσης και η δημιουργία του απαραίτητου επιπέδου κατανόησης και συνεργασίας. Πολιτικοί παράγοντες με τους οποίους η επιχειρησιακή δύναμη είναι σε επαφή, επιδιώκουν να προωθήσουν τις δικές τους προτεραιότητες. Το κλειδί για να ελαχιστοποιηθούν οι δυσκολίες είναι να υπάρχει ανοιχτή και σταθερή επικοινωνία. Είναι απαραίτητη η ισορροπία μεταξύ δυνατότητας επαφής με τους πολιτικούς παράγοντες, προστασίας των δυνάμεων και της ασφάλειας των επιχειρήσεων. η. Συνεργασία Η CIMIC δεν υποδηλώνει στρατιωτικό έλεγχο στους πολιτικούς παράγοντες. Το παραδοσιακό στρατιωτικό μοντέλο διοίκησης, προβλέπει συνεργασία πολλών πολιτικών παραγόντων. Ο επιχειρησιακός Διοικητής θα επιτύχει την απαραίτητη πολιτικοστρατιωτική συνεργασία με επικοινωνία, ομοφωνία και κατάλληλους χειρισμούς. Πρέπει να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για διασφάλιση και διατήρηση της συνεργασίας των πολιτικών παραγόντων με τους οποίους η στρατιωτική δύναμη είναι σε σχέση αλληλεπίδρασης. Όμως, όλοι οι πολιτικοί παράγοντες δεν εμπλέκονται στην περιοχή επιχειρήσεων και ως εκ τούτου, πρέπει να εξευρεθούν πεδία κοινής συνεργασίας. Με σκοπό λοιπόν να επιτευχθεί περισσότερη συνεκτικότητα, να ελαττωθεί η ένταση, και να αυξηθεί η πιθανότητα επιτυχούς αντιμετώπισης μιας κρίσης, τέτοια πεδία συνεργασίας πρέπει να αναγνωρισθούν και να κατανοηθούν. Απώλεια ομοφωνίας, πιθανόν να ανακύψει ξαφνικά για κάποιους πιθανώς ασήμαντους λόγους. Ο Διοικητής θα πρέπει να προετοιμασθεί για να διαθέσει επιπλέον χρόνο, προσωπικό και μέσα, για την αποκατάσταση της συνεργασίας. 15. Eπιπλέον των παραπάνω αρχών στις οποίες βασίζεται η διεξαγωγή της πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας, υπάρχουν και άλλες αρχές οι οποίες δύνανται να τύχουν εφαρμογής στα πλαίσια των δραστηριοτήτων CIMIC και είναι οι κάτωθι: α. Νομικές υποχρεώσεις Οι Διοικητές των επιχειρήσεων, έχουν την υποχρέωση να επιχειρούν συμμορφούμενοι με το διεθνές δίκαιο, το Δίκαιο των Ενόπλων Συγκρούσεων (ΔΕΣ), τη νομοθεσία της χώρας υποδοχής (ή του φιλοξενούντος έθνους)2, καθώς και την εσωτερική νομοθεσία της χώρας προελεύσεως, συμβουλευόμενοι σχετικώς τους νομικούς τους συμβούλους. 2 Δεν ισχύει, όπως είναι αυτονόητο, για πολιτειακά ασύνταχτες ή άναρχες χώρες. Και σ΄αυτή την περίπτωση όμως, εξακολουθεί να υπάρχει η υποχρέωση σεβασμού των τοπικών εθίμων, συνηθειών κλπ.

1-7

β. Επίπεδα συνεργασίας Δεν είναι πρακτικώς εφαρμόσιμο, ούτε απαραίτητο να υπάρχει ο ίδιος βαθμός συνεργασίας με όλους τους πολιτικούς παράγοντες σε όλες τις περιπτώσεις. Υπάρχουν πολλοί οργανισμοί με τους οποίους πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένα σχέδια συνεργασίας και άλλοι με τους οποίους είναι περισσότερο απαραίτητο, πρωτίστως να υπάρχει επαφή μέσω συνδέσμων, συμπληρωματικά, στα πλαίσια κοινής εκπαίδευσης και άλλων κοινών δραστηριοτήτων. γ. Πολιτισμική αντίληψη Η κατανόηση των πολιτιστικών αξιών, των ηθών και εθίμων, της θρησκείας, του πολιτισμού και του τρόπου ζωής, είναι απαραίτητη για την επιτυχία όλων των επιχειρήσεων. Σε επιχειρήσεις με μεγάλο πολιτικό αντίκτυπο, η παραβίαση των τοπικών νόμων και εθίμων, θα επιφέρει μεταστροφή της τοπικής κοινής γνώμης, σε σχέση με την υποδοχή των δυνάμεων που επιχειρούν και πιθανές επιπτώσεις στη διεθνή αντίδραση για την κρίση ή την σύγκρουση. Ταυτοχρόνως, η έλλειψη ευαισθησίας απέναντι στις αρχές των διεθνών οργανισμών, και των μη κυβερνητικών οργανώσεων, θα καταστρέψουν την εποικοδομητική συνεργασία και ευαισθησία που απαιτείται. Επίσης, η έλλειψη πολιτισμικής αντίληψης, πιθανόν να υπονομεύσει την επιτυχία της αποστολής, ενώ θα οδηγήσει τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ) σε μη ευνοϊκή κάλυψη των γεγονότων. Η πολιτικοστρατιωτική συνεργασία, συμβάλλει στην κατανόηση των πολιτισμικών αξιών με την κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού και της πλήρους αφομοιώσεως των πολιτισμικών παραγόντων κατά τη σχεδίαση των επιχειρήσεων. δ. Κατανόηση, Σεβασμός, Εμπιστοσύνη Ο τρόπος οργάνωσης και εργασίας των πολιτικών παραγόντων με τους οποίους οι στρατιωτικές δυνάμεις συνεργάζονται, ενδέχεται να είναι τελείως διαφορετικός όπως και στο πολυεθνικό περιβάλλον. Ο Διοικητής και το επιτελείο, πρέπει να αντιλαμβάνονται τις ευαισθησίες, τα ενδιαφέροντα, τις δυνατότητες, τις ικανότητες και τη μεθοδολογία των σπουδαιότερων πολιτικών παραγόντων οι οποίοι εμπλέκονται στις επιχειρήσεις. Αυτή η διάθεση για κατανόηση, αποτελεί τη βάση της CIMIC. Θα βοηθήσει τον επιχειρησιακό Διοικητή να προσδιορίσει μέσα στο πολιτικοστρατιωτικό πλαίσιο, τι μπορεί να επιτύχει και τι όχι, και τι μπορεί να λάβει, από ποιόν, και κάτω από ποιές περιστάσεις. Η ανάπτυξη του σεβασμού και της εμπιστοσύνης, θα χρειαστεί προσπάθεια και χρόνο, με σταθερή επαφή και συνεκτικότητα. Ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος για τις στρατιωτικές δυνάμεις να καταλάβουν τις δυνατότητες, δεξιότητες και γνώσεις και προθέσεις των κυβερνητικών και μη κυβερνητικών οργανώσεων, είναι η δημιουργία και η διατήρηση σχέσεων πριν την είσοδο στην περιοχή επιχειρήσεων. Αυτό απαιτεί κοινές δραστηριότητες και στόχους μέσα από σχετική εκπαίδευση. Οι πολιτικοί φορείς-οργανισμοί, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τέτοιες σχέσεις για την αποτελεσματική συνεργασία με τους στρατιωτικούς, ώστε να μπορέσουν να επιτύχουν τους πολιτικούς τους στόχους.

1-8

ε. Συνυπευθυνότητα Η κατανόηση του πεδίου αρμοδιοτήτων πολιτικών φορέων και οργανισμών, η αναγνώριση τρόπων και μεθόδων επαφής και η εμπιστοσύνη μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών, θα δημιουργήσει περιβάλλον εποικοδομητικής συνεργασίας και δυνατότητας καλύτερης ανάλυσης της κατάστασης. Η ανάλυση αυτή, θα οδηγήσει σε διαχωρισμό αρμοδιοτήτων και σε συμφωνία για συνυπευθυνότητα σε ορισμένους επικαλυπτόμενους τομείς αρμοδιοτήτων, με σκοπό την εγκαθίδρυση και διατήρηση κοινών εποικοδομητικών σχέσεων με τους πολιτικούς παράγοντες. Σε χαμηλότερα επίπεδα, η γεωγραφική περιοχή αρμοδιοτήτων στρατιωτικών και πολιτικών φορέων και οργανισμών, πιθανώς να επικαλύπτεται και να απαιτείται στενή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών. στ. Αντίληψη της κατάστασης Η δυνατότητα εκτίμησης κατάστασης του Διοικητού, μπορεί να αυξηθεί μέσω της CIMIC παράλληλα με τη συνεχή ενημέρωσή του μέσω του σχεδίου αναζήτησης πληροφοριών. Αυτό συνεπάγεται στενή συνεργασία μεταξύ CIMIC και επιχειρήσεων πληροφοριών. Ο διάλογος με τους πολιτικούς παράγοντες, θα περιλαμβάνει και ανταλλαγή πληροφοριών. Όμως, καθώς ο επιχειρησιακός Διοικητής θα έχει ανησυχίες για την ασφάλεια των επιχειρήσεων και οι πολιτικοί παράγοντες θα αποζητούν αντίστοιχες πληροφορίες, τότε το θέμα είναι ευαίσθητο και πιθανώς να υπάρχει αδυναμία ανταλλαγής πληροφοριών. Η διαβίβαση σοβαρών διαθέσιμων πληροφοριών, όχι απαραίτητα διαβαθμισμένων στους αρμόδιους πολιτικούς παράγοντες, δεν επηρεάζει την ασφάλεια των επιχειρήσεων. Η CIMIC θα υποστηρίξει τη διαδικασία αυτή με επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών και προπαγάνδα. ζ. Επιρροή Η δραστηριότητα επιρροής, περιλαμβάνει κάθε δραστηριότητα της οποίας πρωταρχικός σκοπός είναι η επιβολή του ‘’θέλω’’, στοχεύοντας σε κάθε ακροατήριο το οποίο έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει την κατάσταση, το οποίο είναι είτε αντίθετο, είτε θετικό, είτε αδέσμευτο. Οι δραστηριότητες αυτές, απευθύνονται στον τοπικό πληθυσμό, ή σε ομάδες ανθρώπων, με σκοπό να πετύχουν την αποδοχή της στρατιωτικής παρουσίας από το συγκεκριμένο ακροατήριο. Αυτό είναι το πρώτο βήμα για τη δημιουργία ασφαλούς επιχειρησιακού περιβάλλοντος. Ο πυρήνας των δραστηριοτήτων αυτών, πρέπει να συμβάλει στην πραγματική και απτή καλυτέρευση του τρόπου ζωής των συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων. Οι δραστηριότητες αυτές λαμβάνουν χώρα, για να επιτευχθούν οι πολιτικοί και στρατιωτικοί στόχοι. Αυτό προϋποθέτει όμως, την πρέπουσα συνεργασία με τους αρμόδιους πολιτικούς παράγοντες. Η επιτυχής κατάληξη αυτών των προσπαθειών, θα αυξήσει την ελευθερία κινήσεων των στρατιωτικών δυνάμεων, ελαττώνοντας τις αντιδράσεις, ενώ παράλληλα θα αυξηθεί η αποτελεσματικότητα των συλλεγόμενων πληροφοριών και η αξιοποίησή τους από τις στρατιωτικές δυνάμεις. θ. Σχέδιο διαχείρισης Στόχοι και δραστηριότητες για υποστήριξη του πολιτικού περιβάλλοντος, συχνά λαμβάνουν χώρα σε περιστάσεις όπου υπάρχει ανεπάρκεια μηχανισμών, εγκαταστάσεων και ευαίσθητων υπηρεσιών. Όμως υποχρεώσεις εκ

1-9

μέρους των Στρατιωτικών δυνάμεων που καταργούνται, θα δυσκολέψουν και θα οδηγήσουν στα άκρα τις πολιτικοστρατιωτικές σχέσεις, θα αποδυναμώσουν τους πολιτικούς φορείς, θα περιπλέξουν το θέμα της ασφάλειας μέσα στην περιοχή των επιχειρήσεων και θα προξενήσουν ζημιά στην εμπιστοσύνη της κοινής γνώμης απέναντι στις στρατιωτικές δυνάμεις. Προτού αναληφθεί οποιαδήποτε δραστηριότητα, ο στρατιωτικός Διοικητής θα πρέπει να εκπονήσει ένα μεταβατικό σχέδιο, τόσο για μεμονωμένες όσο και για πολιτικοστρατιωτικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων στο σύνολό τους. Το μεταβατικό σχέδιο, πρέπει να περιλαμβάνει πόρους οι οποίοι θα είναι δεσμευτικοί, σημεία κλειδιά που θεωρούνται ορόσημα, αποτελεσματικά μέτρα, και τέλος πρόβλεψη για το πότε και σε ποιόν θα γίνει μεταβίβαση ευθυνών και αρμοδιοτήτων.

1-10

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2Ο

ΕΘΝΙΚO ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΕΝΙΚΑ 1. Σύμφωνα με τον SACEUR FORCE GOAL 3782 ιδρύθηκε Ελληνική Μονάδα CIMIC, με αποστολή τη συμμετοχή σε δραστηριότητες πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας στα πλαίσια της Συμμαχίας. H εν λόγω Μονάδα θα χρησιμοποιείται και για εθνικούς σκοπούς. Η διάθεση της εν λόγω Mονάδας σε συμμαχικές επιχειρήσεις, γίνεται μέσω του Στρατηγείου CIMIC GROUP SOUTH (CGS), στο οποίο συμμετέχει η Ελλάδα από το 2004 και στο οποίο υπάγονται οι εθνικές Μονάδες CIMIC των συμμετεχουσών χωρών. 2. Στο ΓΕΕΘΑ υπάρχει Διεύθυνση Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας (CIMIC-SEDM), η οποία είναι διακλαδικά επανδρωμένη με σκοπό την παρακολούθηση των εξελίξεων και το εναρμονισμό της χώρας μας επί των απορρεουσών απαιτήσεων στους τομείς της πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας στα πλαίσια του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και άλλων διεθνών οργανισμών – πρωτοβουλιών που συμμετέχει η χώρα μας, με σκοπό τη διαμόρφωση εθνικής πολιτικής και με τις κάτωθι αρμοδιότητες: α. Εισήγηση για τη θέσπιση διαδικασιών συντονισμού, καθώς και του πλαισίου συνεργασίας των εθνικών φορέων CIMIC. β. Η εθνική εκπροσώπηση στη συντονιστική επιτροπή του CIMIC GROUP SOUTH. γ. Συμμετοχή κατά περίπτωση σε συσκέψεις, συνέδρια, σεμινάρια, επιτροπές και ομάδες εργασίας ενδιαφέροντος CIMIC στα πλαίσια των διεθνών οργανισμών και πρωτοβουλιών που συμμετέχει η χώρα μας. 3. Η Ελλάδα συμμετέχει επίσης στο Στρατηγείο CIMIC GROUP SOUTH (CGS) με επιτελείς και έχει διαθέσει στο ΝΑΤΟ Μονάδα CIMIC σε τακτικό ρόλο, με ετοιμότητα διάθεσης 30 ημερών. ΕΘΝΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ 4. H Μονάδα CIMIC, είναι εξοπλισμένη για αποστολές πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας και συμμετέχει σε αντίστοιχες ασκήσεις τόσο σε εθνικό, όσο και σε συμμαχικό επίπεδο. Σε περίπτωση εθνικής ανάγκης, θα διαθέσει ομάδες CIMIC για ενίσχυση των επιτελείων των εμπλεκομένων εθνικών δυνάμεων. 5. Επίσης η Ελλάδα έχει διαθέσει στο CGS μικρό αριθμό ειδικών εμπειρογνωμόνων (Functional Specialists), με ετοιμότητα διάθεσης 60 ημερών και με κύριο έργο να συνδράμουν επιτελικά και επιχειρησιακά στις δραστηριότητες CIMIC, αξιοποιώντας την εξειδίκευσή τους στις ακόλουθες κατά περίπτωση υποκατηγορίες: Δημόσια Διοίκηση, Πολιτική Υποδομή, Ανθρωπιστική Βοήθεια, Οικονομία, Εμπόριο και Πολιτιστικές Υποθέσεις. Το ανωτέρω προσωπικό θα χρησιμοποιηθεί αντίστοιχα με τις ομάδες CIMIC σε περίπτωση εθνικής ανάγκης.

2-1

6. Στη σύνθεση των Χερσαίων Μειζόνων Επιχειρησιακών Σχηματισμών, προβλέπεται η αντίστοιχη Διεύθυνση (Δ-9) ως τμήμα του επιτελείου, καταλλήλως διαρθρωμένου για διεξαγωγή διακλαδικών επιχειρήσεων. Πέραν αυτών, είναι δυνατόν και ανάλογα με τη σχεδιαζόμενη επιχείρηση, να υπάρχει πρόβλεψη και για ανάλογους επιτελείς σε Μονάδες – Σχηματισμούς τακτικού επιπέδου. 7. Η οργάνωση της Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας σε εθνικό επίπεδο, φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα :

Στρατηγικό Επίπεδο

Δ-9 Διεύθυνση Πολιτικοστρατιωτικής

Συνεργασίας

ΓΕΕΘΑ

Επιχειρησιακό Επίπεδο

Τακτικό Επίπεδο

Μείζονες Χερσαίοι Επιχειρησιακοί Σχηματισμοί

Δ-9 Επιτελείς Πολιτικοστρατιωτικής

Συνεργασίας

Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου (ΓΕΤ)

Ειδικοί Εμπειρογνώμονες Functional Specialists

Ομάδα CIMIC

Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου (ΓΕΤ)

Ειδικοί Εμπειρογνώμονες

Functional Specialists

Ομάδα CIMIC

Δ-9 Επιτελείς Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας

Διακλαδική Δύναμη

Επιχειρήσεων

Κέντρο Ενημέρωσης Τύπου (ΚΕΤ)

Γραφείο Συνδέσμων (Liaison)

Επιτελείς Πολιτικοστρατιωτικής

Συνεργασίας

Διοικητής Χερσαίας

Δύναμης

2-2

8. Η δημιουργία των ΓΕΤ και ΚΕΤ στο επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο, γίνεται κατόπιν εγκρίσεως του ΓΕΕΘΑ. 9. Πρέπει να αποκαθίσταται στενή συνεργασία και συντονισμός μεταξύ των ΓΕΤ –ΚΕΤ (των σχηματισμών και μονάδων που συμμετέχουν στις αποστολές CIMIC) και του Τμήματος Ενημέρωσης Τύπου του ΓΕΕΘΑ, ώστε η ενημέρωση να γίνεται σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ. ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ CIMIC 10. Η CIMIC είναι στρατιωτική δραστηριότητα και ορίζεται ως ΄΄συνεργασία για την υποστήριξη της αποστολής΄΄ μεταξύ του στρατιωτικού Διοικητή και των αρμοδίων πολιτικών αρχών, καθώς και των διεθνών και εθνικών μη κυβερνητικών οργανώσεων, με σκοπό την επιτυχία της επιχείρησης. Κύριοι ΑΝΣΚ της CIMIC είναι : α. Υποστήριξη Εθνικών ΑΝΣΚ. β. Υποβοήθηση της Στρατιωτικής Αποτελεσματικότητας (Μείωση τριβών μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών δυνάμεων). γ. Μείωση αρνητικών επιπτώσεων των στρατιωτικών επιχειρήσεων στους πολίτες. ΣΧΕΔΙΑΣΗ 11. Η σχεδίαση αποστολών CIMIC, απαιτεί συντονισμό όλων των πολιτικοστρατιωτικών φορέων. Στη σχεδίαση υπεισέρχονται πολλοί παράγοντες, όπως η αρχική εκτίμηση για την περιοχή επιχειρήσεων (γεωγραφία, κουλτούρα, πολιτικές επιρροές, ζωτικές υποδομές, δραστηριότητες των διαφόρων οργανισμών, παράγοντες που επιδρούν στην κρίση ή την επίλυσή της, περιορισμοί και προϋποθέσεις και ανάπτυξη ενδεχομένων τρόπων ενεργείας), η διαθεσιμότητα των απαιτούμενων μέσων, καθώς και η απόσταση από την έδρα των δυνάμεων. 12. Οι αποστολές CIMIC σχεδιάζονται σε διάφορες φάσεις ως κάτωθι : α. Πρίν την κρίση και κατά τη διάρκεια προετοιμασίας της επιχείρησης (1) Κατά τη φάση αυτή γίνονται προσπάθειες εκτίμησης της κατάστασης, διαδικασίες σχεδίασης των επιχειρήσεων, καθώς και ασκήσεις. (2) Παρέχουν πληροφορίες για την πολιτική κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή ενδιαφέροντος, καθώς και για τις επιδράσεις που θα έχουν οι Στρατιωτικές επιχειρήσεις στον πληθυσμό και στις κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις και αντίστροφα. (3) Εκτελούν αποστολές αναγνώρισης. (4) Ενημερώνουν εκτενώς τους επιτελείς και τους εθελοντές οι οποίοι θα εμπλακούν στις επιχειρήσεις και εκπαιδεύουν τις δυνάμεις, πάντοτε σε σχέση με τις πολιτικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή επιχειρήσεων.

2-3

β. Κατά την ανάπτυξη των δυνάμεων και κατά τη διάρκεια των εχθροπραξιών. (1) Κατά τη φάση αυτή συνεχίζουν την ανταλλαγή πληροφοριών για να παράσχουν στον επιχειρησιακό Διοικητή ρεαλιστικότερη εκτίμηση της κατάστασης. (2) Παρέχουν εκτιμήσεις για τις απαιτήσεις και ανάγκες των τοπικών πολιτικών φορέων και οργανισμών. (3) Υποστηρίζουν το επιτελείο για τις αρχικές επαφές και συμφωνίες με τους πολιτικούς παράγοντες. (4) Δημιουργούν και εγκαθιστούν τα κέντρα CIMIC. (5) Δραστηριοποιούνται πλήρως σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων CIMIC. γ. Μετά τη σύγκρουση. (1) Συνεργάζεται για τη δημιουργία συνθηκών τερματισμού των επιχειρήσεων. (2) Συνεργάζεται με το επιτελείο για την υπογραφή συμφωνιών με τους πολιτικούς φορείς για τερματισμό των επιχειρήσεων. (3) Αναλύουν και εκτιμούν τους ανεκπλήρωτους πολιτικούς στόχους. (4) Τα κέντρα CIMIC διατηρούν μία υποτυπώδη στρατιωτική μορφή και λειτουργούν περισσότερο σε πολιτικό πλαίσιο συνεργασίας. (5) Δίνουν οδηγίες και συμβουλές για τη μετά την κρίση περίοδο στους πολιτικούς φορείς και οργανισμούς. 13. Κατά τη φάση της σχεδίασης θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα παρακάτω: α. Έγκαιρη και απλή σχεδίαση. β. Στενός συντονισμός με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και ιδιαίτερα τους φορείς των άλλων Υπουργείων. γ. Δημιουργία νομικής βάσης, εάν αυτή δεν υπάρχει. δ. Καθορισμός θεμάτων Διοίκησης και Ελέγχου κατά προτεραιότητα. ε. Δημιουργία διαδικασίας ταχείας λήψης απόφασης. στ. Ακριβής καθορισμός αρμοδιοτήτων, ευθυνών, υποχρεώσεων κατά επίπεδο. Επί του θέματος των αρμοδιοτήτων θα πρέπει να υπάρχουν σαφείς

2-4

προϋποθέσεις και όρια για τη δυνατότητα εκπλήρωσης της αποστολής σε όλα τα επίπεδα Διοικήσεως. ζ. Οργάνωση δικτύου πληροφοριών αξιοποιώντας όχι μόνο τις υπάρχουσες εθνικές δυνατότητες, αλλά ει δυνατόν την επίτευξη ουσιαστικής συνεργασίας με ξένες χώρες και οργανισμούς πληροφοριών. η. Οι υφιστάμενοι Κανόνες Εμπλοκής και Μέτρα του Εθνικού Συστήματος Συναγερμού, (ΕΘΣΥΣΥ) θα πρέπει να καλύπτουν την υπόψη επιχείρηση. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να εγκριθούν επιπρόσθετα. θ. Δημιουργία κατάλληλου κλίματος στα ΜΜΕ ώστε αφενός να υπάρχει η συνδρομή του κοινού( η οποία είναι πολύτιμη ιδιαίτερα στα θέματα πληροφοριών) και αφετέρου να μην υπάρξουν αντιδράσεις. ι. Αντιμετώπιση υπό μορφή ασκήσεως όλων των πιθανών μορφών απειλής. ια. Εξοπλισμός ανάλογος της αποστολής. ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ – ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ 14. Η εκπαίδευση του στρατιωτικού προσωπικού σε θέματα CIMIC, γίνεται σε αντίστοιχα σχολεία που οργανώνει το ΝΑΤΟ (SHAPE), στο Πολυεθνικό Σχολείο Πολιτικοστρατιωτικής Συνεργασίας Τακτικού Επιπέδου, που λειτουργεί στο Πολυεθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υποστήριξης της Ειρήνης (ΠΚΕΕΥΕ) με έδρα το Κιλκίς, σε αντίστοιχα σχολεία που οργανώνει το CIMIC GROUP SOUTH, και σε σεμινάρια που γίνονται σε τοπικό επίπεδο στην εθνική Μονάδα CIMIC. Eπίσης προβλέπεται η επάνδρωση της εθνικής Μονάδας CIMIC και με εξειδικευμένο πολιτικό προσωπικό (π.χ. ψυχολόγους, μηχανικούς κ.λ.π.), οι οποίοι θα εκπαιδεύονται σε ειδικά προς τούτο σχολεία στο CIMIC GROUP SOUTH. 15. Όσον αφορά την επιχειρησιακή εκπαίδευση, οι Ε.Δ. της χώρας μας, συμμετέχουν ετησίως σε συναφείς Νατοϊκές αλλά και Εθνικές ασκήσεις που έχουν αντικείμενα CIMIC.

2-5

ΣΕΛΙΔΑ ΣΚΟΠΙΜΑ ΚΕΝΗ

2-6

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3Ο

ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΑΤΟ – ΕΕ – ΗΕ 1. Σύμφωνα με το AJP-9, το ΝΑΤΟ ορίζει τη CIMIC στις στρατιωτικές αποστολές ως ‘’συνεργασία για την υποστήριξη της αποστολής μεταξύ του Διοικητού του ΝΑΤΟ και πολιτικών ηγετών, συμπεριλαμβανομένου και του Εθνικού πληθυσμού, των τοπικών αρχών και οργανισμών, καθώς επίσης και των διεθνών και εθνικών μη κυβερνητικών οργανώσεων και διευθύνσεων’’. 2. Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα συμμετέχει από το Φεβρουάριο του 2004 οπότε και υπεγράφη το σχετικό MOU, ως ισότιμο μέλος στο Στρατηγείο CIMIC GROUP SOUTH (CGS) στην Ιταλία. 3. Τα Ηνωμένα Έθνη, αναφερόμενα στην πολιτικοστρατιωτική συνεργασία τη χαρακτηρίζουν σαν ευαίσθητο διάλογο και αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ πολιτών και στρατιωτικών με σκοπό την προστασία και προαγωγή των ανθρωπιστικών αρχών και την αποφυγή συρράξεων, για την επίτευξη κοινών στόχων. 4. Η ΕΕ επίσης ανέπτυξε δυνατότητες CIMIC οι οποίες είναι γενικά συμβατές με τις αντίστοιχες του ΝΑΤΟ, με τις εξής θεμελιώδεις διαφορές όπως προκύπτει από το EUMC DOC 06/02 : α. Είναι προσαρμοσμένες στη δομή και οργάνωση της ως κατ’ εξοχήν πολιτικού οργανισμού στον οποίον οι στρατιωτικές δυνάμεις αποτελούν μία από τις πολλές συνιστώσες διαχείρισης κρίσεων. β. Επί πλέον έχει αναπτυχθεί η έννοια του πολιτικοστρατωτικού συντονισμού η οποία προσδιορίζει τη συνεργασία και το συντονισμό όλων των ανωτέρω συνιστωσών (οικονομικών, δικαστικών, αστυνομικών κ.λ.π.) στις επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων. γ. Το δόγμα χρησιμοποίησης δυνάμεων για αποστολές πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας της ΕΕ, προβλέπει τη συνδυασμένη χρήση στρατιωτικών, αστυνομικών δυνάμεων και πολιτικών οργάνων. 5. Στα πλαίσια της πολιτικής διάστασης του ΝΑΤΟ και σύμφωνα με το άρθρο 60 του Στρατηγικού σχεδιασμού της συμμαχίας (Strategic Concept), η υποστήριξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων από το πολιτικό περιβάλλον είναι σημαντική. Επίσης η συνεργασία των στρατιωτικών και των πολιτικών φορέων της συμμαχίας, είναι απαραίτητη. Η ανάπτυξη συλλογικών σχεδίων για τη συστηματική και αποτελεσματική χρήση τους από τους πολιτικούς φορείς της συμμαχίας, αλλά και από εθνικούς φορείς με στόχο την υποστήριξη της Στρατηγικής της συμμαχίας και της προστασίας του πληθυσμού, είναι αρμοδιότητα της Πολιτικής Σχεδίασης Εκτάκτου Ανάγκης [Civil Emergency Planning, (CEP) ]του ΝΑΤΟ.

3-1

ΣΧΕΔΙΑΣΗ 6. Προϋπόθεση για τη σχεδίαση είναι ο σαφής προκαθορισμός των πολιτικοστρατιωτικών στόχων καθώς και της επιθυμητής τελικής κατάληξης. Η σχεδίαση για τη χώρα μας αρχίζει μετά τη λήψη απόφασης για συμμετοχή από την πολιτική ηγεσία. Ακολουθούν οι συμμαχικές διαδικασίες οι οποίες περιλαμβάνουν τη σύνταξη των σχεδίων, τις διαπραγματεύσεις με τα κράτη για διάθεση δυνάμεων, τη σύνταξη των τελικών επιχειρησιακών σχεδίων και τέλος την ενεργοποίηση των δυνάμεων. Επιπρόσθετα, οι συμμαχικές διαδικασίες, οι διμερείς συμφωνίες, ή ειδικές διευθετήσεις πρέπει να λαμβάνονται υπ΄ όψιν κατά τη διαδικασία της σχεδίασης. ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ 7. Στο σημερινό παγκόσμιο περιβάλλον, αυτό που απασχολεί ιδιαίτερα τα κράτη, είναι οι εντάσεις και οι ανταγωνισμοί που προέρχονται από τη σύγκρουση των Εθνών μεταξύ τους, αλλά και τις ασύμμετρες απειλές. Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κρίσεων που διακυβεύουν την παγκόσμια σταθερότητα και ασφάλεια. Για αυτό τα Έθνη αλλά και οι διεθνείς οργανισμοί έχουν την ανάγκη της οργάνωσης και λειτουργίας ενός αποτελεσματικού Συστήματος Χειρισμού Κρίσεων(ΣΧΚ).Ο χειρισμός των κρίσεων, είναι μία πολύ λεπτή πολιτικοστρατιωτική διαδικασία και ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία της διαδικασίας χειρισμού μίας κρίσης είναι η κλιμάκωση και η αποκλιμάκωση. 8. Σε Συμμαχικό επίπεδο τα μέτρα που απαιτούνται για την αντιμετώπιση μιας κρίσης, προβλέπονται στο Σύστημα Χειρισμού Κρίσεων ΝΑΤΟ και το Σύστημα Χειρισμού Κρίσεων της ΕΕ. 9. Για την αντιμετώπιση κρίσεων, η οργάνωση του συστήματος χειρισμού κρίσεων κάθε φορά διαφοροποιείται ανάλογα με τη συμμετοχή των διαφόρων φορέων, την οργανώτρια αρχή, τη συμμετοχή ή όχι διεθνών οργανισμών (ΝΑΤΟ-ΕΕ) καθώς και τη φύση των απειλών που πιθανολογείται ότι θα αντιμετωπισθούν. 10. Η συνδρομή ξένων οργανισμών και φορέων με μέσα και δυνατότητες θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της τα παρακάτω: α. Τη διαδικασία λήψης απόφασης σε αυτόν τον οργανισμό. β. Το συνολικό χρόνο που απαιτείται για τη συγκεκριμένη συνδρομή, δηλαδή από την αίτηση συνδρομής μέχρι την ανάπτυξη της όποιας προσφερόμενης δύναμης. Ενδεικτικά για το ΝΑΤΟ ισχύει η MC 518 ``NATO Support to high Visibility Events Policy`` προβλέπεται ως χρόνος υποβολής αίτησης για συνδρομή του ΝΑΤΟ 12 μήνες πριν (έως 6 μήνες κατ’ ελάχιστο). γ. Η αίτηση συνδρομής θα πρέπει να είναι σε συγκεκριμένη απαίτηση και όχι σε μονάδα του υπόψη οργανισμού (π.χ. της NRF). δ. Οι κανόνες εμπλοκής που εκδίδονται κάθε φορά από τον Oργανισμό που αναλαμβάνει την ευθύνη εκτέλεσης της αποστολής, θα πρέπει να ελέγχονται από πλευράς μας και να γίνονται αποδεκτοί εφόσον δεν έρχονται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο, το δίκαιο ενόπλων συγκρούσεων και το εσωτερικό Ελληνικό

3-2

δίκαιο.Κατά περίπτωση να γίνονται αποδεκτοί με επιφυλάξεις ή περιορισμούς (national caveats)(λεπτομέρειες περιλαμβάνονται στο Διακλαδικό Δόγμα Πολυεθνικών Επιχειρήσεων). ε. Τη νομική βάση για τη συνδρομή ξένων δυνάμεων επ’ ωφελεία της χώρας μας και τυχόν αναγκαιότητα υπογραφής αμοιβαίων θεσμικών κειμένων (MOU, Technical Agreements)(για παράδειγμα, εάν η χώρα μας αναλάβει αποστολή στο έδαφος τρίτης χώρας και αιτηθεί συνδρομή CIMIC από έτερη χώρα). στ. Έγκαιρη διευθέτηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς της φιλοξενούσας χώρας (Host Nation) όλων των σχετικών διευθετήσεων-συμφωνιών. 11. Το ΚΥΣΕΑ έχει την αρμοδιότητα της λήψης απόφασης για τη διάθεση εθνικών δυνάμεων στα πλαίσια διεθνών υποχρεώσεων της χώρας μας. 12. Το ΥΕΘΑ υλοποιεί τις αποφάσεις της Κυβέρνησης για τη συμμετοχή του προσωπικού ή μονάδων των ΕΔ σε αποστολές εκτός Ελληνικής επικράτειας που απορρέουν από υποχρεώσεις προς συμμαχικούς και διεθνείς οργανισμούς και καθορίζει την αποστολή και υπαγωγή τους. Επίσης καθορίζει την υγειονομική πολιτική στο χώρο των ΕΔ, όσον αφορά την υγειονομική συνδρομή σε αποστολές πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας εκτός Ελληνικής Επικράτειας.

3-3

ΣΕΛΙΔΑ ΣΚΟΠΙΜΑ ΚΕΝΗ

3-4

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4Ο

ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΕΝΙΚΑ 1. Η πολιτικοστρατιωτική συνεργασία, εκτός της εμπλοκής της σε καθαρά στρατιωτικές επιχειρήσεις, έχει και άλλη διάσταση αυτή της ευρύτερης στρατιωτικής υποστήριξης του πολιτικού περιβάλλοντος, κατά την οποία η συνεργασία και η παροχή συμβουλών από το επιτελείο της CIMIC, πιθανώς να ζητηθεί. Τέτοιου είδους δραστηριότητες είναι οι εξής : ΠΑΡΟΧΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ 2. Οι ανθρωπιστικές επιχειρήσεις, διεξάγονται για την άμβλυνση του ανθρώπινου πόνου. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορεί να προηγηθούν ή να συνοδεύουν ανθρωπιστικές δραστηριότητες, παρεχόμενες από ειδικευμένους πολιτικούς οργανισμούς, που εκδηλώνονται συνήθως υπό μορφή ανθρωπιστικής βοήθειας. 3. Στις περισσότερες περιπτώσεις εμπλέκεται ένας μεγάλος αριθμός διεθνών Οργανισμών συμπεριλαμβανομένων των ΗΕ, κυβερνητικών και μη οργανισμών, οργανώσεων. Ο συντονισμός των ανωτέρω σε συνδυασμό με τον ακριβή προσδιορισμό των τοπικών αναγκών σε πόρους και υπηρεσίες μπορεί να αποτελέσει έργο της CIMIC. 4. Ανάλογα με την τακτική κατάσταση, η υποστήριξη αυτή θα μπορούσε να περιλάβει, βοήθεια στο σχεδιασμό, την προστασία των οργανισμών βοηθείας, καθώς επίσης την εξασφάλιση και διατήρηση ανοικτών των οδών για τη διακίνηση της. Σε εξαιρετικές περιστάσεις η Ειρηνευτική δύναμη μπορεί να απαιτηθεί να αναλάβει την άμεση ευθύνη διανομής της βοηθείας, με σκοπό τη διατήρηση της ροής. Αυτό θα πρέπει να αποφεύγεται εάν είναι δυνατό, σε κάθε δε περίπτωση εξαρτάται από τη δυνατότητα του προσωπικού και των μέσων που έχουν αναπτυχθεί, να μπορούν να αναλάβουν αποστολές πέραν από την εξασφάλιση της αυτοάμυνας τους και την εφαρμογή των ισχυόντων Κανόνων Εμπλοκής [Rules of Engagements (ROEs)]. 5. Παροχή Ιατροφαρμακευτικής Υποστήριξης. Η υγειονομική υποστήριξη των διακλαδικών επιχειρήσεων, επομένως και των δραστηριοτήτων πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας, προβλέπει τη χρησιμοποίηση της πολιτικής νοσοκομειακής υποδομής, την εκμετάλλευση των επιτόπιων υγειονομικών πόρων και εφαρμογή προληπτικών μέτρων υγιεινής στο τοπικό πληθυσμό και προϋποθέτει : (α) Την εφαρμογή όλων των προληπτικών μέτρων για την εξασφάλιση της υγείας και την αποφυγή των μεταδοτικών νόσων του προσωπικού που συμμετέχει στις αποστολές. (β) Την έγκαιρη και αδιάκοπη παροχή υψηλού επιπέδου υγειονομικής περίθαλψης των απωλειών υγείας μάχης, η οποία πρέπει να είναι όσο το δυνατό πλησιέστερα προς την παρεχόμενη σε καιρό ειρήνης.

4-1

(γ) Την άμεση εκμετάλλευση των επανακτησίμων. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΦΙΛΟΞΕΝΟΥΝΤΟΣ ΕΘΝΟΥΣ 6. Η υποστήριξη φιλοξενούντος έθνους (Host Nation Support) είναι ένας σπουδαίος παράγοντας σε κάθε επιχείρηση. Υποστήριξη φιλοξενούντος έθνους είναι στρατιωτική και μη βοήθεια που προσφέρεται στην ειρήνη, σε επείγουσες καταστάσεις, κρίσεις και περιόδους πολέμου από ένα κράτος (Host Nation) σε συμμαχικές δυνάμεις και οργανισμούς, οι οποίες βρίσκονται, ενεργούν η διέρχονται δια μέσου της επικράτειας του. 7. Η Υποστήριξη Φιλοξενούντος Έθνους (ΥΦΕ) παρέχει σημαντική βοήθεια οργανικής υποστήριξης ΔΜ, και προέρχεται από το Φιλοξενούν Έθνος (ΦΕ) σε όσον δυνατόν μεγαλύτερη έκταση με βάση τη νομοθεσία, τις προτεραιότητες και τις πραγματικές δυνατότητες του έθνους αυτού. Οι αρχές που θα διέπουν την παροχή ΥΦΕ διατυπώνονται σε σχετική συμφωνία, συνήθως υπό τον τίτλο και τη μορφή Mνημονίου Συνεργασίας [Memorandum οf Understanding (MOU)] το οποίο σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική συζητείται/ διαπραγματεύεται και υπογράφεται από το ΦΕ και τον εκάστοτε επιχειρησιακό Διοικητή. Τα συμμετέχοντα έθνη ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε αυτό το MOU σαν μία γενική συνθήκη παροχής ΥΦΕ. Οι όροι που θα καθορίσουν την παροχή ΥΦΕ καλύπτονται από υποδιέστερες συμφωνίες που θα βασίζονται στο MOU. Σε περίπτωση κατά την οποία το κράτος στο οποίο διεξάγονται επιχειρήσεις, επιθυμεί αλλά αδυνατεί να παράσχει την απαιτούμενη υποστήριξη, τότε αυτό είναι υποχρέωση των Στρατιωτικών δυνάμεων που επιχειρούν σε στενή συνεργασία με τους τοπικούς παράγοντες, που αποτελεί και δραστηριότητα CIMIC. 8. Μετά την ολοκλήρωση των MOU γίνεται καθορισμός της δυνατότητας παροχής ΥΦΕ σύμφωνα με τις δηλώσεις απαιτήσεων των συμμετεχόντων εθνών. Το αποτέλεσμα αυτών θα είναι η υπογραφή συμφωνιών υλοποίησης παροχής ΥΦΕ. ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ (ΨΕΥΕ) 9. Ως Ψυχολογικές Επιχειρήσεις, ορίζονται ως σχεδιασμένες ψυχολογικές δραστηριότητες που διεξάγονται ως αναπόσπαστο μέρος των επιχειρήσεων υποστήριξης της ειρήνης, με σκοπό να δημιουργούν ατμόσφαιρα υποστήριξης και θέληση συνεργασίας μεταξύ των αντιμαχομένων πλευρών και του άμαχου πληθυσμού στην περιοχή των επιχειρήσεων, έτσι ώστε να αποτραπεί η βία, να βοηθηθεί η επίτευξη των ΑΝΣΚ της αποστολής, παράλληλα δε να προστατευθεί η δύναμή μας. Οι ΨΕΥΕ εκτελούνται στα πλαίσια συμμαχικών Επιχειρήσεων Υποστήριξης της Ειρήνης. 10. Απαιτείται να υπάρχει συντονισμός των ΨΕΥΕ με όλους τους άλλους τομείς της επιχείρησης, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την ενημέρωση της κοινής γνώμης και την πολιτικοστρατιωτική συνεργασία. 11. Η Πολιτικοστρατιωτική συνεργασία και το προσωπικό της, χρειάζεται την υποστήριξη των ΨΕ στον τομέα της επικοινωνίας με το ‘’ακροατήριο-στόχο’’, ως τμήμα του σχεδίου του Διοικητή της επιχείρησης. Επιπρόσθετα, οι ΨΕ και η πολιτικοστρατιωτική συνεργασία δύνανται να παρέξουν αμοιβαία υποστήριξη η μία

4-2

στην άλλη, με την ανταλλαγή πληροφοριών, ώστε να εκπονήσουν σχέδια και αξιολογήσεις για την επίδραση των επιχειρήσεων. Δραστηριότητες πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας μπορούν να υποστηρίξουν δραστηριότητες των ψυχολογικών επιχειρήσεων μέσω των επαφών της με τους τοπικούς φορείς, ΜΜΕ και τους διεθνείς οργανισμούς, ενώ οι ΨΕ μπορούν να χρησιμοποιούν τις επιχειρήσεις πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας ως παράδειγμα ενισχύσεως των μηνυμάτων τους. ΑNAΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ 12. Η αποτελεσματική πολιτικοστρατιωτική συνεργασία τόσο σε επίπεδο ηγεσίας όσο και σε επίπεδο φορέων και υπηρεσιών σε περίοδο ειρήνης, κρίσεως και στον πόλεμο βασίζεται στην εκμετάλλευση της Επικοινωνιακής υποδομής σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο. Το πολιτικό επικοινωνιακό δυναμικό της χώρας, λόγω της αλματώδους εξέλιξης της τεχνολογίας σε παγκόσμιο επίπεδο, αναπτύσσεται συνεχώς βελτιώνοντας τις προσφερόμενες υπηρεσίες, τόσο σε ποιότητα όσο και σε ταχύτητα. Από την άλλη πλευρά η διεύθυνση και διεξαγωγή διακλαδικών επιχειρήσεων στο διαμορφούμενο θέατρο πολέμου απαιτούν ένα ολοκληρωμένο και αυτοματοποιημένο, κατά το δυνατόν Σύστημα Διοίκησης – Ελέγχου (ΣΔΕ), μέσω του οποίου θα εξασφαλίζονται, για τους τρεις Κλάδους των ΕΔ και για όλα τα επίπεδα Διοίκησης. 13. Για την κάλυψη των παραπάνω απαιτήσεων οι ΕΔ εκμεταλλεύονται το σύνολο των υφισταμένων στρατιωτικών μέσων και δυνατοτήτων καθώς επίσης και των αντίστοιχων πολιτικών. Ειδικότερα η εκμετάλλευση των πολιτικών επικοινωνιακών υποδομών της χώρας για στρατιωτικούς σκοπούς εστιάζεται στα παρακάτω: (α) Δέσμευση επίγειων και δορυφορικών κυκλωμάτων για μεταφορά δεδομένων και φωνής. (β) Εκμετάλλευση δικτύου κινητής τηλεφωνίας προσαρμοσμένο σε στρατιωτικές προδιαγραφές που καλύπτουν τα θέματα ασφάλειας επικοινωνιών. (γ) Οργάνωση στρατοπέδων – καταυλισμών προσφύγων. (δ) Ρύθμιση κυκλοφορίας (οδήγηση προσφύγων). (ε) Εξασφάλιση υποδομών για προσέγγιση διεθνών οργανισμών σε πληγείσες περιοχές. (στ) Περιβαλλοντολογικού ελέγχου και έρευνας.

4-3

ΣΕΛΙΔΑ ΣΚΟΠΙΜΑ ΚΕΝΗ

4-4

5-1

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5Ο

ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΕΠΙΠΕΔΑ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. Υπάρχουν πολλά είδη και διαφορετικά επίπεδα συνεργασίας μεταξύ Στρατιωτικών φορέων και πλήθους πολιτικών οργανισμών και οργανώσεων , οι οποίοι γενικώς κατηγοριοποιούνται ως εξής: α. Διεθνείς Οργανισμοί [International Organizations, (IO’s) ] Οι Διεθνείς Οργανισμοί, δημιουργήθηκαν με διακρατικές συμφωνίες ή με συμφωνίες μεταξύ κρατών και Διεθνών Οργανισμών και λειτουργούν σε διεθνές επίπεδο όπως η πλειάδα των οργανισμών που ανήκουν στα Ηνωμένα Έθνη και στον Οργανισμό για την ασφάλεια και τη συνεργασία στην Ευρώπη [Organization for Security and Co-operation in Europe (OSCE)]. Το Γραφείο των ΗΕ για συνεργασία επί ανθρωπιστικών θεμάτων,[The United Nations Office for the Co-ordination of Humanitarian Affairs (UNOCHA)], είναι το πλέον αρμόδιο για εμπλοκή και συνεργασία με υπηρεσίες αρμόδιες για την ανακούφιση πληγέντων από φυσικές ή τεχνολογικές καταστροφές, συμπεριλαμβανομένης της Ανωτέρας Επιτροπής των ΗΕ για τους Πρόσφυγες [United Nations High Commission for Refugees (UNHCR)] και του Παγκοσμίου Προγράμματος Τροφίμων [World Food Programme (WFP)]. Άλλος επίσης σπουδαίος διεθνής οργανισμός είναι και ο Διεθνής Οργανισμός για τους Πρόσφυγες, [International Organization for Migration (IOM)]. β. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις [Non – Governmental Organizations (NGO’s)] Είναι εθελοντικοί, πολιτικά ουδέτεροι οργανισμοί μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι οποίοι δραστηριοποιούνται με οικονομική υποστήριξη συνήθως από τα κράτη προέλευσης τους σε κάποιο από τα πεδία αρμοδιοτήτων: ανθρωπιστική βοήθεια, υγειονομική περίθαλψη, ανοικοδόμηση, εκπαίδευση, επιστήμες, τέχνες και χρηματοδότηση προγραμμάτων. Έχουν ο καθένας υψηλή εξειδίκευση στο πεδίο του και τα δικό του καταστατικό χάρτη όπου περιγράφεται η αποστολή του. Πιστοποιούνται για την ικανότητα τους να συμμετέχουν σε επιχειρήσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες των κρατών προέλευσης. Η ύπαρξη και η λειτουργία αυτών προβλέπεται από το άρθρο 71 του χάρτη των ΗΕ και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες : (1) Αναγνωρισμένοι Είναι οι μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που έχουν επισήμως αναγνωρισθεί από τους Διεθνείς Οργανισμούς και έχουν τη δικαιοδοσία να εργάζονται στις περιοχές των επιχειρήσεων, ( UNHCR-United Nations High Commissioner for Refugees, UNICEF-United Nations Children Fund, κλπ ).

5-2

(2) Μη Αναγνωρισμένοι Είναι οι μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που δεν έχουν επισήμως αναγνωρισθεί, εργάζονται όμως με ιδιωτικά κριτήρια. Είναι δυνατόν να συνεργάζονται με διεθνείς οργανισμούς ή και με άλλες μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Η χρηματοδότησή τους γίνεται από ιδιωτικούς φορείς καθώς και από δωρεές. Επαφή με τέτοιου είδους οργανώσεις πρέπει να αποφεύγεται για να υπάρχει ουδετερότητα και όχι παρεμπόδιση εκτέλεσης των επιχειρήσεων. Ο αριθμός των μη Κυβερνητικών Οργανώσεων προσεγγίζει τις 40.000 παγκοσμίως, ιδιαίτερα στον αναπτυσσόμενο κόσμο, και βοηθούν περίπου 250.000.000 άτομα κάθε χρόνο. Η χρηματοδότηση των μη Κυβερνητικών Οργανώσεων γίνεται από εθνικές πηγές (κρατική χρηματοδότηση, από διεθνείς οργανισμούς), καθώς και από ιδιωτικές πηγές ( δωρεές ιδιωτών, θρησκευτικών και άλλων οργανώσεων, πωλήσεις αναμνηστικών και δώρων κ.λ.π.). γ. Διεθνής Επιτροπή Ερυθρού Σταυρού [International Committee of the Red Cross (ICRC)] Ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός είναι ειδικής κατηγορίας διεθνής οργανισμός με υβριδικό χαρακτήρα και ιδιάζουσα νομική φύση, είναι ανεξάρτητος, ουδέτερος και αμερόληπτος, ο οποίος δραστηριοποιείται στην εκτέλεση ανθρωπιστικών αποστολών με σκοπό την προστασία της ανθρώπινης ζωής σε πόλεμο, και σε εσωτερικές συγκρούσεις. Έχει οργάνωση, δομή και λειτουργία που προβλέπεται από το καταστατικό του. δ. Οργανισμοί Παροχής Δωρεάς Βοήθειας (Donor Organizations) Συμπεριλαμβάνονται εθνικοί δωρητές και διεθνείς δωρητές, όπως ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης [Organization for Economic Co-operation and Development (OECD)], το Γραφείο Ανθρωπιστικής Βοήθειας της ΕΕ [European Community Humanitarian Aid Office (ECHO)], το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο [the International Monetary Fund (IMF), και η Διεθνής Τράπεζα (World Bank). Επειδή οι ανωτέρω οργανισμοί έχουν τον μεγαλύτερο έλεγχο στη χρηματοδότηση των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων, παίζουν σπουδαίο ρόλο στο μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό σχεδιασμό. Για το λόγο αυτό, επιβάλλεται οι Στρατιωτικοί φορείς να έχουν επαφές με τους οργανισμούς αυτούς στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο. ε. Ανθρώπινα Δικαιώματα και Υπηρεσίες Εκδημοκρατισμού (Human Rights and Democratization Agencies) Οι κύριες υπηρεσίες που δραστηριοποιούνται για τον ως άνω σκοπό, είναι η Ανωτέρα Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των ΗΕ (the UN High Commissioner for Human Rights) και το Γραφείο για τα Ιδρύματα Δημοκρατίας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που επιχειρεί στην Ευρώπη (Office for Democratic Institutions and Human Rights of the OSCE). Οι υπηρεσίες αυτές έχουν έργο την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περιοχές όπου παραβιάζονται. Επίσης

5-3

προσπαθούν να εμπνεύσουν δημοκρατικές αρχές και νόμους σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα. Επιπλέον παρακολουθούν τη δημοκρατική διεξαγωγή των εκλογών και συνεργάζονται για τη δημιουργία υπηρεσιών που να λειτουργούν με δημοκρατικές αρχές. στ. Συνεργαζόμενοι Παράγοντες (The Corporate Sector) Εμπλέκονται στην παροχή έργου από πολυεθνικές και πολιτικές εταιρείες οι οποίες ήδη δραστηριοποιούνται στην περιοχή των επιχειρήσεων, ή εμπλέκονται στα έργα ανακατασκευής που γίνονται μετά το τέλος των επιχειρήσεων όπου όμως οι Στρατιωτικές δυνάμεις εξακολουθούν να ευρίσκονται. Εγχώριες εταιρίες πιθανώς να αποτελέσουν χρήσιμη πηγή πληροφοριών σχετικών με την τοπική κοινωνία και να παίξουν κρίσιμο ρόλο σε δραστηριότητες όπως η επανασύνδεση των αποστρατευθέντων στρατιωτικών δυνάμεων στην κοινωνία. Επίσης πολιτικές εταιρείες, μπορούν να συνεισφέρουν με δραστηριότητες για ανακούφιση του πληθυσμού, καθώς και με δραστηριότητες μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. Θεωρείται απαραίτητη η ύπαρξη συνδέσμου με αυτού του είδους τους οργανισμούς για διασφάλιση της συνεργασίας στην εκτέλεση των δραστηριοτήτων αυτών, αλλά και για παροχή από μέρους των συμβουλών, μια και γνωρίζουν σε βάθος την τοπική κοινωνία. ζ. Υπηρεσίες για την Πολιτική Ανάπτυξη (Civilian Development Agencies) Μερικοί Πολιτικοί Οργανισμοί δραστηριοποιούνται περισσότερο στην ανακατασκευή της περιοχής, παρά με την ανακούφιση του πληθυσμού. Αυτοί έχουν σαν αποστολή την παροχή τεχνικών συμβουλών στα αναπτυσσόμενα κράτη. Οι υπηρεσίες αυτές φυσιολογικά παραμένουν περισσότερο στην περιοχή των επιχειρήσεων από τις Στρατιωτικές δυνάμεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η CIMIC έχει αποστολή να διερευνήσει τις απαιτήσεις για ανοικοδόμηση σε συνεργασία με την τοπική κυβέρνηση, να εμπλέξει για το σκοπό αυτό υπηρεσίες και οργανισμούς και να τους εξασφαλίσει όσο το δυνατόν καλύτερες συνθήκες εργασίες. η. Τοπικοί Πολιτικοί Ηγέτες (Indigenous Civilian Leaders) Αποτελεί πολύ κρίσιμο παράγοντα για τούς Στρατιωτικούς Διοικητές να γνωρίζουν τα ήθη και έθιμα, καθώς και τους παραδοσιακούς νόμους που υπάρχουν στην κοινότητα των πολιτών οι οποίοι ζούνε στην περιοχή των επιχειρήσεων. Σε αυτές τις περιπτώσεις, άνθρωποι οι οποίοι δεν ανήκουν σε επίσημους πολιτικούς οργανισμούς δυνατόν να είναι φορείς δύναμης και επιρροής. Όμως μέσα στην κοινότητα των πολιτών, είναι δυνατόν να υπάρχουν ανεξάρτητα άτομα τα οποία κατέχουν θέσεις εξουσίας και επηρεάζουν το παραδοσιακό κομμάτι της κοινωνίας το οποίο είναι δύσκολο να αναγνωριστεί. Οι Στρατιωτικοί Διοικητές δεν πρέπει να ελπίζουν ότι θα επικοινωνούν με τον κάθε πολίτη ξεχωριστά ο οποίος υφίσταται τις επιδράσεις της επιχείρησης, αλλά το προσωπικό της CIMIC θα προσπαθήσει να βρει και να έρθει σε επαφή με τους ηγέτες αυτούς, οι οποίοι έχουν ανεπίσημες θέσεις και επηρεάζουν τη συνείδηση και τις αποφάσεις της κοινότητας των πολιτών.

5-4

θ. Γενικός Πληθυσμός (General Population) Η κοινότητα των πολιτών περιλαμβάνει και κατοίκους οι οποίοι ζούνε μέσα στην περιοχή των επιχειρήσεων. Είναι πολύ πιθανόν σε περιπτώσεις Στρατιωτικής εμπλοκής, ένα κομμάτι του πληθυσμού να εμπλακεί με κάποιο τρόπο στην κρίση και να επηρεάσει τη τρέχουσα κατάσταση και το status quo. Τέτοια κρίση μπορεί να δημιουργηθεί μετά από φυσικές καταστροφές ή ανθρώπινες συγκρούσεις. Τα αποτελέσματα μιας τέτοιας κρίσης είναι το ξεσπίτωμα των κατοίκων από την περιοχή κατοικίας τους ή και από τη χώρα τους. Υπάρχει συγκεκριμένη ορολογία που περιγράφει αυτή την κατάσταση και περιλαμβάνει δύο κατηγορίες ανθρώπων ως εξής : (1) Εσωτερικοί Μετανάστες Είναι άνθρωποι οι οποίοι εξαναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους ξαφνικά και χωρίς να το περιμένουν, σαν αποτέλεσμα στρατιωτικών συγκρούσεων, εσωτερικών διενέξεων, συστηματικής παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή φόβου παραβίασης αυτών, φυσικών ή τεχνολογικών καταστροφών και οι οποίοι δεν διαπερνούν τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα του κράτους. (2) Πρόσφυγες Πρόσφυγας νοείται κάθε πρόσωπο, το οποίο συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων ευρίσκεται εκτός της χώρας, της οποίας έχει την υπηκοότητα και δεν δύναται ή λόγω του φόβου τούτου δεν επιθυμεί να απολαύει της προστασία της Χώρας ταύτης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6Ο

ΘΕΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ-ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΜΜΕ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 1. Το πληροφοριακό περιβάλλον κατά τις δραστηριότητες Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας είναι ιδιαίτερα πολύπλοκο. Μια από τις πολλές προκλήσεις σχετικά με τις πληροφορίες είναι η εξισορρόπηση της ροής των πληροφοριών. 2. Κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων σε εθνικό και πολυεθνικό επίπεδο, που απαιτούν πολιτικοστρατιωτική συνεργασία, καθώς και στις περιπτώσεις υποστήριξης του κράτους από τις συνέπειες πολέμου, καταστροφής ή άλλης έκτακτης ανάγκης, οι πηγές πληροφοριών για τις ΕΔ είναι πολυποίκιλες. Μπορεί να λαμβάνουν τις πληροφορίες από το σύνολο των κρατικών υπηρεσιών, υπηρεσίες των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, πολιτικούς οργανισμούς, οργανισμούς κοινής ωφελείας, λοιπά σώματα ασφαλείας, επιστήμονες, πολιτικούς αναλυτές, οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών, INTERPOL, διεθνείς οργανισμούς, μη κρατικούς οργανισμούς, συνδέσμους ή ομάδες ιδιωτών, άλλες υπηρεσίες πληροφοριών του κράτους ή υπηρεσίες πληροφοριών άλλων κρατών. Το ιδιαίτερο των παραπάνω επιχειρήσεων είναι ότι και οι ΕΔ αποτελούν πηγή πληροφοριών για όλους τους παραπάνω οργανισμούς και υπηρεσίες, σε είδος και ποσότητα που ποικίλει ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ενός. 3. Είναι δύσκολο κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας, το προσωπικό των υπηρεσιών πληροφοριών των ΕΔ να συλλέξει πληροφορίες, να αναγνωρίσει ενδείξεις και να προβεί στην πλήρη εκμετάλλευση αυτών σε θέματα που αφορούν όλο το φάσμα των Πολιτικοστρατιωτικών δραστηριοτήτων. Το προσωπικό των ΕΔ έχει εκπαιδευτεί και αποκτήσει κατά καιρούς εμπειρία στην ανάλυση πληροφοριών που αφορούν τον «εχθρό» υποστηρίζοντας έτσι τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, και δεν είναι το ίδιο καλά προετοιμασμένο για άλλου είδους στόχους, όπως ανάλυση πληροφοριών που αφορά πολιτικά και πολιτιστικά θέματα, πρόσφυγες, ένταση μεταξύ του πληθυσμού κ.α. Λόγω ακριβώς αυτής της αδυναμίας, συνήθως, οι ΕΔ καταλήγουν στη μη ολοκληρωμένη ανάλυση των γεγονότων που συνέβησαν και όχι στην ανάλυση των ενδείξεων που θα τους οδηγήσουν σε πλήρη εκτίμηση του τι πιθανώς πρόκειται να συμβεί. Σε κάθε περίπτωση οι ενδείξεις είναι συνήθως διαθέσιμες στην υπηρεσία πληροφοριών των ΕΔ. Η μεγάλη πρόκληση είναι η ανάπτυξη της αναγκαίας επιδεξιότητας στο να τις αναγνωρίζουμε έγκαιρα και να μπορούμε έτσι να εκτιμήσουμε την εξέλιξη, βοηθώντας το έργο του στρατιωτικού Διοικητή. Oι Μονάδες CIMIC έχουν το αναγκαίο προσωπικό το οποίο είναι κατάλληλα εκπαιδευμένο σε θέματα επικοινωνίας και σχέσεων με τα ΜΜΕ, ώστε να μπορούν να βοηθήσουν τον επιχειρησιακό Διοικητή στο πολύ σημαντικό και ευαίσθητο αυτό θέμα για την επιτυχία της επιχείρησης. ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ 4. Ο κύκλος πληροφοριών με τα τέσσερα στάδιά του (Διεύθυνση, Συλλογή, Επεξεργασία, Εκμετάλλευση) εφαρμόζεται και στις δραστηριότητες Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας, αν και ο τρόπος διεξαγωγής του κάθε σταδίου μπορεί να διαφέρει σε σχέση με τις πολεμικές επιχειρήσεις.

6-1

5. Ο σπουδαιότερος παράγοντας σχετικά με τις πληροφορίες, σε οποιαδήποτε κατάσταση είναι ο συντονισμός και η αξιολόγηση των πληροφοριών με την εξέλιξη της κατάστασης, γι’ αυτό και θα πρέπει να υπάρχει συνεχής πρόσβαση στο κέντρο πληροφοριών του φορέα που κάθε φορά είναι υπεύθυνος για τη διεξαγωγή των Πολιτικοστρατιωτικών δραστηριοτήτων. 6. Πληροφορίες κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας συλλέγονται από διάφορες πηγές όπως αυτό φαίνεται στη σχηματική παράσταση. Η κύρια προσπάθεια θα πρέπει να επικεντρώνεται στο να απαντιούνται κάθε φορά οι κρίσιμες πληροφοριακές απαιτήσεις του Διοικητού, συμπεριλαμβανομένου και των πληροφοριών που είναι απαραίτητες για την προστασία του προσωπικού των ΕΔ που λαμβάνουν μέρος σε δραστηριότητες Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας.

ΥΠΟΜΝΗΜΑ

Ροή πληροφοριών προς ΕΔ Ροή πληροφοριών από τις ΕΔ

7. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα συλλογής πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες των σύγχρονων αισθητήρων. 8. Η ιδιαιτερότητα του θέματος της Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας είναι ότι απαιτούν τη χρήση των διαθέσιμων πηγών, ενδείξεων και απλών πληροφοριών που περιέρχονται στη γνώση των ΕΔ, να οδηγούν στην παραγωγή πληροφοριών αναγκαίων στους συνεργαζόμενους πολιτικούς οργανισμούς για να επιτύχουν τον τελικό σκοπό των δραστηριοτήτων αυτών. 9. Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι λοιποί κρατικοί φορείς θα πρέπει να ενθαρρύνονται στο να μοιράζονται πληροφορίες που διαθέτουν με τις ΕΔ και το αντίστροφο.

6-2

10. Οι κρατικές αρχές είναι υπεύθυνες να καθορίζουν κάθε φορά το επίπεδο διαβάθμισης των πληροφοριών που μπορούν να αποδεσμευτούν για κοινοποίηση και στους άλλους κρατικούς και μη φορείς. Οι πληροφορίες που αφορούν ασφάλεια πολιτών, αλλά και του προσωπικού των λοιπών κρατικών και μη φορέων που λαμβάνουν μέρος σε μία δραστηριότητα Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας θα πρέπει να κοινοποιούνται αμέσως στους αρμόδιους φορείς. 11. Πληροφορίες που ανταλλάσσονται μεταξύ των ΕΔ και λοιπών οργανισμών μπορεί να αφορούν: α. Πληροφορίες σχετικές με την ασφάλεια πολιτών καθώς και με την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή διεξαγωγής των δραστηριοτήτων Πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας β. Ακριβείς θέσεις του προσωπικού ανθρωπιστικών οργανώσεων καθώς και εγκαταστάσεις κοινής ωφελείας. γ. Τα σχέδια των ανθρωπιστικών οργανώσεων και λοιπών κρατικών και μη φορέων, καθώς και οι προθέσεις τους, δρομολόγια και χρόνος που θα κινηθούν τα οχήματα και τα μέσα τους (πυροσβεστικά, ασθενοφόρα, μηχανήματα μηχανικού κλπ). δ. Πληροφορίες που αφορούν εκκένωση μίας περιοχής. ε. Δραστηριότητες κοινωνικού χαρακτήρα που σχεδιάζουν ή διεξάγονται με μέσα και προσωπικό των ΕΔ. 12. Τα θέματα πληροφοριών θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να ελέγχονται και να είναι σύννομα (Εθνικό / Διεθνές νομικό πλαίσιο, νόμοι κράτους στο οποίο δρα η δύναμη) με ιδιαίτερη προσοχή στα προσωπικά δεδομένα και στη χάρτα ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ. ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΜΜΕ 13. Η ενημέρωση του κοινού κατά τις αποστολές CIMIC, διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο όσον αφορά την παρουσίαση και την προαγωγή της αξιοπιστίας και του έργου της Διοικήσεως. Τα τοπικά και τα διεθνή ΜΜΕ που καλύπτουν τις δραστηριότητες CIMIC, κατά κανόνα είναι αυτόνομα στον τομέα της λογιστικής υποστήριξης, παρόλα αυτά μερικά ΜΜΕ δυνατόν να χρειασθούν την υποστήριξη της Διοικήσεως δια μέσου του Γραφείου Ενημέρωσης Τύπου (ΓΕΤ) το οποίο υποστηρίζει τον εκάστοτε Στρατιωτικό Διοικητή. ΑΡΧΕΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΥΠΟΥ (ΓΕΤ) 14. Το Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου (ΓΕΤ) υπάρχει στο Επιχειρησιακό επίπεδο, ιδρύεται από τον Επιχειρησιακό Διοικητή και έχει αποστολή την παροχή έγκαιρων και ακριβών πληροφοριών για όλες τις δραστηριότητες της Διοικήσεως, των Στρατηγείων και των Μονάδων που βρίσκονται κάτω από τον επιχειρησιακό και διοικητικό έλεγχο αυτής, σύμφωνα με την εκάστοτε πολιτική και επιχειρησιακή

6-3

ασφάλεια. Είναι επανδρωμένο με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό με εξειδίκευση στα ΜΜΕ. 15. Οι παρακάτω αρχές θα βοηθήσουν τους αξιωματικούς και το προσωπικό του ΓΕΤ στο σχεδιασμό και στην εκπλήρωση της αποστολής της ενημέρωσης του κοινού και του Τύπου κατά τη διεξαγωγή των αποστολών CIMIC: α. Ο Α/ΓΕΕΘΑ έχει την απόλυτη αρμοδιότητα αποδέσμευσης πληροφοριών προς τα ΜΜΕ. β. Είναι δυνατόν αναλόγως των περιστάσεων, ο Α/ΓΕΕΘΑ να μεταφέρει την παραπάνω αρμοδιότητα στο Επιτελείο ή στους Επιχειρησιακούς Διοικητές (Μειζόνων Επιχειρησιακών Σχηματισμών, Διακλαδικής Δύναμης Επιχειρήσεων, Χερσαίας Δύναμης), οι οποίοι ενεργούν πάντοτε σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του στα θέματα ενημέρωσης τύπου. γ. Το έργο των ΜΜΕ είναι η μετάδοση των ειδήσεων. Ο όρος «ειδήσεις» μπορεί να οριστεί σαν κάτι που κάνει το σήμερα διαφορετικό από το χθες. Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, σχεδόν κάθε θέμα - δραστηριότητα που συμμετέχουμε, πιθανώς να προκαλέσει το ενδιαφέρον του κοινού. Το προσωπικό σε όλα τα επίπεδα θα πρέπει να αναμένει αυτό το ενδιαφέρον, να το θεωρεί σαν μέρος της κανονικής διαδικασίας σχεδιασμού και συνεπώς θα πρέπει να είναι έτοιμο να απαντήσει σε θέματα που πιθανώς να κεντρίσουν το ενδιαφέρον του κοινού. δ. Η επιτυχία των Γραφείων Ενημέρωσης Τύπου εξαρτάται από τη συνολική προσπάθεια. Όλα τα επίπεδα διοίκησης πρέπει να εργάζονται για κοινούς στόχους και να ακολουθούν κοινή κατεύθυνση. ε. Η ανάγκη για επιχειρησιακή ασφάλεια, σε σύγκριση με τις απαιτήσεις των ΜΜΕ για πρόσβαση στις ειδήσεις, αποτελεί μία πρόκληση που οι στρατιωτικοί διοικητές θα πρέπει να αξιολογήσουν. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι οι αρχές της δημοκρατίας υπαγορεύουν όπως οι δημόσιοι οργανισμοί - φορείς οφείλουν να εξασφαλίζουν την υποστήριξη και την εμπιστοσύνη του πληθυσμού. Αυτό σημαίνει ελεύθερη και τίμια πληροφόρηση. Κάτι τέτοιο συχνά αντιπαραβάλλεται με την ανάγκη για ασφάλεια στις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Οι αξιωματικοί και το προσωπικό σε όλα τα επίπεδα οφείλουν να σκέφτονται τα παραπάνω, σε όλες τις επιχειρήσεις, τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε περιόδους εντάσεων - κρίσεων ή συγκρούσεων. 16. Οι Αξιωματικοί και το προσωπικό του Γραφείου Ενημέρωσης, θα σχεδιάζουν και θα εκτελούν όλες τις λειτουργίες της Ενημέρωσης σύμφωνα με τις διαταγές της Διοικήσεως, η οποία θα αποφασίζει ποιές πληροφορίες θα πρέπει να αποδεσμεύονται στο κοινό καθώς και θα καθορίζει τις προτεραιότητες αποδέσμευσης αυτών. Οι παρακάτω πολιτικές πρέπει κατά περίπτωση να εφαρμόζονται για την ενημέρωση του Τύπου και να γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες για την υλοποίηση τους: α. Ενεργητική Πολιτική Ενημέρωσης Τύπου. Είναι η πολιτική εκείνη η οποία καθορίζει ότι απαιτείται να γίνουν προσπάθειες για να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των ΜΜΕ για ένα θέμα ή δραστηριότητα που επιθυμούμε να ενημερώσουμε το κοινό. Το ενδιαφέρον κεντρίζεται για παράδειγμα με συμβουλές προς τα ΜΜΕ, ανακοινώσεις

6-4

τύπου, προσωπικές επαφές, συνεντεύξεις τύπου ή άλλες μορφές δημόσιας παρουσίασης. β. Παθητική Πολιτική Ενημέρωσης Τύπου. Είναι η πολιτική εκείνη η οποία καθορίζει ότι δεν θα πρέπει να γίνουν προσπάθειες να "κεντρίσουμε" το ενδιαφέρον των ΜΜΕ, για ένα θέμα ή μία δραστηριότητα. Παρ' όλα αυτά, ακόμα και αν η πολιτική είναι παθητική, θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι, να ανταποκριθούμε σε ερωτήματα των ΜΜΕ για το συγκεκριμένο θέμα ή δραστηριότητα, παρέχοντας σύντομες δηλώσεις ώστε να αποφύγουμε την τυχόν παρανόηση, υπόθεση ή φημολογία η οποία θα ανέκυπτε εάν τα ερωτήματα παρέμεναν αναπάντητα. γ. Ημιενεργή Πολιτική Ενημέρωσης Τύπου. Είναι η πολιτική εκείνη η οποία καθορίζει ότι θα πρέπει να ενημερωθεί το κοινό χωρίς να γίνεται προσπάθεια να "κεντρίσουμε" το ενδιαφέρον των ΜΜΕ. Ο σκοπός συνίσταται στο να αποτρέψουμε τα ΜΜΕ να υποθέτουν οτιδήποτε, παρέχοντας επιλεκτική πληροφόρηση για θέματα ή δραστηριότητες που πιστεύουμε ότι το κοινό έχει το δικαίωμα να πληροφορηθεί. Μία ημιενεργή πολιτική συνήθως περιλαμβάνει μία ανακοίνωση τύπου, συμβουλές προς τα ΜΜΕ, ή σύντομες δηλώσεις για να δοθούν οι βασικές πληροφορίες. Το προσωπικό Ενημέρωσης θα πρέπει να είναι προετοιμασμένο να απαντήσει σε απορρέοντα ερωτήματα, αλλά όχι πάνω σε ένα προκαθορισμένο πλαίσιο. 17. Οι επαφές με το κοινό/ΜΜΕ από άτομα του επιτελείου της διοικήσεως διέπονται από ορισμένες αρχές, όπως παρακάτω: α. Τα μέλη της Διοικήσεως θα αναφέρουν όλες τις αιτήσεις που δέχονται για συνέντευξη ή άλλη επαφή, στο Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου. Δεν θα συμφωνούν σε κανένα αίτημα χωρίς την έγκριση του Γραφείου. β. Όλα τα μέλη του επιτελείου που μιλούν στα ΜΜΕ θα γνωρίζουν τους όρους που περιγράφονται στο παρόν. γ. Το Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου της Διοικήσεως φροντίζει να γίνονται γνωστοί οι υπόψη όροι στο προσωπικό του επιτελείου. δ. Όλο το προσωπικό της Διοικήσεως που παρέχει πληροφόρηση στα ΜΜΕ πρέπει να συνειδητοποιεί την αρχή της «ασφάλειας στην πηγή». Διαβαθμισμένες πληροφορίες δε θα πρέπει να αποδεσμεύονται ώστε να διασφαλίζεται το απόρρητο των πληροφοριών και να προστατεύονται οι πηγές των πληροφοριών. ε. Οι παρακάτω συνθήκες και κανόνες που έχουν εκ των προτέρων συμφωνηθεί σιωπηρά μεταξύ του Προσωπικού Ενημέρωσης και των ΜΜΕ, θα πρέπει να εφαρμόζονται απαρέγκλιτα: (1) Επίσημες Πληροφορίες (On the record): Πληροφορίες οι οποίες μπορούν να μνημονευθούν ή αναφερθούν ως έχουν και οι οποίες δυνατόν να περιλαμβάνουν και το πρόσωπο το οποίο έδωσε την πληροφορία (δυνατόν να αναφέρεται το ονοματεπώνυμο του, ο βαθμός και η θέση την οποία κατέχει το πρόσωπο ή να αναφέρεται έμμεσα όπως π.χ. Ο Εκπρόσωπος Τύπου της Δυνάμεως).

6-5

(2) Πληροφορίες από έρευνα (Background): Πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προερχόμενες από την προσωπική έρευνα κάποιου δημοσιογράφου, και οι οποίες εξασφαλίζουν ότι το θέμα παρουσιάζεται με τις σωστές του διαστάσεις. Αυτές οι πληροφορίες δίνονται χωρίς να γίνεται κάποια αναφορά οποιουδήποτε είδους. (3) Ανεπίσημες Πληροφορίες (Off the record): Πληροφορίες οι οποίες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν πουθενά. (Χρησιμοποιείται μόνο από υψηλόβαθμους αξιωματικούς για να εξηγήσουν σύνθετες καταστάσεις, γεγονότα ή για να αποφύγουν ανακρίβειες). 18. Το προσωπικό του Γραφείου Ενημέρωσης μπορεί να παρέχει ειδική πληροφόρηση σε έμπιστους και γνωστούς εκπροσώπους ΜΜΕ, υπό την προϋπόθεση ότι αυτή θα δημοσιευθεί την κατάλληλη χρονική στιγμή (news embargo). Τέτοιος χρονικός περιορισμός ειδήσεων θα γίνεται σπανίως και μόνο με την έγκριση του διευθυντή του Γραφείου. Το Γραφείο Ενημέρωσης θα φροντίζει ώστε οι ανταποκριτές που λαμβάνουν τέτοιου είδους πληροφόρηση να καταλαβαίνουν πλήρως τον χρονικό περιορισμό της είδησης. 19. Η "Ασφάλεια στην πηγή" χρησιμεύει στο να εξασφαλίσει ότι καμιά πληροφορία η οποία θέτει σε κίνδυνο τυχόν επιχειρήσεις-δραστηριότητες ή την ασφάλεια των στρατιωτικών τμημάτων δε θα διαρρεύσει. Με το σκεπτικό αυτό όλοι όσοι έρχονται σε επαφή με δημοσιογράφους είναι υπεύθυνοι στο να εξασφαλίσουν ότι καμιά διαβαθμισμένη πληροφορία δε θα δημοσιοποιηθεί. 20. Αν και θα ζητηθεί από τους ανταποκριτές να συμφωνήσουν με τους βασικούς κανόνες, η προσωπική αντίληψη για τα "ευαίσθητα" θέματα, θα πρέπει να κυριαρχεί συνεχώς. Αυτή η οδηγία αφορά και τους φωτογράφους που θα πρέπει να τους ζητηθεί να μη φωτογραφίζουν διαβαθμισμένες περιοχές ή εγκαταστάσεις. 21. Κάθε στρατιωτική δραστηριότητα απαιτεί μια προσεκτική εκτίμηση πληροφοριών για να προσδιοριστούν οι πληροφορίες εκείνες που θα απο-δεσμευτούν. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΥΠΟΥ (ΚΕΤ) 22. Ένα ΚΕΤ δημιουργείται από τον Στρατιωτικό Διοικητή στην περιοχή των επιχειρήσεων, αναλόγως της έκτασης αυτών, για να υποστηρίξει-υποβοηθήσει τα ΜΜΕ κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων CIMIC. Για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται η ολοκληρωμένη συνδρομή του εκπαιδευμένου προσωπικού Ενημέρωσης Τύπου, το οποίο θα είναι σε στενή και συνεχή συνεργασία με το αντίστοιχο Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου (ΓΕΤ) και η ύπαρξη κατάλληλου εξοπλισμού, μεταφορικών μέσων και των αναγκαίων ηλεκτρονικών μέσων. Το κάθε Κέντρο έχει τις δικές του απαιτήσεις βασισμένες στην τοποθεσία και το ενδιαφέρον των ΜΜΕ. Κάποια χαρακτηριστικά είναι βεβαίως κοινά σε όλα τα Κέντρα. Παρακάτω αναφέρονται οι γενικές αυτές απαιτήσεις αλλά και οι τυχόν ειδικές που μπορεί να υπάρξουν. 23. Τα Κέντρα πρέπει να είναι έτσι διαρθρωμένα ώστε να επιτελούν αποτελεσματικά τις παρακάτω λειτουργίες: α. Διοίκηση υπαγομένου σε αυτά προσωπικού.

6-6

β. Διαχείριση προσωπικού και μέσων. γ. Υποστήριξη των ΜΜΕ. δ. Σχεδίαση. ε. Συνεργασία με άλλους φορείς. στ. Εσωτερική πληροφόρηση. 24. Μία μεγάλη δραστηριότητα όπως αυτή της CIMIC, μπορεί να απαιτήσει την περαιτέρω υποδιαίρεση των παραπάνω λειτουργιών, ενώ αντιθέτως μια μικρή δραστηριότητα μπορεί να ενοποιήσει κάποιες λειτουργίες. Ένα Κέντρο θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα εξής τμήματα: α. Τμήμα Διοίκησης Είναι υπεύθυνο για τη συνολική Διοίκηση και έλεγχο όλων των ενεργειών και λειτουργιών του Κέντρου. β. Τμήμα Επιχειρήσεων και Σχεδίων Είναι υπεύθυνο για την πρόβλεψη των απαιτήσεων καθώς και τη σχεδίαση – συντονισμό των επιχειρήσεων Ενημέρωσης Τύπου και του ΚΕΤ. Κατά την εκτέλεση των επιχειρήσεων αυτών αναπτύσσει συνεργασία με τα προϊστάμενα, υφιστάμενα και γειτονικά Στρατηγεία, Σχηματισμούς ή φορείς. γ. Τμήμα Χειρισμού των ΜΜΕ Το τμήμα αυτό είναι υπεύθυνο για την άμεση επαφή με τα ΜΜΕ, τη λειτουργία της αίθουσας συνέντευξης τύπου, την απόκριση σε διάφορα ερωτήματα - αιτήματα, τη συνοδεία των ΜΜΕ και τη συνεργασία με άλλους φορείς. δ. Τμήμα εσωτερικής πληροφόρησης –παραγωγής Είναι υπεύθυνο για την παραγωγή όλου του υλικού υποστήριξης που απαιτείται από το Κέντρο, συμπεριλαμβανομένων της φωτογραφικής και τηλεοπτικής υποστήριξης. ε. Τμήμα Διαχείρισης Προσωπικού και Μέσων Είναι υπεύθυνο για τη Διοικητική υποστήριξη των μελών του Κέντρου αλλά και των εκπροσώπων των ΜΜΕ που συνεργάζονται με το Κέντρο.

6-7

ΣΕΛΙΔΑ ΣΚΟΠΙΜΑ ΚΕΝΗ

6-8

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7Ο

ΟΡΙΣΜΟΙ-ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ

ΟΡΙΣΜΟΙ Επιχειρησιακή Διοίκηση : Είναι η εξουσία ενός Διοικητή να αναθέτει αποστολές και έργα στους υφισταμένους / υποτεταγμένους του Διοικητές, να αναπτύσσει Μονάδες, να αναδιαθέτει δυνάμεις και να διατηρεί ή να εκχωρεί τον επιχειρησιακό έλεγχο, τη τακτική Διοίκηση ή το τακτικό έλεγχο αυτών. Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης: Είναι κάθε αιφνίδια κατάσταση που προκαλείται από φυσικά ή άλλα γεγονότα τεχνολογικά ή πολεμικά και έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ή την απειλή δημιουργίας εκτεταμένων απωλειών, ζημιών και καταστροφών στο έμψυχο και άψυχο δυναμικό της Χώρας ή την παρακώλυση και διατάραξη της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της Χώρας. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ): Εθελοντικοί πολιτικά ουδέτεροι, οργανισμοί μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα οι οποίοι δραστηριοποιούνται με οικονομική υποστήριξη συνήθως από τα κράτη προέλευσης τους σε κάποιο από τα πεδία αρμοδιοτήτων: ανθρωπιστική βοήθεια, υγειονομική περίθαλψη, ανοικοδόμηση, εκπαίδευση, επιστήμες τέχνες και χρηματοδότηση προγραμμάτων. Έχουν η κάθε μία υψηλή εξειδίκευση στο πεδίο της και το δικό της καταστατικό χάρτη που περιγράφει την αποστολή της. Πολιτικές Δυνάμεις: Είναι οι Κρατικές Αρχές και Υπηρεσίες, τα Σώματα Ασφαλείας (ΣΑ), τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου, οι Οργανισμοί και πάσης φύσεως Επιχειρήσεις Δημόσιες και ιδιωτικές και γενικά όλο το έμψυχο μη ένοπλο και άψυχο δυναμικό της Χώρας. Πολιτική Άμυνα: Είναι η οργάνωση, καθοδήγηση και κινητοποίηση των Πολιτικών δυνάμεων της Χώρας για την προστασία της από κάθε είδους εχθρικές προσβολές και την αντιμετώπιση κάθε είδους καταστροφών ιδίως στον πολιτικό τομέα. Πολιτική Κινητοποίηση (Γενική ή Μερική): Είναι η μετάπτωση των Πολιτικών δυνάμεων από την κατάσταση της ειρήνης στην πολεμική ή στην κατάσταση εκτάκτων αναγκών σε περίοδο ειρήνης. Διακρίνεται σε Γενική ή Μερική. Πολιτική Σχεδίαση Εκτάκτου Ανάγκης: Η σχεδίαση και ο προγραμματισμός ο αναφερόμενος στην οργάνωση, προπαρασκευή και κινητοποίηση των Πολιτικών Δυνάμεων, προς επιβίωση στον πόλεμο και συμβολή αυτών στην Εθνική Άμυνα, που εξασφαλίζεται με την Πολιτική Κινητοποίηση και την Πολιτική Άμυνα. Πολιτικοστρατιωτική Συνεργασία: α. CIMIC : Η συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ στρατιωτικών και πολιτικών αρχών συμπεριλαμβανομένου του τοπικού πληθυσμού καθώς και

7-1

Κυβερνητικών και μη οργανώσεων (IO’s και ΝGO’ς) σε εθνικό ή συμμαχικό πλαίσιο, για την υποστήριξη της αποστολής του επιχειρησιακού Διοικητή. β. Ευρύτερη στρατιωτική υποστήριξη του πολιτικού περιβάλλοντος πέραν του CIMIC, κατά την οποία η συνεργασία και η παροχή συμβουλών από πλευράς των Ενόπλων Δυνάμεων πιθανώς να ζητηθεί. Πολιτική Προστασία : Ο σχεδιασμός, η πρόληψη, η υλική και ψυχολογική προπαρασκευή και κινητοποίηση των δυνάμεων και μέσων της χώρας, που αποβλέπει στην προστασία των πολιτών, στη διαφύλαξη των κάθε είδους αγαθών υλικών και πλουτοπαραγωγικών πηγών, εγκαταστάσεων και μνημείων της χώρας, καθώς και στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στις περιπτώσεις αναγκών που προκαλούνται από φυσικές, τεχνολογικές, ή άλλες καταστροφές. Προπαγάνδα : Κάθε πληροφορία, ιδέες, δόγματα ή ειδικές παροτρύνσεις που διοχετεύονται για να επηρεάσουν τη γνώμη, τα συναισθήματα, τις στάσεις ή τη συμπεριφορά μιας οποιασδήποτε καθορισμένης ομάδας προς όφελος του ενεργούντος αυτήν είτε έμμεσα είτε άμεσα. Συστήματα Διοίκησης και Ελέγχου: Σύνολο μέσων , μεθόδων και διαδικασιών και, εάν είναι απαραίτητο, προσωπικού που υποστηρίζουν τους Διοικητές και τα Επιτελεία τους στην άσκηση της Διοίκησης και του ελέγχου των δυνάμεων. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Ο όρος είναι γενικός και περιλαμβάνει συστήματα Επικοινωνιών, Πληροφορικής, Επιτήρησης (AWACS, RADARS, UAV`s) και Κέντρα Επιχειρήσεων-Σταθμούς Διοικήσεως. Σύστημα επικοινωνιών (Communication System): Συνδυασμός μέσων, μεθόδων , διαδικασιών, αν είναι απαραίτητο και προσωπικού, οργανωμένων έτσι ώστε να επιτρέπουν τη διακίνηση πάσης φύσεως πληροφοριών (φωνή εικόνα, δεδομένα), μορφοποιημένων η μη(διαταγές τυποποιημένες αναφορές, εντολές). Συστήματα Πληροφορικής (Ιformation System): Είναι σύνολο από μέσα, μεθόδους και διαδικασίες και εάν απαιτείται και προσωπικό, οργανωμένα κατά τρόπο που να εκπληρώνουν τη λειτουργία της πληροφοριακής επεξεργασίας.

7-2

ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΑΛΣ : Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος ΑΝΣΚ : Αντικειμενικός Σκοπός ΓΓΠΠ : Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας ΔΕΣ : Δίκαιο Ενόπλων Συγκρούσεων ΔΙΠΑΜ : Διεύθυνση Παλλαϊκής Άμυνας ΕΕ : Ευρωπαϊκή Ένωση ΕΕΤΤ : Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων ΕΘΣΥΣΥ : Εθνικό σύστημα συναγερμού ΕΘΣΣ : Εθνική Στρατιωτική Στρατηγική EKΣΕΔ : Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης ΕΛΑΣ : Ελληνική Αστυνομία ΕΣΧΚ : Εθνικό Σύστημα Χειρισμού Κρίσεων ΕΥΕ : Επιχειρήσεις Υποστήριξης της Ειρήνης ΕΥΠ : Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών ΗΕ : Ηνωμένα Έθνη Η/ΜΦ : Ηλεκτρομαγνητικό Φάσμα ΚΕΤ : Κέντρο Ενημέρωσης, Τύπου ΓΕΤ : Γραφείο Ενημέρωσης Τύπου KEΠΠΑ : Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας ΚΥΣΕΑ : Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας ΛΣ : Λιμενικό Σώμα ΜΚΟ : Μη κυβερνητικές οργανώσεις ΜΜΕ : Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ΝΑ : Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση ΝΔ : Νομοθετικό Διάταγμα ΟΤΑ : Οργανισμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΠΑΜ : Παλλαϊκή Άμυνα ΠΕΑ : Πολιτική Εθνικής Άμυνας ΠΣΕΑ : Πολιτική Σχεδίαση Εκτάκτου Ανάγκης ΠΣ : Πυροσβεστικό Σώμα ΠΣΣ : Πολιτικοστρατιωτική Συνεργασία ΣΑ : Στρατιωτική Αντιπροσωπεία ΣΔΕ : Σύστημα Διοίκησης και Ελέγχου ΣΧΚ : Σύστημα Χειρισμού Κρίσεων ΥΔΤ : Υπουργείο Δημόσιας Τάξης ΥΕΝ : Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας ΥΠΑ : Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας ΥΠΕΘΑ : Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ΥΠΕΞ : Υπουργείο Εξωτερικών ΥΠΕΣΔΔΑ : Υπουργείο Εσωτερικών και Δημοσίας Διοίκησης και Αποκέντρωσης ΥΦΕ : Υποστήριξη Φιλοξενούντος Έθνους ΨΕ : Ψυχολογικές Επιχειρήσεις ΨΕΥΕ : Ψυχολογικές Επιχειρήσεις Υποστήριξης της Ειρήνης

7-3

ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ ΑΓΓΛΙΚΩΝ ΟΡΩΝ CIS : Communication information System CIMIC : Civil Military Cooperation CIMIC CO : CIMIC Cooperation CPC : The Civil Protection Committee CS : Communication System C2 System : Command and Control system DOC : Document EUMC : European Military Cooperation EADRCC : Euro Atlantic Disaster Relief Coordination Center FIR : Flight Information Region GOEWDS : Group of Experts of Warning and Detection System HNS : Host Nation Support HN : Host Nation HQ : Head Quarter ICAO : International Civil Aviation Organization IO : International Organizations IMO : International Maritime Organization MIC :Monitoring Information Center MOU : Memorandum of Understanding NATO : North Atlantic Treaty Organization NGO : Non – governmental Organizations NRF : NATO Response Forces OSCE : Organization for Security and Co-operation in Europe ROE : Rules of Engagement SCEPC : Senior Civil Emergency Planning Committee TA : Technical Agreement TOR : Terms of Reference UN : United Nations UNOCHA : United Nations Office for the Co-ordination of Humanitarian Affairs UNHCR : United Nations High Commission for Refugees WFP : World Food Programme IOM : International Organization for Migration

7-4