CHRISTOPHER MARLOW.rtf

3
CHRISTOPHER MARLOWE Γεννήθηκε στην Αγγλία το 1564, ήταν παιδί ενός παπουτσή αλλά σπούδασε στο Καίµπριτζ και εικάζεται ότι από φοιτητής ακόµα ήταν κατάσκοπος της κυβέρνησης στους Αγγλους καθολικούς της Ευρώπης. 'Ηταν Άγγλος θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, ηθοποιός και μεταφραστής, ο σπουδαιότερος πρόδρομος του Σαίξπηρ στην αγγλική δραματουργία, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε την εποχή των Ελισαβετιανών χρόνων. Ένα από τα σημαντικά επιτεύγματα του Μάρλοου ήταν ότι καθιέρωσε τον ανομοιοκατάληκτο στίχο στη δραματική ποίηση.Μάλιστα, ο Μάρλοου είναι ο πρώτος που χρησιμοποίησε ανομοιοκαταληξία στο δράμα και ο Σαίξπηρ ακολούθησε το παράδειγμά του σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία. Για τον χαρακτήρα του λέγεται ότι ο Μάρλοου ήταν αρκετά οξύθυμος , θύμωνε εύκολα έχανε την ψυχραιμία του και αποκτούσε συνεχώς εχθρούς. Αναφέρεται ότι πέρασε δύο εβδομάδες κρατούμενος στις φυλακές του Newgate το 1589 όταν συνελήφθη για δολοφονία παρά το γεγονός ότι αργότερα αθωώθηκε, ενώ μια ποικιλία εγκλημάτων στρέφονταν γύρω από το όνομά του ξεκινώντας από το ότι ήταν αιρετικός μέχρι το ότι είχε ομοφυλοφιλικές τάσεις. Ωστόσο, οι άγνωστες διασυνδέσεις του με την κυβέρνηση συχνά φαίνεται ότι τον ξέμπλεκαν κάθε φορά που μια νέα κατηγορία τον προσέγγιζε. Δυστυχώς, για την δραματουργία όπως φαίνεται από το μικρό αριθμό έργων που έχουμε σήμερα στα χέρια μας, ο Μάρλοου συνέθεσε τα έργα του μέσα σε μια εξαετία. Ανάμεσά τους μετά τον Ταμερλάνο που έγραψε σε ηλικία 23 ετών και τις μεταφράσεις του από τις Ελεγείες του Οβίδιου, βρίσκουμε τα έργα: ‘Ο Εβραίος της Μάλτας’, ‘Η τραγική ιστορία του δόκτορα Φάουστους’, ‘Διδώ, η Βασίλισσα της Καρχηδόνας’, ‘Εδουάρδος Β’ και ‘Στη Σφαγή στο Παρίσι’. Τα έργα του κυμαίνονταν από την τραγωδία ως το ιστορικό δράμα αλλά ο Μάρλοου συνέθεσε και εξαιρετική ποίηση όπως εκείνη στο ποίημα ‘Ηρώ και Λέανδρος’, το οποίο εμπνεύστηκε βασιζόμενος στην ελληνική μυθολογία. Αυτό που δυσκόλεψε ιδιαίτερα στην αξιολόγηση των έργων του ήταν η ύπαρξη ελάχιστων καλών αντιγράφων των όσων έγραψε, ενώ επιπλέον, κανένα από τα έργα του δεν είχε δημοσιευθεί ποτέ επίσημα. Η καινοτομία που εισήγαγε στο αγγλικό θέατρο και για την οποία έμεινε ιδιαίτερα γνωστός κατά την ελισαβετιανή εποχή ήταν η επιρροή του στη χρήση του ανομοιοκατάληκτου στίχου στα έργα του. Ο Μάρλοου είχε τεράστια και πολύπλευρη μόρφωση, , ανυπότακτο πνεύμα,,

Transcript of CHRISTOPHER MARLOW.rtf

Page 1: CHRISTOPHER MARLOW.rtf

CHRISTOPHER MARLOWEΓεννήθηκε στην Αγγλία το 1564, ήταν παιδί ενός παπουτσή αλλά σπούδασε στο Καίµπριτζ και εικάζεται ότι από φοιτητής ακόµα ήταν κατάσκοπος της κυβέρνησης στους Αγγλους καθολικούς της Ευρώπης. 'Ηταν Άγγλος θεατρικός συγγραφέας, ποιητής, ηθοποιός και μεταφραστής, ο σπουδαιότερος πρόδρομος του Σαίξπηρ στην αγγλική δραματουργία, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε την εποχή των Ελισαβετιανών χρόνων. Ένα από τα σημαντικά επιτεύγματα του Μάρλοου ήταν ότι καθιέρωσε τον ανομοιοκατάληκτο στίχο στη δραματική ποίηση.Μάλιστα, ο Μάρλοου είναι ο πρώτος που χρησιμοποίησε ανομοιοκαταληξία στο δράμα και ο Σαίξπηρ ακολούθησε το παράδειγμά του σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία.

Για τον χαρακτήρα του λέγεται ότι ο Μάρλοου ήταν αρκετά οξύθυμος , θύμωνε εύκολα έχανε την ψυχραιμία του και αποκτούσε συνεχώς εχθρούς. Αναφέρεται ότι πέρασε δύο εβδομάδες κρατούμενος στις φυλακές του Newgate το 1589 όταν συνελήφθη για δολοφονία παρά το γεγονός ότι αργότερα αθωώθηκε, ενώ μια ποικιλία εγκλημάτων στρέφονταν γύρω από τοόνομά του ξεκινώντας από το ότι ήταν αιρετικός μέχρι το ότι είχε ομοφυλοφιλικές τάσεις. Ωστόσο, οι άγνωστες διασυνδέσεις του με την κυβέρνηση συχνά φαίνεται ότι τον ξέμπλεκαν κάθε φορά που μια νέα κατηγορία τον προσέγγιζε.

Δυστυχώς, για την δραματουργία όπως φαίνεται από το μικρό αριθμό έργων που έχουμε σήμερα στα χέρια μας, ο Μάρλοου συνέθεσε τα έργα του μέσα σε μια εξαετία. Ανάμεσά τους μετά τον Ταμερλάνο που έγραψε σε ηλικία 23 ετών και τις μεταφράσεις του από τις Ελεγείες του Οβίδιου, βρίσκουμε τα έργα: ‘Ο Εβραίος της Μάλτας’, ‘Η τραγική ιστορία του δόκτορα Φάουστους’, ‘Διδώ, η Βασίλισσα της Καρχηδόνας’, ‘Εδουάρδος Β’ και ‘Στη Σφαγή στο Παρίσι’. Τα έργα του κυμαίνονταν από την τραγωδία ως το ιστορικό δράμα αλλά ο Μάρλοου συνέθεσε και εξαιρετική ποίηση όπως εκείνη στο ποίημα ‘Ηρώ και Λέανδρος’, το οποίο εμπνεύστηκε βασιζόμενος στην ελληνική μυθολογία.

Αυτό που δυσκόλεψε ιδιαίτερα στην αξιολόγηση των έργων του ήταν η ύπαρξη ελάχιστων καλών αντιγράφων των όσων έγραψε, ενώ επιπλέον, κανένα από τα έργα του δεν είχε δημοσιευθεί ποτέ επίσημα. Η καινοτομία που εισήγαγε στο αγγλικό θέατρο και για την οποία έμεινε ιδιαίτερα γνωστός κατά την ελισαβετιανή εποχή ήταν η επιρροή του στη χρήση του ανομοιοκατάληκτου στίχου στα έργα του.

Ο Μάρλοου είχε τεράστια και πολύπλευρη μόρφωση, , ανυπότακτο πνεύμα,,

Page 2: CHRISTOPHER MARLOW.rtf

ωστόσο πλήρως αποστασιοποιημένου από τη θρησκευτικότητα. Ταυτόχρονα είχε έντονη την επιθυμία να βλασφημεί κάθε τι που ερχόταν σε αντίθεση με το σύστημα σκέψης του και να καυγαδίζει με τους ανθρώπους που το εξέφραζαν. Ο Τόμας Στερνς Έλιοτ αποκάλεσε τον Μάρλοου ως "τον πιο βαθυστόχαστο, τον πιο βλάσφημο από τους συγχρόνους του" και "το πιο φιλοσοφημένο, αν και ανώριμο, πνεύμα από τους ελισαβετιανούς δραματικούς συγγραφείς".Ο Μάρλοου, και άλλοι, επισηµαίνουν ότι η θρησκεία έχει εφευρεθεί για να εξυπηρετήσει τις πολιτικές σκοπιµότητες πουυπαγορεύονται από την εκάστοτε εξουσία.\

Μέχρι την έλευση του Σαίξπηρ ο Μάρλοου κατείχε ηγετική θέση στη σκηνή της Βρετανίας ενώ οι βικτωριανοί τον θεωρούσαν λυρικό και επιδεικτικό ποιητή περισσότερο και λιγότερο θεατρικό συγγραφέα. Τον 20ο αιώνα ώς και τις μέρες μας το κύρος του Μάρλοου ως θεατρικού συγγραφέα αποκαταστάθηκε πλήρως και τα έργα του παίζονται πολλάκις και με μεγάλη επιτυχία.Τέλος ο Μάρλοου θεωρείται ως ένας από τους συγγραφείς ορισμένων έργων του Σαίξπηρ σύμφωνα με μελέτη του ιστορικού της τέχνης Τζέιμς Σαπίρο.

Ο θάνατος του Μάρλοου το 1593 καλύπτεται από ένα πέπλο μυστηρίου καθώς η ζωή του ήταν γεμάτη από αντιθέσεις και άγνωστες διασυνδέσεις. Η πιο μακροχρόνια και αποδεκτή εκδοχή είναι ότι ο ίδιος και ένας φίλος του, ο Ingram Frizer αφού δείπνησαν σε μια ταβέρνα στο Deptford, άρχισαν να μαλώνουν για το ποιος θα πλήρωνε τον λογαριασμό. Η λογομαχία κλιμακώθηκε και οι δύο άντρες πιάστηκαν στα χέρια. Επάνω στην πάλη ο Μάρλοου λέγεται πως τράβηξε το μαχαίρι του Frizer και του επιτέθηκε. Ωστόσο, ο Frizer κατάφερε να τον αποφύγει και προσπαθώντας να αμυνθεί τον τραυμάτισε θανάσιμα στο μάτι.

Η αλήθεια όμως μπορεί να απέχει από αυτή την εκδοχή καθώς μια εβδομάδα πριν τον θάνατό του, ο Μάρλοου είχε κατηγορηθεί ως άθεος και αιρετικός. Μάλιστα, είχε εκδοθεί και ένταλμα για τη σύλληψή του αλλά ο θάνατος τον πρόλαβε ή τουλάχιστον έτσι άφησαν να εννοηθεί. Σύµφωνα µε τη µαρτυρία του Τόµας Κύντ, σηµαντικού Ελισαβετιανού δραµατουργού και συγκατοίκο υτου Μάρλοου, ο τελευταίος είχε στη κατοχή του γραπτά όπου ισχυριζόταν ότι οΧριστός δεν ήταν θεός αλλά άνθρωπος και ότι «η πρωταρχική λειτουργία τηςθρησκείας ήταν µόνον να επιβάλλει στους ανθρώπους το φόβο».

Σύμφωνα με κάποιες άλλες θεωρίες εκείνη τη νύχτα ο Μάρλοου συνοδευόταναπό μερικούς που είχαν στενές επαφές με τον αρχικατάσκοπο της Ελισάβετ Francis Walsingham, ο οποίος θέλοντας να βάλει τέλος στην ειδική μεταχείριση που απολάμβανε ο Μάρλοου από το Συμβούλιο της Βασίλισσας, αφήνεται να εννοηθεί ότι μπορεί να σχεδίασε και τη φιλονικία που εξελίχτηκεστην ταβέρνα και κόστισε τη ζωή του συγγραφέα.

Page 3: CHRISTOPHER MARLOW.rtf

Τέλος, ακόμα πιο τραβηγμένες θεωρίες αναφέρουν ότι η δολοφονία του Μάρλοου σκηνοθετήθηκε και έπειτα ο συγγραφέας απομονώθηκε σε κάποια περιοχή της Αγγλίας, όπου μάλιστα λέγεται από ορισμένους ότι έγραψε και μερικά από τα έργα του Σαίξπηρ όπως το ‘Όπως Αγαπάτε’ και αυτό μάλλον διότι ο Σαίξπηρ κάνει αναφορά στο πρόσωπό του όπως και στον Άμλετ και στην Τρικυμία.

Η αλήθεια πάντως παραμένει ότι ο Μάρλοου υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ποιητές και συγγραφείς της Ελισαβετιανής εποχής του οποίου η λογοτεχνική αξία αναγνωρίστηκε ευρέως από τον 20ο αιώνα μέχρι σήμερα.

Ο βίαιος θάνατος του βλάσφηµου, οµοφυλόφιλου και έκλυτου Μάρλοου ερµηνεύετηκε από κάποιους συγχρόνους του ως «καθαρό σηµάδι θείας δίκης», τιµωρία εκ Θεού.

Επιρροές σε άλλους συγγραφείς

Ο Μάρλοου επηρέασε διάφορους συγγραφείς όπως τον Τζων Μάρστον (John Marston), τον Μάικλ Ντρέυτον (Michael Drayton) και τον Τζωρτζ Πηλ (George Peele). O Ουίλιαμ Σαίξπηρ τον μνημονεύει στο έργο "Όπως αγαπάτε"(As You Like It) στο έργο "Άμλετ" στον μονόλογο του Πύρρου και στο έργο "Τρικυμία". Είναι πιθανό επίσης ότι ο Σαίξπηρ, όταν έγραψε το "Ο Φοίνικας και η χελώνα" είχε υπόψιν του κάποια μετάφραση του Οβιδίου από τον Μάρλοου.