ALTI SİGMA 6σkisi.deu.edu.tr/murat.tanik/six sigma.pdf · • her ay 1 saat içtiğiniz suyun...

Prof.Dr. Ali Şen, Dr. İpek Deveci Kocakoç 1

6σALTI SİGMAALTI SİGMA


Kapsam

• 6 Sigmaya neden gerek var?• Kısa tarihçesi• Sigma nedir?• 6 Sigma nedir?• Değişkenliğin azaltılması• Sigma seviyeleri• Problem çözümüne 6 Sigma yaklaşımı• 6 Sigma örgütlenmesi


Sizce yeterince iyi ne demek ?

Zamanın %99.9 unda doğru şeyler yapan insanlar kendilerini iyi hissederler.

Bu yeterince iyi!!


… belki de değil!

Bu, bir çok durum için uygun olabilir, fakat %0.1

hatanın kabul edilemeyeceği durumlar vardır:


% 0.1 hatayla karşılaşacağımız bazı oranlar:

• her ay 1 saat içtiğiniz suyun güvenli olmadığını

• her gün, 50 tane yeni doğan bebeğin doktorun hatası nedeniyle düştüğünü

• Kalbinizin her yıl 32.000 kez normal atmadığını

• Her hafta yaklaşık 10 dk. telefon hizmetinin olmadığını düşünün.

Bunlar Sizce yeterince iyi mi?!!


Altı sigmanın rakamsal hedefi

her ne iş yapılıyorsa -ki, bu araç üretimi veya sipariş alımı olabilir-

her milyon fırsatta 3.4’ten daha az hata yapıyor olmaktır.

Diğer bir deyişle yaptığınız işte % 99.9996 oranında hatasız çıktı elde ediyor olmanız demektir.


ilk yaratıcısı Motorola

- 1960:Altı Sigma kalite girişimlerine başlanmıştır

- 1980:Altı Sigma süreçlerinin uygulanmasına

öncülük etmiştir

Altı Sigmanın Gelişimi


…

İlk kez 1982 de, Motorola’da üretime yönelik bir kalite geliştirme programında, kalite maliyetlerini yarıya düşürmek amacıyla uygulanmıştır.


Motorola’dan sonraki ilk Altı Sigma uygulayıcıları

GE

Texas Instruments

Allied Signal

Eastman Kodak

Borg-Warner Auto.

Navistar Inter.

Siebe

GenCorp

Bombardier

Black&Decker

ABB&Polaroid


Türkiye’deki Altı Sigma Uygulayıcıları

Arçelik A.Ş. AkplasASELSANTEI-TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş.Alfa Kazan Sanayii A.Ş.Borusan HoldingÇimtaşTebaBOSVitraSasaFord OtosanSun MicroSystems Bilgisayar Sistemleri Ltd.Şti. ....


Altı Sigma Felsefesi

BilimBilim

ZanaatZanaat

SanatSanat

SihirSihir

Altı

Sigm

aNeyi bilmediğimizi bilmeyiz.

Eğer ölçemezsek, gerçekte pek bir şey bilemeyiz.

Eğer pek bir şey bilmiyorsak kontrol edemeyiz.

Eğer kontrol edemezsek, işimiz şansa kalmıştır.


Altı sigma

süreçleri ölçüp, analiz ederek, daha sonra da iyileştirip, bunun sürdürülebilir hale gelmesini sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir metodolojidir.


Sigma (σ)

Yunan alfabesinin 18. harfi, aynı zamanda standart sapma ile değişkenliğin simgesidir


-7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7

Sigma Nedir?

Sigma = σ = Sapma( Varyansın karekökü )

Sigma ekseni

σ =

ortalama

68.27 %

95.45 %

99.73 %

99.9937 %

99.999943 %

99.9999998 %

697672 kusur

3.4 kusur

+ / - 1σ arasında

+ / - 2σ arasında

+ / - 3σ arasında

+ / - 4σ arasında

+ / - 5σ arasında

+ / - 6σ arasında

233 kusur

6210 kusur

66807 kusur

308537 kusur

1)( 2

−−

= ∑n

xxiw

σBir süreçteki merkezden kaymalar, standart sapmalarla veya sigma ile ölçülür.

1 milyon hata olasılığında;


6σ ise,

- İddialı bir hedef ile yola çıkan,

- çok güçlü bir felsefeye dayanan,

- müşteri sadakatini ve şirket

karlılığını esas alan,

- bunun başarılı olması için de en

modern yönetim ve istatistik araçları

ile donatılmış

bir sistemdir.


Altı Sigma Bir…

• Ölçüt• Vizyon• Felsefe• Metot• Araç• Sembol• Amaç• Değer dir.


Neden ihtiyaç vardır?

Çünkü;

3 sigma seviyesinde üretim yapan bir çok şirket, ürettiği her milyon parçada 66.000 kusurlu parça oluşmasından dolayı, toplam gelirlerinin yaklaşık %25 ‘ini kaybetmektedirler.


6 sigma ile1.8 saniye bozuk yayın

yapıyor

%99 ile1.68 saati bozuk yayın yapıyor

Her hafta TV yayınının

6 sigma ile0.018 ay dengelenemiyor

%99 ile60 ay dengelenemiyor

Her 500 yıllık ay sonu kapanışlarından

6 sigma ile<2 çöküyor

%99 ile4100’ü çöküyor

Yeniden başlatılan her 500.000 bilgisayardan

6 sigma ile1 kayıp

%99 ile3000 kayıp

Gönderilen her 300.000 mektuptan

%99 kaliteye (3 sigma) karşı 6 sigma performansı


Farklı bakış açıları

İş dünyasına göre;

Ürün ve süreçleri en iyi şekilde yapmak için, mühendislerin ve istatistikçilerin kullandığı ileri düzey bir tekniktir.


Aslında Altı Sigma;

İşletmenin başarıyı yakalaması, devam ettirmesi

ve arttırması için kapsamlı ve esnek bir

sistemdir.


Altı Sigma ile amaçlanan

Müşteri için neyin önemli olduğunu bilmek;

Kusurları azaltmak;

Hedef etrafında odaklanmak;

Değişkenliği azaltmak.

?


Kazançlar ağacı

Yerdeki elmalar (3σ)

Ortadaki elmalar (4σ)

En tatlı elmalar (5σ)


Örnek:

Amaç : İşe her gün vaktinde gitmekKarar: İşe gidiş sürecini hesaplamakVarsayımlar:

-Her gün evden çıkış 8:12-‘Vaktinde’ demek işe 8:30 da varmak anlamınagelmektedir. 2 dakika erken veya geç olabilir.-İşe varmak için hedef süre: 18 dakika

Yöntem:her iş günü evden işe varıncaya kadar geçen sürenin tutulması.


12 14 16 18 20 22 24Dakika

0

5

10

15

20

25

30Fr

ekan

s

Mean = 17,9061Std. Dev. = 2,71686N = 100

İlk verilere göre bulgular

ASL=16 USL=20

Hedef =18Hedef =18

20.7 dk(+1σ)

15.3 dk(-1σ)

100 günün %68’i bu aralıkta…

Standart sapma =sigma=2.7 dk.


• Ortalama varış süresi: 18 dakika (mükemmel!!)• Fakat varış süreleri çok değişken, çok sayıda erken ve

geç varışlar var.(Bu kesinlikle iyi değil)

Değişkenliğin azaltılması gerek!!


Sürecin varyasyonunu azaltmak için yapılabilecekler

• Aracı kontrol ettirerek bakımının yaptırılması; böylece daha hızlı gitmesi sağlanabilir.

• Sabahları dinlemekten hoşlandığınız şarkıyı park yerinde oturarak bir kez daha dinlememek için kendinizi disipline edebilirsiniz,

• Alternatif yollar belirleyebilirsiniz,• …


İyileştirme yapıldıktan sonra alınan verilerin sonuçları

10 12 14 16 18 20 22 24Dakika

0

2

4

6

8

10

12

14

Frek

ans

Mean = 18,0157Std. Dev. = 0,35061N = 100

ASL=16 USL=20

Hedef =18

18.33 dk(+1σ)

17.67 dk(-1σ)

6σ=6*0.33=1.98 6σ=6*0.33=1.98 dkdk

Standart sapma =sigma=0.33 dk.

19.98 dk(+6σ)

16.02 dk

( 6 )

12 14 16 18 20 22 24Dakika

0

5

10

15

20

25

30

Frek

ans

Mean = 17,9061Std. Dev. = 2,71686N = 100


Ortalama varış süresi: 18 dakika (mükemmel!!!)standart sapma 2.7’den .33’e düştü

Bu azalış, değişim aralığı tutarlı bir şekilde sürdürülürse

(yani varış sürecinin kontrolü iyi yapılırsa) işe 16

dakikadan az, 20 dakikadan fazla sürede varma şansının

sıfıra yaklaşacağı anlamına gelmektedir.

Bu 6 sigma performansıdır!


6 σ

Ust Spesifikasyon Limiti(USL)

Alt Spesifikasyon Limiti(ASL)

ASL USL

Milyonda 3.4 hata

ortalama

ortalama


Neye ihtiyaç var?

LSL USL

Hedeften uzak, az değişken

LSL USL

Hedefte, çok değişken

LSL USL

Hedefte, az değişken


Strateji?

• Karakterize et

• Optimize et

• Geliştir

USL

T

ASL

USL

T

ASL

T

USLASL

USL’ASL’


Altı Sigmanın Temel Ölçütü: DPMO

• Opportunity (Durum): Müşteri isteklerinin tam olarak karşılanması için ürün/hizmetin uyması gereken kritik özellikler

• Defect (kusur): Müşteri isteklerinin karşılanması için uyulması gereken kritik özelliklerden sapma

DPMO (Defects per Million Opportunities):Milyon Durumda Kusur Miktarı

• bir ürün ya da süreçte hatanın ortaya çıkabileceği her 1 milyon durumdan kaç tanesinde kusur oluştuğunu

gösterir


Altı Sigmanın Temel Ölçütü: DPMO

Kusur sayısı

Birim ürün başına

kusur durumu sayısıX Ürün sayısı

X 1.000.000DPMO =

DPMO: Defects Per Million Opportunities

: Milyon durumda kusur miktarı


23

456

σσDPMO

Defects per Million opportunitiesMilyon durumda kusur sayısı

DPMODefects per Million opportunities

Milyon durumda kusur sayısı

308,53766,8076,210

2333.4

1 697,672

.


Örneğin;Sipariş Alma Süreci• Müşteri adının hatalı girilmesi• Fatura adresinin hatalı girilmesi• Kart numarasının hatalı girilmesi• Son kullanım tarihinin hatalı girilmesi• Sipariş edilen ürünün hatalı girilmesi• Sipariş edilen miktarın hatalı girilmesi

Rasgele yapılan bir örneklemede 2459 siparişte toplam 722 adet hata gerçekleşmiş ise:

Kusur sayısı

Birim ürün başına

durum sayısıX Ürün sayısı

X 1.000.000DPMO =

722 hata

2459 sipariş x 6 durum/sipariş

X 1.000.000 = 48,936 = 3.1σDPMO =


6 sigma

• Teknik açıdan,

proses varyansı (değişkenliği)

• Yönetim veya müşteri açısından

kalite standartları

milyonda kusur


İyileştir

GÜNLÜKPROBLEM

Tanımla Ölç

Kontrol

Problem Çözümü Altı Sigma Yaklaşımı

Analiz etİSTATİSTİKSELÇÖZÜM

İSTATİSTİKSELPROBLEM

PRATİK ÇÖZÜM


DMAIC Yaklaşımı

PLANLA

UYGULA

KONTROL ET

ÖNLEM AL

Tanımlama

Define

Ölçme

Measure

Analiz

Analyzeİyileştirme

Improve

Kontrol

Control


Define - Tanımla – Problemin kaynağı nedir?

Measure - Ölç – Sürecin yeterliliği ne seviyededir?

Analyse - Çözümle – Hatalar nerede ve ne zaman oluşur?

Improve - İyileştir – Süreç yeterliliği nasıl Altı Sigma olabilir?

Control - Kontrol Et – Kazancın sürekli olması için nasıl bir kontrol sağlanmalıdır?

Kontrol Aşaması

İyileştirme Aşaması

Analiz Aşaması

Ölçme Aşaması

Tanımlama Aşaması

DMAIC Yaklaşımı


TanımlamaBeyin fırtınası Balık kılçığı Pareto Analizi

Süreç Analizi–SIPOC Müşterinin Sesi - VOC

ÖlçmeTemel İstatistikVeri Toplama

Ölçüm YeterliliğiSüreç Yeterliliği

AnalizHTEAHipotez Testleri

ANOVARegresyon

İyileştirmeDeney TasarımıÇözüm Seçimi

Risk AnaliziPlanlama ve Uygulama

Kontrol ÇizelgeleriSürekli İyileştirme Sistemleri

Tolerans HesaplarıDokümantasyon

Kontrol

DMAIC Yaklaşımı


Başarılı bir 6 sigma uygulamasının bileşenleri

Ölçüt / GöstergelerKıyaslamaZorlayıcı HedeflerMüşteri Gereksinimleri ve

BeklentileriKarakuşaklarPolitikanın YayılımıSüreç YönetimiÖdüllendirme, teşvikÜst Düzey Yöneticilerin Bilgi

DüzeyiÜst Düzey Yöneticilerin

Sadece Katılmakla Kalmayıp, Aktif Biçimde Yer Alması

Sonuçlara Odaklanmış

Görünür İşler

Müşteri Odaklılık

Sistematik Yaklaşım

Stratejilerle Bütünleşik

Projeler

Çalışanlar Arasından En

İyileri

Tanıma veTakdir

Yönetimin Kesin İstek

ve Kararlılığı


6 Sigma Organizasyonundaki Kritik Roller

Sponsor

Şampiyon

Kara Kuşaklar

Yeşil kuşaklar

Proje Takım Üyeleri


Altı Sigma Örgütlenmesi

Kara KuşakKara Kuşak Takım üyesi

Süreç sahibi PaydaşPaydaş

ŞŞampiyonampiyon


…

Şirkette genel müdürden yeni işe başlayan herkese, aynı dili konuşan çalışanların olması ve 6 sigmaya konu olacak soruna eğilecek hazır kişilerin bulunması, tüm şirketin 6 sigmabayrağını başarı ile taşımasını sağlar.


Eğitim

• Eğitim ve insan girdisini geliştirmek üretkenliğin arttırılmasında kritik faktörlerden biridir

• Dış kaynaklardan ya da şirket içinden alınabilir


…

• Bir rehber eşliğinde, şirketin 6 sigma ders içeriği ve müfredatı oluşturulur ve organizasyonel alt yapı desteğini tanımlanır. (kara kuşaklar, yeşil kuşaklar, ...)

• Dışarıdan gelen danışmandan direkt eğitim alacak kişiler belirlenir. Bu kilit kişiler, her bölümden seçilebilir. Herbiri 6 sigma stratejisini anlayıp, uygulayabilecek birikime sahip kişiler olmasına dikkat edilmelidir. Örneğin, mühendisler, istatistikçiler, teknik elemanlar, vb.


…

• Sınıf içi eğitimleri unutun!! Sonuçlara odaklanın

Öğrenilenlerin uygulaması yapılmadığı takdirde %90’nı 48 saat içinde unutulurlar

2 saatlik iş başında uygulamalı eğitim!!


Genel Olarak

Ders içerikleri


Tanımlama/ölçme aşamasında

• 6 sigmaya genel bakış• süreç haritalama• veri toplama• risk yönetimi• takım ve liderlik becerileri• süreç ölçütleri (birim tanımı, veri tipleri, olasılık dağılımları)• süreç performansı (ilk hasılat, parça başına kusurlar, iş kusurları,

uzun dönem)• sınıf uygulamaları• PC tabanlı istatistik araçlarına giriş


Analiz aşamasında

• Tanımlama/ ölçmeye genel bakış• Grafiksel yöntemler• Kalite araçları • Sabit operasyonlar• Hipotez testleri• Grup dinamikleri• Benchmarking• İleri düzey tasarım • Basit doğrusal regresyon• Çoklu regresyon• İkili lojistik regresyon


İyileştirme/Kontrol Aşamasında

• Tanımlama/ölçme/analize genel bakış• Deney tasarımı• Basit tasarım• Ayrıntılı tasarım• Hata nedeni ve etkileri analizi• Simülasyon• Deney tasarımı• Kontrol planları• Hata ispatlama ve kontrol listeleri• SPC • Proje bitirme


…

• Kalite takımlarını unutun!! Sonuçlara odaklanın

Belirsiz amaçlarla bir araya gelen takımlar yerine, müşterileri dolayısıyla karlılığı etkileyen kritik iş problemlerini çözmeye odaklanmak için doğru uzmanları bir araya getiren takımlar oluşturun…


Takım çalışması

• Altı Sigma bir takım çalışmasıdır.– Takımı belirleyin.– Amacı ölçülebilir şekilde belirleyin.– Başlangıç noktanızı bilin. – Takımı Altı Sigma temelleri konusunda eğitin.– Amacı açık bir şekilde yayın.– Takımın en baştan itibaren katılımını sağlayın.


6 sigma proje seçimi

İster iç müşteri isterse dış müşteri olsun,

müşteri ihtiyaçlarıen önemli faktördür.

Faydasının gösterilmediği ve finansal

denetimcilerin imza vermediği bir proje,

tamamlanmış bir proje sayılmaz


Her yere uygulanabilir…

ÜretimÜretim planlamaÜrün geliştirmeMüşteri hizmetleriMuhasebeYeni iş edinme...


Proje seçimi

• Sorunlu bölgelerle ilgili bilgi toplayın

– Veriler gerçek olmalı, rüzgarın yönüne göre değişmemeli.


Proje seçimi

• Veriyi finansal olarak ifade edin

– Sorunun potansiyel maliyeti– Potansiyel kazançlar


ALTI SIGMAPROJE TAAHHÜDÜ

Kaynak Gereksinimleri Genel Bilgi ÇizelgeProje No: Yer Faliyet Tarih

Project Name: Kısım BaşalngıçProje Lideri: D

GB/BB: Amaç MMaster BB: A

Finans Ortağı: IŞampiyon: CTQ C

Takım Üyeleri : Ad Fonksiyon % Zaman Başharf BitişSüreç

Yeterliliği

Date:

Projenin TanımıProje Probleminin Tanımı

Proje amacının tanımı

Projenin genişliği/kısıtlamaları

Projenin amaç ve hedefleri

Proje Planı

Beklenen kazançlar: Zaman çerçevesiParasal kazançlar:

Parasal olmayan kazançlar:

Stratejik kazançlar:

Other Benefits:Paydaş Onayı

Şampiyon Uzman KKAdı Adı

İmza İmzaFonksiyon yöneticisi Kara/Yeşil kuşak

Adı Adıİmza İmza

Finans DiğerAdı Adı

İmza İmza

Tarih


6σ’ nın başarısının,

6σ’ nın yeniliğinden geldiği söylenemez.

6σ’ nın gücü

tüm faktörlerin kombinasyonundan ve bu

faktörlerin birbirlerini destekleme

şekillerinden ileri gelmektedir


Altı Sigma

istatistik ya da matematik değil,

bir yaşam biçimidir…


İstatistiksel Düşünce

• “ Statistical thinking will one day be as necessary forefficient citizenship as the ability to read and write.” H.G. Wells, National Science Board, Overview, Science andEngineering Indicators.

• İstatistiksel düşünce, bir gün, etkin bir yurttaş olabilmek için, okuma-yazma kadar gerekli bir beceri olacak


DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER

☺

ALTI SİGMA 6σkisi.deu.edu.tr/murat.tanik/six sigma.pdf · • her ay 1 saat içtiğiniz suyun...

Documents

Transcript of ALTI SİGMA 6σkisi.deu.edu.tr/murat.tanik/six sigma.pdf · • her ay 1 saat içtiğiniz suyun...