HALAT SEÇİMİ Vincimizde kullandığımız halat tipi aşağıdaki kesit görünüşleri verilen halat tiplerinden 9 nolu halatın şekline uymaktadır.

DIN normlarında verilen halatların kesit şekilleri.

DIN 15020 ’ ye göre en küçük halat çapı : dmin = c * Fsmax

Fs = [ ( 1,1 * G ) / ( z * ηs ) ] = [ ( ( 1,1 * ( GL + Go ) ) / ( z * ηs ) ]

Fs = [ ( ( 1,1 * ( mL + mo ) * g ) / ( z * ηs ) ]

Fs = [ ( ( 1,1 * ( 15000 + 200 ) * 9,81 ) / ( 4 * 0,9 ) ] = 45562 N

ηs = 0,90 halat sisteminin verimi için kabul edilen değer.

c = Tablo 2.1. ’ de , tahrik grubu 3m , normal transport ve dönmeyen tel halatlar için

c = 0,106 mm / ( N )1/2 olarak okunur.

c katsayısı.

dmin = 0,106 * ( 45562 )1/2 = 22,62 mm bulunur.

dmin = 22,62 mm değeri bulunur fakat bu değerin vinçte kullanılan kesit şekline bağlı olarak standartlarda belirtilen değerlerden birine uygun

olarak kullanılması gerekmektedir.

Bu değerde 6x19 Standart ve ( DIN 3060 , TS 1918 / 10 ) ’ a göre Tablo 2.2. ’ den halat çapının d = 22 mm olması gerekmektedir.

Tablo 2.2. Tel halat ölçüleri , 6x19 Standart , ( DIN 3060 , TS 1918 / 10 ).

Yapılan hesaplar sonucunda halat çapının istenen değerden büyük çıkması durumunda ya halat çapının artırılması yada makara donanımının değiştirmesi gerekmektedir.

Şekil 2.2 6x19 Standart tel halat kesit görünüşü. Tablo 6x19 Standart (DIN 3060 , TS 1918 / 10) tel halatın teknik özellikleri.

Teorik olarak halatın her bir telinde meydana gelen çekme gerilmesi

Tablo 2.3. ’ den vincimizde kullandığımız 6x19 Standart halat için tel çapı değerini alırız ve aşağıdaki formülde yerine koyarız.

Tablodan δ = 1,40 mm okunur.

σz = [ ( 4 * Fs ) / ( i * δ2 * π ) ]

σz = [ ( 4 * 45562 ) / ( 6 * 19 * ( 1,40 )2 * π ) ] = 259,6 N / mm2

Teorik olarak tambur ve makaralardaki yön değiştirmeler sırasında halatta meydana gelen eğilme gerilmesi

σb = ( E * δ ) / D = ( 21500 * 1,40 ) / 560 = 53,75 N / mm2

Tel halat makara çapı hesabına göre D = 560 mm makara çapı olması gerekmektedir.

σtop = σz + σb = 259,6 + 53,75

σtop = 313,35 < σem = 1600 N / mm2

Bu durumda ;

S = 4 ……12 ( halat emniyet faktörü ) arasında olmalıdır.

Halat Emniyet Faktörü Tablo 2.3. ’ den halatta kullanılan tel çapı ve halatın metalik kesiti değerleri okunarak emniyet katsayılarının tespitinde kullanılır ;

Halat Hakkında Bilgiler Kordon sayısı : 6

Bir kordondaki tel sayısı : 19

Toplam tel sayısı : 114

Halat nominal çapı : 22 mm

Tel çapı : 1,40 mm

Halatın metalik kesiti : 175,0 mm2 ( 22,0 mm halat çapı için )

Tablo 2.4. Halat emniyet katsayısının bulunmasında kullanılan Q° değerleri.

3m tahrik grubu için Tablo 2.4. ’ den Q° = 0,335 olarak okunur ve bu değer aşağıdaki formüllerde yerine yazılarak halat emniyet katsayıları tespit edilir.

Teorik kopmaya karşı emniyet katsayısı

ST = Q°² * σk * π * ( W / 4 ) ; σk = 160 N / mm2 ;

W = ( 4 * A ) / ( π * d2 ) = ( 4 * 175 ) / ( π * ( 22 )2 ) = 0,460365537

ST = ( 0,335 )2 * 160 * π * ( 0,46 / 4 ) = 6,48 kat emniyetlidir .

Gerçek kopma yüküne karşı emniyet katsayısı

Sp = Q°² * σk * π * ( W / 4 ) * y ( Burada y = halatlama kaybı ve y = 0,85 )

Sp = ( 0,335 )2 * 160 * π * ( 0,46 / 4 ) * 0,85 = 5,51 kat emniyetlidir.

Halat kesitindeki gerçek gerilme

T = [ ( 15000 + 200 ) * 10 ] / 4 = 38000 N

σf = T / A = 38000 / 175 = 217,1 N / mm2 HALAT SECİMİ

d = k Fsmax z = donanım sayısı c = 3 m ‘e göre k= 0,55 (0,3 & 0,4) Kendirözlü = 0,118

dmin = c . Fsmax Çeliközlü = 0,106 Fsmax = (11 + 6) / (2 * ns) ns = 0,90 halat verimi [( 4 x 0,90 = 3,6 (15000 + 200) * 9,81

d = 0,106 * Fsmax Fsmax = 164023 / 3,6 = 45561

d = 0,106 * Fsmax = 22,62

6*36 Lif Özlü Halatlar (LÖ) TS 1918 / 14

Halat Anma Çapı

Birim Ağırlık ( kg / m ) ~

Teorik kopma kuvveti

En küçük kopma kuvveti

Tel anma dayanımı, kgf / mm²

(mm) Tolerans ( % )

160 180 160 180 Ft (kgf)

Ft (kgf)

F min (kgf)

F min (kgf)

12 13 14

+5 -0

0,547 0,643 0,745

9050 10600 12300

10200 11900 13900

7600 8920 10300

8550 10000 11600

Çelik Özlü Halatlar (ÇÖ) TS 1918 / 14

Halat Anma Çapı

Birim Ağırlık ( kg / m ) ~

Teorik kopma kuvveti

En küçük kopma kuvveti

Tel anma dayanımı, kgf / mm²

(mm) Tolerans ( % )

160 180 160 180 Ft (kgf)

Ft (kgf)

F min (kgf)

F min (kgf)

12 13 14

+5 -0

0,602 0,707 0,820

10500 12300 14300

11800 13900 16100

8210 9630 11200

9230 10800 12600

16 18 20 22 24 26 28 32 36 40 44 48 52 56

0,973 1,230 1,520 1,840 2,190 2,570 2,980 3,890 4,930 6,080 7,360 8,760 10,300 11,900

16100 20400 25100 30400 36200 42500 49300 64300 81400 101000 122000 145000 170000 197000

18100 22900 28300 34200 40700 47800 55400 72400 91600 113000 137000 163000 191000 222000

13500 17100 21100 25500 30400 35700 41400 54000 68400 84400 102000 122000 143000 166000

15200 19200 23800 28700 34200 40100 46600 60800 77000 95000 115000 137000 16100 186000

16 18 20

22 24 26

28 32 36

40 44 48

52 56

1,070 1,350 1,670 2,020 2,410 2,830 3,280 4,280 5,420 6,690 8,100 9,640 11,300 13,100

18700 23600 29200 35300 42000 49300 57100 74600 94500 117000 141000 168000 197000 229000

21000 26600 32800 39700 47200 55400 64300 84000 106000 131000 159000 189000 222000 257000

14600 18500 22800 27600 32800 38500 44700 58400 73900 91200 110000 131000 154000 179000

16400 20800 25600 31000 36900 43300 50300 65700 83100 103000 124000 148000 173000 201000

6*19 Lif Özlü Halatlar (LÖ) TS 1918 / 10

Halat Anma Çapı

Birim Ağırlık ( kg / m ) ~

Teorik kopma kuvveti

En küçük kopma kuvveti

Tel anma dayanımı, kgf / mm²

(mm) Tolerans ( % )

160 180 160 180 Ft (kgf)

Ft (kgf)

F min (kgf)

F min (kgf)

3 +8 0 0,031 - 579 - 498

4 +7 0,055 - 1030 - 885

Çelik Özlü Halatlar (ÇÖ) TS 1918 / 10

Halat Anma Çapı Birim

Ağırlık ( kg / m ) ~

Teorik kopma kuvveti En küçük kopma kuvveti

Tel anma dayanımı, kgf / mm²

(mm) Tolerans ( % )

160 180 160 180 Ft (kgf)

Ft (kgf)

F min (kgf)

F min (kgf)

3 +8 -0 0,034 - 672 - 538

4 +7 0,060 - 1190 - 956

5 0 0,086 - 1610 - 1380 6 7

+6 -0

0,125 0,170

- -

2320 3150

- -

1990 2710

8 9 10 11 12 13 14 16 18 20 22 24 26 28 32 36 40 44 48 52 56

+5 -0

0,221 0,280 0,346 0,419 0,498 0,585 0,678 0,886 1,120 1,380 1,670 1,990 2,340 2,710 3,540 4,480 5,540 6,700 7,970 9,360 10,900

3660 4630 5720 6920 8230 9660 11200 14600 18500 22900 27700 32900 38700 44800 58500 74100 91500 111000 132000 155000 179000

4120 5210 6430 7780 9260 10900 12600 16500 20800 25700 31100 37000 43500 50400 65900 83400 103000 125000 148000 174000 202000

3150 3980 4920 5950 7080 8310 9640 12600 15900 19700 23800 28300 33200 38500 50400 63700 78700 95200 113000 133000 154000

3540 4480 5530 6690 7970 9350 10800 14200 17900 22100 26800 31900 37400 43400 56600 71700 88500 107000 127000 150000 173000

5 0 0,095 - 1870 - 1490 6 7

+6 -0

0,138 0,187

- -

2690 3650

- -

2150 2930

8 9 10 11 12 13 14 16 18 20 22 24 26 28 32 36 40 44 48 52 56

+5 -0

0,243 0,308 0,381 0,461 0,548 0,643 0,746 0,974 1,230 1,520 1,840 2,190 2,570 2,980 3,900 4,930 6,090 7,370 8,770 10,300 12,000

4250 5370 6640 8030 9550 11200 13000 16900 21500 26600 32100 38200 44900 52000 67900 86000 106000 129000 153000 180000 208000

4780 6040 7460 9020 10700 12600 14600 19100 24100 29800 36100 42900 50500 58500 76400 96700 119000 145000 172000 202000 234000

3400 4300 5310 6430 7650 8970 10400 13600 17200 21200 25700 30600 35900 41600 54400 68800 85000 103000 122000 144000 166000

3820 4840 5970 7230 8610 10100 11700 15300 19300 23900 28900 34500 40400 46900 61100 77400 95600 116000 137000 162000 187000

18*7 Lif Özlü Halatlar (LÖ) TS 1918 / 15

Halat Anma Çapı Birim

Ağırlık ( kg / m )

Teorik kopma kuvveti

En küçük kopma kuvveti

Tel anma dayanımı, kgf / mm²

(mm) Tolerans (%)

160 180 160 180 Ft (kgf)

Ft (kgf)

F min (kgf)

F min (kgf)

4 5 +7 -0 0,0612 0,0957 - - 1180

1840 - -

917 1430

6 7

+6 0

0,138 0,188

- -

2650 3600

- -

2060 2810

8 9 10

11 12 13

14 16 18

20 22 24

+5 -0

0,245 0,310 0,383

0,463 0,551 0,647

0,750 0,980 1,240

1,530 1,850 2,200

4180 5290 6530

7910 9410 11000

12800 16700 21200

26100 31600 37600

4700 5950 7350

8890 10600 12400

14400 18800 23800

29400 35600 42300

3260 4130 5100

6170 7340 8610

9990 13000 16500

20400 24700 29400

3670 4640 5730

6940 8260 9690

11200 14700 18600

22900 27800 33000

Çelik Özlü Halatlar (LÖ) TS 1918 / 15

Halat Anma Çapı

Birim Ağırlık (kg/m)

Teorik kopma kuvveti

En küçük kopma kuvveti

Tel anma dayanımı, kgf / mm²

(mm) Tolerans ( % )

160 180 160 180

Ft (kgf)

Ft (kgf)

F min (kgf)

F min (kgf)

4 5

+7 -0

0,0643 0,100

- -

1250 1950

- -

945 1480

6 7

+6 0

0,145 0,197

- -

2810 3820

- -

2130 2890

8 9 10 11 12 13

14 16 18

20 22 24

+5 -0

0,257 0,326 0,402 0,486 0,579 0,679

0,788 1,030 1,300

1,610 1,950 2,310

4430 5610 6930 8380 9970 11700

13600 17700 22400

27700 33500 39900

4990 6310 7790 9430 11200 13200

15300 19900 25200

31200 37700 44900

3360 4250 5250 6350 7560 8870

10300 13400 17000

21000 25400 30200

3780 4780 5910 7150 8500 9980

11600 15100 19100

23600 28600 34000

26 28

2,590 3,000

44200 51200

49700 57600

34500 40000

38800 45000

26 28

2,720 3,150

46800 54300

52700 61100

35500 41200

39900 46300