ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

39
ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ 726 – 843 μ.Χ 726 – 843 μ.Χ

description

ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ. 726 – 843 μ.Χ. ΣΕ ΠΟΙΑ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ;. Μετά το τέλος της δυναστείας του ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ και των διαδόχων του ακολουθεί : Η ΣΥΡΙΑΚΗ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ (ΤΩΝ ΙΣΑΥΡΩΝ). ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΙΣΑΥΡΩΝ. Λέων Γ΄ 717-741 Κωνσταντίνος Ε΄ 741-775 - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Page 1: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

726 – 843 μ.Χ726 – 843 μ.Χ

Page 2: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Page 3: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ΣΕ ΠΟΙΑ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΣΕ ΠΟΙΑ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ; ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ;

Μετά το τέλος της δυναστείας του Μετά το τέλος της δυναστείας του ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ και των διαδόχων του ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ και των διαδόχων του ακολουθεί :ακολουθεί :

Η ΣΥΡΙΑΚΗ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ (ΤΩΝ ΙΣΑΥΡΩΝ)Η ΣΥΡΙΑΚΗ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ (ΤΩΝ ΙΣΑΥΡΩΝ)

Page 4: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΙΣΑΥΡΩΝΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΙΣΑΥΡΩΝ

- Λέων Γ΄ 717-741Λέων Γ΄ 717-741- Κωνσταντίνος Ε΄ 741-775Κωνσταντίνος Ε΄ 741-775- Λέων Δ΄ [Χάζαρος] 775-780Λέων Δ΄ [Χάζαρος] 775-780- Κωνσταντίνος ΣΤ΄ 780-797Κωνσταντίνος ΣΤ΄ 780-797- Ειρήνη η Αθηναία 797-802Ειρήνη η Αθηναία 797-802

Page 5: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Νόμισμα με τις μορφές των Νόμισμα με τις μορφές των αυτοκρατόρων Λέοντος Γ και αυτοκρατόρων Λέοντος Γ και

Κωνσταντίνου Ε΄Κωνσταντίνου Ε΄

Οι δύο πρώτοι Ίσαυροι υπήρξαν σε Οι δύο πρώτοι Ίσαυροι υπήρξαν σε συνεργασία με ανώτερους κληρικούςσυνεργασία με ανώτερους κληρικούς

οι πρωτεργάτες του κινήματος της οι πρωτεργάτες του κινήματος της Εικονομαχίας.Εικονομαχίας.

Page 6: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Με τον όρο Με τον όρο ΕικονομαχίαΕικονομαχία εννοείται εννοείται μεγάλη μεταρρυθμιστική κίνηση που μεγάλη μεταρρυθμιστική κίνηση που ξέσπασε στο ξέσπασε στο Βυζαντινό Κράτος τον τον 8ο και και 9ο αι. που από θρησκευτική εξελίχθηκε και που από θρησκευτική εξελίχθηκε και σε πολιτική διαμάχη για τη λατρεία των σε πολιτική διαμάχη για τη λατρεία των εικόνων. Η Εικονομαχία τελικά δίχασε εικόνων. Η Εικονομαχία τελικά δίχασε τους Βυζαντινούς σε «Εικονομάχους» τους Βυζαντινούς σε «Εικονομάχους» (επίσης, «Εικονοκλάστες») και (επίσης, «Εικονοκλάστες») και «Εικονολάτρες» (επίσης, «Εικονόφιλους» «Εικονολάτρες» (επίσης, «Εικονόφιλους» και «Εικονόδουλους»).και «Εικονόδουλους»).

Η εικονομαχία άρχισε περί το Η εικονομαχία άρχισε περί το 726 και και τελείωσε το τελείωσε το 843, με αποκατάσταση των , με αποκατάσταση των εικόνων και περίλαμπρες τελετές.εικόνων και περίλαμπρες τελετές.

Page 7: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ΑφορμήΑφορμή στάθηκε ένας ισχυρός καταστροφικός στάθηκε ένας ισχυρός καταστροφικός σεισμός που έγινε το 726 και είχε επίκεντρο τον που έγινε το 726 και είχε επίκεντρο τον θαλάσσιο χώρο μεταξύ θαλάσσιο χώρο μεταξύ Θήρας και Θηρασιάς. Ο και Θηρασιάς. Ο σεισμός ερμηνεύτηκε ως εκδήλωση της θείας σεισμός ερμηνεύτηκε ως εκδήλωση της θείας οργής εναντίον της λατρείας των εικόνων. Ο οργής εναντίον της λατρείας των εικόνων. Ο Λέων διέταξε έναν αξιωματικό του Λέων διέταξε έναν αξιωματικό του (σπαθαροκανδιδάτο) να απομακρύνει την εικόνα (σπαθαροκανδιδάτο) να απομακρύνει την εικόνα του Χριστού, που ήταν αναρτημένη στη Χαλκή του Χριστού, που ήταν αναρτημένη στη Χαλκή πύλη των ανακτόρων, και να αναρτήσει στη θέση πύλη των ανακτόρων, και να αναρτήσει στη θέση της τον «τρισόλβιο τύπο του σταυρού».της τον «τρισόλβιο τύπο του σταυρού».

Μ’ αυτόν τον τρόπο δοκίμαζε τις διαθέσεις του Μ’ αυτόν τον τρόπο δοκίμαζε τις διαθέσεις του λαού της πρωτεύουσας προς την εικονομαχική λαού της πρωτεύουσας προς την εικονομαχική του πολιτική. του πολιτική.

Page 8: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Προκλήθηκε έκρηξη της λαϊκής Προκλήθηκε έκρηξη της λαϊκής οργής και το εξαγριωμένο πλήθος οργής και το εξαγριωμένο πλήθος σκότωσε τον αυτοκρατορικό σκότωσε τον αυτοκρατορικό απεσταλμένο επί τόπου απεσταλμένο επί τόπου

Page 9: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Σοβαρότερη ήταν η αντίδραση που προκλήθηκε Σοβαρότερη ήταν η αντίδραση που προκλήθηκε στον ελλαδικό χώρο, εξαιτίας της εικονοκλαστικής στον ελλαδικό χώρο, εξαιτίας της εικονοκλαστικής συμπεριφοράς του αυτοκράτορα. Ο τουρμάρχης συμπεριφοράς του αυτοκράτορα. Ο τουρμάρχης του του θέματος των Ελλαδικών των Ελλαδικών Αγαλλιανός με το με το στόλο του Ελλαδικού θέματος καθώς και των στόλο του Ελλαδικού θέματος καθώς και των Κυκλάδων εκστράτευσε εναντίον της Κυκλάδων εκστράτευσε εναντίον της Κωνσταντινούπολης. Εκδηλώθηκε έτσι εξ αρχής η Κωνσταντινούπολης. Εκδηλώθηκε έτσι εξ αρχής η εικονόφιλη διάθεση των ευρωπαϊκών επαρχιών της εικονόφιλη διάθεση των ευρωπαϊκών επαρχιών της αυτοκρατορίας, που διήρκεσε καθ’ όλη τη διάρκεια αυτοκρατορίας, που διήρκεσε καθ’ όλη τη διάρκεια της Εικονομαχίας. της Εικονομαχίας. TTα ελλαδικά πλοία κατέπλευσαν α ελλαδικά πλοία κατέπλευσαν μπροστά στη μπροστά στη Βασιλεύουσα, όπου όμως η χρήση του , όπου όμως η χρήση του υγρού πυρός έδωσε την άνετη νίκη στον έδωσε την άνετη νίκη στον αυτοκράτορα. Κάηκαν πολλά ελλαδικά και αυτοκράτορα. Κάηκαν πολλά ελλαδικά και κυκλαδικά σκάφη και πολλοί άνδρες τους πνίγηκαν. κυκλαδικά σκάφη και πολλοί άνδρες τους πνίγηκαν.

Page 10: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Σχέσεις με τη ΔύσηΣχέσεις με τη Δύση

Ο Λέων απέτυχε να επιβάλλει την Ο Λέων απέτυχε να επιβάλλει την εικονομαχία στην απόμερη Ιταλία και εικονομαχία στην απόμερη Ιταλία και οι σχέσεις Κωνσταντινούπολης-Ρώμης οι σχέσεις Κωνσταντινούπολης-Ρώμης επιδεινώθηκαν. Μετά τη δημοσίευση επιδεινώθηκαν. Μετά τη δημοσίευση του εικονοκλαστικού διατάγματος του εικονοκλαστικού διατάγματος (730), που κατέστησε την (730), που κατέστησε την εικονομαχική διδασκαλία επίσημο εικονομαχική διδασκαλία επίσημο δόγμα του κράτους και της Εκκλησίας, δόγμα του κράτους και της Εκκλησίας, ήταν πλέον αναπόφευκτη η ανοικτή ήταν πλέον αναπόφευκτη η ανοικτή ρήξη, που υποδαυλιζόταν από καιρό.ρήξη, που υποδαυλιζόταν από καιρό.

Page 11: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Τις εικονοφιλικές απόψεις υπερασπίστηκε θεωρητικά Τις εικονοφιλικές απόψεις υπερασπίστηκε θεωρητικά ένας απ’ τους μεγαλύτερους θεολόγους της εποχής ένας απ’ τους μεγαλύτερους θεολόγους της εποχής του, ο του, ο Ιωάννης Δαμασκηνός, ένας Σύριος που , ένας Σύριος που κατείχε ανώτερο αξίωμα στην αυλή του χαλίφη της κατείχε ανώτερο αξίωμα στην αυλή του χαλίφη της Δαμασκού και που αργότερα περιβλήθηκε το και που αργότερα περιβλήθηκε το μοναχικό ράσο στη Μονή αγίου Σάββα στα μοναχικό ράσο στη Μονή αγίου Σάββα στα Ιεροσόλυμα. Οι τρεις «Ιεροσόλυμα. Οι τρεις «Περὶ εἰκόνων» λόγοι του » λόγοι του αποτελούν αν όχι το γνωστότερο πάντως το πιο αποτελούν αν όχι το γνωστότερο πάντως το πιο πρωτότυπο και λογοτεχνικά αρτιότερο έργο του πρωτότυπο και λογοτεχνικά αρτιότερο έργο του Δαμασκηνού. Ο Ιωάννης απέκρουσε την κατηγορία Δαμασκηνού. Ο Ιωάννης απέκρουσε την κατηγορία ότι η λατρεία των εικόνων αποτελεί ανανέωση της ότι η λατρεία των εικόνων αποτελεί ανανέωση της εθνικής ειδωλολατρίας και ανέπτυξε μια ιδιότυπη εθνικής ειδωλολατρίας και ανέπτυξε μια ιδιότυπη εικονοσοφία, σύμφωνα με την οποία η εικόνα είναι εικονοσοφία, σύμφωνα με την οποία η εικόνα είναι σύμβολο και μέσο με τη σύμβολο και μέσο με τη νεοπλατωνική έννοια. έννοια.

Page 12: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Page 13: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Την εικόνιση του Χριστού συνδύασε ο Την εικόνιση του Χριστού συνδύασε ο Ιωάννης με το δόγμα της Ιωάννης με το δόγμα της ενσαρκώσεως και με τον τρόπο αυτό ενσαρκώσεως και με τον τρόπο αυτό συνέδεσε το ζήτημα των εικόνων με συνέδεσε το ζήτημα των εικόνων με τη διδασκαλία περί τη διδασκαλία περί σωτηρίας. Το . Το θεολογικό σύστημα τού Δαμασκηνού θεολογικό σύστημα τού Δαμασκηνού καθόρισε αποφασιστικά όλη τη καθόρισε αποφασιστικά όλη τη μετέπειτα εξέλιξη της διδασκαλίας μετέπειτα εξέλιξη της διδασκαλίας των εικονόφιλων.των εικονόφιλων.

Page 14: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Κωνσταντίνος Ε'Κωνσταντίνος Ε'Η ένταση της διαμάχης εικονομάχων Η ένταση της διαμάχης εικονομάχων

και εικονολατρών κορυφώθηκε επί και εικονολατρών κορυφώθηκε επί Κωνσταντίνου Ε’, ο οποίος εξαπέλυσε εκστρατεία τρομοκράτησης των μοναχών και καταστροφής των μονών που ήταν προπύργια εικονολατρίας.

Page 15: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ο ο Κωνσταντίνος απέβλεπε στη απέβλεπε στη σύγκληση σύγκληση εκκλησιαστικής συνόδου που που θα επικύρωνε τις εικονομαχικές θα επικύρωνε τις εικονομαχικές αντιλήψεις του. Τοποθέτησε λοιπόν αντιλήψεις του. Τοποθέτησε λοιπόν στην ανώτερη εκκλησιαστική ιεραρχία στην ανώτερη εκκλησιαστική ιεραρχία πρόσωπα με εικονομαχικές απόψεις πρόσωπα με εικονομαχικές απόψεις και ταυτόχρονα ο ίδιος επιδόθηκε σε και ταυτόχρονα ο ίδιος επιδόθηκε σε συγγραφική δραστηριότητα σε συγγραφική δραστηριότητα σε θεολογικά ζητήματα, συγγράφοντας θεολογικά ζητήματα, συγγράφοντας περίπου δεκατρείς πραγματείες. περίπου δεκατρείς πραγματείες.

Page 16: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Εικονομαχική σύνοδος (754 μ.Χ.)Εικονομαχική σύνοδος (754 μ.Χ.) Στο ανάκτορο της Ιέρειας στη μικρασιατική Στο ανάκτορο της Ιέρειας στη μικρασιατική

ακτή του Βοσπόρου συγκλήθηκε σύνοδος με ακτή του Βοσπόρου συγκλήθηκε σύνοδος με συμμετοχή 338 επισκόπων, που χωρίς συμμετοχή 338 επισκόπων, που χωρίς εξαίρεση, υποστήριξαν την εικονοκλαστική εξαίρεση, υποστήριξαν την εικονοκλαστική διδασκαλία, αλλά χωρίς την παρουσία διδασκαλία, αλλά χωρίς την παρουσία εκπροσώπων των θρόνων εκπροσώπων των θρόνων Ρώμης, , Αλεξανδρείας, , Αντιοχείας και και Ιεροσολύμων. . Οι εικονόφιλοι ονόμασαν τη σύνοδο ειρωνικά Οι εικονόφιλοι ονόμασαν τη σύνοδο ειρωνικά «ακέφαλη σύνοδο», αλλά αυτό δεν εμπόδισε «ακέφαλη σύνοδο», αλλά αυτό δεν εμπόδισε τα μέλη της να διεκδικήσουν το κύρος τα μέλη της να διεκδικήσουν το κύρος οικουμενικής συνόδου..

Page 17: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Υποστηρίχτηκε εξ αρχής το αδύνατο της Υποστηρίχτηκε εξ αρχής το αδύνατο της απεικονίσεως του απεικονίσεως του Χριστού και με τη χρήση και με τη χρήση χωρίων από την χωρίων από την Αγία Γραφή και κατέληξαν και κατέληξαν στην καταδίκη των ιερών εικόνων και της στην καταδίκη των ιερών εικόνων και της λατρείας τους με το ακόλουθο σκεπτικό: λατρείας τους με το ακόλουθο σκεπτικό: είναι ανάξιο για τα ιερά πρόσωπα να είναι ανάξιο για τα ιερά πρόσωπα να απεικονίζεται η μορφή τους σε ευτελή ύλη· απεικονίζεται η μορφή τους σε ευτελή ύλη· η μορφή του Χριστού δεν είναι δυνατό να η μορφή του Χριστού δεν είναι δυνατό να απεικονισθεί, εφόσον οι δύο φύσεις του είναι απεικονισθεί, εφόσον οι δύο φύσεις του είναι αμέριστες και ασύγχυτες· επειδή υπάρχει αμέριστες και ασύγχυτες· επειδή υπάρχει κίνδυνος να θεωρηθεί η προσκύνηση των κίνδυνος να θεωρηθεί η προσκύνηση των εικόνων αναβίωση της ειδωλολατρίας…εικόνων αναβίωση της ειδωλολατρίας…

Page 18: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Επιβλήθηκε λοιπόν η ολοσχερής Επιβλήθηκε λοιπόν η ολοσχερής καταστροφή των εικόνων, καταστροφή των εικόνων, αναθεματίστηκαν οι οπαδοί της αναθεματίστηκαν οι οπαδοί της εικονόφιλης παράταξης, όπως ήταν εικονόφιλης παράταξης, όπως ήταν ο ο πατριάρχης Γερμανός, ο , ο Ιωάννης Δαμασκηνός και άλλοι, ενώ και άλλοι, ενώ εξυμνούνταν ο εξυμνούνταν ο αυτοκράτορας ως ως Ισαπόστολος. Ισαπόστολος.

Page 19: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Στο επίκεντρο των διωγμών βρέθηκαν τα Στο επίκεντρο των διωγμών βρέθηκαν τα μοναστήρια και οι και οι μοναχοί. Ονομαστές . Ονομαστές μονές, όπως του Δαλμάτου, μετατράπηκαν μονές, όπως του Δαλμάτου, μετατράπηκαν σε στρατώνες ή δημόσιους καταυλισμούς, σε στρατώνες ή δημόσιους καταυλισμούς, άλλες ερειπώθηκαν και οι περιουσία τους άλλες ερειπώθηκαν και οι περιουσία τους περιήλθε στο κράτος. Οι μοναχοί περιήλθε στο κράτος. Οι μοναχοί υπέστησαν εξευτελισμούς, κακώσεις, υπέστησαν εξευτελισμούς, κακώσεις, εξορίες. Σε πολλές περιπτώσεις εξορίες. Σε πολλές περιπτώσεις διαπομπεύτηκαν, όπως όταν υποχρεώθηκαν διαπομπεύτηκαν, όπως όταν υποχρεώθηκαν να παρελάσουν στον κατάμεστο Ιππόδρομο να παρελάσουν στον κατάμεστο Ιππόδρομο στην στην Κωνσταντινούπολη κρατώντας από κρατώντας από το χέρι ο καθένας μια μοναχή, καθώς το χέρι ο καθένας μια μοναχή, καθώς υβρίζονταν από τους θεατές στις κερκίδες.υβρίζονταν από τους θεατές στις κερκίδες.

Page 20: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Ως ο πλέον ανηλεής διώκτης των μοναχών Ως ο πλέον ανηλεής διώκτης των μοναχών αναδείχτηκε ο στρατηγός του θέματος των αναδείχτηκε ο στρατηγός του θέματος των Θρακησίων Θρακησίων Μιχαήλ Λαχανοδράκων. Όπως . Όπως αναφέρει ο αναφέρει ο Θεοφάνης ο Ομολογητής, ο , ο Μιχαήλ πουλούσε τις περιουσίες των Μιχαήλ πουλούσε τις περιουσίες των μοναστηριών, έριχνε τα ιερά τους βιβλία μοναστηριών, έριχνε τα ιερά τους βιβλία στην πυρά και τιμωρούσε ανελέητα τους στην πυρά και τιμωρούσε ανελέητα τους μοναχούς που είχαν και προσκυνούσαν άγια μοναχούς που είχαν και προσκυνούσαν άγια λείψανα τυφλώνοντάς τους και λείψανα τυφλώνοντάς τους και σκοτώνοντάς τους… Για τις υπηρεσίες του σκοτώνοντάς τους… Για τις υπηρεσίες του αυτές ο αυτές ο Κωνσταντίνος τον ευχαρίστησε με τον ευχαρίστησε με προσωπική ευχαριστήρια επιστολή...προσωπική ευχαριστήρια επιστολή...

Page 21: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Φραγμό στις εικονομαχικές αυτές διώξεις έβαλε ο Φραγμό στις εικονομαχικές αυτές διώξεις έβαλε ο θάνατος του θάνατος του Κωνσταντίνου του Ε’. Τα προσωνύμια . Τα προσωνύμια «Κοπρώνυμος» και «Καβαλλίνος» που του «Κοπρώνυμος» και «Καβαλλίνος» που του προσήψαν οι αντίπαλοί του ήταν μόνο η αρχή της προσήψαν οι αντίπαλοί του ήταν μόνο η αρχή της αντίδρασης, που έφτασε μέχρι του σημείου να αντίδρασης, που έφτασε μέχρι του σημείου να απομακρυνθεί το νεκρό σώμα του αυτοκράτορα απομακρυνθεί το νεκρό σώμα του αυτοκράτορα από την από την εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, όπου , όπου βρίσκονταν οι τάφοι των Βυζαντινών ηγεμόνων. βρίσκονταν οι τάφοι των Βυζαντινών ηγεμόνων. Ωστόσο δε λησμονήθηκαν οι πολεμικές επιτυχίες Ωστόσο δε λησμονήθηκαν οι πολεμικές επιτυχίες και τα ηρωικά του κατορθώματα. Όταν στις αρχές και τα ηρωικά του κατορθώματα. Όταν στις αρχές του 9ου αιώνα το Βυζάντιο δοκιμαζόταν από την του 9ου αιώνα το Βυζάντιο δοκιμαζόταν από την πίεση των Βουλγάρων, ο λαός συγκεντρώθηκε πίεση των Βουλγάρων, ο λαός συγκεντρώθηκε στον τάφο του Κωνσταντίνου Ε' και ικέτευε το στον τάφο του Κωνσταντίνου Ε' και ικέτευε το νεκρό αυτοκράτορα να αναστηθεί, για να σώσει νεκρό αυτοκράτορα να αναστηθεί, για να σώσει την αυτοκρατορία από την «ταπείνωση»…την αυτοκρατορία από την «ταπείνωση»…

Page 22: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Η περίοδος της βασιλείας του Η περίοδος της βασιλείας του Λέοντος Δ’, γιου του , γιου του Κωνσταντίνου Ε’ δεν είχε την ένταση των προηγουμένων δεν είχε την ένταση των προηγουμένων ετών. Ο Λέων, φύσει μετριοπαθής ετών. Ο Λέων, φύσει μετριοπαθής φυσιογνωμία, εγκατέλειψε την φυσιογνωμία, εγκατέλειψε την αντιμοναστική πολιτική του πατέρα αντιμοναστική πολιτική του πατέρα του, αν και οι εικονομαχικές διώξεις του, αν και οι εικονομαχικές διώξεις συνεχίστηκαν, με πολύ μικρότερη συνεχίστηκαν, με πολύ μικρότερη ένταση και σε πολύ περιορισμένη ένταση και σε πολύ περιορισμένη έκταση.έκταση.

Page 23: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Ο πρόωρος θάνατος του Λέοντα Δ’ Ο πρόωρος θάνατος του Λέοντα Δ’ έφερε στο θρόνο το γιο του έφερε στο θρόνο το γιο του Κωνσταντίνο Στ’, σε ηλικία μόλις Κωνσταντίνο Στ’, σε ηλικία μόλις δέκα χρονών. Χρέη αντιβασιλέως δέκα χρονών. Χρέη αντιβασιλέως ανέλαβε η ανέλαβε η Ειρήνη, σύζυγος του , σύζυγος του Λέοντα και μητέρα του Λέοντα και μητέρα του Κωνσταντίνου Στ’, που καταγόταν , που καταγόταν από την εικονόφιλη από την εικονόφιλη Αθήνα..

Page 24: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Page 25: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Νόμισμα με τη μορφή της Νόμισμα με τη μορφή της Ειρήνης της ΑθηναίαςΕιρήνης της Αθηναίας

Page 26: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑΙΑ; ΕΙΡΗΝΗ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑΙΑ;

Τη θυμόμαστε γιατί : όταν οργανώθηκαν Τη θυμόμαστε γιατί : όταν οργανώθηκαν προσπάθειες για την απομάκρυνση της προσπάθειες για την απομάκρυνση της Ειρήνης από την εξουσία (που ενθαρρύνθηκαν Ειρήνης από την εξουσία (που ενθαρρύνθηκαν και από τον γιο της Κωνσταντίνο, ο οποίος και από τον γιο της Κωνσταντίνο, ο οποίος ηγήθηκε του αγώνα), η Ειρήνη, με τα πιστά ηγήθηκε του αγώνα), η Ειρήνη, με τα πιστά σε αυτήν στρατεύματα, πέτυχε να σε αυτήν στρατεύματα, πέτυχε να εξουδετερώσει τους στασιαστές και να εξουδετερώσει τους στασιαστές και να συλλάβει τον γιο της, τον οποίο υπέβαλε στη συλλάβει τον γιο της, τον οποίο υπέβαλε στη σκληρή ποινή της τύφλωσης (του έβγαλαν τα σκληρή ποινή της τύφλωσης (του έβγαλαν τα μάτια), όπως προβλεπόταν από το μάτια), όπως προβλεπόταν από το Βυζαντινό Δίκαιο για τους στασιαστές. για τους στασιαστές.

Page 27: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Η ποινή της τύφλωσης εκτελέστηκε στην Η ποινή της τύφλωσης εκτελέστηκε στην περίφημη περίφημη αίθουσα της Πορφύρας του του παλατιού, στην οποία ο Κωνσταντίνος είδε παλατιού, στην οποία ο Κωνσταντίνος είδε το φως της ζωής με τη γέννησή του από την το φως της ζωής με τη γέννησή του από την ίδια την Ειρήνη. Η Ειρήνη έμεινε έτσι μόνη ίδια την Ειρήνη. Η Ειρήνη έμεινε έτσι μόνη «αυτοκράτωρ των Ρωμαίων» (15 Αυγούστου «αυτοκράτωρ των Ρωμαίων» (15 Αυγούστου 797). Μια έκλειψη ηλίου και ένα θόλωμα και ένα θόλωμα στην ατμόσφαιρα που κράτησε δεκαεπτά στην ατμόσφαιρα που κράτησε δεκαεπτά μέρες αποδόθηκε από το λαό στην οργή του μέρες αποδόθηκε από το λαό στην οργή του θεού για τον τρόπο με τον οποίο η Ειρήνη θεού για τον τρόπο με τον οποίο η Ειρήνη μεταχειρίστηκε το γιο της.μεταχειρίστηκε το γιο της.

Page 28: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Η Ειρήνη θέλοντας να εξασφαλίσει ηρεμία Η Ειρήνη θέλοντας να εξασφαλίσει ηρεμία στο κράτος συγκάλεσε την Ζ΄Οικουμενική στο κράτος συγκάλεσε την Ζ΄Οικουμενική Σύνοδο στη Σύνοδο στη Νίκαια. Η σύνοδος καταδίκασε . Η σύνοδος καταδίκασε ως αίρεση την Εικονομαχία, αποφάσισε την ως αίρεση την Εικονομαχία, αποφάσισε την καταστροφή των εικονοκλαστικών καταστροφή των εικονοκλαστικών συγγραμμάτων και αναστήλωσε τις εικόνες συγγραμμάτων και αναστήλωσε τις εικόνες επιτρέποντας την προσκύνησή τους, επιτρέποντας την προσκύνησή τους, σύμφωνα με τη διδασκαλία του σύμφωνα με τη διδασκαλία του Ιωάννη Δαμασκηνού ότι η προσκύνηση δεν ότι η προσκύνηση δεν αποδίδεται στην εικόνα άλλα στο αποδίδεται στην εικόνα άλλα στο εικονιζόμενο ιερό πρόσωπο. εικονιζόμενο ιερό πρόσωπο.

Page 29: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Η Ειρήνη θα βασίλευε για πέντε χρόνια, από το 797 Η Ειρήνη θα βασίλευε για πέντε χρόνια, από το 797 έως το 802. Η ενθρόνισή της προκάλεσε εξελίξεις έως το 802. Η ενθρόνισή της προκάλεσε εξελίξεις στη Δύση. Ο στη Δύση. Ο Πάπας Λέων Γ΄, που χρειαζόταν , που χρειαζόταν υποστήριξη εναντίον των εχθρών του στη Ρώμη, υποστήριξη εναντίον των εχθρών του στη Ρώμη, θεωρούσε ότι ο θρόνος ήταν κενός χωρίς άντρα θεωρούσε ότι ο θρόνος ήταν κενός χωρίς άντρα αυτοκράτορα, και έτσι έστεψε τον αυτοκράτορα, και έτσι έστεψε τον Καρλομάγνο αυτοκράτορα της αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας το έτος 800. Αυτό αποτέλεσε προσβολή για την το έτος 800. Αυτό αποτέλεσε προσβολή για την ανατολική αυτοκρατορία και προκάλεσε περαιτέρω ανατολική αυτοκρατορία και προκάλεσε περαιτέρω ένταση στις σχέσεις μεταξύ της ένταση στις σχέσεις μεταξύ της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της και της Ρωμαιοκαθολικής ΕκκλησίαςΡωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Παρόλα αυτά, η . Παρόλα αυτά, η Ειρήνη λέγεται ότι διαπραγματεύτηκε το γάμο της Ειρήνη λέγεται ότι διαπραγματεύτηκε το γάμο της με τον Καρλομάγνο· σύμφωνα όμως με τον με τον Καρλομάγνο· σύμφωνα όμως με τον Θεοφάνη Θεοφάνη τον Εξομολογητήτον Εξομολογητή, που είναι ο μόνος που αναφέρει , που είναι ο μόνος που αναφέρει το γεγονός, το σχέδιό της σαμποτάρισε ο το γεγονός, το σχέδιό της σαμποτάρισε ο σύμβουλός της Αέτιος, που σκόπευε να κάνει σύμβουλός της Αέτιος, που σκόπευε να κάνει αυτοκράτορα τον αδερφό του Λέοντα.αυτοκράτορα τον αδερφό του Λέοντα.

Page 30: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Β’ Περίοδος της Εικονομαχίας (814-842)Β’ Περίοδος της Εικονομαχίας (814-842) Η δεύτερη φάση της εικονομαχίας Η δεύτερη φάση της εικονομαχίας

εγκαινιάστηκε από τον Λέοντα Ε' τον Αρμένιο εγκαινιάστηκε από τον Λέοντα Ε' τον Αρμένιο ο οποίος θεώρησε ότι για την ήττα των ο οποίος θεώρησε ότι για την ήττα των Βυζαντινών στρατευμάτων ευθυνόταν η Βυζαντινών στρατευμάτων ευθυνόταν η εικονολατρία. Και αυτή η φάση τερματίστηκε εικονολατρία. Και αυτή η φάση τερματίστηκε από μια γυναίκα, την αυγούστα Θεοδώρα, από μια γυναίκα, την αυγούστα Θεοδώρα, μητέρα του ανήλικου Μιχαήλ Γ'. Η σύνοδος μητέρα του ανήλικου Μιχαήλ Γ'. Η σύνοδος του 843 προχώρησε στην οριστική του 843 προχώρησε στην οριστική αποκατάσταση και αναστήλωση ων εικόνων.αποκατάσταση και αναστήλωση ων εικόνων.

Page 31: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Είναι η γιορτή που γιορτάζεται την Είναι η γιορτή που γιορτάζεται την Κυριακή της Ορθοδοξίας, δηλαδή, Κυριακή της Ορθοδοξίας, δηλαδή, την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.Τεσσαρακοστής.

Page 32: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Page 33: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Page 34: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ΣΕ ΠΟΙΑ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΕ ΠΟΙΑ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΑΝΗΚΟΥΝ ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ

ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ; ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ;

Στη δυναστεία του ΑΜΟΡΙΟΥ Στη δυναστεία του ΑΜΟΡΙΟΥ

(Αμόριο : περιοχή της Μ. Ασίας, από (Αμόριο : περιοχή της Μ. Ασίας, από όπου καταγόταν ο ιδρυτής της όπου καταγόταν ο ιδρυτής της Μιχαήλ Β΄- παντρεύτηκε σε δεύτερο Μιχαήλ Β΄- παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο την μοναχή Ευφροσύνη, κόρη γάμο την μοναχή Ευφροσύνη, κόρη του Κωνσταντίνου ΣΤ΄)του Κωνσταντίνου ΣΤ΄)

Page 35: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΑΜΟΡΙΟΥΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΑΜΟΡΙΟΥ

- Νικηφόρος Α΄ 802-811Νικηφόρος Α΄ 802-811- Σταυράκιος 811Σταυράκιος 811- Μιχαήλ Α΄Ραγκαβές 811-813Μιχαήλ Α΄Ραγκαβές 811-813- Λέων Ε΄ 813-820Λέων Ε΄ 813-820- Μιχαήλ Β΄ 820-829Μιχαήλ Β΄ 820-829- Θεόφιλος (+Θεοδώρα) 829-842Θεόφιλος (+Θεοδώρα) 829-842- Μιχαήλ Γ΄ ο Μέθυσος 842-867Μιχαήλ Γ΄ ο Μέθυσος 842-867

Page 36: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ΤΕΛΙΚΑ, ΤΕΛΙΚΑ, ΠΟΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΠΟΙΑ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ

ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ; ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑΣ;

Θα μπορούσε να υποστηριχτεί ότι τα αίτια Θα μπορούσε να υποστηριχτεί ότι τα αίτια είναι πολλά μερικά εκ των οποίων είναι πολλά μερικά εκ των οποίων συνοψίζονται στα εξής:συνοψίζονται στα εξής:

11) η προσπάθεια των Ισαύρων να ) η προσπάθεια των Ισαύρων να

προσεγγίσουν και να συμφιλιωθούν με προσεγγίσουν και να συμφιλιωθούν με τους απομακρυσμένους αγροτικους τους απομακρυσμένους αγροτικους πληθυσμούς της Μ. Ασίας, οι οποίοι πληθυσμούς της Μ. Ασίας, οι οποίοι υπηρετούσαν στους θεματικούς στρατούς υπηρετούσαν στους θεματικούς στρατούς και -λόγω της γειτνίασής τους με τους και -λόγω της γειτνίασής τους με τους Άραβες - είχαν ανεικονικές αντιλήψειςΆραβες - είχαν ανεικονικές αντιλήψεις

Page 37: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

2) η προσπάθεια των Ισαύρων να 2) η προσπάθεια των Ισαύρων να εξουσιάσουν την εκκλησία, εξουσιάσουν την εκκλησία,

3) τα οικονομικά αίτια, γιατί οι μεγάλες 3) τα οικονομικά αίτια, γιατί οι μεγάλες μοναστηριακές περιουσίες δεν πλήρωναν μοναστηριακές περιουσίες δεν πλήρωναν φόρους και ζημίωναν το κράτος , φόρους και ζημίωναν το κράτος ,

4) τα4) τα πολιτικά αίτια, διότι οι μοναχοί πολιτικά αίτια, διότι οι μοναχοί ασκούσαν επιρροή στις λαϊκές τάξεις, ασκούσαν επιρροή στις λαϊκές τάξεις, ιδίως μέσω της κοινωνικής πρόνοιας που ιδίως μέσω της κοινωνικής πρόνοιας που ανέλαβε η εκκλησία με την ίδρυση ανέλαβε η εκκλησία με την ίδρυση νοσοκομείων, γηροκομείων κ. α. νοσοκομείων, γηροκομείων κ. α.

Page 38: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

Η ΚΡΙΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ Η ΚΡΙΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟΥ

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ Κατά τον 8Κατά τον 8οο αι. το Βυζ. Κράτος έχει να αι. το Βυζ. Κράτος έχει να

αντιμετωπίσει :αντιμετωπίσει :- Άραβες που οργώνουν με τα πλοία Άραβες που οργώνουν με τα πλοία

τους τη Μεσόγειο, τα νησιά, τους τη Μεσόγειο, τα νησιά, παρακωλύουν το εμπόριο και απειλούν παρακωλύουν το εμπόριο και απειλούν την ίδια την Βασιλεύουσα (717)την ίδια την Βασιλεύουσα (717)

- ΣλάβοιΣλάβοι- Βούλγαροι (νέος εχθρός)Βούλγαροι (νέος εχθρός)

Page 39: ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΑ

Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου Ιστορία Β΄Λυκείου, Ασημακοπούλου ΑλεξάνδραΑλεξάνδρα

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Η αξιολόγηση της εικονομαχίας είναι δύσκολη, γιατί Η αξιολόγηση της εικονομαχίας είναι δύσκολη, γιατί

έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες και απόψεις. έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες και απόψεις. Ορισμένοι είδαν την εικονομαχία ως προσπάθεια Ορισμένοι είδαν την εικονομαχία ως προσπάθεια βίαιου εξανατολισμού της ελληνοχριστιανικής βίαιου εξανατολισμού της ελληνοχριστιανικής παράδοσης του Βυζαντίουπαράδοσης του Βυζαντίου, άλλοι ως , άλλοι ως κοινωνική κοινωνική μεταρρύθμισημεταρρύθμιση, άλλοι ως σύμπτωμα ενός βαθύτερου , άλλοι ως σύμπτωμα ενός βαθύτερου ταξικού αγώναταξικού αγώνα, άλλοι ως μια προσπάθεια , άλλοι ως μια προσπάθεια διοικητικής διοικητικής ανανέωσηςανανέωσης, άλλοι ως , άλλοι ως προοπτική μιας αναθεώρησης προοπτική μιας αναθεώρησης της αγροτικής πολιτικής με επίκεντρο την της αγροτικής πολιτικής με επίκεντρο την μοναστηριακή περιουσίαμοναστηριακή περιουσία, άλλοι ως , άλλοι ως καθαρά καθαρά θρησκευτική έριδαθρησκευτική έριδα. Είναι βέβαιο ότι πολλά στοιχεία . Είναι βέβαιο ότι πολλά στοιχεία των παραπάνω ερμηνειών συνυπάρχουν στην των παραπάνω ερμηνειών συνυπάρχουν στην εξέλιξη της εικονομαχίας, αλλά κανένα από τα εξέλιξη της εικονομαχίας, αλλά κανένα από τα στοιχεία αυτά δεν μπορεί να αποτελέσει και το στοιχεία αυτά δεν μπορεί να αποτελέσει και το μοναδικό κριτήριο ερμηνείας του ιστορικού μοναδικό κριτήριο ερμηνείας του ιστορικού φαινομένου. φαινομένου.