Πηδάλιον

5
Πηδάλιον Εξώφυλλο του Πηδαλίου Τo «Πηδάλιο» αποτελεί συλλογή κανόνων της Ορθόδοξης Εκκλησίας που εκπονήθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα από τους λόγιους αγιορείτες μοναχούς Νικόδημο Αγιορείτη και Αγάπιο, σε δημώδη γλώσσα, και περιέχει παράθεση, ερμηνεία και «συμφω- νία» των κανόνων των Αγίων Αποστόλων, των Οικουμενικών συνόδων, των τοπικών συνόδων και των Πατέρων της εκκλησίας, με σκοπό, όπως εξαγ- γέλλεται στο προοίμιο του βιβλίου, να ωφεληθούν οι χριστιανοί. Στις εκτεταμένες υποσημειώσεις, οι δύο μοναχοί ασχολούνται με πολλά σύγχρονά τους θέ- ματα και συνήθειες, που κάποιες φορές υπερβαίνουν το κείμενο του κανόνα. 1 Ιστορικό και περιεχόμενο Το Κανονικό Δίκαιο, ως επιστήμη, άρχισε να καλ- λιεργείται κατά την 2η χιλιετία μ.Χ., αν και οι πρώ- τες του καταβολές φτάνουν μέχρι τις αρχές του 4ου αιώνα [1] . Πληρέστερες επιστημονικές προσπάθειες για την κατάρτηση συλλογών των Ιερών Κανόνων εμ- φανίζονται τον 6ο αιώνα. Στις αρχές του ανάγεται η λεγόμενη «Κανονική Σύνοψις», η οποία αποδίδεται στον Στέφανο τον Εφέσιο όπως και η συλλογή Ιερών Κανόνων που μνημονεύεται από τον Ιωάννη Σχολα- στικό, τον μετέπειτα (566-578) πατριάρχη Κωνστα- ντινουπόλεως, ο οποίος επίσης, κατά τα μέσα του ίδιου αιώνα συνέταξε συστηματική κανονική συλ- λογή. Η καλλιέργεια του Κανονικού Δικαίου συνεχί- στηκε και μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης. «Προς το τέλος της τουρκοκρατίας, εμφανί- ζονται δύο εξέχοντες κανονολόγοι ο Αγά- πιος Λεονάρδος και ο Νικόδημος ο Αγιορεί- της, οι οποίοι [...] συνέταξαν την εν έτει 1800 το πρώτον εις δημώδη γλώσσαν και μετά σχολίων εκδοθείσαν συλλογήν των Ιε- ρών Κανόνων, την γνωστήν υπό το όνομα «Πηδάλιον», η οποία θεωρείται ως επίση- μος συλλογή της Ελληνικής Εκκλησίας.» [2] . Ο βιογράφος του αγ. Νικοδήμου, ιερομόναχος Ευθύ- μιος, μαρτυρεί ότι ολόκληρη η εργασία του «Πηδα- λίου» ανήκει στον Νικόδημο τον Αγιορείτη και πως η συνεργασία με τον Αγάπιο δεν προσέφερε ουσια- στική συγγραφική βοήθεια [3] . Για την ολοκλήρωση του «Πηδαλίου» χρειάστηκαν τρία χρόνια σκληρής εργασίας στη διάρκεια των οποίων ο Νικόδημος ανέτρεξε στους Κανονικούς ή Νομικούς Πανδέκτες που προϋπήρχαν, μελέτησε σε βάθος όλο το σχετικό υλικό που βρήκε και συμβου- λεύτηκε τους Πατέρες της εκκλησίας. Συστηματοποί- ησε σε σχετικές εννοιολογικές ομάδες τους ιερούς κανόνες αφού τους πέρασε από αυστηρή φιλολο- γική κριτική. Ως συγκεκριμένες πηγές αναφέρονται οι εγκεκριμένες από την Εκκλησία ερμηνείες των ιε- ρών κανόνων του Ιωάννου Ζωναρά (12ος αι.), του Θεοδώρου Βαλσαμώνος (13ος αι.), του Αλεξίου Αρι- στηνού (12ος αι.). Επίσης χρησιμοποίησε το νομοκά- νονα του Ματθαίου Βλαστάρεως (14ος αι.), τις ερ- μηνείες των ι. κανόνων στα Αραβικά του Ιωσήφ του Αιγυπτίου (14ος αι.) και τα νομοκάνονα του Ιωάν- νου του Αντιοχέως και Ιωάννου του από σχολαστι- κών. Πιο πριν είχε υπ' όψη του το έργο «Νομοκάνων» του ιερού Φωτίου και τη βίβλο Index graecorum από τα Λατινικά. Τέλος, θεσπίσματα και νόμοι βασιλέων όπως και πολυάριθμες παραθέσεις από έργα εκκλη- σιαστικών ανδρών συμπληρώνουν τις επιστημονικές 1

description

θρησκεια

Transcript of Πηδάλιον

o 18 , , , - , , , , - , . , - , .1 , , - 2 .., - 4[1]. - 6 . , -, (566-578) -, , -. - . , - - -, [...]1800 - , , - .[2]. . , -, - - [3]. , - . - - . - (12 .), (13 .), - (12 .). - (14 .), - . (14 .) - -. ' Index graecorum . , - 12 2 [4].2 : - . - - , - , - . [5]2.1 , . - [6], , -, -, , - [7], -, -,- [8] , - - , [9].O , - - ' (. '-') :, , , -[...]- ' ' [...] - -. , ,, [...]- -, , - , - -[...] - -. - . -, [...] - : , - (. ' 48). , , -. , , -. [...] -[...]- -, - [..] - [...] - - , . , , - . : " - , , , , . (. '):, - ,,, , --, - -. - , -, -[...]- 32.2 - - [10] - [11], - , - . . [12]. - , , 1800, 1791 1841 ., : . . - , , - [13], , -, ' [14]. , -o-, [...] o o - [15] [...] [...] [16]., , [...] , [17]. - , , - [18]. , - , - , ' , , - :- - - -. - -(692)- -. , -[19].3 [1] . , -, -(...), . 07, . ., 1962-1968, . 303[2] .., . 304[3] . , - ;, , . 8, . 14[4] . , .., . 16[5] , -: , 1984, .161-162[6] - . .[7] , ' - ', , 2003, . 189[8] .., . 204[9] .., . 206[10] . , ' -', . ', , 2006, . 11[11] . [12] ., ,..., . 9, . 776[13] . , ' ', . 3, , 2002, . 22[14] .., . #23[15] . , ' -', ( ' . 1983), , - 1996, . 20[16] , ' , , -', ' ., , 2003,. 155[17] . , , , Univercity Studio Press, 1998,. 271-2724 4 [18] , III, 24, 1, PG 7:966[19] ., (. .), --, . 324 , (1802) , 27 (2009),259-262. , - , - , . . . EUNOMIA Verlag, 2002, . 433-445 - , - : , 1984, .147-16655 Text and image sources, contributors, and licenses5.1 Text : http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B7%CE%B4%CE%AC%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%BD?oldid=4848582 : Pvasiliadis, Papyrus, , FocalPoint, Kostisl, Amalgam, , Vagrand, KAKTOS,, Geilamir, BG19bot : 15.2 Images :.jpg : http://upload.wikimedia.org/wikipedia/el/6/61/%CE%A0%CE%B7%CE%B4%CE%AC%CE%BB%CE%B9%CE%BF%CE%BD.jpg : : ? : ?5.3 Content license Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0