Η «γειτονιά» του ΠΑΣΧΑ

Σε πολλά μέρη της Ελλάδας είναι γνωστό για τη Μεγάλη Εβδομάδα το παρακάτω επιγραμματικό στιχούργημα, με διάφορες κατά τόπους παραλαγές:

Μεγάλη Δευτέρα- μεγάλη μαχαίρα Μεγάλη Τρίτη- μεγάλη λύπη Μεγάλη Τετάρτη- ο Χριστός εχάθη Μεγάλη Πέμπτη- ο Χριστός ευρέθη Μεγάλη Παρασκευή- Ο Χριστός στο καρφί Μεγάλο Σάββατο- Ο Χριστός στον τάφο Μεγάλη Κυριακή- μπαμ από δω, μπαμ από κει, τρών’

αρχόντοι και φτωχοί

Παραδοσιακά τραγούδια σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας

Το Σάββατο του Λαζάρου επίσης τραγουδιούνται σε αρκετά μέρη τα λεγόμενα «κάλαντα του Λαζάρου», τα οποία επίσης παρουσιάζονται σε διάφορες παραλαγές, όπως αυτή από την Κρήτη:

Αν είναι με το θέλημα και με τον ορισμό σαςΛαζάρου την Ανάσταση να μπω στ’

αρχοντικό σας. Σήμερον έρχεται ο Χριστός,ο επουράνιος Θεός,εν τη πόλει Βιθανία.Μάρθα κλαίει και η ΜαρίαΛάζαρο τον αδερφό τους,τον γλυκό και καρδιακό τους.

Τον μοιρολογούν και λέουν,τον μοιρολογούν και κλαίουντρεις ημέρες τον θρηνούσανκαι τον εμοιρολογούσαν.

 Την ημέρα την τετάρτηκίνησε ο Χριστός για να `ρτεικαι εβγήκεν η Μαρίαέξω από τη Βιθανίακαι εμπρός του γόνυ κλει

και τους πόδας του φιλεί.

<<Αν εδώ ήσουν, Χριστέ μου,δεν θ` απέθνησκε ο αδελφός μου.Πλην! Και τώρα ‘γω πιστεύωκαι καλότατα ηξεύρωότι δύνασ’ αν θελήσειςκαι νεκρούς να αναστήσεις». «Τον τάφο να μου δείξετεκαι ‘γω τον ανασταίνω.Τραπέζι να ‘τοιμάσετεκαι ‘γω θε να πηγαίνω». Και παρευθύς επήγανκαι τον τάφο τού εδείξαν.Επήγαν και του έδειξαντον τάφο του Λαζάρου.

…..συνέχειαΤους είπε και εκύλησαν

τον λίθο, που ‘χε απάνου.

Τότε ο Χριστός δακρύζει

και τον Άδη φοβερίζει:

<<Άδη, Τάρταρε και Χάρο,

Λάζαρο θα σου τον πάρω>>.

 

Δεύρο έξω Λάζαρέ μου

φίλε και αγαπητέ μου.

 

Παρευθύς από τον Άδη

ως εξαίσιο σημάδι

Λάζαρος απελυτρώθη,

ανεστήθη και εσηκώθη,

Λάζαρος σαβανωμένος

και με το κερί ζωσμένος.

 

Εκεί Μάρθα και Μαρία

εκεί κι όλη Βιθανία.

Μαθητές και Αποστόλοι

τότε ευρεθήκαν όλοι

Δόξα το Θεώ φωνάζουν

και το Λάζαρο ξετάζουν

<<Πες μας, Λάζαρε, τι είδες

εις τον Άδη, όπου πήγες;>>

 

<<Είδα φόβους, είδα τρόμους,

είδα βάσανα και πόνους.

Δώστε μου λίγο νεράκι,

να ξεπλύνω το φαρμάκι

της καρδιάς, των χειλέων

και μη με ρωτάτε πλέον>>.

Του χρόνου πάλι  νιορτάσωμε

με υγεία να σας βρούμε,

στον οίκο σας χαρούμενοι

τον Λάζαρο να πούμε.

Ή τους ήχους μας χαρούμενους πάλι

να τραγουδούμε.

Σε τούτο τ’ αρχοντόσπιτο πέτρα να μη ραΐσει

Κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει.

Εκτός από τα κάλαντα του Λαζάρου, στην Κέρκυρα υπάρχουν και τα ακόλουθα κάλαντα του Πάσχα:

Κέρκυρα καλορίζικη τρισδυοχαριτωμένη

που τ’ όνομά σου ακούγεται σ’ όλη την οικουμένη.

Πέρασε η Σαρακοστή που ήταν εφτά βδομάδες

κι ήρθαμε να σας φέρουμε καλές σας εορτάδες.

Η Μάρθα κι η Μαγδαληνή τον τάφο παν να ιδούνε,

βρίσκουν τον τάφο ανοιχτό, βρίσκουν και άγγελο λευκό

κι εκεί τον ερωτήσανε πού είναι ο Χριστός θαμμένος

και εκείνος αποκρίθηκε πως ο Χριστός ανέστη.

Και τώρα καληνύχτα σας, καλό ξημέρωμά σας

Και η Ανάσταση του Ιησού Χριστού να `ναι βοήθειά σας.

Τέλος, σχετικό με την ημέρα της Λαμπρής είναι το ακόλουθο τραγούδι:

Καθαρώτατον ήλιο επρομηνούσετης αυγής το δροσάτο ύστερο αστέρι,σύγνεφο, καταχνιά, δεν απερνούσετ’ ουρανού σε κανένα από τα μέρη∙Και από ’κει κινημένο αργοφυσούσετόσο γλυκό στο πρόσωπο τ’ αέρι,που λες και λέει μες στης καρδιάς τα φύλλα:

γλυκειά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα.

Πηγέςhttp://www.stixoi.info/reports/song.php?

song_id=30772

http://www.krassanakis.gr/CRETE-PASHA.htm

http://blogs.sch.gr/vpliatsika/2013/04/25/%CF%80%CE%BF%CE%AF%CE%B7%CF%83%CE%B7-%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B9%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B7-%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CF%80%CF%81%CE%AE/