ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

39
ΔΕΝΤΡΟΜΕΤΡΙΑ ΔΕΝΤΡΟΜΕΤΡΙΑ - Προσδιορισμός βασικών χαρακτηριστικών δέντρων και συστάδων μέσω Προσδιορισμός βασικών χαρακτηριστικών δέντρων και συστάδων μέσω μετρήσεων και υπολογισμών (διάμετρος, μήκος, ύψος, ηλικία, αύξηση, μετρήσεων και υπολογισμών (διάμετρος, μήκος, ύψος, ηλικία, αύξηση, όγκος κλπ) όγκος κλπ) - Επίλυση προβλημάτων μετρήσεων σε αναψυχή, διαχείριση άγριας ζωής, Επίλυση προβλημάτων μετρήσεων σε αναψυχή, διαχείριση άγριας ζωής, προστασία απο βιοτικούς και αβιοτικούς κινδύνους, διαχείριση λεκανών προστασία απο βιοτικούς και αβιοτικούς κινδύνους, διαχείριση λεκανών απορροής κα (δασοπονία πολλαπλών σκοπών) απορροής κα (δασοπονία πολλαπλών σκοπών) - Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης, Θεμέλιο για κάθε έρευνα και Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης, Θεμέλιο για κάθε έρευνα και βασικό υλικό για Δασική Διαχειριστική, Δασοκομική, Υλοχρηστική και βασικό υλικό για Δασική Διαχειριστική, Δασοκομική, Υλοχρηστική και Εκτιμητική Εκτιμητική - Γνώση Στατιστικής Γνώση Στατιστικής - Εφαρμογή αρχών στη λήψη μετρήσεων για την απόκτηση αξιόπιστων Εφαρμογή αρχών στη λήψη μετρήσεων για την απόκτηση αξιόπιστων πληροφοριών για τη λήψη ορθολογικών αποφάσεων πληροφοριών για τη λήψη ορθολογικών αποφάσεων

Transcript of ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Page 1: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

ΔΕΝΤΡΟΜΕΤΡΙΑΔΕΝΤΡΟΜΕΤΡΙΑ- Προσδιορισμός βασικών χαρακτηριστικών δέντρων και συστάδων μέσω Προσδιορισμός βασικών χαρακτηριστικών δέντρων και συστάδων μέσω μετρήσεων και υπολογισμών (διάμετρος, μήκος, ύψος, ηλικία, αύξηση, όγκος μετρήσεων και υπολογισμών (διάμετρος, μήκος, ύψος, ηλικία, αύξηση, όγκος κλπ)κλπ)

- Επίλυση προβλημάτων μετρήσεων σε αναψυχή, διαχείριση άγριας ζωής, Επίλυση προβλημάτων μετρήσεων σε αναψυχή, διαχείριση άγριας ζωής, προστασία απο βιοτικούς και αβιοτικούς κινδύνους, διαχείριση λεκανών προστασία απο βιοτικούς και αβιοτικούς κινδύνους, διαχείριση λεκανών απορροής κα (δασοπονία πολλαπλών σκοπών)απορροής κα (δασοπονία πολλαπλών σκοπών)

- Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης, Θεμέλιο για κάθε έρευνα και βασικό Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης, Θεμέλιο για κάθε έρευνα και βασικό υλικό για Δασική Διαχειριστική, Δασοκομική, Υλοχρηστική και Εκτιμητικήυλικό για Δασική Διαχειριστική, Δασοκομική, Υλοχρηστική και Εκτιμητική

- Γνώση ΣτατιστικήςΓνώση Στατιστικής

- Εφαρμογή αρχών στη λήψη μετρήσεων για την απόκτηση αξιόπιστων Εφαρμογή αρχών στη λήψη μετρήσεων για την απόκτηση αξιόπιστων πληροφοριών για τη λήψη ορθολογικών αποφάσεωνπληροφοριών για τη λήψη ορθολογικών αποφάσεων

Page 2: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Συστήματα μονάδων μέτρησηςΣυστήματα μονάδων μέτρησης

• Μέτρηση: απόδοση ενός αριθμού σε ένα μετρήσιμο χαρακτηριστικόΜέτρηση: απόδοση ενός αριθμού σε ένα μετρήσιμο χαρακτηριστικό

• Απόδοση μέσω μονάδας μέτρησης (σύγκριση του χαρακτηριστικού με Απόδοση μέσω μονάδας μέτρησης (σύγκριση του χαρακτηριστικού με προκαθορισμένο μέγεθος)προκαθορισμένο μέγεθος)

• Διεθνές Σύστημα Μονάδων (μετρικό σύστημα) 1960Διεθνές Σύστημα Μονάδων (μετρικό σύστημα) 1960

• 3 κατηγορίες μονάδων: βασικές, παράγωγες και συμπληρωματικές3 κατηγορίες μονάδων: βασικές, παράγωγες και συμπληρωματικές

Page 3: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ
Page 4: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Ακρίβεια μετρήσεων - Ακρίβεια μετρήσεων - στρογγυλοποιήσειςστρογγυλοποιήσεις

• Η ακρίβεια μιας μέτρησης εξαρτάται Η ακρίβεια μιας μέτρησης εξαρτάται από την ακρίβεια του οργάνουαπό την ακρίβεια του οργάνου

• Ακρίβεια; 30 – 300 μονάδες μεταξύ Ακρίβεια; 30 – 300 μονάδες μεταξύ μικρότερης και μεγαλύτερης τιμής μικρότερης και μεγαλύτερης τιμής μετρήσεωνμετρήσεων

• Αριθμός σημαντικών ψηφίωνΑριθμός σημαντικών ψηφίων

Page 5: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Αριθμός (μέτρηση)Αριθμός (μέτρηση) Σημαντικά ψηφίαΣημαντικά ψηφία ΣτρογγυλοποίησηΣτρογγυλοποίηση

26,5826,58 22 2727

133,7137133,7137 55 133,71133,71

0,037250,03725 33 0,03730,0373

0,037150,03715 33 0,03720,0372

1831618316 22 1800018000

17,347617,3476 33 17,317,3

Παραδείγματα στρογγυλοποιήσεων

Page 6: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΞΥΛΕΙΑΣΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΞΥΛΕΙΑΣ

• Στρογγυλή ξυλείαΣτρογγυλή ξυλεία

• Ξύλο θρυμματισμούΞύλο θρυμματισμού

• ΚαυσόξυλαΚαυσόξυλα

Page 7: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΣΕ ΜΕΜΟΝΟΜΕΝΑ ΔΕΝΤΡΑΜΕΜΟΝΟΜΕΝΑ ΔΕΝΤΡΑ

• ΔιάμετροςΔιάμετρος

• Ύψος (μήκος)Ύψος (μήκος)

• Μορφή κορμούΜορφή κορμού

(Κυκλική επιφάνεια)

όγκος

Page 8: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

ΜΕΤΡΗΣΗ ΔΙΑΜΕΤΡΟΥΜΕΤΡΗΣΗ ΔΙΑΜΕΤΡΟΥ

Page 9: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Το Παχύμετρο

• Κανόνας, με την κλίμακα των μετρήσεων, πάνω στον οποίο είναι προσαρμοσμένα δύο παράλληλα σκέλη

Πρέπει να εφάπτεται στο δέντρο τόσο ο κανόνας με την κλίμακα μέτρησης όσο και τα δύο σκέλη και το επίπεδο του παχυμέτρου να είναι κάθετο στον άξονα του δέντρου.

» Τα σκέλη και ο κανόνας πρέπει να βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο,* Τα σκέλη πρέπει να είναι πάντα παράλληλα μεταξύ τους (κάθετα στον κανόνα),» Το μετακινούμενο σκέλος πρέπει να μπορεί να μετακινείται ελεύθερα κατά μήκος του κανόνα, παραμένοντας πάντα παράλληλο προς το σταθερό σκέλος,* Οι ενδείξεις στην κλίμακα των μετρήσεων πρέπει να είναι ακριβείς και ευανάγνωστες.

Page 10: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Η Διαμετροταινία

• Η διάμετρος ενός δέντρου μπορεί να υπολογισθεί από την περίμετρο του.

• C = 2πr• Η μέτρηοη διαμέτρου με τη διαμετροταινία δίνει ακριβείς

μετρήσεις μόνο για δέντρα με κυκλική διατομή. • Σε επαναλαμβανόμενες μετρήσεις η διαμετροταινία

εμφανίζει μικρότερη διασπορά τιμών απ' ότι το παχυμετρο

Page 11: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Το πεντάπρισμα του Wheeler

• Oπτικό παχυμετρο• Αποτελείται από μια κλίμακα βαθμολογημένη σε εκατοστά και

χιλιοστά και από δύο πενταπρίσματα. • Το ένα πεντάπρισμα είναι σταθερά τοποθετημένο στο μηδέν της

κλίμακας και το δεύτερο μετακινείται κατά μήκος της κλίμακας • Μοζΐ με το ελεύθερο πρίσμα μετακινείται και ένας δείκτης που

δείχνει πάνω στην κλίμακα το μέγεθος της διαμέτρου του δέντρου• Το πεντάπρισμα, είναι πολύ χρήσιμο για μετρήσεις διαμέτρων σε

διάφορα ύψη σε ιστάμενους κορμούς

Page 12: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Το ρελασκόπιο του Bitterlich

• Κλίμακες μετρήσεων προσαρμοσμένες σε ένα περιστρεφόμενο τύμπανο

• Στο ανώτερο ημικύκλιο έχουμε ελεύθερο οπτικό πεδίο για να δούμε το δέντρο που θέλουμε να σκοπεύσουμε

• Στο κατώτερο ημικύκλιο βλέπουμε τις κλίμακες του οργάνου• Η νοητή γραμμή που χωρίζει τα δύο ημικύκλια είναι η γραμμή

σκόπευσης στην οποία παίρνονται όλες οι αναγνώσεις στις διάφορες κλίμακες του οργάνου

Page 13: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Το ρελασκόπιο έχει τριών ειδών κλίμακες : •τις κλίμακες συντελεστών αρίθμησης (Σα1, Σα2 και Σα4) που χρησιμοποιούνται για μετρήσεις διαμέτρου και άλλων χαρακτηριστικών δέντρων και συστάδων, •τις υψοκλίμακες (Υ20, Υ25 και Υ30) που χρησιμοποιούνται για μετρήσεις ύψους και •τις κλίμακες καθορισμού απόστασης (Α15, Α20, Α25 και Α30) που χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με έναν στόχο για τον καθορισμό συγκεκριμένων αποστάσεων.

Page 14: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Μέτρηση διαμέτρου• Για τη μέτρηση διαμέτρου με το ρελασκάπιο χρησιμοποιούμε την

κλίμακα 4 (Σα4)• Η οπτική γωνία που ορίζεται από το πάχος της κλίμακας 1 δίνει

αναλογία πλάτους προς οριζόντια απόσταση 1:50 (συνεπώς η αντίστοιχη αναλογία για μία λεπτή λωρίδα είναι 1:200)

• Αυτό σημαίνει ότι αν προβάλουμε την κλίμακα 1 σε ένα αντικείμενο, αυτή θα καλύπτει πλάτος ίσο με το 1/50 της οριζόντιας απόστασης μας από το αντικείμενο.

• ΠΧ: σε απόσταση 10 μέτρων η κλίμακα 1 καλύπτει πλάτος 10/50 = 0,2 μέτρα ή 20 εκ. Αντίστοιχα, μία λεπτή λωρίδα θα καλύπτει πλάτος 10/200 = 0,05 μ. ή 5 εκ

• Το ρελασκόπιο διαθέτει και υψοκλίμακες, άρα μπορεί εύκολα να μετρηθεί η διάμετρος σε οποιοδήποτε ύψος του δέντρου

Page 15: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ

• Κυκλική επιφάνεια είναι το εμβαδόν μιας εγκάρσιας διατομής (κάθετης στον άξονα) του κορμού ενός δέντρου. Συνήθως ενδιαφερόμαστε για την κυκλική επιφάνεια στο στηθιαίο ύψος, η οποία ονομάζεται στηθιαία κυκλική επιφάνεια θεωρώντας κυκλική τη διατομή του κορμού.

• g=πR2 = π/4*d2

• Στις περιπτώσεις που η διατομή του κορμού είναι ακανόνιστη, παίρνονται δύο ή περισσότερες μετρήσεις της διαμέτρου, υπολογίζεται ο αριθμητικός μέσος ή ο τετραγωνικός μέσος όρος τους και στη συνέχεια η κυκλική επιφάνεια.

• Στην ειδική περίπτωση που η διατομή έχει τη μορφή έλλειψης, μετρώνται η μέγιστη και η ελάχιστη διάμετρος και υπολογίζεται ο γεωμετρικός μέσος όρος των δύο τιμών

Page 16: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Μέτρηση μήκους - ύψους

• Μέτρηση μήκους – Μετροταινία– Μετρητικός κανόνας

• Μέτρηση ύψους– Γεωμετρικές σχέσεις (Christensen)– Τριγωνομετρικές σχέσεις (Blume Leiss, Haga, ρελασκόπιο)

Page 17: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Υψόμετρο Christensen

• Μεταλλικός κανόνας 30εκ• Σταδία 4 μέτρων

ΒΓ/βγ = ΒΔ/βδ =

h/0.3 = 4/x

Page 18: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Τριγωνομετρικές σχέσεις στη λειτουργία των υψομέτρων

H = h1 – h2

h1 = Ε · εφ(φ1) h2 = Ε · εφ(φ2)

Page 19: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Το υψόμετρο Blume Leiss

1 & 2. Πλήκτρα απελευθέρωσης της ακίδας για σκόπευση στην κορυφή (1) και στη βάση (2).3. Ακίδα ένδειξης βάσης 4. Ακίδα ένδειξης κορυφής 5. Υψοκλΐμακες μετρήσεων6. Προσοφθάλμιο τμήμα συστήματος σκόπευσης 7. Οπτικός σωλήνας8. Παράθυρο ελέγχου κίνησης ακίδων 9. Αντικειμενικό τμήμα σκόπευσης

10. Πρίσμα διπλής διάθλασης 11. Πίνακας διόρθωσης λόγω κλίσης.

Page 20: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Το υψόμετρο Haga

Page 21: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Μέτρηση ύψους με ρελασκόπιο

Page 22: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Εκτίμηση μορφή κορμού

• Εξισώσεις• Μέτρα

– Μορφάριθμος– Μορφοϋψος– Πηλίκα μορφής– Συντελεστής

μείωσης διαμέτρου– Βαθμός λυγερότητας

Page 23: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Μορφάριθμος

• Το πηλίκο του όγκου του δέντρου προς τον όγκο ενός κυλίνδρου που έχει μήκος ίσο με το ύψος του δέντρου και διάμετρο ίση με μια διάμετρο αναφοράς του δέντρου

Vf

g

• Γνήσιος μορφάριθμος (διάμετρος στο 1/10 του ύψους)• Νόθος ή στηθιαίος μορφάριθμος

Page 24: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Εκτίμηση μορφάριθμου με το ρελασκόπιο

• Μετακινούμαστε σε τέτοια απόσταση από το δέντρο ώστε, κρατώντας πατημένο το πλήκτρο απελευθέρωσης των κλιμάκων, η κλίμακα 4 (Σα4) να καλύπτει τη στηθιαία διάμετρο.

• Από αυτή την απόσταση σκοπεύουμε στη βάση του δέντρου και παίρνουμε την ένδειξη (L1) στην υψοκλίμακο των 25 m

• Χωρίς να μετακινηθούμε, διατρέχουμε προς τα πάνω τον κορμό – κρατώντας πατημένο το πλήκτρο απελευθέρωσης των κλιμάκων — μέχρι του σημείου που η κλίμακα 1 (Σα1) να καλύπτει τη διάμετρο του κορμού.

• Στο σημείο αυτό παίρνουμε μια δεύτερη ένδειξη (L2), πάλι στην υψοκλϊμακα των 25m

• Τέλος, σκοπεύουμε την κορυφή του δέντρου και παίρνουμε μια τρίτη ένδειξη (L3) και πάλι στην υψοκλίμακα των 25 m.

2 1

3 1

2

3

L Lf

L L

Page 25: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Μορφοϋψος :

fh f h 1,3

2

3fh Ld 2 1L L L

Πηλίκο μορφής ή μορφοσυντελεστής :

1,3

xdqd

Κανονικό πηλίκο μορφής

0,50,5

1,3

hh

dq

d

Απόλυτο πηλίκο μορφής

(0,5 1,3)

1,3

hdq

d

Γνήσιο πηλίκο μορφής

0,50,5

0,1

hh

h

dq

d

Page 26: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Συντελεστής μείωσης διαμέτρου

• Εκφράζει το ρυθμό μείωσης της διαμέτρου ανά μονάδα αύξησης του ύψους ενός δέντρου ή του μήκους ενός κορμοτεμαχίου. Στην πράξη συχνά εκφράζεται σε cm ανά m, συνήθως για το τμήμα του κορμού από το πρέμνο μέχρι την ελάχιστη εμπορεύσιμη διάμετρο.

• Για τον υπολογισμό του συντελεστή μείωσης διαμέτρου μετρώνται συνήθως δύο διάμετροι του δέντρου ή του κορμοτεμαχίου, καθώς και η απόσταση μεταξύ τους. Ο λόγος της διαφοράς των διαμέτρων προς την απόσταση που τις χωρίζει δίνει τη μέση μείωση της διαμέτρου.

• Εξαρτάται στενά από το διαθέσιμο αυξητικό χώρο των δέντρων. Σε δέντρα που αυξάνουν μόνα τους ο συντελεστής παίρνει μεγάλες τιμές. Στη συστάδα ο ανταγωνισμός μεταξύ των δέντρων μειώνει το ρυθμό αύξησης της διαμέτρου και έτσι ο ρυθμός μείωσης της διαμέτρου είναι μικρός. Μετά από αραίωση της συστάδας ο συντελεστής μείωσης διαμέτρου φυσικά αυξάνει.

Page 27: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Βαθμός λυγερότητας

• Το πηλίκο του ύψους του δέντρου προς τη στηθιαία διάμετρο του.

• Αποτελεί ένα αδρομερές μέτρο εκτίμησης της μορφής του κορμού, καθώς δέντρα με το ίδιο ύψος και την ίδια στηθιαϊα διάμετρο μπορεί να έχουν πολύ διαφορετική μορφή.

• Για την αυξητική και τη δασοκομική αποτελεί ένα μέτρο της ζωτικότητας των δέντρων και της σταθερότητας των συστάδων.

• Εξαρτάται από την κοινωνική θέση του δέντρου στη συστάδα και το διαθέσιμο αυξητικό χώρο. Επομένως, η τιμή του εξαρτάται κατά πολύ από το δασοκομικό χειρισμό της συστάδας.

• Όσο μικρότερος είναι ο βαθμός λυγερότητας τόσο αυξάνεται η αντίσταση των δέντρων σε χιονοθλσσίες και ανεμορηψίες

Page 28: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

ΜΕΤΡΗΣΗ ΦΛΟΙΟΥ

• Ο φλοιός είναι ο εξωτερικός προστατευτικός μανδύας που περιβάλλει το δέντρο.

• Για τα περισσότερα προϊόντα ξύλου είναι ανεπιθύμητος και γι' αυτό μετά την υλοτομία, τα δέντρα αποφλοιώνονται και ο φλοιός παραμένει στο δάσος μαζί με τα άλλα υπολείμματα υλοτομίας.

• Σε ορισμένα προϊόντα (καυσόξυλα, ξύλου θρυμματισμού) ο φλοιός διατηρείται στα κορμοτεμάχια, ενώ σε περιπτώσεις δέντρων όπως η φελλοδρύς και το πεύκο αυτός αποτελεί το κύριο προϊόν.

• Το πάχος του φλοιού είναι ένα χαρακτηριστικό που ελέγχεται γενετικά και για δεδομένο είδος εξαρτάται από την ηλικία, τη διάμετρο και την ποιότητα τόπου όπου φύεται ένα δέντρο.

Page 29: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

• Μέτρηση του πάχους φλοιού μπορεί να γίνει με ακρίβεια με ένα χάρακα, αφού υλοτομηθεί το δέντρο και γίνει μια εγκάρσια τομή σε κάποια θέση του.

• Ένας έμμεσος τρόπος υπολογισμού του είναι η μέτρηση της έμφλοιας και άφλοιας διαμέτρου και ο σχηματισμός της διαφοράς τους. Στην έμφλοια διάμετρο περιλαμβάνεται δύο φορές ο φλοιός επομένως, το μισό αυτής της διαφοράς είναι το πάχος φλοιού.

• Το πάχος φλοιού μετράται συνήθως στο στηθιαϊο ύψος. Επειδή δεν είναι ομοιόμορφο σε όλη την περίμετρο, συνιστάται να παίρνονται περισσότερες από μία μετρήσεις και να υπολογίζεται ένα μέσο πάχος φλοιού.

• Ο φλοιός αντιπροσωπεύει σε όγκο το 10 έως 20% του συνολικού όγκου του δέντρου. Το ποσοστό του φλοιού εξαρτάται κυρίως από το δασοπονικό είδος και την ηλικία του δέντρου.

Page 30: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΟΓΚΟΥ

• Η μέτρηση του όγκου ολόκληρου κατακεϊμενου κορμού γίνεται κατά κανόνα για ερευνητικούς σκοπούς.

• Στη δασοπονική πράξη, κατακείμενα ογκομετρούνται τα κορμοτεμάχια στα οποία διαμορφώνεται ο κορμός μετά την υλοτομία, κατά τη διαμόρφωση του σε προϊόντα ξύλου.

• Στις περισσότερες περιπτώσεις μας ενδιαφέρει ο άφλοιος όγκος των κορμοτεμαχϊων και σπανιότερα ο έμφλοιος.

Page 31: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Ογκομέτρηση του κορμού ως σύνολο

• Για τον υπολογισμό του όγκου ολόκληρων κορμών χρησιμοποιούνται συνήθως οι τύποι των Huber, Smalian και Newton

• Huber

2

4m mV g L d L

Page 32: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

• Smalian

2 2 24

6 4 6o m n o m ng g g d d d

V L L

• Newton

2 2

2 4 2o n o ng g d d

V L L

Page 33: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Τμηματική ογκομέτρηση

• Σε περιπτώσεις που χρειαζόμαστε μεγάλη ακρίβεια στον προσδιορισμό του όγκου ενός κορμού, όπως π.χ. στον υπολογισμό του όγκου μέσων κορμών ή σε ερευνητικές εργασίες, εφαρμόζεται η τμηματική ογκομέτρηση.

• Κατ' αυτή τη διαδικασία ογκομέτρησης διαιρείται ο κορμός σε ίσα τμήματα και υπολογίζεται χωριστά ο όγκος κάθε τμήματος. Ο όγκος του κορμού προκύπτει από το σύνολο των όγκων των τμημάτων.

• Για το κορυφοτεμάχιο, αν ενδιαφέρει ο όγκος του, αυτός υπολογίζεται πάντα σαν όγκος κώνου από τον τύπο21 1

3 3 4k k k kV g l d l

Το μήκος των τμημάτων στα οποία χωρίζεται ο κορμός κυμαίνεται από 1 έως 5 μέτρα, ανάλογα με το σκοπό για τον οποίο γίνεται η ογκομέτρηση (επιδιωκόμενη ακρίβεια) και τις διαστάσεις του κορμού. Όσο πιο μικρό είναι το μήκος των τμημάτων, τόσο πιο ακριβής είναι η ογκομέτρηση.

Page 34: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

• Huber 2 2 2 21 2

1.......

4 4 4 3 4n kV d l d l d l d l

• Smalian2 2 2 2

20 1 1 2 1.......

4 2 4 2 3 4 k

d d d dV l l d l

Page 35: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

• Newton2 2 2 2 2 2

20 1 2 2 3 44 4 1.......

4 6 4 6 3 4 n

d d d d d dV l l d l

• Hohenadl

2 2 2 2 20.2 0.3 0.5 0.7 0.90.2 0.2 0.2 0.2 0.2

4 4 4 4 4L L L L LV d L d L d L d L d L

Page 36: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

Ογκομέτρηση ιστάμενου κορμού

1.3V g hf• Ογκομέτρηση με μορφάριθμο – μορφοϋψος

• Ογκομέτρηση με μαζοπίνακες– Ο όγκος ενός δέντρου μπορεί να εκτιμηθεί μέσω εξισώσεων που εκφράζουν τη σχέση του

όγκου προς συγκεκριμένα χαρακτηριστικά μεγέθη του δέντρου. – Η (στηθιαία) διάμετρος, το ύψος και κάποιο χαρακτηριστικό μορφής του κορμού είναι

συνήθως οι ανεξάρτητες μεταβλητές που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό του όγκου (εξαρτημένης μεταβλητής) του δέντρου.

– Η τελική σχέση παίρνει τη μορφή μιας εξίσωσης όγκου ή ενός πίνακα, ο οποίος ονομάζεται πίνακας όγκου ή μαζοπϊνακας.

– Η εξίσωση όγκου ή ο μαζοπίνακας, ως αποτέλεσμα του τρόπου δημιουργίας τους, δίνουν τον κατά μέσο όρο όγκο των δέντρων με συγκεκριμένες διαστάσεις.

– Ο όγκος που δίνουν οι μαζοπίνακες μπορεί να είναι έμφλοιος ή άφλοιος. Επίσης μπορεί να είναι ο συνολικός όγκος του δέντρου, ο όγκος του κορμόξυλου, του εμπορεύσιμου τμήματος του κλπ.

Page 37: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

• Οι μαζοπίνακες, ανάλογα με τον αριθμό των ανεξάρτητων μεταβλητών που χρησιμοποιούν, διακρίνονται σε απλής εισόδου (μία ανεξάρτητη μεταβλητή), διπλής εισόδου (δύο ανεξάρτητες μεταβλητές) και σε πίνακες πολλαπλής εισόδου (τρεις ή περισσότερες ανεξάρτητες μεταβλητές).

• Οι απλής εισόδου ή τοπικοί μαζοπίνακες δίνουν το όγκο του δέντρου σε συνάρτηση με τη στηθιαία διάμετρο του.

• Τέτοιοι μαζοπίνακες κατασκευάζονται χωριστά για κάθε δασοπονικά είδος και ονομάζονται τοπικοί, γιατί ισχύουν για τη συγκεκριμένη περιοχή για την οποία κατασκευάστηκαν. Για αυτή την περιοχή, η σχέση διαμέτρου - ύψους είναι γνωστή και ενσωματωμένη στον πίνακα.

• Οι τοπικοί μαζοπίνακες είτε κατασκευάζονται από μετρήσεις διαμέτρου και όγκου σε ένα ικανό και αντιπροσωπευτικό δείγμα δέντρων, είτε εξάγονται από τους γενικούς μαζοπίνακες για δεδομένη σχέση διαμέτρου - ύψους.

Page 38: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

• Οι μαζοπίνακες διπλής εισόδου ή γενικοί μαζοπίνακες δίνουν τον όγκο σαν συνάρτηση της στηθιαίας διαμέτρου και του ύψους του δέντρου. Αυτού του τύπου μαζοπίνακες κατασκευάζονται κατά δασοπονικό είδος ή ομάδα δασοπονικών ειδών με παρόμοια αυξητικά χαρακτηριστικά.

• Ονομάζονται γενικοί γιατί συνήθως ισχύουν για ευρύτερες γεωγραφικές περιοχές. Οι γενικοί μαζοπίνακες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση του όγκου δέντρων που έχουν παρόμοια μορφή με τα δέντρο που χρησιμοποιήθηκαν για την κατάρτιση των πινάκων, κι αυτό διότι για τη δημιουργία τους γίνεται δεκτό ότι δέντρα της ίδιας κλάσης διαμέτρου και ύψους έχουν την ίδια μορφή.

• Στον πίνακα δίνεται ένα απόσπασμα μαζοπίνακα διπλής εισόδου για την Οξιά του δάσους Άνω Βρόντους Σερρών. Η εξίσωση όγκου από την οποία προέκυψε ο πίνακας είναι V = 0,003638+0,346193d2h όπου d είναι η στηθιαία διάμετρος και h το συνολικό ύψος των δέντρων.

Page 39: ΔΕΝΔΡΟΜΕΤΡΙΑ

• Οι μαζοπίνακες τριπλής εισόδου χρησιμοποιούν, πέρα από τη διάμετρο και το ύψος, και μια τρίτη μεταβλητή για τον προσδιορισμό του όγκου. Η τρίτη αυτή μεταβλητή είναι συνήθως κάποιο μέτρο της μορφής του κορμού, όπως ο μορφάριθμος ή κάποιο πηλίκο μορφής. Έτσι, οι πίνακες αυτοί ονομάζονται μαζοπίνακες κλάσεων μορφής. Πρόκειται για ομάδες πινάκων, έναν για κάθε κλάση μορφής, που ο καθένας έχει τη μορφή ενός πίνακα διπλής εισόδου.

• Ανεξάρτητα οπό την κατηγορία στην οποία ανήκει, κάθε μαζοπίνακας πρέπει να συνοδεύεται από ορισμένες βασικές πληροφορίες που βοηθούν οτη σωστή χρησιμοποίηση του. Αυτές οι πληροφορίες περιλαμβάνουν το δασοπονικό είδος ή τα είδη για τα οποία ισχύει ο μαζοπίνακας και τη γεωγραφική περιοχή για την οποία ισχύει.

• Επίσης πρέπει να είναι γνωστές οι ανεξάρτητες μεταβλητές και οι μονάδες μέτρησης τους καθώς και η εξαρτημένη μεταβλητή (ποιος όγκος) και σε τι μονάδες δίνεται.