ΡΑΤΣΙΣΜOΣ

Άννα Κοδροπούλου

Αλεξάνδρα Καρακαλίδου

Ορισμός

Ρατσισμός ονομάζεται η αρνητική διάκριση και ο αποκλεισμός ευάλωτων κοινωνικών ομάδων ή κατηγοριών ατόμων , που προσδιορίζονται με βάση τα φυλετικά και τα πολιτισμικά τους χαρακτηριστικά.

Μορφές Ρατσισμού

Φυλετικός: διακρίσεις βασισμένες στη διαφορετικότητα του χρώματος ή εναντίον φυλών του τρίτου κόσμου.

Εθνικός: η αίσθηση της υπεροχής ενός έθνους έναντι των άλλων (εθνικισμός, σοβινισμός).

Κοινωνικός: διακρίσεις βασισμένες σε πολιτικές, ιδεολογικές, πνευματικές, οικονομικές, πολιτιστικές διαφορές, διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, των μειονοτήτων, των ατόμων με ειδικές ανάγκες.

Θρησκευτικός : ρατσισμός που έχει σχέση με την θρησκεία π.χ. Μουσουλμάνοι-Χριστιανοί - Εβραίοι

Τα αίτια μπορεί να είναι :

Η έλλειψη ανθρωπιστικής παιδείας. Από τη στιγμή που τα άτομα δεν διδάσκονται την αξία της ισότητας, της δικαιοσύνης, της ειρήνης και του σεβασμού είναι εύκολο να παρασυρθούν από ρατσιστικές αντιλήψεις. Παράλληλα το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο περιορίζει τους ορίζοντες των ανθρώπων και αδρανοποιεί τη σκέψη τους με αποτέλεσμα να υιοθετούν κάθε είδους στερεότυπα.

Τα οικονομικά συμφέροντα είναι άλλη μία σημαντική αιτία, όπως για παράδειγμα ο φυλετικός ρατσισμός κατά των μαύρων είναι ένα ιδεολόγημα που δημιουργήθηκε για να δικαιολογήσει την εκμετάλλευση των λαών της Αφρικής από τους λευκούς.

Πολλές φορές τα άτομα υιοθετούν ρατσιστικές αντιλήψεις στα πλαίσια της κοινωνικοποίησης, δηλαδή μέσα από την οικογένεια και το σχολικό περιβάλλον.

Παρόλο που υπάρχουν άνθρωποι που εκδηλώνουν έντονες τάσεις ρατσισμού, υπάρχουν και κάποιες χαρακτηριστικές φυσιογνωμίες του παρελθόντος που αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση για όλους τους ανθρώπους , όπως ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ ήταν σπουδαίος άνθρωπος και πρόσφερε πολλά στον αγώνα για την ισότητα και την δικαιοσύνη στους ανθρώπους. Ο ίδιος ήταν μαύρος και ένιωθε βαθιά μέσα του την αδικία και τις διακρίσεις

εναντίον όσων είχαν άλλο χρώμα, όπως αυτός. Ο αγώνας του ήταν τόσο σκληρός , ώστε τελικά δολοφονήθηκε το 1968.

Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ το 1963 εκφωνώντας  το  περίφημο  λόγο  του  “I have a dream”  έλεγε:

«Έχω ένα όνειρο ότι κάποια  μέρα τα τέσσερα μικρά παιδιά μου θα ζήσουν σε μία χώρα όπου δεν θα κρίνονται από την  απόχρωση του δέρματός τους, αλλά από το περιεχόμενο του χαρακτήρα τους …..

Ότι μια μέρα μικρά μαύρα αγόρια και κορίτσια θα μπορούν να ενώσουν τα χέρια τους μαζί με τα λευκά παιδιά σαν αδέρφια….. Εκείνο για το οποίο η δικιά μας γενιά θα μετανιώσει πικρά δεν θα είναι τόσο η σκληρότητα και οι αδικίες των κακών  ανθρώπων, όσο η απαράδεκτη 

σιωπή των καλών…..»

Ο ρατσισμός συνεχίζει να υπάρχει καθημερινά στην ζωή μας , παρά τους αγώνες που έχουν κάνει πολλοί άνθρωποι για να σταματήσει . Εμείς όμως τι κάνουμε ???

Ο ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑΣε καθημερινή βάση αλλοδαποί μαθητές ζουν φαινόμενα ρατσισμού στα σχολεία τους. Έχει αποδειχθεί ότι αν η φυλετική δικαιοσύνη ήταν υποχρεωτικό μάθημα στα σχολεία, τα περισσότερα παιδιά της Ελλάδας δε θα περνούσαν το μάθημα. Ορισμένοι γονείς ενοχλούνται από την παρουσία αλλοδαπών μαθητών ζητώντας την απομάκρυνσή τους με το πρόσχημα τη φασαρία που προκαλούν, την αδυναμία προσαρμογής τους στο σχολικό περιβάλλον και γενικά τη διαφορετικότητά τους ως χαρακτήρες από τα παιδιά τους, τα ελληνόπουλα. Στην πραγματικότητα, χρησιμοποιούμε τους αλλοδαπούς μαθητές ως καταφύγιο για τη δική μας ανεπάρκεια.

Μεγάλη είναι η εκδήλωση ρατσιστικών συμπεριφορών που απλώς διαφέρουν ή έχουν κάποια διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως η δυσλεξία.Κάθε παιδί δικαιούται ίσες ευκαιρίες στη ζωή. Ας μην το αποκλείσουμε από τη γνώση, την εξέλιξη, το ευτυχισμένο παρόν και το ελπιδοφόρο μέλλον, επειδή απλά γεννήθηκε κάπου αλλού ή είναι διαφορετικό από τους υπόλοιπους.

Συνέπειες του ρατσισμού Ανισότητες στην εκπαίδευση Εκμετάλλευση, παραβιάσεις, σκανδαλώδεις ενέργειεςΒία - εγκληματικότηταΈλλειψη ίσων ευκαιριών Ανασφάλεια - άγχος (για τα θύματα του ρατσισμού). Εθνικισμός - πυροδότηση πολέμων και συγκρούσεωνΑπουσία συνεργασίας, αλληλεγγύης και κοινωνικοπολιτικής συνείδησης - έλλειψη ανθρωπισμού

Ποίημα που προτάθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως το καλύτερο ποίημα του 2006, γραμμένο από ένα παιδί από την Αφρική

«Όταν γεννιέμαι, είμαι μαύροςΌταν μεγαλώσω, είμαι μαύροςΌταν κάθομαι στον ήλιο, είμαι μαύροςΌταν φοβάμαι, είμαι μαύροςΌταν αρρωσταίνω, είμαι μαύροςΚι όταν πεθαίνω, ακόμα είμαι μαύροςΚι εσύ λευκέ άνθρωπεΌταν γεννιέσαι, είσαι ροζΌταν μεγαλώνεις, γίνεσαι λευκόςΌταν κάθεσαι στον ήλιο, γίνεσαι κόκκινοςΌταν κρυώνεις, γίνεσαι μπλεΌταν φοβάσαι, γίνεσαι κίτρινοςΌταν αρρωσταίνεις, γίνεσαι πράσινοςΚι όταν πεθαίνεις, γίνεσαι γκριΚαι αποκαλείς εμένα έγχρωμο;».

Παγκόσμια ημέρα κατά του ρατσισμού

Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου.

Καθιερώθηκε το 1966 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σε ανάμνηση ενός τραγικού συμβάντος, που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη.

Στις 21 Μαρτίου του 1960 η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά μιας διαδήλωσης φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άνθρωποι. Οι νεαροί διαδηλωτές διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά των νόμων του Απαρτχάιντ, που είχε επιβάλλει το καθεστώς της λευκής μειοψηφίας στη χώρα, εφαρμόζοντας τη θεωρία της ανισότητας ανάμεσα στις φυλές.

Ο ΟΗΕ μάς καλεί αυτή τη μέρα να ενώσουμε τις φωνές μας για τα θύματα του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας.