5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική...

28
1 ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗ ISL I nt el l i gent Syst ems Lab 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ι ταυτότητα του μαθήματος συνοπτικά στοιχεία πρόγραμμα εξαμήνου

Transcript of 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική...

Page 1: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

1ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL I nt el l i gent Syst ems Lab

5η Ενότητα:Μάθημα 506.Μηχατρονική Ι

• ταυτότητα του μαθήματος• συνοπτικά στοιχεία• πρόγραμμα εξαμήνου

Page 2: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

2

Τυπικό εξάμηνο

ε01 Εισαγωγή (κοινή Μηχατρονική Ι και ΙΙ) ε02 Περιεχόμενο Θ506, γενικά (εν. 5,6) ε03 Κυκλώματα χρονισμού (εν. 7,8) ε04 Διακόπτες (εν. 9, 10) ε05 Σύστημα αισθητηρίων (εν. 11, 12, 13) ε06 Τελεστικοί ενισχυτές (εν. 14, 15) ε07 Παρουσίαση θεμάτων εργασιών ε08 Περιστροφική κίνηση (εν. 16) ε09 Ηλεκτροκινητήρες (εν.17, 18) ε10 Οπτοηλεκτρονικά (εν.19, 20) ε11 Οπτοηλεκτρονικά (εν. 21, 22) ε12 Παρουσίαση εργασιών

Page 3: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

3

Τυπικό εξάμηνο: εργασίες

ε01 Εισαγωγή (κοινή Μηχατρονική Ι και ΙΙ) ε02 Περιεχόμενο Θ506, γενικά (εν. 5,6) ε03 Κυκλώματα χρονισμού (εν. 7,8) ε04 Διακόπτες (εν. 9, 10) ε05 Σύστημα αισθητηρίων (εν. 11, 12, 13) ε06 Τελεστικοί ενισχυτές (εν. 14, 15) ε07 Παρουσίαση θεμάτων εργασιών ε08 Περιστροφική κίνηση (εν. 16) ε09 Ηλεκτροκινητήρες (εν.17, 18) ε10 Οπτοηλεκτρονικά (εν.19, 20) ε11 Οπτοηλεκτρονικά (εν. 21, 22) ε12 Παρουσίαση εργασιών

ΕΞΑΜΗΝΙΑΙΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

Page 4: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

4ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL I nt el l i gent Syst ems Lab

6η Ενότητα:Διδακτική προσέγγιση

• αντικείμενο• διδακτικοί στόχοι

Page 5: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

5

Γενικό αντικείμενο

διαφορετικές τεχνολογίες οργάνων δράσης και αισθητηρίων

όργανο + διάστρωμα = υποσύστημα

μετατροπή σημάτων από/πρός κοινό πρότυπο (ψηφιακή επεξεργασία)

"Τεχνολογία Οργάνων"

Page 6: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

6

Διδακτικοί στόχοι

1ος Στόχος: βασική αντίληψη των τεχνολογιών "οργάνων"

• φυσικά μεγέθη και μέτρα• φυσικά φαινόμενα• αρχές μετατροπής ενέργειας

• αρχές "μετατροπής πληροφορίας"

ΑΝΑΛΥΣΗ και ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Page 7: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

7

Διδακτικοί στόχοι

2ος Στόχος: παράμετροι κατάταξης και κριτήρια επιλογής

οργάνων• ασφάλεια• λειτουργικά χαρακτηριστικά

• ενέργεια

• σήματα

ΑΝΑΛΥΣΗ και ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Page 8: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

8

Διδακτικοί στόχοι

3ος Στόχος: ευελιξία, εξοικείωση

• πηγές πληροφοριών (π.χ. τεχνική βιβλιογραφία)• εναλλακτικές προσεγγίσεις και λύσεις• "τεχνολογική παιδεία"

ΑΝΑΛΥΣΗ και ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ

Page 9: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

9

Σημαντικό!

• σύνδεση με τα θέματα και συντονισμός με τις παραδόσεις και τις ασκήσεις του εργαστηρίου. . .

506Ε

506Θ

2 εβδομάδες

περιστροφική κίνηση, Η/Κ οδήγηση με δύο

τροχούς

Page 10: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

10ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL I nt el l i gent Syst ems Lab

7η Ενότητα: Το ολοκληρωμένο κύκλωμα χρονισμού ΝΕ555

• μορφή και προδιαγραφές• συνήθεις συνδέσεις• λειτουργία

Page 11: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

11

Συνήθεις μορφές

συνήθως ΝΕ555 με οκτώ ακροδέκτες ή και ΝΕ556 (διπλό)

πολυάριθμοι κατασκευαστές, με βάση το αρχικό κύκλωμα Signetics (1970)

πολλές διαφορετικές χρήσεις χαμηλό κόστος αξιοπιστία και αντοχή

Page 12: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

12

Εσωτερικό κύκλωμα (αρχή)

Page 13: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

13

Μονοσταθής (monostable) σύνδεση

Ένας παλμός σε κάθε διέγερση, διάρκειας

Tw=1,1 RA C

Page 14: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

14

Ασταθής (astable) σύνδεση

Συνεχείς παλμοί με διάρκεια

TH=0,693 (RA+RB)C και TL= 0,693 RBC

Page 15: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

15

Λειτουργία

[αρχείο .gif: Williamson, 1997]

Page 16: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

16

Προδιαγραφές

τάση τροφοδοσίας 4,5-18 Volt μέγιστο ρεύμα εξόδου ~ 200 mA μέγιστη συχνότητα 500 KHz - 2 MHz σφάλμα συχνότητας ~5% σφάλμα χρονισμού ~1% χρόνος αποκατάστασης παλμού ~100 ns

Page 17: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

17ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL I nt el l i gent Syst ems Lab

8η Ενότητα: Εφαρμογές - διατάξεις παραγωγής παλμών

• ρύθμιση διάρκειας παλμών• ρύθμιση πυκνότητας παλμών• ρύθμιση ενεργού κύκλου

Page 18: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

18

Παραγωγή παλμών...

Συνεχείς παλμοίενεργός χρόνος TH

αδρανήςχρόνος TL

περίοδος Τ0= TH + TL

Ενεργός Κύκλος: TH/Το

Αδρανής Κύκλος: TL/Το

TH TL

TO

Page 19: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

19

Ρύθμιση διάρκειας παλμών

εξωτερικός χρονισμός (ρολόι)

σταθερή συχνότητα - μεταβλητή διάρκεια TH

Page 20: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

20

Ρύθμιση πυκνότητας παλμών

σταθερή διάρκεια, μεταβλητή απόσταση μεταξύ διαδοχικών παλμών

Page 21: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

21

Περιορισμός 50%

Συνεχείς παλμοί με διάρκεια

TH=0,693 (RA+RB)C και TL=0,693 RBC

επομένως...

Τ0=0,693 (RA+2RB)C

Ενεργός Κύκλος: TH/Το > 50%

Αδρανής Κύκλος: TL/Το < 50%

Page 22: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

22

Ρύθμιση κύκλου

ανεξάρτητη ρύθμιση TH και TL μέσω των αντιστάσεων

προσεγιστικά:

TH=0,693 RAC

TL=0,693 RBC

Page 23: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

23ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL I nt el l i gent Syst ems Lab

9η Ενότητα: Οι μηχανικοί διακόπτες

• τρόπος σύνδεσης• μεταβατικό φαινόμενο• αρχές εφαρμογής

Page 24: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

24

Διακόπτες: ηλεκτρική σύνδεση

δύο τρόποι σύνδεσης (ενεργοποίησης): προς την τάση αναφοράς (pull up) προς τη "γή" (pull down)

Page 25: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

25

Διακόπτες και "κανονική κατάσταση"

δύο ορισμοί της "κανονικής κατάστασης" κανονικά ανοικτός (N.O.) κανονικά κλειστός (N.C.)

... ανάλογα με τη θέση σε ηρεμία.

Page 26: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

26

Διακόπτες και προστασία

μια αντίσταση εν σειρά προστατεύει την ψηφιακή είσοδο από μεγάλες τιμές του ρεύματος

όλες οι καταστάσεις είναι ηλεκτρικά ορισμένες είτε στην τάση αναφοράς είτε στο μηδέν (γή, σώμα)

Page 27: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

27

Διακόπτες: μεταβατική συμπεριφορά

• ανεπιθύμητες ηλεκτρικές ταλαντώσεις • καταστολή με ηλεκτρονική διάταξη (h/w switch de-

bouncing) ή με λογισμικό (s/w swich de-bouncing)• σταθερό σήμα τουλάχιστον για μιά περίοδο

"σάρωσης" της ψηφιακής εισόδου

Page 28: 5η Ενότητα: Μάθημα 506.Μηχατρονική Ιauto.teipir.gr/sites/default/files/mech02_0.pdf · ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης

ΤΕΙ Πειραιά Καθηγητής Γ. Χαμηλοθώρης ΜΗΧΑΤΡΟΝΙΚΗISL Intelligent Systems Lab

28

Αρχή: όχι "απροσδιόριστα ηλεκτρικά σήματα"

τα άκρα ενός ελεύθερου αγωγού παράγονται απρόβλεπτες ηλεκτρικές τάσεις που μπορούν να παραπλανήσουν τις ψηφιακές είσόδους

όλα τα άκρα μεταφέρονται στη γή (ηλεκτρικό 0) ή στην τάση αναφοράς (ηλεκτρικό 1) με αντιστάσεις pull-down ή pull-up αντίστοιχα