Σ ε λ ί δ α | 1

Μ. Μιχάλη

ΕΝΟΤΗΤΑ 4Η : ΕΝΩΜΕΝΗ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ

ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

AΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Εισάγονται με:

Αναφορικές αντωνυμίες Αναφορικά επιρρήματα

που

ο οποίος, η οποία, το οποίο

όποιος, όποια, όποιο

ό,τι

όσος, όση, όσο

εκεί που, όπου, οπουδήποτε (τόπος)

τότε που, όποτε, οποτεδήποτε (χρόνο)

όπως, καθώς, ως, σαν (τρόπο)

όσο, οσοδήποτε (ποσό)

Διακρίνονται σε:

Αναφορικές ονοματικές

(δε θέλουν κόμμα)

Αναφορικές επιρρηματικές

Επιθετικές 1 Ελεύθερες Ελεύθερες

Εισάγονται με τις αναφορικές

αντωνυμίες: ο οποίος, η

οποία, το οποίο, που

Συντακτικός ρόλος:

επιθετικοί προσδιορισμοί

(χρησιμοποιούνται για να

προσδιορίσουν ένα ουσιαστικό)

Εισάγονται: με τις αναφορικές

αντωνυμίες.

Συντακτικός ρόλος:

α. υποκείμενο

Όποιος πεινάει καρβέλια

ονειρεύεται.

β. αντικείμενο

Μην κάνεις ό,τι δε θέλεις

γ. κατηγορούμενο

Στην Ελλάδα είσαι ό,τι δηλώσεις.

Εισάγονται με τα αναφορικά

επιρρήματα.

Συντακτικός ρόλος:

Επιρρηματικοί προσδιορισμοί που

δηλώνουν τόπο, χρόνο, τρόπο,

ποσό, συμφωνία ή όρο, εναντίωση,

παρομοίωση ή σύγκριση ή

παραλληλισμό.

1 Οι αναφορικές επιθετικές χωρίζονται με κόμμα, όταν δεν αποτελούν απαραίτητα συμπλήρωμα του νοήματος της πρότασης. Δίνουν απλώς μια επιπλέον πληροφορία.

Σ ε λ ί δ α | 2

Μ. Μιχάλη

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΑΝΑΦΟΡΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1. Να υπογραμμίσετε τις αναφορικές προτάσεις, να τις διακρίνετε σε ονοματικές

και επιρρηματικές και να βρείτε το συντακτικό τους ρόλο.

π.χ. Θα πάω όπου με στείλουν. Αναφορική επιρρηματική δηλώνει τόπο

α. Να επιστρέψεις όποτε θέλεις. _______________________________

β. Όποιος θέλει βρίσκει λύσεις._____________________________________

γ. Τακτοποίησέ τα όπως νομίζεις.___________________________________

δ. Χωρίς αυτά δεν πάμε πουθενά, όπως δεν πάει χωρίς όπλο στον πόλεμο ο

στρατιώτης.___________________________________________________

ε. Μπορούσα να του μιλώ όποτε ήθελα.________________________________

στ. Πάρε όσα χρήματα θέλεις.______________________________________

ζ. Όποιος θέλει τα πολλά χάνει και τα λίγα.____________________________

η. Ζήσε τη ζωή σου όπως θέλεις.___________________________________

θ. Όσοι δεν έρθουν θα χάσουν._____________________________________

ι. Η ευκαιρία αυτή είναι ό,τι ακριβώς έψαχνα.___________________________

κ. Ο αδερφός σου θα γίνει καλά, όπως μας τόνισε ο γιατρός.________________

__________________________________________________________

λ. Θέλω να μ’ αγαπάς, όπως αγαπάς την Κατερίνα..._______________________

2. Στις παρακάτω περιόδους να υπογραμμίσετε τις αναφορικές προτάσεις και

να προσδιορίσετε ποιες είναι επιθετικές και ποιες ελεύθερες, καθώς και το

συντακτικό τους ρόλο.

π.χ. Αγαπάει πολύ τη μητέρα του, η οποία έχει περάσει πολλά στη ζωή της.

Αναφορική επιθετική , επιθετικός προσδιορισμός στη λέξη «μητέρα».

α. Έχουμε να κάνουμε με άνθρωπο που έχει συναίσθηση της ευθύνης του.

____________________________________________________________

β. Είναι ο μόνος άνθρωπος που με καταλαβαίνει._________________________

Σ ε λ ί δ α | 3

Μ. Μιχάλη

γ. Ο καθηγητής τιμώρησε όσους άργησαν να προσέλθουν στο μάθημα.

δ. Η κ. Μιχαηλίδου, που μας κάνει Νέα Ελληνικά, θα φύγει από το σχολείο μας σε

ένα χρόνο.____________________________________________________

ε. Δε θυμάμαι πού έχω βάλει το βιβλίο που μου χάρισε.

____________________________________________________________

στ. Εσύ να κάνεις ό,τι θεωρείς σωστό!_________________________________

ζ. Ποτέ δεν ξέχασα τις συμβουλές που μου έδωσε ο πατέρας μου.

___________________________________________________________

η. Να ακολουθήσεις με προσοχή τις οδηγίες που σου έδωσα.

____________________________________________________________

θ. Σταμάτα να κάνεις ό,τι θέλουν οι άλλοι!______________________________

ι. Τα ονόματα όσων πέτυχαν στις εξετάσεις θα ανακοινωθούν αύριο.

____________________________________________________________

στ. Πήγαινε στο σπίτι όποιου θέλεις.

____________________________________________________________

ζ. Αυτός δεν είναι άνθρωπος που δέχεται τέτοια συμπεριφορά.

____________________________________________________________

3. Να ξαναγράψετε τις παρακάτω περιόδους αντικαθιστώντας τις

υπογραμμισμένες αναφορικές προτάσεις με ένα επίθετο, μια μετοχή ή ένα

ουσιαστικό κάνοντας και όλες τις αναγκαίες αλλαγές.

α. Σήμερα απεργούν όσοι εργάζονται στο δημόσιο τομέα.

____________________________________________________________

β. Όλες οι εργασίες πρέπει να παραδοθούν στο χρόνο που έχει καθοριστεί.

___________________________________________________________

Σ ε λ ί δ α | 4

Μ. Μιχάλη

γ. Όσοι συνεργάζονται μαζί του τον εκτιμούν πολύ.

____________________________________________________________

δ. Όποιος πεινάει καρβέλια ονειρεύεται.

____________________________________________________________

ε. Τα μήλα που σάπισαν τα πέταξα

____________________________________________________________

4. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας σωστά: που, πού,

α. Γνωρίζω τον άντρα_______ σε βοήθησε.

β. Δε γνωρίζω______ θα πας.

γ. Θέλω να μου δώσεις τα χρήματα_____ σου δάνεισα.

δ. Δε ξέρω ____μπορεί να με οδηγήσει αυτή η απόφαση.

ε. Ήθελα να ήξερα____ γύριζες όλο το βράδυ.

5. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις επιλέγοντας σωστά: ότι, ό,τι.

α. ______ και να πεις έχεις δίκαιο.

β. Γνωρίζω _____αύριο θα φύγεις.

γ. Είμαι σίγουρη______ θα προσπαθήσεις πολύ και θα κάνεις_____ περνάει από το

χέρι σου προκειμένου να πετύχεις το στόχο σου.

δ. Σου εύχομαι_____ επιθυμείς!

ε. Είμαι πρόθυμη να σε βοηθήσω σε_____ χρειαστείς.

6. Να βάλετε κόμμα όπου χρειάζεται.

α. Με βοήθησε μια συνάδερφος που είναι πολύ ευγενική και πρόθυμη.

β. Η συνάδερφος που με βοήθησε είναι πολύ ευγενική.

γ. Είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορώ να μιλήσω σοβαρά μαζί του.

δ. Ο Κώστας Χ. που είναι μαθητής του Γ3 ήρθε πρώτος στη μαθηματική ολυμπιάδα.