39

3 Ο Π λ ά τ ω ν

Α1 Ερωτήσεις γνώσης - κατανόησης

1 Ποιο οντολογικό πρόβληmicroα προσπάθησε να επιλύσει ο Πλάτων microε τη

θεωρία των ιδεών

2 Ποια άποψη έχει ο Πλάτων για τις γνώσεις που προκύπτουν από τις

αισθήσεις1

3 Ποιες είναι οι απόψεις του Πλάτωνος για την ψυχή του ανθρώπου2

4 Ποιες ιδιότητες αποδίδει ο Πλάτων στις ιδέες

5 Σε ποιο θέmicroα αναφέρεται ο Πλάτων στο κείmicroενο που ακολουθεί Να

παρουσιάσετε σύντοmicroα τις απόψεις του

laquoΗ γνώmicroη microου δηλαδή είναι ότι αν εκτός από το αυτό καθαυτό όmicroορφο υπάρχει και τίποτε άλλο όmicroορφο τότε αυτό δεν microπορεί για καmicroιά άλλη αιτία να είναι όmicroορφο παρά γιατί microετέχει σ εκείνο που είναι αυτό καθαυτό όmicroορφο Και για όλα λέγω το ίδιο πράγmicroα Συmicroφωνείς micro αυτό εδώ το είδος της αιτίας Συmicroφωνώ είπε ο Κέβης ∆εν microπορώ λοιπόν πια να καταλάβω ούτε να νιώσω τις άλλες αιτίες εκείνες που βάζουν οι σοφοί αλλά αν κανείς microου λέει ότι ένα οποιοδήποτε πράγmicroα είναι όmicroορφο ή γιατί έχει χρώmicroα ολάνθιστο ή αναφέρει τη microορφή ή τίποτε άλλο παρόmicroοιο τότε όλα τ άλλα τα παραιτώ γιατί microέσα σ όλα αυτά ταράζοmicroαι και κρατιέmicroαι απλά και ίσως απλοϊκά σ αυτό εδώ ότι δηλαδή τίποτε άλλο δεν κάνει το πράγmicroα αυτό όmicroορφο παρά εκείνο το απόλυτα όmicroορφο microε την

1 Μπορείτε να συmicroβουλευτείτε και το συνοδευτικό κείmicroενο 1 2 Οι microαθητές για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτηmicroα microπορούν να αξιοποιήσουν και τις

γνώσεις τους από το microύθο του Ηρός του Παmicroφύλου που αποτελεί microέρος της διδακτέας ύλης των αρχαίων ελληνικών θεωρητικής κατεύθυνσης (βλ ΥΠΕΠΘ Αρχαία Ελληνικά Φιλοσοφικός Λόγος Γ΄ τάξη Ενιαίου Λυκείου θεωρητική κατεύθυνση ΟΕ∆Β Αθήνα 1999 σσ 124-135)

40

παρουσία ή microε την συντυχιά του ή όπως αλλιώς τυχόν έρχεται κοντά σε τούτο Και για τον τρόπο που έρχεται εκείνο το απόλυτο κοντά σε τούτο το σχετικό δεν επιmicroένω όmicroως επιmicroένω για το ότι microε το όmicroορφο είναι που όλα τα όmicroορφα γίνονται όmicroορφα Τούτο λοιπόν microου φαίνεται πως είναι η πιο άσφαλτη απόκριση που microπορώ να δώσω στον εαυτό microου και σ οποιονδήποτε άλλον Και όσο κρατιέmicroαι απ αυτό είmicroαι βέβαιος πως δεν θα πέσω ποτέ γιατί είναι κάτι άσφαλτο ν αποκριθώ στον εαυτό microου και σε οποιονδήποτε άλλον πως microε το όmicroορφο είναι που γίνονται όmicroορφα τα όmicroορφαraquo

Πλάτωνος Φαίδων 100c4-e3 microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

6 Με βάση τα όσα γνωρίζετε για τη θεωρία των ιδεών του Πλάτωνος να

κατατάξετε τις λέξεις ή φράσεις που ακολουθούν στις παρακάτω δύο

κατηγορίες

Αισθητά πράγmicroατα Ιδέες

σταθερότητα microεταβλητότητα αφθαρσία φθορά αθανασία απατηλές

εικόνες δηmicroιουργούν σύγχυση και πλάνη στον άνθρωπο είδωλα

πρότυπα ψευδή αντίγραφα laquoόντως όνταraquo απεικάσmicroατα οι καθολικές

οντότητες στις οποίες αναφέρονται οι γενικοί όροι

41

7 Μια ερmicroηνεία τού πώς έφθασε ο Πλάτων στη θεωρία των ιδεών είναι η θεωρία για τη σηmicroασία των γενικών όρων Να διατυπώσετε microε συντο-microία χρησιmicroοποιώντας δικά σας λόγια το νόηmicroα αυτής της θεωρίας

8 Να παρουσιάσετε τη θεωρία της ανάmicroνησης του Πλάτωνος

9 Να αναφερθείτε στο microύθο του σπηλαίου του Πλάτωνος3

10 Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α΄ microε τις λέξεις της στήλης Β΄

στήλη Α΄ στήλη Β΄

1 Πρωταγόρας 2 Σωκράτης 3 Γοργίας 4 Πλάτων

α) σκεπτικιστής β) έχει επίγνωση της άγνοιάς του γ) προσπαθεί να δει τα προβλήmicroατα απροκατάληπτα δ) προσποιείται ότι αγνοεί ε) διαλέγεται

στ) διατύπωσε τη θεωρία των ιδεών ζ) δάσκαλος της ρητορικής τέχνης η) laquomicroηδενιστήςraquo θ) πιστεύει ότι οι ψυχές των ανθρώπων προϋπάρχουν

της γέννησής τους

Α2 Ερωτήσεις σύνθεσης - κρίσης

1 Η θεωρία των ιδεών του Πλάτωνα θα microπορούσε να θεωρηθεί βάσιmicroη στην εποχή microας Ποια είναι η γνώmicroη σας

2 Να microελετήσετε τα χωρία στα οποία ο Πλάτων εκθέτει τη θεωρία του για τις ιδέες4 και να γράψετε ένα δικό σας κείmicroενο έκτασης τουλάχιστον 400 λέξεων στο οποίο να παρουσιάζετε αυτή τη θεωρία του Πλάτωνα (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

3 Στο σχολικό βιβλίο αναφέρεται ως microύθος του σπηλαίου Συνήθως ονοmicroάζεται αλληγορία

ή εικόνα του σπηλαίου 4 Η θεωρία των ιδεών ανευρίσκεται στα ακόλουθα χωρία του Πλατωνικού έργου Ευθύ-

δηmicroος 296 301a Κρατύλος 389 439 440 Λυσίας 217 κε Μένων 81 86 Νόmicroοι 12 965 Παρmicroενίδης 129 130a-e 131-3 132b-c 133b Πολιτεία 5476 6508 6510 7516 517 7523 7534 507 10596 597 Σοφιστής 246b κε Συmicroπόσιον 211 Τίmicroαιος 28 30 37 51 κε Φαίδρος 249 250 251 Φαίδων 65 74 73d 75 76 78 100 103 Φίληβος 65 κε 15 κε 16

42

3 Αφού microελετήσετε το ποίηmicroα του Παρmicroενίδη και τα χωρία του πλατωνικού έργου στα οποία αναπτύσσεται η θεωρία των ιδεών να γράψετε ένα κείmicroενο έκτασης τουλάχιστον 400 λέξεων στο οποίο να

εξηγείτε εάν και κατά πόσον microοιάζει η θεωρία του Παρmicroενίδη για το ον microε την αντίστοιχη θεωρία του Πλάτωνος5 (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

4 Αφού διαβάσετε προσεκτικά τα χωρία στα οποία ο Πλάτων εκθέτει το microύθο του σπηλαίου (Πολιτεία 7514 κε 532 πρβλ 539e) να σχεδιάσετε όσοι microπορείτε αυτό το σπήλαιο (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

5 Να καταγράψετε τους microύθους που υπάρχουν στο Πλατωνικό έργο6 Αφού microελετήσετε έναν από αυτούς να τον παρουσιάσετε στην τάξη (εργασία για το σπίτι)

6 Στο Μένωνα ο Σωκράτης υποστηρίζει πως η αλήθεια βρίσκεται ήδη microέσα microας και το microόνο που χρειάζεται είναι να τη θυmicroηθούmicroε ακολουθώντας την κατάλληλη διαλεκτική πορεία Απόδειξη αυτού είναι πως κάποιος δούλος παρόλο που δεν είχε διδαχθεί ποτέ γεωmicroετρία κατάφερε να λύσει το γεωmicroετρικό πρόβληmicroα που του έθεσε ο Σωκράτης Αφού microελετήσετε το σχετικό χωρίο (80a - 86c) να παρουσιάσετε (σε ένα κείmicroενο έκτασης περίπου 400 λέξεων) τα στάδια

5 Βλ Γ Τζαβάρας Το ποίηmicroα του Παρmicroενίδη (κείmicroενο - microετάφραση - σχόλια) εκδ ∆όmicroος

Αθήνα 1980 και την προηγούmicroενη σηmicroείωση 6 Οι κυριότεροι microύθοι στο έργο του Πλάτωνος είναι οι ακόλουθοι

i) Ο microύθος του Ζαλmicroόξιδος (Χαρmicroίδης 156) ii) Ο microύθος της δηmicroιουργίας του ανθρώπου (Πρωταγόρας 320c κε) iii) Ο microύθος της ψυχής (Φαίδρος 245-257) iv) Ο microύθος των τεττίγων (Φαίδρος 259) v) Ο microύθος του Θεύθ (Φαίδρος 274) vi) Ο microύθος για την προέλευση του Έρωτα (Συmicroπόσιο 191 192) vii) Ο microύθος του πάνω και του κάτω κόσmicroου (Φαίδων 107 κε) viii) Ο microύθος του Ηρός (Πολιτεία 10614 κε) ix) Ο microύθος του Ατρέως και του Θυέστου (Πολιτικός 268e) x) Ο microύθος του Κάδmicroου (Πολιτεία 3414c Σοφιστής 247c Νόmicroοι 2663c) xi) Ο microύθος της Ατλαντίδος (Τίmicroαιος 21-26 Κριτίας 106 κε) xii) Ο Σικελικός microύθος (Γοργίας 493) xiii) Ο microύθος του Γύγη (Πολιτεία 2359c) xiv) Η αλληγορία του σπηλαίου (Πολιτεία 7514 κε 532 πρβλ 539e)

43

της Σωκρατικής microεθόδου για την εύρεση της αλήθειας (εργασία για το σπίτι)

44

B Συνοδευτικά κείmicroενα

1

bull Η αλήθεια κατά τον Πλάτωνα υπάρχει όχι στις γνώσεις που microας

παρέχουν οι αισθήσεις αλλά στους διαλογισmicroούς microας ΣΩ Μέσα λοιπόν στα παθήmicroατα των αισθήσεων δεν υπάρχει

γνώση ενώ microέσα στους διαλογισmicroούς γι αυτά υπάρχει Γιατί το είναι και την αλήθεια εδώ δα (δηλ στους διαλογισmicroούς) ως φαίνεται microπορεί κανείς να τ αγγίξει εκεί (δηλ στα αισθήmicroατα) όmicroως είναι αδύνατο

ΘΕΑΙ Φαίνεται ΣΩ Εκείνο και τούτο λοιπόν θα τα πεις το ίδιο ενώ έχουν τόσες

διαφορές ΘΕΑΙ Όχι δεν θα ήταν σωστό ΣΩ Τι όνοmicroα λοιπόν δίνεις σ εκείνο δηλαδή στο να βλέπεις

ν ακούς να οσφραίνεσαι να κρυώνεις και να ζεσταίνεσαι ΘΕΑΙ Το λέγω αίσθηση αισθάνεσθαι τι άλλο βέβαια ΣΩ Ολόκληρο λοιπόν αυτό το λες αίσθηση ΘΕΑΙ Κατ ανάγκη ΣΩ Σ αυτό λοιπόν λέmicroε δεν είναι δοσmicroένο να αγγίξει την αλήθεια

ούτε και το είναι ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ Ούτε τη γνώση λοιπόν ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ ∆ε γίνεται λοιπόν ποτέ καλέ microου Θεαίτητε αίσθηση και

γνώση να είναι το ίδιο ΘΕΑΙ ∆εν φαίνεται Σωκράτη microου Και τώρα πιο πολύ έγινε

ολοφάνερο ότι άλλο είναι η γνώση από την αίσθηση ΣΩ Εmicroείς όmicroως δεν αρχίσαmicroε γι αυτό τη συζήτησή microας να βρούmicroε

δηλαδή τι δεν είναι γνώση αλλά τι είναι Κι όmicroως προχωρήσαmicroε τόσο ώστε να microην την ζητούmicroε καθόλου microέσα στην αίσθηση αλλά microέσα σ εκείνο το όνοmicroα που έχει η ψυχή όταν αυτή καθ εαυτή καταγίνεται microε τα όντα

Πλάτωνος Θεαίτητος 186d2-187a6 microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

45

2

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (i)

Ήταν όλοι σύmicroφωνοι ότι καθεmicroιά ιδέα υπάρχει χωριστά και ότι τ άλλα πράγmicroατα microεταλαmicroβάνουν απ αυτές τις ιδέες και δέχονται το όνοmicroά τους απ αυτές

Πλάτωνος Θεαίτητος 102b microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

3

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (ii)

- Θέλεις λοιπόν να αρχίσουmicroε και αυτή την εξέταση από τη συνηθισmicroένη microας microέθοδο Συνηθίζουmicroε ξέρεις να περιλαmicroβάνουmicroε υπό microια γενική ιδέα κάθε χωριστό πλήθος όντων στα οποία αποδίδουmicroε το ίδιο όνοmicroα ή δεν εννοείς

- Εννοώ - Ας λάβουmicroε λοιπόν και τώρα ότι θέλεις από αυτά τα πολλά

υπάρχουν παραδείγmicroατος χάριν πολλές κλίνες και τραπέζια - Πώς όχι - Αλλά αυτά τα δύο είδη των επίπλων περιλαmicroβάνονται το ένα υπό

την ιδέα της κλίνης το άλλο υπό την ιδέα του τραπεζιού - Ναι - Και δεν συνηθίζουmicroε ακόmicroη να λέmicroε ότι ο τεχνίτης που

κατασκευάζει το ένα ή το άλλο από αυτά τα δύο είδη των επίπλων έχει υπόψη του την ιδέα και έτσι κατασκευάζει ο ένας τις κλίνες και ο άλλος τα τραπέζια τα οποία microεταχειριζόmicroαστε εmicroείς και όλα τα άλλα κατ αυτόν τον τρόπο ∆ιότι βέβαια αυτή την ιδέα κανείς τεχνίτης δεν την κατασκευάζει είναι δυνατόν

- Όχι βέβαια () - Και τι κάνει ο κλινοποιός ∆εν έλεγες πριν από λίγο ότι δεν

κατασκευάζει την ιδέα η οποία ακριβώς δεχόmicroαστε ότι είναι εκείνο που κατ ουσίαν είναι η κλίνη αλλά απλώς microια κλίνη

- Ναι το έλεγα - Αφού λοιπόν δεν κάνει εκείνο που κατ ουσίαν υπάρχει δεν κάνει

εποmicroένως τίποτε πραγmicroατικό αλλά κάτι τι που microοιάζει microε πραγmicroατικό χωρίς όmicroως να είναι αυτό Και εάν ήθελε κάποιος να πει ότι είναι πραγmicroατικά ον το έργο του κλινοποιού ή κάποιου άλλου τεχνίτη δεν φαίνεται ότι απατάται προφανώς

46

- Αυτό τουλάχιστον θα παραδεχθούν όσοι καταγίνονται microε αυτά τα ζητήmicroατα

Πλάτωνος Πολιτεία Ι 596a5-b11 και 597a1-9 microετάφραση Ι Γρυπάρη

(microεταγλωττισmicroένη στη δηmicroοτική)

4

bull Ο Πλάτων διακρίνει τη δοξασία (laquoδόξανraquo) από τη γνώση (laquoἐπιστήmicroηνraquo)

Γιατί να και οι αληθινές γνώmicroες όσο καιρό παραmicroένουν είναι καλό απόκτηmicroα και όλα τα κάνουν καλά δεν θέλουν όmicroως να microένουν κοντά microας πολύ καιρό αλλά δραπετεύουν από την ψυχή του ανθρώπου ώστε δεν έχουν microεγάλη αξία ώσπου να δέσει κανείς τις ίδιες τις αιτίες τους microε σκέψη Και τούτο είναι αγαπητέ Μένων η ανάmicroνηση όπως τη δεχτήκαmicroε στα προηγούmicroενα Και όταν δεθούν γίνονται πρώτα επιστήmicroες και έπειτα microόνιmicroες Γι αυτό ακριβώς η επιστήmicroη είναι σε microεγαλύτερη τιmicroή από την ορθή γνώmicroη και διαφέρει η επιστήmicroη από την ορθή γνώmicroη ως προς το δεσmicroό

Πλάτωνος Μένων 97e6-98a8 microετάφραση Β Ν Τατάκη

40

παρουσία ή microε την συντυχιά του ή όπως αλλιώς τυχόν έρχεται κοντά σε τούτο Και για τον τρόπο που έρχεται εκείνο το απόλυτο κοντά σε τούτο το σχετικό δεν επιmicroένω όmicroως επιmicroένω για το ότι microε το όmicroορφο είναι που όλα τα όmicroορφα γίνονται όmicroορφα Τούτο λοιπόν microου φαίνεται πως είναι η πιο άσφαλτη απόκριση που microπορώ να δώσω στον εαυτό microου και σ οποιονδήποτε άλλον Και όσο κρατιέmicroαι απ αυτό είmicroαι βέβαιος πως δεν θα πέσω ποτέ γιατί είναι κάτι άσφαλτο ν αποκριθώ στον εαυτό microου και σε οποιονδήποτε άλλον πως microε το όmicroορφο είναι που γίνονται όmicroορφα τα όmicroορφαraquo

Πλάτωνος Φαίδων 100c4-e3 microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

6 Με βάση τα όσα γνωρίζετε για τη θεωρία των ιδεών του Πλάτωνος να

κατατάξετε τις λέξεις ή φράσεις που ακολουθούν στις παρακάτω δύο

κατηγορίες

Αισθητά πράγmicroατα Ιδέες

σταθερότητα microεταβλητότητα αφθαρσία φθορά αθανασία απατηλές

εικόνες δηmicroιουργούν σύγχυση και πλάνη στον άνθρωπο είδωλα

πρότυπα ψευδή αντίγραφα laquoόντως όνταraquo απεικάσmicroατα οι καθολικές

οντότητες στις οποίες αναφέρονται οι γενικοί όροι

41

7 Μια ερmicroηνεία τού πώς έφθασε ο Πλάτων στη θεωρία των ιδεών είναι η θεωρία για τη σηmicroασία των γενικών όρων Να διατυπώσετε microε συντο-microία χρησιmicroοποιώντας δικά σας λόγια το νόηmicroα αυτής της θεωρίας

8 Να παρουσιάσετε τη θεωρία της ανάmicroνησης του Πλάτωνος

9 Να αναφερθείτε στο microύθο του σπηλαίου του Πλάτωνος3

10 Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α΄ microε τις λέξεις της στήλης Β΄

στήλη Α΄ στήλη Β΄

1 Πρωταγόρας 2 Σωκράτης 3 Γοργίας 4 Πλάτων

α) σκεπτικιστής β) έχει επίγνωση της άγνοιάς του γ) προσπαθεί να δει τα προβλήmicroατα απροκατάληπτα δ) προσποιείται ότι αγνοεί ε) διαλέγεται

στ) διατύπωσε τη θεωρία των ιδεών ζ) δάσκαλος της ρητορικής τέχνης η) laquomicroηδενιστήςraquo θ) πιστεύει ότι οι ψυχές των ανθρώπων προϋπάρχουν

της γέννησής τους

Α2 Ερωτήσεις σύνθεσης - κρίσης

1 Η θεωρία των ιδεών του Πλάτωνα θα microπορούσε να θεωρηθεί βάσιmicroη στην εποχή microας Ποια είναι η γνώmicroη σας

2 Να microελετήσετε τα χωρία στα οποία ο Πλάτων εκθέτει τη θεωρία του για τις ιδέες4 και να γράψετε ένα δικό σας κείmicroενο έκτασης τουλάχιστον 400 λέξεων στο οποίο να παρουσιάζετε αυτή τη θεωρία του Πλάτωνα (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

3 Στο σχολικό βιβλίο αναφέρεται ως microύθος του σπηλαίου Συνήθως ονοmicroάζεται αλληγορία

ή εικόνα του σπηλαίου 4 Η θεωρία των ιδεών ανευρίσκεται στα ακόλουθα χωρία του Πλατωνικού έργου Ευθύ-

δηmicroος 296 301a Κρατύλος 389 439 440 Λυσίας 217 κε Μένων 81 86 Νόmicroοι 12 965 Παρmicroενίδης 129 130a-e 131-3 132b-c 133b Πολιτεία 5476 6508 6510 7516 517 7523 7534 507 10596 597 Σοφιστής 246b κε Συmicroπόσιον 211 Τίmicroαιος 28 30 37 51 κε Φαίδρος 249 250 251 Φαίδων 65 74 73d 75 76 78 100 103 Φίληβος 65 κε 15 κε 16

42

3 Αφού microελετήσετε το ποίηmicroα του Παρmicroενίδη και τα χωρία του πλατωνικού έργου στα οποία αναπτύσσεται η θεωρία των ιδεών να γράψετε ένα κείmicroενο έκτασης τουλάχιστον 400 λέξεων στο οποίο να

εξηγείτε εάν και κατά πόσον microοιάζει η θεωρία του Παρmicroενίδη για το ον microε την αντίστοιχη θεωρία του Πλάτωνος5 (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

4 Αφού διαβάσετε προσεκτικά τα χωρία στα οποία ο Πλάτων εκθέτει το microύθο του σπηλαίου (Πολιτεία 7514 κε 532 πρβλ 539e) να σχεδιάσετε όσοι microπορείτε αυτό το σπήλαιο (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

5 Να καταγράψετε τους microύθους που υπάρχουν στο Πλατωνικό έργο6 Αφού microελετήσετε έναν από αυτούς να τον παρουσιάσετε στην τάξη (εργασία για το σπίτι)

6 Στο Μένωνα ο Σωκράτης υποστηρίζει πως η αλήθεια βρίσκεται ήδη microέσα microας και το microόνο που χρειάζεται είναι να τη θυmicroηθούmicroε ακολουθώντας την κατάλληλη διαλεκτική πορεία Απόδειξη αυτού είναι πως κάποιος δούλος παρόλο που δεν είχε διδαχθεί ποτέ γεωmicroετρία κατάφερε να λύσει το γεωmicroετρικό πρόβληmicroα που του έθεσε ο Σωκράτης Αφού microελετήσετε το σχετικό χωρίο (80a - 86c) να παρουσιάσετε (σε ένα κείmicroενο έκτασης περίπου 400 λέξεων) τα στάδια

5 Βλ Γ Τζαβάρας Το ποίηmicroα του Παρmicroενίδη (κείmicroενο - microετάφραση - σχόλια) εκδ ∆όmicroος

Αθήνα 1980 και την προηγούmicroενη σηmicroείωση 6 Οι κυριότεροι microύθοι στο έργο του Πλάτωνος είναι οι ακόλουθοι

i) Ο microύθος του Ζαλmicroόξιδος (Χαρmicroίδης 156) ii) Ο microύθος της δηmicroιουργίας του ανθρώπου (Πρωταγόρας 320c κε) iii) Ο microύθος της ψυχής (Φαίδρος 245-257) iv) Ο microύθος των τεττίγων (Φαίδρος 259) v) Ο microύθος του Θεύθ (Φαίδρος 274) vi) Ο microύθος για την προέλευση του Έρωτα (Συmicroπόσιο 191 192) vii) Ο microύθος του πάνω και του κάτω κόσmicroου (Φαίδων 107 κε) viii) Ο microύθος του Ηρός (Πολιτεία 10614 κε) ix) Ο microύθος του Ατρέως και του Θυέστου (Πολιτικός 268e) x) Ο microύθος του Κάδmicroου (Πολιτεία 3414c Σοφιστής 247c Νόmicroοι 2663c) xi) Ο microύθος της Ατλαντίδος (Τίmicroαιος 21-26 Κριτίας 106 κε) xii) Ο Σικελικός microύθος (Γοργίας 493) xiii) Ο microύθος του Γύγη (Πολιτεία 2359c) xiv) Η αλληγορία του σπηλαίου (Πολιτεία 7514 κε 532 πρβλ 539e)

43

της Σωκρατικής microεθόδου για την εύρεση της αλήθειας (εργασία για το σπίτι)

44

B Συνοδευτικά κείmicroενα

1

bull Η αλήθεια κατά τον Πλάτωνα υπάρχει όχι στις γνώσεις που microας

παρέχουν οι αισθήσεις αλλά στους διαλογισmicroούς microας ΣΩ Μέσα λοιπόν στα παθήmicroατα των αισθήσεων δεν υπάρχει

γνώση ενώ microέσα στους διαλογισmicroούς γι αυτά υπάρχει Γιατί το είναι και την αλήθεια εδώ δα (δηλ στους διαλογισmicroούς) ως φαίνεται microπορεί κανείς να τ αγγίξει εκεί (δηλ στα αισθήmicroατα) όmicroως είναι αδύνατο

ΘΕΑΙ Φαίνεται ΣΩ Εκείνο και τούτο λοιπόν θα τα πεις το ίδιο ενώ έχουν τόσες

διαφορές ΘΕΑΙ Όχι δεν θα ήταν σωστό ΣΩ Τι όνοmicroα λοιπόν δίνεις σ εκείνο δηλαδή στο να βλέπεις

ν ακούς να οσφραίνεσαι να κρυώνεις και να ζεσταίνεσαι ΘΕΑΙ Το λέγω αίσθηση αισθάνεσθαι τι άλλο βέβαια ΣΩ Ολόκληρο λοιπόν αυτό το λες αίσθηση ΘΕΑΙ Κατ ανάγκη ΣΩ Σ αυτό λοιπόν λέmicroε δεν είναι δοσmicroένο να αγγίξει την αλήθεια

ούτε και το είναι ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ Ούτε τη γνώση λοιπόν ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ ∆ε γίνεται λοιπόν ποτέ καλέ microου Θεαίτητε αίσθηση και

γνώση να είναι το ίδιο ΘΕΑΙ ∆εν φαίνεται Σωκράτη microου Και τώρα πιο πολύ έγινε

ολοφάνερο ότι άλλο είναι η γνώση από την αίσθηση ΣΩ Εmicroείς όmicroως δεν αρχίσαmicroε γι αυτό τη συζήτησή microας να βρούmicroε

δηλαδή τι δεν είναι γνώση αλλά τι είναι Κι όmicroως προχωρήσαmicroε τόσο ώστε να microην την ζητούmicroε καθόλου microέσα στην αίσθηση αλλά microέσα σ εκείνο το όνοmicroα που έχει η ψυχή όταν αυτή καθ εαυτή καταγίνεται microε τα όντα

Πλάτωνος Θεαίτητος 186d2-187a6 microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

45

2

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (i)

Ήταν όλοι σύmicroφωνοι ότι καθεmicroιά ιδέα υπάρχει χωριστά και ότι τ άλλα πράγmicroατα microεταλαmicroβάνουν απ αυτές τις ιδέες και δέχονται το όνοmicroά τους απ αυτές

Πλάτωνος Θεαίτητος 102b microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

3

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (ii)

- Θέλεις λοιπόν να αρχίσουmicroε και αυτή την εξέταση από τη συνηθισmicroένη microας microέθοδο Συνηθίζουmicroε ξέρεις να περιλαmicroβάνουmicroε υπό microια γενική ιδέα κάθε χωριστό πλήθος όντων στα οποία αποδίδουmicroε το ίδιο όνοmicroα ή δεν εννοείς

- Εννοώ - Ας λάβουmicroε λοιπόν και τώρα ότι θέλεις από αυτά τα πολλά

υπάρχουν παραδείγmicroατος χάριν πολλές κλίνες και τραπέζια - Πώς όχι - Αλλά αυτά τα δύο είδη των επίπλων περιλαmicroβάνονται το ένα υπό

την ιδέα της κλίνης το άλλο υπό την ιδέα του τραπεζιού - Ναι - Και δεν συνηθίζουmicroε ακόmicroη να λέmicroε ότι ο τεχνίτης που

κατασκευάζει το ένα ή το άλλο από αυτά τα δύο είδη των επίπλων έχει υπόψη του την ιδέα και έτσι κατασκευάζει ο ένας τις κλίνες και ο άλλος τα τραπέζια τα οποία microεταχειριζόmicroαστε εmicroείς και όλα τα άλλα κατ αυτόν τον τρόπο ∆ιότι βέβαια αυτή την ιδέα κανείς τεχνίτης δεν την κατασκευάζει είναι δυνατόν

- Όχι βέβαια () - Και τι κάνει ο κλινοποιός ∆εν έλεγες πριν από λίγο ότι δεν

κατασκευάζει την ιδέα η οποία ακριβώς δεχόmicroαστε ότι είναι εκείνο που κατ ουσίαν είναι η κλίνη αλλά απλώς microια κλίνη

- Ναι το έλεγα - Αφού λοιπόν δεν κάνει εκείνο που κατ ουσίαν υπάρχει δεν κάνει

εποmicroένως τίποτε πραγmicroατικό αλλά κάτι τι που microοιάζει microε πραγmicroατικό χωρίς όmicroως να είναι αυτό Και εάν ήθελε κάποιος να πει ότι είναι πραγmicroατικά ον το έργο του κλινοποιού ή κάποιου άλλου τεχνίτη δεν φαίνεται ότι απατάται προφανώς

46

- Αυτό τουλάχιστον θα παραδεχθούν όσοι καταγίνονται microε αυτά τα ζητήmicroατα

Πλάτωνος Πολιτεία Ι 596a5-b11 και 597a1-9 microετάφραση Ι Γρυπάρη

(microεταγλωττισmicroένη στη δηmicroοτική)

4

bull Ο Πλάτων διακρίνει τη δοξασία (laquoδόξανraquo) από τη γνώση (laquoἐπιστήmicroηνraquo)

Γιατί να και οι αληθινές γνώmicroες όσο καιρό παραmicroένουν είναι καλό απόκτηmicroα και όλα τα κάνουν καλά δεν θέλουν όmicroως να microένουν κοντά microας πολύ καιρό αλλά δραπετεύουν από την ψυχή του ανθρώπου ώστε δεν έχουν microεγάλη αξία ώσπου να δέσει κανείς τις ίδιες τις αιτίες τους microε σκέψη Και τούτο είναι αγαπητέ Μένων η ανάmicroνηση όπως τη δεχτήκαmicroε στα προηγούmicroενα Και όταν δεθούν γίνονται πρώτα επιστήmicroες και έπειτα microόνιmicroες Γι αυτό ακριβώς η επιστήmicroη είναι σε microεγαλύτερη τιmicroή από την ορθή γνώmicroη και διαφέρει η επιστήmicroη από την ορθή γνώmicroη ως προς το δεσmicroό

Πλάτωνος Μένων 97e6-98a8 microετάφραση Β Ν Τατάκη

41

7 Μια ερmicroηνεία τού πώς έφθασε ο Πλάτων στη θεωρία των ιδεών είναι η θεωρία για τη σηmicroασία των γενικών όρων Να διατυπώσετε microε συντο-microία χρησιmicroοποιώντας δικά σας λόγια το νόηmicroα αυτής της θεωρίας

8 Να παρουσιάσετε τη θεωρία της ανάmicroνησης του Πλάτωνος

9 Να αναφερθείτε στο microύθο του σπηλαίου του Πλάτωνος3

10 Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της στήλης Α΄ microε τις λέξεις της στήλης Β΄

στήλη Α΄ στήλη Β΄

1 Πρωταγόρας 2 Σωκράτης 3 Γοργίας 4 Πλάτων

α) σκεπτικιστής β) έχει επίγνωση της άγνοιάς του γ) προσπαθεί να δει τα προβλήmicroατα απροκατάληπτα δ) προσποιείται ότι αγνοεί ε) διαλέγεται

στ) διατύπωσε τη θεωρία των ιδεών ζ) δάσκαλος της ρητορικής τέχνης η) laquomicroηδενιστήςraquo θ) πιστεύει ότι οι ψυχές των ανθρώπων προϋπάρχουν

της γέννησής τους

Α2 Ερωτήσεις σύνθεσης - κρίσης

1 Η θεωρία των ιδεών του Πλάτωνα θα microπορούσε να θεωρηθεί βάσιmicroη στην εποχή microας Ποια είναι η γνώmicroη σας

2 Να microελετήσετε τα χωρία στα οποία ο Πλάτων εκθέτει τη θεωρία του για τις ιδέες4 και να γράψετε ένα δικό σας κείmicroενο έκτασης τουλάχιστον 400 λέξεων στο οποίο να παρουσιάζετε αυτή τη θεωρία του Πλάτωνα (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

3 Στο σχολικό βιβλίο αναφέρεται ως microύθος του σπηλαίου Συνήθως ονοmicroάζεται αλληγορία

ή εικόνα του σπηλαίου 4 Η θεωρία των ιδεών ανευρίσκεται στα ακόλουθα χωρία του Πλατωνικού έργου Ευθύ-

δηmicroος 296 301a Κρατύλος 389 439 440 Λυσίας 217 κε Μένων 81 86 Νόmicroοι 12 965 Παρmicroενίδης 129 130a-e 131-3 132b-c 133b Πολιτεία 5476 6508 6510 7516 517 7523 7534 507 10596 597 Σοφιστής 246b κε Συmicroπόσιον 211 Τίmicroαιος 28 30 37 51 κε Φαίδρος 249 250 251 Φαίδων 65 74 73d 75 76 78 100 103 Φίληβος 65 κε 15 κε 16

42

3 Αφού microελετήσετε το ποίηmicroα του Παρmicroενίδη και τα χωρία του πλατωνικού έργου στα οποία αναπτύσσεται η θεωρία των ιδεών να γράψετε ένα κείmicroενο έκτασης τουλάχιστον 400 λέξεων στο οποίο να

εξηγείτε εάν και κατά πόσον microοιάζει η θεωρία του Παρmicroενίδη για το ον microε την αντίστοιχη θεωρία του Πλάτωνος5 (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

4 Αφού διαβάσετε προσεκτικά τα χωρία στα οποία ο Πλάτων εκθέτει το microύθο του σπηλαίου (Πολιτεία 7514 κε 532 πρβλ 539e) να σχεδιάσετε όσοι microπορείτε αυτό το σπήλαιο (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

5 Να καταγράψετε τους microύθους που υπάρχουν στο Πλατωνικό έργο6 Αφού microελετήσετε έναν από αυτούς να τον παρουσιάσετε στην τάξη (εργασία για το σπίτι)

6 Στο Μένωνα ο Σωκράτης υποστηρίζει πως η αλήθεια βρίσκεται ήδη microέσα microας και το microόνο που χρειάζεται είναι να τη θυmicroηθούmicroε ακολουθώντας την κατάλληλη διαλεκτική πορεία Απόδειξη αυτού είναι πως κάποιος δούλος παρόλο που δεν είχε διδαχθεί ποτέ γεωmicroετρία κατάφερε να λύσει το γεωmicroετρικό πρόβληmicroα που του έθεσε ο Σωκράτης Αφού microελετήσετε το σχετικό χωρίο (80a - 86c) να παρουσιάσετε (σε ένα κείmicroενο έκτασης περίπου 400 λέξεων) τα στάδια

5 Βλ Γ Τζαβάρας Το ποίηmicroα του Παρmicroενίδη (κείmicroενο - microετάφραση - σχόλια) εκδ ∆όmicroος

Αθήνα 1980 και την προηγούmicroενη σηmicroείωση 6 Οι κυριότεροι microύθοι στο έργο του Πλάτωνος είναι οι ακόλουθοι

i) Ο microύθος του Ζαλmicroόξιδος (Χαρmicroίδης 156) ii) Ο microύθος της δηmicroιουργίας του ανθρώπου (Πρωταγόρας 320c κε) iii) Ο microύθος της ψυχής (Φαίδρος 245-257) iv) Ο microύθος των τεττίγων (Φαίδρος 259) v) Ο microύθος του Θεύθ (Φαίδρος 274) vi) Ο microύθος για την προέλευση του Έρωτα (Συmicroπόσιο 191 192) vii) Ο microύθος του πάνω και του κάτω κόσmicroου (Φαίδων 107 κε) viii) Ο microύθος του Ηρός (Πολιτεία 10614 κε) ix) Ο microύθος του Ατρέως και του Θυέστου (Πολιτικός 268e) x) Ο microύθος του Κάδmicroου (Πολιτεία 3414c Σοφιστής 247c Νόmicroοι 2663c) xi) Ο microύθος της Ατλαντίδος (Τίmicroαιος 21-26 Κριτίας 106 κε) xii) Ο Σικελικός microύθος (Γοργίας 493) xiii) Ο microύθος του Γύγη (Πολιτεία 2359c) xiv) Η αλληγορία του σπηλαίου (Πολιτεία 7514 κε 532 πρβλ 539e)

43

της Σωκρατικής microεθόδου για την εύρεση της αλήθειας (εργασία για το σπίτι)

44

B Συνοδευτικά κείmicroενα

1

bull Η αλήθεια κατά τον Πλάτωνα υπάρχει όχι στις γνώσεις που microας

παρέχουν οι αισθήσεις αλλά στους διαλογισmicroούς microας ΣΩ Μέσα λοιπόν στα παθήmicroατα των αισθήσεων δεν υπάρχει

γνώση ενώ microέσα στους διαλογισmicroούς γι αυτά υπάρχει Γιατί το είναι και την αλήθεια εδώ δα (δηλ στους διαλογισmicroούς) ως φαίνεται microπορεί κανείς να τ αγγίξει εκεί (δηλ στα αισθήmicroατα) όmicroως είναι αδύνατο

ΘΕΑΙ Φαίνεται ΣΩ Εκείνο και τούτο λοιπόν θα τα πεις το ίδιο ενώ έχουν τόσες

διαφορές ΘΕΑΙ Όχι δεν θα ήταν σωστό ΣΩ Τι όνοmicroα λοιπόν δίνεις σ εκείνο δηλαδή στο να βλέπεις

ν ακούς να οσφραίνεσαι να κρυώνεις και να ζεσταίνεσαι ΘΕΑΙ Το λέγω αίσθηση αισθάνεσθαι τι άλλο βέβαια ΣΩ Ολόκληρο λοιπόν αυτό το λες αίσθηση ΘΕΑΙ Κατ ανάγκη ΣΩ Σ αυτό λοιπόν λέmicroε δεν είναι δοσmicroένο να αγγίξει την αλήθεια

ούτε και το είναι ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ Ούτε τη γνώση λοιπόν ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ ∆ε γίνεται λοιπόν ποτέ καλέ microου Θεαίτητε αίσθηση και

γνώση να είναι το ίδιο ΘΕΑΙ ∆εν φαίνεται Σωκράτη microου Και τώρα πιο πολύ έγινε

ολοφάνερο ότι άλλο είναι η γνώση από την αίσθηση ΣΩ Εmicroείς όmicroως δεν αρχίσαmicroε γι αυτό τη συζήτησή microας να βρούmicroε

δηλαδή τι δεν είναι γνώση αλλά τι είναι Κι όmicroως προχωρήσαmicroε τόσο ώστε να microην την ζητούmicroε καθόλου microέσα στην αίσθηση αλλά microέσα σ εκείνο το όνοmicroα που έχει η ψυχή όταν αυτή καθ εαυτή καταγίνεται microε τα όντα

Πλάτωνος Θεαίτητος 186d2-187a6 microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

45

2

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (i)

Ήταν όλοι σύmicroφωνοι ότι καθεmicroιά ιδέα υπάρχει χωριστά και ότι τ άλλα πράγmicroατα microεταλαmicroβάνουν απ αυτές τις ιδέες και δέχονται το όνοmicroά τους απ αυτές

Πλάτωνος Θεαίτητος 102b microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

3

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (ii)

- Θέλεις λοιπόν να αρχίσουmicroε και αυτή την εξέταση από τη συνηθισmicroένη microας microέθοδο Συνηθίζουmicroε ξέρεις να περιλαmicroβάνουmicroε υπό microια γενική ιδέα κάθε χωριστό πλήθος όντων στα οποία αποδίδουmicroε το ίδιο όνοmicroα ή δεν εννοείς

- Εννοώ - Ας λάβουmicroε λοιπόν και τώρα ότι θέλεις από αυτά τα πολλά

υπάρχουν παραδείγmicroατος χάριν πολλές κλίνες και τραπέζια - Πώς όχι - Αλλά αυτά τα δύο είδη των επίπλων περιλαmicroβάνονται το ένα υπό

την ιδέα της κλίνης το άλλο υπό την ιδέα του τραπεζιού - Ναι - Και δεν συνηθίζουmicroε ακόmicroη να λέmicroε ότι ο τεχνίτης που

κατασκευάζει το ένα ή το άλλο από αυτά τα δύο είδη των επίπλων έχει υπόψη του την ιδέα και έτσι κατασκευάζει ο ένας τις κλίνες και ο άλλος τα τραπέζια τα οποία microεταχειριζόmicroαστε εmicroείς και όλα τα άλλα κατ αυτόν τον τρόπο ∆ιότι βέβαια αυτή την ιδέα κανείς τεχνίτης δεν την κατασκευάζει είναι δυνατόν

- Όχι βέβαια () - Και τι κάνει ο κλινοποιός ∆εν έλεγες πριν από λίγο ότι δεν

κατασκευάζει την ιδέα η οποία ακριβώς δεχόmicroαστε ότι είναι εκείνο που κατ ουσίαν είναι η κλίνη αλλά απλώς microια κλίνη

- Ναι το έλεγα - Αφού λοιπόν δεν κάνει εκείνο που κατ ουσίαν υπάρχει δεν κάνει

εποmicroένως τίποτε πραγmicroατικό αλλά κάτι τι που microοιάζει microε πραγmicroατικό χωρίς όmicroως να είναι αυτό Και εάν ήθελε κάποιος να πει ότι είναι πραγmicroατικά ον το έργο του κλινοποιού ή κάποιου άλλου τεχνίτη δεν φαίνεται ότι απατάται προφανώς

46

- Αυτό τουλάχιστον θα παραδεχθούν όσοι καταγίνονται microε αυτά τα ζητήmicroατα

Πλάτωνος Πολιτεία Ι 596a5-b11 και 597a1-9 microετάφραση Ι Γρυπάρη

(microεταγλωττισmicroένη στη δηmicroοτική)

4

bull Ο Πλάτων διακρίνει τη δοξασία (laquoδόξανraquo) από τη γνώση (laquoἐπιστήmicroηνraquo)

Γιατί να και οι αληθινές γνώmicroες όσο καιρό παραmicroένουν είναι καλό απόκτηmicroα και όλα τα κάνουν καλά δεν θέλουν όmicroως να microένουν κοντά microας πολύ καιρό αλλά δραπετεύουν από την ψυχή του ανθρώπου ώστε δεν έχουν microεγάλη αξία ώσπου να δέσει κανείς τις ίδιες τις αιτίες τους microε σκέψη Και τούτο είναι αγαπητέ Μένων η ανάmicroνηση όπως τη δεχτήκαmicroε στα προηγούmicroενα Και όταν δεθούν γίνονται πρώτα επιστήmicroες και έπειτα microόνιmicroες Γι αυτό ακριβώς η επιστήmicroη είναι σε microεγαλύτερη τιmicroή από την ορθή γνώmicroη και διαφέρει η επιστήmicroη από την ορθή γνώmicroη ως προς το δεσmicroό

Πλάτωνος Μένων 97e6-98a8 microετάφραση Β Ν Τατάκη

42

3 Αφού microελετήσετε το ποίηmicroα του Παρmicroενίδη και τα χωρία του πλατωνικού έργου στα οποία αναπτύσσεται η θεωρία των ιδεών να γράψετε ένα κείmicroενο έκτασης τουλάχιστον 400 λέξεων στο οποίο να

εξηγείτε εάν και κατά πόσον microοιάζει η θεωρία του Παρmicroενίδη για το ον microε την αντίστοιχη θεωρία του Πλάτωνος5 (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

4 Αφού διαβάσετε προσεκτικά τα χωρία στα οποία ο Πλάτων εκθέτει το microύθο του σπηλαίου (Πολιτεία 7514 κε 532 πρβλ 539e) να σχεδιάσετε όσοι microπορείτε αυτό το σπήλαιο (συνθετική - δηmicroιουργική εργασία)

5 Να καταγράψετε τους microύθους που υπάρχουν στο Πλατωνικό έργο6 Αφού microελετήσετε έναν από αυτούς να τον παρουσιάσετε στην τάξη (εργασία για το σπίτι)

6 Στο Μένωνα ο Σωκράτης υποστηρίζει πως η αλήθεια βρίσκεται ήδη microέσα microας και το microόνο που χρειάζεται είναι να τη θυmicroηθούmicroε ακολουθώντας την κατάλληλη διαλεκτική πορεία Απόδειξη αυτού είναι πως κάποιος δούλος παρόλο που δεν είχε διδαχθεί ποτέ γεωmicroετρία κατάφερε να λύσει το γεωmicroετρικό πρόβληmicroα που του έθεσε ο Σωκράτης Αφού microελετήσετε το σχετικό χωρίο (80a - 86c) να παρουσιάσετε (σε ένα κείmicroενο έκτασης περίπου 400 λέξεων) τα στάδια

5 Βλ Γ Τζαβάρας Το ποίηmicroα του Παρmicroενίδη (κείmicroενο - microετάφραση - σχόλια) εκδ ∆όmicroος

Αθήνα 1980 και την προηγούmicroενη σηmicroείωση 6 Οι κυριότεροι microύθοι στο έργο του Πλάτωνος είναι οι ακόλουθοι

i) Ο microύθος του Ζαλmicroόξιδος (Χαρmicroίδης 156) ii) Ο microύθος της δηmicroιουργίας του ανθρώπου (Πρωταγόρας 320c κε) iii) Ο microύθος της ψυχής (Φαίδρος 245-257) iv) Ο microύθος των τεττίγων (Φαίδρος 259) v) Ο microύθος του Θεύθ (Φαίδρος 274) vi) Ο microύθος για την προέλευση του Έρωτα (Συmicroπόσιο 191 192) vii) Ο microύθος του πάνω και του κάτω κόσmicroου (Φαίδων 107 κε) viii) Ο microύθος του Ηρός (Πολιτεία 10614 κε) ix) Ο microύθος του Ατρέως και του Θυέστου (Πολιτικός 268e) x) Ο microύθος του Κάδmicroου (Πολιτεία 3414c Σοφιστής 247c Νόmicroοι 2663c) xi) Ο microύθος της Ατλαντίδος (Τίmicroαιος 21-26 Κριτίας 106 κε) xii) Ο Σικελικός microύθος (Γοργίας 493) xiii) Ο microύθος του Γύγη (Πολιτεία 2359c) xiv) Η αλληγορία του σπηλαίου (Πολιτεία 7514 κε 532 πρβλ 539e)

43

της Σωκρατικής microεθόδου για την εύρεση της αλήθειας (εργασία για το σπίτι)

44

B Συνοδευτικά κείmicroενα

1

bull Η αλήθεια κατά τον Πλάτωνα υπάρχει όχι στις γνώσεις που microας

παρέχουν οι αισθήσεις αλλά στους διαλογισmicroούς microας ΣΩ Μέσα λοιπόν στα παθήmicroατα των αισθήσεων δεν υπάρχει

γνώση ενώ microέσα στους διαλογισmicroούς γι αυτά υπάρχει Γιατί το είναι και την αλήθεια εδώ δα (δηλ στους διαλογισmicroούς) ως φαίνεται microπορεί κανείς να τ αγγίξει εκεί (δηλ στα αισθήmicroατα) όmicroως είναι αδύνατο

ΘΕΑΙ Φαίνεται ΣΩ Εκείνο και τούτο λοιπόν θα τα πεις το ίδιο ενώ έχουν τόσες

διαφορές ΘΕΑΙ Όχι δεν θα ήταν σωστό ΣΩ Τι όνοmicroα λοιπόν δίνεις σ εκείνο δηλαδή στο να βλέπεις

ν ακούς να οσφραίνεσαι να κρυώνεις και να ζεσταίνεσαι ΘΕΑΙ Το λέγω αίσθηση αισθάνεσθαι τι άλλο βέβαια ΣΩ Ολόκληρο λοιπόν αυτό το λες αίσθηση ΘΕΑΙ Κατ ανάγκη ΣΩ Σ αυτό λοιπόν λέmicroε δεν είναι δοσmicroένο να αγγίξει την αλήθεια

ούτε και το είναι ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ Ούτε τη γνώση λοιπόν ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ ∆ε γίνεται λοιπόν ποτέ καλέ microου Θεαίτητε αίσθηση και

γνώση να είναι το ίδιο ΘΕΑΙ ∆εν φαίνεται Σωκράτη microου Και τώρα πιο πολύ έγινε

ολοφάνερο ότι άλλο είναι η γνώση από την αίσθηση ΣΩ Εmicroείς όmicroως δεν αρχίσαmicroε γι αυτό τη συζήτησή microας να βρούmicroε

δηλαδή τι δεν είναι γνώση αλλά τι είναι Κι όmicroως προχωρήσαmicroε τόσο ώστε να microην την ζητούmicroε καθόλου microέσα στην αίσθηση αλλά microέσα σ εκείνο το όνοmicroα που έχει η ψυχή όταν αυτή καθ εαυτή καταγίνεται microε τα όντα

Πλάτωνος Θεαίτητος 186d2-187a6 microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

45

2

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (i)

Ήταν όλοι σύmicroφωνοι ότι καθεmicroιά ιδέα υπάρχει χωριστά και ότι τ άλλα πράγmicroατα microεταλαmicroβάνουν απ αυτές τις ιδέες και δέχονται το όνοmicroά τους απ αυτές

Πλάτωνος Θεαίτητος 102b microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

3

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (ii)

- Θέλεις λοιπόν να αρχίσουmicroε και αυτή την εξέταση από τη συνηθισmicroένη microας microέθοδο Συνηθίζουmicroε ξέρεις να περιλαmicroβάνουmicroε υπό microια γενική ιδέα κάθε χωριστό πλήθος όντων στα οποία αποδίδουmicroε το ίδιο όνοmicroα ή δεν εννοείς

- Εννοώ - Ας λάβουmicroε λοιπόν και τώρα ότι θέλεις από αυτά τα πολλά

υπάρχουν παραδείγmicroατος χάριν πολλές κλίνες και τραπέζια - Πώς όχι - Αλλά αυτά τα δύο είδη των επίπλων περιλαmicroβάνονται το ένα υπό

την ιδέα της κλίνης το άλλο υπό την ιδέα του τραπεζιού - Ναι - Και δεν συνηθίζουmicroε ακόmicroη να λέmicroε ότι ο τεχνίτης που

κατασκευάζει το ένα ή το άλλο από αυτά τα δύο είδη των επίπλων έχει υπόψη του την ιδέα και έτσι κατασκευάζει ο ένας τις κλίνες και ο άλλος τα τραπέζια τα οποία microεταχειριζόmicroαστε εmicroείς και όλα τα άλλα κατ αυτόν τον τρόπο ∆ιότι βέβαια αυτή την ιδέα κανείς τεχνίτης δεν την κατασκευάζει είναι δυνατόν

- Όχι βέβαια () - Και τι κάνει ο κλινοποιός ∆εν έλεγες πριν από λίγο ότι δεν

κατασκευάζει την ιδέα η οποία ακριβώς δεχόmicroαστε ότι είναι εκείνο που κατ ουσίαν είναι η κλίνη αλλά απλώς microια κλίνη

- Ναι το έλεγα - Αφού λοιπόν δεν κάνει εκείνο που κατ ουσίαν υπάρχει δεν κάνει

εποmicroένως τίποτε πραγmicroατικό αλλά κάτι τι που microοιάζει microε πραγmicroατικό χωρίς όmicroως να είναι αυτό Και εάν ήθελε κάποιος να πει ότι είναι πραγmicroατικά ον το έργο του κλινοποιού ή κάποιου άλλου τεχνίτη δεν φαίνεται ότι απατάται προφανώς

46

- Αυτό τουλάχιστον θα παραδεχθούν όσοι καταγίνονται microε αυτά τα ζητήmicroατα

Πλάτωνος Πολιτεία Ι 596a5-b11 και 597a1-9 microετάφραση Ι Γρυπάρη

(microεταγλωττισmicroένη στη δηmicroοτική)

4

bull Ο Πλάτων διακρίνει τη δοξασία (laquoδόξανraquo) από τη γνώση (laquoἐπιστήmicroηνraquo)

Γιατί να και οι αληθινές γνώmicroες όσο καιρό παραmicroένουν είναι καλό απόκτηmicroα και όλα τα κάνουν καλά δεν θέλουν όmicroως να microένουν κοντά microας πολύ καιρό αλλά δραπετεύουν από την ψυχή του ανθρώπου ώστε δεν έχουν microεγάλη αξία ώσπου να δέσει κανείς τις ίδιες τις αιτίες τους microε σκέψη Και τούτο είναι αγαπητέ Μένων η ανάmicroνηση όπως τη δεχτήκαmicroε στα προηγούmicroενα Και όταν δεθούν γίνονται πρώτα επιστήmicroες και έπειτα microόνιmicroες Γι αυτό ακριβώς η επιστήmicroη είναι σε microεγαλύτερη τιmicroή από την ορθή γνώmicroη και διαφέρει η επιστήmicroη από την ορθή γνώmicroη ως προς το δεσmicroό

Πλάτωνος Μένων 97e6-98a8 microετάφραση Β Ν Τατάκη

43

της Σωκρατικής microεθόδου για την εύρεση της αλήθειας (εργασία για το σπίτι)

44

B Συνοδευτικά κείmicroενα

1

bull Η αλήθεια κατά τον Πλάτωνα υπάρχει όχι στις γνώσεις που microας

παρέχουν οι αισθήσεις αλλά στους διαλογισmicroούς microας ΣΩ Μέσα λοιπόν στα παθήmicroατα των αισθήσεων δεν υπάρχει

γνώση ενώ microέσα στους διαλογισmicroούς γι αυτά υπάρχει Γιατί το είναι και την αλήθεια εδώ δα (δηλ στους διαλογισmicroούς) ως φαίνεται microπορεί κανείς να τ αγγίξει εκεί (δηλ στα αισθήmicroατα) όmicroως είναι αδύνατο

ΘΕΑΙ Φαίνεται ΣΩ Εκείνο και τούτο λοιπόν θα τα πεις το ίδιο ενώ έχουν τόσες

διαφορές ΘΕΑΙ Όχι δεν θα ήταν σωστό ΣΩ Τι όνοmicroα λοιπόν δίνεις σ εκείνο δηλαδή στο να βλέπεις

ν ακούς να οσφραίνεσαι να κρυώνεις και να ζεσταίνεσαι ΘΕΑΙ Το λέγω αίσθηση αισθάνεσθαι τι άλλο βέβαια ΣΩ Ολόκληρο λοιπόν αυτό το λες αίσθηση ΘΕΑΙ Κατ ανάγκη ΣΩ Σ αυτό λοιπόν λέmicroε δεν είναι δοσmicroένο να αγγίξει την αλήθεια

ούτε και το είναι ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ Ούτε τη γνώση λοιπόν ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ ∆ε γίνεται λοιπόν ποτέ καλέ microου Θεαίτητε αίσθηση και

γνώση να είναι το ίδιο ΘΕΑΙ ∆εν φαίνεται Σωκράτη microου Και τώρα πιο πολύ έγινε

ολοφάνερο ότι άλλο είναι η γνώση από την αίσθηση ΣΩ Εmicroείς όmicroως δεν αρχίσαmicroε γι αυτό τη συζήτησή microας να βρούmicroε

δηλαδή τι δεν είναι γνώση αλλά τι είναι Κι όmicroως προχωρήσαmicroε τόσο ώστε να microην την ζητούmicroε καθόλου microέσα στην αίσθηση αλλά microέσα σ εκείνο το όνοmicroα που έχει η ψυχή όταν αυτή καθ εαυτή καταγίνεται microε τα όντα

Πλάτωνος Θεαίτητος 186d2-187a6 microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

45

2

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (i)

Ήταν όλοι σύmicroφωνοι ότι καθεmicroιά ιδέα υπάρχει χωριστά και ότι τ άλλα πράγmicroατα microεταλαmicroβάνουν απ αυτές τις ιδέες και δέχονται το όνοmicroά τους απ αυτές

Πλάτωνος Θεαίτητος 102b microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

3

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (ii)

- Θέλεις λοιπόν να αρχίσουmicroε και αυτή την εξέταση από τη συνηθισmicroένη microας microέθοδο Συνηθίζουmicroε ξέρεις να περιλαmicroβάνουmicroε υπό microια γενική ιδέα κάθε χωριστό πλήθος όντων στα οποία αποδίδουmicroε το ίδιο όνοmicroα ή δεν εννοείς

- Εννοώ - Ας λάβουmicroε λοιπόν και τώρα ότι θέλεις από αυτά τα πολλά

υπάρχουν παραδείγmicroατος χάριν πολλές κλίνες και τραπέζια - Πώς όχι - Αλλά αυτά τα δύο είδη των επίπλων περιλαmicroβάνονται το ένα υπό

την ιδέα της κλίνης το άλλο υπό την ιδέα του τραπεζιού - Ναι - Και δεν συνηθίζουmicroε ακόmicroη να λέmicroε ότι ο τεχνίτης που

κατασκευάζει το ένα ή το άλλο από αυτά τα δύο είδη των επίπλων έχει υπόψη του την ιδέα και έτσι κατασκευάζει ο ένας τις κλίνες και ο άλλος τα τραπέζια τα οποία microεταχειριζόmicroαστε εmicroείς και όλα τα άλλα κατ αυτόν τον τρόπο ∆ιότι βέβαια αυτή την ιδέα κανείς τεχνίτης δεν την κατασκευάζει είναι δυνατόν

- Όχι βέβαια () - Και τι κάνει ο κλινοποιός ∆εν έλεγες πριν από λίγο ότι δεν

κατασκευάζει την ιδέα η οποία ακριβώς δεχόmicroαστε ότι είναι εκείνο που κατ ουσίαν είναι η κλίνη αλλά απλώς microια κλίνη

- Ναι το έλεγα - Αφού λοιπόν δεν κάνει εκείνο που κατ ουσίαν υπάρχει δεν κάνει

εποmicroένως τίποτε πραγmicroατικό αλλά κάτι τι που microοιάζει microε πραγmicroατικό χωρίς όmicroως να είναι αυτό Και εάν ήθελε κάποιος να πει ότι είναι πραγmicroατικά ον το έργο του κλινοποιού ή κάποιου άλλου τεχνίτη δεν φαίνεται ότι απατάται προφανώς

46

- Αυτό τουλάχιστον θα παραδεχθούν όσοι καταγίνονται microε αυτά τα ζητήmicroατα

Πλάτωνος Πολιτεία Ι 596a5-b11 και 597a1-9 microετάφραση Ι Γρυπάρη

(microεταγλωττισmicroένη στη δηmicroοτική)

4

bull Ο Πλάτων διακρίνει τη δοξασία (laquoδόξανraquo) από τη γνώση (laquoἐπιστήmicroηνraquo)

Γιατί να και οι αληθινές γνώmicroες όσο καιρό παραmicroένουν είναι καλό απόκτηmicroα και όλα τα κάνουν καλά δεν θέλουν όmicroως να microένουν κοντά microας πολύ καιρό αλλά δραπετεύουν από την ψυχή του ανθρώπου ώστε δεν έχουν microεγάλη αξία ώσπου να δέσει κανείς τις ίδιες τις αιτίες τους microε σκέψη Και τούτο είναι αγαπητέ Μένων η ανάmicroνηση όπως τη δεχτήκαmicroε στα προηγούmicroενα Και όταν δεθούν γίνονται πρώτα επιστήmicroες και έπειτα microόνιmicroες Γι αυτό ακριβώς η επιστήmicroη είναι σε microεγαλύτερη τιmicroή από την ορθή γνώmicroη και διαφέρει η επιστήmicroη από την ορθή γνώmicroη ως προς το δεσmicroό

Πλάτωνος Μένων 97e6-98a8 microετάφραση Β Ν Τατάκη

44

B Συνοδευτικά κείmicroενα

1

bull Η αλήθεια κατά τον Πλάτωνα υπάρχει όχι στις γνώσεις που microας

παρέχουν οι αισθήσεις αλλά στους διαλογισmicroούς microας ΣΩ Μέσα λοιπόν στα παθήmicroατα των αισθήσεων δεν υπάρχει

γνώση ενώ microέσα στους διαλογισmicroούς γι αυτά υπάρχει Γιατί το είναι και την αλήθεια εδώ δα (δηλ στους διαλογισmicroούς) ως φαίνεται microπορεί κανείς να τ αγγίξει εκεί (δηλ στα αισθήmicroατα) όmicroως είναι αδύνατο

ΘΕΑΙ Φαίνεται ΣΩ Εκείνο και τούτο λοιπόν θα τα πεις το ίδιο ενώ έχουν τόσες

διαφορές ΘΕΑΙ Όχι δεν θα ήταν σωστό ΣΩ Τι όνοmicroα λοιπόν δίνεις σ εκείνο δηλαδή στο να βλέπεις

ν ακούς να οσφραίνεσαι να κρυώνεις και να ζεσταίνεσαι ΘΕΑΙ Το λέγω αίσθηση αισθάνεσθαι τι άλλο βέβαια ΣΩ Ολόκληρο λοιπόν αυτό το λες αίσθηση ΘΕΑΙ Κατ ανάγκη ΣΩ Σ αυτό λοιπόν λέmicroε δεν είναι δοσmicroένο να αγγίξει την αλήθεια

ούτε και το είναι ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ Ούτε τη γνώση λοιπόν ΘΕΑΙ Όχι βέβαια ΣΩ ∆ε γίνεται λοιπόν ποτέ καλέ microου Θεαίτητε αίσθηση και

γνώση να είναι το ίδιο ΘΕΑΙ ∆εν φαίνεται Σωκράτη microου Και τώρα πιο πολύ έγινε

ολοφάνερο ότι άλλο είναι η γνώση από την αίσθηση ΣΩ Εmicroείς όmicroως δεν αρχίσαmicroε γι αυτό τη συζήτησή microας να βρούmicroε

δηλαδή τι δεν είναι γνώση αλλά τι είναι Κι όmicroως προχωρήσαmicroε τόσο ώστε να microην την ζητούmicroε καθόλου microέσα στην αίσθηση αλλά microέσα σ εκείνο το όνοmicroα που έχει η ψυχή όταν αυτή καθ εαυτή καταγίνεται microε τα όντα

Πλάτωνος Θεαίτητος 186d2-187a6 microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

45

2

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (i)

Ήταν όλοι σύmicroφωνοι ότι καθεmicroιά ιδέα υπάρχει χωριστά και ότι τ άλλα πράγmicroατα microεταλαmicroβάνουν απ αυτές τις ιδέες και δέχονται το όνοmicroά τους απ αυτές

Πλάτωνος Θεαίτητος 102b microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

3

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (ii)

- Θέλεις λοιπόν να αρχίσουmicroε και αυτή την εξέταση από τη συνηθισmicroένη microας microέθοδο Συνηθίζουmicroε ξέρεις να περιλαmicroβάνουmicroε υπό microια γενική ιδέα κάθε χωριστό πλήθος όντων στα οποία αποδίδουmicroε το ίδιο όνοmicroα ή δεν εννοείς

- Εννοώ - Ας λάβουmicroε λοιπόν και τώρα ότι θέλεις από αυτά τα πολλά

υπάρχουν παραδείγmicroατος χάριν πολλές κλίνες και τραπέζια - Πώς όχι - Αλλά αυτά τα δύο είδη των επίπλων περιλαmicroβάνονται το ένα υπό

την ιδέα της κλίνης το άλλο υπό την ιδέα του τραπεζιού - Ναι - Και δεν συνηθίζουmicroε ακόmicroη να λέmicroε ότι ο τεχνίτης που

κατασκευάζει το ένα ή το άλλο από αυτά τα δύο είδη των επίπλων έχει υπόψη του την ιδέα και έτσι κατασκευάζει ο ένας τις κλίνες και ο άλλος τα τραπέζια τα οποία microεταχειριζόmicroαστε εmicroείς και όλα τα άλλα κατ αυτόν τον τρόπο ∆ιότι βέβαια αυτή την ιδέα κανείς τεχνίτης δεν την κατασκευάζει είναι δυνατόν

- Όχι βέβαια () - Και τι κάνει ο κλινοποιός ∆εν έλεγες πριν από λίγο ότι δεν

κατασκευάζει την ιδέα η οποία ακριβώς δεχόmicroαστε ότι είναι εκείνο που κατ ουσίαν είναι η κλίνη αλλά απλώς microια κλίνη

- Ναι το έλεγα - Αφού λοιπόν δεν κάνει εκείνο που κατ ουσίαν υπάρχει δεν κάνει

εποmicroένως τίποτε πραγmicroατικό αλλά κάτι τι που microοιάζει microε πραγmicroατικό χωρίς όmicroως να είναι αυτό Και εάν ήθελε κάποιος να πει ότι είναι πραγmicroατικά ον το έργο του κλινοποιού ή κάποιου άλλου τεχνίτη δεν φαίνεται ότι απατάται προφανώς

46

- Αυτό τουλάχιστον θα παραδεχθούν όσοι καταγίνονται microε αυτά τα ζητήmicroατα

Πλάτωνος Πολιτεία Ι 596a5-b11 και 597a1-9 microετάφραση Ι Γρυπάρη

(microεταγλωττισmicroένη στη δηmicroοτική)

4

bull Ο Πλάτων διακρίνει τη δοξασία (laquoδόξανraquo) από τη γνώση (laquoἐπιστήmicroηνraquo)

Γιατί να και οι αληθινές γνώmicroες όσο καιρό παραmicroένουν είναι καλό απόκτηmicroα και όλα τα κάνουν καλά δεν θέλουν όmicroως να microένουν κοντά microας πολύ καιρό αλλά δραπετεύουν από την ψυχή του ανθρώπου ώστε δεν έχουν microεγάλη αξία ώσπου να δέσει κανείς τις ίδιες τις αιτίες τους microε σκέψη Και τούτο είναι αγαπητέ Μένων η ανάmicroνηση όπως τη δεχτήκαmicroε στα προηγούmicroενα Και όταν δεθούν γίνονται πρώτα επιστήmicroες και έπειτα microόνιmicroες Γι αυτό ακριβώς η επιστήmicroη είναι σε microεγαλύτερη τιmicroή από την ορθή γνώmicroη και διαφέρει η επιστήmicroη από την ορθή γνώmicroη ως προς το δεσmicroό

Πλάτωνος Μένων 97e6-98a8 microετάφραση Β Ν Τατάκη

45

2

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (i)

Ήταν όλοι σύmicroφωνοι ότι καθεmicroιά ιδέα υπάρχει χωριστά και ότι τ άλλα πράγmicroατα microεταλαmicroβάνουν απ αυτές τις ιδέες και δέχονται το όνοmicroά τους απ αυτές

Πλάτωνος Θεαίτητος 102b microετάφραση Ι Ν Θεοδωρακόπουλου

3

bull Ο Πλάτων αναπτύσσει τη θεωρία του για τις ιδέες (ii)

- Θέλεις λοιπόν να αρχίσουmicroε και αυτή την εξέταση από τη συνηθισmicroένη microας microέθοδο Συνηθίζουmicroε ξέρεις να περιλαmicroβάνουmicroε υπό microια γενική ιδέα κάθε χωριστό πλήθος όντων στα οποία αποδίδουmicroε το ίδιο όνοmicroα ή δεν εννοείς

- Εννοώ - Ας λάβουmicroε λοιπόν και τώρα ότι θέλεις από αυτά τα πολλά

υπάρχουν παραδείγmicroατος χάριν πολλές κλίνες και τραπέζια - Πώς όχι - Αλλά αυτά τα δύο είδη των επίπλων περιλαmicroβάνονται το ένα υπό

την ιδέα της κλίνης το άλλο υπό την ιδέα του τραπεζιού - Ναι - Και δεν συνηθίζουmicroε ακόmicroη να λέmicroε ότι ο τεχνίτης που

κατασκευάζει το ένα ή το άλλο από αυτά τα δύο είδη των επίπλων έχει υπόψη του την ιδέα και έτσι κατασκευάζει ο ένας τις κλίνες και ο άλλος τα τραπέζια τα οποία microεταχειριζόmicroαστε εmicroείς και όλα τα άλλα κατ αυτόν τον τρόπο ∆ιότι βέβαια αυτή την ιδέα κανείς τεχνίτης δεν την κατασκευάζει είναι δυνατόν

- Όχι βέβαια () - Και τι κάνει ο κλινοποιός ∆εν έλεγες πριν από λίγο ότι δεν

κατασκευάζει την ιδέα η οποία ακριβώς δεχόmicroαστε ότι είναι εκείνο που κατ ουσίαν είναι η κλίνη αλλά απλώς microια κλίνη

- Ναι το έλεγα - Αφού λοιπόν δεν κάνει εκείνο που κατ ουσίαν υπάρχει δεν κάνει

εποmicroένως τίποτε πραγmicroατικό αλλά κάτι τι που microοιάζει microε πραγmicroατικό χωρίς όmicroως να είναι αυτό Και εάν ήθελε κάποιος να πει ότι είναι πραγmicroατικά ον το έργο του κλινοποιού ή κάποιου άλλου τεχνίτη δεν φαίνεται ότι απατάται προφανώς

46

- Αυτό τουλάχιστον θα παραδεχθούν όσοι καταγίνονται microε αυτά τα ζητήmicroατα

Πλάτωνος Πολιτεία Ι 596a5-b11 και 597a1-9 microετάφραση Ι Γρυπάρη

(microεταγλωττισmicroένη στη δηmicroοτική)

4

bull Ο Πλάτων διακρίνει τη δοξασία (laquoδόξανraquo) από τη γνώση (laquoἐπιστήmicroηνraquo)

Γιατί να και οι αληθινές γνώmicroες όσο καιρό παραmicroένουν είναι καλό απόκτηmicroα και όλα τα κάνουν καλά δεν θέλουν όmicroως να microένουν κοντά microας πολύ καιρό αλλά δραπετεύουν από την ψυχή του ανθρώπου ώστε δεν έχουν microεγάλη αξία ώσπου να δέσει κανείς τις ίδιες τις αιτίες τους microε σκέψη Και τούτο είναι αγαπητέ Μένων η ανάmicroνηση όπως τη δεχτήκαmicroε στα προηγούmicroενα Και όταν δεθούν γίνονται πρώτα επιστήmicroες και έπειτα microόνιmicroες Γι αυτό ακριβώς η επιστήmicroη είναι σε microεγαλύτερη τιmicroή από την ορθή γνώmicroη και διαφέρει η επιστήmicroη από την ορθή γνώmicroη ως προς το δεσmicroό

Πλάτωνος Μένων 97e6-98a8 microετάφραση Β Ν Τατάκη

46

- Αυτό τουλάχιστον θα παραδεχθούν όσοι καταγίνονται microε αυτά τα ζητήmicroατα

Πλάτωνος Πολιτεία Ι 596a5-b11 και 597a1-9 microετάφραση Ι Γρυπάρη

(microεταγλωττισmicroένη στη δηmicroοτική)

4

bull Ο Πλάτων διακρίνει τη δοξασία (laquoδόξανraquo) από τη γνώση (laquoἐπιστήmicroηνraquo)

Γιατί να και οι αληθινές γνώmicroες όσο καιρό παραmicroένουν είναι καλό απόκτηmicroα και όλα τα κάνουν καλά δεν θέλουν όmicroως να microένουν κοντά microας πολύ καιρό αλλά δραπετεύουν από την ψυχή του ανθρώπου ώστε δεν έχουν microεγάλη αξία ώσπου να δέσει κανείς τις ίδιες τις αιτίες τους microε σκέψη Και τούτο είναι αγαπητέ Μένων η ανάmicroνηση όπως τη δεχτήκαmicroε στα προηγούmicroενα Και όταν δεθούν γίνονται πρώτα επιστήmicroες και έπειτα microόνιmicroες Γι αυτό ακριβώς η επιστήmicroη είναι σε microεγαλύτερη τιmicroή από την ορθή γνώmicroη και διαφέρει η επιστήmicroη από την ορθή γνώmicroη ως προς το δεσmicroό

Πλάτωνος Μένων 97e6-98a8 microετάφραση Β Ν Τατάκη