Ο ΛΗΣΤΗΣ ΓΚΑΝΤΑΡΑΣ ΚΑΙ Η ΜΠΟΛΑΙΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΘΟΡΟ

Ο ληστής Θωμάς Γκαντάρας γεννήθηκε στο χωριό Μπισίρτσια της επαρχίας Ελασσόνας1 περίπου στις αρχές του 20ου αιώνα. «Βγήκε στο κλαρί», κατά το κοινώς λεγόμενο, ήτοι έγινε ληστής των βουνών, επειδή κάποιος τσιφλικάς του ατίμασε τη γυναίκα. Έκανε συμμορία με τον Φώτη Γιαγκούλα2 από το χωριό Μεταξάδες της επαρχίας Σερβίων Κοζάνης και με κάποιο Περικλή (μάλλον Παπαγεωργίου) από το χωριό Λουτρό Ελασσόνας. Μία φορά ο Γκαντάρας ευρισκόμενος στο χωριό Παλιουριά Γρεβενών από το οποίο και διέρχονταν συχνά, πέρασε από το σπίτι του Αθανάσιου Μπόλου, διότι είχε μάθει από συγχωριανούς του Μπόλου, ότι ο τελευταίος ήθελε να τον καταδώσει στη χωροφυλακή3. Η επίσκεψή του αυτή έγινε κατά τις βραδυνές ώρες, κατά τις οποίες η οικογένεια του Μπόλου έτρωγε το βραδυνό της και συγκεκριμένα πίτα. Όταν, λοιπόν, χτύπησε την πόρτα, του άνοιξε η Μπόλαινα, δηλαδή η γυναίκα του Μπόλου, η οποία παρεμπιπτόντως εκείνη τη στιγμή κρατούσε ένα κόθρο από την πίτα στα χέρια της. Ο Γκαντάρας ζήτησε να μάθει από τον Μπόλο, εάν θα τον κατέδιδε στη χωροφυλακή και όταν εκείνος απάντησε, ότι θα σκεφτόταν τι θα έπραττε, ο Γκαντάρας τον έπιασε από τα μαλλιά και έβγαλε μαχαίρι για να του κόψει το λαιμό. Η γυναίκα του Μπόλου από την τρομάρα της έμεινε ακίνητη με τον κόθρο στα χέρια, έως το πρωί της επόμενης μέρας. Από τότε, όταν θέλουν να αναφερθούν σε κάποιο που τρόμαξε πάρα πολύ λένε: «σαν τη Μπόλαινα με τον κόθορο».

1 το χωριό Μπισίρτσια βρίσκεται κοντά στην Κρανιά Ελασσόνας2 Ο Φώτης Γιαγκούλας «βγήκε στο κλαρί», επειδή σκότωσε ένα χωροφύλακα, κατά τη διάρκεια ενός διαπληκτισμού του με τον αστυφύλακα, από τον οποίο είχε ζητήσει να μάθει, γιατί παράτησε την ξαδέρφη του και δεν την ενυμφεύθη . 3 η αστυνομία στις αρχές του 20ου αιώνα ονομαζόταν βασιλική χωροφυλακή

Ο ΘΩΜΑΣ ΓΚΑΝΤΑΡΑΣ ΚΑΙ Η ΑΡΑΒΙΔΑ ΜΕ ΤΑ 200 ΦΥΣΙΓΓΙΑ

Κάποτε τον καιρό εκείνο ο Θωμάς Γκαντάρας πήγε στην Παλιουριά και ζήτησε από τον Νίκο Τζάλλα να πάει στην Καλαμπάκα για να του φέρει κρυφά μία αραβίδα4, 200 φυσίγγια και 100 πήχες πανί για να φτιάξει μία φουστανέλα. Ο Νίκος Τζάλλας μη θέλοντας να τον υποψιαστούν οι αρχές, διότι θα μετέφερε το όπλο και τα φυσίγγια και θα τα παρέδιδε στον Θωμά Γκαντάρα, έκρυψε τα αντικείμενα μέσα στα τσουβάλια που περιείχαν αλάτι και έτσι κατάφερε να τα παραδώσει στον Γκαντάρα.

Ο ΦΩΤΗΣ ΓΙΑΓΚΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ ΒΟΔΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΚΟΥ

Κάποτε ο αρχιληστής Φώτης Γιαγκούλας συνάντησε στην περιοχή της Δεσκάτης έναν φτωχό χωρικό που του είχαν ψοφήσει τα βόδια και δεν μπορούσε να κάνει τις αγροτικές εργασίες του. Ο Γιαγκούλας τον λυπήθηκε και του είπε πως θα του έδινε όσα λεφτά χρειαζόταν για να αγοράσει νέα βόδια, υπό ένα, όμως, όρο: να ονομάσει τα βόδια το ένα Γιαγκούλα και το άλλο Γκαντάρα5. Πράγματι, ο χωρικός με τα λεφτά που του έδωσε ο Γιαγκούλας αγόρασε καινούρια βόδια, τα οποία και ονόμασε Γιαγκούλα και Γκαντάρα, αντίστοιχα. Μία μέρα, εκεί που ο χωρικός έβοσκε τα βόδια, ήρθε ένας χωροφύλακας. Ο χωρικός δεν αντιλήφτηκε τον χωροφύλακα και άρχισε να φωνάζει τον Γκαντάρα και τον Γιαγκούλα, τα δύο βόδια του, δηλαδή, να έρθουν πιο κοντά. Ο χωροφύλακας, μόλις άκουσε, ότι ο χωρικός φωνάζει τα βόδια του με τα ονόματα των δύο καταζητούμενων αρχιληστών, ζήτησε να μάθει, γιατί αυτός φωνάζει τα βόδια του μ’ αυτά τα ονόματα. Όταν ο χωρικός του εξήγησε πως τα φωνάζει μ’ αυτά τα ονόματα, επειδή του το ζήτησε εκείνος που του έδωσε τα χρήματα για να τα αγοράσει, ο χωροφύλακας κατάλαβε τι είχε συμβεί…

4 η αραβίδα ήταν όπλο της εποχής (πρώτο μισό 20ου αιώνα)5 Ο Γκαντάρας ήταν αυτός που σκότωσε τρεις Τούρκους από το χωριό Ποντινή Γρεβενών, οι οποίοι ενεπλάκησαν στη δολοφονία του δεσπότη Γρεβενών Αιμιλιανού Λαζαρίδη.