«Ιστορίες από πέτρα και πηλό»Εποχή του Λίθου – Η Αρχαιολογία στην τάξη

Μαρία ΧατζιδάκηΕκπαιδευτικός ΠΕ70

49ο Δημοτικό Σχολείο ΗρακλείουΜ.Δ.Ε. στην Προϊστορική

Αρχαιολογία

ΣΚΟΠΟΣ: Να γνωρίσουν τα παιδιά όσο γίνεται περισσότερο βιωματικά την εξελικτική πορεία του ανθρώπου κατά την Παλαιολιθική και Νεολιθική Εποχή και την επιστήμη που μελετά τις κοινωνίες του παρελθόντος, την Αρχαιολογία. ΣΤΟΧΟΙ:• Να κατανοήσουν την έννοια του παρελθόντος.• Να ερευνήσουν διαφορετικές όψεις της πρώιμης δημιουργικότητας

του ανθρώπου, πρακτικής και καλλιτεχνικής.• Να ερευνήσουν όψεις της θρησκευτικότητας/ πνευματικής

έκφρασης του ανθρώπου.• Να αντιληφθούν τον ρόλο του περιβάλλοντος στην εξέλιξη, τη ζωή

και τις επιλογές του ανθρώπου, όπως και τους τρόπους επέμβασης του ανθρώπου στο περιβάλλον και τις συνέπειες αυτών των επεμβάσεων.

• Να αντιληφθούν τη σταδιακή μετάβαση στην Νεολιθική εποχή και τις συνέπειες που επέφερε.

• Να αναγνωρίσουν τη σημαντικότητα του πολιτισμού που αναπτύχθηκε κατά την προϊστορική εποχή.

• Να κατακτήσουν ιστορικές έννοιες και όρους.• Να γνωρίσουν τα κατάλοιπα της Νεολιθικής εποχής στην Κρήτη.• Κοινωνικοποίηση, μεθοδολογία• Να εργαστούν με ερευνητικές μεθόδους μάθησης και να ασκηθούν

στην ερμηνεία διάφορων τέχνεργων και στην ανασύσταση της ζωής στο παρελθόν.

• Να αντιληφθούν μέσω της διεπιστημονικότητας της Αρχαιολογίας τη σημασία της συνεργασίας και της ομαδικότητας. Να εργαστούν κι εκείνα ομαδοσυνεργατικά και να ασκηθούν στη σφαιρική επεξεργασία ενός θέματος μέσω της διαθεματικότητας.

• Να εκτιμήσουν τα κατάλοιπα του παρελθόντος και να εκφραστούν δημιουργικά.

• Να απολαύσουν μια μέρα στο Μουσείο, να αυτενεργήσουν με όχημα στοχευμένες δημιουργικές δράσεις και να αγαπήσουν τον χώρο.

ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

«Πες μου και θα ξεχάσω, δείξε μου και μπορεί να θυμηθώ, κάνε με να συμμετάσχω και θα καταλάβω.» (κινέζικη παροιμία)

Εργασία σε ομάδεςΒιωματική - παιγνιώδης - ανακαλυπτική μάθησηΔιαθεματικότηταΠαιχνίδια ρόλων - δραματοποιήσεις

ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Ιστορία – Μαθηματικά - ΓλώσσαΜελέτη ΠεριβάλλοντοςΑισθητική Αγωγή (Εικαστικά – Μουσική – Θεατρική Αγωγή)

Περιγραφή δράσης

1. Αφόρμηση («Μάγια», «Μια φορά κι έναν καιρό ήταν...ο άνθρωπος» 2. Παρελθόν, μια άγνωστη χώρα(Παιχνίδια, χρονογραμμές, «Ουρανοξύστης του Χρόνου»)

3. Παλαιολιθική Εποχή

Γλωσσική επεξεργασία, διευκρίνιση όρων Σενάριο – φανταστική ιστορία Κατασκευές στο πλαίσιο του σεναρίου: Ενδυμασίες, κοσμήματα,

λίθινα εργαλεία, βραχογραφία

4. Νεολιθική Εποχή

γεωργία/κτηνοτροφία - τροφοσυλλογή/κυνήγι, μόνιμη εγκατάσταση – νομαδική ζωή και συνεχής μετακίνηση ανανεωμένη και εμπλουτισμένη χρήση των λίθινων εργαλείων Πηλός: Η γοητεία του καινούριου. Ένα υλικό, άπειρες χρήσεις. Νεολιθικά ειδώλια Τι συμβαίνει στην Κρήτη;

• Θεατρικό παιχνίδι• Άλεσμα σιτηρών• Αγγειοπλαστική • Επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου

Άλεσμα σιταριού στο λίθινο τριβείο

Πηλός: Ένα νέο υλικό

Επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου

4. Η Αρχαιολογία στην τάξη

Ομαδοσυνεργατική μάθηση – ανταλλαγή ιδεών Ανάπτυξη παρατηρητικότητας, κριτικής σκέψης Ερευνητική, ανακαλυπτική, βιωματική μάθηση Διαθεματικότητα Κατανόηση της σχέσης μας με το παρελθόν Καλλιέργεια υπεύθυνης στάσης σε θέματα προστασίας πολιτιστικής κληρομιάς Κατανόηση/αποδοχή διαφορετικότητας Επιστημονική δεοντολογία

Προσομοίωση ανασκαφής στην τάξη

Υλικά:• Ένα διαφανές πλαστικό κουτί διαστάσεων 0,60 Χ 0,40 Χ 0,30 μ.• Κουτάλια, μικρές σπάτουλες, πινέλα, μικρά σκουπάκια, κόσκινο.• Μετροταινίες. Κλίμακες. • Λεπτό σχοινί. Ξύλινα καλαμάκια ή μεταλλικά πασσαλάκια.• Σακουλάκια. Καρτελάκια. • Χώματα διαφορετικής υφής και χρώματος (χοντρή άμμος,

κοκκινόχωμα, τύρφη, ασπρόχωμα, λεπτό χαλίκι)• Προεπιλεγμένα «τέχνεργα» και αντικείμενα που θα χρησιμεύσουν ως

«ευρήματα» της ανασκαφής (βότσαλα, απολιθώματα, κομμάτια ελαφρόπετρας, κάρβουνο, χάντρες, μικρά πήλινα αντικείμενα σπασμένα, κατασκευές μαθητών προηγούμενων ετών από πηλό βιβλιοπωλείου, όπως ειδώλιο, πινακίδα, αγνύθα)

Υποδεχόμαστε στην τάξη τους αρχαιολόγους

Ξεκινάμε!

Στρώματα ... χωμάτινα

Με το κόσκινο δεν θα χαθεί τίποτα!

Σκάβουμε προσεκτικά,μετράμε, φωτογραφίζουμε...

Καταγράφουμε...

...συντηρούμε...

...στήνουμε το Μουσείο της τάξης

Ευχαριστώ

Μαρία Χατζιδάκη