ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα...

11
H ΝΥΧΤΑ THΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ - Ο ΛΟΓΟΣ NUIT DE LA PHILOSOPHIE - LE LOGOS 02.05.2014 - 19.00-02.00 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME

Transcript of ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα...

Page 1: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

H ΝΥΧΤΑ THΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ - Ο ΛΟΓΟΣNUIT DE LA PHILOSOPHIE - LE LOGOS 02.05.2014 - 19.00-02.00ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME

Page 2: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

NUIT DE LA PHILOSOPHIELE LOGOSUNE PREMIÈRE À ATHÈNES

La Grèce est en crise, comme l’Europe.

Parce qu’il est prêté à la littérature et aux artistes de rendre sensible la vie et ses aléas, mais aussi l’avenir, parce que la philosophie et les penseurs donnent à déchiffrer par la raison l’obscurité du réel, la Nuit de la philosophie - le Logos se propose d’offrir une pluralité d’approches à cette question, en mêlant les voix de philosophes et auteurs, grecs et français, autour de la question première de la parole.

La soirée s’organise autour d’une pluralité de brèves conférences qui présentent des angles d’attaque différents et complémentaires, entre-coupées de projections, lectures de textes litté-raires et philosophiques, poésie chantée, repré-sentation théâtrale. Des tables rondes proposent des points de vue croisés sur la place du philo-sophe dans l’espace public aujourd’hui, sur la littérarité du texte philosophique ou encore sur le rapport entre art et pensée.

En écho aux voix des intervenants, le public est invité à s’exprimer aussi au cours des dialogues qui s’engagent dans les divers espaces de débats et de rencontres.

Η ΝΎΧΤΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣΟ ΛΟΓΟΣΓΙΑ ΠΡΏΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Η Ελλάδα, όπως και η Ευρώπη, βρίσκεται σε κρίση.

Επειδή ίδιον της λογοτεχνίας και των τεχνών είναι να αποτυπώνουν τη ζωή και τα απρόοπτα της μοίρας, αλλά και το μέλλον, επειδή η φιλο-σοφία και οι στοχαστές επιχειρούν μέσω της λογικής, να αποκρυπτογραφήσουν το σκότος του πραγματικού, η Νύχτα της Φιλοσοφίας - ο Λόγος προτείνει πολλαπλές προσεγγίσεις του εν λόγω ζητήματος, συνδυάζοντας τις φωνές Ελλήνων και Γάλλων φιλοσόφων και συγγραφέων, ως προς το θεμελιώδες ερώτημα του Λόγου.

Η βραδιά θα αρθρωθεί πάνω σε μια σειρά σύντομων εισηγήσεων που θα παρουσιάσουν διαφορετικές και συμπληρωματικές πτυχές του θέματος και θα εναλλάσσονται με προβολές, αναγνώσεις λογοτεχνικών και φιλοσοφικών κειμένων, μελοποιημένη ποίηση, θεατρικές πα- ραστάσεις. Οι συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης προτείνουν συμπλεκόμενες οπτικές γωνίες ανα-φορικά με τη θέση του φιλοσόφου στο δημόσιο χώρο του σήμερα, με τη λογοτεχνική διάσταση του φιλοσοφικού κειμένου ή ακόμη και με το συσχετισμό μεταξύ τέχνης και στοχασμού.

Το κοινό, ως άλλη ηχώ της φωνής των ομιλητών, καλείται να εκφραστεί επίσης κατά τη διάρκεια διαλόγων που θα εκτυλιχθούν σε διαφορετικούς χώρους συζητήσεων και συναντήσεων

Barbara CassinFrederic Pouillaude

Stavros Zoumpoulakis

Theodosis Pelegrinis George Veltsos Michel Guérin

Giorgos Faraklas

Elisabeth Rigal Elisabeth Rigal

Dimitri El Murr

Danielle Coehn-Levinas

Gerasimos Vokos Vasso Kindi

Dimitris VergetisVyron Kaldis

Zafos Xagoraris

Sandra LaugierGiorgos Xyropaidis

Page 3: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

Quatre poèmes de Michel Deguy, mis en musique et chantés par Nena Venetsanou

« Tant de nuits Où la Loire abrite… Le chef des Sens… J'appelle Muse ma douleur... »

J'ai rencontré Michel Deguy il y a quinze ans à Athènes, dans la salle de l'Institut français. Langue, philosophie, mythologie de l’espace grec dia- loguent dans la poésie de Michel Deguy, une poésie pleine, qui retrace d’un angle saillant, ce qui libère la langue, qui abolit les frontières dans la pensée et élargit le processus de la poésie.

Avec : Nena Venetsanou, Vivie Gheka, Stavros Agianniotis, Charis Mermigkas, Solis Barkis

Τέσσερα ποιήματα του Michel Deguy, μελοποιούνται και ερμηνεύονται από την Νένα Βενετσάνου

« Tant de nuits Où la Loire abrite… Le chef des Sens… J'appelle Muse ma douleur... »

Είδα τον Michel Deguy πριν από δεκαπέντε χρόνια στην Αθήνα, να μεταμορφώνεται σε Δία μέσα στην αίθουσα του Γαλλικού Ινστιτούτου. Γλώσσα, φιλοσοφία, μυθολογία του ελληνικού χώρου συνομιλούν αδιάλειπτα με την ποίηση του, μια ποίηση πλήρη, που διαγράφει στην όψη και στην κόψη της, ό,τι απελευθερώνει τη γλώσσα, καταργεί τα σύνορα στη διάνοια και διευρύνει την διαδικασία της ποιητικής πράξης.

Με τους: Νένα Βενετσάνου, Βιβή Γκέκα, Σταύρο Αγιαννιώτη, Χάρη Μέρμηγκα, Σόλη Μπαρκή

Auditorium Theo Angelopoulos

NENA VENETSANOU CHANTE DEGUY

Η ΝΕΝΑ ΒΕΝΕΤΣΑΝΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΑ DEGUY19.15

ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΕΝΟΣ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣILLUSTRATION DE LA PENSÉE DE L’ART

« ÉNERGIE SOMBRE » FLORIAN PUGNAIRE & DAVID RAFFINI

Comme illustration de la pensée de l’art, nous pro-posons Énergie sombre de Florian Pugnaire & David Raffini, œuvre à voir et à écouter, sous la forme d'une installation vidéo sonore.

A travers une fiction, le spectateur suit la transfor-mation d'un camion en sculpture, avec toutes les étapes de sa métamorphose.

Dans le cadre de l’exposition Boîte en valise actuel-lement au musée Alex Mylonas (Athènes) puis au musée macédonien d’art contemporain (Thessalo-nique).

Σαν εικονογράφηση ενός στοχασμού περί τέχνης, προτείνουμε το Énergie sombre των Florian Pugnaire & David Raffini, έργο το οποίo κοιτάει και ακούει κανείς, σε μορφή μια οπτικοακουστικής εγκατά- στασης.

Μέσω της φαντασίας, ο θεατής παρακολουθεί τη με- ταμόρφωση ενός φορτηγού σε γλυπτό, μέσα από όλα τα στάδια της μεταμόρφωσής του.

Στα πλαίσια της έκθεσης Κουτί σε βαλίτσα που πα-ρουσιάζεται αυτή την περίοδο στο Μουσείο Άλεξ Μυλωνά (Αθήνα) και στη συνέχεια στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Θεσσαλονίκη).

19.00 02.00Υποδοχή Hall d'accueil

Page 4: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

00.30LA PAROLE PHILOSOPHIQUE, UNE PAROLE LITTÉRAIRE : UNE SPÉCIFICITÉ FRANÇAISE ?

ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ: ΜΙΑ ΓΑΛΛΙΚΗ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΑ;

Pour Platon, l’art et la philosophie étaient irréducti-bles l’un à l’autre. Pour Kant, l'art est essentielle-ment un jeu avec les concepts, alors que la philoso-phie les prend au sérieux… En tant que vecteurs et formalisation de la pensée et des représentations, ils ont noué des relations étroites, entremêlées de conflictualité et de réciprocité. Cette interac-tion se cristallise autour de la question du ou des

Για τον Πλάτωνα, η τέχνη και η φιλοσοφία ήταν ασυμβίβαστες. Για τον Καντ, η τέχνη είναι πρωτίστως ένα παιχνίδι με τις έννοιες, ενώ η φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της σκέψης και των παραστάσεων, ανέπτυξαν στενές σχέσεις, όπου εναλλάσσονται αντιπαραθέσεις και αμοιβαιότητα. Αυτή η αλληλεπίδραση συγκεντρώνεται στο θέμα

21.30PENSÉE DE L'ART, ART DE LA PENSÉE

O ΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΠΕΡΙ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΎ ΣΤΟΧΑΖΕΣΘΑΙ

La question de la parole philosophique dans l’es-pace public est cruciale : quels sont le rôle et la place du philosophe dans le débat public sur les grands enjeux de notre temps ? Doit-il être un expert, éclai-rant le choix du Prince, ou doit-il être plutôt un mé-diateur, facilitant la perception et la compréhension des phénomènes de notre époque ? Dans le même temps, la parole du philosophe vient aussi ques-tionner l’espace public, son périmètre et son rôle d’enceinte de délibération citoyenne et démocratique.

Intervenants : Aristotelis Stilianou, Giorgos Veltsos Michel Deguy, Ali Benmakhlouf

Το ζήτημα του φιλοσοφικού λόγου μέσα στο δημόσιο χώρο είναι καθοριστικό: ποιός είναι ο ρόλος και ποιά η θέση του φιλόσοφου στη δημόσια συζήτηση σχετικά με τα διακυβεύματα της εποχής μας ; Οφείλει να είναι ειδήμων, διαφωτίζοντας και καθοδηγώντας τον Πρίγκιπα, ή θα πρέπει να είναι ο μεσολαβητής, διευκολύνοντας την αντίληψη και την κατανόηση των φαινομένων της εποχής μας; Συγχρόνως, ο λόγος του φιλοσόφου έρχεται να θέσει ερωτήματα αναφορικά με το δημόσιο χώρο, την περίμετρό του και το ρόλο του ως χώρος δημοκρατικού διαλόγου.

Ομιλητές: Αριστοτέλης Στυλιανού, Γιώργος Βέλτσος,Michel Deguy, Ali Benmakhlouf

20.00LA PAROLE DU PHILOSOPHE DANS L'ESPACE PUBLIC AUJOURD'HUI

Ο ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΏΡΟ ΤΟΎ ΣΗΜΕΡΑ

TABLES RONDESET DISCUSSIONS

ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ20.00

Auditorium Theo Angelopoulos

Από τις | à partir de

Παρά την κοινή καταγωγή τους, μοιάζει να υπάρχει ένας διαχωρισμός μεταξύ της φιλοσοφίας και της λογοτεχνίας: η μία έχει το καθήκον να πει την αλήθεια, η άλλη να διασκεδάσει και να αρέσει. Με λίγα λόγια, στη μία η αλήθεια, στην άλλη η ψευδαίσθηση. Παρόλα αυτά, τόσο στη μορφή όσο και στο περιεχόμενο, η εγγύτητα των δύο αυτών λόγων προκαλεί τη σκέψη. Από τη μία πλευρά, το φιλοσοφικό κείμενο παρουσιάζει μια λογοτεχνική πραγματικότητα της επιχειρηματολογίας η οποία, ενώ ενέχει ιδιαίτερους μηχανισμούς γραφής και ανάγνωσης, την φέρνει κοντά στη λογοτεχνία. Από την άλλη, υπάρχει μέσα στα λογοτεχνικά κείμενα υλικό που μπορεί να προκαλέσει το ενδιαφέρον των φιλοσόφων, ακόμα και να τους οδηγήσει να αναρωτηθούν σχετικά με τις δικές τους πρακτικές και να υπενθυμίσει το ρίζωμα της φιλοσοφίας μέσα στη γλώσσα και τα παιχνίδια της.

Ομιλητές: Παναγιώτης Πούλος, F. Philippe Sabot, Martin Rueff

Συντονιστής και ομιλητής: Γιάννης Πρελορέντζος

Malgré une origine commune, il existerait une séparation entre la philosophie et la littérature : à l'une la tâche de dire le vrai, à l'autre celle de diver-tir et de plaire. En un sens, à l’une la vérité, à l’autre l’illusion. Pour autant, tant sur la forme que sur le fond, la proximité de ces deux paroles invite à la ré-flexion. D’un côté, le texte philosophique présente une matérialité littéraire de l’argumentation qui, bien qu’elle implique des processus d’écriture et de lecture particuliers, la rapproche de la littérature. De l’autre, il y a dans les textes littéraires matière à susciter l'intérêt des philosophes, voire même de quoi les amener à questionner leurs propres pra-tiques et à rappeler l’enracinement de la philoso-phie dans le langage et ses jeux.

Intervenants : Panagiotis Poulos, F. Philippe Sabot, Martin Rueff

Modérateur et intervenant :Yannis Prelorentzos

της ή των γλωσσών, η μεταμοντερνικότητα έχοντας καταλήξει, κατά μία έννοια, στην αντικατάστασή τους με «μεταγλώσσες». Κατά συνέπεια, σε ποιο βαθμό ο στοχασμός περί τέχνης και η τέχνη του στοχάζεσθαι διατηρούν μια σχέση αμοιβαίας επιρροής;

Ομιλητές: Michel Guérin, Sandra Laugier, Φαίη Ζήκα, Ελένη Φιλιππάκη

Συντονιστής: Ζάφος Ξαγοράρης

langages, la postmodernité ayant abouti à certains égards à y substituer des « méta-languages ». En conséquence, dans quelle mesure la pensée de l’art et l’art de la pensée entretiennent-ils un rapport d’influence réciproque ?

Intervenants : Michel Guérin, Sandra Laugier, Fei Zika, Eleni Philippaki

Modérateur : Zafos Xagoraris

Page 5: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

« [§8] Le discours est un grand souverain qui, au moyen du plus petit et du plus inapparent des corps, performe les actes les plus divins » - Éloge d’Hélène, Gorgias Gorgias est arrivé à Athènes avec une délégation, pour arranger les affaires de la Sicile. Il propose, dit-on, aux Athéniens de faire une epideixis, caractéristique de l'art sophistique du discours : après Homère et tant d'autres, il montre qu’Hélène est coupable. Le lende-main, Gorgias prononce le seul discours conservé : L’Éloge d’Hélène, qui montre comment Hélène est la plus innocente des femmes. Paradigme de l'éloge, qui opère comme une transformation des valeurs, et aussi éloge des pouvoirs du logos. Il s’agira de comprendre comment, pour le dire avec Nietzsche, « la prétention la plus illimitée de pouvoir tout, comme rhéteurs ou com-me stylistes, traverse toute l'Antiquité d'une manière pour nous inconcevable ».

« [§8] Ο λόγος είναι ένας μέγας δυνάστης, που με το μικρότερο και αφανέστερο σώμα τα θεϊκότερα έργα επιτελεί » - Ελένης εγκώμιον του Γοργία Ο Γοργίας έφτασε στην Αθήνα τη συνοδεία πρεσβείας, με αποστολή να διευθετήσει τις σικελικές υποθέσεις. Λένε ότι πρότεινε τότε στους Αθηναίους μια ρητορική επίδειξη, χαρακτηριστική της σοφιστικής τέχνης του λόγου: ο ρήτορας δείχνει, μετά τον Όμηρο και τόσους άλλους, πόσο η Ελένη είναι ένοχη. Αλλά την επομένη, ο Γοργίας απαγγέλλει τον μόνο λόγο που έφτασε έως εμάς: το Ελένης εγκώμιον, που αποδεικνύει τώρα γιατί η Ελένη είναι η αθωότερη των γυναικών. Είναι πρότυπο και υπόδειγμα εγκωμίου που επιφέρει κάτι σαν μεταλλαγή των αξιών και ταυτόχρονα εγκώμιο των δυνάμεων του λόγου. Θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε πως, καθώς λέει ο Νίτσε: «η πιο απεριόριστη αξίωση τού δύνασθαι τα πάντα, ως ρήτορες ή ως αυθεντίες ύφους, διασχίζει όλη την Αρχαιότητα κατά τρόπο που είναι για μας αδιανόητος».

LECTURES PAR BARBARA CASSIN & CÉCILE INGLESSIS MARGELLOS

ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ BARBARA CASSIN & ΣΕΣΙΛ ΙΓΓΛΕΣΗ ΜΑΡΓΕΛΛΟΥ 22.00

MédiathèqueOctave Merlier

THEODOSIS PELEGRINIS

SCHOPENHAUER ΘΕΟΔΟΣΗΣ ΠΕΛΕΓΡΙΝΗΣ

Un vieux chiffonnier se rend compte, en rentrant chez lui, après sa tournée nocturne, qu’il a perdu la clé de sa porte. En attendant le lever du jour, pour faire appel à un serrurier, il se met à parler seul et à divaguer. Au fil de son monologue, on apprend qu’il est issu d’une famille riche et qu’il a abandonné son poste de Maître de conférence à l’université en rai-son de son incapacité à captiver les étudiants dans ses cours. Privé de l’amour de ses parents et de son entourage, il en a été réduit à devenir chiffonnier et à tourner son amour vers les choses qu’il ramasse par ci par là. Son délire laisse transparaître une vé-ritable foi dans la volonté, qu’il considère comme une force dominante en ce monde, ainsi que dans la valeur de la musique.

Ces références font clairement allusion à la vie personnelle et à l’enseignement de Schopenhauer permettant ainsi au spectateur de communiquer naturellement avec le grand philosophe allemand.

Ένας ηλικιωμένος ρακοσυλλέκτης, γυρίζοντας από την νυχτερινή γύρα του στο σπίτι, διαπιστώνει ότι έχει χάσει το κλειδί της εξώπορτας. Περιμένοντας να ξημερώσει, για να καλέσει τον κλειδαρά, μονο-λογεί, με παραληρηματικό τρόπο. Μέσα από τον μονόλογό του αποκαλύπτεται ότι ήταν παιδί πλού-σιας οικογένειας, που εγκατέλειψε την θέση του υφηγητού στο πανεπιστήμιο λόγω της αποτυχίας του να προσελκύει τους φοιτητές στις παραδόσεις του. Η έλλειψη αγάπης από τους γονείς και τους γύρω του, τον ώθησε να γίνει ρακοσυλλέκτης και να στρέψει την αγάπη του στα πράγματα που μαζεύει από δω κι από κει. Μέσα από το παραλήρημά του αναδεικνύε-ται η πίστη του στην θέληση ως κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο και στην αξία της μουσικής.

Αυτές κι άλλες αναφορές του έργου παραπέμπουν με έκδηλα υπαινικτικό τρόπο στην ζωή και την διδασκαλία του Σοπενχάουερ δίνοντας, έτσι, την δυ- νατότητα στον θεατή να επικοινωνήσει αβίαστα με τον μεγάλο Γερμανό φιλόσοφο.

23.00Auditorium Theo Angelopoulos

Page 6: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

PROJECTIONS DE FILMS

ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΤΑΙΝΙΩΝ20.00Αίθουσα συσκέψεων Salle de réunion

Προβάλλονται ταινίες και ντοκιμαντέρ που αναδει-κνύουν μια ιδιαίτερη πλευρά του έργου των φιλοσό- φων και συγγραφέων.

Jean-François LyotardΗ εκπομπή Στα Μονοπάτια της σκέψης, σε σκηνοθε- σία Γιάννη Κασπίρη, πάνω σε μια ιδέα του Γιώργου Βέλτσου, συγκέντρωσε τους διασημότερους Ευρω-παίους στοχαστές, όπως ο Jean-François Lyotard, ο οποίος μίλησε για τα προβλήματα της νεωτερικότητας μας και για την Ελλάδα.

Emmanuel Levinas Το ντοκιμαντέρ Levinas, των David Hansel και Isy Morgensztern, περιλαμβάνει συνεντεύξεις με έναν από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους του 20ου αιώνα, που γεννήθηκε το 1906 στη Λιθουανία, μετανάστευσε το 1923 στη Γαλλία όπου και πέθανε το 1995, έπειτα από τη δημιουργία ενός ιδιαίτερα απαιτητικού και δυνατού έργου. Η Danielle Cohen-Levinas και ο Σταύρος Ζουμπουλάκης θα σχολιάσουν την ταινία.

Samuel BeckettΤην ταινία Film θα προλογίσει και θα σχολιάσει ο Δημήτρις Βεργέτης. Μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.

«Καθ’ ον χρόνο το είναι αντιλαμβάνεται εαυτόν υφίστα-ται υφαιρούμενο από κάθε ξένη αντίληψη, ζωϊκή, ανθρώπινη, θεϊκή. Η αναζήτηση του μη-είναι μέσα από την εξάλειψη κάθε ξένης αντίληψης προσκρούει στην αφόρητη αντίληψη του εαυτού.»

Με αυτούς ακριβώς τους όρους ο Samuel Beckett κρυπτογραφεί το αινιγματικό διακύβευμα μιας φι- λοσοφικής απόδειξης, την οποία παρουσιάζει υπό κινηματογραφική μορφή, τιτλοφορούμενη Film και επικεντρωμένη σε ένα και μοναδικό πρόσωπο, ανελέητα καταδιωκόμενο από ένα μάτι έως την τελική έκβαση. Το Film δεν είναι μόνο μια υπέροχη και ευφυέστατη ταινία αλλά είναι επίσης εκείνη η οποία αποθανατίζει την τελευταία εμφάνιση του Buster Keaton.

Des films et documentaires sont projetés pour jeter un regard particulier sur l’œuvre de philo-sophes ou d’écrivains.

Jean-François LyotardL'émission Les Chemins de la pensée, réalisée par Yannis Kaspiris sur une idée de George Veltsos, a présenté des penseurs européens éminents parmi lesquels Jean-François Lyotard. Celui-ci évoque les problèmes liés à notre modernité et à la Grèce.

Emmanuel LevinasLe documentaire Levinas, de David Hansel et Isy Morgensztern, propose des entretiens avec l’un des plus grands philosophes du XXe siècle, né en 1906 en Lithuanie, émigré en 1923 en France où il mourut en 1995 après avoir construit une œuvre particulièrement exigeante et forte.

Danielle Cohen-Levinas et Stavros Zoumboulakis commenteront le film.

Samuel BeckettFilm sera présenté et commenté par Dimitris Vergetis. Projection suivie d’un débat.

« Perçu de soi subsiste l’être soustrait à toute perception étrangère, animale, humaine, divine. La recherche du non-être par suppression de toute per- ception étrangère achoppe sur l’insupportable per-ception de soi. »

Samuel Beckett chiffre ainsi l’enjeu énigmatique d’une démonstration philosophique présentée sous forme cinématographique, intitulée justement Film et centrée sur un seul personnage, impitoyable-ment poursuivi par un œil jusqu'au dénouement final. Dans Film, Buster Keaton fait sa dernière ap-parition.

Jean-François Lyotard

Emmanuel Levinas

Samuel Beckett

Page 7: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

Γιώργος Αραμπατζής | Giorgos ArabatzisΕπίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας, τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών | Professeur assistant de philosophie au département de philosophie, pédagogie et psychologie, Université d’AthènesΟ Julien Benda και η βυζαντινή Γαλλία: φιλολογίζοντες και φιλόσοφοι | Julien Benda et la France byzantine : littérateurs et philosophes

Sandra Laugier Καθηγήτρια, Université Paris 1, Ειδική στην Φιλοσοφία της γλώσσας | Professeur, Université Paris 1, spécialiste de la philosophie du langageΗ καθομιλουμένη ως τρόπος ζωής | Le langage ordinaire comme forme de vie

Philippe SabotΚαθηγητής σύγχρονης Φιλοσοφίας και Ανθρωπιστικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο της Lille | Professeur de philosophie contemporaine et sciences humaines, Université Lille 3O Foucault με τον Borges: μεταξύ λογοτεχνίας και φιλοσοφίας | Foucault avec Borges : entre littérature et philosophie

COMMUNICATIONS INDIVIDUELLES

ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ

20.00Βίκυ Καραβάκου | Vicky KaravakouΑναπληρώτρια καθηγήτρια Φιλοσοφίας, τμήμα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας | Professeure adjointe de philosophie, département de politique éducative et sociale, Université de MacédoineΗ φιλοσοφία και η ρεβάνς του Λόγου | La philosophie et la revanche du Logos

Dimitri El Murr Καθηγητής ιστορίας της αρχαίας φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Paris 1 Panthéon-Sorbonne, Mέλος του Institut Universitaire de France | Maître de conférence en histoire de la philosophie antique, Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne, Membre junior, Institut Universitaire de FranceΦυλακισμένοι «̀ oμοίοι ημιν»: δεσμός και αλλοτρίωση στην κοινωνία του Σπηλαίου Des prisonniers « à notre image » : lien et aliénation dans la société de la Caverne (Rép. VII, 514 a-517 a)

Άρης Στυλιανού | Aristotelis Stylianou Επίκουρος καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης | Professeur assistant de philosophie politique au département de sciences politiques, Université Aristote de ThessaloniqueΟ λόγος της φιλοσοφίας για την κρίση και τη δημοκρατία | Le logos de la philosophie sur la crise et la démocratie

Ali Benmakhlouf Καθηγητής Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Paris-Est et Siences-Po Paris | Professeur de philosophie, Université Paris-Est et Siences-Po ParisΜεταφράζοντας τον κόσμο, μεταφράζοντας το νόημα; | Traduire le monde, traduire le sens ?

Βαγγέλης Μπιτσώρης | Vaggelis BitsorisΣυγγραφέας, μεταφραστής, διδάσκων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο | Écrivain, traducteur, enseignant à l’université PanteionΗ δύναμη και η αδυναμία της «γλώσσας» στη σκέψη του Jacques Derrida | La faiblesse et la puissance du « langage » dans la pensée de Jacques Derrida

Danielle Cohen-Levinas Φιλόσοφος, μουσικολόγος, καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Paris IV-Sorbonne | Philosophe, musicologue, professeur, Université Paris IV-SorbonneΟ ελληνικός λόγος στη δοκιμασία του βιβλικού λόγου | Le logos grec à l'épreuve de la parole biblique

Ευστάθιος Βέλτσος | Efstathios Veltsos Χημικός και διδάκτωρ της Ιστορίας της επιστήμης | Chimiste, docteur en histoire des sciencesΗ διαλογική φιλοσοφία της "σχολής" του Bachelard | La philosophie dialoguée de l’ « école » bachelardienne

Αίθουσα | Salle Petit Prince

Κάθε ομιλία, η οποία θα ολοκληρωθεί με μια συζήτηση με το κοινό, θα διαρκέσει μισή ώρα.Chaque communication, suivie d'échange avec le public, durera une demi-heure.

Από τις | à partir de

Page 8: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

Γιώργος Ξηροπαΐδης | Giorgos XyropaïdisΚαθηγητής Ιστορίας των Φιλοσοφικών και Αισθητικών Ιδεών 18ος-20ός αιώνας, Κοσμήτορας της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών | Professeur d'histoire des idées philosophiques et esthétiques 18e - 20e siècle, doyen de l'École supérieure des Beaux artsΤο πρόσωπο του Άλλου και ο Τρίτος. Το παράδοξο της δικαιοσύνης στον Levinas και στονDerrida | Le visage de l'Autre et le Troisième. Le paradoxe de la justice chez Levinas et Derrida

Jean-Baptiste Gourinat Διευθυντής ερευνών, CNRS, Διευθυντής, Κέντρο ερευνών της αρχαίας σκέψης (Centre Léon Robin) | Directeur de recherche, CNRS, directeur, Centre de recherches sur la pensée antique (Centre Léon Robin)Η σκέψη ως εσωτερικός λόγος: κάποιες παραλλαγές ενός θέματος της ελληνικής φιλοσοφίαςLa pensée comme logos intérieur : sur quelques variations d'un thème de la philosophie grecque

Frédéric Pouillaude Λέκτορας Φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Paris- Sorbonne | Maître de conférences en philosophie, Université Paris-SorbonneΜια τέχνη ντοκιμαντέρ: κρίση και αναπαράσταση | Un art documentaire : crise et représentation

Βάσω Κιντή | Vasso KindiΑναπληρώτρια καθηγήτρια Φιλοσοφίας και μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος του Πανεπιστημίου Αθηνών Professeure adjointe de philosophie et membre du Conseil d’administration de l'Université d'AthènesΑσύμμετρος λόγος | Logos asymétrique

Élisabeth RigalΕρευνήτρια, CNRS (Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών) με απόσπαση στο CEPERC, Πανεπιστήμιο της Provence, διευθύντρια των εκδόσεων TER | Chercheur, CNRS rattachée au CEPERC, Université de Provence, directrice Éditions TER O λόγος σύμφωνα με τον Wittgenstein | Le logos selon Wittgenstein

Σωκράτης Δελιβογιατζής | Socratis DelivogiatzisΚαθηγητής Φιλοσοφίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης | Professeur de philosophie, Université Aristote de ThessaloniqueΤο φιλοσοφικό και το πολιτικό | Le philosophique et le politique

Michel Guérin Ομότιμος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Aix-Marseille, Επίτιμο μέλος, Institut universitaire de France | Professeur émérite, Université Aix-Marseille, membre honoraire, Institut universitaire de FranceΛόγος, Φόβος, Έλεος - Λόγος και πόνος | Logos, Phobos, Eleos - Parole et souffrance

Παναγιώτης Πούλος | Panagiotis Poulos Καθηγητής Φιλοσοφίας και Αισθητικής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών | Professeur de philosophie et d'esthétique à l'École des Beaux-artsΦιλοσοφία και Λογοτεχνία: το πρότυπο της μετάφρασης | Philosophie et littérature: le modèle de la traduction

Βούλα Τσούνα | Voula Tsouna Καθηγήτρια ελληνικής και ρωμαϊκής φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Σάντα Μπάρμπαρα | Professeur de philosophie grecque et romaine, Université de Californie, Santa BarbaraΗ απεικόνιση των Σωκρατικών στο έργο του Πλάτωνα | La présentation des « Socratiques » dans l'oeuvre de Platon

Martin RueffΦιλόσοφος, ποιητής, καθηγητής, Πανεπιστήμιο της Γενεύης | Philosophe, poète, professeur, Université de GenèveΛόγος, Ήθος, Πάθος | Logos, éthos, pathos

COMMUNICATIONSINDIVIDUELLES

ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ

20.00Αίθουσα | Salle Gisèle Vivier

Από τις | à partir de

Κάθε ομιλία, η οποία θα ολοκληρωθεί με μια συζήτηση με το κοινό, θα διαρκέσει μισή ώρα.Chaque communication, suivie d'échange avec le public, durera une demi-heure.

Page 9: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

Γιάννης Πρελορέντζος | Yannis PrelorentzosΚαθηγητής νεότερης και σύγχρονης φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων | Professeur de philosophie moderne et contemporaine, Université de IoanninaΠηγές και όψεις της συνάντησης της φιλοσοφίας με τη λογοτεχνία και τις τέχνες κατά τη φιλοσοφική στιγμή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη Γαλλία | Sources et aspects de la rencontre de la philosophie avec la littérature et les arts au cours du moment philosophique de la Seconde Guerre mondiale en France

Barbara Cassin Γαλλίδα Φιλόλογος και φιλόσοφος, Διευθύντρια ερευνών, CNRS | Philologue et philosophe française, directrice de recherches, CNRSΜε το μικρότερο και το αφανέστερο σώμα | Avec le plus petit et le plus inapparent des corps

Στέλιος Βιρβιδάκης | Stelios Virvidakis Καθηγητής Φιλοσοφίας τμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Αθηνών | Professeur de philosophie, Département de méthodologie, d’histoire et de théorie de la science, Université d’AthènesΤα όρια του Λόγου | Les limites du Logos

Michel Deguy Ποιητής | Poète Η φαινομενολογία και η ποιητική σήμερα | Phénoménologie et poétique aujourd’hui

Βύρων Καλδής | Vyron KaldisΚαθηγητής Ευρωπαϊκής Φιλοσοφίας, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο | Professeur de philosophie euro-péenne, Université Ouverte de Grèce« Ιn tenebras extinctum lumen inferre » η Φιλοσοφία και οι Λέξεις | « Ιn tenebras extinctum lumen inferre » la philosophie et les mots

Γεράσιμος Βώκος | Gerasimos VokosΚαθηγητής Φιλοσοφίας, Τμήμα Πολιτικών Επιστημών, Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου | Professeur de philosophie, département de sciences politiques, Faculté de droit de l'université AristoteΦιλοσοφία: πρόλογος και λόγος | Philosophie : prologos et logos

Martine de GaudemarΟμότιμη καθηγήτρια φιλοσοφίας, Πανεπιστήμιο Paris-Ouest Nanterre, επίτιμο μέλος του Institut Universitaire de France | Professeur émérite de philosophie, Université de Paris Ouest Nanterre, membre honoraire, Institut Universitaire de FranceΗ ξεχασμένη φωνή ή Από την πρώτη κραυγή στον τελευταίο ψίθυρο | La voix oubliée ou Du premier cri au dernier souffle

Γιώργος Φαράκλας | Giorgos Faraklas Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών | Professeur de philosophie politique, Université Panteion d'AthènesΛόγος και Ιστορία. Πρέπει να μιλάμε για λόγο στην Ιστορία ή της Ιστορίας; | Raison et histoire. Doit-on parler de raison dans l'histoire ou de l'histoire ?

COMMUNICATIONS INDIVIDUELLESΑΤΟΜΙΚΕΣ ΟΜΙΛΙΕΣ

20.00Médiathèque Octave Merlier

Κάθε ομιλία, η οποία θα ολοκληρωθεί με μια συζήτηση με το κοινό, θα διαρκέσει μισή ώρα.Chaque communication, suivie d'échange avec le public, durera une demi-heure.

Από τις | à partir de

Page 10: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

Δωρητής | Mécénat :

Χορηγοί | Sponsors :

Χορηγοί επικοινωνίας | Sponsors communication :

Η ΝΎΧΤΑ ΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ - Ο ΛΟΓΟΣNUIT DE LA PHILOSOPHIE - LE LOGOS

«ΦΩΤΕΙΝΗ» ΔΙΑΔΡΟΜΗ | PARCOURS « LUMINEUX »Σχεδιασμός φωτισμού: Στέλλα Κάλτσου | Conception lumières : Stella Kaltsou YΠΟΓΕΙΟ | SOUS-SOL -1 :

ΑΙΘΟΎΣΑ | SALLE PETIT PRINCE

ΙΣΟΓΕΙΟ | REZ-DE-CHAUSSÉE :ΎΠΟΔΟΧΗ | HALL D'ACCUEIL, AUDITORIUM THEO ANGELOPOULOS

ΟΡΟΦΟΣ | ÉTAGE 1 :ΑΙΘΟΎΣΑ | SALLE DE RÉUNION, ΑΙΘΟΥΣΑ | SALLE GISÈLE VIVIER

ΟΡΟΦΟΣ | ÉTAGE 3 :ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ | MÉDIATHÈQUE OCTAVE MERLIER

ΠΡΟΣΦΕΡΟΝΤΑΙ ΚΑΦΕΣ, ΑΝΑΨΎΚΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΟΚΤΕΪΛ | CAFÉ, RAFRAÎCHISSEMENTS ET COCKTAILS OFFERTS

* Στο Auditorium Theo Angelopoulos θα προβληθούν αποσπάσματα της εκπομπής L'Abécédaire του Gilles Deleuze. | À l'Auditorium Theo Angelopoulos seront projetés des extraits de L'Abécédaire de Gilles Deleuze.

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΎΘΕΡΗ, ΤΑΎΤΟΧΡΟΝΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ | ENTRÉE LIBRE, TRADUCTION SIMULTANÉE

Voula Tsouna

Vicky KaravakouPanagiotis Poulos

Cécile Inglessis Margellos Jean-Baptisme Gourinat

Martine de GaudemarMichel Deguy

Efstathios Veltsos

Stelios Virvidakis

Giorgos Arabatzis Ali Benmakhlouf

Martin Rueff

Vaggelis Bitsonis

Philippe Sabot

Aristotelis Stilianou

Yannis Prelorentzos

Socratis Delivoyatzis

Page 11: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ | PROGRAMME DU LOGOS web.pdf · φιλοσοφία τις παίρνει στα σοβαρά… Ως φορείς και ως σχηματοποίηση της

Γαλλικό Ινστιτούτο ΕλλάδοςΣίνα 31, 106 80 Aθήνα

Institut français de Grèce31, rue Sina, 106 80 Athènes

T. 210 3398600E. [email protected]

L’Institut français est le service de coopération et d’action culturelle de l’Ambassade de France en Grèce.

GRÈCE