ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ - Polydeuces · ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ:...

32
1 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΣΤΟΡΕΙΟΥ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΟΣ “Ο ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ” ΤΕΥΧΟΣ 24, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014 ΤΟ ΘΕΜΑ: Σαράντα χρό- νια κτηνοτρόφοι, σαρά- ντα χρόνια παράγουν σελ. 3 ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ: Παρου- σίαση στην Αθήνα. σελ. 4-5 ΝΗΡΙΟΝ ΕΠΕ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΣ ΙΔΙΩΤΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΠΙΒΛΕΨΕΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ REAL ESTATE ΑΓΟΡΕΣ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΕΧ. ΓΡΑΦΕΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΡΙΟΥ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΤΑΤΙΚΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ανακαινίσεις, ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, ενεργειακά πιστοποιητικά ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 22 - 104 32, ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210-3246589, 210-5243774 τεχνική εταιρεία ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΜΑΣ: G-Fish: Οικογενεια- κή επιχείρηση με ιστορία σελ. 19 Φωτογραφία: Γ. Λαγανάς

Transcript of ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ - Polydeuces · ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ:...

1ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΚΑΣΤΟΡΕΙΟΥ ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΟΣ “Ο ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ” ◊ ΤΕΥΧΟΣ 24, ΑΠΡΙΛΙΟΣ - ΜΑΪΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2014

ΤΟ ΘΕΜΑ: Σαράντα χρό-νια κτηνοτρόφοι, σαρά-ντα χρόνια παράγουν

σελ. 3

ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ: Παρου-σίαση στην Αθήνα.

σελ. 4-5

ΝΗΡΙΟΝ ΕΠΕΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΣ ΙΔΙΩΤΕΣΜΕΛΕΤΕΣΕΠΙΒΛΕΨΕΙΣΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

REAL ESTATEΑΓΟΡΕΣΠΩΛΗΣΕΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΕΧ. ΓΡΑΦΕΙΑΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΡΙΟΥΜΕΛΕΤΕΣ ΣΤΑΤΙΚΩΝΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ανακαινίσεις, ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, ενεργειακά πιστοποιητικάΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ 22 - 104 32, ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: 210-3246589, 210-5243774

τεχνική εταιρεία

ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΜΑΣ: G-Fish: Οικογενεια-κή επιχείρηση με ιστορία

σελ. 19

Φωτογραφία: Γ. Λαγανάς

2 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 3ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

ÌåôÜ 45 ÷ñüíéá ï Êáóôáíéþôçò ëßãï ìåôÜ ôï ÐÜó÷á, ðåñðÜôçóå ôï ìïíïðÜôé ôçò Ôßêëáò. Ìå áöåôçñßá ôá ÊáìÜñéá äéáó÷ßóáìå ôï ìïíïðÜôé ðïõ áíÝäåéîå ï äñáóôÞñéïò Óýëëïãïò «Ëïõóßíá» ìå ôïí áêÜìáôï îÜäåëöï Íôßíï ËáãáíÜ.1⁄4ôáí óôï ìÝóïí ôçò äéáäñïìÞò öèÜíåéò óôï ðëÜôùìá êáé áíôéêñßæåéò ôï ÷ùñéü áðü øçëÜ, ðéóôÝøôå ìå åßíáé ç èÝá áíåðáíÜëçðôç. 1⁄4óïé ìðïñåßôå, áöÞóôå ôï áõôïêßíçôï êáé ðåñðáôÞóôå ôá ìïíïðÜôéá ðïõ Ý÷ïõí áíáäåé÷ôåß óôï ÷ùñéü ìáò.

Óôï ðñïçãïýìåíï öýëëï ôïõ «Ðïëõäåýêç» Ýíá ó÷üëéï óå ãåãïíüôá ðïõ Üðôïíôáé ôïõ áóôõíïìéêïý ñåðïñôÜæ, óôÜèçêå áöïñìÞ íá åíï÷ëçèïýí êÜðïéïé. Ï Êáóôáíéþôçò ðÜíôá

óÝâåôáé ôï ôåêìÞñéï ôçò áèùüôçôáò ôùí åìðëåêïìÝíùí, áëëÜ áðåéëÝò åêöïâéóìïß ê.ëð. äåí èá ìå êÜíïõí ðïôÝ íá ìç ëÝù êáé íá ìçí õðåñáóðßæïìáé ôçí ÜðïøÞ ìïõ .

ÁñêåôÝò öïñÝò ìÝóá áðü ôéò óôÞëåò ôïõ ðåñéïäéêïý ìáò áñèñïãñáöåß ï åðßôéìïò Áåñïðáãßôçò Åõ. Áäñéáíüò. Ôï óôõë ôçò ãñáöÞò ôïõ áëëÜ êõñßùò ïé ðëçñïöïñßåò ãéá ôçí éóôïñßá ôïõ ÷ùñéïý ìáò óå üëåò ôéò åêöÜíóåéò ôçò åßíáé ðïëýôéìåò. Óôï ôåëåõôáßï ôåý÷ïò êáôáðéÜóôçêå ìå ôçí ðåñßïäï ôçò Êáôï÷Þò êáé ìáò èýìéóå ðïëëÜ ãåãïíüôá áðü åêåßíç ôçí ôáñáãìÝíç åðï÷Þ. Íá åßíáé ãåñüò êáé äõíáôüò óáí ôïí Ôáàãåôï ðïõ ëáôñåýåé.

¸íá êïììÜôé ôçò éóôïñßáò ôïõ ÷ùñéïý

ìáò åßíáé åêåßíï ôùí ìåôáöïñþí. Ìðïñåß óÞìåñá ïé áðïóôÜóåéò íá Ý÷ïõí åêìçäåíéóôåß ìå ôï ðõêíü ïäéêü äßêôõï êáé ôï ðëÞèïò ôùí ìåôáöïñéêþí ìÝóùí áëëÜ ðñéí ìåñéêÝò äåêáåôßåò üëá Þóáí äéáöïñåôéêÜ. Ïé áãùãéÜôåò ìå ôá æþá ôïõò áñ÷éêÜ, ìåôÜ ôá ðñþôá áõôïêßíçôá ðïõ ðÞãáéíáí ìÝ÷ñé ôçí ÓðÜñôç, ôá öïñôçãÜ ðïõ Ýöåõãáí áðü ôï ÷ùñéü ìéá öïñÜ ôçí åâäïìÜäá ãéá ôçí ÁèÞíá. Ðüóïé áðü ìáò äåí ðåñéìÝíáìå êÜðïéï äÝìá; ¸íá êïößíé Þ Ýíá äÝìá ìå ôñüöéìá, ðÜíôá óå óêëçñü êïõôß áðü «Íïõíïý», åêåß óôçí ðëáôåßá ÈåÜôñïõ óôï ðñáêôïñåßï ôïõ ÎõäéÜ êáé ôïõ áíéøéïý ôïõ Ð. ×áñüðïõëïõ.Ãéá ôï èÝìá áõôü åëðßæù íá áó÷ïëçèåß ï «Ðïëõäåýêçò»Ãåéá óáò ðáôñéþôåòÏ Êáóôáíéþôçò[email protected]

Êáóôáíéþôéêá

Αυτό το χρονικό διάστημα, σε ένα από τα πιο φημισμένα μουσεία στον κόσμο, το Πρά-δο στη Μαδρίτη, στην Ισπανί-α, εκτός από την πλούσια μό-νιμη συλλογή, φιλοξενούνται και δύο εκθέσεις, για τις οποί-ες θα μιλήσω. Η μια με το όνομα “Las Furias”, ελληνιστί «Οι Ερινύες». Στην Ισπανία ο όρος “Las Furias” αναφέρεται σε τέσσερις μεγάλους ήρωες της Ελληνικής μυθολογίας, όλους καταδικασμένους από τον Δία. Τον Προμηθέα δεμέ-νο σ’ ένα βράχο να του τρώει κάθε μέρα ένας γύπας τα σω-θικά, γιατί κατά παράβαση της εντολής του Δία βοήθησε τους ανθρώπους. Τον Τάντα-λο, να προσπαθεί μάταια να αγγίξει τροφή και νερό, γιατί μετέφερε μυστικά των θεών στους ανθρώπους και προ-σπάθησε να ξεγελάσει τους θεούς. Τον Σίσυφο, να προ-σπαθεί μάταια να ανεβάσει έναν τεράστιο βράχο στην

κορυφή ενός βουνού, γιατί προσπάθησε να αποκαλύψει τις αναξιοπιστίες του Δία. Και τον Ιξίονα, να περιστρέφεται αιώνια σ’ έναν τροχό με φίδια γιατί τόλμησε να ποθήσει και να αποπλανήσει την Ήρα. Στο μουσείο παρουσιάζεται μια σπουδαία πολιτική αλ-ληγορία με έργα 160 χρόνων από σπουδαίους ζωγράφους όπως ο Τισιανός και ο Ριμπέ-ρα. Και στη μέση του χώρου, μια μεταγενέστερη αναπα-ράσταση του Λαοκόοντα με τους γιους του τυλιγμένους με φίδια. Όπως γράφει ο Καμύ στο δικό του Σίσυφο «Οι μύθοι φτιάχτηκαν για να μας βοηθούν να φανταστού-με την πραγματικότητα».

Η άλλη έκθεση αφορά ένα μέρος της βιβλιοθήκης του Ελ Γκρέκο. Ο Ελ Γκρέκο – Δομήνικος Θεοτοκόπουλος γεννήθηκε το 1541 στην Κάντια (σημερινό Ηράκλειο) της Κρήτης και ακολούθησε

την αλήθεια του, μιας και η βυζαντινή τεχνοτροπία δεν αρκούσε στο ταλέντο του, στη Βενετία, μία από τις περισσότερο ακμάζουσες Ιταλικές πόλεις της εποχής, μέχρι τη Ρώμη. Κι όταν εκ-διώχτηκε από την αυλή του Πάπα έφτασε στη Μαδρίτη κλείνοντας την πορεία του στο Τολέδο, όπου και πέθανε το 1614. Ο Ελ Γκρέκο διατη-ρούσε όλα τα ελληνικά βιβλία του, που παρουσιάζονται, Ομήρου Ιλιάδα, Αριστοτέλης, Φλάβιος, Ιώσηπος, Πλου-τάρχου «Παράλληλα εν Βίοις Ελλήνων τε και Ρωμαίων», Αρριανού «Ανάβασις Μεγά-λου Αλεξάνδρου», Ιουστίνου Φιλοσόφου και μάρτυρος τα ευρισκόμενα, Διαταγαί Αγίων Αποστόλων δια Κλήμεντος, Κανόνες και Δόγματα. Και εκτός από τα ελληνικά βιβλία πολλά άλλα, όπως οι δέκα τόμοι του Βιτρούβιου περί αρχιτεκτονικής, στα περιθώ-

ρια των οποίων κρατούσε σημειώσεις.

Η Ισπανία ξεπερνά την κρίση ξανα-ανακαλύπτοντας τις αξίες. Και οι Ισπανοί είναι όλοι στους δρόμους, όλες οι ηλικίες, γέροι έως μωρά, τα μαγαζιά γεμάτα, τρώνε το μεζέ τους (Tapas), πίνουν το υπέροχο κόκκινο κρασί τους (Rioha) και είναι σαν να δη-λώνουν στους επεξεργαστές μνημονίων. Είμαστε πολύ σπουδαίοι για να μας εξαφα-νίσετε από το χάρτη. Αυτά. Εν όψει και των εκλογών.

Υ.Γ. Αγαπητοί αναγνώστες ζητάμε συγνώμη για τη μεγά-λη καθυστέρηση αυτού του τεύχους, αλλά δεδομένου ότι το περιοδικό μας κυκλοφορεί σε όλο τον κόσμο, περιμέ-ναμε να σας ενημερώσουμε και για τα αποτελέσματα των τοπικών εκλογών.

Ε.Λ.

Σηµείωµα του Εκδότη

Έντυπη εφημερίδα «ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ»

Ιδιοκτήτης: Πολιτιστικός Σύλλογος Καστορείου «ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ»Ταχυδρομική Διεύθυνση:Καστόρειο Λακωνίας, τ.κ. 23059τηλ.: 6973208890, 6944377514http://kastori.gr, http://polydefkis.gre-mail: [email protected]Εκδότης: Η Πρόεδρος Ευγενία ΛαμπήΣυντακτική ΕπιτροπήΒαρβάρα Κεμερίδου, Ευγενία Λαμπή, Ελένη Βλαχογιάννη, Αναστασία Καδρακάζη, Γαρυφαλιά Ρουμελιώτη, Θάνος Τζωρτζάκης, Γιάννης Αρφάνης.Επιμέλεια ΎληςΑγροτικά, Αθλητικά: Γιάννης ΑρφάνηςΕπιστημονικά: Ευγενία Λαμπή, Κων/νος ΚαλκανδήςΚοινωνικά: Ελένη Βλαχογιάννη, Καίτη ΣμυρνιούΟικονομικά: Κων/νος Καλκανδής, Θάνος ΤζωρτζάκηςΠολιτιστικά: Βαρβάρα Κεμερίδου, Ευγενία ΛαμπήΦωτογραφικό υλικό: Βασ. Λαγανάς, Γιάννης Αρφάνης, Γ. Λαγανάς, Θ. Ανδριανός, Π. ΓεώργαρηςΧορηγίες: Καίτη ΣμυρνιούΚαστανιώτικα: Γιώργος ΛαγανάςΑνταποκριτές Καστόρι – Βόρειοι Δήμοι: Δημητράκης Κραμποβίτης, Θεόδωρος Αλαφόγιαννης, Παναγιώτης Λαμπράκης, Θανάσης Δημητρακόπουλος, Νίκος ΛαγανάςΗΠΑ, Βοστώνη: Eugenia Markos, Νέα Υόρκη: Panagiotis Pantazis, Αλάσκα: Maria BascousΑυστραλία: Angela VasilasEκτύπωση offset: Μπουζάλας-Ζουγανέλης ο.ε.25ης Μαρτίου 123, Περιστέριτηλ.: 2105781638

2 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 3ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Συνεχίζοντας την παρουσί-αση των παραγωγών μας, επι-σκεφθήκαμε αυτή τη φορά τη Φάρμα των αδελφών Παπαδό-πουλου στις Βαμβακιές ή ακρι-βέστερα στο Παλιολήνι. Σάβ-βατο απόγευμα, 12 Απριλίου μάς υποδέχτηκε ο Γιάννης, ο μεγαλύτερος των αδελφών και μια αγέλη σκύλων. Σε λίγο ήρ-θαν ο Δημητράκης, αδελφός του Γιάννη και ο Γιώργος, γιος του Γιάννη, ο οποίος συνεχίζει στα βήματα του πατέρα του. Η οικογενειακή επιχείρηση έχει ως αντικείμενο την πάχυνση μοσχαριών και όχι μόνο. Στην έκταση του στάβλου διαθέ-τουν μια μικρή μονάδα χοιρι-νών και αρκετά αρνιά και κα-τσίκια. Στολίδι της Φάρμας το άσπρο άτι τους- το καμάρι του Δημητράκη.

«Ξεκινήσαμε με δύο αγε-λάδες, που αγόρασε ο πατέρας μου- λέει ο Γιάννης- όταν πήρε τη σύνταξή του από την Ελλη-

νική Αστυνομία και συνεχίζου-με εδώ και σαράντα χρόνια. Μετά το Λύκειο, παρόλο που μπήκα στη ΔΕΗ, τα παράτησα και επέστρεψα χωρίς να το με-τανιώσω ποτέ. Σήμερα διαθέ-τουμε, μαζί με τα βοσκοτόπια, πεντακόσια στρέμματα γης. Καλύπτουμε τις ανάγκες για

ζωοτροφές καλλιεργώντας σι-τάρια, αραποσίτια και τριφύλ-λια. Αυτό είναι για μας πλεονέ-κτημα, γιατί σπάνια αγοράζου-με, αν χρειαστεί, λίγο καρπό για τα ζώα μας. Όργωμα, φρε-ζάρισμα, σπορά, θέρισμα. Αυ-τός είναι ο κύκλος των εργασι-ών μας». Ο Δημήτρης θυμάται πόσο δύσκολο ήταν το ξεκίνη-μα. Πολλή δουλειά και ξενύ-χτια σε εποχές σκληρές. Σήμε-ρα τα μηχανήματα έχουν ελα-φρύνει τον κόπο τους. Έχουν πετύχει τον εκσυγχρονισμό της Μονάδας τους κατά 80%, όπως το αξιολογούν οι ίδιοι. Όμως τα ζώα τούς θέλουν κοντά τους όλη μέρα. Από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το βράδυ.

Ο Γιώργος, το νέο αίμα της επιχείρησης και νέος αγρότης, δεν δίστασε να επιλέξει.

« Γνωρίζω αυτή τη δουλειά από μικρό παιδί. Μου αρέσει. Νιώθω ασφαλής και ελεύθε-ρος να αναπτύξω πρωτοβουλί-

ες. Έτσι μετά το Λύκειο δεν το σκέφτηκα καθόλου. Ακολού-θησα την οικογενειακή παρά-δοση αποφασισμένος να συμ-βάλω κι εγώ με τις δυνάμεις μου στην ενίσχυση της παρα-γωγής. Βεβαίως και υπάρχουν πολλές δυσκολίες. Τα προϊόντα μας (λάδι, σιτηρά, το κρέας)

δεν έχουν τις καλύτερες τιμές. Τα έξοδα για τον εκσυγχρονι-σμό της Μονάδας, η τιμή του πετρελαίου, οι απώλειες σε ζώα μειώνουν ολοένα το εισόδημά μας. Παρόλα αυτά, είμαι αισι-όδοξος ότι τα πράγματα θ’ αλ-

λάξουν, θα βελτιωθούν, αλλά θ’ αργήσουν». Η οικονομική κρίση, σ’ ένα βαθμό επηρέα-σε τη μονάδα. Ευτυχώς η διά-θεση του κρέατος γίνεται άμε-σα από το δικό τους παραδο-σιακό κρεοπω-λείο, που δι-ατηρούν στο Καστόρειο. Ο κύκλος που ακολουθείται είναι: παρα-γωγή, σφαγή και διάθεση σε λιανική πώλη-ση. Όμως, στα αρνητικά είναι και η μείωση της κατανάλω-σης τελευταία. Ξεναγηθήκαμε στις εγκαταστάσεις της Μονά-δας, είδαμε το μοσχάρι που…γελάει, όταν του το ζητάει ο Γιάννης, χαρήκαμε με τα μι-κρά και ζωηρά γουρουνάκια και στο τέλος άρχισαν να εμ-φανίζονται γύρω μας τα αρνο-

κάτσικα. Ευχαριστήσαμε τον Γιάννη, τον Δημήτρη και τον Γιώργο για τις πολύ χρήσιμες πληροφορίες, που μας έδωσαν και για τον πολύτιμο γι αυτούς χρόνο που μας διέθεσαν. Φύ-γαμε από τη Φάρμα εντυπω-

σιασμένοι για το έργο, που επι-τελούν και για τη δύναμη της θέλησής τους να συνεχίσουν παρά τις αντίξοες συνθήκες.

Ζήτησα από τον Γιάννη να μας εξηγήσει γιατί η περιοχή αυτή ονομάζε-ται Παλιολή-νι κι αυτός μας απάντησε «Πα-λιά, που είχαν εδώ αμπέλια, οι άνθρωποι μά-ζευαν τα στα-φύλια και έβγα-ζαν το μού-στο στα Ληνά. Όσος μούστος πέρσευε τον έριχναν μέσα σ’

ένα λαγήνι, θαμμένο στο χώμα και το Χειμώνα, που έρχονταν για δουλειές- παράδειγμα να μαζέψουν ελιές- έπαιρναν από εκεί μέσα και έπιναν».

Κεμερίδου ΒαρβάραΦωτο: Ρόη Λαμπή

ÓáñÜíôá ÷ñüíéá êôçíïôñüöïé

“Ξεκινήσαμε με δύο αγελάδες, που αγόρασε ο πατέρας μου- λέει ο Γιάννης- όταν πήρε τη σύντα-ξή του από την Ελλη-νική Αστυνομία και

συνεχίζουμε εδώ και σαράντα χρόνια”.

Το Θέµα

4 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 5ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Εικόνες του τριµήνου

Όταν ιδρύσαµε τον Πολυδεύκη, πριν µερικά χρόνια, δεν φανταζόµασταν ότι θα είχαµε τη µεγάλη τιµή να αναλάβουµε το έργο της έκ-δοσης των αποµνηµονευµάτων του πατριώτη µας, Καστρίτη, Δηµητρίου Γ. Δηµητρακάκη, ο οποίος τίµησε τη Βουλή και την πατρίδα του µε συνεχείς αγώνες και εύστοχες αγορεύσεις.

Την Τετάρτη, 19 Μαρτίου 2014, έγινε µε µεγάλη επιτυχία η παρουσίαση του βιβλίου «ΑΠΟΜΝΗΜΟ-ΝΕΥΜΑΤΑ Ή ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ» του Δ. Γ. Δηµητρακάκη, στη Λέσχη Αξιωµατικών Ενόπλων Δυνάµεων, στο Σαρόγλειο Μέγαρο, ένα από τα πιο ιστορικά στολίδια και ενδιαφέροντα κτίρια νεο-κλασικής αρχιτεκτονικής όλης της Ελλάδας.

Την εκδήλωση χαιρέτησε ο Υφυπουργός Εθνικής Άµυνας κ. Αθανάσιος Δαβάκης, ο οποίος µερίµνησε, ώστε να παραχωρηθεί στο Σύλλογό µας η αίθουσα δεξιώσεων της Λέσχης. Ο κ. Δαβάκης αναφέρθηκε στο βιβλίο επιλέγοντας περιστατικά που περιγράφει ο Δ. Δηµητρακάκης. Παραβρέθηκαν η κ. Φεβρωνία Πατριανάκου, ως εκπρόσωπος του Προέδρου της Βουλής κ. Ευάγγελου Μεϊµαράκη, που έκανε χαιρε-τισµό και αναφέρθηκε στο βιβλίο, ο τ. Βουλευτής Λακωνίας κ. Γρηγόριος Αποστολάκος, Πρόεδρος του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε, ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής κ. Παναγιώτης Κρητικός, η Βουλευτής Ελένη-Μακρή Θεοδώρου, ο κ. Μάριος Τζωρτζάκης, Πρόεδρος του ΝΠΔΔ για τον Πολιτισµό και το Περιβάλλον του Δή-µου Σπάρτης, ο κ. Γεώργιος Οικονοµάκης, Πρόεδρος του Τοπικού Συµβουλίου Καστορείου, ο κ. Δηµήτρης Καστάνης, Πρόεδρος του Συλλόγου των εν Αττική Λακεδαιµονίων, φίλος και µέλος του ΠΟΛΥΔΕΥΚΗ, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Λουσίνα Κ. Χ. Λαγανάς και άλλοι. Επίσης την εκδήλωση τίµησαν πολλοί άν-θρωποι του πνεύµατος, όπως οι πανεπιστηµιακοί Ν. Ανδριανόπουλος, Δ. Σπαντίδος, εξέχοντες νοµικοί συµπατριώτες µας, όπως ο κ. Δ. Πανταζής, ο κ. Ντ. Αλεξάκος αλλά και πολλοί φίλοι του Συλλόγου µας

4 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 5ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

ανταποκρίθηκαν µε ενθουσιασµό στην πρόσκλησή µας και παρακολούθησαν την παρουσίαση του βιβλίου µε ιδιαίτε-ρο ενδιαφέρον. Την εκδήλωση τίµησαν επίσης µέλη της οικογένειας Δηµητρα-κάκη. Την εκδήλωση παρακολούθησαν µέσω skype από το γραφείο του διακε-κριµένου δικηγόρου στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ συµπατριώτη µας Π. Μουτή, ο Αντιπρόεδρος του Πολυδεύκη κ. Κ. Καλκανδής και ο κ. Π. Μουτής.

Όταν ιδρύσαµε τον Πολυδεύκη, πριν µερικά χρόνια, δεν φανταζόµα-σταν ότι θα είχαµε τη µεγάλη τιµή να αναλάβουµε το έργο της έκδοσης των αποµνηµονευµάτων του πατριώτη µας, Καστρίτη, Δηµητρίου Γ. Δηµητρακά-κη, ο οποίος τίµησε τη Βουλή και την πατρίδα του µε συνεχείς αγώνες και εύστοχες αγορεύσεις. Ευχαριστούµε θερµά την οικογένεια των απογόνων του και ιδιαίτερα τον δικηγόρο κ. Δηµήτριο Δηµητρακάκη, ο οποίος µας εµπιστεύτηκε το σύνολο των απο-µνηµονευµάτων που κατείχε και µας στήριξε οικονοµικά. Η έκδοση έγινε σε συνεργασία και µε το Νοµικό Πρό-σωπο Πολιτισµού και Περιβάλλοντος του Δήµου Σπάρτης, η χορηγία του

οποίου ήταν σηµαντική. Ευχαριστούµε τον Πρόεδρο κ. Μάριο Τζωρτζάκη, ο οποίος έκανε χαιρετισµό.

Σ’ αυτήν την προσπάθεια µεγάλη ήταν η συνεισφορά της φίλης µας φιλολόγου Θεοδώρας Δαρειώτη-Πελε-κάνου, η οποία επωµίστηκε το βάρος της όλης επιµέλειας, από την πληκτρο-λόγηση των κειµένων ως τη γλωσσική επιµέλεια και διόρθωσή τους. Εργάστη-κε µεθοδικά, αναζητώντας στοιχεία και αναφορές, που είχαν σχέση µε το έργο και την κοινοβουλευτική παρουσία του Δηµητρακάκη. Έτσι, εκτός από τις δακτυλογραφηµένες σηµειώσεις που µας παραδόθηκαν, στο βιβλίο έχει συµπεριληφθεί και µια επιλογή από τις υπάρχουσες αναφορές σηµαντικών Ελ-λήνων ιστορικών και µελετητών, ώστε η αναφορά στο σπουδαίο πατριώτη µας να είναι όσο το δυνατό πιο ολοκληρω-µένη.

Κεντρική παρουσιάστρια του βιβλί-ου ήταν η κ. Θ. Πελεκάνου-Δαρειώτη, η οποία έδωσε µε εξαιρετική γλαφυ-ρότητα τα κεντρικά σηµεία του επικε-ντρώνοντας και σε κοµβικά ιστορικά γεγονότα.

Β. Κεµερίδου

Ðáñïõóßáóç ÁðïìíçìïíåõìÜôùí Äçì. ÄçìçôñáêÜêçóôçí ÁèÞíá

6 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 7ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Θυμάμαι μέχρι και τη δεκαετία του πενήντα –εξήντα, οι οχτώ στους δέκα γάμους γίνονταν με προξενιό, δηλαδή ο προ-ξενητής που κατά την γνώμη του ένα κορίτσι ταίριαζε με ένα αγόρι, πήγαινε στον πατέρα του κοριτσιού και του έλεγε, παντρεύεις την κόρη σου; Και αν του έλεγε ναι, αμέσως ρω-τούσε, τι προίκα δίνεις; Αν η προίκα ήταν ικανοποιητική το προξενιό τελείωνε τις περισσό-τερες φορές χωρίς να ερωτηθεί η κόρη και αν μετά δεν περ-νούσε καλά, οι δικοί της την παρηγορούσαν με το, «κοντό σού κόπη φόρατο, μακρύ σού κόπη λιώστο». Μέχρι το γάμο μεσολαβούσε ένας σύντομος αρραβώνας γιατί τα παιδιά δεν έπρεπε να παραγνωριστούν

και άρχιζαν οι ετοιμασίες του γάμου. Την Πέμπτη έφτιαχναν τα γλυκά, κουραμπιέδες με λάδι και αλισίβα και τα ψήνανε στο φούρνο που ήταν στην αυλή. Την Παρασκευή έπαιρ-ναν τα προικιά. Διαλέγανε τρία ωραία άλογα και τα στόλιζαν με μισίνες, στο πρώτο έβαζαν τα χοντρικά, όλα υφασμένα στον αργαλειό από τα χέρια της μά-νας ή της γιαγιάς, στο δεύτερο έβαζαν τα μπαούλα της νύφης και στο τρίτο τα χαλκώματα με πρώτο το χαρανί και όλα τα άλλα ολοκαίνουργα και γυα-λιστερά. Τα πήγαιναν τραγου-δώντας στο σπίτι του γαμπρού και εκεί περίμεναν τα πεθερικά με ρύζι και κουφέτα να ρά-νουν τα προικιά. Την Κυριακή γινόταν ο γάμος. Τη νύφη τη

συνόδευε ο πατέρας και ακο-λουθούσε το συμπεθεριό τρα-γουδώντας «σήμερα λάμπει ο ουρανός, σήμερα λάμπει η μέρα, σήμερα στεφανώνεται ΑΕΤΟΣ ΤΗΝ ΠΕΡΙΣΤΕΡΑ». Μετά την εκκλησία πήγαιναν στο σπίτι του γαμπρού, το ζευ-γάρι καθόταν στον καναπέ και στην ποδιά της νύφης, έβαζαν ένα παιδάκι που έπρεπε να είναι αγόρι και να έχει και τους δύο γονείς του και της τραγου-δούσαν ένα παλιό τραγούδι, που μεταξύ των άλλων έλεγε «να κάνεις τους εννιά τους γιούς τη μια τη θυγατέρα….», (ο πατέρας μου επειδή ήταν ορφανός από πατέρα, είχε με-γάλο παράπονο που σαν παιδί δεν κάθισε ποτέ στην ποδιά νύφης). Τα τραγούδια αυτά και

πάρα πολλά άλλα στην εποχή μας τα τραγουδούσε υπέροχα ο συμμαθητής μου Παναγιώ-της Διπλάρης. Τότε είχαμε μια παρέα αγόρια και κορίτσια που τελειώσαμε το Γυμνάσιο το 1950-52 και που είχαμε συν-δεθεί με αληθινή, ιερή φιλία που κρατάει ακόμη. Ήμασταν οι πρώτοι που τολμήσαμε να κάνουμε βόλτες στην πλατεία αγόρια και κορίτσια μαζί και να πηγαίνουμε και σε πάρτι που τότε γίνονταν στα σπίτια. Ήταν μια αξέχαστη εποχή που και τώρα στις δύσκολες στιγμές, εκεί καταφεύγουμε. Τώρα οι νέοι βρίσκουν μόνοι τους το σύντροφό τους. Ο προξενητής έχασε τη δουλειά του, αλλά χά-θηκαν μαζί και κάποια ωραία έθιμα.

Καστανιώτικα στιγµιότυπα

Έθιμα του γάμου στην Καστανιά

Γεωργία Ξενόγιαννη-Κορζή

“Μέχρι το γάμο μεσολαβούσε ένας σύντομος αρ-ραβώνας γιατί τα παιδιά δεν έπρεπε να παραγνωρι-στούν και άρχιζαν οι ετοιμασίες του γάμου”

Από το βιβλίο του Β. Κρεμμυδά “Το καριοφίλι και το γρόσι” σελ. 48, αλιεύουμε ένα προικοσύμφωνο του 1829 με το οποίο ο Αναγν. Τζωρτζάκης προικίζει την κόρη του Αγγελικούλα και το παραθέτουμε: “…Δύο ημέρες αργότερα, ο πατέρας της νύφης Αναγνώστης Τζορτζάκης συνέταξε το κείμενο της προικο-δοσίας: «Εις δόξαν πατρός, του ενός και μόνου Θεού ημών, αμήν. Επειδή και ούτως ηυδόκησεν ο Θεός, καταλυμπάνειν έκαστος τον πατέρα αυτού και την μητέρα και προσκοληθήσεται (sic) τη ιδία γυναι-κί αυτού, ούτω κ’ αγώ ο Αναγνώστης Τζορτζάκης έχων θυγατέρα νόμιμον και ελθών (sic) εις ώραν γάμου, ονόματι Αγγελικούλα, εσυμφώνησα

με τον κ. Αντώνιον Σαλιβαράν να του τη δώσω δια νόμιμον γυνήν του κατά τους θείους και ιερούς νόμους της εκκλησίας μας, γράφοντας και την όσην προίκα έχω να της δώσω δια πατρικήν και μητρικήν της κλη-ρονομίαν. Αρχής. Φέσια δύο άλικα, νταλιανί εν, γεμένια πέντε Πόλης, τζεμπέρες τουλουπανένιες δύο, σχολαρίκια μαλαματένια ζυγές δύο, η μία με μαργαριτάρι και η άλλη σα-ντέ, γεορντάνι διαμαντένιον εν, δα-κτυλίδια τρία, τα δύο διαμαντένια και το εν ζουμπρούτι, ζουνάρι μαλαμα-τένιον με το κολάνι του εν, ασημό-πιατο του γλυκού εν, κουταλάκια του γλυκού έξι, καφέμπρικον ασημένιον εν, ζάρφια ασημένια δώδεκα, ομού με τα φλυτζάνια, σαλτιέρα μία, τζε-

βρέδες οκτώ, μανδύλια μεσινέζικα δέκα, έτερα Μάλτας δέκα, βρακο-πουκάμισα τριάντα, τα υποκάμισα, τα δέκα ολομέταξα, τα δέκα πεμπε-τάρια, τα άλλα δέκα χαρτινομέταξα, και είκοσι σώβρακα, δέκα σαλιβάρια γυναικεία διάφορα, βρακοζώνες μεταξόχρυσες δεκαπέντε, μποξάδες διάφορους δεκαπέντε, μία φουστα-νέλα, κουζούκι ατιλαζένιον με τους σιραζέδες εν, γούνα με το κακούμνο μία, αντερί σεβαΐ εν, φουστάνια τζι-ανουφέ δύο, φουστάνια κουτουνία δύο, φουστάνι ατιλάζι εν, φουστάνι ατιλάζι Φράντζας εν -όλα επτά-, μα-ξιλαράκια σεβαένια δύο, μαξιλάρες κατουφένιες δέκα, με τα εντύματά των και γεμάτες μαλλί, τζόλι εν, δύο κιλνίμια, γιοργάνια τρία, το εν

σεβαΐ, το άλλο ατιλαζένιο, το έτερο κυπρέικο, σεντόνια πέντε, τα δύο γιοργανίσια και τα τρία τουσεκίσια [...]. τρία πεμπεζάρια, τρία τουσέκια, τα δύο γεμάτα μαλλί, δέκα μπαλιές, βαγιόλια δώδεκα, πισχήρια δύο, μα-χαιροχουλιαροπήρουνα τουζίνα μία, φορτζέρι εν, κασέλα μία, τετζερέδες με τα καπάσια τους πέντε, σαγάνια δώδεκα, λεγηρέρες δύο, τραπέζι χαλκοματένιο εν, τεψί εν, χαρανί εν, λεγενόπρικο εν, υποστατικά το ήμισι μεράδιον της μητρός της εις Σίτζοβα και Βορδόνια και μετρητά τάληρα Φράντζας επτακόσια και η ευχή των γονέων. Αναγνώστης Τζορτζάκης. Τη 11 Οκτωβρίου 1829. Καστανιά»”.

Δ.Π.

6 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 7ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Δράσεις - Ειδήσεις - Πληροφορίες

Êñïýóìáôá êáôáññïúêïý ðõñåôïý

Άλλη μια φορά οι Καστανιώ-τες που ζούν στην Αθήνα και πολλοί φίλοι του χωριού μας είχαν την ευκαιρία να συνα-ντηθούν και να διασκεδά-σουν όλοι μαζί, στον ετήσιο χορό και την κοπή της πίτας, που διοργάνωσε και φέτος με μεγάλη επιτυχία ο Σύλ-λογός μας. Στην εκδήλωση έγινε στις 23 Φεβρουαρίου

2014 στο κέντρο «Στέκι της Γεύσης» στη Λεωφόρο Κύ-μης στην Αθήνα, παραβρέ-θηκαν πάρα πολλοί συμπα-τριώτες μας , αλλά και από το χωριό μας και τη Σπάρτη ήλ-θαν ο Πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Γεώργιος Οικο-νομάκης και ο Πρόεδρος του Νομικού Προσώπου Πολιτι-σμού Αθλητισμού και Περι-

βάλλοντος Μάριος Τζωρτζά-κης. Η πρόεδρος του Συλ-λόγου Ευγενία Λαμπή εκ μέ-ρους και του Διοικητικού Συμ-βουλίου καλωσόρισε τους παρευρισκόμενους με σύ-ντομο χαιρετισμό. Την εκδή-λωση στήριξαν με προσφο-ρά δώρων για τη λαχειοφό-ρο αγορά οι: Παντελής Καρά-γιαννης, Κώστας Καράγιαν-νης, Παναγιώτης Δημητριά-δης, Θάνος Τζωρτζάκης, Βι-οτεχνία παιδικών ρούχων Κέ-μου, η Ελληνική Βιομηχανία ELBISCO, Γιάννης Σμυρνιός, Γαρυφαλλιά Ρουμελιώτη-Πα-παδημητράκη, Βασίλης Λα-γανάς, Μαρία Σμυρνιού Για-κουμάκη, Παναγιώτης Θεο-δωρακόπουλος, Κώστας Λα-μπής, Θανάσης Δημητρακό-πουλος, Παναγιώτα Οικονο-μάκη, Μαίρη Σταυροπούλου, Κώστας Ρουμελιώτης, Δημή-τρης Παπαδόπουλος, Νεκτά-ριος Μανιάτης, Αντώνης Κού-μαρης, Μπάμπης Μπασκου-ρέλος, Αφοί Παρασκευόπου-λοι, Ζαχαροπλαστείο ΛΙΧΟΥ-ΔΗΣ, Νίκος Λαγανάς, Γιώρ-γος Λιακόπουλος και Δημή-τρης Καφεντζής.

Ε.Β.

ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ

ΚΑΤΑΡΡΟΪΚΟΥ ΠΥΡΕΤΟΥ

Ο Πολυδεύκης ήρθε σε επαφή με τη Διεύθυνση Κτηνιατρικής Λακωνίας, η οποία ΄χει στην αρμοδιότητα της την παρακολούθηση της παρουσίας κα-ταρροϊκού πυρετού στα ζώα. Βάση της νομοθεσίας ελέγχονται συστη-ματικά τα βοοειδή, τα οποία στην πε-ριοχή μας είναι υγιή. Για τα πρόβα-τα που παρουσιάστηκε τώρα κρού-σμα στο Ξηροκάμπι έχουν ληφθεί δείγματα από ζώα από όλες τις ονά-δες εκτροφής της περιοχής μας. Τα αποτελέσματα δεν έχουν βγει ακό-μη. Όμως όποια και να είναι, οι κτη-νοτρόφοι πρέπει να ακολουθήσουν πιστά τις οδηγίες των κτηνιάτρων. Ευχόμαστε το πρόβλημα να απομα-κρυνθεί γρήγορα χωρίς επιπτώσεις για τους παραγωγούς μας.

Σας γνωρίζουμε την εμ-φάνιση κρούσματος Κα-ταρροικού Πυρετού του προβάτου στην περιοχή του Τ.Δ Ξηροκαμπίου του Δ.Σπάρτης .

Για ενημέρωση του κοι-νού και των κτηνοτρόφων σας αναφέρουμε τα παρα-κάτω:

1. Ο Καταρροικός Πυρε-τός οφείλεται σε ιό και με-ταδίδεται με τα κουνούπια στα πρόβατα,γίδια, βοοει-δή, ελάφια, ζαρκάδια.

Τα συμπτώματα που πα-ρουσιάζουν τα ζώα είναι:

► Υψηλός πυρετός► Υπεραιμία του στο-

ματικού και ρινικού βλε-νογόνου με σιελόρροια και βλενοπυώδες ρινικό έκκρι-μα που φράζει τους μυ-κτήρες

► Διαβρώσεις και έλκη

στοματικό βλενογόνο και τη γλώσσα

► Οίδημα της κεφαλής► Επιπεφυκίτιδα► Αδυναμία στήριξης

του ζώου Είναι νόσημα Υποχρε-

ωτικής δήλωσης και η μη ειδοποίηση της κτηνιατρι-κής αρχής από τους κτη-νοτρόφους αποτελεί πα-ράβαση και τιμωρείται.

2. Η νόσος δεν μετα-δίδεται στον άνθρωπο, αλλά προκαλεί μεγάλες απώλειες σε ζώα και μεί-ωση παραγωγής.

3. Το κρέας και το γάλα από τα υγιή ζώα μπορούν να καταναλωθούν.

4. Η Κτηνιατρική Υπηρε-σία σε συνεργασία με την αντίστοιχη Υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων

έχει λάβει όλα τα απαραί-τητα υγειονομικά και περι-οριστικά μέτρα που αφο-ρούν την μετάδοση της νόσου στα ευπαθή είδη.

5. Οι κτηνοτρόφοι θα πρέπει να επικοινω-νούν με την Υπηρεσί-α και τα Αγροτικά Κτηνια-τρεία για ενημέρωσή της σε περίπτωση εμφάνισης των παραπάνω συμπτω-μάτων στα ζώα τους και οποιαδήποτε άλλη πλη-ροφορία.

6. Απαγορεύεται αυστη-ρώς η μεταφορά αιγοπρο-βάτων και βοοειδών εκτός των σταβλικών εγκατα-στάσεων χωρίς προηγού-μενη συννενόηση με την κτηνιατρική αρχή.

Ο ΠΡ/ΝΟΣ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣΒ. ΘΕΟΧΑΡΑΚΟΥ

Ï ÷ïñüò ôïõ “Д óôçí ÁèÞíá Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός «Ράδιο Ταύγετος» που εκπέμπει στη συχνότητα 92.3 FM και συντροφεύει με τραγούδια και ενημερώσεις του Λάκωνες ακροατές του συμπλήρωσε 25 χρόνια συνεχούς λειτουργίας. Πέραν του ψυχαγωγικού προγράμματος ο ιδιοκτήτης του Άρης Κουρεμπής ξεκίνησε πάλι να παρουσιάζει την εκπομπή «Χαιρετίσματα στην Εξουσία» κατά τις ώρες 10 με 11πμ.και 6-7 μμ. κάθε μέρα.

Ο Πάνος Μουτής του Ιωάννη και της Χριστίνας πήρε το πτυχίο του Ηλεκτρολόγου-Μηχανικού και Μηχανικού Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιο είναι τελειόφοιτος -υποψήφιος διδάκτωρ της ίδιας Σχολής και έγινε δεκτός ως Επιστημονικός Συνεργάτης – Ερευνητής στο University of Greenwish στην Αγγλία.

ΕΒ

8 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 9ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Δράσεις - Ειδήσεις - Πληροφορίες

Κάτω από δυνατή και ακα-τάπαυστη βροχή, αλλά με πολύ κέφι, τραγούδι και χορό πραγμα-τοποιήθηκε και φέτος το Καρνα-βάλι της Μουτζοροδευτέρας στις 3 Μαρτίου 2014. Η συνεχής βρο-χόπτωση δεν εμπόδισε τον κόσμο να προσέλθει στο Καστόρι για να παρακολουθήσει το παραδοσιακό Καρναβάλι και να γευθεί υπό τους ήχους της παραδοσιακής μουσικής τη νόστιμη φασολάδα και τα νη-

στίσιμα εδέσματα που προσφέρ-θηκαν από τον Δήμο Σπάρτης με την αμέριστη βοήθεια των μελών του Συλλόγου «Φίλων Ταϋγέτου «ΛΟΥΣΙΝΑ» και άλλων συμπα-τριωτών μας. Από την Τσικνοπέ-μπτη το αποκριάτικο κλίμα είχε αρχίσει να διαμορφώνεται και να εκδηλώνεται με παρεΐστικα ξεφα-ντώματα.

Την Παρασκευή η Ομάδα χο-ρού αλλά και άλλοι μασκαρεμένοι

έκαναν το γύρο του χωριού, χο-ρεύοντας λικνιζόμενοι στο ρυθμό των δημοτικών μας τραγουδιών. Η Μουτζουροδευτέρα και φέτος ξη-μέρωσε βροχερή, αλλά κανένας δεν πτοήθηκε. Στο υπόστεγο, στο προαύλιο του Γυμνασίου οι Καρ-ναβαλιστές, παιδιά από τα Σχολεία μας, από τη χορευτική μας ομάδα, οι πρωτεργάτες του Καρναβαλιού με συνεχή παρουσία κάθε χρόνο, αλλά και συμπολίτες μας από τα γύρω χωριά, ήταν όλοι εκεί, βά-ζοντας τις τελευταίες τους πινελιές στα άρματα και στις καρναβαλι-κές παραδοσιακές φορεσιές τους, που τόνιζαν τα σκωπτικά και σατι-ρικά θέματά τους, αντλημένα από την επικαιρότητα και την παράδο-ση. Στην πλατεία ο κόσμος προ-στατευμένος στα πεζοδόμια από τη δυνατή βροχή περίμενε την παρέλαση και ο Πρόεδρος Τοπι-κού κ. Γεώργιος Οικονομάκης κή-ρυξε την έναρξη του Καρναβα-λιού. Οι Καρναβαλιστές έκαναν τις ομπρέλες τους εξάρτημα της

στολής τους και με κέφι απόλαυ-σαν για άλλη μια φορά την Καρ-ναβαλική παρέλαση στην πλατεία του χωριού μας. Όπως κάθε χρόνο την παρουσίαση και το σχολιασμό έκαναν η Καίτη Σμυρνιού με τον Άρη Κουρεμπή. Το παρόν έδω-σαν ο Δήμαρχος Σπάρτης κ. Σταύ-ρος Αργειτάκος, οι Αντιδήμαρχοι κ.κ. Παρασκευάς Καλομοίρης και Χρήστος Μπουγάδης, ο Πρόεδρος του Νομικού Προσώπου Πολιτι-σμού και Περιβάλλοντος κ. Μάρι-ος Τζωρτζάκης, Δημοτικοί και Το-πικοί Σύμβουλοι του Δήμου μας. Και φέτος τα παιδιά της χορευ-τικής ομάδας με την καθοδήγη-ση του δάσκαλου τους κ. Γιώργου Καλομοίρη έφτιαξαν αερόστατα, αλλά τα πέταξαν μετά τις απόκρι-ες από την πλατεία και το προαύ-λιο του Σχολείου, όταν ο καιρός το επέτρεψε. Ο κόσμος εντυπωσιά-σθηκε από το θέαμα αλλά και από τα παιδιά που είχαν το κέφι και την υπομονή να τα φτιάξουν.

Ε.Β.

ÌïõôæïõñïäåõôÝñá ìå âñï÷Þ áëëÜ êáé êÝöé

Ο Ελληνισμός τίμησε κι εφέτος την Επέ-τειο της Εθνικής Παλιγγενεσίας. Η Επα-νάσταση της 25ης Μαρτίου 1821 ήταν αγώνας χιλιάδων αγωνιστών ενάντι-α στον τούρκικο ζυγό, στους ντόπιους κοτζαμπάσηδες, που λυμαίνονταν τη γη και το ελάχιστο βιος τους, αλλά και στις ξένες Δυνάμεις, που δεν επιθυμούσαν πραγματικά μια ανεξάρτητη Ελλάδα. Μεγάλος ήρωας του ’21 ήταν ο Λαός, απλοί άνθρωποι του βουνού και του κά-μπου και των νησιών. Ο λαός της Λα-κωνίας δικαιούται να είναι υπερήφανος για τη συμβολή του στη δημιουργία του ΄21 και οι κάτοικοι των χωριών μας εί-ναι περήφανοι για την εθνική τους κλη-ρονομιά. Στα δύσκολα αυτά χρόνια ιδε-

ολογικής, κοινωνικής και πνευματικής δοκιμασίας η 25η Μαρτίου, ως σύμβολο της διαχρονικής Αντίστασης των Ελλή-νων, έρχεται να τονώσει την εθνική μας αυτοπεποίθηση και να μας υπενθυμίσει την ευθύνη που έχουμε απέναντι στις επόμενες γενιές να πετύχουμε. Τότε ζη-τήσαμε βοήθεια από τους Ευρωπαίους για να απελευθερωθούμε από τον τουρ-κικό ζυγό. Σήμερα δεν έχουμε πού να απευθυνθούμε…Μόνο με ομοψυχία, με ισχυρή βούληση και χωρίς φόβο μπορεί ο καθένας από εμάς, στο δικό του τομέα, να γίνει ήρωας. « Η πλήξη και ο φόβος και ο θυμός είναι η αιτία που η ζωή ενός γλάρου είναι τόσο σύντομη».

Βαρβάρα Κεμερίδου.

Τα Λακωνικά προϊόντα στο Σύνταγμα

Τα Λακωνικά βιολογικά και παραδοσιακά προϊ-όντα βρέθηκαν για άλλη μια φορά στον εκθεσιακό χώρο του Μετρό στο Σύ-νταγμα στην 7η Έκθεση Λακωνικών Προϊόντων, που πραγματοποιήθηκε από 20 μέχρι και 22 Μαρ-τίου 2014. Οι Αθηναίοι γνώριμοι πλέον και από τις

προηγούμενες εκθέσεις με τα ξεχωριστά προϊόντα της Λακωνικής γης, είχαν την ευκαιρία να τα δοκιμάσουν και να τα προμηθευτούν, εξαιρετικό παρθένο ελαι-όλαδο, ελιές, κρασί, μέλι, αρωματικά φυτά, παραδο-σιακά ζυμαρικά και γλυκί-σματα, χωριάτικο λουκάνι-κο και σύγκλινο, προϊόντα πέστροφας και σολομού από τον Άγιο Μάμα του Γιάννη Γεροντίδη και άλλα εκλεκτά προϊόντα εκτέθη-

καν στους πάγκους και έγιναν ανάρπαστα. Επίσης εκτέθηκαν βιβλία Λακώνων συγγραφέων και οδηγοί τουριστικών προορισμών. Και φέτος τη διοργάνωση είχε αναλάβει η Αστική μη Κυβερνητική Οργάνωση «Γιορτή Ελιάς και λαδιού» με συνδιοργανωτές την Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας και τους Δήμους Σπάρτης και Μονεμβασίας.

E.B.

8 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 9ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Δράσεις - Ειδήσεις - Πληροφορίες

Ο Κυνηγετικός Σύλλογος Βορείου Λακεδαίμονος διοργάνωσε και φέτος εκδήλωση, στις 8 Μαρτίου, έξω από το γραφείο του συλλόγου στην Καστόρειο. Στα μέλη, στους φίλους του συλλόγου, αλλά και στον κόσμο που παραβρέθηκαν, ο σύλλογος πρόσφερε ψητή τσίχλα και άλλους εκλεκτούς μεζέδες με τσίπουρο και κρασί.

Ε.Β.

Óôá ÷íÜñéá ôùí ìåãÜëùí ðïéçôþíΓιορτή ποίησης για τους βραβευθέντες μαθητές των Δημοτικών Σχολείων και Γυμνασίων του Νομού μας που συμμετείχαν στον 1ο Διαγωνισμό Ποίησης, διοργάνωσαν η Ένωση Πνευματικών Δημιουργών Λακωνίας «Χείλων ο Λακεδαιμόνιος» και η Πρωτ/θμια & Δευτ/θμια Εκπ/ση Λακωνίας, στις 22 Μαρτίου στο Διοικητήριο Λακωνίας στην αίθουσα των ποιητών Νικηφόρου Βρεττάκου και Γιάννη Ρίτσου. Οι βραβευθέντες μαθητές Δημοτικών Σχολείων και Γυμνασίων της Λακωνίας απήγγειλαν ποιήματα, ενώ μελοποιημένα ποιήματα τραγούδησαν χορωδίες του Μουσικού Γυμνασίου και Λάκωνες καλλιτέχνες. Από τα Δημοτικά Σχολεία της Εκπαιδευτικής Περ/ρειας Λακεδαίμονος η δική μας Γεωργία Φασουλοπούλου του Αθανασίου (φωτό), μαθήτρια της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Καστορείου έλαβε το πρώτο βραβείο με το ποίημά της «Μέσα από τα όνειρα».

Ε.Β.

Ç ãéïñôÞ ôùí êõíçãþí

Στο Πολιτιστικό Κέντρο «ΜΠΑΚΗ» ο κ. Γεώργιος Αντωνάκης συνεχίζει να διοργανώνει ωραίες εκδηλώσεις σχετικές με τις τέχνες, την παράδοση και τον πολιτισμό μας. Στις 8 Μαρτίου παρακολουθήσαμε την παρουσίαση του ποιητή Νίκου Σαββάκη και του ποιητικού του έργου. Παρόντες οι μαθητές των Σχολείων μας, που με την καθοδήγηση των δασκάλων και καθηγητών τους απήγγειλαν ποιήματα του ποιητή και συζήτησαν μαζί του για την ποίηση και τη ζωή.

Ε.Β.

ÂñáäéÜ ðïßçóçò

Κάθε εξάμηνο οι πολίτες των Βο-ρείων Δήμων δεν ξεχνούν τον συνάνθρωπό τους αλλά και τη δύσκολη στιγμή που μπορεί να βρεθεί ο καθένας μας και με προ-νοητικότητα και δοτικότητα συ-ντηρούν με αιμοδοσία την τρά-πεζα αίματος που τηρείται στο Νοσοκομείο Σπάρτης. Για το εξά-μηνο που πέρασε, αιμοδοσία έγι-νε στις 19 Φεβρουαρίου στην αί-θουσα του Πολιτιστικού Κέντρου

Μπακή. Εκεί, παρόντες όλοι οι αιμοδότες της περιοχής μας έδω-σαν το πολύτιμο αγαθό με τη βο-ήθεια της Κινητής Ομάδας Αιμο-δοσίας του Γενικού Νοσοκομείου Σπάρτης, του νοσηλευτικού και ιατρικού προσωπικού του Ιατρι-κού Κέντρου Καστορείου και του υπευθύνου για την τήρηση της τράπεζας αίματος φαρμακοποι-ού Μπάμπη Μπασκουρέλου.

ΕΒ

Αγαπητοί φίλοι και μέλη του «Πολυδεύκη»Θέλω να σας γνωρίσω ότι ο Σύλλογός μας έχει λογα-ριασμό στην ALPHA BANK με αριθμό 112-002101-399452.IBAN .GR90 0140 1120 1120 0210 1399 452Δικαιούχοι: Ευγενία Λαμπή, Πρόεδρος, Αικατερίνη Σμυρνιού, Ταμίας.Σας προτείνουμε να καταθέτετε τη συνδρομή σας, την διαφήμισή σας ή τη χορηγία σας σ’ αυτόν το λογα-ριασμό αναγράφοντας στο έντυπο κατάθεσης τ’ όνο-μά σας.Μην στέλνετε επιταγές στο όνομα Πολυδεύκης διότι δεν μπορούν να εισπραχθούν.Σας ευχαριστώ θερμάΚαίτη Σμυρνιού

10 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 11ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

“Ο Γύρος της Σπάρτης 2014” αφιερωμένος φέτος στην εθελοντική αιμοδοσία

Με την είσοδο της άνοι-ξης πραγματοποιήθηκε και φέτος η καθιερωμένη αθλη-τική εκδήλωση του «Γύρου της πόλης» στη Σπάρτη με το σύνθημα «Κόκκινο Ζωής – Δώρισε αίμα» με μαζική συμμετοχή. Από τους δι-ακριθέντες υπήρξαν πολ-

λοί από το χωριό μας που βραβεύθηκαν με μετάλλια. Η Αθανασία Κοκορού ήλθε πρώτη στην κατηγορία της και 1η σε όλες τις κατηγορί-ες γυναικών.

Από την οικογένεια Φα-σουλοπούλου ο Θανάσης Φασουλόπουλος του Πανα-γιώτη ήλθε δεύτερος στην κατηγορία του, η κόρη του Γεωργία 2η στην κατηγορία

της και 3η σε όλες τις κατη-γορίες γυναικών, ο γιός του Παναγιώτης 1ος στην κατη-γορία του και η αδελφή του Δήμητρα 3η στην κατηγορί-α της. Διακρίθηκε και ο οι-κονομικός μετανάστης στο χωριό μας Ντάνιελ στην κα-τηγορία του.

Επίσης ο Νίκος Γιαννό-πουλος από την Μαγούλα Σπάρτης αλλά με ρίζες και από το Καστόρι ήλθε 1ος στην κατηγορία του και τι-μήθηκε και από τον «αει-θαλή» δρομέα Παναγιώτη Δούση για τη συνεχή και αδιάλειπτη συμμετοχή του στον κατ΄ έτος πραγματο-ποιούμενο γύρο της Σπάρ-της.

Ε.Β.

Δράσεις - Ειδήσεις - Πληροφορίες

Áãþíáò ãéá æùÞ

Στις 11/04/2014 ο «Σύνδεσμος των εν Αττι-κή Λακεδαιμονίων» πραγ-ματοποίησε την καθιερω-μένη και πάντα επιτυχη-μένη ετήσια εκδήλωση κο-πής πίττας και βράβευσης των αριστούχων Λακώ-νων φοιτητών στο ξενοδο-χείο «Μεγάλη Βρεττάνια» στην Αθήνα (φωτο).

Μεταξύ των βραβευθέ-ντων ήταν και οι καταγό-μενοι από το Καστόρι: ο Αναστάσιος Καράγιανης του Κων/νου (μεταπτυχι-ακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στην Λογιστική και Χρη-

ματοοικονομική του Οι-κονομικού Πανεπιστημί-ου Αθηνών (δεύτερος από αριστερά) και η Μαριάν-θη Σκαρλατίνη του Νικο-λάου (Μεταπτυχιακό Δί-πλωμα Ειδίκευσης περί το χρηματοοικονομικό και θεσμικό πλαίσιο των Αγο-ρών χρήματος του Πανε-πιστημίου Πειραιώς (πέ-μπτη από αριστερά). Στην φωτό διακρίνεται μετα-ξύ των άλλων επισήμων και ο τωρινός πρόεδρος του Συνδέσμου Δημήτρι-ος Καστάνης (έκτος από αριστερά).

Ο Δήμος Σπάρτης εγκαινίασε την Κυριακή 23 Μαρτίου το νέο του Μουσείο, στην οδό Ανανίου 13 στη Σπάρτη. Πρόκειται για το Μανουσά-κειο Μουσείο, αφιερωμένο στον Αστικό και Λαϊκό Βίο της Σπάρτης στον 20ό αιώνα. Ο Δήμος Σπάρτης χρημα-τοδότησε τη μουσειολογική μελέτη και υλοποίηση βάσει Προγραμματικής Σύμβασης με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, πληροί όλες τις σύγχρονες μουσειολογικές προδιαγραφές και χαρακτηρί-στηκε από το Υπουργείο Πο-λιτισμού κινητό διατηρητέο μνημείο. Η πρόσφατα ανακαινισμένη οικία του Μελετίου Μανου-σάκη, δωρίσθηκε στο Δήμο Σπάρτης από τον τελευταίο απόγονο Λεωνίδα Μανου-σάκη το 1996, μαζί με την οικοσκευή, το ρουχισμό, το φωτογραφικό αρχείο και το οθωμανικό λάβαρο που κατα-λαμβάνει ιδιαίτερη θέση στο Μουσείο.

Το λάβαρο αυτό το κληρο-νόμησε ο Λεωνίδας Μανου-σάκης από το θείο του Αλέ-ξανδρο Μανουσάκη, ο οποίος συμμετείχε ως ταγματάρχης στην απελευθέρωση της Λέ-σβου από τους Οθωμανούς το 1912 και το έφερε ως λάφυρο στη Σπάρτη μετά τη νίκη του ελληνικού στρατού. Το λάβαρο έχει πάνω κεντη-μένα σύμβολα, εμβλήματα και ιστορικές επιγραφές και προσευχές. Στον πρώτο όροφο του Μου-σείου μπορεί ο κόσμος να δει μια έκθεση που αφορά στον αστικό βίο. Περιλαμβάνει έπιπλα, ενδυμασίες, κεντήμα-τα και υαλικά, καθώς και φω-τογραφικό υλικό της εποχής. Στο δεύτερο όροφο οι επι-σκέπτες μπορούν να εξερευ-νήσουν τη σάλα, την τραπε-ζαρία και άλλους χώρους της κατοικίας, με αντικείμενα της οικογένειας Μανουσάκη και άλλων Σπαρτιατών.

ΚΑΛΛΙΡΟΗ ΛΑΜΠΗ

Ôá âñáâåßá ôùí Ëáê/íßùíΤο Μανουσάκειο Μουσείο

Τα μέλη του νέου Διοικητικού Συμβουλίου του Ε.Ο.Σ. Σπάρτης, που εκλέχτηκαν στις αρχαιρεσίες της 29ης Ιανουαρίου 2014:-Πρόεδρος & Υπεύθυνος μονο-πατιών Βασίλης Γεωργιάδης-Αντιπρόεδρος:-Υπεύθυνος Ομάδας Διάσωσης, Γιώργος Πουλοκέφαλος-Γραμματέας: Κώστας Λαγανάς-Αναπληρώτρια Γραμματέα Α΄ & υπεύθυνη Ηλεκτρονικής Ενημέ-ρωσης : Λία Λιάκου-Αναπληρωτής Γραμματέα Β΄ & υπεύθυνος εκδηλώσεων: Πανα-γιώτης Μηνακάκης-Ταμίας & υπεύθυνος ιστοσελί-δας: Κωνσταντίνος Μασγανάς-Έφορος Ορειβασίας: Τάσος Κουναβέλης-Υπεύθυνος Υλικού: Πέτρος Γιαννακάκος-Έφορος καταφυγίων: Παναγιώ-της Παππάς

10 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 11ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Χαιρετίσµατα στην εξουσίαÓÞìåñá, óôç ãùíéÜ ðïõ êáíïíéêÜ ãñÜöåé ï Ã. ËáãáíÜò, Ýãéíå “êáôÜëçøç” áðü Êáóôáíéþôç ðïõ åß÷å áñêåôÜ ÷ñüíéá íá åðé-óêåöôåß ôï ÷ùñéü. ÁõôÞ ôç öïñÜ ãéá åðáßíïõò êáé ü÷é ãéá ãêñß-íéá. Ç áñ÷éêÞ åíôýðùóç áðü ôéò êáôáêáßíïõñéåò êåñáìïóêåðÝò üôáí öôÜíåé êáíåßò áðü ôï Êáóôñß åßíáé ôï ðñþôï óçìÜäé ðùò ôï ÷ùñéü ìåôáìïñöþèçêå, ðñïò ôï êáëýôåñï. ÌåñéêÝò ìéêñÝò äéáäñïìÝò óôïõò äñüìïõò ìÝóá óôï ÷ùñéü, óôçí ðëáôåßá. áëëÜ êáé óôïí êÜìðï åðéâåâáéþíïõí ôçí ðñþôç åíôýðùóç: Ç áëëá-ãÞ åßíáé ó÷åäüí åíôõðùóéáêÞ. Êáèáñïß äñüìïé, ðåñéðïéçìÝíá ðåæïäñüìéá, êáëáßóèçôá êáôáóôÞìáôá, áíèüêçðïé, ðïëëÜ êáé-íïýñéá óðßôéá, áóöáëôïóôñùìÝíïò ï äñüìïò ôïõ êÜìðïõ, áñ-äåõôéêü, áãñïôïêôçíïôñïöéêÝò ìïíÜäåò, êáé Ýíá óùñü Üëëá ðïõ Ýêáíáí ìÝëïò ôçò ðáñÝáò íá õðïóôçñßîåé ðùò ç ÊáóôáíéÜ åß-íáé ðéï íïéêïêõñåìÝíç áðü ôç ãíùóôÞ ÁñÜ÷ùâá. Ïé Ýðáéíïé, âÝ-âáéá, ðñÝðåé íá áðïäïèïýí óå ðïëëïýò: Óôá ìÝëç ôïõ Ôïðéêïý Óõìâïõëßïõ, óôïõò íôüðéïõò óõëëüãïõò, óôïõò åðáããåëìáôßåò, áëëÜ êáé óôïõò êáôïßêïõò ðïõ ôüóá ÷ñüíéá ëáóðïêõëÜãáíå ìá âëÝðïõí ôïõò êüðïõò ôïõò íá ðéÜíïõí ôüðï.

Με ενέργειες του Το-πικού Συμβουλίου το Καστόρι απέκτησε μια πλήρη σχεδόν παι-δική χαρά, ένα πραγ-ματικό παιχνιδότοπο, εξοπλισμένο με όργα-να και τάπητες ασφα-λείας. Επίσης πραγ-ματοποιήθηκαν τσιμε-ντοστρώσεις σε σοκά-κια του χωριού. Ας ελ-πίσουμε να έλθει ο και-ρός που κανένα σοκά-κι στο χωριό δεν θα εί-ναι μέσα στο χώμα και στη λάσπη και το επι-διωκόμενο πλέον στην περίπτωση να είναι η πλακόστρωση των δρόμων. Τοποθετή-

θηκαν επίσης κολώ-νες της ΔΕΗ για ηλε-κτροδότηση και φω-ταγώγηση στο δρόμο της Κούρνιζας και στο δρόμο προς τον Κά-μπο μέχρι του Αγγελό-πουλου το σπίτι. Επί-σης επικείμενης της νέας αρδευτικής πε-ριόδου καθαρίστηκαν έγκαιρα όλοι οι δρόμοι και τα αυλάκια. Κάθε βελτιωτικό έργο, έχει αντίκτυπο στην ποιό-τητα ζωής των κατοί-κων αλλά και στη διευ-κόλυνση των παραγω-γών, αγροτών και κτη-νοτρόφων.

Ï íÝïò ðáé÷íéäüôïðïò ôçò ðáéäéêÞò ÷áñÜò

Ένα καινούριο, καλαίσθητο κατάστημα ήρθε να ομορφύνει με την παρουσία του την πλατεία της Καστανιάς. Πρόκειται για το κομμωτήριο της Μαρίας, κόρης του Παναγιώτη Σταυρόπουλου.Τα εγκαίνιά του τελέσθηκαν

στις 30 Απριλίου παρουσία του αιδεσιμότατου Δημ. Μήτρη και πλήθους Καστανιωτών. Ο “Π” εύχεται καλές δουλειές στη νέα επιχειρηματία και ευελπιστεί πως οι πολίτες θα στηρίζουν κάθε νέα τέτοια προσπάθεια των παιδιών τού χωριού μας.

ÍÝï êáëáßóèçôï êïììùôÞñéï

Στις 11 Μαρτίου 2014 δημοπρατήθηκε το έργο «Συντήρηση του δρόμου Σπάρτη - Καστόρι προς Μεγαλόπολη», προϋπολογι-σμού 1.300.000€, από τη Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Περι-φερειακής Ενότητας Λακωνίας. Το έργο περιλαμβάνει εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης οδοστρώματος σε διάφορες θέσεις της επαρχιακής οδού, καθώς και βελτίωση της κατακό-ρυφης και οριζόντιας σήμανσης σε όλο το μήκος της οδού. Η Αντιπεριφερειάρχης κ. Ντία Τζανετέα με την ευκαιρία δημοπρά-τησης του έργου επισήμανε ότι επιβαλλόταν η αποκατάσταση τμημάτων του συγκεκριμένου επαρχιακού δρόμου διότι έχει υποστεί σημαντικές ζημιές λόγω των ιδιαίτερων καιρικών συν-θηκών που επικρατούν στην περιοχή καθώς και της διέλευσης βαρέων οχημάτων για την κατασκευή του νέου αυτοκινητόδρο-μου Λεύκτρου – Σπάρτης.ΕΒ

12 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 13ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Ξανά δημοτικές εκλο-γές στους Καλλικρατικούς δήμους και διαπιστώνουμε ότι εκτός από του υποψή-φιους για τα Τοπικά Συμ-βούλια έχουμε και αρκετές υποψηφιότητες για το Δη-μοτικό Συμβούλιο από την περιοχή μας λίγες όμως γα την περιφέρεια. Έτσι για το δημοτικό και τα τοπι-κά συμβούλια έχουμε τους παρακάτω συνδυασμούς. Η σειρά δεν περιγράφει προτίμηση αλλά την κατά-ταξη σύμφωνα με τις προ-ηγούμενες εκλογές.

Ενωμένοι Πολίτες Δή-μου Σπάρτης: Υποψήφιος Δήμαρχος, Σταύρος Αρ-γειτάκος, για το δημοτικό συμβούλιο, Τζωρτζάκης Μάριος, Βλάχος Γεώργι-ος, Γιαννακάκης Γεώργιος, Γιαννακοπούλου Βασιλική, Παπαδόπουλος Παναγιώ-της, Τσίχλης Χρήστος, Φέϊ-κου Αικατερίνη, Σμυρνιός Θεόδωρος. Για τις τοπι-κές κοινότητες, Αγίου Κων-σταντίνου: Ρούμπος Πα-ναγιώτης, Ψυχράμης Κων-σταντίνος. Αγόριανης: Κα-φεντζής Δημήτριος, Πα-παδόπουλος Χρήστος. Αλευρούς: Μπουραζάνη- Βαρναβέλια Κωνσταντί-να, Παπασταφίδας Νικό-λαος. Βορδώνιας: Καλλι-γοσφύρης Παρασκευάς, Κούμαρης Κωνσταντίνος. Γεωργιτσίου: Αντωνόπου-λος Απόστολος, Αραβα-νή - Παραβάλου Ευτυχία, Γεωργόπουλος Διονύσιος, Γιάνναρη Σοφία. Καστορεί-ου: Γκλέκα Νικολέττα, Λα-γανάς Βασίλειος, Οικονο-μάκης Γεώργιος, Πάντος Νικόλαος. Λογκανίκου: Γρίβα Ουρανία, Θεοφιλό-πουλος Ιωάννης, Μάρκος Γεώργιος, Σαραντάκης Γε-ώργιος. Πελλάνας: Καμπέ-ρης Γεώργιος, Μιχαλόπου-

λος Δημήτριος, Ρουμελιώ-της Λεωνίδας, Σιγαλού Βα-σιλική. Περιβολίων: Βισβή Αφροδίτη, Κουρεμπής Γε-ώργιος.

Δημοτική Ενωτική Κί-νηση Σπάρτης: Υποψή-φιος Δήμαρχος, Βαγγέ-λης Βαλιώτης, για το δη-μοτικό συμβούλιο, Αλεξά-κου Μαρία, Δημητρακό-πουλος Αθανάσιος, Καλο-μοίρης Ιωάννης, Νικολα-κάκης Ευάγγελος, Τουρ-νάς Γεώργιος, Τσίπουρας Κωνσταντίνος, Βουνάσης Αλξανδρος, Γαλανοπού-λου Γεωργία, Καλομοί-ρης Μιχαήλ. Για τις τοπι-κές κοινότητες, Αγίου Κων-σταντίνου, Αρβανίτης Αθα-νάσιος, Μπερντένης Ιωάν-νης. Αγόριανης: Γαρουφά-λης Ιωάννης, Δαρβίρη Γα-ρυφαλιά. Αλευρούς: Βλα-χάκης Δημοσθένης. Βορ-δώνιας: Σιδέρη Αντωνία, Τσάκωνας Κων/νος. Γε-ωργιτσίου: Γιάνναρης Νι-κόλαος, Γιάνναρης Πανα-γιώτης, Καρβούνης Πα-ναγιώτης, Φώτου Αλεξάν-δρα. Καστορείου: Βουρ-δούσης Παναγιώτης, Δη-μητρίου Παναγιώτης, Κα-καφλίκα Σταυρούλα, Φα-σουλόπουλος Αθανάσιος. Λογκανίκου: Αρβανίτης Νι-κόλαος, Παπαδοπούλου Ελένη, Παπαλυμπέρης Νι-κόλαος, Χαντζή Άννα. Πελ-λάνας: Αλεξάκος Παναγιώ-της, Γκλέκας Κωνσταντί-νος, Μιχαλοπούλου Ελέ-νη, Μιχαλοπούλου Ολυ-μπία. Περιβολίων: Αγρι-ακονίτης Ιωάννης, Πανα-γιωτόπουλος Παναγιώτης.

ΑΝΑΣΑ: Υποψήφι-ος Δήμαρχος, Παναγιώ-της Κουμουνδούρος, για το δημοτικό συμβούλιο, Μπασκουρέλος Χαράλα-μπος, Για τις τοπικές κοι-νότητες, Γεωργιτσίου, Δη-

μητροπούλου – Σκρου-μπέλου Ρουμπίνη.

Λαϊκή Συσπείρωση: Υποψήφιος Δήμαρχος, Δήμος Λεβεντάκης, για το δημοτικό συμβούλιο, Αγ-γελοπούλου Ιωάννα, Γιαν-νακάκης Λεωνίδας – Αλέ-ξανδρος, Ιατρού Νικόλα-ος του Κωνσταντίνου, Λυ-ραντζή Βασιλική του Νι-κολάου, Βουνάσης Νικό-λαος, Καλομοίρης Γεώρ-γιος, Καλομοίρης Νικόλα-ος. Για τις τοπικές κοινότη-τες, Βορδώνιας, Καλομοί-ρης Κων/νος, Καστορείου, Αγγελοπούλου Αικατερίνη, Λογκανίκου, Γιαννακάκης Κων/νος, Πελλάνας, Μίχος Κων/νος.

ΕΛΠΙΔΑ: Υποψήφιος Δήμαρχος, Χρήστος Αλε-ξάκος, για το δημοτικό συμβούλιο, Λαμπράκης Παντελεήμων, Μακρή Πα-ναγιώτα, Μπακής Νικόλα-ος. Για τις τοπικές κοινό-τητες, Πελλάνας συνολικά Γιαννακάκης Ηλίας, Αλει-φέρης Νικήτας, Παντα-ζή Στέλλα, Μιχαλόπουλος Χρήστος, Κουρεμπή Στα-ματική.

Για την Περιφέρει-α έχουμε τους παρακάτω πατριώτες υποψήφιους από την περιοχή μας:

Πελοπόννησος Πρώτα: Υποψήφιος Περιφερειάρ-χης, Οδυσσέας Βουδού-ρης, περιφερειακοί σύμ-βουλοι, Μανεσιώτης Δια-μαντής, Μπουλούμπαση – Μπασκουρέλου Αγγελι-κή (Άβα).

Δημοκρατική Πελοπον-νησιακή Συνεργασία – Πράξη Ανάπτυξης: Υπο-ψήφιος Περιφερειάρχης, Γιώργος Δέδες, περιφερει-ακός σύμβουλος, Κουρε-μπής Αριστείδης.

Η παρουσία περιφερει-ακών συμβούλων από την περιοχή μας στην περιφέ-ρεια θα ήταν μια σημαντι-κή βοήθεια για την περιο-χή.

Δυστυχώς δεν εκλέξαμε περιφερειακό σύμβουλο, όμως οι υποψήφιοι πήραν αρκετούς σταυρούς.

Μετά και την ολοκλήρω-ση του Β΄ κύκλου, νεοεκλε-γείς δήμαρχος του Δήμου Σπάρτης είναι ο Βαγγέλης Βαλιώτης. Του ευχόμαστε δύναμη και επιμονή.

Από την περιοχή μας εκλέγονται, ο Μάριος Τζωρτζάκης, ο Βλάχος Γε-ώργιος, ο Παπαδόπουλος Παναγιώτης, ο Νικολακά-κης Ευάγγελος, ο Βουνά-σης Αλέξανδρος και ο Πα-τσιλίβας Θέμης.

Στα τοπικά Καστορείου οι: Γιώργος Οικονομάκης, Βασίλης Λαγανάς και Πα-ναγιώτης Βουρδούσης. Πε-ριβολίων, ο Γιώργος Κου-ρεμπής. Αλευρούς, ο Νί-κος Παπασταφίδας. Βορ-δώνιας, ο Κώστας Τσάκω-νας. Γεωργιτσίου, ο Νίκος Γιάνναρης. Αγίου Κωνστα-ντίνου, ο Αθανάσιος Αρβα-νίτης. Αγόριανης, ο Δημή-τρης Καφετζής. Πελλάνας, ο Δημήτρης Μιχαλόπου-λος. Λογκανίκου, ο Γεώρ-γιος Μάρκου, ο Γεώργιος Σαραντάκης και ο Νικόλα-ος Παπαλυμπέρης.

Τους ευχόμαστε καλή δύναμη και ουσιαστική και αποτελεσματική δρά-ση στα κοινά. Θεωρούμε ότι και όσοι δεν εκλέχτη-καν δεν πρέπει να μείνουν πίσω αλλά να συνεχίσουν την προσήλωση και την εμπλοκή τους στα κοινά.

ΕΛ

Επικαιρότητα

Ç ìÜ÷ç ôùí áõôïäéïéêçôéêþí åêëïãþíΓράφει η Ευγενία Λαμπή

12 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 13ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου “ΑΠΟΜΝΗΜΟ-ΝΕΥΜΑΤΑ ή ενθυμήματα και διηγήσεις ενός κοινοβου-λευτικού του 19ου αιώνα” του Καστρίτη πολιτικού Δημητρί-ου Γ. Δημητρακάκη, για την οποία λεπτομέρειες θα βρεί-τε στις σελίδες 4 και 5 του ση-μερινού φύλλου, που εξέδωσε ο σύλλογός μας με την αρω-γή του Νομικού Προσώπου Πολιτισμού και Περιβάλλο-ντος του Δήμου Σπάρτης και του πατριώτη μας δικηγόρου Δημητρίου Ι. Δημητρακάκη ο σύλλογος έγινε αποδέκτης πολλών συγχαρητηρίων μη-νυμάτων από διακεκριμένους ανθρώπους των γραμμάτων, των επιστημών, και της πο-λιτικής. Στη συνέχεια τα πα-ραθέτουμε, χωρίς καμιά αξι-ολόγηση.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΟΡΦΑΝΟΣΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Α΄ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣΘεσσαλονίκη, 19-03-2014ΠΡΟΣ την Πρόεδρο του Πολι-τιστικού Συλλόγου Καστορεί-ου Λακωνίας “Πολυδεύκης” κ. Ευγενία ΛαμπήΑξιότιμη κα. ΠρόεδρεΣας ευχαριστώ για την πρό-σκληση να παρευρεθώ στην παρουσίαση του βιβλίου με τίτλο “Απομνημονεύματα ή

ενθυμήματα και διηγήσεις ενός κοινοβουλευτικού του 19ου αιώνα”, που διοργανώ-νετε. Θα επιθυμούσα πολύ να βρισκόμουν κοντά σας, δυ-στυχώς όμως ανειλημμένες υποχρεώσεις δεν μου το επι-τρέπουν.Σας στέλνω τους θερμούς μου χαιρετισμούς και εύχο-μαι καλή επιτυχία στην εκδή-λωσή σας.Με εκτίμησηΓιώργος Ορφανός

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝΦΕΒΡΩΝΙΑ ΠΑΤΡΙΑΝΑΚΟΥΒουλευτής Λακωνίας ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠροςΠολιτιστικό Σύλλογο Καστο-ρείου«Ο Πολυδεύκης»Αθήνα, 31 Ιανουαρίου 2014Αγαπητή κ. Πρόεδρε, Αγαπη-τά Μέλη του Δ.Σ,σας ευχαριστώ θερμά για το εξαίρετο βιβλίο - δοκίμιο απο-μνημονευμάτων του σπουδαί-ου συμπατριώτη μας και Βου-λευτή Λημητρίου Γ. Δημητρα-κάκη το οποίο μου αποστεί-λατε.Το πλούσιο ιστορικό περιε-χόμενό του εκτός από αρχει-ακό κειμήλιο για κάθε Έλλη-να πολίτη που θέλει να εντρυ-φήσει στην ιστορία του τόπου

μας, αναδεικνύει ταυτόχρονα και το κοινοβουλευτικό ήθος και την ποιότητα του δημι-ουργού του.Η προσπάθεια διάσωσης της πολιτιστικής μας κληρονο-μιάς μέσω της καταγραφής ιστορικών ντοκουμέντων και της αποτύπωσης των λαϊκών παραδόσεων, ηθών και εθί-μων μας, αποτελεί και εθνι-κή και ιστορική αναγκαιότητα και υποχρέωση όλων μας.Τα θερμά μου συγχαρητήρι-α για μία ακόμη εξαιρετική πρωτοβουλία του δραστήριου Συλλόγου σας.Πάντα δίπλα σας.Με εκτίμησηΦεβρωνία ΠατριανάκουΚωνσταντίνου Παλαιολόγου 83, 231 00 Σπάρτη, Τηλ.: 27310 82040, 27310 82058, Φαξ: 27310 82920Ακαδημίας 41, 106 72 Αθήνα, Τηλ.: 210 364 1295, 210 364 1298, Φαξ: 210 364 [email protected]

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥΣΧΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙ-ΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝΤμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογί-ας και Διαχείρισης Πολιτισμι-κών ΑγαθώνΚαλαμάτα 14 Φεβρουαρίου 2014Προς τον Πολιτιστικό Σύλλο-γο Καστορίου «Πολυδεύκης» Καστόρειο ΛακωνίαςΥπόψιν κας Ευγενίας ΛαμπήΣας ευχαριστούμε θερμά για την προσφορά στη (Βιβλιο-θήκη της Σχολής Ανθρωπι-στικών Επιστημών και πολιτι-σμικών Σπουδών του Πανεπι-στημίου Πελοποννήσου, του βιβλίου των εκδόσεών σας με τίτλο Απομνημονεύματα ή εν-θυμήματα & διηγήσεις ενός κοινοβουλευτικού του 19ου αιώνα, του Δημητρίου Γ. Δη-

μητράκη, Αθήνα 2013.Θεωρούμε σημαντική την προσφορά σας αυτή, η οποί-α αποδεικνύει την έμπρακτη συμπαράστασή σας στο ερευ-νητικό και επιστημονικό έργο που πραγματοποιείται στην Σχολή μας.Με εκτίμηση Ο Πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας& Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών Αλέξιος ΣαββίδηςΚαθηγητής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

ΠΡΟΣΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛ-ΛΟΓΟΥ ΚΑΣΤΟΡΕΙΟΥ“ΠΟΛΥΔΕΥΚΗΣ” ΣΤΟ ΚΑΣΤΟΡΕΙΟ

Κυρία Πρόεδρε:Εσείς προσωπικά και ο Σύλ-λογός σας γενικότερα, όχι μόνον αξίζετε συγχαρητήρι-α γιατί διασώσατε τα ΑΠΟ-ΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ-ΕΝ-ΘΥΜΗΜΑΤΑ του διακε-κριμένου Βουλευτή, ρήτο-ρα και ευπατρίδη συντοπίτη μας Καστρίτη ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑΚΑΚΗ, που έζη-σε και έδρασε τον 19ο αι-ώνα, αλλά δια της εκδόσε-ώς τους σε ένα άριστης εκτύ-πωσης Βιβλίο, καταγράψατε την ιστορία μιας πολύκροτης ιστορικής περιόδου της πατρί-δας μας. Να είσθε καλά και να προσφέρετε.Ομως φρονώ, ευγνωμοσύ-νη και δημόσιος έπαινος αξί-ζει στη νύφη του Καστορεί-ου Δώρα Δαρειώτη, σύζυγο Δημήτρη (Τάκη) Πελεκάνου, που φρόντισε και επιμελήθη-κε για την ολοκλήρωση και άψογη έκδοση του Βιβλίου.Με άπειρες ευχαριστίεςΚων/νος Αλεξάκοςεπί τιμή συνταξιούχος Δικη-γόρος

Óõã÷áßñïõí ôïí ÐÏËÕÄÅÕÊÇΕπικαιρότητα

14 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 15ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

1) Πώς βρεθήκατε στη μα-κρινή Αυστραλία; Πώς ήταν οι συνθήκες ζωής για σένα και την οικογένειά σου εκεί;

Στην Αυστραλία ήρθα στις αρχές του 1962. Η κατάσταση στην Πατρίδα την εποχή εκεί-νη ήταν χειρότερη ίσως απ’ αυτήν που βιώνει σήμερα η χώρα. Ανεργία, φτώχεια, αβε-βαιότητα για το αύριο κ.λπ. Έτσι όπως οι χιλιάδες άλλοι συμπατριώτες, αναζήτησα κι εγώ μια διέξοδο απ’ όλα αυτά. Στην Αυστραλία ήρθα με πρό-σκληση της νυν γυναίκας μου Αντωνίας Γεωργαντά με σκο-πό το γάμο. Η βίζα που μου χορηγήθηκε ήταν τρίμηνη. Αν μέσα στο διάστημα αυτό δεν την παντρευόμουν τότε θα έπρεπε να φύγω πίσω. Ο Νόμος αυτός ίσχυε για όλους όσοι έρχονταν εδώ με πρό-σκληση από κοπέλες και με το σκοπό να τις παντρευτούν. Έτσι μετά το γάμο, μού χορη-γήθηκε άδεια μόνιμης παρα-μονής. Την εποχή εκείνη ήταν και εδώ μια κρίση ανεργίας. Δύσκολα έβρισκε κανείς δου-λειά. Η γυναίκα μου δούλευε βέβαια. Σημειωτέον ότι ήταν

εδώ από το 1958. Το δυσκολό-τερο πρόβλημα ήταν η άγνοια της γλώσσας. Παρ’ όλα αυτά εγώ, σε σύντομο χρονικό δι-άστημα, βρήκα δουλειά και, όπως είπα πιο πάνω, και η γυναίκα μου εργαζόταν. Δεν μπορώ να πω ότι οι συνθήκες διαβίωσής μας ήταν πολύ δύ-σκολες.

2) Στην εκεί παροικία δρα-στηριοποιήθηκες ενεργά μέσα από Συλλόγους. Για πες μας λίγα λόγια για την δράση σου.

Ένα σοβαρό πρόβλημα ήταν η απομόνωσή μας από τους συμπατριώ-τες. Δεδομέ-νου ότι οι τό-ποι δουλειάς και διαμονής του καθενός, ήταν σε δι-αφορετ ικές σ υ ν ο ι κ ί ε ς , δεν δίνοταν η ευκαιρί-α συναντήσε-ων. Τότε άρ-χισε να γεννιέται η ιδέα ίδρυ-σης τοπικών συλλόγων που,

με τη διοργάνωση διάφορων κοινωνικών εκδηλώσεων, δι-νόταν η ευκαιρία να συναντη-θούμε και να διασκεδάσουμε ώστε να ξεχάσουμε, έστω και για λίγο, τον καημό της ξενι-τιάς. Το 1972 με πρωτοβουλί-α ορισμένων συμπατριωτών, μεταξύ αυτών και εγώ, ιδρύ-σαμε το Σύλλογο Καστοριτών Σπάρτης «ΤΟ ΚΑΣΤΟΡΙ». Ο σκοπός ίδρυσης, εκτός απο ψυχαγωγικός, ήταν και κοινω-νικός και φιλανθρωπικός.Στα 42 χρόνια λειτουργίας του έχει να επιδείξει ένα ση-μαντικό έργο σε όλους τους τομείς. Ενδεικτικά να ανα-φέρω ότι χρηματοδοτήσαμε

εξ ολοκλήρου την εγκατά-σταση κεντρι-κής θέρμαν-σης στο κτίρι-ο του Γυμνα-σίου.Β ο η θ ή σ α -με οικονομικά και σε μια σει-ρά άλλων κοι-νωφελών έρ-γων στην περι-

οχή μας. Στείλαμε οικονομική βοήθεια σε πάρα πολλά άτομα

που μας ζήτησαν χρήματα για να καλύψουν ανάγκες τους κυρίως σε προβλήματα υγεί-ας. Στο Αρχείο του συλλόγου υπάρχουν πάρα πολλά ευχαρι-στήρια γράμματά τους, πολ-λά από τα οποία είναι πράγ-ματι συγκινητικά. Τώρα για τη δική μου συμμετοχή. Ήταν πολύ έντονη και μακροχρόνι-α. Υπηρέτησα με ζήλο το σύλ-λογο γιατί πίστευα στην ανα-γκαιότητά του και στο έργο του. Στη θέση του προέδρου έκανα πολλά χρόνια και δυ-στυχώς είμαι και σήμερα στη θέση αυτή. Λέω δυστυχώς γιατί η δεύτερη γενιά δε δεί-χνει ενδιαφέρον και έτσι δεν υπάρχει διαδοχή. Αυτό βέβαια αφορά όλους τους συλλόγους και αδελφότητες. Δραστηριο-ποιήθηκα όμως και σε άλλους οργανισμούς με τους ίδιους ή παρόμοιους σκοπούς. Υπηρέ-τησα για μεγάλο χρονικό δι-άστημα στην εδώ Ελληνική Κοινότητα της περιοχής που διαμένω. Χρημάτισα Πρόε-δρος, Γραμματέας και Ταμί-ας διαδοχικά. Η Κοινότητα λειτουργούσε ελληνικά απο-γευματινά Σχολεία όπου διδά-σκονταν ελληνικά στα παιδιά μας. Λειτούργησε και εξακο-λουθεί να λειτουργεί εκκλη-σία για τις θρησκευτικές ανά-γκες των συμπαροίκων της πε-ριοχής. Έτσι η συμμετοχή μου στα κοινά ήταν πάντα έντονη γιατι όπως προείπα πίστευα και πιστεύω στη χρησιμότητά τους και την αποστολή τους. Τώρα βέβαια λόγω ηλικίας εί-μαι «παροπλισμένος».

3) Η πατρίδα μας σήμερα βι-ώνει μια μεγάλη κρίση. Πώς τη βιώνετε εσείς στην ξενι-τιά;

Για την κρίση που περνάει σήμερα η Πατρίδα και πώς τη βιώνουμε εμείς;Οικονομικά βέβαια δεν έχει επίδραση σε μας εδώ. Δεν μας

Συνέντευξη

“Óôçí Áõóôñáëßá Þñèá óôéò áñ÷Ýò ôïõ 1962...” Μάκης Γυλοπίδης, ένας καλός πατριώ-της, ένας υπέροχος Έλληνας.Στις σελίδες του «Πολυδεύκη» σήμερα φι-λοξενούμε τη συνέντευξη που έδωσε στον Γ. Λαγανά από τη μακρινή Αυστραλία ο Μάκης Γυλοπίδης, που είναι χαρακτηρι-στικό παράδειγμα ενός μετανάστη μετά τα ταραγμένα χρόνια του 40 -50, που στη νέα του πατρίδα αγωνίστηκε και στον ιδι-ωτικό και στο δημόσιο βίο με επιτυχία.Ο Μάκης Γυλοπίδης γεννήθηκε το 1930 στα Νέα Λιβερά (Καστρί-Καστορείου) από γονείς Πόντιους. Πήγε μέχρι την Πέ-μπτη δημοτικού στο σχολείο του χωριού αλλά δεν πρόλαβε να το τελειώσει, γατί κηρύχθηκε ο πόλεμος. Εργάστηκε σε ρα-φείο του Καστορείου και στην κορύφω-ση του εμφύλιου πήγε στην Τρίπολη στο αδελφό της μητέρας του και στη συνέχει-

α εργάστηκε σε διάφορα ραφτάδικα στην Αθήνα. Με πρόσκληση της πατριώτισσάς του Αντωνίας Γεωργαντά και νυν γυναί-κας του, έφτασε στη Μελβούρνη τον Μάρ-τη του 1961.Η ανάμειξή του στα κοινά άρχισε αμέσως. Γράφεται μέλος στην Ελληνική Ορθόδο-ξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτώριας με έτος ιδρύσεως το 1897, και συμμετέ-χει ενεργά. Το 1972 πρωτοστατεί μαζί με άλλους πατριώτες στην ίδρυση του Συλ-λόγου Καστοριτών Σπάρτης το «Καστό-ρι», εκλέγεται μέλος του Δ.Σ και μετά ομό-φωνα Πρόεδρος, θέση που υπηρέτησε για πολλά χρόνια.Παράλληλα αναμείχτηκε και στην Ελληνι-κή Ορθόδοξη Κοινότητα Κλάιτον με πλού-σια δράση.

Γ. Λαγανάς

“Το 1972 με πρωτο-βουλία ορισμένων συμπατριωτών, με-

ταξύ αυτών και εγώ, ιδρύσαμε το Σύλ-λογο Καστοριτών Σπάρτης «ΤΟ ΚΑ-

ΣΤΟΡΙ”»

14 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 15ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

αφήνει όμως αδιάφορους συ-ναισθηματικά. Λυπόμαστε γι’ αυτό που γίνεται σε όλους τους Έλληνες μεταξύ αυτών βέβαια και δικών μας ανθρώ-πων. Έρχονται εδώ πάρα πολ-λά νέα παιδιά αναζητώντας εργασία και θλίβεται κανείς γι’ αυτό. Νέα παιδιά με προ-σόντα, να σου λένε “οποιαδή-ποτε δουλειά”. Μας θυμίζουν τις δικές μας δυσκολίες όταν πρωτοήρθαμε εδώ. Αν και αυ-τές που βιώνουν αυτοί είναι χειρότερες. Βοηθάμε βέβαια στο μέτρο του δυνατού.

4) Ξέρω ότι επισκέπτεσαι τακτικά το χωριό μας. Πώς το βλέπεις μες στο πέρασμα του χρόνου;

Έγιναν σημαντικές αλλαγές. Πολλές θετικές και κάποιες αρνητικές. Να αναφερθώ στις θετικές πρώτα. Πιστεύω ότι οι κάτοικοι βρί-σκονται οικονομικά σε καλύ-τερο επίπεδο συγκριτικά με την εποχή που φύγαμε εμείς. Βελτιώσεις έγιναν στους δρό-μους, στη συγκοινωνία, στηνπαροχή νερού. Αναφέρομαι ιδιαίτερα στο χωριό το δικό μου, τη Νέα Λιβερά αλλά και

το Καστρί. Σημαντική αλλα-γή η ίδρυση και η λειτουρ-γία πολιτιστικών συλλόγων. Ένα πολύ θετικό βήμα. Και με την ευκαιρία αυτή θα ήθε-λα να συγχαρώ όλους αυτούς τους συλλόγους που πραγμα-τικά επιτελούν ένα θαυμάσι-ο έργο. Τα αρνητικά τώρα. Η εγκατάλειψη από τους νέους ανθρώπους, που έχει σαν συ-νέπεια και την εγκατάλειψη του κάμπου και της αγροτι-κής καλλιέργειας. Ένας τό-πος δεν μπορεί να προοδεύσει όταν δεν παράγει. Και δυστυ-χώς η παραγωγή είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Δεν ξέρω αν, με την «ευκαιρία» της σημερνής κρίσης, μπορεί να αναστραφεί αυτή η κατάσταση.

5) Τι νομίζεις ότι πρέπει να γίνει για να προοδεύσει ο τόπος μας και να ξεπεράσει την σημερινή κρίση;

Τώρα ως προς το τι πρέπει να γίνει για να βγει η χώρα από την κρίση. Δύσκολη ερώτη-ση. Θα ήμουν βέβαια ο τε-λευταίος που θα μπορούσα να υποδείξω τρόπους εξό-δου. Μιας όμως και με ρωτάς, αγαπητέ Γιώργο, θα επιχειρή-

σω μια απάντηση. Θα αρχίσω όμως κάπως ανάποδα. Πριν να δώσω μια απάντηση στην ερώτηση «τι πρέπει να γίνει για να βγούμε», θα ρώταγα τι συνέβη και μπήκαμε.Και ποιος ευθύνεται γι ’αυτό. Μερίδιο ευθύνης έχουν σχε-δόν όλοι. Με πρώτους και κύ-ριους βέβαια τους πολιτικούς που κυβέρνησαν τη χώρα όλα αυτά τα χρόνια. Όμως δεν εί-ναι άμοιροι ευθυνών και οι πολίτες. Εκείνος που έκα-νε ψευδή δήλωση για να ει-σπράξει περισσότερη επιδό-τηση απ’ αυτήν που πραγ-ματικά δικαιούταν, εκείνος που δήλωνε λιγότερο εισό-δημα από το πραγματικό, για να μην πληρώσει τον ανάλο-γο φόρο, εκείνος που έτρε-χε στο βουλευτή, στο νομάρ-χη ή στον οποιονδήποτε άλ-λον για να μεσολαβήσει ώστε να μην πληρώσει το πρόστιμο που του επιβλήθηκε για τρο-χαία ή άλλη παράβαση. Όλοι αυτοί έχουν ένα μερίδιο ευθύ-νης. Πρέπει λοιπόν να αλλά-ξουν πολλά. Πολίτες, πολιτι-κοί, οι πάντες. Είμαι αισιόδο-ξος παρ’ όλα αυτά, ότι θα έρ-θουν καλές μέρες για την Ελ-λάδα και τους Έλληνες. Χρει-

άζεται όμως χρόνος. Οι αλλα-γές αυτές δε γίνονται από τη μιά μέρα στην άλλη.

6) Τι αγάπησες και νοσταλ-γείς από το χωριό μας ;

Τους ανθρώπους, τις αναμνή-σεις που κουβαλάω μαζί μου από τα παιδικά μου χρόνια, και όλους εκείνους που έφυ-γαν από τη ζωή. Και είναι πάρα πολλοί. 7) Τι μήνυμα στέλνεις στους πατριώτες μας, όπου και να βρίσκονται και σε διαβάζουν τώρα;

Μήνυμα αισιοδοξίας σε όλους όσοι ζείτε εκεί. Να μη σκύ-ψουν το κεφάλι. Θα ‘ρθουν καλύτερες μέρες. Η γενιά η δική μας βίωσε χειρότερες κα-ταστάσεις και άντεξε. Στους ομογενείς που ζουν στο εξω-τερικό, να προσπαθήσουν να επισκέπτονται ταχτικά την πα-τρίδα. Ας παραδειγματιστούν από μένα. Φέτος είναι η πέ-μπτη συνεχόμενη χρονιά που επισκέπτομαι την πατρίδα και το αγαπημένο μου χωριό.

Γ.Λαγανάς[email protected]

Φωτογραφία από την πρόσφατη επίσκεψη στον Πόντο. Ο κ. Γυλοπίδης διακρίνεται δεξιά.

16 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 17ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Αναστήλωση βυζαντινού µνηµείου

Ο ναός του Αγίου Δημητρίου1 (Εικ.1 - 2) έχει κτισθεί στην πεδινή θέση «Με-σονήσια» του οικισμού Καστρί, μεταξύ δυο παραποτάμων του Ευρώτα. Η θέση του ναού βρισκόταν πλησίον της μεσαι-ωνικής οδού, της λεγόμενης «Μυστριώτι-κης στράτας» που συνέδεε τον Μυστρά με την Αρκαδία.

Πρόκειται για μονόχωρο δρομικό κτίσμα με υψηλή, τρίπλευρη εξωτερι-κά και ημικυκλική εσωτερικά αψίδα ιε-

ρού, συνεχόμενη ορθογώνια προσθήκη στα δυτικά (Εικ. 4) και ξυλόστεγη στοά στηριζόμενη σε κυλινδρικά, λιθόκτιστα υποστυλώματα, στα νότια. Το μνημεί-ο καλύπτεται από ενιαία ξύλινη στέγη, η οποία καλύπτει και την αψίδα του ιε-ρού. Η σημερινή μορφή του ναού είναι αποτέλεσμα καταστροφής στοιχείων του

από φυσικά αίτια, όπως η κατάρρευση της ανωδομής του. Σήμερα διακρίνο-νται ίχνη γένεσης θολωτής κατασκευής σε τμήματα της βόρειας και νότιας τοι-χοποιίας, αλλά και διαφόρων επεμβά-σεων που έγιναν κατά καιρούς επιφέρο-ντας αλλοίωση στην τυπολογία και στη μορφολογία του. Ο πυρήνας του ανήκε στον αρχιτεκτονικό τύπο των σταυρεπί-στεγων ναών.2 Η επιλογή του σταυρε-πίστεγου αρχιτεκτονικού τύπου, η διά-δοση του οποίου είναι βεβαιωμένη από το 13ο αιώνα και μετά, οι αναλογίες του κτίσματος και η επιμελημένη μορφή της τοιχοποιίας στην αψίδα του ιερού και σε τμήμα της νότιας πλευράς με επάλλη-λες στρώσεις μεγάλων λίθων, αδρά κα-τεργασμένων στην εξωτερική τους πα-ρειά, που χωρίζονται μεταξύ τους από

σειρές μονής πλίνθου, συνηγορούν για τη χρονολόγησή του στην υστεροβυζα-ντινή εποχή. Το δάπεδό του είναι λιθό-στρωτο αποτελούμενο από μεγάλους λί-θους με παρεμβολή μικρών λιθοσωμά-των, τοποθετημένων με μικρούς αρμούς ανάμεσά τους. Στα δυτικά του ναού και σε όψιμη οικοδομική φάση, πιθανά στα

τέλη του 19ου.-.αρχές του 20ου αιώνα, έγι-νε προσθήκη ορθογώνιου χώρου σε συ-νέχεια με το αρχικό τμήμα του ναού, με μεγάλο ορθογώνιο παράθυρο στη βό-ρεια πλευρά και θύρα στη νότια, η οποί-α στη συνέχεια φράχθηκε. Την ίδια επο-χή το δάπεδο της προσθήκης καλύφθη-κε με πλακίδια από τσιμέντο, επικαλυμ-μένα στην τελική τους επιφάνεια με κονί-αμα σε υπόλευκο και φαιό χρώμα, τοπο-θετημένα εναλλάξ.

Δεν είναι γνωστό εάν ο αρχικός δυ-

τικός τοίχος του ναού κατεδαφίστηκε την περίοδο ανοικοδόμησης της προσθή-κης, ώστε οι χώροι να ενοποιηθούν σε κάτοψη, ή είχε καταρρεύσει παλαιότε-ρα, όταν κατέπεσε η ανωδομή του αρ-χικού πυρήνα.

Στο ναό του Αγίου Δημητρίου στο αψίδωμα του Ιερού σώζεται γραπτή πα-ράσταση του Αγίου Θεόκλητου3 αγίου (Εικ. 5-6) του οποίου τη σχεδόν εξίτηλη μορφή του, αριστερά, ταυτίζει η επιγρα-φή: Ο ΑΓ(ΙΟC) ΘΕΟΚΛΙΤΟS ΛΑΚΕΔΑΙ-ΜΟ(ΝΙΑC), η οποία εμπεριέχει μια ση-μαντική πληροφορία για την εκκλησια-στική ιστορία της Λακωνίας.

Ο ναός αντιμετώπιζε σοβαρότατα αρχιτεκτονικά, στατικά, αισθητικά και λειτουργικά προβλήματα, απόρροια όχι μόνο των άστοχων παρεμβάσεων, αλλά και της μακρόχρονης εγκατάλειψής του.

Συγκεκριμένα εντοπίζονταν μεγάλου εύ-ρους και διαμπερείς ρωγμές στις τοιχο-ποιίες του και έντονη διόγκωση των λι-θοδομών, λόγω της κακότεχνης κατα-σκευής τους και των άστοχων παρεμ-βάσεων.

Το τμήμα της λιθοδομής επάνω από τη θύρα εισόδου, που διαμορφώνεται στο νοτιοδυτικό αψίδωμα παρουσίαζε έντονη αποδιοργάνωση με κίνδυνο κα-τάρρευσής του και οι λιθοδομές στο σύ-νολό τους παρουσίαζαν έντονα κενά και

απέκλιναν από την κατακόρυφο. Ακόμη, υπήρχε πλήρης αποσάθρωση των αρ-μολογημάτων των τοιχοποιιών στο σύ-νολο σχεδόν της επιφάνειάς τους. Επι-πλέον, εκτεταμένες βλάβες εντοπίζονταν στο φέροντα οργανισμό της ενιαίας στέ-γης του μνημείου και του ημιυπαίθριου χώρου και στη σύνδεσή της με τις τοιχο-ποιίες. Τα δάπεδα του ναού σώζονταν σε σχετικά καλή κατάσταση.

Για την αποκατάσταση του μνημείου συντάχθηκε το 2000 αρχιτεκτονική και στατική μελέτη από τη γράφουσα και τον πολιτικό μηχανικό κ. Γρηγόριο Βουλου-μάνο, με τη συνεργασία της αρχαιολό-γου κ. Ευαγγελίας Πάντου, με στόχο τη διασφάλιση της στατικής του επάρκειας, την εξυγίανση των φθαρμένων τμημάτων και την κατά το δυνατό ανάδειξη της αρ-χιτεκτονικής του μορφής, όπως αυτή δι-

Άγιος Δημήτριος Μεσονησίων Καστρίου

Γράφει η Κωνσταντίνα Ντουβή, Αρχιτέκτων5η ΕΒΑ Σπάρτης

Εικ. 1 Εικ. 2

Εικ. 3

Εικ. 4

Εικ. 5 Εικ. 6

16 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 17ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

αμορφώθηκε κατά τη διάρκεια της οικο-δομικής του ιστορίας).

Η εφαρμογή της μελέτης, εγκρίθη-κε από τη Διεύθυνση Αναστήλωσης του Υπουργείου Πολιτισμού και εντάχθηκε στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης μετά από

σχετική πρόταση της 5ης Εφορείας Βυζα-ντινών Αρχαιοτήτων4 (Εικ. 7). Αναλυτι-κότερα: Καθαιρέθηκε λόγω ετοιμορροπί-ας και ανακατασκευάσθηκε το αναλημ-ματικό λιθόκτιστο τοιχίο στα βορειοανα-τολικά του μνημείου που συγκρατεί πρα-νές με έντονη κλίση.

Κατά τις διερευνητικές τομές που πραγματοποιήθηκαν στο έδαφος και σε επαφή με τα θεμέλια του ναού διαπιστώ-θηκε η έδραση του κτίσματος σε βρά-χο γεγονός που δεν επέτρεψε την κα-τασκευή αποστραγγιστηρίου (drainage). Απομακρύνθηκε από το εσωτερικό του μνημείου το νεωτερικό από τσιμέντο τέ-μπλο και η κατεστραμμένη παλιά στέ-γη του.

Μετά την απομάκρυνση της στέγης αποκαλύφθηκε η ελλιπής έδραση του ξύ-λινου φορέα της και τα έντονα προβλή-ματα αποδιοργάνωσης των τοιχοποιι-ών στην απόληξή τους. Έτσι καθαιρέθη-

κε τμήμα του βόρειου τοίχου του κυρίως ναού (Εικ. 8) και έγινε ανάκτησή του με το ίδιο υλικό κατά τον υφιστάμενο τρόπο δομής. Καθαιρέθηκαν επίσης το ετοιμόρ-ροπο τμήμα της λιθοδομής πάνω από το θυραίο άνοιγμα του κυρίως ναού στη νό-

τια πλευρά και ανακατασκευάσθηκε με τη χρήση του ίδιου υλικού. Τα κυκλικής κάτοψης λιθόκτιστα υποστυλώματα του ημιυπαίθριου χώρου ενισχύθηκαν και ανακατασκευάστηκαν μετά την καθαί-ρεση των ετοιμόρροπων τμημάτων τους, τα οποία απέκλιναν από την κατακόρυ-

φο. Επίσης, επισκευάστηκαν τοπικά οι λιθοδομές και συμπληρώθηκαν τα τμή-ματα που είχαν καταρρεύσει στις απο-λήξεις των τοιχοποιιών.

Ακόμη, έγινε τμηματική καθαίρεση των εξωτερικών αρμολογημάτων και των εσωτερικών επιχρισμάτων, προκειμένου

να εκτιμηθεί το μέγεθος των προβλημά-των των τοιχοποιιών και στη συνέχεια να εφαρμοστούν οι ενδεδειγμένοι τρό-ποι αντιμετώπισής τους. Μετά τις εργα-σίες αυτές καθαρίστηκαν οι ρωγμές στο μέγιστο δυνατό βάθος από τα αποσα-θρωμένα υλικά (Εικ. 9) και πληρώθηκαν με συνδετικό κονίαμα και λίθους, καθώς και δομικό κονίαμα, ενώ παράλληλα το-ποθετήθηκαν σωληνίσκοι για την έγχυ-ση ενεμάτων στη συνέχεια.

Ακολούθως έγινε βαθύ αρμολόγη-μα με τσιμεντοκονίαμα, εφαρμόστηκαν ενέματα και πραγματοποιήθηκαν τελικά αρμολογήματα στις όψεις του μνημείου.

Στο εσωτερικό, μετά την εφαρμογή των νέων αρμολογημάτων, η τελική επιφά-νεια επιχρίσθηκε με επιχρίσματα τριπτά, χωρίς οδηγούς, ενώ όπου αυτό ήταν δυ-νατό, διατηρήθηκαν δείγματα των αρ-χικών επιχρισμάτων του ναού, κυρίως

επάνω από τη θύρα εισόδου.Κατασκευάστηκε νέα ξύλινη στέ-

γη πάνω από το ναό, (Εικ. 10), η οποί-α εδράσθηκε σε ξύλινο σενάζ στις τοιχο-ποιίες. Η μορφή της ακολούθησε αυτήν της παλαιάς στέγης καλύπτοντας ενιαί-α την αψίδα του ιερού και τον ημιυπαί-θριο χώρο. Η νέα στέγη, αφού τοποθε-τήθηκαν οι απαραίτητες υγρομονώσεις, επικαλύφθηκε με κοίλα κεραμίδια «βυ-ζαντινού» τύπου, σε δεύτερη χρήση με συνδετικό κονίαμα, «ημικολυμβητά». Ακολούθως κατασκευάστηκε νέα ξύλινη ψευδοροφή στο εσωτερικό του μνημείου (Εικ. 11) και τοποθετήθηκε νέο ξύλινο τέ-μπλο, απλής μορφής.

Στα ανοίγματα του μνημείου τοπο-θετήθηκαν κουφώματα από ξυλεία κα-στανιάς και το μνημείο αποκαταστάθη-κε στο σύνολό του.

1 Α. Μπακούρου - Ε. Πάντου, ΑΔ 56-59 (2001 -2004), Χρονικά, Β4 [2012], Πελο-πόννησος, 322, 324 -325

2. A.Ορλάνδος, «Οι σταυρεπίστεγοι ναοί της Ελλάδος», ΑΒΜΕ 1’ (1935), 42 κ.εξ. - Μαίρη Άσπρα - Βαρδαβάκη, «Οι τοιχογραφίες του Αγίου Νικολάου στην Κλένια Κορινθίας», Δίπτυχα 4 (1986), 24, σημ.4 (όπου και πλούσια βιβλιο-γραφία).3. E. Pantou «Ο Λακεδαιμονίας Άγιος Θεόκλητος: Τοπογραφικές Επισημάν-σεις» στο Sparta and Laconia. From Prehistory to Pre- Modern, Proceedings of the Conference held in Sparta organized by the British School at Athens, thw University of Nottingham, the 5th Ephoreia of Prehistoric and Classical Antiquities and the 5th Ephoreia of Byzantine Antiquities, 17-20 March

2005, W. G. Cavanagh- C. Gallou- M. Georgiadis (επιμ.) BSA, Studies 16, London 2009, 343-349

4. Οι εργασίες, με την επίβλεψη του Θ. Κριμήτσου και της ομιλούσας, εκτελέ-σθηκαν με αυτεπιστασία στο πλαίσιο του έργου: «Αποκατάσταση ιερού ναού Αγ. Δημητρίου στο Καστρί Λακωνίας και Κωδωνοστασίου ιερού ναού Αγ. Δημη-τρίου Ασίνης Αργολίδας» συνολικού προϋπολογισμού 309.999,90€ από το εργατοτεχνικό προσωπικό της Εφορεί-ας: Κοσμά. Σεργιάνη, Ν. Μιχαλόπουλο, Τ. Χίο, Τάσο Ανδριτσάκη, Γ. Κατράνη, Ν. Μαζαράκο, και Τ. Μαρκόπουλο.

Σημείωση “Π”. Το κείμενο της αρχιτέ-κτονος Κωνσταντίνας Ντουβή για τις ερ-γασίες αναστήλωσης του ναού του Αγ. Δημητρίου στο Καστρί, αποτελεί τμή-μα εκτενέστερης παρουσίασης σχετικών παρεμβάσεων της 5ης ΕΓΑ στην περι-οχή τής βόρειας Λακεδαίμονος με τίτ-λο “Αποκατάσταση και ανάδειξη βυ-

ζαντινών ναών. Το έργο της 5ης ΕΒΑ στη βόρεια Λακεδαίμονα”, περιέχεται στον τόμο με τίτλο “ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙ-Α ΛΑΚΕΔΑΙΜΟΝΑ”, ΠΡΑΚΤΙΚΑ Β’ ΑΡ-ΧΑΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΗΜΕΡΙ-ΔΑΣ, ΑΓΟΡΙΑΝΗ 2011, μια έκδοση του ΕΞΩΡΑΪΣΤΙΚΟΥ & ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛ-ΛΟΓΟΣ ΑΓΟΡΙΑΝΗΣ και του ΝΟΜΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΠΕΡΙΒΑΛ-ΛΟΝΤΟΣ ΔΗΜΟΥ ΣΠΑΡΤΗΣ, και μας παραχωρήθηκε ευγενώς από την ίδια. Λόγω χώρου έχουμε αυτοβούλως αφαι-ρέσει μερικές από τις φωτογραφίες και τα σχέδια που πιστεύουμε πως δεν αλ-λοιώνουν σημαντικά το περιεχόμενο.

Εικ. 7

Εικ. 10

Εικ. 8

Εικ. 9

Εικ. 11

18 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 19ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Παρουσιάσεις

Τούτες τις μέρες έπεσε στα χέρια μου η εφημερίδα «ΚΑ-ΣΤΟΡΕΙΟΝ», Μηνιαίον Δημοσι-ογραφικόν Όργανον της Βορείου Λακεδαίμονος. Έτος 2ον, Αριθμός Φύλλου 7, Ιούνιος 1963.Διευθυ-ντής: Παναγιώτης Μπολιανίτης.

Στις σελίδες της αλίευσα ει-δήσεις- κάποιες από αυτές με δι-αχρονική επικαιρότητα. Μία εί-δηση αφορά στην εορτή του μο-ναστηρίου της Ζωοδόχου Πηγής. «Το μόνον δυσάρεστον της ημέ-ρας ήτο μία ίσως ατυχής έκφρα-σις του Σεβασμιωτάτου Μητρο-πολίτου Κυπριανού. Ούτος ομι-λών δια την οικονομικήν κατά-στασιν του Μοναστηρίου, εθεώ-ρησεν υπευθύνους τους συμπα-θεστάτους εις όλους μας πρόσφυ-γας εις τους οποίους ως γνωστόν διενεμήθη η μοναστηριακή περι-ουσία, όταν ούτοι κατατρεγμένοι, καταστρεμμένοι και ρημαγμένοι κυριολεκτικά από την λαίλαπα της Μικρασιατικής Καταστρο-φής, ήλθαν εδώ εις την πραγ-ματική τους πατρίδα να επιζή-σουν…» Συνεχίζει ο συντάκτης με την περιγραφή μιας φωτογρα-φίας. «Το υπαίθριον οινοπωλεί-ον του συμπαθούς και γνωστο-τάτου συμπολίτου μας Νικήτα Σμυρνιού, που με τα καραμελι-κά , το αγνό κρασάκι κ. λ. π, προ-σφέρει την αναψυχή σε μικρούς και μεγάλους. Στο δένδρο η ιδι-όρρυθμη επιγραφή: Ο Γκίτας απ’ τα πέρυσι».

Στη στήλη, Πορτραίτα παλαι-ών Καστανιωτών, ο Μ. Καστορί-της παρουσιάζει τον κυρ- Γιάν-νη τον Κουντά. «Ο κυρ- Γιάννης ο Κουντάς-Κοντόπουλος ήτανε μια προσωπικότης του χωριού μας. Έτσι τον είδανε οι γονείς μας σ’ αυτό το ύψος της εκτίμη-σης τον εφτάσαμε κι εμείς οι νε-ώτεροι. Όλα του τα χρόνια (πέθα-νε σε βαθειά και ωραία γεράμα-τα) τα έζησε κοντά μας, στη γει-τονιά και το χωριό μας. Πρέπει αυτός ο ξεχωριστός Καστανιώ-της, ν’ αγάπησε πολύ την ομορ-φιά της ζωής, γιατί η περιβολή του –κατάλευκη, ακριβή φουστα-νέλα- έδειχνε όλη την ποιότητα της φιλαρέσκειας και της ευπρο-σηγορίας του, δηλαδή της κοσμι-κότητας, σύμφωνα με την αντί-ληψη των ανθρώπων της παλαι-ότερης εποχής. Σοβαρός, μετρη-μένος στα λόγια του, αργός και περήφανος στο περπάτημα, σε-βαστός και καλόγνωμος, στόλιζε με τον γραφικό και ξεδιαλεγμέ-νο τύπο του, την ζωή του χωριού μας. Δεινός καπνιστής, καθόταν ήσυχος και σκεφτικός στο ωραί-ο μπαλκόνι του αρχοντικού του κι έβλεπε τη νέα εποχή με τη στόχα-ση τη δική του. Τις σκέψεις του και ίσως το μεγάλο του πόνο από το χάσιμο του πρώτου παιδιού του, του Παναγιώτη, τις αλάφρω-νε με το αργό παίξιμο του κομπο-λογιού του και με τα πληθωρι-κά τιτιβίσματα των σπουργιτιών

που κύκλωναν το σπίτι του και με το μακρύ αγνάντεμα που έκα-νε του τοπίου. Η κατάλευκη γε-νειάδα του-διακοσμητικό στοι-χείο της μορφής του- και το ακρι-βό φέσι που φορούσε, του έδιναν πάλι μια ιδιαίτερη χάρη πάνω στη γραμμή της ωραίας περιβολής του, που έλαμπε από καθαριότη-τα. Άρχοντας σ’ όλα, έδινε πάντο-τε τις καλές του συμβουλές στους συγχωριανούς του κι όλοι θαύμα-ζαν τον μυαλωμένο κυρ-Γιάννη. Είχε ασχοληθεί με τα δικαστή-ρια-χρημάτισε, νομίζω, και δικο-λάβος- και σημείωσε λαμπρή επί-δοση στο επάγγελμά του. Γι αυτά του τα προσόντα και την περιου-σιακή του κατάσταση τον ζήλεψε και τον έκανε γαμπρό του ο Χρή-στος ο γιατρός ο Βραχιώτης. Ο κυρ-Γιάννης μας άφησε και κάτι άλλο που πρέπει να το εκτιμή-σουμε: την προκοπή του και τον έρωτά του με τα μελίσσια. Ήτα-

νε από τους πρώτους νοικοκυραί-ους της Καστανιάς και άριστος μελισσουργός. Γνωστό είναι το βιος του, πολλές οι ελιές που είχε και το μελισσομάντρι του-τα με-λίσσια του Κουντά, όπως τα λένε και τώρα στον Κοκκινόβραχο. Το χωριό μας είχε να το κάνει για τα πολλά γεννήματα ελιές που μά-ζευε και όλοι τον θαύμαζαν γι αυτό. Ο κυρ-Γιάννης είχε κι ωραίο κήπο με πορτοκαλιές και ροδιές και κληματαριές. Έβγα-ζε στην αγορά τα καλύτερα κο-φίνια με κηπευτικά. Μετρημένος και σοβαρός καθώς είπαμε, είχε τις δικές του σχέσεις και φιλίες. Σύχναζε πάντοτε στους Κραμπο-βιταίους κι εκεί έλεγε τις σκέψεις του. Ας μας συγχωρήσει ο κυρ-Γιάννης, αν καμιά φορά του πε-τροβολούσαμε τις πορτοκαλιές για να ρίξουμε κανένα άγουρο ακόμη πορτοκάλι…»

Β. Κεμερίδου

Åöçìåñßäá “ÊÁÓÔÏÑÅÉÏÍ”

Στις 4 Απρίλη 2014, στην αίθουσα “Παρνασσός” στην Αθήνα, έγινε παρουσίαση του βιβλίου της Δ. Ν. Κούτσαρη µε τίτλο “Η Σπαρτιάτισσα στην αρχαιότητα- Δυναµική γυναίκα - Μοναδική µάνα”. Το βιβλίο το παρουσίασαν Λάκαινες γυναί-κες πολιτικοί, που κοσµούν το ελληνικό Κοινοβούλιο και Ευρω-κοινοβούλιο, οι κ.κ. Γιαννάκου Μαριέττα (ΝΔ), Κανέλλη Λιάνα (ΚΚΕ) και Πατριανάκου Φεβρω-νία (ΝΔ). Στο πάνελ ήταν και ο δηµοσιογράφος Γιάννης Πολί-της, ο οποίος λειτούργησε σαν γέφυρα ανάµεσα στις οµιλήτριες, δίνοντας µια ευχάριστη ανάσα.

Η αίθουσα ήταν κατάµεστη από ανθρώπους της πολιτικής, του πνεύµατος, από επιχειρηµατίες και από απλούς Λάκωνες και φιλολάκωνες. Παρευρέθησαν εκ-πρόσωποι από όλα τα Λακωνικά σωµατεία και η εκδήλωση καλύ-φθηκε τηλεοπτικά από το “attica TV”. Την παρουσίαση έκλεισε η συγγραφέας, η οποία έλκει την καταγωγή της από το Καστόρι, δίνοντας έναν προσωπικό τόνο και κάνοντας κατάθεση ψυχής. Ευχαρίστησε τους ανθρώπους που την ενθάρρυναν και τη στή-ριξαν στο έργο της. Πρόκειται για µελέτη που εκπονήθηκε στο πλαίσιο προκήρυξης βραβείων

της Ακαδηµίας Αθηνών το 2012 µε θέµα: “Η γυναίκα στην αρχαί-α Σπάρτη”.

Η συγγραφέας ανατρέχο-ντας σε πλούσια βιβλιογραφία παρουσιάζει τη Σπαρτιάτισσα στη δηµόσια και την ιδιωτική ζωή (ἐν οἴκῳ). Τα κορίτσια στην αρχαία Σπάρτη διαπαιδαγωγού-νταν το ίδιο µε τα αγόρια, µε αγωγή που βασιζόταν στην από-λυτη πειθαρχία, στη σκληραγωγί-α, στη λιτότητα, στη βραχυλογία (τό λακωνίζειν), το σεβασµό, τη φιλοπατρία. Με δεδοµένο πως οι άνδρες βρίσκονταν συχνά εκτός πόλης για στρατιωτικούς λόγους, η γυναίκα αναπλήρωνε

το κενό εξουσίας στον οίκο αλλά και συµµετείχε ενεργά στους αγώνες και στις θρησκευτικές γιορτές που τελούνταν δηµόσια. Η Σπαρτιάτισσα κυκλοφορούσε ελεύθερα όπως οι άνδρες, γυµνα-ζόταν µε στόχο την καλή υγεία και την απόκτηση γερών παιδι-ών. Αρκετές διακρίθηκαν για τις αρετές τους και αποτυπώθηκαν στην ιστορία. Η Αρχιδάµεια, η Πέρκαλος, η Θεανώ, η Τιµαία, η Αρχιλεωνίς, η Κυνίσκα, η Γοργώ...

Φίλοι αναγνώστες, για να µά-θετε περισσότερα αγοράστε το βιβλίο και διαβάστε το, αξίζει.

Θ. Πελεκάνου- Δαρειώτη

Ç ãõíáßêá óôçí áñ÷áßá ÓðÜñôç

18 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 19ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Με τους ανθρώπους µας

Το 1969 η οικογένεια Γεροντίδη ίδρυσε στο Καστόρι Λακωνίας μία από τις πρώτες μονάδες παραγω-γής πέστροφας και σολομού στην Ελλάδα.

Με παρουσία άνω των 40 ετών στο χώρο της ιχθυοκαλλιέργειας και έχοντας ως κύριο σκοπό την παρα-γωγή, επεξεργασία, συσκευασία και διάθεση , παράγει γκουρμέ ελληνικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας όπως : * Καπνιστή πέστροφα φιλέτο * Καπνιστή πέστροφα φιλέτο μαρι-ναρισμένη σε ελαιόλαδο της περιο-χής και μπαχαρικά * Καπνιστό σολομό φιλέτο * Καπνιστό σολομό φιλέτο μαρινα-ρισμένο σε ελαιόλαδο της περιοχής και μπαχαρικά * Καπνιστό οξύρρυγχο σε φέτες * Χαβιάρι σολομού (μπρικ) * Πέστροφα μαρινάτη σε φέτες με ελαιόλαδο και μυρωδικά * Σολομό μαρινάτο σε φέτες με ελαι-όλαδο και μυρωδικά * Καπνιστό χαβιάρι σολομού

Η G – Fish ετοίμασε τρία νέα προϊόντα που διατίθενται στην αγο-ρά τα οποία είναι:

1. Άλειμμα καπνιστής πέστρο-φας με μυρωδικά

2. Άλειμμα καπνιστού σολομού με μυρωδικά

3. Σουβλάκι οξύρρυγχου Τα ψάρια αναπτύσσονται σε

ιδανικές συνθήκες διαβίωσης στα πεντακάθαρα πηγαία νερά του Αγ. Μάμμα Ταϋγέτου και οι πλέον ιδανικές τροφές που χρησιμοποιεί, έχουν ως αποτέλεσμα την παραγωγή όχι μόνο άριστα ποιοτικής πέστρο-φας αλλά και την άριστα ποιοτική παραγωγή Ελληνικού σολομού και οξύρρυγχου. Η δυναμικότητα της ιχθυοκαλλιέργειας αυτής, ανέρχεται

στους 15 τόνους ψάρια ετησίως. Χάρη στην εμπειρία και τις γνώ-

σεις, τις παραδοσιακές διαδικασίες παραγωγής καθώς και στις καινο-τόμες και πρωτοποριακές ιδέες, η εταιρεία g- fish καθίσταται ειδική σε υψηλής ποιότητας γκουρμέ και καπνιστά προϊόντα.

Χρησιμοποιώντας την παραδο-σιακή μέθοδο καπνίσματος με ξύλο οξιάς, τα προϊόντα διακρίνονται για τη λεπτή γεύση τους και το πλούσιο άρωμά τους, ικανοποιώντας και τα πιο απαιτητικά γούστα.

Η g – fish ξεκίνησε την τυποποί-ηση των προϊόντων της το 1993 και ξαναμπήκε πολύ ενεργά στην αγορά το 2003 με αποκλειστικά δικής της παραγωγής ψάρια. Στο εργαστήριό της g - fish εφαρμόζεται σύστημα δι-ασφάλισης υγιεινής κατά iso 22000 και τα προϊόντα συσκευάζονται σε κενό αέρος ώστε να μην είναι απα-ραίτητη η χρήση συντηρητικών.

Η εταιρία διαθέτει τα προϊόντα της σε τοπικές αλυσίδες, εστιατόρια, ξενοδοχεία, μεζεδοπωλεία, ντελικα-τέσεν σε ολόκληρη την Ελλάδα (πα-ντοπωλεία με εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα) αλλά και σε επιλεγμένα καταστήματα ντελικατέσεν του εξω-τερικού.

Η διάθεση των προϊόντων της εταιρίας στην αγορά δεν είναι ιδιαί-τερα δύσκολη πλέον παρότι αρχικά δεν μπορούσε να περάσει εύκολα στην συνείδηση του καταναλωτή ότι μία ελληνική επιχείρηση μπορεί να παράγει προϊόντα υψηλής ποιότητας και προδιαγραφών και μάλιστα σε έναν τόπο που δεν έχει καμία παρά-δοση στην παραγωγή σολομού και οξύρρυγχου !!!

Η αγάπη και το μεράκι μας για τη δουλειά αλλά και ο απόλυτος σεβασμός προς τον καταναλωτή εγ-

γυώνται προϊόντα άριστης ποιότητας και ασύγκριτης γεύσης που έκανε τον κόσμο να τα αγαπήσει και να αποσπάσουν 4 βραβεία ποιότητας.

Η προώθηση των προϊόντων της εταιρίας έχει γίνει μέσα από παρουσιάσεις και γευσιγνωσίες που έχουν λάβει χώρα σε εστιατόρια, ξενοδοχεία και διάφορους εκθεσι-ακούς χώρους, από παρουσιάσεις μέσω τηλεοπτικών εκπομπών και περιοδικών που ασχολούνται με τη γαστρονομία, αλλά κυρίως μέσα από τη διάδοση από στόμα σε στόμα που εξασφαλίζει η ποιότητα των προϊό-ντων μας.

Τέλος, στο κοντινό μέλλον θα περιμένουμε να δοκιμάσουμε τα δύο νέα προϊόντα της εταιρίας που θα κυκλοφορήσουν ενώ παράλληλα κινείται με νέα ανοίγματα σε χώρες του εξωτερικού.

Στο νομό Λακωνίας μπορούμε να βρούμε τα προϊόντα σε super markets όπως Παναγιωτόπουλος και Καραγιάννης.

Τα προϊόντα της εταιρίας μπο-ρούμε επίσης να τα βρούμε και σε επιλεγμένα σημεία σε όλη την Ελλά-δα αλλά και σε Γερμανία, Αυστρία και Κύπρο.

ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ * Το 2009 η εταιρία βραβεύτηκε

για τον οξύρρυγχο από το Βήμα Gourmet στα 100 καλύτερα προϊ-όντα.

* Το 2012 το Έθνος βράβευσε την εταιρία εντάσσοντάς την στους “100 Έλληνες που κάνουν τη δια-φορά”.

* Για άλλη μια φορά η εταιρία βραβεύεται για τα προϊόντα της. Αυτή την φορά η πέστροφα κατέ-κτησε το βραβείο gourmet 2012.

* Επίσης, το 2012 η G - fish έγι-νε χορηγός στη νέα ταινία του Γιάν-νη Σμαραγδή, “Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι” και ο Γιάννης Γεροντίδης συμμετείχε σε αυτήν.

* Το περιοδικό “Τρόφιμα και Ποτά” βράβευσε τα νέα αλείμματα ως προϊόν της χρονιάς 2013.

Το κατάστημα της οικογένειας στο οποίο μπορούμε να βρούμε όλα αυτά τα εκπληκτικά προϊόντα βρίσκεται στην οδό Γκορτσολόγου 111 στη Σπάρτη. Μπορούμε επίσης να ενημερωθούμε για τις συνταγές μαγειρικής αυτών των προϊόντων μέσα από την ιστοσελίδα της εταιρία η οποία είναι www.g-fish.gr

ΚΑΛΛΙΡΟΗ ΛΑΜΠΗ

G-Fish: ÏéêïãåíåéáêÞ åðé÷åßñçóç ìå éóôïñßá

20 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 21ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Κοινός Λόγος

α) Αρχίζουμε από το φυτώριο. Το φυτώριο κατά προτίμηση πρέπει να προέρχεται από αγριλιά = ή από σπόρο ή από κουτσούρια αγριλιάς.β) Το φύτεμα της ελιάς πρώτον δεν πρέπει να γίνεται πολύ βαθιά. Η γούβα μπορεί να γίνεται βαθιά, αλλά μέχρις ενός σημείου να χώ-νεται με χώμα επιφανείας και αν είναι δυνατόν καλής ποιότητας, καθώς και όλο το χώσιμο να γίνε-ται με χώμα επιφανείας = πάντως το φυτώριο σε βάθος δεν πρέπει να υπερβαίνει τους πενήντα πόντους. Επίσης κατά το φύτεμα δεν πρέπει να χώνεται όλη η γούβα, μόλις να ξεπερνά απ’ την παλιά του βάση (επιφανειακώς) τους δέκα έως δεκαπέντε πόντους. Εννοείται ότι το φύτεμα γίνεται το Μάρτιο. Το πότισμα δεν είναι απαραίτητον αφού το χώμα θα είναι κάπως υγρό και εν τω μεταξύ θα πιάσει και καμιά βροχή. Το Μάη όμως και κατά προτίμηση στο τέλος όταν πέσει καμιά βροχή αμέσως θα πάμε να παραχώσουμε τα φυτώρια και ταυτόχρονα θα τους βάλουμε γύρω-γύρω ό,τι μικροθάμνους υπάρχουν εκεί κοντά ή σαρούβα-λα, κατά προτίμηση μαλακαφάνες, τα οποία τα πλακώνουμε με δυο-

τρεις πέτρες, κατ’ αυτόν τον τρόπο δε χρειάζεται πότισμα το καλοκαί-ρι: έτσι έχω φυτέψει -500- δέντρα ελιές εκτός των άλλων. Επίσης αν τα δενδρύλλια υπερβαίνουν το ενάμισυ μέτρο, θέλουν κόψιμο από πάνω τα κλαδιά. Όταν δε ανοίξουν το καλοκαίρι την πρώτη χρονιά δε θέλει κόψιμο κανένα βλαστάρι. Τη δεύτερη χρονιά θα καθαρίσεις τον κορμό απ’ τα βλαστάρια μέχρις εκεί που θέλεις να σταυρώσεις το δένδρο, επίσης τη δεύτερη ή την τρίτη χρονιά πρέπει να το εμβολιά-σεις. Τα εμβόλια θα είναι κατά την επιλογή σου. Ένα που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ως προς τα εμ-βόλια είναι από το δέντρο που θα τα παίρνεις να είναι καρπερό. Και θα παίρνεις τη χρονιά που είναι να γιομίσει και κατά το δυνατόν από τη μεσημβρινή πλευρά του δέ-ντρου. Αυτό πρέπει να γίνεται και στα ήμερα φυτώρια γιατί δεν ξέ-ρουμε από τι δέντρο προέρχονται ταύτα. Ο δε εμβολιασμός κατά τη γνώμη μου πρέπει να γίνεται με φόλα, και με το σχέδιο παράθυρου δηλ. ανοίγεις τα φύλλα του παρά-θυρου, βάζεις τη φόλα μέσα, και όσο μπορείς να εφάπτεται η φόλα στο πάνω και στο κάτω μέρος με

τη φλούδα του υποκειμένου. Μετά 8 ημέρες πρέπει να τα λύσεις και όταν τα λύσεις σπάζεις τα φύλλα του παράθυρου έως την άκρη της φόλας, όχι παραπάνω. Ο εμβολι-ασμός με παλούκι που λέμε είναι για τα μεγάλα δέντρα και όχι και απαραίτητα. Μπορούμε να τα εμβολιάσουμε με φόλα. αυτό εί-ναι κατά το γούστο του καθενός. Επίσης τις πρώτες χρονιές μέχρι και την πέμπτη δεν πρέπει να κλα-δέψουμε καθόλου τα εμβόλια διότι αυτό βοηθάει στην ανάπτυξη του ριζικού συστήματος. Επίσης όταν το έδαφος είναι αργιλώδες και δεν πίνει εύκολα το νερό κατά το φύτεμα ρίχνουμε στο κάτω μέρος της γούβας καμιά δεκαριά πόντους χοντροχάλικο.γ) Η καλλιέργεια της ελιάς είναι ανάλογα με το έδαφος, με την τοποθεσία, με το είδος της ελιάς κ.λπ. Εάν το έδαφος είναι καλό, η ελιά στον κλάδο δε θέλει πολύ κόψιμο διότι βγάζει πολύ βλαστάρι και πνίγει το άνθος. Αυτό θα είναι σε θέση ο κλαδούχος να το διακρί-νει και να κλαδέψει το δέντρο ανά-λογα, άλλωστε η επιστήμη λέει ότι το δέντρο μιλάει και άμα ξέρεις τη γλώσσα του, του φέρνεσαι ανάλο-γα. Ο κλάδος είναι δύο ειδών, κλά-δος ανανεώσεως και κλάδος καρ-ποφορίας. Τα σχήματα πάλι δύο, το ομβρελοειδές και το κυπελοειδές. Το ομβρελοειδές επιβάλλεται στις περιοχές που τις πιάνουν τα χιόνια γιατί κατά κάποιο τρόπο γλυτώνει το πολύ σπάσιμο. Ο κλάδος της ελιάς πρέπει να γίνεται το Μάρτη και τη χρονιά που δεν έχει σειρά το δέντρο για καρποφορία.δ) Η εδαφική καλλιέργεια της ελιάς. Εάν θέλουμε να καλλιερ-γήσουμε μόνον ελιά, είναι δύο ελαφριά οργώματα το χρόνο. Ένα τον Οκτώμβρη και ένα το Μάη. Η λίπανσις της ελιάς με φουσκί ή κο-πριά που λέμε, τον Οκτώμβρη προ του οργώματος και εάν το κτήμα είναι έστω και λίγο επικλινές καλόν θα είναι να ανοίγουμε ένα λάκο από το πάνω μέρος της ελιάς και ένα μέτρο πάνω από τον κορμό με 1 έως 1,20 μήκος, 50 πόντους πλάτος και 30 βάθος. Ρίχνουμε μέσα ένα πλεύρο φουσκί 50-60 κιλά και ανάλογα με το δέντρο, και το σκεπάζουμε με χώμα. Αυτή η λίπανση είναι η καλύτερη, βαστάει περισσότερο, την έχω δοκιμάσει.

Παράλληλα μπορεί να γίνει και με χλωρή λίπανση, η οποία γίνεται με όργωμα την άνοιξη, κυλώντας μέσα ή σκεπάζοντας διάφορα ψυχανθή, βίκο- κουκιά- λούπινα κ.λπ., ως για τα λιπάσματα αρμό-διοι είναι οι γεωπόνοι. Εκείνο που ξέρω εγώ και από γνώμη Διευθυ-ντού Γεωργ. Υπηρεσίας είναι ότι εδάφη που στερούνται ασβέστου και τέτοια είναι όπου γίνονται λούπινα, φτέρες, σπάρτα κ.λπ. έχουν ανάγκη ασβέστου γιαυτό συνιστάται η λίπανσις με αβεστού-χο αμμωνία.ε) Ως προς τη συλλογή (μάζεμα) του ελαιοκάρπου, αυτό πρέπει να γίνεται αν είναι δυνατόν προ του Νέου έτους διότι ναι μεν παρου-σιάζει μίαν διαφοράν αποδόσεως σε λάδι στο τέλος, αλλά έχει υπο-στεί μεγάλην φθοράν σε ποιότητα ελαιοκάρπου εκτός των χιονιών και των πάγων. Εκείνο που μένει άλυτο ακόμα είναι το σύστημα συλλογής. Εγώ κάτι πρόσφερα σ’ αυτό το θέμα. Τα χτένια που μεταχειρίζονται όλοι σήμερα είναι δική μου επινόηση. Έχω πάρει το πρώτο Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας το 1958 από το Υπουργείο Εμπορίου με εκμετάλλευση δεκαπενταετίας. Μεσολάβησαν διάφορες κομπίνες ελληνικές (γιατί τέτοιοι είμαστε) και δεν το εκμεταλλεύτηκα εγώ, δεν πειράζει. Εγώ είμαι ικανο-ποιημένος πιστεύοντας ότι κάτι πρόσφερα στο κοινωνικό σύνολο. Τώρα αν βρεθεί κανας- άλλος και βρει κάτι το καλύτερο, εύχομαι. Αυτά τα ολίγα έγραψα περιλη-πτικά και νομίζω πως πολλούς θα ωφελήσω γιατί μπορεί να υπάρ-χουν και άλλοι να ξέρουν περισσό-τερα από μένα.

Χρ. Σπ. Κάντζιας

Υ.Γ. καλόν θα είναι μία βδομάδα προτού σκάσει το άνθος, να γίνε-ται ένας ελαφρός κλάδος της ελιάς ο οποίος ανακόπτει την βλάστησιν και βοηθάει στο δέσιμο του ελαι-οκάρπου.

Ôï ðáñáðÜíù êåßìåíï åß÷å äïèåß óå ÷åéñüãñáöï áðü ôï ìáêáñßôç ìðáñìðá-×ñÞóôï ÊÜíôæá ãéá äçìïóßåõóç óôçí åöçìåñßäá ÔÏ ÊÁÓÔÏÑÅÉÏÍ ðñéí 30 ÷ñüíéá. Ç äçìïóßåõóÞ ôïõ óÞìåñá áò èåùñçèåß êáé ìíçìüóõíï óôç ìíÞìç ôïõ.

Ç êáëëéÝñãåéá ôçò åëéÜò

20 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 21ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Διάβασα ότι στις 13 Φεβρουα-ρίου το 1946 πρωτολειτούργη-σε το ραδιόφωνο του ΟΗΕ και η Unesco επέλεξε την συγκεκριμέ-νη μέρα σαν Παγκόσμια Ημέρα ραδιοφώνου !Σήμερα λοιπόν είναι μια μέρα που ίσως όλοι θα έπρεπε να αναρωτηθούμε, πως θα ήταν η ζωή μας χωρίς αυτόν τον μικρό δέκτη, χωρίς τα ερτζιανά κύματα, χωρίς ειδήσεις ή μουσική ακόμα και διαφημίσεις, όπου κι αν βρι-σκόμαστε, στο αυτοκίνητο, στο σπίτι, στη δουλειά , στην εξοχή ,…παντού. ΚΑΙ ΘΥΜΗ-ΘΗΚΑΌτι πάντα υπήρχε ένα ραδιό-φωνο στο σπίτι μας. Ζωντανό μέλος της οικογένειάς μας και με άποψη! (όλοι ράδιο το λέγα-με, τη λέξη ραδιόφωνο μάθαμε να τη λέμε όταν μεγαλώσαμε!) Ήταν ένα κομψό σκούρο βυσ-σινοκαφέ Grundig . Σε αντίθε-ση με άλλα ράδια, είχε γραμμένα επάνω στο κρύσταλλο τα ονόμα-τα των σταθμών. Είμαι ένα παι-δί που μεγάλωσε με ραδιόφω-νο. Το αγαπούσα πολύ. Άλλω-στε, στη ζωή μας πολλά πράγ-ματα έχουν τις ρίζες τους στην παιδική ηλικία. Το ραδιόφωνο έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ζωή μου, στην εξέλιξή μου και την πορεία μου. Ως παιδί ονειρευ-όμουν μέσα από αυτό, έφτια-χνα με τη φαντασία μου εικόνες ακούγοντας τις εκπομπές. Εικό-νες που ίσως είχαν μια διαφο-ρετική μαγεία από αυτήν του κι-νηματογράφου. Μεγάλωσα, λοι-πόν, με εκπομπές σαν τη «Θεία Λένα», το «Εδώ Λιλιπούπολη», το «Καλησπέρα, κύριε Εντισον».

Ακουγα τα φεστιβάλ του τραγου-διού μέσα από το ραδιόφωνο. Στο μυαλό μου έχει αποτυπω-θεί μιά φωνή που με ξυπνούσε, η αγαπημένη «θεία» όλων των παιδιών της δεκαετίας του εβδο-μήντα. Συναντιόμασταν (όταν δεν είχαμε σχολείο) μαζί της κάθε μέρα το πρωί. Άνοιγα το ραδιό-φωνο και άκουγα “Καλημέρα σας παιδιά...”. ,(ακόμα και τώρα πολ-λές φορές καλημερίζω φίλους λέ-γοντας το αγαπημένο μου καλη-μέρα σας παιδιά τραλαλα τραλα-λα η χρυσή ανατολή στην δου-λειά μας προσκαλεί ) Το ταξίδι ξεκινούσε. Καράβι ήταν η υπέρο-χη φωνή της και η ανεξάντλητη αγάπη της για τα παιδιά. Αρχίζει το ματς ερήμωσε η πόλη τρεχάτε και αρχίζει το ματς.Πώς μας ενώνει πώς μας δονεί του Διακογιάννη η φωνήΕδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτε-χνείο, σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνι-ζόμενων φοιτητών, των ελεύθε-ρων αγωνιζόμενων ελλήνων. Αυτές οι φωνές, και όχι μόνο, ση-μάδεψαν μια μεγάλη πορεία του ελληνικού ραδιοφώνου στη γε-νιά μας.Ένα ραδιόφωνο που μεγάλω-σε γενιές και γενιές με στιλ και φαντασία, με νοσταλγική διάθε-ση, άλλοτε μοδάτα η επαναστα-τικά, κλασικά και πάντοτε μαγικά, φευγάτα, με φωνές που μπορού-σαν να πάρουν στα χέρια τους τις ζωές των άλλων και να τις αλ-λάξουν με δυο κουβέντες. Θυμάμαι τα πρωινά ραδιοφω-νικά σήριαλ. Θυμάμαι θεατρι-κές παραστάσεις με την βρο-ντερή φωνή του Μάνου Κατρά-

κη ή την μειλίχια της Έλλης Λα-μπέτη. “Θέατρο στο μικρόφω-νο” και το “Θέατρο της Κυρια-κής”. Έτσι, στο ραδιοφωνικό θέ-ατρο η ακοή μεταμορφώνεται σε όραση, αφήνοντας τη φαντασία μας να παίξει το δικό της θέατρο με τα δικά της σκηνικά και τις δι-κές της φυσιογνωμίες. ΘΥΜΑΜΑΙ τη “Ραδιοφωνική Βι-βλιοθήκη”, το Σίμωνα Καρά και τη Δόμνα Σαμίου, το ραδιοφω-νικό Άλκη Στέα, τη “Σύγχρονη Γυναίκα”, τη “Μικρή, πικρή μου αγάπη” με το Στ. Ληναίο και την Έλλη Φωτίου, το “Ημερολόγι-ο ενός θυρωρού” με το Γιάννη Βογιατζή και τη Σαπφώ Νοτα-ρά, την “Πρώτη μας γνωριμία” του Νίκου Δήμου... Το Δεύτερο Πρόγραμμα είχε τη διαφημιστική εκπομπή των εται-ριών Columbia, Lyra απ’ όπου μαθαίναμε τις νέες επιτυχίες .ΘΥΜΑΜΑΙ Παράξενα διασκευ-ασμένα ρομάντζα όπου ένας ήχος... σιωπής -που τέντωνες τα αυτιά σου να τον πιστοποι-ήσεις- σήμαινε φιλί πρωταγωνι-στών που είχε προαναγγελθεί. Διαγωνισμοί τραγουδιού και φε-στιβάλ. Ο Βύρων Πάλης και η Α-φροδίτη Γρηγοριάδου στο καθη-μερινό ραδιοσήριαλ της εποχής “Θύελλα στο σπίτι των ανέμων” (ή κάπως έτσι). Την “Ώρα των ακροατών”. Ήταν κάποια τραγούδια που τα ζη-τούσαν πολλοί ακροατές, κυρί-ως ξενιτεμένοι, και τα αφιέρω-ναν στους δικούς τους, που η εκ-φώνησή τους κρατούσε ολόκλη-ρα λεπτά. Στις δόξες τους ήταν τότε το δημοτικό τραγούδι “Τάξε μανούλα μ’ τάματα”, “Τ’ αδέρφια δε χωρίζουνε” και “Τα λιμάνια”με την Πόλυ Πάνου, “Μανούλα θα φύγω” με τον Καζαντζίδη, αρκετά άλλα λαϊκά με θέμα την ξενητειά . Η Εκπομπή του Ερυθρού Σταυ-ρού που γινόταν αναζήτηση αγα-πημένων ανθρώπων που είχαν χαθεί (πολύ συγκινητικό) τότε δεν μπορούσα να καταλάβω . Κι αργότερα “τα σχόλια του Τρίτου” από τον πληθωρικό Χατζηδάκη. Σαν κι αυτό που... μοιάζει επίκαι-ρο πάλι . Θυμάμαι ακόμη την αυ-στηρότητα των ειδήσεων. Φωνές καλοδιαλεγμένες των εκφωνητά-δων, που σου έλεγαν τα μαντάτα αργόσυρτα και.. α-βίαστα. Ο ρα-

διοφωνικός χρόνος τότε κυλούσε αλλιώς και δεν αγχωνόταν διό-λου για την αξία της διαφήμισης. Άλλωστε, κι η διαφήμιση δεν είχε και πολλά να πει: Ρολ, για λευκό που ξεχωρίζει. Ο άσπρος σίφου-νας που τα κάνει... αόρατα και άλλα τέτοια... σύντομα κλισέ. Κι οι καλύτερες μέρες άρχισαν τότε που ιδρύθηκε το Δεύτερο Πρό-γραμμα !ΘΥΜΑΜΑΙ επίσης όταν πήρα στα χέρια μου αυτή τη μαγι-κή συσκευή που λεγόταν τραν-ζίστορ, και δε χρειαζόταν ρεύ-μα παρά μόνο μπαταρίες , ήταν μία ανανέωση στον τρόπο με τον οποίο άκουγα ραδιόφωνο. Το τρανζίστορ άλλαξε τη στάση μου απέναντι στο ραδιόφωνο, το οποίο και έπαψε να είναι πια κάτι σαν έπιπλο, που δεν έβγαινε από το σπίτι . Θυμάμαι μια Πρω-τομαγιά με μεγάλη παρέα είχα-με πάει στον Πισαγιάννη και εγώ είχα το τρανζίστορ που είχε φέ-ρει ο θείος μου από την Αμερική το τι γλέντι έγινε, τι τραγούδι, τι χορός, αλησμόνητη. Kαι πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να γυρίζει με νοσταλ-γία, πίσω, σ’ εκείνα τα χρόνια που σαν παιδί, άρχισα να βιώ-νω τις εξελίξεις της εποχής. Εξε-λίξεις πού τότε ήταν εντυπωσια-κές και ραγδαίες .Μιλάω για την εμφάνιση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Ήμασταν εντυ-πωσιασμένοι και χωρίς να μπο-ρούμε να καταλάβουμε πώς λει-τουργούν, τις βάλαμε στα σπίτια μας και γρήγορα εξοικειωθήκα-με με αυτές. Με το ραδιόφωνο, πάντως η παιδική μας ζωή από-κτησε ποικιλία και σοβαρά ήταν η μοναδική μορφή διασκέδασης που διαθέταμε (μετά το παιχνί-δι, το ελεύθερο παιχνίδι της αλά-νας).ΜΕΓΑΛΩΣΑΜΕ μαζί. Η σχέση μας ;…μάλλον ερωτική.ΕΤΣΙ μόνο θα μπορούσα να την χαρακτηρίσω. Μια σχέση, που ξεκίνησε από τα παιδικά μου χρόνια.Σήμερα το ραδιόφωνο εξακο-λουθεί να είναι στις προτιμή-σεις μου.Τ’ αγαπούσα, τ’ αγαπώ και θα το αγαπώ, είναι από τους καλύτε-ρους φίλους μου

ÌíÞìåò ñáäéïöþíïõΘυµήθηκα...Γράφει η Καίτη Σμυρνιού

22 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 23ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Ο εκδότης και δημοσιο-γράφος ΜπρέντονΓκρίμσοου (Brendon Grimshaw), γενημ-μένος στο Ντέβονσαιρ της Αγγλίας ζούσε στη Νότιο Αφρική. Το 1962 αγόρασε ένα μικρό τροπικό νησί στις Σεϋχέλλες, το Μουαγιέν (Moyenne Island) στο ποσό των 8.000 λιρών, περίπου 12.000 ευρώ. Για εννιά χρόνια δεν είχε πάει στο νησί, μέχρι

που το 1971 αποφάσισε να αφήσει τη δουλειά και να πάει να μείνει στο νησί του, μόνος, με τη βοήθεια μόνο ενός ιθαγενή του Ρενέ Αντου-άν (Rene Antoine). Φτάνο-ντας στο νησί, ο σύγχρονος Ροβινσώνας Κρούσος, δεν τον περίμενε ηλιοθεραπεία στην παραλία αλλά μια πυκνή και οργιώδης θαμνώδης βλά-στηση, τέτοια που οι καρύδες

που έπεφταν από τα δέντρα δεν έφταναν στο έδαφος. Δεν είχε άλλη επιλογή παρά με τη βοήθεια του ιθαγενή να κόψουν τους θάμνους με τα χέρια τους και στη συνέχει-α, όπως ο ίδιος διηγείται να αφήσει το νησί να του μιλήσει σχετικά με το τι θα καλλι-εργούσε. Έτσι παρατήρησε ότι τα δέντρα του μαονιού ευδοκιμούσαν στο νησί και αποφάσισε να κάνει εισαγωγή μερικών που στη συνέχεια κα-τέληξαν σε επτακόσια δέντρα ύψους 18 με 20 μέτρα ύψος. Όμως αυτό είναι ένα μικρό μέρος από τα δεκαέξι χιλιά-δες δέντρα που φύτεψε με τα χέρια του. Επιπλέον έδωσε καταφύγιο σε μια θαλάσσια χελώνα και τώρα το νησί έχει 120. Επίσης, το νησί διαθέτει ένα βωμό με δύο χιλιάδες παραδείσια πτηνά. To 2007 πέθανε ο ιθαγενής βοηθός του

και ο Γκρίμσοου, στα ογδόντα έξι του έμεινε μόνος για να φροντίζει το νησί του, για το οποίο δέχτηκε επανειλημμένα προσφορές της τάξεως των πενήντα εκατομμυρίων λιρών για να το πουλήσει και τις τι οποίες απέρριψε. Οι επισκέ-πτες τον θυμούνται ηλιοκαμέ-νο, ζωηρό και ευθυτενή να κυ-κλοφορεί με το καπέλο και τα σορτς του, και να φροντίζει το νησί που έγινε ένας σπάνιος περιβαλλοντικός τουριστικός προορισμός. Ο Γκρίμσοου παρέμεινε ο μοναδικός κάτοι-κος του νησιού μέχρι το 2012, όταν πέθανε στα 91 του. Σή-μερα το νησί είναι εθνικό πάρκο και το επισκέπτονται χιλιάδες τουρίστες.

Ένας μεγάλος στόχος, μια σημαντική προσφορά. Αυτά μιας και έρχεται το καλοκαίρια και συζητάμε για τουρισμό.

ÖôéÜ÷íïíôáò ôïí ÐáñÜäåéóï ìå ôá ÷Ýñéá ôïõ

Åìåßò ìðïñïýìå;...

Εδώ... και αλλού

Προσωπικότητες σαν του Γκρίμσοου δεν βρίσκονται συχνά. Ίσως το σύμπαν τους φτιάχνει για να αποτελούν φά-ρους για εμάς τους μικρούς και ταπεινούς. Του λόγου το αλη-θές, διότι σε μια χώρα σαν τη δική μας με περίπου 2500 νη-σιά δεν είχαμε την τύχη να μας συμβεί κάτι τέτοιο. Μόνο για κάτι κροίσους ακούμε που τους ξεπουλιούνται κομμάτια της γης μας για να φτιάχνουν τα παλάτια τους εκεί και ότι άλλο προβλέπεται από το εί-δος των πολλές φορές ασαφών και ομιχλωδών δραστηριοτή-των τους. Εμείς όμως δεν είμαστε από νησί και δεν περιμένουμε και αυτό το καλοκαίρι να φιλο-ξενήσουμε στρατιές από του-ρίστες. Παρά ταύτα και τις ομορφιές μας τις έχουμε και ένας καλός προορισμός, πε-ριβαλλοντικός και αγροτου-

ριστικός, όπως πολλές φορές έχουμε γράψει, θα μπορούσα-με να είμαστε. Και έχουμε και αρκετούς ανθρώπους αλλά και συλλόγους που έχουν προσφέ-ρει και προσφέρουν αφιλοκερ-δώς στον τόπο μας. Όλοι οι σύλλογοι, όπως η Λουσίνα με τη σπουδαία δουλειά στα περι-βαλλοντικά ζητήματα, με την ανάδειξη και συντήρηση των πάνω από εβδομήντα χιλιόμε-τρα μονοπατιών του Ταϋγέτου μας αλλά και τη διοργάνωση της γιορτής της Μπουκουβά-λας και ο Εμποροεπαγγελμα-τικός με τις παρεμβάσεις στα πολιτιστικά αλλά και θέματα ανάπτυξης της περιοχής. Αλλά θα σταθώ στην προσφο-ρά μεμονωμένων ανθρώπων, ας μου συγχωρεθεί η αναφο-ρά σε δύο μόνο περιπτώσεις για λόγους αντιπαραβολής. Το ίδρυμα Μπακή, το οποί-ο εδρεύει σε ένα όμορφο ανα-

καινισμένο από τον χορηγό κ. Μπακή κτήριο, στην πλατεί-α του Καστορείου. Φιλόξε-νο πάντα για κάθε εκδήλωση, προσφέροντας ένα σύγχρονο και αισθητικά καλό περιβάλ-λον. Μέχρι τώρα συντηρείται από τον χορηγό. Δεν τολμώ να σκεφτώ τι θα συμβεί αν περι-έλθει στο Δημόσιο. Και απένα-ντι το Σπυροπούλειο, να κρα-τιέται με το ζόρι όρθιο, στην ουσία να καταρρέει. Ένα κτή-

ριο σύμβολο που θα μπορού-σε να στεγάσει πολλούς χώ-ρους, από αίθουσα εκδηλώσε-ων μέχρι λαογραφικό μουσείο. Τότε που γένναγαν και οι κο-κόροι δεν καταφέραμε να το ανακαινίσουμε Τώρα με την οικονομική στενότητα μόνο ψιλομερεμέτια μπορούν να γί-νουν. Μήπως πρέπει να ανοί-ξουμε ξανά τη συζήτηση για να βρεθεί ένα μοντέλο αξιο-ποίησής του;

Γράφει η Ευγενία Λαμπή

22 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 23ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Γύρισε από την Αμερική μετά από πάρα πολλά χρόνια ο Αντώνης, χορ-τάτος από ασωτίες, ταλαιπωρημέ-νος και αδέκαρος ,ανήμπορος να νος και αδέκαρος ,ανήμπορος να ανταποκριθεί εκτός των άλλων και στα συζυγικά του καθήκοντα. Γι’ αυτό για να προλάβει, έριξε την ατάκα του -Άστα Θεώνη κάποτε σήκωνε αμόνι μα τώρα δε μπορεί ούτε βελόνι, για να λάβει από την υποψιασμένη Θε-να λάβει από την υποψιασμένη Θε-ώνη την απάντηση, -’Αστα Αντώνη κάποτε δε χώρα-γε βελόνι, μα με το που έφυγες και αργούσες να γυρίσεις, μπήκαν μέσα οι γειτόνοι και το κάνανε αυλή και αλώνι. Κόκαλο ο Αντώνης.

Γ.Α.

Πολλές οι διαφορές μεταξύ των γει-τόνων, άλλοτε για τα σύνορα, τις μεσοτοιχίες, τους ρεύτες, τις φασα-ρίες των παιδιών και των ζωντανών, αργότερα για την ένταση του ραδι-οφώνου και τόσα άλλα, μα η περί-πτωση του δικού μας είναι κάτι το ξεχωριστό. Nεοφερμένος από την Αμερική ο ένας γείτονας, ντόπιος με νέα και ωραία νοικοκυρά ο άλλος, νέα και ωραία νοικοκυρά ο άλλος, που όμως δεν μπορούσε να ανεχτεί το νεοφερμένο Μπρούκλη. Σκαρφί-στηκε λοιπόν να τρελάνει το γείτονα και να τον υποχρεώσει να ξεκουμπι-στεί και να φύγει σε άλλη γειτονιά

(πάρε το κουβαδάκι σου και σ’ άλλη παραλία που λέγανε οι μάγκες), γι’ αυτό κάτω από το παράθυρο του γείτονα έφτιαξε το κοτέτσι σκεπά-ζοντάς το με τσιγκόφυλλα και αντί να ρίχνει την τροφή στο έδαφος, την να ρίχνει την τροφή στο έδαφος, την έριχνε άγρια χαράματα και μεσημε-ριάτικα στα τσιγκόφυλλα όπου γι-νόταν χαλασμός κυρίου από τη φα-νόταν χαλασμός κυρίου από τη φα-

σαρία των κοτερών, καθώς δεν ήταν και λίγα. Τρελάθηκε ο Μπρούκλης και καθώς ήταν και ευγενική φυσιο-γνωμία, εξάντλησε όλα τα όρια της υπομονής με συνεχείς παρατηρή-σεις και νουθεσίες. Ο άλλος φυσικά δεν καταλάβαινε με τίποτα, το χαβά του, χαράματα και μεσημέρι, ώσπου η υπομονή του γείτονα εξαντλήθηκε και αντέδρασε αγοράζοντας το κα-τάλληλο φάρμακο για να ξεκάνει τα κοτερά μια και καλή. Ενημέρωσε όμως το φίλο κτηνίατρο για το πρό-βλημά του και τις προθέσεις του. Όταν την άλλη μέρα έντρομος ο γεί-τονας, πήγε στον κτηνίατρο κάνα δυο κότες που δεν τις έβλεπε καλά , για εξέταση, εκείνος διέγνωσε βα-ριά ασθένεια και πρόβλεψε πως θα

του ψοφήσουν όλες οι κότες, όπως και έγινε. Έτσι ηρέμησε για κάνα χρόνο ο γείτονας.

Γ.Α.Περίπτωση διαφορετική είναι άλ-λου γείτονα που καλόβλεπε διπλανό κτίσμα αλλά με ενοικιοστάσιο μα-κροχρόνιο, με ευπαθή όμως προϊό-ντα στην υγρασία, γι’ αυτό τις βρο-χερές μέρες που δεν ήταν και λί-γες στο χωριό μας, κούναγε λίγο τα κεραμίδια από δίπλα όσο χρεια-ζόταν για να στάζει η σκεπή, μέχρι που δεν άντεξε τα ξενοδιαβάσμα-τα ο γείτονας και σηκώθηκε να φύ-γει. Αυτά τα λίγα από τους φίλους Μπάρμπα Γιώργη και Αντώνη. Αμ, ο άλλος που για να εκδικηθεί το γεί-τονα, όταν εκείνος έσπερνε το σιτά-ρι στο χωράφι, στο πρώτο πότισμα του έριχνε βελιούρι, τι να πεις, άντε να ξεχωρίζει ο γείτονας στο θέρο.

Γ. Α.

Ήταν Μεγάλη Παρασκευή και κά-Ήταν Μεγάλη Παρασκευή και κά-

ποιοι φίλοι, έπιναν το κρασάκι τους στο καφενείο απέναντι από την εκ-κλησία. Μετά την περιφορά του Επιτάφιου στα σοκάκια του χωριού,

όπως επιτάσσει το έθιμο, κρατούν τον Επιτάφιο γεροδεμένοι άνδρες στην πόρτα της εκκλησίας και οι πι-στοί περνούν από κάτω. Μια και δυο και η παρέα που τα κο-πάναγε αποφάσισε να τιμήσει το έθιμο. Έτσι βγήκαν από το καφε-νείο και, στην ουρά, άρχισαν ένας-ένας να επιτελούν το καθήκον τους. Όταν με τη δέουσα κατάνυξη ο ευ-τραφής της παρέας έσκυψε να περά-σει κάτω από τον Επιτάφιο, ο ετοι-μόλογος δεν κρατήθηκε και αναφώ-νησε: -Είναι σαν τη γουρούνα στο λόζο! Ευτυχώς ο παπάς βρισκόταν αρκετά μακριά αλλιώς τον αφορεσμό δε θα τον γλίτωνε...

Θ.Π.

Στο χωριό Σκιαδά του Δήμου Τρι-ταίων καλλιεργούσαν ελάχιστα αμπέλια και γι’ αυτό έπιναν κρασί μόνο τους πρώτους μήνες του χει-μώνα, ενώ τον υπόλοιπο καιρό έπι-ναν νερό. Οι ιερείς λοιπόν προμη-θεύονταν έγκαιρα τον απαραίτητο οίνο για τη μετάληψη και τον έκρυ-βαν επιμελώς από τα βάσκανα μά-τια του ποιμνίου τους, ακόμα και από την παπαδιά τους. Ένας από αυτούς λοιπόν που ξέμεινε από κρα-σί, μεταχειρίστηκε ρακή. Ατυχώς όμως μετά την ιερουργία πέρασε από το χωριό ο αρχιερέας και ο ιε-ρέας έσπευσε να τον προσκυνήσει. Επειδή όμως μύριζε έντονα ρακή, ο αρχιερέας τον επετίμησε σαν οινο-πνευματοπότη και εκείνος προσπά-θησε να δικαιολογηθεί. Όταν το ρώ-

τησε ο αρχιερέας πού το διδάχτηκε αυτό, ο ιερέας απάντησε πως στο Ευαγγέλιο έχει γραφτεί: “και ο ρα-κός (ἑωρακώς) μεμαρτύρηκε”. Έτσι κός (ἑωρακώς) μεμαρτύρηκε”. Έτσι ερμήνευαν το Ευαγγέλιο οι Σκια-δαίοι ιερείς (διασκευή από την “Πε-ζοπορία από Πατρών εις Καλάμας” του Κορύλλου). Σημ: ἑωρακώς= αυ-τός που έχει δει (Μετοχή Παρακει-μένου του ρήματος ὁρῶ).

Θ.Π.Στον προηγούμενο “Π” η ΕΛ σε άρθρο της ανέφερε την Ψωροκώ-σταινα. Ας δούμε λοιπόν ποια ήταν αυτή. Συνδέθηκε με την ιστορία του Ναυπλίου κατά την επανάσταση, στα χρόνια του Καποδίστρια και επί στα χρόνια του Καποδίστρια και επί της πρώτης βασιλείας. Ήταν υπη-ρέτρια του διδάσκαλου του Γένους Βενιαμίν Λεσβίου και ονομαζόταν Πανώρια Χατζή Κώστα Αϊβαλιώ-τη. Όταν στις 3-4 Ιουνίου του 1821 στις σφαγές των Κυδωνιών, έσφα-ξαν το σύζυγό της και άρπαξαν τα τέσσερα παιδιά της σε αιχμαλωσία, αυτή πέρασε στα Ψαρά. Εκεί γνωρί-στηκε με τον Βενιαμίν Λέσβιο διδά-σκαλο των Κυδωνιών και απέπλευ-σαν μαζί στην Πελοπόννησο, όπου και τον υπηρετούσε. Όταν το 1826 ήρθαν στο Ναύπλιο γυναικόπαιδα που σώθηκαν από το Μεσολόγγι, αυτή τα συνέδραμε με δικά της χρή-

ματα. Εν τω μεταξύ πέθανε ο Λέ-σβιος και αυτή έτρεφε τα γυναικό-παιδα, ενώ η ίδια ζούσε με αβάστα-κτες στερήσεις. Κατάντησε δε τόσο φτωχή ώστε ονομάστηκε “Ψωροκώ-σταινα”. Από τότε η λέξη χρησιμο-ποιείται για να δηλώσει την έσχα-τη πενία αλλά και την κάλυψη ανα-γκών με το τίποτα (η πληροφορία αντλήθηκε από το βιβλίο του Τρύφ. Ευαγγελίδου “Η Παιδεία επί Τουρ-κοκρατίας”).

Θ.Π.

Σοβαρά... και ευτράπελαΜικρά νέα και πληροφορίες από την καθημερινή ζωή του χωριού, αλλά και παλιές ιστορίες

όπως έφτασαν στις μέρες μας μετά μακρά διαδρομή σε καφενεία και γειτονιές

24 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 25ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Οι λέξεις και το παρελθόν µας

λαγάνα: Η λέξη προέρχεται από το αρχαίο λάγανον που ήταν μια λεπτή και πλατιά πίτα, ένα γλύκι-σμα με λάδι και αλεύρι. Αρχαιο-ελληνική προέλευση έχουν και οι λαλαγγίδες, όπου λαλάγγη ή λα-λάγγιον= το λάγανον. Προέρχεται από κάποιο υποθε-τικό θέμα λαγ- που εμπεριέχει τη σημασία του χαλαρός ή μα-λακός (λαγαρό ζυμάρι). Το θέμα ανάγεται στην Ινδοευρωπαϊκή ρίζα *sleg- (χαλαρός ή μαλακός) που έδωσε στη γλώσσα μας πολ-λές λέξεις που «πηγάζουν» από ή συγγενεύουν με αυτές τις έννοιες, όπως λαγαρός, λάγνος, λαγόνα, λαγγεύω, αλλά και πολλά ομόρρι-ζα άλλων ευρωπαϊκών γλωσσών, όπως laxus (Λατινική, χαλαρός), lβche (Γαλλική, χαλαρός), relax (Αγγλική, χαλάρωση) και άλλα. Το αρχαίο γλύκισμα (πλακούντι-ον) λάγανον το παρασκεύαζαν όπως περίπου το σημερινό τη-γανόψωμο, με εκλεκτό άλευρο, χυμό θρίδακος (μαρούλι), κρα-σί, λάδι, μέλι, γάλα και πιπέρι. Ο Αθήναιος λέει πως ήταν ζυμα-ρικό που ψηνόταν στο λάδι, ενώ ο Οράτιος το ονομάζει το γλύκι-σμα των φτωχών. Με την ευκαιρί-α αξίζει να αναφερθεί ότι οι Αθη-ναίοι έφτιαχναν πίτα (πλακού-ντα) με αλεύρι και μέλι δηλ. σαν τα σημερινά μελομακάρονα. Τον πλακούντα αυτό τον πρόσφεραν στα συμπόσια και σύμφωνα με τη μυθολογία με αυτόν τάιζαν τον

Εριχθόνιο, τον “οικουρό όφι”, το φίδι που ήταν στο ναό της Αθηνάς στην Ακρόπολη, για να τον εξευ-μενίσουν. Άρα οι λαλαγγίδες που γεύονται οι Καστανιώτες μετά την πρώ-τη λαδιά συνήθως είναι συντα-γή από τους αρχαίους προγόνους μας. Όσο για τη λαγάνα της Κα-θαροδευτέρας, πρέπει να σχετίζε-ται με τον “άζυμο άρτο” των Ισ-ραηλιτών. Αλήθεια, τι έγινε η λαστιχωτή λα-γάνα που άφηνε μια ελαφριά ιδέα γλυκίσματος και έμπαινε στο τρα-πέζι με χαλβά, ελιές, ταραμά και τουρσί; Αλλά και όλη τη χρονιά, όταν φούρνιζε η μάνα τα καρβέ-λια, έριχνε στη γωνιά του φούρ-νου ζυμάρι που το είχε πιέσει ώστε να γίνει επίπεδο και έψηνε λαγάνα που γινόταν ανάρπαστη.

μπουκουβάλα: είναι καψαλισμέ-νο ψωμί στη θράκα και βουτηγμέ-νο στο φρέσκο λάδι. Αυτό γινόταν στο λιοτρίβι όταν έβγαζαν οι γε-ωργοί το λάδι τους. Μπουκουβά-λα στο λιο(α)τρίβι και λουκουμά-δες ή λαλαγγίδες στο σπίτι. Εδώ και αρκετά χρόνια, την τε-λευταία Κυριακή του Νοέμβρη, καθιερώθηκε στο Καστόρι η γιορ-τή της Μπουκουβάλας, ιδέα του αείμνηστου Παναγιώτη Κραμπο-βίτη. Η λέξη δε βρίσκεται στα λε-ξικά της αρχαίας γλώσσας, για-τί δεν άρχιζε ελληνική λέξη από τα συμπλέγματα μπ, ντ, γκ. Η

λέξη είναι λατινικής προέλευσης bucca=στόμα (βούκα) και μπού-κα=στόμιο. Επειδή τα λιοτρί-βια δούλευαν στην καρδιά του χειμώνα και στο Δωδεκάημερο των Χριστουγέννων, παραδόθη-καν ιστορίες με καλλικάτζαρους που πήγαιναν για ζαβολιές στα λιοτρίβια και τους καψάλιζαν με δαυλιά.

σκορδαλιά: είναι ένα κρεμώδες μίγμα σκόρδου με ψωμί ή πατά-τα που συνοδεύει ψάρια ή χόρτα. Του Αγίου Θεοκλήτου στο Κα-στόρι, του Ευαγγελισμού και την Κυριακή των Βαΐων που καταλύ-εται η νηστεία, το έθιμο επιτάσ-σει, μπακαλιάρο σκορδαλιά. Βέ-βαια είναι πασιφανές ότι η βασι-κή ύλη είναι το σκόρδο, το σκόρ-δο το φλογοβόλο που έλεγε και ο Βέγγος. Το σκόρδο το στούμπα-γαν μέσα σε γουδί (αλιά). Κατά το λεξικό Liddell-Scott, αλιά (ι-γδίον) είναι το γουδί στο οποί-ο έτριβαν το αλάτι ή η αλατοθή-κη. Στη συνέχεια όπως φαίνεται το σκόρδο το λιωμένο στην αλιά και ανακατεμένο με ψωμί κ.λπ. ονομάστηκε σκορδαλιά. Στο έργο του Αριστοφάνη “Ει-ρήνη”, παρουσιάζεται ο πόλεμος (στίχ. 233) να κοπανίζει τις πόλεις μέσα σε μία καυκιά και παρακάτω ρίχνοντας στο γουδί σκόρδα, λέει: “…θα στουμπιστείτε, θα γίνετε σε λίγο σκορδοστούμπι”. Στην αυθεντική σκορδαλιά, χρη-

σιμοποιούσαν μπαγιάτικο ψωμί που γινόταν σαν σίδερο και δεν έσπαγε ούτε με βαριοπούλα που λέει ο λόγος. Η λέξη καυκιά που ανέφερα πα-ραπάνω είναι από τη μετάφραση της “Ειρήνης” του Αριστοφάνη, από τον Θρασύβουλο Σταύρου. Για τη λέξη αυτή ο Μπαμπινιώ-της γράφει πως είναι μαγειρικό σκεύος λίθινο ή ξύλινο με μικρό βάθος. Καύκος είναι είδος ποτη-ριού. Και όταν κάποιος τα έπι-νε έλεγαν οι Βυζαντινοί: “πάλι τον καύκον έπιες, πάλιν τον νουν απώλεσας”.

γιαπράκια: πρόκειται για τους ντολμάδες που στην Καστανιά αντί για κιμά, τους φτιάχνουν από ξενερισμένο μπακαλιάρο με ρύζι και μυρωδικά τυλιγμένα σε λαχα-νόφυλλα. Η λέξη είναι τούρκικη yaprak=φύλλο. Αλλά και ο ντολ-μάς είναι τούρκικη λέξη (dolma) που σημαίνει γεμιστός. Μερικοί ελληνάρες θα διαρρή-ξουν τα ιμάτιά τους πως όλα εί-ναι ελληνικά. Τι να γίνει ρε παιδι-ά, υπάρχει μία διαλεκτική ανάμε-σα στους πολιτισμούς σε σοβαρά ζητήματα αλλά και σε θέματα κα-θημερινότητας. Και αν δεν είχα-με εισαγόμενο πολιτισμό, μερικοί επιδέξιοι, δεν θα φορούσαν με-ταξωτά βρακιά, γιατί απλούστα-τα δεν θα είχαμε μετάξι που είναι καθαρά κινέζικο προϊόν.

Πελεκάνου Δώρα

Ìéá óåéñÜ êåéìÝíùí ðïõ ðñïóðáèåß íá ðñïóåããßóåé ëåîéëïãéêÜ-åôõìïëïãéêÜ ôïðùíýìéá áëëÜ êáé ëÝîåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå óôïí êáèçìåñéíü ìáò ëüãï. Ùò ðçãÝò Ý÷ïõí ÷ñçóéìïðïéçèåß êõñßùò: Ôá ëåîéêÜ ôçò êïéíÞò íåïåëëçíéêÞò ôïõ Ìðáìðéíéþôç êáé ôïõ Éäñýìáôïò Ôñéáíôáöõëëßäç. Ôï åôõìïëïãéêü ëåîéêü ôïõ Í. Áíäñéþôç, ôï ëåîéêü ôùí Liddell-Scott Á. Êùíóôáíôéíßäç, áëëÜ êáé äçìïóéåýóåéò ôïõ Ä. ÊáëëéÜíç óôïí ðáëéü ÂÏÑÅÉÏÄÇÌÏÔÇ. Åõðñüóäåêôç êáé åðéèõìçôÞ êÜèå êñéôéêÞ, äéüñèùóç Þ åðéóÞìáíóç.

24 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 25ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Οι φωτογραφίες των λουλουδιών είναι του Γ. Λαγα-νά ενώ οι δυο φωτογραφίες από το χωριό (Αϊ-Λιάς και δρόµος προς το σχολείο) της Β.Π.και δρόµος προς το σχολείο) της Β.Π.

Οι φωτογραφίες των λουλουδιών είναι του Γ. Λαγα-νά ενώ οι δυο φωτογραφίες από το χωριό (Αϊ-Λιάς και δρόµος προς το σχολείο) της Β.Π.και δρόµος προς το σχολείο) της Β.Π.

Το λεύκωµά µας

26 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 27ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

ΣύγλινοΤο έφτιαχναν από χοιρινό κρέας. Πάχαιναν τα γουρούνια και τα έσφαζαν τις Απόκριες. Το εξωτερικό λίπος το κόβανε σε λουρίδες που είχαν πλάτος 4-5 δάχτυλα. Με τον ίδιο τρόπο κόβανε τις πλευρές με τα κοιλιακά τοιχώματα και τις ωμοπλάτες. Όλα αυτά τα κομμάτια τα έριχναν σε ένα σκαφίδι, τα πασάλειφαν με κοπανισμένο αλάτι και τα άφηναν 2-3 μέρες. Μάζευαν αρωματικούς θάμνους, ιδίως αλιφασκιά, θυμάρι, θρούμπι και άναβαν φωτιά, γύρω από την οποία κρέμαγαν σε κλαδιά ή σε σιδερένια στεφάνια τα αλατισμένα κομμάτια του χοιρινού. Τα άφηναν εκτεθειμένα στον αρωματικό καπνό για δύο μέρες συντηρώντας τη φωτιά με

νέα φρύγανα (λατσούδια). Τα απέσυραν από το κάπνισμα και τα έπλεναν πολύ προσεκτικά ώστε να αφαιρεθεί το αλάτι και η καπνιά. Τα μεγάλα κομμάτια τα έκοβαν σε μέγεθος παλάμης και τα τοποθετούσαν σε καζάνι (χαρανί). Από κάτω έστρωναν τα κομμάτια που είχαν κόκκαλο, από πάνω τα ψαχνά, και έπειτα τα παχιά μέρη. Τα έβραζαν 1-2 ώρες αφού έβαζαν στο καζάνι 1/2-1 οκά κρασί, μέχρι να αρχίσει να λιώνει το λίπος. Μετά το βράσιμο τα άδειαζαν στη σκαφίδα μέχρι να παγώσουν. Όταν πάγωναν τα έβαζαν σε πιθάρια ή λαΐνες και τα κάλυπταν από πάνω με χοιρινό λίπος.Διασκευασμένο κείμενο, από το έργο του ιατρού Χ. Π. Κορύλλου “Πεζοπορία από Πατρών εις Σπάρτην” 1889.

Τα βότανα για το μπά-νιοΟ ευκολότερος τρόπος για να κάνετε ένα μπάνιο με βό-τανα είναι ο εξής: φτιάχνετε μια μικρή σακούλα από μουσελίνα και τη γεμίζετε με διαλεχτά βότανα, όπως χαμομήλι, θυμάρι, λεβάντα, φασκόμηλο κ.ά. Βάζετε τη σακούλα μέσα στο ζεστό νερό του μπάνιου σας και τρίβετε με αυτή το σώμα σας, αφού πρώτα ξε-κουραστείτε μέσα στο νερό. Αφού τρίψετε καλά το σώμα σας και ιδιαίτερα στα σκλη-ρά σημεία (γόνατα, αγκώ-νες) βάζετε τη σακουλίτσα σε ένα κουτί που να κλείνει καλά και έτσι μπορείτε να την χρησιμοποήσετε πάλι για 3 ή 4 μπάνια. Αν έχετε φρέσκα φυτά, πιέ-στε τα πριν να γεμίσετε με αυτά τη σακούλα, αν όχι, χρησιμοποιήστε με εξ ίσου καλά αποτελέσματα τα ξερά. Προσπαθήστε να αναμιγνύε-τε κατά προτίμηση μυρωδά-

τα βότανα διαλέ-γοντας αυτά που έχουν ειδικές ιδιότητες. Το χαμομήλι και η βαλερι-άνα, είναι βότανα καταπρα-ϋντικά και ξεκουράζουν τα κουρασμένα μέλη. Η μέντα καθαρίζει τους πόρους του λιπαρού δέρματος. Το θυμάρι καταπραΰνει τους πόνους, τονώνει και ξεκου-ράζει. Το φασκόμηλο είναι πολύ αντιιδρωτικό. Η λεβάντα έχει λεπτό άρωμα και είναι επίσης ενεργητικό και αντισηπτικό βότανο.Ο μάραθος είναι αποτε-λεσματικός για τα λιπαρά δέρματα. Ο άψινθος και το εστραγκόν καταπραΰνει τους πόνους των μυών. Το τίλιο είναι μο-ναδικό για τις αϋπνίες.

Καλύτερη ζωήΚαλύτερη ζωήΣτα παλιά τετράδια της γιαγιάς

Οι συνταγές του Πολυδεύκη

Βεράντακαι κήπος

Κερκίδα ή δέντρο του Ιούδα (μαμουκαλιά)Το χαρακτηριστικό αυτού του δέντρου είναι ότι νωρίς την άνοιξη και πριν φανούν τα φύλλα, οι βλαστοί καλύπτονται από κόκκινα ή ροδοκόκκινα άνθη που δίνουν εξαιρετική ομορφιά στο δέντρο. Το δέντρο δε βγάζει καρπούς χρήσιμους, γιαυτό όταν κάποια προσπάθεια αποβαίνει άκαρπη, στο χωριό λένε “μαμούκαλα”. 2. Ράμνος η μέλαινα (παλιούρι). Ο θάμνος αυτός έχει αγκάθια και τα κλαδιά του χρησιμοποιούνται για φράχτες. Οι Γάλλοι ονομάζουν το θάμνο Epine de Christi= άκανθα του Χριστού, οι Γερμανοί Judendern =άκανθα του Ιούδα, διότι πιστεύεται ότι από το φυτό αυτό έφτιαξαν οι Ιουδαίοι το ακάνθινο στεφάνι που έβαλαν στο κεφάλι του Χριστού.

Εκχιονισμός του δρόμου προς Νεκροταφείο. Στη φωτογραφία μεταξύ άλλων διακρίνονται οι Ν. Πάντος, Δημ. Κραμποβίτης, Γεώρ. Μπελίτσος, Γεώργ. Φουντάς, Ιωάν. Ρουμελιώτης, Παν. Τζελέπης, Νικ. Τσάκωνας, Γ. Κουτρουμπής (;), Κ. Βλαχόγιαννης, Ιω. Γιαννίτσας (;), Χρ. Σκαφιδάς.

ÁíáìíÞóåéò...

26 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 27ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

ΔΙΨΑΕΙ Ο ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΙΑ ΝΕΡΟ

Διψάει ο Αντώνης για νερόκαι ποιος θα πάει να φέρει

κι ο Γιώργης άρπαξε τ’ ασκίνερό να πα να φέρει.

Στο δρόμο που επήγαινεβλέπει τσιατήρια Τούρκικα

και κάπες κρεμασμένεςβλέπει τους Τούρκους κι έρχονται

στα άλογα καβάλα.

Τούρκοι κρατείτε τ’ άλογα καλά να χαιρετήσω

να χαιρετήσω τα βουνάκαι τις ψηλές ραχούλες

ν’ αφήσω διάτα στα παιδιάσ’ αυτόν τον Κατσαντώνη.

Φωτιά να βάλει στ’ ‘Αγραφανα κάψει τα Γραμμένανα κάψει τον ηγούμενο

κι όλους τους καλογήρουςπου δώσανε την προδοσιά.

Μιχαλοπούλου Σταυρούλα

ΧΑΡΑ ΠΟΥ ΤΟΧΟΥΝ

ΤΑ ΒΟΥΝΑ

Χαρά που τόχουν τα βουνά

και περηφάνια οι κάμποι,

βλέπουν παπάδες με σπαθιά

και διάκους με ντουφέκια,

βλέπουνε και το Γερμανό

της Πάτρας το Δεσπότη,

να ευλογάει τα άρματα

να βοηθάει τους στρατιώτες.

Μιχαλοπούλου Σταυρούλα

ΑΕΡΑΣ ΤΑ ΦΥΣΑΕΙ ΤΑ ΠΛΑΤΑΝΟΦΥΛΛΑ

Αέρας τα φυσάει τα πλατανόφυλλα

με το καλό θα ρθούνε τα Ελληνόπουλα.

Το λένε τα πουλάκια κάτω στα ρέματα

θα ‘ρθούν τα Ελληνάκια δεν είναι ψέματα.

Μιχαλοπούλου Σταυρούλα

Λόγος και Φως

Τα τραγούδια του σημερινού αφιερώματός μας είναι τραγουδισμένα και τα τρία από τη Σταυρούλα Μιχαλοπούλου. Περιέχονται στον τόμο με τραγούδια και κείμενα που συλλέχθηκαν στα πλαίσια της περιβαλλοντικής της Γ’ Λυκείου Καστορείου το σχολικό έτος 1994-1995.

28 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 29ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Έκθεση φωτογραφίας

“ÌáôéÝò”ôïõ Ã. Øõ÷ïãõéïý

Ο ι «Ματιές» του Γιώρ-γου από το Κτήμα Θε-οδωρακά-

κου ταξίδεψαν στην Τρίπολη και από εκεί στο Καστόρι. Λαμπερή η βραδιά των εγκαινίων, 30 Απριλίου, στις 8:30, στο Πολιτιστικό Κέ-ντρο Μπακή, παρουσία του Δημάρχου Σπάρτης κ. Σταύ-ρου Αργειτάκου, Δημοτικών Συμβούλων και Τοπικών Φορέων. Ο κύριος Χρίστος Μακρής, υπεύθυνος Δημο-σίων Σχέσεων του Συλλόγου Αποδήμων και Επαναπα-τρισθέντων Λακώνων «Ο Λεωνίδας», δήλωσε ότι είναι η πρώτη εκδήλωση αυτή του Συλλόγου τους, ο οποίος να σημειώσουμε ότι δώρισε και ένα σύστημα ανάρτησης για τέτοιες εκδηλώσεις, όπως δήλωσε ο κ. Γ. Αντωνάκης.

Ο κ .Θοδωρής Σμυρνιός, Πρόεδρος του Συλλόγου « Λεωνίδας», συνεχάρη τον Γιώργο για το έργο του και του ευχήθηκε να συνεχίσει με τον ίδιο ζήλο.

Η έκθεση είχε και φωτο-γραφία και ζωγραφική, και ποίηση και ψυχή. Μα πάνω απ’ όλα πολιτισμό, όπως δήλωσε και ο καλλιτέχνης φωτογράφος. Οι φωτογρα-φίες του καλύπτουν κάθε πτυχή της ζωής. (Σκηνές του δρόμου, τοπία και στιγμές από τον κόσμο και την ενό-τητα Άγιον Όρος. Αυτό το τελευταίο υλικό για το Άγιον Όρος του ζητήθηκε - όταν εξέθετε στην Τρίπολη- να το παραχωρήσει για χρήση στο Μουσείο Αλέξανδρος Παπαναστασίου στο Λεβίδι Αρκαδίας, ιδιαίτερη πατρίδα του μεγάλου πολιτικού). «Σκέψου η ζωή να τραβά

το δρόμο της κι εσύ να λεί-πεις», ένα απάνθισμα από τον Γ. Ρίτσο.

Σε μια σύντομη κουβε-ντούλα, που είχαμε με τον Γιώργο, δεσμεύτηκε στην επόμενη δουλειά του να συμπεριλάβει φωτογραφίες και από το Καστόρι. Και έχει τόσα πολλά να γράψει ακόμη.

Την πολύ φίνα και καλαί-σθητη επιμέλεια της έκθεσης είχε αναλάβει η κυρία Θεο-δώρα Πατζιά, σύζυγος του Γ. Ψυχογιού.

Οργάνωση-χορηγία: Πο-λιτιστικός Σύλλογος Aποδή-μων και Eπαναπατρισθέντων Λακώνων «Ο Λεωνίδας».

Η έκθεση παρέμεινε ανοιχτή στο κοινό έως την Κυριακή 4 Μαΐου με αμείωτο το ενδιαφέρον του κόσμου.

Β.Κ.

Γράφει η Βαρβάρα Κεμερίδου

28 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 29ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Tα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίαςΗ διαμόρφωση του νεοελληνικού κράτους 18ος-21ος αιώναςΚώστας ΚωστήςΠόλις, 2013894 σελ.

Μια συνοπτική, νηφάλια και δι-αυγής εξιστό-ρηση της δια-μόρφωσης του νεοελληνικού κράτους από τις απαρχές του ώς σήμερα.Αντικείμενο του βιβλίου είναι η Ελλάδα και οι Έλληνες, και αναφέρεται σε ό,τι οι Δυτικοευρωπαίοι θεωρούν ως θεμέλια του πολι-τισμού τους. Από την άποψη αυτή, μπορεί εύκολα να ερμηνευθεί η ιδιαίτερη μεταχείριση που επι-φύλαξε η Δύση στους πληθυσμούς που δεν εξε-γέρθηκαν απλώς εναντίον της Οθωμανικής Αυ-τοκρατορίας στο όνομα του χριστιανισμού, αλλά επικαλέστηκαν, μέσω του ονόματός τους, τη σύν-δεση με ένα παρελθόν στο οποίο η Ευρώπη βλέ-πει τις ρίζες της δικής της ταυτότητας. Πρόκειται για μια αντίληψη που ανακαλείται πολύ συχνά από όλους όσοι θέλουν να υποστηρίξουν ή να πολεμήσουν τις εξεζητημένες συχνά επιλογές των Ελλήνων, στους οποίους κατά τον 19ο αιώνα οι Ευρωπαίοι θα αποδώσουν το χαρακτηρισμό τα “κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας”.

Ιστορία και Πολιτισµός

Ουδέν νεώτερον από το δυτικόν μέτωπονΈριχ Μαρία ΡεμάρκΖαχαρόπουλος Σ. Ι., 1990

Με αφορμή τη συπλήρω-ση 100 ετών από την έναρ-ξη του πρώ-του παγκόσμι-ου πολέμου ο “Π” συστήνει το ξαναδιάβα-σμα του έπους του Έριχ Μα-ρία Ρεμάρκ. Το “Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπον” είναι η περιγραφή της ζωής των στρατιωτών κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πρόκειται για έργο που από την πρώτη του έκδοση το 1929 μέχρι σήμερα το έχουν διαβάσει εκατομμύρια αναγνώστες. Και όσο η δαμόκλειος σπάθη του πολέμου θα εξακολουθεί να επικρέμαται πάνω από τα κεφάλια των λαών και η λαχτάρα για παγκόσμια ειρήνη θα μένει άσβεστη, θα συ-νεχίζει να είναι το ίδιο επίκαιρο και διδακτικό όπως ήταν και στα κρίσιμα εκείνα χρόνια.

Âéâëßá

Για πρώτη φορά παρουσιά-στηκε στο Καστόρι ο νέος Αρχαιολογικός Θησαυρός που βγήκε στην επιφάνεια και μαρτυρεί μαζί με τα Αρχαία της Πελλάνας τη Μεγάλη Ιστορία του τόπου μας.Ο Εμπορικός και Επαγγελ-ματικός Σύλλογος Καστο-ρείου σε συνεργασία με την Ε΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Λακωνίας, πραγματοποίησε με ιδιαίτερη επιτυχία στις 5 Απριλίου 2014 ημερίδα με θέμα “Το αρχαιολογικό έργο της Ε ΕΠΚΑ Λακωνίας στο πλαίσιο του έργου του νέου αυτοκινητόδρομου Λεύκτρου – Σπάρτης”. Για πρώτη φορά παρουσιάσθηκαν τα νέα αρχαιολογικά πορίσματα από τις σωστικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν, ως αποτέλεσμα του προληπτικού ελέγχου των Ανασκαφικών εργασιών της αρχαιολογικής Υπηρεσίας στον κεντρικό

άξονα του νέου αυτοκινητό-δρομου.Την ημερίδα άνοιξαν με χαιρετισμό ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Επαγγελματι-κού Συλλόγου κ. Αθανάσιος Δημητρακόπουλος και η Γραμματέας κ. Άβα Μπου-λούμπαση – Μπασκουρέλου. Στη συνέχεια μίλησαν οι αρχαιολόγοι. Ο κ. Λεωνί-δας Σουχλέρης ανέπτυξε το θέμα: «Νέες αρχαίες θέσεις στην Βόρεια Λακεδαίμονα (2010-2014), τα πορίσματα των ανασκαφών και οι προο-πτικές ανάδειξης και προστα-σίας τους». Ακολούθησε η κ. Αφροδίτη Μαλτέζου με θέμα: «Οικιστικές εγκαταστάσεις από την Μυκηναϊκή εποχή έως τους Ύστερους Ρωμαϊ-κούς χρόνους στις κτηματικές περιφέρειες Καστορείου και Βορδόνιας Λακεδαίμονος» και έκλεισε η Δρ. Μαρία Τσούλη με θέμα: «Αρχαιο-λογικές μαρτυρίες για την

ανθρώπινη παρουσία στην πε-ριοχή Βορδόνιας Λακεδαίμο-νος κατά την αρχαιότητα και τα πορίσματα των σωστικών ανασκαφών (2012-2013)». Η αίθουσα “Μπακή” Δ. Κ. Καστορείου τελικά αποδεί-χθηκε πολύ μικρή καθώς πλήθος κόσμου παραβρέθηκε για να δει από κοντά και για πρώτη φορά τα αρχαιολογικά ευρήματα.Την ημερίδα τίμησαν και πα-ρακολούθησαν πολίτες από όλη την περιοχή μας αλλά και από περιοχές της γειτονικής μας Αρκαδίας. Παρόντες στην παρουσίαση ήταν ο Υφυ-πουργός Εθνικής Άμυνας και βουλευτής Λακωνίας κ. Αθα-νάσιος Δαβάκης, η βουλευτής κ. Φεβρωνία Πατριανάκου, ο Αντιδήμαρχος Δημ. Ενότητας Πελλάνας κ. Παρασκευάς Καλομοίρης, Δημοτικοί και Τοπικοί Σύμβουλοι της περι-οχής μας και άλλοι εκπρόσω-ποι φορέων.

Çìåñßäá ãéá ôçí Éóôïñßá ìáò

30 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 31ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Μικρές πληροφορίες για τη ζωή των κατοίκων της περιοχής της ΚαστανιάςΣυλλογή πληροφοριών- επιμέλεια κειμένων: Ε. Βλαχογιάννη

Ζούµε στην Καστανιά

Επειδή, πολλά κοινωνικά θέματα, αλλά και άλλες εκδηλώσεις, μάς δια-φεύγουν ή δεν τα μαθαίνουμε έγκαι-ρα, παρακαλούμε τους αναγνώστες μας και μέλη μας, να μας ενημερώ-νουν για τα συμβαίνοντα, είτε μέσω των ανταποκριτών μας, είτε, απευ-θείας, σε μας τους ίδιους.

ΑΦΙΞΕΙΣ ΟΜΟΓΕΝΩΝ ΜΑΣΑπό την Αμερική ήλθαν ο Σωτήρης και ο Χαράλαμπος Χίος του Νικο-λάου, ο γιός του Σωτήρη Χίου Νι-κόλαος, και ο Παναγιώτης Σταυρό-πουλος του Πολυζώη με την σύζυ-γό του.

ΓΑΜΟΙΟ Αθανάσιος Μουτής του Γεωργί-ου και η Στεφανία Μάκου παντρεύ-τηκαν στις 4/01/2014 στον Ι. Ν. Αγί-ου Δημητρίου Αττικής.Η Κλειώ Παπαδημητράκη του Γρη-γόρη και της Γαρυφαλλιάς (Ρουμε-λιώτη) και ο Γιώργος Κουτελιέρης του Ιωάννη παντρεύτηκαν στις 01/03/2014 στον Ι. Ν. του Αγίου Κων-σταντίνου και Ελένης στη Γλυφά-δα Αττικής. Στους νεόνυμφους ευχόμαστε να ζή-σουν ευτυχισμένοι με καλούς απο-γόνους.

ΓΕΝΝΗΣΕΙΣΗ Βίκυ Μουτή του Δημητρίου και ο Δημήτρης Γάββαρης απέκτησαν στις 24/01/2014 ένα κοριτσάκι.Η Τζένη Λιακοπούλου και ο Maik O’ Conaill που ζουν στη Βοστώνη της Αμερικής απέκτησαν στις 28/01/2014 ένα κοριτσάκι. Η Ευανθία Παπαδοπούλου του Ιω-άννη και ο Αθανάσιος Κοπάδης απέκτησαν στις 19/02/2014 ένα κο-ριτσάκι.Η Αγγελική Βουρδούση και ο Θάνος Ξυδόπουλος που ζουν στην Αθήνα απέκτησαν στις 14/03/2014 να κο-ριτσάκι .Ευχόμαστε στους γονείς να τους ζή-σουν τα νεογέννητα και να είναι κα-λότυχα και ευτυχισμένα.

ΒΑΠΤΙΣΕΙΣΗ Αναστασία Φατούρου και ο Χρή-στος Πάντος του Σπυρίδωνος βά-πτισαν τα δίδυμα κοριτσάκια τους στις 27/04/2014 στην Ι. Μ. της Ζω-οδόχου Πηγής στο Καστρί και τους έδωσαν τα ονόματα Αντωνία και Γε-ωργία-Άννα.

Ευχόμαστε στους γονείς να τους ζή-σουν και τα νεοφώτιστα να ευτυχή-σουν στην ζωή τους.

ΠΕΝΘΗΗ Μαρία Τσάκωνα του Νικολάου πέθανε στις 22/02/2014 στο Ρέθυ-μνο Κρήτης σε ηλικία 90 ετών.Η Σοφία Δρίτσα του Παναγιώτη πέ-θανε στις 17/03/2014 στο Καστρί σε ηλικία 87 ετών.Η Παναγιώτα Μαγουλιά του Πανα-γιώτη ( θυγατέρα του Κώστα Ζού-ζουλα) πέθανε στις 01/04/2014 στη Σπάρτη σε ηλικία 88 ετών.Ευσταθία Παρασχοπούλου του Πα-ναγιώτη (θυγατέρα του Ηλία Γεωρ-γάτσου) πέθανε στην Κρήτη στις 03/04/2014 σε ηλικία 84 ετών. Ο Μιχάλης Γαργαλάκος (δημοσι-ογράφος) σύζυγος της Ευαγγελί-ας Παναγιωτοπούλου πέθανε στις 14/04/2014 στην Αθήνα σε ηλικί-α 68 ετών.O Παναγιώτης Χαρόπουλος του Ιω-άννη πέθανε στις 22/04/2014 στην Αθήνα σε ηλικία 82 ετών .Η Χαρίκλεια Αγγελοπούλου του Ιω-άννη πέθανε στις 27/04/2014 στην Αθήνα σε ηλικία 51 ετών.Συλλυπούμαστε τους οικείους και τους ευχόμαστε την από Θεό πα-ρηγοριά.

Η κ. Κική Λιναρδάκη το γένος Κουτρουμπή, πρόσφερε υφαντό ύφασμα για τις στολές της χορευ-τικής ομάδας του “Π”.

Στο Νεκροταφείο η Ντίνα Ν. Μενί-δη, για άλλη μια φορά, με προσω-πική της εργασία και δικά της έξο-δα επιμελήθηκε τους χώρους, έβαψε τα κάγκελα, τον μαντρότοιχο της ει-σόδου και επιδιόρθωσε τον σωλήνα εκροής των υδάτων από τη λεκάνη της υπάρχουσας βρύσης.

Τις καλύτερες ευχές στο Νέο Διοι-κητικό Συμβούλιο του “Συνδέσμου των εν Αττική Λακεδαιμονίων”, που αναδείχθηκε κατά τις αρχαιρεσίες που διενεργήθηκαν στις 9 Μαρτίου στην Αθήνα. Πρόεδρος με σημαντι-κή πλειοψηφία εξελέγη ο Δικηγόρος Δημήτριος Π. Καστάνης που γεννή-θηκε στον Μυστρά, με ρίζα (από τη μητέρα του) από το Καστόρι και σύ-ζυγος της Καστανιώτισσας Ποτού-λας Γ. Λαμπράκη πρόεδρου Εφε-τών. Υπηρέτησε για πάνω από 30

ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΗ Αγγέλα Σκρουμπέλου άνοιξε νέο μικροβιολογι-κό εργαστήριο.

Ελευθερίου Βενιζέλου 64, Νέα ΣμύρνηΤηλ.: 210 9386840, 6934251826

χρόνια τον Σύνδεσμο από διάφο-ρες θέσεις (αντιπρόεδρος, γενικός γραμματέας κ.λπ.). Το νέο Διοικητι-κό Συμβούλιο του Συνδέσμου, όπως αναδείχθηκε αποτελείται από τους Δημήτριο Π. Καστάνη, πρόεδρο, Γεώργιο Ν. Τριανταφύλλου, τοπο-γράφο (μηχανικό-πολεοδόμο), αντι-πρόεδρο, Δημήτριο Ματάλα, (δικη-γόρο), γεν. γραμματέα, Χρύσα Ζό-μπολα-Σαρρή, (τ. εκπαιδευτικό), ει-δική γραμματέα, Παναγιώτη Παπα-στάθη, (τ. αστυνομικό διευθυντή), ταμία, Κων/νο Μπατσάκη, (τ. εκπαι-δευτικό), έφορο και μέλη τους: Tέτη Στ. Βασιλάκη, (συμβολαιογράφο), Σταυρούλα Γ. Γεωργοπούλου, (δι-κηγόρο), Χρήστο Σωτ. Δημητρακά-κη, (οικονομολόγο-νομικό), Ελένη Δίπλα-Φιλιπποπούλου, (δημόσι-ες σχέσεις), Δέσποινα Κούτσαρη, (τ. διευθύντρια υπουργείου Πολιτι-σμού), Aγγελική Μιχαήλ, (σύμβου-λο Διοίκησης Ανθρωπίνου Δυνα-μικού), Αγησίλαο Παναγάκο, (οικο-νομολόγο), Τώνια Πρίμπα, (δικηγό-ρο) και Απόστολο Τσερωτά, (υπάλ-ληλο ΕΡΤ).Ε.Β.

ΧΟΡΗΓΟΙΤΙΓΚΛΙΑΝΙΔΗΣ ΚΩΝ ΛΑΜΠΟΥ ΙΦΙΓΕΝΕΙΑ εις μνήμη ΠΑ-ΝΑΓ. ΛΑΜΠΟΥΠΕΪΜΑΝΙΔΗΣΛΑΜΠΟΣ ΣΩΚΡΑΤΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΙΩΑΝΝΛΑΓΑΝΑΣ ΝΙΚ.

ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΣ ΣΤVASILAS ANGELACANJAVELOS DIMITRAALIFERIS SAMALIFERIS NICKZAFIROS KATHISKIADOROULOS ANGELAGERMANOS STANKOUTROUBIS GEORGE AUSTRVAROUTSOS GEORGEDALIOURIS GEORGEVAROUTSOS NICKVAROUTSOS HLIASCON & NIKI LAGANAS“OREA ELENI” ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΥ-ΣΤΡΑΛ.PETER MANIATISGENOVEZOS PETERΜΠΑΡΟΥΝΗ ΒΙΚΥΓΙΑΝΝΙΤΣΑΣ ΕΥΣΤΡΓΙΑΝΝΙΤΣΑ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΔΑΡΕΙΩΤΗ ΔΩΡΑΗΛΙΑΔΗΣ ΠΑΝΑΓ.ΓΕΩΡΓΑΤΣΟΥ ΕΛΕΝΗ

“Ο Γιώργος Π. Κουτρουμπής έδωσε χρηματικό ποσόν για την κάλυψη αναγκών των παραστά-σεων της ομάδας Ελληνικού Πα-ραδοσιακού Χορού”.

ΕΛ

ΕΙΣ ΜΝΗΜΗ

Αντάρτισσα,Αγωνίστρια για

τα ιδανικά τής ελευ-θερίας που εσύ πί-στευες και αγωνί-στηκες, πρωτοπα-λίκαρο του Άρη Βε-λουχιώτη.

Αδάμαστη και αθά-νατη Τσακωνίνα,

Μάνα λατρευτή και γλυκιά, καλό σου τα-ξίδι.

Τσάκωνα Χριστίνα

Στην Σπάρτη έχει εγκατα-σταθεί μόνιμα πλέον ο Πολιτικός Μηχανικός του Ε.Μ.Π Γιώργος Λεοναρ-δόπουλος του Ιωάννη και της Χρυσάφως Μελά και εργάζεται στο τεχνικό γραφείο που έχει ανοί-ξει, στην οδό Λεωνίδου 70,Τ.Κ. 23100, τηλεφ. Επι-κοινωνίας: 6948870554, FAX: 27310 83747.

30 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ 31ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

������������������������������������������������������������������

������������������������������������������������

������������������������������������������������������������������������

��������������������������������������������������

Οι δικοί µας άνθρωποι

32 ÐÏËÕÄÅÕÊÇÓ

Ορχιδέα η πιθηκοει-δής (Orchis Simia)

Μια σπάνια άγρια ορχιδέα που ευδοκιμεί στην περιο-χή μας, απεικονίζει η ση-μερινή μας φωτογραφία. Είναι η Ορχιδέα η πιθη-κοειδής (Orchis Simia) η οποία οφείλει το όνο-μά της στα άνθη της που μοιάζουν με ανθρω-

πάκια και ειδικότερα το χείλος της που έχει μα-κριές προεξοχές και μοιά-ζει με μικρό πίθηκο (simia = πίθηκος). Η νομοθεσία της Ε. Ε. θε-ωρεί όλες τις ορχιδέες α-πειλούμενες και απαγο-ρεύει αυστηρά την κα-ταστροφή των βιοτόπων τους, την κοπή και την εκρίζωσή τους.

Åéêüíåò áðü ôç öýóç ìáò

Εκδηλώσεις-Διοργάνωσε με επιτυχία τις εορ-τές της Παναγίας 23 Αυγούστου και 8 Σεπτεμβρίου (παραμονή) και Μπουκουβάλας.-Ουσιαστική συμβολή στην επι-τυχία του ορεινού ημιμαραθωνί-ου που έγινε 22.12.2013 στο Ταΰ-γετο. Σηματοδότηση, καθαρισμός μονοπατιών, καθορισμός της δια-δρομής (στατιστικά, υψομετρικές διαφορές, υποστήριξη του αγώ-να στο βουνό με μέλη του συλ-λόγου, προσφορά φαγητού στους αθλητές και στους εθελοντές (α-νάληψη της δαπάνης μαζί με τον Εμποροεπαγγελματικό σύλλογο). (Χωρίς την υποδομή δεν θα είχα-με αγώνα).-Συμμετείχε στις εκδηλώσεις Τσι-κνοπέμπτης, αποκριάς και πολιτι-στικού 3ημέρου τον Ιούλιο. Υποδομές-Έγινε αντικατάσταση του χάρ-τη Β. Ταϋγέτου στην πλατεία, στο Σπυροπούλειο.-Σηματοδότηση- καθαρισμός μο-νοπατιών Λογγάστρα – Κορυφή Γούβες- Λυκοδιάσελο.-Σηματοδότηση -καθαρισμός μο-νοπατιού, Σουστιάνοι –Λυκοδιά-σελο.-Σηματοδότηση -καθαρισμός μο-νοπατιού, Γέφυρα Καστορείου - Μαρμαρογέφυρο.-Συντήρηση και καθαρισμός: Άγιο Μάμας-Λουσίνα - Αη Γιάννης , Βατσινιά- Δίρρεμα -Γουρνίτσα-Ι.Μ.Ζ. Πηγής , Λάτα –Βρυσιώτι-κο-Φαράγγι Μύλων - Γέφυρα Κα-στορείου.

-Τοποθετήθηκαν πληροφορια-κές πινακίδες στις διασταυρώ-σεις μονοπατιών: στο Σταυρούλη, στο Δίρρεμα, στη Γουρνίτσα και στον Άγιο Νικόλαο στην κορυφο-γραμμή. (Η δαπάνη των πινακί-δων προσφορά του Ν.Π.Π.Α.Π. του Δήμου).-Τοποθετήθηκαν δύο μεγάλα ξύ-λινα τραπέζια στον Άγιο Δημή-τριο και στη θέση Λάτα (ευγενική προσφορά της εταιρίας Αφών Ιω. Ζούζουλα).-Διαμόρφωσε και καθάρισε το χώρο στη Γέφυρα Καστορείου όπου κατασκήνωσαν και φιλοξε-νήθηκαν δύο ομάδες προσκόπων το καλοκαίρι. Επίσης διέθεσε το πυροσβεστικό βυτίο για λουτρά των ιδίων.Πυροπροστασία -Ετοιμότητα (συντήρηση, και πλήρωση με νερό) των δεξαμενών πυρόσβεσης στο βουνό.-Με δαπάνη του συλλόγου τοπο-θετήθηκε πυροσβεστικός κρουνός στον Σταυρούλη για τις ανάγκες των πυροσβεστικών οχημάτων.-Πυροφυλακή τις μεσημβρινές ώρες τον Αύγουστο.-Συνέδραμε την Πυροσβεστική Υπηρεσία (συμμετοχή στην αγο-ρά ελαστικών πυροσβεστικού). -Ανέλαβε τη δαπάνη του πετρε-λαίου του γκρέιτερ για καθαρισμό των δρόμων του βουνού.Κοινωνική προσφορά-Συνδρομή στο Φιλόπτωχο του χωριού μας.-Συνδρομή στο Άσυλο Ανιάτων Σπάρτης.

Λουσινιώτικα“ΛΟΥΣΙΝΑ” ΝΕΑ

Νέα-Την Καθαρή Δευτέρα ο Σύλλογος συμμετείχε στις εκ-δηλώσεις του καρναβαλιού -Στις 21 Απριλίου 2014 έγινε η ετήσια Απολογιστική Γενική Συνέλευση του Συλλόγου.ΥποδομέςΤον Μάρτιο έγινε συντήρηση του μονοπατιού Αγιος Μάμμας –Τίκλα-Λουσίνα-Αη Γιάννης.Αρχές Απριλίου έγινε συντήρηση και σηματοδότηση στο μονοπάτι Σουστιάνοι -Κορυφή Ξεροβούνας από τον Ποτισιώνα Σουστιάνων-Λυκοδιάσελο-Κορυφή Γούβες.Η συντήρηση και σηματοδότηση θα συνεχιστεί τους μή-νες Μάιο και Ιούνιο:-στο μονοπάτι από Λογγάστρα –Πετράλωνα-Γούβες-στο φαράγγι των Μύλων από το Μαρμαρογέφυρο- γέ-φυρα Καστορείου μέχρι τη θέση Πλατάνια στο δασικό δρόμο προς Γεωργίτσι. -στο μονοπάτι Λάτα (Αη Λιάς)- Βρυσιώτικο- Μεσορρά-χη μέχρι τη θέση Πλατάνια στο δασικό δρόμο προς Γε-ωργίτσι-στο μονοπάτι από τη θέση Λάτα – Κούκου Ράχη μέχρι ΄Αγιο Νικόλαο και μέχρι ΄Αγιο ΠαντελεήμοναΟ Σύλλογος παρακαλεί και προσκαλεί τους εθελοντές να συμμετάσχουν σε αυτή του την δράση. Επίσης θα συνεχίσουμε την τοποθέτηση πληροφορια-κών πινακίδων σε διασταυρώσεις μονοπατιών.

Áðïëïãéóìüò äñÜóçò 2013

Από την πορεία του ΕΟΣ Σπάρτης στα Γούπατα. Στη φωτογραφία διακρίνεται ο Θοδωρής Λαμπρόπουλος