Ταλάντωσησε ταλαντευόμενο υπόβαθρο.pdf

2
Ταλάντωση σε ταλαντευόμενο υπόβαθρο. Η σανίδα του σχήματος έχει μάζα Μ ενώ ο κύλινδρος μάζα m και ακτίνα R. Ο συντελεστής τριβής μεταξύ σανίδας και κυλίνδρου μας εξασφαλίζει ότι δεν παρατηρείται ολίσθηση. Το δάπεδο είναι λείο. Το ιδανικό ελατήριο έχει αμελητέα μάζα. Εκτρέπουμε τα σώματα κατά Α και τα αφήνουμε. Δείξατε ότι το κάθε ένα εκτελεί αρμονική ταλάντωση. Υπολογίσατε το πλάτος και την κυκλική συχνότητα κάθε ταλάντωσης. Απάντηση: Κάποια στιγμή η σανίδα κινείται με επιτάχυνση a , ο κύλινδρος με επιτάχυνση K a ενώ η γωνιακή του επιτάχυνση είναι a γ . Επειδή δεν παρατηρείται ολίσθηση μεταξύ κυλίνδρου και σανίδας K K a a a a a aR ε γ = + = + (1) K a a a R γ = Κάποια στιγμή το ελατήριο έχει επιμήκυνση x. Τότε: (2) F T Ma ελ = Για τον κύλινδρο: (3) K T ma = Από τον θεμελιώδη νόμο της στροφικής κίνησης έχουμε για τον κύλινδρο: 2 2 K a a mR TR Ia TR R γ = = (4) 2 2 K m m T a a = (3),(4) 2 2 3 K K K m m a ma a a a = = (5) 3 a T m = 3 (2) M F T T m ελ = 3M m F T m ελ + = (6) 3 m T F m M ελ = + Για τη σανίδα 3 3 1 . 3 3 3 m M M F F T F F k x m M m M m M ελ ελ ελ = = = =− + + + K a a γ a a ε a γ T T F ελ

Transcript of Ταλάντωσησε ταλαντευόμενο υπόβαθρο.pdf

Page 1: Ταλάντωσησε ταλαντευόμενο υπόβαθρο.pdf

Ταλάντωση σε ταλαντευόµενο υπόβαθρο. Η σανίδα του σχήµατος έχει µάζα Μ ενώ ο κύλινδρος µάζα m και ακτίνα R. Ο συντελεστής τριβής µεταξύ σανίδας και κυλίνδρου µας εξασφαλίζει ότι δεν παρατηρείται ολίσθηση. Το δάπεδο είναι λείο. Το ιδανικό ελατήριο έχει αµελητέα µάζα.

Εκτρέπουµε τα σώµατα κατά Α και τα αφήνουµε. ∆είξατε ότι το κάθε ένα εκτελεί αρµονική ταλάντωση. Υπολογίσατε το πλάτος και την κυκλική συχνότητα κάθε ταλάντωσης.

Απάντηση: Κάποια στιγµή η σανίδα κινείται µε επιτάχυνση a

, ο κύλινδρος µε επιτάχυνση Ka���

ενώ η

γωνιακή του επιτάχυνση είναι aγ���

.

Επειδή δεν παρατηρείται ολίσθηση µεταξύ κυλίνδρου και σανίδας K Ka a a a a a Rε γ= + ⇒ = +

(1)Ka aa

−⇒ =

Κάποια στιγµή το ελατήριο έχει επιµήκυνση x. Τότε:

(2)F T Maελ − =

Για τον κύλινδρο: (3)KT ma= Από τον θεµελιώδη νόµο της στροφικής κίνησης έχουµε για τον κύλινδρο:

2

2Ka amR

TR Ia TRRγ

−= ⇒ = (4)

2 2 K

m mT a a⇒ = −

(3), (4)2 2 3K K K

m m ama a a a⇒ = − ⇒ = (5)

3

aT m⇒ =

3(2)

MF T T

mελ⇒ − =3M m

F Tmελ

+⇒ = (6)

3

mT F

m Mελ⇒ =+

Για τη σανίδα 3 31 .

3 3 3

m M MF F T F F k x

m M m M m Mελ ελ ελ = − = − = = − + + +

Ka���

a��

a�

a��

a��

T��

T−��Fελ

����

Page 2: Ταλάντωσησε ταλαντευόμενο υπόβαθρο.pdf

Το υπόβαθρο εκτελεί αρµονική ταλάντωση µε 3

3

MD k

m M=

+.

Επίσης 3

3

D k

M m Mω = =

+.

Το πλάτος είναι προφανώς Α διότι θέση ισορροπίας είναι η θέση φυσικού µήκους. Για τη σανίδα η εξίσωση θέσης είναι:

.2

x A tπ

ηµ ω = +

Για την επιτάχυνση έχουµε:

2 .2

a A tπ

ω ηµ ω = − +

και επειδή

2

.3 3 2K K

a Aa a t

ω πηµ ω = ⇒ = − +

.

Αυτό φυσικά σηµαίνει ότι ο κύλινδρος εκτελεί αρµονική ταλάντωση ίδιας συχνότητας µε πλάτος το 1

3 του πλάτους της σανίδας. Επειδή ταυτίζονται οι ακραίες θέσεις διαφέρουν οι

θέσεις ισορροπίας. Για την στροφική ταλάντωση του κυλίνδρου:

22.

3 2Ka a A

a tR Rγ

ω πηµ ω

− = = − +

Κατ’ αναλογίαν (ή µε ολοκλήρωση) συµπεραίνουµε για την γωνιακή θέση: 2

.3 2

At

R

πϕ ηµ ω = +

Υποθέτουµε ότι στη θέση ισορροπίας η γωνιακή θέση είναι µηδέν. Την ιδέα πήρα από τον Ηλία Σιτσανλή (Ένα πρόβληµα). http://www.seilias.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=105&Itemid=32