ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η...

12
ΑΛΑΤΙ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ

Transcript of ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η...

Page 1: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

ΑΛΑΤΙ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ

Page 2: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

1η ΥΠΟΟΜΑΔΑ:

• ΒΕΡΝΑΡΔΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

• ΣΠΥΡΙΔΩΝΙΔΗ ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ

• ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ

• ΤΖΟΓΑΝΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

Page 3: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Ετυμολογία της λέξης ‘αλάτι’

Η λέξη ‘αλάτι’:

Στην αρχαία ελληνική

γλώσσα =

άλς

Στη νέα ελληνική

γλώσσα =

αλάτι

Στη λατινική

γλώσσα =

sal

Page 4: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Η λέξη ‘αλάτι’ στην αρχαία ελληνική γλώσσα

Η λέξη ‘άλς στα αρχαία

είχε δύο σημασίες που

δεν πρέπει να συγχέονται.

‘Ό ‘άλς που σήμαινε

αλάτι. Από την αιτιατική

πτώση της λέξης πλάστηκε

το ‘άλας’.

‘Ή ‘άλς που σήμαινε

θάλασσα και ιδιαίτερα τη

θάλασσα που φαινόταν

από την ξηρά, τη ρηχή.

Page 5: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα

Στη νέα ελληνική ‘ο ἅλς’ επικράτησε με την ονομασία ‘αλάτι’ και ‘η ἅλς’ με την

ονομασία ‘θάλασσα’. Παράγωγες λέξεις από το

αλάτι από το αλάτι (‘ό ‘άλς) είναι:

• αλατένιος

• αλατιέρα

• αλατίζω

• αλάτινος

• αλάτισμα

• αλατούχος

• Αλάτωση

• άλμη ( ή άρμη )

• αλυκή

Σύνθετες λέξεις από το

αλάτι (‘ό ‘άλς) είναι:

• αλατόνερο

• αλατοπίπερο

• αλατοφόρος

• αλατωρυχείο

• αλμυρός

• αλίπαστος

Page 6: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα

Παράγωγες και σύνθετες λέξεις από τη θάλασσα (‘ή ‘άλς) είναι:

• παράλιος • ενάλιος • αλιεύς • αλιεία • αιγιαλός • γιαλός • παραλία • αλίπεδο (παραθαλάσσια πεδιάδα)

Υπάρχουν επίσης μέρη που έχουν πάρει το όνομά τους από το θέμα αλ (η ‘άλς)

• Άλιμος • Αγχίαλος • Αλόνησος

Page 7: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Η λέξη ‘αλάτι’ στη λατινική γλώσσα

Στα λατινικά η λέξη ‘αλάτι’ ήταν ‘sal’ και είναι αναγραμματισμός της λέξης αλς.

Στην αρχαία Ρώμη, το αλάτι λειτουργούσε ως νόμισμα. Ο μισθός των

λεγεωνάριων , γινόταν κάποια εποχή σε πολύτιμο μαγειρικό αλάτι και ονομάστηκε salarious.

Στην αγγλική γλώσσα έχουν παραχθεί το salary = μισθός και το sale = πώληση.

Eξαιτίας της παγκοσμιοποίησης το sal έφτασε μέχρι την Ιαπωνία όπου ο μισθωτός εργαζόμενος λέγεται sarariman.

Με το λατινικό sal έχουν συγγενική προέλευση λέξεις που έχουν υιοθετηθεί από

το ελληνικό λεξιλόγιο. • σαλάτα • σαλάμι • σάλτσα • σαλαμούρα (δηλ. η άλμη) • σάλσα ο γνωστός χορός latin.

Page 8: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Παράγωγες και Σύνθετες λέξεις από τη

ρίζα ‘sal’ στα Αγγλικά

Στην αγγλική γλώσσα το αλάτι είναι ‘salt’. Συγγενικές

λέξεις είναι οι:

• salt =αλάτι, άλατα, άλας, αλατίζω

• salt shaker =αλατιέρα

• salted =αλατισμένος

• salty =αλατώδης, αλατούχος

• salination =αλάτωση

Page 9: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Το αλάτι σε διάφορες γλώσσες

• Sel στα γαλλικά

• Salz στα γερμανικά

• Sale στα ιταλικά

• Sal στα ισπανικά

• Sal στα πορτογαλικά

• Suola στα φινλανδικά

• Salt στα σουηδικά

• Sůl στα τσεχικά

Page 10: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Τοποθεσίες που έχουν πάρει το όνομά τους από τη ρίζα ‘sal’

Πολλές ευρωπαϊκές πόλεις έχουν πάρει το όνομά τους από τα

παρακείμενα αλατωρυχεία ή από το εμπόριο αλατιού.

Μερικές από αυτές είναι: • η πόλη Salzburg (κάστρο του

αλατιού) που πήρε το όνομά της από τα παλιά αλατωρυχεία της και

• η πόλη Hallstat στην Αυστρία, • η πόλη Salines-les-Bains στη

Γαλλία, • η πόλη Halle στη Γερμανία και • ο ποταμός Salzach (αλατένια

νερά) στην Αυστρία.

Page 11: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Ευχαριστούμε που μας

παρακολουθήσατε.

Page 12: ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ1lyk-patras.ach.sch.gr/autosch/joomla15/images... · Η λέξη ‘αλάτι’ στη νέα ελληνική γλώσσα Ση νέα λληνική

Βιβλιογραφία • http://el.wiktionary.org/wiki/%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B9 • http://irakleitos.blogspot.gr/2011/06/blog-post_22.html • http://www.asprilexi.com/%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%BB%CE%AD%CF

%83%CE %B • http://www.diavasame.gr/words.cfm?itemID=87 • http://amfipolis.blogspot.gr/2010/03/blog-post_9519.html • http://www.chgeorge.gr/page/2/ • http://www.slideshare.net/evagel/alati1 • http://el.glosbe.com/el/en/ • http://el.glosbe.com/el/de/ • http://el.glosbe.com/el/es/ • http://el.glosbe.com/el/it/ • http://el.glosbe.com/el/cs/ • http://el.glosbe.com/el/fi/ • http://el.glosbe.com/el/fr/%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B9 • http://pentalia.blogspot.gr/2012/07/blog-post_6361.html • http://el.wiktionary.org/wiki/%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CE%BC%CE%B9 • http://el.wiktionary.org/wiki/%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B1 • http://www.chem.uoa.gr/chemicals/chem_NaCl.htm • http://www.hellinon.net/NeesSelides/Alati.htm • http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23526&subid=2&pubid=53022956 • http://el.glosbe.com/el/pt/ • http://el.glosbe.com/el/sv/