ΕΩ ΕΘΛΑ Αʜ ΕΛ - sch.gr · ΕΩ ΕΘΛΑ Αʜ ΕΛ ΠΛΗΡΗ ΝΟΗΜΑΣΙΚΗ...

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ

ΕΛΛΘΝΛΚΑΑϋ ΛΥΚΕΛΟΥ

ΠΛΗΡΗ ΝΟΗΜΑΣΙΚΗ ΑΝΑΛΤΗ ΜΕ

ΕΡΩΣΟΑΠΟΚΡΙΕΙ ΚΑΙ ΜΕΣΑΦΡΑΗ

ΙΩΑΝΝΗ ΑΠΟΣΟΛΟΤ

ΑΡΣΑΝΟ

Λωάννου Α Αρτςάνου Ανάλυςθ-Μετάφραςθ ςτα Ελλθνικά του Ξενοφϊντοσ

1

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΘΝΛΚΑ

ΑΝΑΛΥΣΘ

ΒΛΒΛΛΟ 2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 1 sect 1 -19

sect16

1 Ροιο το κζμα των sect 16 -32

Θ ιττα των Ακθναίων ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ του Ελλθςπόντου το

405 πΧ που ςιμανε το τζλοσ του πελοποννθςιακοφ πολζμου

2 Ρϊσ παρουςιάηονται τα γεγονότα από τον ιςτορικό

Μζςα από τισ ενζργειεσ των δφο αντιπάλων

Ο ςφνδεςμοσ δζ λειτουργεί μεταβατικά και όχι αντικετικά

3 Ροιεσ ιταν οι κινιςεισ των δφο αντιπάλων

Α Οι Ακθναίοι από τθ Σάμο ( = πιςτι ςφμμαχοσ των Ακθναίων

μζχρι το τζλοσ του πολζμου∙ αποτελοφςε τθ βάςθ του ναυτικοφ

των Ακθναίων Αυτιν τθν περίοδο όταν πολλζσ πόλεισ είχαν

αποςτατιςει από τθν Ακινα οι Ακθναίοι είχαν τισ βάςεισ τουσ

ςτθ Σάμο Αντίκετα οι βάςεισ των Λακεδαιμονίων ιταν ςτθ όδο

ςτθ Χίο και ςτθν Ζφεςο) προσ τθ Χίο και τθν Ζφεςο ( που ιταν

βάςεισ του ςτόλου των Λακεδαιμονίων∙ πρϊθν κράτθ μζλθ τθσ

ακθναϊκισ ςυμμαχίασ που τϊρα είχαν αποςτατιςει από αυτιν)

και λεθλατοφςαν τθ χϊρα των Ρερςϊν

Β Οι Λακεδαιμόνιοι από τθ όδο προσ τον Ελλιςποντο με ςκοπό

α) τθν αποκοπι του ανεφοδιαςμοφ τθσ Ακινασ από τον Εφξεινο

Ρόντο β) τθν τιμωρία των πόλεων που είχαν αποςτατιςει από

τθν πελοποννθςιακι ςυμμαχία και γ) τθν κατάλθψθ τθσ

Λαμψάκου για τθν εξαςφάλιςθ εφοδίων και τον ζλεγχο τθσ

περιοχισ

4 Γιατί οι Ακθναίοι λεθλατοφςαν τθ χϊρα των Ρερςϊν

Γιατί θ πολιτικι των Ρερςϊν ιταν πολφ φιλοςπαρτιατικι Οι

Ρζρςεσ και ιδιαίτερα ο ςατράπθσ τθσ Λυδίασ Κφροσ είχαν προςφζρει

ςθμαντικι οικονομικι βοικεια ςτουσ Σπαρτιάτεσ Απϊτεροσ ςκοπόσ

του βαςιλιά των Ρερςϊν ιταν να φκείρει και τουσ Ακθναίουσ και τουσ

Σπαρτιάτεσ και να πετφχει με τθ διπλωματία ότι δεν μπόρεςε να πετφχει


2

ςτο παρελκόν με τισ εκςτρατείεσ κατά τθσ Ελλάδασ Μετά τουσ

περςικοφσ πολζμουσ ο βαςιλιάσ τθσ Ρερςίασ ονομαηόταν ςυνικωσ απrsquo

τουσ Ζλλθνεσ βαςιλεφσ ( χωρίσ άρκρο) ι ο μζγασ βαςιλεφσ

5 Γιατί οι Ακθναίοι ετοιμάηονταν για ναυμαχία ( sect 16)

Γιατί μετά τθ νίκθ τουσ ςτισ Αργινοφςεσ (406 πχ) κζλθςαν να

ναυμαχιςουν για να ταπεινϊςουν το Λφςανδρο επειδι είχε

προξενιςει ςοβαρότατεσ ηθμιζσ ςτισ ςυμμαχικζσ τουσ πόλεισ

6 Γιατί οι Ακθναίοι εξζλεξαν τρεισ επιπλζον ςτρατθγοφσ

Ρλάι ςτουσ τρεισ ςτρατθγοφσ που υπιρχαν ιδθ ςτον ακθναϊκό

ςτόλο ndash τον Κόνωνα τον Αδείμαντο και τον Φιλοκλι - θ

Εκκλθςία του Διμου εξζλεξε τθν άνοιξθ του 405 πχ τρεισ

επιπλζον ςτρατθγοφσ το Μζνανδρο τον Τυδζα και τον

Κθφιςόδοτο για να ενιςχφςουν το ζργο των ςτρατθγϊν που ιδθ

υπιρχαν

7( sect 17)Ροιοσ ιταν αρχθγόσ του πελοπονθςιακοφ ςτόλου

Μετά τθ ναυμαχία ςτισ Αργινοφςεσ ( καλοκαίρι του 406 πΧ)

οι Σπαρτιάτεσ επειδι ο νόμοσ απαγόρευε να ανατεκεί θ

αρχθγία του πελοποννθςιακοφ ςτόλου δφο φορζσ ςτο ίδιο

πρόςωπο διόριςαν ναφαρχο τυπικά τον Άρακο ςτθν ουςία όμωσ

διόριςαν υποναφαρχο ( επιςτολζα ) το Λφςανδρο Επομζνωσ

αρχθγόσ του πελοποννθςιακοφ ςτόλου μετά από τθ ναυμαχία

ςτισ Αργινοφςεσ ιταν τυπικά ο Άρακοσ ςτθν πραγματικότθτα

όμωσ ιταν ο Λφςανδροσ που τυπικά ιταν υποναφαρχοσ

8Γιατί ο Λφςανδροσ πλζει παράλλθλα προσ τισ ακτζσ τθσ Λωνίασ

(Μικράσ Αςίασ)

Γιατί είναι φιλικζσ προσ αυτόν και για να γλυτϊςει κόπο και

χρόνο

9Ροιοσ ο ςτόχοσ του Λφςανδρου

α) Να εμποδίςει τον ανεφοδιαςμό τθσ Ακινασ με ςιτθρά από τον

Εφξεινο Ρόντο Ιδθ από το 413 πχ ο βαςιλιάσ τθσ Σπάρτθσ Άγθσ

είχε αποκλείςει από τθ ςτεριά τθν Ακινα πολιορκϊντασ τθ

Δεκζλεια Άρα απϊτεροσ ςκοπόσ των Σπαρτιατϊν είναι να

εξαντλθκοφν οι Ακθναίοι και να παραδοκοφν γρθγορότερα


3

β) Να τιμωριςει τισ πόλεισ που αποςτάτθςαν από τθν

πελοποννθςιακι ςυμμαχία

10 (sect 18) Τι γνωρίηετε για τθ Λάμψακο

Θ Λάμψακοσ πλοφςια πόλθ με αξιόλογθ πνευματικι

κίνθςθ αποςτάτθςε από τθν ακθναϊκι ςυμμαχία το 411 πχ

και ανακαταλιφκθκε από τουσ Ακθναίουσ το 410 πχ μάλιςτα ο

Αλκιβιάδθσ τθν είχε οχυρϊςει και είχε αφιςει ςrsquo αυτιν φρουρά

Στθ ςυνζχεια κα δοφμε ότι ο Λφςανδροσ κα τθν κυριζψει με

ζφοδο

11( sect 19)Τι πετυχαίνουν οι Σπαρτιάτεσ με τθν κατάλθψθ τθσ

Λαμψάκου

α Ελζγχουν το πζραςμα από τον Ελλιςποντο ςτον Εφξεινο Ρόντο

β Ραίρνουν με το μζροσ τουσ μία πρϊθν ςφμμαχο πόλθ των

Ακθναίων

γ Εξαςφαλίηουν τον ανεφοδιαςμό τουσ

δ raquo τθν αςφάλεια των πλοίων τουσ μζςα ςε λιμάνι

12 Τι δείχνουν οι κινιςεισ των Σπαρτιατϊν και θ κατάλθψθ τθσ

Λαμψάκου

Πτι οι Σπαρτιάτεσ α) ζχουν κζςει ςε εφαρμογι ζνα οργανωμζνο

ςχζδιο β) προπορεφονται και γ) επιλζγουν το ςθμείο τθσ

ςφγκρουςθσ

13 Ρϊσ γινόταν ο ανεφοδιαςμόσ των ςτρατευμάτων

Στθν αρχαιότθτα δεν υπιρχαν ομάδεσ ανεφοδιαςμοφ των

ςτρατευμάτων για τθν εξαςφάλιςθ των τροφίμων και των άλλων

απαραίτθτων προμθκειϊν Γιrsquo αυτό οι ςτρατιϊτεσ ι αγόραηαν

τρόφιμα από τθν τοπικι αγορά ι ζκαναν λεθλαςίεσ και αρπαγζσ

αγακϊν από τισ εχκρικζσ πόλεισ( Βλζπε και ςχόλιο ςχολικοφ

βιβλίου ς54)

14 Γιατί ο Λφςανδροσ απζφυγε νrsquo αντιμετωπίςει ςτο ανοιχτό

πζλαγοσ τουσ Ακθναίουσ

Γιατί α) ο ακθναϊκόσ ςτόλοσ ιταν ιςχυρότεροσ από τον

ςπαρτιατικό και β) γιατί ακολοφκθςε τθ ςυμβουλι του ςατράπθ

τθσ Λυδίασ Κφρου που του είχε πει νrsquo αποφφγει νrsquo αντιμετωπίςει

τουσ Ακθναίουσ ςτο ανοιχτό πζλαγοσ

15 Ρόςα είναι τα μζτωπα που ζχουν νrsquoαντιμετωπίςουν οι

Ακθναίοι


4

Τρία α) εναντίον του βαςιλιά τθσ Σπάρτθσ Άγθ που πολιορκοφςε

τθν Ακινα από τθ Δεκζλεια β) εναντίον του Λυςάνδρου και γ)

εναντίον των Ρερςϊν

16 α) Ρϊσ ζγινε θ κατάλθψθ τθσ Λαμψάκου από τουσ Σπαρτιάτεσ

και β) Ροια ιταν και γιατί θ ςτάςθ του Λυςάνδρου απζναντι

ςτουσ κατοίκουσ τθσ Λαμψάκου

α) Οι Σπαρτιάτεσ κατζλαβαν τθ Λάμψακο φςτερα από επίκεςθ

που πραγματοποίθςαν από τθ κάλαςςα με το ςτόλο του

Λυςάνδρου και από τθ ςτεριά με το πεηικό του Κϊρακα Μετά

τθν άλωςθ τθσ πόλθσ ζγιναν απrsquo τουσ Σπαρτιάτεσ ςτρατιϊτεσ

λεθλαςίεσ και αρπαγζσ

β) Ο Λφςανδροσ δεν ποφλθςε τουσ κατοίκουσ τθσ Λαμψάκου για

δοφλουσ γιατί

Δεν ικελε να δθμιουργιςει κακι εντφπωςθ εισ βάροσ του

πουλϊντασ ωσ δοφλουσ τουσ ελεφκερουσ κατοίκουσ τθσ

πόλθσ

Ικελε να χρθςιμοποιιςει τθ Λάμψακο ωσ βάςθ και

ορμθτιριο για το ςτόλο του Επομζνωσ χρειαηόταν τθ

βοικεια του ντόπιου πλθκυςμοφ

Λόγοι πολιτικισ ςκοπιμότθτασ του υποδείκνυαν να μθν

υποδουλϊςει τουσ ελεφκερουσ πολίτεσ τθσ Λαμψάκου για

να δείξει ότι ιταν εχκρόσ των Ακθναίων και όχι των άλλων

Ελλινων που είχαν υποδουλϊςει οι Ακθναίοι Ικελε

επίςθσ να δείξει ότι οι Σπαρτιάτεσ υπερζχουν ζναντι των

Ακθναίων γιατί δεν υποδουλϊνουν τουσ Ζλλθνεσ ςε

αντίκεςθ με τουσ Ακθναίουσ που είχαν μετατρζψει τθν

ακθναϊκι ςυμμαχία ςε ακθναϊκι θγεμονία

17 Σε ποιο χρόνο και γιατί βρίςκονται τα ριματα ςτισ sect 16 -19

α ςεπαρατατικό ( κακῶσ ἐποίουν ἐπζπλεον παρεςκευάηοντο

ἀνιγοντο παρζπλει παρῆςανἡγεῖτο ) για να δθλωκεί θ

διάρκεια και το εφροσ των κινιςεων των δφο αντιπάλων

β ςειςτορικό ενεςτϊτα ( ἐκπλεῖ αἰροῦςι ) για να

δθμιουργθκεί ηωθρότθτα και παραςτατικότθτα

γ ςε αόριςτο ( προςείλοντο αφῆκε) για να δθλωκεί θ

μοναδικότθτα των ενεργειϊν ςτο παρελκόν


5

18 Ροιοι ρθματικοί τφποι δθλϊνουν τισ ενζργειεσ του

Λυςάνδρου και των ανδρϊν του

ἐκπλεῖ παρζπλειπαρῆςανἠγεῖτο προςβαλόντεσ αἱροῦςι

διιρπαςανἀφῆκε

19 Να γραφοφν οι επιρρθματικοί προςδιοριςμοί και να

δθλωκεί το είδοσ τθσ επιρρθματικισ ςχζςθσ που δθλϊνουν

ἐκ τῆσ Σάμου από τόπου κίνθςθ

ὁρμϊμενοι τροπικι μετοχι επιρρθματικόσ προςδιοριςμόσ

του τόπου

ἐπί τιν Χίον καί τιν Ἔφεςον εχκρικι κατεφκυνςθ

πρόσ ναυμαχίαν ςκοπόσ

πρόσ τοῖσ ὑπάρχουςι προςκικθ

ἐκ τῆσ όδου από τόπου κίνθςθ

παρά τιν Ἰωνίαν πλθςίον

πρόσ τόν Ἑλλιςποντον εισ τόπον κίνθςθ κατεφκυνςθ

πρόσ τόν ἔκπλουν ςκοπόσ

ἐπί τάσ πόλεισ εχκρικι κατεφκυνςθ

ἐκ τῆσ Χίου από τόπου κίνθςθ

πελάγιοι επιρρθματικό κατθγοροφμενο του τόπου∙ τόποσ

ἐξ Ἀβφδου από τόπου κίνθςθ

εἰσ Λάμψακον εισ τόπο κίνθςθ κατεφκυνςθ

πεηῇ δοτικι του τρόπου∙ τρόποσ

προςβαλόντεσ χρονικι μετοχι∙ χρόνοσ

κατά κράτοσ τρόποσ

20Να αποδϊςετε με ζναν πλαγιότιτλο το κεματικό κζντρο

κάκε παραγράφου ςτθν ενότθτα sect 16-19

sect16 Οι ενζργειεσ των Ακθναίων

sect17 Οι ενζργειεσ των Σπαρτιατϊν


6

sect18 Ο πλουσ του Λυςάνδρου προσ τθ Λάμψακο

sect19 Θ άλωςθ τθσ Λαμψάκου από τουσ Λακεδαιμονίουσ

ιματα ( ομόριηα και αρχικοί χρόνοι) και παράγωγα λζξεων

1ὀρμϊμενοι μετοχι ενεςτϊτα ονομαςτικι πλθκυντικοφ

αρςενικοφ γζνουσ του ρ ὀεμάομαι-ῶμαι

ὀρμάομαι- ῶμαι ὡρμϊμθν ὁρμιςομαι ὁρμθκιςομαι

ὡρμθςάμθν ὡρμικθν ὥρμθμαι ὡρμιμθν

Ομόρριηα ορμθτιριο ( εξ αφ παρ)όρμθςθ (παρ εξ)

ορμθτικόσ ορμόνθ ορμονικόσ

2ἐποίουν γϋ πλθκυντικό παρατατικοφ οριςτικισ του ρ

ποιζω-ῶ

ποιζω- ῶ ἐποίουν ποιιςω εποίθςα πεποίθκα ἐπεποιικειν

Ομόρριηα ποίθμα ποιθτισ ποίθςθ χειροποίθτοσ

αχειροποίθτοσ αρτοποιόσ

3ἐπζπλεον γϋπλθκυντικό παρατατικοφ οριςτικισ του ρ

ἐπιπλζω

πλζω ἔπλεον πλεφςομαι και πλευςοῦμαι ἔπλευςα

πζπλευκα ἐπεπλεφκειν προςοχι επειδι το κζμα είναι

μονοςφλλαβο ςυναιρεί το ε μόνο όταν ακολουκεί άλλο ε ι ει

ςτον ενεςτϊτα και τον παρατατικό+

Ομόρριηα πλεφςθ πλεφςιμοσ πλωτόσ πλοίο πλοθγόσ

ταχφπλοο πλοιοκτιτθσ πλοίαρχοσ ακτοπλοΐα ιςτιοπλοΐα

ατμόπλοιο

4Ραρεςκευάηοντο γϋ πλθκυντικό παρατατικοφ οριςτικισ

του ρ παραςκευάηομαι

ςκευάηομαι ἐςκευαηόμθν ςκευάςομαι ςκευαςκιςομαι

ἐςκευαςάμθνἐςκευάςκθνἐςκεφαςμαι ἐςκευάςμθν

Ομόρριηα (παρά προπαρά κατά επί διά ανά ςυ)

ςκευι(παρά κατάεπι διαςυ) ςκευαςτισ (κατά παρά)

ςκεφαςμα


7

5τοῖσ ὑπάρχουςι δοτικι πλθκυντικοφ αρςενικοφ γζνουσ

μετοχισ ενεςτϊτα χρόνου του ρ ὑπάρχω

ὑπάρχω ὑπῆρχον ὑπάρξωὑπῆρξα ὑπῆρχα ὑπιρχειν

Ομόρριηα ὑπαρχθγόσ ἀρχθγόσ αρχι πατριάρχθσ

πεικαρχία αρχιπζλαγοσ αρχομανία ανυπαρξία

6προςείλοντο γϋ πλθκυντικό οριςτικισ αορίςτου βϋτου ρ

προςαιρζομαι- οῦμαι

προςαιρζομαι-οῦμαι προςῃροφμθν προςαιριςομαι

προςαιρεκιςομαι προςῃρζκθν προςῄρθμαι προςῃριμθν

Ομόρριηα ( ςυν εξ προ δι αφ υφ υπεξ αν κακ) αίρεςθ

αιρετόσ αιρετικόσ αίρεςθ αυκαιρεςία αρχαιρεςία

ανεξαιρζτωσ κακοπροαίρετα καλοπροαίρετα

7ἀφεςτθκυίασ αιτιατικι πλθκυντικοφ γζνουσ κθλυκοφ

μετοχισ πακθτικοφ παρακειμζνου του ρ ἀφίςταμαι

ἀφίςταμαι ἀφιςτάμθν ἀποςτιςομαι ἀποςτακιςομαι

ἀπεςτθςάμθν ἀπζςτθν ἀπεςτάκθν άφζςτθκα ἀφεςτικειν

και ἀφειςτικειν

Ομόρριηα (από ανά εκ ςυ διά εν υπό παρά περίκατά

μεττά αντί ςυμπαρά αντικατά επανά) ςταςθ ςτακερόσ

ςτακμόσ προϊςτάμενοσ ςτιλθ ςτθτόσ αςτακισ

ευςτάκεια αςτάκεια κερμοςτάτθσ κλιμακοςτάςιο

8ἀνιγοντο γϋ πλθκυντικό παρατατικοὐ οριςτικισ του ρ

ἀνάγομαι

ἀνάγομαι ἀνθγόμθν ἀνάξομαι ἀναχκιςομαιἀνθγαγόμθα

ἀνιχκθν ἀνῆγμαι ἀνιγμθν

Ομόρριηα αγωγόσ αγϊγιμοσ άγθμα αγζλθ παρείςακτοσ

ξεναγόσ λοχαγόσ κυνθγόσ αρχθγόσ

9 ἦν γϋ ενικό παρατατικοφ οριςτικισ του ρ εἰμί

εἰμί ἦν και ἦ ἔςομαι ἐγενόμθν γζγονα + γεγζνθμαι

ἐγεγόνειν + ἐγεγενιμθν

Ομόρριηα ουςία περιουςία ανοφςιοσ περιοφςιοσ

ουςιϊδθσ ουςιαςτικό ουςιαςτικόσ όντωσ απϊν παρϊν

10ἡγεῖτο γϋ ενικό παρατατικοφ οριςτικισ του ρ ἡγζομαι-

οῦμαι

ἡγζομαι-οῦμαι ἠγοφμθν ἠγιςομαι ἠγθκιςομαι

ἠγθςάμθν ἠγικθν ἥγθμαι ἡγιμθν


8

Ομόρριηα θγεμόνασ θγεςία θγζτθσ θγετικόσ θγεμονία

θγοφμενοσ προθγοφμενοσ προθγουμζνωσ διιγθςθ

αφιγθςθ περιιγθςθ

Σφνταξθ

Απολφτωσ

με γενικι = είμαι αρχθγόσ άρχω κυβερνϊ

με δοτικι =οδθγϊ

με δοτικι και αιτιατικι = υποδεικνφω ςε κάποιον

κάτι

με δοτικι και γενικι =υποδεικνφω

Με αιτιατικι =διευκφνω πιςτεφω

με ειδικό απαρζμφατο = νομίηω

με τελικό απαρζμφατο = κρίνω καλό ναhellip

με αιτιατικι + αιτιατικι ( θ δεφτερθ κατθγοροφμενο

τθσ πρϊτθσ) = κεωρϊ κάτι ωσ κάτι

Ρερί πολλοῦ ἡγοῦμαι = αποδίδω μεγάλθ ςθμαςία ςε

κάτι

11προςβαλόντεσ ονομαςτικι πλθκυντικοφ αρςενικοφ

γζνουσ του ρ προςβάλλω

προςβάλλω προςζβαλλον προςβαλῶ προςζβαλον

προςβζβλθκα προςεβεβλικειν

ομόρριηα (ανα δια εισ εκ κατα παρα περι προ προσ

υπερ ςυμ) βολι βλιμα περιβάλλον περίβλθμα

ανυπζρβλθτοσ βολίδα βζλοσ εμβόλιο εμβόλιμοσ

βαλβίδα βελόνα

12αἱροῦςι γϋπλθκυντικό οριςτικισ ενεςτϊτα του ρ

αἱρζω- ῶ

αἱρζω- ῶ ᾕρουν αἰριςω εἷλον ᾕρθκα ᾑρικειν

Ομόρριηα δεσ προθγουμζνωσ 6 ςτο ρ προςαιρζομαι-

οῦμαι

Σθμαςία

Αἱρζω-ῶ = ςυλλαμβάνω ( επί εμψφχων) κυριεφω (

επί αψφχων)


9

Αἱρζομαι ndashοῦμαι = εκλζγω προτιμϊ ( ςτθ μζςθ

φωνι) εκλζγομαι προτιμϊμαι ( ςτθν πακθτικι

φωνι)

Ἁλίςκομαι = ςυλλαμβάνομαι κυριεφομαι

13διιρπαςαν γϋπλθκυντικό οριςτικισ αορίςτου του

ρ διαρπάηω

Διαρπάηω διιρπαηον διαρπάςω + διαρπάςομαι ( με

ενεργθτικι ςθμαςία) διιρπαςα διιρπακα διθρπάκειν

Ομόρριηα αρπαγι άρπαγασ αρπακτικό ανάρπαςτοσ

τυχάρπαςτοσ

14ἀφῆκε γϋενικό οριςτικισ αορίςτου δευτζρου του

ρ ἀφίθμι

ἀφίθμι ἀφίθν ἀφιςω ἀφῆκα ἀφεῖκα

Ομόρριηα άφεςθ αφζτθσ εφζτθσ αφετθρία ςυνετόσ

ζνεςθ ςφνεςθ άνεςθ κάκετοσ εγκάκετοσ

15κράτοσ παράγωγα κρατϊ κράτθςθ κρατερόσ

κραταιόσ εγκρατισ κρατικόσ αυτοκράτορασ

δθμοκρατία οχλοκρατία τεχνοκράτθσ τεχνοκρατικόσ

παρακρατικόσ διακρατικόσ

16ςίτου παράγωγα παράςιτο ςυςςίτιο αςιτία

άςιτοσ ςιτθρά επιςιτιςμόσ αραβόςιτοσ

Αςκιςεισ

1Να εντοπίςετε τουσ τφπουσ των ρθμάτων ςε ndashεω με

μονοςφλλαβο κζμα και να γράψετε το βϋ γϋενικό και

αϋπλθκυντικό πρόςωπο ςε όλεσ τισ εγκλίςεισ του

ενεςτϊτα τθσ φωνισ ςτθν οποία βρίςκονται

2τόν ἔκπλουν ςίτου ςτρατθγοφσ ναυμαχίαν οἱ

ςτρατιῶται να κλικοφν και ςτουσ δφο αρικμοφσ

3Να εντοπίςετε τουσ ςυνδζςμουσ και τισ προκζςεισ των

παραγράφων 16-19

4Να αναγνωριςκοφν οι ομοιόπτωτοι και

ετερόπτωτοιπροςδιοριςμοί τωνsect 16 -19


10

5Να γράψετε ζνα ςυνϊνυμο για κακεμιά από τισ

παρακάτω λζξεισ ἐποίουν πολεμία ἡγεῖτο

προςβαλόντεσ πλουςίαν

ΒΛΒΛΛΟ 2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 1 sect 20 ndash 24

1Ροια θ πορεία του ακθναϊκοφ ςτόλου

Σάμοσ (sect 16) rarrΧίοσ (sect17)rarr Ελαιοφντασ ( Χερρονιςου) (sect 20)rarr Σθςτόσ

(sect20)rarr Αιγόσ Ροταμοί ( sect21)

2Ροια θ πορεία του ςπαρτιατικοφ ςτόλου

όδοσ (sect 17) rarr Ελλιςποντοσ (sect17) rarr Άβυδοσ (sect18)rarrΛάμψακοσ(sect18)

3Ρροςδιορίςτε γεωγραφικά α) τον Ελαιοφντα β) τουσ Αιγόσ ποταμοφσ

και γ) τθ Σθςτό

α) Ο Ελαιοφντασ βριςκόταν ςτθ κρακικι χερςόνθςο ςτθν είςοδο του

Ελλθςπόντου Ιταν αρχαία αποικία των Τθίων

β) Αιγόσ ποταμοί κωμόπολθ και όρμοσ χτιςμζνθ κοντά ςτα ομϊνυμα

ποτάμια τθσ κρακικισ χερςονιςου απζναντι από τθ Λάμψακο

Ριςτεφεται πωσ υπιρχαν πράγματι ποταμοί τουλάχιςτον δφο που οι

ροζσ τουσ ςχθμάτιηαν κοντά ςτισ εκβολζσ τουσ το ςχιμα κεράτων

γ) Σθςτόσ πόλθ ςτο ςτενό του Ελλθςπόντου ςτθν ευρωπαϊκι παραλία

απζναντι από τθν Άβυδο

4Ροια θ ςθμαςία των τεςςάρων πόλεων δφο ςτθν ευρωπαϊκι ακτι

του Ελλθςπόντου Ελαιοφντασ καΛ Σθςτόσ+ και δφο ςτθν αςιατικι ακτι

Άβυδοσ και Λάμψακοσ+

Μποροφςαν να αςκιςουν ζλεγχο ςτο διαμεςολαβιτικό εμπόριο τθσ

περιοχισ

5Τι ιταν το ςτάδιο

Μονάδα μικουσ ίςθ με 185 μζτρα Άρα το πλάτοσ του Ελλθςπόντου ςrsquo

εκείνο το ςθμείο ιταν ( 185 times 15) 2775 μζτρα

6Τι ιταν α) το άριςτον και β) το δείπνο

α) Άριςτον Λ) πρωινό φαγθτό πρόγευμα ( ςτα κείμενα του Ομιρου και

του Αιςχφλου) ΛΛ)το μεςθμεριανό γεφμα ( ςτθν ιωνικι και αττικι

πεηογραφία)


11

β) Δεῖπνον το απογευματινό και ςυχνά το βραδινό φαγθτό∙ το κυρίωσ

γεφμα

7Τι ιταν τα παραβλιματα

Ραραπετάςματα από δζρματα ι χοντρά υφάςματα με τα οποία

κάλυπταν τα πλευρά των πλοίων για να προςτατεφονται από τα βζλθ

και για να μθ βλζπουν οι αντίπαλοι τισ κινιςεισ των πλθρωμάτων

8Τι ιταν οι τριιρεισ

Μακρόςτενα πολεμικά πλοία με τρεισ ςειρζσ κουπιϊν

9Τι χαρακτθρίηει τθ διιγθςθ του Ξενοφϊντα ςrsquo αυτιν τθν ενότθτα

Θ ςυντομία θ ςαφινεια θ λιτότθτα και θ ακρίβεια Ο λόγοσ είναι

πιο ςφνκετοσ κακϊσ διαπλζκονται κφριεσ με δευτερεφουςεσ προτάςεισ

απαρζμφατα και μετοχζσ

10(sect 2021) Ρϊσ αντζδραςαν οι Ακθναίοι ςτθν είδθςθ για τθν άλωςθ

τθσ Λαμψάκου

Άμεςα κακϊσ κινικθκαν χωρίσ κακυςτζρθςθ ( εὐκφσ ἀνιχκθςαν)

από τον Ελαιοφντα προσ τθ Σθςτό και από εκεί αμζςωσ πάλι ( εὐκφσ

ἐπιςιτιςάμενοι) ζπλευςαν προσ τουσ Αιγόσ ποταμοφσ Με τθν

επανάλθψθ του επιρριματοσ εὐκφσ ο Ξενοφϊντασ τονίηει τθν άμεςθ

γριγορθ χωρίσ χρονοτριβι αντίδραςθ των Ακθναίων

11Τι δείχνει θ κίνθςθ των Ακθναίων να πάνε άμεςα ςτουσ Αιγόσ

ποταμοφσ και να πλθςιάςουν πολφ κοντά ςτο Λφςανδρο

Τθν υπερβολικι αυτοπεποίκθςθ και αλαηονεία τουσ Αυτι

οφειλόταν α) ςτο μεγάλο τουσ ςτόλο ( 180 πλοία) και β) ςτθ νίκθ τουσ

ςτισ Αργινοφςεσ ( 406 πΧ)

12(sect2021)ἀριςτοποιουμζνοισ ἐπιςιτιςάμενοι ἐδειπνοποιοῦντο

λαμβάνοντασ υπόψθ α) τθ χρονικι διάρκεια που δθλϊνει ο

παρατατικόσ και β) τισ πλθροφορίεσ που δίνουν τα ίδια τα ριματα πϊσ

κρίνετε τθ ςτάςθ των Ακθναίων αυτι τθν κρίςιμθ ςτιγμι

Τθ ςτάςθ των Ακθναίων διακρίνει θ ψυχραιμία θ αυτοπεποίκθςθ θ

αςφάλεια θ αλαηονεία και θ υπερβολικι ςιγουριά

13Ροιοι ρθματικοί χρόνοι κυριαρχοφν ςτθν ενότθτα και τι δείχνουν


12

α)Ο παρατατικόσ που δείχνει τθ διάρκεια των κινιςεων των δφο

αντιπάλων και β) ο αόριςτοσ που δείχνει τθ μοναδικότθτα τθν

ταχφτθτα των ενεργειϊν ςτο παρελκόν

14(sect23) Ροια φαίνεται ότι είναι θ πρόκεςθ των Ακθναίων και γιατί

Θ ναυμαχία θ ςφγκρουςθ με τουσ Σπαρτιάτεσ (lt Οἱ δζ Ἀκθναῖοι ἅμα τῷ

ἡλίῳ ἀνίςχοντι ἐπί τῷ λιμζνι παρετάξαντο ἐν μετϊπῳ ὡσ εἰσ

ναυμαχίαν) Σκοπόσ τουσ Λ) να νικιςουν το Λφςανδρο και να λιξει ζτςι

ο πόλεμοσ και ΛΛ) να εκδικθκοφν για τθν κατάλθψθ τθσ Λαμψάκου

15(sect 24) Ροιοσ ιταν ο ςτόχοσ του Λυςάνδρου

Θ καταςκοπεία ϊςτε να ςυλλζξει πλθροφορίεσ και να δράςει

εφςτοχα

16Από τουσ ςτόχουσ των δφο αντιπάλων τι καταλαβαίνουμε για το

χαρακτιρα τουσ

Πτι οι Ακθναίοι κινοφνται παρορμθτικά και με υπεροψία ενϊ ο

Λφςανδροσ νθφάλια προγραμματιςμζνα και με ορκολογικι εκτίμθςθ

των δεδομζνων

ΒΛΒΛΛΟ 2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 1 sect25- 27

1α)Τι προτείνει ο Αλκιβιάδθσ ςτουσ Ακθναίουσ β) Σε ποια δεδομζνα

ςτθρίηει τθν πρόταςι του γ) Ρϊσ παρουςιάηει ο Ξενοφϊντασ τθν

πρόταςθ και τα δεδομζνα πάνω ςτα οποία ςτθρίηεται και δ) Τι

πετυχαίνει με αυτόν τον τρόπο

α)Ρρόταςθ Αλκιβιάδθ Αλλαγι αγγυροβολίου από τουσ Ακθναίουσ

Το παρόν αγγυροβόλιο ( Αιγόσ ποταμοί) είναι ακατάλλθλο Στο νζο

αγγυροβόλιο ( ςτθ Σθςτό ) κα ναυμαχιςουν όποτε κζλουν

[Αλκιβιάδθσ ( 452πΧ ndash 404 πΧ ) Ρολιτικόσ και ςτρατιωτικόσ θγζτθσ

τθσ Ακινασ Γόνοσ αριςτοκρατικισ και πλοφςιασ οικογζνειασ ορφανόσ

από 5 ετϊν ανατράφθκε με επιτρόπουσ τον Αρίφρονα και τον Ρερικλι

Μακθτισ των ςοφιςτϊν Ρρόδικου και Ρρωταγόρα αλλά και του

Σωκράτθ από τον οποίο επθρεάςτθκε ιδιαίτερα Ανικε ςτθ

δθμοκρατικι παράταξθ Ειςθγικθκε και ζπειςε τουσ Ακθναίουσ να

αναλάβουν τθ Σικελικι εκςτρατεία (415-413 πΧ) Ανακλικθκε όμωσ

από τουσ Ακθναίουσ ενϊ βριςκόταν ςτθ Σικελία για να δικαςκεί για


13

τθν ακρωτθριαςμό των Ερμαϊκϊν ςτθλϊν με αποτζλεςμα να καταφφγει

ςτθ Σπάρτθ και να δϊςει πολφτιμεσ πλθροφορίεσ ςτουσ Σπαρτιάτεσ ςε

βάροσ τθσ πατρίδασ του Μετά τισ επιτυχίεσ του ςτθν Λωνία επειδι

απζκτθςε μεγάλθ δφναμθ περιζπεςε ςτθ δυςμζνεια των Σπαρτιατϊν

Επανιλκε ςτθν Ακινα το 408 πΧ κακϊσ είχαν προθγθκεί οι επιτυχίεσ

του ςτον Ελλιςποντο νίκθ ςτθν Κφηικο κατάλθψθ του Βυηαντίου και

τθσ Καλχθδόνασ+ και ανακθρφχκθκε ςτρατθγόσ αυτοκράτορασ Λόγω

τθσ ιττασ του Ακθναίου Αντίοχου από το Λφςανδρο οι Ακθναίοι

ςτράφθκαν εναντίον του και ζτςι κατζφυγε ςτθ Κρακικι χερςόνθςο

Εκεί βριςκόταν ςτθν ιττα των Ακθναίων ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ Τελικά

κατζφυγε ςτουσ Ρζρςεσ όπου είχε οικτρό τζλοσ]

β)Δεδομζνα πάνω ςτα οποία ςτθρίηεται θ πρόταςθ του Αλκιβιάδθ

Λ) Οι Ακθναίοι ζχουν αγγυροβολιςει ςε γιαλό

ΛΛ) Ανεφοδιάηονται από τθ Σθςτό που απείχε 15 ςτάδια

ΛΛΛ) Οι αντίπαλοι βρίςκονται ςε λιμάνι και κοντά ςε πόλθ όπου είχαν

τα πάντα

γ)Τρόποσ παρουςίαςθσ πρόταςθσ και δεδομζνων Θ πρόταςθ

παρουςιάηεται με ριματα ςε παρατατικό χρόνο ( ἔφθ παρινει ἔφθ) Ο

παρατατικόσ δείχνει διάρκεια∙ ζτςι φαίνεται θ επίμονθ προςπάκεια του

Αλκιβιάδθ να πείςει τουσ Ακθναίουσ Τα δεδομζνα παρουςιάηονται με

μετοχζσ κατιδϊν ὁρμοῦντασ μετιόντασ ἔχοντασ

δ)Ζτςι εξαςφαλίηεται θ ςαφινεια και θ ςυντομία ςτο λόγο ςτθ

διατφπωςθ των απόψεων

2Ρϊσ χαρακτθρίηετε τον Αλκιβιάδθ με βάςθ τισ υποδείξεισ του

Διορατικό προνοθτικό ζμπειρο (lt διαπιςτϊνει τα μειονεκτιματα

των Ακθναίων και τα πλεονεκτιματα των Λακεδαιμονίων) ικανό

3Γιατί οι ςτρατθγοί ζδιωξαν τον Αλκιβιάδθ

Γιατί α) Αν νικοφςαν με βάςθ τισ υποδείξεισ του Αλκιβιάδθ θ νίκθ

κα αποδιδόταν ςrsquo αυτόν Οι ίδιοι όμωσ ικελαν όλθ τθ δόξα δικι τουσ

β) Αν νικιόνταν θ ευκφνθ κα αποδιδόταν ςrsquo αυτοφσ και όχι ςτον

Αλκιβιάδθ και γ) ο Αλκιβιάδθσ ιταν εξόριςτοσ αςτακοφσ χαρακτιρα και

ςτο παρελκόν είχε ςυνεργαςκεί με τουσ Σπαρτιάτεσ

4Ρου οφείλεται θ αμεριμνθςία των Ακθναίων


14

Στο γεγονόσ ότι ο Λφςανδροσ δεν αναμετριόταν μαηί τουσ επί πζντε

θμζρεσ Ζτςι νόμιηαν ότι ο Λφςανδροσ τουσ φοβόταν και τον

υποτίμθςαν

5( sect 27) laquo καταφρονοῦντεσ δι τοῦ Λυςάνδρουraquo α) τι δθλϊνει με τθ

φράςθ αυτι ο Ξενοφϊντασ και β) τι προοικονομεί θ ςτάςθ των

Ακθναίων

α)τθν υπεροψία αλαηονεία των Ακθναίων και β) τθ ςυντριβι των

Ακθναίων

6Τι επιδιϊκει με τθν αναβολι τθσ επίκεςθσ ο Λφςανδροσ

Τθν παραπλάνθςθ το ξεγζλαςμα τον εφθςυχαςμό των Ακθναίων

7Ροιο κεωρείτε βαςικότερο ςφάλμα των Ακθναίων

Τθν υποτίμθςθ των αντιπάλων

ΒΛΒΛΛΟ 2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 1sect28-29

1Τι δείχνουν οι αλλεπάλλθλεσ κφριεσ προτάςεισ

α) Τισ ξαφνικζσ και γριγορεσ κινιςεισ των Σπαρτιατϊν και β) τθ

ςφγχυςθ των Ακθναίων

2Ροια πλοία των Ακθναίων ςϊκθκαν και γιατί

Μονάχα 9 γιατί ιταν πλιρωσ επανδρωμζνα Τα ακθναϊκά πλοία

ιταν τριιρεισ δθλαδι διζκεταν τρεισ ςειρζσ κωπθλατϊν ( τρίκροτοι

νῆεσ) Συνεπϊσ τα υπόλοιπα ακθναϊκά πλοία διακζτοντασ μία ι δφο

ςειρζσ κωπθλατϊν ι όντασ εντελϊσ άδεια ( αἱ μζν τῶν νεῶν δίκροτοι

ἦςαν αἱ δζ μονόκροτοι αἱ δζ παντελῶσ κεναί) δεν ιταν αξιόμαχα και

γιrsquo αυτό δεν ςϊκθκαν

3Ροιεσ ιταν οι απϊλειεσ των Ακθναίων ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ

Αν λάβουμε υπόψθ ότι ο ακθναϊκόσ ςτόλοσ διζκετε 180 πλοία και

αφαιρζςουμε τα 9 που ςϊκθκαν πρόκειται για απϊλεια 171 πλοίων Το

κάκε πλοίο διζκετε περίπου 200 κωπθλάτεσ και ςτρατιϊτεσ Επομζνωσ

171times200 =34200 άνδρεσ Απrsquo αυτοφσ ελάχιςτοι γλίτωςαν Άρα θ

πανωλεκρία των Ακθναίων ιταν τεράςτια Να ςθμειωκεί ότι δεν

χάκθκε κανζνα ςπαρτιατικό πλοίο οφτε ςκοτϊκθκε κανζνασ Σπαρτιάτθσ

Οι τεράςτιεσ απϊλειεσ των Ακθναίων και οι ανφπαρκτεσ ηθμιζσ των

Σπαρτιατϊν δείχνουν τον τεράςτιο κρίαμβο των Λακεδαιμονίων


15

4Τι γνωρίηετε για τον Κόνωνα

Κόνων Επιφανισ Ακθναίοσ ςτρατθγόσ καταγόμενοσ από πλοφςια και

αριςτοκρατικι οικογζνεια που διακρίκθκε ςτθ γϋ φάςθ του

πελοποννθςιακοφ πολζμου και αργότερα Μετά τθν καταςτροφι του

ακθναϊκοφ ςτόλου ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ ( τον Αφγουςτο του 405 πΧ)

φοβοφμενοσ ίςωσ τθν τιμωρία από τουσ ςυμπατριϊτεσ του κατζφυγε

ςτον Ευαγόρα τθσ Κφπρου με τθ βοικεια του οποίου αναςυγκρότθςε το

ςτόλο του Ζντεκα χρόνια μετά τθ ςυντριβι ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ το

394 πΧ κοντά ςτθν Κνίδο νίκθςε ολοκλθρωτικά ςε ναυμαχία τουσ

Λακεδαιμονίουσ Θ ιττα αυτι ιταν το ίδιο καταςτροφικι για τουσ

Λακεδαιμονίουσ όπωσ θ ιττα ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ για τουσ

Ακθναίουσ Νικθτισ πια και τροπαιοφχοσ επζςτρεψε τότε ςτθν Ακινα

και ζγινε ο θγζτθσ τθσ πόλθσ Ανοικοδόμθςε τα μακρά τείχθ τθσ Ακινασ

και του Ρειραιά και αποκατζςτθςε το κφροσ τθσ πόλθσ Οι Ακθναίοι τον

τίμθςαν με πολλζσ τιμζσ αργότερα όμωσ ζπεςε ςε δυςμζνεια κάτι που

μείωςε το κφροσ του και τελικά πζκανε ςτθν Κφπρο μάλλον αφανισ

5Τι ιταν θ Ράραλοσ

Ζνα από τα τρία ιερά ( ελαφρά και ταχφπλοα) πλοία των Ακθναίων

Τα άλλα δφο ιταν θ Σαλαμινία και θ Δθλιάσ Αποςτολι των πλοίων

αυτϊν ιταν α) θ μεταφορά των επίςθμων αντιπροςϊπων τθσ πόλθσ

των Κεωρϊν ςε εκνικζσ πανθγφρεισ και γιορτζσ κυρίωσ τθσ Διλου β) θ

μεταφορά των πρεςβειϊν ςε διάφορεσ πόλεισ και γ) θ μεταφορά

εντολϊν και χρθμάτων τθσ πολιτείασ

6Τι ιταν τα τειχφδρια

Μικρά οχυρά ( τειχφδριο υποκοριςτικό τθσ λζξθσ τείχοσ) και οχυρά

τθσ Σθςτοφ όπου πρόλαβαν και κατζφυγαν οι ελάχιςτοι από τουσ

Ακθναίουσ που ςϊκθκαν

7α) Γιατί ο Λφςανδροσ είχε αφιςει ςτθν Αβαρνίδα το ακρωτιριο τθσ

Λαμψάκου τα μεγάλα ιςτία των πλοίων του και β) γιατί ο Κόνων πιρε

αυτά τα ιςτία μαηί του

α) Ο Λφςανδροσ επειδι επρὀκειτο να καταδιϊξει τουσ Ακθναίουσ

είχε αφαιρζςει από τουσ ιςτοφσ των πλοίων του τα μεγάλα πανιά

προκειμζνου τα πλοία του να είναι ευζλικτα Άλλωςτε πάντα ςτισ


16

ναυμαχίεσ προκειμζνου τα πλοία να είναι ευκίνθτα οι αρχαίοι

umlΖλλθνεσ αφαιροφςαν τα μεγάλα πανιά των πλοίων

β) Ο Κόνων άρπαξε τα μεγάλα πανιά των πλοίων του Λυςάνδρου

προκειμζνου να αποφφγει τθν καταδίωξθ

8Να ςχολιάςετε τθν αντίδραςθ του Κόνωνα όπωσ περιγράφεται ςτο

κείμενο

Θ αντίδραςθ του Κόνωνα αποτελεί μία καρραλζα γριγορθ και

ζξυπνθ ςτρατθγικι

9Κα μποροφςε ο πόλεμοσ Ακθναίων ndash Λακεδαιμονίων να είχε

διαφορετικι ζκβαςθ

Ναι αν οι Ακθναίοι δεν είχαν κάνει τα λάκθ ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ

10Ροιοσ ιταν ο Ευαγόρασ

Βαςιλιάσ τθσ Σαλαμίνασ τθσ Κφπρου ( 411-373 πΧ) ςφμμαχοσ των

Ακθναίων

ΒΛΒΛΛΟ 2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 1sect 30-32

1Ροιεσ οι ενζργειεσ του Λυςάνδρου μετά τθ νίκθ του ςτουσ Αιγόσ

ποταμοφσ

α) Μεταφορά πλοίων αιχμαλϊτων και λαφφρων ςτθ Λάμψακο

β) Σφλλθψθ Ακθναίων ςτρατθγϊν

γ) Αποςτολι Κεόπομπου ςτθ Σπάρτθ για να ανακοινϊςει τα

γεγονότα

δ) Σφγκλθςθ ςυμβουλίου των ςυμμάχων για να αποφαςίςουν για

τουσ αιχμαλϊτουσ

ε) Εκτζλεςθ του Φιλοκλι

2Ροιον ζςτειλε ο Λφςανδροσ ςτθ Λακεδαίμονα για να ανακοινϊςει τα

γεγονότα και πϊσ εξαςφάλιςε τθ ςυνεργαςία του

Τον Κεόπομπο ο οποίοσ ιταν Μιλιςιοσ πειρατισ Θ πειρατεία ιταν

διαδεδομζνθ ςτθν αρχαιότθτα και περιςςότερο ςε ταραγμζνεσ

περιόδουσ Θ ςυνεργαςία του Κεόπομπου είτε εξαςφαλίςτθκε

εκελοντικά είτε ο Λφςανδροσ τον εξαγόραςε κακϊσ τότε διζκετε


17

άφκονα χριματα που του χορθγοφςε ο Ρζρςθσ ςατράπθσ Κφροσ Ο

Λφςανδροσ ιταν υποχρεωμζνοσ να ενθμερϊςει τθν πολιτικι θγεςία τθσ

Σπάρτθσ για τισ εξελίξεισ Θ επιλογι του Κεόπομπου δεν ιταν τυχαία

Ωσ ζμπειροσ πειρατισ και ναυτικόσ κα μποροφςε να φτάςει ςτον

προοριςμό του γριγορα και με αςφάλεια

3Γιατί κατθγορικθκαν οι Ακθναίοι

Για τθν παραβίαςθ άγραφων νόμων κακιερωμζνων πανελλινια

κεςμϊν για τθν τφχθ των ομιρων και των αιχμαλϊτων και όχι για τθν

παράβαςθ γραπτϊν νόμων ι ςυμφωνιϊν μεταξφ των εμπολζμων

Κατθγορικθκαν για εγκλιματα πολζμου

4Γιατί οι πρϊθν ςφμμαχοι των Ακθναίων και νυν των Λακεδαιμονίων

είναι τϊρα οι ςκλθρότεροι κριτζσ των Ακθναίων αιχμαλϊτων

Γιατί ζχουν υποφζρει τα πάνδεινα από τουσ Ακθναίουσ που είχαν

μετατρζψει τθν ακθναϊκι ςυμμαχία ςε ακθναϊκι θγεμονία και κζλουν

τϊρα να τουσ εκδικθκοφν

5Ροια ςφάλματα των Ακθναίων και ποια τεχνάςματα του Λυςάνδρου

προκάλεςαν τθν καταςτροφι των Ακθναίων

Σφάλματα των Ακθναίων

α) Θ ακαταλλθλότθτα τθσ τοποκεςίασ των Αιγϊν ποταμϊν λόγω

ζλλειψθσ λιμανιοφ και αδυναμίασ για ανεφοδιαςμό

β) Θ απόρριψθ των ςυμβουλϊν του Αλκιβιάδθ

Τεχνάςματα Λυςάνδρου

α) Αγκυροβολθμζνοσ ςε λιμάνι με δυνατότθτα ανεφοδιαςμοφ

β) Ραραπλάνθςθ των Ακθναίων κακϊσ επί τζςςερισ θμζρεσ

κρατοφςε τα πλοία του ςτο λιμάνι και δεν τουσ αντιμετϊπιηε ςε

ναυμαχία

γ) Ραρακολοφκθςθ των κινιςεων των Ακθναίων

δ) Επάνοδοσ των καταςκοπευτικϊν πλοίων και ζγκαιρθ ειδοποίθςθ

του Λυςάνδρου


18

ε) Ζγκαιρθ και αιφνιδιαςτικι επίκεςθ κατά των Ακθναίων τθ ςτιγμι

που είχαν αποβιβαςκεί από τα πλοία και είχαν διαςκορπιςκεί

6(sect 32) Ροιοι από τουσ αιχμαλϊτουσ εκτελζςτθκαν

Μόνο οι Ακθναίοι περίπου 3000 ( τρεισ χιλιάδεσ) Πχι όςοι ιταν

μιςκοφόροι ι ςφμμαχοί τουσ οι οποίοι αφζκθκαν να γυρίςουν ςτισ

πόλεισ τουσ

7Σε ποια ςυμπεράςματα οδθγεί θ εκτζλεςθ των Ακθναίων μετά τθν

ιττα τουσ ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ

α) Πτι ςτον πόλεμο επικρατεί το δίκαιο του ιςχυροφ

β) Ο πόλεμοσ οδθγεί τουσ εμπολζμουσ ςε πράξεισ αγριότθτασ και

αντεκδίκθςθσ

8Ροιοσ και γιατί από τουσ Ακθναίουσ ςτρατθγοφσ δεν εκτελζςτθκε

Ο Αδείμαντοσ γιατί ςτθ ςυνζλευςθ που ζγινε ιταν αντίκετοσ ςτο

ψιφιςμα για τον ακρωτθριαςμό των αντιπάλων

9Σε τι αποςκοποφςε θ απόφαςθ των Ακθναίων για το κόψιμο του

δεξιοφ χεριοφ των αιχμαλϊτων

Άλλεσ πθγζσ όπωσ ο Ρλοφταρχοσ αναφζρουν ότι οι Ακθναίοι είχαν

αποφαςίςει να κόψουν όχι το χζρι αλλά τον αντίχειρα του δεξιοφ

χεριοφ ϊςτε όςοι ςυλλαμβάνονταν αιχμάλωτοι να μθν μποροφν να

πιάςουν δόρυ ( επομζνωσ να μθν μποροφν να ξαναπολεμιςουν) αλλά

να μποροφν να κρατοφν το κουπί ϊςτε να χρθςιμοποιθκοφν ωσ

κωπθλάτεσ ςτα ακθναϊκά πλοία ςε καταναγκαςτικά ζργα Θ απόφαςθ

πάρκθκε από τθ ςυνζλευςθ αλλά ποτζ δεν εφαρμόςτθκε γιατί ςτθ

κζςθ του θττθμζνου βρζκθκαν οι Ακθναίοι Το ψιφιςμα πάντωσ

απζβλεπε ςτο να ανακόψει το ρεφμα των λιποτακτϊν και αυτϊν που

προςχωροφςαν ςτισ τάξεισ του ςπαρτιατικοφ ναυτικοφ δελεαςμζνοι

από τα χριματα του Κφρου

10Ροιεσ εξθγιςεισ δίνει ο Ξενοφϊντασ για τθ ςωτθρία του Αδείμαντου

α) Τθν αντίκεςι του ςτθν πρόταςθ για το κόψιμο των χεριϊν

β) Τθν προδοςία του ςτόλου


19

11Ρϊσ κρίνετε τθ διάδοςθ τθσ φιμθσ για προδοςία του Αδείμαντου

Υπάρχουν ανάλογεσ περιπτϊςεισ ςτθ ςφγχρονθ ιςτορία

Είναι διαχρονικά ςυνθκιςμζνο φαινόμενο μια ιττα να αποδίδεται ςε

προδοςία και όχι ςε λάκθ τθσ θγεςίασ ι ςε υπεροχι του αντιπάλου

Ζτςι α) θ ιττα ςτισ Κερμοπφλεσ αποδόκθκε ςτθν προδοςία του Εφιάλτθ

β) Θ άλωςθ τθσ Κωνςταντινοφπολθσ ςτθν προδοςία του ανοίγματοσ τθσ

Κερκόπορτασ γ) Θ μικραςιατικι καταςτροφι ςτθν προδοςία των

ςυμμάχων μασ τθσ Αντάντ που βοικθςαν τουσ Τοφρκουσ και ςτουσ 6

Ζλλθνεσ θγζτεσ που καταδικάςτθκαν ςε κάνατο δ) Οι Γάλλοι το 1940

τθν ιττα τουσ από τουσ Γερμανοφσ τθν απζδωςαν ςε προδοςία τθσ

θγεςίασ τουσ και όχι ςτθν υπεροχι των Γερμανϊν

12Γιατί ο Λφςανδροσ κάλεςε τουσ ςυμμάχουσ να ςυςκεφτοφν για τθν

τφχθ των αιχμαλϊτων

Γιατί ο αρικμόσ των αιχμαλϊτων είναι πολφ μεγάλοσ και ωσ εκ

τοφτου και θ ευκφνθ για τθν τφχθ τουσ είναι πολφ μεγάλθ Γιrsquo αυτό ο

Λφςανδροσ κζλει να μοιραςτεί τθν ευκφνθ και να μθν τθν επωμιςτεί

προςωπικά Συγκαλεί λοιπόν το ςυμβοφλιο ϊςτε θ απόφαςθ να

φαίνεται ότι είναι κοινι Επίςθσ με τθν ενζργεια του αυτι δείχνει μια

επίφαςθ δθμοκρατικότθτασ κακϊσ προςπακεί να παρουςιάςει τθ δικι

του απόφαςθ για τθν εκτζλεςθ των αιχμαλϊτων ωσ προϊόν ςυλλογικισ

απόφαςθσ

13Τι δείχνει ο παρατατικόσ χρόνοσ των ρθμάτων ( ἐγίγνοντο και

ἐλζγετο) που χρθςιμοποιείται για τθν αφιγθςθ τθσ ςυνζλευςθσ των

ςυμμάχων για τθν τφχθ των αιχμαλϊτων

Τθ διάρκεια και τθν ζνταςθ τθσ ςυηιτθςθσ τθ ςυνεχι αναμόχλευςθ

τθσ μνιμθσ και των πακϊν και τθ ςυςςϊρευςθ των κατθγοριϊν ϊςτε

να δικαιολογθκεί θ εκτζλεςθ των αιχμαλϊτων

14Σε ποια διαπίςτωςθ οδθγεί θ τελικι απόφαςθ των νικθτϊν για

εκτζλεςθ των θττθμζνων

Πτι πρόκειται για εγκλθματίεσ πολζμου αφοφ παραβίαςαν

άγραφουσ νόμουσ και κακιερωμζνουσ πανελλινια κεςμοφσ για τθν τφχθ

των αιχμαλϊτων Θ απάνκρωπθ αυτι ενζργεια φζρνει τουσ

Λακεδαιμόνιουσ ςτθν ίδια κζςθ με τουσ Ακθναίουσ που διζπρατταν


20

παρόμοιεσ βαρβαρότθτεσ απζναντι ςτουσ αντιπάλουσ τουσ και ςτουσ

ςυμμάχουσ τουσ που αποςτατοφςαν από τθν ακθναϊκι ςυμμαχία

ΒΛΒΛΛΟ 2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 2 sect 1-4

1(1-2)laquoΤά ἐν τῇ Λαμψάκῳ κατεςτιςατοraquo τι ρφκμιςθ επζβαλε ο

Λφςανδροσ ςτθ Λάμψακο

Ο Λφςανδροσ μετά τθ νίκθ του ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ εγκακίδρυςε ςτισ

πρϊθν ςυμμαχικζσ πόλεισ των Ακθναίων ολιγαρχικό πολίτευμα που

ονομαηόταν δεκαρχία γιατί τθν εξουςία κατείχαν 10 άνδρεσ Θ

Λάμψακοσ δεν ιταν ςφμμαχοσ των Λακεδαιμονίων είχε καταλθφκεί

από αυτοφσ με ζφοδο Τϊρα που αποςφρεται ο ςπαρτιατικόσ ςτόλοσ

από τθν περιοχι ο Λφςανδροσ για να εξαςφαλίςει τθν κατοχι τθσ

πόλθσ και να εξυπθρετιςει τα ςυμφζροντα τθσ πατρίδασ του επιβάλλει

το ολιγαρχικό πολίτευμα

2Γιατί ο Λφςανδροσ ζπλευςε προσ το Βυηάντιο και τθν Καλχθδόνα

Το Βυηάντιο και θ Καλχθδόνα ιταν πόλεισ ςτθν είςοδο του

Βοςπόρου θ μία απζναντι από τθν άλλθ Το Βυηάντιο βριςκόταν ςτθν

ευρωπαϊκι πλευρά ενϊ θ Καλχθδόνα ςτθν αςιατικι Και οι δφο πόλεισ

είχαν καταλθφκεί από τουσ Ακθναίουσ Το Βυηάντιο είχε καταλθφκεί

από τον Αλκιβιάδθ το 409 πΧ φςτερα από προδοςία οριςμζνων

κατοίκων οι οποίοι του άνοιξαν τισ πφλεσ Θ Καλχθδόνα αρχικά είχε

ςυνκθκολογιςει με τουσ Ακθναίουσ και αργότερα καταλιφκθκε από

τον Κραςφβουλο

3Ρϊσ ζφυγαν οι ακθναϊκζσ φρουρζσ από το Βυηάντιο και τθν

Καλχθδόνα

Φςτερα από ςπονδζσ Οι κάτοικοι του Βυηαντίου και τθσ Καλχθδόνασ

παρζδωςαν τισ πόλεισ τουσ ςτο Λφςανδρο αφοφ εξαςφάλιςαν με

ςπονδζσ τθν αςφαλι αποχϊρθςθ για τουσ άντρεσ τθσ ακθναϊκισ

φρουράσ Ραρά τθ διαφορά του πολιτεφματοσ ανάμεςα ςε Ακινα και

Σπάρτθ και παρά τθ βιαιότθτα των ςυγκροφςεων υπιρχαν κεςμοί

ςεβαςτοί από τουσ αντιπάλουσ όπωσ οι ςπονδζσ αντιπρόςωποι των

αντιπάλων κατζλθγαν ςε ςυμφωνία που τθν επιςφράγιηαν με ςπονδζσ

(ςπονδζσ = ιερζσ τελετζσ ςτισ οποίεσ ζχυναν κάποιο υγρό ςπζνδω

=χφνω υγρό+ ι κυςίαηαν ςφάγιο με ςκοπό τθν παράκλθςθ κάποιου

κεοφ) προσ τιμι των κεϊν τουσ οποίουσ καλοφςαν ωσ μάρτυρεσ για τθν


21

τιρθςι τθσ Ο όροσ υπόςπονδοσ αναφζρεται ςε θττθμζνουσ που

παραδόκθκαν ςτουσ νικθτζσ και βρίςκονται υπό τθν προςταςία των

κεϊν ι ςε νεκροφσ πολζμου που οι δικοί τουσ παραδζχκθκαν τθν ιττα

τουσ και ηιτθςαν από τουσ νικθτζσ άδεια να παραλάβουν τα ςϊματα

για ταφι

4Γιατί ο Λφςανδροσ άφθνε τουσ Ακθναίουσ φρουροφσ να πάνε ςτθν

Ακινα

Για να παρουςιαςκεί γρθγορότερα ζλλειψθ τροφίμων και να

αναγκαςκοφν οι Ακθναίοι να παραδοκοφν Οι Ακθναίοι πολιορκοφνταν

επί μία δεκαετία περίπου από τθ ςτεριά και ανεφοδιάηονταν με ςτάρι

μζςω τθσ κάλαςςασ από τον Ρόντο και τθ Κράκθ Τϊρα ο Λφςανδροσ

κα κόψει τθ δυνατότθτα καλάςςιου ανεφοδιαςμοφ

5Ρϊσ παρουςιάηονται οι ενζργειεσ του Λυςάνδρου

α Οι κφριεσ ενζργειζσ του οι ςτρατιωτικζσ παρουςιάηονται με

ριματαςε χρόνο παρατατικό ἔπλει ἀπζπεμπε ἐπεςκεφαηεν

β Οι ενζργειζσ του όμωσ δεν είναι μόνο ςτρατιωτικζσ αλλά ζχουν και

πολιτικι ςκοπιμότθτα εντάςςονται ςε ζνα πλαίςιο άλλων ενεργειϊν

και κινιςεων που δθλϊνεται με τισ δευτερεφουςεσ προτάςεισ και τισ

επιρρθματικζσ μετοχζσ

Ο ςτρατθγόσ ςτθν αρχαιότθτα δεν είναι μόνο ςτρατιωτικόσ αλλά και

πολιτικόσ θγζτθσ

6Γιατί αυτοί που πρόδωςαν το Βυηάντιο ςτον Αλκιβιάδθ ζφυγαν ςτον

Ρόντο και κατόπιν ςτθν Ακινα

Γιατί με τθν αλλαγι τθσ πολιτικισ κατάςταςθσ ζνιωκαν αναςφαλείσ

ςτο Βυηάντιο Ασ μθ ξεχνάμε ότι ο Λφςανδροσ ζχει επιβάλει τϊρα

ολιγαρχικό πολίτευμα ενϊ αυτοί εφόςον πρόδωςαν το Βυηάντιο ςτον

Αλκιβιάδθ κα ιταν δθμοκρατικοί Ζτςι κατζφυγαν πρϊτα ςτον Ρόντο

και αργότερα όταν αποκαταςτάκθκε θ δθμοκρατία ςτθν Ακινα

κατζφυγαν εκεί

7Τι ιταν ο αρμοςτισ

Αρμοςτισ ονομαηόταν ο Σπαρτιάτθσ διοικθτισ ςε κατεχόμενθ πόλθ Ο

κεςμόσ αυτόσ καταργικθκε μετά τθ μάχθ των Λεφκτρων το 371 πΧ


22

8Ροιεσ ιταν οι πολιτικζσ ενζργειεσ του Λυςάνδρου μετά τθ νίκθ του

ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ

α) Θ επιβολι ολιγαρχικοφ πολιτεφματοσ ( δεκαρχίασ ) ςτισ πρϊθν

ςυμμαχικζσ πόλεισ των Ακθναίων ςυγκεκριμζνα ςτθ Λάμψακο

β) Ο διοριςμόσ του Σκενζλαου ωσ αρμοςτι ςτο Βυηάντιο και τθ

Καλχθδόνα

9(sect3-4) Ροιοσ ο ρόλοσ των Μακρϊν τειχϊν

α) Θ αμυντικι κωράκιςθ τθσ Ακινασ

β) Θ εξαςφάλιςθ του ανεφοδιαςμοφ τθσ Ακινασ ςε περίπτωςθ

πολιορκίασ

[Τισ βάςεισ των Μακρϊν τειχϊν τισ είχε κζςει ο Κίμων ( Κιμϊνειο

τείχοσ) ενϊ ο Ρερικλισ τα αποπεράτωςε χτίηοντασ ενδιάμεςα και ζνα

τρίτο ςκζλοσ για μεγαλφτερθ αςφάλεια Τα Μακρά τείχθ είναι τα τείχθ

που ςυνζδεαν τθν Ακινα με τον Ρειραιά Το ζνα ςκζλοσ τουσ ζφτανε ωσ

το Ραλαιό Φάλθρο και το άλλο ωσ τον Ρειραιά+

10Γιατί ζμειναν ξάγρυπνοι οι Ακθναίοι και κρθνοφςαν όταν ζμακαν

τθν καταςτροφι ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ

Επειδι πενκοφςαν αυτοφσ που χάκθκαν ςτθ ναυμαχία αλλά

περιςςότερο τον εαυτό τουσ γιατί νόμιηαν ότι τϊρα κα πάκουν όςα οι

ίδιοι είχαν κάνει ςτο παρελκόν ςτουσ αντιπάλουσ τουσ ςε ουδζτερουσ

και ςε αποςτάτεσ ςυμμάχουσ τουσ

11Ροια θ ςυμπεριφορά των Ακθναίων απζναντι ςτουσ άλλουσ Ζλλθνεσ

α)Μιλιοι Οι κάτοικοι τθσ Μιλου ιταν άποικοι των Λακεδαιμονίων

αλλά κατά τον πελοποννθςιακό πόλεμο παρζμειναν ουδζτεροι Πμωσ οι

Ακθναίοι το 415416 πΧ αφοφ πολιόρκθςαν το νθςί το κατζλαβαν

ςκότωςαν όλουσ τουσ άντρεσ ενϊ τα γυναικόπαιδα τα ποφλθςαν ωσ

δοφλουσ Αργότερα αποίκθςαν το νθςί αφοφ ζςτειλαν 500 αποίκουσ

β)Λςτιαιείσ Θ Λςτιαία βρίςκεται ςτθ βόρεια Εφβοια Οι Ακθναίοι

αφοφ κατζςτειλαν τθν ευβοϊκι αποςταςία του 445 πΧ ζδιωξαν τουσ

κατοίκουσ τθσ μικρισ πόλθσ τθσ Λςτιαίασ και εγκατζςτθςαν εκεί

Ακθναίουσ κλθροφχουσ


23

γ)Σκιωναίοι και Τορωναίοι Θ Σκιϊνθ και θ Τορϊνθ ςτθ Χαλκιδικι

είχαν αποςτατιςει από τθν ακθναΪκι ςυμμαχία Οι Ακθναίοι αφοφ

πολιόρκθςαν τισ δφο αυτζσ πόλεισ τθσ Χαλκιδικισ ςκότωςαν όλουσ

τουσ ενιλικουσ και τουσ άντρεσ και εξανδραπόδιςαν τα γυναικόπαιδα

ενϊ παραχϊρθςαν τθ γθ τουσ ςτουσ Ρλαταιείσ

δ)Αιγινιτεσ Θ Αίγινα μικρό μεν κράτοσ αλλά ιςχυρόσ εμπορικόσ

αντίπαλοσ τθσ Ακινασ ακολουκοφςε πάντα φιλολακωνικι πολιτικι Οι

Ακθναίοι το 431 πΧ τουσ ζδιωξαν από το νθςί τουσ και εγκατζςτθςαν


12Ροια ιταν τα λιμάνια τθσ Ακινασ και γιατί οι Ακθναίοι αποφάςιςαν

να τα φράξουν με χϊμα

Ιταν τα λιμάνια α) τθσ Ηζασ ( ςθμερινό Ραςαλιμάνι) β) τθσ

Μουνιχίασ ( ςθμερινό Τουρκολίμανο) γ) του Ρειραιά και δ) του

Κανκάρου που ιταν μζροσ του Ρειραιά

Οι Ακθναίοι αποφάςιςαν να φράξουν με χϊμα τα λιμάνια για να είναι

αδφνατθ θ προςζγγιςθ του εχκρικοφ ςτόλου ι κάποια πικανι απόβαςθ

13Ρϊσ παρουςιάηονται οι ενζργειεσ των Ακθναίων και πϊσ θ

αιτιολόγθςι τουσ

Οι ενζργειεσ των Ακθναίων παρουςιάηονται με ριματα παρελκοντικοφ

χρόνου ( ζλζγετο διῆκε ἐκοιμικθ ἐποίθςαν) ενϊ θ αιτιολόγθςι τουσ

με μετοχζσ ( ἀφικομζνθσ παραγγζλων πενκοῦντεσ νομίηοντεσ)

14Ροιεσ αποφάςεισ πιραν οι Ακθναίοι και πϊσ αποδίδονται

Αποφάςεισ

α) Το φράξιμο με χϊμα των λιμανιϊν εκτόσ από ζνα που ιταν το

εμπορικό λιμάνι του Ρειραιά το εμπόριον β) θ επιςκευι των τειχϊν γ)

θ τοποκζτθςθ φρουρϊν και δ) θ προετοιμαςία τθσ πόλθσ ςε όλα ςαν ςε

πολιορκία

Οι αποφάςεισ αποδίδονται με α) 4 απαρζμφατα (ἀποχῶςαι

εὐτρεπίηειν ἐφιςτάναι παραςκευάηειν) και β) με πολυςφνδετο ςχιμα (

τε καί καί καίκαί)

15Ρϊσ ζγινε θ λιψθ των αποφάςεων και τι δείχνει


24

Με ςυηιτθςθ ςτθν Εκκλθςία του διμου κάτι που δείχνει το

δθμοκρατικό πολίτευμα τθσ Ακινασ

16Ρϊσ αντζδραςαν οι Ακθναίοι όταν ζμακαν τθν είδθςθ για τθν

καταςτροφι ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ

Αρχικά αντζδραςαν ςυναιςκθματικά κακϊσ κρθνοφςαν και

φοβόντουςαν ότι κα πάκουν όςα είχαν κάνει ςτουσ άλλουσ Στθ

ςυνζχεια όμωσ ςυνιλκαν και αντζδραςαν ψφχραιμα κάτι που φαίνεται

από τθ ςυνζλευςθ που ζκαναν και τισ αποφάςεισ που πιραν

ΒΛΒΛΛΟ2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 2 sect 16 -23

1(sect16-17)α)Ροιοσ ζχει πρωταγωνιςτικό ρόλο ςτουσ Ακθναίουσ β) Ροιεσ

είναι οι κφριεσ ενζργειεσ του και γ) πϊσ παρουςιάηονται

α) Ο Κθραμζνθσ Ακθναίοσ ςτρατθγόσ και πολιτικόσ που ονομάςτθκε

Κόκορνοσ ( κόκορνοσ = ψθλό ευρφχωρο παποφτςι που φοροφςαν οι

υποκριτζσ των τραγωδιϊν που προςαρμοηόταν και ςτα δφο πόδια Θ

λζξθ χρθςιμοποιοφνταν ειρωνικά κωμικά για τουσ ανκρϊπουσ χωρίσ

ςτακερό χαρακτιρα και κυρίωσ για τουσ πολιτικοφσ που

προςαρμόηονταν ςε κάκε κατάςταςθ) Μακθτισ του ςοφιςτι Ρρόδικου

και του Σωκράτθ ζδραςε ςτο τζλοσ του πελοποννθςιακοφ πολζμου Το

411πΧ ςυνζβαλε ςτθν επιβολι τθσ ολιγαρχίασ των τετρακοςίων αλλά

ςφντομα πζραςε ςτθν αντιπολίτευςθ και ωσ αρχθγόσ τθσ αγωνίςτθκε

και επανζφερε τθ δθμοκρατία Το 406 πΧ ιταν ανάμεςα ςτουσ

ςτρατθγοφσ που κατθγορικθκαν για τθ μθ περιςυλλογι των ναυαγϊν

ςτθ νικθφόρα για τουσ Ακθναίουσ ναυμαχία των Αργινουςϊν Πμωσ

κατάφερε να μετατραπεί από κατθγοροφμενοσ ςε κατιγορο των

ςυναδζλφων του Από το Λφςανδρο για ανταμοιβι τθσ προδοτικισ του

ςυμπεριφοράσ διορίςτθκε ωσ ζνασ από τουσ 30 τυράννουσ Ωσ

μετριοπακισ όμωσ ολιγαρχικόσ ςυγκροφςτθκε με τον ςκλθροπυρθνικό

Κριτία από τον οποίο καταδικάςτθκε ςε κάνατο

β) Κφριεσ ενζργειεσ του Κθραμζνθ 1) Ρείκει τθν εκκλθςία του

διμου να ςταλεί ςτο Λφςανδρο για να μάκει τισ προκζςεισ των

Λακεδαιμονίων 2) Ραραμονι κοντά ςτο Λφςανδρο περιςςότερο από

τρεισ μινεσ 3) Ανακοίνωςθ ςτουσ Ακθναίουσ τθσ πρόταςθσ του

Λφςανδρου 4) Εκλογι του ωσ πρεςβευτι αυτοκράτορα


25

γ) Οι κφριεσ ενζργειεσ του Κθραμζνθ παρουςιάηονται με τα

ριματατων κφριων προτάςεων ( εἶπεν διζτριβε ἀπιγγειλεν ᾑρζκθ) Το

περιεχόμενο των ενεργειϊν του δίνεται με τισ δευτερεφουςεσ

προτάςεισ ι τισ επιρρθματικζσ μετοχζσ

2Γιατί ο Κθραμζνθσ ζμεινε κοντά ςτο Λφςανδρο περιςςότερο από τρεισ

μινεσ

Για να πιεςτοφν οι Ακθναίοι από τθν ζλλειψθ τροφίμων και να

αποδεχτοφν τουσ όρουσ που κα τουσ πρότεινε Μετά από τζςςερισ

μινεσ δικαιολογικθκε ότι ο Λφςανδροσ τον είχε κατακρατιςει(

κατζχοι) Σφμφωνα με άλλθ μαρτυρία ο Λφςανδροσ βριςκόταν ςτθ Σάμο

και εκεί πιγε για να τον ςυναντιςει ο Κθραμζνθσ

3Ρϊσ φαίνεται θ ευλυγιςία του λόγου ςτθν sect16

Με τθν κυριαρχία των ρθματικϊν τφπων που αν εξαιρεκοφν οι

ςφνδεςμοι τα άρκρα και οι προκζςεισ είναι οι μιςζσ περίπου λζξεισ τθσ

παραγράφου

4(sect17)Ροιοι ιταν οι ζφοροι

Οι ζφοροι ιταν πζντε αιρετοί αξιωματικοί τθσ Σπάρτθσ με ετιςια

κθτεία και ευρφτατεσ δικαιοδοςίεσ θ laquoκυβζρνθςθraquo τθσ Σπάρτθσ

5Με ποια ιδιότθτα ςτάλκθκε ο Κθραμζνθσ ςτουσ Λακεδαιμονίουσ και

τι δείχνει

Με τθν ιδιότθτα του πρεςβευτι αυτοκράτορα δθλαδι με απόλυτθ

πλθρεξουςιότθτα να χειριςκεί τθν υπόκεςθ εν λευκϊ όπωσ εκείνοσ

νόμιηε καλφτερα Το γεγονόσ αυτό δείχνει ότι α) κατάφερε να πείςει

τουσ Ακθναίουσ και β) το αδιζξοδο των Ακθναίων

6Ροια κατάςταςθ επικρατεί τθν περίοδο αυτι ςτθν Ακινα

Θ κατάςταςθ που επικρατεί ςτθν Ακινα είναι πραγματικά

τραγικικακϊσ οι Ακθναίοι πολιορκοφνται από τθν ξθρά ςτθ Δεκζλεια

από τον Άγθ και από τθ κάλαςςα από το Λφςανδρο με 200 πλοία Το

κυριότερο όμωσ είναι ότι οι Ακθναίοι μαςτίηονται από ςυνωςτιςμό και

ζλλειψθ τροφίμων

7(sect18) Γιατί ο Κθραμζνθσ ζςτειλε ςτουσ εφόρουσ τον Αριςτοτζλθ


26

Γιατί ιταν εξόριςτοσ από τθν Ακινα ωσ ολιγαρχικόσ και είχε

καταφφγει ςτθ Σπάρτθ∙ αργότερα ζγινε ζνασ από τουσ τριάντα

τυράννουσ Ωσ ολιγαρχικόσ κα εξυπθρετοφςε προκυμότερα τα

ςυμφζροντα τθσ Σπάρτθσ παρά τθσ Ακινασ

8(sect19) Ρου βρίςκεται θ Σελλαςία

Θ Σελλαςία είναι μεκοριακι πόλθ με μεγάλθ ςτρατθγικι ςθμαςία

ςτα βόρεια τθσ Λακωνίασ

9Ροιοι ςυμμετείχαν ςτθν εκκλθςία ςτο ςυνζδριο που ςυγκάλεςαν οι

Λακεδαιμόνιοι

Πλοι οι αντιπρόςωποι των κρατϊν ndash μελϊν τθσ πελοποννθςιακισ

ςυμμαχίασ προκειμζνου να ςυναποφαςίςουν για τθν τφχθ τθσ Ακινασ

10Ροια πρόταςθ διατυπϊκθκε ςτο ςυμμαχικό ςυμβοφλιο για τθν

Ακινα από ποιουσ και γιατί

Θ πρόταςθ ιταν να μθ ςυναφκεί ειρινθ με τουσ Ακθναίουσ αλλά να

τουσ αφανίςουν Τθν πρόταςθ αυτι ζκαναν οι Κθβαίοι και οι Κορίνκιοι

γιατί ιταν από τουσ μεγαλφτερουσ εχκροφσ των Ακθναίων τόςο

προπολεμικά όςο και κατά τθ διάρκεια του πολζμου Θ ίδια πρόταςθ

υποςτθρίχτθκε και από άλλα κράτθ ndashμζλθ τθσ ςυμμαχίασ

11Τι δείχνει θ πρόταςθ των Κθβαίων και των Κορινκίων ςτο ςυμβοφλιο

για αφανιςμό τθσ Ακινασ

α) Τθν εμπάκεια τουσ β) τθν αγνωμοςφνθ τουσ προσ τουσ

Ακθναίουσ γ) τθν θκικι κατάπτωςθ Κθβαίων και Κορινκίων και δ) τθν

ανάγκθ τουσ να αναπτυχκοφν οικονομικά

12(sect20) α) Ροια θ πρόταςθ των Λακεδαιμονίων ςτο ςυμμαχικό

ςυμβοφλιο β) που ςτθρίηεται και γ) τι δείχνει για το ικοσ των

Λακεδαιμονίων

α) Θ πρόταςθ των Λακεδαιμονίων όχι υποδοφλωςθ τθσ Ακινασ

αλλά ςφναψθ ειρινθσ

β) Στιριξθ τθσ πρόταςθσ ςτθ ςυμβολι τθσ Ακινασ ςτθν

αντιμετϊπιςθ των Ρερςϊν κατά τουσ περςικοφσ πολζμουσ ( 490 ndash 478

πΧ) ( μζγα ἀγακόν εἰργαςμζνθν ἐν τοῖσ μεγίςτοισ κινδφνοισ γενομζνοισ

τῇ Ἑλλάδι∙ μζγιςτοι κίνδυνοι ιταν οι περςικοί πόλεμοι)


27

γ) Θ πρόταςθ αυτι δείχνει Λ) τθ μεγαλοψυχία ΛΛ) το ςεβαςμό και

τθν εκτίμθςθ των Σπαρτιατϊν προσ τουσ Ακθναίουσ

13Ρϊσ εξαίρει ο Ξενοφϊντασ τθ μεγάλθ προςφορά των Ακθναίων

ςτουσ περςικοφσ πολζμουσ

Με τθν επανάλθψθ του επικζτου μζγασlt μζγα ἀγακόν μεγίςτοισ

κινδφνοισ

14α) Ροιοι ιταν οι όροι τθσ ειρινθσ που οι Λακεδαιμόνιοι επζβαλαν

ςτθν Ακινα β) Ροιοσ είναι ο ςτόχοσ κακενόσ από τουσ όρουσ γ) Ροια θ

ςθμαςία τθσ διαφοροποίθςθσ του χρόνου των ρθματικϊν τφπων που

αποδίδουν τουσ όρουσ τθσ ειρινθσ δ) Ροιον όρο κεωρεί κφριο ο

Ξενοφϊντασ και ποιοι όροι αποτελοφν προχπόκεςθ για τον κφριο όρο

α) Κφριοι όροι 1) Θ κατεδάφιςθ των Μακρϊν τειχϊν 2) θ

παράδοςθ του ςτόλου εκτόσ δϊδεκα πλοίων 3) θ επιςτροφι των

εξορίςτων 4) θ φπαρξθ κοινϊν εχκρϊν και φίλων με τουσ

Λακεδαιμονίουσ και 5) οι Ακθναίοι να ακολουκοφν τουσ

Λακεδαιμονίουσ ςτισ εκςτρατείεσ που επιχειροφν και ςτθ ςτεριά και ςτθ

κάλαςςα

β)Στόχοι των όρων 1 Θ κατεδάφιςθ των Μακρϊν τειχϊνrarr

αποδυνάμωςθ τθσ αμυντικισ ικανότθτασ τθσ Ακινασ 2 Θ παράδοςθ

του ςτόλου rarr αποδυνάμωςθ τθσ ςτρατιωτικισ δφναμθσ τθσ Ακινασ

τθσ ναυτικισ τθσ ιςχφοσ και υπεροχισ 3 Θ επιςτροφι των εξορίςτων rarr

θ αλλαγι του πολιτεφματοσ με τθν εγκακίδρυςθ τθσ ολιγαρχίασ 4 Θ

φπαρξθ κοινϊν εχκρϊν και φίλων rarr θ πολιτικι και διπλωματικι ζνταξθ

τθσ Ακινασ ςτθν πελοποννθςιακι ςυμμαχία 5 Να ακολουκοφν τουσ

Λακεδαιμονίουσ ςτισ εκςτρατείεσ rarr θ ςτρατιωτικι ζνταξθ τθσ Ακινασ

ςτθν πελοποννθςιακι ςυμμαχία Πλοι οι όροι ιταν ταπεινωτικοί και

εξευτελιςτικοί για τθ μεγάλθ δφναμθ εκείνθσ τθσ εποχισ τθν Ακινα

γ) Οι τρεισ πρϊτοι όροι αποδίδονται με ρθματικοφσ τφπουσ ςε

αόριςτο χρόνο ( κακελόντασ παραδόντασ κακζντασ) γιατί αφοροφν

ενζργειεσ που κα γίνουν μια μόνο φορά∙ μια μόνο φορά κα

κατεδαφιςτοφν τα τείχθ μια μόνο φορά κα παραδοκοφν τα πλοία μια

μόνο φορά κα επιςτρζψουν οι εξόριςτοι Αντίκετα οι δφο τελευταίοι

όροι αποδίδονται με ρθματικοφσ τφπουσ ςε ενεςτϊτα χρόνο (

νομίηοντασ ἕπεςκαι) γιατί αφοροφν ενζργειεσ που κα γίνονται

ςυνζχεια διαρκϊσ


28

δ) Ο Ξενοφϊντασ ωσ κφριο όρο κεωρεί το νrsquo ακολουκοφν οι Ακθναίοι

τουσ Λακεδαιμονίουσ ςε όλεσ τισ εκςτρατείεσ τουσ ςτθ ςτεριά και τθ

κάλαςςα και γιrsquo αυτό τον γράφει τελευταίο και τον αποδίδει με

απαρζμφατο ( ἕπεςκαι) ενϊ όλουσ τουσ άλλουσ όρουσ τουσ αποδίδει

με μετοχζσ( κακελόντασ παραδόντασ κακζντασ νομίηοντασ) Οι άλλοι

όροι αποτελοφν τισ αναγκαίεσ προχποκζςεισ για να ιςχφςει να

εφαρμοςτεί ο τελευταίοσ

15(sect22) Ροιοσ ρθματικόσ χρόνοσ κυριαρχεί ςτθν παράγραφο και γιατί

Ο παρατατικόσ ( περιεχεῖτο ἐνεχϊρει ἀπιγγελον προθγόρει) για να

δείξει τθ διαρκι ςφγχυςθ και αναςτάτωςθ των Ακθναίων

16Να εντοπίςετε τα ριματα που ςθμαίνουν λζγω ι ομιλϊ Τι

πετυχαίνει ο Ξενοφϊντασ χρθςιμοποιϊντασ ριματα αυτισ τθσ

ςθμαςίασ

Ἀπιγγελον προθγόρει λζγων ἀντειπόντων ςυνεπαινεςάντωνΜε

τα ριματα αυτά ο Ξενοφϊντασ δείχνει α) το δθμοκρατικό κακεςτϊσ

τθσ Ακινασ β) τον τρόπο λιψθσ των αποφάςεων φςτερα από ςυηιτθςθ

17Ροια ςυναιςκιματα επικράτθςαν ςτθ ςυνζλευςθ των Ακθναίων

όταν ςυηθτοφνταν οι όροι τθσ ειρινθσ

Συγκρουόμενα διαφορετικά κακϊσ άλλοι εξζφραηαν αντιρριςεισ

και άλλοι επιδοκίμαηαν τθν πρόταςθ του Κθραμζνθ

18Τι ατμόςφαιρα δθμιουργεί θ ςυμμετοχι των αυλθτριδϊν κατά τθ

διάρκεια τθσ κατεδάφιςθσ των τειχϊν τθσ Ακινασ

Ρανθγυρικι Οι Σπαρτιάτεσ και οι ολιγαρχικοί Ακθναίοι κάλεςαν

αυλθτρίδεσ όπωσ ζκαναν ςτα γλζντια και τα ςυμπόςια για να

πανθγυρίςουν μετά μουςικισ τθν κατεδάφιςθ των τειχϊν μια και

νόμιηαν ότι εκείνθ τθν θμζρα άρχιηε θ ελευκερία τθσ Ελλάδασ


1Ροιεσ ιταν οι αυκαίρετεσ ενζργειεσ των τριάκοντα

α) Αναβολι ςφνταξθσ και δθμοςίευςθσ ςυντάγματοσ

β) Συγκρότθςθ τθσ Βουλισ και των άλλων αρχϊν ςφμφωνα με τισ

προςωπικζσ τουσ επικυμίεσ


29

γ) Σφλλθψθ των καταδοτϊν-ςυκοφαντϊν και καταδίκθ τουσ ςε

κάνατο από τθ Βουλι

δ) Αίτθμα ςτο Λφςανδρο για τθν αποςτολι ςπαρτιατικισ φρουράσ

ε) Καλόπιαςμα του Καλλίβιου για παραχϊρθςθ ςτρατιωτϊν για τθ

ςφλλθψθ των αντιφρονοφντων

2Ροια ιταν θ διάρκεια τθσ εξουςίασ των Τριάκοντα και ποιεσ τάςεισ

διαμορφϊκθκαν ςτουσ κόλπουσ τουσ

Οκτϊ μινεσ κατά τθ διάρκεια των οποίων εκτζλεςαν 1500

Ακθναίουσ και μετοίκουσ Στο ςϊμα των τριάντα τυράννων

διαμορφϊκθκαν δφο τάςεισ των ςκλθροπυρθνικϊν με επικεφαλισ τον

Κριτία και των μετριοπακϊν με επικεφαλισ τον Κθραμζνθ Οι

τριάκοντα ονομάςτθκαν για πρϊτθ φορά τφραννοι από τον Αριςτοτζλθ

λόγω τθσ ςκλθρισ πολιτικισ τουσ με κανατικζσ καταδίκεσ δθμεφςεισ

περιουςιϊν εξορίεσ αντιφρονοφντων κλπ

3Ρϊσ ζγινε θ laquoεκλογιraquo των τριάντα τυράννων

Το ᾑρζκθςαν ( εκλζχτθκαν) που γράφει ο Ξενοφϊντασ δείχνει το

δθμοκρατικό ςφςτθμα που υπιρχε ςτθν Ακινα Βζβαια θ εκλογι δεν

ιταν ελεφκερθ αφοφ ςτθν εκκλθςία του διμου παρευριςκόταν ο

Λφςανδροσ και οι παρόντεσ αναγκάςτθκαν να εκλζξουν δζκα άντρεσ

που πρότεινε ο Κριτίασ δζκα που πρότεινε ο Κθραμζνθσ και δζκα από

τουσ παρευριςκόμενουσ

4(sect11) Για ποιο ςκοπό εκλζχτθκαν οι τριάντα τφραννοιβ) Γιατί

ανζβαλλαν διαρκϊσ να ψθφίςουν νζουσ νόμουσ να κεςπίςουν

ςφνταγμα και γ) Ρϊσ οργάνωςαν τθ Βουλι και τισ άλλεσ αρχζσ

α)Σκοπόσ τθσ εκλογισ των τριάκοντα ιταν θ κζςπιςθ νζων νόμων θ

ςφνταξθ νζου ςυντάγματοσ

β) Οι τριάκοντα είχαν εκλεγεί από τθν laquoεκβιαςμζνθraquo εκκλθςία του

διμου με μοναδικό ςκοπό να ςυντάξουν τουσ νόμουσ διακυβζρνθςθσ

τθσ Ακινασ Οι ίδιοι είχαν διακθρφξει ότι το κακεςτϊσ τουσ κα είναι

προςωρινό μζχρι τθ δθμοςίευςθ των νζων νόμων Ζτςι λοιπόν για να

μετατρζψουν το κακεςτϊσ τουσ από προςωρινό ςε μόνιμο αναβάλλουν

τθ ςφνταξθ των νζων νόμων


30

γ) Στθ Βουλι παραχϊρθςαν δικαςτικζσ εξουςίεσ για ποινικά ι δικεν

ποινικά αδικιματα Κατάργθςαν τθ μυςτικι ψθφοφορία ςε όλεσ τισ

διαδικαςίεσ Διζλυςαν τα δικαςτιρια των ενόρκων (Θλιαία) και

τοποκζτθςαν ςτισ διάφορεσ αρχζσ πρόςωπα τθσ εμπιςτοςφνθσ τουσ

5(sect 12) Ροιουσ κατεδίωξαν και εκτζλεςαν πρϊτουσ οι τριάκοντα

τφραννοι και γιατί

Αυτοφσ που είχαν μετατρζψει τθ ςυκοφαντία ςε επάγγελμα τουσ

καταδότεσ Μία από τισ ςκοτεινζσ πλευρζσ του ακθναϊκοφ

δθμοκρατικοφ κακεςτϊτοσ ιταν θ ευκολία με τθν οποία μερικοί

αδίςτακτοι Ακθναίοι μποροφςαν να ηουν από τθ ςυκοφαντία Θ ψεφτικθ

καταγγελία ψευδισ καταμινυςθ εναντίον ευκατάςτατου ςυνικωσ

πολίτθ μποροφςε να χρθςιμοποιθκεί και ωσ μζςο εκβιαςμοφ και ωσ

μζςο προςωπικισ εκδίκθςθσ Ρολλζσ φορζσ ο ςυκοφάντθσ εξεβίαηε

κάποιον και αποςποφςε χρθματικά ποςά για να μθν τον καταγγείλει

και τον ςζρνει ςτα δικαςτιρια Από τισ ετυμολογικζσ ερμθνείεσ τθσ

λζξθσ ςυκοφάντθσ lt ςῦκον + φαίνω ( =αυτόσ που φανερϊνει τα ςφκα)

που είχαν προτακεί ιδθ από τθν αρχαιότθτα πικανότερθ φαίνεται θ

πρϊτθ 1)αυτόσ που φανερϊνει τα ςφκα κρυμμζνα μζςα ςτα ροφχα

του κλζφτθ∙ 2) ο μθνυτισ∙ 3) ο μθνυτισ αυτϊν που ζχουν κλζψει ςφκα

από ιερζσ ςυκιζσ αφιερωμζνεσ ςε κεοφσ∙ 4) αυτόσ που τράνταηε τα

κλαδιά ι τον κορμό τθσ ςυκιάσ για να φανοφν τα ςφκα που ιταν

κρυμμζνα μζςα ςτα φφλλα∙ 5) ( με επζκταςθ τθσ αρχικισ ςθμαςίασ)

αυτόσ που κατιγγειλε ςτισ αρχζσ διάφορεσ παραβάςεισ όπωσ λακραία

ειςαγωγι προϊόντων παράνομθ κτιςθ ι επικαρπία ξζνθσ ιδιοκτθςίασ

φοροδιαφυγι και ndash ςυνθκζςτερα ndash εχκρικζσ ενζργειεσ ι διακζςεισ κατά

του δθμοκρατικοφ πολιτεφματοσ Εκτόσ από τα χριματα που μποροφςε

να αποςπάςει ο ςυκοφάντθσ ωσ εκβιαςτισ αν καταδικαηόταν ο

καταγγελλόμενοσ πολίτθσ ο ςυκοφάντθσ είχε και τότε οικονομικό

όφελοσ

Στθν καταδίωξθ και εκτζλεςθ των ςυκοφαντϊν οι τριάκοντα

προχϊρθςαν για να γίνουν αρεςτοί ςτο λαό

6Τι δείχνει το αίτθμα των τριάκοντα για αποςτολι φρουράσ από τθ

Σπάρτθ και γιατί απευκφνκθκαν ςτο Λφςανδρο


31

Θ ενίςχυςθ των ζνοπλων τριάκοντα και των οπαδϊν τουσ με 700

τελικά φρουροφσ Σπαρτιάτεσ εναντίο των άοπλων δθμοκρατικϊν δείχνει

το αίςκθμα αναςφάλειασ των τυράννων

Επειδι το αίτθμα αυτό κα το απζρριπτε θ επίςθμθ κυβζρνθςθ τθσ

Σπάρτθσ δθλαδι οι ζφοροι οι τριάκοντα ηθτοφν από το Λφςανδρο να laquo

ςυμπράξειraquo να laquoμεςολαβιςειraquo προφανϊσ παραςκθνιακά

7(sect 14)Γιατί οι τριάκοντα καλόπιαναν το Καλλίβιο

α) Για να εξαςφαλίςουν τθ ςυναίνεςι του ςτισ αυκαιρεςίεσ τουσ και

β) για να τουσ δίνει ςτρατιϊτεσ ϊςτε να ςυλλαμβάνουν πολίτεσ που

είχαν ακόμθ κφροσ και δφναμθ να αντιςτακοφν ςτο κακεςτϊσ

8(sect 15)Ροια ιταν θ αιτία τθσ διαφοροποίθςθσ Κριτία ndash Κθραμζνθ

Θ διάκεςθ του Κριτία να ςκοτϊςει πολφ κόςμο

9Τι γνωρίηετε για τον Κριτία

Κριτίασ Ρολιτικόσ και ριτορασ ζνασ από τουσ τριάντα τυράννουσ

ονομαςτόσ για τθ ςκλθρότθτά του και τθ ματαιοδοξία του Υπιρξε

μακθτισ των ςοφιςτϊν και του Σωκράτθ Ρροσ το τζλοσ του

πελοποννθςιακοφ πολζμου εξορίςτθκε από τουσ δθμοκρατικοφσ και

αυτό τον ζκανε φανατικό ολιγαρχικό Επζςτρεψε ςτθν Ακινα το 404 πΧ

και ζγινε ζνασ από τουσ ςκλθρότερουσ του κακεςτϊτοσ των τριάκοντα

τυράννων Σκοτϊκθκε το 403 πΧ ςτον Ρειραιά από τουσ δθμοκρατικοφσ

επαναςτάτεσ του Κραςφβουλου Οι φιλοςοφικζσ αντιλιψεισ του ιταν

ακεϊςτικζσ Είχε ρθτορικζσ και ποιθτικζσ ικανότθτεσ Είχε ςυγγράψει

περίφθμα ελεγειακά και επικά ποιιματα κακϊσ και πεηά

10Ρϊσ κρίνετε τθν πολιτικι ςυμπεριφορά Κριτία ndash Κθραμζνθ

Κριτίασ Μνθςίκακοσ εκδικθτικόσ ( κυμάται τθν εξορία που είχε

υποςτεί από τουσ δθμοκρατικοφσ και επιδιϊκει να τουσ εκδικθκεί)

εμπακισ ανάλγθτοσ ςκλθρόσ φανατικόσ προδότθσ

Κθραμζνθσ Μετριοπακισ προδότθσ καιροςκόποσ (προςπακεί να

είναι αρεςτόσ και ςτουσ δθμοκρατικοφσ ενϊ ανικει ςτουσ

ολιγαρχικοφσ με αποτζλεςμα να είναι αντιπακισ και ςτουσ δφο)


1Ροιο είναι το κζμα τωνsect 50-56 και τι δείχνει


32

Θ παρωδία τθσ δίκθσ του Κθραμζνθ Δείχνει τθν κρίςθ του

ελλθνικοφ κόςμου ςτα τζλθ του 5ου αιϊνα πΧ Κρίςθ όχι μόνο πολιτικι

αλλά και θκικι αφοφ παραβιάηεται θ αντίλθψθ για το νόμο και τθν

ευςζβεια

2Ρϊσ μετατράπθκε θ δίκθ ςε παρωδία

α) Με τθ φανερι ψθφοφορία που είχαν επιβάλει οι Τριάκοντα ςτουσ

βουλευτζσδικαςτζσ για να επθρεαςτεί θ ελεφκερθ βοφλθςι τουσ β)

με τθν παρουςία των μαχαιροφόρων με τουσ δφο αυτοφσ τρόπουσ

προςπακοφν οι Τριάκοντα να επθρεάςουν τθ ψιφο των

βουλευτϊνδικαςτϊν+ και γ) με τθν απόφαςθ του Κριτία και όχι των

δικαςτϊν για τθν τφχθ του Κθραμζνθ

3laquo καί ἡ βουλι διλθ ἐγζνετο εὐμενῶσ ἐπικορυβιςαςαraquo α) τι κζλθςε

να προλάβει ο Κριτίασ όταν είδε τθν αντίδραςθ τθσ βουλισ και β) ςε

ποιεσ ενζργειεσ προζβθ

α) Τθν ακϊωςθ του Κθραμζνθ

β) Λ) Συνεννόθςθ με τουσ υπόλοιπουσ Τριάκοντα ΛΛ) τοποκζτθςθ

μαχαιροφόρων ( τρομοκρατία) ΛΛΛ) διαγραφι του Κθραμζνθ από τον

κατάλογο των 3000 ΛV) αυκαίρετθ απόφαςθ για κανάτωςθ του

Κθραμζνθ

3α laquo καί τοῦτο οὐ βιωτόν ἡγθςἀμενοσraquo Τι αποκαλφπτει το οὐ βιωτόν

για το ικοσ του Κριτία

Το ότι ο Κριτίασ κεωροφςε ανυπόφορθ τθν ενδεχόμενθ ακϊωςθ του

Κθραμζνθ αποκαλφπτει το μίςοσ και τθν εμπάκεια που ζτρεφε προσ τον

Κθραμζνθ

3βΡου ςτάκθκαν οι νεαροί μαχαιροφόροι

Ἐπί τοῖσ δρυφάκτοισ ςτα ξφλινα ( δρφινα) δθλαδι κιγκλιδϊματα που

χϊριηαν τισ κζςεισ των δικαςτϊν από το χϊρο του ακροατθρίου Εκεί

μπροςτά ςτάκθκαν οι νεαροί μαχαιροφόροι για να τουσ βλζπουν οι

βουλευτζσ

4( sect 51) α) Σε ποια κατάςταςθ κεωρεί ο Κριτίασ ότι ζχουν βρεκεί οι

δικαςτζσ και β) ποιο κεωρεί δικό του ζργο και κζλθςθ των

μαχαιροφόρων


33

α) Ο Κριτίασ υποςτθρίηει αδιάντροπα ότι οι δικαςτζσ

ζχουνπαραςυρκεί από τθν απολογία του Κθραμζνθ( ἐξαπατωμζνουσ)

και β) ότι ο ίδιοσ ωσ θγζτθσ δεν μπορεί να επιτρζψει κάτι τζτοιο

Άλλωςτε και laquoοἵδε οἱ ἐφεςτθκότεσraquo οι νεαροί με τα εγχειρίδια λζνε ότι

δεν κα επιτρζψουν να παραςυρκοφν οφτε οι δικαςτζσ οφτε και ο

Κριτίασ

5Ροια τα επιχειριματα του Κριτία ςτθν sect 51

α) Δεν κα επιτρζψει ςτουσ βουλευτζσ να εξαπατθκοφν

β) Οι μαχαιροφόροι δεν επιτρζπουν τθν ακϊωςθ του Κθραμζνθ

γ) Διαγραφι του Κθραμζνθ από τον κατάλογο των 3000 και

κανάτωςι του

6(sect51) Ροια αρχι παραβιάηει ο Κριτίασ με τθν απόφαςι του για

κανάτωςθ του Κθραμζνθ με διαγραφι του από τον κατάλογο

Τθν αρχι τθσ νομιμότθτασ Οι τφραννοι δεν τθροφν οφτε τουσ

νόμουσ που ψιφιςαν οι ίδιοι Καταλφεται κάκε ζννοια νομιμότθτασ και

ο νόμοσ γίνεται παιχνίδι ι laquoεγχειρίδιονraquo ςτα χζρια του ιςχυροφ τθσ

ςτιγμισ

Τουσ απλοφσ πολίτεσ μποροφςε να τουσ κανατϊςει οποιοςδιποτε

από τουσ Τριάκοντα και τα όργανά τουσ με τθν κατθγορία ότι είναι

επικίνδυνοι για το κακεςτϊσ Ο laquoκατάλογοσraquo είχε περιλάβει 3000

ονόματα πολιτϊν μόνο των οπαδϊν των ολιγαρχικϊν Αν κάποιοσ από

τουσ laquoεντόσ του καταλόγουraquo είχε κατθγορθκεί δίκαια ι άδικα για

ανατρεπτικζσ ενζργειεσ για να καταδικαςτεί ςε κάνατο ζπρεπε να

αποφαςίςουν οι πεντακόςιοι βουλευτζσ Για τουσ laquoεκτόσ καταλόγουraquo

αποφάςιηαν μόνο οι Τριάκοντα Ο Κθραμζνθσ ωσ ζνασ από τουσ

Τριάκοντα περιλαμβάνεται ςτον κατάλογο και για τθ κανάτωςι του

πρζπει να αποφαςίςουν οι βουλευτζσ Ο Κριτίασ αυκαίρετα τον

διαγράφει μόνοσ του από τον κατάλογο και τον καταδικάηει ςε κάνατο

7(sect52) Γιατί ο Κθραμζνθσ κατζφυγε ςτο βωμό

Ρρόκειται για το βωμό ςτον οποίο ορκίηονται οι βουλευτζσ Ο

Κθραμζνθσ κατζφυγε ςτο βωμό για να ςωκεί ωσ ικζτθσ Ο βωμόσ ιταν

άςυλο και δεν μποροφςε να ςυλλθφκεί κάποιοσ που είχε καταφφγει ςrsquo

αυτόν Είναι παςίγνωςτοσ και από τθν ιςτορία και από τθ λογοτεχνία (

κυρίωσ από τθν τραγωδία) ο ςεβαςμόσ για τουσ ικζτεσ που ζχουν


34

καταφφγει ςε κάποιο βωμό ι ιερό Θ παραβίαςθ του αςφλου κεωρείται

μεγάλθ αςζβεια που μολφνει ολόκλθρθ τθν κοινότθτα Θ τιρθςθ των

κεςμϊν τθσ ευςζβειασ laquo αποτελοφςε ςε κάκε περίπτωςθ πολιτικό

κακικονraquo Οι ςχζςεισ τθσ κρθςκευτικισ και τθσ πολιτικισ ηωισ

φαίνονται αν ρίξει κανείσ μια ματιά ςτθν αγορά των Ακθνϊν∙ τα

δθμόςια κτιρια τθσ ακθναϊκισ δθμοκρατίασ είναι διάςπαρτα ςτο χϊρο

τθσ Αγοράσ ανάμεςα ςτα ιερά και ςτουσ βωμοφσ των κεϊν Βλζπε

ςχζδιο ςελ 94+

8Τι δείχνει θ ςφλλθψθ του Κθραμζνθ από το βωμό

Τθν αςζβεια των Τριάκοντα αλλά και τθν καταπάτθςθ των

κρθςκευτικϊν και πολιτικϊν κακθκόντων

9Ροιεσ αρχζσ ndash αξίεσ επικαλείται ςτθν ομιλία του ο Κθραμζνθσ και

καταλαβαίνουμε ότι παρενζβθ ο Κριτίασ

α) Τθν αρχι τθσ νομιμότθτασ (sect 52) και β) τθν αρχι τθσ ευςζβειασ (sect

53)

10Τι είδουσ ςυλλογιςμό αποτελεί ο ιςχυριςμόσ του Κθραμζνθ ςτθν sect

53

Επαγωγικό

Εγϊ καταδικάςτθκα από τον Κριτία παράνομα

Εγϊ είμαι ζνασ από εςάσ

Άρα κακζνασ από εςάσ μπορεί να καταδικαςτεί παάνομα

11(sect53)Ρϊσ δικαιολογείται ο χαρακτθριςμόσ των Τριάκοντα από το

Κθραμζνθ ωσ αδικωτάτων και αςεβεςτάτων

Αδικϊτατοι γιατί ζχουν παραβεί τουσ νόμουσ που ψιφιςαν οι ίδιοι

Αςεβζςτατοι γιατί δεν ςζβονται το κεςμό τθσ ικεςίασ

11α Τι προςπακεί να πείςει ο Κθραμζνθσ τουσ δικαςτζσ ςτθν sect 53

Πτι κα ζχουν τθν ίδια τφχθ με αυτόν Ο Κθραμζνθσ προειδοποιεί

τουσ Βουλευτζσ ότι αν μείνουν απακείσ ςε τόςο ωμι καταπάτθςθ και

του νόμου και του αςφλου ςίγουρα κάποιοι απrsquo αυτοφσ κα ζχουν τθν

ίδια τφχθ μrsquo αυτόν Εφκολα κα μποροφςε να εξαλειφκεί το όνομα

οποιουδιποτε από τον κατάλογο των laquoτριςχιλίωνraquo και να κανατωκεί με

εντολι των τριάκοντα χωρίσ τθν πολυτζλεια ζςτω και τθσ laquoςτθμζνθσraquo


35

δίκθσ Γιrsquo αυτό ο Κθραμζνθσ laquoαπορεί που δεν βοθκάνε ( οι δικαςτζσ)

τον ίδιο τον εαυτό τουσraquo

12(sect54) Ροιοι ιταν οι Ζνδεκα

Αξιωματοφχοι ζνασ από κάκε φυλι μαηί με τον γραμματζα

προϊςτάμενοι του laquoδεςμωτθρίουraquo αρμόδιοι για τισ κανατικζσ

εκτελζςεισ

13(sect56) Τι δείχνει θ ςυνομιλία Κθραμζνθ ndash Σατφρου και θ αναφορά του

Κθραμζνθ ςτον Κριτία

Επειδι φϊναηε ο Κθραμζνθσ καταγγζλλοντασ τθν παρανομία και

τθν αςζβεια των διωκτϊν του μζςα ςτθν αγορά ο Σάτυροσ τον

απείλθςε ότι κα τον χτυπιςει ( laquo αν δεν ςωπάςεισ κα κλάψεισraquo) ενϊ

τον ζςερνε για εκτζλεςθ Θ απάντθςθ του Κθραμζνθ ςτο Σάτυρο και θ

τελευταία φράςθ του laquo Κριτίᾳ τῷ καλῷraquo δείχνουν τθ ψυχραιμία το

χιοφμορ τον παιγνιϊδθχαρακτιρα του το ευφυολόγο πνεφμα του

Κθραμζνθ Ο laquoπαιγνιϊδθσraquo χαρακτιρασ των Ακθναίων το χιοφμορ το

ζξυπνο ευφυολόγθμα ςφράγιςαν πολλά από τα δθμιουργιματα του

πολιτιςμοφ τουσ και πιο πολφ ςτο κζατρο ςτο ςατυρικό δράμα

παρουςιαηόταν θ φαιδρι όψθ του μφκου των τραγωδιϊν που είχαν

προθγθκεί ςτθν παράςταςθ∙ ςτθν κωμωδία του 5ου αιϊνα πΧ

κυριαρχοφςε θ ειρωνεία ο ςαρκαςμόσ θ κριτικι για τα πάντα για

πρόςωπα και γεγονότα τθσ πολιτικισ και πνευματικισ ηωισ Το

laquoπαιγνιϊδεσraquoπνεφμα είναι χαρακτθριςτικό και ςτουσ πλατωνικοφσ

διαλόγουσ+

14Τι ιταν το κϊνειο

Ραχφρευςτθ ουςία με χαρακτθριςτικι δυςάρεςτθ οςμι από τα

φφλλα και τουσ βλαςτοφσ του φυτοφ κϊνειον Θ αλκαλοειδισ ουςία

κωνεΐνθ ζχει ζντονθ τοξικότθτα και απορροφάται γριγορα από τουσ

βλεννογόνουσ∙ επιφζρει παράλυςθ των κζντρων του προμικουσ μυελοφ

και των κζντρων κίνθςθσ και προκαλεί ςχετικά ανϊδυνο κάνατο από

αςφυξία

15Τι ιταν ο κότταβοσ

Ιταν νεανικό παιχνίδι ςτα ςυμπόςια∙ οι παίχτεσ ςθμάδευαν από

μακριά μία λεκάνθ και πετοφςαν μζςα το κραςί που είχε απομείνει ςτο

ποτιρι τουσ προςπακϊντασ να μθ χυκοφν ςταγόνεσ ζξω από τθ


36

λεκάνθ και προφζροντασ το όνομα αγαπθμζνου προςϊπου Αν δεν

ζπεφταν ζξω από τθ λεκάνθ ςταγόνεσ ιταν καλό ςθμάδι για τισ

ερωτικζσ ςχζςεισ του παίχτθ με το πρόςωπο του οποίου το όνομα είχε

αναφζρει

Το χιοφμορ του Κθραμζνθ αποκτά τθν πραγματικι του διάςταςθ αν

ςυςχετιςκεί με το γεγονόσ ότι ο Κριτίασ είχε ςυνκζςει ςτίχουσ για τον

κότταβο Με τα ςθμερινά δεδομζνα θ φράςθ του Κθραμζνθ και θ

τελευταία κίνθςι του προτοφ πεκάνει ζχει το νόθμα laquo και ςτα δικά

ςουraquo ( για τον Κριτία)

16laquohellipἐκεῖνο δζ κρίνω τοῦ ἀνδρόσ ἀγαςτόνhellipζκ τῆσ ψυχῆσraquo Είναι

εφςτοχθ θ κρίςθ του Ξενοφϊντα για το Κθραμζνθ Να δικαιολογιςετε

τθν απάντθςι ςασ ςτθριηόμενοι ςτο κείμενο

Ναι το φρόνιμον του Κθραμζνθ αποδεικνφεται από τα λόγια του

προσ τουσ βουλευτζσ ενϊ το παιγνιϊδεσ από τθ ςυνομιλία του με το

Σάτυρο και τα τελευταία του λόγια για τον Κριτία

17Ιταν νόμιμθ ενζργεια θ διαγραφι του Κθραμζνθ από τον κατάλογο

των 3000 Ροιοσ τον διζγραψε και γιατί

Πχι γιατί αποφαςίςτθκε από ζνα μονάχα άτομο τον Κριτία επειδι

ιταν φανερό ότι θ Βουλι κα ακϊωνε το Κθραμζνθ εφόςον εὐμενῶσ

ἐπικορυβιςαςα

18Να χωριςτοφν οιsect 50 -56 ςε κεματικζσ ενότθτεσ να τιτλοφορθκοφν

και να επιςθμανκεί ο τρόποσ ςφνδεςθσ των ενοτιτων μεταξφ τουσ

sect50-51 Θ αντίδραςθ και θ ομιλία του Κριτία

sect52-53 Θ ομιλία του Κθραμζνθ

sect54-56 Οι τελευταίεσ ςτιγμζσ του Κθραμζνθ

19Από που φαίνεται ότι ο Ξενοφϊν βλζπει με ςυμπάκεια το Κθραμζνθ

Από τθν τελικι του εκτίμθςθ ότι ο Κθραμζνθσ δεν ζχαςε το φρόνιμο

και το παιγνιϊδεσ του χαρακτιρα του οφτε μπροςτά ςτο κάνατο

20Χαρακτθριςμόσ του Κθραμζνθ

Ρειςτικόσ ριτορασ εφγλωττοσ ( sect 50 καί ἡ βουλι διλθ ἐγζνετο

εὐμενῶσ ἐπικορυβιςαςα) διορατικόσ (sect 53 οὐδζν μοί ἀρκζςει ὅδε ὁ


37

βωμόσ) ψφχραιμοσ ζξυπνοσ ευφυολόγοσ ( sect 56 ςυνομιλία με τον

Σάτυρο και τα τελευταία λόγια για τον Κριτία)


1(sect1) Ροιεσ οι ενζργειεσ των Τριάκοντα μετά τθν εκτζλεςθ του

Κθραμζνθ

α) Απαγόρευςθ ειςόδου ςτθν πόλθ ςτουσ εκτόσ του καταλόγου

β) Απομάκρυνςθ από τα κτιματα

γ) Αρπαγι τθσ περιουςίασ των πολιτικϊν τουσ αντιπάλων

2Ροια θ αντίδραςθ των καταπιεηομζνων Ακθναίων

α) Θ καταφυγι τουσ ςτον Ρειραιά

β) Θ μετατροπι τουσ ςε πρόςφυγεσ ςτα Μζγαρα και τθ Κιβα

3Γιατί οι διωκόμενοι κατζφυγαν ςτον Ρειραιά

Γιατί ςτθν περιοχι του Ρειραιά από δεκαετίεσ είχε διαμορφωκεί

παράδοςθ δθμοκρατικισ πλειοψθφίασ τθν οποία ςυγκροτοφςαν τα

πλθρϊματα του ςτόλου οι ζμποροι οι ναυτικοί και οι μζτοικοι

4α) Τι κίνδυνοσ προζκυπτε για τουσ Τριάκοντα από τθ δθμιουργία

πολιτικϊν προςφφγων και β) Ροιοι κορυβικθκαν απrsquo αυτό το γεγονόσ

α) Κίνδυνοσ για τθ δθμιουργία ζνοπλων ομάδων πολιτικϊν

προςφφγων που κα ςτρζφονταν κατά του κακεςτϊτοσ

β) Οι Σπαρτιάτεσ Για να προλάβουν το ενδεχόμενο δθμιουργίασ

ζνοπλων ομάδων πολιτικϊν προςφφγων οι Σπαρτιάτεσ εξζδωςαν

αυςτθρι διαταγι όπωσ παραδίδεται από τον Ρλοφταρχο ςτο Βίο του

Λυςάνδρου κεφ 27 laquo Λακεδαιμόνιοι ἐψθφίςαντοhellip οι φυγάδεσ

Ακθναίοι να οδθγοφνται πίςω ςτθν Ακινα από κάκε κράτοσ και να

κεωροφνται παραβάτεσ όςοι φζρουν εμπόδια ςrsquo αυτοφσ που

προςπακοφν να τουσ φζρουν πίςωraquo Στο ίδιο κείμενο όμωσ φαίνεται θ

αντίδραςθ του κράτουσ των Κθβϊν

Οι Κθβαίοι laquo ἀντεψθφίςαντο hellip ψθφίςματα πρζποντα καί ἀδελφά (

=ςφμφωνα) ταῖσ Ἡρακλζουσ καί Διονφςου πράξεςιν οικίαν μεν

ἀνεῷχκαι ( να είναι ανοιχτι) πᾶςαν καί πόλιν ἐν Βοιωτίᾳ τοῖσ δεομζνοισ

Ἀκθναίων + ἄν δζ τισ Ἀκιναηε ( ςτθν Ακινα) διά τῆσ Βοιωτίασ ἐπί τοφσ


38

τυράννουσ ὅπλα κομίηῃ μιτε ὁρᾶν τινά Κθβαῖον μιτε ἀκοφειν +

Κραςφβουλοσ καί οἱ ςφν αὐτῷ Φυλιν καταλαβόντεσ ἐκ Κθβῶν

ὡρμικθςαν ὅπλα καί χριματα καί τό λακεῖν τό ἄρξαςκαι( να μθν τουσ

πάρουν είδθςθ οι τφραννοι προτοφ αρχίςουν) Κθβαίων αὐτοῖσ

ςυμπαραςκευαςάντωνraquo

5Γιατί οι Ακθναίοι φυγάδεσ κατζφυγαν ςτα Μζγαρα και τθ Κιβα

ςυμμάχουσ των Λακεδαιμονίων και εχκροφσ των Ακθναίων Ροφ

οφείλεται θ μεταςτροφι των δφο αυτϊν πόλεων

Λ) Οι δφο αυτζσ πόλεισ ndash όπωσ και πολλζσ άλλεσ μζλθ τθσ

πελοποννθςιακισ ςυμμαχίασ ndash ζχουν αρχίςει να αναπτφςςουν

αντιςπαρτιατικά αιςκιματα λόγω τθσ ςυμπεριφοράσ των Σπαρτιατϊν

Συγκεκριμζνα οι Σπαρτιάτεσ

α) Δεν άκουςαν τισ ειςθγιςεισ τουσ για τθ μεταχείριςθ των

Ακθναίων

β) Δεν τουσ κάλεςαν να μετάςχουν ςτθν οργάνωςθ του

μεταπολεμικοφ Αιγαίου

γ) Δεν τουσ παρζδωςαν οφτε τμιμα των λαφφρων

ΛΛ) Τισ εκλογζσ μετά τθ λιξθ του πολζμου ςτθ Κιβα κζρδιςε θ

αντιλακωνικι παράταξθ με τον Λςμθνία

ΛΛΛ) Από τισ περιοχζσ αυτζσ που ιταν κοντά ςτθν Ακινα ιταν δυνατι

θ ανάλθψθ επιχειριςεων μζςα ςτο ζδαφοσ τθσ Αττικισ

6Ροιοσ ιταν ο Κραςφβουλοσ

Ρολυνίκθσ τριιραρχοσ ςτρατθγόσ και πολιτικόσ θγζτθσ τθσ αρχαίασ

Ακινασ ςτα τζλθ του 5ου αιϊνα πΧ και ςτισ αρχζσ του 4ου Είχε

ανδρωκεί ςτον κφκλο του Ρερικλι Το 411 πΧ όταν καταλφκθκε το

δθμοκρατικό πολίτευμα ςτθν Ακινα επεδίωξε μαηί με τον Κράςυλλο

τθν αποκατάςταςθ τθσ δθμοκρατίασ Το 406 πΧ επειδι δεν κατάφερε

να περιςυλλζξει τουσ νεκροφσ ςτθ νικθφόρα για τουσ Ακθναίουσ

ναυμαχία των Αργινουςϊν καταδικάςτθκε ςε κάνατο Το 404 πΧ ιρκε

ςε ριξθ με τουσ Τριάκοντα που προςπάκθςαν να τον εξουδετερϊςουν

και γιrsquo αυτό κατζφυγε ςτθ Κιβα όπου οργάνωςε ομάδα

αυτοεξορίςτων Με τθν ομάδα του κατζλαβε το φροφριο τθσ Φυλισ

κατόπιν τον Ρειραιά και μετά τθν ζνοπλθ ςφγκρουςθ με το ςτρατό των

Τριάκοντα αποκατζςτθςε τθ δθμοκρατία ςτθν Ακινα


39

7Ρου βριςκόταν θ Φυλι και πϊσ μπόρεςε να τθν καταλάβει ο

Κραςφβουλοσ

Θ Φυλι ιταν οχυρι τοποκεςία ςτα χρόνια του πελοποννθςιακοφ

πολζμου ανάμεςα ςτον Κικαιρϊνα και τθν Ράρνθκα ςτο δρόμο που

οδθγοφςε προσ τθ Κιβα Απείχε από τθν Ακινα περίπου 100 ςτάδια

δεκαοκτϊμιςυ χιλιόμετρα Μετά τθ λιξθ του πολζμου οι Τριάκοντα

είχαν αφιςει ανοχφρωτα όλα τα φροφρια τθσ Αττικισ Ζτςι επειδι δεν

υπιρχε εκεί φρουρά των Τριάκοντα ο Κραςφβουλοσ μπόρεςε εφκολα

με λίγουσ άνδρεσ να καταλάβει το φροφριο

8(sect2-7) α) Ροιεσ οι ενζργειεσ των Τριάκοντα απζναντι ςτο Κραςφβουλο

και τουσ άνδρεσ του όταν βρίςκονταν ςτθ Φυλι β) Ροια θ δράςθ του

Κραςφβουλου

α)Λ) Εκςτρατεία με τουσ 3000 και το ιππικό∙ επίκεςθ οριςμζνων

νζων από τθ δφναμθ των Τριάκοντα∙ τραυματιςμόσ τουσ και

αποχϊρθςθ

ΛΛ) Σχεδιαςμόσ των Τριάκοντα για ανζγερςθ τείχουσ ϊςτε να

αποκλειςτοφν οι άνδρεσ του Κραςφβουλου και να αναγκαςτοφν λόγω

αδυναμίασ ανεφοδιαςμοφ να παραδοκοφν

ΛΛΛ) Αποςτολι ςτα ςφνορα όλθσ τθσ λακωνικισ φρουράσ και του

ιππικοφ δφο φυλϊν για τθν προςταςία των καλλιεργειϊν

β) Οι άνδρεσ του Κραςφβουλου ςθμειϊνουν ςυνεχείσ νίκεσ επί των

αντιπάλων τουσ

9(sect4) Γιατί οι Τριάκοντα φοβικθκαν ότι οι επαναςτάτεσ κα

λεθλατοφςαν τισ καλλιζργειεσ Είναι δικαιολογθμζνοσ ο φόβοσ τουσ

Ο φόβοσ των Τριάκοντα είναι δικαιολογθμζνοσ γιατί οι επαναςτάτεσ

ςτθν προςπάκειά τουσ να βρουν τροφι κα λεθλατοφςαν τισ

καλλιζργειεσ

10(sect5) Ρϊσ εξθγείται ο δεκαπλαςιαμόσ των ανδρϊν του Κραςφβουλου

μζςα ςε λίγεσ μζρεσ

Θ ζντονθ επικυμία των δθμοκρατικϊν Ακθναίων να αντιδράςουν και να

αντιςτακοφν ςτο κακεςτϊσ των Τριάκοντα απrsquo το οποίο ζχουν υποςτεί

τα πάνδεινα εξθγεί το δεκαπλαςιαςμό ( από 70 ςε 700) μζςα ςε λίγεσ

μζρεσ των ανδρϊν του Κραςφβουλου ςτθ Φυλι


40

11Γιατί ο Κραςφβουλοσ κατζβαςε τουσ άνδρεσ του από τθ Φυλι ςτα

πεδινά

Γιατί α) Το φροφριο τθσ Φυλισ κακϊσ βριςκόταν ςε λόφο κα

γινόταν εφκολα ςτόχοσ για τουσ αντιπάλουσ του και κυρίωσ β) για να

αιφνιδιάςει τουσ αντιπάλουσ του ndash γιrsquo αυτό μετακινείται νφκτα ndash και να

τουσ επιτεκεί ξαφνικά εξουδετερϊνοντασ ζτςι το πλεονζκτθμα τθσ

ςτρατιωτικισ υπεροχισ των αντιπάλων του Θ κίνθςθ αυτι του

Κραςφβουλου αναδεικνφει τθ ςτρατιωτικι του ιδιοφυΐα Οι άνδρεσ του

Κραςφβουλου βρζκθκαν ςε απόςταςθ τριϊν ι τεςςάρων ςταδίων ( 1

ςτάδιο = 185 μζτρα∙ άρα ςε απόςταςθ 3times 185=555 ι 4 times 185 = 740

μζτρα) 600 περίπου μζτρων από τουσ αντιπάλουσ τουσ

12(sect6) α) Ρου ςτθρίχτθκε θ επίκεςθ του Κραςφβουλου κατά των

ολιγαρχικϊν β) Από ποφ φαίνεται το μζγεκοσ τθσ νίκθσ των

δθμοκρατικϊν και γ) Ροια θ ςθμαςία τθσ νίκθσ των δθμοκρατικϊν κατά

του ςτρατοφ των Τριάκοντα

α) Στο ςτοιχείο του αιφνιδιαςμοφ και τθσ ταχφτθτασ (ορμϊντασ

τρεχάτοι) Είναι χαρακτθριςτικό ότι οι φρουροί ζχουν απομακρυνκεί

από τα όπλα τουσ και οι ιπποκόμοι ξφςτριηαν ( ζξυναν δθλαδι και

κακάριηαν τισ τρίχεσ των αλόγων)

β) Το μζγεκοσ τθσ νίκθσ των δθμοκρατικϊν φαίνεται από το γεγονόσ

ότι οι ολιγαρχικοί ζχαςαν πάνω από 120 οπλίτεσ και πζντε ιππείσ ενϊ

καταδιϊχτθκαν ςε απόςταςθ ζξι ndash επτά ςταδίων ( 7 times 185 = 1295

περίπου μζτρα) Αντίκετα οι δθμοκρατικοί δεν είχαν απϊλειεσ

γ) Θ νίκθ αυτι εμψφχωςε τουσ επαναςτάτεσ ενϊ προκάλεςε

ανθςυχία ςτουσ ολιγαρχικοφσ γιατί διαπίςτωςαν ότι πλζον δεν ιταν

αςφαλείσ ςυν το ότι ο αγανακτιςμζνοσ λαόσ μζςα ςτθν πόλθ κα

μποροφςε να ξεςθκωκεί

13(sect7) Τι ιταν το τρόπαιο που ζςτθςαν οι επαναςτάτεσ

Το τρόπαιο ιταν πρόχειρο μνθμείο νίκθσ που ζςτθναν οι νικθτζσ με

λάφυρα των θττθμζνων ςτο πεδίο τθσ μάχθσ Τα τρόπαια ιταν

αφιερωμζνα ςε κάποιον κεό και γιrsquo αυτό κανείσ ςτο μζλλον δεν

τολμοφςε να τα πειράξει μια και ιταν πλζον ιερά

14(sect8) Ροφ και γιατί ςτράφθκαν οι Τριάκοντα μετά τθν ιττα τουσ από



41

Στθν Ελευςίνα α) Για να μθν ενωκοφν οι Ελευςίνιοι με τισ δυνάμεισ

του Κραςφβουλου και β) για να εξαςφαλίςουν καταφφγιο ςτθν

Ελευςίνα ςε περίπτωςθ οριςτικισ ιττασ κακϊσ θ Ελευςίνα Λ) ιταν

οχυρωμζνθ με τείχθ και γιrsquo αυτό ιταν κατάλλθλο καταφφγιο και ΛΛ) από

τθν Ελευςίνα κα μποροφςαν οι Τριάκοντα να διαφφγουν προσ τα

Μζγαρα ι τθν Κόρινκο που ιταν πόλεισ προςκείμενεσ προσ τθν

ολιγαρχία

15Τι μεκόδουσ χρθςιμοποίθςαν οι Τριάκοντα για τθ ςφλλθψθ των

Ελευςινίων

α) Εξαπάτθςθ ltςυγκζντρωςθ των κατοίκων με πρόςχθμα τθν

απογραφι για να τουσ ςτείλουν δικεν περιςςότερθ φρουρά για

προςταςία

β) Άςκθςθ ψυχολογικισ βίασ με τθν παρουςία των ιππζων

Για να γίνει πιο εφκολθ θ ςφλλθψθ των Ελευςινίων οι Τριάκοντα

τουσ υποχρζωςαν ζναν ndash ζναν που απογραφόταν κι όχι όλοι μαηί να

περνά από μια μικρι πφλθ που οδθγοφςε ςτο γιαλό Εκεί όςοι ιταν

δθμοκρατικοί και φιλικά προςκείμενοι προσ τον Κραςφβουλο

ςυλλαμβάνονταν από τουσ ιππείσ Σφμφωνα με τον Λυςία και τον

Διόδωρο οι Τριάκοντα ςυνζλαβαν περίπου τριακόςιουσ Ελευςίνιουσ και

τουσ καταδίκαςαν ςε κάνατο χωρίσ να απαγγελκεί εναντίον τουσ καμία

κατθγορία

16(sect9-10) Ροφ και πϊσ ζγινε θ δίκθ των Ελευςινίων

Στο Ωδείο δθμόςιο κτιριο οικοδομθμζνο από τον Ρερικλι

ςτεγαςμζνο που χρθςίμευε για μουςικοφσ αγϊνεσ για απαγγελία

ποιθμάτων από ραψωδοφσ και για τον προάγωνα

Ραράτυπα λόγω α) τθσ παρουςίασ των Σπαρτιατϊν ςτρατιωτϊν β) τθσ

φανερισ ψθφοφορίασ κακϊσ ο Κριτίασ δεν εμπιςτεφεται οφτε τουσ

ςυνεργάτεσ του Ρροκειμζνου λοιπόν να τουσ ελζγχει και να

διαςφαλίςει το αποτζλεςμα τθσ δίκθσ επιβάλει τθ φανερι ψθφοφορία

γ) τθσ κοινισ και όχι ατομικισ ψθφοφορίασ για τριακόςια άτομα

Βαςικι αρχι δικαίου για το ακθναϊκό κράτοσ ιταν ότι δεν εκδίδονται

ςυνολικζσ αποφάςεισ αλλά για τον κακζνα κατθγοροφμενο χωριςτά και

δ) τθσ απουςίασ κατθγορθτθρίου

17Ροιο το αποτζλεςμα τθσ δίκθσ


42

Θ εκτζλεςθ των τριακοςίων Ελευςινίων

18Ροιοσ ο ςτόχοσ τθσ ομιλίασ του Κριτία προσ τουσ οπλίτεσ και τουσ

ιππείσ

Να δθμιουργιςει ςυνενόχουσ ϊςτε να αγωνίηονται με το ίδιο με

εκείνον πάκοσ για τθ διατιρθςθ του κακεςτϊτοσ

19( sect10)Τι δείχνει θ νζα αφξθςθ του αρικμοφ των ανδρϊν του


Μζςα ςε μία νφχτα οι άνδρεσ του Κραςφβουλου αυξικθκαν κατά

τριακόςια άτομα ( από 700 ςε 1000) γεγονόσ που δείχνει το μίςοσ των

δθμοκρατικϊν κατά των Τριάκοντα τθν επικυμία τουσ να αγωνιςτοφν

για τθν ανατροπι τουσ αλλά και το κάρροσ που απζκτθςαν μετά τθ νίκθ

των δθμοκρατικϊν ςτθ Φυλι

20(sect10-12) Ρϊσ περιγράφει ο Ξενοφϊντασ τισ κινιςεισ των αντιπάλων

πριν από τθ μάχθ

Με ακρίβεια κακϊσ παρουςιάηει τα τοπωνφμια τισ κινιςεισ και τθ

δφναμθ των αντιπάλων και ςυντομία

21(sect11) Ροφ οχυρϊκθκαν οι δθμοκρατικοί

Στθ Μουνιχία τθν περιοχι το λόφο τθσ ςθμερινισ Καςτζλασ και το

κλειςτό λιμάνι ( το ςθμερινό Τουρκολίμανο ι Μικρολίμανο) που

οφείλουν το όνομά τουσ ςτον μυκικό βαςιλιά τθσ Αττικισ Μοφνιχο γιο

του Ραντοκλζουσ οικιςτι τθσ περιοχισ και ιδρυτι τθσ λατρείασ τθσ

Μουνιχίασ Αρτζμιδοσ Θ ςπουδαιότερθ λατρευτικι εκδιλωςθ ιταν τα

Μουνίχια και ο μινασ ονομαηόταν Μουνιχιϊν

22Ροια ιταν θ Λπποδάμειοσ αγορά όπου πιγαν οι ολιγαρχικοί

Θ Λπποδάμειοσ αγορά ιταν το κζντρο τθσ οικονομικισ και κοινωνικισ

ηωισ του Ρειραιά του ςθμαντικότερου εμπορικοφ κζντρου τθσ

Μεςογείου ςτα χρόνια τθσ ακμισ τθσ ακθναϊκισ δθμοκρατίασ Τα

ςχζδια τθσ αγοράσ και τθσ ευρφτερθσ περιοχισ είχαν καταςκευαςτεί

ςτα μζςα του 5ου αιϊνα από τον διάςθμο πολεοδόμο Λππόδαμο τον

Μιλιςιο με παραγγελία του Ρερικλι

23Τι ιταν το Βενδίδειο


43

Ναόσ προσ τιμι κεότθτασ που λατρευόταν από τουσ κατοίκουσ τθσ

Κράκθσ τθσ κεάσ Βζνδιδασ Θ κεότθτα αυτι ταυτιηόταν με τθν Άρτεμθ ι

τθν Ρερςεφόνθ και λατρευόταν επίςθσ ςτον Ρειραιά Ο ναόσ βριςκόταν

ςτθν πλαγιά του λόφου τθσ Μουνιχίασ και λίγο ψθλότερα από τθν

αγορά του Λππόδαμου

24Τι δείχνει θ αναφορά ςτο βάκοσ των ανδρϊν που κατελάμβανε ο

ςτρατόσ των ολιγαρχικϊν και των δθμοκρατικϊν

Οι ςυνθκιςμζνεσ παρατάξεισ είχαν βάκοσ οκτϊ μόνο ςειρϊν Ο

ςτρατόσ όμωσ των ολιγαρχικϊν καταλαμβάνει βάκοσ πενιντα ςειρϊν

γιατί είναι πολυάρικμοσ και γιατί ο δρόμοσ ιταν ςτενόσ Στθ ςτενότθτα

του δρόμου οφείλεται και το βάκοσ του ςτρατοφ των ολιγαρχικϊν που

ιταν όμωσ λιγότεροι και γιrsquo αυτό καταλαμβάνουν βάκοσ δζκα μόνο

ςειρϊν Επομζνωσ θ αναφορά ςτο βάκοσ των ςτρατευμάτων δείχνει α)

ότι ο δρόμοσ ιταν ςτενόσ και β) ότι οι ολιγαρχικοί ιταν πολφ

περιςςότεροι από τουσ δθμοκρατικοφσ

25(sect13)Από τθν ομιλία του Κραςφβουλου ποια φαίνεται ότι ιταν θ

διάταξθ του ςτρατοφ των ολιγαρχικϊν κατά τθ διάρκεια τθσ εφόδου

Στθ δεξιά πλευρά βρίςκονται οι άνδρεσ τθσ ςπαρτιατικισ φρουράσ

του Καλλίβιου ςτθν αριςτερι πλευρά είναι οι ιππείσ άρα και οι

Τριάκοντα Επομζνωσ ςτο κζντρο τθσ παράταξθσ ιταν οι τρεισ χιλιάδεσ

οπλίτεσ που ςυμπεριλαμβάνονταν ςτο γνωςτό κατάλογο

26(sect13-14) α) Ροια δεινά ndashςφμφωνα με τθν ομιλία του Κραςφβουλου ndash

ζχουν προκαλζςει οι Τριάκοντα ςτουσ δθμοκρατικοφσ β) Ροια δεινά

επίςθσ αναφζρει ο Λυςίασ ςτθν ομιλία του laquoΚατά Ἐρατοςκζνουσraquo

(ςχολικό βιβλίο ςελ 102-103) ότι είχαν προκαλζςει οι τφραννοι ςτουσ

Ακθναίουσ

α)Εξορία προγραφζσ ( δθλαδι διϊξεισ ι καταδίκεσ χωρίσ διατυπϊςεισ

χωρίσ δίκθ)(sect 13) και ςυλλιψεισ (sect 14)

β) Αφοπλιςμόσ απζλαςθ ndashεξορία δολοφονίεσ εξαναγκαςμόσ ςε

αυτοκτονία και απαγόρευςθ ταφισ περιπλάνθςθ ςε ξζνουσ τόπουσ

απόρριψθ και ςτζρθςθ

27(sect14-15) α) Ρου οφείλεται και β) πϊσ εκδθλϊνεται κατά τον

Κραςφβουλο ndash θ ςυμπαράςταςθ των κεϊν προσ τουσ δθμοκρατικοφσ

α) Στθν αδικία των Τριάκοντα


44

β) Λ) Με το χιόνι που ζςτειλαν εν μζςω καλοκαιρίασ (sect 3) και ζτςι

ανάγκαςαν τουσ ολιγαρχικοφσ να φφγουν και να μθν μπορζςουν με

τείχοσ να αποκλείςουν τουσ δθμοκρατικοφσ

ΛΛ) Με τθ βοικεια που παρζχουν ςτουσ δθμοκρατικοφσ για να

νικιςουν τουσ ολιγαρχικοφσ

ΛΛΛ) Με τθν πλεονεκτικι κζςθ ςτθν οποία οδιγθςαν τουσ άνδρεσ του


28(sect13-17) Ροιοσ ιταν και γιατί ο ςκοπόσ τθσ ομιλίασ του


Θ εμψφχωςθ των ανδρϊν του γιατί ιταν λιγότεροι από τουσ

αντιπάλουσ τουσ

29Με ποια επιχειριματα προςπακεί ο Κραςφβουλοσ να εμψυχϊςει

τουσ ςυναγωνιςτζσ του

α) Υπενκφμιςθ τθσ νίκθσ τουσ ςτθ Φυλι

β) Υπενκφμιςθ των δεινϊν που ζχουν υποςτεί από τουσ Τριάκοντα

γ) Αναφορά ςτθν προςταςία που τουσ παρζχουν οι κεοί

δ) Επιςιμανςθ τθσ πλεονεκτικισ κζςθσ των δθμοκρατικϊν ζναντι

των αντιπάλων τουσ

30(sect16) Γιατί ο Κραςφβουλοσ υποςτθρίηει ότι οι δθμοκρατικοί κα

χτυπάνε τουσ ολιγαρχικοφσ ςαν να είναι οι τελευταίοι τυφλοί

Γιατί οι ολιγαρχικοί κακϊσ κα ζχουν τοποκετιςει τισ αςπίδεσ τουσ

πάνω από τα κεφάλια τουσ για να προςτατευτοφν από τισ βολζσ δεν

κα μποροφν να δουν τον αντίπαλό τουσ όπωσ οι τυφλοί

31(sect 17) Τι προςπακεί να πετφχει ο Κραςφβουλοσ αναφερόμενοσ ςτον

κάκε άνδρα χωριςτά

Να διεγείρει το ςυναίςκθμα τθσ προςωπικισ ευκφνθσ που πρζπει να

διακατζχει τον κάκε ςτρατιϊτθ τθν ϊρα τθσ αναμζτρθςθσ Είναι γνωςτό

ότι θ επιτυχία θ νίκθ του ςυνόλου μπορεί να επιτευχκεί μονάχα όταν ο

κακζνασ κάνει το κακικον του το χρζοσ του

32Ροια αγακά κα αποφζρει θ νίκθ ςτουσ δθμοκρατικοφσ κατά τον

Κραςφβουλο


45

Τθν πατρίδα το ςπίτι τθν ελευκερία τισ τιμζσ τα παιδιά και τισ

γυναίκεσ Τα αγακά αυτά ζχει ςτεριςει θ τυραννία από τουσ

δθμοκρατικοφσ Γιrsquo αυτό όςοι επιηιςουν και γνωρίςουν τθ νίκθ

χαρακτθρίηονται τριςευτυχιςμζνοι και θ θμζρα απόκτθςθσ τθσ νίκθσ και

τθσ ελευκερίασ γλυκφτατθ

33Ρϊσ κα ξεκινιςει θ επίκεςθ κατά των ολιγαρχικϊν

Με τον παιάνα ( = πολεμικό εμβατιριο) και τθν επίκλθςθ ςτον

Ενυάλιο δθλαδι τον Άρθ τον κεό του πολζμου ςτον οποίο

προςεφχονταν οι πολεμιςτζσ με δυνατζσ κραυγζσ λίγο πριν τθν ζναρξθ

τθσ ςφγκρουςθσ

34Με βάςθ τθ δράςθ του Κραςφβουλου να αναφζρετε τα

χαρακτθριςτικά του θγζτθ ςτθν αρχαιότθτα

Ο θγζτθσ πρζπει να είναι ικανόσ και ςτο λόγο και ςτθν πράξθ Ιδθ

ςτον ομθρικό κόςμο το ιδανικό ενόσ ευπατρίδθ ιταν laquo μφκων τε

ῥιτθρrsquo ἔμεναι πρθκτῆρά τε ἔργων∙raquo ( Λλιάδα Λ 443)

35Ρου και πότε αναπτφχτθκε ο λόγοσ ςτθν αρχαιότθτα ωσ πεικοφσ

δθμιουργόσ

Ο λόγοσ χαρακτθριςτικό γνϊριςμα του αρχαίου ελλθνικοφ

πολιτιςμοφ εκφράςτθκε με πολλοφσ τρόπουσ και κυρίωσ με τθ

ρθτορεία Θ εξζλιξθ του πολιτιςμοφ ανζβαςε το λόγο ςε τελειότθτα ωσ

laquoπεικοῦσ δθμιουργόνraquo τον 5ο και 4ο αιϊνα πΧ κυρίωσ ςτθν Ακινα θ

εκκλθςία του διμου τα δικαςτιρια θ αγορά ο Κεραμεικόσ ιταν οι

χϊροι που ακουγόταν ο ελλθνικόσ λόγοσ

Ερωτιςεισ ςχολικοφ βιβλίου ςελ 104+

36Ρϊσ κρίνετε τθν πολιτικι ενζργεια των Κθβαίων και Μεγαρζων να

δζχονται Ακθναίουσ πολιτικοφσ φυγάδεσ ςτισ χϊρεσ τουσ Σε τι

οφείλεται αυτι θ κεαματικι μεταςτροφι τθσ πολιτικισ τουσ (πρβλ

Ελλ 21119 laquo hellip μθ ςπζνδεςκαι Ἀκθναίοισ ἀλλrsquo ἐξαιρεῖνraquo

Θ ενζργεια των Κθβαίων και των Μεγαρζων να δζχονται Ακθναίουσ

φυγάδεσ προςφζροντασ τουσ άςυλο είναι όχι μόνο πολιτικι αλλά

κυρίωσ θκικι Κι αυτό εξθγείται από το ότι οι εξόριςτοι Ακθναίοι ιταν

πρόςωπα κατατρεγμζνα που είχαν εκδιωχκεί από τθν πατρίδα τουσ για

τισ πολιτικζσ τουσ ιδζεσ και για τθν πολιτικι τουσ τοποκζτθςθ και ωσ εκ

τοφτου χρειάηονταν πολιτικό άςυλο Δεν ιταν εγκλθματίεσ∙ αντίκετα


46

καταδιϊκονταν από εγκλθματίεσ Με βάςθ λοιπόν τουσ νόμουσ τθσ

θκικισ τα άτομα αυτά χρειάηονται προςταςία και οι Κθβαίοι και οι

Μεγαρείσ τουσ τθν προςφζρουν απλόχερα Αυτιν τθν προςταςία

επζβαλλε και θ κρθςκευτικι παράδοςθ των Ελλινων θ οποία είχε

κεοποιιςει τθ φιλοξενία όπωσ φαίνεται και από το επίκετο του Δία ωσ

Ξζνιοσ

Από πολιτικι άποψθ θ ενζργεια αυτι των Κθβαίων και των

Μεγαρζων δικαιολογείται από τα εξισ α) οι Ακθναίοι μετά τθν ιττα

τουσ από τουσ Σπαρτιάτεσ ζχαςαν τθν θγεμονικι τουσ κζςθ και ζτςι δεν

προκαλοφν φκόνο ςτουσ άλλουσ Ζλλθνεσ αλλά οίκτο β) οι Κθβαίοι και

οι Μεγαρείσ είναι δυςαρεςτθμζνοι εξαιτίασ τθσ θγεμονικισ πολιτικισ

τθσ Σπάρτθσ και τθσ παρζμβαςισ τθσ μια και τουσ απειλεί με πρόςτιμο

αν ςυνεχίςουν να προςφζρουν βοικεια ςτουσ πολιτικοφσ φυγάδεσ

37Εκτόσ από το laquoπολιτικό άςυλοraquo που ςφμφωνα με τισ παραδόςεισ

προςτάτευαν ο Διόνυςοσ και ο Θρακλισ ( θ λατρεία τουσ είχε βακιζσ

ρίηεσ ςτθ Κιβα) ποια είναι θ πιο εντυπωςιακι παροχι των Κθβαίων

προσ τουσ φυγάδεσ Ακθναίουσ

α) Οι Κθβαίοι αψιφθςαν και δεν πεικάρχθςαν ςτθν αυςτθρι

διαταγιτων Λακεδαιμονίων ndash τθν οποία παραδίδει ο Ρλοφταρχοσ ςτο

Βίο του Λυςάνδρου κεφ 27 ndash ςφμφωνα με τθν οποία οι φυγάδεσ

Ακθναίοι ζπρεπε από κάκε κράτοσ να ςυλλαμβάνονται και να

οδθγοφνται πίςω ςτθν Ακινα και να κεωροφνται παραβάτεσ όςοι

φζρουν εμπόδια ςrsquo αυτοφσ που προςπακοφν να τουσ φζρουν πίςω Τθ

διαταγι αυτιν τθν είχαν εκδϊςει οι Λακεδαιμόνιοι για να προλάβουν

το ενδεχόμενο ndashόςο αυξανόταν ο αρικμόσ των Ακθναίων φυγάδων ndash να

δθμιουργθκοφν ζνοπλεσ ομάδεσ πολιτικϊν προςφφγων που κα

ςτρζφονταν κατά του κακεςτϊτοσ των Τριάκοντα που οι Σπαρτιάτεσ

επικυμοφςαν να εδραιϊςουν

β) Οι Κθβαίοι όχι μόνο δεν υπάκουςαν ςτθ διαταγι των Σπαρτιατϊν

αλλά αντίκετα με ψιφιςμα τουσ αποφάςιςαν να προςτατζψουν τουσ

Ακθναίουσ πολιτικοφσ εξόριςτουσ και βοικθςαν τον Κραςφβουλο υλικά

και θκικά ςτθν επιχείρθςθ τθσ Φυλισ ( βλζπε ςχόλιο ςχολικοφ βιβλίου

ςελ 100)

38Ρϊσ κρίνετε τα επιχειριματα του Κριτία για να εξαςφαλίςει τθν

καταδίκθ των κατοίκων τθσ Ελευςίνασ


47

Τα επιχειριματα του Κριτία βρίςκονται ςτθν sect 9 Ρρόκεςθ του Κριτία

είναι να πείςει τουσ 3000 να εκδϊςουν ομόφωνθ καταδικαςτικι

απόφαςθ για τουσ δθμοκρατικοφσ Ελευςίνιουσ Τα επιχειριματα του

Κριτία ςτοχεφοντασ τόςο ςτθ λογικι κζςθ θ οργάνωςθ του

κακεςτϊτοσ για το καλό των Τριάκοντα και των υποςτθρικτϊν τουσ

Επιχείρθμα θ ςυμμετοχι ςτισ τιμζσ κακιςτά αναγκαία και τθ

ςυμμετοχι ςτουσ κινδφνουσ Τεκμιρια αλικειεσ θ ςυμμετοχι ςτισ

τιμζσ και ςτουσ κινδφνουσ] όςο και ςτο ςυναίςκθμα των 3000 με τθν

αφιγθςθ και λζξεισ με ςυναιςκθματικι φόρτιςθ ( καλό τιμζσ

κινδφνουσ ελπίδεσ φόβουσ) δθμιουργοφνται ςτθ ψυχι των 3000

ςυναιςκιματα φόβου και περθφάνειασ+ είναι ρεαλιςτικάκαι ςτοχεφουν

να καταςτιςουν τουσ 3000 ςυνυπεφκυνουσ με τουσ Τριάκοντα ϊςτε νrsquo

αγωνίηονται με laquoνφχια και με δόντιαraquo για τθ διατιρθςθ του

κακεςτϊτοσ Συνυπεφκυνοι κα γίνονταν οι 3000 καταδικάηοντασ ςε

κάνατο τουσ δθμοκρατικοφσ Ελευςίνιουσ Ο Κριτίασ επιδιϊκει να

δθμιουργιςει κι άλλουσ ςυνενόχουσ ςτα εγκλιματά του γιατί νιϊκει

πλζον αναςφαλισ

39Τι είδουσ ςυλλογιςμό αποτελεί θ επιχειρθματολογία του Κριτία ςτθν

sect 9

Ο ςυλλογιςμόσ του Κριτία είναι παραγωγικόσ γιατί από μια γενικι

διαπίςτωςθ ότι δθλαδι το κακεςτϊσ οργανϊνεται για το καλό και των

Τριάκοντα αλλά και των 3000 καταλιγει ςε μια ειδικι πρόταςθ να

καταδικάςουν οι 3000 τουσ Ελευςίνιουσ ϊςτε να ζχουν τουσ ίδιουσ

φόβουσ και τισ ίδιεσ ελπίδεσ με τουσ Τριάκοντα

40Θ ομιλία του Κραςφβουλου είναι ζνασ τυπικόσ ρθτορικόσ λόγοσ Να

προςδιορίςετε α) τα μζρθ από τα οποία αποτελείται β) τον τρόπο με

τον οποίο προςπακεί να εγκαρδιϊςει τουσ ςυναγωνιςτζσ του γ) τισ

βαςικζσ αρχζσ αξίεσπάνω ςτισ οποίεσ ο αρχαίοσ ΑκθναίοσΖλλθνασ

ςτιριηε τθ ηωι του

α) Θ ομιλία του Κραςφβουλου εκτείνεται ςτισ sect 13 -17 Ο λόγοσ του

Κραςφβουλου όπωσ και κάκε ρθτορικόσ λόγοσ αποτελείται από τρία

μζρθ α) Ρρόλογοσ ι προοίμιο (sect 13) αποτελεί τθν ειςαγωγι ςτο κζμα

και τθν προςπάκεια κίνθςθσ του ενδιαφζροντοσ των ακροατϊν β)

Υπόκεςισ ι διιγθςισ ι απόδειξισ (sect 14-16) αποτελεί το κυρίωσ μζροσ

όπου ο ριτορασ εκκζτει τθν επιχειρθματολογία του και γ) Επίλογοσ (


48

sect17) που αποτελεί μία ςυνοπτικι ανακεφαλαίωςθ των προθγουμζνων

με το τελικό ςυμπζραςμα του λόγου

β) Βλζπε απάντθςθ ερϊτθςθσ 29

γ) Βλζπε απάντθςθ ερϊτθςθσ 32


1(sect18) Γιατί ο Κραςφβουλοσ δεν ζδωςε αμζςωσ το πρόςταγμα για

μάχθ αλλά ἡςυχίαν εἶχε

Για να εφαρμόςει τα λόγια του μάντθ Πςθ ϊρα μιλοφςε ο

Κραςφβουλοσ ιταν ςτραμμζνοσ προσ το μζροσ των ςτρατιωτϊν του

όταν όμωσ τελείωςε τθν ομιλία του ςτράφθκε προσ τουσ αντιπάλουσ

του παίρνοντασ κζςθ ςτισ πρϊτεσ γραμμζσ τθσ παράταξθσ

2Ροιο είναι το περιεχόμενο του λόγου του μάντθ Ρϊσ το κρίνετε

Το ςτρατό ςτθν αρχαιότθτα πάντοτε ακολουκοφςε ζνασ μάντθσ ο

οποίοσ με τισ μαντείεσ του κακόριηε τισ πολεμικζσ εξελίξεισ Θ λζξθ

παράγεται από το ριμα μαίνομαι και ςθμαίνει αυτόν που προφθτεφει

όςα πρόκειται να ςυμβοφν ςτο μζλλον

Ο μάντθσ με τθ ςφςταςι του ( πρίν τῶν ςφετζρων ἤ πζςοι τισ ἤ

τρωκείθ) επιδιϊκει να ζχουν τθν ευκφνθ για το αίμα που κα χυκεί οι

Τριάκοντα και όχι ο Κραςφβουλοσ με τουσ άντρεσ του

Τα λόγια του ζχουν αινιγματικό φφοσ(lt ἐπειδάν μζντοι τοῦτο

γζνθται ἡγθςόμεκα μζν ἡμεῖσ∙ χωρίσ να διευκρινίηεται ποιον ι ποιουσ

εννοεί με τθν αντωνυμία ἡμεῖσ) και κλιμάκωςθ (lt ἡγθςόμεκα μζν ἡμεῖσ

ndash νίκθ δrsquo ὑμῖν ἔςται - ἐμοί μζντοι κάνατοσ) και βακιά

ςυναιςκθματικιχροιά ( κυρίωσ όταν αναφζρεται ςτον εαυτό του)

3(sect19)Ρϊσ χαρακτθρίηετε τον μάντθ απrsquo τα λόγια και τα ζργα του

α) Καρραλζοσ lt ἐκπθδιςασ πρῶτοσ ἐμπεςϊν τοῖσ πολεμίοισ

β) Συνεπισ lt κάνει τα λόγια του πράξθ

γ) Διορατικόσ lt προβλζπει το μζλλον

Ο κάνατοσ του μάντθ εμψφχωςε τουσ δθμοκρατικοφσ του

Κραςφβουλου γιατί κζλθςαν να εκδικθκοφν για το κάνατό του μια και


49

ιταν ιερό πρόςωπο και γιrsquo αυτό αγωνίςτθκαν με μεγαλφτερο μζνοσ

κατά των ολιγαρχικϊν και τελικά νίκθςαν

4Γνωρίηετε από τθν ιςτορία άλλα παραδείγματα ατόμων που ζδειξαν

παρόμοια αυταπάρνθςθ με τον ανϊνυμο μάντθ

Τον μάντθ Μεγιςτία( ΘροδVΛΛ 219221228) ςτθ μάχθ των

Κερμοπυλϊν που είχε προβλζψει το κάνατό του και μολονότι είχε

διαταχτεί από τον Λεωνίδα να αποχωριςει ζμεινε και κυςιάςτθκε∙ τθ

ςτάςθ του περιζγραψε με καυμαςμό ο Θρόδοτοσ και τθ δόξαςε ο

Σιμωνίδθσ ο Κείοσ με το επίγραμμά του

Μνῆμα τόδε κλεινοῖο Μεγιςτία ὅν ποτζ Μῆδοι

Σπερχειόν ποταμόν κτεῖναν ἀμειψάμενοι ( = αφοφ πζραςαν)

μάντιοσ ὅσ τότε Κῆρασ ( =το κάνατο) ἐπερχομζνασ ςάφα

ειδϊσ

οὐκ ἔτλθ Σπάρτθσ ἡγεμόνασ προλιπεῖν

5Γιατί επελζγθ θ διάβαςθ του Κθφιςοφ ωσ τόποσ ταφισ του μάντθ

Ο μάντθσ δεν κάφτθκε ςτον Κεραμικό που ιταν το νεκροταφείο των

αρχαίων Ακθναίων αλλά ςτον Κθφιςό για να βλζπουν οι διαβάτεσ τον

τάφο του και να κυμοφνται τθν αυτοκυςία του

6Ρϊσ ςυμπεριφζρκθκαν οι δθμοκρατικοί ςτουσ νεκροφσ ςυμπολίτεσ

τουσ Τι δείχνει θ ςτάςθ τουσ αυτι

Με ςεβαςμό και αξιοπρζπεια Τουσ πιραν μεν τα όπλα δεν τουσ

αφαίρεςαν όμωσ τα ροφχα εξευτελίηοντάσ τουσ Ασ λθφκεί υπόψθ ότι θ

αφαίρεςθ των ενδυμάτων το laquoπλιάτςικοraquo αυτισ τθσ μορφισ δεν ιταν

άγνωςτο ςτθν αρχαιότθτα

7(sect20) Τι ιταν οι μφςτεσ

Μφςτεσ ( από το ριμα μυζω -μυῶ)∙ ζτςι ονομάηονταν οι μυθμζνοι

ςτα Ελευςίνια μυςτιρια τα οποία τελοφνταν προσ τιμι τθσ κεάσ

Διμθτρασ και τθσ κόρθσ τθσ Ρερςεφόνθσ Τα πρόςωπα που τελοφςαν

τα μυςτιρια ιταν τζςςερα ο ιεροφάντθσ ο δαδοφχοσ ο

ιερο+κιρυκασ και ο επί του βωμοφ

8Με ποιον τρόπο ο Ξενοφϊν περιγράφει τθ μάχθ


50

Ο Ξενοφϊν δεν δίνει λεπτομερι περιγραφι τθσ μάχθσ Επικεντρϊνει

τθν προςοχι του ςε δφο πρόςωπα ςτον μάντθ και ςτον κιρυκα των

μυςτϊν ςτον Κλεόκριτο Στθν ολοηϊντανθ παρουςίαςθ των δφο αυτϊν

προςϊπων φαίνεται κακαρά ότι ςτισ καλζσ ςτιγμζσ τθσ θ αρχαία

κοινωνία ιταν μια πραγματικι laquoκοινωνία πολιτϊνraquo Το πρϊτο δείγμα

είναι θ εκελοφςια κυςία του μάντθ Το δεφτερο θ ομιλία του

Κλεοκρίτου προσ τουσ αντιπάλουσ με τον πλοφτο των λζξεων και των

όρων που ςθμαίνουν κοινωνία μζκεξθ ςυμμετοχι

9Τι και με ποιον ςκοπό τονίηει ο Κλεόκριτοσ ςτθν ομιλία του

Τονίηει τουσ κοινοφσ δεςμοφσπου ςυνδζουν τουσ Ακθναίουσ ndash

δθμοκρατικοφσ και ολιγαρχικοφσ ndash μεταξφ τουσ με ςκοπό να πείςει

τουσ ολιγαρχικοφσ να εγκαταλείψουν τουσ Τριάκοντα αἰδοφμενοι ( από

ςεβαςμό) ςε κεοφσ και ανκρϊπουσ

10Ροιοι είναι οι δεςμοί που δζνουν τουσ Ακθναίουσ μεταξφ τουσ

ςφμφωνα με τθν ομιλία του Κλεόκριτου

Οι δεςμοί που δζνουν τουσ Ακθναίουσ μεταξφ τουσ ςφμφωνα με τθν

ομιλία του Κλεόκριτου είναι α)κρθςκευτικοί θ ςυμμετοχι ςε

κρθςκευτικζσ εκδθλϊςεισ και τελετζσ ( μετεςχικαμεν δζ ὑμῖν καί ἱερῶν

τῶν ςεμνοτάτων καί κυςιῶν καί ἑορτῶν τῶν καλλίςτων) και θ πίςτθ ςε

κοινοφσ κεοφσ ( Ρρόσ κεῶν πατρῴων καί μθτρῴων) β) κοινωνικοί (

ςυγχορευταί γεγενιμεκα) γ)εκπαιδευτικοί (ςυμφοιτθταί γεγενιμεκα)

δ) ςτρατιωτικοί (ςυςτρατιῶται γεγενιμεκα) ε)εκνικοί οι αγϊνεσ για

τθν προςταςία τθσ πατρίδασ ( καί πολλά μεκrsquo ὑμῶν κεκινδυνεφκαμεν

καί κατά γῆν καί κατά κάλατταν ὑπζρ ταῆσ κοινῆσ ἀμφοτζρων ἡμῶν

ςωτθρίασ τε καί ἐλευκερίασ) ςτ) ςυγγενικοί ndash υπιρχε ςυγγζνεια μεταξφ

πολλϊν από τουσ αντιπάλουσ εξ αίματοσ ( ςυγγενείασ) ι εξ αγχιςτείασ (

κθδεςτίασ) η) φιλικοί θ ςυντροφικότθτα ςε ςυλλόγουσ ι λζςχεσ (

ἑταιρίασ) Πλοι αυτοί είναι δεςμοί που αναπτφςςονται ανάμεςα ςε

ανκρϊπουσ μιασ πολιτιςμζνθσ κοινωνίασ ανάμεςα ςε πολίτεσ ενόσ

ειρθνικοφ ndash δθμοκρατικοφ κράτουσ

11Ρϊσ δθλϊνονται ςτο κείμενο του Ξενοφϊντα οι παραπάνω κοινοί

δεςμοί των Ακθναίων

Οι πολλαπλοί δεςμοί που ςυνδζουν τουσ Ακθναίουσ μεταξφ τουσ

δθλϊνονται ςτο κείμενο του Ξενοφϊντα με α) το ριμα μετζχω (

μετεςχικαμεν) β) ςφνκετεσ λζξεισ με τθν πρόκεςθ ςυν- ( ςυγχορευταί


51

ςυμφοιτθταί ςυςτρατιῶται) γ) τον εμπρόκετο προςδιοριςμό μεκrsquo

ὑμῶν και δ) τισ καίριεσ λζξεισ κοινωνοῦμεν ( κοινόσ ) και αἰδοῦμαι

12(sect21)αἰδοφμενοι∙ ποια θ ςθμαςία του ριματοσ αἰδζομαι ndashοῦμαι

Το ριμα αἰδοῦμαι εδϊ ςθμαίνει ςζβομαι ντρζπομαι κάποιον μιπωσ

ςχθματίςει κακι γνϊμθ για μζνα και το ουςιαςτικό αἰδϊσ ςθμαίνει

φιλότιμο ςεβαςμό προσ τθν κοινι γνϊμθ

13Ροια κζςθ είχε θ ςυντροφικότθτα θ φιλία θ εταιρία ςτθν

αρχαιότθτα

Θ ἑταιρία ( εταίροσ= ςφντροφοσ) θ φιλία θςχζςθ φίλων και

ςυντρόφων είναι ζννοια βαςικι για τουσ αρχαίουσ Ζλλθνεσ ιδθ από τα

ομθρικά κείμενα πχ ςτο προοίμιο τθσ Οδφςςειασ

Ἄνδρα μοι ἔννεπε Μοῦςα πολφτροπον ὅσ μάλα πολλά

πλάγχκθ ἐπεί Τροίθσ ἱερόν πτολίεκρον ἔπερςε∙

πολλῶν δrsquo άνκρϊπων ἴδεν ἄςτεα καί νόον ἔγνω

πολλά δrsquo ὅ γrsquo ἐν πόντῳ πάκεν ἄλγεα ὅν κατά κυμόν

ἀρνφμενοσ ἥν τε ψυχιν καί νόςτον ἑταίρων∙

ἀλλrsquo οὐδrsquo ὥσ ἑτάρουσ ἐρρφςατο ἰζμενόσ περ

Τον άντρα Μούσα τον πολύτροπο τραγούδα μου που πλήθος

διάβηκε τόπους αφού πάτησε της Τροίας το κάστρο το άγιο

και πολιτείες πολλές εγνώρισε πολλών βουλές ανθρώπων

κι αρίφνητα τυράννια ετράβηξε στα πέλαγα η καρδιά του

για να σωθεί κι αυτός παλεύοντας και πίσω τους συντρόφους

να φέρει κι όμως δεν τους γλίτωσε κι ας το ποθούσε τόσο+

Ο Οδυσσέας δεν είναι μόνο πολύτροπος όπως τον ήθελε η

προεπική παράδοση ούτε μόνο πορθητής όπως τον ήθελαν οι

ραψωδοί πριν από τον Όμηρο αλλά είναι και φιλέταιρος όπως

τον θέλει ο Όμηρος στην Οδύσσεια

Στην Αθήνα του 5ου αι υπήρχαν εταιρίαι δηλαδή τοπικοί

σύλλογοι λέσχες για πολίτες της ίδιας συνήθως πολιτικής

παράταξης


52

13αΠοιο συγκεκριμένο νόημα δίνει ο Κλεόκριτος στη λέξη laquo

πατρίςraquo στη φράση laquoπαύσασθε ἁμαρτάνοντες εἰς τήν πατρίδαraquo

Με τη λέξη πατρίδα ο Κλεόκριτος δεν εννοεί μόνο τη χώρα

την εδαφική της έκταση και τους κατοίκους της αλλά και ότι

ευγενές και υψηλό έχουν δημιουργήσει οι κάτοικοι αυτής της

χώρας τον πολιτισμό δηλαδή που αναπτύχθηκε από τους πολίτες

της συγκεκριμένης πόλης Η Αθήνα με τους φιλοσόφους της τους

ρήτορες τους ποιητές και τους ιστορικούς της ανέπτυξε υψηλές

ιδέες όπως είναι οι έννοιες της ελευθερίας της δημοκρατίας της

αρετής και τόσες άλλες

13βΠώς και γιατί χαρακτηρίζει τους Τριάκοντα ο Κλεόκριτος στην

sect 21

Ως ανοσιωτάτους ( μή πείθεσθε τοῖς ἀνοσιωτάτοις τριάκοντα)

Ο χαρακτηρισμός αυτός του Κλεόκριτου για τους Τριάκοντα

οφείλεται στο γεγονός ότι ήταν κοινοί εγκληματίες αφού κατά

την οκτάμηνη διάρκεια της διακυβέρνησης τους σκότωσαν

περισσότερους Αθηναίους από όσους είχαν σκοτώσει όλοι οι

Πελοποννήσιοι κατά τη διάρκεια του δεκαετούς δεκελεικού

πολέμου

14Ποιες ήταν οι απώλειες των Αθηναίων κατά την περίοδο της

διακυβέρνησης από τους Τριάκοντα

Η εξουσία των Τριάκοντα διήρκησε οκτώ μήνες ( από τον

Σεπτέμβριο του 404 έως τον Απρίλιο του 403) Σύμφωνα με τις

αρχαίες πηγές στους οκτώ μήνες της τυραννίας εκτελέστηκαν

1500 Αθηναίοι και μέτοικοι ενώ 5000 περίπου πολίτες

αναγκάστηκαν να αυτοεξοριστούν Κατά τον Κλεόκριτο οι

απώλειες των Αθηναίων στους οκτώ μήνες της τυραννικής

διακυβέρνησης ήταν μεγαλύτερες από αυτές που τους

προκάλεσαν οι Πελοποννήσιοι στα δέκα χρόνια της τελευταίας

φάσης του πελοποννησιακού πολέμου στο Δεκελεικό πόλεμο

(413-404 πΧ) Ο Δεκελεικός πόλεμος ονομάστηκε έτσι επειδή

επίκεντρο των πολεμικών επιχειρήσεων ήταν η Δεκέλεια η

Δεκέλεια ήταν περιοχή και αρχαίος δήμος της Αττικής στην


53

περιοχή του σημερινού Τατοΐου το οποίοανήκει στο δήμο

Αχαρνών Κατά το Θουκυδίδη βρισκόταν 120 στάδια βόρεια των

Αθηνών και άλλα τόσα ίσως και λίγα παραπάνω την χώριζαν

από τη Θήβα Η Δεκέλεια ήταν ιδιαίτερα σημαντική για την

Αθήνα επειδή βρισκόταν πάνω στην εθνική οδό της εποχής από

όπου περνούσαν όλες οι εισαγωγές τροφίμων από τη Βοιωτία και

την Εύβοια προς την Αθήνα Τη Δεκέλεια κατέλαβαν και

οχύρωσαν οι Λακεδαιμόνιοι ύστερα από υπόδειξη του Αλκιβιάδη+

14α(sect22) Πώς και γιατί χαρακτηρίζει ο Κλεόκριτος τον εμφύλιο

πόλεμο

Ο Κλεόκριτος χαρακτηρίζει τον εμφύλιο πόλεμο ως

αἴσχιστον ( πολύ απαίσιο) χαλεπώτατον(πολύ φοβερό)

ἀνοσιώτατον ( πολύ μιαρό) και ἔχθιστον ( πολύ μισητό) καί θεοῖς

καί ἀνθρώποις Οι χαρακτηρισμοί αυτοί είναι απόλυτα

δικαιολογημένοι γιατί ο εμφύλιος πόλεμος εξάπτει σε

υπερβολικά μεγάλο βαθμό τα πάθη τα μίση και τη μανία

αντεκδίκησης και μάλιστα ανάμεσα σε πολίτες που συνδέονται

με στενούς δεσμούς συγγένειας και φιλίας

14βΝα δικαιολογήσετε τη χρήση των προσωπικών αντωνυμιών

της sect22 Σε ποιους αναφέρεται ο κάθε τύπος Τι πετυχαίνει ο

Κλεόκριτος χρησιμοποιώντας τόσο εύστοχα τις αντωνυμίες

α)Ἐξόν δrsquoἡμῖν ἐν εἰρήνῃ πολιτεύεσθε (δημοκρατικούς και

ολιγαρχικούς)

β) πόλεμον ἡμῖν πρός ἀλλήλους παρέχουσιν (δημοκρατικούς

και ολιγαρχικούς)

γ) τῶν νῦν ὑφrsquo ἡμῶν ἀποθανόντων (δημοκρατικούς)

δ) οὐ μόνον ὑμεῖς (ολιγαρχικούς)

ε) ἀλλά καί ἡμεῖς (δημοκρατικούς)

Όπως είναι γνωστό οι προσωπικές αντωνυμίες

χρησιμοποιούνται αντί ονομάτων προσώπων Ο Κλεόκριτος με

την εύστοχη χρήση τους πετυχαίνει να δείξει ότι οι Τριάκοντα


54

είναι εκείνοι που οδήγησαν και τους ολλιγαρχικούς και τους

δημοκρατικούς στον εμφύλιο πόλεμο∙ συνεπώς έχουν διαπράξει

εγκλήματα σε βάρος του συνόλου του αθηναϊκού λαού και

δικαιολογημένα θα πρέπει γιrsquo αυτό να τιμωρηθούν

14γ(sect22) Πώς αντέδρασαν οι ηγέτες των ολιγαρχικών στην ομιλία

του Κλεόκριτου

Πήραν τους στρατιώτες που διέθεταν και επέστρεψαν στην

Αθήνα για να μην ακούνε τα λόγια του Κλεόκριτου

15(sect23)Ποια κατάσταση επικρατεί στις τάξεις των ολιγαρχικών

μετά την ήττα τους από τους δημοκρατικούς του Θρασύβουλου

α) Όσοι είχαν απομείνει από τους Τριάκοντα κάθονταν μόνοι

και ταπεινωμένοι στην αίθουσα των συνεδριάσεων

β) Οι οπαδοί τους αυτοί δηλαδή που ανήκαν στους 3000 και

ήταν γραμμένοι στον κατάλογο ήταν διαιρεμένοι Όσοι είχαν

διαπράξει βιαιότητες αυθαιρεσίες και εγκλήματα φοβόντουσαν

και υποστήριζαν ότι δεν πρέπει να συνδιαλλαγούν με τους

δημοκρατικούς Αντίθετα όσοι δεν είχαν διαπράξει αδικίες

ισχυρίζονταν ότι δεν πρέπει να υπακούουν στους Τριάκοντα και

ότι δεν πρέπει να τους επιτρέψουν να καταστρέψουν την πόλη

16Ποια απόφαση πήραν τελικά οι ολιγαρχικοί

Αποφάσισαν να καθαιρέσουν τους Τριάκοντα και να εκλέξουν

νέους άρχοντες Έτσι καθιέρωσαν μία δεκαρχία στην οποία

συμμετείχε ένας πολίτης από κάθε φυλή

17Ποια ήταν τα αίτια της διαλυτικής κατάστασης στις τάξεις των

3000

α) Η ήττα β) η επίδραση της ομιλίας του Κλεόκριτου και γ) η

διαφορετική δράση που είχαν επιδείξει οι 3000 κατά την περίοδο

της τυραννίας

ΒΙΒΛΙΟ 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 sect 37-43

1(sect37) Ποιοι έχουν μεταβεί από την Αθήνα στη Σπάρτη για

διαπραγματεύσεις με τους Λακεδαιμονίους


55

Στη Σπάρτη έχουν πάει αντιπρόσωποι από α) τους

δημοκρατικούς του Θρασύβουλου β) την επίσημη αρχή της

Αθήνας τη δεκαρχία γ) από τους Τριάκοντα που βρίσκονταν

στην Ελευσίνα και δ) δύο πολίτες από την Αθήνα που πήγαν στη

Σπάρτη ως άτομα Το οὗτοι που γράφει ο Ξενοφώντας

αναφέρεται στους αντιπροσώπους των δημοκρατικών από τον

Πειραιά Όλοι οι εκπρόσωποι ήταν εξουσιοδοτημένοι να κάνουν

διαπραγματεύσεις με τους Σπαρτιάτες προς όφελος της

παράταξης που υποστήριζαν

2Ποια είναι και πώς χαρακτηρίζετε την πρόταση των

αντιπροσώπων της Δεκαρχίας προς τους Σπαρτιάτες

Ο Ξενοφών δεν αναφέρει τι πρότειναν στη Σπάρτη οι

εκπρόσωποι των δημοκρατικών των Τριάκοντα και οι δύο

ολιγαρχικοί οι έμπιστοι του Παυσανία Οι επίσημοι εκπρόσωποι

των Δέκα πάντως προχώρησαν σε καθαρά μειοδοτικές προτάσεις

προτείνοντας να παραδοθούν οι ίδιοι άνευ όρων στους

Λακεδαιμόνιους και να τους παραδώσουν τα τείχη που κατείχαν

αλλά και να παραδώσουν οι αντίπαλοι τους ότι είχαν καταλάβει

( απελευθερώσει) έως τότε

3(sect38) Τι στάση κράτησαν οι Σπαρτιάτες απέναντι στις δύο

αντιμαχόμενες παρατάξεις των Αθηναίων και πώς δηλώνεται

Οι Σπαρτιάτες απέναντι στις δύο αντιμαχόμενες αθηναϊκές

παρατάξεις κράτησαν διαλλακτική συμφιλιωτική στάση Η

στάση αυτή των Σπαρτιατών φαίνεται από α) τη διευρυμένη

σύνθεση του συμβουλίου ( οι πέντε έφοροι και οι έκκλητοι) που

άκουσε τους απεσταλμένους των αθηναϊκών παρατάξεων β) την

αποστολή 15 διαλλακτών που μαζί με τον Παυσανία ndash που ήταν

μετριοπαθής σε αντίθεση με το Λύσανδρο - θα συμφιλίωναν τις

αντιμαχόμενες παρατάξεις των Αθηναίων και γ) τους όρους της

ειρήνης

4Ποια ρύθμιση επέβαλαν οι Σπαρτιάτες στους αντιμαχόμενους

Αθηναίους


56

α) Επιβολή ειρήνης ανάμεσα στους αντιμαχόμενους( Οἱ δέ

διήλλαξαν ἐφrsquo ᾧτε εἰρήνην μέν ἔχειν ὡς πρός ἀλλήλους) β)

επιστροφή των Αθηναίων στα σπίτια τους ( ἀπιέναι δέ ἐπί τά

ἑαυτῶν ἕκαστος) ακυρώνοντας έτσι τις κατασχέσεις και

καταπατήσεις περιουσιών που είχαν κάνει οι Τριάκοντα και γ)

εξαίρεση από τα μέτρα ειρήνευσης Ι) όσων από τους Τριάκοντα

είχαν απομείνει και είχαν καταφύγει στην Ελευσίνα ΙΙ) των

Ένδεκα που εκτελούσαν τις θανατικές ποινές και ΙΙΙ ) των δέκα

έμπιστων των Τριάκοντα που κυβερνούσαν τον Πειραιά κατά τη

διάρκεια της τυραννίας ( πλήν τῶν τριάκοντα καί τῶν ἕνδεκα καί

τῶν ἐν Πειραιεῖ) Όλοι αυτοί μπορούσαν να παραμείνουν στην

Ελευσίνα αλλά τους απαγορεύθηκε η παραμονή στην Αθήνα

Ακόμα στην Ελευσίνα μπορούσαν να παραμείνουν όσοι

φοβόντουσαν ενέργειες αντεκδίκησης από τους δημοκρατικούς

5(sect37-39) Με ποιες ενέργειες επεδίωξαν οι Λακεδαιμόνιοι τη

συμφιλίωση των δύο αντίπαλων παρατάξεων στην Αθήνα

α) Αποδοχή και ακρόαση των εκπροσώπων τους

β) Αποστολή 15 ανδρών στην Αθήνα

γ) Επιβολή στους Αθηναίους όρων ειρήνης

δ) Διάλυση της σπαρτιατικής φρουράς

6(sect39) Παυσανίας διῆκε τό στράτευμα

Ο Παυσανίας για την πράξη του αυτή της διάλυσης του

στρατεύματος κατηγορήθηκε αργότερα και καταδικάστηκε σε

θάνατο Βέβαια ο Παυσανίας δεν παρουσιάστηκε στη δίκη να

απολογηθεί και ίσως γιrsquo αυτό να καταδικάστηκε Τελικά πέθανε

από φυσικό θάνατο στην Τεγέα όπου είχε καταφύγει

7Ποιες οι ενέργειες των δημοκρατικών μετά την είσοδό τους στην

Αθήνα

α) Παρέλαση των νικητών με τον οπλισμό τους και άνοδος

τους στην Ακρόπολη που καταλήγει σε ευχαριστήρια θυσία στην

Αθηνά Πολιάδα την πολιούχο αναγνωρίζοντας έτσι τη συμβολή


57

της στην αποκατάσταση της δημοκρατίας Η ημέρα αυτή της

ανόδου των δημοκρατικών στην Ακρόπολη -21 Σεπτεμβρίου 403 ndash

καθιερώθηκε ως επέτειος για την αποκατάσταση της

δημοκρατίας και πήρε την ονομασία laquo Χαριστήρια ελευθερίαςraquo

β) Κάθοδος από την Ακρόπολη σύγκληση συνέλευσης από

τους στρατηγούς ( Θρασύβουλο Αρχίνο και Άνυτο) και ομιλία

Θρασύβουλου

8Ποιος ήταν ο βασικός στόχος της εξωτερικής πολιτικής της

Σπάρτης στη διαμάχη δημοκρατικών - ολιγαρχικών της Αθήνας

Η διείσδυση στα εσωτερικά του αθηναϊκού κράτους Αυτό η

Σπάρτη θα το πετύχαινε με το να θεωρηθεί εγγυήτρια δύναμη

για την ειρήνη στην Αθήνα και για τη συμφιλίωση των

αντιπάλων Την πολιτική αυτή η Σπάρτη την υπηρέτησε με

μεγάλη σύνεση∙ περίμενε να την καλέσουν οι Αθηναίοι

8αα)Ποιος ο στόχος της ομιλίας του Θρασύβουλου προς τους

ολιγαρχικούς στις sect 40-41 και β) με ποιον τρόπο προσπαθεί να τον

επιτύχει

α)Στόχος της ομιλίας του Θρασύβουλου είναι να κάνει τους

ολιγαρχικούς να αναλογιστούν να σκεφτούν καλά τα αίτια του

κομπασμού τους τι είναι εκείνο που τους κάνει τόσο

υπεροπτικούς ώστε να θέλουν να εξουσιάζουν τους

δημοκρατικούς (εἰ αναλογίσαισθε ἐπί τίνι ὑμῖν μέγα φρονητέον

ἐστίν ὥστε ἡμῶν ἄρχειν ἐπιχειρεῖν)

β) Ο Θρασύβουλος προσπαθεί να επιτύχει το στόχο του

επιλέγοντας ξεχωρίζοντας τέσσερα πλεονεκτήματα ή αρετές και

καταρρίπτοντας την άποψη ότι αυτά χαρακτηρίζουν τους

ολιγαρχικούς Αντίθετα ο laquoδῆμοςraquo ο λαός απέδειξε ότι υπερτερεί

σε όλα 1) laquo δικαιοσύνηraquo2) laquo ανδρείαraquo 3) laquo γνώμηraquo ( = κρίση

ευφυία sect 41) και τέλος 4) στη φιλία προς τους Λακεδαιμονίους

9(sect40-41) Με ποια επιχειρήματα ανατρέπει ο Θρασύβουλος την

άποψη των ολιγαρχικών ότι έχουν τις αρετές για τις οποίες

καυχώνται


58

α) Δεν είναιδίκαιοι γιατί λήστεψαν το λαό

β) Δεν είναι ανδρείοι γιατί νικήθηκαν από τους

δημοκρατικούς

γ) Δεν είναι συνετοί γιατί νικήθηκαν από τους δημοκρατικούς

που υστερούσαν σε μέσα

δ) Δεν είναι πολιτικά οξυδερκείς γιατί συνεργάστηκαν με τους

Λακεδαιμόνιους που τελικά τους εγκατέλειψαν

10Ποια ήταν η βασική αρετή στον αρχαίο κόσμο και πώς

προβάλλεται από τον Ξενοφώντα

Η δικαιοσύνη που προβάλλεται ιδιαίτερα από τον Ξενοφώντα

Στο λόγο του Θρασύβουλου ακούγεται τέσσερις φορές

δικαιότεροι ἠδίκησεν δικαιοσύνη ἠδικημένῳ

11Ποιο ήταν το κίνητρο για τα εγκλήματα τωνΤριάκοντα

σύμφωνα με τα όσα αναφέρει ο Θρασύβουλος στην sect 40

Το προσωπικό κέρδος lt πολλά καί αἰσχρά ἕνεκα κερδέων

πεποιήκατε

12Σε ποιους απευθύνεται ο Θρασύβουλος στην sect 42 και τι τους

ζητάει

Στην sect 42 ο Θρασύβουλος απευθύνεται πλέον στους

δημοκρατικούς συντρόφους του και όχι στους ολιγαρχικούς και

τους ζητάει α) να μην παραβούν τους όρκους τους( ἀξιῶ ἐγώ ὧν

ὀμωμόκατε παραβῆναι οὐδέν ) και β) να τηρούν τους όρκους τους

και να σέβονται τους θεούς ( καί εὔορκοι καί ὅσιοί ἐστε

13Ποιο νομικό καθεστώς ίσχυσε μετά την αποκατάσταση της

δημοκρατίας

Με την αποκατάσταση της δημοκρατίας επανέρχεται και η

νομιμότητα αφού τέθηκαν σε ισχύ οι δημοκρατικοί νόμοι και

θεσμοί που ίσχυαν πριν το τυραννικό καθεστώς (lt τοῖς νόμοις

τοῖς ἀρχαίοις χρῆσθαι)


59

14(sect43)Πώς οργανώθηκε η πολιτική ζωή στην Αθήνα μετά την

αποκατάσταση της δημοκρατίας

Αφού εγκατέστησαν άρχοντες σύμφωνα με τους

δημοκρατικούς θεσμούς ζούσαν ομαλή πολιτική ζωή Είναι

χαρακτηριστικό ότι οι Αθηναίοι θεώρησαν το έτος μέσα στο

οποίο περιλαμβάνεται η οχτάμηνη τυραννία ως laquo ἄναρχονraquo ( Ξεν

Ελλ 231) δηλαδή χωρίς επώνυμο άρχοντα Αυτό σημαίνει ότι

διέγραφαν από την ιστορική συνέχεια των θεσμών τους το έτος

της παράνομης κατοχής και της εγκληματικής διαχείρισης της

εξουσίας

15Πώς ολοκληρώθηκε η αντιμετώπιση των ολιγαρχικών

α) Με την εκτέλεση των εναπομεινάντων ( 25) στρατηγών των

Τριάκοντα μετά την εκστρατεία των δημοκρατικών στην

Ελευσίνα ύστερα από τις πληροφορίες για στρατολόγηση

μισθοφόρων από τους ολιγαρχικούς

β) Με τη συμφιλίωση με τους υπόλοιπους ολιγαρχικούς που

είχαν καταφύγει στην Ελευσίνα και την ορκωμοσία να μην

θυμούνται το κακό του παρελθόντοςκατέληξαν να ζουν ομαλά

μαζί ( δημοκρατικοί και ολιγαρχικοί) ως ελεύθεροι πολίτες

μένοντας πιστοί στους νόμους ( Καί ὀμόσαντες ὅρκους ἦ μήν μή

μνησικακήσειν ἔτι καί νῦν ὁμοῦ τε πολιτεύονται καί τοῖς ὅρκοις

ἐμμένει ὁ δῆμος) Μέσα στις δύο αυτές σειρές με τις οποίες

τελειώνει το δεύτερο βιβλίο των Ελληνικών ο Ξενοφώντας

συμπυκνώνει το ήθος της αποκατεστημένης δημοκρατίας Η

δημοκρατία είναι το πολίτευμα της ισορροπίας της συναίρεσης

των αντιθέσεων∙ και είναι γνωστό πως οι Έλληνες ρέπουν προς

τις αντιθέσεις αντιπαραθέσεις Χαρακτηριστική έκφραση αυτής

της ροπής είναι η ύπαρξη των δύο αντιθετικών συνδέσμων μέν ndash

δέ

16Ερωτήσεις σχολικού βιβλίου σελ131 Πού οφείλεται κατά τη

γνώμη σας η επιείκεια που επέδειξε η αθηναϊκή δημοκρατία

στους αντιπάλους της


60

α) Στο ήθος και τη μεγαλοψυχία των δημοκρατών β) στη

φιλοπατρία των Αθηναίων∙ για την πρόοδο της πόλης αναγκαία

ήταν η συμφιλίωση γ) στους κοινούς δεσμούς και δ) στη

διαμεσολάβηση της Σπάρτης που προσπάθησε με τους 15

απεσταλμένους της και τον Παυσανία να συμφιλιώσει τις δύο

αντιμαχόμενες ομάδες

ΕΩΤΘΣΕΛΣ


sect16

1Ροιο το κζμα των sect 16 -32

2Ρϊσ παρουςιάηονται τα γεγονότα από τον ιςτορικό

3Ροιεσ ιταν οι κινιςεισ των δφο αντιπάλων


5Γιατί οι Ακθναίοι ετοιμάηονταν για ναυμαχία ( sect 16)

6Γιατί οι Ακθναίοι εξζλεξαν τρεισ επιπλζον ςτρατθγοφσ


61

7 ( sect 17)Ροιοσ ιταν αρχθγόσ του πελοπονθςιακοφ ςτόλου






Λαμψάκου


Λαμψάκου


14 Γιατί ο Λφςανδροσ απζφυγε νrsquo αντιμετωπίςει ςτο ανοιχτό πζλαγοσ

τουσ Ακθναίουσ

15 Ρόςα είναι τα μζτωπα που ζχουν νrsquoαντιμετωπίςουν οι Ακθναίοι

16 α) Ρϊσ ζγινε θ κατάλθψθ τθσ Λαμψάκου από τουσ Σπαρτιάτεσ και β)

Ροια ιταν και γιατί θ ςτάςθ του Λυςάνδρου απζναντι ςτουσ κατοίκουσ



18 Ροιοι ρθματικοί τφποι δθλϊνουν τισ ενζργειεσ του Λυςάνδρου και

των ανδρϊν του

19 Να γραφοφν οι επιρρθματικοί προςδιοριςμοί και να δθλωκεί το

είδοσ τθσ επιρρθματικισ ςχζςθσ που δθλϊνουν

20Να αποδϊςετε με ζναν πλαγιότιτλο το κεματικό κζντρο κάκε

παραγράφου ςτθν ενότθτα sect 16-19

Αςκιςεισ

1Να εντοπίςετε τουσ τφπουσ των ρθμάτων ςε ndashεω με μονοςφλλαβο

κζμα και να γράψετε το βϋ γϋενικό και αϋπλθκυντικό πρόςωπο ςε όλεσ

τισ εγκλίςεισ του ενεςτϊτα τθσ φωνισ ςτθν οποία βρίςκονται

2τόν ἔκπλουν ςίτου ςτρατθγοφσ ναυμαχίαν οἱ ςτρατιῶται να

κλικοφν και ςτουσ δφο αρικμοφσ


62

3Να εντοπίςετε τουσ ςυνδζςμουσ και τισ προκζςεισ των παραγράφων

16-19

4Να αναγνωριςκοφν οι ομοιόπτωτοι και ετερόπτωτοιπροςδιοριςμοί

τωνsect 16 -19

5Να γράψετε ζνα ςυνϊνυμο για κακεμιά από τισ παρ

ακάτω λζξεισ ἐποίουν πολεμία ἡγεῖτο προςβαλόντεσ πλουςίαν
























63















Ακθναίων











64





κείμενο






ποταμοφσ


















65













Καλχθδόνα


Ακινα

















66








μινεσ




τι δείχνει



















67





πετυχαίνει

ο Ξενοφϊντασ χρθςιμοποιϊντασ ριματα αυτισ τθσ ςθμαςίασ










4(sect11) Για ποιο ςκοπό εκλζχτθκαν οι τριάντα τφραννοι β) Γιατί












1Ροιο είναι το κζμα των sect 50-56 και τι δείχνει



68


















53










69












Κθραμζνθ



















70


πεδινά













ιππείσ
















Ακθναίουσ


71






















Ελλ 21119 laquo

hellip μθ ςπζνδεςκαι Ἀκθναίοισ ἀλλrsquo ἐξαιρεῖνraquo








sect 9


72





























sect 21


73




πόλεμο










3000









Αθηναίους





Αθήνα


74





επιτύχει



καυχώνται






ζητάει











75

ΜΕΤΑΦΑΣΘ


sect 16 Οι Ακθναίοι όμωσ εξορμϊντασ από τθ Σάμο ( ζχοντασ ωσ

ορμθτιριο τθ Σάμο) λεθλατοφςαν τθ χϊρα του βαςιλιά ( των Ρερςϊν)

και ζπλεαν ενάντια ςτθ Χίο και τθν Ζφεςο και προετοιμάηονταν για

ναυμαχία και εξζλεξαν επιπλζον ςτρατθγοφσ πλάι ςrsquo αυτοφσ που

υπιρχαν το Μζνανδρο το Τυδζα τον Κθφιςόδοτο


76

sect 17 Ο Λφςανδροσ εξάλλου απζπλευςε από τθ όδο παράλλθλα

προσ τθν Λωνία ( παραπλζοντασ τα ndash πλζοντασ δίπλα ςτα - παράλια τθσ

Λωνίασ) για τον Ελλιςποντο και για ( να εμποδίςει ) τθν ζξοδο των (

ακθναϊκϊν) πλοίων και για ( να υποτάξει) τισ πόλεισ που είχαν

αποςτατιςει από αυτοφσ ( δθλαδι τουσ Λακεδαιμονίουσ) Πμωσ και οι

Ακθναίοι ζβγαιναν από το λιμάνι απrsquo τθ Χίο ςτθν ανοιχτι κάλαςςα∙

γιατί θ Αςία ιταν εχκρικι ςrsquo αυτοφσ

sect 18 Ο Λφςανδροσ ωςτόςο από τθν Άβυδο ζπλεε κοντά ςτισ ακτζσ

προσ τθ Λάμψακο που ιταν ςφμμαχοσ των Ακθναίων∙ και οι Αβυδθνοί

και οι άλλοι ( ςφμμαχοι των Λακεδαιμονίων ) ζρχονταν παράλλθλα με

τα πόδια∙ και ιταν αρχθγόσ (τουσ) ο Κϊρακασ ο Λακεδαιμόνιοσ

sect 19 Και αφοφεπιτζκθκαν ςτθν πόλθ θ οποία ιταν πλοφςια και

γεμάτθ από κραςί και ςιτάρι και άλλα εφόδια τθν κυρίευςαν με ζφοδο

και οι ςτρατιϊτεσ τθ λεθλάτθςαν∙ ο Λφςανδροσ όμωσ άφθςε (απζλυςε)

όλουσ τουσ ελεφκερουσ ( τουσ πολίτεσ)

sect 20 Οι Ακθναίοι ωςτόςο ακολουκϊντασ από κοντά

αγκυροβόλθςαν ςτον Ελαιοφντα τθσ Χερρονιςου με εκατόν ογδόντα

πλοία Εκεί λοιπόν ενϊ γευμάτιηαν αναγγζλκθκαν ςrsquo αυτοφσ τα

ςχετικά με τθ ( τα γεγονότα που ζγιναν ςτθ) Λάμψακο και αμζςωσ

απζπλευςαν για τθ Σθςτό

sect 21 Από εκεί αμζςωσ αφοφ εφοδιάςτθκαν με τρόφιμα ζπλευςαν

ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ απζναντι από τθ Λάμψακο∙ εκεί ο Ελλιςποντοσ

είχε πλάτοσ περίπου δεκαπζντε ςτάδια Εκεί λοιπόν δείπνθςαν

sect 22 Ο Λφςανδροσ όμωσ τθν επόμενθ νφχτα όταν ξθμζρωνε ζδωςε

εντολι (ςτουσ ςτρατιϊτεσ) αφοφ γευματίςουν να επιβιβαςτοφν ςτα

πλοία και όταν και όλα τα προετοίμαςε ςαν για ναυμαχία και

τοποκζτθςε παραπετάςματα ( ςτα πλάγια των πλοίων) προειδοποίθςε

κανείσ να μθ μετακινθκεί από τθν παράταξι ( του) οφτε να ανοιχτεί ςτο

πζλαγοσ

sect 23 Και οι Ακθναίοι όταν ανζτειλε ο ιλιοσ παρατάχτθκαν κατά

μζτωπο μπροςτά ςτο λιμάνι για ναυμαχία Επειδι όμωσ ο Λφςανδροσ

δεν ζβγαηε τα πλοία από το λιμάνι και ιταν αργά απζπλευςαν

(επζςτρεψαν) πάλι ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ

sect 24 Ωςτόςο ο Λφςανδροσ διζταξε τα πιο γριγορα από τα πλοία να

ακολουκοφν τουσ Ακθναίουσ και αφοφ δουν όταν αποβιβαςτοφν ( οι


77

Ακθναίοι ) τι κάνουν να αποπλεφςουν και να (το) ανακοινϊςουν ςrsquo

αυτόν Και δεν αποβίβαςε (τουσ ςτρατιϊτεσ) από τα πλοία πρωτφτερα

πριν ζρκουν αυτά (δθλαδι τα ταχφτερα πλοία που είχε ςτείλει να

καταςκοπεφςουν τουσ Ακθναίουσ) Και ζκανε αυτά για τζςςερισ μζρεσ∙

και οι Ακθναίοι ζβγαιναν ςτο πζλαγοσ(για να τον αντιμετωπίςουν)

sect 25 Ο Αλκιβιάδθσ όμωσ όταν είδε από τα τείχθ τουσ μεν Ακθναίουσ

να αγκυροβολοφν ςε ανοιχτι (αμμϊδθ) παραλία (δθλαδι ςε μζροσ

χωρίσ λιμάνι) και όχι κοντά ςε κάποια πόλθ και να αναηθτοφν τα

τρόφιμα από τθ Σθςτό ςε(απόςταςθ) δεκαπζντε ςτάδια από τα πλοία

ενϊ τουσ εχκροφσ ( να βρίςκονται) μζςα ςε λιμάνι και κοντά ςε πόλθ να

ζχουν τα πάντα είπε ότι αυτοί (δθλαδι οι Ακθναίοι) δεν ζχουν

αγκυροβολιςει ςε καλό (ςθμείο) και τουσ ςυμβοφλευε να

μετακινθκοφν ςτθ Σθςτό (ςε άλλο αγκυροβόλι) και μζςα ςε λιμάνι και

κοντά ςε πόλθ∙ εκεί όταν κα είςτε είπε κα ναυμαχιςετε όταν

κελιςετε

sect 26 Πμωσ οι ςτρατθγοί και περιςςότερο ο Τυδζασ και ο

Μζνανδροσ διζταξαν αυτόν να φφγει∙ γιατί (του είπαν ότι) αυτοί τϊρα

είναι ςτρατθγοί όχι εκείνοσ Και αυτόσ ζφυγε

sect 27 Ο Λφςανδροσ ωςτόςο όταν ιταν θ πζμπτθ θμζρα αφότου οι

Ακθναίοι ζπλεαν εναντίον του είπε ςrsquo αυτοφσ που ακολουκοφςαν (

τουσ Ακθναίουσ) κατά διαταγι του όταν δουν αυτοφσ (δθλαδι τουσ

Ακθναίουσ) να ζχουν αποβιβαςτεί και διαςκορπιςτεί ςτθ Χερρόνθςο

(κάτι) το οποίο ζκαναν πολφ ςυχνά κάκε μζρα και επειδι αγόραηαν τα

τρόφιμα από μακριά και επειδι βζβαια περιφρονοφςαν το Λφςανδρο

γιατί δεν ζβγαινε από το λιμάνι ςτθ κάλαςςα εναντίον τουσ αφοφ

αποπλεφςουν (γυρίςουν) πίςω ςrsquo αυτόν να ςθκϊςουν (μια) αςπίδα

ςτομζςο του ταξιδιοφ (τθσ διαδρομισ) Και αυτοί ζκαναν αυτά όπωσ

(τουσ) διζταξε

sect 28 Και ο Λφςανδροσ ζδωςε εντολι αμζςωσ να πλζουν ολοταχϊσ

ενϊ ςυμπορευόταν και ο Κϊρακασ με το πεηικό Και ο Κόνωνασ όταν

είδε τθν επίκεςθ των πλοίων ζδωςε εντολι να τρζξουν (οι άντρεσ)

αμζςωσ ςτα πλοία Επειδι όμωσ οι άντρεσ είχαν διαςκορπιςτεί άλλα

μεν από τα πλοία βρζκθκαν με δφο ςειρζσ κωπθλάτεσ άλλα με μία ενϊ

άλλα εντελϊσ άδεια∙ όμωσ το (πλοίο) του Κόνωνα και άλλα επτά (πλοία)

γφρω από αυτόν (πλιρωσ) επανδρωμζνα ανοίχτθκαν ςτο πζλαγοσ μαηί

και θ Ράραλοσ και όλα τα άλλα (πλοία) τα κατάλαβε ο Λφςανδροσ


78

κοντά ςτθ ςτεριά ( ςτθν ακτι) Τουσ περιςςότερουσ άντρεσ τουσ ζπιαςε

ςτθ ςτεριά∙ άλλοι (λίγοι) ξζφυγαν ςτα μικρά οχυρά

sect 29 Ο Κόνωνασ κακϊσ ζφευγε με τα εννζα πλοία επειδι κατάλαβε

ότι θ υπόκεςθ είχε χακεί για τουσ Ακθναίουσ αφοφ προςορμίςτθκε

ςτθν Αβαρνίδα το ακρωτιριο τθσ Λαμψάκου πιρε από εκεί τα μεγάλα

πανιά των καραβιϊν του Λυςάνδρου και ο ίδιοσ με οκτϊ πλοία

απζπλευςε ( κατευκφνκθκε ζβαλε πλϊρθ)προσ τον Ευαγόρα ςτθν

Κφπρο ενϊ θ Ράραλοσ προσ τθν Ακινα για να αναγγείλει τα γεγονότα

sect 30Ο Λφςανδροσ και τα πλοία και τουσ αιχμαλϊτουσ και όλα τrsquo

άλλα(λάφυρα) μετζφερε ςτθ Λάμψακο και ςυνζλαβε και άλλουσ από

τουσ ςτρατθγοφσ και (μεταξφ αυτϊν) και τον Φιλοκλι και τον

Αδείμαντο Εκείνθ (τθν ίδια) τθν θμζρα που πζτυχε αυτά ζςτειλε το

Κεόπομπο το Μιλιςιο πειρατι ςτθ Λακεδαίμονα για να αναγγείλει τα

γεγονότα ο οποίοσ αφοφ ζφταςε μετά από τρεισ μζρεσ ανακοίνωςε

(τα γεγονότα)

sect 31 Μετά από αυτά ο Λφςανδροσ αφοφ ςυγκζντρωςε τουσ

ςυμμάχουσ τουσ προζτρεψε να ςκεφτοφν για τουσ αιχμαλϊτουσ Τότε

λοιπόν διατυπϊνονταν πολλζσ κατθγορίεσ ςε βάροσ των Ακθναίων και

για όςα εγκλιματα πολζμου είχαν ιδθ διαπράξει και για όςα είχαν

αποφαςίςει με τθν ψιφο τουσ να κάνουν αν νικοφςαν ςτθ ναυμαχία

δθλαδι να κόψουν το δεξί χζρι όλων όςων κα ςυλλαμβάνονταν

ηωντανοί και (κατθγοροφςαν επίςθσ τουσ Ακθναίουσ) ότι όταν

κατζλαβαν δφο τριιρεισ μία από τθν Κόρινκο και μία από τθν Άνδρο

ζριξαν από αυτζσ ςτθ κάλαςςα όλουσ τουσ άντρεσ Και ο Φιλοκλισ ιταν

ο ςτρατθγόσ των Ακθναίων που ςκότωςε αυτοφσ

sect 32 Λζγονταν και άλλα πολλά (ςε βάροσ των Ακθναίων) και

αποφάςιςαν να ςκοτϊςουν από τουσ αιχμαλϊτουσ όςουσ ιταν

Ακθναίοι εκτόσ από τον Αδείμαντο γιατί ςτθ ςυνζλευςθ μόνοσ ιταν

αντίκετοσ ςτο ψιφιςμα για το κόψιμο των χεριϊν∙ κατθγορικθκε όμωσ

από μερικοφσ ότι πρόδωςε τα πλοία Και ο Λφςανδροσ αφοφ πρϊτα

ρϊτθςε το Φιλοκλι ο οποίοσ ζριξε ςτθ κάλαςςα τουσ Ανδρίουσ και

τουσ Κορινκίουσ τι ιταν άξιοσ (τι άξιηε) να πάκει μια και άρχιςε τισ

παράνομεσ ενζργειεσ ςε βάροσ των Ελλινων τον ζςφαξε

ΒΛΒΛΛΟ2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 2 sect 1-4


79

sect 1 Αφοφ (ο Λφςανδροσ) ρφκμιςε τθν κατάςταςθ ςτθ Λάμψακο

ζπλεε εναντίον του Βυηαντίου και τθσ Καλχθδόνασ Και αυτοί (δθλαδι οι

κάτοικοι του Βυηαντίου και τθσ Καλχθδόνασ) τον υποδζχονταν αφοφ

άφθςαν (να φφγουν) τουσ φρουροφσ των Ακθναίων προςτατευόμενουσ

από ςπονδζσ∙ και αυτοί που πρόδωςαν το Βυηάντιο ςτον Αλκιβιάδθ

αρχικά κατζφυγαν ςτον Ρόντο φςτερα ςτθν Ακινα και ζγιναν Ακθναίοι

sect 2 Ο Λφςανδροσ και τουσ φρουροφσ των Ακθναίων και αν κάπου

ζβλεπε κάποιον άλλον Ακθναίο (τουσ) ζςτελνε ςτθν Ακινα παρζχοντασ

αςφάλεια μόνο ςε όςουσ ζπλεαν προσ τα εκεί αλλοφ όμωσ όχι επειδι

γνϊριηε καλά ότι όςο τυχόν περιςςότεροι ςυγκεντρωκοφν ςτθν πόλθ

και τον Ρειραιά (τόςο) γρθγορότερα κα υπάρξει ζλλειψθ των

τροφίμων Και αφοφ άφθςε ςτο Βυηάντιο και τθν Καλχθδόνα ωσ

διοικθτι το Σκενζλαο το Λάκωνα ο ίδιοσ αφοφ απζπλευςε (γφριςε)

ςτθ Λάμψακο επιςκεφαηε τα πλοία

sect 3 Στθν Ακινα όταν ζφταςε θ Ράραλοσ τθ νφχτα διαδιδόταν θ

ςυμφορά και κρινοσ από τον Ρειραιά δια μζςου των μακρϊν τειχϊν

ζφτανε ςτθν πόλθ κακϊσ ανιγγειλε ο ζνασ ςτον άλλο (τθν είδθςθ)∙ ζτςι

εκείνθ τθ νφχτα κανζνασ δεν κοιμικθκε όχι μόνο γιατί πενκοφςαν

αυτοφσ που χάκθκαν (τουσ νεκροφσ) αλλά πολφ περιςςότερο ακόμθ

(επειδι πενκοφςαν) οι ίδιοι τουσ εαυτοφσ τουσ επειδι νόμιηαν ότι κα

πάκουν όςα (οι ίδιοι) ζκαναν και ςτουσ Μθλίουσ οι οποίοι ιταν

άποικοι των Λακεδαιμονίων όταν τουσ νίκθςαν με πολιορκία και ςτουσ

Λςτιαίουσ και ςτουσ Σκιωναίουσ και ςτουσ Τορωναίουσ και ςτουσ

Αιγινιτεσ και ςε άλλουσ πολλοφσ από τουσ Ζλλθνεσ

sect 4 Τθν επόμενθ μζρα ζκαναν ςυνζλευςθ ςτθν οποία

αποφαςίςτθκε και να φράξουν τα λιμάνια εκτόσ από ζνα και να

επιςκευάςουν τα τείχθ και να τοποκετιςουν φρουρζσ και να

ετοιμάηουν τθν πόλθ ςε όλα τrsquo άλλα ςαν για πολιορκία


sect 16 Ενϊ θ κατάςταςθ ιταν τζτοια ο Κθραμζνθσ είπε ςτθ

ςυνζλευςθ ότι αν κζλουν να ςτείλουν αυτόν ςτο Λφςανδρο κα

επιςτρζψει γνωρίηοντασ ποιο από τα δφο οι Λακεδαιμόνιοι επιμζνουν

για τα τείχθ επειδι κζλουν να υποδουλϊςουν τθν πόλθ ι για εγγφθςθ

Και αφοφ ςτάλκθκε παρζμενε δίπλα ςτο Λφςανδρο τρεισ μινεσ και

περιςςότερο περιμζνοντασ (καιροφυλακτϊντασ) πότε οι Ακθναίοι


80

ςκόπευαν να δεχτοφν (ςυμφωνιςουν με) ότι τουσ πρότεινε κανείσ

εξαιτίασ τθσ ζλλειψθσ όλων των τροφίμων

sect 17 Πταν λοιπόν επζςτρεψε τον τζταρτο μινα ανακοίνωςε ςτθ

ςυνζλευςθ ότι ο Λφςανδροσ τον κρατοφςε ωσ τότε ζπειτα τον διζταξε

να πάει ςτθ Λακεδαίμονα∙ γιατί (ζλεγε ο Λφςανδροσ) ότι δεν ιταν

αρμόδιοσ για όςα ρωτιόταν από αυτόν αλλά (αρμόδιοι ιταν) οι ζφοροι

Μετά από αυτά εκλζχτθκε μαηί με άλλουσ εννιά ωσ πρεςβευτισ με

απόλυτθ πλθρεξουςιότθτα ( για να ςταλεί) ςτθ Λακεδαίμονα

sect 18 Ραράλλθλα ο Λφςανδροσ ζςτειλε ςτουσ εφόρουσ μαηί με

άλλουσ Λακεδαιμονίουσ τον Αριςτοτζλθ ο οποίοσ ιταν Ακθναίοσ

εξόριςτοσ για να ανακοινϊςει ότι απάντθςε ςτο Κθραμζνθ ότι εκείνοι

ιταν αρμόδιοι για ειρινθ και για πόλεμο

sect 19 Ο Κθραμζνθσ λοιπόν και οι άλλοι απεςταλμζνοι όταν

ζφταςαν ςτθ Σελλαςία αφοφ ρωτικθκαν για ποιο λόγο ζχουν ζλκει

είπαν (ότι ζχουν ζλκει) ωσ απεςταλμζνοι με απόλυτθ πλθρεξουςιότθτα

για ειρινθ (και) μετά από αυτά οι ζφοροι διζταξαν να καλζςουν

αυτοφσ (ςτθ Σπάρτθ) Πταν λοιπόν ζφταςαν ( οι απεςταλμζνοι των

Ακθναίων ςτθ Σπάρτθ) ςυγκάλεςαν (οι ζφοροι) ςυνζλευςθ ςτθν οποία

προπάντων οι Κορίνκιοι και οι Κθβαίοι αλλά και πολλοί άλλοι από τουσ

Ζλλθνεσ αντιπρότειναν να μθν ςυνκθκολογιςουν με τουσ Ακθναίουσ

αλλά να τουσ αφανίςουν

sect 20 Οι Λακεδαιμόνιοι όμωσ είπαν ότι δεν κα υποδουλϊςουν

ελλθνικι πόλθ θ οποία είχε προςφζρει μεγάλο καλό (πολφ μεγάλεσ

υπθρεςίεσ) ςτουσ πολφ μεγάλουσ κινδφνουσ που ςυνζβθςαν ςτθν

Ελλάδα αλλά ζκαναν ειρινθ με τον όρο αφοφ γκρεμίςουν και τα

μακρά τείχθ και (τα τείχθ) του Ρειραιά και αφοφ παραδϊςουν τα

πλοία εκτόσ από δϊδεκα και αφοφ επαναφζρουν τουσ εξόριςτουσ

κεωρϊντασ τον ίδιο εχκρό και φίλο (με τουσ Σπαρτιάτεσ) να

ακολουκοφν τουσ Λακεδαιμονίουσ και ςτθ ςτεριά και ςτθ κάλαςςα

όπου τυχόν τουσ οδθγοφν

sect 21 Ο Κθραμζνθσ λοιπόν και οι μαηί μrsquo αυτόν

απεςταλμζνοι μετζφεραν αυτά ςτθν Ακινα Και ενϊ ειςζρχονταν

αυτοί (ςτθν πόλθ) πολφσ κόςμοσ τουσ περικφκλωνε επειδι φοβόταν

μιπωσ ζχουν επιςτρζψει άπρακτοι∙ γιατί δεν ιταν δυνατόν πια να

περιμζνουν εξαιτίασ του πλικουσ αυτϊν που είχαν χακεί από τθν

πείνα


81

sect 22 Τθν άλλθ μζρα οι απεςταλμζνοι ανακοίνωναν με ποιουσ

όρουσ οι Λακεδαιμόνιοι ζκαναν τθν ειρινθ∙ μίλαγε εξ ονόματόσ τουσ

ο Κθραμζνθσ λζγοντασ ότι πρζπει να πείκονται ςτουσ

Λακεδαιμόνιουσ και να γκρεμίςουν τα τείχθ Αφοφ μερικοί

πρόβαλαν αντιρριςεισ ςrsquo αυτόν πολλοί περιςςότεροι όμωσ

επιδοκίμαςαν αποφαςίςτθκε να δζχονται τθν ειρινθ

sect 23 Φςτερα από αυτά και ο Λφςανδροσ κατζπλεε ςτον Ρειραιά

και οι εξόριςτοι επζςτρεφαν και γκρζμιηαν τα τείχθ με πολλι

προκυμία με τθ ςυνοδεία αυλθτρίδων γιατί νόμιηαν ότι εκείνθ θ

θμζρα ιταν θ αρχι τθσ ελευκερίασ για τθν Ελλάδα


sect 50 Πταν τζλειωςε ( ο Κθραμζνθσ) αφοφ είπε αυτά και θ

βουλι ζγινε φανερό ότι (τον) επιδοκίμαηε ο Κριτίασ επειδι

κατάλαβε ότι αν επιτρζψει ςτθ βουλι νrsquo αποφαςίςει με ψθφοφορία

γιrsquo αυτόν κα γλίτωνε (κα ξζφευγε) και επειδι κεϊρθςε αυτό

ανυπόφορο αφοφ πλθςίαςε και ςυηιτθςε κάτι με τουσ τριάκοντα

βγικε ζξω και διζταξε αυτοφσ που είχαν τα μαχαίρια να ςτακοφν

φανερά ςτθ βουλι κοντά ςτα κιγκλιδϊματα

sect 51 Και αφοφ ξαναμπικε (ςτθ Βουλι) είπε∙ laquo Βουλευτζσ εγϊ

νομίηω ότι είναι ζργο του (πολιτικοφ) θγζτθ τζτοιου όπωσ πρζπει να

είναι αν βλζπει ότι οι φίλοι του εξαπατϊνται να μθν (το) επιτρζπει

Και εγϊ λοιπόν αυτό κα κάνω Γιατί και αυτοί εδϊ που ζχουν

ςτακεί (δίπλα ςτο κιγκλίδωμα) ιςχυρίηονται ότι δεν κα μασ

επιτρζψουν αν ακωϊςουμε ζναν άνδρα που καταςτρζφει φανερά

το ολιγαρχικό πολίτευμα Και ορίηεται (υπάρχει διάταξθ) ςτουσ

καινοφργιουσ νόμουσ κανείσ από αυτοφσ που ανικουν ςτουσ τρεισ

χιλιάδεσ να μθ πεκαίνει (καταδικάηεται ςε κάνατο) χωρίσ τθ δικι ςασ

ψιφο όμωσ για αυτοφσ (που είναι) ζξω από τον κατάλογο οι

τριάκοντα να ζχουν δικαίωμα να κανατϊνουν (καταδικάηουν ςε

κάνατο) Εγϊ λοιπόν είπε διαγράφω από τον κατάλογο αυτόν εδϊ

το Κθραμζνθ με τθ ςφμφωνθ γνϊμθ όλων μασ Και αυτόν είπε

εμείσ καταδικάηουμε ςε κάνατο

sect 52 Μόλισ άκουςε αυτά ο Κθραμζνθσ πιδθςε πάνω ςτο βωμό

(τθσ Εςτίασ) και είπε laquo Άνδρεσ είπε εγϊ ςασ ικετεφω ςε ότι πιο

δίκαιο υπάρχει να μθν ζχει το δικαίωμα ο Κριτίασ (να μθν


82

επιτρζπεται ςτο Κριτία) να διαγράφει (από τον κατάλογο) οφτε

εμζνα οφτε όποιον τυχόν κζλει από εςάσ αλλά όποιον ακριβϊσ νόμο

αυτοί κζςπιςαν γιrsquo αυτοφσ (που ςυγκαταλζγονται) ςτον κατάλογο

ςφμφωνα με αυτόν και για ςασ και για μζνα να διεξάγεται θ δίκθ

sect 53 Μα τουσ Κεοφσ είπε δεν αγνοϊ βζβαια και αυτό ότι

δθλαδι αυτόσ εδϊ ο βωμόσ δεν κα είναι κακόλου αρκετόσ για μζνα

αλλά κζλω να αποδείξω και αυτό ότι δθλαδι αυτοί είναι όχι μόνο

πάρα πολφ άδικοι προσ τουσ ανκρϊπουσ αλλά και πάρα πολφ

αςεβείσ προσ τουσ Κεοφσ Πμωσ είπε άνδρεσ καλοί και ζντιμοι

απορϊ μrsquo εςάσ αν δεν βοθκιςετε τουσ εαυτοφσ ςασ και μάλιςτα

ενϊ γνωρίηετε ότι το δικό μου όνομα δεν διαγράφεται κακόλου πιο

εφκολα απrsquo ότι (το όνομα) κακενόσ από εςάσ

sect 54 Μετά από αυτό ο κιρυκασ των τριάκοντα διζταξε τουσ

ζνδεκα για (να ςυλλάβουν) το Κθραμζνθ∙ και όταν εκείνοι μπικαν

μαηί με τουσ βοθκοφσ με επικεφαλισ τουσ το Σάτυρο τον πιο

κραςφ και αναιδι (απrsquo όλουσ) ο Κριτίασ είπε∙ laquo Σασ παραδίνουμε

είπε αυτόν εδϊ το Κθραμζνθ που ζχει καταδικαςτεί ςφμφωνα με

το νόμο

sect 55 Εςείσ λοιπόν οι ζνδεκα+ αφοφ ςυλλάβετε και οδθγιςετε

(αυτόν) όπου πρζπει να κάνετε τα περαιτζρω Μόλισ είπε αυτά (ο

Κριτίασ) από τθ μια μεριά ο Σάτυροσ τράβαγε (το Κθραμζνθ) από το

βωμό και από τθν άλλθ τράβαγαν οι βοθκοί Και ο Κθραμζνθσ

όπωσ ακριβϊσ ιταν φυςικό καλοφςε και τουσ Κεοφσ και τουσ

ανκρϊπουσ να δουν αυτά που γίνονταν Και οι βουλευτζσ

αδρανοφςαν επειδι ζβλεπαν και αυτοφσ ςτα κιγκλιδϊματα (να

είναι) όμοιοι με το Σάτυρο και το μπροςτινό (μζροσ) του

βουλευτθρίου γεμάτο από φρουροφσ και ακόμθ επειδι δεν

αγνοοφςαν ότι παρευρίςκονταν ζχοντασ μαχαίρια

sect 56 Αυτοί λοιπόν ζςυραν τον άνδρα μζςα από τθν αγορά ενϊ

(αυτόσ) με πολφ δυνατι φωνι φανζρωνε όςα πάκαινε Λζγεται

ακόμθ ζνασ λόγοσ και αυτόσ αυτοφ (δικόσ του) Πταν ο Σάτυροσ (του)

είπε ότι κα κρθνιςει αν δεν ςωπάςει (ο Κθραμζνθσ του) απάντθςε

ρωτϊντασ∙ laquoΑν λοιπόν ςωπάςω είπε άραγε δεν κα κρθνιςωraquo και

όταν βζβαια με το ηόρι ιπιε το κϊνειο για να πεκάνει ζλεγαν ότι

αυτόσ είπε αφοφ ζριξε μακριά ότι είχε απομείνει (ςτο ποτιρι) ςαν

να ζπαιηε τον κότταβο∙ laquo αυτό ασ είναι για τον ωραίο Κριτίαraquo Και


83

αυτό βζβαια δεν αγνοϊ ότι δθλαδι αυτά δεν (είναι) αξιόλογα λόγια

εκείνο όμωσ κεωρϊ καυμαςτό (προτζρθμα) του άνδρα το ότι

δθλαδι μολονότι ο κάνατοσ ιταν δίπλα του δεν ζχαςε οφτε τθν

αυτοκυριαρχία οφτε το χιοφμορ από τθν ψυχι του

ΒΛΒΛΛΟ2 ΚΕΦΑΛΑΛΟ 4 sect 18 ndash 23

sect 18 Αφοφ είπε αυτά και ςτράφθκε προσ τουσ εχκροφσ

περίμενε∙ γιατί και ο μάντθσ τουσ ςυμβοφλευε να μθν επιτεκοφν

πρωτφτερα πριν τυχόν κάποιοσ από τουσ δικοφσ τουσ ι ςκοτωκεί ι

τραυματιςτεί∙ laquo όταν όμωσ ςυμβεί αυτό εμείσ μεν κα

προχωριςουμε μπροςτά (εγϊ μεν κα προχωριςω μπροςτά)raquo είπε laquo

ενϊ θ νίκθ κα υπάρξει ςrsquo εςάσ που ακολουκείτε για μζνα όμωσ (κα

υπάρξει) κάνατοσ (εγϊ όμωσ κα πεκάνω) όπωσ τουλάχιςτον μου

φαίνεταιraquo∙

sect 19 Και δεν διαψεφςτθκε αλλά μόλισ πιραν τα όπλα αυτόσ μεν

ςαν να οδθγοφνταν (ςπρωχνόταν) από κάποια μοίρα αφοφ πιδθςε

ορμθτικά πρϊτοσ ζπεςε πάνω ςτουσ εχκροφσ (και) ςκοτϊνεται και

ζχει ταφεί ςτο πζραςμα του Κθφιςοφ∙ οι άλλοι όμωσ νίκαγαν και

κατεδίωξαν (τουσ αντιπάλουσ) μζχρι το ίςιωμα( μζχρι τθν πεδιάδα)

Και εδϊ ςκοτϊκθκαν από μεν τουσ τριάκοντα και ο Κριτίασ και ο

Λππόμαχοσ από δε τουσ δζκα άρχοντεσ(που ιταν) ςτον Ρειραιά ο

Χαρμίδθσ ο γιοσ του Γλαφκωνα ενϊ από τουσ άλλουσ περίπου

εβδομιντα Και πιραν βζβαια τα όπλα όμωσ δεν αφαίρεςαν τουσ

χιτϊνεσ κανενόσ από τουσ πολίτεσ Και αφοφ ζγινε αυτό και

απζδωςαν τουσ νεκροφσ υπό τθν προςταςία ςπονδϊν πολλοί

πλθςιάηοντασμεταξφ τουσ ςυνομιλοφςαν

sect 20 Και ο Κλεόκριτοσ ο κιρυκασ των μυθμζνων (ςτα Ελευςίνια

μυςτιρια) ο οποίοσ είχε πολφ δυνατι φωνι αφοφ επζβαλε ςιωπι

είπε∙ laquo Άνδρεσ ςυμπολίτεσ γιατί μασ εκδιϊκετε (εξορίηετε) Γιατί

κζλετε να μασ ςκοτϊςετε Γιατί εμείσ μεν ποτζ ωσ τϊρα κανζνα κακό

δεν ςασ κάναμε αντίκετα πιραμε μζροσ μαηί ςασ και ςτισ πιο

ςεβαςτζσ τελετζσ και ςτισ κυςίεσ και ςτισ πιο ωραίεσ γιορτζσ και

ζχουμε υπάρξει μαηί ςασ και χορευτζσ και ςπουδαςτζσ και

ςτρατιϊτεσ και ζχουμε διατρζξει μαηί ςασ πολλοφσ κινδφνουσ και

ςτθ ςτεριά και ςτθ κάλαςςα για τθν κοινι ςωτθρία και ελευκερία

και των δυο μασ


84

sect 21 Στο όνομα των Κεϊν των πατζρων και των μθτζρων (μασ) (

των Κεϊν που προςτατεφουν τθν οικογζνεια του πατζρα και τθσ

μθτζρασ) και ςτο όνομα τθσ ςυγγζνειασ εξ αίματοσ και εξ αγχιςτείασ

και τθσ φιλίασ γιατί πολλοί ςυμμετζχουμε μεταξφ μασ ςε όλα αυτά

ςεβόμενοι και Κεοφσ και ανκρϊπουσ ςταματιςτε να κάνετε κακό

ςτθν πατρίδα και μθν υπακοφτε ςτουσ πολφ αςεβείσ τριάκοντα οι

οποίοι για το προςωπικό τουσ κζρδοσ ςχεδόν ζχουν ςκοτϊςει μζςα

ςε οκτϊ μινεσ περιςςότερουσ Ακθναίουσ απrsquo όςουσ όλοι οι

Ρελοποννιςιοι πολεμϊντασ δζκα χρόνια

sect 22 Αν και ιταν δυνατό ςε μασ να ηοφμε ειρθνικά ωσ πολίτεσ

αυτοί προκάλεςαν (δθμιοφργθςαν) ςrsquo εμάσ τον πιο απαίςιο απrsquo

όλουσ και τον πιο φοβερό και τον πιο αςεβι και τον πιο μιςθτό και

ςτουσ Κεοφσ και ςτουσ ανκρϊπουσ εμφφλιο πόλεμο Αλλά όμωσ να

ξζρετε καλά ότι όχι μόνο εςείσ αλλά και εμείσ μερικοφσ από αυτοφσ

που ςκοτϊκθκαν τϊρα (ςιμερα) από εμάσ κλάψαμε πολφ Αυτόσ

μεν (δθλαδι ο κιρυκασ) ζλεγε τζτοια∙ όμωσ οι υπόλοιποι αρχθγοί

(δθλαδι οι αρχθγοί των ολιγαρχικϊν που είχαν απομείνει) οδιγθςαν

ξανά ςτθν πόλθ αυτοφσ που ιταν μαηί τουσ και εξ αιτίασ του ότι

άκουγαν επίςθσ τζτοια (λόγια)

sect 23 Τθν επόμενθ μζρα οι τριάκοντα πολφ ταπεινωμζνοι και

εγκαταλελειμμζνοι (χωρίσ οπαδοφσ) ςυγκεντρϊνονταν ςτθν αίκουςα

των ςυνεδριάςεων∙ και από τουσ τρεισ χιλιάδεσ όπου ο κακζνασ είχε

τοποκετθκεί ςε όλα τα μζρθ τθσ πόλθσ διαφωνοφςαν μεταξφ τουσ

γιατί όςοι είχαν διαπράξει κάποιο ςοβαρό αδίκθμα και φοβοφνταν

υποςτιριηαν ζντονα ότι δεν ζπρεπε να υποχωροφν ςrsquo αυτοφσ ςτον

Ρειραιά∙ όςοι όμωσ πίςτευαν ότι δεν είχαν διαπράξει κανζνα

αδίκθμα και οι ίδιοι ςκζφτονταν και ςτουσ άλλουσ εξθγοφςαν ότι

κακόλου δεν χρειάηονταν (να υποφζρουν) αυτζσ τισ ςυμφορζσ και

ζλεγαν ότι δεν πρζπει να υπακοφουν ςτουσ τριάκοντα οφτε να τουσ

επιτρζπουν να καταςτρζφουν τθν πόλθ Και ςτο τζλοσ αποφάςιςαν

με τθ ψιφο τουσ να αφαιρζςουν τθν εξουςία από εκείνουσ και να

εκλζξουν άλλουσ Και εξζλεξαν δζκα ζναν από κάκε φυλι


sect 37 Πταν όμωσ αυτοί αναχϊρθςαν για τθ Λακεδαίμονα

ζςτελναν αντιπροςϊπουσ από τθν πόλθ και οι αρμόδιοι του

επίςθμου κράτουσ (οι ολιγαρχικοί) λζγοντασ ότι αυτοί παραδίδουν


85

ςτουσ Λακεδαιμονίουσ και τα τείχθ τα οποία κατζχουν και τουσ

εαυτοφσ τουσ για να τουσ κάνουν ότι κζλουν∙ ζλεγαν όμωσ ότι είχαν

τθν αξίωςθ και αυτοί ςτον Ρειραιά αν ιςχυρίηονται ότι είναι φίλοι

των Λακεδαιμονίων να παραδϊςουν και τον Ρειραιά και τθ

Μουνιχία

sect 38 Πταν οι ζφοροι και θ μικρι ςυνζλευςθ άκουςαν όλα αυτά

ζςτειλαν δεκαπζντε άνδρεσ ςτθν Ακινα και (τουσ) ζδωςαν εντολι να

ςυμφιλιϊςουν (τουσ αντιμαχόμενουσ) με τθ ςυνεργαςία (υπό τθν

επίβλεψθ) του Ραυςανία όπωσ μποροφςαν καλφτερα Και αυτοί

τουσ ςυμφιλίωςαν με τον όρο να ζχουν μεν ειρινθ μεταξφ τουσ

όμωσ να sectεπιςτρζψει ο κακζνασ ςτο ςπίτι του εκτόσ από τουσ

τριάκοντα και τουσ ζνδεκα και τουσ δζκα άρχοντεσ ςτον Ρειραιά Αν

όμωσ μερικοί απrsquo αυτοφσ απrsquo τθν πόλθ ( από τουσ ολιγαρχικοφσ)

φοβοφνταν αποφαςίςτθκε αυτοί να κατοικοφν ςτθν Ελευςίνα

sect 39 Πταν αυτά τζλειωςαν ο Ραυςανίασ μεν διζλυςε το

ςτράτευμα ενϊ αυτοί από τον Ρειραιά (οι δθμοκρατικοί) αφοφ

ανζβθκαν ζνοπλοι ςτθν ακρόπολθ κυςίαςαν ςτθν Ακθνά Και όταν

κατζβθκαν οι ςτρατθγοί ςυγκάλεςαν ςυνζλευςθ όπου ο

Κραςφβουλοσ είπε∙

sect 40 Άνδρεσ απrsquo τθν πόλθ (ολιγαρχικοί) είπε ςασ ςυμβουλεφω

να γνωρίςετε τον εαυτό ςασ Ρροπάντων όμωσ κα μποροφςατε να

τον γνωρίςετε αν ςκεφτείτε για ποιο λόγο πρζπει να καυχιζςτε

ϊςτε να επιχειρείτε να μασ κυβερνάτεΕίςτε τάχα πιο δίκαιοι (από

εμάσ) Αλλά ο λαόσ μολονότι είναι φτωχότεροσ από εςάσ ποτζ ωσ

τϊρα δεν ζκανε καμιά αδικία ςε βάροσ ςασ με ςκοπό τα χριματα∙

αντίκετα εςείσ μολονότι είςτε πιο πλοφςιοι απrsquo όλουσ ζχετε κάνει

πολλά και αιςχρά με ςκοπό το κζρδοσ Αφοφ λοιπόν κακόλου δεν

ταιριάηει θ δικαιοςφνθ ςrsquo εςάσ εξετάςτε αν άραγε πρζπει να

καυχιζςτε για τθν παλικαριά ςασ∙

sect 41 Και ποια καλφτερθ κρίςθ (απόδειξθ) κα μποροφςε να

υπάρξει γιrsquo αυτό (δθλαδι για τθν παλικαριά ςασ) παρά το πϊσ (ο

τρόποσ που) πολεμιςαμε μεταξφ μασ Αλλά κα μποροφςατε να

ιςχυριςτείτε ότι υπερζχετε ωσ προσ τθν ευφυία εςείσ οι οποίοι

μολονότι είχατε και τείχοσ και όπλα και χριματα και τουσ

Ρελοποννθςίουσ ωσ ςυμμάχουσ ζχετε νικθκεί από αυτοφσ που δεν

είχαν τίποτα από αυτά Αλλά μιπωσ νομίηετε ότι πρζπει να


86

καυχιζςτε για τουσ Λακεδαιμονίουσ ( για τθ ςυνεργαςία με τουσ

Λακεδαιμονίουσ) Ρϊσ ( μπορείτε να καυχιζςτε για τουσ

Λακεδαιμονίουσ) οι οποίοι βζβαια όπωσ ακριβϊσ (οι άνκρωποι)

παραδίδουν τα ςκυλιά που δαγκϊνουν αφοφ τα δζςουν με

περιλαίμιο ζτςι και εκείνοι αφοφ ςασ παρζδωςαν ςτον αδικθμζνο

αυτόν λαό ζφυγαν βιαςτικά

sect 42 Εγϊ όμωσ άνδρεσ δεν ζχω τουλάχιςτον τθν αξίωςθ να

παραβείτε τίποτα από όςα ζχετε ορκιςτεί αλλά (ζχω τθν αξίωςθ) να

αποδείξετε εκτόσ από τα άλλα καλά και αυτό ότι δθλαδι τθρείτε

τουσ όρκουσ και ςζβεςτε τουσ Κεοφσ Αφοφ λοιπόν (ο Κραςφβουλοσ)

είπε αυτά και άλλα παρόμοια και ότι δεν πρζπει να προκαλζςουν

καμιά ταραχι αλλά να εφαρμόηουν τουσ παλιοφσ νόμουσ διζλυςε

τθ ςυνζλευςθ

sect 43 Και τότε μεν αφοφ διόριςαν (νζουσ) άρχοντεσ ηοφςαν ωσ

πολίτεσ με ελεφκερο πολίτευμα∙ αργότερα όμωσ όταν άκουςαν ότι

αυτοί ςτθν Ελευςίνα νοικιάηουν (ςτρατολογοφν) μιςκοφόρουσ

αφοφ εκςτράτευςαν εναντίον τουσ με όλεσ τισ (διακζςιμεσ)

δυνάμεισ ςκότωςαν μεν τουσ ςτρατθγοφσ τουσ όταν ιλκαν για

διαπραγματεφςεισ όμωσ τουσ άλλουσ αφοφ ζςτειλαν (ςrsquo αυτοφσ)

τουσ φίλουσ και τουσ ςυγγενείσ τουσ ζπειςαν να ςυμφιλιωκοφν Και

αφοφ ορκίςτθκαν αλθκινά να μθν κρατιςουν κακία ακόμθ και τϊρα

και ηουν μαηί ωσ πολίτεσ και ο λαόσ μζνει πιςτόσ ςτουσ όρκουσ

ΕΩΤΘΣΕΛΣ ΕΛΣΑΓΩΓΘΣ

1 Τι είναι ιςτοριογραφία Ροια θ ςτάςθ του ιςτοριογράφου

2 Ροιεσ οι ιςτορικζσ καταγραφζσ ςτουσ αρχαίουσ Ανατολικοφσ

λαοφσ και ποιο το χαρακτθριςτικό τουσ

3 Ροια θ πρωτοτυπία των Ελλινων ιςτορικϊν

4 α) Ροια τα επιτεφγματα τθσ αρχαϊκισ εποχισ ( 7οσ ndash 6οσ αιϊνασ

πΧ) β) που και γ) γιατί εμφανίηονται


87

5 Τι ιταν οι λογογράφοι και ποια τα χαρακτθριςτικά τουσ

6 Τι γνωρίηετε για τον πατζρα τθσ ιςτορίασ

7 Ροιοσ ιταν ο μεγαλφτεροσ ιςτορικόσ τθσ αρχαιότθτασ

8 Ροιοσ ςυνζχιςε τθν ιςτορία του πελοποννθςιακοφ πολζμου

9 Ροιοι είναι οι τρεισ μεγάλοι Ζλλθνεσ ιςτοριογράφοι τθσ κλαςςικισ

αρχαιότθτασ

10 Ροιοι ιταν οι κυριότεροι ιςτοριογράφοι τθσ ελλθνιςτικισ εποχισ

11 Ροιοι ιταν οι κυριότεροι ιςτοριογράφοι τθσ ρωμαϊκισ εποχισ

ΞΕΝΟΦΩΝ 431429 πΧ ndash 355 πΧ

1 Τι γνωρίηετε για τθ ηωι του Ξενοφϊντα τθν καταγωγι τθ

μόρφωςθ τθν εποχι του και τθ ςτρατιωτικι του δράςθ

2 Ροια θ ςχζςθ του Ξενοφϊντα με τουσ Σπαρτιάτεσ

3 Ρϊσ αποκαταςτάκθκαν οι ςχζςεισ του Ξενοφϊντα με τουσ

Ακθναίουσ

4 Ροια ιταν τα πρότυπα του Ξενοφϊντα

5 Από ποφ φαίνονται οι ιδζεσ του Ξενοφϊντα για τθν πολιτικι και

τθν θκικι

6 Γιατί είναι δφςκολθ θ ειδολογικι κατάταξθ των ζργων του

Ξενοφϊντα

7 Ρϊσ γίνεται θ χρονολόγθςθ των ζργων του Ξενοφϊντα

8 Ροια θ ςειρά ςυγγραφισ των ζργων του Ξενοφϊντα

9 Σε ποιεσ κατθγορίεσ διακρίνονται τα ζργα του Ξενοφϊντα Ροια

είναι και ποιο το περιεχόμενό τουσ

10 Ροια τα χαρακτθριςτικά τθσ γραφισ (του φφουσ) του Ξενοφϊντα

11 Από τθν εξιςτόρθςθ ποιων περιςτατικϊν φαίνεται θ πίςτθ και θ

ςυνζπεια του Ξενοφϊντα ςε υψθλζσ αξίεσ

12 Ρϊσ αναγνωρίςτθκε διαχρονικά θ ςυγγραφικι προςφορά του

Ξενοφϊντα

ΑΣΚΘΣΕΛΣ sect 16 -17

1 Να αναγνωρίςετε τα ςυνθρθμζνα ριματα ςε - εω και να τα

μεταφζρετε ςτο ίδιο πρόςωπο του άλλου αρικμοφ


88

2 Να γράψετε ςε δφο ςτιλεσ ( μία ςτιλθ για τουσ ςυνδζςμουσ και

μία για τισ προκζςεισ) τουσ ςυνδζςμουσ και τισ προκζςεισ που

υπάρχουν ςτο κείμενο

3 Να γράψετε τα δευτερόκλιτα ουςιαςτικά και να τα μεταφζρετε

εφόςον είναι δυνατόν ςτθν ίδια πτϊςθ του άλλου αρικμοφ

4 Να αναγνωρίςετε γραμματικϊσ και να μεταφζρετε τισ μετοχζσ

ςτθν ίδια πτϊςθ του άλλου αρικμοφ

5 Να γράψετε και να χαρακτθρίςετε τα κατθγοροφμενα του

κειμζνου

6 Να γράψετε τουσ επιρρθματικοφσ προςδιοριςμοφσ και να

ςθμειϊςετε το είδοσ τθσ επιρρθματικισ ςχζςθσ που εκφράηουν

7 Να γράψετε τισ λζξεισ του κειμζνου με τισ οποίεσ ζχουν

ετυμολογικι ςυγγζνεια οι ακόλουκεσ λζξεισ αφορμι

αρχομανία κερμοςτάτθσ ουςιαςτικό λοχαγόσ καλοπροαίρετα

αρτοποιόσ ςυςκευαςία ακτοπλοΐα

8 Να αντικαταςτιςετε χρονικϊσ τουσ παρακάτω ρθματικοφσ

τφπουσ α) ἐποίουν β) ἐπζπλεον γ) τοῖσ ὑπάρχουςι δ)

παρεςκευάηοντο ε) ἀνιγοντο

9 Γιατί οι Ακθναίοι α) λεθλατοφςαν τθ χϊρα των Ρερςϊν β)

ετοιμάηονταν για ναυμαχία και γ) εξζλεξαν τρεισ επιπλζον

ςτρατθγοφσ

10 Γιατί ο Λφςανδροσ ζπλεε παράλλθλα προσ τισ ακτζσ τθσ Λωνίασ

και ποιοσ ιταν ο ςτόχοσ του

ΑΣΚΘΣΕΛΣ sect 16 -17 ΛΥΣΕΛΣ




89

α) ἐποίουν γϋπλθκ παρατατικοφ οριςτικισ ενεργθτικισ φωνισ

του ρ ποιζω-ῶ rarrἐποίει

β) ἐπζπλεον γϋπλθκ παρατατικοφ οριςτικισ ενεργθτικισ φωνισ

του ρ ἐπιπλζω rarr ἐπζπλει

γ)προςείλοντο γϋπλθκυντικό οριςτικισ αορίςτου δευτζρου του

ριματοσ προςαιρζομαι ndashοῦμαιrarr προςείλετο

δ) ἐκπλεῖ γ ϋενικό ενεςτϊτα οριςτικισ του ριματοσ ἐκπλζωrarr

ἐκπλζουςι




Ρροκζςεισ Σφνδεςμοι

ἐκ δrsquo προσ καί

προσ καί ἐκ δrsquo

παρά τε

προσ καί προσ δζ

ἐπί καί ἐκ γάρ



Ἀκθναῖοι rarr Ἀκθναῖοσ

Σάμου

Χίον

Ἔφεςον

ςτρατθγοφσ rarr ςτρατθγόν

Μζνανδρον

Κθφιςόδοτον

Λφςανδροσ

Ῥόδου

Ἑλλιςποντον

πλοίωνrarr πλοίου


90

ἔκπλουνrarrἔκπλουσ

Ἀκθναῖοιrarr Ἀκθναῖοσ

Χίου



α)ὁρμϊμενοι μετοχι ενεςτϊτα ονομαςτικι πλθκυντικοφ

αρςενικοφ γζνουσ του ριματοσ ὁρμάομαι -ὁρμῶμαι

rarrὁρμϊμενοσ

β)τοῖσ ὑπάρχουςι μετοχι ενεςτϊτα αρςενικοφ γζνουσ δοτικι

πλθκυντικοφ του ριματοσ ὑπάρχω rarrτῷ ὑπάρχοντι

γ)τάσ ἀφεςτθκυίασ μετοχι πακθτικοφ παρακειμζνου αιτιατικι

πλθκυντικοφ κθλυκοφ γζνουσ του ριματοσ ἀφίςταμαι rarrτθν

ἀφεςτθκυίαν


κειμζνου

ςτρατθγοφσ πελάγιοι ( επιρρθματικό κατθγοροφμενο του τόπου)

πολεμία





του τόπου









91








ἀφορμι rarr ὁρμϊμενοι

αρχομανία rarr τοῖσ ὑπάρχουςι

κερμοςτάτθσ rarr ἀφεςτθκυίασ

ουςιαςτικό rarr ἦν

λοχαγόσ rarr ἀνιγοντο

καλοπροαίρετα rarr προςείλοντο

αρτοποιόσ rarr ἐποίουν

ςυςκευαςία rarr παρεςκευάηοντο

ακτοπλοΐα rarr ἐπζπλεον




α)ποιοῦςι ἐποίουνποιιςουςι ἐποίθςαν πεποιικαςι

ἐπεποιικεςαν

β) ἐπιπλζουςι ἐπζπλεον ἐπιπλεφςονται και ἐπιπλευςοῦνται

ἐπζπλευςαν ἐπιπεπλεφκαςι ἐπεπεπλεφκεςαν

γ) τοῖσ ὑπάρχουςι τοῖσ ὑπάρξουςι τοῖσ ὑπάρξαςι

δ) παραςκευάηονται παρεςκευάηοντο παραςκευάςονται

παραςκευαςκιςονται

παρεςκευάςαντο παρεςκευάςκθςανπαρεςκευαςμζνοι εἰςί

παρεςκευαςμζνοι ἦςαν

ε) ἀνάγονται ἀνιγοντο ἀνάξονται ἀναχκιςονται ἀνθγάγοντο

ἀνιχκθςαν ἀνθγμζνοι εἰςί ἀνθγμζνοι ἦςαν


92




α) Γιατί θ πολιτικι των Ρερςϊν ιταν πολφ φιλοςπαρτιατικι Οι








β) Γιατί μετά τθ νίκθ τουσ ςτισ Αργινοφςεσ (406 πχ) κζλθςαν να



γ)Ρλάι ςτουσ τρεισ ςτρατθγοφσ που υπιρχαν ιδθ ςτον ακθναϊκό





υπιρχαν



Γιατί είναι φιλικζσ προσ αυτόν και για να γλυτϊςει κόπο και χρόνο

Ο ςτόχοσ του Λφςανδρου





93





ΑΚΣΘΣΕΛΣ sect 18 -19


94

1 Να αναγνωρίςετε και να μεταφζρετε ςτθν αντίςτοιχθ πτϊςθ του

άλλου αρικμοφ εφόςον είναι δυνατόν τα δευτερόκλιτα

ουςιαςτικά του κειμζνου

2 Να αναγνωρίςετε τα ςυνθρθμζνα ριματα ςε ndashεω και να γράψετε

το πρόςωπο που βρίςκονται ςτον άλλο αρικμό

3 Να αναγνωρίςετε και χαρακτθρίςετε α) τουσ ομοιόπτωτουσ και

β) τουσ ετερόπτωτουσ ονοματικοφσ προςδιοριςμοφσ

4 Να γράψετε τισ ςυντάξεισ και τθ διαφορετικι κάκε φορά

ανάλογα με τθ ςφνταξθ ςθμαςία του ριματοσ ἡγζομαι- οῦμαι

5 Να βρείτε τισ ομόρριηεσ προσ τισ παρακάτω λζξεισ του κειμζνου

α) εμβόλιο β) υπεξαίρεςθ γ) δθμοκρατία δ) ςυςςίτιο ε)άφεςθ

ςτ) ὑπερμάχῳ

6 Να γράψετε τουσ τφπουσ που ηθτοφνται για κάκε λζξθ α)

ςφμμαχον δοτικι πλθκυντικοφ β) Ἀκθναίων δοτικι

πλθκυντικοφ γ) παρῆςαν γϋ ενικό πρόςωπο οριςτικισ

μζλλοντοσ δ) ἡγεῖτο βϋ ενικό πρόςωπο οριςτικισ πακθτικοφ

μζλλοντα ε) προςβαλόντεσ γϋενικό πρόςωπο υποτακτικισ του

ίδιου χρόνου και φωνισ ςτ) αἱροῦςι βϋενικό πρόςωπο ευκτικισ

αορίςτου δευτζρου ενεργθτικισ φωνισ η) διιρπαςαν το ίδιο

πρόςωπο ςτθν ευκτικι του ίδιου χρόνου και φωνισ θ) οἱ

ςτρατιῶται κλθτικι ενικοφ

7 Τι πετυχαίνουν οι Σπαρτιάτεσ με τθν κατάλθψθ τθσ Λαμψάκου


Λαμψάκου




11 Ρόςα είναι τα μζτωπα που ζχουν νrsquo αντιμετωπίςουν οι Ακθναίοι


1

ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΘΝΛΚΑ

ΑΝΑΛΥΣΘ


sect16

1 Ροιο το κζμα των sect 16 -32

Θ ιττα των Ακθναίων ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ του Ελλθςπόντου το

405 πΧ που ςιμανε το τζλοσ του πελοποννθςιακοφ πολζμου

2 Ρϊσ παρουςιάηονται τα γεγονότα από τον ιςτορικό

Μζςα από τισ ενζργειεσ των δφο αντιπάλων

Ο ςφνδεςμοσ δζ λειτουργεί μεταβατικά και όχι αντικετικά

3 Ροιεσ ιταν οι κινιςεισ των δφο αντιπάλων

Α Οι Ακθναίοι από τθ Σάμο ( = πιςτι ςφμμαχοσ των Ακθναίων

μζχρι το τζλοσ του πολζμου∙ αποτελοφςε τθ βάςθ του ναυτικοφ

των Ακθναίων Αυτιν τθν περίοδο όταν πολλζσ πόλεισ είχαν

αποςτατιςει από τθν Ακινα οι Ακθναίοι είχαν τισ βάςεισ τουσ

ςτθ Σάμο Αντίκετα οι βάςεισ των Λακεδαιμονίων ιταν ςτθ όδο

ςτθ Χίο και ςτθν Ζφεςο) προσ τθ Χίο και τθν Ζφεςο ( που ιταν

βάςεισ του ςτόλου των Λακεδαιμονίων∙ πρϊθν κράτθ μζλθ τθσ

ακθναϊκισ ςυμμαχίασ που τϊρα είχαν αποςτατιςει από αυτιν)

και λεθλατοφςαν τθ χϊρα των Ρερςϊν

Β Οι Λακεδαιμόνιοι από τθ όδο προσ τον Ελλιςποντο με ςκοπό

α) τθν αποκοπι του ανεφοδιαςμοφ τθσ Ακινασ από τον Εφξεινο

Ρόντο β) τθν τιμωρία των πόλεων που είχαν αποςτατιςει από

τθν πελοποννθςιακι ςυμμαχία και γ) τθν κατάλθψθ τθσ

Λαμψάκου για τθν εξαςφάλιςθ εφοδίων και τον ζλεγχο τθσ

περιοχισ


Γιατί θ πολιτικι των Ρερςϊν ιταν πολφ φιλοςπαρτιατικι Οι






2














υπιρχαν













χρόνο








3









ζφοδο


Λαμψάκου



Ακθναίων




Λαμψάκου


















Ακθναίοι


4
















πόλθσ





















5









του τόπου





















6











ποιζω-ῶ





ἐπιπλζω







ατμόπλοιο







ςκεφαςμα


7























ἀνάγομαι











οῦμαι




8




Σφνταξθ

Απολφτωσ




κάτι








κάτι










αἱρζω- ῶ



οῦμαι

Σθμαςία




9



φωνι)



ρ διαρπάηω






ρ ἀφίθμι










Αςκιςεισ












10
























περιοχισ









11


γεφμα































12











εφςτοχα























13
















τα πάντα



















14






Ακθναίων


Ακθναίων


























15



































16






κείμενο








Ακθναίων



ποταμοφσ




γεγονότα











17


























ναυμαχία





18
































19





















απόφαςθσ














20
























Καλχθδόνα












21





για ταφι


Ακινα



























22






Καλχθδόνα



























23























Αποφάςεισ




πολιορκία






24



































25






μινεσ














τι δείχνει













26


































27






κινδφνοισ











κάλαςςα




















28













ςθμαςίασ




















29


































30





























όφελοσ






31


































32




ευςζβεια















Κθραμζνθ





Κθραμζνθ





βουλευτζσ





33






Κριτίασ











ςτιγμισ



















34















53)


53

Επαγωγικό
















35























διαλόγουσ+







αςφυξία






36




αναφζρει





























37





Κθραμζνθ




























38














Ακθναίων






















39















αποχϊρθςθ




















40


πεδινά


































41







ολιγαρχία





προςταςία









κατθγορία















42



ιππείσ






























43


























Ακθναίουσ










44

































45




































46






Ξζνιοσ



























ςελ 100)




47



















sect 9


















48
































49













ειδϊσ




















50





































51






























παράταξης


52












sect 21







πολέμου
















53










πόλεμο























54

























3000








55






























ειρήνης


Αθηναίους


56




























Αθήνα





57

















επιτύχει















καυχώνται


58


















ζητάει













59










εξουσίας



















δέ





60







ΕΩΤΘΣΕΛΣ


sect16








61







Λαμψάκου


Λαμψάκου















Αςκιςεισ







62


16-19


τωνsect 16 -19


























63















Ακθναίων











64





κείμενο






ποταμοφσ


















65













Καλχθδόνα


Ακινα

















66








μινεσ




τι δείχνει



















67































68


















53










69












Κθραμζνθ



















70


πεδινά













ιππείσ
















Ακθναίουσ


71






















Ελλ 21119 laquo









sect 9


72





























sect 21


73




πόλεμο










3000









Αθηναίους





Αθήνα


74





επιτύχει



καυχώνται






ζητάει











75

ΜΕΤΑΦΑΣΘ








76





























πζλαγοσ








77















κελιςετε























78




































79





































80




































πείνα


81





































82


















το νόμο




















83





































84






































85





Μουνιχία

































86































87














Ακθναίουσ



τθν θκικι


Ξενοφϊντα









Ξενοφϊντα





88









κειμζνου



















89








ἐκπλζουςι







παρά τε






Σάμου

Χίον

Ἔφεςον


Μζνανδρον


Λφςανδροσ

Ῥόδου




90



Χίου












κειμζνου


πολεμία





του τόπου









91
































92




















υπιρχαν









93







94
























Λαμψάκου






2














υπιρχαν













χρόνο








3









ζφοδο


Λαμψάκου



Ακθναίων




Λαμψάκου


















Ακθναίοι


4
















πόλθσ





















5









του τόπου





















6











ποιζω-ῶ





ἐπιπλζω







ατμόπλοιο







ςκεφαςμα


7























ἀνάγομαι











οῦμαι




8




Σφνταξθ

Απολφτωσ




κάτι








κάτι










αἱρζω- ῶ



οῦμαι

Σθμαςία




9



φωνι)



ρ διαρπάηω






ρ ἀφίθμι










Αςκιςεισ












10
























περιοχισ









11


γεφμα































12











εφςτοχα























13
















τα πάντα



















14






Ακθναίων


Ακθναίων


























15



































16






κείμενο








Ακθναίων



ποταμοφσ




γεγονότα











17


























ναυμαχία





18
































19





















απόφαςθσ














20
























Καλχθδόνα












21





για ταφι


Ακινα



























22






Καλχθδόνα



























23























Αποφάςεισ




πολιορκία






24



































25






μινεσ














τι δείχνει













26


































27






κινδφνοισ











κάλαςςα




















28













ςθμαςίασ




















29


































30





























όφελοσ






31


































32




ευςζβεια















Κθραμζνθ





Κθραμζνθ





βουλευτζσ





33






Κριτίασ











ςτιγμισ



















34















53)


53

Επαγωγικό
















35























διαλόγουσ+







αςφυξία






36




αναφζρει





























37





Κθραμζνθ




























38














Ακθναίων






















39















αποχϊρθςθ




















40


πεδινά


































41







ολιγαρχία





προςταςία









κατθγορία















42



ιππείσ






























43


























Ακθναίουσ










44

































45




































46






Ξζνιοσ



























ςελ 100)




47



















sect 9


















48
































49













ειδϊσ




















50





































51






























παράταξης


52












sect 21







πολέμου
















53










πόλεμο























54

























3000








55






























ειρήνης


Αθηναίους


56




























Αθήνα





57

















επιτύχει















καυχώνται


58


















ζητάει













59










εξουσίας



















δέ





60







ΕΩΤΘΣΕΛΣ


sect16








61







Λαμψάκου


Λαμψάκου















Αςκιςεισ







62


16-19


τωνsect 16 -19


























63















Ακθναίων











64





κείμενο






ποταμοφσ


















65













Καλχθδόνα


Ακινα

















66








μινεσ




τι δείχνει



















67































68


















53










69












Κθραμζνθ



















70


πεδινά













ιππείσ
















Ακθναίουσ


71






















Ελλ 21119 laquo









sect 9


72





























sect 21


73




πόλεμο










3000









Αθηναίους





Αθήνα


74





επιτύχει



καυχώνται






ζητάει











75

ΜΕΤΑΦΑΣΘ








76





























πζλαγοσ








77















κελιςετε























78




































79





































80




































πείνα


81





































82


















το νόμο




















83





































84






































85





Μουνιχία

































86































87














Ακθναίουσ



τθν θκικι


Ξενοφϊντα









Ξενοφϊντα





88









κειμζνου



















89








ἐκπλζουςι







παρά τε






Σάμου

Χίον

Ἔφεςον


Μζνανδρον


Λφςανδροσ

Ῥόδου




90



Χίου












κειμζνου


πολεμία





του τόπου









91
































92




















υπιρχαν









93







94
























Λαμψάκου






3









ζφοδο


Λαμψάκου



Ακθναίων




Λαμψάκου


















Ακθναίοι


4
















πόλθσ





















5









του τόπου





















6











ποιζω-ῶ





ἐπιπλζω







ατμόπλοιο







ςκεφαςμα


7























ἀνάγομαι











οῦμαι




8




Σφνταξθ

Απολφτωσ




κάτι








κάτι










αἱρζω- ῶ



οῦμαι

Σθμαςία




9



φωνι)



ρ διαρπάηω






ρ ἀφίθμι










Αςκιςεισ












10
























περιοχισ









11


γεφμα































12











εφςτοχα























13
















τα πάντα



















14






Ακθναίων


Ακθναίων


























15



































16






κείμενο








Ακθναίων



ποταμοφσ




γεγονότα











17


























ναυμαχία





18
































19





















απόφαςθσ














20
























Καλχθδόνα












21





για ταφι


Ακινα



























22






Καλχθδόνα



























23























Αποφάςεισ




πολιορκία






24



































25






μινεσ














τι δείχνει













26


































27






κινδφνοισ











κάλαςςα




















28













ςθμαςίασ




















29


































30





























όφελοσ






31


































32




ευςζβεια















Κθραμζνθ





Κθραμζνθ





βουλευτζσ





33






Κριτίασ











ςτιγμισ



















34















53)


53

Επαγωγικό
















35























διαλόγουσ+







αςφυξία






36




αναφζρει





























37





Κθραμζνθ




























38














Ακθναίων






















39















αποχϊρθςθ




















40


πεδινά


































41







ολιγαρχία





προςταςία









κατθγορία















42



ιππείσ






























43


























Ακθναίουσ










44

































45




































46






Ξζνιοσ



























ςελ 100)




47



















sect 9


















48
































49













ειδϊσ




















50





































51






























παράταξης


52












sect 21







πολέμου
















53










πόλεμο























54

























3000








55






























ειρήνης


Αθηναίους


56




























Αθήνα





57

















επιτύχει















καυχώνται


58


















ζητάει













59










εξουσίας



















δέ





60







ΕΩΤΘΣΕΛΣ


sect16








61







Λαμψάκου


Λαμψάκου















Αςκιςεισ







62


16-19


τωνsect 16 -19


























63















Ακθναίων











64





κείμενο






ποταμοφσ


















65













Καλχθδόνα


Ακινα

















66








μινεσ




τι δείχνει



















67































68


















53










69












Κθραμζνθ



















70


πεδινά













ιππείσ
















Ακθναίουσ


71






















Ελλ 21119 laquo









sect 9


72





























sect 21


73




πόλεμο










3000









Αθηναίους





Αθήνα


74





επιτύχει



καυχώνται






ζητάει











75

ΜΕΤΑΦΑΣΘ








76





























πζλαγοσ








77















κελιςετε























78




































79





































80




































πείνα


81





































82


















το νόμο




















83





































84






































85





Μουνιχία

































86































87














Ακθναίουσ



τθν θκικι


Ξενοφϊντα









Ξενοφϊντα





88









κειμζνου



















89








ἐκπλζουςι







παρά τε






Σάμου

Χίον

Ἔφεςον


Μζνανδρον


Λφςανδροσ

Ῥόδου




90



Χίου












κειμζνου


πολεμία





του τόπου









91
































92




















υπιρχαν









93







94
























Λαμψάκου






4
















πόλθσ





















5









του τόπου





















6











ποιζω-ῶ





ἐπιπλζω







ατμόπλοιο







ςκεφαςμα


7























ἀνάγομαι











οῦμαι




8




Σφνταξθ

Απολφτωσ




κάτι








κάτι










αἱρζω- ῶ



οῦμαι

Σθμαςία




9



φωνι)



ρ διαρπάηω






ρ ἀφίθμι










Αςκιςεισ












10
























περιοχισ









11


γεφμα































12











εφςτοχα























13
















τα πάντα



















14






Ακθναίων


Ακθναίων


























15



































16






κείμενο








Ακθναίων



ποταμοφσ




γεγονότα











17


























ναυμαχία





18
































19





















απόφαςθσ














20
























Καλχθδόνα












21





για ταφι


Ακινα



























22






Καλχθδόνα



























23























Αποφάςεισ




πολιορκία






24



































25






μινεσ














τι δείχνει













26


































27






κινδφνοισ











κάλαςςα




















28













ςθμαςίασ




















29


































30





























όφελοσ






31


































32




ευςζβεια















Κθραμζνθ





Κθραμζνθ





βουλευτζσ





33






Κριτίασ











ςτιγμισ



















34















53)


53

Επαγωγικό
















35























διαλόγουσ+







αςφυξία






36




αναφζρει





























37





Κθραμζνθ




























38














Ακθναίων






















39















αποχϊρθςθ




















40


πεδινά


































41







ολιγαρχία





προςταςία









κατθγορία















42



ιππείσ






























43


























Ακθναίουσ










44

































45




































46






Ξζνιοσ



























ςελ 100)




47



















sect 9


















48
































49













ειδϊσ




















50





































51






























παράταξης


52












sect 21







πολέμου
















53










πόλεμο























54

























3000








55






























ειρήνης


Αθηναίους


56




























Αθήνα





57

















επιτύχει















καυχώνται


58


















ζητάει













59










εξουσίας



















δέ





60







ΕΩΤΘΣΕΛΣ


sect16








61







Λαμψάκου


Λαμψάκου















Αςκιςεισ







62


16-19


τωνsect 16 -19


























63















Ακθναίων











64





κείμενο






ποταμοφσ


















65













Καλχθδόνα


Ακινα

















66








μινεσ




τι δείχνει



















67































68


















53










69












Κθραμζνθ



















70


πεδινά













ιππείσ
















Ακθναίουσ


71






















Ελλ 21119 laquo









sect 9


72





























sect 21


73




πόλεμο










3000









Αθηναίους





Αθήνα


74





επιτύχει



καυχώνται






ζητάει











75

ΜΕΤΑΦΑΣΘ








76





























πζλαγοσ








77















κελιςετε























78




































79





































80




































πείνα


81





































82


















το νόμο




















83





































84






































85





Μουνιχία

































86































87














Ακθναίουσ



τθν θκικι


Ξενοφϊντα









Ξενοφϊντα





88









κειμζνου



















89








ἐκπλζουςι







παρά τε






Σάμου

Χίον

Ἔφεςον


Μζνανδρον


Λφςανδροσ

Ῥόδου




90



Χίου












κειμζνου


πολεμία





του τόπου









91
































92




















υπιρχαν









93







94
























Λαμψάκου






5









του τόπου





















6











ποιζω-ῶ





ἐπιπλζω







ατμόπλοιο







ςκεφαςμα


7























ἀνάγομαι











οῦμαι




8




Σφνταξθ

Απολφτωσ




κάτι








κάτι










αἱρζω- ῶ



οῦμαι

Σθμαςία




9



φωνι)



ρ διαρπάηω






ρ ἀφίθμι










Αςκιςεισ












10
























περιοχισ









11


γεφμα































12











εφςτοχα























13
















τα πάντα



















14






Ακθναίων


Ακθναίων


























15



































16






κείμενο








Ακθναίων



ποταμοφσ




γεγονότα











17


























ναυμαχία





18
































19





















απόφαςθσ














20
























Καλχθδόνα












21





για ταφι


Ακινα



























22






Καλχθδόνα



























23























Αποφάςεισ




πολιορκία






24



































25






μινεσ














τι δείχνει













26


































27






κινδφνοισ











κάλαςςα




















28













ςθμαςίασ




















29


































30





























όφελοσ






31


































32




ευςζβεια















Κθραμζνθ





Κθραμζνθ





βουλευτζσ





33






Κριτίασ











ςτιγμισ



















34















53)


53

Επαγωγικό
















35























διαλόγουσ+







αςφυξία






36




αναφζρει





























37





Κθραμζνθ




























38














Ακθναίων






















39















αποχϊρθςθ




















40


πεδινά


































41







ολιγαρχία





προςταςία









κατθγορία















42



ιππείσ






























43


























Ακθναίουσ










44

































45




































46






Ξζνιοσ



























ςελ 100)




47



















sect 9


















48
































49













ειδϊσ




















50





































51






























παράταξης


52












sect 21







πολέμου
















53










πόλεμο























54

























3000








55






























ειρήνης


Αθηναίους


56




























Αθήνα





57

















επιτύχει















καυχώνται


58


















ζητάει













59










εξουσίας



















δέ





60







ΕΩΤΘΣΕΛΣ


sect16








61







Λαμψάκου


Λαμψάκου















Αςκιςεισ







62


16-19


τωνsect 16 -19


























63















Ακθναίων











64





κείμενο






ποταμοφσ


















65













Καλχθδόνα


Ακινα

















66








μινεσ




τι δείχνει



















67































68


















53










69












Κθραμζνθ



















70


πεδινά













ιππείσ
















Ακθναίουσ


71






















Ελλ 21119 laquo









sect 9


72





























sect 21


73




πόλεμο










3000









Αθηναίους





Αθήνα


74





επιτύχει



καυχώνται






ζητάει











75

ΜΕΤΑΦΑΣΘ








76





























πζλαγοσ








77















κελιςετε























78




































79





































80




































πείνα


81





































82


















το νόμο




















83





































84






































85





Μουνιχία

































86































87














Ακθναίουσ



τθν θκικι


Ξενοφϊντα









Ξενοφϊντα





88









κειμζνου



















89








ἐκπλζουςι







παρά τε






Σάμου

Χίον

Ἔφεςον


Μζνανδρον


Λφςανδροσ

Ῥόδου




90



Χίου












κειμζνου


πολεμία





του τόπου









91
































92




















υπιρχαν









93







94
























Λαμψάκου






6











ποιζω-ῶ





ἐπιπλζω







ατμόπλοιο







ςκεφαςμα


7























ἀνάγομαι











οῦμαι




8




Σφνταξθ

Απολφτωσ




κάτι








κάτι










αἱρζω- ῶ



οῦμαι

Σθμαςία




9



φωνι)



ρ διαρπάηω






ρ ἀφίθμι










Αςκιςεισ












10
























περιοχισ









11


γεφμα































12











εφςτοχα























13
















τα πάντα



















14






Ακθναίων


Ακθναίων


























15



































16






κείμενο








Ακθναίων



ποταμοφσ




γεγονότα











17


























ναυμαχία





18
































19





















απόφαςθσ














20
























Καλχθδόνα












21





για ταφι


Ακινα



























22






Καλχθδόνα



























23























Αποφάςεισ




πολιορκία






24



































25






μινεσ














τι δείχνει













26


































27






κινδφνοισ











κάλαςςα




















28













ςθμαςίασ




















29


































30





























όφελοσ






31


































32




ευςζβεια















Κθραμζνθ





Κθραμζνθ





βουλευτζσ





33






Κριτίασ











ςτιγμισ



















34















53)


53

Επαγωγικό
















35























διαλόγουσ+







αςφυξία






36




αναφζρει





























37





Κθραμζνθ




























38














Ακθναίων






















39















αποχϊρθςθ




















40


πεδινά


































41







ολιγαρχία





προςταςία









κατθγορία















42



ιππείσ






























43


























Ακθναίουσ










44

































45




































46






Ξζνιοσ



























ςελ 100)




47



















sect 9


















48
































49













ειδϊσ




















50





































51






























παράταξης


52












sect 21







πολέμου
















53










πόλεμο























54

























3000








55






























ειρήνης


Αθηναίους


56




























Αθήνα





57

















επιτύχει















καυχώνται


58


















ζητάει













59










εξουσίας



















δέ





60







ΕΩΤΘΣΕΛΣ


sect16








61







Λαμψάκου


Λαμψάκου















Αςκιςεισ







62


16-19


τωνsect 16 -19


























63















Ακθναίων











64





κείμενο






ποταμοφσ


















65













Καλχθδόνα


Ακινα

















66








μινεσ




τι δείχνει



















67































68


















53










69












Κθραμζνθ



















70


πεδινά













ιππείσ
















Ακθναίουσ


71






















Ελλ 21119 laquo









sect 9


72





























sect 21


73




πόλεμο










3000









Αθηναίους





Αθήνα


74





επιτύχει



καυχώνται






ζητάει











75

ΜΕΤΑΦΑΣΘ








76





























πζλαγοσ








77















κελιςετε























78




































79





































80




































πείνα


81





































82


















το νόμο




















83





































84






































85





Μουνιχία

































86































87














Ακθναίουσ



τθν θκικι


Ξενοφϊντα









Ξενοφϊντα





88









κειμζνου



















89








ἐκπλζουςι







παρά τε






Σάμου

Χίον

Ἔφεςον


Μζνανδρον


Λφςανδροσ

Ῥόδου




90



Χίου












κειμζνου


πολεμία





του τόπου









91
































92




















υπιρχαν









93







94
























Λαμψάκου





ΕΩ ΕΘΛΑ Αʜ ΕΛ - sch.gr · ΕΩ ΕΘΛΑ Αʜ ΕΛ ΠΛΗΡΗ ΝΟΗΜΑΣΙΚΗ...

Documents

Transcript of ΕΩ ΕΘΛΑ Αʜ ΕΛ - sch.gr · ΕΩ ΕΘΛΑ Αʜ ΕΛ ΠΛΗΡΗ ΝΟΗΜΑΣΙΚΗ...