ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝΠΕΡΙΟΔΟΣ ΙΕ΄ - ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄ΔΙΑΡΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

EKΘΕΣΗ

Της Διαρκούς Επιτροπής Οικονοµικών Υποθέσεων στοσχέδιο νόµου του Υπουργείου Οικονοµικών «ΦορολογίαΕισοδήµατος, Επείγοντα Μέτρα Εφαρµογής του ν.4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4127/2013 καιάλλες διατάξεις»

ΠΡΟΣ ΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Η Διαρκής Επιτροπή Οικονοµικών Υποθέσεων συνήλθεστις 11, 12 και 15 Ιουλίου 2013, σε τέσσερις συνεδριά-σεις, υπό την προεδρία του Προέδρου αυτής, κ. Αλέξαν-δρου Δερµεντζόπουλου, µε αντικείµενο την επεξεργα-σία και εξέταση του σχεδίου νόµου του Υπουργείου Οι-κονοµικών «Φορολογία Εισοδήµατος, Επείγοντα ΜέτραΕφαρµογής του ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και τουν. 4127/2013 και άλλες διατάξεις».Στις συνεδριάσεις παρέστησαν ο Υπουργός Οικονοµι-

κών, κ. Ιωάννης Στουρνάρας, ο Υπουργός Εσωτερικών, κ.Ιωάννης Μιχελάκης, ο Υπουργός Παιδείας και Θρησκευ-µάτων, κ. Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, ο ΥπουργόςΔιοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρ-νησης, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Υπουργός Υγείας, κ.Σπυρίδων-Άδωνις Γεωργιάδης, ο Υπουργός Δικαιοσύνης,Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων, κ. Χαράλα-µπος Αθανασίου, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονοµι-κών, κ. Χρήστος Σταϊκούρας, ο Αναπληρωτής ΥπουργόςΕσωτερικών, κ. Λεωνίδας Γρηγοράκος, ο ΥφυπουργόςΟικονοµικών, κ. Γεώργιος Μαυραγάνης, ο ΥφυπουργόςΠαιδείας και Θρησκευµάτων, κ. Συµεών Κεδίκογλου, η Υ-φυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονι-κής Διακυβέρνησης, κυρία Παρασκευή (Εύη) Χριστοφι-λοπούλου, ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας &Κλιµατικής Αλλαγής, κ. Ασηµάκης Παπαγεωργίου, κα-θώς και αρµόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες.Κατά τη διάρκεια της συζήτησης το λόγο έλαβαν ο Ει-

σηγητής της Νέας Δηµοκρατίας, κ. Απόστολος Βεσυρό-πουλος, ο Εισηγητής του Συνασπισµού ΡιζοσπαστικήςΑριστεράς - Ενωτικού Κοινωνικού Μετώπου, κ. Ευκλεί-δης Τσακαλώτος, ο Ειδικός Αγορητής του ΠανελλήνιουΣοσιαλιστικού Κινήµατος, κ. Οδυσσέας Κωνσταντινό-πουλος, ο Ειδικός Αγορητής των Ανεξαρτήτων Ελλήνων,κ. Επαµεινώνδας (Νότης) Μαριάς, ο Ειδικός Αγορητήςτου Λαϊκού Συνδέσµου – ΧΡΥΣΉ ΑΥΓΉ, κ. Ηλίας Πανα-γιώταρος, η Ειδική Αγορήτρια της Δηµοκρατικής Αριστε-ράς, κυρία Ασηµίνα Ξηροτύρη-Αικατερινάρη, ο ΕιδικόςΑγορητής του Κοµµουνιστικού Κόµµατος Ελλάδας, κ. Νι-κόλαος Καραθανασόπουλος, καθώς και οι Βουλευτέςκ.κ. Θεοδώρα (Ντόρα) Μπακογιάννη, Μαυρουδής (Μά-κης) Βορίδης, Δηµήτριος Κρεµαστινός, Ιωάννης Κου-τσούκος, Δηµήτριος Γελαλής, Ευάγγελος Διαµαντόπου-λος, Παναγιώτης Λαφαζάνης, Στέφανος Σαµοϊλης, Πα-ρασκευάς (Πάρις) Κουκουλόπουλος, Χρήστος Κατσώ-της, Δηµήτριος Αναγνωστάκης, Ανδρέας Λυκουρέντζος,Ιωάννης Κεφαλογιάννης, Σάββας Αναστασιάδης, Κων-σταντίνος Δερµιτζάκης, Γεώργιος Καρασµάνης, Όλγα-Νάντια Βαλαβάνη, Ιωάννης Αµανατίδης, Νικόλαος Νικο-

λόπουλος, Άννα Μάνη – Παπαδηµητρίου, Ζεϊµπέκ Χου-σεΐν, Μιχαήλ Ταµήλος, Χρήστος Γκόκας, Παναγιώτα Δρι-τσέλη, Δηµήτριος Στρατούλης, Νικόλαος Τσούκαλης, Α-λέξιος Μητρόπουλος, Θεόφιλος Λεονταρίδης, ΘεανώΦωτίου και Φεβρωνία Πατριανάκου.Στην πρωϊνή συνεδρίαση της 12ης Ιουλίου 2013 Ειση-

γήτρια του Συνασπισµού Ριζοσπαστικής Αριστεράς - Ε-νωτικού Κοινωνικού Μετώπου ήταν η κυρία Όλγα-ΝάντιαΒαλαβάνη, ενώ στην απογευµατινή συνεδρίαση της12ης Ιουλίου 2013 και στη συνεδρίαση της 15ης Ιουλίου2013 Εισηγητής του Συνασπισµού Ριζοσπαστικής Αρι-στεράς - Ενωτικού Κοινωνικού Μετώπου ήταν ο κ. Δηµή-τριος Γελαλής.Επίσης, προσήλθαν και εξέθεσαν τις απόψεις τους επί

του σχεδίου νόµου, σύµφωνα µε το άρθρο 38 του Κανο-νισµού της Βουλής, οι κ.κ.: Κωνσταντίνος Ασκούνης,Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήµων Ελλάδος(Κ.Ε.Δ.Ε.), Θεµιστοκλής Μπαλασόπουλος, Πρόεδροςτης Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Εργαζοµένων Οργανι-σµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΠΟΕ- ΟΤΑ), ΣπυρίδωνΧρυσανθόπουλος, Επιστηµονικός Συνεργάτης του Ινστι-τούτου Εργασίας της Γ.Σ.Ε.Ε. (ΙΝ.Ε./Γ.Σ.Ε.Ε.), Ηλίας Η-λιόπουλος, Γενικός Γραµµατέας της Ανώτατης Διοίκη-σης Ενώσεων Δηµοσίων Υπαλλήλων (Α.Δ.Ε.Δ.Υ.), Γεώρ-γιος Καββαθάς, Πρόεδρος της Γενικής ΣυνοµοσπονδίαςΕπαγγελµατιών Βιοτεχνών Εµπόρων Ελλάδας(Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.), Χαράλαµπος Νικολακόπουλος, Πρόεδροςτης Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Εργαζοµένων ΔηµοσίωνΟικονοµικών Υπηρεσιών (Π.Ο.Ε.–Δ.Ο.Υ.), Χρήστος Νά-στας, Γενικός Γραµµατέας της Εθνικής ΣυνοµοσπονδίαςΑτόµων µε Αναπηρία (ΕΣΑµεΑ), Θεµιστοκλής Κοτσιφά-κης, Πρόεδρος της Οµοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκ-παίδευσης (Ο.Λ.Μ.Ε.) και Σεραφείµ Κερασιώτης, Πρόε-δρος της Οµοσπονδίας Λειτουργών Τεχνικής Επαγγελ-µατικής Εκπαίδευσης (Ο.Λ.Τ.Ε.Ε.). Ο Εισηγητής της Νέας Δηµοκρατίας και ο Ειδικός Αγο-

ρητής του Πανελλήνιου Σοσιαλιστικού Κινήµατος ειση-γήθηκαν την ψήφιση του ανωτέρω σχεδίου νόµου, ενώ οΕισηγητής του Συνασπισµού Ριζοσπαστικής Αριστεράς –Ενωτικού Κοινωνικού Μετώπου, ο Ειδικός Αγορητής τωνΑνεξαρτήτων Ελλήνων, ο Ειδικός Αγορητής του ΛαϊκούΣυνδέσµου – ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ, η Ειδική Αγορήτρια της Δη-µοκρατικής Αριστεράς και ο Ειδικός Αγορητής του Κοµ-µουνιστικού Κόµµατος Ελλάδας το καταψήφισαν.Η Επιτροπή έκανε δεκτές τροποποιήσεις και νοµοτε-

χνικές βελτιώσεις, που πρότειναν ο παριστάµενος Υ-πουργός Εσωτερικών, κ. Ιωάννης Μιχελάκης, ο Υπουρ-γός Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Δια-κυβέρνησης, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Υπουργός Υγεί-ας, κ. Σπυρίδων-Άδωνις Γεωργιάδης και ο Υπουργός Δι-καιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων, κ.Χαράλαµπος Αθανασίου.Τέλος, η Διαρκής Επιτροπή Οικονοµικών Υποθέσεων,

αφού έλαβε υπόψη τις αγορεύσεις των Εισηγητών, τωνΕιδικών Αγορητών, καθώς και των µελών της, αποδέχθη-κε, κατά πλειοψηφία, το ως άνω σχέδιο νόµου, κατ’ αρ-χήν, κατ’ άρθρο και στο σύνολό του και εισηγείται τηνψήφισή του από τη Βουλή, όπως διαµορφώθηκε από τηνΕπιτροπή και τους παρισταµένους Υπουργό Εσωτερικών,Υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθµισης και ΗλεκτρονικήςΔιακυβέρνησης, Υπουργό Υγείας και Υπουργό Δικαιοσύ-νης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωµάτων.

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ

Φορολογία εισοδήµατος, επείγοντα µέτρα εφαρµογήςτου ν. 4046/2012, του ν. 4093/2012 και του ν. 4127/2013και άλλες διατάξεις

ΤΜΗΜΑ ΠΡΩΤΟΚΩΔΙΚΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 1Πεδίο Εφαρµογής

1. Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήµατος (Κ.Φ.Ε.) ρυθµί-ζει τη φορολογία του εισοδήµατος:α) των φυσικών προσώπων,β) των νοµικών προσώπων και των κάθε είδους νοµι-

κών οντοτήτων.2. Ο Κ.Φ.Ε. ρυθµίζει τον τρόπο φορολόγησης για τις

κατηγορίες εισοδηµάτων, όπως ορίζονται στον Κ.Φ.Ε.,καθώς και τον τρόπο απόδοσης των φόρων µε την υπο-βολή της δήλωσης, την προκαταβολή του φόρου και τηνπαρακράτησή του.

Άρθρο 2Ορισµοί

Οι όροι που χρησιµοποιούνται για τους σκοπούς τουΚ.Φ.Ε. έχουν την έννοια που προβλέπει η κείµενη νοµο-θεσία, εκτός εάν ο Κ.Φ.Ε. ορίζει διαφορετικά.Για τους σκοπούς του παρόντος νοούνται ως :α) «φορολογούµενος»: κάθε πρόσωπο που υπόκειται

σε φόρο εισοδήµατος σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε.,β) «πρόσωπο»: κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο ή κάθε

είδους νοµική οντότητα,γ) «νοµικό πρόσωπο»: κάθε επιχείρηση ή εταιρεία µε

νοµική προσωπικότητα ή ένωση επιχειρήσεων ή εταιρει-ών µε νοµική προσωπικότητα,δ) «νοµική οντότητα»: κάθε µόρφωµα εταιρικής ή µη

οργάνωσης ανεξαρτήτως νοµικής προσωπικότητας καικερδοσκοπικού ή µη χαρακτήρα που δεν είναι φυσικό ήνοµικό πρόσωπο, όπως ιδίως συνεταιρισµός, οργανι-σµός, υπεράκτια ή εξωχώρια εταιρεία, κάθε µορφής εται-ρεία ιδιωτικών επενδύσεων, κάθε µορφής καταπίστευµαή εµπίστευµα ή οποιοδήποτε µόρφωµα παρόµοιας φύ-σης, κάθε µορφής ίδρυµα ή σωµατείο οποιοδήποτε µόρ-φωµα παρόµοιας φύσης, κάθε µορφή προσωπικής επι-χείρησης ή οποιαδήποτε οντότητα προσωπικού χαρα-κτήρα, κάθε µορφής κοινή επιχείρηση, κάθε µορφής ε-ταιρείας διαχείρισης κεφαλαίου ή περιουσίας ή διαθήκηςή κληρονοµίας ή κληροδοσίας ή δωρεάς, κάθε φύσηςκοινοπραξία, κάθε µορφής εταιρεία αστικού δικαίου,συµµετοχικές ή αφανείς εταιρείες, κοινωνίες αστικού δι-καίου,ε) «υπόχρεος σε παρακράτηση»: κάθε πρόσωπο που υ-

ποχρεούται σε παρακράτηση φόρου στην πηγή σύµφωναµε τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε.,στ) «συγγενικό πρόσωπο»: ο/η σύζυγος και οι ανιό-

ντες ή κατιόντες σε ευθεία γραµµή,ζ) «συνδεδεµένο πρόσωπο»: κάθε πρόσωπο, το οποίο

συµµετέχει άµεσα ή έµµεσα στη διοίκηση, τον έλεγχο ήτο κεφάλαιο άλλου προσώπου, το οποίο είναι συγγενικό

πρόσωπο ή µε το οποίο συνδέεται. Ειδικότερα, τα ακό-λουθα πρόσωπα θεωρούνται συνδεδεµένα πρόσωπα:αα) κάθε πρόσωπο που κατέχει άµεσα ή έµµεσα µετο-

χές, µερίδια, ή συµµετοχή στο κεφάλαιο τουλάχιστοντριάντα τρία τοις εκατό (33%), βάσει αξίας ή αριθµού, ήδικαιώµατα σε κέρδη ή δικαιώµατα ψήφου,ββ) δύο ή περισσότερα πρόσωπα εάν κάποιο πρόσωπο

κατέχει άµεσα ή έµµεσα µετοχές, µερίδια δικαιώµαταψήφου ή συµµετοχής στο κεφάλαιο τουλάχιστον τριά-ντα τρία τοις εκατό (33%), βάσει αξίας ή αριθµού, ή δι-καιώµατα σε κέρδη ή δικαιώµατα ψήφου,γγ) κάθε πρόσωπο µε το οποίο υπάρχει σχέση άµεσης

ή έµµεσης ουσιώδους διοικητικής εξάρτησης ή ελέγχουή ασκεί καθοριστική επιρροή ή έχει τη δυνατότητα άσκη-σης καθοριστικής επιρροής άλλου προσώπου ή σε περί-πτωση που και τα δύο πρόσωπα έχουν σχέση άµεσης ήέµµεσης ουσιώδους διοικητικής εξάρτησης ή ελέγχου ήδυνατότητα άσκησης καθοριστικής επιρροής από τρίτοπρόσωπο.

Άρθρο 3Υποκείµενα του φόρου

1. Ο φορολογούµενος που έχει τη φορολογική κατοι-κία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολο-γητέο εισόδηµά του που προκύπτει στην ηµεδαπή καιτην αλλοδαπή, ήτοι το παγκόσµιο εισόδηµά του που α-ποκτάται µέσα σε ορισµένο φορολογικό έτος. Κατ’ εξαί-ρεση ο φορολογούµενος που είναι αλλοδαπό προσωπικότων εγκατεστηµένων στην Ελλάδα γραφείων, σύµφωναµε τις διατάξεις του α.ν. 89/1967 (Α΄ 132), όπως ισχύει,υπόκειται σε φόρο στην Ελλάδα µόνο για το εισόδηµαπου προκύπτει στην Ελλάδα.

2. Ο φορολογούµενος που δεν έχει τη φορολογική κα-τοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορο-λογητέο εισόδηµά του που προκύπτει στην Ελλάδα καιαποκτάται µέσα σε ορισµένο φορολογικό έτος.

Άρθρο 4Φορολογική κατοικία

1. Ένα φυσικό πρόσωπο είναι φορολογικός κάτοικοςΕλλάδας, εφόσον:α) έχει στην Ελλάδα τη µόνιµη ή κύρια κατοικία του ή

τη συνήθη διαµονή του ή το κέντρο των ζωτικών τουσυµφερόντων ήτοι τους προσωπικούς ή οικονοµικούς ήκοινωνικούς δεσµούς του ήβ) είναι προξενικός, διπλωµατικός ή δηµόσιος λειτουρ-

γός παρόµοιου καθεστώτος ή δηµόσιος υπάλληλος πουέχει την ελληνική ιθαγένεια και υπηρετεί στην αλλοδα-πή.

2. Ένα φυσικό πρόσωπο που έχει φυσική παρουσίαστην Ελλάδα για χρονικό διάστηµα άνω των εκατόν ο-γδόντα τριών (183) ηµερών εντός οποιασδήποτε δωδε-κάµηνης περιόδου, αδιαλείπτως ή µε διαλείµµατα, είναιφορολογικός κάτοικος Ελλάδας για το φορολογικό έτοςστη διάρκεια του οποίου συµπληρώνεται η δωδεκάµηνηπερίοδος.

3. Ένα νοµικό πρόσωπο ή µία νοµική οντότητα είναιφορολογικός κάτοικος Ελλάδας για οποιοδήποτε φορο-λογικό έτος, εφόσον:α) συστάθηκε ή ιδρύθηκε σύµφωνα µε το ελληνικό δί-

καιο,β) έχει την καταστατική έδρα του στην Ελλάδα ή

2

γ) ο τόπος άσκησης πραγµατικής διοίκησης είναι στηνΕλλάδα οποιαδήποτε περίοδο στη διάρκεια του φορολο-γικού έτους.

4. Ο «τόπος άσκησης πραγµατικής διοίκησης» είναιστην Ελλάδα µε βάση τα πραγµατικά περιστατικά και τιςσυνθήκες λαµβάνοντας υπόψη ιδίως τα εξής:α) τον τόπο άσκησης καθηµερινής διοίκησης,β) τον τόπο λήψης στρατηγικών αποφάσεων,γ) τον τόπο ετήσιας γενικής συνέλευσης των µετόχων

ή εταίρων,δ) τον τόπο τήρησης βιβλίων και στοιχείων,ε) τον τόπο συνεδριάσεων του διοικητικού συµβουλίου

ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης,στ) την κατοικία των µελών του διοικητικού συµβουλί-

ου ή όποιου άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης.Σε συνδυασµό µε τη συνδροµή των παραπάνω περι-

στατικών και συνθηκών είναι δυνατόν να συνεκτιµάταικαι η κατοικία της πλειοψηφίας των µετόχων ή εταίρων.

Άρθρο 5Εισόδηµα που προκύπτει στην ηµεδαπή

1. Εισόδηµα που προκύπτει στην ηµεδαπή είναι κάθεεισόδηµα πηγής Ελλάδας και ιδίως:α) το εισόδηµα από µισθωτή εργασία και συντάξεις

που παρέχεται στην ηµεδαπή,β) το εισόδηµα από µισθωτή εργασία και συντάξεις

που παρέχεται στην αλλοδαπή και πληρώνεται από τοΕλληνικό Δηµόσιο,γ) το εισόδηµα από υπηρεσίες διοίκησης, συµβουλευ-

τικές και τεχνικές που παρέχονται στην ηµεδαπή,δ) το εισόδηµα από καλλιτεχνικές και αθλητικές δρα-

στηριότητες που παρέχονται στην ηµεδαπή,ε) το εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα που

ασκείται στην ηµεδαπή,στ) το εισόδηµα από τη µεταβίβαση παγίων περιουσια-

κών στοιχείων από αλλοδαπό που ασκεί επιχειρηµατικήδραστηριότητα µέσω µόνιµης εγκατάστασης στην ηµε-δαπή,ζ) το εισόδηµα από ακίνητη περιουσία και το εισόδηµα

από λοιπά δικαιώµατα που προκύπτουν από την ακίνητηπεριουσία, εφόσον τα ακίνητα βρίσκονται στην ηµεδαπή,η) το εισόδηµα από την πώληση ακίνητης περιουσίας,

η οποία βρίσκεται στην ηµεδαπή,θ) το εισόδηµα από την πώληση ολόκληρης επιχείρη-

σης, εταιρικών µεριδίων ή ποσοστών συµµετοχής, µετο-χών, εισηγµένων ή µη οµολόγων και παραγώγων χρηµα-τοοικονοµικών προϊόντων, εφόσον η συναλλαγή πραγ-µατοποιείται στην ηµεδαπή ή οι παραπάνω τίτλοι έχουνεκδοθεί από ηµεδαπή επιχείρηση,ι) το εισόδηµα από µερίσµατα ή λοιπά διανεµόµενα πο-

σά από νοµικό πρόσωπο που έχει τη φορολογική του κα-τοικία στην ηµεδαπή,ια) το εισόδηµα από µερίσµατα ή λοιπά διανεµόµενα

ποσά από τις νοµικές οντότητες που έχουν τη φορολογι-κή τους κατοικία στην ηµεδαπή,ιβ) το εισόδηµα από τόκους καταβληθέντες ή πιστωθέ-

ντες από κάτοικο Ελλάδας ή αλλοδαπής µέσω µόνιµηςεγκατάστασης στην ηµεδαπή,ιγ) το εισόδηµα από δικαιώµατα που πιστώνεται ή κα-

ταβάλλεται από κάτοικο ηµεδαπής ή αλλοδαπής µέσωµόνιµης εγκατάστασης στην ηµεδαπή.

2. Ως εισόδηµα, που προκύπτει στην αλλοδαπή, νοεί-ται κάθε εισόδηµα που δεν προκύπτει στην ηµεδαπή,σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παράγραφο 1.

Άρθρο 6Μόνιµη εγκατάσταση

1. «Μόνιµη εγκατάσταση» ορίζεται ο καθορισµένοςτόπος επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων µέσω του οποί-ου διεξάγονται εν όλω ή εν µέρει οι δραστηριότητες τηςεπιχείρησης.

2. Ο όρος «µόνιµη εγκατάσταση» περιλαµβάνει κυ-ρίως:α) τόπο της διοίκησης,β) υποκατάστηµα,γ) γραφείο,δ) εργοστάσιο,ε) εργαστήριο καιστ) ορυχείο, µεταλλείο, πηγή πετρελαίου ή αερίου, λα-

τοµείο ή οποιονδήποτε άλλο τόπο εξόρυξης φυσικώνπόρων.

3. Το εργοτάξιο ή ένα έργο κατασκευής ή συναρµολό-γησης θεωρείται ότι συνιστά µόνιµη εγκατάσταση, µό-νον εφόσον διαρκεί για χρονικό διάστηµα µεγαλύτεροτων τριών (3) µηνών.

4. Ανεξάρτητα από τις παραπάνω διατάξεις του παρό-ντος άρθρου, ο όρος «µόνιµη εγκατάσταση» θεωρείταιότι δεν περιλαµβάνει:α) τη χρήση εγκαταστάσεων αποκλειστικά για το σκο-

πό της αποθήκευσης, έκθεσης, ή παράδοσης των αγα-θών ή εµπορευµάτων που ανήκουν στην επιχείρηση,β) τη διατήρηση αποθέµατος αγαθών ή εµπορευµάτων

που ανήκουν στην επιχείρηση αποκλειστικά µε σκοπότην αποθήκευση, έκθεση ή παράδοση,γ) τη διατήρηση αποθέµατος αγαθών ή εµπορευµάτων

που ανήκουν στην επιχείρηση αποκλειστικά µε σκοπότην επεξεργασία από άλλη επιχείρηση,δ) τη διατήρηση καθορισµένου τόπου επιχειρηµατικών

δραστηριοτήτων αποκλειστικά µε σκοπό την αγορά αγα-θών ή εµπορευµάτων ή τη συλλογή πληροφοριών γιατην επιχείρηση,ε) τη διατήρηση ενός καθορισµένου τόπου επιχειρηµα-

τικών δραστηριοτήτων αποκλειστικά µε σκοπό τη διεξα-γωγή για την επιχείρηση κάθε άλλης δραστηριότηταςπροπαρασκευαστικού ή βοηθητικού χαρακτήρα,στ) τη διατήρηση ενός καθορισµένου τόπου επιχειρη-

µατικών δραστηριοτήτων αποκλειστικά µε σκοπό το συν-δυασµό εργασιών που αναφέρονται στις περιπτώσεις α΄έως ε΄ της, εφόσον η συνολική δραστηριότητα του κα-θορισµένου τόπου επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων πουπροκύπτει από τον εν λόγω συνδυασµό έχει προπαρα-σκευαστικό ή βοηθητικό χαρακτήρα.

5. Ανεξάρτητα από τις διατάξεις των παραγράφων 1και 2, όταν ένα πρόσωπο, εκτός από τον ανεξάρτητοπράκτορα για τον οποίο εφαρµόζεται η παράγραφος 6,ενεργεί για λογαριασµό της επιχείρησης και έχει εξου-σιοδότηση, την οποία ασκεί συνήθως στην ηµεδαπή νασυνάπτει συµφωνίες στο όνοµα της επιχείρησης, τότε ηεπιχείρηση αυτή θεωρείται ότι έχει τη µόνιµη εγκατά-στασή της στην Ελλάδα αναφορικά µε τις δραστηριότη-τες που το πρόσωπο αυτό αναλαµβάνει για λογαριασµότης, εκτός αν οι δραστηριότητες του εν λόγω προσώπου

3

περιορίζονται σε εκείνες που ορίζονται στην παράγραφο4, οι οποίες έστω και αν ασκούνται µέσω ενός καθορι-σµένου τόπου επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων, δεν κα-θιστούν τον τόπο αυτό µόνιµη εγκατάσταση κατά τις δια-τάξεις της παραγράφου αυτής.

6. Μία επιχείρηση δεν θεωρείται ότι έχει µόνιµη εγκα-τάσταση στην Ελλάδα αν η δραστηριότητά της περιορί-ζεται στη διεξαγωγή εργασιών µέσω µεσίτη, γενικού α-ντιπροσώπου µε προµήθεια ή οποιουδήποτε άλλου ανε-ξάρτητου πράκτορα, εφόσον τα πρόσωπα αυτά ενερ-γούν στο πλαίσιο της συνήθους επιχειρηµατικής τουςδραστηριότητας.

7. Μία ασφαλιστική εταιρεία ενός άλλου κράτους - µέ-λους θεωρείται, ότι έχει µόνιµη εγκατάσταση στην Ελ-λάδα, εάν εισπράττει ασφάλιστρα στην Ελλάδα µέσωπράκτορα, εκτός από τον πράκτορα για τον οποίο εφαρ-µόζεται η παράγραφος 6, ή ασφαλίζει κινδύνους που βρί-σκονται στην Ελλάδα µέσω ενός τέτοιου πράκτορα.

8. Το γεγονός ότι µία επιχείρηση που είναι φορολογι-κός κάτοικος στην Ελλάδα ελέγχει ή ελέγχεται από µίαάλλη επιχείρηση που είναι κάτοικος άλλου κράτους ήπου διεξάγει εργασίες µέσω µόνιµης εγκατάστασης ή µεάλλο τρόπο σε αυτό το άλλο κράτος δεν καθιστά απόµόνο του την πρώτη επιχείρηση µόνιµη εγκατάσταση τηςδεύτερης.

Άρθρο 7Φορολογητέο εισόδηµα

1. Φορολογητέο εισόδηµα είναι το εισόδηµα που απο-µένει µετά την αφαίρεση των δαπανών που εκπίπτουν,σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε. από το ακαθάριστοεισόδηµα.

2. Ο Κ.Φ.Ε. διακρίνει τις ακόλουθες κατηγορίες ακαθά-ριστων εισοδηµάτων:α) εισόδηµα από µισθωτή εργασία και συντάξεις,β) εισόδηµα από επιχειρηµατική δραστηριότητα,γ) εισόδηµα από κεφάλαιο, καιδ) εισόδηµα από υπεραξία µεταβίβασης κεφαλαίου.

Άρθρο 8Φορολογικό έτος

1. Το φορολογικό έτος ταυτίζεται µε το ηµερολογιακόέτος. Για τα νοµικά πρόσωπα ή τις νοµικές οντότητεςπου τηρούν διπλογραφικά βιβλία το φορολογικό έτοςµπορεί να λήγει στις 30 Ιουνίου. Σε καµία περίπτωση τοφορολογικό έτος δεν µπορεί να υπερβαίνει τους δώδεκα(12) µήνες.

2. Κατά παρέκκλιση της παραγράφου 1 ένα νοµικόπρόσωπο ή µια νοµική οντότητα που είναι φορολογικόςκάτοικος στην ηµεδαπή και ανήκει κατά ποσοστό που υ-περβαίνει το πενήντα τοις εκατό (50%) σε αλλοδαπό νο-µικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα µπορεί να χρησιµοποι-ήσει ως φορολογικό έτος το φορολογικό έτος του αλλο-δαπού νοµικού προσώπου ή νοµικής οντότητας.

3. Ο φόρος που επιβάλλεται, σύµφωνα µε τις διατάξειςτου παρόντος αφορά σε εισόδηµα που αποκτήθηκε το α-µέσως προηγούµενο φορολογικό έτος.

4. Χρόνος κτήσης του εισοδήµατος θεωρείται ο χρό-νος που ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωµα είσπραξήςτου. Κατ’ εξαίρεση, για τις ανείσπρακτες δεδουλευµένεςαποδοχές που εισπράττει καθυστερηµένα ο δικαιούχοςεισοδήµατος από µισθωτή εργασία σε φορολογικό έτος

µεταγενέστερο, χρόνος απόκτησης του εν λόγω εισοδή-µατος θεωρείται ο χρόνος που εισπράττονται, εφόσον α-ναγράφονται διακεκριµένα στην ετήσια βεβαίωση απο-δοχών που χορηγείται στον δικαιούχο.

5. Σε περίπτωση που ο φορολογούµενος προβαίνει σεέναρξη ή παύση εργασιών ή δραστηριοτήτων στη διάρ-κεια του φορολογικού έτους, το πρώτο φορολογικό έτοςλήγει στις 31 Δεκεµβρίου και το τελευταίο φορολογικόέτος αρχίζει την 1η Ιανουαρίου, µε την επιφύλαξη τουδευτέρου εδαφίου της παραγράφου 1.

Άρθρο 9Πίστωση φόρου αλλοδαπής

1. Εάν κατά τη διάρκεια του φορολογικού έτους έναςφορολογούµενος που έχει φορολογική κατοικία στηνΕλλάδα αποκτά εισόδηµα στην αλλοδαπή, ο καταβλητέ-ος φόρος εισοδήµατος του εν λόγω φορολογούµενου,όσον αφορά στο εν λόγω εισόδηµα, µειώνεται κατά τοποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή γιααυτό το εισόδηµα. Η καταβολή του ποσού του φόρουστην αλλοδαπή αποδεικνύεται µε τα σχετικά δικαιολο-γητικά έγγραφα, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στον ΚώδικαΦορολογικής Διαδικασίας.

2. Η µείωση του φόρου εισοδήµατος που προβλέπεταιστην προηγούµενη παράγραφο δεν δύναται να υπερβαί-νει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδηµααυτό στην Ελλάδα.

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΦΟΡΟΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 10Αντικείµενο του φόρου εισοδήµατος

των φυσικών προσώπων

«Φόρος εισοδήµατος φυσικών προσώπων» είναι ο φό-ρος που επιβάλλεται ετησίως στο εισόδηµα που απο-κτούν τα φυσικά πρόσωπα.

Άρθρο 11Εξαρτώµενα µέλη

1. Ως «εξαρτώµενα µέλη» του φορολογούµενου, θεω-ρούνται:α) ο (η) σύζυγος, εφόσον δεν έχει ίδια φορολογητέα

εισοδήµατα οποιασδήποτε πηγής,β) άγαµα τέκνα, εφόσον:- είναι ανήλικα έως 18 ετών ή- είναι ενήλικα έως 25 ετών και φοιτούν σε σχολές ή

σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελµατικής εκπαίδευσης ή κα-τάρτισης της ηµεδαπής ή αλλοδαπής ή

- είναι ενήλικα έως 25 ετών και είναι εγγεγραµµέναστα µητρώα ανέργων του Οργανισµού ΑπασχόλησηςΕργατικού Δυναµικού (Ο.Α.Ε.Δ.) ή υπηρετούν τη στρα-τιωτική θητεία τους,γ) τα παρακάτω φυσικά πρόσωπα µε ποσοστό νοητι-

κής ή σωµατικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%, εφόσονείναι άγαµα, διαζευγµένα ή σε χηρεία:

- τέκνα του φορολογούµενου,- αδελφοί και αδελφές των δύο συζύγων.

4

δ) ανιόντες,ε) ανήλικα ορφανά από πατέρα και µητέρα που έχουν

έως τρίτου βαθµού συγγένεια µε το φορολογούµενο ήτον/τη σύζυγο.

2. Τα φυσικά πρόσωπα που αναφέρονται στις περιπτώ-σεις β΄, δ΄ και ε΄ της παραγράφου 1 δεν θεωρούνται ε-ξαρτώµενα µέλη, εάν το ετήσιο εισόδηµά τους υπερβαί-νει το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ και εφόσονσυνοικούν µε τον φορολογούµενο. Τα φυσικά πρόσωπατης περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1, δεν θεωρούνταιεξαρτώµενα µέλη, εάν το ετήσιο εισόδηµά τους υπερ-βαίνει το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ.

3. Κατά την εφαρµογή της παραγράφου 2, δεν λαµβά-νονται υπόψη οι παρακάτω κατηγορίες εισοδήµατος:α) διατροφή που καταβάλλεται στο ανήλικο τέκνο µε

δικαστική απόφαση ή µε συµβολαιογραφική πράξη,β) εξωϊδρυµατικό επίδοµα ή προνοιακά επιδόµατα α-

ναπηρίας που χορηγούνται από το κράτος.4. Το εισόδηµα των ανήλικων τέκνων προστίθεται στα

εισοδήµατα και φορολογείται στο όνοµα του γονέα πουασκεί τη γονική µέριµνα. Η διάταξη του προηγούµενουεδαφίου δεν εφαρµόζεται για τις ακόλουθες κατηγορίεςεισοδηµάτων σχετικά µε τα οποία το ανήλικο τέκνο υπέ-χει δική του φορολογική υποχρέωση:α) το εισόδηµα που αποκτά το ανήλικο από εργασιακή

σχέση σύµφωνα µε την παράγραφο 2 του άρθρου 12,β) συντάξεις που περιήλθαν στο ανήλικο τέκνο λόγω

θανάτου του πατέρα ή της µητέρας του.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΜΙΣΘΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 12Εισόδηµα από µισθωτή εργασία και συντάξεις

1. Το ακαθάριστο εισόδηµα από µισθωτή εργασία καισυντάξεις περιλαµβάνει τα πάσης φύσεως εισοδήµατασε χρήµα ή σε είδος που αποκτώνται στο πλαίσιο υφι-στάµενης, παρελθούσας ή µελλοντικής εργασιακής σχέ-σης.

2. Για τους σκοπούς του Κ.Φ.Ε., εργασιακή σχέση υφί-σταται όταν ένα φυσικό πρόσωπο παρέχει υπηρεσίες:α) στο πλαίσιο σύµβασης εργασίας σύµφωνα µε το ερ-

γατικό δίκαιο,β) βάσει σύµβασης, προφορικής ή έγγραφης, µε την ο-

ποία το φυσικό πρόσωπο αποκτά σχέση εξαρτηµένης ερ-γασίας µε άλλο πρόσωπο, το οποίο έχει το δικαίωµα ναορίζει και να ελέγχει τον τρόπο, το χρόνο, και τον τόποεκτέλεσης των υπηρεσιών,γ) οι οποίες ρυθµίζονται από τη νοµοθεσία περί µισθο-

λογίου και ειδικών µισθολογίων των υπαλλήλων και λει-τουργών του Δηµοσίου,δ) ως διευθυντής ή µέλος του ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλ-

λου νοµικού προσώπου ή νοµικής οντότητας,ε) ως δικηγόρος έναντι πάγιας αντιµισθίας για την πα-

ροχή νοµικών υπηρεσιών,στ) βάσει έγγραφων συµβάσεων παροχής υπηρεσιών

ή συµβάσεων έργου, µε φυσικά ή νοµικά πρόσωπα ή νο-µικές οντότητες τα οποία δεν υπερβαίνουν τα τρία (3), ή,εφόσον υπερβαίνουν τον αριθµό αυτόν, ποσοστό εβδο-µήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδή-µατος από επιχειρηµατική δραστηριότητα προέρχεται α-πό ένα (1) από τα φυσικά ή νοµικά πρόσωπα ή νοµικές ο-ντότητες που λαµβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες και εφό-

σον οι ετήσιες επιχειρηµατικές δαπάνες που θα εξέπι-πταν, σύµφωνα µε το άρθρο 22, δεν υπερβαίνουν το πο-σό των εννέα χιλιάδων διακοσίων πενήντα δύο (9.250)ευρώ. Η διάταξη του προηγούµενου εδαφίου δεν εφαρ-µόζεται στην περίπτωση που ο φορολογούµενος αποκτάεισόδηµα από µισθωτή εργασία, σύµφωνα µε µία από τιςπεριπτώσεις α΄ έως ε΄ του παρόντος άρθρου.

3. Ως ακαθάριστα εισοδήµατα από µισθωτή εργασίακαι συντάξεις θεωρούνται τα εξής:α) ηµεροµίσθιο, µισθός, επίδοµα αδείας, επίδοµα α-

σθενείας, επίδοµα εορτών, αποζηµίωση µη ληφθείσας ά-δειας, αµοιβές, προµήθειες, επιµίσθια και φιλοδωρήµα-τα,β) επιδόµατα περιλαµβανοµένων του επιδόµατος κό-

στους διαβίωσης, της ηµερήσιας αποζηµίωσης, του επι-δόµατος ενοικίου, της αποζηµίωσης εξόδων φιλοξενίαςή ταξιδίου,γ) αποζηµίωση εξόδων στα οποία έχει υποβληθεί ο ερ-

γαζόµενος ή συγγενικό πρόσωπο του εργαζοµένου,δ) παροχή οποιασδήποτε µορφής που λαµβάνει ο ερ-

γαζόµενος πριν την έναρξη της εργασιακής σχέσης,ε) αποζηµιώσεις για τη λύση ή καταγγελία της εργα-

σιακής σχέσης,στ) συντάξεις που χορηγούνται από κύριο και επικου-

ρικό φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης, καθώς και από ε-παγγελµατικά ταµεία που έχουν συσταθεί µε νόµο,ζ) το ασφάλισµα που καταβάλλεται εφάπαξ ή µε τη

µορφή περιοδικής παροχής στο πλαίσιο οµαδικών ασφα-λιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων,η) κάθε άλλη παροχή που εισπράττεται έναντι υφιστά-

µενης, παρελθούσας ή µελλοντικής εργασιακής σχέσης.

Άρθρο 13Παροχές σε είδος

1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων2, 3, 4 και 5 οποιεσδήποτε παροχές σε είδος που λαµβά-νει ένας εργαζόµενος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συ-νυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδηµά του στην α-γοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχώνσε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώανά φορολογικό έτος.

2. Η αγοραία αξία της παραχώρησης ενός οχήµατοςσε εργαζόµενο ή εταίρο ή µέτοχο από ένα φυσικό ή νο-µικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα, για οποιοδήποτε χρο-νικό διάστηµα ενός φορολογικού έτους, υπολογίζεται σεποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) του κόστους του οχή-µατος που εγγράφεται ως δαπάνη στα βιβλία του εργο-δότη µε τη µορφή της απόσβεσης ή του µισθώµατος, πε-ριλαµβανοµένων των δαπανών κυκλοφορίας, επισκευώνκαι συντηρήσεων. Σε περίπτωση που το κόστος είναι µη-δενικό, η αγοραία αξία της παραχώρησης ορίζεται σε πο-σοστό τριάντα τοις εκατό (30%) της µέσης δαπάνης ή α-πόσβεσης κατά τα τελευταία τρία (3) έτη.

3. Οι παροχές σε είδος µε τη µορφή δανείου, προς ερ-γαζόµενο ή εταίρο ή µέτοχο από ένα φυσικό ή νοµικόπρόσωπο ή νοµική οντότητα περιβάλλονται τη µορφή έγ-γραφης συµφωνίας και αποτιµώνται µε βάση το ποσότης διαφοράς που προκύπτει µεταξύ των τόκων που θακατέβαλε ο εργαζόµενος στη διάρκεια του ηµερολογια-κού µήνα κατά τον οποίο έλαβε την παροχή, εάν το επι-τόκιο υπολογισµού των τόκων ήταν το µέσο επιτόκιο α-γοράς, όπως ορίζεται µε απόφαση του Υπουργού Οικο-νοµικών, κατά τον ίδιο µήνα και των τόκων που τυχόν κα-

5

τέβαλε ο εργαζόµενος στη διάρκεια του εν λόγω ηµερο-λογιακού µήνα. Σε περίπτωση που δεν υφίσταται έγγρα-φη συµφωνία δανείου, το σύνολο του αρχικού κεφαλαί-ου λογίζεται ως παροχή σε είδος. Η προκαταβολή µι-σθού άνω των τριών (3) µηνών θεωρείται δάνειο.

4. Η αγοραία αξία των παροχών σε είδος που λαµβάνειένας εργαζόµενος ή εταίρος ή µέτοχος από νοµικό πρό-σωπο ή νοµική οντότητα µε τη µορφή δικαιωµάτων προ-αίρεσης απόκτησης µετοχών προσδιορίζεται κατά τοχρόνο άσκησης του δικαιώµατος προαίρεσης ή µεταβί-βασής του και ανεξαρτήτως εάν συνεχίζει να ισχύει ηεργασιακή σχέση. Η αγοραία αξία άσκησης δικαιώµατοςείναι η τιµή κλεισίµατος της µετοχής στο χρηµατιστήριοµειωµένη κατά την τιµή διάθεσης του δικαιώµατος.

5. Η αγοραία αξία της παραχώρησης κατοικίας σε ερ-γαζόµενο ή εταίρο ή µέτοχο από ένα φυσικό ή νοµικόπρόσωπο ή νοµική οντότητα, για οποιοδήποτε χρονικόδιάστηµα ενός φορολογικού έτους, αποτιµάται στο ποσότου µισθώµατος που καταβάλλει η επιχείρηση ή σε περί-πτωση ιδιόκτητης κατοικίας σε ποσοστό τρία τοις εκατό(3%) επί της αντικειµενικής αξίας του ακινήτου.

Άρθρο 14Απαλλαγές εισοδήµατος από µισθωτή

εργασία και συντάξεις

1. Από τον υπολογισµό του εισοδήµατος από µισθωτήεργασία και συντάξεις εξαιρούνται:α) η αποζηµίωση εξόδων διαµονής και σίτισης που έ-

χουν καταβληθεί από τον εργαζόµενο αποκλειστικά γιασκοπούς της επιχειρηµατικής δραστηριότητας του εργο-δότη,β) η αποζηµίωση για έξοδα κίνησης που καταβάλλο-

νται από τον εργοδότη για υπηρεσιακούς λόγους, εφό-σον αφορούν έξοδα κίνησης που πραγµατοποιήθηκαν α-πό τον εργαζόµενο κατά την εκτέλεση της υπηρεσίαςτου,γ) η αποζηµίωση εξόδων διαµονής και σίτισης µε τη

µορφή του επιδόµατος αλλοδαπής που χορηγείται σε υ-παλλήλους του Υπουργείου Εξωτερικών και των λοιπώνδηµόσιων πολιτικών υπηρεσιών,δ) οι κρατήσεις υπέρ των ασφαλιστικών ταµείων, οι ο-

ποίες επιβάλλονται µε νόµο,ε) οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλει ο εργα-

ζόµενος,στ) η εφάπαξ καταβαλλόµενη παροχή από ταµεία πρό-

νοιας και ασφαλιστικούς οργανισµούς του Δηµοσίου, κα-θώς και επαγγελµατικά ταµεία που έχουν συσταθεί µενόµο στους ασφαλισµένους και τα εξαρτώµενα µέλη τουασφαλισµένου,ζ) η αξία των διατακτικών σίτισης αξίας έως έξι (6) ευ-

ρώ ανά εργάσιµη ηµέρα,η) οι παροχές ασήµαντης αξίας µέχρι του ποσού των

είκοσι επτά (27) ευρώ ετησίως καιι) τα ασφάλιστρα που καταβάλλονται από τον εργαζό-

µενο ή τον εργοδότη για λογαριασµό του εργαζοµένουστο πλαίσιο οµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικώνσυµβολαίων.

2. Οι ακόλουθες κατηγορίες εισοδήµατος από µισθωτήεργασία και συντάξεις απαλλάσσονται από το φόρο:α) Το εισόδηµα που αποκτάται κατά την άσκηση των

καθηκόντων τους από αλλοδαπό διπλωµατικό ή προξενι-κό εκπρόσωπο, κάθε φυσικό πρόσωπο που εργάζεται σεπρεσβεία, διπλωµατική αποστολή, προξενείο ή αποστο-λή αλλοδαπού κράτους για τη διεκπεραίωση κρατικών υ-

ποθέσεων που είναι πολίτης του εν λόγω κράτους καικάτοχος διπλωµατικού διαβατηρίου, καθώς και από κάθεφυσικό πρόσωπο που εργάζεται σε θεσµικό όργανο τηςΕυρωπαϊκής Ένωσης ή Διεθνούς Οργανισµού που έχει ε-γκατασταθεί βάσει διεθνούς συνθήκης την οποία εφαρ-µόζει η Ελλάδα.β) Η διατροφή που λαµβάνει ο/η δικαιούχος σύµφωνα

µε δικαστική απόφαση ή συµβολαιογραφική πράξη.γ) Η σύνταξη που καταβάλλεται σε ανάπηρους πολέ-

µου και σε θύµατα ή οικογένειες θυµάτων πολέµου, κα-θώς και σε ανάπηρους ειρηνικής περιόδου, στρατιωτι-κούς γενικά, που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεσητης υπηρεσίας τους.δ) Το εξωϊδρυµατικό επίδοµα και κάθε συναφές ποσό

που καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόµων µε ανα-πηρίες.ε) Οι µισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιµισθία που

χορηγούνται σε ανάπηρους µε ποσοστό αναπηρίας άνωτου ογδόντα τοις εκατό (80%).στ) Το επίδοµα ανεργίας που καταβάλλει ο Ο.Α.Ε.Δ.

στους δικαιούχους ανέργους, εφόσον το άθροισµα τωνλοιπών εισοδηµάτων του φορολογούµενου δεν υπερβαί-νει ετησίως τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.ζ) Το επίδοµα κοινωνικής αλληλεγγύης συνταξιούχων

(Ε.Κ.Α.Σ.) που καταβάλλεται στους δικαιούχους.η) Τα χρηµατικά ποσά που καταβάλλονται στους ανα-

γνωρισµένους πολιτικούς πρόσφυγες, σε αυτούς πουδιαµένουν προσωρινά στην Ελλάδα για ανθρωπιστικούςλόγους και σε όσους έχουν υποβάλει αίτηση για ανα-γνώριση προσφυγικής ιδιότητας, η οποία βρίσκεται στοστάδιο εξέτασης από το Υπουργείο Δηµόσιας Τάξης καιΠροστασίας του Πολίτη, από φορείς που υλοποιούν προ-γράµµατα παροχής οικονοµικής ενίσχυσης των προσφύ-γων, τα οποία χρηµατοδοτούνται από την Ύπατη Αρµο-στεία του Οργανισµού Ηνωµένων Εθνών (Ο.Η.Ε.) και τηνΕυρωπαϊκή Επιτροπή.

Άρθρο 15Φορολογικός συντελεστής

1. Το φορολογητέο εισόδηµα από µισθωτή εργασία καισυντάξεις υποβάλλεται σε φόρο, σύµφωνα µε την ακό-λουθη κλίµακα:

Φορολογητέο Φορολογικόςεισόδηµα συντελεστής(Ευρώ) (%)

≤ 25.000 22%

25.000,01 έως και 42.000 32%

> 42.000 42%

2. Η παράγραφος 1 δεν εφαρµόζεται για το εισόδηµααπό µισθωτή εργασία που αποκτούν:α) οι αξιωµατικοί που υπηρετούν σε πλοία του εµπορι-

κού ναυτικού και το οποίο φορολογείται µε φορολογικόσυντελεστή 15% καιβ) το κατώτερο πλήρωµα που υπηρετεί σε πλοία του ε-

µπορικού ναυτικού και το οποίο φορολογείται µε φορο-λογικό συντελεστή 10%.

3. Με την επιφύλαξη της περίπτωσης στ΄ της παρα-γράφου 1 του άρθρου 14, φορολογείται αυτοτελώς µε ε-ξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης, κάθε εφάπαξαποζηµίωση που παρέχεται από οποιονδήποτε φορέα

6

και για οποιονδήποτε λόγο διακοπής της σχέσεως εργα-σίας ή άλλης σύµβασης, η οποία συνδέει το φορέα µετον δικαιούχο της αποζηµίωσης.Ο φόρος υπολογίζεται σύµφωνα µε την ακόλουθη κλί-

µακα:

Κλιµάκιο αποζηµίωσης Φορολογικός

(ευρώ) Συντελεστής

≤60.000 0%

60.000,01- 100.000 10%

100.000,01- 150.000 20%

>150.000 30%

4. Το ασφάλισµα που καταβάλλεται στο πλαίσιο οµαδι-κών ασφαλιστήριων συνταξιοδοτικών συµβολαίων φο-ρολογείται αυτοτελώς:α) Με συντελεστή δεκαπέντε τοις εκατό (15%)για κά-

θε περιοδικά καταβαλλόµενη παροχή.β) Με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%) για εφάπαξ

καταβαλλόµενη παροχή µέχρι σαράντα χιλιάδες(40.000) ευρώ και µε συντελεστή είκοσι τοις εκατό(20%) για εφάπαξ καταβαλλόµενη παροχή που υπερβαί-νει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ.Οι συντελεστές των ανωτέρω περιπτώσεων αυξάνο-

νται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) σε περίπτωση εί-σπραξης από τον δικαιούχο ποσού πρόωρης εξαγοράς.Δεν θεωρείται πρόωρη εξαγορά κάθε καταβολή πουπραγµατοποιείται σε εργαζόµενο ο οποίος έχει θεµελιώ-σει συνταξιοδοτικό δικαίωµα ή έχει υπερβεί το 60ό έτοςτης ηλικίας του, καθώς και κάθε καταβολή που γίνεταιχωρίς τη βούληση του εργαζοµένου, όπως σε περίπτωσηαπόλυσης του εργαζοµένου ή πτώχευσης του εργοδότη.

Άρθρο 16Αφορολόγητο όριο εισοδήµατος

ή φορολογική έκπτωση

1. Ο φόρος που προκύπτει κατά την εφαρµογή του άρ-θρου 15 µειώνεται κατά το ποσό των δύο χιλιάδων εκατό(2.100) ευρώ, όταν το φορολογητέο εισόδηµα δεν υπερ-βαίνει το ποσό των είκοσι ενός χιλιάδων (21.000) ευρώ.Εάν το ποσό του φόρου είναι µικρότερο των δύο χιλιά-δων εκατό (2.100) ευρώ, το ποσό της µείωσης περιορίζε-ται στο ποσό του αναλογούντος φόρου.

2. Για φορολογητέο εισόδηµα το οποίο υπερβαίνει τοποσό των είκοσι ενός χιλιάδων (21.000) ευρώ, το ποσότης µείωσης µειώνεται κατά εκατό (100) ευρώ ανά χίλια(1.000) ευρώ του φορολογητέου εισοδήµατος.

3. Όταν το φορολογητέο εισόδηµα υπερβαίνει το πο-σό των σαράντα δύο χιλιάδων (42.000) ευρώ δεν χορη-γείται µείωση φόρου.

Άρθρο 17Πρόσθετες µειώσεις φόρου για εξαρτώµενα µέλη

Πρόσθετη µείωση φόρου ποσού διακοσίων (200) ευρώπροβλέπεται για τα ακόλουθα εξαρτώµενα µέλη του φο-ρολογούµενου:α) πρόσωπα µε τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό

(67%) αναπηρία βάσει γνωµάτευσης του Κέντρου Πιστο-ποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανώτατης του Στρα-

τού Υγειονοµικής Υπηρεσίας (Α.Σ.Υ.Ε.) για την πιστοποί-ηση αναπηρίας. Δεν λαµβάνεται υπόψη επαγγελµατική ήασφαλιστική αναπηρία,β) ανάπηροι αξιωµατικοί και οπλίτες, οι οποίοι έχουν

αποστρατευτεί ή/και αξιωµατικοί, οι οποίοι υπέστησαντραύµα ή νόσηµα που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολε-µική περίοδο,γ) θύµατα πολέµου ή τροµοκρατικών ενεργειών που

δικαιούνται να λαµβάνουν σύνταξη από πολεµική αιτία,συµπεριλαµβανοµένων µελών των οικογενειών αξιωµα-τικών και οπλιτών που απεβίωσαν κατά την εκτέλεσηδιατεταγµένης υπηρεσίας, τα οποία δικαιούνται να λαµ-βάνουν σύνταξη από τον Κρατικό Προϋπολογισµό.δ) πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη από το δηµόσιο

ταµείο ως ανάπηροι ή θύµατα εθνικής αντίστασης ή εµ-φυλίου πολέµου.

Άρθρο 18Μειώσεις φόρου για ιατρικές δαπάνες

1. Το ποσό του φόρου µειώνεται σε ποσοστό δέκα τοιςεκατό (10%) για τα έξοδα ιατρικής και νοσοκοµειακήςπερίθαλψης, εφόσον αυτά υπερβαίνουν το πέντε τοις ε-κατό (5%) του φορολογητέου εισοδήµατος του φορολο-γούµενου. Το ποσό της µείωσης ανεξαρτήτως του πο-σού των εξόδων δεν µπορεί να υπερβεί τις τρεις χιλιά-δες (3.000) ευρώ.

2. Ως έξοδα ιατρικής και νοσοκοµειακής περίθαλψηςθεωρούνται οι παρακάτω δαπάνες, κατά το µέρος πουδεν καλύπτονται από ασφαλιστικά ταµεία ή/και ασφαλι-στικές εταιρείες:α) οι αµοιβές που καταβάλλονται σε ιατρούς και ιατρι-

κά κέντρα, όλων των ειδικοτήτων για ιατρικές επισκέ-ψεις, εξετάσεις και θεραπείες,β) τα έξοδα νοσηλείας που καταβάλλονται σε νοση-

λευτικά ιδρύµατα ή ιδιωτικές κλινικές, καθώς και οι δα-πάνες που καταβάλλονται για διαρκή κάλυψη ιατρικών α-ναγκών,γ) τα έξοδα για ιατρική και φαρµακευτική περίθαλψη

γενικά,δ) οι αµοιβές που καταβάλλονται σε νοσηλευτές για

την παροχή υπηρεσιών σε ασθενή κατά τη νοσηλεία τουσε νοσοκοµείο ή κλινική ή κατ’ οίκον,ε) η δαπάνη για την αντικατάσταση µελών του σώµα-

τος µε τεχνητά µέλη, καθώς και η δαπάνη για την αγοράή τοποθέτηση στο σώµα του ασθενούς οργάνων, τα ο-ποία είναι αναγκαία για τη φυσιολογική λειτουργία τουανθρώπινου οργανισµού,στ) τα έξοδα νοσοκοµειακής περίθαλψης των τέκνων

µε ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον σαράντα τοις εκατό(40%) βάσει γνωµάτευσης του ΚΕ.Π.Α. ή της Α.Σ.Υ.Ε., ε-φόσον το ετήσιο φορολογούµενο και απαλλασσόµενοεισόδηµα των τέκνων δεν υπερβαίνει το ποσό των έξι χι-λιάδων (6.000) ευρώ καιζ) η δαπάνη για δίδακτρα ή τροφεία σε ειδικές για την

πάθησή τους σχολές ή σε ειδικά ιδρύµατα ή οργανι-σµούς που καταβάλλονται για τέκνα µε ποσοστό αναπη-ρίας τουλάχιστον σαράντα τοις εκατό (40%) βάσει γνω-µάτευσης του ΚΕ.Π.Α. ή της Α.Σ.Υ.Ε., εφόσον το ετήσιοφορολογούµενο και απαλλασσόµενο εισόδηµα των τέ-κνων δεν υπερβαίνει το ποσό των έξι χιλιάδων (6.000)ευρώ,η) ποσό ίσο µε το πενήντα τοις εκατό (50%) της δαπά-

νης που καταβάλλεται σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλι-κιωµένων.

7

3. Οι ιατρικές δαπάνες που πραγµατοποιούνται για ταεξαρτώµενα µέλη του φορολογούµενου συνυπολογίζο-νται για τον προσδιορισµό του ποσού της µείωσης φό-ρου σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παράγραφο 1.

Άρθρο 19Μειώσεις φόρου για δωρεές

1. Το ποσό του φόρου µειώνεται κατά δέκα τοις εκατό(10%) επί των ποσών δωρεών προς τoυς φορείς που ορί-ζονται στην απόφαση της επόµενης παραγράφου, εφό-σον οι δωρεές υπερβαίνουν στη διάρκεια του φορολογι-κού έτους το ποσό των εκατό (100) ευρώ. Το συνολικόποσό των δωρεών δεν µπορεί να υπερβαίνει το πέντετοις εκατό (5%) του φορολογητέου εισοδήµατος.

2. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών ορίζονταιοι φορείς µε έδρα την ηµεδαπή ή άλλα κράτη - µέλη τηςΕ.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. που αναγνωρίζονται για το σκοπό τουπροσδιορισµού της µείωσης φόρου επί του ποσού τωνχορηγούµενων σε αυτούς δωρεών σύµφωνα µε τηνπροηγούµενη παράγραφο, εφόσον τα ποσά των δωρεώνκατατίθενται σε ειδικούς για το σκοπό αυτόν λογαρια-σµούς τραπεζών που λειτουργούν νόµιµα σε κράτος -µέλος της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ..

Άρθρο 20Πίστωση φόρου και ρυθµίσειςγια τους φορολογούµενους

που δεν έχουν τη φορολογική τουςκατοικία στην Ελλάδα

Οι φορολογούµενοι που δεν έχουν τη φορολογική κα-τοικία τους στην Ελλάδα δεν δικαιούνται τις µειώσειςφόρου σύµφωνα µε τα προηγούµενα άρθρα του παρό-ντος Κεφαλαίου, εκτός εάν:α) διατηρούν τη φορολογική κατοικία τους σε άλλο

κράτος - µέλος της Ε.Ε. και τουλάχιστον το ενενήντατοις εκατό (90%) του παγκόσµιου εισοδήµατός τους α-ποκτάται στην Ελλάδα ήβ) αποδεικνύουν ότι το φορολογητέο εισόδηµά τους

είναι τόσο χαµηλό ώστε θα δικαιούνταν της απαλλαγήςτου φόρου δυνάµει της φορολογικής νοµοθεσίας τουκράτους της κατοικίας τους.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Άρθρο 21Κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα

1. Ως κέρδος από επιχειρηµατική δραστηριότητα θεω-ρείται το σύνολο των εσόδων από τις επιχειρηµατικέςσυναλλαγές µετά την αφαίρεση των επιχειρηµατικώνδαπανών, των αποσβέσεων και των προβλέψεων για επι-σφαλείς απαιτήσεις. Στα έσοδα από τις επιχειρηµατικέςσυναλλαγές περιλαµβάνονται και τα έσοδα από την πώ-ληση των στοιχείων του ενεργητικού της επιχείρησης,καθώς και το προϊόν της εκκαθάρισής της, όπως αυτάπροκύπτουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους. Ειδι-κά για τον προσδιορισµό του εισοδήµατος από αγροτικήεπιχειρηµατική δραστηριότητα στα έσοδα από επιχειρη-µατικές συναλλαγές περιλαµβάνονται τα έσοδα από τηνπαραγωγή γεωργικών, κτηνοτροφικών, δασοκοµικών, υ-λοτοµικών και αλιευτικών προϊόντων.

2. Το κέρδος από επιχειρηµατική δραστηριότητα προσ-διορίζεται για κάθε φορολογικό έτος µε βάση το λογα-ριασµό αποτελεσµάτων χρήσης, ο οποίος συντάσσεταισύµφωνα µε το Ελληνικό Λογιστικό Σχέδιο και τον Κώδι-κα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ΚΦΑΣ), όπωςισχύει. Σε περίπτωση που η επιχείρηση εφαρµόζει Διε-θνή Λογιστικά Πρότυπα, το κέρδος προσδιορίζεται απο-κλειστικά σύµφωνα µε τον πίνακα φορολογικών αποτε-λεσµάτων χρήσης.

3. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου ως «επιχει-ρηµατική συναλλαγή» θεωρείται κάθε µεµονωµένη ή συ-µπτωµατική πράξη µε την οποία πραγµατοποιείται συ-ναλλαγή ή και η συστηµατική διενέργεια πράξεων στηνοικονοµική αγορά µε σκοπό την επίτευξη κέρδους. Κάθετρεις οµοειδείς συναλλαγές που λαµβάνουν χώρα εντόςενός εξαµήνου θεωρούνται συστηµατική διενέργειαπράξεων. Σε περίπτωση συναλλαγών που αφορούν ακί-νητα, η περίοδος του προηγούµενου εδαφίου είναι δύο(2) έτη.

4. Kάθε προσαύξηση περιουσίας που προέρχεται απόάγνωστη ή µη διαρκή ή µη σταθερή πηγή ή αιτία θεωρεί-ται κέρδος από επιχειρηµατική δραστηριότητα υπό τιςπροϋποθέσεις που προβλέπονται στον Κώδικα Φορολο-γικής Διαδικασίας.

Άρθρο 22Εκπιπτόµενες επιχειρηµατικές δαπάνες

Κατά τον προσδιορισµό του κέρδους από επιχειρηµα-τική δραστηριότητα, επιτρέπεται η έκπτωση όλων τωνδαπανών, µε την επιφύλαξη των διατάξεων του επόµε-νου άρθρου του Κ.Φ.Ε., οι οποίες:α) πραγµατοποιούνται προς το συµφέρον της επιχεί-

ρησης ή κατά τις συνήθεις εµπορικές συναλλαγές της,β) αντιστοιχούν σε πραγµατική συναλλαγή και η αξία

της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη τηςπραγµατικής, στη βάση έµµεσων µεθόδων ελέγχου,γ) εγγράφονται στα τηρούµενα βιβλία απεικόνισης

των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγµα-τοποιούνται και αποδεικνύονται µε κατάλληλα δικαιολο-γητικά.

Άρθρο 23Μη εκπιπτόµενες επιχειρηµατικές δαπάνες

Οι ακόλουθες δαπάνες δεν εκπίπτουν:α) τόκοι από δάνεια που λαµβάνει η επιχείρηση από

τρίτους, εκτός από τα τραπεζικά δάνεια, κατά το µέτροπου υπερβαίνουν τους τόκους που θα προέκυπταν εάντο επιτόκιο ήταν ίσο µε το επιτόκιο των δανείων αλληλό-χρεων λογαριασµών προς µη χρηµατοπιστωτικές επιχει-ρήσεις, όπως αυτό αναφέρεται στο στατιστικό δελτίο οι-κονοµικής συγκυρίας της Τράπεζας της Ελλάδος για τηνπλησιέστερη χρονική περίοδο πριν την ηµεροµηνία δα-νεισµού,β) κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή

λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των πεντακοσίων (500) ευ-ρώ, εφόσον η τµηµατική ή ολική εξόφληση δεν έγινε µετη χρήση τραπεζικού µέσου πληρωµής,γ) οι µη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές,δ) προβλέψεις για διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων

εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από τον Κ.Φ.Ε.,ε) πρόστιµα και ποινές, περιλαµβανοµένων των προ-

σαυξήσεων,

8

στ) η παροχή ή λήψη αµοιβών σε χρήµα ή είδος πουσυνιστούν ποινικό αδίκηµα,ζ) ο φόρος εισοδήµατος, συµπεριλαµβανοµένων του

τέλους επιτηδεύµατος και των έκτακτων εισφορών, πουεπιβάλλεται για τα κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριό-τητα σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., καθώς και ο Φόρος Προστι-θέµενης Αξίας (Φ.Π.Α.) που αναλογεί σε µη εκπιπτόµε-νες δαπάνες, εφόσον δεν είναι εκπεστέος ως Φ.Π.Α. εισ-ροών,η) το τεκµαρτό µίσθωµα της παραγράφου 2 του άρ-

θρου 39 σε περίπτωση ιδιόχρησης κατά το µέτρο που υ-περβαίνει το τρία τοις εκατό (3%) επί της αντικειµενικήςαξίας του ακινήτου,θ) οι δαπάνες για την οργάνωση και διεξαγωγή ενηµε-

ρωτικών ηµερίδων και συναντήσεων που αφορούν στησίτιση και διαµονή πελατών ή εργαζοµένων της κατά τοµέτρο που υπερβαίνουν το ποσό των τριακοσίων (300)ευρώ ανά συµµετέχοντα και κατά το µέτρο που η συνο-λική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το µισό τοις εκατό (0,5%)επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήµατος της επιχείρη-σης,ι) οι δαπάνες για τη διεξαγωγή εορταστικών εκδηλώ-

σεων, σίτισης και διαµονής φιλοξενούµενων προσώπωνκατά το µέτρο που υπερβαίνουν το ποσό των τριακοσίων(300) ευρώ ανά συµµετέχοντα και κατά το µέτρο που ησυνολική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το µισό τοις εκατό(0,5%) επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήµατος της ε-πιχείρησης,ια) οι δαπάνες ψυχαγωγίας. Η διάταξη του προηγούµε-

νου εδαφίου δεν εφαρµόζεται στην περίπτωση που η ε-πιχειρηµατική δραστηριότητα του φορολογούµενου έχειως κύριο αντικείµενο την παροχή υπηρεσιών ψυχαγω-γίας και οι δαπάνες αυτές πραγµατοποιούνται στο πλαί-σιο της δραστηριότητας αυτής,ιβ) προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες καιιγ) το σύνολο των δαπανών που καταβάλλονται προς

φυσικό ή νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα που είναιφορολογικός κάτοικος σε κράτος µη συνεργάσιµο ή πουυπόκειται σε προνοµιακό φορολογικό καθεστώς, σύµφω-να µε τις διατάξεις του άρθρου 65 του Κ.Φ.Ε., εκτός εάνο φορολογούµενος αποδείξει ότι οι δαπάνες αυτές αφο-ρούν πραγµατικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έ-χουν ως αποτέλεσµα τη µεταφορά κερδών ή εισοδηµά-των ή κεφαλαίων µε σκοπό τη φοροαποφυγή ή τη φορο-διαφυγή. Η διάταξη του προηγούµενου εδαφίου δεν ε-φαρµόζεται για φυσικό ή νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντό-τητα που είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος - µέλοςτης Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. στο βαθµό που υπάρχει η νοµικήβάση για την ανταλλαγή πληροφοριών µεταξύ της Ελλά-δας και αυτού του κράτους - µέλους.

Άρθρο 24Αποσβέσεις

1. Κατά τον προσδιορισµό των κερδών από επιχειρη-µατική δραστηριότητα, οι αποσβέσεις των στοιχείων τουενεργητικού εκπίπτουν από:α) τον κύριο των παγίων στοιχείων του ενεργητικού

της επιχείρησης σε όλες τις περιπτώσεις εκτός της περί-πτωσης β΄,β) τον µισθωτή, σε περίπτωση χρηµατοοικονοµικής µί-

σθωσης.2. Για τους σκοπούς της παρούσας διάταξης, ο όρος

«χρηµατοοικονοµική µίσθωση» σηµαίνει οποιαδήποτεπροφορική ή έγγραφη σύµβαση µε την οποία ο εκµισθω-τής (κύριος) υποχρεούται έναντι µισθώµατος να παρα-χωρεί στον µισθωτή (χρήστη) τη χρήση ενός περιουσια-κού στοιχείου, εφόσον πληρούνται ένα ή περισσότερααπό τα ακόλουθα κριτήρια:α) η κυριότητα του περιουσιακού στοιχείου περιέρχε-

ται στον µισθωτή µε τη λήξη του χρόνου της µίσθωσης,β) η σύµβαση της µίσθωσης περιλαµβάνει όρο συµφέ-

ρουσας προσφοράς για την εξαγορά του εξοπλισµού σετιµή κατώτερη της αγοραίας αξίας,γ) η περίοδος της µίσθωσης καλύπτει τουλάχιστον το

ενενήντα τοις εκατό (90%) της οικονοµικής διάρκειαςζωής του περιουσιακού στοιχείου ακόµη και στην περί-πτωση που ο τίτλος δεν µεταβιβάζεται κατά τη λήξη τηςµίσθωσης,δ) κατά τη σύναψη της σύµβασης της µίσθωσης, η πα-

ρούσα αξία των µισθωµάτων ανέρχεται στο ενενήντατοις εκατό (90%) της αγοραίας αξίας του περιουσιακούστοιχείου που εκµισθώνεται,ε) τα περιουσιακά στοιχεία που εκµισθώνονται είναι

τέτοιας ειδικής φύσης που µόνον ο µισθωτής δύναται νατα µεταχειριστεί δίχως να προβεί σε σηµαντικές αλλοιώ-σεις.

3. Εδαφικές εκτάσεις, έργα τέχνης, αντίκες, κοσµήµα-τα και άλλα πάγια στοιχεία ενεργητικού επιχειρήσεωνπου δεν υπόκεινται σε φθορά και αχρήστευση λόγω πα-λαιότητας, δεν υπόκεινται σε απόσβεση.

4. Κόστος κτήσης ή κατασκευής, περιλαµβανοµένουκαι του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατα-σκευής αποσβένονται, σύµφωνα µε τον παρακάτω πίνα-κα:

Συντελεστής

Κατηγορία ενεργητικού επιχείρησης απόσβεσης

(% ανά

φορολογικό έτος)

Κτίρια, κατασκευές, εγκαταστάσεις, 4

βιοµηχανικές και ειδικές εγκαταστάσεις,

µη κτιριακές εγκαταστάσεις, αποθήκες

και σταθµοί, περιλαµβανοµένων

των παραρτηµάτων τους (και ειδικών

οχηµάτων φορτοεκφόρτωσης)

Εδαφικές εκτάσεις που χρησιµοποιούνται 5

σε εξόρυξη και λατοµεία, εκτός

αν χρησιµοποιούνται για τις

υποστηρικτικές δραστηριότητες εξόρυξης

Μέσα µαζικής µεταφοράς, 5

περιλαµβανοµένων αεροσκαφών,

σιδηροδροµικών συρµών, πλοίων

και σκαφών

Μηχανήµατα, εξοπλισµός εκτός 10

Η/Υ και λογισµικού

Μέσα µεταφοράς ατόµων 16

Μέσα µεταφοράς εµπορευµάτων 12

(«εσωτερικές εµπορευµατικές

µεταφορές» )

Άυλα στοιχεία και δικαιώµατα 10

και έξοδα πολυετούς απόσβεσης

Εξοπλισµός Η/Υ, κύριος και 20

περιφερειακός και λογισµικό

Λοιπά πάγια στοιχεία της επιχείρησης 10

9

Ο συντελεστής απόσβεσης του προηγούµενου πίνακαγια τα άυλα στοιχεία και δικαιώµατα ισχύει, εφόσον δενπροκύπτει συµβατικά από την αρχική συµφωνία διαφο-ρετική των δέκα (10) ετών οικονοµική διάρκεια ζωής, ο-πότε και ο συντελεστής διαµορφώνεται ως το πηλίκο «1διά έτη διάρκειας ζωής δικαιώµατος». Σε περίπτωση δι-καιωµάτων που θεµελιώθηκαν πριν από την έναρξη ι-σχύος της παρούσας διάταξης, για την αναπόσβεστη α-ξία (εναποµείνασα αξία) ως διάρκεια δικαιώµατος λαµ-βάνεται η υπολειπόµενη διάρκεια του δικαιώµατος.

5. Ο υπολογισµός των αποσβέσεων είναι υποχρεωτι-κός, γίνεται σε ετήσια βάση και δεν επιτρέπεται η µετα-φορά αποσβενόµενων ποσών µεταξύ οικονοµικών χρή-σεων.

6. Η απόσβεση ενός πάγιου περιουσιακού στοιχείουαρχίζει από τον επόµενο µήνα εντός του οποίου χρησι-µοποιείται ή τίθεται σε υπηρεσία από τον φορολογούµε-νο κατ’ αναλογία µε τους συντελεστές της παραγράφου4.

7. Το ποσό της απόσβεσης δεν δύναται να υπερβεί τοκόστος κτήσης ή κατασκευής, περιλαµβανοµένου τουκόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής, κα-θώς και αποκατάστασης του περιβάλλοντος. Εάν η απο-σβέσιµη αξία ενός περιουσιακού στοιχείου της επιχείρη-σης είναι µικρότερη από χίλια πεντακόσια (1.500) ευρώ,το εν λόγω στοιχείο µπορεί να αποσβεστεί εξ ολοκλή-ρου µέσα στο φορολογικό έτος που αποκτήθηκε το περι-ουσιακό στοιχείο. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµι-κών µπορεί να αναπροσαρµόζεται το ποσό που ορίζεταιστο προηγούµενο εδάφιο µία φορά ανά πέντε έτη, µεβάση τα κατάλληλα στοιχεία που δηµοσιεύονται από τηνΕλληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.).

8. Οι νέες επιχειρήσεις δύνανται να αναβάλουν την α-πόσβεση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησηςκατά τα πρώτα τρία (3) φορολογικά έτη.

Άρθρο 25Αποτίµηση αποθεµάτων

και ηµικατεργασµένων προϊόντων

Τα αποθέµατα και τα ηµικατεργασµένα προϊόντα απο-τιµώνται σύµφωνα µε τους ισχύοντες κανόνες λογιστι-κής. Ωστόσο, ο φορολογούµενος δεν επιτρέπεται ναχρησιµοποιήσει διαφορετική µέθοδο αποτίµησης κατά τατέσσερα (4) έτη µετά το φορολογικό έτος κατά το οποίοχρησιµοποιήθηκε για πρώτη φορά η µέθοδος αποτίµησηςπου εφάρµοσε η επιχείρηση.

Άρθρο 26Επισφαλείς απαιτήσεις

1. Τα ποσά των προβλέψεων για απόσβεση επισφαλώναπαιτήσεων και οι διαγραφές αυτών, µε την επιφύλαξητων οριζοµένων στις παραγράφους 5 έως 7 του παρό-ντος άρθρου, εκπίπτουν για φορολογικούς σκοπούς, ωςεξής:α) για ληξιπρόθεσµες απαιτήσεις µέχρι το ποσό των

χιλίων (1.000) ευρώ που δεν έχουν εισπραχθεί για διά-στηµα άνω των δώδεκα (12) µηνών, ο φορολογούµενοςδύναται να σχηµατίσει πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσε-ων σε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%) της εν λόγω α-παίτησης, εφόσον έχουν αναληφθεί οι κατάλληλες ενέρ-γειες για τη διασφάλιση του δικαιώµατος είσπραξης τηςεν λόγω απαίτησης,

β) για ληξιπρόθεσµες απαιτήσεις άνω του ποσού τωνχιλίων (1.000) ευρώ που δεν έχουν εισπραχθεί για διά-στηµα άνω των δώδεκα (12) µηνών, ο φορολογούµενοςδύναται να σχηµατίσει πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσε-ων, εφόσον έχουν αναληφθεί οι κατάλληλες ενέργειεςγια τη διασφάλιση του δικαιώµατος είσπραξης της εν λό-γω απαίτησης, σύµφωνα µε τον ακόλουθο πίνακα:

Χρόνος υπερηµερίας Προβλέψεις (σε ποσοστό %)

(σε µήνες)

>12 50

>18 75

>24 100

2. Ανεξάρτητα από την παράγραφο 1, ο σχηµατισµόςπροβλέψεων επισφαλών απαιτήσεων δεν επιτρέπεταιστις περιπτώσεις επισφαλών απαιτήσεων των µετόχων ήεταίρων της επιχείρησης µε ελάχιστο ποσοστό συµµετο-χής δέκα τοις εκατό (10%) και των θυγατρικών εταιρειώντης επιχείρησης µε ελάχιστο ποσοστό συµµετοχής δέκατοις εκατό (10%), εκτός αν για την αξίωση που αφοράαυτές τις οφειλές υπάρχει εκκρεµοδικία ενώπιον δικα-στηρίου ή διαιτητικού δικαστηρίου, ή εάν ο οφειλέτης έ-χει υποβάλει αίτηµα κήρυξης σε πτώχευση ή υπαγωγήςσε διαδικασία εξυγίανσης ή σε βάρος του έχει εκκινήσειη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης. Επίσης, δεν επι-τρέπεται ο σχηµατισµός προβλέψεων για επισφαλείς α-παιτήσεις που καλύπτονται από ασφάλιση ή οποιαδήπο-τε εγγυοδοσία ή άλλη ενοχική ή εµπράγµατη ασφάλειαή για οφειλές του Δηµοσίου ή των Ο.Τ.Α. ή για εκείνεςπου έχουν δοθεί µε την εγγύηση αυτών των φορέων.

3. Η πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων, σύµφωνα µετην παράγραφο 1, ανακτάται άµεσα µε τη µεταφορά αυ-τής της πρόβλεψης στα κέρδη της επιχείρησης, εφόσονη απαίτηση:α) καταστεί εισπράξιµη ήβ) διαγραφεί.4. Απαίτηση δύναται να διαγραφεί για φορολογικούς

σκοπούς µόνον εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εξήςπροϋποθέσεις:α) έχει προηγουµένως εγγραφεί ποσό που αντιστοιχεί

στην οφειλή ως έσοδο,β) έχει προηγουµένως διαγραφεί από τα βιβλία του

φορολογούµενου καιγ) έχουν αναληφθεί όλες οι κατά νόµο ενέργειες για

την είσπραξη της απαίτησης.5. Οι τράπεζες µπορούν να εκπίπτουν προβλέψεις επι-

σφαλών απαιτήσεων σε ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) ε-πί του ποσού του ετήσιου µέσου όρου των πραγµατικώνχορηγήσεων, όπως αυτό προκύπτει από τις µηνιαίες λο-γιστικές καταστάσεις τους. Τέτοιες χορηγήσεις συνι-στούν οι απαιτήσεις κεφαλαίου και οι απαιτήσεις των εγ-γεγραµµένων τόκων, όχι όµως και επισφαλών ή µη ει-σπράξιµων τόκων των επισφαλών απαιτήσεων ή απαιτή-σεων µη παραγωγικών, τους οποίους οι τράπεζες δικαι-ούνται να µην εµφανίζουν ή εγγράφουν στα βιβλία τους,υποχρεούµενες να αποδεικνύουν ότι πρόκειται για τέτοι-ους τόκους, καθώς και η κάλυψη στο σύνολό του ή ενµέρει οµολογιακού δανείου ιδιωτικών επιχειρήσεων ή ηαπόκτηση µετοχών κατά τη σύσταση ανώνυµης εταιρεί-ας ή αύξηση του κεφαλαίου της, για το χρονικό διάστη-µα κατά το οποίο οι τίτλοι των οµολογιών ή µετοχών πα-

10

ραµένουν στο χαρτοφυλάκιο της τράπεζας. Στις χορηγή-σεις αυτές δεν περιλαµβάνονται τα δάνεια γενικά προςτο Δηµόσιο και τα νοµικά πρόσωπα δηµόσιου δικαίου, ταδάνεια γενικά για τα οποία δόθηκε εγγύηση του Δηµοσί-ου και οι καταθέσεις σε άλλες τράπεζες. Πέρα από τοποσοστό έκπτωσης που προβλέπεται στο προηγούµενοεδάφιο οι τράπεζες µπορούν να εκπίπτουν από το εισό-δηµά τους, για τον προσδιορισµό των αποτελεσµάτωντης χρήσης πρόσθετες ειδικές κατά περίπτωση προβλέ-ψεις για την απόσβεση απαιτήσεων κατά πελατών τους,για τις οποίες έχει διακοπεί ο λογισµός τόκων.

6. Οι εταιρείες χρηµατοδοτικής µίσθωσης µπορούν ναεκπίπτουν προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων σε ποσο-στό µέχρι δύο τοις εκατό (2%) επί του συνολικού ύψουςµισθωµάτων, τα οποία προκύπτουν από τις συµβάσειςχρηµατοδοτικής µίσθωσης, που έχουν συναφθεί µέσαστη διάρκεια του φορολογικού έτους. Το ποσό αυτό τηςπρόβλεψης για κάθε φορολογικό έτος, συναθροιζόµενοµε το ποσό της πρόβλεψης, η οποία διενεργήθηκε σεπρογενέστερα φορολογικά έτη και εµφανίζεται στα τη-ρούµενα βιβλία της επιχείρησης, δεν µπορεί να υπερβείτο είκοσι πέντε τοις εκατό (25%) του καταβεβληµένουµετοχικού κεφαλαίου.

7. Οι εταιρείες παρακτορείας επιχειρηµατικών απαιτή-σεων (factoring) µπορούν να εκπίπτουν µέχρι ενάµισητοις εκατό ( 1,5%) επί του µέσου ετήσιου ύψους των πο-σών που ο φορέας έχει προεξοφλήσει έναντι απαιτήσε-ων που έχει αναλάβει να εισπράξει από εξαγωγική δρα-στηριότητα χωρίς δικαίωµα αναγωγής, καθώς και µέχριένα τοις εκατό (1%) επί του µέσου ετήσιου ύψους τωνποσών των προεξοφλήσεων έναντι απαιτήσεων µε δικαί-ωµα αναγωγής.

Άρθρο 27Μεταφορά ζηµιών

1. Εάν µε τον προσδιορισµό των επιχειρηµατικών κερ-δών το αποτέλεσµα είναι ζηµία εντός του φορολογικούέτους, η ζηµία αυτή µεταφέρεται για να συµψηφισθεί µετα επιχειρηµατικά κέρδη διαδοχικά στα επόµενα πέντε(5) φορολογικά έτη. Η ζηµία του προγενέστερου έτουςσυµψηφίζεται κατά προτεραιότητα έναντι της ζηµίας µε-ταγενέστερου έτους.

2. Η χρεωστική διαφορά που προκύπτει σε βάρος τωννοµικών προσώπων από την ανταλλαγή οµολόγων τουΕλληνικού Δηµοσίου ή εταιρικών οµολόγων µε εγγύησητου Ελληνικού Δηµοσίου, κατ’ εφαρµογή προγράµµατοςσυµµετοχής στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους, εκ-πίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα σε τριάντα (30) ισόπο-σες ετήσιες δόσεις, αρχής γενόµενης από τη χρήση µέ-σα στην οποία πραγµατοποιείται η ανταλλαγή των τίτ-λων και ανεξάρτητα από το χρόνο διακράτησης των οµο-λόγων. Για την εφαρµογή του προηγούµενου εδαφίου,ως χρεωστική διαφορά λαµβάνεται η διαφορά µεταξύτης ονοµαστικής αξίας των τίτλων που εκδόθηκαν σε α-νταλλαγή και του κόστους απόκτησης των αρχικών τίτ-λων. Ειδικά, σε περίπτωση που µετά την απόκτηση τωναρχικών τίτλων προέκυψε ζηµία από την αποτίµησή τουςη οποία δεν έχει συµψηφιστεί µε αποθεµατικό, σύµφωναµε τις διατάξεις του άρθρου 38 του ν. 2238/1994, όπως ι-σχύει κατά τη δηµοσίευση του Κ.Φ.Ε. λαµβάνεται το αρ-χικό κόστος απόκτησης.

3. Ζηµίες που προκύπτουν στην αλλοδαπή δεν δύνα-νται να χρησιµοποιηθούν για τον υπολογισµό των κερ-

δών του ίδιου φορολογικού έτους ούτε να συµψηφι-στούν µε µελλοντικά κέρδη, µε εξαίρεση το εισόδηµαπου προκύπτει από άλλα κράτη - µέλη της Ε.Ε. ή χώρεςΕ.Ο.Χ. και δεν υπάρχει πρόβλεψη σε κάποια συνθήκη πε-ρί διπλής φορολόγησης.

4. Εάν στη διάρκεια ενός φορολογικού έτους η άµεσηή έµµεση ιδιοκτησία του µετοχικού κεφαλαίου ή τα δικαι-ώµατα ψήφου µιας επιχείρησης µεταβληθούν σε ποσο-στό που υπερβαίνει το τριάντα τρία τοις εκατό (33%) τηςαξίας ή του αριθµού τους, η µεταφορά σύµφωνα µε τοπαρόν άρθρο παύει να έχει εφαρµογή στις ζηµίες που εί-χε η επιχείρηση αυτή κατά το εν λόγω φορολογικό έτοςκαι τα προηγούµενα πέντε (5) έτη, εκτός αν ο φορολο-γούµενος αποδείξει ότι η µεταβολή της ιδιοκτησίας έγι-νε αποκλειστικά για εµπορικούς ή επιχειρηµατικούς λό-γους και όχι µε σκοπό τη φοροαποφυγή ή φοροδιαφυγή.

Άρθρο 28Έµµεση µέθοδος προσδιορισµού κερδών

Το εισόδηµα των φυσικών και νοµικών προσώπων καινοµικών οντοτήτων που ασκούν ή προκύπτει ότι ασκούνεπιχειρηµατική δραστηριότητα προσδιορίζεται µε έµµε-σες µεθόδους ελέγχου κατά τις ειδικότερες προβλέψειςτου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας στις ακόλουθεςπεριπτώσεις:α) Όταν δεν τηρούνται τα προβλεπόµενα βιβλία ή τη-

ρούνται βιβλία απλογραφικά αντί διπλογραφικά, δεν τη-ρούνται τα φορολογικά στοιχεία και τα λοιπά προβλεπό-µενα δικαιολογητικά έγγραφα, καθώς και τα συνοδευτι-κά στοιχεία συναλλαγών και καθίστανται αδύνατες οι ε-λεγκτικές επαληθεύσεις.β) Όταν δεν διαφυλάσσονται ή δεν προσκοµίζονται

µετά από δύο τουλάχιστον προσκλήσεις τακτικού φορο-λογικού ελέγχου τα τηρούµενα βιβλία, τα φορολογικάστοιχεία και τα λοιπά προβλεπόµενα δικαιολογητικά έγ-γραφα, καθώς και τα συνοδευτικά στοιχεία συναλλαγών,εκτός εάν υπάρχει η δυνατότητα αναπαραγωγής αυτώνµε αξιόπιστο τρόπο, από τον ίδιο τον υπόχρεο ή/και απότις διασταυρώσεις του ελέγχου.

Άρθρο 29Φορολογικός συντελεστής

1. Τα κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα φορο-λογούνται σύµφωνα µε την ακόλουθη κλίµακα:

Φορολογητέο εισόδηµα Συντελεστής

(ευρώ) (%)

� ≤50.000 26%

� ≥50.000 33%

2. Για τα φυσικά πρόσωπα µε πρώτη δήλωση έναρξηςεπιτηδεύµατος από 1ης Ιανουαρίου 2013 και για τα τρία(3) πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους ο φο-ρολογικός συντελεστής του πρώτου κλιµακίου της κλί-µακας της παραγράφου 1 µειώνεται κατά πενήντα τοις ε-κατό (50%), εφόσον το ετήσιο ακαθάριστο εισόδηµάτους από επιχειρηµατική δραστηριότητα δεν υπερβαίνειτις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.

3. Τα κέρδη από ατοµική αγροτική επιχείρηση φορολο-γούνται µε συντελεστή δεκατρία τοις εκατό (13%).

4. Το εισόδηµα από προσαύξηση περιουσίας της παρα-

11

γράφου 4 του άρθρου 21 φορολογείται µε συντελεστήτριάντα τρία τοις εκατό (33%).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

Άρθρο 30Εναλλακτικός τρόπος υπολογισµού

της ελάχιστης φορολογίας

1. Ο φορολογούµενος που υπόκειται σε φόρο εισοδή-µατος φυσικών προσώπων υποβάλλεται σε εναλλακτικήελάχιστη φορολογία όταν το τεκµαρτό εισόδηµά του εί-ναι υψηλότερο από το συνολικό εισόδηµά του. Σε αυτήτην περίπτωση στο φορολογητέο εισόδηµα προστίθεταιη διαφορά µεταξύ του τεκµαρτού και πραγµατικού εισο-δήµατος και αυτή φορολογείται, σύµφωνα µε την παρά-γραφο 1 του άρθρου 34.

2. Το τεκµαρτό εισόδηµα υπολογίζεται µε βάση τις δα-πάνες διαβίωσης του φορολογούµενου και των εξαρτώ-µενων µελών του σύµφωνα µε τα άρθρα 31 έως και 34.

3. Το «συνολικό εισόδηµα» προσδιορίζεται ως το συ-νολικό ποσό του φορολογητέου εισοδήµατος κατά τηνέννοια του άρθρου 7 που αποκτά ο φορολογούµενος καιτα εξαρτώµενα µέλη του από τις τέσσερις κατηγορίες α-καθάριστων εσόδων που αναγνωρίζονται στο άρθρο 7του Κ.Φ.Ε..

4. Οι διατάξεις του Κεφαλαίου αυτού δεν εφαρµόζο-νται για τον αλλοδαπό διπλωµατικό ή προξενικό εκπρό-σωπο, κάθε φυσικό πρόσωπο που εργάζεται σε πρε-σβεία, διπλωµατική αποστολή, προξενείο ή αποστολήαλλοδαπού κράτους για τη διεκπεραίωση κρατικών υπο-θέσεων που είναι πολίτης του εν λόγω κράτους και κάτο-χος διπλωµατικού διαβατηρίου, καθώς και για κάθε φυσι-κό πρόσωπο που εργάζεται σε θεσµικό όργανο της Ευ-ρωπαϊκής Ένωσης ή Διεθνούς Οργανισµού που έχει ε-γκατασταθεί βάσει διεθνούς συνθήκης την οποία εφαρ-µόζει η Ελλάδα.

Άρθρο 31Αντικειµενικές δαπάνες και υπηρεσίες

1. Για τον προσδιορισµό του τεκµαρτού εισοδήµατοςτου φορολογουµένου και των εξαρτηµένων µελών τουλαµβάνονται υπόψη τα ακόλουθα:α) Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη, µε βάση τα τετρα-

γωνικά µέτρα της ιδιοκατοικούµενης ή µισθωµένης ή τηςδωρεάν παραχωρούµενης κύριας κατοικίας ορίζεται κλι-µακωτά, για τα ογδόντα (80) πρώτα τετραγωνικά µέτρακύριων χώρων αυτής, µε σαράντα (40) ευρώ το τετραγω-νικό µέτρο, για τα επόµενα από ογδόντα ένα (81) µέχρικαι εκατόν είκοσι (120) τετραγωνικά µέτρα κύριων χώ-ρων αυτής, µε εξήντα πέντε (65) ευρώ το τετραγωνικόµέτρο, για τα επόµενα από εκατόν είκοσι ένα (121) µέχρικαι διακόσια (200) τετραγωνικά µέτρα κύριων χώρων αυ-τής, µε εκατόν δέκα (110) ευρώ το τετραγωνικό µέτρο,για τα διακόσια ένα (201) έως τριακόσια (300) τετραγω-νικά µέτρα κύριων χώρων αυτής, µε διακόσια (200) ευρώτο τετραγωνικό µέτρο και για τα πλέον των τριακοσίων(300) τετραγωνικών µέτρων κύριων χώρων αυτής, µε τε-τρακόσια (400) ευρώ το τετραγωνικό µέτρο. Για τον υπο-λογισµό της ετήσιας αντικειµενικής δαπάνης των βοηθη-τικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό σαρά-

ντα (40) ευρώ το τετραγωνικό µέτρο. Τα παραπάνω ποσάπροσαυξάνονται, προκειµένου για κατοικίες που βρίσκο-νται σε περιοχές µε τιµή ζώνης, σύµφωνα µε τον αντικει-µενικό προσδιορισµό των ακινήτων, από 2.800 ευρώ έως4.999 ευρώ το τετραγωνικό µέτρο, κατά ποσοστό σαρά-ντα τοις εκατό (40%) και για περιοχές µε τιµή ζώνης από5.000 ευρώ και άνω το τετραγωνικό µέτρο, κατά ποσο-στό εβδοµήντα τοις εκατό (70%). Όλα τα παραπάνω πο-σά προσαυξάνονται, προκειµένου για µονοκατοικίες, κα-τά ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%).β) Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη, που εκτιµάται µε

βάση τα τετραγωνικά µέτρα µίας ή περισσοτέρων ιδιοκα-τοικούµενων ή µισθωµένων δευτερευουσών κατοικιών,καθώς και των βοηθητικών χώρων αυτών, ορίζεται στο έ-να δεύτερο (1/2) της ετήσιας αντικειµενικής δαπάνης ό-πως αυτή ορίζεται στην περίπτωση α΄.γ) Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη επιβατικού αυτοκι-

νήτου ιδιωτικής χρήσης, ορίζεται ως εξής:αα) για τα αυτοκίνητα µέχρι χίλια διακόσια (1.200) κυ-

βικά εκατοστά σε τέσσερις χιλιάδες (4.000) ευρώ,ββ) για αυτοκίνητα µεγαλύτερα των χιλίων διακοσίων

(1.200) κυβικών εκατοστών προστίθενται εξακόσια (600)ευρώ ανά εκατό (100) κυβικά εκατοστά µέχρι τα δύο χι-λιάδες (2.000) κυβικά εκατοστά,γγ) για αυτοκίνητα µεγαλύτερα των δύο χιλιάδων

(2.000) κυβικών εκατοστών προστίθενται εννιακόσια(900) ευρώ ανά εκατό (100) κυβικά εκατοστά και µέχριτρεις χιλιάδες (3.000) κυβικά εκατοστά καιδδ) για αυτοκίνητα µεγαλύτερα από τρεις χιλιάδες

(3.000) κυβικά εκατοστά προστίθενται χίλια διακόσια(1.200) ευρώ ανά εκατό (100) κυβικά εκατοστά.Τα παραπάνω ποσά ετήσιας αντικειµενικής δαπάνης α-

πό κάθε αυτοκίνητο µειώνονται ανάλογα µε την παλαιό-τητά του, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυ-κλοφορίας του στην Ελλάδα, κατά ποσοστό ως εξής:αα) Τριάντα τοις εκατό (30%) για χρονικό διάστηµα

πάνω από πέντε (5) και µέχρι δέκα (10) έτη.ββ) Πενήντα τοις εκατό (50%) για χρονικό διάστηµα

πάνω από δέκα (10) έτη. Η ετήσια αντικειµενική δαπάνηδεν εφαρµόζεται για επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικήςχρήσης που διαθέτουν πιστοποιητικό αυθεντικότητας τοοποίο εκδίδεται από διεθνή ή ηµεδαπό φορέα που έχειαρµοδιότητα να εκδίδει τέτοιο πιστοποιητικό, καθώς καιγια επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης τα οποία εί-ναι ειδικά διασκευασµένα για κινητικά αναπήρους.Ως επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης ειδικά δια-

σκευασµένα για κινητικά αναπήρους θεωρούνται εκείναπου διασκευάσθηκαν ύστερα από άδεια της αρµόδιαςαρχής για να οδηγούνται από πρόσωπα που παρουσιά-ζουν κινητική αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον εξήνταεπτά τοις εκατό (67%) ή για να µεταφέρουν αυτά ταπρόσωπα µαζί µε τα αντικείµενα που είναι απαραίτηταγια τη µετακίνησή τους. Στις περιπτώσεις εταιρειών ο-µόρρυθµων ή ετερόρρυθµων ή περιορισµένης ευθύνης ήιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών ή ανωνύµων ή α-στικών, καθώς και των κοινωνιών και κοινοπραξιών πουασκούν επιχείρηση ή επάγγελµα, οι οποίες έχουν στηνκυριότητα ή στην κατοχή τους επιβατικά αυτοκίνητα ι-διωτικής χρήσης, η αντικειµενική δαπάνη που αναλογείσε αυτά λογίζεται ως αντικειµενική δαπάνη των:

i) οµόρρυθµων ή απλών, εκτός των ετερόρρυθµων, ε-ταίρων ή κοινωνών ή µελών της κοινοπραξίας φυσικώνπροσώπων, επιµεριζόµενη µεταξύ αυτών κατά το ποσο-στό συµµετοχής τους στην εταιρεία, προκειµένου περί

12

οµόρρυθµων ή ετερόρρυθµων ή αστικών εταιρειών ήστην κοινωνία ή στην κοινοπραξία,

ii) των φυσικών προσώπων, µελών της εταιρείας περιο-ρισµένης ευθύνης, επιµεριζόµενη µεταξύ αυτών, κατά τοποσοστό συµµετοχής του καθενός στην εταιρεία περιο-ρισµένης ευθύνης, όταν οι διαχειριστές αυτής δεν είναιεταίροι της,

iii) των διαχειριστών της εταιρίας περιορισµένης ευθύ-νης που είναι και εταίροι της, επιµεριζόµενη µεταξύ αυ-τών κατά το ποσοστό συµµετοχής τους στην εταιρία πε-ριορισµένης ευθύνης και

iv) των διευθυνόντων και εντεταλµένων συµβούλων,διοικητών ανωνύµων εταιριών και προέδρων των διοικη-τικών συµβουλίων τους, επιµεριζόµενη ισοµερώς µεταξύτους.Αν στις πιο πάνω περιπτώσεις οι εταίροι των οµόρρυθ-

µων ή ετερόρρυθµων ή περιορισµένης ευθύνης ή αστι-κών εταιριών, καθώς και των κοινωνιών ή κοινοπραξιώνείναι νοµικά πρόσωπα, η αντικειµενική δαπάνη που προ-κύπτει µε βάση τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρή-σης που έχουν στην κυριότητα ή την κατοχή τους λογί-ζεται ως αντικειµενική δαπάνη των φυσικών προσώπων,που µετέχουν σε αυτά τα νοµικά πρόσωπα, σύµφωνα µεόσα ορίζονται στο προηγούµενο εδάφιο.Για τα αλλοδαπά νοµικά πρόσωπα που δεν έχουν ε-

γκατάσταση στην Ελλάδα, αλλά υποχρεούνται σε υπο-βολή δήλωσης, καθώς και για τις αλλοδαπές επιχειρή-σεις, το ποσό της ετήσιας αντικειµενικής δαπάνης πουπροκύπτει µε βάση αυτοκίνητα αυτής της περίπτωσης, ι-διοκτησίας του αλλοδαπού νοµικού προσώπου ή ιδιοκτη-σίας ή κατοχής γραφείου, υποκαταστήµατος ή πρακτο-ρείου της αλλοδαπής επιχείρησης εγκατεστηµένου στηνΕλλάδα, βαρύνει το πρόσωπο που εκπροσωπεί στην Ελ-λάδα το αλλοδαπό νοµικό πρόσωπο ή την αλλοδαπή επι-χείρηση ή προΐσταται του γραφείου ή υποκαταστήµατοςή πρακτορείου.Η αντικειµενική αυτή δαπάνη βαρύνει καθένα από τα

φυσικά πρόσωπα που ορίζονται από τις διατάξεις αυτήςτης παραγράφου ανεξάρτητα από τον τόπο διαµονής ήκατοικίας τους και δεν µπορεί για καθένα από αυτά ταπρόσωπα και για κάθε εταιρία να είναι ανώτερη από τηµεγαλύτερη αντικειµενική δαπάνη που προκύπτει απόαυτοκίνητο της εταιρίας.Αν ο φορολογούµενος και τα εξαρτώµενα µέλη του εί-

ναι κύριοι ή κάτοχοι και άλλων επιβατικών αυτοκινήτωνιδιωτικής χρήσης, η αντικειµενική δαπάνη που προκύπτειγια τα αυτοκίνητα αυτά λαµβάνεται υπόψη για τον υπο-λογισµό της συνολικής αντικειµενικής δαπάνης.Η αντικειµενική δαπάνη που προκύπτει βάσει επιβατι-

κού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης, του οποίου κύριος ήκάτοχος είναι ανήλικο τέκνο, λογίζεται ως αντικειµενικήδαπάνη του γονέα που έχει το µεγαλύτερο εισόδηµα καιαν αυτός έχασε τη γονική µέριµνα, του άλλου γονέα. Αναποκτηθεί ή µεταβιβασθεί µε οποιονδήποτε τρόπο επιβα-τικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης κατά τη διάρκεια τουέτους, η αντικειµενική δαπάνη περιορίζεται σε τόσα δω-δέκατα όσοι και οι µήνες κυριότητας ή κατοχής του αυ-τοκινήτου. Διάστηµα µεγαλύτερο από δεκαπέντε (15) η-µέρες λογίζεται ως ολόκληρος µήνας. Τα ίδια εφαρµόζο-νται και σε περίπτωση ακινησίας ή ολοκληρωτικής κατα-στροφής του αυτοκινήτου από οποιαδήποτε αιτία.Αν µεταβιβασθεί ή αποκτηθεί εικονικά αυτοκίνητο από

περισσότερα πρόσωπα, η ετήσια αντικειµενική δαπάνητου ισχύει αυτοτελώς στο σύνολό της για καθέναν από

τους συµβαλλοµένους. Εικονική θεωρείται η µεταβίβασηή η κτήση που πραγµατοποιείται ιδίως µεταξύ συγγενώνεξ αίµατος ή εξ αγχιστείας κατ’ ευθεία γραµµή ή εκ πλα-γίου µέχρι και τον τρίτο βαθµό, επιτρέπεται όµως η α-νταπόδειξη. Όταν η συγκυριότητα είναι πραγµατική, η ε-τήσια αντικειµενική δαπάνη επιµερίζεται κατά το λόγοτων ιδανικών µεριδίων καθενός συγκυρίου.Προκειµένου για εκπαιδευτές οδηγών αυτοκινήτων,

καθώς και για τις επιχειρήσεις ενοικίασης αυτοκινήτων,που χρησιµοποιούν για το σκοπό αυτόν περισσότερα ε-πιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, για τον υπολογι-σµό της ετήσιας αντικειµενικής δαπάνης λαµβάνεται υ-πόψη το αυτοκίνητο που δίνει τη µεγαλύτερη αντικειµε-νική δαπάνη. Στις περιπτώσεις ενοικίασης ή χρηµατοδο-τικής µίσθωσης αυτοκινήτων επιβατικών ιδιωτικής ή µι-κτής χρήσης, η ετήσια αντικειµενική δαπάνη, που αντι-στοιχεί στο χρόνο χρησιµοποίησης αυτών, βαρύνει το µι-σθωτή τους.Οι διατάξεις της περίπτωσης γ΄ εφαρµόζονται ανάλο-

γα και για τον προσδιορισµό της ετήσιας αντικειµενικήςδαπάνης των αυτοκινήτων µικτής χρήσης και των αυτο-κινήτων τύπου JEEP.δ) Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη που καταβάλλεται

για ιδιωτικά σχολεία στοιχειώδους και µέσης εκπαίδευ-σης, µε εξαίρεση τα εσπερινά γυµνάσια και λύκεια, κα-θώς και τα ειδικά σχολεία ατόµων µε ειδικές ανάγκες, ό-πως προκύπτει από τις σχετικές αποδείξεις παροχής υ-πηρεσιών.ε) Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη που καταβάλλεται

για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκά-λους και λοιπό προσωπικό, η οποία ορίζεται στο εκάστο-τε κατώτατο όριο αµοιβών όπως αυτό προσδιορίζεται α-πό τις ισχύουσες διατάξεις για την αντίστοιχη κατηγορίαεργαζοµένων. Η διάταξη αυτή δεν εφαρµόζεται όταν οφορολογούµενος απασχολεί έναν µόνο οικιακό βοηθό ήόταν ο ίδιος ή πρόσωπο που συνοικεί µε αυτόν και τονβαρύνει έχει αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό και πάνω(67%) από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία ήείναι ηλικίας άνω των εξήντα πέντε (65) ετών και απα-σχολεί ένα νοσοκόµο.στ) Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη µε βάση σκάφη α-

ναψυχής ιδιωτικής χρήσης, κυριότητας ή κατοχής τουφορολογουµένου, της συζύγου του ή των προσώπωνπου τους βαρύνουν εκτιµάται µε βάση το κόστος τελώνελλιµενισµού, ασφαλίστρων, καυσίµων, συντήρησης καιπρακτόρευσης και ορίζεται, ανάλογα µε τα µέτρα ολικούµήκους του σκάφους, ως εξής:αα) Για µηχανοκίνητα σκάφη ανοικτού τύπου, ταχύ-

πλοα και µη, ολικού µήκους - µέχρι πέντε (5) µέτρα, στοποσό των τεσσάρων χιλιάδων (4.000) ευρώ, ενώ για ταπάνω από πέντε (5) µέτρα το πόσο αυτό αυξάνεται κατάδύο χιλιάδες (2.000) ευρώ το µέτρο.ββ) Για ιστιοφόρα ή µηχανοκίνητα ή µικτά σκάφη µε

χώρο ενδιαίτησης, ολικού µήκους - µέχρι και επτά (7) µέ-τρα, δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, πάνω από επτά (7)και µέχρι δέκα (10) µέτρα προστίθενται τρεις χιλιάδες(3.000) ευρώ ανά επιπλέον µέτρο µήκους, πάνω από δέ-κα (10) και µέχρι δώδεκα (12) µέτρα προστίθενται επτάχιλιάδες πεντακόσια (7.500) ευρώ ανά επιπλέον µέτροµήκους, πάνω από δώδεκα (12) και µέχρι δεκαπέντε (15)µέτρα δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ ανά επιπλέονµέτρο µήκους, πάνω από δεκαπέντε (15) και µέχρι δεκα-οκτώ (18) µέτρα είκοσι δύο χιλιάδες πεντακόσια (22.500)ευρώ ανά επιπλέον µέτρο µήκους, πάνω από δεκαοκτώ

13

(18) και µέχρι είκοσι δύο (22) µέτρα τριάντα χιλιάδες(30.000) ευρώ ανά επιπλέον µέτρο µήκους και πάνω απόείκοσι δύο (22) µέτρα προστίθενται πενήντα χιλιάδες(50.000) ευρώ ανά επιπλέον µέτρο µήκους.Τα ποσά της ετήσιας τεκµαρτής δαπάνης αυτής της υ-

ποπερίπτωσης µειώνονται κατά ποσοστό πενήντα τοις ε-κατό (50%) προκειµένου για ιστιοφόρα σκάφη. Κατά το ί-διο ποσοστό µειώνονται και για πλοία αναψυχής που έ-χουν κατασκευασθεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξολοκλήρου από ξύλο, τύπων «τρεχαντήρι», «βαρκαλάς»,«πέραµα», «τσερνίκι» και «λίµπερτυ», που προέρχονταιαπό την ελληνική ναυτική παράδοση. Η τεκµαρτή δαπά-νη από κάθε σκάφος µειώνεται ανάλογα µε την παλαιό-τητά του κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%) ανέχει περάσει χρονικό διάστηµα πάνω από πέντε (5) έτηκαι µέχρι δέκα (10) έτη από το έτος που νηολογήθηκεγια πρώτη φορά και τριάντα τοις εκατό (30%) αν έχει πε-ράσει χρονικό διάστηµα πάνω από δέκα (10) έτη. Γιασκάφη µε µόνιµο πλήρωµα ναυτολογηµένο για ολόκλη-ρο ή µέρος του έτους, στην παραπάνω δαπάνη προστίθε-ται και η αµοιβή του πληρώµατος. Τα σκάφη επαγγελµα-τικής χρήσης δεν λαµβάνονται υπόψη για την αντικειµε-νική δαπάνη. Οι διατάξεις της περίπτωσης γ΄, εκτός αυ-τών που αναφέρονται στην παλαιότητα των αυτοκινή-των, εφαρµόζονται ανάλογα και στην περίπτωση αυτή.ζ) Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη για αεροσκάφη, ελι-

κόπτερα και ανεµόπτερα κυριότητας ή κατοχής του φο-ρολογουµένου και των εξαρτώµενων µελών του και τουςβαρύνουν, η οποία ορίζεται ως εξής:αα) Για ανεµόπτερα στο ποσό των οκτώ χιλιάδων

(8.000) ευρώ.ββ) Για αεροσκάφη µε κινητήρα κοινό, εσωτερικής

καύσης και στροβιλοελικοφόρα, καθώς και ελικόπτερα,στο ποσό των εξήντα πέντε χιλιάδων (65.000) ευρώ γιατους εκατόν πενήντα (150) πρώτους ίππους ισχύος τουκινητήρα τους που προσαυξάνεται µε το ποσό των πε-ντακοσίων (500) ευρώ για κάθε ίππο πάνω από τους εκα-τόν πενήντα (150) ίππους.γγ) Για αεροσκάφη αεριοπροωθούµενα (JET) στο πο-

σό των διακοσίων (200) ευρώ για κάθε λίµπρα ώθησης.Οι διατάξεις της περίπτωσης γ΄, εκτός της ακινησίας καιπαλαιότητας, εφαρµόζονται αναλόγως και στην περί-πτωση αυτή.δδ) Για τις υπερελαφρές πτητικές αθλητικές µηχανές

(Υ.Π.Α.Μ.) που υπάγονται στην παρ. 1 του άρθρου 4 τουυπ’ αριθµ. Δ2/26314/8802/27.7.2010 Κανονισµού υπερε-λαφρών πτητικών αθλητικών µηχανών (Β΄ 1360), στοποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ. Η διάταξη τουπροηγούµενου εδαφίου ισχύει από 1.1.2011 και µετά.η) Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη, εξωτερικής δεξαµε-

νής κολύµβησης που προκύπτει για τον κύριο ή κάτοχοαυτής, ορίζεται, ανάλογα µε την επιφάνεια της, ανά κλί-µακα, σε εκατόν εξήντα (160) ευρώ το τετραγωνικό µέ-τρο µέχρι τα εξήντα (60) τετραγωνικά µέτρα και σε τρια-κόσια είκοσι (320) ευρώ το τετραγωνικό µέτρο για επι-φάνεια άνω των εξήντα (60) τετραγωνικών µέτρων.Προκειµένου για εσωτερική δεξαµενή κολύµβησης τα

παραπάνω ποσά διπλασιάζονται.θ) Η ελάχιστη ετήσια αντικειµενική δαπάνη του φορο-

λογούµενου ορίζεται σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώπροκειµένου για τον άγαµο και σε πέντε χιλιάδες (5.000)ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση,εφόσον δηλώνεται πραγµατικό ή τεκµαρτό εισόδηµα.

2. Το ετήσιο συνολικό ποσό της αντικειµενικής δαπά-

νης, που προσδιορίζεται σύµφωνα µε τις διατάξεις τηςπροηγούµενης παραγράφου, µπορεί να αµφισβητηθεί α-πό τον φορολογούµενο όταν αυτό είναι µεγαλύτερο απότην πραγµατική δαπάνη του φορολογουµένου και των ε-ξαρτώµενων µελών που τον βαρύνουν, εφόσον αυτό α-ποδεικνύεται από τον υπόχρεο µε βάση πραγµατικά πε-ριστατικά ή στοιχεία. Τέτοια περιστατικά συντρέχουν ι-δίως στο πρόσωπο των υπόχρεων, οι οποίοι:α) υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένο-

πλες Δυνάµεις,β) είναι φυλακισµένοι,γ) νοσηλεύονται σε νοσοκοµείο ή κλινική,δ) είναι άνεργοι και δικαιούνται βοήθηµα ανεργίας,ε) συγκατοικούν µε συγγενείς πρώτου βαθµού και έ-

χουν µειωµένες δαπάνες διαβίωσης, λόγω αποδεδειγµέ-νης συµβολής στις δαπάνες αυτές των συγγενών τουςµε την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι αυτοί έχουν εισό-δηµα από εµφανείς πηγές,στ) είναι ορφανοί ανήλικοι οι οποίοι έχουν στην κυριό-

τητα τους επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης απόκληρονοµιά του πατέρα ή της µητέρας τους καιζ) προσκοµίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται

ότι για λόγους ανώτερης βίας πραγµατοποίησαν δαπάνηµικρότερη από την αντικειµενική.Όταν συντρέχει µία ή περισσότερες από τις περιπτώ-

σεις αυτές, ο φορολογούµενος υποχρεούται να υποβά-λει µαζί µε τη δήλωσή του και τα αναγκαία δικαιολογητι-κά για την απόδειξη των ισχυρισµών του. Η ΦορολογικήΔιοίκηση ελέγχει την αλήθεια των ισχυρισµών και την α-κρίβεια των αποδεικτικών στοιχείων του φορολογουµέ-νου και µειώνει ανάλογα την ετήσια αντικειµενική δαπά-νη, στην οποία αναφέρονται οι ισχυρισµοί και τα αποδει-κτικά στοιχεία.Στις πιο πάνω α΄ και ε΄ περιπτώσεις, η διαφορά µετα-

ξύ της αντικειµενικής δαπάνης και της πραγµατικής δα-πάνης λαµβάνεται υπόψη για τον υπολογισµό της συνο-λικής αντικειµενικής δαπάνης του γονέα ή του τέκνουπου συµβάλλει στις δαπάνες διαβίωσης του υπόχρεου.Αν πρόκειται για τους γονείς, η διαφορά αντικειµενι-

κής δαπάνης καταλογίζεται σε εκείνον που έχει το µεγα-λύτερο εισόδηµα.

Άρθρο 32Δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων

Ως ετήσια δαπάνη του φορολογουµένου και των εξαρ-τώµενων µελών του λογίζονται και τα χρηµατικά ποσάπου πραγµατικά καταβάλλονται για:α) Αγορά ή χρηµατοδοτική µίσθωση αυτοκινήτων, δί-

τροχων ή τρίτροχων αυτοκινούµενων οχηµάτων, πλοίωναναψυχής και λοιπών σκαφών αναψυχής, αεροσκαφώνκαι κινητών πραγµάτων µεγάλης αξίας.Ως κινητά πράγµατα µεγάλης αξίας νοούνται εκείνα

που η αξία τους υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων(10.000) ευρώ. Αν η αξία κάθε πράγµατος είναι µικρότε-ρη του ποσού αυτού, τα αγορασθέντα όµως πράγµατα α-ποτελούν κατά τις συναλλακτικές αντιλήψεις ενιαίο σύ-νολο, τότε για τον υπολογισµό της αξίας λαµβάνεται υ-πόψη η αξία όλων αυτών των πραγµάτων, εφόσον υπερ-βαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.Οι διατάξεις της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1

δεν εφαρµόζονται για τα πρόσωπα που αναφέρονταιστην παράγραφο 2 του άρθρου 12 της Συµφωνίας Έδραςµεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δηµοκρατίας και

14

της Τράπεζας Εµπορίου και Ανάπτυξης του Ευξείνου Πό-ντου, που κυρώθηκε µε το ν. 2707/1999 (Α΄ 78).β) Αγορά επιχειρήσεων ή τη σύσταση ή την αύξηση

του κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατοµικώςή µε τη µορφή οµόρρυθµης ή ετερόρρυθµης ή ανώνυµηςεταιρείας ή περιορισµένης ευθύνης εταιρίας ή ιδιωτικήςκεφαλαιουχικής εταιρίας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ήαστικής εταιρίας ή την αγορά εταιρικών µερίδων και χρε-ογράφων γενικώς.γ) Αγορά ή χρονοµεριστική ή χρηµατοδοτική µίσθωση

ακινήτων ή ανέγερση οικοδοµών ή κατασκευή δεξαµε-νής κολύµβησης. Ως τίµηµα αγοράς λαµβάνεται η αξίαπου προσδιορίζεται σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρ-θρου 41 του ν.1249/1982. Αν το τίµηµα που καθορίζεταιστα οικεία πωλητήρια συµβόλαια είναι µεγαλύτερο απότην πιο πάνω αξία, ως καταβαλλόµενη δαπάνη λαµβάνε-ται το καθοριζόµενο σε αυτά τα συµβόλαια τίµηµα. Ειδι-κά, για τις περιοχές που δεν ισχύει το αντικειµενικό σύ-στηµα προσδιορισµού της αξίας των ακινήτων, ως κατα-βαλλόµενη δαπάνη λαµβάνεται:αα) Το τίµηµα που καθορίζεται στα οικεία πωλητήρια

συµβόλαια.ββ) Η διαφορά µεταξύ του τιµήµατος ή της αξίας κατά

περίπτωση, που φορολογήθηκε και της πραγµατικής α-ξίας του ακινήτου, η οποία εξευρίσκεται σύµφωνα µε τιςδιατάξεις που ισχύουν στη φορολογία µεταβίβασης ακι-νήτων.δ) Χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε.ε) Η ετήσια δαπάνη για δωρεές, γονικές παροχές ή χο-

ρηγίες χρηµατικών ποσών, εφόσον αυτά υπερβαίνουν ε-τησίως τα τριακόσια (300) ευρώ, εκτός από τις δωρεέςπρος το Δηµόσιο, τους δήµους και τις κοινότητες τουκράτους, τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύµατα, τα κρατικάκαι δηµοτικά νοσηλευτικά ιδρύµατα και τα νοσοκοµεία,που αποτελούν νοµικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και ε-πιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισµό, καθώςκαι τα προνοιακά ιδρύµατα του ευρύτερου δηµόσιου το-µέα (κρατικά νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου), ως καιτα προνοιακά ιδρύµατα ιδιωτικού δικαίου των οποίων οιεν γένει δαπάνες λειτουργίας καλύπτονται τουλάχιστονκατά εβδοµήντα τοις εκατό (70%) µε επιχορηγήσεις απότον Κρατικό Προϋπολογισµό.στ) Απόσβεση δανείων ή πιστώσεων οποιασδήποτε

µορφής. Στο ποσό της δαπάνης αυτής περιλαµβάνεταικαι το ποσό των οικείων τόκων, στους οποίους περιλαµ-βάνονται και οι τυχόν τόκοι υπερηµερίας.

Άρθρο 33Μη εφαρµογή αντικειµενικών δαπανών και υπηρεσιών

Η ετήσια αντικειµενική δαπάνη και η δαπάνη απόκτη-σης περιουσιακών στοιχείων δεν εφαρµόζονται:α) Προκειµένου για αντικειµενική δαπάνη, η οποία

προκύπτει βάσει επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρή-σης αναπήρου, το οποίο απαλλάσσεται από τα τέλη κυ-κλοφορίας.β) Προκειµένου για αλλοδαπό προσωπικό που δεν δια-

µένει µόνιµα στην Ελλάδα ή ηµεδαπό προσωπικό πουδιαµένει µόνιµα στο εξωτερικό και απασχολείται απο-κλειστικά σε επιχειρήσεις που υπάγονται στις διατάξειςτου α. ν. 89/1967 (Α΄ 132), του α. ν. 378/1968 (Α΄ 82) καιτου άρθρου 25 του ν. 27/1975 (Α΄ 77), για το ποσό της ε-τήσιας αντικειµενικής δαπάνης, η οποία προκύπτει βάσειτου επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης ή της κα-τοικίας.

γ) Προκειµένου για επιχειρήσεις µεταπώλησης αυτοκι-νήτων που έχουν υπαχθεί στο ειδικό καθεστώς φορολο-γίας του άρθρου 45 του ν. 2859/2000, για την αντικειµε-νική δαπάνη που προκύπτει βάσει των επιβατικών αυτο-κινήτων που έχουν αγορασθεί για µεταπώληση µε βάσητις διατάξεις του άρθρου 45 του ν. 2859/2000, εφόσον ηάδεια και οι πινακίδες κυκλοφορίας του µεταβιβαζόµε-νου αυτοκινήτου οχήµατος έχουν παραµείνει στηΔ.Ο.Υ., στην οποία έγινε η µεταβίβαση του αυτοκινήτουπρος την επιχείρηση µεταπώλησης µέχρι και την ηµερο-µηνία µεταπώλησης από αυτή σε τρίτο και το αυτοκίνητοκατά το χρονικό αυτό διάστηµα δεν κυκλοφόρησε παρά-νοµα. Οι µεταπωλήτριες επιχειρήσεις έχουν υποχρέωσηµαζί µε την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήµατος νασυνυποβάλουν υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, στηνοποία να αναγράφουν τα πιο πάνω αυτοκίνητα που αγό-ρασαν ή πώλησαν στο οικείο έτος.Προκειµένου για ατοµικές επιχειρήσεις µεταπώλησης

αυτοκινήτων της περίπτωσης αυτής, η ετήσια αντικειµε-νική δαπάνη που προκύπτει από τα προς πώληση οχήµα-τα, όταν δεν κατατεθούν η άδεια και οι πινακίδες κυκλο-φορίας τους στη Δ.Ο.Υ., σύµφωνα µε τα ανωτέρω, δενµπορεί να υπερβαίνει τη µεγαλύτερη αντικειµενική δα-πάνη που προκύπτει από αυτοκίνητο της επιχείρησης. Οιδιατάξεις του προηγούµενου εδαφίου έχουν εφαρµογήγια δαπάνες που προκύπτουν από 1.1.2010 και µετά.Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών ορίζεται κά-

θε άλλο θέµα για την εφαρµογή αυτής της περίπτωσης.δ) Προκειµένου για αντικειµενική δαπάνη που προκύ-

πτει µε βάση σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης, κυριό-τητας ή κατοχής µονίµων κατοίκων εξωτερικού.ε) Προκειµένου για αγορά πάγιου εξοπλισµού επαγ-

γελµατικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν επιχειρη-µατική δραστηριότητα.στ) Προκειµένου για αγορά επιβατικών αυτοκινήτων ι-

διωτικής χρήσης, ειδικά διασκευασµένων για πρόσωπαπου παρουσιάζουν κινητικές αναπηρίες που υπερβαί-νουν σε ποσοστό το εξήντα επτά τοις εκατό (67%).Ως επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης ειδικά δια-

σκευασµένα για κινητικά αναπήρους θεωρούνται εκείναπου διασκευάστηκαν ύστερα από άδεια της αρµόδιας αρ-χής για να οδηγούνται από πρόσωπα που παρουσιάζουνκινητική αναπηρία µε ποσοστό πάνω από εξήντα επτάτοις εκατό (67%) ή για να µεταφέρουν αυτά τα πρόσωπαµαζί µε τα αντικείµενα που είναι απαραίτητα για τη µετα-κίνησή τους.ζ) Οι ετήσιες αντικειµενικές δαπάνες που υπολογίζο-

νται σύµφωνα µε το άρθρο 30 προκειµένου για συνταξι-ούχους, οι οποίοι έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίαςτους, εφαρµόζονται µειωµένες κατά ποσοστό τριάντατοις εκατό (30%) των όσων προκύπτουν σύµφωνα µε τιςπροηγούµενες διατάξεις.η) Προκειµένου για φυσικό πρόσωπο που έχει την φο-

ρολογική κατοικία του στην αλλοδαπή, εφόσον δεν απο-κτά εισόδηµα στην Ελλάδα.

Άρθρο 34Διαφορά εισοδήµατος και υπολογισµός

του φόρου αυτής

1. Η διαφορά που προκύπτει µεταξύ του τεκµαρτού καιτου συνολικού εισοδήµατος κατά την παράγραφο 1 τουάρθρου 30 προσδιορίζεται από τη Φορολογική Διοίκησηκατά το ίδιο φορολογικό έτος σύµφωνα µε τα οριζόµεναστις επόµενες παραγράφους και φορολογείται:

15

α) σύµφωνα µε την παράγραφο 1 του άρθρου 15 εφό-σον ο φορολογούµενος έχει εισόδηµα µόνο από µισθω-τή εργασία ή/και συντάξεις ή εφόσον το µεγαλύτερο µέ-ρος των εισοδηµάτων του προκύπτει από µισθωτή εργα-σία και συντάξεις, ήβ) σύµφωνα µε την παράγραφο 1 του άρθρου 29, εφό-

σον ο φορολογούµενος έχει εισόδηµα µόνο από επιχει-ρηµατική δραστηριότητα ή εφόσον το µεγαλύτερο µέροςτων εισοδηµάτων του δεν προκύπτει από µισθωτή εργα-σία και συντάξεις.

2. Η Φορολογική Διοίκηση κατά τον προσδιορισµό τηςδιαφοράς της προηγούµενης παραγράφου υποχρεούταινα λάβει υπόψη τα αναγραφόµενα στη δήλωση χρηµατι-κά ποσά, τα οποία αποδεικνύονται από νόµιµα παραστα-τικά στοιχεία. Ο φορολογούµενος φέρει το βάρος της α-πόδειξης για τα ποσά που ιδίως είναι:α) Πραγµατικά εισοδήµατα τα οποία αποκτήθηκαν από

τον φορολογούµενο και τα εξαρτώµενα µέλη του και ταοποία απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται µεειδικό τρόπο σύµφωνα µε τις ισχύουσες διατάξεις. Αν ταεισοδήµατα αυτά αποκτήθηκαν στην αλλοδαπή, αναγνω-ρίζονται, εφόσον υπόκεινται σε φόρο εισοδήµατος στηνΕλλάδα ή απαλλάσσονται νοµίµως από αυτόν.β) Χρηµατικά ποσά που δε θεωρούνται εισόδηµα κατά

τις ισχύουσες διατάξεις.γ) Χρηµατικά ποσά που προέρχονται από τη διάθεση

περιουσιακών στοιχείων.δ) Εισαγωγή συναλλάγµατος, που δεν εκχωρείται υ-

ποχρεωτικά στην Τράπεζα της Ελλάδος, εφόσον δικαιο-λογείται η απόκτησή του στην αλλοδαπή.Δεν απαιτείται η δικαιολόγηση της απόκτησης αυτού

του συναλλάγµατος για τα πρόσωπα:αα) Που είναι φορολογικοί κάτοικοι άλλου κράτους.ββ) Που είχαν διαµείνει τρία (3) τουλάχιστον χρόνια

στην αλλοδαπή και η εισαγωγή του συναλλάγµατος γί-νεται µέσα σε δύο (2) χρόνια από τη µετοικεσία τους.γγ) Που είχαν διαµείνει πέντε (5) τουλάχιστον συνεχή

χρόνια στην αλλοδαπή και το επικαλούµενο ποσό συ-ναλλάγµατος προέρχεται από καταθέσεις στο όνοµάτους ή στο όνοµα του άλλου συζύγου σε τραπεζικό λο-γαριασµό ανοιγµένο σε χώρα της Ε.Ε./ΕΟΧ ή σε υποκα-τάστηµα Ελληνικής τράπεζας στο εξωτερικό κατά τοχρόνο που διέµεναν στην αλλοδαπή ή από καταθέσειςτους - µέσα σε ένα (1) χρόνο από τη µετοικεσία τουςστην Ελλάδα χωρίς το συνάλλαγµα αυτό να έχει επανε-ξαχθεί στην αλλοδαπή. Η προϋπόθεση της µη επανεξα-γωγής του συναλλάγµατος δεν απαιτείται για το ποσό ε-κείνο του συναλλάγµατος που έχει επανεξαχθεί στηναλλοδαπή για την απόκτηση περιουσιακού στοιχείου α-πό εκείνα που αναφέρονται στο άρθρο 31 εφόσον η δα-πάνη για την απόκτηση αυτού του στοιχείου έχει ληφθείυπόψη κατά την εφαρµογή του άρθρου 31, ήε) Δάνεια, τα οποία έχουν ληφθεί και αποδεικνύονται

µε έγγραφα στοιχεία που φέρουν βέβαιη χρονολογία.Ειδικώς, όταν πρόκειται για την κάλυψη διαφοράς δαπά-νης της προηγούµενης παραγράφου, κατά το ποσό πουπροέρχεται από δαπάνη του άρθρου 31, το ποσό του δα-νείου λαµβάνεται υπόψη εφόσον από το οικείο έγγραφοαποδεικνύεται ότι έχει ληφθεί πριν από την πραγµατο-ποίηση της σχετικής δαπάνης.στ) Δωρεά ή γονική παροχή χρηµατικών ποσών για την

οποία η οικεία φορολογική δήλωση έχει υποβληθεί µέχριτη λήξη του έτους στο οποίο πραγµατοποιήθηκε η σχετι-κή δαπάνη.

ζ) Ανάλωση κεφαλαίου που αποδεδειγµένα έχει φορο-λογηθεί κατά τα προηγούµενα έτη ή νόµιµα έχει απαλ-λαγεί από το φόρο.Για τον προσδιορισµό του κεφαλαίου αυτού ανά έτος,

από τα πραγµατικά εισοδήµατα που έχουν φορολογηθείή νόµιµα απαλλαγεί από το φόρο, τα οποία προκύπτουναπό συµψηφισµό των θετικών και αρνητικών στοιχείωναυτών, από τα χρηµατικά ποσά που ορίζονται στις περι-πτώσεις β΄, γ΄, δ΄, ε΄ και στ΄ της παραγράφου αυτής καιαπό οποιοδήποτε άλλο ποσό το οποίο αποδεδειγµένα έ-χει εισπραχθεί, εκπίπτουν οι δαπάνες που προσδιορίζο-νται στα άρθρα 31 και 32, ανεξάρτητα αν απαλλάσσονταιτης εφαρµογής των άρθρων αυτών. Αν δεν υπάρχουν δα-πάνες µε βάση το άρθρο 31 ή αν το ποσό τους είναι µι-κρότερο από τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ προκειµέ-νου για άγαµο και πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ προκειµέ-νου για συζύγους, το ποσό που πρέπει να εκπέσει προσ-διορίζεται µε βάση την κοινωνική, οικονοµική και οικογε-νειακή κατάσταση των φορολογουµένων και τις αποδε-δειγµένες δαπάνες διαβίωσής τους και σε καµιά περί-πτωση δεν µπορεί να είναι κατώτερο των τριών χιλιάδων(3.000) και πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, αντίστοιχα.Κάθε ποσό που καταβλήθηκε για την απόκτηση των ε-

σόδων των παραπάνω περιπτώσεων τα µειώνει και η δια-φορά που προκύπτει λαµβάνεται υπόψη για την κάλυψηή τον περιορισµό της συνολικής ετήσιας δαπάνης, εκτόςαν τα ποσά αυτά έχουν ληφθεί υπόψη κατά τον προσδιο-ρισµό του εισοδήµατος του έτους που καταβλήθηκαν καιο φορολογούµενος επικαλείται ανάλωση κεφαλαίου τουέτους αυτού.Για την κάλυψη ή περιορισµό της διαφοράς που προκύ-

πτει κατά την εφαρµογή των διατάξεων αυτής της περί-πτωσης δεν έχουν εφαρµογή οι διατάξεις του άρθρου 10του ν. 2019/1992 (Α΄ 34) για τα ποσά των πραγµατικών ήτεκµαρτών δαπανών που πραγµατοποιούνται από1.1.1994. Χρηµατικά ποσά που έχουν ληφθεί υπόψη απότη δήλωση που, τυχόν, υποβλήθηκε κατά τις διατάξειςτης παραγράφου 1 του άρθρου 10 του ν. 2019/1992, γιατην κάλυψη ή τον περιορισµό διαφοράς δαπάνης, αφαι-ρούνται από το κεφάλαιο που σχηµατίζεται από προη-γούµενα έτη, όπως αυτό προσδιορίζεται µε βάση όσα ο-ρίζονται στα εδάφια δεύτερο, τρίτο και τέταρτο αυτήςτης περίπτωσης.

3. Για τον προσδιορισµό των κερδών από επιχειρηµατι-κή δραστηριότητα σύµφωνα µε τις διατάξεις του παρό-ντος άρθρου, η ζηµία του ίδιου φορολογικού έτους ή καιτων προηγούµενων δεν εκπίπτει και δεν µεταφέρεταιγια συµψηφισµό στα επόµενα φορολογικά έτη.

4. Οι φορολογούµενοι που δεν αναγράφουν ή ανακρι-βώς αναφέρουν στη δήλωση τα στοιχεία, τα σχετικά µετις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (δαπά-νη αγοράς ή ανέγερσης ακινήτων) και τον προσδιορισµότης ετήσιας συνολικής δαπάνης διαβίωσης, υπόκεινταιστις κυρώσεις και τα πρόστιµα σύµφωνα µε τις διατάξειςτου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Άρθρο 35Εισόδηµα από κεφάλαιο

Το εισόδηµα από κεφάλαιο περιλαµβάνει το εισόδηµαπου αποκτά ένα φυσικό πρόσωπο και προκύπτει στο φο-

16

ρολογικό έτος σε µετρητά ή σε είδος, µε τη µορφή µερι-σµάτων, τόκων, δικαιωµάτων, καθώς και το εισόδηµα απόακίνητη περιουσία.

Άρθρο 36Μερίσµατα

1. Ο όρος «µερίσµατα» σηµαίνει το εισόδηµα που προ-κύπτει από µετοχές, ιδρυτικούς τίτλους, ή άλλα δικαιώ-µατα συµµετοχής σε κέρδη τα οποία δεν αποτελούν α-παιτήσεις από οφειλές (χρέη), καθώς και το εισόδηµα α-πό άλλα εταιρικά δικαιώµατα, στα οποία περιλαµβάνο-νται τα µερίδια, οι µερίδες συµπεριλαµβανοµένων τωνπροµερισµάτων και µαθηµατικών αποθεµατικών, οι συµ-µετοχές σε κέρδη προσωπικών επιχειρήσεων, οι διανο-µές των κερδών από κάθε είδους νοµικό πρόσωπο ή νο-µική οντότητα, καθώς και κάθε άλλο συναφές διανεµό-µενο ποσό.

2. Εάν η διανοµή των µερισµάτων υπόκειται σε παρα-κράτηση φόρου, όπως ορίζεται στο Μέρος Τέταρτο τουΚ.Φ.Ε., ο παρακρατούµενος φόρος εξαντλεί τη φορολο-γική υποχρέωση µόνο για τα φυσικά πρόσωπα και για τοσυγκεκριµένο είδος εισοδήµατος του φορολογούµενουµε βάση τον Κ.Φ.Ε..

Άρθρο 37Τόκοι

1. Ο όρος «τόκοι» σηµαίνει το εισόδηµα που προκύπτειαπό απαιτήσεις κάθε είδους, είτε εξασφαλίζονται µε υ-ποθήκη είτε όχι, και είτε παρέχουν δικαίωµα συµµετοχήςστα κέρδη του οφειλέτη είτε όχι, και ιδιαίτερα εισόδηµααπό καταθέσεις, κρατικά χρεόγραφα, τίτλους και οµολο-γίες, µε ή χωρίς ασφάλεια, και κάθε είδους δανειακήσχέση, συµπεριλαµβανοµένων των πρόσθετων ωφελη-µάτων (premiums), των συµφωνιών επαναγοράς (repos/reverse repos) και ανταµοιβών τα οποία απορρέουν απότίτλους, οµολογίες ή χρεόγραφα.

2. Απαλλάσσονται του φόρου εισοδήµατος οι τόκοι ο-µολογιακών δανείων και εντόκων γραµµατίων του Ελλη-νικού Δηµοσίου που αποκτούν φυσικά πρόσωπα.

3. Οι τόκοι που προκύπτουν από οµόλογα που εκδίδο-νται από το Ευρωπαϊκό Ταµείο Χρηµατοοικονοµικής Στα-θερότητας (Ε.Τ.Χ.Σ.), κατ’ εφαρµογή προγράµµατοςσυµµετοχής στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους, έ-χουν την ίδια φορολογική αντιµετώπιση µε τους τόκουςπου προκύπτουν από οµόλογα που εκδίδει το ΕλληνικόΔηµόσιο στην Ελλάδα. Για τους τόκους που προκύπτουναπό τα οµόλογα αυτά εφαρµόζονται ανάλογα οι διατά-ξεις της παραγράφου 2.

4. Εάν οι τόκοι υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου, ό-πως ορίζεται στο Μέρος Τέταρτο του Κ.Φ.Ε, ο παρακρα-τούµενος φόρος εξαντλεί τη φορολογική υποχρέωσηµόνο για τα φυσικά πρόσωπα και για το συγκεκριµένο εί-δος εισοδήµατος του φορολογούµενου µε βάση τονΚ.Φ.Ε..

Άρθρο 38Δικαιώµατα (royalties)

1. Ο όρος «δικαιώµατα» σηµαίνει το εισόδηµα που α-ποκτάται ως αντάλλαγµα για τη χρήση ή το δικαίωµαχρήσης, των δικαιωµάτων πνευµατικής ιδιοκτησίας επίλογοτεχνικού, καλλιτεχνικού ή επιστηµονικού έργου,

συµπεριλαµβανοµένων των κινηµατογραφικών και τηλε-οπτικών ταινιών, µαγνητοταινιών για ραδιοφωνικές εκ-ποµπές και αναπαραγωγής βιντεοκασετών, λογισµικούγια εµπορική εκµετάλλευση ή προσωπική χρήση, διπλω-µάτων ευρεσιτεχνίας, εµπορικών σηµάτων, προνοµίων,σχεδίων ή υποδειγµάτων, σχεδιαγραµµάτων, απόρρητωνχηµικών τύπων ή µεθόδων κατεργασίας ή σε αντάλλαγ-µα πληροφοριών που αφορούν βιοµηχανική, εµπορική ήεπιστηµονική πείρα, οι πληρωµές για τη χρήση βιοµηχα-νικού, εµπορικού ή επιστηµονικού εξοπλισµού, για τηχρήση τεχνικών µεθόδων παραγωγής, τεχνικής ή τεχνο-λογικής βοήθειας, τεχνογνωσίας (knowhow), αποτελε-σµάτων ερευνών, αναδηµοσίευσης άρθρων και µελετών,καθώς και οι πληρωµές για συµβουλευτικές υπηρεσίεςπου παρέχονται ηλεκτρονικά µέσω δικτύων πληροφορι-κής σε βάση δεδοµένων επίλυσης προβληµάτων, την η-λεκτρονική λήψη (downloading) λογισµικού ηλεκτρονι-κού υπολογιστή, ακόµα και στην περίπτωση που τα ενλόγω προϊόντα αποκτώνται για προσωπική ή επαγγελµα-τική χρήση του αγοραστή, την εκµίσθωση βιοµηχανικού,εµπορικού ή επιστηµονικού εξοπλισµού και εµπορευµα-τοκιβωτίων και λοιπών συναφών δικαιωµάτων.

2. Εάν το εισόδηµα από δικαιώµατα υπόκειται σε πα-ρακράτηση φόρου, όπως ορίζεται στο Μέρος Τέταρτοτου Κ.Φ.Ε, ο παρακρατούµενος φόρος εξαντλεί τη φορο-λογική υποχρέωση µόνο για τα φυσικά πρόσωπα και γιατο συγκεκριµένο είδος εισοδήµατος του φορολογούµε-νου µε βάση τον Κ.Φ.Ε..

Άρθρο 39Εισόδηµα από ακίνητη περιουσία

1. Ο όρος εισόδηµα από ακίνητη περιουσία σηµαίνει τοεισόδηµα, σε χρήµα ή σε είδος, που προκύπτει από τηνεκµίσθωση ή την ιδιοχρησιµοποίηση ή τη δωρεάν παρα-χώρηση χρήσης γης και ακινήτων. Ειδικότερα το εισόδη-µα αυτό προκύπτει από:α) Εκµίσθωση ή υπεκµίσθωση ή παραχώρηση χρήσης

γης ή ακινήτων συµπεριλαµβανοµένων των κτιρίων, κα-τασκευών και κάθε είδους εγκαταστάσεων και εξοπλι-σµού τους.β) Εκµίσθωση ή υπεκµίσθωση ή παραχώρηση χρήσης

µεταλλείων, λατοµείων, δασικών και αγροτικών εκτάσε-ων στις οποίες περιλαµβάνονται λιβάδια, καλλιεργήσι-µες γαίες, βοσκήσιµες γαίες, καθώς και κάθε είδους κα-τασκευές ή εγκαταστάσεις που είναι στην επιφάνεια τουεδάφους ή κάτω από αυτή, όπως τα ιχθυοτροφεία, οι λί-µνες, οι δεξαµενές, οι πηγές και τα φρέατα.γ) Εκµίσθωση ή υπεκµίσθωση ή παραχώρηση χρήσης

από την παραχώρηση χώρου για την τοποθέτηση κάθεείδους διαφηµιστικών επιγραφών.δ) Εκµίσθωση ή υπεκµίσθωση ή παραχώρηση χρήσης

κοινόχρηστων χώρων σε ακίνητα.2. Το εισόδηµα σε είδος αποτιµάται στην αγοραία αξία.

Το εισόδηµα από ιδιοχρησιµοποίηση ή δωρεάν παραχώ-ρηση τεκµαίρεται ότι συνίσταται στο τρία τοις εκατό(3%) της αντικειµενικής αξίας του ακινήτου. Κατ’ εξαίρε-ση το τεκµαρτό εισόδηµα του προηγούµενου εδαφίουπου αφορά δωρεάν παραχώρηση κατοικίας µέχρι διακό-σια τετραγωνικά µέτρα (200 τ.µ.) προς ανιόντες ή κατιό-ντες απαλλάσσεται από το φόρο.

3. Οι ακόλουθες δαπάνες εκπίπτουν µε τις παρακάτωπροϋποθέσεις:α) Αν ο εκµισθωτής ή ο παραχωρών είναι φυσικό πρό-

17

σωπο εκπίπτει ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) για δαπά-νες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης ή άλλες πάγιεςκαι λειτουργικές δαπάνες του ακινήτου.β) Αν ο εκµισθωτής ή ο παραχωρών είναι νοµικό πρό-

σωπο δηµοσίου δικαίου και τα κάθε είδους ιδρύµατα οικάθε είδους δαπάνες εκπίπτουν σε ποσοστό εβδοµήνταπέντε τοις εκατό (75%). Ειδικά για το Άγιο Όρος το πο-σοστό της έκπτωσης για τις δαπάνες του προηγούµενουεδαφίου ανέρχεται σε ποσοστό εκατό τοις εκατό(100%).γ) Αν ο εκµισθωτής ή ο παραχωρών είναι νοµικό πρό-

σωπο ιδιωτικού δικαίου µη κερδοσκοπικού χαρακτήραεκπίπτουν σε ποσοστό εβδοµήντα πέντε τοις εκατό(75%), οι δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης,καθώς και οι πάγιες και λειτουργικές δαπάνες.δ) Το µίσθωµα που καταβάλλεται στις περιπτώσεις υ-

πεκµίσθωσης.ε) Οι δαπάνες αντιπληµµυρικών έργων και έργων απο-

ξήρανσης ελών σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%).στ) Το ποσό της αποζηµίωσης που καταβάλλει, βάσει

νόµου, ο εκµισθωτής στο µισθωτή για τη λύση της µι-σθωτικής σχέσης του ακινήτου.

Άρθρο 40Φορολογικός συντελεστής για το εισόδηµα

από κεφάλαιο

1. Τα µερίσµατα φορολογούνται µε συντελεστή δέκατοις εκατό (10%).

2. Οι τόκοι φορολογούνται µε συντελεστή δεκαπέντετοις εκατό (15%).

3. Τα δικαιώµατα φορολογούνται µε συντελεστή είκο-σι (20%).

4. Το εισόδηµα από ακίνητη περιουσία φορολογείταισύµφωνα µε την ακόλουθη κλίµακα:

Ενοίκια Συντελεστής

(ευρώ) (%)

≤12.000 11%

>12.000 33%

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΥΠΕΡΑΞΙΑΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Άρθρο 41Μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας

1. Κάθε εισόδηµα που προκύπτει από υπεραξία µεταβί-βασης µε επαχθή αιτία ακίνητης περιουσίας ή ιδανικώνµεριδίων αυτής ή εµπραγµάτου δικαιώµατος επί ακίνη-της περιουσίας ή ιδανικού µεριδίου αυτού, τα οποία έλ-κουν άνω του 50% της αξίας τους άµεσα ή έµµεσα απόακίνητη περιουσία και δεν συνιστά επιχειρηµατική δρα-στηριότητα, υπόκειται σε φόρο εισοδήµατος φυσικώνπροσώπων. Στην έννοια του εισοδήµατος του προηγού-µενου εδαφίου εµπίπτει και η αγοραία αξία του κτίσµα-τος που έχει ανεγερθεί σε έδαφος κυριότητας τρίτου µεδαπάνες του µισθωτή και περιέρχεται στην κατοχή τουτρίτου µε τη λήξη ή διακοπή της µισθωτικής σχέσης.

2. Ως υπεραξία νοείται η διαφορά µεταξύ της τιµήςκτήσης που κατέβαλε ο φορολογούµενος και της τιµήςπώλησης που καταβάλλεται σε αυτόν και λαµβάνεται α-ποπληθωρισµένη. Η τιµή κτήσης είναι το τίµηµα που ανα-γράφεται στο συµβόλαιο και σε περίπτωση που δεν υ-πάρχει τίµηµα, η αξία βάσει της οποίας προσδιορίστηκεο φόρος µεταβίβασης ακινήτου. Αν η τιµή κτήσης δενµπορεί να προσδιοριστεί θεωρείται ότι είναι µηδενική. Ητιµή πώλησης είναι το αναγραφόµενο στο συµβόλαιο τί-µηµα κατά το χρόνο της µεταβίβασης. Τυχόν δαπάνεςπου συνδέονται άµεσα µε την αγορά ή την πώληση τουακινήτου συµπεριλαµβάνονται στην τιµή κτήσης και τηντιµή πώλησης, αντίστοιχα. Στην περίπτωση που περιέρ-χεται στην κατοχή τρίτου κτίσµα που έχει ανεγερθεί στοέδαφός του µε δαπάνες του µισθωτή σύµφωνα µε τοδεύτερο εδάφιο της προηγούµενης παραγράφου, ως υ-περαξία θεωρείται η αγοραία αξία του κτίσµατος, η ο-ποία δεν µπορεί να είναι µικρότερη από τα 2/3 της αντι-κειµενικής αξίας του οικοπέδου µαζί µε το συστατικό αυ-τού κτίσµα.

3. Ανεξάρτητα από την παράγραφο 2, σε περίπτωσηµεταβίβασης ψιλής κυριότητας ακινήτου, ως τιµή πώλη-σης που τεκµαίρεται ότι εισπράττει ο φορολογούµενοςκαι ως τιµή κτήσης που τεκµαίρεται ότι καταβάλλει ο ψι-λός κύριος νοείται η αγοραία αξία του ακινήτου µειωµέ-νη κατά την αξία της επικαρπίας.

4. Σε περίπτωση κατά την οποία ο προσδιορισµός τηςυπεραξίας σύµφωνα µε τις ανωτέρω παραγράφους κατα-λήγει σε αρνητικό ποσό, η εν λόγω ζηµία µεταφέρεταιεπ’ αόριστον και συµψηφίζεται µόνο µε µελλοντικά κέρ-δη υπεραξίας, τα οποία υπολογίζονται σύµφωνα µε τηνπαράγραφο 2 ή 3 του παρόντος άρθρου.

5. Η υπεραξία που προκύπτει σύµφωνα µε τις ανωτέρωπαραγράφους λαµβάνεται αποµειούµενη µε την εφαρµο-γή των ακόλουθων συντελεστών αποµείωσης:

Έτη διακράτησης Συντελεστής αποµείωσης

Από 1 έως 5 0,95

Πάνω από 5 έως 10 0,87

Πάνω από 10 έως 15 0,79

Πάνω από 15 έως 20 0,73

Πάνω από 20 έως 25 0,66

Πάνω από 25 0,61

6. Στην έννοια του όρου µεταβίβαση για την εφαρµογήτου παρόντος περιλαµβάνονται τα εξής:α) η µεταβίβαση της πλήρους ή ψιλής κυριότητας, συ-

µπεριλαµβανοµένης της πραγµατικής δουλείας, ανεξαρ-τήτως εάν πρόκειται για µεταβίβαση υπό αναβλητική ήδιαλυτική αίρεση ή µε τον όρο της εξώνησης,β) η σύσταση επικαρπίας, οίκησης ή άλλης δουλείας,γ) η παραίτηση από την κυριότητα ακινήτου ή από ε-

µπράγµατο δικαίωµα επί ακινήτου,δ) η µεταβίβαση του τίτλου µεταφοράς συντελεστή

δόµησης,ε) η απαλλοτρίωση ακινήτου,στ) η εκποίηση ακινήτου συνεπεία εκούσιου ή δικαστι-

κού πλειστηριασµού.

7. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, οι ακόλου-θες περιπτώσεις δεν θεωρούνται µεταβιβάσεις ακίνητηςπεριουσίας:

18

α) η µεταγραφή δικαστικής απόφασης σύµφωνα µε τοάρθρο 882 του Κώδικα Πολιτικής Δικονοµίας λόγω µη ε-κτέλεσης προσυµφώνου µεταβίβασης,β) η µεταγραφή τελεσίδικης δικαστικής απόφασης µε

την οποία αναγνωρίζεται δικαίωµα κυριότητας επί ακινή-του στον εντολέα λόγω υπερβάσεως της εντολής απότον εντολοδόχο,γ) η µεταγραφή δικαστικής απόφασης µε την οποία α-

κυρώνεται λόγω εικονικότητας σύµβαση µεταβίβασης α-κινήτου,δ) η επικύρωση ανώµαλων δικαιοπραξιών, οι οποίες έ-

χουν ήδη συµπεριληφθεί στις φορολογητέες µεταβιβά-σεις της παραγράφου 1,ε) η αυτούσια διανοµή ή συνένωση ακινήτων.8. Σε περιπτώσεις κτήσης ακίνητης περιουσίας αιτία

θανάτου, δωρεάς ή γονικής παροχής, η φορολογική υπο-χρέωση προσδιορίζεται κατά το χρόνο επαγωγής τηςκληρονοµιάς ή κατά το χρόνο κατάρτισης του συµβολαί-ου δωρεάς ή γονικής παροχής.

9. Για τον καθορισµό της αξίας της ψιλής κυριότητας,της επικαρπίας, της χρησικτησίας, της προσωπικής δου-λείας ή άλλης δουλείας επί του ακινήτου, εφαρµόζονταιοι διατάξεις των άρθρων 15, 16 και της περίπτωσης δ΄της παραγράφου 1 του άρθρου 40 του Κώδικα Φορολο-γίας Κληρονοµιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικώνκαι Κερδών από Λαχεία.

10. Η υπεραξία, αποµειωµένη σύµφωνα µε την παρά-γραφο 5, µέχρι του ποσού των εικοσιπέντε χιλιάδων(25.000) ευρώ, απαλλάσσεται από το φόρο, εφόσον οφορολογούµενος διακράτησε το ακίνητο για πέντε (5)τουλάχιστον έτη και δεν πραγµατοποίησε άλλη µεταβί-βαση ακίνητης περιουσίας εντός της περιόδου διακράτη-σης.

11. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών καθορί-ζονται οι τιµές κτήσης σε ειδικές περιπτώσεις όπου δενείναι δυνατό να προσδιοριστούν σύµφωνα µε την παρά-γραφο 2, καθώς και κάθε άλλο θέµα για την εφαρµογήτου άρθρου αυτού.

Άρθρο 42Μεταβίβαση τίτλων

1. Κάθε εισόδηµα που προκύπτει από υπεραξία µεταβί-βασης των ακόλουθων τίτλων, καθώς και µεταβίβασης ο-λόκληρης επιχείρησης, υπόκειται σε φόρο εισοδήµατοςφυσικών προσώπων, εφόσον δεν συνιστά επιχειρηµατικήδραστηριότητα:α) µετοχές σε εταιρεία εισηγµένη ή µη σε χρηµατιστη-

ριακή αγορά,β) µερίδια ή µερίδες σε προσωπικές εταιρείες,γ) κρατικά οµόλογα και έντοκα γραµµάτια ή εταιρικά

οµόλογα,δ) παράγωγα χρηµατοοικονοµικά προϊόντα.2. Ως παράγωγα χρηµατοοικονοµικά προϊόντα σύµφω-

να µε την περίπτωση δ΄ της παραγράφου 1 νοούνται:α) Τα συµβόλαια δικαιωµάτων προαίρεσης, τα συµβό-

λαια µελλοντικής εκπλήρωσης, οι συµβάσεις ανταλλα-γής (swaps), και οι προθεσµιακές συµβάσεις (forwards)που σχετίζονται µε υποκείµενους τίτλους και ιδίως µε:

1. κινητές αξίες ή άλλα περιουσιακά στοιχεία,2. συναλλαγµατικές ισοτιµίες,3. επιτόκια ή αποδόσεις,4. χρηµατοπιστωτικούς δείκτες ή άλλα χρηµατοπιστω-

τικά µεγέθη,

5. εµπορεύµατα,6. ναύλους,7. πιστωτική διαβάθµιση ή γεγονός,8. ποσοστά πληθωρισµού ή άλλες επίσηµες οικονοµι-

κές στατιστικές,9. κλιµατικές µεταβλητές,10. εκποµπές ρύπων,11. µεταβολές στην τιµή οποιουδήποτε οικονοµικού,

φυσικού, περιβαλλοντολογικού, στατιστικού ή άλλου µε-γέθους ή γεγονότος (πλην αθλητικών γεγονότων), ή

12. άλλα παράγωγα µέσα.β) Κάθε άλλη σύµβαση που προσιδιάζει στις ανωτέρω,

όσον αφορά, µεταξύ άλλων, στο κατά πόσον προσδιορί-ζεται µε αναφορά σε άλλους υποκείµενους τίτλους, εί-ναι διαπραγµατεύσιµη σε οργανωµένη αγορά ή πολυµε-ρή µηχανισµό διαπραγµάτευσης (ΠΜΔ), υπόκειται σε εκ-καθάριση µε µετρητά διαθέσιµα ή φυσική παράδοση(πλην παραδόσεων λόγω αδυναµίας πληρωµής ή άλλουγεγονότος που επιφέρει τη λύση της σύµβασης, καθώςκαι παραδόσεων που προορίζονται για εµπορικούς σκο-πούς) ή διακανονισµό µέσω αναγνωρισµένων γραφείωνσυµψηφισµού ή σε τακτικές κλήσεις για κάλυψη περιθω-ρίων.

3. Ως υπεραξία νοείται η διαφορά µεταξύ της τιµήςκτήσης που κατέβαλε ο φορολογούµενος και της τιµήςπώλησης που εισέπραξε. Τυχόν δαπάνες που συνδέο-νται άµεσα µε την αγορά ή την πώληση των τίτλων συ-µπεριλαµβάνονται στην τιµή κτήσης και την τιµή πώλη-σης αντίστοιχα.

4. Σε περίπτωση που οι µεταβιβαζόµενοι τίτλοι είναι ει-σηγµένοι σε χρηµατιστηριακή αγορά, η τιµή κτήσης και ητιµή πώλησης καθορίζονται από τα δικαιολογητικά έγ-γραφα συναλλαγών, τα οποία εκδίδει η χρηµατιστηριακήεταιρεία ή το πιστωτικό ίδρυµα ή όπως δηλώνονται στηνεταιρεία «Ελληνικά Χρηµατιστήρια Ανώνυµη Εταιρεία»(Ε.Χ.Α.Ε.) κατά την ηµέρα διακανονισµού της συναλλα-γής. Σε περίπτωση µεταβίβασης µη εισηγµένων τίτλων, ητιµή πώλησης προσδιορίζεται µε βάση την αξία των ιδίωνκεφαλαίων της εταιρείας που εκδίδει τους µεταβιβαζό-µενους τίτλους κατά το χρόνο της µεταβίβασης ή το τί-µηµα που αναγράφεται στη σύµβαση µεταβίβασης, εφό-σον αυτό είναι υψηλότερο. Η τιµή κτήσης προσδιορίζε-ται µε βάση την αξία των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείαςπου εκδίδει τους µεταβιβαζόµενους τίτλους κατά τοχρόνο της µεταβίβασης ή το τίµηµα που αναγράφεταιστη σύµβαση µεταβίβασης, εφόσον αυτό είναι χαµηλό-τερο. Αν η τιµή κτήσης δεν µπορεί να προσδιοριστεί θε-ωρείται ότι είναι µηδενική.

5. Σε περίπτωση κατά την οποία ο προσδιορισµός τηςυπεραξίας σύµφωνα µε τις ανωτέρω παραγράφους κατα-λήγει σε αρνητικό ποσό, η εν λόγω ζηµία µεταφέρεταιεπ’ αόριστον και συµψηφίζεται µόνο µε µελλοντικά κέρ-δη υπεραξίας, τα οποία υπολογίζονται σύµφωνα µε τηνπαράγραφο 2 του παρόντος άρθρου.

6. Τα κεφαλαιακά κέρδη που προκύπτουν από την α-νταλλαγή οµολόγων του Ελληνικού Δηµοσίου ή εταιρι-κών οµολόγων µε εγγύηση του Ελληνικού Δηµοσίου µεάλλους τίτλους κατ’ εφαρµογή του προγράµµατος συµ-µετοχής στην αναδιάταξη του ελληνικού χρέους απαλ-λάσσονται από το φόρο.

7. Για την υπεραξία που προκύπτει από εισφορά ενερ-γητικού, ανταλλαγή µετοχών, συγχώνευση ή διάσπασηκατ’ έφαρµογή των άρθρων 52, 53 και 54 ισχύουν οι ειδι-κές διατάξεις αυτών των άρθρων.

19

Άρθρο 43Φορολογικός συντελεστής

Το εισόδηµα από υπεραξία µεταβίβασης κεφαλαίουφορολογείται µε συντελεστή δεκαπέντε τοις εκατό(15%).

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 44Αντικείµενο της φορολογίας εισοδήµατος νοµικών

προσώπων και νοµικών οντοτήτων

«Φόρος εισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικώνοντοτήτων» είναι ο φόρος που επιβάλλεται ετησίως στακέρδη που πραγµατοποιούν τα νοµικά πρόσωπα και οινοµικές οντότητες.

Άρθρο 45Υποκείµενα του φόρου

Σε φόρο εισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικώνοντοτήτων υπόκεινται:α) οι κεφαλαιουχικές εταιρείες που συστήθηκαν στην

ηµεδαπή ή την αλλοδαπή,β) οι προσωπικές εταιρείες που συστήθηκαν στην ηµε-

δαπή ή την αλλοδαπή,γ) τα µη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νοµικά πρόσωπα

δηµοσίου ή ιδιωτικού δικαίου που συστήθηκαν στην ηµε-δαπή ή την αλλοδαπή και στα οποία περιλαµβάνονται καιτα κάθε είδους σωµατεία και ιδρύµατα, µε εξαίρεση µό-νον το εισόδηµα που αποκτούν από συνδροµές µελώνκαι δωρεές, το οποίο απαλλάσσεται από το φόρο,δ) συνεταιρισµοί και ενώσεις αυτών,ε) κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή

µη κερδοσκοπικές εταιρείες, συµµετοχικές ή αφανείς ε-φόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελµα,στ) κοινοπραξίες,ζ) οι νοµικές οντότητες που ορίζονται στο άρθρο 2 του

Κ.Φ.Ε. και δεν περιλαµβάνονται σε µια από τις προηγού-µενες περιπτώσεις.

Άρθρο 46Απαλλασσόµενα νοµικά πρόσωπα

Από το φόρο εισοδήµατος απαλλάσσονται:α) οι φορείς γενικής κυβέρνησης µε εξαίρεση το εισό-

δηµα που αποκτούν από κεφάλαιο και υπεραξία µεταβί-βασης κεφαλαίου,β) η Τράπεζα της Ελλάδος,γ) οι εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου και οι ορ-

γανισµοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (Ο-ΣΕΚΑ),δ) οι διεθνείς οργανισµοί, υπό τον όρο ότι η απαλλαγή

από το φόρο προβλέπεται βάσει διεθνούς συµβάσεωςπου έχει κυρωθεί στην ηµεδαπή ή τελεί υπό τον όρο τηςαµοιβαιότητας,ε) οι εταιρείες ή οι συνεταιρισµοί και οι ενώσεις τους

για τα κέρδη που αποκτούν από την εκµετάλλευση πλοί-

ων µε ελληνική σηµαία ή µε σηµαία κράτους - µέλουςΕ.Ε. ή κράτους ΕΟΧ, τα οποία υπόκεινται στον ειδικό φό-ρο του ν. 27/1975. Η απαλλαγή αυτή ισχύει και για τα µε-ρίσµατα που καταβάλλονται στους δικαιούχους που έ-χουν τη νοµική µορφή του προηγούµενου εδαφίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ΦΟΡΟΛΟΓΗΤΕΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ

Άρθρο 47Κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα

1. Το κέρδος από επιχειρηµατική δραστηριότητα προσ-διορίζεται σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κεφαλαίου Γ’,του Μέρους Δεύτερου («Φόρος Εισοδήµατος ΦυσικώνΠροσώπων») του Κ.Φ.Ε., εκτός από τις περιπτώσεις ό-που ορίζεται διαφορετικά στο παρόν κεφάλαιο.

2. Όλα τα έσοδα που αποκτούν τα νοµικά πρόσωπα καιοι νοµικές οντότητες που αναφέρονται στις περιπτώσειςτου άρθρου 45 θεωρούνται έσοδα από επιχειρηµατικήδραστηριότητα.

Άρθρο 48Απαλλαγή ενδοοµιλικών µερισµάτων

1. Τα ενδοοµιλικά µερίσµατα που εισπράττει ένα νοµι-κό πρόσωπο ή που είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδαςαπαλλάσσονται από το φόρο, εφόσον:α) ο λήπτης φορολογούµενος κατέχει ελάχιστο ποσο-

στό συµµετοχής τουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%) τηςαξίας ή το πλήθος του µετοχικού ή βασικού κεφαλαίου ήτων δικαιωµάτων ψήφου του νοµικού προσώπου που δια-νέµει, καιβ) το ελάχιστο ποσοστό συµµετοχής διακρατείται επί

τουλάχιστον είκοσι τέσσερις (24) µήνες, καιγ) το νοµικό πρόσωπο που προβαίνει σε διανοµή κερ-

δών, τα οποία υπόκεινται σε φόρο, δεν έχει έδρα σε κρά-τος που περιλαµβάνεται στα µη συνεργάσιµα κράτη σύµ-φωνα µε το άρθρο 65 του Κ.Φ.Ε..

2. Η προηγούµενη παράγραφος ισχύει επίσης για νοµι-κά πρόσωπα που δεν είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλά-δας, εφόσον το ενδοοµιλικό µέρισµα συνδέεται µε επι-χειρηµατικές δραστηριότητες που διεξάγονται από αυτάτα νοµικά πρόσωπα εντός ή µέσω µόνιµης εγκατάστα-σης στην Ελλάδα.

3. Εάν διανέµονται κέρδη από νοµικό πρόσωπο σε λή-πτη φορολογούµενο που δεν έχει διακρατήσει το ελάχι-στο ποσοστό συµµετοχής επί είκοσι τέσσερις (24) µή-νες, αλλά πληροί την προϋπόθεση γ΄ της παραγράφου 1,καθώς και αυτή της παραγράφου 2, ο λήπτης φορολο-γούµενος µπορεί προσωρινά να ζητήσει την απαλλαγήπου παρέχεται στις εν λόγω παραγράφους, εφόσον πα-ρέχει εγγύηση στη Φορολογική Διοίκηση ίση µε το ποσότου φόρου που θα όφειλε να καταβάλει σε περίπτωση µηχορήγησης της απαλλαγής. Η Φορολογική Διοίκησηµπορεί να απαιτήσει την υπέρ αυτής κατάπτωση της εγ-γύησης, εφόσον ο λήπτης φορολογούµενος δεν διακρα-τεί το ελάχιστο ποσοστό συµµετοχής επί τουλάχιστονείκοσι τέσσερις (24) µήνες. Η απαλλαγή καθίσταται ορι-στική και η εγγύηση λήγει κατά την ηµεροµηνία που συ-µπληρώνονται είκοσι τέσσερις (24) µήνες διακράτησηςτου ελάχιστου ποσοστού συµµετοχής.

4. Εάν το νοµικό πρόσωπο που προβαίνει στη διανοµή:α) περιλαµβάνεται στους τύπους που απαριθµούνται

20

στο Παράρτηµα Ι Μέρος Α΄ της Οδηγίας 2011/96/Ε.Ε., ό-πως ισχύει, καιβ) είναι φορολογικός κάτοικος κράτους - µέλους της

Ε.Ε. σύµφωνα µε τη νοµοθεσία του κράτους αυτού καιδεν θεωρείται φορολογικός κάτοικος τρίτου κράτους ε-κτός Ε.Ε. κατ’ εφαρµογή όρων σύµβασης αποφυγής δι-πλής φορολογίας που έχει συναφθεί µε αυτό το τρίτοκράτος, καιγ) υπόκειται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλλα-

γής, σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στο Πα-ράρτηµα Ι Μέρος Β΄ της Οδηγίας 2011/96/Ε.Ε. ή σε ο-ποιοδήποτε άλλο φόρο ενδεχοµένως στο µέλλον αντι-καταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς, η προϋπόθε-ση της περίπτωσης γ΄ της παραγράφου 1 θεωρείται ότιέχει εκπληρωθεί.

5. Εάν η διανοµή κερδών που αναφέρεται στην παρά-γραφο 1 και 2 προκύπτει από συµµετοχή σε άλλο νοµικόπρόσωπο, ο φορολογούµενος δεν µπορεί να εκπέσει τιςεπιχειρηµατικές δαπάνες που συνδέονται µε τη συµµε-τοχή αυτή.

6. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών ορίζονταιτα έντυπα εφαρµογής του άρθρου αυτού.

Άρθρο 49Υποκεφαλαιοδότηση

1. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 3, οι δαπάνεςτόκων δεν αναγνωρίζονται ως εκπιπτόµενες επιχειρηµα-τικές δαπάνες, στο βαθµό που οι πλεονάζουσες δαπάνεςτόκων υπερβαίνουν το είκοσι πέντε τοις εκατό (25%)των φορολογητέων κερδών προ τόκων, φόρων και απο-σβέσεων (EBITDA). Τα κέρδη προ τόκων, φόρων και απο-σβέσεων καθορίζονται µε βάση τις οικονοµικές καταστά-σεις που συντάσσονται σύµφωνα µε τους ελληνικούςκανόνες λογιστικής µε τις φορολογικές αναπροσαρµο-γές που προβλέπονται στον Κ.Φ.Ε..

2. Ο όρος «πλεονάζουσες δαπάνες τόκων» σηµαίνειτο πλεόνασµα των δαπανών τόκων έναντι του εισοδήµα-τος από τόκους.

3. Οι δαπάνες τόκων της παραγράφου 1 αναγνωρίζο-νται πλήρως ως εκπιπτόµενες επιχειρηµατικές δαπάνες,εφόσον η επιχείρηση:α. δεν είναι µέλος οµίλου καιβ. το ποσό των εγγεγραµµένων στα βιβλία καθαρών

δαπανών τόκων δεν υπερβαίνει το ποσό του ενός εκα-τοµµυρίου (1.000.000) ευρώ το χρόνο.

4. Κάθε δαπάνη τόκων που δεν εκπίπτει σύµφωνα µετην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου µεταφέρεται γιαπέντε (5) έτη.

5. Οι διατάξεις των προηγούµενων παραγράφων δενεφαρµόζονται για τα πιστωτικά ιδρύµατα.

Άρθρο 50Ενδοοµιλικές συναλλαγές

1. Όταν πραγµατοποιούνται συναλλαγές, µία ή περισ-σότερες, διεθνείς ή και εγχώριες, µε οικονοµικούς ή ε-µπορικούς όρους διαφορετικούς από εκείνους που θα ί-σχυαν µεταξύ µη συνδεδεµένων προσώπων (ανεξάρτη-των επιχειρήσεων) κατά την έννοια του άρθρου 2 τουΚ.Φ.Ε. ή µεταξύ των συνδεδεµένων επιχειρήσεων καιτρίτων, οποιαδήποτε κέρδη τα οποία χωρίς τους όρουςαυτούς θα είχαν πραγµατοποιηθεί από την ηµεδαπή επι-χείρηση, αλλά τελικά δεν πραγµατοποιήθηκαν λόγω των

διαφορετικών όρων (αρχή ίσων αποστάσεων), περιλαµ-βάνονται στα κέρδη της επιχείρησης µόνον στο βαθµόπου δεν µειώνουν το ποσό του καταβλητέου φόρου.

2. Οι διατάξεις της προηγούµενης παραγράφου εφαρ-µόζονται και ερµηνεύονται σύµφωνα µε τις γενικές αρ-χές και τις κατευθυντήριες γραµµές του ΟΟΣΑ για τιςενδοοµιλικές συναλλαγές.

Άρθρο 51Μεταφορά λειτουργιών

Κάθε επιχειρηµατική αναδιάρθρωση, η οποία µπορείνα θεωρηθεί ως εγχώρια ή διασυνοριακή αναδιοργάνω-ση λειτουργιών, περιουσιακών στοιχείων, κινδύνων ή καιεπιχειρηµατικών ευκαιριών, την οποία πραγµατοποιούν ήστην οποία εµπλέκονται συνδεδεµένα πρόσωπα µε συν-δεδεµένα κέρδη εµπίπτει στο πεδίο εφαρµογής του πα-ρόντος άρθρου:α) «Οι λειτουργίες, τα περιουσιακά στοιχεία, οι κίνδυ-

νοι ή και οι επιχειρηµατικές ευκαιρίες που αναδιοργανώ-νονται, µεταφέρονται ή µεταβιβάζονται» θεωρούνται συ-νολικά ως «πακέτο µεταβίβασης» για τους σκοπούς τουπαρόντος άρθρου. Για την εφαρµογή του προηγούµενουεδαφίου λαµβάνονται υπόψη τα περιουσιακά στοιχεία, οιχορηγήσεις αδειών χρήσης, καθώς και οι µεταβιβάσειςπεριουσιακών στοιχείων.β) Σε περίπτωση κατά την οποία λόγω επιχειρηµατικής

αναδιάρθρωσης διενεργείται µία συναλλαγή ή σειρά συ-ναλλαγών, οι οποίες συνιστούν µεταβίβαση ή χορήγησηάδειας χρήσης υπεραξίας ή άυλων περιουσιακών στοι-χείων, η µεταβίβαση αυτή ή η χορήγηση άδειας χρήσηςπρέπει να γίνεται έναντι αντίτιµου σύµφωνα µε την αρχήτων ίσων αποστάσεων, λαµβάνοντας υπόψη τη συνολικήαξία των υποκείµενων περιουσιακών στοιχείων, καθώςκαι τις σχετικές λειτουργίες και τους κινδύνους («πακέ-το µεταβίβασης»).Στην περίπτωση αυτή περιλαµβάνονται ιδίως µεταβι-

βάσεις ή χορηγήσεις αδειών χρήσης µεµονωµένων περι-ουσιακών στοιχείων σε συνδυασµό µε λειτουργίες καικινδύνους που πρέπει να θεωρηθούν στενά συνδεδεµέ-νες.γ) Οι επιχειρηµατικές αναδιαρθρώσεις που προβλέπο-

νται στις ανωτέρω περιπτώσεις δεν συνεπιφέρουν καµίααναπροσαρµογή όταν ο φορολογούµενος µπορεί να πα-ράσχει αποδεικτικά στοιχεία που τεκµηριώνουν ότι δενµεταβιβάστηκαν ούτε χορηγήθηκε άδεια χρήσης για ου-σιώδη άυλα στοιχεία ή περιουσιακά στοιχεία και ότι κα-ταβλήθηκε αντίτιµο σύµφωνα µε την αρχή των ίσων απο-στάσεων, κατά τρόπο ώστε η ανάθεση κινδύνων και λει-τουργιών είναι σύµφωνη µε την αρχή των ίσων αποστά-σεων, µε συνεκτίµηση άλλων συγκρίσιµων περιπτώσεων.δ) Στην περίπτωση που ο φορολογούµενος δεν µπορεί

να παράσχει τα αποδεικτικά στοιχεία που ορίζονται στηνπερίπτωση γ΄, και δεν υπάρχει άλλη συγκρίσιµη συναλ-λαγή ή σειρά συναλλαγών, καθορίζεται ένα αντίτιµοσύµφωνα µε την αρχή των ίσων αποστάσεων µε βάση τησυνολική αξία των υποκείµενων περιουσιακών στοιχεί-ων, λειτουργιών και κινδύνων («πακέτου µεταβίβασης»)µε συνεκτίµηση της αναγόµενης παρούσας αξίας µελλο-ντικών κερδών που προσδοκώνται από τη µεταβίβαση ωςσύνολο και συνδέονται µε τη λειτουργία και όλα τα συν-δεδεµένα υποκείµενα περιουσιακά στοιχεία. Ο φορολο-γούµενος µπορεί να χρησιµοποιεί οποιαδήποτε άλλη µέ-θοδο, εφόσον µπορεί να αποδείξει ότι η συναλλαγή είναι

21

σύµφωνη µε την αρχή των ίσων αποστάσεων.Για τα έτη κατά τα οποία πραγµατοποιείται η επιχειρη-

µατική αναδιάρθρωση γίνεται η αντίστοιχη αναπροσαρ-µογή.

Άρθρο 52Εισφορές ενεργητικού έναντι µετοχών

1. Το παρόν άρθρο αφορά σε µεταβιβάσεις κλάδωνδραστηριότητας που ορίζονται στην παράγραφο 2, εφό-σον επιλεγεί η υπαγωγή σε αυτό από εισφέρουσες ή λή-πτριες εταιρείες και πληρούνται οι προϋποθέσεις τουπαρόντος άρθρου.

2. Ως «εισφορά ενεργητικού» θεωρείται κάθε πράξηµε την οποία µια εταιρεία (εφεξής η «εισφέρουσα εται-ρεία»), χωρίς να λυθεί, µεταβιβάζει έναν ή περισσότε-ρους κλάδους δραστηριότητας σε άλλη εταιρεία (εφεξήςη «λήπτρια εταιρεία»), έναντι της έκδοσης ή µεταβίβα-σης τίτλων του εταιρικού κεφαλαίου της λήπτριας εται-ρείας. Ως «κλάδος δραστηριότητας» θεωρείται το σύνο-λο των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού ε-νός τµήµατος µιας επιχείρησης, τα οποία συνιστούν απόοργανωτική άποψη αυτόνοµη εκµετάλλευση, δηλαδή έ-να σύνολο ικανό να λειτουργήσει αυτοδύναµα. Ως ει-σφορά ενεργητικού νοείται και η µετατροπή υποκατα-στήµατος σε θυγατρική εταιρεία.

3. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, η εισφο-ρά ενεργητικού δεν συνεπάγεται, κατά τον χρόνο της ει-σφοράς ενεργητικού, καµία φορολογία των υπεραξιώνοι οποίες υπολογίζονται βάσει της διαφοράς µεταξύ τηςπραγµατικής αξίας των µεταβιβαζοµένων στοιχείων ε-νεργητικού και παθητικού και της λογιστικής αξίας τους

4. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, η λή-πτρια εταιρεία πραγµατοποιεί τις αποσβέσεις των στοι-χείων του ενεργητικού σύµφωνα µε τους κανόνες πουθα ίσχυαν για την εισφέρουσα εταιρεία, εάν δεν είχε γί-νει η εισφορά ενεργητικού.

5. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, η λή-πτρια εταιρεία µπορεί να αναλάβει αποθεµατικά και προ-βλέψεις που σχηµάτισε η εισφέρουσα εταιρεία και τα ο-ποία σχετίζονται µε τον κλάδο ή τους κλάδους δραστη-ριότητας που µεταβιβάζονται και τα οποία απολάµβανανφορολογικές απαλλαγές υπό τις προϋποθέσεις που θα ί-σχυαν για την εισφέρουσα εταιρεία, εάν δεν είχε γίνει ηµεταβίβαση. Η λήπτρια εταιρεία αναλαµβάνει τα δικαιώ-µατα και τις υποχρεώσεις της εισφέρουσας εταιρείας ωςπρος τα εν λόγω αποθεµατικά και προβλέψεις.

6. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, η λή-πτρια εταιρεία µπορεί να µεταφέρει τις ζηµίες της εισφέ-ρουσας εταιρείας που σχετίζονται µε τον κλάδο ή τουςκλάδους δραστηριότητας που µεταβιβάζονται µε τις ί-διες προϋποθέσεις που θα ίσχυαν για την εισφέρουσα ε-ταιρεία, εάν δεν είχε γίνει η µεταβίβαση.

7. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, η εισφέ-ρουσα εταιρεία αποτιµά τους τίτλους που λαµβάνει απότη λήπτρια εταιρεία στην αγοραία τους αξία κατά το χρό-νο της µεταβίβασης.

8. Το παρόν άρθρο εφαρµόζεται µόνον εφόσον οι ει-σφέρουσες και οι λήπτριες εταιρείες έχουν τη φορολο-γική κατοικία τους στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος - µέ-λος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

9. Το παρόν άρθρο εφαρµόζεται:α) στην εισφορά ενεργητικού, εφόσον η εισφέρουσα

και η λήπτρια εταιρεία είναι και οι δύο φορολογικοί κά-τοικοι Ελλάδος,β) στην εισφορά ενεργητικού, εφόσον η εισφέρουσα

εταιρεία είναι φορολογικός κάτοικος άλλου κράτους -µέλους της Ε.Ε. και η λήπτρια εταιρεία είναι φορολογι-κός κάτοικος Ελλάδος, και µε την προϋπόθεση ότι µετάτη µεταβίβαση τα στοιχεία του ενεργητικού, οι υποχρεώ-σεις, τα αποθεµατικά, οι προβλέψεις και οι ζηµίες πουµεταβιβάζονται δεν συνδέονται µε µόνιµη εγκατάστασηεκτός Ελλάδας της λήπτριας εταιρείας,γ) στην εισφορά ενεργητικού, εφόσον η λήπτρια εται-

ρεία είναι κάτοικος άλλου κράτους - µέλους της Ε.Ε. καιη εισφέρουσα εταιρεία είναι φορολογικός κάτοικος Ελ-λάδος ή άλλου κράτους - µέλους της Ε.Ε. µε µόνιµη ε-γκατάσταση στην Ελλάδα, και µε την προϋπόθεση ότιµετά τη µεταβίβαση, τα στοιχεία του ενεργητικού, οι υ-ποχρεώσεις, τα αποθεµατικά, οι προβλέψεις και οι ζη-µίες που µεταβιβάζονται συνδέονται µε µόνιµη εγκατά-σταση που τηρεί στην Ελλάδα η λήπτρια εταιρεία.

10. Το παρόν άρθρο εφαρµόζεται σε µεταβίβαση κλά-δου ή κλάδων δραστηριότητας που συνιστούν µία ή πε-ρισσότερες µόνιµες εγκαταστάσεις που ευρίσκονται σεάλλο κράτος - µέλος της Ε.Ε., εφόσον η εισφέρουσα ε-ταιρεία είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος και η λή-πτρια εταιρεία είναι κάτοικος άλλου κράτους - µέλουςτης Ε.Ε., Στην περίπτωση αυτή, δεν εφαρµόζονται οιδιατάξεις των παραγράφων 3, 4, 5 και 6, αλλά η εισφέ-ρουσα εταιρεία δικαιούται πίστωσης έναντι του ποσούτου φόρου που προκύπτει συνεπεία της µεταβίβασηςσχετικά µε κάθε φόρο που θα επιβάλλονταν σε αυτό τοκράτος - µέλος για τη µεταβίβαση, εάν δεν ετύγχαναν ε-φαρµογής οι διατάξεις της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ, όπωςισχύει.

11. Στο πεδίο εφαρµογής του παρόντος άρθρου εµπί-πτουν οι εταιρείες που:α) περιλαµβάνονται στους τύπους που απαριθµούνται

στο Παράρτηµα Ι Μέρος Α΄ της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ, ό-πως ισχύει,β) είναι φορολογικοί κάτοικοι κράτους - µέλους της

Ε.Ε. σύµφωνα µε τη νοµοθεσία του κράτους αυτού καιδεν θεωρούνται φορολογικοί κάτοικοι τρίτου κράτους ε-κτός Ε.Ε. κατ’ εφαρµογή όρων σύµβασης αποφυγής δι-πλής φορολογίας που έχει συναφθεί µε αυτό το τρίτοκράτος,γ) υπόκεινται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλ-

λαγής, σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στοΠαράρτηµα Ι Μέρος Β΄ της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ ή σε ο-ποιοδήποτε άλλο φόρο ενδεχοµένως στο µέλλον αντι-καταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς.

12. Η Φορολογική Διοίκηση προκειµένου να αποφευ-χθεί η καταστρατήγηση των διατάξεων του άρθρου αυ-τού δύναται να επιβάλλει προϋποθέσεις για την εφαρµο-γή του. Η λήπτρια εταιρεία υποχρεούται να διατηρήσειτους τίτλους που αποκτήθηκαν από την εισφορά ενεργη-τικού για χρονικό διάστηµα τουλάχιστον τριών (3) ετών,εκτός αν αποδείξει ότι η µεταβίβαση των τίτλων δεν έχειως σκοπό τη φοροαποφυγή ή φοροδιαφυγή.

Άρθρο 53Ανταλλαγή µετοχών

1. Το παρόν άρθρο εφαρµόζεται σε µέτοχο ή εταίροπου µέσω ανταλλαγής µετοχών ή εταιρικών µεριδίων, α-

22

ποκτά τίτλους µιας εταιρείας σε αντάλλαγµα τίτλων άλ-λης εταιρείας όπως ορίζεται στις επόµενες παραγρά-φους, εφόσον επιλεγεί η υπαγωγή σε αυτό από τον µέ-τοχο ή εταίρο και πληρούνται οι προϋποθέσεις του παρό-ντος άρθρου.

2. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, ως «ανταλ-λαγή µετοχών» θεωρείται κάθε πράξη µε την οποία µίαεταιρεία (εφεξής: «η αποκτώσα εταιρεία») αποκτά τίτ-λους άλλης εταιρείας (εφεξής: «η αποκτώµενη εται-ρεία») σε αντάλλαγµα για την έκδοση ή τη µεταβίβασητίτλων αυτής προς τους µετόχους ή εταίρους της απο-κτώµενης εταιρείας, υπό την προϋπόθεση ότι ύστερα α-πό την ανταλλαγή µετοχών η αποκτώσα εταιρεία θα κα-τέχει τουλάχιστον την πλειοψηφία των δικαιωµάτων ψή-φου της αποκτώµενης εταιρείας ή το πενήντα τοις εκατό(50%) και µία µετοχή τουλάχιστον της αξίας του µετοχι-κού κεφαλαίου της αποκτώµενης εταιρείας. Για το σκο-πό αυτόν η εξαγορά που πραγµατοποιείται από την απο-κτώσα εταιρεία µέσω αναγνωρισµένου χρηµατιστηρίουαξιών νοείται ως ενιαία συναλλαγή υπό την προϋπόθεσηότι συντελείται εντός περιόδου έξι (6) µηνών.

3. Στην περίπτωση της ανταλλαγής µετοχών, όπως ο-ρίζεται στην παράγραφο 2, η αποκτώσα εταιρεία µπορείνα προβεί σε χρηµατική καταβολή έναντι της έκδοσης ήµεταβίβασης τίτλων, υπό την προϋπόθεση ότι η χρηµατι-κή καταβολή δεν θα υπερβαίνει το δέκα (10%) της ονο-µαστικής αξίας, ή, αν δεν υπάρχει ονοµαστική αξία, τοδέκα τοις εκατό (10%) της λογιστικής αξίας των τίτλων.

4. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, ο µέτο-χος ή εταίρος της αποκτώµενης εταιρείας δεν υπόκειται,κατά το χρόνο της ανταλλαγής µετοχών, σε φόρο γιατην υπεραξία που αποκτά λόγω της ανταλλαγής, µε ε-ξαίρεση το τµήµα που αντιστοιχεί, κατ’ αναλογία, σε τυ-χόν χρηµατική καταβολή.

5. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, ο µέτο-χος ή εταίρος δεν αποδίδει στους τίτλους που λαµβάνειως αντάλλαγµα, µεγαλύτερη αξία από τη λογιστική αξίαπου είχαν οι ανταλλασσόµενοι τίτλοι αµέσως πριν την α-νταλλαγή µετοχών. Η αποκτώσα εταιρεία αποτιµά τουςτίτλους που λαµβάνει από τον µέτοχο στην αγοραίατους τιµή κατά το χρόνο της ανταλλαγής.

6. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρµόζονται υ-πό την προϋπόθεση ότι η αποκτώσα και η αποκτώµενη ε-ταιρεία είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος και/ή άλλουκράτους - µέλους της Ε.Ε. και :α) ο µέτοχος είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, ήβ) ο µέτοχος δεν είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος

και κατέχει τόσο τους αρχικούς τίτλους όσο και τους νέ-ους τίτλους - µέσω µόνιµης εγκατάστασης που διατηρείστην Ελλάδα.

7. Στο πεδίο εφαρµογής του παρόντος άρθρου εµπί-πτουν οι εταιρείες που:α) περιλαµβάνονται στους τύπους που απαριθµούνται

στο Παράρτηµα Ι Μέρος Α΄ της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ, ό-πως ισχύει,β) είναι φορολογικοί κάτοικοι κράτους - µέλους της

Ε.Ε. σύµφωνα µε τη νοµοθεσία του κράτους αυτού καιδεν θεωρούνται φορολογικοί κάτοικοι τρίτου κράτους ε-κτός Ε.Ε. κατ’ εφαρµογή όρων σύµβασης αποφυγής δι-πλής φορολογίας που έχει συναφθεί µε αυτό το τρίτοκράτος,γ) υπόκεινται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλ-

λαγής, σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στοΠαράρτηµα Ι Μέρος Β΄ της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ ή σε ο-

ποιοδήποτε άλλο φόρο ενδεχοµένως στο µέλλον αντι-καταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς.

Άρθρο 54Συγχωνεύσεις και διασπάσεις

1. Το παρόν άρθρο εφαρµόζεται σε συγχωνεύσεις καιδιασπάσεις, όπως ορίζονται στις παραγράφους 2, 3 και4, εφόσον ζητηθεί από την εισφέρουσα και τη λήπτρια ε-ταιρεία ή εταιρείες, ή εφόσον επιλεγεί η υπαγωγή σε αυ-τό από µέτοχο ή εταίρο της εισφέρουσας εταιρείας, καιπληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στις ακόλου-θες παραγράφους.

2. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου ως «συγχώ-νευση» θεωρείται κάθε πράξη µε την οποία:α) µία ή περισσότερες εταιρείες (εφεξής: οι «εισφέ-

ρουσες εταιρείες»), κατά τη διάλυσή τους χωρίς να τε-θούν υπό καθεστώς εκκαθάρισης, µεταβιβάζουν όλα ταστοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού τους σε άλ-λη υφιστάµενη εταιρεία (εφεξής: η «λήπτρια εταιρεία»)µε αντάλλαγµα την έκδοση ή µεταβίβαση στους µετό-χους ή εταίρους της εισφέρουσας εταιρείας τίτλων τουεταιρικού κεφαλαίου της λήπτριας εταιρείας,β) δύο ή περισσότερες εταιρείες (εφεξής: οι «εισφέ-

ρουσες εταιρείες»), κατά τη διάλυσή τους χωρίς να τε-θούν υπό καθεστώς εκκαθάρισης, µεταβιβάζουν όλα ταστοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού τους σε ε-ταιρείαπου συστήνουν (εφεξής: η «λήπτρια εταιρεία»)µε αντάλλαγµα την έκδοση ή τη µεταβίβαση στους µετό-χους ή εταίρους της εισφέρουσας εταιρείας τίτλων τουεταιρικού κεφαλαίου της λήπτριας εταιρείας.

3. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου ως «διά-σπαση» θεωρείται κάθε πράξη µε την οποία:α) µία εταιρεία (εφεξής: η «εισφέρουσα εταιρεία»), κα-

τά τη διάλυσή της χωρίς να τεθεί σε καθεστώς εκκαθάρι-σης, µεταβιβάζει όλα τα στοιχεία του ενεργητικού καιτου παθητικού της σε δύο ή περισσότερες υφιστάµενεςή νέες εταιρείες (εφεξής: οι λήπτριες εταιρείες) µε α-ντάλλαγµα την κατ’ αναλογία (pro rata) έκδοση ή µεταβί-βαση στους µετόχους ή εταίρους της τίτλων του εταιρι-κού κεφαλαίου των ληπτριών εταιρειών,β) µία εταιρεία (εφεξής: η «εισφέρουσα εταιρεία») µε-

ταβιβάζει χωρίς να λυθεί έναν ή περισσότερους κλάδουςδραστηριότητας σε µία ή περισσότερες υφιστάµενες ήνέες εταιρείες (εφεξής: οι «λήπτριες εταιρείες»), αφή-νοντας τουλάχιστον έναν κλάδο δραστηριότητας στηνεισφέρουσα εταιρεία, µε αντάλλαγµα την κατ’ αναλογία(pro rata) έκδοση ή µεταβίβαση στους µετόχους ή εταί-ρους της ή τίτλων του εταιρικού κεφαλαίου των λη-πτριών εταιρειών. Ως κλάδος δραστηριότητας θεωρείταιτο σύνολο των στοιχείων του ενεργητικού και παθητικούενός τµήµατος µιας εταιρείας, τα οποία συνιστούν απόοργανωτική άποψη αυτόνοµη εκµετάλλευση, δηλαδή έ-να σύνολο ικανό να λειτουργήσει αυτοδύναµα.

4. Σε περίπτωση συγχώνευσης ή διάσπασης, σύµφωναµε τις παραγράφους 2 και 3, µπορεί να λάβει χώρα πρό-σθετη χρηµατική καταβολή από τη λήπτρια εταιρεία ή ε-ταιρείες πέραν της έκδοσης ή µεταβίβασης τίτλων, µετην προϋπόθεση ότι η χρηµατική καταβολή δεν υπερβαί-νει το δέκα τοις εκατό (10%) της ονοµαστικής αξίας, ήαν δεν υπάρχει ονοµαστική αξία, το δέκα τοις εκατό(10%) της λογιστικής αξίας των τίτλων.

5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρµόζονταιµόνον εφόσον η εισφέρουσα εταιρεία ή εταιρείες και η

23

λήπτρια εταιρεία ή εταιρείες είναι φορολογικοί κάτοικοιΕλλάδος και/ή άλλου κράτους - µέλους της Ε.Ε..

6. Στο πεδίο εφαρµογής του παρόντος άρθρου εµπί-πτουν οι εταιρείες που:α) περιλαµβάνονται στους τύπους που απαριθµούνται

στο Παράρτηµα Ι Μέρος Α της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ, ό-πως ισχύει,β) είναι φορολογικοί κάτοικοι κράτους - µέλους της

Ε.Ε. σύµφωνα µε τη νοµοθεσία του κράτους αυτού καιδεν θεωρούνται φορολογικοί κάτοικοι τρίτου κράτους ε-κτός Ε.Ε. κατ’ εφαρµογή όρων σύµβασης αποφυγής δι-πλής φορολογίας που έχει συναφθεί µε αυτό το τρίτοκράτος,γ) υπόκεινται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλ-

λαγής, σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στοΠαράρτηµα Ι Μέρος Β της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ ή σε ο-ποιοδήποτε άλλο φόρο ενδεχοµένως στο µέλλον αντι-καταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς.

7. Όπου στο παρόν άρθρο γίνεται αναφορά σε εισφέ-ρουσα ή σε λήπτρια εταιρεία, αυτή ισχύει και για δύο ήπερισσότερες εισφέρουσες ή λήπτριες εταιρείες.

8. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, η συγ-χώνευση ή η διάσπαση δεν συνεπάγεται, κατά τον χρόνοτης συγχώνευσης ή της διάσπασης, καµία φορολογίατων υπεραξιών οι οποίες υπολογίζονται βάσει της δια-φοράς µεταξύ της πραγµατικής αξίας των µεταβιβαζοµέ-νων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και της λογι-στικής αξίας τους.

9. Η λήπτρια εταιρεία διενεργεί αποσβέσεις των στοι-χείων του ενεργητικού σύµφωνα µε τους κανόνες πουθα ίσχυαν για την εισφέρουσα εταιρεία, εάν δεν είχε λά-βει χώρα η συγχώνευση ή η διάσπαση.

10. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, η λή-πτρια εταιρεία µπορεί να µεταφέρει τα αποθεµατικά καιτις προβλέψεις που σχηµατίστηκαν από την εισφέρουσαεταιρεία, µε τις φορολογικές απαλλαγές και τους όρουςπου θα ίσχυαν για την εισφέρουσα εταιρεία, εάν η µετα-βίβαση δεν είχε λάβει χώρα. Η λήπτρια εταιρεία αναλαµ-βάνει τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις της εισφέρου-σας εταιρείας ως προς τα εν λόγω αποθεµατικά και προ-βλέψεις.

11. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, η λή-πτρια εταιρεία µπορεί να µεταφέρει τις ζηµίες της εισφέ-ρουσας εταιρείας, υπό τους ίδιους όρους που θα ίσχυανγια την εισφέρουσα εταιρεία, εάν η συγχώνευση ή η διά-σπαση δεν είχε λάβει χώρα.

12. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, αν ηλήπτρια εταιρεία συµµετέχει στο εταιρικό κεφάλαιο τηςεισφέρουσας εταιρείας απαλλάσσεται από το φόρο γιακάθε υπεραξία που προκύπτει λόγω της ακύρωσης αυτήςτης συµµετοχής.

13. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου µπορεί να ε-φαρµοστούν για τη µεταβίβαση στοιχείων ενεργητικούκαι παθητικού:α) στη µεταβίβαση κλάδου ή κλάδων δραστηριότητας

που βρίσκονται στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος - µέλοςτης Ε.Ε., εφόσον η εισφέρουσα και η λήπτρια εταιρείαείναι και οι δύο φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος,β) εφόσον η εισφέρουσα εταιρεία είναι φορολογικός

κάτοικος άλλου κράτους - µέλους της Ε.Ε., και η λήπτριαεταιρεία είναι κάτοικος Ελλάδος, στο βαθµό που µετά τησυγχώνευση ή τη διάσπαση τα στοιχεία του ενεργητι-κού, οι υποχρεώσεις, τα αποθεµατικά, οι προβλέψεις καιοι ζηµίες που µεταβιβάζονται δεν συνδέονται µε εκτός

Ελλάδος µόνιµη εγκατάσταση της λήπτριας εταιρείας,γ) εφόσον η λήπτρια εταιρεία είναι φορολογικός κά-

τοικος άλλου κράτους - µέλους της Ε.Ε. και η εισφέρου-σα εταιρεία είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος ή άλ-λου κράτους - µέλους της Ε.Ε., στο βαθµό που µετά τησυγχώνευση ή τη διάσπαση τα στοιχεία του ενεργητι-κού, οι υποχρεώσεις, τα αποθεµατικά, οι προβλέψεις καιοι ζηµίες που µεταβιβάζονται συνδέονται µε µόνιµη ε-γκατάσταση στην Ελλάδα της λήπτριας εταιρείας.

14. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου µπορεί να ε-φαρµοστούν εφόσον η εισφέρουσα εταιρεία είναι φορο-λογικός κάτοικος Ελλάδος και η λήπτρια εταιρεία είναικάτοικος άλλου κράτους - µέλους της Ε.Ε., στο βαθµόπου η συγχώνευση ή η διάσπαση επιφέρει τη µεταβίβασηκλάδου δραστηριότητας που συνιστά µόνιµη εγκατάστα-ση σε άλλο κράτος - µέλος της Ε.Ε.. Σε αυτή την περί-πτωση, δεν εφαρµόζονται οι διατάξεις των παραγράφων5, 6, 7 και 8, αλλά η εισφέρουσα εταιρεία δικαιούται πί-στωσης έναντι του ποσού του φόρου που προκύπτει ωςαποτέλεσµα της συγχώνευσης ή διάσπασης σε σχέση µεκάθε φόρο που θα επιβαλλόταν στο εν λόγω κράτος - µέ-λος της Ε.Ε. στο οποίο βρίσκεται η µόνιµη εγκατάστασηως αποτέλεσµα της συγχώνευσης ή διάσπασης, εάν δενετύγχαναν εφαρµογής οι διατάξεις της Οδηγίας2009/133/ΕΚ όπως ισχύει.

15. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, ο µέτο-χος ή εταίρος της εισφέρουσας εταιρείας δεν υπόκειταισε φόρο για την υπεραξία που αποκτά λόγω της συγχώ-νευσης ή της διάσπασης, µε εξαίρεση το τµήµα που αντι-στοιχεί, κατ’ αναλογία, σε τυχόν χρηµατική καταβολή.

16. Κατά την εφαρµογή του παρόντος άρθρου, ο µέτο-χος ή εταίρος δεν αποδίδει στους τίτλους που λαµβάνειως αντάλλαγµα, µεγαλύτερη αξία από τη λογιστική αξίαπου είχαν οι ανταλλασσόµενοι τίτλοι αµέσως πριν την α-νταλλαγή µετοχών.

17. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου µπορεί να ε-φαρµοστούν σε µέτοχο οποίος, σε περίπτωση συγχώ-νευσης ή διάσπασης, ανταλλάσσει τίτλους της εισφέ-ρουσας εταιρείας µε τίτλους της λήπτριας εταιρείας, υ-πό την προϋπόθεση ότι:α) ο µέτοχος είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος, ήβ) ο µέτοχος δεν είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος

και διακρατεί τόσο τίτλους της εισφέρουσας όσο και αυ-τούς της λήπτριας εταιρείας µέσω µόνιµης εγκατάστα-σης που διατηρεί στην Ελλάδα.

Άρθρο 55Μεταφορά της καταστατικής έδρας

µίας SE ή µίας SCE

1. Η µεταφορά από την Ελλάδα σε άλλο κράτος - µέ-λος της Ευρωπαϊκής Ένωσης της καταστατικής έδραςµίας ευρωπαϊκής εταιρείας (SE) ή µία ευρωπαϊκής συνε-ταιριστικής εταιρείας (SCE) σύµφωνα µε τις διατάξειςτων Κανονισµών 2157/2001 του Συµβουλίου της 8ης Ο-κτωβρίου 2001 (Ε.Ε.Κ L 294/1/10.11.2001) και 435/2003του Συµβουλίου της 22ας Ιουλίου 2003 (Ε.Ε.Κ L 207/1/18.8.2003) αντίστοιχα, χωρίς λύση της εταιρείας ή σύ-σταση νέου νοµικού προσώπου δεν συνεπάγεται φορο-λογία των υπεραξιών που υπολογίζονται σύµφωνα µετην παράγραφο 8 του άρθρου 54 των στοιχείων του ε-νεργητικού και του παθητικού της SE ή της SCE, τα ο-ποία προσαρτώνται σε µόνιµη εγκατάσταση αυτής στηνΕλλάδα. Σε περίπτωση που τα στοιχεία αυτά πωληθούν ή

24

πάψουν να συνδέονται µε τη µόνιµη εγκατάσταση τηςSE ή SCE στην Ελλάδα ή µεταφερθούν σε άλλο κράτος- µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι υπεραξίες τουπροηγούµενου εδαφίου υπόκεινται σε φορολογία σύµ-φωνα µε τις γενικές διατάξεις.

2. Η µόνιµη εγκατάσταση που δηµιουργείται κατ’ ε-φαρµογή των διατάξεων της προηγούµενης παραγρά-φου, εξακολουθεί να υπολογίζει αποσβέσεις επί της α-ξίας των περιουσιακών στοιχείων που προσαρτώνται σεαυτή, µε τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις ως εάν δενείχε γίνει η µεταφορά της καταστατικής έδρας.

3. Προβλέψεις ή αποθεµατικά που είχε σχηµατίσει ηευρωπαϊκή εταιρεία (SE) ή η ευρωπαϊκή συνεταιριστικήεταιρεία (SCE) πριν από τη µεταφορά της καταστατικήςέδρας της σε άλλο κράτος - µέλος και τα οποία απαλ-λάσσονται από το φόρο εισοδήµατος και δεν προκύ-πτουν από µόνιµη εγκατάσταση αυτής στην αλλοδαπή,δεν υπόκεινται σε φορολογία κατά το χρόνο της µετα-φοράς της καταστατικής έδρας στο όνοµα της SE ή τηςSCE, µε την προϋπόθεση ότι συνεχίζουν να εµφανίζο-νται αυτούσια στα βιβλία της δηµιουργούµενης µόνιµηςεγκατάστασής της στην Ελλάδα. Σε αντίθετη περίπτω-ση, υπόκειται σε φορολογία σύµφωνα µε τις γενικές δια-τάξεις.

4. Η µόνιµη εγκατάσταση διατηρεί τυχόν δικαίωµα µε-ταφοράς ζηµίας από παρελθούσες χρήσεις της SE ή τηςSCE, που µετέφερε την καταστατική της έδρα σε άλλοκράτος - µέλος σύµφωνα µε τις διατάξεις του παρόντος.

Άρθρο 56Μη εφαρµογή ευεργετηµάτων

Τα ευεργετήµατα που προβλέπονται στα άρθρα 52, 53,54 και 55 αίρονται ολικά ή µερικά, όταν κάποια από τιςπράξεις που αναφέρονται στα άρθρα αυτά έχει ως κύριοστόχο ή ως έναν από τους κύριους στόχους τη φοροδια-φυγή ή τη φοροαποφυγή. Το γεγονός ότι η πράξη δενπραγµατοποιείται για οικονοµικά θεµιτούς λόγους, όπωςείναι η αναδιάρθρωση ή η ορθολογικότερη οργάνωσητων δραστηριοτήτων των εταιρειών που ενέχονται στησχετική πράξη, µπορεί να αποτελέσει τεκµήριο ότι κύ-ριος ή ένας από τους κύριους στόχους της πράξης αυτήςείναι η φοροδιαφυγή ή η φοροαποφυγή.

Άρθρο 57Εκκαθάριση

Το προϊόν της εκκαθάρισης θεωρείται διανοµή κέρ-δους κατά το φορολογικό έτος εντός του οποίου ολο-κληρώθηκε η εκκαθάριση του νοµικού προσώπου ή τηςνοµικής οντότητας, στο βαθµό που το εν λόγω προϊόν υ-περβαίνει το καταβεβληµένο κεφάλαιο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ

Άρθρο 58Φορολογικός συντελεστής

Τα κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα που απο-κτούν τα νοµικά πρόσωπα και οι νοµικές οντότητες πουτηρούν διπλογραφικά βιβλία φορολογούνται µε συντε-λεστή είκοσι έξι τοις εκατό (26%). Όταν οι υπόχρεοι τωνπεριπτώσεων β΄, δ΄, ε΄ και στ΄ του άρθρου 45 τηρούν α-

πλογραφικά βιβλία τα κέρδη που αποκτούν από επιχειρη-µατική δραστηριότητα φορολογούνται σύµφωνα µε τηνκλίµακα της παραγράφου 1 του άρθρου 29.Τα κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριότητα που απο-

κτούν οι αγροτικοί συνεταιρισµοί και οι οµάδες παραγω-γών φορολογούνται µε συντελεστή δεκατρία τοις εκατό(13%).Ο φορολογούµενος που αποκτά εισόδηµα το οποίο υ-

πόκειται σε παρακράτηση φόρου σύµφωνα µε το άρθρο62 περιλαµβάνει το εισόδηµα αυτό στα φορολογητέακέρδη του πριν την αφαίρεση του παρακρατούµενου φό-ρου. Ο πληρωτέος από το φορολογούµενο φόρος σεσχέση µε το εν λόγω εισόδηµα µειώνεται κατά το ποσότου φόρου που παρακρατήθηκε.

ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΦΟΡΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ΦΟΡΟΛΟΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΗΓΗ

Άρθρο 59Φορολόγηση στην πηγή

1. Τα ακόλουθα πρόσωπα υποχρεούνται να παρακρα-τούν φόρο σύµφωνα µε το σύστηµα φορολόγησης στηνπηγή:α) κάθε φυσικό πρόσωπο που αποκτά κέρδη από επι-

χειρηµατική δραστηριότητα ή νοµικό πρόσωπο ή νοµικήοντότητα που διενεργεί πληρωµές ή δίνει παροχές σε εί-δος στους εργαζοµένους τους,β) κάθε νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα που κατα-

βάλλει συντάξεις σε φυσικά πρόσωπα,γ) ταµεία κοινωνικής ασφάλισης ή παρόµοιες οντότη-

τες που διενεργούν πληρωµές στους ασφαλισµένουςτους.

2. Το πρόσωπο, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1,το οποίο καταβάλλει εισόδηµα για µισθωτή εργασία σύµ-φωνα µε το άρθρο 12, φέρει την ευθύνη παρακράτησηςφόρου και απόδοσής του στο κράτος. Εάν δεν διενεργεί-ται παρακράτηση, ο υπόχρεος οφείλει να καταβάλλει τοφόρο που δεν παρακρατήθηκε, καθώς και τυχόν πρόστι-µα και ποινές που προβλέπονται στην κείµενη νοµοθε-σία.

3. Εισόδηµα που απαλλάσσεται από το φόρο δεν υπό-κειται σε παρακράτηση.

Άρθρο 60Φορολογικός συντελεστής

1. Το µηνιαίο εισόδηµα από µισθωτή εργασία και συ-ντάξεις, συµπεριλαµβανοµένων των παροχών σε είδοςκαι των εφάπαξ παροχών, υπόκειται σε παρακράτησηφόρου µε βάση την κλίµακα της παραγράφου 1 του άρ-θρου 15 µετά από προηγούµενη αναγωγή του σε ετήσιο.

2. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, το εισόδηµααπό µισθωτή εργασία που αποκτούν οι αξιωµατικοί και τοκατώτερο πλήρωµα που υπηρετεί σε πλοία του εµπορι-κού ναυτικού υπόκειται σε παρακράτηση φόρου σύµφω-να µε τους συντελεστές της παραγράφου 2 του άρθρου15.

3. Ο φόρος που παρακρατείται σύµφωνα µε τις διατά-ξεις των προηγούµενων παραγράφων µειώνεται κατά

25

ποσοστό ενάµισυ τοις εκατό ( 1,5%) κατά την παρακρά-τησή του.

4. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών καθορίζε-ται ο τρόπος αναγωγής του µηνιαίου εισοδήµατος τηςπαραγράφου 1 σε ετήσιο, καθώς και κάθε άλλο σχετικόθέµα για την εφαρµογή των διατάξεων του άρθρου αυ-τού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΦΟΡΟΥ

Άρθρο 61Υπόχρεοι σε παρακράτηση

Κάθε νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα ή φυσικόπρόσωπο που ασκεί επιχειρηµατική δραστηριότητα και έ-χει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, οι φορείςγενικής κυβέρνησης ή κάθε φορολογούµενος που δεν έ-χει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, αλλά δρα-στηριοποιείται µέσω µόνιµης εγκατάστασης στην Ελλά-δα, και προβαίνει σε πληρωµές σύµφωνα µε τα αναφερό-µενα στο άρθρο 62, καθώς και οι συµβολαιογράφοι γιατις συναλλαγές της περίπτωσης στ΄ του άρθρου 62 υπο-χρεούται σε παρακράτηση φόρου όπως ορίζεται στο άρ-θρο 64.

Άρθρο 62Πληρωµές υποκείµενες σε παρακράτηση

1. Οι ακόλουθες πληρωµές υπόκειται σε παρακράτησηφόρου:α) µερίσµατα,β) τόκοι,γ) δικαιώµατα (royalties),δ) αµοιβές για τεχνικές υπηρεσίες, αµοιβές διοίκησης,

αµοιβές για συµβουλευτικές υπηρεσίες και άλλες αµοι-βές για παρόµοιες υπηρεσίες, ανεξαρτήτως εάν έχουνπαρασχεθεί στην Ελλάδα, όταν ο λήπτης της αµοιβής εί-ναι φυσικό πρόσωπο,ε) το ασφάλισµα που καταβάλλεται εφάπαξ ή µε τη

µορφή περιοδικά καταβαλλόµενης παροχής στο πλαίσιοοµαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συµβολαίων.στ) η υπεραξία που αποκτά φυσικό πρόσωπο από µετα-

βίβαση ακίνητης περιουσίας σύµφωνα µε το άρθρο 41.2. Τα νοµικά πρόσωπα και οι νοµικές οντότητες που έ-

χουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα και λαµ-βάνουν αµοιβές για τις υπηρεσίες που αναφέρονταιστην περίπτωση δ΄ της παραγράφου 1 δεν υπόκεινται σεπαρακράτηση φόρου, µε την επιφύλαξη της παραγρά-φου 2 του άρθρου 64.

3. Κάθε νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα που δεν έ-χει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα και λαµβά-νει αµοιβές για τεχνικές υπηρεσίες, αµοιβές διοίκησης,αµοιβές για συµβουλευτικές υπηρεσίες ή και αµοιβές γιαπαρόµοιες υπηρεσίες υπόκειται σε παρακράτηση φόρου.Στην περίπτωση που το ως άνω νοµικό πρόσωπο ή νοµι-κή οντότητα επιλέξει να φορολογηθεί ως εάν το εν λόγωεισόδηµα να είχε αποκτηθεί κατά την άσκηση επιχειρη-µατικής δραστηριότητας µέσω µόνιµης εγκατάστασηςστην Ελλάδα, ο παρακρατηθείς φόρος πιστώνεται έναντιτου οφειλόµενου φόρου εισοδήµατος νοµικών προσώ-πων και νοµικών οντοτήτων.

Άρθρο 63Απαλλαγή για ορισµένες ενδοοµιλικές πληρωµές

1. Ανεξάρτητα από το άρθρο 61, δεν παρακρατείται κα-θόλου φόρος από µερίσµατα και παρόµοιες πληρωµέςπου διανέµονται σε νοµικό πρόσωπο το οποίο περιλαµ-βάνεται στο Παράρτηµα της Οδηγίας 2011/96/Ε.Ε. σχετι-κά µε το κοινό φορολογικό καθεστώς το οποίο ισχύει γιατις µητρικές και τις θυγατρικές εταιρείες διαφορετικώνκρατών - µελών, όπως αυτή ισχύει, εφόσον:α) το νοµικό πρόσωπο που εισπράττει κατέχει µετο-

χές, µερίδια ή συµµετοχή τουλάχιστον δέκα τοις εκατό(10%), βάσει αξίας ή αριθµού, στο µετοχικό κεφάλαιο ήδικαιώµατα σε κέρδη, δικαιώµατα ψήφου του φορολο-γούµενου που προβαίνει στη διανοµή,β) το ελάχιστο ποσοστό κατοχής µετοχών ή µεριδίων

ή συµµετοχής διακρατείται για τουλάχιστον είκοσι τέσ-σερις (24) µήνες, καιγ) το νοµικό πρόσωπο που εισπράττει:αα) περιλαµβάνεται στους τύπους απαριθµούνται στο

Παράρτηµα Ι Μέρος Α της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ, όπως ι-σχύει, καιββ) είναι φορολογικός κάτοικος κράτους - µέλους της

Ε.Ε. σύµφωνα µε τη νοµοθεσία του κράτους αυτού καιδεν θεωρείται φορολογικός κάτοικος τρίτου κράτους ε-κτός Ε.Ε. κατ’ εφαρµογή όρων σύµβασης αποφυγής δι-πλής φορολογίας που έχει συναφθεί µε αυτό το τρίτοκράτος, καιγγ) υπόκειται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλ-

λαγής, σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στοΠαράρτηµα Ι Μέρος Β της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ ή σε ο-ποιοδήποτε άλλο φόρο ενδεχοµένως στο µέλλον αντι-καταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς.

2. Ανεξάρτητα από το άρθρο 61, δεν παρακρατείταιφόρος από τόκους και δικαιώµατα (royalties) που κατα-βάλλονται σε νοµικό πρόσωπο που αναφέρεται στο Πα-ράρτηµα της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ για την καθιέρωσηκοινού συστήµατος φορολόγησης των τόκων και των δι-καιωµάτων που καταβάλλονται µεταξύ συνδεδεµένωνπροσώπων διαφορετικών κρατών - µελών, όπως αυτή ι-σχύει, εφόσον:α) το νοµικό πρόσωπο ή η νοµική οντότητα που ει-

σπράττει κατέχει άµεσα µετοχές, µερίδια ή συµµετοχήτουλάχιστον δέκα τοις εκατό (10%), βάσει αξίας ή αριθ-µού, στο µετοχικό κεφάλαιο ή δικαιώµατα ψήφου τουφορολογούµενου που προβαίνει στην καταβολή,β) το ελάχιστο ποσοστό κατοχής µετοχών ή µεριδίων

ή συµµετοχής διακρατείται για τουλάχιστον είκοσι τέσ-σερις (24) µήνες, καιγ) το νοµικό πρόσωπο που εισπράττει :αα) περιλαµβάνεται στους τύπους που απαριθµούνται

στο Παράρτηµα Ι Μέρος Α της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ, ό-πως ισχύει, καιββ) είναι φορολογικός κάτοικος κράτους - µέλους της

Ε.Ε. σύµφωνα µε τη νοµοθεσία του κράτους αυτού καιδεν θεωρείται φορολογικός κάτοικος τρίτου κράτους ε-κτός Ε.Ε. κατ’ εφαρµογή όρων σύµβασης αποφυγής δι-πλής φορολογίας που έχει συναφθεί µε αυτό το τρίτοκράτος, καιγγ) υπόκειται, χωρίς τη δυνατότητα επιλογής ή απαλ-

λαγής, σε έναν από τους φόρους που αναφέρονται στοΠαράρτηµα Ι Μέρος Β΄ της Οδηγίας 2009/133/ΕΚ ή σε ο-

26

ποιοδήποτε άλλο φόρο ενδεχοµένως στο µέλλον αντι-καταστήσει έναν από τους φόρους αυτούς.

3. Εάν ένας φορολογούµενος που έχει τη φορολογικήκατοικία του στην Ελλάδα διανείµει µέρισµα, καταβάλλειτόκους ή δικαιώµατα σε νοµικό πρόσωπο που δεν έχεισυµπληρώσει είκοσι τέσσερις (24) µήνες διακράτησηςτου ελάχιστου ποσοστού κατοχής µετοχών ή µεριδίων ήσυµµετοχής, αλλά κατά τα λοιπά πληροί τους όρους τωνπαραγράφων 1 και 2, ο υπόχρεος σε παρακράτηση πουέχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα µπορείπροσωρινά να µην προβεί σε παρακράτηση φόρου, εφό-σον καταθέσει (τραπεζική) εγγύηση στη Φορολογική Δι-οίκηση ποσού ίσου προς:

συντελεστής παρακράτησης------------------------------------- x διανεµηθέν ή καταβλη-

θέν ποσό1 -/- συντελεστής παρακράτησης

Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να απαιτήσει κατά-πτωση της εγγύησης εάν το νοµικό πρόσωπο που εισέ-πραξε τα ποσά δεν διακράτησε το ελάχιστο ποσοστό κα-τοχής µετοχών ή µεριδίων ή συµµετοχής για τουλάχι-στον είκοσι τέσσερις (24) µήνες. Η απαλλαγή από την υ-ποχρέωση παρακράτηση φόρου καθίσταται οριστική, καιη εγγύηση λήγει την ηµεροµηνία κατά την οποία συ-µπληρώνονται είκοσι τέσσερις (24) µήνες διακράτησηςτου ελάχιστου ποσοστού κατοχής µετοχών ή µεριδίων ήσυµµετοχής.

4. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών καθορίζο-νται τα έντυπα για την εφαρµογή των προηγούµενωνπαραγράφων και ρυθµίζονται οι αναγκαίες τεχνικές λε-πτοµέρειες.

Άρθρο 64Συντελεστές παρακράτησης φόρου

1. Οι συντελεστές παρακράτησης φόρου είναι οι εξής:α) για µερίσµατα δέκα τοις εκατό (10%).β) για τόκους δεκαπέντε τοις εκατό (15%).γ) για δικαιώµατα (royalties) και λοιπές πληρωµές είκο-

σι τοις εκατό (20%).δ) για αµοιβές για τεχνικές υπηρεσίες, αµοιβές διοίκη-

σης, αµοιβές για συµβουλευτικές υπηρεσίες και άλλες α-µοιβές για παρόµοιες υπηρεσίες είκοσι τοις εκατό (20%).Κατ’ εξαίρεση, για τις αµοιβές που εισπράττονται απόεργολήπτες κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργωνκαι ενοικιαστών δηµοσίων, δηµοτικών και κοινοτικών ήλιµενικών προσόδων ο συντελεστής είναι τρία τοις εκα-τό (3%) επί της αξίας του υπό κατασκευή έργου ή του µι-σθώµατος.ε) για το ασφάλισµα που καταβάλλεται µε τη µορφή

περιοδικά καταβαλλόµενης παροχής δεκαπέντε τοις ε-κατό (15%). Για το ασφάλισµα που καταβάλλεται εφά-παξ µέχρι του ποσού των σαράντα χιλιάδων (40.000) ευ-ρώ δέκα τοις εκατό (10%) και για τα ποσά που υπερβαί-νουν τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ είκοσι τοις εκα-τό (20%). Οι συντελεστές των προηγούµενων εδαφίωντης περίπτωσης αυτής αυξάνονται κατά πενήντα τοις ε-κατό (50%) σε περίπτωση είσπραξης από τον δικαιούχο

ποσού πρόωρης εξαγοράς. Δεν θεωρείται πρόωρη εξα-γορά κάθε καταβολή που πραγµατοποιείται σε εργαζό-µενο ο οποίος έχει θεµελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωµαή έχει υπερβεί το 60ό έτος της ηλικίας του, καθώς καικάθε καταβολή που γίνεται χωρίς τη βούληση του εργα-ζοµένου, όπως σε περίπτωση απόλυσης του εργαζοµέ-νου ή πτώχευσης του εργοδότη.στ) για την υπεραξία από µεταβίβαση ακίνητης περιου-

σίας που αποκτά φυσικό πρόσωπο δεκαπέντε τοις εκατό(15%).

2. Οι φορείς γενικής κυβέρνησης κατά την προµήθειακάθε είδους αγαθών ή υπηρεσιών από νοµικά πρόσωπα,υποχρεούνται, κατά την καταβολή ή την έκδοση της σχε-τικής εντολής πληρωµής της αξίας αυτών, να παρακρα-τούν φόρο εισοδήµατος, ο οποίος υπολογίζεται στο κα-θαρό ποσό της αξίας των αγαθών ή υπηρεσιών µε συντε-λεστή ως ακολούθως:αα) ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) για τα υγρά καύσιµα

και τα προϊόντα καπνοβιοµηχανίας,ββ) ποσοστό τέσσερα τοις εκατό (4%) για τα λοιπά α-

γαθά καιγγ) ποσοστό οκτώ τοις εκατό (8%) για την παροχή υ-

πηρεσιών.Εξαιρούνται από την παρακράτηση φόρου οι υπόχρεοι

του πρώτου εδαφίου:αα) όταν προµηθεύονται αγαθά ή τους παρέχονται υ-

πηρεσίες και δεν απαιτείται σύµβαση, εφόσον η καθαρήαξία αυτών, κατά συναλλαγή, δεν υπερβαίνει το ποσότων εκατόν πενήντα (150) ευρώ,ββ) όταν λαµβάνουν υπηρεσίες ή προµηθεύονται ηλε-

κτρικό ρεύµα, τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, τηλεγραφήµα-τα, γραµµατόσηµα, φωταέριο, νερό και εισιτήρια γενικά,γγ) όπου προβλέπεται παρακράτηση ή προκαταβολή

φόρου από άλλη διάταξη για το ίδιο έσοδο καιδδ) όταν προµηθεύονται αγαθά ή τους παρέχονται υ-

πηρεσίες από τις πολεµικές βιοµηχανίες ΕΑΒ, ΕΒΟ,ΠΥΡΚΑΛ και ΕΛΘΟ, καθώς και από το Κέντρο Επιχειρη-µατικής Πολιτιστικής Ανάπτυξης (Κ.Ε.Π.Α.) και την Ανα-πτυξιακή Ενωση Μακεδονίας (ΑΝ.Ε.Μ.).

3. Η παρακράτηση φόρου εξαντλεί τη φορολογική υ-ποχρέωση της παραγράφου 1 σε περίπτωση που αυτόςπου λαµβάνει την πληρωµή, εκτός από τις αµοιβές πουαναφέρονται στην περίπτωση δ΄ της παραγράφου 1, η ο-ποία υπόκειται σε παρακράτηση φόρου είναι φυσικό πρό-σωπο που έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδαή νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα που δεν έχει τηφορολογική κατοικία του και δεν διατηρεί µόνιµη εγκα-τάσταση στην Ελλάδα.

4. Σε περίπτωση που η παρακράτηση φόρου δεν εξα-ντλεί τη φορολογική υποχρέωση ο παρακρατηθείς φό-ρος πιστώνεται έναντι του οφειλόµενου φόρου εισοδή-µατος από επιχειρηµατική δραστηριότητα ή του φόρουεισοδήµατος νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτή-των, κατά περίπτωση.

5. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών καθορίζο-νται ειδικότερα ο τρόπος και ο χρόνος απόδοσης του πα-ρακρατούµενου φόρου σύµφωνα µε τις ανωτέρω παρα-γράφους, ο τύπος και το περιεχόµενο της δήλωσης, κα-θώς και κάθε άλλο σχετικό θέµα για την εφαρµογή τουπαρόντος άρθρου.

27

ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ

ΤΗΣ ΦΟΡΟΑΠΟΦΥΓΗΣ ΚΑΙ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ

Άρθρο 65Κράτη µη συνεργάσιµα στο φορολογικό τοµέα και

κράτη µε προνοµιακό φορολογικό καθεστώς

1. Κράτος για την εφαρµογή του παρόντος κεφαλαίουνοείται το κράτος ή η περιοχή δικαιοδοσίας ή η υπερπό-ντια χώρα ή το έδαφος που τελεί υπό οποιοδήποτε ειδι-κό καθεστώς σύνδεσης ή εξάρτησης κατά την έννοιατου διεθνούς δικαίου.

2. Σύµβαση διοικητικής συνδροµής, για την εφαρµογήΚ.Φ.Ε. νοείται η διεθνής σύµβαση που επιτρέπει την α-νταλλαγή όλων των πληροφοριών, που είναι απαραίτη-τες για την εφαρµογή της φορολογικής νοµοθεσίας τωνσυµβαλλόµενων µερών.

3. Μη συνεργάσιµα κράτη είναι εκείνα που δεν είναικράτη - µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κατάστασήτους σχετικά µε τη διαφάνεια και την ανταλλαγή τωνπληροφοριών σε φορολογικά θέµατα έχει εξεταστεί απότον Οργανισµό Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης(Ο.Ο.Σ.Α.) και τα οποία:α) δεν έχουν συνάψει και δεν εφαρµόζουν µε την Ελ-

λάδα σύµβαση διοικητικής συνδροµής στο φορολογικότοµέα καιβ) δεν έχουν υπογράψει τέτοια σύµβαση διοικητικής

συνδροµής µε τουλάχιστον δώδεκα άλλα κράτη.Οι ανωτέρω προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν α-

θροιστικά.4. Τα µη συνεργάσιµα κράτη καθορίζονται µε απόφαση

του Υπουργού Οικονοµικών ύστερα από τη διαπίστωσητων προϋποθέσεων της προηγούµενης παραγράφου καιπεριλαµβάνονται σε κατάλογο που δηµοσιεύεται στην Ε-φηµερίδα της Κυβερνήσεως. Ο κατάλογος δηµοσιεύεταιτον Ιανουάριο κάθε έτους ως εξής:α) Αφαιρούνται τα κράτη που µέχρι την ηµεροµηνία

δηµοσίευσης έχουν συνάψει και εφαρµόζουν µε την Ελ-λάδα σύµβαση διοικητικής συνδροµής.β) Προστίθενται τα κράτη που:αα) ενώ έχουν συνάψει µε την Ελλάδα σύµβαση διοι-

κητικής συνδροµής, οι διατάξεις της εν λόγω σύµβασηςή η εφαρµογή τους δεν επέτρεψαν στην ελληνική φορο-λογική διοίκηση να λάβει τις πληροφορίες που είναι απα-ραίτητες για την εφαρµογή των διατάξεων της φορολο-γικής νοµοθεσίας,ββ) δεν έχουν συνάψει µε την Ελλάδα σύµβαση διοι-

κητικής συνδροµής, αν και η Ελλάδα είχε προτείνει, πριντην 1η Ιανουαρίου του προηγούµενου έτους, τη σύναψητέτοιας σύµβασης.γ) Αφαιρούνται ή προστίθενται τα κράτη που δεν έ-

χουν συνάψει µε την Ελλάδα σύµβαση διοικητικής συν-δροµής, στα οποία η Ελλάδα δεν είχε προτείνει τη σύνα-ψη τέτοιας σύµβασης πριν την 1η Ιανουαρίου του προη-γούµενου έτους και για τα οποία το Παγκόσµιο Φόρουµγια τη Διαφάνεια και την Ανταλλαγή των πληροφοριώνσε φορολογικά θέµατα που συστήθηκε µε απόφαση τουΟ.Ο.Σ.Α. της 17ης Σεπτεµβρίου 2009, θεωρεί ότι αντί-στοιχα προβαίνουν ή όχι στην ανταλλαγή όλων των πλη-ροφοριών που είναι απαραίτητες για την εφαρµογή τωνφορολογικών νοµοθεσιών των συµβαλλόµενων µερών.

5. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου σχετικά µε τα µησυνεργάσιµα κράτη εφαρµόζονται για αυτά που προστί-

θενται στον κατάλογο της προηγούµενης παραγράφου,από την 1η Ιανουαρίου του εποµένου της δηµοσίευσηςέτους. Γι’ αυτά που αφαιρούνται από τον κατάλογο, η ε-φαρµογή των διατάξεων παύει από τη δηµοσίευσή του.

6. Για την εφαρµογή των διατάξεων του κεφαλαίου αυ-τού, το φυσικό ή νοµικό πρόσωπο ή νοµική οντότητα θε-ωρείται ότι υπόκειται σε προνοµιακό φορολογικό καθε-στώς σε κράτος εκτός της Ελλάδας, όταν η φορολογικήκατοικία τους βρίσκεται σε οποιοδήποτε κράτος, ακόµηκαι σε κράτος - µέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν σεαυτό το κράτος:α) δεν υπόκειται σε φορολογία ή, εάν υπόκειται, δεν

φορολογείται εν τοις πράγµασι, ήβ) υπόκειται σε φόρο επί των κερδών ή των εισοδηµά-

των ή του κεφαλαίου, ο οποίος είναι ίσος ή κατώτερος α-πό το πενήντα τοις εκατό (50%) του συντελεστή φορο-λογίας νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων πουθα οφειλόταν σύµφωνα µε τις διατάξεις της ελληνικήςφορολογικής νοµοθεσίας, εάν ήταν φορολογικός κάτοι-κος ή διατηρούσε µόνιµη εγκατάσταση κατά την έννοιατου άρθρου 6 του Κ.Φ.Ε. στην Ελλάδα.

7. Τα κράτη που έχουν προνοµιακό φορολογικό καθε-στώς καθορίζονται µε απόφαση του Υπουργού Οικονοµι-κών ύστερα από τη διαπίστωση των προϋποθέσεων τηςπροηγούµενης παραγράφου και περιλαµβάνονται σε κα-τάλογο που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνή-σεως. Ο κατάλογος δηµοσιεύεται τον Ιανουάριο κάθε έ-τους.

Άρθρο 66Ελεγχόµενες αλλοδαπές εταιρείες (ΕΑΕ)

1. Το φορολογητέο εισόδηµα περιλαµβάνει το µη δια-νεµηθέν εισόδηµα νοµικού προσώπου ή νοµικής οντότη-τας που είναι φορολογικός κάτοικος άλλης χώρας, εφό-σον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:α) ο φορολογούµενος, µόνος του ή από κοινού µε τα

συνδεδεµένα πρόσωπα, κατέχει, άµεσα ή έµµεσα, µετο-χές, µερίδια, δικαιώµατα ψήφου ή συµµετοχής στο κε-φάλαιο σε ποσοστό άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) ήδικαιούται να εισπράττει ποσοστό άνω του πενήντα τοιςεκατό (50%) των κερδών του εν λόγω νοµικού προσώ-που ή νοµικής οντότητας,β) το παραπάνω νοµικό πρόσωπο ή η νοµική οντότητα

υπόκειται σε φορολογία σε µη συνεργάσιµο κράτος ήκράτος µε προνοµιακό φορολογικό καθεστώς, ήτοι σε ει-δικό καθεστώς που επιτρέπει ουσιωδώς χαµηλότερο επί-πεδο φορολογίας από ό,τι το γενικό καθεστώς,γ) άνω του τριάντα τοις εκατό (30%) του καθαρού ει-

σοδήµατος προ φόρων που πραγµατοποιεί το νοµικόπρόσωπο ή η νοµική οντότητα εµπίπτει σε µία ή περισσό-τερες από τις κατηγορίες που ορίζονται στην παράγρα-φο 3,δ) δεν πρόκειται για εταιρεία, της οποίας η κύρια κατη-

γορία µετοχών αποτελεί αντικείµενο διαπραγµάτευσηςσε οργανωµένη αγορά.

2. Η παράγραφος 1 δεν εφαρµόζεται στις περιπτώσειςπου το νοµικό πρόσωπο ή η νοµική οντότητα είναι φορο-λογικός κάτοικος κράτους - µέλους της Ε.Ε., εκτός εάν ηεγκατάσταση ή η οικονοµική δραστηριότητα του νοµικούπροσώπου ή της νοµικής οντότητας συνιστά επίπλαστηκατάσταση που δηµιουργήθηκε µε ουσιαστικό σκοπό τηναποφυγή του αναλογούντος φόρου.Σε περίπτωση που το νοµικό πρόσωπο ή η νοµική ο-

28

ντότητα είναι φορολογικός κάτοικος χώρας που είναισυµβαλλόµενο µέρος της συµφωνίας για τον Ε.Ο.Χ. καιυφίσταται και εφαρµόζεται συµφωνία ανταλλαγής πλη-ροφοριών, ανάλογης µε την ανταλλαγή πληροφοριών,κατόπιν αιτήσεως που προβλέπεται στην οδηγία2011/16/Ε.Ε, η παράγραφος 1 δεν εφαρµόζεται, εκτός ε-άν η εγκατάσταση ή η οικονοµική δραστηριότητα του νο-µικού προσώπου ή της νοµικής οντότητας συνιστά επί-πλαστη κατάσταση, που δηµιουργήθηκε µε ουσιαστικόσκοπό την αποφυγή του αναλογούντος φόρου.

3. Οι ακόλουθες κατηγορίες εισοδήµατος λαµβάνονταιυπόψη για την εφαρµογή του στοιχείου γ΄ της παραγρά-φου 1, εφόσον άνω του πενήντα τοις εκατό (50%) της α-ντίστοιχης κατηγορίας εισοδήµατος του νοµικού προσώ-που ή της νοµικής οντότητας προέρχεται από συναλλα-γές µε τη φορολογούµενη εταιρεία ή τα συνδεδεµένα µεαυτή πρόσωπα:α) τόκοι ή οποιοδήποτε άλλο εισόδηµα παράγεται από

χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία,β) δικαιώµατα ή οποιοδήποτε άλλο εισόδηµα παράγε-

ται από πνευµατική ιδιοκτησία,γ) µερίσµατα και εισόδηµα από τη µεταβίβαση µετο-

χών,δ) εισόδηµα από κινητά περιουσιακά στοιχεία,ε) εισόδηµα από ακίνητη περιουσία, εκτός εάν το κρά-

τος - µέλος της φορολογούµενου νοµικού προσώπου ήνοµικής οντότητας δεν θα είχε δικαίωµα να φορολογή-σει το εισόδηµα βάσει συµφωνίας που έχει συναφθεί µετρίτη χώρα,στ) εισόδηµα από ασφαλιστικές, τραπεζικές και άλλες

χρηµατοοικονοµικές δραστηριότητες.4. Οι κατηγορίες εισοδήµατος που αναφέρονται στην

προηγούµενη παράγραφο υπολογίζονται στη βάση τουφορολογικού έτους και µε το φορολογικό συντελεστήπου ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηµατική δραστηριό-τητα των φυσικών προσώπων σύµφωνα µε το ΔεύτεροΜέρος του παρόντα Κώδικα ή µε το φορολογικό συντε-λεστή που ισχύει για τα κέρδη από επιχειρηµατική δρα-στηριότητα των νοµικών προσώπων ή νοµικών οντοτή-των σύµφωνα µε το Τρίτο Μέρος, κατά περίπτωση.

ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟΥΠΟΒΟΛΗ ΔΗΛΩΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

ΚΑΙ ΠΡΟΚΑΤΑΒΟΛΗ ΦΟΡΟΥ

Άρθρο 67Υποβολή της δήλωσης φορολογίαςεισοδήµατος φυσικών προσώπων

1. Ο φορολογούµενος υποχρεούται να δηλώνει όλα ταεισοδήµατά του, τα φορολογούµενα µε οποιοδήποτετρόπο ή απαλλασσόµενα, στη Φορολογική Διοίκηση ηλε-κτρονικά. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η δήλωση αυτήµπορεί να υποβάλλεται στη Φορολογική Διοίκηση σε έγ-χαρτη µορφή.

2. Για όλα τα εισοδήµατα της παραγράφου 1 δηλώνε-ται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς, κατά περίπτωση,φόρος.

3. Η δήλωση υποβάλλεται κατά το χρονικό διάστηµααπό την 1η Φεβρουαρίου µέχρι και την 30ή Ιουνίου του α-µέσως επόµενου φορολογικού έτους. Σε περίπτωση πουο φορολογούµενος αποβιώσει ή µεταφέρει την κατοικίατου στο εξωτερικό, η δήλωση υποβάλλεται από τους κα-

τά περίπτωση υπόχρεους, καθ’ όλη τη διάρκεια του φο-ρολογικού έτους και συνοδεύεται από δικαιολογητικάκαι στοιχεία που καθορίζονται µε απόφαση του Υπουρ-γού Οικονοµικών.

4. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών καθορίζο-νται ειδικότερα ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής, ο τύ-πος και το περιεχόµενο της δήλωσης φορολογίας εισο-δήµατος, οι εξαιρετικές περιπτώσεις για τις οποίες επι-τρέπεται η µη ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης, κα-θώς και τα δικαιολογητικά ή άλλα στοιχεία τα οποία συ-νυποβάλλονται µε αυτήν.

Άρθρο 68Υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήµατος

νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων

1. Τα νοµικά πρόσωπα και οι νοµικές οντότητες υπο-χρεούνται να δηλώνουν όλα τα εισοδήµατά τους στηΦορολογική Διοίκηση.

2. Η δήλωση υποβάλλεται κατά το χρονικό διάστηµααπό την 1η Φεβρουαρίου µέχρι και την 30ή Ιουνίου του α-µέσως επόµενου φορολογικού έτους. Για τα νοµικά πρό-σωπα και τις νοµικές οντότητες που έχουν τεθεί υπό εκ-καθάριση, η δήλωση υποβάλλεται µέσα σε ένα (1) µήνααπό τη λήξη της εκκαθάρισης για τα εισοδήµατα που α-ποκτήθηκαν κατά την περίοδο αυτή. Σε περίπτωση παρά-τασης της εκκαθάρισης πέραν του έτους υποβάλλεταιπροσωρινή δήλωση για τα εισοδήµατα κάθε έτους - µέσασε ένα (1) µήνα από τη λήξη του, επιφυλασσοµένης τηςυποβολής οριστικής δήλωσης συγχρόνως µε τη λήξη τηςεκκαθάρισης. Για τα διαλυόµενα νοµικά πρόσωπα και τιςνοµικές οντότητες, για τα οποία δεν επιβάλλεται από τονόµο εκκαθάριση, η δήλωση υποβάλλεται µέσα σε ένα(1) µήνα από τη διάλυση και σε κάθε περίπτωση πριν απότη διάθεση µε οποιονδήποτε τρόπο των περιουσιακώνστοιχείων τους.

3. Με απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών καθορίζο-νται ειδικότερα ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής, ο τύ-πος και το περιεχόµενο της δήλωσης φορολογίας εισο-δήµατος, καθώς και τα δικαιολογητικά ή άλλα στοιχείατα οποία συνυποβάλλονται µε αυτήν.

Άρθρο 69Προκαταβολή του φόρου εισοδήµατοςαπό επιχειρηµατική δραστηριότηταπου αποκτούν φυσικά πρόσωπα

1. Με βάση τη δήλωση που υποβάλλει ο φορολογού-µενος και τους λοιπούς τίτλους βεβαίωσης που προβλέ-πονται στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας βεβαιώνε-ται ποσό ίσο µε το πενήντα πέντε τοις εκατό (55%) τουφόρου που προκύπτει για το φόρο που αναλογεί στο ει-σόδηµα του διανυόµενου φορολογικού έτους.Αν στη δήλωση περιλαµβάνονται και εισοδήµατα για

τα οποία ο φόρος παρακρατείται ή καταβάλλεται κατάτις διατάξεις των επόµενων παραγράφων, ο φόρος πουπαρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε για τα εισοδήµατα αυτάεκπίπτει από το φόρο που πρέπει να βεβαιωθεί κατά τοπροηγούµενο εδάφιο. Αν το εισόδηµα µε βάση το οποίοενεργείται η βεβαίωση του φόρου προσδιορίζεται κατάτρόπο τεκµαρτό, ο φόρος που αναλογεί στο τεκµαρτόαυτό εισόδηµα λαµβάνεται υπόψη για τον προσδιορισµότου ποσού που πρέπει να βεβαιωθεί κατά το άρθρο αυτό.

29

Όταν υποβάλλεται δήλωση για πρώτη φορά το προς βε-βαίωση ποσό της παραγράφου αυτής περιορίζεται στοµισό.

2. Οι διατάξεις του πρώτου και του τέταρτου εδαφίουτης προηγούµενης παραγράφου δεν εφαρµόζονται ό-ταν:α) Το ποσό που πρέπει να βεβαιωθεί δεν υπερβαίνει τα

τριάντα (30) ευρώ,β) Στη δήλωση περιλαµβάνονται µόνο εισοδήµατα από

µισθωτή εργασία και συντάξεις γενικά και από ιδιοκατοί-κηση.

3. Αν δεν υποβληθεί δήλωση, η Φορολογική Διοίκησηπροβαίνει στη βεβαίωση του προκαταβλητέου ποσού φό-ρου, µε βάση την υπάρχουσα εγγραφή για το εγγύτερο,πριν από την παράλειψη υποβολής της δήλωσης οικονο-µικό έτος, εφόσον διαπιστώνεται ότι ο υπόχρεος εξακο-λουθεί να αποκτά το εισόδηµα.

4. Ειδικά, για τους αρχιτέκτονες και τους µηχανικούς οπροκαταβλητέος φόρος υπολογίζεται ως εξής:α) Σε τέσσερα τοις εκατό (4%) της συµβατικής αµοι-

βής για εκπόνηση µελετών και σχεδίων που αναφέρο-νται στις περιπτώσεις β΄ και δ΄ της παραγράφου 5 τουάρθρου 49.β) Σε δέκα τοις εκατό (10%) της συµβατικής αµοιβής

για εκπόνηση µελετών και σχεδίων που αφορούν οποι-ασδήποτε άλλης φύσης έργα και για την επίβλεψη της ε-κτέλεσης αυτών, καθώς και των έργων της προηγούµε-νης περίπτωσης και της ενέργειας πραγµατογνωµοσύ-νης κ.λπ. για τα έργα αυτά.Κατ’ εξαίρεση, για αµοιβές αρχιτεκτόνων και µηχανι-

κών για την επίβλεψη της εκτέλεσης κάθε είδους τεχνι-κών έργων που ορίζονται στις προηγούµενες περιπτώ-σεις, ο προκαταβλητέος φόρος επιβάλλεται πριν από τηθεώρηση των οικείων εργασιών από την αρµόδια αρχήστο ποσό της αµοιβής επίβλεψης του δικαιούχου, καιπροκειµένου για εκπόνηση µελετών ή σχεδίων και επί-βλεψη έργων του Δηµοσίου, νοµικών προσώπων δηµοσί-ου δικαίου και των κοινωφελών ή θρησκευτικών ιδρυµά-των, ο προκαταβλητέος φόρος κατά τα ποσοστά της πα-ραγράφου αυτής υπολογίζεται στο ποσό της συµβατικήςαµοιβής.

5. α) Στις αµοιβές που λαµβάνουν δικηγόροι οφείλεταιπροκαταβολή φόρου δεκαπέντε τοις εκατό (15%) µε τηνεπιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 64. Δεν υπολογί-ζεται προκαταβλητέος φόρος επί των αµοιβών για παρα-στάσεις, καθώς και για κάθε άλλη νοµική υπηρεσία πουπαρέχουν δικηγόροι οι οποίοι συνδέονται µε τον εντο-λέα τους µε σύµβαση έµµισθης εντολής και αµείβονταιµε πάγια αντιµισθία.β) Οµοίως, δεν υπολογίζεται και δεν αποδίδεται προ-

καταβλητέος φόρος στις περιπτώσεις που ενεργείταιπαρακράτηση φόρου, σύµφωνα µε τις διατάξεις της πε-ρίπτωσης δ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 64.γ) Κάθε δικηγορικός σύλλογος ή ταµείο συνεργασίας

ή διανεµητικός λογαριασµός οποιασδήποτε νοµικής µορ-φής υποχρεούται να παρακρατεί φόρο εισοδήµατος µεσυντελεστή δεκαπέντε τοις εκατό (15%) επί οποιουδή-ποτε ποσού καταβάλλει ως µέρισµα σε δικηγόρο.δ) Αν µε την έγγραφη συµφωνία περί αµοιβής για την

παροχή των δικηγορικών υπηρεσιών η αµοιβή ή το ύψοςτης συναρτάται µε το αποτέλεσµα των δικηγορικών υπη-ρεσιών ή της δίκης, κατά την απόδοση του προκαταβλη-τέου φόρου υποβάλλονται και τα στοιχεία που αποδει-κνύουν το ύψος της αµοιβής, όπως ειδικότερα καθορίζε-

ται µε την απόφαση του Υπουργού Οικονοµικών.ε) Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονοµικών, καθορί-

ζεται ο τύπος, το περιεχόµενο, ο τρόπος υποβολής τηςδήλωσης και καταβολής του φόρου και ο τρόπος και οχρόνος υποβολής των καταστάσεων και το περιεχόµενοαυτών, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτοµέρεια για την ε-φαρµογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής.

6. Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονοµικών µπορείνα ορίζεται ότι η προκαταβολή υπολογίζεται µε άλλοτρόπο, καθώς και κάθε άλλη λεπτοµέρεια αναγκαία γιατην εφαρµογή του άρθρου αυτού.

Άρθρο 70Μείωση προκαταβλητέου φόρου

από επιχειρηµατική δραστηριότηταπου αποκτούν τα φυσικά πρόσωπα

1. Σε περίπτωση που τυχόν µειωθεί το εισόδηµα άνωτου είκοσιπέντε τοις εκατό (25%), ο φορολογούµενοςµπορεί να ζητήσει µε αίτησή του τη µείωση του φόρουπου βεβαιώθηκε κατά τις διατάξεις του προηγούµενουάρθρου. Η αίτηση υποβάλλεται µέχρι το τέλος του µήναΣεπτεµβρίου του φορολογικού έτους στο οποίο έγινε ηβεβαίωση και αφορά στα ποσά του φόρου για τις δόσειςπου δεν έγιναν ληξιπρόθεσµες κατά το χρόνο της υπο-βολής της αίτησης. Κατά την εκτίµηση της µείωσης τουεισοδήµατος από επιχειρηµατική δραστηριότητα λαµβά-νονται ενδεικτικά υπόψη:α) Το ποσό των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης

στο τρέχον φορολογικό έτος, συγκρινόµενο µε τα ακα-θάριστα έσοδα της αντίστοιχης περιόδου του προηγού-µενου φορολογικού έτους.β) Το ποσοστό των δαπανών και εξόδων διαχείρισης ε-

πί των ακαθάριστων εσόδων του τρέχοντος φορολογι-κού έτους σε σύγκριση µε το αντίστοιχο ποσοστό τουπροηγούµενου φορολογικού έτους.γ) Οι ουσιώδεις µεταβολές που τυχόν επήλθαν στους

παράγοντες διαµόρφωσης του µικτού κέρδους της επι-χείρησης κατά το τρέχον φορολογικό έτος σε σχέση µετο προηγούµενο.δ) Κάθε άλλο στοιχείο από το οποίο πιθανολογείται

µείωση του κέρδους του τρέχοντος φορολογικού έτους.2. Αν περάσει άπρακτη η προθεσµία της προηγούµε-

νης παραγράφου, ο φορολογούµενος µπορεί να κατα-βάλλει τις, από τη λήξη της προθεσµίας και µετά, απαι-τητές δόσεις του φόρου µειωµένες κατά το ποσοστό τηςµείωσης των εισοδηµάτων του, όπως αυτό αναφέρεταιστην αίτησή του που υπέβαλε για το σκοπό αυτό, µε επι-φύλαξη να καταβάλει τον τυχόν επιπλέον οφειλόµενοφόρο κατά τον έλεγχο της δήλωσης και την οριστική εκ-καθάριση του.

3. Αν γίνει νέα εκκαθάριση λόγω υποβολής τροποποιη-τικής δήλωσης, εφόσον µειωθεί ο φόρος µειώνεται ανα-λόγως και η προκαταβολή του φόρου.

Άρθρο 71Προκαταβολή του φόρου εισοδήµατος

νοµικών προσώπων και νοµικών οντοτήτων

1. Με βάση την οριστική δήλωση του νοµικού προσώ-που ή της νοµικής οντότητας ή τον οριστικό τίτλο, η Φο-ρολογική Διοίκηση βεβαιώνει ποσό ίσο µε το ογδόντατοις εκατό (80%) του φόρου που αναλογεί στα εισοδή-µατα του φορολογικού έτους που έληξε. Το εν λόγω πο-

30

σοστό αυξάνεται σε εκατό τοις εκατό (100%) ειδικά γιατις τραπεζικές ηµεδαπές ανώνυµες εταιρείες και τα υπο-καταστήµατα αλλοδαπών τραπεζών που λειτουργούννόµιµα στην Ελλάδα.

2. Για νοµικά πρόσωπα των περιπτώσεων β΄, γ΄ καιστ΄ µόνο για τις κοινοπραξίες των προσωπικών εταιρει-ών του άρθρου 45, το ποσοστό της παραγράφου 1 είναιπενήντα πέντε τοις εκατό (55%).

3. Τα ποσοστά των προηγούµενων παραγράφων µειώ-νονται κατά πενήντα τοις εκατό (50%) για τα νέα νοµικάπρόσωπα κατά τα τρία (3) πρώτα οικονοµικά έτη από τηδήλωση έναρξης εργασιών τους. Η µείωση αυτή δεν ε-φαρµόζεται για τα νοµικά πρόσωπα που προέρχονται α-πό µετατροπή ή συγχώνευση άλλων επιχειρήσεων µεβάση τις διατάξεις οποιουδήποτε νόµου.

4. Η βεβαίωση αυτή γίνεται έναντι του φόρου που ανα-λογεί στο εισόδηµα του διανυόµενου φορολογικού έ-τους. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει δήλωση ή οριστι-κός τίτλος, ο καταβλητέος φόρος υπολογίζεται µε βάσητο φόρο που προκύπτει από στοιχεία του εγγύτερου φο-ρολογικού έτους.

5. Οι διατάξεις της προηγούµενης παραγράφου εφαρ-µόζονται και επί των προσωρινών δηλώσεων που υπο-βάλλουν τα νοµικά πρόσωπα ή οι νοµικές οντότητες πουέχουν τεθεί υπό εκκαθάριση.

6. Από το ποσό που βεβαιώνεται σύµφωνα µε τις δια-τάξεις του άρθρου αυτού εκπίπτει ο φόρος που παρα-κρατείται από πηγή Ελλάδος, εφόσον συντρέχει περί-πτωση.

7. Αν µειωθεί το φορολογητέο εισόδηµα, εφαρµόζο-νται ανάλογα οι διατάξεις του άρθρου 70. Η εννεάµηνηπροθεσµία για την υποβολή της αίτησης µείωσης τουπροκαταβλητέου ποσού φόρου αρχίζει από την ηµέρα έ-ναρξης του νέου φορολογικού έτους.

8. Οι διατάξεις των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 69εφαρµόζονται και στα νοµικά πρόσωπα και τις νοµικές ο-ντότητες. Αν το προκαταβλητέο ποσό φόρου εισοδήµα-τος που υπολογίζεται µε βάση τις διατάξεις της παρα-γράφου αυτής είναι µικρότερο της προκαταβολής φόρουπου οφείλεται µε βάση τις διατάξεις των παραγράφων 1και 2, η διαφορά που προκύπτει βεβαιώνεται στο όνοµατου νοµικού προσώπου ή της νοµικής οντότητας ως προ-καταβολή φόρου.

9. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού δεν έχουν εφαρµο-γή:α) για τις ηµεδαπές εταιρείες περιορισµένης ευθύνης

ή ανώνυµες εταιρείες που µετατρέπονται ή συγχωνεύο-νται, σε ηµεδαπή ανώνυµη εταιρεία ή εταιρεία περιορι-σµένης ευθύνης, σύµφωνα µε τις διατάξεις του ν.δ.1297/1972,β) για τις ηµεδαπές εταιρείες περιορισµένης ευθύνης

ή ανώνυµες εταιρείες, καθώς και τα εγκατεστηµένα στηχώρα µας υποκαταστήµατα αλλοδαπών εταιρειών, πουµετασχηµατίζονται σε άλλες εταιρείες, σύµφωνα µε τιςδιατάξεις των άρθρων 1 έως 6 του ν. 2166/1993,γ) για τις ηµεδαπές ανώνυµες εταιρείες που συγχω-

νεύονται σε ανώνυµη εταιρεία ή διασπώνται, σύµφωναµε τις διατάξεις των άρθρων 68, 80 και 81, κατά περί-πτωση, του κ.ν. 2190/1920 (Α΄ 37),δ) για τις ηµεδαπές εταιρείες περιορισµένης ευθύνης

που συγχωνεύονται σε εταιρεία περιορισµένης ευθύνης,σύµφωνα µε το άρθρο 54 του ν. 3190/1955 (Α΄ 91),ε) για τα πιστωτικά ιδρύµατα που µετασχηµατίζονται,

σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 2515/1997 (Α΄154),στ) για τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις που

συγχωνεύονται σε νέα ή υφιστάµενη αγροτική συνεται-ριστική οργάνωση, καθώς και τις δευτεροβάθµιες ή τρι-τοβάθµιες αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις πουµετατρέπονται σε ανώνυµη εταιρεία ή εταιρεία περιορι-σµένης ευθύνης, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου21 του ν. 2810/2000 (Α΄ 61).ζ) για τα νοµικά πρόσωπα που µετασχηµατίζονται,

σύµφωνα µε ειδικές διατάξεις νόµου, σε άλλο νοµικόπρόσωπο που εµπίπτει στις διατάξεις της ίδιας παραγρά-φου,η) για τα διανεµόµενα ή κεφαλαιοποιούµενα κέρδη α-

νωνύµων εταιρειών, που απαλλάσσονται του φόρου ει-σοδήµατος, βάσει ειδικών διατάξεων νόµων.

Άρθρο 72Μεταβατικές διατάξεις και έναρξη ισχύος

1. Οι διατάξεις των άρθρων 1 έως και 71 του νόµου αυ-τού ισχύουν για τα εισοδήµατα που αποκτώνται και τιςδαπάνες που πραγµατοποιούνται, κατά περίπτωση, σταφορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου2014 και µετά, µε την επιφύλαξη των επόµενων παρα-γράφων του άρθρου αυτού.

2. Οι διατάξεις των άρθρων 22 και 23 ισχύουν για δα-πάνες που αφορούν φορολογικές περιόδους που κλεί-νουν από την 30η Ιουνίου 2014 και εξής.

3. Οι διατάξεις των άρθρων 24, 25, 28 ισχύουν για φο-ρολογικές περιόδους που κλείνουν από την 1η Ιανουαρί-ου 2014 και εξής.

4. Οι διατάξεις του άρθρου 26 ισχύουν για προβλέψειςπου σχηµατίζονται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν α-πό την 1η Ιανουαρίου 2014 και µετά. Για τις προβλέψειςεπισφαλών απαιτήσεων που έχουν σχηµατισθεί στα φο-ρολογικά έτη 2010, 2011, 2012 και 2013 θα έχουν εφαρ-µογή οι διατάξεις της περίπτωσης θ΄ της παρ. 1 του άρ-θρου 31 του ν. 2238/1994.

5. Οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 27 ισχύ-ουν από την έναρξη ισχύος του ν. 4046/2012 (Α΄ 28).

6. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 11 του άρ-θρου 41 ισχύουν για υπεραξία από µεταβιβάσεις ακίνη-της περιουσίας που θα πραγµατοποιηθούν από την 1η Ια-νουαρίου 2014 και µετά.

7. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 5 του άρ-θρου 42 ισχύουν για υπεραξία από µεταβιβάσεις µετο-χών, µεριδίων, οµολόγων, παραγώγων και ολόκληρης ε-πιχείρησης που θα πραγµατοποιηθούν από την 1η Ιανου-αρίου 2014 και µετά.

8. Οι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 42 ισχύ-ουν από την έναρξη ισχύος του ν. 4051/2012 (Α΄ 40).

9. Οι διατάξεις των άρθρων 52 έως και 56 ισχύουν γιαµετασχηµατισµούς που πραγµατοποιούνται από την 1ηΙανουαρίου 2014 και µετά.

10. Οι διατάξεις των άρθρων 61 έως και 64 ισχύουν γιαπληρωµές που πραγµατοποιούνται από την 1η Ιανουαρί-ου 2014 και µετά.

11. Τα µη διανεµηθέντα ή κεφαλαιοποιηθέντα αποθε-µατικά των νοµικών προσώπων του άρθρου 45 τουΚ.Φ.Ε, όπως αυτά εµφανίστηκαν στον τελευταίο ισολο-γισµό που έκλεισαν πριν από την 1.1.2014, και τα οποίαπροέρχονται από κέρδη που δεν φορολογήθηκαν κατά

31

το χρόνο που προέκυψαν λόγω απαλλαγής αυτών κατ’ ε-φαρµογή διατάξεων του ν. 2238/1994, όπως ισχύει µετάτη δηµοσίευση του Κ.Φ.Ε., ή εγκυκλίων ή αποφάσεωνπου έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση αυτού, σε περί-πτωση διανοµής ή κεφαλαιοποίησής τους - µέχρι την31η Δεκεµβρίου 2013 φορολογούνται αυτοτελώς µε συ-ντελεστή δεκαπέντε τοις εκατό (15%). Με την καταβολήτου φόρου αυτού εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέ-ωση του νοµικού προσώπου και των µετόχων ή εταίρωναυτού. Από την 1η Ιανουαρίου 2014 και εξής, τα µη δια-νεµηθέντα ή κεφαλαιοποιηθέντα αποθεµατικά του προη-γούµενου εδαφίου συµψηφίζονται υποχρεωτικά στο τέ-λος κάθε φορολογικού έτους µε ζηµιές από οποιαδήπο-τε αιτία που προέκυψαν κατά τα τελευταία πέντε (5) έτηµέχρι εξαντλήσεώς τους, εκτός αν διανεµηθούν ή κεφα-λαιοποιηθούν οπότε υπόκεινται σε αυτοτελή φορολόγη-ση µε συντελεστή δεκαεννέα τοις εκατό (19%). Με τηνκαταβολή του φόρου αυτού εξαντλείται κάθε φορολογι-κή υποχρέωση του νοµικού προσώπου και των µετόχωνή εταίρων αυτού.

12. Από την 1η Ιανουαρίου 2015 δεν επιτρέπεται η τή-ρηση ειδικών λογαριασµών αφορολόγητου αποθεµατι-κού.

13. Οι διατάξεις που διέπουν τη φορολογία των ναυτι-λιακών επιχειρήσεων και των συνδεοµένων φυσικώνπροσώπων δεν θίγονται από τις διατάξεις του παρόντοςΚώδικα.

14. Οι διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 4του παρόντος Κώδικα δεν εφαρµόζονται για τις εταιρεί-ες που έχουν συσταθεί και λειτουργούν σύµφωνα µε τον. 27/1975 και το ν.δ. 2687/1953.

ΤΜΗΜΑ ΔΕΥΤΕΡΟ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Άρθρο 73Ενσωµάτωση της οδηγίας 2013/13/Ε.Ε.

1. Στο Παράρτηµα Α του ν. 2578/1998 (Α΄ 30) προστί-θεται περίπτωση κζ΄ που έχει ως εξής:

«κζ) εταιρείες κροατικού δικαίου µε την επωνυµία:“dioničko društvo”, “društvo s ograničenom odgovornošću”,καθώς και άλλες εταιρείες που έχουν συσταθεί βάσειτου κροατικού δικαίου και υπόκεινται σε φορολογία εται-ρειών στην Κροατία.»

2. Στο Παράρτηµα Α1 του ν. 2578/1998 προστίθεται πε-ρίπτωση κθ΄ που έχει ως εξής:

«κθ) εταιρείες κροατικού δικαίου µε την επωνυµία:“dioničko društvo”, “društvo s ograničenom odgovornošću”,καθώς και άλλες εταιρείες που έχουν συσταθεί βάσειτου κροατικού δικαίου και υπόκεινται σε φορολογία εται-ρειών στην Κροατία.»

3. Στο Παράρτηµα Β΄ του ν. 2578/1998 προστίθεται πε-ρίπτωση κη΄ που έχει ως εξής:

« κη) porez na dobit στην Κροατία.»

Άρθρο 74Συµπλήρωση των νόµων 3986/2011, 4110/2013,

4002/2011, 4111/2013, 3864/2010, 3601/2007

1. Στο τέλος της περίπτωσης α΄ της παρ. 4 του άρθρου2 του ν. 3986/2011 (Α΄ 152) προστίθενται, από τότε πουίσχυσε, λέξεις ως εξής: «καθώς και κάθε επόµενου Με-

σοπρόθεσµου Πλαισίου Δηµοσιονοµικής Στρατηγικήςπου εκδίδεται δυνάµει του εν λόγω άρθρου.»

2. Στην περίπτωση β΄ της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν.3986/2011, µετά τις λέξεις «του άρθρου 6Α του ν.2362/1995» προστίθενται, από τότε που ίσχυσε, οι λέ-ξεις «καθώς και κάθε επόµενου Μεσοπρόθεσµου Πλαισί-ου Δηµοσιονοµικής Στρατηγικής που εκδίδεται δυνάµειτου εν λόγω άρθρου.»

3. Στην περίπτωση γ΄ της παρ. 4 του άρθρου 2 του ν.3986/2011, µετά τις λέξεις «του άρθρου 6Α του ν.2362/1995» προστίθενται, από τότε που ίσχυσε, οι λέ-ξεις «καθώς και κάθε επόµενου Μεσοπρόθεσµου Πλαισί-ου Δηµοσιονοµικής Στρατηγικής που εκδίδεται δυνάµειτου εν λόγω άρθρου.»

4. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 17 του άρθρου 11 του ν.4110/2013 (Α΄́ 17), όπως τροποποιήθηκε µε τη διάταξητης περίπτωσης δ΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 64του νόµου «Ενσωµάτωση της οδηγίας 2011/16/Ε.Ε.,ρύθµιση θεµάτων της Ε.Λ.Τ.Ε., αναµόρφωση Οργανι-σµού του Ν.Σ.Κ. και άλλες διατάξεις», αντικαθίσταται ωςεξής:

«Ειδικά για τη διαχειριστική περίοδο που λήγει τη31.12.2012 και ανεξαρτήτως του χρόνου έναρξής της (υ-περδωδεκάµηνης ή/και υποδωδεκάµηνης χρήσης), ο φά-κελος τεκµηρίωσης καταρτίζεται και ο συνοπτικός πίνα-κας πληροφοριών υποβάλλεται µέχρι την 31η Ιουλίου2013.»

5. Στο τελευταίο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 24 τουν. 4141/2013 (Α΄ 81) οι λέξεις «της παρούσας παραγρά-φου», αντικαθίστανται από τις λέξεις «των παραγράφων2 και 2Α του άρθρου 40 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180)».

6. α. Στο τέλος της περίπτωσης γ΄ της παρ. 1 του άρ-θρου 44 του ν. 4111/2013 (Α΄ 18), προστίθεται εδάφιοως εξής:

«Ειδικά για το οικονοµικό έτος 2013, εκδίδεται ξεχω-ριστό εκκαθαριστικό σηµείωµα από αυτό του υπολογι-σµού του φόρου εισοδήµατος.»β. Η περίπτωση στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 44 του ν.

4111/2013 αντικαθίσταται ως εξής:«Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου έχουν εφαρ-

µογή για τα εισοδήµατα που δηλώνονται µε τις φορολο-γικές δηλώσεις οικονοµικού έτους 2013 και µετά.»

7. α. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 38 του ν.2238/1994 (Α΄ 151) καταργείται.β. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 38 του ν.

4141/2013 (Α΄ 81), οι λέξεις «30 Ιουνίου 2013» αντικαθί-στανται µε τις λέξεις «31 Δεκεµβρίου 2013».γ. Καταργείται η περίπτωση δ΄ της παρ. 1 του άρθρου

28 του ν. 4110/2013 (Α΄ 17).8.α. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.

2579/1998, οι λέξεις «δύο τοις χιλίοις (2‰)» αντικαθί-στανται µε τις λέξεις «τρισήµισυ τοις χιλίοις (3,5‰)».β. Οι διατάξεις του προηγούµενου εδαφίου έχουν ε-

φαρµογή από 1.8.2013.9. Η παρ. 1 του άρθρου 68 του ν. 3601/2007 (Α΄ 178)

τροποποιείται ως εξής:α. Η περίπτωση γ΄ αντικαθίσταται ως εξής:«γ) Κατά τη διάρκεια της εκκαθάρισης, τη διοίκηση του

πιστωτικού ιδρύµατος αναλαµβάνει ειδικός εκκαθαρι-στής, φυσικό ή νοµικό πρόσωπο, που ορίζεται µε απόφα-ση της Τράπεζας της Ελλάδος. Το ίδιο πρόσωπο, µπορείνα αναλάβει την ειδική εκκαθάριση περισσοτέρων του ε-νός υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικών ιδρυµάτων, εάναυτό κρίνεται αναγκαίο για την καλύτερη εξυπηρέτηση

32

των σκοπών της ειδικής εκκαθάρισης. Στην περίπτωσηαυτή µπορούν να ενοποιούνται λειτουργικά οι ειδικές εκ-καθαρίσεις, χωρίς να θίγεται η έννοµη θέση των πιστω-τών. Σε περίπτωση πρόσκαιρου κωλύµατος του ειδικούεκκαθαριστή, εάν είναι φυσικό πρόσωπο, αυτός µπορείνα αναπληρώνεται προσωρινά µε απόφαση της Τράπε-ζας της Ελλάδος.»β. Στην περίπτωση δ΄ προστίθεται εδάφιο ως εξής:«Ο έλεγχος και η εποπτεία αποσκοπούν ενδεικτικά: α)

στην αποτελεσµατική διαχείριση και ρευστοποίηση τωνπεριουσιακών στοιχείων της εκκαθάρισης στο πλαίσιοτης στρατηγικής που έχει καταρτιστεί από τον ειδικό εκ-καθαριστή και έχει εγκριθεί από την Τράπεζα της Ελλά-δος, β) στην τήρηση του νόµου και των αποφάσεων τηςΤράπεζας της Ελλάδος και γ) στην παρακολούθηση τωνεργασιών της ειδικής εκκαθάρισης µέσω της υποβολήςστοιχείων και αναφορών, όπως ειδικότερα ορίζεται µε α-πόφαση κατά την παράγραφο 2.»γ. Στην περίπτωση ζ΄ προστίθεται εδάφιο ως εξής:«Ο ίδιος και, αν πρόκειται για νοµικό πρόσωπο, οι νόµι-

µοι εκπρόσωποί του δεν προσωποκρατούνται ούτε υπέ-χουν οποιαδήποτε ποινική, αστική ή άλλη ευθύνη γιαχρέη του υπό εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύµατος πουγεννήθηκαν πριν από το διορισµό του, ανεξάρτητα απότο χρόνο βεβαίωσής τους. Τα προηγούµενα εδάφια ε-φαρµόζονται και στα µέλη της Επιτροπής Ειδικής Εκκα-θάρισης του άρθρου 68Α.»

10. Στο άρθρο 68 του ν. 3601/2007 προστίθεται παρά-γραφος 5 ως εξής:

«5. Αν ο αριθµός των πιστωτών του υπό ειδική εκκαθά-ριση πιστωτικού ιδρύµατος, στους οποίους πρέπει να γί-νει κοινοποίηση, υπερβαίνει τους εκατό (100), η κοινο-ποίηση εισαγωγικών δικογράφων σε αυτούς αντικαθί-σταται, µε ανακοίνωση από τον ειδικό εκκαθαριστή, µεδαπάνες του, της ηµεροµηνίας, της ώρας και του τόπουεκδίκασης που αναρτάται στην ιστοσελίδα του υπό ειδι-κή εκκαθάριση πιστωτικού ιδρύµατος και στην ιστοσελί-δα της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς και µε δηµοσίευσητων ανωτέρω πληροφοριών µία φορά την εβδοµάδα επίτρεις συνεχείς εβδοµάδες σε δύο ηµερήσιες εφηµερίδεςευρείας κυκλοφορίας, τουλάχιστον µία από τις οποίεςεκδίδεται στην έδρα του υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτι-κού ιδρύµατος. Κάθε πιστωτής δικαιούται να λάβει αντί-γραφο του εισαγωγικού δικογράφου από τον ειδικό εκ-καθαριστή σε ηλεκτρονική µορφή και, κατόπιν αίτησήςτου µε έξοδα του ιδίου, σε έγχαρτη µορφή.»

11. Στο ν. 3601/2007 προστίθεται άρθρο 68 Α ως εξής:

«Άρθρο 68ΑΕπιτροπή Ειδικών Εκκαθαρίσεων

1. Συνιστάται πενταµελής Επιτροπή Ειδικών Εκκαθαρί-σεων. Τα µέλη της Επιτροπής διορίζονται µε απόφασητης Τράπεζας της Ελλάδος, για τριετή θητεία, που µπο-ρεί να ανανεωθεί άπαξ για ίδιο διάστηµα, είναι εγνωσµέ-νου κύρους και έχουν, στην πλειοψηφία τους, τουλάχι-στον δεκαετή εµπειρία σε θέµατα πιστοδοτήσεων καιδιαχείρισης χρηµατοδοτικών εµπλοκών, εταιρικής καιλιανικής τραπεζικής. Τα µέλη της Επιτροπής µπορούν ναανακληθούν πριν από τη λήξη της θητείας τους µε από-φαση της Τράπεζας της Ελλάδος. Η Τράπεζα της Ελλά-δος παρέχει γραµµατειακή υποστήριξη στην Επιτροπή.

2. Ο ειδικός εκκαθαριστής υποχρεούται να ζητά, µε αι-τιολογηµένο και εµπεριστατωµένο αίτηµά του, τη σύµ-φωνη γνώµη της Επιτροπής, για τις ακόλουθες συναλλα-γές:α) Συµβιβασµούς, όταν η απαίτηση, στην οποία αφορά

ο συµβιβασµός, υπερβαίνει, κατά το δανειστή, τις είκοσιχιλιάδες (20.000) ευρώ, περιλαµβανοµένων κεφαλαίου,τόκων και εξόδων. Ως συµβιβασµοί νοούνται συµβάσειςπου έχουν στοιχείο µερικής άφεσης χρέους ως προς τοκεφάλαιο του δανείου.β) Ρυθµίσεις δανείων, όταν η απαίτηση κατά του οφει-

λέτη υπερβαίνει τις διακόσιες πενήντα χιλιάδες(250.000) ευρώ, περιλαµβανοµένων κεφαλαίου, τόκωνκαι εξόδων. Ως ρυθµίσεις νοούνται ιδίως συµβάσεις, µετις οποίες παρατείνεται ο χρόνος αποπληρωµής του δα-νείου ή µειώνεται το επιτόκιό του. Οι ρυθµίσεις µπορούννα αναφέρονται και σε δάνεια που έχουν καταγγελθεί.γ) Εκποιήσεις ακινήτων, οι οποίες γίνονται πάντοτε µε

πλειστηριασµό, σύµφωνα µε όσα ορίζονται ειδικότερα α-πό την Τράπεζα της Ελλάδος βάσει της παραγράφου 5, ηδε έγκριση παρέχεται πριν από τον πλειστηριασµό και έ-χει ως αντικείµενο και την τιµή πρώτης προσφοράς. Σύµ-φωνη γνώµη της Επιτροπής δεν απαιτείται, εάν η αντι-κειµενική αξία του ακινήτου είναι µικρότερη των εκατόνπενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ και η τιµή πρώτης προ-σφοράς ισούται τουλάχιστον µε τα επτά δέκατα(7/10)της λογιστικής αξίας του ακινήτου.δ) Εκποιήσεις απαιτήσεων από δάνεια, συµµετοχών,

µετοχών, εταιρικών µεριδίων και οµολόγων. Σύµφωνηγνώµη της Επιτροπής δεν απαιτείται, εάν η λογιστική α-ξία του εκποιούµενου στοιχείου είναι µικρότερη των ε-κατόν πενήντα χιλιάδων (150.000) ευρώ και η τιµή πρώ-της προσφοράς ισούται τουλάχιστον µε τα επτά δέκατα(7/10) της λογιστικής αξίας ή όταν πρόκεται για εισηγµέ-νους τίτλους σε οργανωµένη αγορά. Όταν απαιτείταισύµφωνη γνώµη της Επιτροπής, η εκποίηση γίνεται µεπλειστηριασµό, σύµφωνα µε όσα ορίζονται ειδικότερα α-πό την Τράπεζα της Ελλάδος βάσει της παραγράφου 6, ηδε έγκριση παρέχεται πριν από τον πλειστηριασµό και έ-χει ως αντικείµενο και την τιµή πρώτης προσφοράς.

3. Η Επιτροπή συνεδριάζει και αποφασίζει µε πλειοψη-φία του όλου αριθµού των µελών της. Οµόφωνη απόφα-ση απαιτείται: α) όταν οι απαιτήσεις των περιπτώσεωνα΄ και β΄ της παραγράφου 2, υπερβαίνουν το ένα εκα-τοµµύριο (1.000.000) ευρώ και β) όταν η λογιστική αξίατου προς εκποίηση περιουσιακού στοιχείου των περι-πτώσεων γ΄ και δ΄ της παραγράφου 2 υπερβαίνει το έναεκατοµµύριο (1.000.000) ευρώ.

4. Τα µέλη της Επιτροπής έχουν υποχρέωση τήρησηςαπορρήτου των εργασιών της, ισχύουσας και της παρα-γράφου 7 του άρθρου 60. Οι εξαιρέσεις από την υποχρέ-ωση απορρήτου που προβλέπονται στο άρθρο 60 εφαρ-µόζονται αναλόγως.

5. Η Τράπεζα της Ελλάδος µε απόφασή της µπορεί νακαθορίζει θέµατα σχετικά µε τον τρόπο λειτουργίας τηςΕπιτροπής Ειδικής Εκκαθάρισης, τα προσόντα των µε-λών της, την καταβολή αποζηµίωσης από την Τράπεζατης Ελλάδος, περαιτέρω όρους και διατυπώσεις για τιςσυναλλαγές που συνάπτονται µε σύµφωνη γνώµη της Ε-πιτροπής και άλλα ειδικότερα θέµατα και λεπτοµέρειεςεφαρµογής της παραγράφου 2. Διατηρείται η ευχέρειατης Τράπεζας της Ελλάδος κατά την παράγραφο 2 του

33

άρθρου 68 να καθορίζει όρους και διατυπώσεις για συ-ναλλαγές, για τις οποίες δεν απαιτείται σύµφωνη γνώµητης Επιτροπής.»

12. Στο τέλος της παρ. 5 του άρθρου 2 του ν.3864/2010 (Α΄ 119) προστίθενται οι λέξεις:

«καθώς και βάσει του εκάστοτε ισχύοντος Μεσοπρό-θεσµου Πλαισίου Δηµοσιονοµικής Στρατηγικής του άρ-θρου 6Α του ν. 2362/1995 (Α΄ 247) και του εκάστοτε ε-γκεκριµένου Μνηµονίου Συνεννόησης (Memorandum ofUnderstanding) µεταξύ της Ελληνικής Δηµοκρατίας, τηςΕυρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας της Ελλάδοςκαι των Παραρτηµάτων αυτού, όπως επικαιροποιούνταισύµφωνα µε τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 1 τουν. 4046/2012 (Α΄ 28).»

13. Η παρ. 4 του άρθρου 16Γ του ν. 3864/2010 τροπο-ποιείται ως εξής:

«4. Οι αποφάσεις του Γενικού Συµβουλίου και της Ε-κτελεστικής Επιτροπής, οι οποίες λαµβάνονται στο πλαί-σιο του παρόντος νόµου και του εκάστοτε ισχύοντοςΜεσοπρόθεσµου Πλαισίου Δηµοσιονοµικής Στρατηγικήςτου άρθρου 6Α του ν. 2362/1995 (Α΄ 247) και του εκά-στοτε εγκεκριµένου Μνηµονίου Συνεννόησης (Memoran-dum of Understanding) µεταξύ της Ελληνικής Δηµοκρα-τίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Τράπεζας τηςΕλλάδος και των Παραρτηµάτων αυτού, όπως επικαιρο-ποιείται σύµφωνα µε τις παραγράφους 1 και 2 του άρ-θρου 1 του ν. 4046/2012 (Α΄ 28), τεκµαίρονται σύµφωνεςµε το σκοπό του Ταµείου και το δηµόσιο συµφέρον καιθεωρούνται επωφελείς και συµφέρουσες για το Ταµείοκαι το Ελληνικό Δηµόσιο όσον αφορά την ευθύνη, αστι-κή και ποινική, των µελών του Γενικού Συµβουλίου, τηςΕκτελεστικής Επιτροπής, καθώς και του προσωπικού τουΤαµείου.»

Άρθρο 75Τροποποίηση διατάξεων

του Κώδικα Είσπραξης Δηµοσίων Εσόδων

1. Στο άρθρο 3 του Κώδικα Είσπραξης Δηµοσίων Εσό-δων (ν.δ. 356/1974, Α΄ 90) προστίθεται παράγραφος 6,ως εξής:

«6. Ανακτήσεις κρατικών ενισχύσεων, οι οποίες έχουνκριθεί ασυµβίβαστες µε την εσωτερική αγορά, σύµφωναµε την παρ. 1 του άρθρου 107 της Συνθήκης Λειτουργίαςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕ.Ε.), που αφορούν τα κα-ταλογισθέντα ποσά καταβάλλονται εφάπαξ και εντόςτης προθεσµίας που ορίζεται στην πρόσκληση καταβο-λής της περίπτωσης β΄ της παρ. 1 του άρθρου 22 του ν.4002/2011 (Α΄ 180).»

2. Στο τέλος της περίπτωσης β΄ της παρ. 1 του άρθρου22 του ν. 4002/2011 προστίθενται εδάφια ως εξής:

«Κατά παρέκκλιση των διατάξεων των υποπαραγρά-φων Α.1 και Α.2 της παραγράφου Α του άρθρου πρώτουτου ν. 4152/2013 (Α΄ 107) και κάθε άλλης προγενέστε-ρης ή µεταγενέστερης διάταξης περί διευκόλυνσης τµη-µατικής καταβολής ληξιπρόθεσµων βεβαιωµένων οφει-λών ή άλλης ισχύουσας νοµοθετικής ρύθµισης ληξιπρο-θέσµων οφειλών, οι οφειλές που βεβαιώνονται µε τιςπράξεις της παρούσας παραγράφου δεν υπάγονται σε ο-ποιαδήποτε διευκόλυνση ή ρύθµιση καταβολής ληξιπρό-θεσµων οφειλών ή χορήγηση διοικητικής αναστολής.».

ΤΜΗΜΑ ΤΡΙΤΟΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΩΝ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ,ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ, ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ, ΥΓΕΙΑΣ, ΕΡΓΑΣΙΑΣ,

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ,ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ, ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ,ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Άρθρο 76Θέµατα Παρατηρητηρίου Οικονοµικής

Αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α.

1. Η παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4111/2013 αντικαθί-σταται ως εξής:

«1. Συνιστάται στο Υπουργείο Εσωτερικών Παρατηρη-τήριο Οικονοµικής Αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. (εφεξής «Πα-ρατηρητήριο») µε στόχο τη διασφάλιση της οικονοµικήςαυτοτέλειας των Ο.Τ.Α.. Σκοπός του Παρατηρητηρίου εί-ναι η κατάρτιση από τους Ο.Τ.Α. ρεαλιστικών και ισοσκε-λισµένων προϋπολογισµών και απολογισµών, σύµφωναµε τα οριζόµενα στην ισχύουσα δηµοσιονοµική νοµοθε-σία, καθώς και η παρακολούθηση σε µηνιαία βάση της ε-κτέλεσης των προϋπολογισµών των Ο.Τ.Α. και των νοµι-κών τους προσώπων που εντάσσονται στο Μητρώο τωνΦορέων Γενικής Κυβέρνησης. Το Παρατηρητήριο παρέ-χει γνώµη στους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονοµι-κών επί των σχεδίων των προϋπολογισµών, υποδεικνύο-ντας τις παρεµβάσεις που απαιτούνται για την επίτευξητου ανωτέρω σκοπού. Οι υποδείξεις του Παρατηρητηρί-ου λαµβάνονται υπόψη για την κατάρτιση του ενοποιη-µένου προϋπολογισµού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης πουαποτυπώνεται στο Μεσοπρόθεσµο Πλαίσιο Δηµοσιονο-µικής Στρατηγικής.»

2. Η παρ. 4 του άρθρου 4 του ν. 4111/2013 αντικαθί-σταται ως εξής:

«4. Το Παρατηρητήριο ελέγχει την ορθή εκτέλεση τωνπροϋπολογισµών και την εν γένει πορεία των οικονοµι-κών των Ο.Τ.Α. και των νοµικών τους προσώπων, όπωςαποτυπώνονται στο «Ολοκληρωµένο Πλαίσιο Δράσης»(Ο.Π.Δ.). Το Ο.Π.Δ. υποχρεωτικά συνοψίζει τα στοιχείατου ετήσιου προϋπολογισµού του Ο.Τ.Α. και των νοµι-κών του προσώπων, αποτυπώνει το οικονοµικό αποτέλε-σµα και τις απλήρωτες υποχρεώσεις και εγκρίνεται απότην αρµόδια για την εποπτεία του Ο.Τ.Α. αρχή. Η αρχήαυτή υποχρεούται να αποστέλλει στο Παρατηρητήριο,σε ηλεκτρονική µορφή, το Ο.Π.Δ. που υποβάλλεται σεαυτή από τους Ο.Τ.Α. προς έγκριση, καθώς και αυτό πουτελικώς εγκρίνεται από αυτήν, το οποίο αναρτάται στηνιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και του οικείουΟ.Τ.Α.. Το Ο.Π.Δ. περιλαµβάνει υποχρεωτικά µηνιαίουςκαι τριµηνιαίους στόχους σε συµµόρφωση µε τον κανό-να του ισοσκελισµού του προϋπολογισµού και τα µνηµό-νια συνεργασίας σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 2του παρόντος και το ακριβές περιεχόµενό του καθορίζε-

34

ται µε την κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 7του παρόντος.Σε περίπτωση που ο Ο.Τ.Α. δεν αποστέλλει το προβλε-

πόµενο Ο.Π.Δ. εντός των προθεσµιών που ορίζονται µετην κοινή απόφαση της παραγράφου 7 του παρόντος, µεαπόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, που εκδίδεται ύ-στερα από αιτιολογηµένη εισήγηση του Παρατηρητηρί-ου, είναι δυνατόν να επιβάλλεται παρακράτηση και µη α-πόδοση µέρους ή του συνόλου της µηνιαίας τακτικής ε-πιχορήγησης του Ο.Τ.Α. από τους Κεντρικούς Αυτοτε-λείς Πόρους (ΚΑΠ), για όσο χρόνο καθυστερεί η αποστο-λή του Ο.Π.Δ..Για όσο χρόνο καθυστερεί η αποστολή του Ο.Π.Δ. ή

των επί µέρους µερών ή στοιχείων του, καθώς και ηδιόρθωση αυτών, ως µηνιαίοι στόχοι εκτέλεσης του προ-ϋπολογισµού του υπόχρεου φορέα τεκµαίρονται τα πο-σά που προκύπτουν από αυτόν µε βάση τη χρονική πο-ρεία εκτέλεσης του προϋπολογισµού του προηγούµενουοικονοµικού έτους, σε συνδυασµό µε την αρχή της ισο-σκέλισης αυτού, ο δε βαθµός επίτευξής τους ελέγχεταιαπό το Παρατηρητήριο σύµφωνα µε τα οριζόµενα στοπαρόν. Ελλείψει εγγραφών κατά το προηγούµενο οικο-νοµικό έτος, ως µηνιαίοι στόχοι τεκµαίρονται τα δωδεκα-τηµόρια των ετήσιων προϋπολογισθέντων ποσών.»

3. Η παρ. 5 του άρθρου 4 του ν. 4111/2013 αντικαθί-σταται ως εξής:

«5. Το Παρατηρητήριο αξιολογεί τις προβλέψεις εσό-δων που παρουσιάζουν οι Ο.Τ.Α. στον προϋπολογισµότους και στο Ο.Π.Δ. και διατυπώνει προτάσεις τροποποί-ησής τους, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο και ιδίως όταντα έσοδα εµφανίζονται υπερεκτιµηµένα και µη ρεαλιστι-κά. Το Παρατηρητήριο µε βάση µηνιαία στοιχεία εκτέλε-σης του προϋπολογισµού, που παρακολουθεί η ΓενικήΔιεύθυνση Οικονοµικών Υπηρεσιών, καθώς και µε πρό-σθετα στοιχεία που παρέχει ο Ο.Τ.Α., εφόσον του ζητη-θεί (όπως τις τριµηνιαίες εκθέσεις της παρ. 9 του άρθρου266 και της παρ. 10 του άρθρου 268 του ν. 3852/2010), α-ξιολογεί και ελέγχει την πορεία της εκτέλεσης του προ-ϋπολογισµού. Σε περίπτωση που διαπιστώσει απόκλισηαπό τους τριµηνιαίους δηµοσιονοµικούς στόχους άνωτου δέκα τοις εκατό (10%), το Παρατηρητήριο ενηµερώ-νει εντός ενός µηνός από τη λήξη του τριµήνου τονΟ.Τ.Α., την αρµόδια για την εποπτεία του Αρχή και το Υ-πουργείο Εσωτερικών, παρέχοντας οδηγίες και εισηγού-µενο µεθόδους για τη διόρθωση της απόκλισης. Ο Γενι-κός Διευθυντής Οικονοµικών Υπηρεσιών του Υπουργεί-ου Εσωτερικών λαµβάνοντας υπόψη τις επισηµάνσειςτου Παρατηρητηρίου υποδεικνύει στους Ο.Τ.Α. τις ανα-γκαίες παρεµβάσεις που υποχρεωτικά πρέπει να εφαρ-µόσουν, ώστε να επιτευχθούν οι ανωτέρω διορθώσεις.»

4. Η παρ. 7 του άρθρου 4 του ν. 4111/2013 αντικαθί-σταται ως εξής:

«7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών καιΕσωτερικών δύναται να µετονοµάζεται το «Ολοκληρω-µένο Πλαίσιο Δράσης» και να ρυθµίζονται ζητήµατα λει-τουργίας του Παρατηρητηρίου, καθώς και κάθε αναγκαίοθέµα για την εφαρµογή του παρόντος.»

Άρθρο 77Προϋπολογισµός δήµων

1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών καιΕσωτερικών που εκδίδεται τον Ιούλιο κάθε έτους, µετάαπό γνώµη της Κεντρικής ‘Ενωσης Δήµων Ελλάδας πα-

ρέχονται οδηγίες για την κατάρτιση, εκτέλεση και ανα-µόρφωση του προϋπολογισµού των δήµων και ρυθµίζε-ται κάθε άλλο σχετικό θέµα για την εφαρµογή των επό-µενων παραγράφων. Με όµοια απόφαση µπορεί επίσηςνα καθορίζονται ανώτατα όρια για την εκτίµηση των ι-δίων εσόδων ή επί µέρους οµάδων τους που εγγράφο-νται στον προϋπολογισµό και ορίζονται τα ίδια έσοδα ήοµάδες αυτών.

2. Ο προϋπολογισµός καταρτίζεται µε βάση τις οδη-γίες που παρέχονται ετησίως µε την κοινή απόφαση τωνΥπουργών Οικονοµικών και Εσωτερικών της προηγούµε-νης παραγράφου και κατόπιν αιτιολογηµένης εισήγησηςτης οικονοµικής υπηρεσίας του δήµου, για το εκτιµώµε-νο ύψος εσόδων και ιδίως των ιδίων εσόδων, σύµφωναµε τις οδηγίες αυτές.

3. Κάθε έτος το δηµοτικό συµβούλιο, µε απόφασή του,η οποία διαβιβάζεται στο συµβούλιο κάθε δηµοτικής ήτοπικής κοινότητας έως το τέλος Ιουνίου, καθορίζει τοανώτατο ύψος του προϋπολογισµού εξόδων κάθε κοινό-τητας για το επόµενο οικονοµικό έτος.Το συµβούλιο της δηµοτικής ή τοπικής κοινότητας κα-

ταρτίζει σχέδιο του προϋπολογισµού εξόδων της κοινό-τητας, το οποίο δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το ανώτα-το ποσό που καθορίστηκε σύµφωνα µε το προηγούµενοεδάφιο. Το σχέδιο, συνοδευµένο από αιτιολογική έκθε-ση, αποστέλλεται στην οικονοµική επιτροπή έως την 20ήΙουλίου και σε περίπτωση µη κατάρτισης ή εµπρόθεσµηςυποβολής του από την κοινότητα, το σχέδιο του προϋπο-λογισµού εξόδων καταρτίζεται από αυτήν.

4. Κατά το ίδιο χρονικό διάστηµα και εντός της οριζό-µενης ως άνω προθεσµίας, η εκτελεστική επιτροπή, στοπλαίσιο των αρµοδιοτήτων της που αφορούν την προε-τοιµασία κατάρτισης του προϋπολογισµού, καταθέτει τοπροσχέδιο αυτού στην οικονοµική επιτροπή. Για τη σύ-νταξη του προσχεδίου, η εκτελεστική επιτροπή συγκε-ντρώνει και αξιολογεί τυχόν προτάσεις των υπηρεσιώντου δήµου, καθώς και της επιτροπής διαβούλευσης, εφό-σον αυτή υπάρχει. Εάν το προσχέδιο δεν καταρτιστεί ήδεν υποβληθεί εµπρόθεσµα στην οικονοµική επιτροπή,τότε καταρτίζεται από αυτήν.Η εκτελεστική επιτροπή και η επιτροπή διαβούλευσης

διατυπώνουν τη γνώµη τους µόνο κατά το στάδιο κατάρ-τισης του προϋπολογισµού και δεν απαιτείται εκ νέουγνωµοδότησή τους για όποιες αναµορφώσεις του ακο-λουθήσουν.

5. Η οικονοµική επιτροπή, έως την 25η Σεπτεµβρίου, ε-ξετάζει το προσχέδιο που της παραδίδει η εκτελεστικήεπιτροπή, καθώς και το σχέδιο του προϋπολογισµού εξό-δων εκάστης κοινότητας και ειδικότερα εάν: α) οι συνο-λικές δαπάνες που αναγράφονται σε αυτό υπερβαίνουντο ανώτατο ποσό που έχει καθοριστεί από το δηµοτικόσυµβούλιο για κάθε δηµοτική ή τοπική κοινότητα, β) οιδαπάνες αφορούν τις αρµοδιότητες που έχουν µεταβι-βαστεί από το δηµοτικό συµβούλιο στο συµβούλιο τηςδηµοτικής κοινότητας, γ) τα έσοδα και οι δαπάνες είναινόµιµες, δ) έχουν εγγραφεί οι υποχρεωτικές δαπάνεςκαι τα έσοδα που επιβάλλονται υποχρεωτικά από νόµοκαι ε) τηρούνται οι διατάξεις της παραγράφου 2 του πα-ρόντος και εφόσον απαιτείται το αναµορφώνει αναλό-γως και καταρτίζει το σχέδιο του προϋπολογισµού.Σε ειδικό παράρτηµα του προϋπολογισµού, αναφέρο-

νται οι δράσεις που αφορούν στις τοπικές και δηµοτικέςκοινότητες, συµπεριλαµβανοµένων των έργων και τωνυπηρεσιών τους.

35

Η οικονοµική επιτροπή, έως την ίδια ηµεροµηνία, µερι-µνά για την ενσωµάτωση του σχεδίου του προϋπολογι-σµού στην ηλεκτρονική βάση δεδοµένων που τηρείταιστο Υπουργείο Εσωτερικών, προκειµένου το Παρατηρη-τήριο Οικονοµικής Αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. (εφεξής Πα-ρατηρητήριο) του άρθρου 4 του ν. 4111/2013, να παρά-σχει τη γνώµη του επ’ αυτού, µε βάση κριτήρια που κα-θορίζονται µε απόφασή του, µε σκοπό την επίτευξη ρεα-λιστικών και ισοσκελισµένων προϋπολογισµών. Η γνώµητου Παρατηρητηρίου γνωστοποιείται στους δήµους καιστις αρµόδιες για την εποπτεία τους Αρχές και αποστέλ-λεται στους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονοµικών,προκειµένου να εκδοθεί µέχρι το τέλος Σεπτεµβρίου κοι-νή απόφασή τους, στην οποία καταγράφονται οι δήµοιπου: α) έχουν καταρτίσει µη ρεαλιστικά σχέδια προϋπο-λογισµών, β) έχουν παραβεί τις οδηγίες κατάρτισης τωνπροϋπολογισµών που παρασχέθηκαν µε την κοινή υ-πουργική απόφαση της παραγράφου 1 του παρόντος καιγ) δεν έχουν ενσωµατώσει το σχέδιο του προϋπολογι-σµού τους στην ηλεκτρονική βάση δεδοµένων του Υ-πουργείου Εσωτερικών εντός της προβλεπόµενης προ-θεσµίας. Με όµοια απόφαση καθορίζονται τα ποσά πουυποχρεούται η οικονοµική επιτροπή έκαστου δήµου ναεγγράψει σε επιµέρους κωδικούς ή οµάδες κωδικών α-ριθµών του σχεδίου του προϋπολογισµού, ώστε αυτόςνα καταστεί ρεαλιστικός σύµφωνα µε τις σχετικές υπο-δείξεις του Παρατηρητηρίου. Το διαµορφωθέν σχέδιοτου προϋπολογισµού υποβάλλεται από την οικονοµική ε-πιτροπή στο δηµοτικό συµβούλιο προς συζήτηση και ψή-φιση το αργότερο έως το τέλος Οκτωβρίου και υποχρεω-τικά συνοδεύεται από την ανωτέρω κοινή υπουργική α-πόφαση, τη γνώµη του Παρατηρητηρίου, καθώς και απόαιτιολογική έκθεση στην οποία δικαιολογούνται οι προ-σαρµογές που επήλθαν κατά τα ανωτέρω οριζόµενα.Εάν το σχέδιο προϋπολογισµού του δήµου δεν καταρ-

τιστεί, καταρτιστεί κατά παρέκκλιση των ανωτέρω ή δενυποβληθεί εµπρόθεσµα στο δηµοτικό συµβούλιο, το ίδιοτο δηµοτικό συµβούλιο καταρτίζει και ψηφίζει τον προϋ-πολογισµό έως την προθεσµία της επόµενης παραγρά-φου, µε βάση το τελευταίο διαµορφωµένο σχέδιο, λαµ-βάνοντας υπόψη τη γνώµη του Παρατηρητηρίου και εν-σωµατώνοντας σε αυτό το περιεχόµενο της ανωτέρωκοινής υπουργικής απόφασης.

6. Το δηµοτικό συµβούλιο έως τη 15η Νοεµβρίου, ψη-φίζει τον προϋπολογισµό και το Ολοκληρωµένο ΠλαίσιοΔράσης που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου4 του ν. 4111/2013, σε µία ειδική για αυτόν το σκοπό συ-νεδρίαση και υποβάλλει τη σχετική απόφαση σε έντυπηκαι ηλεκτρονική µορφή για έλεγχο στην αρµόδια για τηνεποπτεία του δήµου Αρχή, που σε κάθε περίπτωση θαπρέπει να ολοκληρωθεί µέχρι την 31η Δεκεµβρίου. Συνο-δευτικά στοιχεία του προϋπολογισµού που αποστέλλε-ται σε έντυπη µορφή αποτελούν η αιτιολογική έκθεσητης οικονοµικής επιτροπής και οι αποφάσεις του δηµοτι-κού συµβουλίου που αφορούν την επιβολή των φόρων,τελών, δικαιωµάτων και εισφορών. Κατά τον έλεγχο αυ-τόν εξετάζεται και η συµµόρφωση του δήµου µε τις οδη-γίες και υποδείξεις των ανωτέρω κοινών υπουργικών α-πόφασεων.Αµέσως µόλις επικυρωθεί ο προϋπολογισµός, ο δήµος

µεριµνά για την ενσωµάτωση αυτού, καθώς και κάθε άλ-λου στοιχείου που τυχόν έχει ζητηθεί µε τις προαναφερ-

θείσες κοινές υπουργικές απόφασεις, στην ηλεκτρονικήβάση δεδοµένων που τηρείται στο Υπουργείο Εσωτερι-κών.Σε έντυπη και ηλεκτρονική µορφή υποβάλλεται στην

αρµόδια για την εποπτεία του δήµου Αρχή ο προϋπολο-γισµός, όπως διαµορφώνεται κατά τη διάρκεια του οικο-νοµικού έτους, ως αποτέλεσµα αναµορφώσεων.Κατά τη συζήτηση του προϋπολογισµού τίθενται υπό-

ψη του συµβουλίου χρηµατοοικονοµικοί και άλλοι δεί-κτες που παρέχονται από την οικονοµική υπηρεσία, σύµ-φωνα µε όσα προβλέπονται στο άρθρο 165 του ν.3463/2006 (Α΄ 114).

7. Αν το σχέδιο του προϋπολογισµού και το Ολοκλη-ρωµένο Πλαίσιο Δράσης δεν καταρτιστούν και δεν υπο-βληθούν, όπως προβλέπεται στην προηγούµενη παρά-γραφο, ή αν ο πρόεδρος του δηµοτικού συµβουλίου δενµεριµνήσει για να συγκληθεί το συµβούλιο έως τη 15ηΝοεµβρίου, το συµβούλιο συνέρχεται αυτοδίκαια τηνπρώτη Κυριακή µετά την ηµεροµηνία αυτή και ώρα 11π.µ. στο συνήθη χώρο συνεδριάσεών του και προχωρείστη σύνταξη και ψήφισή τους. Σε περίπτωση που το δη-µοτικό συµβούλιο και πάλι δεν συντάξει και ψηφίσει τονπροϋπολογισµό, σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο προη-γούµενο εδάφιο, συνέρχεται αυτοδίκαια εκ νέου, την α-µέσως επόµενη Κυριακή και ώρα 11 π.µ. στο συνήθη χώ-ρο συνεδριάσεών του και προχωρεί στη σύνταξη και ψή-φισή τους.

8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών καιΟικονοµικών, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογηµένηεισήγηση της Διεύθυνσης Οικονοµικών Τοπικής Αυτοδι-οίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών, είναι δυνατόν ναεπιβάλλεται παρακράτηση και µη απόδοση µέρους ή τουσυνόλου της µηνιαίας τακτικής επιχορήγησης του δήµουαπό τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ), για όσοχρόνο καθυστερεί η ενσωµάτωση του σχεδίου και του ε-πικυρωµένου προϋπολογισµού στην ηλεκτρονική βάσηδεδοµένων που τηρείται στο Υπουργείο Εσωτερικών, κα-θώς και η ψήφιση και αποστολή του προϋπολογισµούπρος έλεγχο στην αρµόδια, για την εποπτεία του δήµου,Αρχή.

9. Καταργούνται οι διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου266 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), οι παράγραφοι 1, 2, 3 και 4του άρθρου 159 και η παρ. 4 του άρθρου 175 του ν.3463/2006 (Α΄ 114), καθώς και κάθε άλλη γενική ή ειδικήδιάταξη που αντίκειται ή ρυθµίζει κατά τρόπο διαφορετι-κό τα θέµατα που ορίζονται µε το παρόν.

Άρθρο 78Προϋπολογισµός Περιφερειών

1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών καιΕσωτερικών που εκδίδεται κάθε έτος, µετά από γνώµητης ‘Ενωσης Περιφερειών Ελλάδας παρέχονται οδηγίεςγια την κατάρτιση, εκτέλεση και αναµόρφωση του προϋ-πολογισµού των περιφερειών και ρυθµίζεται κάθε σχετι-κό θέµα για την εφαρµογή των επόµενων παραγράφων.Με όµοια απόφαση µπορεί επίσης να καθορίζονται ανώ-τατα όρια για την εκτίµηση των ιδίων εσόδων ή επιµέ-ρους οµάδων τους που εγγράφονται στον προϋπολογι-σµό και ορίζονται τα ίδια έσοδα ή οµάδες αυτών.

2. Ο προϋπολογισµός καταρτίζεται µε βάση τις οδη-γίες που παρέχονται ετησίως µε την κοινή απόφαση των

36

Υπουργών Οικονοµικών και Εσωτερικών της προηγούµε-νης παραγράφου και κατόπιν αιτιολογηµένης εισήγησηςτης οικείας αρµόδιας οικονοµικής υπηρεσίας της περιφέ-ρειας, για το εκτιµώµενο ύψος εσόδων και ιδίως των ι-δίων εσόδων, σύµφωνα µε τις οδηγίες αυτές.

3. Η εκτελεστική επιτροπή έως την 20ή Ιουλίου κάθε έ-τους, στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων της που αφορούντην προετοιµασία κατάρτισης του προϋπολογισµού, κα-ταθέτει το προσχέδιο αυτού στην οικονοµική επιτροπή.Για τη σύνταξη του προσχεδίου, η εκτελεστική επιτροπήσυγκεντρώνει και αξιολογεί τυχόν προτάσεις των υπη-ρεσιών της περιφέρειας. Εάν το προσχέδιο του προϋπο-λογισµού δεν καταρτιστεί ή δεν υποβληθεί εµπρόθεσµαστην οικονοµική επιτροπή, τότε καταρτίζεται από αυτήν.Η εκτελεστική επιτροπή διατυπώνει τη γνώµη της, µό-

νο κατά το στάδιο κατάρτισης του προϋπολογισµού καιδεν απαιτείται εκ νέου γνωµοδότησή της για όποιες ανα-µορφώσεις αυτού ακολουθήσουν.

4. Η οικονοµική επιτροπή, έως την 25η Σεπτεµβρίου, ε-ξετάζει το προσχέδιο που της παραδίδει η εκτελεστικήεπιτροπή και ειδικότερα εάν: α) τα έσοδα και οι δαπάνεςείναι νόµιµες, β) έχουν εγγραφεί οι υποχρεωτικές δαπά-νες και τα έσοδα που επιβάλλονται υποχρεωτικά από νό-µο και γ) τηρούνται οι διατάξεις της παραγράφου 2 τουπαρόντος άρθρου και, εφόσον απαιτείται, το αναµορφώ-νει αναλόγως και καταρτίζει το σχέδιο του προϋπολογι-σµού.Σε ειδικό παράρτηµα του προϋπολογισµού αναφέρο-

νται οι δράσεις, καθώς και οι λειτουργικές και επενδυτι-κές δαπάνες, που αφορούν τις µητροπολιτικές λειτουρ-γίες της Περιφέρειας Αττικής, τις αντίστοιχες της µητρο-πολιτικής ενότητας Θεσσαλονίκης της Περιφέρειας Κε-ντρικής Μακεδονίας και τις περιφερειακές ενότητες.Η οικονοµική επιτροπή, έως την ίδια ηµεροµηνία, µερι-

µνά για την ενσωµάτωση του σχεδίου του προϋπολογι-σµού στην ηλεκτρονική βάση δεδοµένων που τηρείταιστο Υπουργείο Εσωτερικών, προκειµένου το Παρατηρη-τήριο Οικονοµικής Αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α. (εφεξής Πα-ρατηρητήριο) του άρθρου 4 του ν. 4111/2013 (Α΄ 18), ναπαράσχει τη γνώµη του επ’ αυτού, µε βάση κριτήρια πουκαθορίζονται µε απόφασή του µε σκοπό την επίτευξη ρε-αλιστικών και ισοσκελισµένων προϋπολογισµών. Η γνώ-µη του Παρατηρητηρίου γνωστοποιείται στις περιφέρει-ες και στις αρµόδιες για την εποπτεία τους Αρχές και α-ποστέλλεται στους Υπουργούς Εσωτερικών και Οικονο-µικών, προκειµένου να εκδοθεί µέχρι το τέλος Σεπτεµ-βρίου κοινή απόφασή τους, στην οποία καταγράφονταιοι περιφέρειες που α) έχουν καταρτίσει µη ρεαλιστικάσχέδια προϋπολογισµών, β) έχουν παραβεί τις οδηγίεςκατάρτισης των προϋπολογισµών που παρασχέθηκαν µετην κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 τουπαρόντος, και γ) δεν έχουν ενσωµατώσει το σχέδιο τουπροϋπολογισµού τους στην ηλεκτρονική βάση δεδοµέ-νων του Υπουργείου Εσωτερικών εντός της προβλεπό-µενης προθεσµίας. Με όµοια απόφαση καθορίζονται ταποσά που υποχρεούται η οικονοµική επιτροπή έκαστηςπεριφέρειας να εγγράψει σε επί µέρους κωδικούς ή οµά-δες κωδικών αριθµών του σχεδίου του προϋπολογισµού,ώστε αυτός να καταστεί ρεαλιστικός σύµφωνα µε τιςσχετικές υποδείξεις του Παρατηρητηρίου. Το διαµορφω-θέν σχέδιο του προϋπολογισµού υποβάλλεται από τηνοικονοµική επιτροπή στο περιφερειακό συµβούλιο προςσυζήτηση και ψήφιση το αργότερο έως το τέλος Οκτω-βρίου και υποχρεωτικά συνοδεύεται από την ανωτέρω

κοινή υπουργική απόφαση, τη γνώµη του Παρατηρητηρί-ου, την έκθεση της αρµόδιας Υπηρεσίας Δηµοσιονοµι-κού Ελέγχου, καθώς και από αιτιολογική έκθεση στην ο-ποία δικαιολογούνται οι προσαρµογές που επήλθαν κατάτα ανωτέρω οριζόµενα.Εάν το σχέδιο προϋπολογισµού της Περιφέρειας δεν

καταρτιστεί, καταρτιστεί κατά παρέκκλιση των ανωτέρωή δεν υποβληθεί εµπρόθεσµα στο περιφερειακό συµβού-λιο, το ίδιο το συµβούλιο καταρτίζει και ψηφίζει τον προ-ϋπολογισµό εντός της προθεσµίας της επόµενης παρα-γράφου, µε βάση το τελευταίο διαµορφωµένο σχέδιο,λαµβάνοντας υπόψη τη γνώµη του Παρατηρητηρίου καιενσωµατώνοντας σε αυτό το περιεχόµενο της ανωτέρωκοινής υπουργικής απόφασης.

5. Το περιφερειακό συµβούλιο έως τη 15η Νοεµβρίουψηφίζει τον προϋπολογισµό και το Ολοκληρωµένο Πλαί-σιο Δράσης, που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρ-θρου 4 του ν.4111/2013, σε µία ειδική για αυτόν το σκο-πό συνεδρίαση και υποβάλλει τη σχετική απόφαση σε έ-ντυπη και ηλεκτρονική µορφή για έλεγχο στην αρµόδια,για την εποπτεία της περιφέρειας, Αρχή, που σε κάθεπερίπτωση θα πρέπει να ολοκληρωθεί µέχρι την 31η Δε-κεµβρίου. Συνοδευτικά στοιχεία του προϋπολογισµούπου αποστέλλεται σε έντυπη µορφή αποτελούν η αιτιο-λογική έκθεση της οικονοµικής επιτροπής και οι αποφά-σεις του περιφερειακού συµβουλίου που αφορούν την ε-πιβολή των φόρων, τελών, δικαιωµάτων και εισφορώνκαι σχετική έκθεση της αρµόδιας Υπηρεσίας Δηµοσιονο-µικού Ελέγχου. Κατά τον έλεγχο αυτόν, εξετάζεται και ησυµµόρφωση της Περιφέρειας µε τις οδηγίες και υποδεί-ξεις των ανωτέρω κοινών υπουργικών αποφάσεων.Αµέσως µόλις επικυρωθεί ο προϋπολογισµός, η περι-

φέρεια µεριµνά για την ενσωµάτωση αυτού, καθώς καικάθε άλλου στοιχείου που τυχόν έχει ζητηθεί µε τις προ-αναφερθείσες κοινές υπουργικές αποφάσεις, στην ηλε-κτρονική βάση δεδοµένων που τηρείται στο ΥπουργείοΕσωτερικών.Οµοίως, σε έντυπη και ηλεκτρονική µορφή υποβάλλε-

ται, στην αρµόδια, για την εποπτεία της περιφέρειας Αρ-χή ο προϋπολογισµός, όπως διαµορφώνεται κατά τηδιάρκεια του οικονοµικού έτους, ως αποτέλεσµα ανα-µορφώσεων.

Κατά τη συζήτηση του προϋπολογισµού τίθενται υπό-ψη του συµβουλίου χρηµατοοικονοµικοί και άλλοι δεί-κτες που παρέχονται από την οικονοµική υπηρεσία, σύµ-φωνα µε όσα προβλέπονται στο άρθρο 165 του ν.3463/2006 (Α΄ 114).

6. Αν το σχέδιο του προϋπολογισµού και το Ολοκλη-ρωµένο Πλαίσιο Οικονοµικής Δράσης δεν καταρτιστούνκαι δεν υποβληθούν, όπως προβλέπεται στην προηγού-µενη παράγραφο, ή αν ο πρόεδρος του περιφερειακούσυµβουλίου δεν µεριµνήσει για να συγκληθεί το συµβού-λιο έως τη 15η Νοεµβρίου, το συµβούλιο συνέρχεται αυ-τοδίκαια την πρώτη Κυριακή µετά την ηµεροµηνία αυτήκαι ώρα 11 π.µ. στο συνήθη χώρο συνεδριάσεών του καιπροχωρεί στη σύνταξη και ψήφισή τους. Σε περίπτωσηπου το περιφερειακό συµβούλιο και πάλι δεν συντάξεικαι ψηφίσει τον προϋπολογισµό, σύµφωνα µε τα οριζό-µενα στο προηγούµενο εδάφιο, συνέρχεται αυτοδίκαιαεκ νέου, την αµέσως επόµενη Κυριακή και ώρα 11 π.µ.στο συνήθη χώρο συνεδριάσεών του και προχωρεί στησύνταξη και ψήφισή τους.

7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και

37

Οικονοµικών, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογηµένηεισήγηση της Διεύθυνσης Οικονοµικών Τοπικής Αυτοδι-οίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών, είναι δυνατόν ναεπιβάλλεται παρακράτηση και µη απόδοση µέρους ή τουσυνόλου της µηνιαίας τακτικής επιχορήγησης της Περι-φέρειας από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους(ΚΑΠ), για όσο χρόνο καθυστερεί η ενσωµάτωση τουσχεδίου προϋπολογισµού στην ηλεκτρονική βάση δεδο-µένων που τηρείται στο Υπουργείο Εσωτερικών, καθώςκαι η ψήφιση και αποστολή του προϋπολογισµού προς έ-λεγχο στην αρµόδια, για την εποπτεία της περιφέρειας,Αρχή.

8. Καταργούνται οι διατάξεις των παραγράφων 3 και 4του άρθρου 268 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), καθώς και κά-θε άλλη γενική ή ειδική διάταξη που αντίκειται ή ρυθµίζεικατά διαφορετικό τρόπο τα θέµατα που ορίζονται µε τοπαρόν άρθρο.

Άρθρο 79Εκπόνηση πενταετούς επιχειρησιακού προγράµµατος

1. Η παρ. 1 του άρθρου 266 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87) α-ντικαθίσταται ως εξής:

«1. Για το µεσοπρόθεσµο προγραµµατισµό των δήµωνεκπονείται Πενταετές Επιχειρησιακό Πρόγραµµα, το ο-ποίο εξειδικεύεται κατ’ έτος σε Ετήσιο Πρόγραµµα Δρά-σης. Το Τεχνικό Πρόγραµµα αποτελεί µέρος του ΕτήσιουΠρογράµµατος Δράσης και επισυνάπτεται, σε αυτό, ωςπαράρτηµα.Για την ψήφιση και εκτέλεση του προϋπολογισµού ε-

κάστου έτους, απαιτείται µόνο η κατάρτιση ΤεχνικούΠρογράµµατος για το έτος αυτό και δεν είναι απαραίτη-τη προϋπόθεση η εκπόνηση και έγκριση Πενταετούς Επι-χειρησιακού Προγράµµατος και Ετήσιου ΠρογράµµατοςΔράσης.»

2. Στην παρ. 1 του άρθρου 268 του ν. 3852/2010 (Α΄87) προστίθεται τελευταίο εδάφιο ως εξής:

«Για την ψήφιση και εκτέλεση του προϋπολογισµού ε-κάστου έτους δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση η εκπό-νηση και έγκριση Πενταετούς Επιχειρησιακού Προγράµ-µατος και Ετήσιου Προγράµµατος Δράσης.»

Άρθρο 80Κατάργηση ειδικότητας σχολικών φυλάκων

1. Από την έναρξη της ισχύος του παρόντος νόµου κα-ταργούνται στους Δήµους οι θέσεις της ειδικότηταςΣχολικών Φυλάκων ανεξαρτήτως κατηγορίας εκπαίδευ-σης µε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρό-νου. Οι υπάλληλοι, των οποίων οι θέσεις καταργούνται,τίθενται σε διαθεσιµότητα σύµφωνα µε την υποπαρά-γραφο Ζ.2 του ν. 4093/2012 (Α΄ 222), όπως ισχύει.

2. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του παρό-ντος άρθρου δεν καταλαµβάνει:α) τον υπάλληλο που είναι ανάπηρος σε ποσοστό του-

λάχιστον 67% ή πολύτεκνος, κατά την έννοια των παρα-γράφων 1 έως 3 του άρθρου πρώτου του ν. 1910/1944(Α΄ 229), όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 6 του ν.3454/2006 (Α΄75), εφόσον τα τέκνα, που ορίζονται στιςπροαναφερόµενες διατάξεις του ν. 1910/1944, συνοι-κούν µε αυτόν και ανήκουν στην κατηγορία των εξαρτώ-µενων µελών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε.,β) τον υπάλληλο του οποίου ο σύζυγος ή η σύζυγος ή

τέκνο που ανήκει στην κατηγορία των εξαρτώµενων µε-

λών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., όπως ισχύει, και συνοικείµε αυτόν, έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 67%.γ) τον υπάλληλο ο οποίος, δυνάµει νόµου ή δικαστικής

αποφάσεως, ασκεί κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική µέ-ριµνα τέκνου, που συνοικεί µε αυτόν και ανήκει στην κα-τηγορία των εξαρτώµενων µελών σύµφωνα µε τονΚ.Φ.Ε.,δ) τον υπάλληλο του οποίου ο σύζυγος ή η σύζυγος τί-

θεται σε διαθεσιµότητα δυνάµει του παρόντος νόµου.Οι υπάλληλοι που πληρούν τις προϋποθέσεις των περι-

πτώσεων α΄ έως δ΄ µετατάσσονται αυτοδικαίως από τηνέναρξη ισχύος του παρόντος νόµου σε συνιστώµενεςπροσωποπαγείς θέσεις ειδικότητας Διοικητικού µε τοβασικό τιτλο σπουδών που κατέχουν στο δήµο στον ο-ποίο ανήκε η θέση τους πριν την κατάργησή της µε τηνπαράγραφο 1.

3. Κατά τα λοιπά εφαρµόζονται οι διατάξεις των υπο-παραγράφων Ζ1 και Ζ2 του ν. 4093/2012 (Α΄ 222).

Άρθρο 81Κατάργηση θέσεων κλάδου δηµοτικής αστυνοµίας

1. Από τις 23.9.2013 καταργούνται στους δήµους οιθέσεις του κλάδου ΠΕ Δηµοτικής Αστυνοµίας, ΤΕ Δηµο-τικής Αστυνοµίας, ΔΕ Δηµοτικής Αστυνοµίας και ΥΕ Δη-µοτικής Αστυνοµίας. Οι υπάλληλοι, των οποίων οι θέσειςκαταργούνται, τίθενται σε διαθεσιµότητα, σύµφωνα µετην υποπαράγραφο Ζ.2 του ν. 4093/2012 (Α΄222).Με προεδρικό διάταγµα που εκδίδεται µετά από πρό-

ταση των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Η-λεκτρονικής Διακυβέρνησης και Δηµόσιας Τάξης καιΠροστασίας του Πολίτη καθορίζονται τα προσόντα, οιπροϋποθέσεις και η διαδικασία αξιολόγησης και ένταξηςτων ανωτέρω υπαλλήλων στην Ελληνική Αστυνοµία ωςιδιαίτερης κατηγορίας προσωπικού καθώς και κάθε σχε-τικό θέµα. Με προεδρικό διάταγµα που εκδίδεται µετά α-πό πρόταση του Υπουργού Δηµόσιας Τάξης και Προστα-σίας του Πολίτη ρυθµίζονται τα θέµατα σύστασης, οργά-νωσης και λειτουργίας των Υπηρεσιών στις οποίες ε-ντάσσονται οι ανωτέρω υπάλληλοι, τα επιµέρους θέµαταάσκησης των αρµοδιοτήτων της παραγράφου 4 και ανά-θεσης σ’ αυτούς επιπλέον αρµοδιοτήτων που αφορούν ι-δίως την αστυνοµία τάξης. Με απόφαση του ΥπουργούΔηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη ρυθµίζεταιτο είδος, το αντικείµενο και η διάρκεια εκπαίδευσης πουυφίστανται οι ανωτέρω υπάλληλοι µετά την ένταξή τουςστην Ελληνική Αστυνοµία.

2. Το εδάφιο β΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρ-θρου δεν καταλαµβάνει:α) τον υπάλληλο που είναι ανάπηρος σε ποσοστό του-

λάχιστον 67% ή πολύτεκνος κατά την έννοια των παρα-γράφων 1 έως 3 του άρθρου πρώτου του ν. 1910/1944(Α΄ 229), όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 6 του ν.3454/2006 (Α΄75), εφόσον τα τέκνα, που ορίζονται στιςπροαναφερόµενες διατάξεις του ν. 1910/1944, συνοι-κούν µε αυτόν και ανήκουν στην κατηγορία των εξαρτώ-µενων µελών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε.,β) τον υπάλληλο, του οποίου ο σύζυγος ή η σύζυγος ή

τέκνο που ανήκει στην κατηγορία των εξαρτώµενων µε-λών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., και συνοικεί µε αυτόν, έχειαναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 67%,γ) τον υπάλληλο ο οποίος, δυνάµει νόµου ή δικαστικής

αποφάσεως, ασκεί κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική µέ-ριµνα τέκνου, που συνοικεί µε αυτόν και ανήκει στην κα-

38

τηγορία των εξαρτώµενων µελών σύµφωνα µε τονΚ.Φ.Ε.,δ) τον υπάλληλο, του οποίου ο σύζυγος ή η σύζυγος

τίθεται σε διαθεσιµότητα δυνάµει του παρόντος νόµου.Οι υπάλληλοι που πληρούν τις προϋποθέσεις των περι-

πτώσεων α΄ έως δ΄ µετατάσσονται αυτοδικαίως από τις23.9.2013 σε συνιστώµενες προσωποπαγείς θέσεις κλά-δου ή ειδικότητας µε το βασικό τίτλο σπουδών που κατέ-χουν αντιστοίχως ΠΕ Διοικητικού, ΤΕ Διοικητικού, ΔΕΔιοικητικού ή ΥΕ συναφούς κλάδου ή ειδικότητας µε δι-οικητικά καθήκοντα στο δήµο στον οποίο ανήκε η θέσητους πριν την κατάργησή της µε την παράγραφο 1.

3. Κατά τα λοιπά εφαρµόζονται οι διατάξεις των υπο-παραγράφων Ζ1 και Ζ2 του ν. 4093/2012 (Α΄ 222).

4. Αρµοδιότητες που έχουν ανατεθεί µε διατάξεις νό-µων ή κανονιστικών πράξεων στη δηµοτική αστυνοµία α-σκούνται από τις 23.9.2013 από την Ελληνική Αστυνοµία(ΕΛ.ΑΣ.).Η µεταφορά των ανωτέρω αρµοδιοτήτων δεν θίγει τα

έσοδα των δήµων που συνδέονται µε τις αρµοδιότητεςαυτές. Τα έσοδα αυτά συνεχίζουν να βεβαιώνονται καινα εισπράττονται από τους δήµους σύµφωνα µε τις δια-τάξεις περί είσπραξης των εσόδων τους. Τα κινητά και α-κίνητα περιουσιακά στοιχεία των δήµων που συνδέονταιµε τις αρµοδιότητες αυτές, συµπεριλαµβανοµένων καιτων οχηµάτων, παραµένουν στην κυριότητά τους.Με απόφαση του δηµοτικού συµβουλίου µπορεί να κα-

θορίζεται η παράλληλη άσκηση µίας ή περισσοτέρων εκτων ανωτέρω αρµοδιοτήτων από υπαλλήλους του δή-µου, κατόπιν ορισµού αυτών µε απόφαση του δηµάρχου.Με την ίδια απόφασή του δηµοτικού συµβουλίου δύναταινα καθορίζεται επίσης ο αριθµός των αναγκαίων υπαλλή-λων, η διάρκεια άσκησης της αρµοδιότητας, οι ώρες απα-σχόλησης των υπαλλήλων, καθώς και κάθε άλλη λεπτο-µέρεια αναφορικά µε την άσκηση των αρµοδιοτήτων αυ-τών.

5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δι-οικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνη-σης και Δηµόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη,µπορεί να ρυθµίζεται κάθε άλλη αναγκαία λεπτοµέρειαγια την εφαρµογή του άρθρου αυτού

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ

ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

Άρθρο 82Κατάργηση ειδικοτήτων κατά κλάδο και κατηγορίατου προσωπικού της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης

και άλλες διατάξεις

1. Οι κάτωθι ειδικότητες των αντίστοιχων κλάδων καικατηγοριών του προσωπικού της δευτεροβάθµιας εκπαί-δευσης, όπως και το σύνολο των κατεχόµενων από τοπροσωπικό αυτό οργανικών θέσεων καταργούνται:

1. ΠΕ12.12 – ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑΣ

2. ΠΕ14.01 – ΙΑΤΡΟΙ

3. ΠΕ14.02 – ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΙ

4. ΠΕ14.03 – ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΙ

5. ΠΕ14.06 – ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ

6. ΠΕ17.09 – ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ

7. ΠΕ17.13 – ΤΕΧΝΟΛΟΓΟΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

8. ΠΕ18.01 – ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

9. ΠΕ18.04 – ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ

10. ΠΕ18.05 – ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ

11. ΠΕ18.07 – ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ

12. ΠΕ18.08 – ΟΔΟΝΤΟΤΕΧΝΙΚΗΣ

13. ΠΕ18.09 – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

14. ΠΕ18.10 – ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ

15. ΠΕ18.11 – ΜΑΙΕΥΤΙΚΗΣ

16. ΠΕ18.20 – ΚΛΩΣΤΟΫΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑΣ

17. ΠΕ18.21 – ΡΑΔΙΟΛΟΓΙΑΣ-ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΙΑΣ

18. ΠΕ18.24 – ΕΡΓΑΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

19. ΠΕ18.25 – ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

20. ΠΕ18.26 – ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΗΣ

21. ΠΕ18.27 – ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΗΣ

22. ΠΕ18.29 – ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ

23. ΠΕ18.33 – ΒΡΕΦΟΝΗΠΙΟΚΟΜΟΙ

24. ΠΕ18.37 – ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ

25. ΠΕ18.39 – ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

26. ΠΕ34 – ΙΤΑΛΙΚΗΣ

27. ΠΕ40 – ΙΣΠΑΝΙΚΗΣ

28. ΤΕ01.08 – ΧΗΜΙΚΟΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ

29. ΤΕ01.10 – ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΓΡΑΦΕΙΟΥ

30. ΤΕ01.11 – ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ

31. ΤΕ01.12 – ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΗΣ

32. ΤΕ01.14 – ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

33. ΤΕ01.19 – ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ

34. ΤΕ01.20 – ΑΙΣΘΗΤΙΚΗΣ

35. ΤΕ01.25 – ΑΡΓΥΡΟΧΡΥΣΟΧΟΪΑΣ

36. ΤΕ01.26 – ΟΔΟΝΤΟΤΕΧΝΙΚΗΣ

37. ΤΕ01.29 – ΒΟΗΘ. ΙΑΤΡ. ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓ. ΕΡΓΑΣΤHΡΙΩΝ

38. ΤΕ01.30 – ΒΟΗΘΟΙ ΠΑΙΔΟΚΟΜΟΙ – ΒΡΕΦΟΚΟΜΟΙ

39. ΤΕ01.31 – ΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ

40. ΔΕ01.01 – ΗΛΕΚΤΡΟΤΕΧΝΙΤΕΣ

41. ΔΕ01.02 – ΜΗΧΑΝΟΤΕΧΝΙΤΕΣ

42. ΔΕ01.04 – ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΙ

43. ΔΕ01.05 – ΟΙΚΟΔΟΜΟΙ

44. ΔΕ01.08 – ΗΛΕΚΤΡΟΣΥΓΚΟΛΛΗΤΕΣ

45. ΔΕ01.10 – ΤΕΧΝΙΤΕΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ

46. ΔΕ01.11 – ΤΕΧΝΙΤΕΣ ΨΥΞΕΩΝ (ΨΥΚΤΙΚΟΙ)

47. ΔΕ01.12 – ΥΔΡΑΥΛΙΚΟΙ

48. ΔΕ01.13 – ΞΥΛΟΥΡΓΟΙ

49. ΔΕ01.14 – ΚΟΠΤΙΚΗΣ-ΡΑΠΤΙΚΗΣ

50. ΔΕ01.15 – ΑΡΓΥΡΟΧΡΥΣΟΧΟΪΑΣ

51. ΔΕ01.16 – ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΑΜΑΞΩΜΑΤΩΝ

52. ΔΕ01.17 – ΚΟΜΜΩΤΙΚΗΣ

2. Το προσωπικό των καταργούµενων ειδικοτήτων τί-θεται σε διαθεσιµότητα, από την 22η Ιουλίου 2013, σύµφωνα µε τις διατάξεις της υποπαραγράφου Ζ.2. της παρ.Ζ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 (Α΄ 222).

3. Κατ’ εξαίρεση της προηγούµενης παραγράφου, δεντίθενται σε διαθεσιµότητα: α) υπάλληλος που είναι ανά-πηρος σε ποσοστό τουλάχιστον 67% ή πολύτεκνος κατάτην έννοια των παραγράφων 1 έως 3 του άρθρου πρώ-του του ν. 1910/1944 (Α΄229), όπως τροποποιήθηκε µετο άρθρο 6 του ν. 3454/2006 (Α’ 75), εφόσον τα τέκνα,που ορίζονται στις προαναφερόµενες διατάξεις του ν.1910/1944, συνοικούν µε αυτόν και ανήκουν στην κατη-γορία των εξαρτώµενων µελών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε.,

39

όπως ισχύει, β) υπάλληλος του οποίου ο σύζυγος ή η σύ-ζυγος ή τέκνο που ανήκει στην κατηγορία των εξαρτώ-µενων µελών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., όπως ισχύει καισυνοικεί µε αυτόν, έχει αναπηρία σε ποσοστό τουλάχι-στον 67%, γ) υπάλληλος, ο οποίος, δυνάµει νόµου ή δι-καστικής αποφάσεως, ασκεί κατ’ αποκλειστικότητα τηγονική µέριµνα τέκνου, που συνοικεί µε αυτόν και ανήκειστην κατηγορία των εξαρτώµενων µελών σύµφωνα µετον Κ.Φ.Ε., όπως ισχύει, και δ) υπάλληλος του οποίου οσύζυγος ή η σύζυγος τίθεται σε διαθεσιµότητα δυνάµειτου παρόντος νόµου.

4. Οι εκπαιδευτικοί του προηγούµενου εδαφίου, καθώςκαι οι κάτοχοι µεταπτυχιακού ή διδακτορικού διπλώµα-τος εκ των εκπαιδευτικών που τίθενται σε διαθεσιµότηταµετατάσσονται υποχρεωτικά, έως την 22η Ιουλίου 2013,στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης στην οποία υπάγονται ήστην εγγύτερη αυτής, εντός της οικείας ΠεριφερειακήςΔιεύθυνσης Εκπαίδευσης, σε συνιστώµενες µε την πρά-ξη µετάταξης προσωποπαγείς θέσεις διοικητικού προ-σωπικού, της ίδιας κατηγορίας, µε ταυτόχρονη κατάργη-ση ισάριθµων κενών οργανικών θέσεων της αυτής ή α-νώτερης κατηγορίας.

5. Οι εκπαιδευτικοί που τίθενται σε διαθεσιµότητα, µε-τά το πέρας της περιόδου διαθεσιµότητας και εφόσονλυθεί η υπηρεσιακή τους σχέση, κατ’ εξαίρεση της κείµε-νης νοµοθεσίας, µπορούν να προσλαµβάνονται κατάπροτεραιότητα έναντι των άλλων εκπαιδευτικών ως ω-ροµίσθιο εκπαιδευτικό προσωπικό, για την κάλυψη ανα-γκών της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης.

6. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευ-µάτων και του κατά περίπτωση συναρµόδιου Υπουργούµπορεί να ρυθµίζεται κάθε ειδικότερο θέµα και λεπτοµέ-ρεια για την εφαρµογή των διατάξεων του παρόντος.

7. Η περίπτωση 2 της υποπαραγράφου Θ.15 της παρ.Θ΄ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 αντικαθίσταταιως εξής:

«2. Τα δηµόσια Ι.Ε.Κ., ως σύνολο αρµοδιοτήτων, θέσε-ων, προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδοµής, συνιστούνπεριφερειακές υπηρεσίες, που αποτελούν αποκεντρω-µένες υπηρεσίες της Γενικής Γραµµατείας Δια Βίου Μά-θησης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευµάτων.»

8. Στην παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 4076/2012 (Α΄ 159)η φράση «καταργούνται σταδιακά από το σχολικό έτος2013-2014» αντικαθίσταται από τη φράση «καταργού-νται σταδιακά από το σχολικό έτος 2014-2015».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥΓΙΑ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

ΚΑΙ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΩΝ

Άρθρο 83Πρόγραµµα Ιπποδροµιών

1. Το Γενικό Πρόγραµµα των ιπποδροµιών επί των ο-ποίων διεξάγεται στοίχηµα (εφεξής στον παρόντα νόµοΙπποδροµιών) καταρτίζεται µε απόφαση του φορέα πουοργανώνει και διεξάγει κατά νόµον Ιπποδροµίες στηνΕλλάδα (Φορέα Ιπποδροµιών) και περιλαµβάνει τουλάχι-στον: (α) τις ηµεροµηνίες τέλεσης των ιπποδροµιακών

συγκεντρώσεων, (β) τις ιπποδροµίες κάθε συγκέντρω-σης και τους όρους αυτών, (γ) τον καθορισµό των κυρίωνιπποδροµιών και τους όρους αυτών, (δ) τον καθορισµόιπποδροµιών για εισαγόµενους ίππους και διεθνείς ιππο-δροµίες και (ε) τον καθορισµό των επάθλων κάθε ιππο-δροµίας. Με την επιφύλαξη των ηµεροµηνιών τέλεσηςτων ιπποδροµιακών συγκεντρώσεων, οι οποίες καθορίζο-νται σε ετήσια βάση το αργότερο µέχρι το τέλος Οκτω-βρίου του προηγούµενου έτους, κατά τα λοιπά το περιε-χόµενο του Γενικού Προγράµµατος Ιπποδροµιών διαµορ-φώνεται ανά τρίµηνο.

2. Οι κανόνες ισοζυγισµού, βαρών και επιβαρύνσεωνίππων, τα κριτήρια για την κατάταξη των ίππων σε κλά-σεις βάσει του Γενικού Ισοζυγισµού, ο καθορισµός τωνκατηγοριών των δροµώνων ίππων ανά ηλικία και κλάση,καθώς και οι όροι των αντίστοιχων κατηγοριών των ιππο-δροµιών καθορίζονται µε ετήσια ισχύ µε απόφαση τουΔιοικητικού Συµβουλίου της Φιλίππου Ενώσεως Ελλά-δος. Τα ανωτέρω δύνανται να τροποποιούνται κατόπιναιτιολογηµένης εισήγησης του Φορέα Ιπποδροµιών προςτη Φίλιππο Ένωση Ελλάδος και, σε κάθε περίπτωση, κά-θε τυχόν τροποποίηση ισχύει τουλάχιστον για ένα (1)µήνα µετά τη δηµοσίευσή της. Η διαδικασία εγγραφώνδιεξάγεται από τον Φορέα Ιπποδροµιών, παρουσία εκ-προσώπου της Φιλίππου Ενώσεως της Ελλάδος.

3. Με απόφαση του Φορέα Ιπποδροµιών δύναται νατροποποιείται το Γενικό Πρόγραµµα Ιπποδροµιών, λαµ-βάνοντας υπόψη και το εκάστοτε ενεργό ιππικό δυναµι-κό, καθώς και για λόγους διεθνών υποχρεώσεων ή άλ-λων αναγκών. Με την επιφύλαξη τυχόν περιπτώσεων α-νωτέρας βίας, κάθε τυχόν τροποποίηση ισχύει τουλάχι-στον για ένα (1) µήνα µετά τη δηµοσίευσή της.

4. Για κάθε ιπποδροµιακή ηµέρα εκδίδεται και δηµοσι-εύεται από το Φορέα Ιπποδροµιών Επίσηµο ΗµερήσιοΠρόγραµµα Ιπποδροµιών σύµφωνα µε το οποίο διεξάγο-νται οι ιπποδροµίες. Το Επίσηµο Ηµερήσιο Πρόγραµµαιπποδροµιών περιλαµβάνει τουλάχιστον τα εξής στοι-χεία: ηµεροµηνία και τους όρους κάθε ιπποδροµίας, ίπ-πους µε όλα τα στοιχεία τους, ιπποπαραγωγούς, ιδιοκτή-τες µε τα χρώµατά τους, προπονητές, αναβάτες, από-σταση, σειρά εκκίνησης, έπαθλα, παρωπίδες και οποιο-δήποτε άλλο στοιχείο κρίνεται αναγκαίο για την πληρό-τητά του.

5. Το Γενικό Πρόγραµµα των Ιπποδροµιών, ως και οι ε-κάστοτε τροποποιήσεις του και το Επίσηµο ΗµερήσιοΠρόγραµµα, δηµοσιεύονται στην ιστοσελίδα του ΦορέαΙπποδροµιών.

Άρθρο 84Έπαθλα Ιπποδροµιών

1. Με απόφαση του Φορέα Ιπποδροµιών, καθορίζεταιτο ύψος των επάθλων ανά ιπποδροµία, καθώς και ο τρό-πος κατανοµής του επάθλου µεταξύ του νικητή και τωναµειβοµένων ίππων αλλά και µεταξύ των δικαιούχων τουεπάθλου. Ως δικαιούχοι του επάθλου νοούνται ο ιδιοκτή-της, ο προπονητής, ο αναβάτης ή/και ο ιπποπαραγωγός.

2. Ο Φορέας Ιπποδροµιών δύναται να θεσµοθετεί, είτεαυτοτελώς είτε µέσω χορηγιών, πρόσθετα χρηµατικά ήάλλα βραβεία, τα οποία αποδίδονται απευθείας στους δι-καιούχους της προηγούµενης παραγράφου.

40

Άρθρο 85Κώδικας Ιπποδροµιών -

Κανονισµός Προδιαγραφών Ιπποδρόµων

1. Με απόφαση του Υπουργού Πολιτισµού και Αθλητι-σµού, που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνή-σεως, εκδίδεται, κατόπιν εισηγήσεως της Φιλίππου Ενώ-σεως Ελλάδος, Κώδικας Ιπποδροµιών, που ρυθµίζει τοκανονιστικό πλαίσιο διεξαγωγής ιπποδροµιών στην Ελ-λάδα, προβλέποντας κατ’ ελάχιστον τη διαδικασία καιτους κανόνες διεξαγωγής των ιπποδροµιών, τις θέσειςκαι τα καθήκοντα των κατ’ ελάχιστον προβλεποµένωνΤεχνικών Επιτετραµµένων, καθώς και τα κριτήρια και τηδιαδικασία επιλογής και ανάθεσης καθηκόντων αυτών,τη διαδικασία των ενστάσεων, τη διαδικασία και τις προ-ϋποθέσεις απόκτησης ή απώλειας της ιδιότητας ιδιοκτή-τη, προπονητή και αναβάτη δροµώνων ίππων Ιπποδρό-µου, το πειθαρχικό δίκαιο των εµπλεκοµένων στη διεξα-γωγή των Ιπποδροµιών και τη διαδικασία ελέγχου αντι-ντόπινγκ σύµφωνα µε τους οικείους κανονισµούς τηςΔιεθνούς Οµοσπονδίας Ιπποδροµιακών Αρχών.Ο νυν Κώδικας Διεξαγωγής Ιπποδροµιών (υ.α.

1175/1997, Β΄66) εξακολουθεί να ισχύει κατά τα λοιπόπεριεχόµενό του µέχρις να εκδοθεί νέος Κώδικας σύµ-φωνα µε τη διαδικασία της προηγούµενης παραγράφου,µε την επιφύλαξη κάθε πρόβλεψης σε αυτόν που αντίκει-ται στις ως άνω διατάξεις του παρόντος νόµου, και ιδίωςτων άρθρων 2 παρ. β΄, 9 περίπτωση α΄εδάφιο α΄, 39, 40,41, 80, 106, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 115, 121, περι-πτώσεις α΄- γ΄- δ΄, 152, 153, 154 και 155 αυτού, οι οποί-ες ρητώς καταργούνται µε το παρόν.

2. Με απόφαση του Υπουργού Πολιτισµού και Αθλητι-σµού, που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνή-σεως, εκδίδεται, κατόπιν εισηγήσεως της Φιλίππου Ενώ-σεως Ελλάδος, Κανονισµός Προδιαγραφών Νέων Ιππο-δρόµων µε τουλάχιστον πενταετή ισχύ, που καθορίζειτις τεχνικές προδιαγραφές στίβου και αναγκαίων υποδο-µών για την ίδρυση και λειτουργία αυτών. Η συµµόρφω-ση στην απόφαση αυτή πρέπει να γίνει το αργότερο ε-ντός δύο (2) ετών.

3. Ο υπάρχων σε λειτουργία ιππόδροµος Μαρκόπου-λου Μεσογαίας θεωρείται νοµίµως αδειοδοτηµένος απόπλευράς τεχνικών προδιαγραφών στίβου και αναγκαίωνεγκαταστάσεων για τις ανάγκες διεξαγωγής ιπποδρο-µιών.

Άρθρο 86Τροποποιούµενες διατάξεις

1. Στο άρθρο 2 του α.ν. 399/1968 (Α΄ 102), προστίθε-νται παράγραφοι 2 και 3 που έχουν ως εξής:

«2. Προς εκπλήρωση του, κατά την προηγούµενη πα-ράγραφο, σκοπού της, η Φίλιππος Ένωση Ελλάδος είναιαρµόδια µε αποφάσεις του Δ.Σ. της να λαµβάνει κάθε α-ναγκαίο µέτρο ή εισηγείται στους αρµόδιους κατά περί-πτωση φορείς ή όργανα:

(α) Χορηγεί τις άδειες Ιπποδρόµων και αποσύρει αυτέςσε περιπτώσεις ακαταλληλότητας ή αδυναµίας λειτουρ-γίας αυτών, σύµφωνα µε τον εκάστοτε ισχύοντα Κανονι-σµό Προδιαγραφών Νέων Ιπποδρόµων.

(β) Καταρτίζει, τροποποιεί και δηµοσιοποιεί κάθε χρό-νο τις Γενικές Διατάξεις οι οποίες εξειδικεύουν τις λε-πτοµέρειες εφαρµογής του Κώδικα Ιπποδροµιών, κατό-πιν διαβούλευσης µε τους ενδιαφερόµενους φορείς

(γ) Αποδίδει την ιδιότητα του ιδιοκτήτη δροµώνων ίπ-πων µε δικαίωµα συµµετοχής στις ιπποδροµίες, µε βάσηαντικειµενικά καθορισµένες προϋποθέσεις, όπως ορίζο-νται στον Κώδικα Ιπποδροµιών.

(δ) Χορηγεί, ανανεώνει και αφαιρεί τις άδειες προπο-νητών και αναβατών.

(ε) Τροποποιεί τον Κανονισµό του Ελληνικού ΒιβλίουΓενεαλογίας και Αναπαραγωγής του Αγγλικού Καθαρό-αιµου Ίππου (StudBook), που τηρείται µε ευθύνη των υ-πηρεσιών της. Οι διατάξεις του Κανονισµού του Ελληνι-κού S.Β., από την έγκρισή τους από τη διεθνή επιτροπήS.Β. λογίζεται ότι έχουν ισοδύναµη ισχύ µε αυτές τουΚώδικα Ιπποδροµιών.

(στ) Με την επιφύλαξη των άρθρων 128Α έως και128ΙΑ του ν. 2725/1999 (Α΄121), ως εκάστοτε ισχύουν,διευθύνει και διεξάγει τη διαδικασία ιατρικού ελέγχουτων δροµώνων ίππων και τη διαδικασία ελέγχου αντι-ντόπινγκ ίππων και αναβατών κατά τις κείµενες διατά-ξεις.ζ) Επιλέγει το αναγκαίο προσωπικό εποπτείας της διε-

ξαγωγής ιπποδροµιών (τεχνικοί επιτετραµµένοι), καθώςκαι την ηµερήσια αµοιβή που θα καταβάλει σε αυτούς.

3. Οι κατά την παράγραφο 2 του παρόντος άρθρουπροβλεπόµενες αποφάσεις του Δ.Σ. της Φιλίππου Ενώ-σεως Ελλάδος τελούν υπό την έγκριση του ΥπουργούΠολιτισµού και Αθλητισµού, ο οποίος µπορεί µε αιτιολο-γηµένη απόφασή του να τις ακυρώνει, τροποποιεί, ή καινα αναστέλλει προσωρινά την εκτέλεσή τους. Η έγκρισηαυτή παρέχεται εντός τριάντα (30) ηµερών από την πα-ραλαβή της απόφασης και των σχετικών στοιχείων απότη Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού. Αν η προθεσµία αυτήπαρέλθει άπρακτη, η απόφαση θεωρείται ότι έχει εγκρι-θεί. Κατά τη διαδικασία της έγκρισης, ο παραχωρησιού-χος του άρθρου 13 παρ. 7 περίπτωση β΄του ν. 4111/2013δύναται να διατυπώνει απλή γνώµη προς τον Υπουργό.»

2. Το άρθρο 3 του α.ν. 399/1968 (Α΄102) αντικαθίστα-ται ως εξής:

«Άρθρο 3Η Φίλιππος Ένωσις

Η Φίλιππος Ένωσις:α) Ασκεί, σύµφωνα µε τις κείµενες διατάξεις, τον έ-

λεγχο και την εποπτεία της διεξαγωγής των ιπποδρο-µιών και επιβεβαιώνει την εγκυρότητα του αποτελέσµα-τός τους.β) Επιλύει, σε τελευταίο βαθµό, κάθε διαφορά η οποία

ανακύπτει από τη διενέργεια αυτών εξαιρουµένων τωνοριζοµένων στο άρθρο 10 παρ. 1 του ν. 3708/2008 (Α΄210).γ) Εισηγείται προς τον αρµόδιο Υπουργό Πολιτισµού

και Αθλητισµού για την κατάρτιση και τροποποίηση τουΚώδικα Ιπποδροµιών, κατόπιν διαβουλεύσεως µε τουςενδιαφερόµενους φορείς.δ) Εισηγείται προς τον αρµόδιο Υπουργό Πολιτισµού

και Αθλητισµού για την κατάρτιση και τροποποίηση τουΚανονισµού Προδιαγραφών Ιπποδρόµων.»

3. Η περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 4 του α.ν.399/1968 (Α΄ 102) αντικαθίσταται ως εξής:

«α) τα νοµίµως καθοριζόµενα ποσοστά επί των ακαθα-ρίστων εισπράξεων των πραγµατοποιουµένων εκ της συ-νάψεως στοιχηµάτων επί ιπποδροµιών εν γένει».

4. Οι παράγραφοι 1 και 3 του άρθρου 6 του α.ν.399/1968 (Α΄ 102), όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 2

41

του ν. 191/1975 (Α΄ 225), αντικαθίστανται ως εξής:«1. Η Φίλιππος Ένωσης (Φ.Ε.) διοικείται από ενδεκα-

µελές Διοικητικό Συµβούλιο, που ορίζεται µε απόφασητου αρµόδιου Υπουργού Πολιτισµού και Αθλητισµού καισυγκροτείται από: α) έξι (6) αιρετά µέλη, που εκλέγονταιαπό τα τακτικά µέλη της Γενικής Συνέλευσης, β) ενός (1)υπαλλήλου του Υπουργείου Πολιτισµού και Αθλητισµού,που ορίζεται, µε τον αναπληρωτή του από τον αρµόδιοΥπουργό, γ) ενός (1) υπαλλήλου του Υπουργείου Οικο-νοµικών που ορίζεται, µε τον αναπληρωτή του, από τονΥπουργό Οικονοµικών, δ) ενός (1) υπαλλήλου του Υ-πουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων που ορί-ζεται µε τον αναπληρωτή του, από τον Υπουργό Αγροτι-κής Ανάπτυξης και Τροφίµων, και ε) δύο (2) µέλη που ο-ρίζονται, µε τους αναπληρωτές τους, από τον παρα- χω-ρησιούχο του άρθρου 13 παρ. 7 περίπτωση β΄ του ν.4111/2013.

3. Το Διοικητικό Συµβούλιο τελεί σε απαρτία εφόσονείναι παρόντα οκτώ (8) τουλάχιστον µέλη, εκ των οποίωναπαραιτήτως το ένα µέλος είναι από τους εκπροσώπουςτων Υπουργείων και αποφασίζει µε απόλυτη πλειοψηφίατων παρόντων µελών. Σε περίπτωση ισοψηφίας υπερι-σχύει η ψήφος του Προέδρου.»

5. Προστίθεται τρίτο και τέταρτο εδάφιο στην περί-πτωση θ΄ της παρ. 7 του άρθρου 13 του ν. 4111/2013 (Α΄18), ως εξής:

«Οι παράγραφοι 11β και 12 του άρθρου 27 του ν.2843/2000 (Α΄ 219) εφαρµόζονται αναλογικά στους πρά-κτορες του ιπποδροµιακού στοιχήµατος. Ο κανονισµόςΛειτουργίας Πρακτορείων Αµοιβαίου ΙπποδροµιακούΣτοιχήµατος (αριθ. απόφασης 23041/2006 του Υφυπουρ-γού Πολιτισµού, Β΄ 689/2006) καταργείται από την επο-µένη της θέσης σε ισχύ της σύµβασης παραχώρησης τηςπαρ. 7β του άρθρου 13 του ν. 4111/2013 (Α΄ 18).»

Άρθρο 87Καταργούµενες και τελικές διατάξεις

1. Η περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 2, οι περι-πτώσεις β΄ και δ΄ της παρ. 1 του άρθρου 4, το άρθρο 10και το άρθρο 12 του α.ν. 399/1968 (Α΄ 102) καταργού-νται.

2. Η περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 11 του α.ν.399/1968, όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 4 του ν.191/1975 (Α΄ 225), καταργείται.

3. Το άρθρο 12 παρ. 4 του ν. 191/1975 (Α΄ 225), όπωςτροποποιήθηκε µε το άρθρο 10 παρ.1 του ν. 3708/2008(Α΄ 210), καταργείται.

4. Από την κατά το άρθρο 2 περίπτωση β΄του α.ν.399/1968 (Α΄ 102) αρµοδιότητα της Φιλίππου Ενώσεωςγια την άσκηση εποπτείας εξαιρούνται οι προβλεπόµε-νες στο άρθρο 13 παρ. 7 του ν. 4111/2013 (Α΄ 18) συµ-βάσεις παραχώρησης και µίσθωσης των εγκαταστάσεωντου ιπποδρόµου Μαρκόπουλου Μεσογαίας.

5. Οι διατάξεις των άρθρων 83 έως 87 του παρόντοςνόµου ισχύουν από τη θέση σε ισχύ της σύµβασης παρα-χώρησης που προβλέπεται στο άρθρο 13 παρ. 7 του ν.4111/2013.

Άρθρο 88Τροποποίηση του ν. 4152/2013

Η περίπτωση 1 της υποπαραγράφου Α.8. της παρ. Α΄του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α΄ 107) καταργεί-ται από 1ης Ιανουαρίου 2013.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Άρθρο 89Διατάξεις για τις διαδικασίες του Α.Σ.Ε.Π.

Στο άρθρο 17 του ν. 2190/1994 (Α΄ 28), όπως ισχύει,προστίθενται παράγραφοι 13 και 14, ως εξής:

«13. Η παρ. 17 του άρθρου 1 του ν. 4038/2012 όπωςτροποποιήθηκε µε την παρ. 30 του άρθρου ένατου του ν.4057/2012 καταργείται.Για τις περιπτώσεις όπου το Α.Σ.Ε.Π. διαθέτει µε από-

φασή του επόµενο κατά σειρά στον πίνακα επιτυχίας υ-ποψήφιο για αντικατάσταση – αναπλήρωση διοριστέουπου δεν αποδέχτηκε το διορισµό του ή έχει κώλυµα διο-ρισµού, ο διορισµός ολοκληρώνεται µε την έκδοση από-φασης κατανοµής του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθ-µισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της παρ. 5 τουάρθρου 11 του ν. 3833/2010, όπως ισχύει.Οι περιπτώσεις αντικατάστασης - αναπλήρωσης διορι-

στέου, ο οποίος παραιτήθηκε εντός ενός έτους από τοδιορισµό του, δεν υπόκεινται στον περιορισµό του άρ-θρου 11 του ν. 3833/2010, όπως ισχύει.

14. Αν συνεπεία των δηλώσεων προτίµησης δεν καλύ-πτονται όλες οι προκηρυχθείσες θέσεις ενός ή περισσό-τερων φορέων, προστίθενται στους οικείους πίνακεςδιοριστέων οι επόµενοι «στον πίνακα κατάταξης - επιτυ-χίας υποψηφίων» κατά σειρά που έχουν σε αυτόν και κα-τά τη σειρά µε την οποία οι ανωτέρω φορείς αναγράφο-νται στην προκήρυξη. Αν παραµείνουν κενές θέσεις σεέναν ή περισσότερους φορείς συνεπεία µη αποδοχήςδιορισµού ή κωλύµατος διορισµού, διατίθεται για διορι-σµό ο πρώτος κατά σειρά από τους αδιάθετους επιτυχό-ντες, ο οποίος έχει διαλάβει στη δήλωση προτίµησήςτου το συγκεκριµένο φορέα και ούτω καθεξής. Αν καιπάλι δεν καλυφθούν οι θέσεις κατά τη διαδικασία τουπροηγούµενου εδαφίου, εφαρµόζονται οι διατάξεις τουπρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου. Σε κάθεπερίπτωση ο επιτυχών υποψήφιος που διατίθεται γιαδιορισµό βάσει της δήλωσης προτίµησής του ή κατά τηδιαδικασία της παρούσας παραγράφου, διαγράφεται απότον πίνακα διοριστέων, ανεξάρτητα αν αποδεχθεί ή όχιτο διορισµό του ή κωλυθεί ο διορισµός του λόγω έλλει-ψης νόµιµης προϋποθέσεως. Οι διατάξεις της παρούσαςπαραγράφου εφαρµόζονται και στην περίπτωση που κε-νωθούν θέσεις λόγω παραιτήσεων του διορισθέντος ε-ντός έτους από του διορισµού του. Διοριστέος που δεναποδέχεται το διορισµό του ή έχει κώλυµα διορισµού ήπαραιτήθηκε εντός έτους από το διορισµό του αναπλη-ρώνεται από τον επόµενο κατά σειρά στον «πίνακα κα-τάταξης - επιτυχίας υποψηφίων» υποψήφιο χωρίς να α-παιτείται δηµοσίευση στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεωςσυµπληρωµατικού πίνακα διοριστέων.»

Άρθρο 90Διαθεσιµότητα

1. Επιτρέπεται να καταργούνται θέσεις ανά κατηγορία,κλάδο ή και ειδικότητα σε υπουργεία, αυτοτελείς δηµό-σιες υπηρεσίες, αποκεντρωµένες διοικήσεις, οργανι-σµούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθ-µού και λοιπά νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου µε από-φαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Η-

42

λεκτρονικής Διακυβέρνησης και του οικείου Υπουργού,σε εκτέλεση σχετικών αποφάσεων του ΚυβερνητικούΣυµβουλίου Μεταρρύθµισης, µετά από τεκµηρίωση πουστηρίζεται σε εκθέσεις αξιολόγησης δοµών και σχέδιαστελέχωσης. Επιτρέπεται να συνιστώνται θέσεις ανά κα-τηγορία, κλάδο ή και ειδικότητα στους παραπάνω φορείςσύµφωνα µε τις προϋποθέσεις του προηγούµενου εδα-φίου µε απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών, Διοικητι-κής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησηςκαι του οικείου Υπουργού.

2. Εάν καταργηθούν ορισµένες θέσεις του ίδιου κλά-δου ή και ειδικότητας, η επιλογή του προσωπικού που τί-θεται σε διαθεσιµότητα λόγω κατάργησης θέσης σύµφω-να µε την υποπαράγραφο Ζ.2 της παρ. Ζ΄ του άρθρουπρώτου του ν. 4093/2012, κατά τα ανωτέρω διενεργείταιµε βάση την αποτίµηση των προσόντων όλων των υπαλ-λήλων του κλάδου ή και της ειδικότητας που ανήκουν οιυπό κατάργηση θέσεις του φορέα, εφόσον υπηρετούνσε υπηρεσίες ή µονάδες που αξιολογήθηκαν σύµφωναµε την παράγραφο 1 του παρόντος.Α. Η αποτίµηση προσόντων του υπαλλήλου στηρίζεται

σε επί µέρους κριτήρια που αφορούν τη βασική και επαγ-γελµατική του εκπαίδευση, την εν γένει εργασιακή καιδιοικητική του εµπειρία, τα ειδικά καθήκοντα όπως τωνυπηρετούντων µε οποιαδήποτε σχέση σε Διεθνείς Οργα-νισµούς, και την εργασιακή του φυσιογνωµία, όπως (δε-ξιότητες ή επιδόσεις, ηθικές αµοιβές, πειθαρχικές ποι-νές, τις µακρόχρονες ή συστηµατικά επαναλαµβανόµε-νες αναρρωτικές άδειες ή αδικαιολόγητες απουσίες) καιτον τρόπο εισαγωγής στους φορείς της παραγράφου 1.Σε περίπτωση ισοβαθµίας, λαµβάνεται υπόψη η οικογε-νειακή του κατάσταση κατά τα οριζόµενα στην περίπτω-ση ε΄. Όσοι επιθυµούν να αποχωρήσουν τίθενται κατάπροτεραιότητα σε διαθεσιµότητα χωρίς αποτίµηση τωνπροσόντων.Β. Η αποτίµηση των προσόντων γίνεται βάσει βαθµο-

λογικής κλίµακας και αντικειµενικής µοριοδότησης, ό-πως καθορίζεται από την περίπτωση ε΄, και η επιλογήτων υπαλλήλων µε τα λιγότερα προσόντα που τίθενταισε διαθεσιµότητα προκύπτει κατά φθίνουσα σειρά απότο βαθµολογικό πίνακα.Γ. Για την αποτίµηση των προσόντων του υπαλλήλου

και την κατάρτιση βαθµολογικών πινάκων κατά κατηγο-ρία, κλάδο ή και ειδικότητα συνιστώνται από τον οικείοκατά περίπτωση Υπουργό Τριµελή Ειδικά ΥπηρεσιακάΣυµβούλια στα Υπουργεία, τη Γενική Γραµµατεία της Κυ-βέρνησης, τη Γενική Γραµµατεία του Πρωθυπουργού, τηΓενική Γραµµατεία Συντονισµού και τις ΑποκεντρωµένεςΔιοικήσεις. Με απόφαση του οικείου Υπουργού µπορείνα συνιστάται ένα κοινό Ειδικό Υπηρεσιακό Συµβούλιογια οµάδα Ν.Π.Δ.Δ. ανάλογα µε τις ανάγκες. Τα ΤριµελήΕιδικά Υπηρεσιακά Συµβούλια συγκροτούνται από έναµέλος του Α.Σ.Ε.Π. ως πρόεδρο, τον προϊστάµενο τηςΓενικής Διεύθυνσης ή της Διεύθυνσης Διοικητικού/ Προ-σωπικού του φορέα στον οποίο συνιστώνται, ως εισηγη-τή, και έναν προϊστάµενο άλλης Γενικής Διεύθυνσης ήΔιεύθυνσης του ίδιου φορέα, µε τους αναπληρωτέςτους. Τα Τριµελή Ειδικά Υπηρεσιακά Συµβούλια που συ-γκροτούνται στις Αποκεντρωµένες Διοικήσεις είναι αρ-µόδια για τους µόνιµους υπαλλήλους και τους υπαλλή-λους µε σχέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου τωνΟργανισµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄και Β΄βαθµού καιτων νοµικών προσώπων δηµοσίου δικαίου αυτών. Με α-

πόφαση του Υπουργού Εσωτερικών µπορεί να συγκρο-τείται για έναν ή περισσότερους Ο.Τ.Α. διακριτό τριµέ-λες Ειδικό Υπηρεσιακό Συµβούλιο ανάλογα µε τις ανά-γκες. Σε περίπτωση που συγκροτείται Τριµέλες Ειδικό Υ-πηρεσιακό Συµβούλιο για περισσότερα Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α.οι προϊστάµενοι της Γενικής Διεύθυνσης ή της Διεύθυν-σης Διοικητικού/Προσωπικού προέρχονται από το µεγα-λύτερο σε αριθµό προσωπικού Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. που υ-πάγεται σε αυτά.Εάν δεν είναι δυνατή η συγκρότηση Τριµελούς Ειδικού

Υπηρεσιακού Συµβουλίου στο φορέα, λόγω έλλειψης Δι-εύθυνσης Διοικητικού/Προσωπικού ή άλλης Διεύθυνσης,η αποτίµηση των προσόντων διενεργείται από το Τριµε-λές Ειδικό Υπηρεσιακό Συµβούλιο του εποπτεύοντοςφορέα.Δ. Κατ’ εξαίρεση της παραγράφου 2 δεν τίθεται σε δια-

θεσιµότητα:αα) υπάλληλος που είναι ανάπηρος σε ποσοστό του-

λάχιστον 67% ή πολύτεκνος κατά την έννοια των παρα-γράφων 1 έως 3 του άρθρου πρώτου του ν. 1910/1944(Α΄ 229), όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 6 του ν.3454/2006 (Α΄ 75), εφόσον τα τέκνα, που ορίζονται στιςπροαναφερόµενες διατάξεις του ν. 1910/1944, συνοι-κούν µε αυτόν και ανήκουν στην κατηγορία των εξαρτώ-µενων µελών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., όπως ισχύει,ββ) υπάλληλος του οποίου ο σύζυγος ή η σύζυγος ή

τέκνο που ανήκει στην κατηγορία των εξαρτώµενων µε-λών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., και συνοικεί µε αυτόν, έχειαναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 67%,γγ) υπάλληλος ο οποίος, δυνάµει νόµου ή δικαστικής

αποφάσεως, ασκεί κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική µέ-ριµνα τέκνου, που συνοικεί µε αυτόν και ανήκει στην κα-τηγορία των εξαρτώµενων µελών σύµφωνα µε τονΚ.Φ.Ε., όπως ισχύει,δδ) υπάλληλος του οποίου ο σύζυγος ή η σύζυγος τί-

θεται σε διαθεσιµότητα δυνάµει του παρόντος νόµου.Ε. Η διαδικασία αποτίµησης των προσόντων, τα ανα-

γκαία δικαιολογητικά, ο αριθµός των µορίων που αντι-στοιχούν στα επιµέρους κριτήρια µεταξύ των οποίωνλαµβάνεται υπόψη και ο τρόπος εισαγωγής στους φο-ρείς της παραγράφου 1, τα λοιπά ειδικότερα θέµατα τηςαποτίµησης των προσόντων και τα ζητήµατα λειτουρ-γίας των Τριµελών Ειδικών Υπηρεσιακών Συµβουλίωνκαθορίζονται µε απόφαση του Υπουργού ΔιοικητικήςΜεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.ΣΤ. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Με-

ταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και τουκατά περίπτωση αρµόδιου Υπουργού µπορεί να ορίζο-νται πρόσθετα ειδικά κριτήρια ή να διαφοροποιείται η µο-ριοδότηση των γενικών κριτηρίων ανάλογα µε το είδοςτης δραστηριότητας του οικείου φορέα.

3. Η παρ. 2 του άρθρου 101 του ν. 3528/2007 αντικαθί-σταται ως εξής:

«2. Η διαθεσιµότητα διαρκεί οκτώ (8) µήνες µετά τηνπάροδο των οποίων ο υπάλληλος απολύεται.»

4. Η παρ. 2 του άρθρου 105 του ν. 3584/2007 αντικαθί-σταται ως εξής:

«2. Η διαθεσιµότητα διαρκεί οκτώ (8) µήνες µετά τηνπάροδο των οποίων ο υπάλληλος απολύεται.»

5. Η περίπτωση 2 της υποπαραγράφου Ζ2 της παρ. Ζ΄του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 αντικαθίσταται ωςεξής:

«2. Η διαθεσιµότητα της προηγούµενης περίπτωσης

43

διαρκεί οκτώ (8) µήνες και στον υπάλληλο καταβάλλο-νται τα τρία τέταρτα των αποδοχών του, σύµφωνα µε τιςκείµενες διατάξεις.»

6. Οι διατάξεις των παραγράφων 3, 4 και 5 έχουν ε-φαρµογή για τους τιθέµενους σε διαθεσιµότητα µετάτην έναρξη ισχύος του παρόντος.

Άρθρο 91Κινητικότητα

1. Η περίπτωση 1 της υποπαραγράφου Ζ.1 της παρ. Ζ΄του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 αντικαθίσταται ωςεξής:

«Επιτρέπεται: α) η µετάταξη µόνιµων πολιτικών υπαλ-λήλων και η µεταφορά υπαλλήλων µε σχέση εργασίας ι-διωτικού δικαίου αορίστου χρόνου που υπηρετούν σε υ-πηρεσίες, κεντρικές και περιφερειακές, του Δηµοσίου,των ανεξάρτητων αρχών, των οργανισµών τοπικής αυτο-διοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτου και δεύτερου βαθµού και τωνλοιπών νοµικών προσώπων δηµοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.)και β) η µεταφορά υπαλλήλων που διατηρούν τη δηµο-σιοϋπαλληλική τους ιδιότητα των νοµικών προσώπων ι-διωτικού δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.) που ανήκουν στο δηµόσιο το-µέα σε άλλες υπηρεσίες του Δηµοσίου, ανεξάρτητωναρχών, Ο.Τ.Α. πρώτου και δεύτερου βαθµού και των λοι-πών Ν.Π.Δ.Δ. όταν επιβάλλεται από το συµφέρον της υ-πηρεσίας υποδοχής, ιδίως για την κάλυψη άµεσων υπη-ρεσιακών αναγκών και την καλύτερη αξιοποίηση του αν-θρώπινου δυναµικού. Η µετάταξη ή µεταφορά του υπαλ-λήλου πρέπει να ανταποκρίνεται στην εργασιακή φυσιο-γνωµία του, όπως δεξιότητες ή επιδόσεις, ηθικές αµοι-βές, πειθαρχικές ποινές, τις µακρόχρονες ή συστηµατικάεπαναλαµβανόµενες αναρρωτικές άδειες ή αδικαιολόγη-τες απουσίες, λαµβανοµένων υπόψη των περιγραµµά-των θέσεων, εφόσον υπάρχουν, και των τυχόν αιτήσεωνπροτίµησης.Προσωπικό µε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορί-

στου χρόνου µπορεί να µεταφέρεται για τον ίδιο λόγοσε Ν.Π.Ι.Δ. του δηµόσιου τοµέα. Για την εφαρµογή τηςπαρούσας υποπαραγράφου, ως δηµόσιος τοµέας νοείταιαυτός που έχει οριοθετηθεί µε το άρθρο 1 παρ. 6 του ν.1256/1982, όπως ίσχυε πριν τη θέση σε ισχύ του άρθρου51 του ν. 1892/1990, συµπεριλαµβανοµένων όλων τωνφορέων που απαριθµούνται ειδικότερα στο άρθρο 14παρ. 1 του ν. 2190/1994 και µη εξαιρουµένων των περι-πτώσεων που απαριθµούνται στην παράγραφο 2 του ίδι-ου άρθρου, όπως ισχύει µετά την αντικατάστασή του µετο άρθρο 1 του ν. 3812/2009. Τα νοµικά πρόσωπα του Κε-φαλαίου Β΄, όπως αυτά ορίζονται στην παρ. 5 του άρ-θρου 1 του ν. 3429/2005, δεν καταλαµβάνονται από τιςδιατάξεις της παρούσας υποπαραγράφου.Η µετάταξη ή µεταφορά των υπαλλήλων της προηγού-

µενης παραγράφου είναι υποχρεωτική και γίνεται χωρίςαίτησή τους σε υφιστάµενες κενές θέσεις ή σε θέσειςπου συστήνονται µε την πράξη µετάταξης ή µεταφοράςστον κλάδο ή στην ειδικότητα στους οποίους µετατάσ-σεται ή µεταφέρεται ο υπάλληλος. Οι µετατασσόµενοι ήµεταφερόµενοι πρέπει να κατέχουν τα τυπικά προσόντατου κλάδου ή της ειδικότητας των θέσεων στις οποίεςµετατάσσονται ή µεταφέρονται. Η µετάταξη ή µεταφοράµπορεί να διενεργείται και σε κενή ή συνιστώµενη θέσησυναφούς ή παρεµφερούς κλάδου ή ειδικότητας, της ί-διας ή ανώτερης κατηγορίας, εφόσον ο υπάλληλος κατέ-χει τα τυπικά προσόντα του κλάδου ή της ειδικότητας

στον οποίο µετατάσσεται ή µεταφέρεται. Εφόσον ο υ-πάλληλος συναινεί, η µετάταξη ή µεταφορά του µπορείνα γίνεται και σε κλάδο κατώτερης κατηγορίας. Η µετά-ταξη εκπαιδευτικού µπορεί να διενεργείται και σε κενή ήσυνιστώµενη θέση µη συναφούς κλάδου ιδίας κατηγο-ρίας.Σε περίπτωση µετάταξης ή µεταφοράς υπαλλήλων σε

συνιστώµενες θέσεις και για όσο χρόνο υφίστανται αυ-τές δεν πληρούται ίσος αριθµός θέσεων µόνιµου ή µεσχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου προ-σωπικού των οικείων φορέων υποδοχής.»

2. Η περίπτωση 4 της υποπαραγράφου Ζ.1 της παρ. Ζ΄του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012 αντικαθίσταται ωςεξής:

«4. Ο αρµόδιος Υπουργός ή ο Πρόεδρος ΑνεξάρτητηςΑρχής γνωστοποιεί τις κενές θέσεις κατά κατηγορίες,κλάδους ή και ειδικότητες και το πλεονάζον προσωπικόσύµφωνα µε την παράγραφο 2 του προηγούµενου άρ-θρου, όπως προκύπτουν από τις εκθέσεις αξιολόγησηςκαι τα σχέδια στελέχωσης των φορέων στο τριµελέςσυµβούλιο του άρθρου 5 παρ. 3 του ν. 4024/2011.Εντός δέκα ηµερών από τη σχετική εντολή του Υπουρ-

γού Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Δια-κυβέρνησης το τριµελές συµβούλιο του άρθρου 5 παρ. 3του ν. 4024/2011 γνωµοδοτεί για τον αριθµό και τα απαι-τούµενα προσόντα των υπαλλήλων κατά κατηγορίες,κλάδους ή και ειδικότητες που θα µετακινηθούν στουςφορείς υποδοχής κατά σειρά προτεραιότητας.Ακολούθως, ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθµισης

και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης εκδίδει σχετική ανα-κοίνωση, λαµβάνοντας υπόψη τη γνωµοδότηση του τρι-µελούς συµβουλίου, τις ανάγκες των φορέων και τιςπροτεραιότητες πολιτικής στελέχωσης, η οποία δηµοσι-εύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως και µε την ο-ποία καθορίζονται οι θέσεις που θα καλυφθούν, τα προ-σόντα των υπάλληλων που απαιτούνται, σύµφωνα µε ταοικεία περιγράµµατα θέσεων, εφόσον υπάρχουν, γιατους κλάδους ή τις ειδικότητες στους οποίους πρόκειταινα µεταταχθούν ή µεταφερθούν, η οποία αποστέλλεταιστους φορείς προέλευσης και υποδοχής.Με την ανακοίνωση ορίζεται αποκλειστική προθεσµία

δεκαπέντε (15) ηµερών από τη δηµοσίευσή της εντόςτης οποίας οι ενδιαφερόµενοι υπάλληλοι υποβάλλουναίτηση µετάταξης/µεταφοράς, καθορίζοντας τη σειράπροτίµησης των φορέων που επιθυµούν να µετατα-χθούν, συνοδευόµενη από πιστοποιητικό υπηρεσιακήςκατάστασης που εκδίδεται από τη Διεύθυνση Διοικητι-κού/ Προσωπικού του φορέα προέλευσης και από το ο-ποίο προκύπτει η αποτίµηση των προσόντων των υπαλ-λήλων, µετά τον έλεγχο της νοµιµότητας πρόσληψης καιτων πιστοποιητικών και στοιχείων που συγκροτούν τοπροσωπικό µητρώο του υπαλλήλου. Υπάλληλοι, των ο-ποίων η διαδικασία πρόσληψης και τα ως άνω πιστοποιη-τικά και στοιχεία του υπηρεσιακού τους φακέλου ελέγ-χονται ως µη νόµιµα, στερούνται του δικαιώµατος µετά-ταξης ή µεταφοράς.Το τριµελές συµβούλιο του φορέα υποδοχής εντός

προθεσµίας δεκαπέντε (15) ηµερών από τη λήξη τηςπροθεσµίας υποβολής των αιτήσεων επιλέγει τους υ-παλλήλους που θα µεταταχθούν ή µεταφερθούν σε αυ-τόν και καθορίζει τη σειρά προτεραιότητάς τους, σύµφω-να µε την αποτίµηση των προσόντων τους και το περί-γραµµα της θέσης, εφόσον υπάρχει, στην οποία θα µετα-ταχθούν ή µεταφερθούν. Το τριµελές συµβούλιο λαµβά-

44

νει υπόψη την εργασιακή τους φυσιογνωµία, την εκπαί-δευσή τους, τη διοικητική και εργασιακή τους εµπειρίακαι τα λοιπά στοιχεία του προσωπικού µητρώου τους. Σεπερίπτωση ισοβαθµίας µεταξύ των υπαλλήλων λαµβάνε-ται υπόψη η οικογενειακή κατάσταση του υπαλλήλου. Τοτριµελές συµβούλιο µπορεί να καλεί τους ενδιαφερόµε-νους υπαλλήλους σε συνέντευξη µε σκοπό την αξιολό-γηση των ικανοτήτων και της προσωπικότητάς τους. Ησυνέντευξη δίνεται σε δηµόσια συνεδρίαση της επιτρο-πής, και σε αυτήν τηρούνται µαγνητοφωνηµένα πρακτι-κά. Με απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθµι-σης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης καθορίζονται θέ-µατα που αφορούν τη διαδικασία επιλογής των αιτού-ντων υπαλλήλων, τη λειτουργία του τριµελούς συµβου-λίου, την εξειδίκευση και τη µοριοδότηση των κριτηρίωνεπιλογής και κατάταξης των υπαλλήλων, τη διαδικασίακαι το περιεχόµενο της συνέντευξης και κάθε άλλο ανα-γκαίο συναρτώµενο µε τα ως άνω ζήτηµα.Σε περίπτωση δυνατότητας υποβολής αίτησης σε πε-

ρισσότερους φορείς υποδοχής, τα οικεία τριµελή συµ-βούλια αποστέλλουν τους πίνακες επιλογής στο Τριµε-λές Συµβούλιο της παρ. 3 του άρθρου 5 του ν.4024/2011, το οποίο καταρτίζει ενιαίο για όλους τουςφορείς Πίνακα Διάθεσης. Η επιλεγείσα σειρά προτεραιό-τητας των φορέων υποδοχής είναι δεσµευτική για τον υ-πάλληλο.Για τη µετάταξη ή µεταφορά των υπάλληλων εκδίδεται

απόφαση του οικείου οργάνου διοίκησης του φορέα υ-ποδοχής που δηµοσιεύεται στην Εφηµερίδα της Κυβερ-νήσεως.»

Άρθρο 92Μεταφορά αρµοδιοτήτων της Διεύθυνσης Κρατικών

Αυτοκινήτων του Υπουργείου ΔιοικητικήςΜεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

Μεταφέρονται οι αρµοδιότητες, οι οποίες ασκούνταναπό τα Τµήµατα Κίνησης και Επισκευών της ΔιεύθυνσηςΚρατικών Αυτοκινήτων του Υπουργείου Διοικητικής Με-ταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ως εξής:Α. Η αρµοδιότητα της εξυπηρέτησης των αναγκών µε-

τακίνησης κυβερνητικών προσώπων, επισήµων, επικεφα-λής οργανισµών και λοιπών προσώπων, όπως καθορίζο-νται από την κ.υ.α. 129/2534/2010 (Β΄ 108) των Υπουρ-γών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Δια-κυβέρνησης και Οικονοµικών «Καθορισµός δικαιούχωνχρήσης ανώτατου ορίου κυβισµού Κρατικών Αυτοκινή-των και άλλες ρυθµίσεις σχετικά µε τα Κρατικά Αυτοκί-νητα», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, καθώς και ο έ-λεγχος της σύννοµης τήρησης καθηκόντων και υποχρε-ώσεων των οδηγών κρατικών αυτοκινήτων και κάθε άλ-λο σχετικό µε την εξασφάλιση της κίνησης ζήτηµα, α-σκείται πλέον από τις οικείες υπηρεσίες διοίκησης τωνΥπουργείων ή φορέων στους οποίους ανήκουν τα πρό-σωπα που αναφέρονται στην ως άνω κοινή υπουργική α-πόγαση. Η εξυπηρέτηση των αναγκών µετακίνησης τωντέως προέδρων κοινοβουλευτικών κυβέρνήσεων που έ-λαβαν ψήφο εµπιστοσύνης από τη Βουλή των Ελλήλων,καθώς και των τέως προέδρων δηµοκρατικών κυβερνή-σεων και των συζύγων αποβιωσάντων Πρωθυπουργώνπου κατά τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 15της ανωτέρω κοινής υπουργικής απόφασης εξυπηρετού-νταν µε υπηρεσιακά αυτοκίνητα του Υπουργείου Διοικη-

τικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης,συνεχίζει να ασκείται από το Υπουργείο Διοικητικής Με-ταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης.Β. Στο Υπουργείο Εξωτερικών µεταφέρεται η αρµοδιό-

τητα της διάθεσης αυτοκινήτων και οδηγών για την εξυ-πηρέτηση των αναγκών µετακίνησης ξένων επισήµων,καθώς και του ελέγχου της σύννοµης τήρησης καθηκό-ντων και υποχρεώσεων των οδηγών κρατικών αυτοκινή-των.

Άρθρο 93Κατάργηση ειδικότητας οδηγών και τεχνικού

προσωπικού της Διεύθυνσης Κρατικών Αυτοκινήτωντου Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθµισης

και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης

Α. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόµου καταρ-γούνται οι οργανικές ή προσωποπαγείς θέσεις του µόνι-µου και µε σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστουχρόνου κατηγορίας Δευτεροβάθµιας ή ΥποχρεωτικήςΕκπαίδευσης, κλάδων ή ειδικοτήτων Οδηγών και Τεχνι-κού προσωπικού των υφιστάµενων Τµηµάτων Κίνησηςκαι Επισκευών της Διεύθυνσης Κρατικών Αυτοκινήτωντου Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλε-κτρονικής Διακυβέρνησης. Το προσωπικό που κατέχει τιςθέσεις αυτές από τη δηµοσίευση του παρόντος τίθεταισε διαθεσιµότητα σύµφωνα µε τις διατάξεις της υποπα-ραγράφου Ζ.2 της παραγράφου Ζ του άρθρου πρώτουτου ν. 4093/2012.Το ως άνω προσωπικό µπορεί να µεταταγεί ή να µετα-

φερθεί σύµφωνα µε τη διαδικασία που περιγράφεταιστην υποπαράγραφο Ζ.1 της παραγράφου Ζ του άρθρουπρώτου του ν. 4093/2012.Δεν τίθεται σε διαθεσιµότητα:α) υπάλληλος που είναι ανάπηρος σε ποσοστό τουλά-

χιστον 67% ή πολύτεκνος κατά την έννοια των παραγρά-φων 1 έως 3 του άρθρου πρώτου του ν. 1910/1944 (Α΄229), όπως τροποποιήθηκε µε το άρθρο 6 του ν.3454/2006 (Α΄ 75), εφόσον τα τέκνα, που ορίζονται στιςπροαναφερόµενες διατάξεις του ν. 1910/1944, συνοι-κούν µε αυτόν και ανήκουν στην κατηγορία των εξαρτώ-µενων µελών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., όπως ισχύει,β) υπάλληλος του οποίου ο σύζυγος ή η σύζυγος ή τέ-

κνο που ανήκει στην κατηγορία των εξαρτώµενων µελώνσύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε., και συνοικεί µε αυτόν, έχει ανα-πηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 67%,γ) υπάλληλος ο οποίος, δυνάµει νόµου ή δικαστικής α-

ποφάσεως ασκεί κατ’ αποκλειστικότητα τη γονική µέρι-µνα τέκνου, που συνοικεί µε αυτόν και ανήκει στην κατη-γορία των εξαρτώµενων µελών σύµφωνα µε τον Κ.Φ.Ε.,όπως ισχύει,δ) υπάλληλος του οποίου ο σύζυγος ή η σύζυγος τίθε-

ται σε διαθεσιµότητα δυνάµει του παρόντος νόµου.Οι υπάλληλοι που πληρούν τις προϋποθέσεις των περι-

πτώσεων α΄- δ΄ µετατάσσονται αυτοδικαίως από την έ-ναρξη ισχύος του παρόντος νόµου σε συνιστώµενεςπροσωποπαγείς θέσεις ειδικότητας αντίστοιχης µε τοβασικό τίτλο σπουδών που κατέχουν στο Υπουργείο Δι-οικητικής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνη-σης.Β. Με την έκδοση των πράξεων µετάταξης ή µεταφο-

ράς αίρεται αυτοδίκαια το καθεστώς της διαθεσιµότη-τας.

45

Άρθρο 94Εξουσιοδοτικές διατάξεις

1. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Με-ταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και τουοικείου Υπουργού, καθορίζονται οι διαδικασίες διαγρα-φής του στόλου των οχηµάτων του Υπουργείου Διοικητι-κής Μεταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησηςκαι εγγραφής τους στο εκάστοτε Υπουργείο ή Φορέαστον οποίο ανήκει το κατά περίπτωση εξυπηρετούµενοπρόσωπο, καθώς και κάθε άλλο σχετικό µε το προηγού-µενο άρθρο ζήτηµα.

2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Διοικητικής Με-ταρρύθµισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Δη-µόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη καθορίζονταιοι διαδικασίες παραχώρησης του εξοπλισµού του Συνερ-γείου στο Υπουργείο Δηµόσιας Τάξης και Προστασίαςτου Πολίτη.

3. Κάθε διάταξη που ρυθµίζει διαφορετικά τα θέµατατου παρόντος Κεφαλαίου καταργείται.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΟΙΝΕΣ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΩΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝΥΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΜΠΟΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ

ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 95Ποινές φαρµακοποιών και κατόχων άδειας

κυκλοφορίας σκευασµάτων

1. Στο άρθρο 12 του ν.δ. 96/1973 (Α΄ 172) προστίθεταιπαράγραφος 4, που έχει ως εξής:

«4. Οι κάτοχοι άδειας χονδρικής πώλησης φαρµάκωνκατά τη διάθεση των φαρµάκων υποχρεούνται να ανα-γράφουν στα απαιτούµενα παραστατικά και τον πολυψή-φιο κωδικό που έχει λάβει το φάρµακο από τον Ε.Ο.Φ.(Barcode φαρµάκου). Αν διαπιστωθεί παραβίαση της ωςάνω υποχρέωσης επιβάλλεται χρηµατικό πρόστιµο πέ-ντε χιλιάδες (5.000) ευρώ έως εκατό χιλιάδες (100.000)ευρώ ανάλογα µε τη συχνότητα και τη βαρύτητα αυτής.»

2. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 12Α του ν.δ.96/1973 (Α΄ 172), όπως προστέθηκε µε το άρθρο 15 τουν. 3580/2007 (Α΄ 134), προστίθεται εδάφιο ως εξής:

«Αν υπάρξει έλλειψη φαρµάκου και αυτή οφείλεται σεπαραβίαση των υποχρεώσεων του κατόχου άδειας χον-δρικής πώλησης ή του κατόχου άδειας κυκλοφορίας(Κ.Α.Κ.), επιβάλλεται, µε απόφαση του Υπουργού Υγείαςσωρευτικά µε τις λοιπές προβλεπόµενες νόµιµες κυρώ-σεις, χρηµατικό πρόστιµο στον εκάστοτε υπεύθυνο τριά-ντα χιλιάδες (30.000) ευρώ έως ένα εκατοµµύριο(1.000.000) ευρώ ανάλογα µε τη βαρύτητα της παράβα-σης.»

3. Tο δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 12Α τουν.δ. 96/1973 (Α΄ 172), όπως προστέθηκε µε το άρθρο 15του ν. 3580/2007 (Α΄ 134), αντικαθίσταται ως εξής:

«Τα στοιχεία της ταινίας γνησιότητας των εξαγόµενωνφαρµάκων καταχωρούνται σε πραγµατικό χρόνο, µε ευ-θύνη των κατόχων άδειας χονδρικής πώλησης φαρµά-κων, ηλεκτρονικά στη Βάση Δεδοµένων του Ε.Ο.Φ.. Ανδιαπιστωθεί παραβίαση της ως άνω υποχρέωσης επιβάλ-λεται χρηµατικό πρόστιµο εκατό χιλιάδες (100.000) ευ-ρώ έως ένα εκατοµµύριο (1.000.000) ευρώ, ανάλογα µε

τη συχνότητα και τη βαρύτητα αυτής. Δεν επιτρέπεται ηαπελευθέρωση παρτίδας φαρµάκου, εάν δεν έχουνπροηγουµένως δηλωθεί στο παραπάνω αναφερόµενοΣύστηµα Ηλεκτρονικής Υποβολής του ΕΟΦ τα στοιχείατης γνησιότητας.»

4. Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 12Α του ν.δ.96/1973 (Α΄ 172), όπως προστέθηκε µε το άρθρο 15 τουν. 3580/2007 (Α΄ 134), προστίθενται εδάφια ως εξής:

«Οι κάτοχοι άδειας χονδρικής πώλησης φαρµάκων, µε-τά την απαγόρευση, λόγω ελλείψεων, των εξαγωγώνσυγκεκριµένων φαρµάκων, οφείλουν να δηλώσουν στηνιστοσελίδα του Ε.Ο.Φ. τα αποθέµατά τους για τα φάρµα-κα αυτά και να τα διαθέτουν άµεσα στην αγορά σε πρώ-τη ζήτηση. Σε όποιον, παρά την απαγόρευση του προη-γούµενου εδαφίου, εξάγει ή συλλέγει φάρµακα προς ε-ξαγωγή επιβάλλεται πρόστιµο ύψους εκατό χιλιάδες(100.000) έως ένα εκατοµµύριο (1.000.000) ευρώ ανάλο-γα µε τη βαρύτητα της παράβασης, σωρευτικά µε τις λοι-πές προβλεπόµενες κυρώσεις.»

5. Η παρ. 12 του άρθρου 19 του ν.δ. 96/1973 (Α΄ 172),αντικαθίσταται ως εξής:

«12. Τα διοικητικά πρόστιµα επιβάλλονται µε απόφασητου Υπουργού Υγείας, ύστερα από πρόταση του Δ.Σ. τουΕ.Ο.Φ. και εισπράττονται κατά τις διατάξεις του ΚώδικαΕίσπραξης Δηµοσίων Εσόδων. Οι ανακλήσεις των αδει-ών κυκλοφορίας επιβάλλονται µε απόφαση του Δ.Σ. τουΕ.Ο.Φ.. Οι στερήσεις των αδειών άσκησης επαγγέλµα-τος επιβάλλονται, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά απόάλλες διατάξεις, µε απόφαση του Υπουργού Υγείας, ύ-στερα από γνωµάτευση του οικείου πειθαρχικού συµ-βουλίου. Η ανάκληση αδείας λειτουργίας φαρµακείουκαι φαρµακαποθήκης γίνεται µε απόφαση του ΥπουργούΥγείας κατόπιν εισηγήσεως του Δ.Σ. του Ε.Ο.Φ.. Οι δη-µοσιεύσεις και ανακοινώσεις των κυρώσεων γίνονται µεαπόφαση του Δ.Σ. του Ε.Ο.Φ.»

6. Στο τέλος της παρ. 4 του άρθρου 27 του ν.1316/1983 (Α΄ 3) προστίθεται εδάφιο ως εξής:

«Οι Κάτοχοι Αδειών Κυκλοφορίας (Κ.Α.Κ.) φαρµακευ-τικών σκευασµάτων υποχρεούνται να δηλώνουν τα στοι-χεία των απογραφικών δελτίων της ταινίας γνησιότηταςστο Σύστηµα Ηλεκτρονικής Υποβολής του Ε.Ο.Φ. σεπραγµατικό χρόνο. Παραβίαση της υποχρέωσης αυτής ε-πισύρει για τους Κ.Α.Κ. χρηµατικό πρόστιµο τριάντα χι-λιάδες (30.000) ευρώ έως τριακόσιες χιλιάδες (300.000)ευρώ, ανάλογα µε τη συχνότητα και τη βαρύτητα αυ-τής.»

7. Οι αδειούχοι φαρµακοποιοί που διατηρούν φαρµα-κεία απαγορεύεται να διαθέτουν µέσω του διαδικτύουφάρµακα ή φαρµακευτικά προϊόντα, συνταγογραφούµε-να, των οποίων η διάθεση έχει ανατεθεί αποκλειστικάκαι µόνο στα λειτουργούντα φαρµακεία.Στους παραβάτες της διάταξης του προηγούµενου ε-

δαφίου επιβάλλονται σωρευτικά: α) οι κυρώσεις του άρ-θρου 458 του Ποινικού Κώδικα και β) χρηµατικό πρόστι-µο είκοσι χιλιάδες (20.000) έως εκατό χιλιάδες (100.000)ευρώ, µε απόφαση του Δ.Σ. του Ε.Ο.Φ..Όποιος χωρίς να έχει τα από το νόµο προβλεπόµενα

προσόντα και τη σχετική αδειοδότηση από τις αρµόδιεςαρχές, πωλεί φάρµακα ή φαρµακευτικά προϊόντα αντι-ποιούµενος έργο φαρµακοποιού, τιµωρείται µε χρηµατι-κό πρόστιµο τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ έως πενή-ντα χιλιάδες (50.000) ευρώ και σε περίπτωση υποτροπήςαπό πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ έως διακόσιες χι-

46

λιάδες (200.000) ευρώ µε απόφαση του Δ.Σ. του Ε.Ο.Φ.Οι ανωτέρω ποινές επιβάλλονται σωρευτικά µε οποιον-δήποτε άλλη προβλεπόµενη ποινή.Τα φαρµακεία λειτουργούν υπό τη διαρκή παρουσία

και επίβλεψη αδειούχου φαρµακοποιού. Εφόσον, κατό-πιν ελέγχου των αρµοδίων ελεγκτικών οργάνων, διαπι-στωθεί ότι φαρµακείο δεν λειτουργεί υπό την παρουσίακαι επίβλεψη αδειούχου φαρµακοποιού, επιβάλλεταιστον κάτοχο της άδειας λειτουργίας του φαρµακοποιόχρηµατικό πρόστιµο πέντε χιλιάδες (5.000) έως τριάνταχιλιάδες (30.000) ευρώ, µε απόφαση του Δ.Σ του Ε.Ο.Φ.,ανάλογα µε τη σοβαρότητα και τη συχνότητα της παρά-βασης.

8. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 4 τουπ.δ. 121/2008 (Α΄ 183) αντικαθίσταται ως εξής:

«H συνταγή απαραίτητα συνοδεύεται από το βιβλιάριουγείας του ασφαλισµένου, στο οποίο ο φαρµακοποιός ε-λέγχει την καταχώρηση των φαρµάκων και σηµειώνειτην εκτέλεση µε σφραγίδα και υπογραφή.»

9. Η περίπτωση β΄ της παρ. 15 του άρθρου 4 του π.δ.121/2008 (Α΄ 183) αντικαθίσταται ως εξής:

«β. Προσωρινό αποκλεισµό του φαρµακείου από την ε-κτέλεση των συνταγών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. για διάστηµα απότρεις (3) µήνες έως δύο (2) έτη.»

10. Μετά το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης γ΄ της παρ.15 του άρθρου 4 του π.δ. 121/2008 (Α΄ 183) προστίθεταιεδάφιο ως εξής:

«Οι ως άνω κυρώσεις, επιβάλλονται υποχρεωτικά απότον Γενικό Επιθεωρητή της ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α., κατόπιν ει-σήγησης της αρµόδιας Διεύθυνσης, σε περίπτωση που,κατόπιν διενέργειας ελέγχου, διαπιστωθεί πώληση φαρ-µακευτικών ιδιοσκευασµάτων από φαρµακείο σε φαρµα-καποθήκη, µε την επιφύλαξη των αποκλειστικά οριζόµε-νων στο νόµο συγκεκριµένων περιπτώσεων, όπου υπόειδικές προϋποθέσεις είναι επιτρεπτή η επιστροφή φαρ-µάκων από φαρµακείο σε φαρµακαποθήκη».

11. Μετά την περίπτωση γ΄ της παρ. 15 του άρθρου 4του π.δ. 121/2008 (Α΄ 183), προστίθεται περίπτωση δ΄ως εξής:

«δ. Αν κατά τη διάρκεια του ελέγχου προκύπτουν σο-βαρές ενδείξεις οικονοµικής ζηµίας του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., τοΔιοικητικό Συµβούλιο αυτού, δύναται, κατόπιν πρότασηςτου Γενικού Επιθεωρητή της ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α., να αποφα-σίσει την αναστολή της µεταξύ του φαρµακοποιού καιτου Ε.Ο.Π.Υ.Υ. σύµβασης για όσο διάστηµα διαρκεί η ε-πιθεώρηση.»

12. Το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης εε΄ της παρ.15 του άρθρου 4 του π.δ. 121/2008 (Α΄ 183) αντικαθίστα-ται ως εξής:

«Μετά την παρέλευση της άνω προθεσµίας, ο ΓενικόςΕπιθεωρητής της ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α., επιβάλει, ανεξάρτητααπό τις λοιπές κυρώσεις, προσωρινό αποκλεισµό τουφαρµακείου από την εκτέλεση των συνταγών τουΕ.Ο.Π.Υ.Υ. για χρονικό διάστηµα από πέντε (5) ηµέρες έ-ως δώδεκα (12) µήνες.»

Άρθρο 96Ποινές συµβεβληµένων ιατρώνκαι παρόχων υπηρεσιών υγείας

1. Η περίπτωση δ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2του π.δ. 121/2008 (Α΄ 183) αντικαθίσταται ως εξής:

«δ. Να ελέγχουν το βιβλιάριο υγείας και να διαπιστώ-νουν εάν το πρόσωπο που προσέρχεται για εξέταση ταυ-

τίζεται µε αυτό που αναγράφεται ή εικονίζεται στο βι-βλιάριο υγείας και να αναγράφουν στο βιβλιάριο υγείαςτου ασφαλισµένου τη συνιστώµενη αγωγή.»

2. Η περίπτωση ε΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 2του π.δ. 121/2008 (Α΄ 183) αντικαθίσταται ως εξής:

«ε. Να εξετάζουν τον ασφαλισµένο πριν χορηγήσουντη συνταγή και να συνταγογραφούν ιδιοσκευάσµαταφαρµακευτικής δράσης σχετικής µε τη νόσο και µόνο γιανοσήµατα της ειδικότητάς τους και εντός εγκεκριµένωνενδείξεων. Οι συνταγογράφοι ιατροί είναι αποκλειστικάυπεύθυνοι για την ορθή και σύννοµη συνταγογράφησηκατά τις διατάξεις του παρόντος διατάγµατος».

3. Το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης ια΄ της παρα-γράφου 1 του άρθρου 2 του π.δ. 121/2008 (Α΄ 183) αντι-καθίσταται ως εξής:

«Η παράβαση αυτή συνεπάγεται και την πειθαρχικήδίωξη του ιατρού από τα αρµόδια πειθαρχικά όργανα καιτη διακοπή της σύµβασης µε τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ..»

4. Η περίπτωση γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 4 του π.δ.121/2008 (Α΄ 183) αντικαθίσταται ως εξής:

«γ. Να εξυπηρετούν τους ασφαλισµένους και να παρέ-χουν κάθε αναγκαία πληροφορία που έχει σχέση µε ταφάρµακα, τα οποία παραδίδουν σε αυτούς. Ιδιαίτερα, ό-σον αφορά τα σκευάσµατα του καταλόγου συνταγογρα-φούµενων και αποζηµιούµενων από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. φαρ-µάκων, να έχουν προς διάθεση και να χορηγούν στους α-σφαλισµένους το φαρµακευτικό σκεύασµα που συνεπά-γεται για εκείνους την ελάχιστη συµµετοχή. Αν ο ασθε-νής επιλέγει φάρµακο για το οποίο υφίσταται περαιτέρωοικονοµική επιβάρυνση πέραν της βασικής συµµετοχής,να τον ενηµερώνουν για την εναλλακτική οικονοµικότε-ρη επιλογή και να λαµβάνουν τη συγκατάθεσή του για τηχορήγηση του ακριβότερου φαρµακευτικού σκευάσµα-τος.»

5. Το τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 4του π.δ.121/2008 (Α΄ 183) αντικαθίσταται ως εξής:

«Tον αριθµό µητρώου κοινωνικής ασφάλισης(Α.Μ.Κ.Α.).»

6. Το δωδέκατο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου4 του π.δ. 121/2008 (Α΄ 183) αντικαθίσταται ως εξής:

«Την καταχώρηση στο βιβλιάριο υγείας της συνιστώ-µενης αγωγής µε σφραγίδα και υπογραφή ιατρού, ακρι-βώς όπως έχει συνταγογραφηθεί στην ηλεκτρονική συ-νταγή.»

7. Η υποπερίπτωση α΄ της περίπτωσης Ε΄ της παρα-γράφου 1 του άρθρου 32 του ν. 3846/2010 (Α΄ 66), όπωςέχει αντικατασταθεί µε το άρθρο 80 παρ. 7 του ν.3996/2011 (Α΄ 170), αντικαθίσταται ως εξής:

«α) για τα διαγνωστικά εργαστήρια ως πρόστιµο κυ-µαινόµενο, ανάλογα µε τη συχνότητα και τη σοβαρότητααυτής, από πενήντα τοις εκατό (50%) επί της αξίας τωνπαραπεµπτικών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που εκτελέστηκαν απότο διαγνωστικό εργαστήριο τον τελευταίο πριν από τονέλεγχο µήνα έως το είκοσι τοις εκατό (20%) της συνολι-κής ετήσιας αξίας των παραπεµπτικών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.που εκτελέστηκαν το τελευταίο πριν από τον έλεγχο έ-τος, για κάθε παράβαση των υποχρεώσεών του, όπωςαυτές καθορίζονται από τον ενιαίο κανονισµό παροχώνυγείας του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ή τους όρους των συµβάσεων.»

8. Η υποπερίπτωση β΄ της περίπτωσης Ε΄ της παρα-γράφου 1 του άρθρου 32 του ν. 3846/2010 (Α΄ 66), όπωςέχει αντικατασταθεί µε το άρθρο 80 παρ. 7 του ν.3996/2011 (Α΄ 170) αντικαθίσταται ως εξής:

«β) για τις ιδιωτικές κλινικές, πρόστιµο κυµαινόµενο α-

47

πό τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ έως ένα εκατοµµύριο(1.000.000) ευρώ ανάλογα µε τη συχνότητα και τη βαρύ-τητα της παράβασης».

9. Η περίπτωση η΄ του άρθρου 21 του ν. 3918/2011 (Α΄31), όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:

«η. παραγγέλλει στην ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α. τη διενέργειατακτικών επιθεωρήσεων και ελέγχων στις οργανικές µο-νάδες του Οργανισµού».

10. Στο τέλος της παρ. 10 του άρθρου 80 του ν.3996/2011 (Α΄ 170), όπως ισχύει, προστίθεται εδάφιο ωςεξής:

«Για όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις επιβάλλονται είτεεπίπληξη είτε χρηµατικές κυρώσεις που δύναται να α-νέρχονται από δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ έως τριάνταχιλιάδες (30.000) ευρώ, µε κριτήριο τη σοβαρότητα καιτην επανάληψη της παράβασης.»

Άρθρο 97Ποινές συµβεβληµένων φυσιοθεραπευτών

Στην παράγραφο 1 του άρθρου 32 του ν. 3846/2010(Α΄66), όπως ισχύει προστίθεται υποπαράγραφος ΣΤ ωςεξής:

«ΣΤ. Σε Φυσιοθεραπευτή που χρεώνει πλασµατική θε-ραπεία στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., επιβάλλεται πρόστιµο από πέ-ντε χιλιάδες (5.000) ευρώ έως τριάντα χιλιάδες (30.000)ευρώ και διακόπτεται οριστικά η σύµβασή του µε τονΕ.Ο.Π.Υ.Υ., µε απόφαση του Γενικού Επιθεωρητή τηςΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α κατόπιν σχετικής πρότασης της αρµό-διας Διεύθυνσης, µετά από κλήση για παροχή εγγράφωνεξηγήσεων που υποβάλλονται σε πέντε (5) εργάσιµες η-µέρες από την κοινοποίηση της σχετικής κλήσης.Κατά της απόφασης του Γενικού Επιθεωρητή ασκείται

µέσα σε αποκλειστική προθεσµία τριάντα (30) ηµερώνενδικοφανής προσφυγή ενώπιον της Επιτροπής Ενστά-σεων της παραγράφου 4 του άρθρου 18 του ν. 3846/2010(Α΄ 66). Εάν η Επιτροπή Ενστάσεων δεν αποφανθεί επίτης ασκηθείσας ενδικοφανούς προσφυγής εντός απο-κλειστικής προθεσµίας δεκαπέντε (15) ηµερών από τηνηµεροµηνία άσκησής της, θεωρείται ότι την απέρριψε. Ηπροθεσµία για την άσκηση της ενδικοφανούς προσφυ-γής και η άσκησή της δεν αναστέλλουν την εκτέλεσητης απόφασης του Γενικού Επιθεωρητή, µέχρι την έκδο-ση της απόφασης από την Επιτροπή Ενστάσεων. Οι απο-φάσεις της Επιτροπής Ενστάσεων είναι άµεσα εκτελε-στές.»

Άρθρο 98Ποινές ιατρών Ε.Σ.Υ.

Η παράγραφος 5 του άρθρου 77 του ν. 2071/1992 (Α΄123) αντικαθίσταται ως εξής:

«5. Στα αδικήµατα της παρ. 1 περιπτώσεις α΄ και β΄του άρθρου αυτού, ο ιατρός τιµωρείται υποχρεωτικώς µεποινή οριστικής παύσης και σωρευτικά µε ποινή προστί-µου, από 5.000 µέχρι 30.000 ευρώ για την περίπτωσηα΄και το ποσό του ανταλλάγµατος προσαυξηµένο επί 50φορές για την περίπτωση β΄.»

Άρθρο 99Πειθαρχικά Συµβούλια Ιατρικών Συλλόγων

1. Το άρθρο 63 του βασιλικού διατάγµατος της 11ης Ο-κτωβρίου/7ης Νοεµβρίου 1957 (Α΄225) αντικαθίσταταιως εξής:

«1. Σε κάθε Σύλλογο συγκροτείται Πειθαρχικό Συµ-βούλιο για την εκδίκαση και την τιµωρία των πειθαρχι-κών παραπτωµάτων των µελών του Συλλόγου. Σε περί-πτωση καταγγελίας για πειθαρχικό παράπτωµα, το οποίοέλαβε χώρα σε διαφορετικό Σύλλογο από το Σύλλογοεγγραφής, αρµόδιο για την εκδίκαση και την τιµωρία εί-ναι το Πειθαρχικό Συµβούλιο του Συλλόγου όπου τελέ-στηκε το παράπτωµα.

2. Σε περίπτωση ελαφρών παραπτωµάτων οι Πρόεδροιτων Ιατρικών Συλλόγων µπορούν οίκοθεν, µετά από κλή-ση σε απολογία, να επιβάλουν την ποινή της επιπλήξεωςή του προστίµου µέχρι 5.000 ευρώ. Ένσταση κατά της α-πόφασης αυτής επιτρέπεται µέσα σε δεκαπέντε (15) µέ-ρες, ενώπιον του Πειθαρχικού Συµβουλίου, και είναι απα-ράδεκτη αν δεν καταβληθεί στο Σύλλογο το πρόστιµοπου επιβλήθηκε.»

2. Η παράγραφος 1 του άρθρου 68 του βασιλικού δια-τάγµατος της 11ης Οκτωβρίου/7ης Νοεµβρίου 1957 (Α΄225) αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Συγχρόνως µε την υποβολή στον Ιατρικό Σύλλογοκαταγγελίας κατά ιατρού ή τη διαπίστωση οποιουδήποτεπαραπτώµατος ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου υπο-χρεούται να γνωστοποιήσει το γεγονός αυτό στην πρώ-τη συνεδρίαση του Δ.Σ., το οποίο αποφαίνεται αιτιολο-γηµένα µέσα σε εύλογο χρόνο αν θα ασκηθεί ΠειθαρχικήΔίωξη ή όχι. Με την υποβολή κάθε καταγγελίας υποβάλ-λεται υπέρ του οικείου Ιατρικού Συλλόγου παράβολο πε-νήντα (50) ευρώ, ποσό που δύναται να αναπροσαρµόζε-ται µε απόφαση του Υπουργού Υγείας. Σε Ιατρικούς Συλ-λόγους που αριθµούν άνω των δύο χιλιάδων (2.000) µε-λών, είναι δυνατή, µετά από απόφαση του Δ.Σ. η σύστα-ση µίας ή περισσοτέρων επιτροπών αποτελούµενων α-ποκλειστικά από µέλη του Δ.Σ. για την εξέταση των κα-ταγγελιών και τη συµβολή σχετικής εισήγησης στο Δ.Σ.για την άσκηση ή µη πειθαρχικής δίωξης. Σε καταφατικήπερίπτωση διαβιβάζεται ο φάκελος στο Πειθαρχικό Συµ-βούλιο.»

Άρθρο 100Εφαρµογή µηχανισµού αυτόµατης επιστροφής

1. Η µηνιαία δαπάνη του Εθνικού Οργανισµού Παρο-χής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) για διαγνωστικές ε-ξετάσεις, νοσηλεία και φυσικοθεραπείες που παρέχο-νται από συµβεβληµένους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιώνυγείας, δεν µπορεί να υπερβαίνει το 1/12 των εγκεκριµέ-νων πιστώσεων του προϋπολογισµού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.που εγγράφονται στους οικείους Κωδικούς Αριθµούς Ε-ξόδων (Κ.Α.Ε.). Το υπερβάλλον ποσό αναζητείται εκ µέ-ρους του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. από τους συµβεβληµένους ιδιώτεςπαρόχους των ανωτέρω υπηρεσιών υγείας. Το ανωτέρωποσό υπολογίζεται σε εξαµηνιαία βάση, στην βάση τηςδιαφοράς ανάµεσα στην προϋπολογισµένη και την πραγ-µατική δαπάνη, µετά την αφαίρεση τυχόν επιστροφών(rebates), εκπτώσεων, και µη αποδεκτών δαπανών καικαταβάλλεται από τους ως άνω συµβεβληµένους ιδιώ-τες παρόχους υπηρεσιών υγείας, εντός µηνός από τηνπιστοποίησή του σε λογαριασµό τραπέζης που θα υπο-δείξει ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ.. Σε περίπτωση απράκτου παρελεύσε-ως της στο προηγούµενο εδάφιο προθεσµίας το Διοικη-τικό Συµβούλιο του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. διακόπτει τη σύµβαση τουσυµβεβληµένου παρόχου µε τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., για το χρο-νικό διάστηµα µέχρι την καταβολή του οφειλόµενου απόαυτόν (πάροχο) ποσού ή την είσπραξή του κατά τις δια-τάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε..

48

2. Ως βάση υπολογισµού του ποσού επιστροφής πουαντιστοιχεί, ανά µήνα, σε κάθε συµβεβληµένο πάροχοχρησιµοποιείται ο µηνιαίος λογαριασµός που αυτός υπο-βάλει στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ., έναντι των παρεχόµενων, για τοαντίστοιχο χρονικό διάστηµα, υπηρεσιών υγείας στουςασφαλισµένους του.Δεν αναγνωρίζονται και δεν αποζηµιώνονται από τον

Ε.Ο.Π.Υ.Υ. δαπάνες που υποβάλλονται σε αυτόν µετάτην πάροδο είκοσι (20) ηµερών από την λήξη έκαστου η-µερολογιακού µήνα.

3. Ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. δύναται να συµψηφίζει το παραπάνωποσό µε ισόποση οφειλή του προς τους αναφερόµενουςστην προηγούµενη παράγραφο ιδιώτες παρόχους γιατην παροχή από αυτούς προς τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. υπηρεσιώνυγείας. Ο συµψηφισµός γίνεται µόνο µεταξύ επιστρεφο-µένων ποσών από τους ιδιώτες παρόχους υπηρεσιών υ-γείας και εκκαθαρισµένων οφειλών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. προςαυτούς, που δηµιουργήθηκαν εντός του ίδιου έτους.

4. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας προσδιορίζονταιτα µηνιαία επιτρεπόµενα όρια δαπανών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.για τις προς αυτόν παρεχόµενες υπηρεσίες υγείας απότους συµβεβληµένους ιδιώτες παρόχους της παραγρά-φου α. του παρόντος, ανά κατηγορία παρεχόµενης υπη-ρεσίας υγείας, η διαδικασία τυχόν συµψηφισµού οφει-λών, η επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παράβασης τηςπαρούσας διάταξης, τα κριτήρια διακοπής των συµβάσε-ων των παρόχων, καθώς και κάθε άλλη σχετική µε την ε-φαρµογή του παρόντος άρθρου λεπτοµέρεια.

5. Καθιερώνεται κλιµακούµενο ποσοστό επί των οφει-λών του Ε.Ο.Π.Υ.Υ για νοσηλεία, διαγνωστικές εξετά-σεις και φυσικοθεραπείες των ασφαλισµένων του προςτους συµβεβληµένους µε τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ιδιώτες παρό-χους των ως άνω υπηρεσιών υγείας, υπέρ του Οργανι-σµού ως επιστροφή (rebate) για κάθε µήνα.Το ποσό της επιστροφής που οφείλει ο πάροχος συµ-

ψηφίζεται µε το ποσό που καταβάλλει ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. στονπάροχο και υπολογίζεται επί του νοµίµου παραστατικού.Οι διατάξεις του παρόντος τυγχάνουν εφαρµογής και

επί των ισχυουσών συµβάσεων που έχουν συναφθεί µε-ταξύ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και των ιδιωτών παρόχων υπηρε-σιών υγείας.Με απόφαση του Υπουργού Υγείας ορίζονται και µπο-

ρούν να αναπροσαρµόζονται και εξειδικεύονται τα ποσο-στά της επιστροφής, η προοδευτική διαβάθµιση, κάθεάλλη αναγκαία λεπτοµέρεια για την εφαρµογή της δια-τάξεως, καθώς και περαιτέρω αναγκαία µέτρα και µηχα-νισµοί για την πιστή εκτέλεση και τήρηση του εγκεκριµέ-νου ανά έτος, προϋπολογισµού του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.

6. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Υγείας και Οι-κονοµικών δύναται να ανατίθενται, για λόγους διασφάλι-σης του δηµοσίου συµφέροντος και εύρυθµης λειτουρ-γίας του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., σε ιδιωτικούς ελεγκτικούς φορείς οέλεγχος της ορθής τιµολόγησης και του αναγκαίου τηςγενοµένης κλινικής και ιατρικής πρακτικής, η τήρησητων διεθνών λογιστικών κανόνων και ο έλεγχος των πα-ραστατικών και αναγκαίων δικαιολογητικών, καθώς και ηεκκαθάριση των λογαριασµών µεταξύ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. καιτων συµβεβληµένων µε αυτόν παρόχων υπηρεσιών υγεί-ας. Το σύνολό των δαπανών για την υλοποίηση των ανω-τέρω βαρύνει τους παρόχους υπηρεσιών υγείας.

7. Οι διατάξεις των παρ. 1 έως και 5 έχουν αναδροµικήισχύ από 1.1.2013 και διάρκεια έως 31.12.2015, πλην τηςδιατάξεως του δεύτερου εδαφίου της παρ. 2, της οποίας

η ισχύς άρχεται από της δηµοσιεύσεως του παρόντοςνόµου. Η ισχύς της παρ. 6 άρχεται από τη δηµοσίευσητου παρόντος νόµου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ,

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

Άρθρο 101Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.)

1. Στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ιδρύεται Κέντρο Είσπραξης Ασφαλι-στικών Οφειλών (Κ.Ε.Α.Ο.) µε οικονοµική και λογιστικήαυτοτέλεια.

2. Το Κ.Ε.Α.Ο. έχει ως σκοπό: α) την είσπραξη των λη-ξιπρόθεσµων ασφαλιστικών οφειλών των ΟργανισµώνΚοινωνικής Ασφάλισης αρµοδιότητας Υπουργείου Εργα-σίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, β) τη δηµι-ουργία ηλεκτρονικής βάσης δεδοµένων των οφειλετώντων Ασφαλιστικών Οργανισµών (µητρώο οφειλετών),τον προσδιορισµό του ύψους των οφειλόµενων ποσώντην αιτία και τη χρονική περίοδο που ανάγονται, την τή-ρηση στατιστικών στοιχείων και αναλύσεων, γ) τη µελέ-τη, επεξεργασία και υποβολή προτάσεων για νοµοθετι-κές ρυθµίσεις στο αρµόδιο καθ’ ύλην Υπουργείο, δ) τοσχεδιασµό και την εκτέλεση δράσεων για την επίτευξητου σκοπού του Κ.Ε.Α.Ο..

3. Για τις ανάγκες του παρόντος νοούνται:Τρέχουσες ασφαλιστικές εισφορές, οι καταβλητέες ει-

σφορές έως την καταληκτική ηµεροµηνία εµπροθέσµουκαταβολής τους.Καθυστερούµενες, οι ασφαλιστικές εισφορές από την

επόµενη ηµέρα λήξης της εµπροθέσµου καταβολήςτους.Ληξιπρόθεσµες, οι καθυστερούµενες ασφαλιστικές ει-

σφορές από τη σύνταξη της πράξης βεβαίωσης της οφει-λής.Βεβαίωση οφειλής, η ειδική διοικητική πράξη καταγρα-

φής οφειλών. Η πράξη βεβαίωσης οφειλής συντάσσεταιτον επόµενο µήνα λήξης της εµπροθέσµου καταβολήςτων ασφαλιστικών οφειλών και σε κάθε περίπτωση µέχριέξι (6) µήνες από την ηµέρα που οι ασφαλιστικές οφει-λές κατέστησαν καθυστερούµενες.Τίτλο εκτελεστό αναγκαστικής είσπραξης οφειλών

σύµφωνα µε το ν.δ.356/1974 Κώδικα Είσπραξης Δηµο-σίων Εσόδων (ΚΕΔΕ), ως ισχύει, αποτελεί η πράξη βε-βαίωσης οφειλής µετά την απόδοση µοναδικού αριθµούκαι την ταυτόχρονη ηλεκτρονική εγγραφή της στο ειδικόηλεκτρονικό µητρώο εσόδων του Κ.Ε.Α.Ο..

4. Στη βάση δεδοµένων του Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζεται αυ-τοµατοποιηµένα η πράξη βεβαίωσης οφειλής εντός µη-νός από τη σύνταξή της και της αποδίδεται µοναδικός α-ριθµός.Μετά το διαχωρισµό των οφειλών σε άµεσα εισπράξι-

µες και επισφαλείς: α) ενηµερώνεται ο οφειλέτης µε κά-θε πρόσφορο µέσο για την οφειλή του και την έναρξηδιαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, β) εντός µηνός α-πό την έκδοση του εκτελεστού τίτλου αποστέλλεται α-τοµική ειδοποίηση και τάσσεται προθεσµία είκοσι (20) η-µερών εντός της οποίας καλείται ο οφειλέτης να εξο-φλήσει, γ) µετά την εκπνοή της ως άνω προθεσµίας ο ε-κτελεστός τίτλος διαβιβάζεται στα κατά τόπο αρµόδιαόργανα για εκτέλεση σύµφωνα µε τον ΚΕΔΕ, ως ισχύει,

49

δ) µετά τη διαβίβαση στο Κ.Ε.Α.Ο. των ληξιπροθέσµωνοφειλών κάθε είδους διοικητική ή δικαστική αµφισβήτη-ση που ασκείται ενώπιον των οικείων ασφαλιστικών Ορ-γανισµών ή Δικαστηρίων δεν έχει ανασταλτικό αποτέλε-σµα, ε) Σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας είσπρα-ξης των ληξιπρόθεσµων ασφαλιστικών οφειλών, ο οφει-λέτης µπορεί µε αίτησή του να υπαχθεί στις διατάξειςτης υποπαραγράφου ΙΑ.1 ή της υποπαραγράφου ΙΑ.2 τηςπαραγράφου ΙΑ, του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013(Α΄ 107), στ) τα έσοδα αποδίδονται άµεσα στους οικεί-ους Οργανισµούς µέσω της εταιρείας Διατραπεζικά Συ-στήµατα Α.Ε. (ΔΙΑΣ Α.Ε.).

5. Το Κ.Ε.Α.Ο. εποπτεύεται από τον Διοικητή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ή από Υποδιοικητή του Ιδρύµατος µετά από εκχώ-ρηση της αρµοδιότητας αυτής.

6. Οι υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο. διακρίνονται σε κεντρικήκαι περιφερειακές.Α. Η κεντρική υπηρεσία διαρθρώνεται σε έξι (6) Διευ-

θύνσεις:α) Διεύθυνση Μητρώου Οφειλετών, µε αρµοδιότητα τη

βεβαίωση κάθε είδους οφειλής µε την απόδοση µοναδι-κού αριθµού, τη δηµιουργία και τήρηση του ηλεκτρονι-κού Ενιαίου Μητρώου Οφειλετών.β) Διεύθυνση Διακανονισµού Οφειλών, µε αρµοδιότη-

τα την υπαγωγή σε διακανονισµό των οφειλών και τηνπαρακολούθηση της διαδικασίας εξόφλησης αυτών.γ) Διεύθυνση Ανάλυσης και Αξιολόγησης κινδύνου, µε

αρµοδιότητα τον καθορισµό κριτηρίων για το διαχωρισµότων οφειλών σε άµεσα εισπράξιµες και επισφαλείς, τωνστοιχείων δεικτών απόδοσης, τη συλλογή και αξιοποίη-ση πληροφοριών για τα περιουσιακά στοιχεία και τις υ-ποχρεώσεις των οφειλετών από τη Γενική ΓραµµατείαΠληροφοριακών Συστηµάτων, το Διατραπεζικό Σύστηµακαι από κάθε άλλη πηγή, µε σκοπό την πιστοληπτική α-ξιολόγηση των οφειλετών.δ) Διεύθυνση Αναγκαστικών Μέτρων Είσπραξης και

Νοµικής Υποστήριξης, µε αρµοδιότητα την έκδοση πα-ραγγελιών κατασχέσεων, τη διενέργεια πλειστηριασµώνκαι την εγγραφή υποθηκών σε περιουσιακά στοιχεία τωνοφειλετών, τη διενέργεια κάθε ενέργειας σχετικής µετις αρµοδιότητες Ταµείων Είσπραξης Εσόδων και τωνταµειακών υπηρεσιών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, την παρακολούθη-ση της δικαστικής επίλυσης των υποθέσεων και την πα-ροχή απόψεων στα δικαστήρια.ε) Διεύθυνση οικονοµικής διαχείρισης και διοικητικής

υποστήριξης, µε αρµοδιότητα την κατάρτιση προϋπολο-γισµού, την κατανοµή των πιστώσεών του, την παρακο-λούθηση της εκτέλεσής του, την κατάταξη των εσόδωνκαι δαπανών στους οικείους κωδικούς, την εκκαθάρισηκαι πληρωµή των δαπανών, την τήρηση και ενηµέρωσητων λογιστικών βιβλίων, την κατάρτιση του ετήσιου ισο-λογισµού-απολογισµού, τη λογιστική παρακολούθησητων καταθέσεων-αποθεµατικών και ταµειακής διαχείρι-σης, τη διακίνηση της αλληλογραφίας και την τήρησηαρχείου, τη διαχείριση θεµάτων κατάστασης του προσω-πικού, ο χειρισµός κάθε άλλου θέµατος διοικητικής ήγραµµατειακής φύσης που αφορά στη λειτουργία τουΚ.Ε.Α.Ο..στ) Διεύθυνση Πληροφορικής, µε αρµοδιότητα τον ε-

ξοπλισµό και τη διαχείριση των πληροφοριακών συστη-µάτων.Β. Περιφερειακές υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο. αποτελούν

τα Ταµεία Είσπραξης Εσόδων και οι ταµειακές υπηρεσίεςτων υποκαταστηµάτων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Οι περιφερειακές

υπηρεσίες πλην των αρµοδιοτήτων που ασκούν ως περι-φερειακές υπηρεσίες του Κ.Ε.Α.Ο., ασκούν και τις αρµο-διότητες που προβλέπονται από τον Οργανισµό του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ γι’ αυτές.

7. Στο Κ.Ε.Α.Ο. συνιστώνται 11 θέσεις µετακλητών υ-παλλήλων κατηγορίας Ειδικών Θέσεων πανεπιστηµιακήςεκπαίδευσης ως εξής: α) 1 θέση Συντονιστή και β) 10 θέ-σεις ειδικών συνεργατών, οι οποίοι προέρχονται από φο-ρείς του άρθρου 1 του ν. 1256/1982 (Α΄ 66), όπως ισχύει,ή από τον ιδιωτικό τοµέα.Ο Συντονιστής προΐσταται των υπηρεσιών του

Κ.Ε.Α.Ο. και είναι κάτοχος τίτλου πανεπιστηµιακής εκ-παίδευσης µε ειδικές γνώσεις σε θέµατα διοικητικά καιοικονοµικά. Ο Συντονιστής και οι Ειδικοί Συνεργάτες, µετην ανάληψη των καθηκόντων τους, υπογράφουν συµβό-λαιο αποδοτικότητας µε τον Διοικητή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ στοοποίο περιλαµβάνονται οι υποχρεώσεις και οι ποσοτικοίκαι ποιοτικοί στόχοι, οι οποίοι πρέπει να επιτευχθούν α-πό αυτούς, κατά τη διάρκεια της θητείας τους σε ετήσιαβάση.Στις θέσεις προϊσταµένων Διευθύνσεων του Κ.Ε.Α.Ο.

δύνανται να τοποθετούνται είτε από τους ως άνω ειδι-κούς συνεργάτες είτε επιλεγµένοι προϊστάµενοι διευ-θύνσεων ή τµηµάτων του δηµόσιου ή του ευρύτερου δη-µόσιου τοµέα ή Ν.Π.Δ.Δ., οι οποίοι αποσπώνται ή µετακι-νούνται για το λόγο αυτόν για µια τετραετία, κατά πα-ρέκκλιση των κειµένων διατάξεων, µε κοινή απόφασητου Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης καιΠρόνοιας και του κατά περίπτωση αρµόδιου Υπουργού.Ο Συντονιστής και οι Ειδικοί Συνεργάτες διορίζονται

για θητεία έως 4 ετών µετά από προκήρυξη µε αποφά-σεις του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισηςκαι Πρόνοιας κατά παρέκκλιση των κειµένων διατάξεων.Με όµοια απόφαση λύεται αζηµίως η θητεία των εν λόγωπροσώπων στην περίπτωση που δεν επιτυγχάνονται οιτιθέµενοι στόχοι. Ο Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Α-σφάλισης και Πρόνοιας κατά την πρώτη εφαρµογή τουπαρόντος διορίζει τον Συντονιστή και τους Ειδικούς Συ-νεργάτες κατά παρέκκλιση της ανωτέρω διαδικασίας.Εάν ο Συντονιστής και οι Ειδικοί Συνεργάτες προέρχο-

νται από φορέα του άρθρου 1 του ν. 1256/1982, µετά τηλήξη της θητείας τους επανέρχονται στη θέση που κα-τείχαν πριν το διορισµό τους και αν δεν υφίσταται, συνι-στάται αυτοδικαίως προσωρινή θέση του κλάδου τους. Ηθητεία τους στο Κ.Ε.Α.Ο. λογίζεται ως χρόνος πραγµατι-κής υπηρεσίας για όλες τις συνέπειες στην οργανική τουθέση.Η στελέχωση του Κ.Ε.Α.Ο. γίνεται µε µετακίνηση υ-

παλλήλων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ή απόσπαση υπαλλήλων Οργα-νισµών Κοινωνικής Ασφάλισης, υπαλλήλων του στενούκαι ευρύτερου δηµόσιου τοµέα και των ανεξαρτήτων αρ-χών µε κοινή απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινω-νικής Ασφάλισης και Πρόνοιας και του κατά περίπτωσηαρµόδιου Υπουργού, κατά παρέκκλιση των κειµένων δια-τάξεων για χρονικό διάστηµα δύο (2) ετών µε δυνατότη-τα ανανέωσης για δύο (2) ακόµη έτη. Οι υπάλληλοι απο-σπώνται στο Κ.Ε.Α.Ο. µε την ίδια εργασιακή σχέση, βαθ-µό, κλάδο ή ειδικότητα και µισθολογικό κλιµάκιο που κα-τέχουν, µε συνεκτίµηση της αίτησής τους και των ανα-γκών του Κ.Ε.Α.Ο.. Τα Διοικητικά Συµβούλια (Δ.Σ.) τωνοικείων Ασφαλιστικών Οργανισµών υποχρεούνται ναδιαθέτουν το αναγκαίο προσωπικό για απόσπαση στοΚ.Ε.Α.Ο..Οι αποδοχές του Συντονιστή καθορίζονται στο ύψος

50

των πάσης φύσεως αποδοχών που προβλέπονται κάθεφορά για τον Προϊστάµενο Γενικής Διεύθυνσης Υπουρ-γείου.Οι αποδοχές των Ειδικών Συνεργατών είναι ίσες µε ε-

κείνες του προσωπικού της παραγράφου 9 του άρθρου55 του π.δ. 63/2005.Η δαπάνη µισθοδοσίας των αποσπασµένων βαρύνει

τις υπηρεσίες και τους Οργανισµούς από τους οποίουςπροέρχονται.

8. Από 1.1.2014 οι συνολικές λειτουργικές δαπάνεςκαι οι προµήθειες αγαθών και υπηρεσιών του Κ.Ε.Α.Ο.καλύπτονται προϋπολογιστικά και προκαταβάλλονται α-πό τους φορείς, που µεταβιβάζουν τις ληξιπρόθεσµες ο-φειλές τους, αναλογικά κατά το ποσό αυτών. Για το έτος2013 η χρηµατοδότηση από τους ασφαλιστικούς οργανι-σµούς ανέρχεται στο ποσό των 800.000,00 ευρώ. Το πο-σό αυτό κατανέµεται µεταξύ ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ καιΟΓΑ ανάλογα µε το ύψος του προϋπολογισµού εσόδωντους, του έτους 2013.Για τις προµήθειες αγαθών και υπηρεσιών εφαρµόζο-

νται οι κείµενες διατάξεις και ο κανονισµός προµηθειώντου ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.

9. α).Στο Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζονται από 1.7.2013 οι ληξι-πρόθεσµες οφειλές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και του ΟΑΕΕ και από1.1.2014 του ΟΓΑ και του ΕΤΑΑ. Με απόφαση του Υ-πουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοι-ας, µετά από γνώµη των οικείων οργανισµών εντάσσο-νται σταδιακά και λοιποί οργανισµοί, στους οποίους, µε-τά την ένταξη, εφαρµόζονται οι διατάξεις του παρόντος.β) Στο Κ.Ε.Α.Ο. διαβιβάζονται: i) οι ληξιπρόθεσµες ο-

φειλές άνω των πέντε χιλιάδων (5.000,00) ευρώ συνολι-κής οφειλής, ii) οι οφειλές που κατέστησαν απαιτητέςλόγω µη τήρησης των προηγούµενων ρυθµίσεων τµηµα-τικής καταβολής.

10. Με αποφάσεις του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνι-κής Ασφάλισης και Πρόνοιας µετά γνώµη των οικείωνΟργανισµών ρυθµίζονται: το περιεχόµενο (τα στοιχεία)της βεβαίωσης οφειλής (όπως: ΑΜΚΑ, ΑΦΜ, η αιτία καιτο ύψος της οφειλής, ο χρόνος στον οποίο ανάγεται), οτρόπος και η διαδικασία επίδοσης στους οφειλέτες, ηδιαδικασία είσπραξης και ηλεκτρονικής διαχείρισης τουΚ.Ε.Α.Ο., τα κριτήρια και στοιχεία δεικτών απόδοσης, τακριτήρια για το διαχωρισµό άµεσων εισπράξιµων και επι-σφαλών οφειλών, ο τρόπος και η διαδικασία διασταύρω-σης στοιχείων µε τη Γενική Γραµµατεία ΠληροφοριακώνΣυστηµάτων, ο χρόνος, ο τρόπος και η διαδικασία από-δοσης των εισπράξεων στους οικείους ασφαλιστικούςΟργανισµούς, η αναδιάρθρωση ή κατάργηση υφιστάµε-νων οργανικών µονάδων ή αρµοδιοτήτων των οργανι-σµών κοινωνικής ασφάλισης που εµπίπτουν στους σκο-πούς του Κ.Ε.Α.Ο. και η µεταφορά στο Κ.Ε.Α.Ο. των αρ-µοδιοτήτων αυτών, καθώς και η µεταβολή του ύψους τουποσού των ληξιπρόθεσµων οφειλών που µεταβιβάζονταιστο Κ.Ε.Α.Ο. προς είσπραξη. Με όµοια απόφαση καθορί-ζεται η οργανωτική διάρθρωση και οι αρµοδιότητες τωνεπιµέρους τµηµάτων του Κ.Ε.Α.Ο., τα καθήκοντα του Συ-ντονιστή, τα προσόντα των διοριζοµένων, ο αριθµός τωνυπαλλήλων που απαιτείται για τη στελέχωσή του ανάκατηγορία και κλάδο, ο κανονισµός οικονοµικής οργάνω-σης και λειτουργίας του καθώς και κάθε αναγκαίο θέµαγια την υλοποίηση του παρόντος. Με κοινή απόφασητων Υπουργών Οικονοµικών και Εργασίας, ΚοινωνικήςΑσφάλισης και Πρόνοιας καθορίζεται ο χρόνος, ο τρό-πος και η διαδικασία της έκτακτης χρηµατοδότησης του

Κ.Ε.Α.Ο.. Με απόφαση του Διοικητή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ µπο-ρεί να συνάπτονται συµβάσεις µε εξωτερικούς συνεργά-τες φυσικά ή νοµικά πρόσωπα.

11. α) Η άσκηση διοικητικών προσφυγών ή ενδίκωνβοηθηµάτων κατά την ισχύουσα διαδικασία στους οικεί-ους ασφαλιστικούς Οργανισµούς για την αµφισβήτησητων καθυστερούµενων ασφαλιστικών οφειλών δεν έχειανασταλτικό αποτέλεσµα.β) Σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας είσπραξης

των καθυστερουµένων ασφαλιστικών οφειλών από τουςοικείους ασφαλιστικούς οργανισµούς ο οφειλέτης µε αί-τησή του µπορεί να υπαχθεί στις διατάξεις της υποπαρα-γράφου ΙΑ.1 ή της υποπαραγράφου ΙΑ.2, της παραγρά-φου ΙΑ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α΄ 107), ό-πως ισχύει.γ) Οι ληξιπρόθεσµες οφειλές που διαβιβάζονται στο

Κ.Ε.Α.Ο. εξακολουθούν να επιβαρύνονται µε τις κάθε εί-δους προσαυξήσεις, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβα-ρύνσεις που προβλέπονται από το άρθρο 27 παρ. 1 τουα.ν. 1846/1951, όπως ισχύει, για τις καθυστερούµενες ο-φειλές µέχρι 31.12.2012, και µε την επιβάρυνση πουπροβλέπεται από το άρθρο πρώτο, παράγραφος ΙΑ, υπο-παράγραφοι ΙΑ1 και ΙΑ2, περίπτωση 11 του ν. 4152/2013,όπως αυτή αντικαταστάθηκε µε την παρ. 4 του άρθρουδεύτερου του ν. 4158/2013, για τις καθυστερούµενες ο-φειλές από 1.1.2013.δ) Η διοικητική εκτέλεση που ήδη έχει αρχίσει στα οι-

κεία ταµεία πριν την έναρξη λειτουργίας του Κ.Ε.Α.Ο.συνεχίζεται από το Κ.Ε.Α.Ο..ε) Ο προϋπολογισµός του Κ.Ε.Α.Ο. εγκρίνεται από τον

Διοικητή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και υποβάλλεται για τελική έ-γκριση στον Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισηςκαι Πρόνοιας εντός των προθεσµιών που προβλέπονταιαπό τις ισχύουσες διατάξεις.

12. Κάθε διάταξη αντίθετη µε τις διατάξεις του παρό-ντος καταργείται από της ένταξης κάθε Οργανισµού στηδιαδικασία είσπραξης µέσω του Κ.Ε.Α.Ο.. Οι διατάξειςτων οικείων ασφαλιστικών οργανισµών διατηρούνται γιαοφειλές κάτω των 5.000 ευρώ συνολικής οφειλής.

Άρθρο 102Λοιπές διατάξεις

1. Η παράγραφος 7 του άρθρου 38 του ν. 4144/2013(Α΄88) αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«7. Μέχρι τον ορισµό των Διοικητικών Συµβουλίων τηςπαρ. 4 του άρθρου 9 του ν. 4109/2013 (Α΄ 16) και όχι µε-τά την 30.9.2013 παρατείνεται η θητεία των υφιστάµε-νων οργάνων διοίκησης ή αυτών που έληξε η θητείατους, όπως αυτά ορίζονται στα άρθρα 15 και 15Α του ν.3329/2005 (Α΄ 81), αυτοδίκαια χωρίς καµιά πράξη τωνΜονάδων Κοινωνικής Φροντίδας που συγχωνεύονται.»

2. Η διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού ι-σχύει από 1.7.2013.

3. Η προθεσµία της παρ. 13α του άρθρου 9 του ν.4109/2013 (Α΄16), όπως αυτή προστέθηκε µε την παρ. 1του άρθρου 40 του ν. 4144/2013 (Α΄ 88), παρατείνεταιµέχρι τις 30.9.2013.

4. α. H προθεσµία του εδαφίου α΄ της παρ. 10 του άρ-θρου 10 του ν. 4109/2013, όπως προστέθηκε µε την παρ.2 του άρθρου 40 του ν. 4144/2013, παρατείνεται µέχρι31.12.2013.β. Το εδάφιο γ΄ της παρ. 10 του άρθρου 10 του ν.

4109/2013, όπως προστέθηκε µε την παρ. 2 του άρθρου

51

40 του ν. 4144/2013, αντικαθίσταται αφότου ίσχυσε, ωςεξής:

«γ) Οι υπάρχουσες την 11.11.2012 Διαρκούσες Επι-τροπές των Κεφαλαίων Αποζηµίωσης (ΚΑΦ) Φορτοεκ-φορτωτών Ξηράς και Λιµένων εξακολουθούν να ασκούντις αρµοδιότητές τους για θέµατα που αφορούν το αντί-στοιχο ΚΑΦ. Στην περίπτωση που έχει λήξει η θητείατους αυτή παρατείνεται µέχρι 31.12.2013. Επίσης στηνπερίπτωση που για οποιονδήποτε λόγο έχει αποχωρήσειο Πρόεδρος ή µέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΚΑΦή για οποιονδήποτε λόγο έχει κενωθεί η θέση µε απόφα-ση του Γενικού Γραµµατέα της Αποκεντρωµένες Διοίκη-σης, διορίζεται στη θέση αυτή νέος Πρόεδρος ή νέο µέ-λος της αντίστοιχης κατηγορίας από εκείνη της οποίαςτα µέλη συγκροτούν τη Διοικούσα.»

Άρθρο 103Διατάξεις για τον κατώτατο µισθό

1. α. Έπειτα από διαβούλευση, που διεξάγεται σύµφω-να µε τα οριζόµενα στην παρούσα, ορίζεται ο νοµοθετη-µένος κατώτατος µισθός και το νοµοθετηµένο κατώτατοηµεροµίσθιο, για πλήρη απασχόληση, ήτοι µηνιαίος µι-σθός για εργασία 25 ηµερών µηνιαίως και ηµεροµίσθιογια εργασία 8 ωρών ηµερησίως, για τους υπαλλήλουςκαι εργατοτεχνίτες όλης της χώρας, των οποίων η αµοι-βή δεν ρυθµίζεται από συλλογική σύµβαση εργασίας.β. Ατοµικές συµβάσεις εργασίας και συλλογικές συµ-

βάσεις εργασίας κάθε είδους δεν επιτρέπεται να ορίζουνµηνιαίες τακτικές αποδοχές ή ηµεροµίσθιο πλήρους α-πασχόλησης, υπολειπόµενες από το νοµοθετικώς καθο-ρισµένο κατώτατο µισθό και ηµεροµίσθιο ή της αντίστοι-χης προκύπτουσας αναλογίας για τις συµβάσεις µερικήςαπασχόλησης.

2. Η νέα διαδικασία - µηχανισµός διαµόρφωσης νοµο-θετικώς καθορισµένου νόµιµου κατώτατου µισθού καικατώτατου ηµεροµισθίου για τους εργαζόµενους ιδιωτι-κού δικαίου όλης της χώρας τίθεται σε ισχύ µετά τα προ-γράµµατα Δηµοσιονοµικής Προσαρµογής, δηλαδή όχιπριν από την 1.1.2017.

3. Το ύψος του νοµοθετηµένου κατώτατου µισθού καινοµοθετηµένου ηµεροµισθίου θα πρέπει να καθορίζεταιλαµβάνοντας υπόψη την κατάσταση της ελληνικής οικο-νοµίας και τις προοπτικές της για ανάπτυξη από την άπο-ψη της παραγωγικότητας, των τιµών, και της ανταγωνι-στικότητας, της απασχόλησης, του ποσοστού της ανερ-γίας, των εισοδηµάτων και µισθών.

4. α. Για τον ορισµό του νοµοθετηµένου κατώτατου µι-σθού και νοµοθετηµένου κατώτατου ηµεροµισθίου διε-ξάγεται διαβούλευση µεταξύ των κοινωνικών εταίρωνκαι της Κυβέρνησης µε την τεχνική και επιστηµονική υ-ποστήριξη, εξειδικευµένων επιστηµονικών, ερευνητικώνκαι συναφών φορέων και εµπειρογνωµόνων, σε θέµαταοικονοµίας και ιδίως οικονοµίας της εργασίας, κοινωνι-κής πολιτικής καθώς και εργασιακών σχέσεων και το συ-ντονισµό από επιτροπή, που ορίζεται στην παράγραφο 5του παρόντος άρθρου.β. Οι κοινωνικοί εταίροι που µετέχουν στη διαβούλευ-

ση είναι:αα) εκ µέρους των εργαζοµένων όλης της χώρας η Γε-

νική Συνοµοσπονδία Εργατών Ελλάδος (ΓΣΕ.Ε.) και λοι-πές δευτεροβάθµιες συνδικαλιστικές οργανώσεις κλαδι-κές ή οµοιοεπαγγελµατικές που εκπροσωπούν εργαζό-µενους του ιδιωτικού τοµέα σε εθνικό επίπεδο και προ-

τείνονται από τη ΓΣΕ.Ε. ή καλούνται από την ΕπιτροπήΣυντονισµού της διαβούλευσης,ββ) εκ µέρους των οργανώσεων των εργοδοτών ευρεί-

ας εκπροσώπησης εργοδοτικές οργανώσεις, µεταξύ τωνοποίων, ο Σύνδεσµος Επιχειρήσεων και Βιοµηχανιών(Σ.Ε.Β.), η Γενική Συνοµοσπονδία Επαγγελµατιών, Βιοτε-χνών, Εµπόρων Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.), η Εθνική Συνο-µοσπονδία Ελληνικού Εµπορίου (Ε.Σ.Ε.Ε.), ο ΣύνδεσµοςΕλληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (Σ.Ε.Τ.Ε.) και λοι-πές εργοδοτικές οργανώσεις που προτείνονται από αυ-τούς ή καλούνται από την Επιτροπή Συντονισµού τηςδιαβούλευσης.

5. α. Η διαβούλευση συντονίζεται από τριµελή Επιτρο-πή αποτελούµενη από τον Πρόεδρο του Ο.ΜΕ.Δ., ωςΠρόεδρο, ένα πρόσωπο κύρους ως εκπρόσωπο του Υ-πουργού Οικονοµικών και ένα πρόσωπο κύρους ως εκ-πρόσωπο του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλι-σης και Πρόνοιας, µε τη γραµµατειακή υποστήριξη τωνυπηρεσιών του Ο.ΜΕ.Δ..β. Έργο της Επιτροπής Συντονισµού της διαβούλευ-

σης είναι:αα) η αποστολή έγγραφης πρόσκλησης εντός του τε-

λευταίου δεκαηµέρου του Φεβρουαρίου κάθε έτους προςεξειδικευµένους επιστηµονικούς ερευνητικούς και λοι-πούς φορείς, µεταξύ των οποίων, η Τράπεζα Ελλάδος, ηΕθνική Στατιστική Υπηρεσία, ο Οργανισµός Απασχόλη-σης Εργατικού Δυναµικού (ΟΑΕΔ), το Ινστιτούτο Εργα-σίας της ΓΣΕ.Ε./ΑΔΕΔΥ (ΙΝΕ-ΓΣΕ.Ε.), το Ινστιτούτο ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕ.Ε., το Ινστιτούτο Βιοµηχανικών και ΟικονοµικώνΕρευνών (ΙΟΒΕ), το Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ (ΙΝΣΕΤΕ), τοΚέντρο Προγραµµατισµού και Οικονοµικών Ερευνών(ΚΕΠΕ), ο Οργανισµός Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο-ΜΕΔ), να συντάξουν έκθεση προς υποβολή έως την 31ηΜαρτίου κάθε έτους, για την αξιολόγηση του ισχύοντοςνοµοθετηµένου κατώτατου µισθού και ηµεροµισθίου µεεκτιµήσεις για την προσαρµογή τους στις επίκαιρες οικο-νοµικές συνθήκες λαµβάνοντας υπόψη τα οριζόµεναστην παράγραφο 3 του παρόντος,ββ) ο σχηµατισµός φακέλου µε τις ανωτέρω εκθέσεις

των εξειδικευµένων επιστηµονικών και ερευνητικών φο-ρέων και των παραγόντων διαφοροποίησης του κατωτά-του µισθού και ηµεροµισθίου και αποστολή αυτού προςτους εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων της παρα-γράφου 4 του παρόντος, για την έκφραση της γνώµηςτους, µε υποβολή υποµνήµατος και της κατά την κρίσητους τεκµηρίωσης για την αναπροσαρµογή του ισχύο-ντος νοµοθετηµένου κατώτατου µισθού και ηµεροµισθί-ου,γγ) η διαβίβαση του υποµνήµατος και της τεκµηρίωσης

κάθε διαβουλευόµενου προς τους λοιπούς εκπροσώ-πους των κοινωνικών εταίρων της παραγράφου 4 τουπαρόντος, µε πρόσκληση για προφορική διαβούλευση,το αργότερο µέχρι τη 15η Απριλίου κάθε έτους σε σχέσηµε την τυχόν αναπροσαρµογή του εκάστοτε ισχύοντοςνοµοθετηµένου κατώτατου µισθού και ηµεροµισθίου,δδ) η διαβίβαση όλων των υποµνηµάτων και της τεκµη-

ρίωσης των διαβουλευοµένων της παραγράφου 4 τουπαρόντος, καθώς και η έκθεση των εξειδικευµένων επι-στηµονικών, ερευνητικών φορέων υπό του α) ανωτέρωεδαφίου, το αργότερο µέχρι την 30ή Απριλίου κάθε έ-τους, στο Κέντρο Προγραµµατισµού και Οικονοµικών Ε-ρευνών (ΚΕΠΕ), προς σύνταξη από αυτό του ΣχεδίουΠορίσµατος Διαβούλευσης, σε συνεργασία µε επιτροπήαποτελούµενη από πέντε (5) ανεξάρτητους εµπειρογνώ-

52

µονες σε θέµατα οικονοµίας και κυρίως οικονοµίας τηςεργασίας, κοινωνικής πολιτικής καθώς και εργασιακώνσχέσεων, που ορίζονται δύο (2) από αυτούς από τον Υ-πουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας,δύο (2) από τον Υπουργό Οικονοµικών και ένας (1) απότον Υπουργό Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, µεκοινή απόφασή τους. Ο ορισµός τους έχει διάρκεια τρία(3) έτη. Το Σχέδιο Πορίσµατος Διαβούλευσης σχετικά µετις δυνατότητες προσαρµογής του νοµοθετηµένου κα-τώτατου µισθού και νοµοθετηµένου ηµεροµισθίου θαπρέπει να περιέχει ιδίως τη συστηµατική καταγραφή τωνπροτάσεων των διαβουλευοµένων κοινωνικών εταίρων,τα σηµεία συµφωνίας τους, τεκµηρίωση ως προς την κα-τάσταση της ελληνικής οικονοµίας και της αγοράς εργα-σίας και τους παράγοντες που επιδρούν στον καθορισµότου προτεινόµενου νοµοθετηµένου κατωτάτου µισθούκαι ηµεροµισθίου. Η γνώµη που θα διατυπώνεται στοΣχέδιο Πορίσµατος Διαβούλευσης, µπορεί να αποκλίνειή/και να διαφοροποιείται από τις εκθέσεις που υποβάλ-λονται από τους λοιπούς φορείς του εδαφίου αα) τηςπαρούσας παραγράφου,εε) το Σχέδιο του Πορίσµατος Διαβούλευσης ολοκλη-

ρώνεται το αργότερο µέχρι την 31η Μαΐου κάθε έτουςκαι διαβιβάζεται αµελλητί στην Επιτροπή Συντονισµούτης διαβούλευσης, που ορίζεται ανωτέρω στην παρά-γραφο 5α του παρόντος, προς διαπίστωση της ολοκλή-ρωσης της διαδικασίας, καιστστ) το Σχέδιο του Πορίσµατος Διαβούλευσης υπο-

βάλλεται στον Υπουργό Οικονοµικών και τον ΥπουργόΕργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.

6. Το Σχέδιο του Πορίσµατος Διαβούλευσης καθώς καιόλες οι εκθέσεις, τα υποµνήµατα και κάθε άλλο σχετικόέγγραφο τεκµηρίωσης που αφορά την ανωτέρω διαδικα-σία δηµοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Ερ-γασίας, Κοινωνικής Αφάλισης και Πρόνοιας.

7. α. Εντός του τελευταίου δεκαπενθηµέρου του µη-νός Ιουνίου κάθε έτους ο Υπουργός Εργασίας, Κοινωνι-κής Ασφάλισης και Πρόνοιας εισηγείται στο ΥπουργικόΣυµβούλιο, τον κατώτατο µισθό υπαλλήλων και το κατώ-τατο ηµεροµίσθιο των εργατοτεχνιτών, λαµβάνοντας υ-πόψη το Πόρισµα Διαβούλευσης, όπως αυτό υποβλήθη-κε και συντάχθηκε κατά την ανωτέρω διαδικασία.β. Ο Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και

Πρόνοιας εκδίδει απόφαση καθορισµού του κατωτάτουµισθού για τους υπαλλήλους και του κατώτατου ηµερο-µισθίου για τους εργατοτεχνίτες, µετά από την σύµφωνηγνώµη του Υπουργικού Συµβουλίου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Άρθρο 104Τροποποίηση του ν. 3054/2002

1. Τα εδάφια α΄ και β΄ της παρ. 5 του άρθρου 6 του ν.3054/2002 αντικαθίστανται ως εξής:

«α. Ελάχιστο εταιρικό κεφάλαιο - απαίτηση ασφαλιστι-κής κάλυψης κατά συγκεκριµένων κινδύνων.Το νοµικό πρόσωπο στο οποίο πρόκειται να χορηγηθεί

η Άδεια Εµπορίας πρέπει να ικανοποιεί µία από τις ακό-λουθες εναλλακτικές απαιτήσεις:

αα) ελάχιστο εταιρικό κεφάλαιο, ως ακολούθως:

Για την άδεια κατηγορίας Α, Ελάχιστοανάλογα µε τον όγκο πωλήσεων Εταιρικόπετρελαιοειδών προϊόντων κατά Κεφάλαιοτο προηγούµενο ηµερολογιακό έτος, ως εξής: Όγκος Πωλήσεων (κατά το προηγούµενο ηµερολογιακό έτος)

Έως και 300.000 Μ.Τ. 500.000 ευρώ

Από 300.000 Μ.Τ. έως και 600.000 Μ.Τ. 1.000.000 ευρώ

Άνω των 600.000 Μ.Τ. 1.500.000 ευρώ

Για την άδεια κατηγορίας Β1: 500.000 ευρώ

Για την άδεια κατηγορίας Β2: 500.000 ευρώ

Για την άδεια κατηγορίας Γ: 500.000 ευρώ

Για την άδεια κατηγορίας Δ: 500.000 ευρώ

ββ) ασφαλιστική κάλυψη κατά συγκεκριµένων κινδύ-νων, που καθορίζεται µε κοινή απόφαση των ΥπουργώνΟικονοµικών, Περιβάλλοντος Ενέργειας και ΚλιµατικήςΑλλαγής και Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας. Στην ί-δια απόφαση ρυθµίζονται οι λεπτοµέρειες εφαρµογήςτης παρούσας περίπτωσης ββ΄.β. Διαθεσιµότητα αποθηκευτικών χώρων. Οι αποθηκευ-

τικοί χώροι πρέπει να είναι ιδιόκτητοι, µισθωµένοι ή να έ-χουν παραχωρηθεί κατ’ αποκλειστική χρήση. Η µίσθωσηκαι η παραχώρηση της χρήσης πρέπει να έχουν διάρκειαίση τουλάχιστον µε το χρόνο ισχύος της άδειας και να α-ποδεικνύονται εγγράφως. Οι αποθηκευτικοί χώροι πρέ-πει να χρησιµοποιούνται τουλάχιστον για την εξυπηρέ-τηση της διακίνησης Προϊόντων ή της τήρησης αποθεµά-των έκτακτης ανάγκης και να έχουν την αναγκαία και κα-τάλληλη δυναµικότητα για την άσκηση της Εµπορίας. Οιαποθηκευτικοί χώροι πρέπει να έχουν τις προβλεπόµε-νες από τις κείµενες διατάξεις προδιαγραφές και να δια-θέτουν τον κατάλληλο τεχνικό εξοπλισµό για την ασφα-λή αποθήκευση και οµαλή διακίνηση των Προϊόντων. Ησύνδεση των αποθηκευτικών χώρων µε τους προµηθευ-τές αυτών γίνεται µε οποιονδήποτε τρόπο (ιδίως µε σύ-στηµα αγωγών, διϋλιστήρια, θάλασσα, σιδηροδροµικό δί-κτυο, βυτιοφόρα οχήµατα).Οι αποθηκευτικοί χώροι µπορούν να βρίσκονται και ε-

ντός χώρου διϋλιστηρίου. Οι αποθηκευτικοί χώροι µπο-ρεί να θεωρούνται και αποθήκες τήρησης ΑποθεµάτωνΈκτακτης Ανάγκης, εφόσον τηρούνται οι απαιτούµενεςπροϋποθέσεις.Σε περίπτωση που η τροφοδοσία των αποθηκευτικών

χώρων γίνεται αποκλειστικά µε βυτιοφόρα οχήµατα, γιατα διακινούµενα καύσιµα πρέπει να έχουν καταβληθεί οιπροβλεπόµενοι δασµοί και φόροι. Οι αποθηκευτικοί αυ-τοί χώροι δεν θεωρούνται ως αποθήκες τήρησης αποθε-µάτων έκτακτης ανάγκης.Ο ελάχιστος όγκος αποθηκευτικών χώρων που υπο-

χρεούνται να διαθέτουν οι κάτοχοι Άδειας Εµπορίας τηςκατηγορίας Α΄ υπολογίζεται µε βάση τον όγκο των πω-λήσεων πετρελαιοειδών προϊόντων που αυτοί πραγµα-τοποίησαν κατά το προηγούµενο ηµερολογιακό έτος, ωςεξής:

53

Όγκος Πωλήσεων Διαθεσιµότητα

(κατά το προηγούµενο αποθηκευτικών

ηµερολογιακό έτος) χώρων

Έως και 300.000 Μ.Τ. 4.000 κυβικά µέτρα

Από 300.000 Μ.Τ. έως και

600.000 Μ.Τ. 7.000 κυβικά µέτρα

Άνω των 600.000 Μ.Τ. 13.000 κυβικά µέτρα

Ο ελάχιστος όγκος αποθηκευτικών χώρων για τις υπό-λοιπες κατηγορίες Άδειας Εµπορίας καθορίζεται ως ε-ξής:

Για την άδεια κατηγορίας Β1: 5.000 κυβικά µέτρα

Για την άδεια κατηγορίας Β2: 5.000 κυβικά µέτρα

Για την άδεια κατηγορίας Γ: 500 κυβικά µέτρα

Για την άδεια κατηγορίας Δ: 2.000 κυβικά µέτρα

Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργει-ας και Κλιµατικής Αλλαγής καθορίζονται οι προδιαγρα-φές ασφαλούς σχεδίασης, κατασκευής και λειτουργίαςτων εγκαταστάσεων αποθήκευσης πετρελαιοειδώνπροϊόντων των εταιρειών Διύλισης, Εµπορίας, ΔιάθεσηςΒιοκαυσίµων, Λιανικής Εµπορίας και Μεγάλων ΤελικώνΚαταναλωτών.»

2. Η κοινή απόφαση των υπουργών της υποπερίπτω-σης ββ΄ της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 5 του άρ-θρου 6 του ν. 3054/2002 εκδίδεται εντός τριµήνου και µεισχύ από τη δηµοσίευση του παρόντος.

3. Η υποπερίπτωση α΄ της περίπτωσης Γ της παραγρά-φου 6 του άρθρου 6 του ν. 3054/2002 καταργείται και α-πό την υποπερίπτωση β΄ διαγράφεται η αρίθµηση «β.».

4. Η παράγραφος 5 του άρθρου 20 του ν. 3054/2002 ό-πως ισχύει, καταργείται.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

Άρθρο 105Τροποποίηση διατάξεων του Κ.Πολ.Δ.

1. Η παράγραφος 4 του άρθρου 691 του Κ.Πολ.Δ. αντι-καθίστανται ως εξής:

«4. Η συζήτηση της προσωρινής διαταγής προσδιορί-ζεται υποχρεωτικά µέσα σε αποκλειστική προθεσµία δύο(2) ηµερών από την κατάθεση της αίτησης. Αν ο δικα-στής κρίνει ότι είναι αναγκαία η εµφάνιση του καθ’ ου ηαίτηση τον καλεί µε οποιονδήποτε τρόπο µέσα στην πα-ραπάνω προθεσµία. Αν γίνει δεκτό το αίτηµα για έκδοσηπροσωρινής διαταγής η σχετική αίτηση ασφαλιστικώνµέτρων προσδιορίζεται για συζήτηση µέσα σε τριάντα(30) ηµέρες, άλλως προσωρινή διαταγή δεν χορηγείται.Σε περίπτωση αναβολής της συζήτησης για οποιονδήπο-τε λόγο παύει αυτοδικαίως η ισχύς της προσωρινής δια-ταγής. Ο δικαστής µόνο µετά το πέρας της κατ’ ουσίανσυζήτησης της αίτησης µπορεί να χορηγήσει προσωρινήδιαταγή ή να παρατείνει την ισχύ της. Αν η συζήτηση τηςαίτησης µαταιωθεί, δεν επιτρέπεται χορήγηση νέας προ-

σωρινής διαταγής. Σε κάθε περίπτωση ο καθού η αίτησηδιατηρεί το δικαίωµα να ζητήσει την ανάκληση της προ-σωρινής διαταγής.»

2. Στο τέλος της παραγράφου 5 του άρθρου 691 τουΚ.Πολ.Δ. προστίθεται εδάφιο ως εξής:

«Αν η προσωρινή διαταγή παραταθεί κατά την παρά-γραφο 4 ή χορηγηθεί κατά τη συζήτηση της αίτησης, η α-πόφαση του Δικαστηρίου δηµοσιεύεται µέσα σε προθε-σµία είκοσι (20) ηµερών από τη συζήτηση.»

3. Η παράγραφος 1 του άρθρου 693 του Κ.Πολ.Δ. αντι-καθίσταται ως εξής:

«1. Αν το ασφαλιστικό µέτρο έχει διαταχθεί πριν απότην άσκηση της αγωγής για την κύρια υπόθεση, ο αιτώνοφείλει µέσα σε τριάντα (30) ηµέρες από τη δηµοσίευσητης απόφασης, να ασκήσει τη σχετική αγωγή, εκτός αντο δικαστήριο ορίσει επιπλέον προθεσµία µέχρι είκοσι(20) ηµερών. Η διάταξη αυτή δεν εφαρµόζεται στις υπο-θέσεις που διατάχθηκε ως ασφαλιστικό µέτρο προσηµεί-ωση υποθήκης, κατόπιν οµολογίας ή αποδοχής της αίτη-σης από τον καθ’ ου η αίτηση, και στις υποθέσεις ασφα-λιστικών µέτρων νοµής ή κατοχής. Ειδικώς επί διαφο-ρών για άκυρη απόλυση εργαζοµένου µε σύµβαση εξαρ-τηµένης εργασίας, αν η αγωγή δεν έχει ασκηθεί µέχρι τησυζήτηση της αίτησης λήψης ασφαλιστικών µέτρων, ητελευταία απορρίπτεται ως απαράδεκτη.»

4. Στο άρθρο 672Α του Κ.Πολ.Δ. προστίθεται παράγρα-φος 2 ως εξής:

«2. Επί διαφορών για άκυρη απόλυση εργαζοµένου µεσύµβαση εξαρτηµένης εργασίας ή µεταβολής της εργα-σιακής του κατάστασης, η πραγµατική απασχόληση τουοποίου έχει διαταχθεί ως ασφαλιστικό µέτρο, αναβολήτης συζήτησης της αγωγής επιτρέπεται µόνο µία φοράκαι µόνο αν συντρέχει περίπτωση ανώτερης βίας και η α-ναβολή γίνεται σε δικάσιµο µέσα σε σαράντα (40) ηµέ-ρες, διαφορετικά αίρεται αυτοδικαίως το ασφαλιστικόµέτρο που έχει διαταχθεί. Επί των διαφορών αυτών η α-πόφαση εκδίδεται µέσα σε προθεσµία εξήντα (60) ηµε-ρών από τη συζήτηση της αγωγής. Αν η συζήτηση της α-γωγής µαταιωθεί, αίρεται αυτοδικαίως το ασφαλιστικόµέτρο που έχει διαταχθεί. Επίσης αίρεται αυτό αυτοδι-καίως, σε περίπτωση κατάργησης της δίκης µε παραίτη-ση από το δικόγραφο της αγωγής και σε περίπτωση έκ-δοσης οριστικής απόφασης σε βάρος εκείνου που έχειζητήσει το ασφαλιστικό µέτρο.»

Άρθρο 106Μεταβατικές και καταργούµενες διατάξεις

1. Αγωγές για άκυρη απόλυση εργαζοµένου µε σύµβα-ση εξαρτηµένης εργασίας, η πραγµατική απασχόλησητου οποίου έχει διαταχθεί ως ασφαλιστικό µέτρο, οι ο-ποίες κατά τη δηµοσίευση του παρόντος νόµου είναι εκ-κρεµείς και έχουν προσδιοριστεί να εκδικαστούν µετάτην 1.11.2013 εκδικάζονται υποχρεωτικά, ύστερα απόκλήση οποιουδήποτε διαδίκου που κατατίθεται στη γραµ-µατεία του αρµόδιου δικαστηρίου και επιδίδεται στον α-ντίδικο µέσα σε είκοσι ηµέρες από τη δηµοσίευση τουπαρόντος νόµου, µέχρι την 1.11.2013, διαφορετικά αίρε-ται αυτοδικαίως το ασφαλιστικό µέτρο που έχει διατα-χθεί.

2. Αιτήσεις ασφαλιστικών µέτρων για την προσωρινήρύθµιση καταστάσεως επί διαφορών για άκυρη απόλυσηεργαζοµένου µε σύµβαση εξαρτηµένης εργασίας, για τιςοποίες έχει χορηγηθεί προσωρινή διαταγή και οι οποίες

54

κατά τη δηµοσίευση του παρόντος νόµου είναι εκκρε-µείς, εκτός των περιπτώσεων που αναφέρονται στο εδά-φιο β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 693, και έχουνπροσδιοριστεί να εκδικαστούν µετά την 1.11.2013, εκδι-κάζονται υποχρεωτικά, ύστερα από κλήση οποιουδήποτεδιαδίκου που κατατίθεται στη γραµµατεία του αρµοδίουδικαστηρίου και επιδίδεται στον αντίδικο µέσα σε είκοσιηµέρες από τη δηµοσίευση του παρόντος νόµου, µέχριτην 1.11.2013, διαφορετικά παύει αυτοδικαίως η ισχύςτης προσωρινής διαταγής.

3. Το άρθρο 732Α Κ.Πολ.Δ. που προστέθηκε µε το άρ-θρο 64 του ν. 4193/2013 καταργείται.

Άρθρο 107Ενσωµάτωση της Οδηγίας 2013/25/Ε.Ε.

Η παράγραφος 2 του άρθρου 2 του π.δ. 258/1987 (Α΄125) «Διευκόλυνση της ελεύθερης παροχής υπηρεσιώναπό δικηγόρους σε συµµόρφωση προς την Οδηγία τουσυµβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων 77/249/ΕΟΚτης 22ας Μαρτίου 1977» αντικαθίσταται ως ακολούθως:

«2. Δικηγόρος, κατά την προηγούµενη παράγραφο,νοείται κάθε πρόσωπο που δικαιούται να ασκεί τις επαγ-γελµατικές του δραστηριότητες στη χώρα προελεύσεώςτου υπό µία από τις ακόλουθες ονοµασίες:Αυστρία: RechtsanwaltΒέλγιο: Avocat/Advocaat/RechtsanwaitΒουλγαρία: ΑΒΟΚΑΤΓαλλία: AvocatΓερµανία: RechtsanwaltΔανία: AdvokatΕλβετία: Avocat/Advokat, Rechtsanwalt, Anwalt,Forsprecher, Forsprech/AvvocatoΕσθονία: VandeadvokaatΗνωµένο Βασίλειο: Advocate/Barrister/SolicitorΙρλανδία: Barrister/SolicitorΙσπανία: Abocado/Advocat/Avogado/AbocatuΙταλία: AvvocatoΚάτω Χώρες: AdvocaatΚύπρος: ΔικηγόροςΛετονία: Zverinats advokatsΛιθουανία: AdvokatasΛουξεµβούργο: AvocatΜάλτα: Avukat/Prokutatur LegaliΟυγγαρία: UgyvedΠολωνία: Advokat/Radca prawnyΠορτογαλία: AdvogadoΡουµανία: AvocatΣλοβακία: Advokat/Komercny pravnikΣλοβενία: Odventik/OdventicaΣουηδία: AdvokatΤσεχική Δηµοκρατία: Advokat.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ

Άρθρο 108

Η διάταξη της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του α.ν.173/1967 (Α΄189) δεν εφαρµόζεται για τον υπολογισµότων αποζηµιώσεων λόγω λύσεως των συµβάσεων τουπροσωπικού σύµφωνα µε τις διατάξεις της παραγράφου2 του άρθρου 3 της υπ’ αριθ. ΟΙΚ 2/11.6.2013 κοινής από-φασης του Υφυπουργού στον Πρωθυπουργό και του Υ-πουργού Οικονοµικών (Β΄1414), όπως ισχύει.

Άρθρο 109Έναρξη ισχύος

Οι διατάξεις του νόµου αυτού ισχύουν από τη δηµοσί-ευσή του στην Εφηµερίδα της Κυβερνήσεως, µε εξαίρε-ση τα οριζόµενα στο άρθρο 72 ή αν άλλως ορίζεται στιςεπιµέρους διατάξεις αυτού.

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

Ι. Στουρνάρας Ι. Μιχελάκης

ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

Κ. Αρβανιτόπουλος Π. Παναγιωτόπουλος

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ

ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Κ. Μητσοτάκης Σ.-Α. Γεωργιάδης

ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ,ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ

ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ

Ι. Βρούτσης Ι. Μανιάτης

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

Χ. Αθανασίου Δ. Σταµάτης

55

Αθήνα, 15 Ιουλίου 2013

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΕΡΜΕΝΤΖΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΚΟΚΑΣ