Εισαγωγή

Το έργο Κυκλική Οικονομία για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (Circular Economy for SMEs - CESME) ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2016 και υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος INTERREG Europe. Το έργο CESME αναμένεται να διαρκέσει τέσσερα χρόνια (μέχρι το Μάρτιο του 2020) και συμμετέχουν σε αυτό δέκα εταίροι από έξι χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από ελληνικής πλευράς στο έργο συμμετέχουν η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε., Αναπτυξιακή Εταιρεία ΟΤΑ Ανατολικής Θεσσαλονίκης. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 1.630.000€ και συγχρηματοδοτείται κατά 85% από INTERREG Europe.

Το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας κερδίζει έδαφος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παγκοσμίως. Στο πλαίσιο αυτό, έργα όπως το

CESME είναι μείζονος σημασίας, αφού στοχεύουν να υποστηρίξουν την ένταξη των ΜμΕ στην πράσινη οικονομία και τη μελλοντική λειτουργία τους με ένα πιο πράσινο και πιο βιώσιμο τρόπο.

Το έργο θα δώσει τη δυνατότητα στους εταίρους να μοιραστούν εμπειρίες, να προσδιορίσουν τις βέλτιστες πρακτικές και θα παρέχει έναν οδηγό που θα απευθύνεται στις ΜμΕ για την σταδιακή μετάβασή τους από την γραμμική στην κυκλική οικονομία.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου εξάμηνου οι εταίροι του έργου προσδιόρισαν τα κύρια ενδιαφερόμενα μέρη (κοινωνικούς εταίρους) στις χώρες και στις περιοχές τους και εδραίωσαν μια συνεχή επικοινωνία, με τη Σύσταση μιας Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης ανά Περιφέρεια. Η σύσταση της Τοπικής

1ο Ενημερωτικό Δελτίο

Οκτώβριος 2016 (ελληνική έκδοση)

http://www.interregeurope.eu/cesme

Με τη συμμετοχή της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και της Αναπτυξιακής Εταιρίας ΟΤΑ Ανατολικής Θεσσαλονίκης, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε.

1ο Ενημερωτικό Δελτίο

Cir

cu

lar

Eco

no

my f

or

SM

Es

Ομάδας Υποστήριξης στοχεύει στην εξοικείωση υπεύθυνων φορέων χάραξης πολιτικής και των ΜμΕ με το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο του έργου. Επίσης, οι εταίροι του έργου ξεκίνησαν την συλλογή βέλτιστων πρακτικών που θα βοηθήσουν τις ΜμΕ να ανακαλύψουν τρόπους μετάβασης των επιχειρηματικών τους μοντέλων από γραμμικά σε κυκλικά. Μια ηλεκτρονική πλατφόρμα θα αναπτυχθεί για τη συγγραφή μιας Λευκής Βίβλου, προκειμένου να ενισχυθεί η διάδοση της έννοιας της κυκλικής οικονομίας και η παρουσίαση των αποτελεσμάτων του έργου με ένα πιο συστηματικό τρόπο. Μέχρι στιγμής πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία δύο διαπεριφερειακές εκδηλώσεις με τους εταίρους του έργου στην Ουαλία και το Aalborg της Δανίας και Συναντήσεις των Τοπικών Ομάδων Υποστήριξης ανά εμπλεκόμενη Περιφέρεια. Ακόμη, δημιουργήθηκε η επίσημη ιστοσελίδα του

έργου CESME, οι σελίδες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και το υλικό επικοινωνίας του έργου.

Στο επόμενο εξάμηνο θα ξεκινήσει η ανάπτυξη της Λευκής Βίβλου με την συμβολή των εταίρων του έργου, των μελών των Τοπικών Ομάδων Υποστήριξης και εμπειρογνωμόνων Το Νοέμβριο θα διοργανωθεί Διαπεριφερειακή εκδήλωση στην Μπολόνια της Ιταλίας, με στόχο να παρουσιαστούν Λύσεις εντός της Κυκλικής Οικονομίας. Επιπλέον, θα διεξαχθούν νέες συνεδριάσεις των Τοπικών Ομάδων Υποστήριξης, με στόχο την διάδοση του έργου και του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας στις χώρες και τις περιοχές τους.

Το έργο φιλοδοξεί, μέσω της ανάπτυξης συνεργασιών και της συμβολής των εταίρων των Τοπικών Ομάδων Υποστήριξης, να έχει θετικό αντίκτυπο και σημαντική προστιθέμενη αξία στην οικονομία και το περιβάλλον των περιοχών όπου υλοποιείται.

Περιεχόμενα

Εισαγωγή ......................................................................................................................................... 1

Το Πρόγραμμα INTERREG Europe ................................................................................................... 3

Παρουσίαση του έργου CESME ...................................................................................................... 3

Το Εταιρικό Σχήμα του CESME .................................................................................................... 4

Από τη γραμμική στην κυκλική οικονομία: Ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις .................................................................................................................................... 5

Καλές Πρακτικές Κυκλικής Οικονομίας ........................................................................................... 5

Επαναχρησιμοποίηση υλικών και αναβάθμιση δεξιοτήτων / Εργαστήριο Two Hands (Φινλανδία) ................................................................................................................................. 6

Orangebox: Κάθισμα γραφείου για μια ζωή και ανακατασκευή καθίσματος G64 (ΗΒ) ............ 6

Lakeuden Υπηρεσίες Περιβάλλοντος (Φιλανδία) ....................................................................... 7

Προηγμένη επανάχρηση και αξιοποίηση των παραπροϊόντων σε μια εταιρεία επεξεργασίας ξύλου Oy Kohiwood Ltd, Soini (Φινλανδία) ................................................................................ 8

Η Κυκλική Οικονομία των Πλαστικών στην Ουαλία (ΗΒ) ........................................................... 8

Ειδήσεις και Εκδηλώσεις ................................................................................................................. 9

… για την Κυκλική Οικονομία ...................................................................................................... 9

… για το έργο CESME ................................................................................................................... 9

... επίσης ................................................................................................................................ 10

Προσεχείς Εκδηλώσεις του έργου ............................................................................................ 10

Οκτώβριος 2016 (ελληνική έκδοση)

3

En

viro

nm

en

t an

d R

eso

urc

e E

fficie

ncy

Το Πρόγραμμα INTERREG Europe

Τo πρόγραμμα INTERREG ΕUROPE σκοπεύει να βοηθήσει τις περιφερειακές αρχές και τις τοπικές κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη να αναπτύξουν μια ολοκληρωμένη πολιτική, δημιουργώντας ένα περιβάλλον και ευκαιρίες για την ανταλλαγή καινοτόμων λύσεων. Ως στόχο του έχει, να εξασφαλίσει ότι οι δημόσιες επενδύσεις, η καινοτομία και η υλοποίηση δράσεων και έργων οδηγούν σε ολοκληρωμένες και αειφόρες λύσεις για τους ανθρώπους και τις περιοχές τους.

Με πρόδρομο το INTERREG IVC (2007-2013), το INTERREG Europe έχει ως στόχο τη μέγιστη απορρόφηση των 359 εκατ. € της χρηματοδότησης που λαμβάνει από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) για την περίοδο 2014-2020.

Το INTERREG Europe συγχρηματοδοτεί έργα διαπεριφερειακής συνεργασίας με ποσοστό συγχρηματοδότησης μέχρι το 85% του συνολικού προϋπολογισμού του κάθε έργου. Οι δράσεις των έργων θα πρέπει να πραγματοποιούνται με τη συνεργασία των φορέων υλοποίησης πολιτικών, που εδρεύουν στις χώρες της Ευρώπης.

Οι τομείς υποστήριξης για την περίοδο 2014-2020 είναι οι εξής: 1) η έρευνα και η καινοτομία, 2) η ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ, 3) η οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, 4) το περιβάλλον και η αποδοτικότητα χρήσης των πόρων.

Παρουσίαση του έργου CESME

Το έργο CESME στοχεύει να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα και τον αντίκτυπο των διαθέσιμων μέσων πολιτικής, τονώνοντας τις ΜμΕ έτσι ώστε, να εξελιχθούν και να στραφούν προς την πράσινη καινοτομία και την κυκλική οικονομία. Πιο συγκεκριμένα, το έργο θα παρέχει στους φορείς χάραξης πολιτικής τη γνώση και την κατανόηση των δυνατοτήτων που υπάρχουν στο πλαίσιο της πράσινης οικονομίας, ενώ την ίδια στιγμή στοχεύει να τους ευαισθητοποιήσει για τις προκλήσεις και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ΜμΕ στον τομέα αυτό. Επιπλέον, θα βοηθήσει τις ΜμΕ με συγκεκριμένα εργαλεία, ώστε να προσεγγίσουν την πράσινη οικονομία.

Το παραγόμενο υλικό του έργου CESME και τα αποτελέσματά του περιλαμβάνουν:

• Συλλογή καλών πρακτικών.

• Λευκή Βίβλο με όλα τα διδάγματα και τις συστάσεις που απευθύνεται: 1) σε φορείς χάραξης πολιτικής σε επιτελικό επίπεδο και 2) ΜμΕ σε πρακτικό επίπεδο.

• Μια εργαλειοθήκη που περιέχει μία αξιολόγηση του «πράσινου προφίλ» και ένα μοντέλο υπολογισμού απόδοσης των επενδύσεων που απευθύνεται στις ΜμΕ.

• Έξι Σχέδια Δράσης (ένα ανά περιφέρεια)

Το CESME έχει συνολικό προϋπολογισμό 1.630.000€ και συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα INTERREG Europe με 1.390.000€. Ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2016 και αναμένεται να διαρκέσει μέχρι το Μάρτιο 2020. Στο έργο συμμετέχουν δέκα εταίροι από έξι χώρες-μέλη της ΕΕ.

Περισσότερα: www.interregeurope.eu/cesme

1ο Ενημερωτικό Δελτίο

Cir

cu

lar

Eco

no

my f

or

SM

Es

Το Εταιρικό Σχήμα του CESME

Στο έργο συμμετέχουν δέκα φορείς από έξι χώρες-μέλη της ΕΕ (Δανία, Φιλανδία, Ουαλία, Ιταλία, Ελλάδα και Βουλγαρία)

Κέντρο Επιχειρηματικής Ανάπτυξης Βορείου Δανίας

Περιφέρεια της Βόρειας Δανίας

Μητροπολιτικός Δήμος της Μπολόνια (Ιταλία)

Αναπτυξιακή Εταιρία της Περιφέρειας Εμίλια Ρομάνα ERVET (Ιταλία)

Περιφερειακό Συμβούλιο της Νότιας Οστροβόθνια (Φιλανδία)

Αναπτυξιακή Εταιρεία Παροχής Υπηρεσιών σε Επιχειρήσεις JPYP

Βουλγαρική Ένωση Δημοτικών Εμπειρογνωμόνων σε Θέματα Περιβάλλοντος (BAMEE)

Κυβέρνηση της Ουαλίας

Αναπτυξιακή Εταιρεία ΟΤΑ Ανατολικής Θεσσαλονίκης, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΑΕ.

Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας

Οκτώβριος 2016 (ελληνική έκδοση)

5

En

viro

nm

en

t an

d R

eso

urc

e E

fficie

ncy

Από τη γραμμική στην κυκλική οικονομία: Ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο για Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις

Η κυκλική οικονομία προσφέρει μια ευκαιρία να ανακαλύψουμε εκ νέου την οικονομία μας, καθιστώντας την πιο βιώσιμη και ανταγωνιστική. Αυτό θα επιφέρει σημαντικά οφέλη για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, τη βιομηχανία και τους πολίτες. Εκτιμάται ότι με την προαγωγή της κυκλικής έννοιας της οικονομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα υπάρξει αύξηση του ΑΕΠ έως 7% και εξοικονόμηση 600 δις € - ή 8% του ετήσιου κύκλου εργασιών - για τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, θα δημιουργηθούν 170.000 άμεσες θέσεις εργασίας, ενώ οι συνολικές ετήσιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα μειωθούν κατά 2-4%.

Η κυκλική οικονομία είναι μια βασική έννοια της πράσινης οικονομίας, που βασίζεται στη συνολική βελτιστοποίηση ενός συστήματος και όχι τμηματικά των επιμέρους στοιχείων του. Η κυκλική οικονομία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο για την τόνωση της καινοτομίας, της αποδοτικής αξιοποίησης των πόρων και κατά συνέπεια της ανταγωνιστικότητας. Για να πετύχει η εισαγωγή του μοντέλου της κυκλικής οικονομίας, υπάρχει η ανάγκη για νέα επιχειρηματικά μοντέλα που περιλαμβάνουν την ανακύκλωση, τη συντήρηση και την αναβάθμιση. Αυτό απαιτεί ένα μεγάλο αριθμό νέων και στενότερων συνεργασιών μεταξύ ΜΜΕ, που αποτελούν περισσότερο από το 98% του συνόλου των επιχειρήσεων στην Ε.Ε. Θα πρέπει να αναπτυχθούν μορφές συμβιωτικής συνεργασίας, όπου η μία επιχείρηση θα αξιοποιεί τα απόβλητα μιας άλλης επιχείρησης μετατρέποντάς τα σε νέους πόρους (βιομηχανική συμβίωση). Ως εκ τούτου, η κυκλική οικονομία είναι μια πρόκληση για την Ε.Ε. που προκύπτει από την ανάγκη να αλλάξει ο τρόπος που παράγουμε.

Πρόσφατα (Δεκέμβριος 2015), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε ένα φιλόδοξο Πακέτο – Δέσμη Μέτρων για την Κυκλική Οικονομία, που περιλαμβάνει αναθεωρημένες νομοθετικές προτάσεις σχετικά με τα απόβλητα, για να τονώσει την μετάβαση της Ευρώπης στην κυκλική οικονομία.

Το Πακέτο – Δέσμη Μέτρων της Κυκλικής Οικονομίας αποτελείται από ένα Σχέδιο Δράσης της ΕΕ για την Κυκλική Οικονομία, με μέτρα που θα καλύπτουν ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός προϊόντος: από το σχεδιασμό, την παραγωγή και την κατανάλωση, μέχρι τη διαχείριση των αποβλήτων και την αγορά των δευτερογενών πρώτων υλών.

Κατά συνέπεια, οι ΜΜΕ μπορούν να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει η κυκλική οικονομία. Ωστόσο, οι φορείς χάραξης πολιτικής πρέπει να κατανοήσουν πλήρως τη δυναμική της κυκλικής οικονομίας, έχοντας επίγνωση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι ΜΜΕ για το «πρασίνισμα» των προϊόντων τους, των διαδικασιών παραγωγής, των επιχειρηματικών πρακτικών και των παρεχόμενων υπηρεσιών. Επιπρόσθετα, οι ΜΜΕ πρέπει να έχουν πρόσβαση σε δίκτυα γνώσης για να είναι πάντα ενημερωμένες για τις νέες τεχνολογίες και τις δυνατότητες που υπάρχουν.

Το έργο CESME αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τους φορείς χάραξης πολιτικής και τις ΜΜΕ να εξοικειωθούν με την έννοια της κυκλικής οικονομίας και να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες που παρέχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη μετάβαση από ένα γραμμικό σε ένα κυκλικό οικονομικό μοντέλο.

Καλές Πρακτικές Κυκλικής Οικονομίας

Ένα από τα αποτελέσματα του έργου CESME είναι να προσδιορίσει τις καλές πρακτικές της κυκλικής οικονομίας. Κάθε εταίρος καλείται να αναζητήσει και να παρουσιάσει τις καλές πρακτικές που έχει κατά τη διάρκεια των διαπεριφερειακών συναντήσεων που θα πραγματοποιηθούν. Η συλλογή των καλών πρακτικών θα μπορούσε να γίνει εργαλείο εφαρμογής για τους εταίρους και κατ’ επέκταση και για όλη την Ευρώπη.

1ο Ενημερωτικό Δελτίο

Cir

cu

lar

Eco

no

my f

or

SM

Es

Επαναχρησιμοποίηση υλικών και αναβάθμιση δεξιοτήτων / Εργαστήριο Two Hands (Φινλανδία) Το εργαστήριο Two Hands είναι ένας φορέας που επικεντρώνεται στην παροχή κατάρτισης και απασχόλησης ευπαθών κοινωνικών ομάδων (μακροχρόνια ανέργους και νέους με περιορισμένη πρόσβαση στην αγορά εργασίας). Το εργαστήριο χρησιμοποιεί κυρίως ανακυκλώσιμα υλικά, π.χ. παράγει ρούχα από ανακυκλώσιμα υλικά.

Η ιδέα του εργαστηρίου είναι διαδεδομένη στην Ευρώπη (π.χ. Ολλανδία, Βέλγιο), αλλά η ιδιαιτερότητα έγκειται στην συνεργασία των εργαστηρίων με τα περιφερειακά ινστιτούτα επαγγελματικής κατάρτισης. Οι καταρτιζόμενοι μπορούν να εκτελούν τα καθήκοντα της εκπαιδευτικής περιόδου ή μέρος των καθηκόντων τους δουλεύοντας στο εργαστήριο.

Ο καταρτιζόμενος ως εργαζόμενος στο κέντρο της ανακύκλωσης θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τις μεθόδους επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης για

να αναπτύξει περισσότερες επιχειρηματικές επιλογές και να τις μεταφέρει σε περισσότερες επιχειρήσεις.

Το εργαστήριο Two Hands είναι μια μεγάλη επιχειρηματική ευκαιρία, όχι μόνο όσον αφορά τα περιβαλλοντικά οφέλη που προκύπτουν από τις διαδικασίες ανακύκλωσης, αλλά και από την άποψη των κοινωνικών παροχών, καθώς οι περισσότεροι από τους νέους ή ανέργους που συμμετέχουν στο εργαστήριο αυξάνουν τις πιθανότητές τους να βρουν εργασία ή να συνεχίσουν τις σπουδές τους μετά τη συμμετοχή τους σε αυτό. Με βάση εθνικές στατιστικές στη Φινλανδία, η συμμετοχή των νέων και των ανέργων στο εργαστήρι αυξάνει κατά 22% τη δυνατότητα εξεύρεσης εργασίας ή τη συνέχιση των σπουδών τους.

Για περισσότερες πληροφορίες: http://www.kakskatta.com

Orangebox: Κάθισμα γραφείου για μια ζωή και ανακατασκευή καθίσματος G64 (ΗΒ) Το 2014, η Orangebox ανέλαβε ένα καινοτόμο έργο, το ‘Office Chair for Life’ (Κάθισμα γραφείου για μια ζωή), χρηματοδοτούμενο από το Ηνωμένο Βασίλειο. Πρόθεση του έργου ήταν ο σχεδιασμός ενός καθίσματος γραφείου, όπου θα ακολουθούνταν ένα πρότυπο πωλήσεων κυκλικής οικονομίας.

Παράλληλα, το 2015, η εταιρεία ανέπτυξε ένα σχέδιο επιστροφής και ανακατασκευής για ένα από τα υπάρχοντα προϊόντα της, το κάθισμα γραφείου G64.

Μια σημαντική δυσκολία εμφανίστηκε για την εταιρεία κατά την ανάκληση του προϊόντος αυτού, λόγω του περιορισμένου αποθηκευτικού χώρου στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Η Orangebox ξεπέρασε τη δυσκολία δημιουργώντας ένα νέο δίκτυο συνεργατών, οι οποίοι ανέλαβαν την ευθύνη για την αποθήκευση και την ανακαίνιση των καθισμάτων. Ένας από αυτούς τους νέους συνεργάτες ήταν και η GreenCap, μια τοπική κοινωνική επιχείρηση.

Στην περίπτωση του καθίσματος G64, η ανάκληση του προϊόντος συνάντησε δυσκολίες, καθώς οι πωλήσεις της εταιρείας

γίνονται μέσω δικτύου εμπόρων και αυτό δεν της επιτρέπει να γνωρίζει τον προορισμό του κάθε προϊόντος. Εκπονήθηκε μια μελέτη σε συνεργασία με έναν από τους κυριότερους πελάτες της εταιρείας για την κατανόηση της φυσικής και της προβλεπόμενης φθοράς στο κάθισμα και πώς το κάθισμα μπορεί να ανακατασκευαστεί.

Και στις δύο περιπτώσεις, η επιχείρηση αντιμετώπισε την πρόκληση για την ανάπτυξη νέων αγορών για ανακατασκευασμένα προϊόντα. Η Orangebox αυτή τη στιγμή αναπτύσσει ένα νέο εμπορικό σήμα για την πώληση των ανακαινισμένων προϊόντων.

Και οι δύο περιπτώσεις βρίσκονται ακόμη σε πειραματικό στάδιο. Ωστόσο, έχει αποδειχθεί ότι στον σχεδιασμό της ‘Office Chair for Life’ γίνεται κατά 75% μικρότερη χρήση πόρων σε σχέση με την επόμενη καλύτερη διαθέσιμη επιλογή στην Orangebox. Εκτιμάται ότι όταν το κάθισμα γραφείου ‘Office Chair for Life’ βγει στην αγορά, θα υπάρχει μείωση μέχρι 375 τόνους υλικών στους χώρους υγειονομικής ταφής, θα επιτευχθούν πωλήσεις έως και 5 εκατομμύρια £ ετησίως και θα ενισχυθεί η προστιθέμενη αξία της

Οκτώβριος 2016 (ελληνική έκδοση)

7

En

viro

nm

en

t an

d R

eso

urc

e E

fficie

ncy

αλυσίδας εφοδιασμού της Orangebox κατά 2,5 εκατομμύρια £.

Η πιλοτική μελέτη έχει δείξει ότι το 98% του καθίσματος G64 είναι ανακυκλώσιμο και η ανακατασκευασμένη καρέκλα περιέχει κατά 78% ανακυκλωμένα υλικά. Σύμφωνα με μετρήσεις για το αποτύπωμα του άνθρακα που έγιναν από την Best Foot Forward υπολογίστηκε μείωση των εκπομπών CO2 κατά 32,44 kg σε σύγκριση με την κατασκευή μια νέας καρέκλας. H εξοικονόμηση επιτεύχθηκε από την επαναχρησιμοποίηση των μεταλλικών και πλαστικών εξαρτημάτων. Οι ανακατασκευασμένες καρέκλες δεν χρειάζονται επιπλέον αλουμίνιο και έχουν μειωμένη απαίτηση σε ατσάλι κατά 75%. Οι απαιτήσεις για πολυπροπυλένιο έπεσαν κατά 45% και για νάιλον κατά 66%. Το πρόγραμμα ανακατασκευής παρέχει μια νέα ροή εσόδων για την εταιρεία. Λαμβάνοντας υπόψη το κόστος ανακατασκευής, τα πιθανά κέρδη από τις ανακατασκευασμένες G64 είναι μεταξύ 60 και 90% μεγαλύτερα από μια καινούρια G64.

Οι αποφάσεις που λαμβάνονται κατά τη φάση της ανάπτυξης ενός προϊόντος επηρεάζονται σημαντικά όταν ακολουθείται ένα συγκεκριμένο επιχειρηματικό μοντέλο (στο συγκεκριμένο επιχειρηματικό μοντέλο επεκτείνεται η διάρκεια ζωής του προϊόντος κατά δεκαπέντε χρόνια)). Όπου είναι δυνατόν, το προϊόν και το επιχειρηματικό μοντέλο θα πρέπει να αναπτύσσονται ταυτόχρονα.

Η εφαρμογή ενός κυκλικού επιχειρηματικού μοντέλου απαιτεί επαναξιολόγηση του δικτύου μιας εταιρείας, με την ανάπτυξη νέων συνεργασιών και τη διεξαγωγή έρευνας αγοράς για την ανταπόκριση των πελατών στα νέα προϊόντα. Πιλοτικές μελέτες με πρόθυμους πελάτες μπορούν να μειώσουν το επιχειρηματικό ρίσκο. Παρόλα αυτά, ο σχεδιασμός κυκλικών επιχειρηματικών μοντέλων απαιτεί μέσα και γνώσεις που συνήθως δεν έχουν οι ΜμΕ.

Lakeuden Υπηρεσίες Περιβάλλοντος (Φιλανδία) Η Lakeuden Ympäristöhuolto Oy είναι η πρώτη εταιρεία που κάνει χρήση οπτικής διαλογής για τη διαχείριση αποβλήτων στη Φινλανδία. Η εταιρεία συλλέγει τα απόβλητα από εργοτάξια, εταιρείες και δημόσιους φορείς. Η οπτική διαλογή των αποβλήτων δίνει στην εταιρεία το προβάδισμα στην Φινλανδία για την επαναχρησιμοποίηση των υλικών σε σχέση με άλλες αντίστοιχες εταιρείες.

Η Lakeuden Ympäristöhuolto συλλέγει πλαστικό, μέταλλο, γυαλί, ξύλο, κ.λπ. Για παράδειγμα πραγματοποιείται οπτική διαλογή των πλαστικών ανά τύπο, ώστε να διευκολύνεται η επαναχρησιμοποίηση. Η οπτική διαλογή είναι πιο αποτελεσματική σε σχέση με το γυμνό ανθρώπινο μάτι.

Στη Φινλανδία οι δήμοι διαθέτουν ειδικούς χώρους διαχείρισης αποβλήτων, τους οποίους υποχρεούνται να χρησιμοποιούν οι ιδιώτες καταναλωτές. Κατά βάση οι Δήμοι έχουν αναπτύξει τις ικανότητές τους για καύση των επαναχρησιμοποιήσιμων υλικών. Σύμφωνα με τη Lakeuden Ympäristöhuolto σημαντικές ποσότητες των επαναχρησιμοποιήσιμων οικιακών υλικών οδηγούνται προς καύση αντί για

επαναχρησιμοποίηση. Το πρόβλημα είναι ότι, σύμφωνα με το φινλανδικό δίκαιο, οι δήμοι κάνουν τη συλλογή των απορριμμάτων από ιδιώτες.

Ακόμη και αν η ανακύκλωση γίνεται όλο και πιο δημοφιλής στη Φινλανδία, οι ιδιώτες δεν είναι σε θέση να ταξινομήσουν τα υλικά όπως το σύστημα οπτικής διαλογής. Στη Lakeuden Ympäristöhuolto στο 58% των υλικών που συλλέγονται υπάρχει άμεση επαναχρησιμοποίηση. Το 34% χρησιμοποιείται για παραγωγή ενέργειας και το 7% ως βιοαέριο. Ως αποτέλεσμα του οπτικού συστήματος διαλογής η εταιρεία είναι σε θέση άμεσης επαναχρησιμοποίησης των υλικών που λαμβάνει κατά 85%. Η αλλαγή είναι πολύ σημαντική.

Η ανακύκλωση με χειροδιαλογή δεν θεωρείται η καλύτερη μέθοδος διαχείρισης και οι διαθέσιμες σύγχρονες τεχνολογίες διαλογής πρέπει να χρησιμοποιηθούν ευρέως. Προς την κατεύθυνση αυτή η ΕΕ πρέπει να ασκήσει πίεση για την εφαρμογή νέων τεχνολογιών αποδοτικότερης ανακύκλωσης.

Για περισσότερες πληροφορίες: http://www.lakeudenymparistohuolto.fi

1ο Ενημερωτικό Δελτίο

Cir

cu

lar

Eco

no

my f

or

SM

Es

Προηγμένη επανάχρηση και αξιοποίηση των παραπροϊόντων σε μια εταιρεία επεξεργασίας ξύλου Oy Kohiwood Ltd, Soini (Φινλανδία) Το εργοστάσιο της επιχείρησης Oy Kohiwood Ltd διαθέτει ένα πριονιστήριο και περίπου το ήμισυ της παραγωγής του υποβάλλεται σε περαιτέρω επεξεργασία για την μετατροπή του ξύλου σε πάνελ πλαστικοποιημένου ξύλου.

Όλα τα παραπροϊόντα της επεξεργασίας ξύλου πρέπει να επαναχρησιμοποιηθούν, καθώς ο όγκος τους είναι μεγάλος και δεν θα ήταν δυνατό να τύχουν διαχείρισης ως απόβλητα. Το εργοστάσιο λειτουργεί όλο το χρόνο, αλλά τα παραπροϊόντα του έχουν μεγαλύτερη ζήτηση κατά τη χειμερινή περίοδο, καθώς χρησιμοποιούνται για την παραγωγή θερμότητας (βιοκαύσιμα). Η μεγάλη ροή παραπροϊόντων δημιουργεί ανάγκη για την αποθήκευση και την εξεύρεση εναλλακτικών τρόπων διαχείρισής τους. Η ύπαρξη διαφορετικών παραπροϊόντων συνεπάγεται την ανάγκη ανάπτυξης ενός δικτύου συνεργατών με διαφορετικές δυνατότητες αξιοποίησης, που να καθιστά εφικτή τη μέγιστη δυνατή επαναχρησιμοποίηση και αξιοποίηση των παραπροϊόντων της επιχείρησης.

Πρέπει να υπάρχει ένα μεγάλο δίκτυο συνεργατών για αποδοτική επαναχρησιμοποίηση, καθώς η ζήτηση είναι κυρίως εποχιακή, ενώ η παραγωγή παραπροϊόντων υπάρχει όλο το χρόνο. Ορισμένοι εταίροι θέτουν διαφορετικές προδιαγραφές με βάση τις ανάγκες τους για την επεξεργασία των παραπροϊόντων, οπότε πρέπει να υπάρχει καλή συνεργασία για να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη.

Η παραγωγή από τα προϊόντα του πριονιστηρίου δεν θα ήταν κερδοφόρα χωρίς τις πωλήσεις των παραπροϊόντων. Έτσι το κλειδί για την επιβίωση της Kohiwood είναι η αποτελεσματικότερη χρήση των παραπροϊόντων.

Η επαναχρησιμοποίηση πρέπει να γίνει συνήθεια στην βιομηχανία επεξεργασίας ξύλου, ώστε να είναι κερδοφόρα η επιχείρηση και να αποφευχθούν τα απόβλητα και τα περιβαλλοντικά προβλήματα.

Για περισσότερες πληροφορίες: www.kohiwood.com

Η Κυκλική Οικονομία των Πλαστικών στην Ουαλία (ΗΒ) Η ποιότητα μπορεί να ενισχυθεί έχοντας πρόσβαση στον διαχωρισμό των μη μολυσμένων πρώτων υλών. Η ανταγωνιστικότητα είναι δυνατό να ενισχυθεί εστιάζοντας στην ποιότητα των ανακυκλώσιμων και προς επαναχρησιμοποίηση υλικών, στοιχείο που μπορεί να καταστήσει ελκυστικά τα συγκεκριμένα υλικά στους αγοραστές διεθνώς αναγνωρισμένων εμπορικών σημάτων.

Η διασφάλιση της ποιότητας είναι το κλειδί. Αυτό επέτρεψε στην Pulse Plastics να έχει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και να αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα αγορών για ανακυκλώσιμα και επαναχρησιμοποιημένα πλαστικά.

Εστιάζοντας στα ποιοτικά προϊόντα η Pulse Plastics προμηθεύει διεθνή εμπορικά σήματα όπως η Tata Steel, καθώς και εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αλυσίδα εφοδιασμού στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Η λειτουργία της εταιρίας στηρίζεται στην προμήθεια τοπικών πλαστικών αποβλήτων (ως πρώτη ύλη) υψηλής ποιότητας. Επιπρόσθετα, η εταιρεία επιδεικνύει σε ενδιαφερόμενους φορείς πρακτικές κυκλικής οικονομίας, οι οποίες αφορούν τόσο στην προσφορά, όσο και τη ζήτηση.

Η επιχείρηση εξειδικεύεται στην παραγωγή ανθεκτικών συσκευασιών προστασίας για ρολά χαλύβδινων ελασμάτων. Οι συσκευασίες προστασίας είναι από 100% ανακυκλωμένο HDPE και προς το παρόν παρέχονται στην Tata Steel για τις εγκαταστάσεις της στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ολλανδία.

Η Pulse Plastics παρέχει μια κυκλική τοπική λύση. Παίρνει απόβλητα πλαστικών ως πρώτη ύλη, τα οποία αλέθει και σχηματοποιεί για να παραχθεί το προϊόν. Έτσι, έχει τον πλήρη έλεγχο της ποιότητας.

Για περισσότερες πληροφορίες: www.pulseplastics.co.uk

Οκτώβριος 2016 (ελληνική έκδοση)

9

En

viro

nm

en

t an

d R

eso

urc

e E

fficie

ncy

Ειδήσεις και Εκδηλώσεις

… για την Κυκλική Οικονομία

Ευρώπη

• Δεκέμβριος 2015: Νέο Πακέτο - Δέσμη Μέτρων για την Κυκλική Οικονομία Ε.Ε.: http://ec.europa.eu/environment/circular-economy/index_en.htm

• Μάρτιος 2016: Εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής “Making it happen: European Commission seminar on circular economy financing”: http://ec.europa.eu/environment/circular-economy/pdf/Financing%20the%20Circular%20Economy_21%20March%202016.pdf Παρουσιάσεις: http://ec.europa.eu/environment/circular-economy/index_en.htm

• Αύγουστος 2016: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε μια νέα σειρά οικολογικών κριτηρίων, στο πλαίσιο του συστήματος οικολογικού σήματος (Eco-label) της Ε.Ε. για υπολογιστές (προσωπικούς, notebook και υπολογιστές tablet), έπιπλα και υποδήματα. http://europa.eu/rapid/press-release_MEX-16-2825_en.htm

Κράτη-μέλη και Περιφέρειες

• Οκτώβριος 2015: Η Ιταλική Περιφέρεια Εμίλια-Ρομάνα ενέκρινε την πρώτη περιφερειακή νομοθεσία για την κυκλική οικονομία. Παρακάτω το πλήρες άρθρο

• Δεκέμβριος 2015: Νέα Εθνική Νομοθεσία στην Ιταλία για την προώθηση περιβαλλοντικών μέτρων της πράσινης και κυκλικής οικονομίας. Παρακάτω το πλήρες άρθρο

• Μάιος 2016: Η Ernst and Young (EY) δημοσίευσε μια έρευνα για τις δυνατότητες που μπορεί να παρέχει η Κυκλική Οικονομία στην Ελλάδα, κατόπιν ανάθεσης από τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ). http://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/EY-study-on-the-circular-economy-in-greece/$FILE/EY-study-on-the-circular-economy-in-greece.pdf

… για το έργο CESME • Μάιος 2016: Πρώτη συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης στη Δανία με θέμα την ανάπτυξη συνεργειών του έργου CESME με άλλες σχετικές πρωτοβουλίες και την ανάπτυξη και επέκταση συνεργασιών με σχετικού φορείς. http://www.interregeurope.eu/cesme/news/news-article/132/initiating-cesme-project-in-north-denmark/

• Μάιος 2016: Πρώτη συνάντηση του έργου CESME στην Ουαλία από την Κυβέρνηση της Ουαλίας, Παρουσιάστηκαν Καλές Πρακτικές και επισκέψεις σε εταιρείες που αναπτύσσουν επιχειρηματικά μοντέλα κυκλικής οικονομίας. http://www.interregeurope.eu/cesme/news/news-article/129/circular-economy-for-smes-project-kicks-off-in-wales/

• Ιούνιος 2016: Πρώτη συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης στη Φινλανδία. http://www.interregeurope.eu/cesme/news/

news-article/130/ce-expected-to-boost-business-in-south-ostrobothnia/

• Ιούλιος 2016: Πρώτη συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης στην Ουαλία, όπου δόθηκε το εναρκτήριο λάκτισμα του έργου CESME για την ενσωμάτωση της Κυκλικής Οικονομίας στις ΜμΕ. http://www.interregeurope.eu/cesme/news/news-article/148/cesme-to-push-the-ce-agenda-forward-in-wales/

• Σεπτέμβριος 2016: Πρώτη συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης στην Ελλάδα. http://www.interregeurope.eu/cesme/news/news-article/134/ce-to-combat-divestment-in-central-macedonia/

• Σεπτέμβριος 2016: Πρώτη συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης στην Ιταλία. Ανάπτυξη ενός Μόνιμου Φόρουμ για την Κυκλική Οικονομία. http://www.interregeurope.eu/cesme/events

1ο Ενημερωτικό Δελτίο

Cir

cu

lar

Eco

no

my f

or

SM

Es

/event/165/circular-economy-model-in-emilia-romagna/

• Σεπτέμβριος 2016: Πρώτη συνάντηση της Τοπικής Ομάδας Υποστήριξης στην Βουλγαρία

http://www.interregeurope.eu/cesme/news/news-article/149/setting-the-frame-for-closing-the-circle-in-bulgaria/.

... επίσης

Στείλτε μας καλές πρακτικές κυκλικής οικονομίας για να τις δημοσιεύσουμε στην ιστοσελίδα του έργου CESME, στο Facebook, twitter και linkedin.

Η ηλεκτρονική πλατφόρμα της Λευκής Βίβλου για την Κυκλική Οικονομία είναι διαθέσιμη! Η Λευκή Βίβλος θα αναπτυχθεί με την συμβολή όλων των εταίρων και θα περιέχει διδάγματα και προτάσεις για φορείς χάραξης πολιτικής και ΜμΕ. Επισκεφτείτε την δομή της Λευκής Βίβλου στην ιστοσελίδα www.cesme-book.eu.

Προσεχείς Εκδηλώσεις του έργου Κρατήστε την ημερομηνία! Στις 29-30/11/2016 στην Μπολόνια της Ιταλίας θα διεξαχθεί

Διαπεριφερειακή Συνάντηση με θέμα «Προτάσεις για την Κυκλική Οικονομία». Πληροφορίες στην ιστοσελίδα του έργου CESME, στο Facebook, twitter και linkedin.

www.interregeurope.eu/cesme

Σχεδιασμός και προετοιμασία ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΤΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ Α.Ε.

Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α Ε Π Ι Κ Ο Ι Ν Ω Ν Ι Α Σ

Business Development Centre North Denmark Niels Jernes Vej 10, 9220 Aalborg Phone: +45 70210808 Contact: E-Mail: info@vhnordjylland.dk http://www.vhnordjylland.dk

http://www.interregeurope.eu/cesme