1

2013-14 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΟΙΝΟΦΥΤΩΝ

ΥΠΕΘΥΝΟΣ: Μπατζαλής Χρήστος (ΠΕ17-Πολιτικός ΑΣΕΤΕΜ)

Η ΥΓΕΙΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΕΓΩ ΒΙΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ

Βιωματική Δράση της Α΄ τάξης του Γυμνασίου Οινοφύτων

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2013 – 2014

ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ: ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΟΙΝΟΦΥΤΩΝ ΒΟΙΩΤΙΑΣ

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΖΩΗ

ΤΙΤΛΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ: «Η ΥΓΕΙΑ ΜΟΥ ΚΑΙ ΕΓΩ» ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ: Μπατζαλής Χρήστος, Πολιτικός Α.Σ.Ε.ΤΕ.Μ. - Σ.Ε.Λ.Ε.Τ.Ε. (ΠΕ 17)

Α΄ Τρίμηνο: Γ΄ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: «Φροντίζω τον εαυτό μου» Υποενότητα 1. Διατροφή Βασικός στόχος: Να κατανοήσουν οι μαθητές τη σχέση μεταξύ της διατροφής και της καλής υγείας, να

λάβουν γνώσεις για τη διαμόρφωση στάσεων που απαιτούνται για δια βίου σωστές διατροφικές επιλογές. Ερευνητικό ερώτημα:

1) Ποια είναι η έννοια και η σημασία της μεσογειακής διατροφής. 2) Ποιες είναι οι διατροφικές ανάγκες κατά την διάρκεια της εφηβείας. 3) Υπάρχουν διατροφικές συνήθειες που έχουν άμεση σχέση – σύνδεση με έθιμα και παραδόσεις; 4) Πως και από ποιους παράγοντες επηρεάζομαι σε θέματα διατροφής.

Οι επιμέρους στόχοι κατανέμονται στις επιμέρους ομάδες : Να στραφούν οι μαθητές στην παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή.

Να κατανοήσουν τις διατροφικές ανάγκες των εφήβων.

Να ενημερωθούν για τη σχέση μεταξύ διατροφής και πολιτισμού.

Να γνωρίσουν τους παράγοντες που επηρεάζουν τις διατροφικές μας επιλογές.

Β΄ Τρίμηνο: Γ΄ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ «Φροντίζω τον εαυτό μου» Υποενότητα 1. Διατροφή Βασικός στόχος: Να αναπτύξουν οι μαθητές δεξιότητες και να διαμορφώσουν κριτική στάση ώστε να

μπορούν να φροντίζουν και να διατηρούν τους εαυτούς τους υγιείς. Ερευνητικό ερώτημα:

1) Ποια είναι πυραμίδα της υγιεινής διατροφής. 2) Ποιες είναι διαιτητικές συνήθειες των μαθητών του σχολείου μας. (ερωτηματολόγιο) 3) Σύγχρονος τρόπος ζωής – πρότυπα – διαιτητικές τάσεις. 4) Τι προβλήματα υγείας προκαλούνται από λανθασμένες διατροφικές συνήθειες; Οι επιμέρους στόχοι κατανέμονται στις επιμέρους ομάδες : Να γνωρίσουν τα βασικά χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής. Να μάθουν να κάνουν έρευνα για θέματα που τους αφορούν και να εξάγουν συμπεράσματα από

αυτή. Να ενημερωθούν για τις διαιτητικές τάσεις και τα πρότυπα που επικρατούν. Να ενημερωθούν για τις διατροφικές διαταραχές και τα ψυχοσωματικά προβλήματα που

προκύπτουν.

Γ΄ Τρίμηνο: : Γ΄ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ «Φροντίζω τον εαυτό μου» Υποενότητα 4. Καπνός και αλκοόλ Βασικός στόχος: Να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές σχετικά με τις συνέπειες της

χρήσης του καπνού και του αλκοόλ και να καλλιεργήσει στάσεις και συμπεριφορές αναφορικά με τη

αποφυγή των ουσιών αυτών. Ερευνητικό ερώτημα: Προβλήματα – συνέπειες από την χρήση καπνού και αλκοόλ. Οι επιμέρους στόχοι κατανέμονται στις επιμέρους ομάδες :

Να γνωρίσουν τις βλαβερές ουσίες που υπάρχουν στον καπνό και τα προβλήματα που προκαλούν

στην υγεία. Να κατανοήσουν το πρόβλημα του παθητικού καπνίσματος.

Να κατανοήσουν τις άμεσες και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία από την κατάχρηση του

αλκοόλ. Να γνωρίσουν την κοινωνική και πολιτισμική διάσταση της χρήσης των οινοπνευματωδών.

ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΟΜΑΔΑΣ

Με το παρακάτω συμβόλαιο ομάδας, συμφωνούμε ότι:

Κάθε μαθητής έχει την προσωπική του άποψη.

Κάθε άποψη έχει αξία.

Κάθε μαθητής μπορεί να εκφράζει την άποψη και την γνώμη του ελεύθερα αρκεί να μην προσβάλλει τους άλλους.

Κανένας μαθητής δε θα κοροϊδέψει την άποψη κάποιου από τους συμμαθητές του.

Οι δραστηριότητες θα πραγματοποιούνται είτε ατομικά είτε σε μικρές ή μεγάλες ομάδες.

Θα ακολουθήσουμε όλα τα παραπάνω για τα οποία συμφωνήσαμε.

1η ομάδα: Μεσογειακή διατροφή- Πυραμίδα Άτομα ομάδας: 1) Χριστοφορία Κακλέα 2) Φωτεινή Γιώτα 3) Ευάγγελος Λιάπης 4) Ντοκουκάν Μουσταφά

Τι ονομάζουμε Μεσογειακή Διατροφή;

Μεσογειακή Διατροφή ονομάζουμε τον τρόπο διατροφής ο οποίος αποτελείται από

τροφές με χαμηλά λιπαρά και κυρίως από τροφές με ακόρεστα λιπαρά. Αυτός ο τρόπος

διατροφής είναι εμπλουτισμένος με πολλές βιταμίνες τις οποίες ο οργανισμός τις αντλεί

από τις διάφορες τροφές της Μεσογειακής Διατροφής, που θα αναφερθούν πιο κάτω.

Κύρια πηγή λίπους στην Μεσογειακή Διατροφή αποτελεί το ελαιόλαδο. Αυτό το είδος

διατροφής ονομάστηκε έτσι γιατί αποτελεί συνήθεια διατροφής κυρίως μεσογειακών

χωρών.

Γιατί η Μεσογειακή Διατροφή είναι τόσο σημαντική για τον άνθρωπο; Τα τελευταία χρόνια έρευνες έδειξαν, ότι αυτό το είδος διατροφής μειώνει σημαντικά τον

κίνδυνο παρουσίας επικίνδυνων ασθενειών που βλάπτουν τον οργανισμό στον άνθρωπο,

όπως καρδιακές παθήσεις, χοληστερίνη κ.α. Επίσης οι έρευνες έδειξαν η Μεσογειακή

Διατροφή οδηγεί σε μακροζωία και σε έναν υγιή οργανισμό.

Ποιες τροφές αποτελούν την Μεσογειακή Διατροφή; ⦁ Δημητριακά ⦁ Φρούτα και λαχανικά ⦁ Γαλακτοκομικά προϊόντα ( κυρίως κασέρι και γιαούρτι ) ⦁ Ψάρι και πουλερικό ( σε μικρές ποσότητες ) ⦁ Μοσχαρίσιο και χοιρινό κρέας ( σε ακόμα πιο μικρές ποσότητες) ⦁ Ελαιόλαδο σαν κύρια πηγή λίπους * Προτιμότερο είναι να μην καταναλώνονται επεξεργασμένα προϊόντα!

Ακολουθεί η τροφική πυραμίδα της Μεσογειακή Διατροφής

2η ομάδα: Διατροφικές συνήθειες και ανάπτυξη ΑΤΟΜΑ ΟΜΑΔΑΣ: 1) Γιάννης Θειακούλης 2) Γιάννης Κρητικός 3) Αλέξανδρος Λέπουρης 4) Άσπα Μαλιάτση 5) Ντοάν Σιερίφ Διενεργήθηκε μία δημοσκοπική έρευνα στους μαθητές του σχολείου μας σχετικά με τις

διατροφικές τους συνήθειες.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

1) ΚΑΘΕ ΠΟΤΕ ΤΡΩΣ ΠΡΩΙΝΟ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΟΥ? ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ 113 = 65,7% ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΑ 59 = 34,3%

0

20

40

60

80

100

120

Καθημερινα

Περιστασιακα

2) ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΡΩΣ ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΡΕΑΣ; 1 ΦΟΡΑ 59 = 34,7% 2 ΦΟΡΕΣ 75 = 44,1% ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 2 20 = 11,7% ΚΑΜΙΑ 16 = 9,5%

3) ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΡΩΣ ΨΑΡΙ; 1 ΦΟΡΑ 101 = 58,4 2 ΦΟΡΕΣ 30 = 17,3% ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 2 10 = 5,8% ΚΑΜΙΑ 32 = 18,5%

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1 Φορά

2 Φορές

Περ. από 2

Καμία

0

20

40

60

80

100

120

1 Φορά

2 Φορές

Περ. από 2

Καμία

4) ΤΑ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΣΟΥ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ; ΝΑΙ 154 = 88,5% ΟΧΙ 20 = 11,5%

5) ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΡΩΣ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΑ; 1 ΦΟΡΑ 8 = 4,6% 2 ΦΟΡΕΣ 14 = 8% 3 ΦΟΡΕΣ 45 = 25,9 ΠΑΡΑΠΑΝΩ 101 = 58% ΚΑΜΙΑ 6 = 3,5%

0

20

40

60

80

100

120

140

160

NAI

OXI

0

20

40

60

80

100

120

1 Φορά

2 Φορές

3 Φορές

Παραπανω

Καμια

6) ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΛΙΚΕΙΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΣΟΥ ΠΑΤΑΤΑΚΙΑ, ΚΡΟΥΑΣΑΝ ΚΛΠ; ΝΑΙ 65 = 37,4% ΟΧΙ 109 = 62,6%

7) ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ ΤΟΝ ΜΗΝΑ ΤΡΩΣ FAST FOOD; 1 ΦΟΡΑ 65 = 38% 2 ΦΟΡΕΣ 47 = 27,5% ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 2 28 = 16,4% ΚΑΜΙΑ 31 = 18,1%

0

20

40

60

80

100

120

NAI

OXI

0

10

20

30

40

50

60

70

1 Φορά

2 Φορές

Περ.από 2

Καμία

8) ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ ΑΘΛΕΙΣΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ; ΝΑΙ 156 = 89,7% ΟΧΙ 18 = 10,3%

9) ΓΝΩΡΙΖΕΙΣ ΠΟΙΑ ΕΙΔΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΕΙΝΑΙ ΥΓΙΕΙΝΑ; ΝΑΙ 171 = 98,3% ΟΧΙ 3 = 1,7%

0

20

40

60

80

100

120

140

160

NAI

OXI

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

NAI

OXI

10) ΠΟΣΕΣ ΦΟΡΕΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΒΛΕΠΕΙΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ; 1 ΩΡΑ 31 = 17,8% 2 ΩΡΕΣ 60 = 34,5% ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΑΠΟ 2 80 = 46% ΚΑΜΙΑ 3 = 1,7%

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ ΕΦΗΒΕΙΑΣ

Στη περίοδο της εφηβείας συμβαίνουν ραγδαίες ψυχολογικές και σωματικές αλλαγές. Η

διατροφή του εφήβου της εποχής μας παρουσιάζει έλλειψη θρεπτικών συστατικών. Αυτό

έχει ως αποτέλεσμα οι έφηβοι να εμφανίζουν προβλήματα που τους καταστρέφουν την

υγεία. Ένα από αυτά είναι η παχυσαρκία που καταστρέφει τη ζωή πολλών παιδιών και

εμφανίζεται από την ανήλικη ζωή μέχρι τη ζωή των ενηλίκων. Δημιουργείται από την

καθιστική ζωή και τις βλαβερές συνήθειες των παιδιών.

Ημερήσιες ανάγκες εφήβων σε ενέργεια και πρωτεΐνη:

Ηλικία Ενέργεια Ανάλογο Ενέργεια Πρωτεΐνη Αγόρια 11-14 2500 157 cm 15,9 0,29 15-18 3000 176 cm 17 0,34

Κορίτσια 11-14 2200 157 cm 14 0,29 15-18 2200 163 cm 13,5 0,27

0

10

20

30

40

50

60

70

80

1 Ωρα

2 Ωρες

Περ. από 2

Καμια

Ημερήσιες ανάγκες εφήβων αθλητών σε πρωτεΐνη:

Αρχάριοι αθλητές πρέπει να καταναλώνουν 1,2-1,7 g/kg ημερησίως.

Οι έφηβοι αθλητές αντοχής, χρειάζονται 1,2-1,4 g/kg ημερησίως.

Έφηβοι που ασχολούνται με αθλήματα χρειάζονται 1,6-1,7 g/kg ημερησίως.

3η ομάδα: Η κοινωνική διάσταση της διατροφής

ΑΤΟΜΑ ΟΜΑΔΑΣ: 1) Παλβίρ Καούρ 2) Γκουρλίν Καούρ 3) Ρατζντίπ Καούρ 4) Ναβτζότ Καούρ

ΤΡΟΦΕΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΗΝ ΘΡΗΣΚΕΙΑ

Ινδουισμός-Βουδισμός: συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την παράδοση της φυτοφαγίας,

χωρίς ωστόσο να την επιβάλλουν. Oι κυριότεροι κανόνες του ινδουισμού είναι η σύσταση

στους πιστούς να αποφεύγουν το κρέας και το αλκοόλ, η απαγόρευση της θανάτωσης της

«ιερής αγελάδας» και η απαγόρευση της κατανάλωσης χοιρινού. Όσον αφορά την

απαγόρευση της θανάτωσης της αγελάδας (οι αγελάδες κυκλοφορούν ελεύθερες και

θεωρητικά ο καθένας μπορεί να τις αρμέξει και να πάρει το γάλα τους). Χριστιανισμός: H θρησκεία μας δεν έχει την πληθώρα των διατροφικών περιορισμών που

χαρακτηρίζουν τις άλλες θρησκείες (ιουδαϊσμός, ισλαμισμός, ινδουισμός). Aπό την άλλη

πλευρά, η τήρηση των νηστειών έχει μεγάλη θρησκευτική σημασία για τους χριστιανούς

ορθόδοξους. Στις περιόδους νηστείας οι πιστοί απέχουν από όλες τις τροφές ζωικής

προέλευσης (κρέας, γαλακτοκομικά, αυγά). ΤΡΟΦΕΣ ΑΝΑ ΤΟΠΟ Βόρεια-Νότια Ευρώπη: - Αφθονία τροφών φυτικής προέλευσης, όπως φρούτα, λαχανικά, πατάτες, δημητριακά και

όσπρια. - Ελαιόλαδο ως βασικό έλαιο, που αντικαθιστά όλα τα άλλα λίπη και έλαια όπως βούτυρο,

μαργαρίνη κ.λπ.

- Καθημερινή λήψη μικρών ποσοτήτων γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως το τυρί και το

γιαούρτι. - Κατανάλωση ψαριού και πουλερικών σε εβδομαδιαία βάση (όχι καθημερινή). - Αυγά το πολύ μέχρι 4 την εβδομάδα (συνολικά, συμπεριλαμβανομένου και αυτών που

χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα). - Κατανάλωση ζάχαρης (γλυκά) σε εβδομαδιαία βάση (όχι καθημερινή). - Φυσική δραστηριότητα (περπάτημα, κίνηση γενικότερα). - Λογική κατανάλωση κρασιού (συνήθως με τα γεύματα 1-2 ποτηράκια του κρασιού). Ασία: -Πενάνγκ Assam Laksa

- Hokkien mee

-Nasi kandar

-Rojak

Lor bak

Curry mee

Char kway teow

Koay chiap

Ice kacang

ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΖΩΗΣ – ΠΡΟΤΥΠΑ ΔΙΑΙΤHΤΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

Η διατροφή μας σήμερα Οι ρυθμοί της ζωής σήμερα είναι έντονοι και το άγχος είναι μέσα στην καθημερινότητα

μας. Όλοι αναζητούνε μια γρήγορη λύση όταν πεινάνε, είτε βρίσκονται εντός ή εκτός

σπιτιού ή γραφείου, έχοντας υιοθετήσει μια fast food συμπεριφορά. Από την μια η

προβολή αυτού του τρόπου διατροφής από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης20 και από την

άλλη η έλλειψη επιλογών, υποχρεώνει τους πολλούς να καταφεύγουν σε σνακ πλούσια σε

λιπαρά, ζάχαρη και θερμίδες20, συνάμα πτωχά σε βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και

φυτοχημικές (αντιοξειδωτικές) ουσίες. Επίσης, πολλοί εφαρμόζουν ένα, το πολύ δύο

γεύματα την ημέρα, επειδή δεν προλαβαίνουν ή δεν έχουν υγιεινές επιλογές. Στο πρόγραμμα ΕΠΙΚ21 (Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα συνεργασίας Ιατρικής και Κοινωνίας)

που συμμετείχε και η Ελλάδα και έπειτα με την σύγκριση των αποτελεσμάτων της

μελέτης των επτά χωρών της περιόδου 1960-1965, έδειξε ότι οι σύγχρονοι Έλληνες έχουν

μειώσει την κατανάλωση φρούτων, οσπρίων και ελαιόλαδου και έχουν αυξήσει την

κατανάλωση κρέατος και τυριού και κατά συνέπεια την πρόσληψη κορεσμένων λιπιδίων.

Στην μελέτη αυτή επίσης παρουσιάστηκε η αύξηση πρόσληψης κορεσμένων λιπιδίων

ζωικής προέλευσης και μείωση στην πρόσληψη μονοακόρεστων λιπαρών οξέων (κυρίως

από το ελαιόλαδο), καθώς και δυσμενείς μεταβολές σε διατροφοεξαρτώμενους δείκτες

(αύξηση στο επιπολασμό της υπέρτασης, στα επίπεδα χοληστερόλης αίματος και δείκτη

μάζας σώματος) Άλλη μελέτη που διενήργησε το ίδρυμα <Αριστείδης Δασκαλόπουλος> σε 1300 άτομα

άνω των 15 ετών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, έδειξε ότι στις τελευταίες θέσεις της

καθημερινής διατροφής των Ελλήνων βρίσκονται τα φρούτα, λαχανικά, δημητριακά και

γαλακτοκομικά, ενώ τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν η υπερβολική κατανάλωση

κόκκινου, πατάτας και γλυκών. Ακόμη, από την έρευνα προέκυψε ότι μόλις 4 στους 10

εφήβους ηλικίας 15 έως 17 ετών τρώνε μια φορά την ημέρα φρούτα. Όσον αφορά στην

κατανάλωση γλυκών, από 15 ετών έως και 45 καταναλώνονται έως και δεκαπλάσιες από

τις προτεινόμενες ποσότητες γλυκών, ενώ μετά τα 45 έτη η κατανάλωση μειώνεται

θεαματικά. Στην Ελλάδα ένα μεγάλο ποσοστό είναι υπέρβαρο και ένα μικρό μόλις ποσοστό είναι

μέσα τα φυσιολογικά επίπεδα, όπως έδειξε η έρευνα που πραγματοποίησε η Ελληνική

Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας22,23,24. Είμαστε πρωταθλητές στην Ευρώπη στην

παιδική παχυσαρκία και οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η κατάσταση θα χειροτερέψει. 60% έως 70% των καρκίνων μπορούν να προληφθούν εάν έχουμε μια υγιεινή και

ισορροπημένη διατροφή, εξασκούμαστε συστηματικά, έχουμε ένα κανονικό βάρος για το

σώμα μας και διακόψουμε το κάπνισμα25. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι 30% έως 40% των καρκίνων έχουν άμεση με τις διατροφικές

μας συνήθειες, το βάρος μας (που τελικά έχουμε σχεδόν όλοι καταφέρει να γίνουμε

υπέρβαροι) και την σωματική μας δραστηριότητα. Πολλές φορές τα πρότυπα που έχει ο κάθε άνθρωπος, ένα ή περισσότερα, δεν τα

διαλέγει ο ίδιος αλλά του τα περνάει η κοινωνία ολόκληρη με έμμεσο ή άμεσο τρόπο.

Η τηλεόραση, ο κινηματογράφος, το ραδιόφωνο, οι διαφημίσεις, οι εφημερίδες, τα

περιοδικά και γενικά όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης συμβάλλουν πολύ ενεργά και

αποτελεσματικά στη προσπάθεια αυτή όλων των κοινωνιών να εμφυτέψουν κυρίως

στους νεότερους ανθρώπους της κοινωνίας προκαθορισμένα και συγκεκριμένα από

αυτούς πρότυπα. Υπάρχουν διάφορα είδη προτύπων, τα οποία είναι τα εξής:

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ & ΜΟΔΑ: Σήμερα που κυριαρχούν παντού αρνητικά πρότυπα, χρειάζεται ασυνήθιστη ψυχική

δύναμη, για να εναντιωθεί κανείς στο ρεύμα και να χαράξει τη δική του διαφορετική

πορεία.

Είναι πράγματι γεγονός πως σήμερα προβάλλονται με κάθε μέσο άνθρωποι που

διαθέτουν δύναμη, που τους επιτρέπει να επιβάλλονται στους άλλους, και

πλούτο, που τους δίνει την ευχέρεια να ικανοποιούν εύκολα κάθε επιθυμία τους.

Όποιος είναι σε θέση να απολαμβάνει άφθονα τα υλικά αγαθά, και μάλιστα χωρίς

κόπους, γίνεται το ιδανικό κάθε νέου. Ηρωποιούνται ποδοσφαιριστές, αποκτούν

μυθικές διαστάσεις ορισμένοι τραγουδιστές, λατρεύονται ακόμη αδίστακτοι

κακοποιοί. Το κοινωνικό γόητρο είναι συνάρτηση της δύναμης, του πλούτου, της

ηθικής αναλγησίας. Αντίθετα, επιστήμονες κορυφαίοι, μεγάλοι δημιουργοί στο χώρο

της υψηλής τέχνης, ευεργέτες της ανθρωπότητας, αγωνιστές και υπερασπιστές της

ειρήνης και της δικαιοσύνης ή και απλοί άνθρωποι του τίμιου μόχθου αγνοούνται ή,

αν δε συμβαίνει αυτό, δε συγκινούν πια κανέναν. Κατέχουν στη συνείδηση των

περισσοτέρων την πιο χαμηλή θέση στην αξιολογική τους κλίμακα. Η αξία του

ανθρώπου μετριέται με άλλα κριτήρια.

4η ομάδα: Παράγοντες που επηρεάζουν τις διαιτητικές μας επιλογές

ΆΤΟΜΑ Ομάδας: 1) Γιαχιόλλη Δέσποινα 2) Zορμπίδη Ιωάννα 3) Καββά Αρετή 4) Αλί Ραζά 5) Ζεν Αχμέντ Τσιόντρι

Παχυσαρκία και Προβλήματα Υγείας

Είναι γνωστό ότι 50% των πρόωρων θανάτων στον κόσμο σήμερα προκαλούνται από την

υψηλή αρτηριακή πίεση, την κακή διατροφή, το αλκοόλ και το καρκίνο. Η υψηλή

αρτηριακή πίεση είναι ένα από τα προβλήματα που προκαλεί το περιττό βάρος. Η υψηλή

αρτηριακή πίεση δεν σκοτώνει από μόνη της άλλα προκαλεί άλλες ασθένειες που από την

πλευρά τους είναι θανατηφόρα, όπως είναι τα εγκεφαλικά. Για κάθε παραπανίσιο κιλό λίπους η καρδιά πρέπει να στέλνει στο σώμα πάνω από 2

εκατομμύρια λίτρα αίμα. Όσο πιο πολλά παραπάνω λίπος έχετε τόσο περισσότερο αίμα θα

πρέπει να στέλνει η καρδιά στο σώμα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει μεγένθυση της καρδιάς

καθώς οι μύες της καρδιάς υπερ-εργάζονται. Οι

έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι καταναλώνουν μόνο υγιεινά και φρέσκα φαγητά ζουν έως

και 10 χρόνια περισσότερα σε σύγκριση με όσους δεν το κάνουν. Το να ζήσετε μια ζωή

χωρίς ασθένειες και υπερβολικό βάρος, μια παραγωγική και υγιή ζωή εξαρτάται σε

μεγάλο βαθμό από το πόσο υγιεινή τροφή καταναλώνεται.

ΤΥΜΠΑΝΙΣΜΟΣ Το κοιλιακό φούσκωμα είναι μια αίσθηση διόγκωσης της κοιλιάς. Οφείλεται κυρίως σε

διαταραχή της φυσιολογικής κινητικότητας. Εάν η κοιλιά είναι ορατά διογκωμένη σε

συνδυασμό με φούσκωμα είναι πιο πιθανό ότι υπάρχει κάποια οργανική νόσος παρά

λειτουργική που δημιουργεί τα συμπτώματα. Το φούσκωμα συσχετίζεται συχνά με

κοιλιακό πόνο.

Παράγοντες που επηρεάζουν τις διατροφικές μας συνήθειες

Κοινωνία - ψυχολογία

Τα περισσότερα άτομα στις μέρες μας εμφανίζουν πρότυπα διατροφικής συμπεριφοράς σε

σχέση με άλλα άτομα. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι τρώμε πιο πολύ όταν είμαστε με

τους φίλους μας, την οικογένειά μας από ότι όταν είμαστε μόνοι μας. Επιπρόσθετα , όσο

συχνά πηγαίνουμε για φαγητό με άλλα άτομα , τόσο αυξάνεται η ποσότητα φαγητού που

καταναλώνουμε. Η τροφή χρησιμοποιείται ώς μέσο κοινωνικής προβολής και ώς μέσο

έκφρασης αγάπης. Επίσης η παρασκευή της τροφής συνδέεται με την δημιουργικότητα

και την διάθεση εξερεύνησης. Μερικοί φοβούνται να δοκιμάσουν καινούριες γεύσεις ενώ

άλλοι θέλουν να συνεχώς να εξερευνούν κάτι καινούριο

Γενετικοί παράγοντες Είναι γνωστό ότι ο υποθάλαμος ρυθμίζει την όρεξή μας για φαγητό. Οι μέσοι κοιλιακοί

πυρήνες ρυθμίζουν την όρεξη ενώ οι πλάγιοι τον κορεσμό. Σημαντικό επίσης είναι ότι η

πτώση της γλυκόζης στο αίμα, διεγείρει τα νευρικά κέντρα της πείνας, ενώ η

υπεργλυκαιμία διεγείρει τους μέσους κοιλιακούς πυρήνες και προκαλεί το αίσθημα του

κορεσμού. Επίσης οι συσπάσεις του κενού του στομάχου σε συνδυασμό με την διέγερση

του πνευμονογαστρικού νεύρου προκαλούν το αίσθημα της πείνας. Είναι γνωστό ακόμα

ότι η πτώση της θερμοκρασίας του περιβάλλοντος προκαλεί αύξηση του αισθήματος της

πείνας αλλά και του μεταβολισμού, σε αντίθεση με την αύξηση της θερμοκρασίας που

μειώνει την όρεξη αλλά και το μεταβολισμό μας.

Φυσικό περιβάλλον Ο άνθρωπος επηρεάζεται από το τι μπορεί να βρει άμεσα στο περιβάλλον που ζει, έτσι η

διαθεσιμότητα των τροφίμων εξαρτάται από το κλίμα, τη γεωμορφολογία του τόπου, τη μεταφορά και την εμπορία τροφίμων αλλά και την οικονομία του κάθε κράτους.

Οικονομία Είναι φανερό ότι η διατροφή του κάθε ανθρώπου επηρεάζεται από την οικονομική του

άνεση. Όσο περισσότερα χρήματα μπορεί να διαθέσει τόσο καλύτερη ποιότητα τροφής

αλλά και προϊόντα μπορεί να αγοράσει. Για παράδειγμα τα βιολογικά προϊόντα

παρουσιάζουν μια άνθιση την εποχή που ζούμε και κοστίζουν πολύ περισσότερο απο τα

συμβατικής καλλιέργειας. Το φρέσκο ψάρι είναι πολύ πιο ακριβό από το κατεψυγμένο

αλλά και το κονσερβοποιημένο , και φυσικά έχει περισσότερες θρεπτικές ουσίες και

βιταμίνες και καθόλου συντηρητικά. Το ίδιο συμβαίνει με τα κρεατικά αλλά και με τα

φρούτα και τα λαχανικά. Κάποιος λοιπόν που μπορεί να διαθέσει ένα μέρος από το

εισόδημά του χωρίς να στερηθεί κάτι άλλο, εξασφαλίζει μια καλύτερη και πιο υγιεινή

διατροφή από κάποιον άλλον που λόγω οικονομικής στενότητα καταφεύγει σε

τυποποιημένα προϊόντα .

Θρησκεία Η κάθε θρησκεία έχει την δική της φιλοσοφία και μέρος αυτής είναι και η διατροφή. Για

παράδειγμα οι Ινδουϊστές απαγορεύεται να τρώνε βοδινό γιατί θεωρείται ιερό ζώο. Η

μουσουλμανική θρησκεία απαγορεύει το χοιρινό γιατί το θεωρεί βρόμικο κρέας. Επίσης

το κόκκινο κρασί απαγορεύεται στους μουσουλμάνους , ενώ οι χριστιανοί το θεωρούν

αίμα Χριστού. Στο χριστιανισμό υπάρχουν περίοδοι νηστείας όπου οι χριστιανοί πρέπει να

αποφεύγουν συγκεκριμένα τρόφιμα για κάποιες μέρες, ενώ οι μουσουλμάνοι έχουν την

περίοδο του Ραμαζανίου κατά την οποία δεν πρέπει να τρώνε τίποτα από την ανατολή έως

την δύση του ηλίου. Βλέπουμε λοιπόν πως η θρησκεία επηρεάζει άμεσα τα ήθη και τα

έθιμα του κάθε τόπου και λαού.

Υγεία Η κατάσταση της υγείας ενός ανθρώπου επηρεάζει άμεσα την επιλογή του φαγητού, την

παρασκευή αλλά και την ποσότητα πρόσληψης. Ο Δυτικός κόσμος υποφέρει από

καρδιακά προβλήματα (χοληστερίνη, τριγλυκερίδια) , διαβήτη , αναιμία, παχυσαρκία, κ.α.

Όλα αυτά με τη βοήθεια ενός διαιτολόγου μπορούν να μειωθούν αλλά και να υιοθετηθεί

ένας υγιεινός τρόπος ζωής εφόρου ζωής. Ωστόσο δεν είναι μόνο τα προβλήματα υγείας

ικανά να επηρεάσουν το φαγητό μας, είναι και οι διάφορες δυσανεξίες και αλλεργίες σε

τρόφιμα όπως η λακτόζη, το ψάρι, οι ξηροί καρποί κ.α. Εδώ ο κάθε άνθρωπος περιορίζει ή

ακόμα και απέχει από τις τροφές αυτές γιατί υπάρχει κίνδυνος ακόμα και θανάτου.

ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΠΝΟΥ

1η Ομάδα 2η Ομάδα

Άσπα Μαλιάτση Ρατζντιπ Καούρ Σιερήφ Ντοάν Ζορμπίδη Ιωάννα Κρητικός Ιωάννης Ζεν Τσιόντρι Αλή Ραζά Τζεσούρ Αμέτ Ντόκυ Μουσταφά Καμάρ Σαμπάνα

Καπνός - Κάπνισμα - Συνέπειες

Ασθένειες που προκαλεί το κάπνισμα

ΕΜΦΥΣΗΜΑ

Το εμφύσημα καταστρέφει αργά τους πνεύμονες κάνοντας την αναπνοή τόσο δύσκολη

που ακόμη κι ένας απλός περίπατος στο γωνιακό μαγαζί είναι αδύνατος. Παρ' όλο που η

ζημιά που έχει ήδη γίνει δεν επανέρχεται, μπορείς να αποτρέψεις παραπέρα ζημιά

διακόπτοντας το κάπνισμα.

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΚΑΡΚΙΝΟΙ

Ο καρκίνος του πνεύμονα προκαλείται από τη πίσσα και τη νικοτίνη στο καπνό του

τσιγάρου. Πολλοί καρκίνοι του πνεύμονα δεν μπορούν να αφαιρεθούν με χειρουργική

επέμβαση και τα θύματα συνήθως πεθαίνουν λίγους μήνες μετά τη διάγνωση. Το

κάπνισμα επίσης προκαλεί καρκίνους στα χείλη, τη στοματική κοιλότητα, το λαιμό, το

λάρυγγα και την κύστη και είναι πάντα παράγων κινδύνου για καρκίνους στο πάγκρεας,

το στομάχι, τη μήτρα και τα νεφρά.

ΚΑΡΔΙΟΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Οι καρδιοαγγειακές ασθένειες προκαλούνται από τη νικοτίνη και το μονοξείδιο του

άνθρακα στα τσιγάρα. Η πολυδουλεμένη σου κιόλας καρδιά έχει να δουλέψει ακόμα

σκληρότερα για να διεκπεραιώσει τις καθημερινές δραστηριότητες. Οι καρδιοαγγειακές

παθήσεις απομυζούν την ενέργειά σου και κάνουν την αναπνοή σου πολύ δύσκολη.

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Οι περιφερειακές αγγειακές παθήσεις αναπτύσσονται όταν λιγότερο αίμα και οξυγόνο

κυκλοφορεί στα χέρια σου και στα πόδια. Αυτό αρχίζει σαν μούδιασμα ή οδυνηρός πόνος

και μπορεί να καταλήξει σε γάγγραινα.

ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΓΕΝΝΗΣΗ

ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑ

Πολλές γυναίκες που καπνίζουν είναι λιγότερο γόνιμες από τις μη καπνίστριες. Τους

παίρνει περισσότερο καιρό για να συλλάβουν και είναι πολύ πιο πιθανό να έχουν

αποβολή.

ΑΝΙΚΑΝΟΤΗΤΑ

Οι άντρες που καπνίζουν πιθανόν να υποφέρουν από ανικανότητα, η οποία οφείλεται σε

ζημιά στα αιμοφόρα αγγεία στο πέος.

ΧΑΜΗΛΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΟΡΜΟΝΗΣ

Το κάπνισμα μειώνει το σύνολο της ορμόνης των οιστρογόνων στο σώμα.

ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΨΗ & ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ

Παίρνοντας το αντισυλληπτικό χάπι σε συνδυασμό με το κάπνισμα αυξάνεται ο κίνδυνος

καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών περίπου δέκα φορές.

ΧΑΜΗΛΟ ΒΑΡΟΣ ΓΕΝΝΗΣΗΣ

Τα μωρά που γεννιούνται από μητέρες οι οποίες κάπνιζαν κατά τη διάρκεια της

εγκυμοσύνης, είναι πιο πιθανό να έχουν βάρος κάτω του φυσιολογικού ή να γεννηθούν με

πρόωρο τοκετό. Επίσης έχουν την τάση να αρρωσταίνουν συχνότερα, να κλαίνε

περισσότερο και να κοιμούνται λιγότερο από τα μωρά που γεννιούνται από μη

καπνίστριες μητέρες.

ΠΑΙΔΙΑ

Τα παιδιά των οποίων οι γονείς καπνίζουν είναι πολύ πιθανό να πάθουν πνευμονία και

βρογχίτιδα στον πρώτο χρόνο της ζωής τους από τα παιδιά των μη καπνιστών γονέων.

Επίσης είναι πολύ πιθανό να υποφέρουν από πολύ συχνές και σοβαρές κρίσεις άσθματος.

Και τα μεγαλύτερα παιδιά είναι πολύ πιθανό να δοκιμάζουν το τσιγάρο ή να γίνουν

καπνιστές αν ένας ή και οι δύο γονείς καπνίζουν.

Διενεργήθηκε μία δημοσκοπική έρευνα στους μαθητές του Λυκείου Οινοφύτων σχετικά

με το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοόλ.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

ΦΥΛΑΔΙΑ :84

ΑΝΔΡΕΣ :39

ΓΥΝΑΙΚΕΣ :45

ΗΛΙΚΙΑ :

15: 7 άτομα

16: 27 άτομα

17: 29 άτομα

18: 21 άτομα

Καπνιστές: 17 20,23%

Μη καπνιστές: 67 79,76%

0

10

20

30

40

50

60

70

1ο Τρ. 2ο Τρ. 3ο Τρ. 4ο Τρ.

Καπνιστής

Μη καπνιστής

Στήλες 3-Δ 3

0

2

4

6

8

10

1ο Τρ. 2ο Τρ. 3ο Τρ. 4ο Τρ.

μημιτισμό

περιέργια

μαγκία

ένταξη ατόμου

ελκυστηκότητα

προβλήματα

άγχους

1) Για ποιους από τους παρακάτω λόγους αρχίσατε το κάπνισμα;

Από μιμητισμό: 2 2,38%

Από περιέργεια: 10 11,90%

Ως δείγμα ανδρισμού, μαγκιάς και απελευθέρωσης: 3 3,57%

Για να ενταχθώ καλύτερα στην ομάδα συνομηλίκων μου που καπνίζουν:2 2,38%

Για να γίνω πιο ελκυστικός ή στο άλλο φύλλο:3 3,57%

Λόγω σοβαρών προβλημάτων:6 7,14%

Λόγω έντονου άγχους:5 5,95%

3)

Πόσα τσιγάρα καταναλώνεις την ημέρα;

2 τσιγάρα: 4 άτομα 4,76%

4 τσιγάρα :1 άτομο 1,19%

10 τσιγάρα: 6 άτομα 7,14%

1 πακέτο : 6 άτομα 7,14%

4) Πού κάπνισες για πρώτη φορά;

Σχολείο :3 άτομα 3,57%

Σπίτι :6 άτομα 7,14%

Καφετέρια- μπάρ: 7 άτομα 8,33%

Θάλασσα: 1 άτομο 1,19%

5) Για ποιους από τους παρακάτω λόγους επιδιώξατε να κόψατε το κάπνισμα;

Προβλήματα υγείας :4 άτομα 4,76%

Πιέσεις: 3 άτομα 3,57%

Υπερβολικό κόστος: 2 άτομα 2,38%

Επιπτώσεις στην υγεία των άλλων: 4 άτομα 4,76%

0

1

2

3

4

5

6

1ο Τρ. 2ο Τρ. 3ο Τρ. 4ο Τρ.

2 τσίγ.

4 τσίγ

10 τσίγ

1 πακέτο

0

1

2

3

4

5

6

7

1ο Τρ. 2ο Τρ. 3ο Τρ. 4ο Τρ.

σχολειο

σπιτι

μπαρ

θαλλασα

6) Ανησυχείτε για τις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία σας?

Ναι:5 άτομα 5,95%

Όχι :12 άτομα 14,28%

ΟΜΑΔΕΣ ΑΛΚΟΟΛ 1η Ομάδα Αλκοόλ 2

η Ομάδα Αλκοόλ

Γιώτα Φωτεινή Ναβτζότ Καούρ Λιάπης Βαγγέλης Γιαχιόλι Δέσποινα Χριστοφορία Κακλέα Αλέξανδρος Λέπουρης Καββά Αρετή Γκουρλήν Καούρ Θειακούλης Γιάννης Κορ Παλβίρ

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

1ο Τρ. 2ο Τρ. 3ο Τρ. 4ο Τρ.

προ. Υγειασ 4

πιεσεισ

υπερ.κοστοσ

επιπτωσεισ

0

2

4

6

8

10

12

1ο Τρ. 2ο Τρ. 3ο Τρ. 4ο Τρ.

ναι

όχι

Στήλες 3-Δ 3

ΑΛΚΟΟΛ

Τι είναι το αλκοόλ; Η αιθανόλη ή οινόπνευμα ή υδροξυαιθάνιο ή μεθυλοκαρβινόλη ή 1-οξαπροπάνιο είναι

(στις συνηθισμένες συνθήκες, T = 25 °C, P = 1 atm) ένα πτητικό, εύφλεκτο και άχρωμο

υγρό. Είναι ένα ψυχοενεργό ναρκωτικό και ένα από τα παλαιότερα ψυχαγωγικά ποτά.

Είναι γνωστή στην καθομιλουμένη και απλά ως «αλκοόλη» και βρίσκεται στα

αλκοολούχα ποτά, σε ειδικά θερμόμετρα, ως διαλύτης και ως καύσιμο.

Η αιθανόλη είναι μια αλκανόλη, δηλαδή άκυκλη κορεσμένη μονοαλκοόλη, με «ευθεία»

ανθρακική αλυσίδα και σύντομο συντακτικό τύπο C2H5OH ή λίγο πιο αναλυτικά

CH3CH2OH. Οι τύποι αυτοί δείχνουν ότι το μόριο της αιθανόλης αποτελείται από μια

αιθυλομάδα και μια υδροξυλομάδα. O χημικός τύπος της είναι C2H6O και έχει

ένα ισομερές θέσης, τοδιμεθυλαιθέρα.

Η ζύμωση της ζάχαρης σε αιθανόλη είναι μια από τις πρώτες

γνωστές βιοχημικές αντιδράσεις που ανακάλυψε η ανθρωπότητα. Τα μεθυστικά

αποτελέσματα της κατανάλωσης αιθανόλης είναι γνωστά από την αρχαιότητα

(τουλάχιστον). Στη σύγχρονη εποχή, η αιθανόλη που παράγεται για βιομηχανική χρήση

παράγεται επίσης και από το αιθένιο.[1]

Η αιθανόλη χρησιμοποιείται ευρύτατα ως διαλύτης διαφόρων ουσιών που προορίζονται

για ανθρώπινη επαφή ή κατανάλωση, που περιλαμβάνουν αρώματα, αρωματικές ουσίες,

χρωστικές ουσίες και φάρμακα. Στη Χημεία χρησιμοποιείται τόσο ως διαλύτης όσο και ως

πρώτη ύλη για τη σύνθεση άλλων προϊόντων. Έχει μια μακριά ιστορία ως καύσιμο

παραγωγής θερμότητας, φωτός και πιο πρόσφατα ως καύσιμο για κινητήρες εσωτερικής

καύσης.

Οι βλαβερές συνέπειες του αλκοόλ

Το αλκοόλ επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα ως καταπραϋντικό. Η δράση του είναι

ηρεμιστική, επιβραδύνει τον κινητικό συντονισμό και τον χρόνο αντίδρασης. Παράλληλα

μειώνει την ικανότητα κρίσης, τον αυτοέλεγχο, προκαλεί διαταραχές στην μνήμη και

επηρεάζει την ικανότητα παραγωγής λογικών σκέψεων και πράξεων. Παραδόξως, με την

υποχώρηση των επιδράσεών του, το αλκοόλ προκαλεί διαταραχές και στον ύπνο και

θεωρείται μια σημαντική αιτία αϋπνίας.

Δύο σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο το σώμα

επεξεργάζεται το αλκοόλ είναι ο σωματότυπος και ο ρυθμός της κατανάλωσης

οινοπνευματωδών ποτών· ένα μεγαλόσωμο άτομο μεθάει πιο αργά συγκριτικά με ένα

μικρόσωμο άτομο ακόμη και όταν πίνουν τις ίδιες ποσότητες αλκοολούχου ποτού εξαιτίας

της μεγαλύτερης ποσότητας αίματος που έχει στον οργανισμό του. Από την άλλη μεριά,

το φαγητό μπορεί να επηρεάσει την μέθη αφού επιβραδύνει την ταχύτητα με την οποία το

αλκοόλ απορροφάται από το αίμα. Οι επιδράσεις της μέθης μειώνονται όταν έχει

προηγηθεί γεύμα.

Οι επιπτώσεις από την κατανάλωση οινοπνεύματος δεν επιβαρύνουν μόνο τον πότη (με

συχνή εμφάνιση νοσημάτων όπως αλκοολική γαστρίτιδα, πεπτικό έλκος, κίρρωση του

ήπατος και αύξηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, των κακοηθών νεοπλασμάτων και

των ψυχιατρικών διαταραχών), αλλά και το άμεσο κοινωνικό του περιβάλλον. Επίσης, η

εξάπλωση των μηχανικών μέσων μεταφοράς (αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, κ.ά.), καθώς και

της αυτοματοποιημένης εργασίας, διευρύνουν το πεδίο των επιπτώσεων που μπορεί να

έχουν τα οινοπνευματώδη ποτά. Ένας άλλος επιβαρυντικός παράγοντας είναι η

κατανάλωση φαρμάκων, πολλά από τα οποία συνεργούν με τη δράση του οινοπνεύματος.

Ορισμένα από αυτά, καθώς και ορισμένες χημικές ουσίες, γίνονται ιδιαίτερα επικίνδυνα

όταν καταναλώνονται μαζί με οινόπνευμα.

Σε ό,τι αφορά τα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργεί ή επιδεινώνει η κατανάλωση

οινοπνεύματος, πιο συχνά αναφέρονται η διατάραξη των συζυγικών και οικογενειακών

σχέσεων, τα προβλήματα στην εργασία (αύξηση των απουσιών από την εργασία, αύξηση

των εργατικών ατυχημάτων, μείωση της παραγωγικότητας), καθώς και η επιδείνωση της

οικονομικής κατάστασης του ατόμου και ο κοινωνικός στιγματισμός. Στη Μ. Βρετανία η

αυξημένη κατανάλωση οινοπνεύματος θεωρείται η αιτία για το 60% των αποπειρών

αυτοκτονίας, το 30% των διαζυγίων, το 40% της ενδοοικογενειακής βίας, και το 20% της

κακοποίησης παιδιών. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι το 44% της συνολικής άσκησης βίας

οφείλεται στο οινόπνευμα.

Από έρευνες σχετικές με τη θνησιμότητα και την κατανάλωση οινοπνεύματος έχει

διαπιστωθεί ότι στους χρόνιους πότες η θνησιμότητα είναι σχεδόν τριπλάσια απ' ότι στους

μη πότες. Στον Καναδά υπολογίστηκε ότι το 6% του συνόλου των θανάτων για τα άτομα

ηλικίας 1-70 ετών οφειλόταν στην αυξημένη κατανάλωση οινοπνεύματος, ενώ στις ΗΠΑ

το ποσοστό αυτό εκτιμάται σε 8%. Οι τρεις βασικότερες αιτίες θανάτου που σχετίζονται

με τα οινοπνευματώδη ποτά είναι τα κακοήθη νεοπλάσματα, τα εγκεφαλικά επεισόδια και

η κίρρωση του ήπατος. Από τα αποτελέσματα 150 περίπου επιδημιολογικών μελετών

προκύπτει ότι ο σχετικός κίνδυνος θανάτου (απ' όλα τα αίτια) για όσους πίνουν σε σχέση

με αυτούς που δεν πίνουν, είναι 1.1 (δηλαδή 10% περισσότερο) όταν η κατανάλωση

κυμαίνεται από 3-4 ποτά ημερησίως, ενώ αυξάνεται στο 1.4 περίπου (40%), όταν τα

ημερήσια ποτά ξεπερνούν τα 6.

Η ποσότητα οινοπνεύματος που μπορεί να βλάψει τον ανθρώπινο οργανισμό διαφέρει από

άτομο σε άτομο, ανάλογα με τη φυσική αντοχή, καθώς και με την ύπαρξη ή μη άλλων

επιβαρυντικών παραγόντων. Επίσης, για κάθε κατηγορία παθολογικών καταστάσεων

μεταβάλλεται και η αντίστοιχη ποσότητα οινοπνεύματος που απαιτείται για την πρόκλησή

τους.

Αλκοόλ και εγκυμοσύνη Το Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων-Γυναικολόγων (ACOG) και η Αμερικανική

Παιδιατρική Ακαδημία (AAP), συμβουλεύουν ότι καμία ποσότητα αλκοόλης δεν είναι

ασφαλής στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η έρευνα που έχει διενεργηθεί, οδηγεί σ΄αυτή τη

σύσταση: Παρά το γεγονός ότι δεν θα πρέπει η έγκυος να ανησυχεί για την κατανάλωση

αλκοόλ πριν μάθει για την εγκυμοσύνη της, θα ήταν συνετό να την διακόψει στη

συνέχεια.

Παρά το ότι κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα ποιο είναι το ασφαλές όριο στην ποσότητα

του αλκοόλ που μπορεί η έγκυος να καταναλώσει (ή αν το όριο αυτό είναι διαφορετικό

μεταξύ των εγκύων), αυτό που γνωρίζουμε με βεβαιότητα είναι ότι το αλκοόλ περνάει

διαμέσου του πλακούντα στο αίμα του εμβρύου. Έχει τις ίδιες συγκεντρώσεις που

υπάρχουν στο αίμα της μητέρας, αλλά χρειάζεται διπλάσιος χρόνος για να αποβληθεί.

Σε περιπτώσεις μεγάλης κατανάλωσης αλκοόλ (5-6 δόσεις ημερησίως) στη διάρκεια της

εγκυμοσύνης, υπάρχουν όχι μόνο σοβαρές μαιευτικές επιπλοκές, αλλά επίσης και ο

κίνδυνος εμφάνισης του Εμβρυϊκού Συνδρόμου Αλκοόλης (Fetal Alcohol Syndrome – FAS). Το σύνδρομο, το οποίο χαρακτηρίζεται ως «το hangover που διαρκεί για όλη τη

ζωή», αναφέρεται σε νεογνά που έχουν ειδικά χαρακτηριστικά. Γεννιούνται με χαμηλό

βάρος και ανάστημα, έχουν συνήθως διανοητική υστέρηση, παραμορφώσεις (στο

πρόσωπο, στα άκρα, στην καρδιά και στο κεντρικό νευρικό σύστημα) και υψηλό ποσοστό

θνησιμότητας. Τα νεογνά που επιβιώνουν, αργότερα στη ζωή παρουσιάζουν διαταραχές

στην όραση και στη μάθηση, και επιδεικνύουν κοινωνικά προβλήματα, και προβλήματα

συμπεριφοράς και κρίσης. Υπάρχει εξάλλου και μεγάλη πιθανότητα να γίνουν και τα ίδια

αλκοολικά, μέχρι την ηλικία των 21 ετών.

Η δράση του αλκοόλ, όπως και του καπνού, είναι δοσοεξαρτώμενη. Όσο περισσότερο

αλκοόλ καταναλώνεται, τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος για το έμβρυο. Ακόμα και μικρές

ποσότητες (1-2 ποτά ημερησίως), όταν καταναλωθούν στη διάρκεια της κύησης,

σχετίζονται με αύξηση του κινδύνου επιπλοκών, όπως η αυτόματη αποβολή, διαταραχές

στον τοκετό, χαμηλό βάρος γέννησης, ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης του

εμβρύου, και χαμηλό IQ στην παιδική ηλικία.

Ως εκ τούτου, η έγκαιρη διακοπή της κατανάλωσης αλκοόλ στη διάρκεια της

εγκυμοσύνης, προλαμβάνει όλες αυτές τις επιπλοκές, και παρέχει μια ασφαλή

εγκυμοσύνης για σας και το μωρό σας.

Αλκοόλ και οδήγηση

Τόσον η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών όσον και το οδήγημα αποτελούν

εκφράσεις της κοινωνικής πραγματικότητας. Το οινόπνευμα είναι παρόν σε αρκετές

εκδηλώσεις κοινωνικής συναναστροφής και το οδήγημα αποτελεί μία ευρύτατα διαθέσιμη

επιλογή μετακίνησης και κινητικότητας. Όταν όμως μιλάμε για συνδυασμό επιλογών, τότε

πρέπει να βεβαιωθούμε πως οι επιλογές δεν οδηγούν σε μη αποδεκτό αποτέλεσμα.

Αλκοόλ & καρκίνος H υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την

εμφάνιση πολλών τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, του

ήπατος, του οισοφάγου, του φάρυγγα, της στοματικής κοιλότητας, του λάρυγγα και του

εντέρου. Ο συνδυασμός καπνίσματος και κατανάλωσης αλκοόλ πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο

εμφάνισης της νόσου (συνεργική δράση). Το 22% των στοματικών καρκίνων και του

φάρυγγα στους άνδρες αποδίδονται στο αλκοόλ, ενώ το ποσοστό πέφτει στο 9% για τις

γυναίκες. Παρόμοια διαφορά εντοπίζεται και στους καρκίνους του οισοφάγου και του

ήπατος. Έρευνες αναδεικνύουν τη μακροχρόνια βλάβη που προκαλείται στο νευρικό σύστημα, στο

ήπαρ και σε άλλα όργανα μετά από χρόνια κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών. Ενώ

για τους περισσότερους τύπους καρκίνου ο κίνδυνος εμφάνισης αυξάνεται με την αύξηση

της ποσότητας που καταναλώνει κάποιος, στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού έχει

παρατηρηθεί ότι ακόμα και ένα ποτήρι αλκοόλ την ημέρα αυξάνει την πιθανότητα

εμφάνισης κατά 10%. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται ανάμεσα στις χώρες, μεταξύ των άλλων

ευρωπαϊκών χωρών, με μεσαία κατανάλωση οινοπνεύματος, ωστόσο παρουσιάζει αύξηση

της τάξεως του 8% μεταξύ του 1970 και 2003. Αξίζει να σημειωθεί ότι χώρες όπως η

Γαλλία και η Ιταλία έχουν σημειώσει αξιόλογη μείωση της τάξεως του 35% και 50%

αντίστοιχα για το ίδιο διάστημα.

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Oι ειδικοί μοίρασαν τα ποντίκια σε δυο ομάδες: στην πρώτη χορήγησαν ποσότητες

αλκοόλ, αντίστοιχες με τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια αλκοόλ κατά την οδήγηση, ενώ

στη δεύτερη δεν έδωσαν καθόλου αλκοόλ. Με τη βοήθεια ελαφρού ηλεκτροσόκ οι

ερευνητές εκπαίδευσαν τα ποντίκια ώστε να φοβούνται έναν συγκεκριμένο ήχο.

Όταν στη συνέχεια άρχισαν να αναπαράγουν κατ’ εξακολούθηση τον ήχο του «φόβου»

αλλά χωρίς τη συνοδεία ηλεκτροσόκ, διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια που δεν είχαν

καταναλώσει ποτέ αλκοόλ ξεπερνούσαν σταδιακά τον φόβο τους. Αντίθετα τα ποντίκια με

χρόνια έκθεση στο αλκοόλ φάνηκε να «παγώνουν» στον ήχο του φόβου ακόμη και

αρκετό καιρό μετά το τέλος της διαδικασίας του ηλεκτροσόκ.

Αναλύοντας τα εγκεφαλικά μοτίβα των «αλκοολικών» ποντικιών, οι ερευνητές εντόπισαν

ομοιότητες με τα μοτίβα ασθενών που έπασχαν από μετατραυματική διαταραχή και οι

οποίοι εμφάνιζαν αδυναμία στο να ξεπεράσουν τους φόβους τους, παρά το γεγονός ότι δεν

βίωναν πια επικίνδυνες καταστάσεις. Είδαν λοιπόν, ότι τα ποντίκια που το «έτσουζαν»

εμφάνιζαν διαφορές ως προς την καλωδίωση του προμετωπιαίου φλοιού τους συγκριτικά

με τα υπόλοιπα πειραματόζωα

Αλκοόλ, αλκοολισμός και θεραπεία απεξάρτησης

Σε αυτή την ενότητα θα ασχοληθούμε με το σοβαρό κοινωνικό και ψυχιατρικό πρόβλημα

της κατάχρησης του αλκοόλ. Η κατανόηση των αποτελεσμάτων του αλκοόλ και της

κλινικής σπουδαιότητας των σχετικών διαταραχών, είναι ουσιαστική για την πρακτική της

ψυχιατρικής.

Τα πρόσφατα έτη υπάρχει μια άνθηση της κλινικής έρευνας, σχετικά με την κατάχρηση

και την εξάρτηση από το αλκοόλ, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών για

συγκεκριμένες γενετικές επιρροές, την κλινική πορεία των διαταραχών που σχετίζονται με

την κατάχρηση του αλκοόλ, και την ανάπτυξη νέων και χρήσιμων θεραπειών.

Οι διαταραχές χρήσης του αλκοόλ είναι κοινές θανατηφόρες καταστάσεις που

μεταμφιέζονται συχνά ως άλλα ψυχιατρικά σύνδρομα. Ο μέσος όρος μείωσης της

διάρκειας ζωής του ατόμου που είναι εξαρτημένο από το αλκοόλ είναι από 10 έως 15 έτη.

Κατά συνέπεια, σε μια επαρκή αξιολόγηση των προβλημάτων ζωής και των ψυχιατρικών

συμπτωμάτων σε έναν ασθενή, ο γιατρός πρέπει να εξετάζει πάντα την πιθανότητα η

κλινική κατάσταση να απεικονίζει τα αποτελέσματα κατάχρησης του αλκοόλ. Ο

ψυχίατρος πρέπει να ανησυχεί για τον αλκοολισμό, επειδή αυτή η διαταραχή είναι

ιδιαίτερα κοινή. Η δηλητηρίαση με αλκοόλ (μέθη) και η απότομη διακοπή κατανάλωσης

του αλκοόλ (χωρίς ψυχο-φαρμακευτική υποστήριξη), μιμούνται πολλές σημαντικές

ψυχιατρικές διαταραχές. Ο συνηθισμένος αλκοολικός δεν αποτελεί κοινό στερεότυπο.

Αν και η κατάχρηση και η εξάρτηση από το αλκοόλ λέγονται συνήθως αλκοολισμός, τα

πλέον πρόσφατα ψυχιατρικά εγχειρίδια (όπως το DSM-IV-TR) δεν χρησιμοποιούν αυτόν

τον όρο επειδή στερείται έναν ακριβή καθορισμό. Ο όρος παραμένει σε κοινή χρήση,

εντούτοις.

Η δηλητηρίαση με αλκοόλ (μέθη) μπορεί να προκαλέσει οξυθυμία, βίαια συμπεριφορά,

συναισθήματα κατάθλιψης, και σε σπάνιες περιπτώσεις, παραισθήσεις και αυταπάτες.

Το μακροπρόθεσμα, κλιμακούμενο επίπεδο της κατανάλωσης αλκοόλ, μπορεί να

δημιουργήσει:

αντοχή και εξάρτηση, καθώς επίσης και τέτοια έντονη προσαρμογή του σώματος ώστε η

διακοπή της χρήσης του, να μπορεί να προκαλέσει ένα σύνδρομο στέρησης που

χαρακτηρίζεται συνήθως από αϋπνία, στοιχεία υπερδραστηριότητας του αυτόνομου

νευρικού συστήματος και συναισθήματα άγχους και έντονης ανησυχίας.

Σύνολο ερωτηθέντων: 85

1) Φύλο:

Οι απαντήσεις έδειξαν πως :

Αγόρια:35 Κορίτσια:39

Ηλικία:

33

34

35

36

37

38

39

Αγόρια

Κορίτσια

15:8

16:26 17:29 18:19

Από εδώ και κάτω ξεκινούν οι απαντήσεις των ερωτήσεων. 3) Κάνετε συχνή κατάχρηση αλκοολούχων ποτών;

57 παιδιά δεν κάνουν συχνή χρήση αλκοόλ, ενώ 20 παιδιά κάνουν συχνή κατάχρηση

αλκοόλ.

0

5

10

15

20

25

30

15

16

17

18

0

10

20

30

40

50

60

Ναι

Όχι

4) Σε ποια ηλικία ήρθατε σε επαφή με το αλκοόλ;

28 από τα 68 παιδιά απάντησαν ότι ήρθαν σε επαφή από την ηλικία των 14. 25 παιδιά

δήλωσαν στην ηλικία των15 και 15 παιδιά δήλωσαν σε άλλη ηλικία. 5) Εάν έχετε καταναλώσει κάποιο αλκοολούχο ποτό, το κάνετε από παρότρυνση

φίλων;

10 παιδιά απάντησαν πως έχουν καταναλώσει αλκοόλ λόγω των φίλων τους και 69 παιδιά

μαρτυρούν πως δεν έχουν καταναλώσει λόγω των φίλων τους.

0

5

10

15

20

25

30

14

15

Άλλη ηλικία

0

10

20

30

40

50

60

70

Ναι

Όχι

6) Εάν δεν έχετε έρθει ακόμα σε άμεση επαφή με το αλκοόλ και θελήσετε κάποτε να

το καταναλώσετε θα το κάνετε από παρότρυνση φίλων σας;

13 παιδιά θα έπιναν αλκοόλ από παρότρυνση φίλων τους, ενώ 61 παιδιά δεν έπιναν

αλκοόλ από παρότρυνση.

7) Κάθε πότε καταναλώνετε αλκοόλ;

22 παιδιά καταναλώνουν αλκοόλ κάθε 1 εβδομάδα, 23 παιδιά περισσότερες από 1

εβδομάδες και 28 παιδιά καθόλου.

0

10

20

30

40

50

60

70

Ναι

Όχι

0

5

10

15

20

25

30

1 εβδομάδα

περισσότερες από 1

καθόλου

8) Όταν βρίσκεστε σε δημόσιο χώρο κάνετε χρήση αυτού του προϊόντος;

34 παιδιά καταναλώνουν αλκοόλ σε δημόσιο χώρο και 43 παιδιά δεν καταναλώνουν σε

δημόσιο χώρο. 9) Ποιοι λόγοι που σας έφεραν σε άμεση επαφή με το αλκοόλ;

2 παιδιά άρχισαν την κατανάλωση αλκοόλ για οικογενειακά προβλήματα, 0 παιδιά με

προβλήματα κοινωνικού περιγύρου, 6 παιδιά από προσωπικούς λόγους,36 από

προσωπικοί επιλογή, 1 παιδί για μίμηση και 1 παιδί γιατί έτσι νιώθει μάγκας και

περήφανος.

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Ναι

Όχι

0

5

10

15

20

25

30

35

40

Οικογενειακά προβλήματα

προβλήματα με τον κοινωνικό περίγυρο

προσωπικοί λόγοι

10) Από τη στιγμή που ξεκίνησες την χρήση του αλκοόλ, έχεις προβλήματα με :

3 παιδιά έχουν προβλήματα με το νευρικό σύστημά τους, 5 με το ουροποιητικό τους, 3 με

το συκώτι και 1 με το πάγκρεας. 11) Έχετε κάνει υπερβολική χρήση αλκοόλ όταν ήσασταν σε δημόσιο δημόσιο χώρο;

22 παιδιά αποδέχθηκαν πως έχουν καταναλώσει σε δημόσιο χώρο, ενώ 56 παιδιά

αποδέχθηκαν πως δεν το έχουν ενεργήσει ποτέ.

0 0,5

1 1,5

2 2,5

3 3,5

4 4,5

5 Το νευρικό σύστημα

Το ουροποιητικό σύστημα

Το συκώτι

Το πάγκρεας

0

10

20

30

40

50

60

Ναι

Όχι

12) Στο μέλλον θα αφήνετε τα παιδιά σας να κάνουν χρήση αλκοόλ;

30 παιδιά θα άφηναν τα δικά τους παιδιά να κάνουν κατάχρηση αυτού του προϊόντος και

11 παιδιά δεν θα τους το επέτρεπαν.

13) Πιστεύετε πως το αλκοόλ εθίζει;

58 παιδιά πιστεύουν πως το αλκοόλ εθίζει και 19 δεν το πιστεύουν.

0

5

10

15

20

25

30

Ναι

Όχι

0

10

20

30

40

50

60

Ναι

ΌΧΙ

14) Εάν σας έλεγε κάποιος ότι θα επαναληφθεί η ποτοαπαγόρευση, θα το εγκρίνετε;

47 παιδιά εγκρίνουν την ποτοαπαγόρευση και 30 όχι.

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

Ναι

Όχι