Επιµέλεια: ∆εββές Γιώργος, Χηµικός gd-chemistry.blogspot.gr

ΧΗΜΕΙΑ B΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

Επαναληπτικό ∆ιαγώνισµα (Αλκοόλες – Καρβονυλικές ενώσεις – Καρβοξυλικά οξέα)

ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α1 έως Α5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. A1. Η 2-βουτανόλη είναι αλκοόλη :

α. δισθενής β. κορεσµένη δισθενής γ. δευτεροταγής δ. πρωτοταγής 3 µονάδες

Α2. To προπανικό οξύ µπορεί να παρασκευαστεί µε οξείδωση: α. της 2-προπανόλης β. της προπανόνης γ. της προπανάλης δ. του προπυλοχλωρίδιου 3 µονάδες

Α3. Παρασκευάζεται µε προσθήκη νερού σε αλκένιο: α. 1-βουτανόλη β. αιθανάλη γ. βουτανόνη δ. αιθανόλη 3 µονάδες

Α4. Ποια από τις επόµενες ενώσεις µε επίδραση Na ελευθερώνει αέριο, ενώ δεν οξειδώνεται; α. 2-βουτανόλη β. 2-µεθυλο-2-προπανόλη γ. προπανάλη δ. διαιθυλαιθέρας 3 µονάδες

Α5. Τα προϊόντα της αντίδρασης των αλκοολών µε τα καρβοξυλικά οξέα ονοµάζονται: α. αιθέρες β. εστέρες γ. αλδεΰδες δ. κετόνες 3 µονάδες

Α6. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασµένη. α. Η 3-πεντανόλη είναι µια κορεσµένη µονοσθενής τριτοταγής αλκοόλη. β. Όλες οι αλκοόλες αποχρωµατίζουν το όξινο διάλυµα KMnO4. γ. Η αιθανόλη µε επίδραση αντιδραστηρίου Tollens σχηµατίζει κάτοπτρο Ag. δ. Με οξείδωση της 1-προπανόλης, ανάλογα µε τις συνθήκες, µπορούν να σχηµατιστούν δύο οργανικές ενώσεις. ε. Τα καρβοξυλικά οξέα αντιδρούν NaHCO3 και ελευθερώνουν αέριο Η2. 5 µονάδες

Α7. Να γράψετε την αντίδραση της αλκοολικής ζύµωσης.

5 µονάδες

Επιµέλεια: ∆εββές Γιώργος, Χηµικός gd-chemistry.blogspot.gr

ΘΕΜΑ Β

Β1. Να γραφούν και να ονοµαστούν κατά IUPAC τα συντακτικά ισοµερή που αντιστοιχούν στην άκυκλη κορεσµένη ένωση C3H6O. Πως µπορούµε να διακρίνουµε τα ισοµερή αυτά µεταξύ τους;

5 µονάδες Β2. Να γραφούν οι χηµικές εξισώσεις των παρακάτω αντιδράσεων.

α) CH3-CH2-OH �.�����

�� →

β) CH3-CH2-COOH + Na → γ) CH3-CH-CH3 + Na → │

OH δ) CH3-CH-CH3 + HCOOH │

OH

ε) CH3-CH-CH2-CH3 ����→

│

OH

στ) CH3-CH2-CH=O ����→

ζ) CH3-C-CH3 + H2

��→ ││

O η) CH3-CH=O + HCN → θ) CH3-COOH + NaOH →

ι) CH3-OH �.�����

��� →

10 µονάδες

Β3. Να µεταφέρετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα συµπληρωµένο βάζοντας ¨+¨ αν η οργανική ένωση της στήλης Α αντιδρά µε κάθε αντιδραστήριο της στήλης Β, Γ, ∆ και Ε, ή ¨-¨ αν δεν αντιδρά. Στην τελευταία σειρά να γράψετε τι θα παρατηρήσετε σε κάθε περίπτωση όταν η αντίδραση πραγµατοποιείται.

Στήλη Α Στήλη Β Στήλη Γ Στήλη ∆ Στήλη Ε KMnO4 / H

+ Νa Aντιδραστήριο Τollens

NaHCO3

CH3-CH2-OH CH3-CH=O CH3-COOH CH3-O-CH3 Παρατήρηση: 10 µονάδες

Επιµέλεια: ∆εββές Γιώργος, Χηµικός gd-chemistry.blogspot.gr

ΘΕΜΑ Γ ∆ίνεται το παρακάτω διάγραµµα χηµικών µετατροπών:

CH2=CH2 ���������� (A)

���������� (B)

���������� (Γ)

���� ������������ (∆)

+ Na + ΗCN + A

(E) (Z) (ΣΤ) Γ1. Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των οργανικών ενώσεων Α, Β, Γ, ∆, Ε, Ζ,

και ΣΤ. 14 µονάδες

Γ2. 0,2 mol της ένωσης Γ αντιδρούν πλήρως µε επαρκή ποσότητα Νa2CO3. α. Να γράψετε τη χηµική εξίσωση της αντίδρασης που πραγµατοποιείται.

4 µονάδες β. Ποιος ο όγκος του αερίου που παράγεται σε STP;

7 µονάδες ΘΕΜΑ ∆

12 g κορεσµένης µονοσθενούς αλκοόλης Α αντιδρούν πλήρως µε Na, οπότε ελευθε-ρώνονται 2,24 L αερίου, µετρηµένα σε STP.

∆1. Ποιος είναι ο µοριακός τύπος της αλκοόλης Α; 7 µονάδες

∆2. Να γραφούν και να ονοµαστούν τα συντακτικά ισοµερή της αλκοόλης Α. 4 µονάδες

∆3. Ένα από τα συντακτικά ισοµερή της αλκοόλης Α µε επίδραση όξινου διαλύµατος ΚΜnO4 σχηµατίζει καρβονυλική ένωση Β, η οποία µε επίδραση αντιδραστηρίου Fehling δεν σχηµατίζει ίζηµα. Ποιοι είναι οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων Α και Β;

6 µονάδες ∆4. Η αλκοόλη Α αντιδρά µε κορεσµένο µονοκαρβοξυλικό οξύ CνH2ν+1COOH (Γ) και

σχηµατίζει τον εστέρα (∆) που έχει Mr = 102 . Να γράψετε τους συντακτικούς τύπους των ενώσεων Γ και ∆ .

8 µονάδες ∆ίνονται οι σχετικές ατοµικές µάζες: Ar Η=1 , C=12 , Ο=16.

Καλή επιτυχία!