ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2016-2017

Σελίδα 1 από 9

Ξενοφῶντος Ἑλληνικά (Βιβλίο Β’, Κεφ. 2, 1-4)

ΚΕΙΜΕΝΟ

[1-2] Ἐπεί δὲ τὰ ἐν τῇ Λαμψάκῳ κατεστήσατο, ἔπλει ἐπὶ τὸ Βυζάντιον καὶ Καλχηδόνα.

Οἱ δ’ αὐτὸν ὑπεδέχοντο, τοὺς τῶν Ἀθηναίων φρουροὺς ὑποσπόνδους ἀφέντες∙ οἱ δὲ

προδόντες Ἀλκιβιάδῃ τὸ Βυζάντιον τότε μὲν ἔφυγον εἰς τὸν Πόντον, ὕστερον δ’ εἰς

Ἀθήνας καὶ ἐγένοντο Ἀθηναῖοι. Λύσανδρος δὲ τούς τε φρουροὺς τῶν Ἀθηναίων καὶ εἴ

τινά που ἄλλον ἴδοι Ἀθηναῖον, ἀπέπεμπεν εἰς τὰς Ἀθήνας, διδοὺς ἐκεῖσε μόνον

πλέουσιν ἀσφάλειαν, ἄλλοθι δ’ οὔ, εἰδὼς ὅτι ὅσῳ ἂν πλείους συλλεγῶσιν εἰς τὸ ἄστυ

καὶ τὸν Πειραιᾶ, θᾶττον τῶν ἐπιτηδείων ἔνδειαν ἔσεσθαι. Καταλιπὼν δὲ Βυζαντίου

καὶ Καλχηδόνος Σθενέλαον ἁρμοστὴν Λάκωνα, αὐτὸς ἀποπλεύσας εἰς Λάμψακον τὰς

ναῦς ἐπεσκεύαζεν.

[3-4] Ἐν δὲ ταῖς Ἀθήναις τῆς Παράλου ἀφικομένης νυκτὸς ἐλέγετο ἡ συμφορά, καὶ

οἰμωγὴ ἐκ τοῦ Πειραιῶς διὰ τῶν μακρῶν τειχῶν εἰς τὸ ἄστυ διῆκεν, ὁ ἕτερος τῷ ἑτέρῳ

παραγγέλλων ὥστ’ ἐκείνης τῆς νυκτὸς οὐδεὶς ἐκοιμήθη, οὐ μόνον τοὺς ἀπολωλότας

πενθοῦντες, ἀλλὰ πολὺ μᾶλλον ἔτι αὐτοὶ ἑαυτούς, πείσεσθαι νομίζοντες οἷα

ἐποίησαν Μηλίους τε Λακεδαιμονίων ἀποίκους ὄντας, κρατήσαντες πολιορκίᾳ, καὶ

Ἱστιαιέας καὶ Σκιωναίους καὶ Τορωναίους καὶ Αἰγινήτας καὶ ἄλλους πολλοὺς τῶν

Ἑλλήνων. Τῇ δ’ ὑστεραίᾳ ἐκκλησίαν ἐποίησαν ἐν ᾗ ἔδοξε τούς τε λιμένας ἀποχῶσαι

πλὴν ἑνὸς καὶ τὰ τείχη εὐτρεπίζειν καὶ φυλακὰς ἐφιστάναι καὶ τἆλλα πάντα ὡς εἰς

πολιορκίαν παρασκευάζειν τὴν πόλιν.

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ / Α΄ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 27 / 11 / 2016

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: ΜΑΚΡΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2016-2017

Σελίδα 2 από 9

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Από το κείμενο που σας δίνεται να μεταφράσετε το απόσπασμα: «οἱ δὲ προδόντες

Ἀλκιβιάδῃ … ὁ ἕτερος τῷ ἑτέρῳ παραγγέλλων»

(Μονάδες: 30)

2. Ποιες ήταν οι ενέργειες του Λύσανδρου μετά τη νίκη του στους Αιγός Ποταμούς

και σε τι αποσκοπούσαν; Πώς τις κρίνετε από στρατιωτική και ηθική άποψη;

(Μονάδες: 10)

3. Πώς αποφασίζουν να δράσουν οι Αθηναίοι μετά την αναγγελία της ήττας τους;

(Μονάδες: 10)

4. «Ἐν δὲ ταῖς Ἀθήναις τῆς Παράλου ἀφικομένης νυκτὸς… ἄλλους πολλοὺς τῶν

Ἑλλήνων»: Στο παραπάνω απόσπασμα καταγράφεται η αντίδραση των

Αθηναίων μετά την αναγγελία της ήττας τους στους Αιγός ποταμούς. Να την

αναλύσετε και να την ερμηνεύσετε, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση που πήρε ο

Λύσανδρος και οι σύμμαχοί του για τους αιχμαλώτους Αθηναίους στο

μεταφρασμένο απόσπασμα που ακολουθεί:

[31] Μετά απ’ αυτά λοιπόν ο Λύσανδρος αφού συγκέντρωσε τους συμμάχους τους ζήτησε ν’

αποφασίσουν για τους αιχμαλώτους. Εκεί λοιπόν διατυπώνονταν πολλές κατηγορίες για

τους Αθηναίους, και για εκείνα τα εγκλήματα πολέμου που είχαν ήδη διαπράξει και για όσα

είχαν αποφασίσει με ψηφοφορία να κάνουν, αν νικούσαν στη ναυμαχία, να κόψουν δηλαδή

το δεξί χέρι όλων εκείνων που θα συλλαμβάνονταν ζωντανοί, και επειδή όταν έπιασαν δύο

τριήρεις, μία από την Κόρινθο και μία από την Άνδρο, όλους τους άνδρες (το πλήρωμα) απ’

αυτές έριξαν στη θάλασσα.

[32] Ο Φιλοκλής μάλιστα ήταν ο στρατηγός των Αθηναίων, ο οποίος διέταξε να θανατώσουν

αυτούς. Λέγονταν βέβαια και άλλα πολλά, και αποφασίστηκε να θανατώσουν από τους

αιχμαλώτους όσους ήταν Αθηναίοι εκτός από τον Αδείμαντο, επειδή μόνος αυτός διαφώνησε

στην εκκλησία του δήμου με το ψήφισμα για τον ακρωτηριασμό των χεριών∙ κατηγορήθηκε

όμως από κάποιους ότι πρόδωσε το στόλο. Ο Λύσανδρος λοιπόν αφού ρώτησε πρώτα τον

Φιλοκλή, ο οποίος τους Ανδρίους και τους Κορινθίους έριξε από τα πλοία στη θάλασσα, τι του

άξιζε να πάθει επειδή πρώτος άρχισε τα εγκλήματα σε βάρος των Ελλήνων, τον

αποκεφάλισε.

(Μονάδες: 10)

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2016-2017

Σελίδα 3 από 9

5. Να κατατάξετε τα παρακάτω έργα του Ξενοφώντα στην κατάλληλη στήλη:

Οἰκονομικός, Συμπόσιον, Περὶ ἱππικής, Λακεδαιμονίων πολιτεία, Ἀγησίλαος,

Ἱέρων, Κύρου Παιδεία, Ἑλληνικά, Ἀπολογία Σωκράτους, Ἱππαρχικός, Πόροι ή Περὶ

Προσόδων, Κύρου Ἀνάβασις, Ἀπομνημονεύματα Σωκράτους.

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΩΚΡΑΤΙΚΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ

(Μονάδες: 10)

6. Να γράψετε τον τύπο που ζητείται για κάθε μια από τις παρακάτω λέξεις:

α. ἁρμοστὴν: την κλητική ενικού αριθμού

τὰς ναῦς: τη γενική ενικού αριθμού

νυκτὸς: τη δοτική πληθυντικού αριθμού

φυλακὰς: την ονομαστική πληθυντικού αριθμού

τὴν πόλιν: τη δοτική ενικού αριθμού

β. ἔφυγον: το β΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα

ἀπέπεμπεν: το γ΄ ενικό ευκτικής μέλλοντα

ἔσεσθαι: ο ίδιος τύπος στον ενεστώτα

ἐπεσκεύαζεν: το γ΄ πληθυντικό οριστικής αορίστου

ἐποίησαν: το β΄ ενικό οριστικής παρατατικού

(Μονάδες: 10 )

7. α. Να αναγνωριστούν συντακτικά οι παρακάτω όροι: ἔνδειαν, εἰς Λάμψακον,

οἰμωγή, ἀποίκους, εὐτρεπίζειν.

β. Να χαρακτηρίσετε τις ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες:

α) εἰς τὸν Πόντον: εμπρόθετος επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου

β) εἰδὼς : αιτιολογική μετοχή συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος

γ) τῶν ἐπιτηδείων: γενική αντικειμενική στο ἔνδειαν

δ) νυκτὸς: υποκείμενο στη μετοχή ἀφικομένης

ε) παρασκευάζειν : τελικό απαρέμφατο ως υποκείμενο στο ρήμα ἔδοξεν

(Μονάδες: 10)

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΕΚΠ. ΕΤΟΥΣ 2016-2017

Σελίδα 4 από 9

8. 8. α) Για κάθε μια από τις παρακάτω λέξεις να γράψετε ένα ομόρριζο της νέας

ελληνικής, απλό ή σύνθετο: ἀπέπεμπεν, διδούς, πλέουσιν, καταλιπών, τοὺς

ἀπολωλότας.

β) Να βρείτε με ποιες λέξεις του κειμένου συνδέονται ετυμολογικά οι ακόλουθες:

προδοσία, είδηση, συλλογή, διάγγελμα, συσκευασία.

(Μονάδες: 10)

ΣΑΣ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!