Κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις της βιομηχανικής επανάστασης
Ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης
-
Upload
gabriella-aspraki -
Category
Education
-
view
521 -
download
5
Transcript of Ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης
Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης
Lacey Powell, Child labor in the industrial revolutionwww.youtube.com
Γενικές παρατηρήσεις
• 1750-1780, Μ. Βρετανία: οι πρώτες βιομηχανίες • Το φαινόμενο ονομάζεται εκβιομηχάνιση• Χαρακτηριστικά εκβιομηχάνισης:
– Μεγάλη χρήση νέων τεχνικών μέσων (ατμομηχανή)=>– Περιορισμός χειρωνακτικής εργασίας / αύξηση
παραγωγής – μείωση κόστους– Αξιοποίηση νέων μορφών ενέργειας (άνθρακας)– Εφαρμογή καινοτομιών στη μεταλλουργία– Συγκέντρωση εργαζομένων στα εργοστάσια
(βιομηχανικό σύστημα)– Υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης
• Υφαντουργία – μεταλλουργία: πόλοι εκβιομηχάνισης
Επέκταση• Αρχές 19ου αι.: επέκταση εκβιομηχάνισης
δυτική Ευρώπη στον υπόλοιπο κόσμο• Μετάβαση: αγροτική – χειροτεχνική οικονομία
βιομηχανική οικονομία => οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές, πολιτισμικές αλλαγές
• Ιστορικοί: η σημασία των αλλαγών τόσο μεγάλη που ονόμασαν την εκβιομηχάνιση: Βιομηχανική επανάσταση
https://taapworld.wikispaces.com/
Η εξάπλωση της βιομηχανικής επανάστασης
• Μέσα 19ου αι.: εκβιομηχάνιση Μ. Βρετανία, βόρεια & ανατολική Γαλλία, Βέλγιο, Κάτω Χώρες, κάποια σημεία του Ρήνου & β. Ιταλίας
• Πρόοδος υφαντουργίας, μεταλλουργίας =>γρήγορη εξάπλωση εκβιομηχάνισης στην Ευρώπη & Η.Π.Α.
• 1880 κ.ε.: επιστημονική έρευνα νέοι βιομηχανικοί κλάδοι αναδεικνύονται, π.χ.– Χημεία: από το εργαστήριο στην παραγωγή– Φυσική: ηλεκτρισμός ως πηγή ενέργειας & φωτισμού
Βιομηχανική επανάσταση – επανάσταση στις επιστήμες
• Χημεία: επαναστατικές ανακαλύψεις > οργανική χημεία δίνει τη δυνατότητα εφαρμογών στην μαζική βιομηχανική παραγωγή:– Συνθετικές βαφές (καταστροφή Αμπελακίων)– Λιπάσματα (συνέπειες στη γεωργία;)– Πλαστικές ύλες – εκρηκτικά (δυναμίτιδα)– Βιομηχανίες φαρμάκων – Βιομηχανίες φωτογραφικών –
κινηματογραφικών ειδών• Πρωτοπόρος: η Γερμανία
Εργαστήριο Χημείας 18ου αι. Πηγή, Πανεπιστήμιο Erlangen, Γερμανία
Otto Fischer, Καθηγητής Χημείας 1885
Ηλεκτρισμός
• Δεύτερο μισό 19ου αι.: ηλεκτρισμός = η κυριότερη καινοτομία της εποχής
• Πηγή ενέργειας & φωτισμού αντικαθιστά το φωταέριο & λάμπες πετρελαίου
• Επινόηση ηλεκτρικού λαμπτήρα πυρακτώσεως• Επινόηση μετατροπής της ενέργειας των υδάτων
σε ηλεκτρική• Δυνατότητα μεταφοράς ενέργειας σε μεγάλες
αποστάσεις
Thomas Edison
Επανάσταση σε συγκοινωνίες - επικοινωνίες
• Πρόοδος σε συγκοινωνίες & επικοινωνίες => επιτάχυνση βιομηχανικής ανάπτυξης
• 1825: Stephenson (Άγγλος μηχανικός) κινεί ατμάμαξα Λίβερπουλ – Μάντσεστερ
• Τέλη 19ου αι.: ηλεκτροκίνητα τραμ, υπόγειοι σιδηρόδρομοι (μετρό)
Β. Καρολίνα, Ιστορικό Μουσείο
Θαλάσσιες μεταφορές
• Στη θάλασσα: χρήση ατμομηχανής σιδερένιο ατμόπλοιο: αντικαθιστά ξύλινο ιστιοφόρο =>
• Μείωση χρόνου & κόστους ταξιδιού =>• Σιδηρόδρομος – ατμόπλοιο : σύμβολα της νέας
εποχής
Αυτοκίνητο / αεροπλάνο
• Εξέλιξη κινητήρων + ενσωμάτωση κινητήρων σε οχήματα = αυτοκίνητο
• Πειραματισμοί για ιπτάμενες μηχανές τα πρώτα αεροπλάνα =>
• Πετρέλαιο: μεγάλη αξία & σημασία
Επικοινωνία
• Επανάσταση στα μέσα μετάδοσης ήχου:– Ηλεκτρικός τηλέγραφος– Τηλέφωνο– Ασύρματος τηλέγραφος
• Η επικοινωνία γίνεται πιο εύκολη =>• Διαμορφώνεται δίκτυο μεταφορών &
επικοινωνιών που αγκαλιάζει όλη τη Γη, και εντάσσει συνεχώς νέες περιοχές
• Βλέπουμε την αρχή της παγκοσμιοποίησης;
Οικονομικός φιλελευθερισμός & καπιταλισμός
• Οικονομία ελεύθερης αγοράς / καπιταλισμός / κεφαλαιοκρατία: ονομάστηκε ο νέος τρόπος οικονομικής οργάνωσης
• Οικονομικός φιλελευθερισμός: η ιδεολογική βάση του συστήματος: βασικές αρχές– Οι επιχειρηματίες δικαιούνται να κάνουν ό,τι κρίνουν
για να κερδίζουν– Το ατομικό συμφέρον: σημαντικότερο του κοινωνικού
Μετοχές
• Βιομηχανία => ανάγκη μεγάλων κεφαλαίων =>• Δημιουργία εταιρειών με συμμετοχή πολλών
κεφαλαιούχων • Το κεφάλαιο των επιχειρήσεων μετοχές =>• Ποσοστό συμμετοχής στην εταιρεία αριθμός
μετοχών• Δημιουργία μεγάλων τραπεζών: συγκεντρώνουν
κεφάλαια, δανείζουν σε επιχειρηματίες με τόκο
Εθνική Τράπεζα Ελλάδος, 1920
Ολιγοπώλια, μονοπώλια• Η παραγωγή δεν στοχεύει στην συντήρηση των
ανθρώπων, αλλά στο κέρδος =>• Ανάγκη μείωσης του κόστους παραγωγής (για
αύξηση του κέρδους) συγχωνεύσεις εταιρειών
• => δημιουργούνται ολιγοπώλια & μονοπώλια
• Κατά διαστήματα: η αγορά δεν μπορεί να απορροφήσει την παραγωγή => οικονομικές κρίσεις =>
• Σκέψεις: μήπως πρέπει να υπάρχει κρατική παρέμβαση στην οικονομία;
Καλή σας μέρα ☺