ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΛΟΥΣΤΡΙΝΙΑ ,ΕΙΡΗΝΗ ΜΑΡΡΑ

Α.ΥΠΟΜΝΗΣΕΙΣ:

1)Διαβάστε το κείμενο από το σχολικό βιβλίο.

2)Η συγγραφέας Ειρήνη Μάρρα:

Η Ειρήνη Μάρρα (1943-1998) έκανε την πρώτη της εμφάνιση στα γράμματα στα δεκαεφτά της χρόνια με μια μελέτη για την παιδική λογοτεχνία και συνέχισε γράφοντας ποίηση, διηγήματα και κάνοντας μεταφράσεις. Στο χώρο του παιδικού βιβλίου μπήκε το 1974 με τα "Δαντελένια χέρια" και συνέχισε με πλήθος βιβλίων, θεατρικών έργων, μεταφράσεων κλασικών παραμυθιών, καθώς και με τη συγγραφή και παρουσίαση ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών με την ενεργό συμμετοχή των παιδιών. Δίδαξε λογοτεχνία και μυθοπλασία σε σχολεία και σε σεμινάρια .(από την biblioasi.gr).

Η τριλογία του δίφραγκου είναι η συλλογή διηγημάτων της Ειρήνης Μάρρα από την οποία προέρχεται και το διήγημα : «Τα κόκκινα λουστρίνια».

3)Θυμηθείτε τα χαρακτηριστικά του διηγήματος με βοηθό το Λεξικό Λογοτεχνικών ΄Ορων:

Διήγημα : Μαζί με τη νουβέλα και το μυθιστόρημα, το διήγημα είναι ένα από τα τρία βασικά είδη της αφηγηματικής πεζογραφίας. Το πρώτο χαρακτηριστικό ενός διηγήματος είναι η συντομία του .Αυτή η συντομία οδηγεί στο δεύτερο βασικό χαρακτηριστικό του διηγήματος, που είναι ένας συνδυασμός λιτότητας και πυκνότητας, τόσο στη γλώσσα(λιτότητα εκφραστικών μέσων..) όσο και στο περιεχόμενο. Συγκεκριμένα, ο μύθος , η ιστορία δηλαδή που αφηγείται ένα διήγημα, επικεντρώνεται συνήθως γύρω από ένα βασικό γεγονός, με έναν κεντρικό ήρωα .. Στην παραδοσιακή του μορφή παρουσιάζει όλα τα χαρακτηριστικά που συνήθως συναντάμε στην πεζογραφία: αληθοφάνεια, συγκεκριμένο χρόνο και τόπο, θέματα από την καθημερινή ζωή .

4)Αφήγηση-περιγραφή:διαβάστε τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα δύο αυτά είδη κειμένου στο βιβλίο σας της Νεοελληνικής γλώσσας στην ενότητα 3.

5)Γιατί η συγγραφέας δίνει αυτόν τον τίτλο στο διήγημα,κατά τη γνώμη σας;

Β.ΔΡΑΣΕΙΣ:

1)Να χωρίσετε το κείμενο σε νοηματικές ενότητες και να δώσετε από έναν τίτλο στην καθεμία.

2)α)Να βρείτε με τα μέλη της ομάδας σας τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το κείμενο είναι διήγημα .(συμβουλευτείτε και την υπόμνηση 3 παραπάνω).

β)Να εντοπίσετε ένα χωρίο του κειμένου όπου υπάρχει αφήγηση(ποιος είναι ο αφηγητής;) και ένα στο οποίο υπάρχει περιγραφή.

3)Ποια είναι τα θέματα που θίγει η συγγραφέας στο διήγημα αυτό;Γράψτε τα στο τετράδιό σας .(α,β,γ..)

4)α)Σημειώστε στο κείμενο τις ενέργειες που κάνει ο ήρωας για να πετύχει τον σκοπό του.

β)Αναζητήστε το σημείο του κειμένου όπου το τσαγκαρόπουλο «αλλάζει» και περνά,έτσι, στην ωριμότητα.Ποια στοιχεία τον έκαναν ν’ αλλάξει γνώμη;

5)Βρείτε στο κείμενο τρία σχήματα λόγου με τα οποία εκφράζονται τα συναισθήματα των προσώπων .(μελετήστε προηγουμένως τα σχήματα λόγου:Γραμματική νέας ελληνικής γλώσσας,σελίδες 181-182).

Γ.ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

1)Αφηγηθείτε με συντομία σε έναν φίλο σας το περιεχόμενο του κειμένου.

2)Ποιο από τα θέματα που θίγει το διήγημα θα διαλέγατε, για να δημιουργήσετε ένα δικό σας κείμενο;Αιτιολογήστε την επιλογή σας.

3)Αν ανεβάζαμε μια θεατρική παράσταση που θα είχε σαν θέμα την υπόθεση του διηγήματος(δραματοποίηση),ποιον ρόλο θα θέλατε να αναλάβετε και γιατί;

4)Ποια θα ήταν η δική σας επιλογή,αν είσαστε στη θέση του ήρωα;

5)Πώς νιώσατε μετά την απόφαση του νεαρού να δώσει τα κόκκινα λουστρίνια στην αδελφή του;Εκφράστε τα συναισθήματά σας με ένα τραγούδι,ένα ποίημα, μια ζωγραφιά σας ή έναν ζωγραφικό πίνακα που θα βρείτε στο διαδίκτυο.

6)Δώστε έναν δικό σας τίτλο στο διήγημα.

7)Διαβάστε το παρακάτω δημοτικό τραγούδι και βρείτε τα κοινά στοιχεία του με το διήγημα που μελετήσαμε:

Ανάθεμά τον ποιος θα πει τ’ αδέρφια δεν πονούνε! Τ’ αδέρφια σκίζουν τα βουνά και δέντρα ξεριζώνουν. Δυο αδέρφια είχαν μι’ αδερφή στον κόσμο ξακουσμένη. Τη ζήλευε ν-η γειτονιά,τη ζήλευε ν-η χώρα, τη ζήλεψε κι ο Χάροντας και θέλει να την πάρει.

Πάνει βροντάει στην πόρτα της σαν να ’ταν νοικοκύρης. -Ποιος είσαι συ όπου βροντάς στην πόρτα τέτοια ν-ώρα, που λείπουνε τ’ αδέρφια μου,τα λεβεντάδερφά μου; -Εγώ είμ’ ο γιος της μαύρης γης τσ΄ αραχνιασμένης πέτρας, εγώ είμ΄ ο πικροχάροντας κι έρθα για να σε πάρω.        -Άφσε με,Χάροντ’,άφσε με ακόμα και δυο μέρες!        Πρωί Σαββάτο να λουστώ και Κυριακή ν’ αλλάξω        και τη Δευτέρα το ταχιό έρχομαι μοναχή μου.

       ‘Πό τα μαλλιά την άρπαξε,στην πλάτη του τη ρίνει.      Κι η κόρη από τους πόνους της κλαίγεται και γουριάζει,      αχολογούνε τα βουνά και τα στενά λαγκάδια.      Την ήκουσαν τ’ αδέρφια της από τα κορφοβούνια,       Τρεις μέρες τον επάλαψαν,του πήρανε την κόρη. ΕΥΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ(http:// filologikaek.blogspot.gr )