Περιεχόμενα

1ο μέρος: Αειφόρος τουρισμός

1) Τι σημαίνει η λέξη αειφορεία;

2) Τι είναι ο τουρισμός;

3) Τι είναι ο αειφόρος τουρισμός;

4) Πόσα είδη τουρισμού συναντάμε;

5) Ποιά είδη συναντάμε στον Ελλαδικό χώρο;

2ο μέρος: Μαστίχα

1) Πού συναντάμε τη μαστίχα;

2) Η συγκομιδή της μαστίχας

3) Η επεξεργασία της μαστίχας

4) Ιδιότητες της μαστίχας

5) Προϊόντα που περιέχουν μαστίχα

Αειφόρος τουρισμός και

μαστίχα

Σχολικό έτος 2015-2016

Τάξη Γ

Βασιλική Διαμαντόγλου

Ευαγγελία Μπίμπα

Ευτυχία Ντάφλου

Εύα Λίτσο

1ο μέρος: Αειφόρος

τουρισμός

Τι σημαίνει η λέξη αειφορία;

Αειφορία σημαίνει:

• Η εσκεμμένη παραγωγή ενός αγαθού από

ένα δάσος με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην

μειώνεται,αλλάνα βελτιώνεται η

παραγωγική ικανότητα και να μην

επηρεάζονται οι περιβαλλοντικές σχέσεις

του

• Η χρήση των φυσικών οικοσυστημάτων και

των πηγών ενέργειας, ώστε να

εξασφαλίζεται η μελλοντική ποιότητα και

ισορροπία

• (συνεκδοχικά) άνθηση, πρόοδος, ανάπτυξη

Τι είναι ο τουρισμός;

Ο τουρισμός είναι ένας πολύ διαδεδομένος

τρόπος ψυχαγωγίας, ειδικά στον Δυτικό

Κόσμο, ενώ παράλληλα αποτελεί μια πολύ

μεγάλη βιομηχανία και σημαντικότατη πηγή

εσόδων για παραδοσιακά τουριστικές χώρες

όπως η Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία και την

Ελλάδα. Βέβαια, πολλές είναι οι προσπάθειες

που έχουν γίνει για να δοθεί ένας επακριβής

ορισμός του τουρισμού. Από τα κύρια

χαρακτηριστικά του, πέντε μπορούν να

εξακριβωθούν εννοιολογικά και

συγκεκριμένα τα εξής:

• Ο τουρισμός είναι αποτέλεσμα

μεμονωμένης ή ομαδικής μετακίνησης

ανθρώπων σε διάφορους τουριστικούς

προορισμούς και η διαμονή τους σε

αυτούς επι τουλάχιστον ένα 24ωρο με

σκοπό την ικανοποίηση των

ψυχαγωγικών τους αναγκών.

• Οι διάφορες μορφές του τουρισμού

περιλαμβάνουν απαραίτητα δύο βασικά

στοιχεία: Το ταξίδι στον τουριστικό

προορισμό και τη διαμονή σε αυτόν,

συμπεριλαμβανομένου της διατροφής.

• Το ταξίδι και η διαμονή λαμβάνουν χώρα

εκτός του τόπου μόνιμης διαμονής των

ανθρώπων που αποφασίζουν να

μετακινηθούν για συγκεκριμένους

λόγους.

• Η μετακίνηση ανθρώπων σε διάφορους

τουριστικούς προορισμούς είναι

προσωρινού και βραχυχρόνιου

χαρακτήρα, που σημαίνει ότι πρόθεσή

τους είναι να επιστρέψουν στον τόπο της

μόνιμης κατοικίας τους μέσα σε λίγες

μέρες, εβδομάδες ή μήνες

• Οι άνθρωποι επισκέπτονται τουριστικούς

προορισμούς για τουριστικούς λόγους,

δηλαδή για άλλους λόγους από εκείνους

της επαγγελματικής απασχόλησής τους.

Τι είναι ο αειφόρος τουρισμός;

Αειφορία είναι εκείνη που εξασφαλίζει την

παραγωγή αγαθών χωρίς την μείωση της

παραγωγικής δυνατότητας. Επομένως

καταλαβαίνουμε πως αειφόρος τουρισμός

ονομάζεται ο τουρισμός κατά τον οποίο ο

άνθρωπος σέβεται τις τοπικές κουλτούρες

και το φυσικό περοβάλλον, αναγνωρίζει ότι

το νερό και η ενέργεια είναι πολύτιμοι

πόροι και προστατεύει την φυσική και

πολιτιστική κληρονομιά των περιοχών που

επισκέπτεται.

Πόσα είδη τουρισμού συναντάμε;

Ο τουρισμός είναι ίσως ο πιο διαδεδομένος

τρόπος για να περάσουμε τις διακοπές μας.

Ωστόσω μπορούμε να τον χωρίσουμε σε

διάφορα είδη και μάλιστα σε πέντε βασικά τα

οποία όμως μπορούν να χωριστούν σε

διάφορες άλλες ομάδες. Τα πέντε λοιπόν

αυτά είδη είναι τα εξής:

• Εγχώριος τουρισμός ή domestictourism(πχ.

ένας Αθηναίος επισκέπτεται τη Ζάκυνθο και

το αντίστροφο)

• Εξερχόμενος τουρισμός ή

outboundtourism(πχ. ένας Έλληνας

επισκέπτεται την Γαλλία)

• Εισερχόμενος τουρισμός ή

inboundtourism(ο τουρισμός αλλοδαπών

που επισκέπτονται μια δεδομένη χώρα)

• Διεθνής τουρισμός ή internaltourism(το

σύνολο του εγχώριου και εισερχόμενου

τουρισμού)

• Εθνικός τουρισμός ή nationaltourism(το

σύνολο του εγχώριου και εξερχόμενου

τουρισμού)

Ποια είδη τουρισμού συναντάμε

στον Ελλαδικό χώρο;

Στην Ελλάδα συναντάμε τα εξής είδη

τουρισμού:

• Αγροτουρισμός

• Αρχαιολογικός τουρισμός

• Αρχιτεκτονικός τουρισμός

• Γαστρονομικός τουρισμός

• Εκπαιδευτικός τουρισμός

• Θαλάσσιος τουρισμός

• Θρησκευτικός τουρισμός

• Ιαματικός τουρισμός

• Ιατρικός τουρισμός

• Οικοτουρισμός

• Οινοτουρισμός

• Πολιτιστικός τουρισμός

• Τουρισμός υγείας και ευεξίας

2ο μέρος: Μαστίχα

Πού συναντάμε τη μαστίχα;

Το φυτό της μαστίχας, ή αλλιώς σχίνα, είναι

αειθαλής πυκνόφυλλος θάμνος, ο οποίος

ανήκει στην οικογένεια της τερεβίνθου.

Ευδοκιμεί στο νησί της Χίου και μόνο στα

νότια χωριά της, τα λεγόμενα Μαστιχοχώρια.

Συγκεκριμένα στα χωριά Λιθί, Βέσσα, Έλατα,

Μεστά, Ολύμποι, Πυργί, Αρμόλια, Καλαμωτή,

Πατρικά, Φλάτσια, Νένητα, Βουνό, Κοινή,

Παγίδα, Καταρράκτης, Έξω Διδύμα, Μέσα

Διδύμα,Μερμήγκι,Θολοποτάμιον,Καλλιμασιά

,Νεοχώρι,Θυμιανά,Βαβίλοι,Άγιος Γεώργιος

Συκούσης. Στις περιοχές αυτές καλλιεργείται

μια ιδιαίτερη ποικιλία σχίνου, ο

μαστιχοφόρος σχίνος, από τον οποίο

εξάγεταιη φυσική ρητίνη ή αλλιώς μαστίχα.

Πολλές φορές έχουν γίνει προσπάθειες να

παραχθεί μαστίχα από το φυτό αυτό σε άλλα

μέρη του πλανήτη, αλλά χωρίς

αποτελέσματα.

Η συγκομιδή της μαστίχας

Το πρώτο στάδιο είναι η ισοπέδωση και ο

καθαρισμός της περιοχής γύρω από τον

κορμό του δέντρου, της περιοχής δηλαδή που

θα πέσει η μαστίχα. Αφού καθαριστεί η

περιοχή, απλώνεται πάνω της το ασπρόχωμα

(σκόνη καθαρού ανθρακικού ασβεστίου),

ουσία που δεν επηρεάζει τη χημική

σύστασηενώ διευκολύνει το μάζεμά και το

καθάρισμά της. Στη συνέχεια ξεκινάει το

κέντημα, οι τομές δηλαδή στο φλοιό του

δέντρου. Οι τομές αυτές γίνονται με

συστηματικό τρόπο: 5 έως 10 σε κάθε δέντρο

κάθε 4 έως 5 ημέρες. Η ρητίνη τρέχει αργά

από τις τομές και καταλήγει στο έδαφος όπου

και στερεοποιείται με πολύ αργούς ρυθμούς

σχηματίζοντας μεγάλα κομμάτια (πίττες) ή

πιο μικρά (ψιλό). Τα κομμάτια αυτά, αφού

μαζευτούν μεταφέρονται στα χωριά όπου

ξεκινάει το καθάρισμά τους, μια χρονοβόρα

διαδικασία που απασχολεί τους

μαστιχοπαραγωγούς και τις οικογένειές τους

κατά την διάρκεια του χειμώνα.

Η πρώτη συγκομιδή γίνεται με ειδικό

εργαλείο γνωστό ως τιμητήρι. Η μαστίχα

μεταφέρεται από τους αγρούς στα σπίτιακαι

αποθηκεύεται σε δροσερούς χώρους.

Ακολουθεί δεύτερο κέντημα κατά το οποίο

κάθε δέντρο πρέπει να χαραχθεί 10 με 12

φορές. Μετά απο 15-20 ημέρες, αφού πάλι

έχει σταθεροποιηθεί η μαστίχα, γίνεται η

δεύτερη και τελική συγκομιδή, όπου οι

παραγωγοί συλλέγουν όλα τα εκκρίματα –

δάκρυά της μαστίχας από τον κορμό και από

το έδαφος. Ακολουθούν δύο επεξεργασίες, η

πρώτη από τους ίδιους τους παραγωγούς και

η δεύτερη στο εργοστάσιο και μετλα φτάνει

στους καταναλωτές.

Η επεξεργασία της μαστίχας

Η επεξεργασία της μαστίχας γίνεται πρώτα

από τον παραγωγό. Πρώτα γίνεται ο

καθαρισμός της μαστίχας που ξεκινάει με

κοσμκίνισμα, το ταχτάρισμα. Με αυτόν τον

τρόπο ξεχωρίζουν τα φύλλα και το χώμα από

την καθαρή μαστίχα. Αφού τελειώσει το

κοσκίνισμα, γίνεται πλύση της μαστίχας με

άφθονο σαπούνι και νερό. Στο τέλος

απλώνεται σε κλειστό και σκιερό χώρο για να

στεγνώσει. Το τελευταίο στάδιο επεξεργασίας

της μαστίχας από τον παραγωγό είναι το

τσίμπημα. Το τσίμπημα είναι η διαδικασία με

την οποία οι κόκκοι της μαστίχας

καθαρίζονται με μικρά μαχαιρίδια έτσι ώστε

να αφαιρεθούν τα τυχόν ξένα σώματα που

παρέμειναν ακγλωβισμένα μετά το πλύσιμο.

Μετά το τσίμπημα η μαστίχα περνά από

διάφορα κόσκινα και ταξινομείται ανάλογα

με το μέγεθός της. Την εμπορική κατεργασία

της μαστίχας αναλαμβάνει η Ένωση

Μαστιχοπαραγωγών Χίου, όπου

επαναλαμβάνεται η παραπάνω διαδικασία με

περισσότερη λεπτομέρεια.

Ιδιότητες της μαστίχας

Τα τελευταία χρόνια η επιστημονική

κοινότητα έχει δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον

στη μελέτη των ευεργετικών ιδιοτήτων της

μαστίχας Χίου και των συστατικών της. Οι

κυριότερες ιδιότητες της μαστίχας είναι η

αντιοξειδωτική δράση, η αντιμικροβιακή

δράση, η πρόληψη και θεραπεία παθήσεων

του γαστρεντερικού συστήματος, η

επούλωση τραυμάτων και η συμβολή στην

στοματική υγιεινή.

Προϊόντα με μαστίχα

Η μαστίχα από την αρχαιότητα είχε πολλές

χρήσεις. Στην αρχαία Ελλάδα ήταν γνωστή για

τις ιατροφαρμακευτικές της ιδιότητες. Οι

Αιγύπτιοι τη χρησιμοποιούσαν για την

ταρίχευση των νεκρών. Οι Ρωμαίοι και οι

Τούρκοι έφτιαχναν οδοντογλυφίδες από ξύλο

σκίνου για να καθαρίζουν και να λευκαίνουν

τα δόντια τους αλλά και να αρωματίζεται η

αναπνοή τους. Στη σημερινή εποχή η πιο

ευρεία χρήση της είναι ως τσίχλα ή άρωμα

για τη ζαχαροπλαστική, ενώ γνωστό είναι και

το λικέρ μαστίχας. Η μαστίχα αρωματίζει

τρόφιμα και γλυκίσματα αλλά απαιτείται

προσοχή και φειδώ στη χρήση της καθώς αν

υπερβάλλουμε στην ποσότητα το

παρασκεύασμα θα αποκτήσει πικρή γεύση!

Το μαστιχέλαιο χρησιμοποιείται επίσης στην

επιπλοποιία και στην κατασκευή μουσικών

οργάνων.

Επίσης

στην ιατρική, φαρμακευτική,ορθοδοντική,

αρωματοποιΐα, κλπ. Στην Κύπρο, οι σπόροι

(κόκκοι) του σχίνου, που μοιάζουν με αυτούς

του πιπεριού, χρησιμοποιούνται ολόκληροι

ως καρύκευμα στα χωριάτικα λουκάνικα.

Προϊόντα με μαστίχα Χίου