ΓΕΝΙΚΟΛΥΚΕΙΟ ΤΥΧΕΡΟΥ 2013 – ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΣΑΠΑΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΠΕ 02

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΟΣΜΟΣΩΤΕΙΡΑ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΤΜΗΜΑ …………………………………………………..

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ …………………………………..

Ο ναός της Παναγίας

Κοσμοσώτειρας, ενοριακός ναός σήμερα, αποτελεί

το καθολικό ενός μοναστηριακού συγκροτήματος.

1. Σε ποια πόλη του νομού Έβρου βρίσκεται ο

ναός που έχουμε επισκεφτεί; Στο χάρτη να

σχεδιάσετε τη διαδρομή από το σχολείο μας.

Πόλη ………………………………

Από το μοναστηριακό συγκρότημα σώθηκαν το καθολικό και τμήματα της ισχυρής οχύρωσης.

\

2. Ποιος είναι ο ιδρυτής του

μοναστηριού, το καθολικό

του οποίου επισκεπτόμα-

στε;

Ιδρυτής ……………………

……………………

3. Σε ποια χρονική περίοδο τοποθετούμε την

κατασκευή του ναού;

Χρονική περίοδος

………………………………………………

Σε ποιο κράτος ανήκει η περιοχή την ίδια

εποχή;

πολιτικό καθεστώς

………………………………………………

Πάνω από τον τάφο του ιδρυτή της μονής τοποθετήθηκε η εξής επιγραφή, πιθανώς συ-

νταχθείσα από τον ίδιο τον κτήτορα.

«Εσύ που πικραίνεις κάθε αίσθηση αλλά και την καρδιά, που βραβεύεις τις καλές πράξεις αυτού

του κόσμου, και τις υπολογίζεις όπως θέλεις, σαν στάχυ, σαν μαργαριτάρι, σαν γλυκό μέλι, απο-

θησαύρισε στη βασιλεία σου, σαν ανθισμένο δένδρο σε ευφρόσυνη κοιλάδα και φύτευσε εκεί αυ-

τόν τον άρχοντα που σε λάτρευσε».

4. Αφού εντοπίσετε στοιχεία του βίου του ιδρυτή, ερμηνεύστε την απόφασή του να ιδρύ-

σει στο Βηρό, «περί τα χείλη του ποταμού» Έβρου και σε τόπο έρημο «ανθρώπων και οι-

κημάτων το της Κοσμοσωτήρας και Θεομήτορος φροντιστήριον, ανδρών μοναζόντων».

……………………..……………………..……………………..……………………..……………………..……

……………………..……………………..……………………..……………………..……………………..……

……………………..……………………..……………………..……………………..……………………..……

……………………..……………………..……………………..……………………..……………………..……

……………………..……………………..……………………..……………………..……………………..……

……………………..……………………..……………………..……………………..……………………..……

ΓΕΝΙΚΟΛΥΚΕΙΟ ΤΥΧΕΡΟΥ 2013 – ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΤΣΑΠΑΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΠΕ 02

Ο Μονοκέφαλος [και όχι Δικέφαλος!] Αετός

Είναι το παλαιότερο έμβλημα που υπάρχει στην περιοχή από την βυζαντινή εποχή. Βρίσκε-

ται εντοιχισμένο στη νοτιοανατολική εξωτερική πλευρά της τοιχοποιΐας του Ναού.

5. Αφού μελετήσετε την άποψη της Κας

Γλύκατζη-Αρβελέρ1 για το λόγο ύπαρξης του

συγκεκριμένου εμβλήματος, να παρουσιάσετε τη δική σας άποψη.

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………

Αρχιτεκτονική

Διαστάσεις

Μήκος: 23, Πλάτος : 17, Ύψος: 17

Μια καθαρή γεωμετρία!

Άνοιγμα των κεντρικών θόλων του σταυρού 7 μέτρα.

Μήκος των θόλων του μεσαίου κλίτους 7 μέτρα.

Μήκος των εγκαρσίων κεραιών του σταυρού: 3,5 μέτρα, δηλαδή το μισό

της διαστάσεως του κατακόρυφου κλίτους.

Διάμετρος του τρούλου 7 μέτρα.

Ο κύριος κάθετος άξονας του ναού, ανατολή - δύση, επαναλαμβάνει τρεις

φορές το κεντρικό τετράγωνο βάσης του τρούλου 7+7+7!!!

«Το καθολικό είναι σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός, απλούς δικιόνιος, πεντάτρουλλος, με τριμερή νάρθηκα».

6. Μπορείτε να εξηγήσετε το περιεχόμενο των όρων;

Σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός ……………………………………………………………………………………………………….

Απλούς δικιόνιος ναός ……………………………………………………………………………………………………………………

Πεντάτρουλλος ναός ………………………………………………………………………………………………………………………

Τοιχογραφίες

Μετά το 1371 [τουρκική κατάκτηση] το

καθολικό μετατράπηκε σε μουσουλμανικό

τέμενος.

7. Μπορείτε να εντοπίσετε θετικές και αρνητικές επιπτώσεις

από τη μετατροπή του ναού σε τέμενος;

…………………………………………………………

…………………………………………………………

…………………………………………………………

…………………………………………………………

…………………………………………………………

…………………………………………………………

…………………………………………………………

…………………………………………………………

8. Ποιο σημείο της εκπαιδευτικής επίσκεψης σας εντυπωσίασε; Παρουσιάστε τις

εντυπώσεις σας σε ένα σύντομο κείμενο.

……………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………….

1 «… η ύπαρξη στο νοτιοανατολικό εξωτερικό τείχος του ναού, ενός κεραμικού αναγλύφου που παριστά τον μονοκέφαλο αετό, σύμβολο της αυτοκρατορίας και των αυτοκρατόρων μέχρι το 1261,

μαρτυρεί ότι στη μονή της Κοσμοσώτηρας ενταφιάστηκε πράγματι μέλος της βασιλικής οικογένειας και αποτελεί ισχυρή ένδειξη ότι έχουμε εδώ μαυσωλείο της οικογενείας των Κομνηνών».