ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

60
Τουρισμός Τουρισμός & & Πολιτισμός Πολιτισμός Ε. Θεοδωροπούλου ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Σύρος, 2012

description

Τουρισµός Τουρισµός& & Πολιτισµός Πολιτισµός Ε. Θεοδωροπούλου Ηεπίσκεψηείναιαποκλειστικάηπιο καλο-ταιριασµένηκίνησηµεταξύτων εναλλακτικώνλύσεωντουελεύθερου χρόνουγιαναπαρασύρειτοντουρίστα σεµιασχέσηµετοσύγχρονο κοινωνικόσύνολο. Dean MacCannell Παρίσι-αρχέςτου20ουαιώνα: ξεναγήσειςστουςυπονόµους, στο νεκροτοµείο, σεένασφαγείο, σεένα εργοστάσιοκαπνών, στοτυπογραφείοτης κυβέρνησης, σεέναεργοστάσιοταπήτων, στο νοµισµατοκοπείο, στοχρηµατιστήριοκαιστο Ανώτατο∆ικαστήριοενώήτανσεσυνεδρίαση.

Transcript of ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Page 1: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΤουρισµόςΤουρισµός & & ΠολιτισµόςΠολιτισµός

Ε. Θεοδωροπούλου

ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Σύρος, 2012

Page 2: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η επίσκεψη είναι αποκλειστικά η πιοκαλο-ταιριασµένη κίνηση µεταξύ τωνεναλλακτικών λύσεων του ελεύθερουχρόνου για να παρασύρει τον τουρίστασε µια σχέση µε το σύγχρονοκοινωνικό σύνολο.

Dean MacCannell

Page 3: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Παρίσι - αρχές του 20ου αιώνα:ξεναγήσεις στους υπονόµους, στονεκροτοµείο, σε ένα σφαγείο, σε έναεργοστάσιο καπνών, στο τυπογραφείο τηςκυβέρνησης, σε ένα εργοστάσιο ταπήτων, στονοµισµατοκοπείο, στο χρηµατιστήριο και στοΑνώτατο ∆ικαστήριο ενώ ήταν σε συνεδρίαση.

Αυτά τα ιδρύµατα, και οι δραστηριότητες πουπεριέχουν, είναι οι υλικές συγκεκριµένεςαντιπροσωπεύσεις των σηµαντικότερωνοργανισµών µας: ο νόµος, η οικονοµία, ηβιοµηχανία, η ισορροπία του ατόµου µε τηφύση και της ζωής µε το θάνατο.

Page 4: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο 20ός αιώνας για τη µελέτη αυτών τωνοργανισµών δηµιούργησε µια επιστήµη τηνκοινωνιολογία, αλλά συγχρόνως αυτοί οιοργανισµοί έγιναν και αξιοθέατα για τηνψυχαγωγία µας.

Η συµµετοχή των περιηγητών µε ταεκθέµατα επαγγελµάτων ως τουριστικάαξιοθέατα έχει τις ιδιότητες µιας από τις«επιστήµες της υλικής υπόστασης» τουLévi-Strauss «sciences of the concrete.»

(Sciences of the concrete: (Claude Lévi-Strauss, The Savage Mind, Chicago, 1966).)

Page 5: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο Τουρίστας

Είναι διανοητικώς κοµψό, πολλέςφορές, να περιγελάς τουςτουρίστες.

Page 6: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ένας, µε επιρροή, θεωρητικός τουσύγχρονου ελεύθερου χρόνου, οΝτάνιελ J. Boorstin, κάνει µίαεπιδοκιµαστική αναφορά επί µακρόν σεένα συγγραφέα του δέκατου-ένατου-αιώνα:

Page 7: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι πόλεις της Ιταλίας κατακλύζονται τώρα από τις αγέλεςαυτών των πλασµάτων, γιατί ποτέ δεν χωρίζουν µεταξύτους, και τους βλέπεις να αριθµούν µέχρι και σαράνταάτοµα µαζί και να ξεχύνονται κατά µήκος ενός δρόµου µετον οδηγό τους τη µία στιγµή να είναι µπροστά τους καιτην άλλη στιγµή πίσω τους και κάνει κύκλους γύρω τουςσαν ένα σκυλί που φυλάει τα πρόβατα -και πραγµατικά ηδιαδικασία µοιάζει όσο δεν γίνεται σα µία βοσκή.

Έχω συναντήσει ήδη τρία κοπάδια, και δεν έχω ξαναδείτίποτα τόσο αγροίκο, οι άνδρες, συνήθως ηλικιωµένοι, ζοφεροί, λυπηµένοι στην όψη, οι γυναίκες, κάπωςνεότερες, που παίρνουν µέρος σε ένα σύντοµο ταξίδι, αλλάέντονα ζωηρές, τετραπέρατες και αστείες.

Page 8: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

«Το ταξίδι και οι ταξιδιώτες είναι δύοπράγµατα που απεχθάνοµαι-και παρόλααυτά εδώ είµαι, όλοι είναι έτοιµοι για νατους πω την ιστορία των αποστολώνµου. »

Claude Lévi-Strauss

Page 9: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Είναι γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι πουεναρµονίζονται σε αυτήν την εικόνααγωνίζονται να αποµακρυνθούν από αυτό τοηθικά-αποδεκτό στερεότυπο του τουρίστα.

Όταν ζούσα στην Ιταλία µια µέρα σε µιαυπαίθρια αγορά έβγαλα µια κάµερα για ναπάρω φωτογραφίες. Η φίλη µου η Ιταλίδαµου άρπαξε το χέρι µου, λέγοντας βίαια, «µηντο κάνεις αυτό! Μόνο οι τουρίστες έχουνκάµερες και παίρνουν συνέχειαφωτογραφίες!»

Page 10: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι τουρίστες δεν επικρίνονται από τονBoorstin και τους άλλους επειδήφεύγουν από το σπίτι τους για να δουντα αξιοθέατα.

Κατακρίνονται που είναι ικανοποιηµένοιµε το να έχουν µία επιφανειακή εµπειρίαάλλων λαών και άλλων τοποθεσιών.

Page 11: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ένας µορφωµένος όταν ρωτήθηκε είπε ότι αυτός και ησύζυγός του ένιωθαν «πολύ άβολα» όταν επισκέφτηκαν τοµουσείο Winterthur (USA Delaware) επειδή δεν ήξεραν «τακατάλληλα ονόµατα όλων των διαφορετικών µορφών τωναντικών,» και φοβόντουσαν ότι η σιωπή τους θα πρόδιδετην άγνοιά τους. Με άλλα λόγια, η τουριστική ντροπή δενείναι βασισµένη στο να είσαι τουρίστας αλλά στο ότι δενείσαι αρκετά τουρίστας, δηλαδή στην αποτυχία να τα δειςόλα µε τον τρόπο που «πρέπει» να τα δεις.

Page 12: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η τουριστική κριτική του τουρισµού είναιβασισµένη σε µια επιθυµία να υπερβεί τουςάλλους απλούς τουρίστες σε µια βαθύτερηεκτίµηση της κοινωνίας και του πολιτισµού.

Όλοι οι τουρίστες επιθυµούν αυτήν τηνβαθύτερη συµµετοχή µε την κοινωνία καιτον πολιτισµό µέχρι ενός ορισµένου βαθµούκαι αποτελεί ένα βασικό συστατικό τουκινήτρου τους για να ταξιδέψουν.

Page 13: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι διαφοροποιήσεις του µοντέρνου κόσµου έχουντην ίδια δοµή µε τα τουριστικά αξιοθέατα: στοιχείααποσπασµένα από το αρχικό φυσικό τους στοιχείο, τα ιστορικά και πολιτιστικά πλαίσιά τους ταιριάζουνµαζί µε άλλα τέτοια που µετατοπίστηκαν ή πουεκσυγχρονίστηκαν είτε είναι πράγµατα, είτεάνθρωποι.

Page 14: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι διαφοροποιήσεις είναι τα αξιοθέατα.

Τα σύγχρονα πολεµικά θωρηκτά προσορµίζονται κοντά σταπαλαιά ξύλινα πολεµικά πλοία όπως το Old Ironsides (USS Constitution) στο λιµάνι της Βοστόνης,

οι ουρανοξύστες στέκονται δίπλα στα αναπαλαιωµένα σπίτια τουδέκατου-όγδοου αιώνα Υόρκης.

Page 15: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ο πίδακας «Old Faithful» περιβάλλεται απόξασπρισµένα καθίσµατα,

όλες οι µεγάλες πόλεις έχουν εξωτικέςσυλλογές από φυτά της άγριας φύσης,

Page 16: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

οι Αιγυπτιακοί οβελίσκοι στέκονται στιςπολυάσχολες διασταυρώσεις τουΛονδίνου, του Παρισιού και του ΣέντραλΠαρκ στην πόλη της Νέας

Page 17: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο εκσυγχρονισµός χωρίζει ταυτόχρονα αυτάτα πράγµατα από τους ανθρώπους και ταµέρη που τα δηµιούργησαν.

Χωρίζει την αλληλεγγύη των οµάδων στιςοποίες αρχικά βρέθηκαν ως πολιτιστικάστοιχεία, και φέρνει τους ανθρώπουςαπελευθερωµένους από τις παραδοσιακέςσυνδέσεις στο σύγχρονο κόσµο όπου, ωςτουρίστες, µπορούν να προσπαθήσουν ναανακαλύψουν ή να αναδηµιουργήσουν µιαπολιτισµική κληρονοµιά ή µια κοινωνικήταυτότητα.

Page 18: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η ρητορική του τουρισµού είναι γεµάτη απόεκδηλώσεις για την σπουδαιότητα της αυθεντικότηταςτης σχέσης µεταξύ των τουριστών και το τι βλέπουν:

αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό ντόπιο σπίτι,

αυτή είναι η πραγµατική πένα που χρησιµοποιήθηκεγια να υπογραφτεί ο νόµος,

αυτό είναι ένα αυθεντικό κοµµάτι των Ινδιάνων της

φυλής Tlingit.

Page 19: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΗΗ ΝΕΑΝΕΑ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΗΠΟΛΗ

ΑΓΟΡΑΖΕΙΑΓΟΡΑΖΕΙ ΤΗΝΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗΙΣΤΟΡΙΚΗ ΓΕΦΥΡΑΓΕΦΥΡΑ

Φοενίξ, Αριζόνα, 17 Απριλίου 1962 (Reuters)

……....η γέφυρα του Λονδίνου θα σταλεί στιςΗνωµένες Πολιτείες και θα ξανα-συναρµολογηθεί σε µια παραθεριστική πόληστη νότια Αριζόνα…… ($2,460,000 )…

Page 20: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η γέφυρα, κατά µήκος του ποταµούΤάµεση, που εγκαινιάστηκε από τοβασιλιά William το IV το 1831, προορίζεται να πάει στην πόλη (Lake Havasu City), µια κοινότητα που δενυπάρχει στους περισσότερους χάρτες.

Page 21: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Εκατοµµύρια δολαρίων ξοδεύτηκαν γιατη δηµιουργία της παραθεριστικήςπόλης έξω από την παρθένα έρηµοκατά µήκος της όχθης του ποταµούτου Κολοράντο κοντά στη Γιούµα(Yuma), Αριζόνα …

Page 22: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο Frederick Schumacher, ο διευθυντής γιατην ανάπτυξη της πόλης Lake Havasu City… είπε ότι η γέφυρα θα είναι ένακορυφαίο τουριστικό αξιοθέατο… Ηγέφυρα θα αντικατασταθεί στο Λονδίνοαπό µία σύγχρονη, µεγαλύτερηκατασκευή.

Page 23: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τι εµπειρία !

Page 24: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μια υποκατηγορία της εµπειρίας είναι ηπολιτιστική εµπειρία.

Τα στοιχεία της πολιτιστικής εµπειρίας είναικάπως, µυθοποιηµένα, εξιδανικευµένα ήυπερβολικά πρότυπα της κοινωνικής ζωής πουπαρουσιάζονται στο δηµόσιο πεδίο, στις ταινίες, στη µυθιστοριογραφία, στην πολιτική ρητορική, στη σύντοµη συζήτηση, στις ιστορίες σεσκίτσα, στις εκθέσεις, στην εθιµοτυπία και σταθεάµατα.

Page 25: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Όλες οι τουριστικές έλξειςείναι πολιτιστικές εµπειρίες.

Page 26: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι πολιτιστικές εµπειρίες είναι ισχυροίπαράγοντες στον καθορισµό τωνευκαιριών, της δύναµης και τηςκατεύθυνσης ενός πολιτισµού.

Μέσω της πολιτιστικής εµπειρίας ταστοιχεία οργανώνονται για ναπαραγάγουν συγκεκριµένασυναισθήµατα και πεποιθήσεις.

Page 27: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η Περιήγηση στα Αξιοθέατα ωςΣύγχρονη Τελετουργία

Ο Erving Goffman έχει καθορίσει τηντελετουργία ως «µηχανική, τυποποιηµένη πράξη µέσω της οποίαςένα άτοµο απεικονίζει το σεβασµό τουγια κάποιο αντικείµενο ξεχωριστής αξίαςσύµφωνα µε τη γνώµη του.»

Page 28: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αυτό µεταφράζεται στην ατοµικήσυνείδηση ως αίσθηση καθήκοντος, ανκαι είναι ένα καθήκον που συχνάεκτελείται µε στοργικό τρόπο.

Η σύγχρονη περιήγηση σε διεθνήαξιοθέατα κατέχει την ηθική δοµή της, µια συλλογική αίσθηση ότι ορισµένααξιοθέατα πρέπει να τα δούµε.

Page 29: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι σύγχρονες οργανωµένες περιηγήσεις, µε τους όρους του Goffman, είναι«εκτενείς εθιµοτυπικές ηµερήσιεςδιατάξεις που περιλαµβάνουν τιςµεγάλες ουρές των υποχρεωτικώνιεροτελεστιών.»

Page 30: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Εάν κάποιος πάει στην Ευρώπη, αυτό που«πρέπει να δει» είναι το Παρίσι εάν πάει στοΠαρίσι, αυτά που «πρέπει να δει» είναι ηΕκκλησία των Παρισίων, ο πύργος του Άιφελ, το Λούβρο!

Page 31: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Εάν κάποιος πάει στο Λούβρο, αυτό που«πρέπει να δει» είναι η Αφροδίτη τηςΜήλου και, φυσικά, τη Mona Lisa.

Page 32: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Υπάρχουν κυριολεκτικά εκατοµµύριατουριστών που έχουν ξοδέψει τιςαποταµιεύσεις τους για να κάνουν αυτότο προσκύνηµα και να δουν αυτά τααξιοθέατα.

Πολλοί που δεν έχουν πάει «εκεί» λένε«από το βάθος της καρδιάς τους» ότι θαήθελαν να δουν αυτά τα αξιοθέατα.

Page 33: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μερικοί τουρίστες δίνουν τόσο µεγάλησηµασία για το αξιοθέατο που επισκέπτονται, ώστε επιθυµούν να είναι µόνοι τους όταν θατο δουν, και φαίνονται πολύ ενοχληµένοι απότους άλλους τουρίστες που βεβηλώνουν τοχώρο και συνωστίζονται τριγύρω σαν να είναι«αγέλη προβάτων.»

Page 34: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μερικά αξιοθέατα είναι τόσο σπουδαία που οιτουρίστες δεν χρησιµοποιούν το πραγµατικό τουςόνοµα, παραδείγµατος χάριν, στο ΝοτιοδυτικόΕιρηνικό το Βουνό που ονοµάζεται «Mount Rainier»το αποκαλούν απλά «το Βουνό,» και σε όλη τηνέκταση της δυτικής ακτής των Ηνωµένων Πολιτειών, το Σαν Φρανσίσκο το αποκαλούν «η Πόλη.»

Page 35: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η πρώτη φάση της ιεροποίησης τουαξιοθέατου πραγµατοποιείται ότανχαρακτηρίζεται το συγκεκριµένο αξιοθέατοξεχωριστό και άξιο συντήρησης σε σχέσηµε άλλα παρόµοια αντικείµενα.

Η δεύτερη είναι η φάση της πλαισίωσηςκαι της ανύψωσης. Η ανύψωση είναι ητοποθέτηση ενός αντικειµένου-τόπου γιαεπίδειξη, σε ένα σηµείο προσιτό γιαεπίσκεψη.

Page 36: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Σε πρακτικό επίπεδο, συµβαίνουν δύοτύποι πλαισίωσης:

α. της προστασίας και β. της εξύµνησης.

Η προστασία φαίνεται να είναι το κίνητρογια την πρόσφατη ληφθείσα απόφαση στοµουσείο του Λούβρου να τοποθετηθεί ηMona Lisa (αλλά, κανένα άλλο έργοζωγραφικής) πίσω από γυαλί.Όταν ένας προβολέας τοποθετείταιµπροστά σε ένα κτήριο ή σε ένα πίνακαζωγραφικής, αυτό εξυµνείται.

Page 37: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι τουρίστες µπροστά στο πίνακα τηςMona Lisa παρατηρούν συχνά:

«Ω! είναι ο µοναδικός πίνακας πίσω απόγυαλί,» ή «Πρέπει να είναι οπολυτιµότερος πίνακας, έχει γυαλίµπροστά του.»

Προηγµένη πλαισίωση συµβαίνει όταν ουπόλοιπος κόσµος αναγκάζεται να είναιπίσω από το αντικείµενο και το µεταξύδιάστηµα εξωραΐζεται.

Page 38: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τα τουριστικά αξιοθέατα δεν είναι απλώς µιασυλλογή τυχαίων αντιπροσωπευτικώναντικειµένων.

Όταν παρουσιάζονται κατά τη διάρκειαπεριπλανήσεων, έχουν µια ηθική αξίωση πάνωστον τουρίστα και, συγχρόνως, τείνουν προςτην παγκοσµιότητα, την ενσωµάτωσηφυσικών, κοινωνικών, ιστορικών καιπολιτιστικών τοµέων σε µια µοναδικήαντιπροσώπευση που είναι δυνατή λόγω τηςξενάγησης.

Page 39: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Συνολικά, τα τουριστικά αξιοθέατα και ησυµπεριφορά που τα περιβάλλει είναι, ένας από τους πιο σύνθετους καιτακτικούς παγκόσµιους κώδικες πουαποτελούν τη σύγχρονη κοινωνία, ανκαι όχι τόσο σύνθετοι και τακτικοί όπως, παραδείγµατος χάριν, µια γλώσσα.

Page 40: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η σύγχρονη κοινωνία κάνει τον εαυτότης να είναι το κύριο αξιοθέατο, µέσαστην οποία τα άλλα αξιοθέαταενσωµατώνονται.

Παραδείγµατα:

Page 41: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΠαρίσιΟ Baedeker έγραψε για το Παρίσι:

Το Παρίσι δεν είναι µόνο η πολιτική µητρόπολη τηςΓαλλίας, αλλά και το κέντρο της καλλιτεχνικής, επιστηµονικής, εµπορικής, και βιοµηχανικής ζωήςτου έθνους. ……..

Τα κεντρικά σηµεία της πόλης είναι εντυπωσιακάδραστήρια και ζωντανά,……. συχνά ακούςπαράφωνες κραυγές πλανόδιων πωλητών,……παλιατζήδες,…… και εφηµεριδοπώλες.

Κατά κανόνα, όµως, είναι καθαροί µε συγυρισµέναρούχα και ευγενικούς τρόπους, µε αυτοσεβασµό, και απαλλαγµένοι από αθλιότητα και ρουφιανιάπου πάρα πολύ συχνά χαρακτηρίζουν την τάξητους.

Page 42: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μεγάλη Βρετανία

Σε εθνικό επίπεδο, η οικονοµική ανάπτυξησυνδέεται µε την εξαγωγή και πώλησηπολιτιστικών προϊόντων σε άλλες χώρες. ΟιBeatles έλαβαν τη διάκριση O.B.E. (Order of the British Empire: είναι τιµητική διάκρισητου Τάγµατος της ΒρετανικήςΑυτοκρατορίας.) Όχι γιατί άρεσε τόσο πολύη µουσική τους στη Βασίλισσα, αλλά γιατίτότε οι διεθνείς πωλήσεις των δίσκων τουςσταµάτησαν την καταστρεπτική αύξηση τουεµπορικού ελλείµµατος στη ΜεγάληΒρετανία.

Page 43: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι πολιτιστικές παραγωγές είναι ισχυροί παράγοντεςστον καθορισµό των ευκαιριών, της δύναµης καιτης κατεύθυνσης ενός πολιτισµού.

Μέσω της πολιτιστικής εµπειρίας τα στοιχείαοργανώνονται για να παραγάγουν συγκεκριµένασυναισθήµατα και πεποιθήσεις.

Mέσω των πολιτιστικών παραγωγών, οι άνθρωποιδιαφορετικών τάξεων και οµάδων µπορούν ναεπικοινωνούν µεταξύ τους, λόγω κοινώνσυγκινήσεων και άλλων πολύπλοκων εννοιών.

Page 44: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Περιήγηση Αξιοθέατων και Ηθική Τάξη

Η οργάνωση της συµπεριφοράς και τωναντικειµένων στους δηµόσιους χώρους είναιλειτουργικά ισοδύναµη µε το ιερό κείµενο πουχρησιµεύει ακόµα ως η ηθική βάση τηςπαραδοσιακής κοινωνίας.

∆ηλαδή οι δηµόσιοι χώροι περιέχουν τηναντιπροσώπευση του καλού και του κακού πουισχύει παγκοσµίως για το σύγχρονο άτοµο σεγενικές γραµµές.

Page 45: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μια τουριστική συµπεριφορά ειλικρινούςθαυµασµού εκδηλώνεται από την έλξηεξαιρετικών µνηµείων, και µία µη λιγότεροσηµαντική συµπεριφορά αποστροφήςσυνδέεται µε τους ανεξέλεγκτους σωρούςαπορριµµάτων, την κλοπή, ταεγκαταλειµµένα και ετοιµόρροπα κτήρια, τους µολυσµένους ποταµούς και άλλαπαρόµοια στοιχεία.

Page 46: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η αποστροφή για αυτά τα στοιχεία είναιµία θέση αρνητικά διαµετρικά αντίθετηπρος το σεβασµό για τα µνηµεία.

Μαζί και τα δύο παρέχουν µια ηθικήσταθερότητα στη σύγχρονη τουριστικήσυνείδηση που επεκτείνεται πέρα από τιςάµεσες κοινωνικές σχέσεις προς στη δοµήκαι στην οργάνωση της συνολικήςκοινωνίας.

Page 47: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αυτή η τουριστική µορφή ηθικήςσυµµετοχής µε τις διαφορετικές δηµόσιεςαντιπροσωπεύσεις της φυλής, τηςφτώχιας, των αστικών δοµών, τωνκοινωνικών προβληµάτων, και, φυσικά, του δηµόσιου «αγαθού,» τα µνηµεία, είναιµια σύγχρονη εναλλακτική µορφή στασυστήµατα της οµαδικής ηθικής πουχτίζονται από τις δυαδικές αντιθέσεις: ντόπιου εναντίον ξένου,

Page 48: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι τουρίστες, που βασίζονται στησυλλογική εµπειρία άλλων κοινωνιών, προσπαθούν να κατασκευάσουν ένανκόσµο που είναι πλήρης και συνολικόςαυτός ο ίδιος.

Page 49: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μία περιήγηση περικυκλώνει τη ζωή τουτουρίστα ενώ είναι µακριά από το σπίτιτου, καθορίζοντας τι τρώει, και πότε καιπου τρώει και κοιµάται, τα είδηυπηρεσιών που µπορεί ή δεν µπορεί ναλάβει, που πηγαίνει και τι κάνει και τιβλέπει εκεί, και µε ποιον κάνει καιβλέπει πράγµατα µαζί.

Page 50: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Είναι στην πράξη της επίσκεψης ότι ηαντιπροσώπευση της αληθινής κοινωνίαςσχηµατοποιείται και εξευγενίζεται.

Αλλά αυτή η πράξη δεν είναι ούτεσυνεχής ούτε γίνεται από όλους.

Είναι µόνο η στιγµή της µέγιστης έντασηςστη λειτουργία των τουριστικώναξιοθέατων στην τουριστική συνείδηση.

Page 51: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι τουρίστες επιστρέφουν στο σπίτι τουςφέρνοντας αναµνηστικά και τη διήγησηγια την εµπειρία τους, που διαδίδουν, οπουδήποτε πηγαίνουν, µια εντεταλµένηεµπειρία του αξιοθέατου.

Είναι οι εντεταλµένες αντιπροσωπεύσειςπου είναι γενικές και σταθερές. Χωρίς τιςφωτογραφίες, τις συζητήσεις του ταξιδιού, τα περιοδικά και άλλες υπενθυµίσεις, θαήταν σχεδόν αδύνατο για το άτοµο το ίδιονα αντιπροσωπεύει τις διαφοροποιήσειςτου σύγχρονου πολιτισµού.

Page 52: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Η τιµή αυτής της αντιπροσώπευσης είναιπολύ υψηλή.

Ενώ το αξιοθέατο είναι πιο αυθεντικό, οιµνήµες και τα άλλα αναµνηστικά είναισηµαντικότερα στην καθιέρωσηευαισθητοποίησης της κοινωνίας.

Η κοινωνία παραµένει ανώτερη από τοάτοµο εφ' όσον το αξιοθέατο παραµένειανώτερο από το αναµνηστικό.

Αλλά το αναµνηστικό, επειδή είναιαµεσότερο και οικείο, απειλεί συνεχώς τηνυπεροχή του αξιοθέατου.

Page 53: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Το άτοµο έπειτα επιστρέφει στηνκαθηµερινότητα που είναι µια όλο καιπερισσότερο σύνθετη επεξεργασία τωνεικόνων µιας πραγµατικότητας κάπουαλλού, ή ένας όλο και περισσότεροεπιτακτικός λόγος να φύγει πάλι για ναψάξει για την αυθεντικότητα.

Page 54: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Αυτό ήταν το σηµείο του André Gideστην Επιστροφή του Άσωτου Υιού(Return of the Prodigal Son), η οποίατελειώνει µε µια συνοµιλία µεταξύ τουάσωτου και του µικρότερου αδερφούτου, ο οποίος είναι έτοιµος να φύγει γιανα βιώσει την εµπειρία του κόσµουµακριά από το τόπο του.

Page 55: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μικρότερος αδερφός: Όταν άφησες τοσπίτι, αισθάνθηκες ότι έκανες κάποιολάθος;

Άσωτος γιος: Όχι. Αισθάνθηκα ότι έχωυποχρέωση στον εαυτό µου να φύγω.

Page 56: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μικρότερος αδερφός: Αδελφέ µου! Αισθάνοµαι όπως αισθανόσουν εσύ ότανέφυγες. Αχ! πες µου: δεν βρήκες κάτιαπογοητευτικό στο δρόµο σου; …….Όλη αυτή η προσδοκία πουαισθάνοµαι, είναι µόνο τρέλα; … Γιατίτα εγκατέλειψες και γύρισες; Κουράστηκες εκεί έξω;

Page 57: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Άσωτος γιος: Όχι. Όχι ακόµα. Αλλάαµφέβαλα.

Μικρότερος αδερφός: Τι εννοείς;

Άσωτος γιος: Αµφέβαλα για όλα, για τονεαυτό µου. Θέλησα να σταµατήσω, νακατασταλάξω κάπου……. Το αισθάνοµαιτώρα: δείλιασα.

Page 58: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ο Άσωτος δυσκολεύεται να εκφραστείγιατί άφησε το σπίτι του και γιατίεπέστρεψε.

Η συνοµιλία τελειώνει:

Μικρότερος αδερφός: Το άγριο ρόδιείναι τόσο πικρό που είναι σχεδόναηδιαστικό. Εντούτοις, αισθάνοµαι, ότιεάν ήµουν αρκετά διψασµένος, θα τοδάγκωνα.

Άσωτος γιος: ΕΝΤΑΞΕΙ! Τώρα µπορώ νασου πω: είναι αυτή η δίψα στην έρηµοπου επιδίωξα.

Page 59: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μικρότερος αδερφός: Μια δίψα πουµόνο αυτά τα άγλυκα φρούτα µπορούννα την σβήσουν.

Άσωτος γιος: Όχι ακριβώς, αλλά έµαθανα αγαπώ τη δίψα.

Μικρότερος αδερφός: Ξέρεις πούµπορούν να συλλεχτούν αυτά ταφρούτα;

Page 60: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Άσωτος γιος: Είναι σε ένα µικρόεγκαταλειµµένο οπωρώνα που κάποιος µπορείνα φθάσει εκεί πριν βραδιάσει. ….Ένα ρυάκιέρεε εκεί, µερικά µισό-ώριµα φρούτα ήτανκρεµασµένα στα κλαδιά.

Μικρότερος αδερφός: Τι είδους φρούτα;

Άσωτος γιος: Τα ίδια όπως στον κήπο µας, αλλά άγρια.1

Σήµερα, ο Gide ίσως να είχε γράψει:

«όπως στον κήπο µας, αλλά αυθεντικά.»