Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως απάντηση της Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση ως απάντηση της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις κοινωνικές, Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στις κοινωνικές,

οικονομικές και τεχνολογικές αλλαγέςοικονομικές και τεχνολογικές αλλαγές

η θεματολογία…η θεματολογία…

οι λόγοι ανάπτυξης της ηλεκτρονικής εξ αποστάσεως οι λόγοι ανάπτυξης της ηλεκτρονικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσηςεκπαίδευσης

η σχέση εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής εκπαίδευσης με η σχέση εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής εκπαίδευσης με την τριτοβάθμια εκπαίδευσητην τριτοβάθμια εκπαίδευση

ειδικότερα θέματα της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης ειδικότερα θέματα της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης

… … εικόνες της καθημερινής μας ζωήςεικόνες της καθημερινής μας ζωής

ο σύγχρονος άνθρωπος …ο σύγχρονος άνθρωπος …

βιώνει μια σειρά από βιώνει μια σειρά από επιλογές και αλλαγές επιλογές και αλλαγές

ταυτόχρονα …ταυτόχρονα …

ζήτημα 1ο ζήτημα 1ο

οι λόγοι ανάπτυξης της ηλεκτρονικής εξ αποστάσεως οι λόγοι ανάπτυξης της ηλεκτρονικής εξ αποστάσεως εκπαίδευσηςεκπαίδευσης

στην οικονομία…στην οικονομία… στην εκπαίδευση…στην εκπαίδευση… στην κοινωνία…στην κοινωνία…

… … εικόνες της καθημερινής μας ζωήςεικόνες της καθημερινής μας ζωής

……αλλά κυρίως στην τεχνολογίααλλά κυρίως στην τεχνολογία

… … εικόνες της καθημερινής μας ζωήςεικόνες της καθημερινής μας ζωής

οο σύγχρονος κόσμος χαρακτηρίζεται σύγχρονος κόσμος χαρακτηρίζεται από… από…

τις έντονες τεχνολογικές εξελίξειςτις έντονες τεχνολογικές εξελίξεις τη σπουδαιότητα του ανθρώπινου κεφαλαίου στα τη σπουδαιότητα του ανθρώπινου κεφαλαίου στα

πλαίσια της «νέας οικονομίας» πλαίσια της «νέας οικονομίας» τη ραγδαία επιστημονική και τεχνολογική πρόοδοτη ραγδαία επιστημονική και τεχνολογική πρόοδο τη τη μαζική χρήση προϊόντων πληροφορικήςμαζική χρήση προϊόντων πληροφορικής τη γρήγορη απαξίωση των γνώσεωντη γρήγορη απαξίωση των γνώσεων την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιώντην ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών ττηη διεθνοποίησηδιεθνοποίηση-παγκοσμιοποίηση -παγκοσμιοποίηση και το μεγάλο και το μεγάλο

ανταγωνισμό τωνανταγωνισμό των αγορών αγορών

……ως αποτέλεσμαως αποτέλεσμα

μμέσα στις νέες συνθήκες έσα στις νέες συνθήκες η γνώσηη γνώση αναδείχθηκε αναδείχθηκε

ένας συντελεστής σημαντικός ένας συντελεστής σημαντικός για για την παραγωγή,την παραγωγή,

το κεφάλαιο, τους φυσικούς πόρους και τηντο κεφάλαιο, τους φυσικούς πόρους και την

εργασίαεργασία

ηη σημεριν σημερινήή τριτοβάθμια εκπαίδευση ως φορέας τριτοβάθμια εκπαίδευση ως φορέας παραγωγής και διάδοσης της γνώσηςπαραγωγής και διάδοσης της γνώσης

προσπαθείπροσπαθεί να να …… προσαρμοστείπροσαρμοστεί στις συνθήκες ανταγωνισμού της αγοράς, στις συνθήκες ανταγωνισμού της αγοράς,

και και αναζητείαναζητεί τρόπους, για να μην παρεκκλίνει τρόπους, για να μην παρεκκλίνει ήή κάνει κάνει συμβιβασμούς συμβιβασμούς από το στόχο ή από το στόχο ή την ποιότητα των την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών τπαρεχόμενων υπηρεσιών τηςης

εφοδιεφοδιάσειάσει ττο σπουδαστή με προσόντα και δεξιότητες ο σπουδαστή με προσόντα και δεξιότητες που θα του επιτρέψουν να αντιμετωπίσει μια συνεχώς που θα του επιτρέψουν να αντιμετωπίσει μια συνεχώς εξελισσόμενη επιστημονική και τεχνική γνώση, η οποία εξελισσόμενη επιστημονική και τεχνική γνώση, η οποία για να επιτευχθεί για να επιτευχθεί απαιτείαπαιτεί επαναστατικές αλλαγές στο επαναστατικές αλλαγές στο σύνολο της μαθησιακής διαδικασίας.σύνολο της μαθησιακής διαδικασίας.

πως όμως θα επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί;πως όμως θα επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί;

τα ακαδημαϊκά ιδρύματα σήμερα διαθέτουντα ακαδημαϊκά ιδρύματα σήμερα διαθέτουν

άρτιες δικτυακές υποδομέςάρτιες δικτυακές υποδομές πρόσβαση στο Διαδίκτυο και τις υπηρεσίες τουπρόσβαση στο Διαδίκτυο και τις υπηρεσίες του ηλεκτρονικές υπηρεσίες (λειτουργικές, οργανωτικές, ηλεκτρονικές υπηρεσίες (λειτουργικές, οργανωτικές,

εκπαιδευτικές)εκπαιδευτικές) ηλεκτρονικούς υπολογιστέςηλεκτρονικούς υπολογιστές

αλλά το κυριότεροαλλά το κυριότερο έμπειρο προσωπικό στη χρήση των νέων τεχνολογιών έμπειρο προσωπικό στη χρήση των νέων τεχνολογιών

προβληματισμόςπροβληματισμός

αν ένας γιατρός των αρχών του 20αν ένας γιατρός των αρχών του 20ουου αιώνα έκανε ένα αιώνα έκανε ένα ταξίδι στο χρόνο για να μεταφερθεί σε ένα ταξίδι στο χρόνο για να μεταφερθεί σε ένα

νοσοκομείο της σημερινής εποχής θα αναγνώριζε τα νοσοκομείο της σημερινής εποχής θα αναγνώριζε τα σημερινά εργαλεία εργασίας; σημερινά εργαλεία εργασίας;

Η απάντηση είναι μάλλον όχι Η απάντηση είναι μάλλον όχι

……και όμωςκαι όμως

όσο παράδοξο και αν φαίνεται η απάντηση όσο παράδοξο και αν φαίνεται η απάντηση στην περίπτωση της τριτοβάθμιας στην περίπτωση της τριτοβάθμιας

εκπαίδευσης είναι εκπαίδευσης είναι ναιναι διότι αυτή αποτελεί διότι αυτή αποτελεί τη βασική κοιτίδα προαγωγής της τη βασική κοιτίδα προαγωγής της

επιστήμης και εξέλιξης της τεχνολογίαςεπιστήμης και εξέλιξης της τεχνολογίας

……η τεχνολογία θα δώσει τη λύση στις προκλήσεις η τεχνολογία θα δώσει τη λύση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τριτοβάθμια εκπαίδευσηπου αντιμετωπίζει η τριτοβάθμια εκπαίδευση

εξ αποστάσεως εκπαίδευση με τη εξ αποστάσεως εκπαίδευση με τη μεθοδολογία της ηλεκτρονικής μεθοδολογία της ηλεκτρονικής

μάθησης μάθησης

……η τεχνολογία θα δώσει τη λύση στις προκλήσεις η τεχνολογία θα δώσει τη λύση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η τριτοβάθμια εκπαίδευσηπου αντιμετωπίζει η τριτοβάθμια εκπαίδευση

χωρίς περιορισμούς οποιουδήποτε…χωρίς περιορισμούς οποιουδήποτε…

χρόνουχρόνου τόπουτόπου χώρουχώρου κοινούκοινού

ότι η ευρύτατηότι η ευρύτατη χρησιμοποίηση των μεθόδων της εξ χρησιμοποίηση των μεθόδων της εξ αποστάσεωςαποστάσεως εκπαίδευσης αποτελεί πλέονεκπαίδευσης αποτελεί πλέον επιτακτική επιτακτική ανάγκηανάγκη που δεν μπορεί να που δεν μπορεί να καλυφθεί μόνον από τα ήδη καλυφθεί μόνον από τα ήδη υπάρχονταυπάρχοντα, ανοικτά, ανοικτά τριτοβάθμια ιδρύματα γ τριτοβάθμια ιδρύματα γι’ αυτό, ι’ αυτό, αναπτύσσεταιαναπτύσσεται τα τελευταία τα τελευταία χρόνιαχρόνια μια μια σσυνεχώςυνεχώς διογκούμενη τάση μετατροπήδιογκούμενη τάση μετατροπήςς των συμβατικών των συμβατικών ιδρυμάτωνιδρυμάτων σε σε αυτά αυτά «υβριδικού τύπου»«υβριδικού τύπου» (dual- (dual-momode de educational institutionseducational institutions) τα οποία,) τα οποία, παράλληλαπαράλληλα με τις με τις παραδοσιακές προσφέρουν και με τις μεθόδους τηςπαραδοσιακές προσφέρουν και με τις μεθόδους τηςεεξξ αποστάσεως εκπαίδευσης ένα μεγάλο μέρος των αποστάσεως εκπαίδευσης ένα μεγάλο μέρος των εεκπαιδευτικώνκπαιδευτικών προγραμμάτων προπτυχιακής, προγραμμάτων προπτυχιακής, μμεταπτυχιακής και συνεχιζόμενηςεταπτυχιακής και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και εκπαίδευσης και κατάρτισης. κατάρτισης.

ααπό τα παραπάνω γίνεται σαφέςπό τα παραπάνω γίνεται σαφές::

……η ηλεκτρονική μάθηση ως εργαλείο της εξ η ηλεκτρονική μάθηση ως εργαλείο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσηςαποστάσεως εκπαίδευσης

μία μία νέα μορφή μάθησηςνέα μορφή μάθησης που σκοπό έχει να γεφυρώσει την που σκοπό έχει να γεφυρώσει την τεχνολογική εξέλιξη με την εκπαιδευτική δραστηριότητα με τεχνολογική εξέλιξη με την εκπαιδευτική δραστηριότητα με κύριο πεδίο εφαρμογής της την εξ αποστάσεως εκπαίδευσηκύριο πεδίο εφαρμογής της την εξ αποστάσεως εκπαίδευση

βασικό της στοιχείο αποτελεί βασικό της στοιχείο αποτελεί η χρήση υπολογιστικού η χρήση υπολογιστικού περιβάλλοντοςπεριβάλλοντος και και τηλεπικοινωνιακών τεχνολογιώντηλεπικοινωνιακών τεχνολογιών με σκοπό τη με σκοπό τη μεταφορά και τη λήψη γνώσηςμεταφορά και τη λήψη γνώσης

χρησιμοποιείται για χρησιμοποιείται για να ενισχύσει ή να προσθέσει αξίανα ενισχύσει ή να προσθέσει αξία στις στις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας δημιουργώντας ένα παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας δημιουργώντας ένα δυναμικό μαθησιακό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από δυναμικό μαθησιακό περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από ευελιξία, προσαρμοστικότητα και ανάδρασηευελιξία, προσαρμοστικότητα και ανάδραση

το το e-learning e-learning δεν είναι δεν είναι easy-learningeasy-learning, , αλλά απαιτεί μεγάλη αλλά απαιτεί μεγάλη προσπάθεια από τον καθηγητή για την προετοιμασία του προσπάθεια από τον καθηγητή για την προετοιμασία του εκπαιδευτικού υλικού και τη δημιουργία ηλεκτρονικών εκπαιδευτικού υλικού και τη δημιουργία ηλεκτρονικών μαθημάτωνμαθημάτων

ζήτημα 2οζήτημα 2ο

η σχέση εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής εκπαίδευσης με την η σχέση εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής εκπαίδευσης με την τριτοβάθμια εκπαίδευσητριτοβάθμια εκπαίδευση

πως τελικά γίνεται;πως τελικά γίνεται;

με μεθοδολογία και εργαλεία με μεθοδολογία και εργαλεία ασύγχρονηςασύγχρονης εκπαίδευσης εκπαίδευσης ((synchronous e-learning)synchronous e-learning)

με μεθοδολογία και εργαλεία με μεθοδολογία και εργαλεία σύγχρονηςσύγχρονης εκπαίδευσης εκπαίδευσης ((asynchronous e-learning)asynchronous e-learning)

με μεθοδολογία και εργαλεία με μεθοδολογία και εργαλεία μικτήςμικτής εκπαίδευσης εκπαίδευσης (blended e-learning)(blended e-learning)

η σύγχρονη, ασύγχρονη και μικτή ηλεκτρονική η σύγχρονη, ασύγχρονη και μικτή ηλεκτρονική εκπαίδευση θέτουν στην υπηρεσία του εκπαιδευτικού εκπαίδευση θέτουν στην υπηρεσία του εκπαιδευτικού

ιδρύματοςιδρύματος

ένα περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης ενισχυτικό της ένα περιβάλλον ηλεκτρονικής μάθησης ενισχυτικό της κλασσικής διδασκαλίας ή πλήρως ανεξάρτητο από αυτή κλασσικής διδασκαλίας ή πλήρως ανεξάρτητο από αυτή δίχως τους περιοριστικούς παράγοντες του χώρου και του δίχως τους περιοριστικούς παράγοντες του χώρου και του χρόνου και του τόπουχρόνου και του τόπουτο οποίο στοχεύει στην: το οποίο στοχεύει στην: ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική διαδικασίαδιαδικασίαεποικοδομητική χρήση της δικτυακής υποδομής του εποικοδομητική χρήση της δικτυακής υποδομής του ιδρύματοςιδρύματοςαναβάθμιση του προγράμματος σπουδών του ιδρύματοςαναβάθμιση του προγράμματος σπουδών του ιδρύματοςαξιοποίηση πολυμορφικού εκπαιδευτικού υλικούαξιοποίηση πολυμορφικού εκπαιδευτικού υλικούδημιουργία ενός εύχρηστου μέσου αλληλεπίδρασης και δημιουργία ενός εύχρηστου μέσου αλληλεπίδρασης και συνεχούς επικοινωνίας εκπαιδευτή-εκπαιδευομένουσυνεχούς επικοινωνίας εκπαιδευτή-εκπαιδευομένου

σκέψεις…σκέψεις…

προβλήματα που πιθανώς θα πρέπει να αντιμετωπίσει ένα προβλήματα που πιθανώς θα πρέπει να αντιμετωπίσει ένα ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για την εφαρμογή της ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για την εφαρμογή της

εξ αποστάσεως εκπαίδευσηςεξ αποστάσεως εκπαίδευσης

τεχνικάτεχνικάπαιδαγωγικάπαιδαγωγικάδιοικητικάδιοικητικάπολιτικήςπολιτικήςκοινωνικά κοινωνικά

ζήτημα 3οζήτημα 3ο

ειδικότερα θέματα της ηλεκτρονικής εκπαίδευσηςειδικότερα θέματα της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης

Οι μορφές της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης (1/3)

d-learning (distance learning)d-learning (distance learning)

ττα σχετικά α σχετικά με το με το d-learning d-learning (εξ αποστάσεως εκπαίδευσης) (εξ αποστάσεως εκπαίδευσης) συστήματα μάθησης απόσυστήματα μάθησης από απόστασηαπόσταση χρησιμοποίησαν τηνχρησιμοποίησαν την τεχνολογία, για νατεχνολογία, για να διαχωρίσουνδιαχωρίσουν το το σπουδαστή από τονσπουδαστή από τον εκπαιδευτικό και τοεκπαιδευτικό και το σπουδαστή από την ομάδασπουδαστή από την ομάδα τωντων συνσπουδαστών του, συνσπουδαστών του, χωρίς να θίγουν τηνχωρίς να θίγουν την ακεραιότηταακεραιότητα της της εκπαιδευτικής διαδικασίας εκπαιδευτικής διαδικασίας

Οι μορφές της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης (2/3)

e-learning e-learning (electronic learning)(electronic learning)Ο όρος «ηλεκτρονική μάθηση» Ο όρος «ηλεκτρονική μάθηση» αναφέρεται σε αναφέρεται σε ένα σύνολο ένα σύνολο εφαρμογών και διαδικασιώνεφαρμογών και διαδικασιών που που περιλαμβάνει μαθήματα μέσω περιλαμβάνει μαθήματα μέσω υπολογιστή με τη χρήση ειδικών υπολογιστή με τη χρήση ειδικών προγραμμάτων εκπαιδευτικού προγραμμάτων εκπαιδευτικού λογισμικού, τη μάθηση από λογισμικού, τη μάθηση από απόσταση μέσω του Διαδικτύου, απόσταση μέσω του Διαδικτύου, τις «εικονικές τάξεις» με τη χρήση τις «εικονικές τάξεις» με τη χρήση εργαλείων τηλε-συνδιάσκεψης, τη εργαλείων τηλε-συνδιάσκεψης, τη συνεργατική μάθηση που συνεργατική μάθηση που υποστηρίζεται από ηλεκτρονικά υποστηρίζεται από ηλεκτρονικά μέσα κλπ.μέσα κλπ.

Οι μορφές της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης (3/3)

m-learningm-learning (mobile learning)(mobile learning)Οι ασύρματοι υπολογιστές Οι ασύρματοι υπολογιστές και η ασύρματη τηλεφωνία και η ασύρματη τηλεφωνία ααποτελούν πλέον ποτελούν πλέον πραγματικότητα. Με την πραγματικότητα. Με την επιτυχημένη ανάπτυξη των επιτυχημένη ανάπτυξη των BluetoothBluetooth, , WAPWAP, , GPRSGPRS και και UMTSUMTS, , οι τεχνολογικές δομές οι τεχνολογικές δομές για την ασύρματη τηλεφωνία για την ασύρματη τηλεφωνία και τους ασύρματους και τους ασύρματους υπολογιστές υπολογιστές αποκτούν αποκτούν μια μια θέσηθέση στην εκπαίδευσηστην εκπαίδευση

τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (1/3)τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (1/3)

Μοντέλο περιεχομένου και υποστήριξης Μοντέλο περιεχομένου και υποστήριξης

((ContentContent & & Support ModelSupport Model))

Μοιάζει με αυτό της παραδοσιακής διδασκαλίας Μοιάζει με αυτό της παραδοσιακής διδασκαλίας στην τάξη και στην τάξη και στηρίζεται στον έντονο διαχωρισμόστηρίζεται στον έντονο διαχωρισμό ανάμεσα στο διδακτικό περιεχόμενο του μαθήματος ανάμεσα στο διδακτικό περιεχόμενο του μαθήματος και στην υποστήριξη του μαθητή από τον και στην υποστήριξη του μαθητή από τον εκπαιδευτήεκπαιδευτή

τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (2/3)τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (2/3)

Μοντέλο περιτυλιγμένου περιεχομένου Μοντέλο περιτυλιγμένου περιεχομένου ((Wrap around ModelWrap around Model))

Σ’ αυτό το μοντέλο το διδακτικό περιεχόμενο Σ’ αυτό το μοντέλο το διδακτικό περιεχόμενο βρίσκεται μέσα σ' ένα "περιτύλιγμα" βρίσκεται μέσα σ' ένα "περιτύλιγμα" δραστηριοτήτων. δραστηριοτήτων. Δεν υπάρχει σαφής διαχωριστική Δεν υπάρχει σαφής διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σ' αυτά τα δύογραμμή ανάμεσα σ' αυτά τα δύο, αλλά συγχωνεύονται , αλλά συγχωνεύονται σε μεγάλο βαθμό.σε μεγάλο βαθμό. Εμφανίζει μεγάλο ποσοστό δικτυακών (Εμφανίζει μεγάλο ποσοστό δικτυακών (onlineonline) ) δραστηριοτήτων (~50%), και ονομάζεται κατά το δραστηριοτήτων (~50%), και ονομάζεται κατά το MasonMason και «μοντέλο 50/50». και «μοντέλο 50/50».

τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (3/3)τα μοντέλα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης (3/3)

Ολοκληρωμένο Μοντέλο (Ολοκληρωμένο Μοντέλο (Integrated ModelIntegrated Model): ):

ΤΤο ο διδακτικό περιεχόμενο του μαθήματος είναι διδακτικό περιεχόμενο του μαθήματος είναι δυναμικό και ρευστόδυναμικό και ρευστό, αφού καθορίζεται ανάλογα με τις , αφού καθορίζεται ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών και τις ομαδικές ανάγκες των μαθητών και τις ομαδικές δραστηριότητες. Οι δραστηριότητες. Οι πόροι συνεισφέροντπόροι συνεισφέρονταιαι απ’ όλους απ’ όλους (μαθητές και εκπαιδευτή) καθ’ όλη τη διάρκεια του (μαθητές και εκπαιδευτή) καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος.μαθήματος.

η η υλοποίηση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με τη χρήση υλοποίηση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με τη χρήση των νέων τεχνολογιών στα ιδρύματα της τριτοβάθμιας των νέων τεχνολογιών στα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσηςεκπαίδευσης

η η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι πιο εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι πιο δημοφιλής στα δημοφιλής στα πανεπιστήμιαπανεπιστήμια, ειδικά σε μεταπτυχιακό , ειδικά σε μεταπτυχιακό λόγω λόγω τητηςς διαθεσιμότηταδιαθεσιμότηταςς υλικοτεχνικής υποδομής σε υπολογιστές υλικοτεχνικής υποδομής σε υπολογιστές και δίκτυα και τηκαι δίκτυα και τηςς συμμετοχή συμμετοχήςς ενήλικων σπουδαστών, ενήλικων σπουδαστών, ικανών να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ικανών να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ανεξάρτητης μελέτης που καλούνται να αντιμετωπίσουν. ανεξάρτητης μελέτης που καλούνται να αντιμετωπίσουν. ππολλά από αυτά τα προγράμματα ολλά από αυτά τα προγράμματα είναι πιθανό να είναι πιθανό να λειτουργούν όχι μόνο ως ανεξάρτητα, αλλά και ως λειτουργούν όχι μόνο ως ανεξάρτητα, αλλά και ως συμπληρωματικά στα υπάρχοντα συμβατικά.συμπληρωματικά στα υπάρχοντα συμβατικά. Αρχικά, Αρχικά, αναπτύσσονται συνήθως κατόπιν πρωτοβουλίας κάποιων αναπτύσσονται συνήθως κατόπιν πρωτοβουλίας κάποιων σχολών ή τμημάτων του πανεπιστημίου και συνήθως σχολών ή τμημάτων του πανεπιστημίου και συνήθως καταλήγουν στην πλήρη υιοθέτησή τους από όλο το καταλήγουν στην πλήρη υιοθέτησή τους από όλο το ίδρυμα. ίδρυμα.

ττυπολογία υπολογία των των ιδρυμάτων εκπαίδευσης από ιδρυμάτων εκπαίδευσης από

απόστασηαπόσταση

Κατά τους Κατά τους Keegan & Rumble Keegan & Rumble (1982, The distance teaching Universities)(1982, The distance teaching Universities)

Αυτόνομα πανεπιστήμια με κεντρική διοίκηση Αυτόνομα πανεπιστήμια με κεντρική διοίκηση Αυτόνομα με αποκεντρωμένη διοίκησηΑυτόνομα με αποκεντρωμένη διοίκησηΑυτόνομα, που λειτουργούν εντός του πλαισίου μιας ομοσπονδιακής δομής Αυτόνομα, που λειτουργούν εντός του πλαισίου μιας ομοσπονδιακής δομής Αυτόνομα -με κεντρική διοίκηση- ιδρύματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, Αυτόνομα -με κεντρική διοίκηση- ιδρύματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, τα οποία χρησιμοποιούν μέσα που παρέχονται από συμβατικά πανεπιστήμια τα οποία χρησιμοποιούν μέσα που παρέχονται από συμβατικά πανεπιστήμια Μεικτού τύπου ιδρύματα, που παρέχουν εξ αποστάσεως εκπαίδευση μέσω Μεικτού τύπου ιδρύματα, που παρέχουν εξ αποστάσεως εκπαίδευση μέσω ενός και μόνου ειδικού τμήματος εξ αποστάσεως διδασκαλίας, το οποίο ενός και μόνου ειδικού τμήματος εξ αποστάσεως διδασκαλίας, το οποίο λειτουργεί σε κάποιο συμβατικό πανεπιστήμιο λειτουργεί σε κάποιο συμβατικό πανεπιστήμιο Μεικτού τύπου ιδρύματα: το διδακτικό προσωπικό είναι υπεύθυνο τόσο για Μεικτού τύπου ιδρύματα: το διδακτικό προσωπικό είναι υπεύθυνο τόσο για τους εσωτερικούς όσο και για τους εξωτερικούς- εξ αποστάσεως φοιτούντες τους εσωτερικούς όσο και για τους εξωτερικούς- εξ αποστάσεως φοιτούντες σπουδαστέςσπουδαστέςΜεικτού τύπου ιδρύματα: οι σπουδαστές του πανεπιστημίου εγγράφονται και Μεικτού τύπου ιδρύματα: οι σπουδαστές του πανεπιστημίου εγγράφονται και σε άλλα σε άλλα

οοι γενιές ι γενιές των τεχνολογιών των τεχνολογιών της εξ αποστάσεως της εξ αποστάσεως εεκπαίδευσηςκπαίδευσης

εεξέλιξη των τεχνολογιών ξέλιξη των τεχνολογιών που χρησιμοποιεί το που χρησιμοποιεί το e-learninge-learning

εεικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο ικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο WWWWWW – – educational portals (1/educational portals (1/3)3)

τα χαρακτηριστικά που διαθέτουντα χαρακτηριστικά που διαθέτουν είναι:είναι:

συνύπαρξησυνύπαρξη πληροφοριών σε πολλές μορφές, που επιτρέπει πληροφοριών σε πολλές μορφές, που επιτρέπει την κατασκευή πιο ελκυστικού στην εμφάνιση την κατασκευή πιο ελκυστικού στην εμφάνιση μαθησιακού υλικούμαθησιακού υλικού

δόμησηδόμηση του μαθησιακού υλικού σε μορφή υπερμέσων του μαθησιακού υλικού σε μορφή υπερμέσων (hypermedia), που επιτρέπει την ανάγνωσή του κατά μη (hypermedia), που επιτρέπει την ανάγνωσή του κατά μη γραμμικό τρόπο, καθώς και την τοποθέτησή του σε γραμμικό τρόπο, καθώς και την τοποθέτησή του σε διαφορετικούς υπολογιστέςδιαφορετικούς υπολογιστές

εεικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο ικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο WWW WWW – – educational portalseducational portals (2/(2/33))

κεντρική αποθήκευση μαθησιακού υλικούκεντρική αποθήκευση μαθησιακού υλικού σε σε υπολογιστές εξυπηρετητές (server computers) και υπολογιστές εξυπηρετητές (server computers) και προσπέλασή του από πολλούς χρήστες μέσω προσπέλασή του από πολλούς χρήστες μέσω υπολογιστών πελατών (client computers), υπολογιστών πελατών (client computers),

γρήγορη και φθηνή ενημέρωση του μαθησιακού υλικούγρήγορη και φθηνή ενημέρωση του μαθησιακού υλικού με ταυτόχρονη άμβλυνση των περιορισμών τόπου και με ταυτόχρονη άμβλυνση των περιορισμών τόπου και χρόνου προσπέλασης στο υλικό αυτό,χρόνου προσπέλασης στο υλικό αυτό,

εεικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο ικονικοί μαθησιοχώροι που βασίζονται στο WWW WWW – – educational portalseducational portals ((33//33))

επικοινωνία (σύγχρονη και ασύγχρονη)επικοινωνία (σύγχρονη και ασύγχρονη) που διευκολύνει που διευκολύνει τη διάδραση μετα ξύ εκπαιδευτικών και σπουδαστών, τη διάδραση μετα ξύ εκπαιδευτικών και σπουδαστών, αλλά και των σπουδαστών μεταξύ τουςαλλά και των σπουδαστών μεταξύ τους

αξιοποίηση όλων των παραπάνω δυνατοτήτωναξιοποίηση όλων των παραπάνω δυνατοτήτων μέσω μέσω ενός ενιαίου περιβάλλοντος διεπαφής για τους χρήστες ενός ενιαίου περιβάλλοντος διεπαφής για τους χρήστες (user interface)(user interface)

ππλεονεκτήματα και λεονεκτήματα και μμειονεκτήματα του ειονεκτήματα του ee--learninglearning ως ως μεθόδου παροχής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσηςμεθόδου παροχής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

ΠλεονεκτήματΠλεονεκτήματααέγκαιρηέγκαιρη εκπαίδευση εκπαίδευση εευελιξία χρόνουυελιξία χρόνου εευελιξία χώρουυελιξία χώρου εευελιξία περιεχομένουυελιξία περιεχομένουχχαμηλό κόστοςαμηλό κόστος ααυτοματοποίηση μάθησηςυτοματοποίηση μάθησηςεεξατομικευμένη μάθησηξατομικευμένη μάθησημμέτρηση αποτελεσματικότηταςέτρηση αποτελεσματικότηταςυυποστήριξη σε άτομα με ποστήριξη σε άτομα με εειδικές ιδικές αανάγκες (ΑΜΕΑ)νάγκες (ΑΜΕΑ)

ππλεονεκτήματα και λεονεκτήματα και μμειονεκτήματα του ειονεκτήματα του ee--learninglearning ως ως μεθόδου παροχής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσηςμεθόδου παροχής της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

ΜειονεκτήματαΜειονεκτήματα κκόστοςόστος ππεριεχόμενοεριεχόμενο ττυποποίηση γνώσηςυποποίηση γνώσης ααπρόσωπη επικοινωνίαπρόσωπη επικοινωνία ααπώλεια ενδιαφέροντοςπώλεια ενδιαφέροντος δδυσκολία χρήσηςυσκολία χρήσης ααντίσταση των μαθητευόμενωνντίσταση των μαθητευόμενων ττεχνολογικά εμπόδιαεχνολογικά εμπόδια έέλλειψη σχεδιασμούλλειψη σχεδιασμού εεξειδικευμένο προσωπικόξειδικευμένο προσωπικό υυποχρεώσεις εκπαιδευτήποχρεώσεις εκπαιδευτή ννομικά ζητήματαομικά ζητήματα

αποτίμηση ποιότητας των εκπαιδευτικών αποτίμηση ποιότητας των εκπαιδευτικών υπηρεσιών με τη χρήση νέων τεχνολογιώνυπηρεσιών με τη χρήση νέων τεχνολογιών

Όπως όλες οι διαδικασίες έτσι και η εξ αποστάσεως Όπως όλες οι διαδικασίες έτσι και η εξ αποστάσεως εκπαίδευση εκπαίδευση πρέπει να υποβάλλεται σε διαδικασία πρέπει να υποβάλλεται σε διαδικασία αξιολόγησηςαξιολόγησης σύμφωνα με τα διάφορα ισχύοντα πρότυπα σύμφωνα με τα διάφορα ισχύοντα πρότυπα

the mega universitiesthe mega universities

ΓΑΛΛΙΑ: ΓΑΛΛΙΑ: Centre National dCentre National d’’EnseignementEnseignement à à DistanceDistance

ΙΝΔΙΑ: ΙΝΔΙΑ: Indira Gandhi National Open UniversityIndira Gandhi National Open University

ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ: ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ: Universitas TerbukaUniversitas Terbuka

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ: Monash University Monash University

ΗΠΑΗΠΑ: Phoenix University Online: Phoenix University Online

ΙΡΑΝΙΡΑΝ: : Payame Noor UniversityPayame Noor University

ΚΟΡΕΑΚΟΡΕΑ: : Korea National Open UniversityKorea National Open University

ΝΝ. . ΑΦΡΙΚΗΑΦΡΙΚΗ: : University of South AfricaUniversity of South Africa

ΙΣΠΑΝΙΑΙΣΠΑΝΙΑ: : Universidad Nacional de EducaciUniversidad Nacional de Educacióón a Distancian a Distancia

ΤΑΪΛΑΝΔΗΤΑΪΛΑΝΔΗ: : Sukhothai Thammathirat Open UniversitySukhothai Thammathirat Open University

ΤΟΥΡΚΙΑΤΟΥΡΚΙΑ: : Anadolu UniversityAnadolu University

ΗΝΗΝ. . ΒΑΣΙΛΕΙΟΒΑΣΙΛΕΙΟ: The Open University: The Open University

ΚΙΝΑΚΙΝΑ: TV university system: TV university system

Εικονικά ΜουσείαΕικονικά Μουσεία Ρεαλιστική τρισδιάστατη ψηφιακή

αναπαράσταση μουσείων με τα εκθέματά τους και σχετικές πληροφορίες

Συλλογή εκθεμάτων από διάφορους εκθεσιακούς χώρους και παρουσίαση τους στον εικονικό χώρο ενός φανταστικού μουσείου.

Δυνατότητα εικονικής επίσκεψης on-line (μέσω Internet) ή off-line (πολυμεσική παραγωγή)

Μελλοντικά, δυνατότητα on-line, real-time επίσκεψης με «προσωπικό» ξεναγό.

Εξέλιξη του Τρόπου ΔιδασκαλίαςΕξέλιξη του Τρόπου Διδασκαλίας

Από την Αρχαιότητα έως σήμερα – Προσωπική επαφή διδάσκοντος-διδασκομένων στην ύπαιθρο, την Αγορά ή συγκεκριμένο κτήριο

Από τα μέσα του 1800 – Εκπαίδευση δι’ αλληλογραφίας (κυρίως ξένες γλώσσες)

Σήμερα – Εκπαίδευση εξ’ αποστάσεως χάρη στην εξάπλωση του Internet.

Εικονική Τάξη (Εικονική Τάξη (Virtual Virtual Classroom)Classroom)

Παρόμοια οργάνωση με την κλασσική εκπαίδευση (διάρκεια σπουδών, εξετάσεις, εργασίες για το «σπίτι», αξιολόγηση μαθητών)

Πλεονέκτημα η δυνατότητα «ασύγχρονης» μάθησης – ο μαθητής παρακολουθεί το μάθημα όταν και όπου μπορεί.

Η αλληλεπίδραση διδασκόμενου-διδάσκοντος και μεταξύ των διδασκομένων εξασφαλίζεται είτε on-line (chat) είτε off-line (e-mail).

Τεχνολογία Εκπαίδευσης Εξ’ Τεχνολογία Εκπαίδευσης Εξ’ ΑποστάσεωςΑποστάσεως

Λογισμικό Εκπαίδευσης Εξ’ Λογισμικό Εκπαίδευσης Εξ’ ΑποστάσεωςΑποστάσεως

Βασικά χαρακτηριστικά:• Περιβάλλον χρήστη ικανό για “uploading” και “downloading” του

εκπαιδευτικού υλικού

• Δυνατότητα αποστολής και λήψης e-mail

• Διεξαγωγή και βαθμολόγηση διαγωνισμάτων Πρόσθετα χαρακτηριστικά:

• Δυνατότητα συζήτησης on-line (chat rooms)

• Κοινή χρήση αρχείων (file sharing)

• Πίνακες ανακοινώσεων (bulletin boards) Προχωρημένα χαρακτηριστικά

• Διδασκαλία με εικόνα και ήχο (απαιτείται μεγάλη ταχύτητα σύνδεσης στο Internet)

• Δυνατότητα διδάσκοντος να ελέγχει το υλικό που κάθε μαθητής χρησιμοποιεί για το μάθημα

• Δυνατότητα «τηλεδιάσκεψης»

Σύγχρονη – Ασύχρονη Σύγχρονη – Ασύχρονη ΔιδασκαλίαΔιδασκαλία

Μορφή Αλληλεπίδρασης

Ασύγχρονη (off-line) Σύγχρονη (on-line)

Απαιτήσεις εξοπλισμού

Intel Pentium-based PC64 – 128 MB RAM>10 MB HD free spaceΣύνδεση με InternetΚατάλληλο λογισμικό

Επιπλέον απαιτήσεις:Ψηφιακή κάμεραΜικρόφωνοΣύνδεση με Internet τουλάχιστον 33.6 kbps, συνιστάται 56.4 kbps

Σύγχρονη – Ασύχρονη ΔιδασκαλίαΣύγχρονη – Ασύχρονη Διδασκαλία (συν.)(συν.)

Προετοιμασία και περιβάλλον μαθή-ματος – επιδόσεις συστήματος

Ο διδάσκων δουλεύει από-μακρυσμένα, ετοιμάζει το υλικό και το αποθηκεύει σε μορφή hypertext (HTML) και στη συνέχεια το «φορτώνει» στον server.Άλλο υλικό (video, εφαρ-μογές κλπ) «φορτώνονται» με παρόμοιο τρόπο.Ο μαθητής συνδέεται με τον server και «κατεβάζει» το υλικό, συνήθως, όποτε αυτός το επιθυμεί.

Το μάθημα γίνεται συνή-θως σε μορφή τηλεδιάσκε-ψης.Απαιτείται η ταυτόχρο-νη παρουσία διδάσκοντος – μαθητών σε προκαθορι-σμένο χρόνοΥπάρχει άμεση επικοι-νωνία διδάσκοντος – μα-θητή. O μαθητής μπορεί να επικοινωνεί με τον διδάσκοντα μέσω video ή chat.

Σύγχρονη – Ασύχρονη ΔιδασκαλίαΣύγχρονη – Ασύχρονη Διδασκαλία (συν.)(συν.)

Προετοιμασία και περιβάλλον μαθή-ματος – επιδόσεις συστήματος (συν.)

Ο μαθητής επεξεργάζεται το υλικό και υποβάλει τυχόν ερωτήσεις, σχόλια, απαντή-σεις σε ερωτήματα, εργα-σίες, μέσω e-mail ή fax.Δεν υπάρχει άμεση επικοινωνία διδάσκοντος – μαθητή.Ο αριθμόςτων μαθητών μπορεί να είναι μεγάλος.Η επίδοση του συστήμα-τος δεν επηρεάζεται ιδιαίτε-ρα από την ταχύτητα της σύνδεσης μεταξύ χρήστη και server. Γενικά είναι ικανοποιητική.

Ο αριθμός των μαθητών είναι περιορισμένος.Όπως και στις πραγματι-κές τάξεις το μάθημα μπο-ρεί να περιλαμβάνει εργα-σίες για το «σπίτι», διαγω-νίσματα κλπ. που γίνονται off-line.Η επίδοση του συστήμα-τος εξαρτάται κυρίως από την ταχύτητα της σύνδεσης μεταξύ χρήστη και server. Γενικά απαιτείται όσο το δυνατόν ταχύτερη σύνδεση (ISDN)

Στοιχεία από τη Σύγχρονη Στοιχεία από τη Σύγχρονη ΠραγματικότηταΠραγματικότητα

Μεγάλες εταιρείες σήμερα λειτουργούν «εταιρικά πανεπιστήμια» (Dell, Sun Microsystems κλπ) για την συνεχή εκπαίδευση του προσωπικού τους.

Μεγάλα Αμερικανικά Πανεπιστήμια παρέχουν εκπαίδευση εξ΄αποστάσεως (U of C, Berkeley – Computer information systems, digital telecommunications, E-commerce, GIS, Stanford University – Artificial intelligence, Computational molecular biology, Optical fiber communications, Wireless communications, κλπ) και «παραδοσιακή» εκπαίδευση με στοιχεία εκπαίδευσης εξ’ αποστάσεως (Georgia Tech – όλα τα προπτυχιακά μαθήματα στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ, κλπ)

Στο Πανεπιστήμιο του Maryland, στα τμήματα εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης απασχολούνται σήμερα περισσότεροι από 30.000 φοιτητές.

Διαφορά Εικονικής – Πραγματικής Διαφορά Εικονικής – Πραγματικής ΤάξηςΤάξης

Είναι το επίπεδο μάθησης των μαθητών μιας εικονικής τάξης το ίδιο με αυτό των μαθητών μιας πραγματικής τάξης;

Η εικονική τάξη απαιτεί μεγαλύτερη αυτοπειθαρχία και ωριμότητα από τον μαθητή.

«Εργαστηριακά» μαθήματα είναι αδύνατον να διδαχθούν σε εικονικές τάξεις. Ανάλογα με τις προσωπικές προτιμήσεις των μαθητών, η εικονική τάξη μπορεί

να μην αποδεκτή από ορισμένους. Το ίδιο ισχύει και για τους διδάσκοντες. Απαιτείται περισσότερος χρόνος από τους διδάσκοντες για την προετοιμασία

του μαθήματος και την επικοινωνία με τους μαθητές «Η προσωπική επαφή και καθημερινή τριβή των μαθητών με τους συμμαθητές

τους και τους διδασκάλους τους, τους προσφέρει πολλά περισσότερα από μία πληροφορία, τους μαθαίνει να κρίνουν τι είναι ενδιαφέρον, τι εμπεριστατωμένο και τι σημαντικό.

Στατιστικά ΣτοιχείαΣτατιστικά Στοιχεία

Στις Η.Π.Α.:

Η ζήτηση για εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση ανάμενεται να αυξηθεί από το 5% του συνόλου των φοιτητών στην ανώτατη εκπαίδευση το 1998 στο 15% μέχρι το τέλος του 2002.

Το 40% των εξόδων μεγάλων οργανισμών και επιχειρησέων για εκπαίδευση του προσωπικού τους δαπανάται στην εξ’αποστάσεως εκπαίδευση.

Η ακαδημαϊκή on-line «αγορά» αναμένεται να φθάσει στα $1,6 δισεκατομμύρια το 2002.

Η τάση προς την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση δεν μπορεί πλέον να αγνοηθεί

Προοπτικές Εκπαίδευσης Εξ’ Προοπτικές Εκπαίδευσης Εξ’ ΑποστάσεωςΑποστάσεως

Στο προσεχές μέλλον η τεχνολογική πρόοδος, όπως πχ στο τομέα της ασύρματης δικτυακής σύνδεσης, θα κάνει την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση πιο ελκυστική.

Η αύξηση της ταχύτητας σύνδεσης στο Internet θα βελτιώσει την αλληλεπίδραση διδασκόντων-διδασκομένων και την αίσθηση της επαφής και επικοινωνίας μεταξύ απομακρυσμένων ατόμων.

Ο σύγχρονος τρόπος ζωής με τον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο ευνοεί την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση όπου ο κάθε μαθητής μπορεί να διαλέξει τον τόπο, τον χρόνο και το εκπαιδευτικό υλικό.

Οι παραδοσιακές «πραγματικές» τάξεις διδασκαλίας ποτέ δεν πρόκειται να εκλείψουν!

ΣυμπεράσματαΣυμπεράσματα Οι Νέες Τεχνολογίες έχουν πολλά να

προσφέρουν στον Πολιτισμό και την Εκπαίδευση.

Η Πληροφορική επανάσταση μπορεί να παρομοιαστεί με την επανάσταση της τυπογραφίας. Τα αγαθά της εκπαίδευσης και του πολιτισμού έγιναν άμεσα διαθέσιμα σε ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό σε ολόκληρη την υφήλιο.