ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ο πρόλογος είναι ένα εισαγωγικό σχόλιο και περιέχει, οπωσδήποτε τη βασική έννοια ή έννοιες του θέματος. Μπορούμε λοιπόν να δομήσουμε τον πρόλογο σε δύο μέρη:

α. σύντομη αναφορά στο γενικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται η κύρια έννοια:-γενικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης (π.χ. διαλεκτική σχέση ατόμου-κοινωνίας, φιλοπερίεργο του ατόμου, ο άνθρωπος έλλογο ον, δημιουργικό ον κ.λπ.)-παρουσίαση θετικών ή αρνητικών γνωρισμάτων της σύγχρονης κοινωνίας (π.χ. αντιφατικότητα στην ανάπτυξη υλικοτεχνικού και ηθικοπνευματικού πολιτισμού, ραγδαίες εξελίξεις κ.λπ.)

β. υποχρεωτική αναφορά με σύντομα σχόλια στην κύρια έννοια:-σύντομη αναφορά στην αξία ή απαξία της βασικής έννοιας ή εννοιών.-παρουσίαση κάποιων χαρακτηριστικών της.

Π.χ. σε θέμα σχετικό με το επάγγελμα-εργασία.Ο άνθρωπος αποτελεί τον κινητήριο μοχλό του πολιτισμού. Προορισμός του είναι η συνεχής προσπάθεια για την κάλυψη των υλικών του αναγκών καθώς και η διαρκής προαγωγή της ηθικής και πνευματικής του υπόστασης. Για την πραγματοποίηση των στόχων του βασική προϋπόθεση είναι η ορθή άσκηση της εργασίας, η οποία ολοκληρώνει το άτομο και του παρέχει τη δυνατότητα της κοινωνικής προσφοράς.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Με τον επίλογο ολοκληρώνονται οι σκέψεις μας σχετικά με το θέμα που μας δόθηκε, και γι' αυτό πρέπει να είναι εναρμονισμένος με τον πρόλογο και το κύριο θέμα. Αποτελείται από:

α. Ανακεφαλαίωση.

β. Συγκρατημένη αισιόδοξη τάση.

Π.χ. σε θέμα σχετικό με την κρίση της οικογένειας.Το φαινόμενο της κρίσης της οικογένειας απασχολεί τους επιστήμονες σε όλα τα γεωγραφικά πλάτη της οικουμένης, καθώς είναι ιδιαίτερα επίκαιρο και ενδιαφέρον. Είναι απαραίτητο να ευαισθητοποιηθεί κάθε άνθρωπος, ώστε η οικογένεια να υλοποιήσει το ρόλο της και να γαλουχήσει άτομα σε υψηλές αξίες, ικανούς να μετεξελιχθούν αργότερα σε υπεύθυνους και ευσυνείδητους πολίτες.

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑΑΙΤΙΑ

Α. ΑΤΟΜΟ

*πνεύμα: χαμηλό πνευματικό επίπεδο- έλλειψη καλλιέργειας- απουσία κριτικής- περιορισμός ενδιαφερόντων, προκαταλήψεις- στερεοτυπικές αντιλήψεις= φανατισμός, ακραίες συμπεριφορές.*ήθος: έλλειψη αρχών, ηθικών αξιών= απόλυτη ενδοτικότητα στις προκλήσεις της σύγχρονης ζωής/ αδιαφορία για ό,τι διαδραματίζεται.*ψυχή: ανασφάλειες, ψυχολογικά προβλήματα, εγωισμός, αλαζονεία, υπερβολικές φιλοδοξίες.

Β. ΘΕΣΜΟΙ- ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ

*οικογένεια: ανωριμότητα γονέων, χαμηλό πνευματικό επίπεδο, έλλειψη σεβασμού στην προσωπικότητα του παιδιού είτε μέσω καταπίεσης/ υπερπροστασίας είτε μέσω του άκριτου φιλελευθερισμού/ κρίση θεσμού= πολλαπλοί και αλληλοσυγκρουόμενοι ρόλοι γονέων, έλλειψη επαφής και επικοινωνίας ανάμεσα στα μέλη, “χάσμα γενεών”, ενδοοικογενειακές συγκρούσεις, αλλαγή δομής και ρόλων της οικογένειας (νέα θέση της γυναίκας), απομάκρυνση από τις οικογενειακές παραδόσεις.*σχολείο: τεχνοκρατική εκπαίδευση, απουσία διαμόρφωσης σφαιρικού- ηθικού ανθρώπου, στείρα αποστήθιση γνώσεων, τυποποίηση διδασκαλίας, χρησιμοθηρική- εμπορευματοποιημένη γνώση, στόχος-πανάκεια το πτυχίο, έλλειψη υποδομής για την καλλιέργεια ενδιαφερόντων και την ομαλή κοινωνικοποίηση των νέων.*ΜΜΕ: ανευθυνότητα λειτουργιών, παραπληροφόρηση- προπαγάνδα, εμπορευματοποίηση μέσων με στόχο την αποκλειστικότητα και το κέρδος ως προβολή αρνητικών προτύπων= διάβρωση του χαρακτήρα των ΜΜΕ ως φορέα κοινωνικοπολιτικής αγωγής.*πολίτευμα-κράτος: συγκεντρωτισμός εξουσίας, ασφυκτική γραφειοκρατία και αναξιοκρατικά φαινόμενα, έλλειψη ευκαιριών στους πολίτες, ασυνέπεια σε λόγια και έργα από την πλευρά της ηγεσίας, παλαιοκομματική αντίληψη πολιτικών, στυγνός επαγγελματισμός και τεχνοκρατισμός πολιτικών, αδυναμία επίλυσης ζωτικών προβλημάτων.

Γ. ΠΡΟΤΥΠΑ- ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΚΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΕΠΟΧΗΣ.

Γενικά: πρότυπα σαθρά, χωρίς να εμπνέουν και να οδηγούν στο δημιουργικό όνειρο, στην ανθρωποκεντρική θεώρηση της ζωής, στο αληθινό νόημά της.*ασύμμετρη ανάπτυξη υλικοτεχνικού- ηθικοπνευματικού πολιτισμού (εντυπωσιακά επιτεύγματα αλλά και αρνήσεις).*επικράτηση στείρας τεχνοκρατικής αντίληψης και απουσία προσπαθειών ευρύτερης καλλιέργειας. *συνθετότητα- πολυπλοκότητα κοινωνιών (γρήγοροι ρυθμοί εκτύλιξης γεγονότων, καταιγισμός πληροφοριών, γνώσεων, αύξηση απαιτήσεων ζωής, άγχος, ένταση, πολλαπλοί και αντιφατικοί κοινωνικοί ρόλοι).*βιομηχανοποιημένος τρόπος ζωής (ο άνθρωπος μετατρέπεται σε όργανο παραγωγής και σε δούλο των επουσιωδών αναγκών του, υπερβολική προσκόλληση στην ειδίκευση= περιορισμός ελεύθερου χρόνου= ηθικοπνευματική απογύμνωση του ανθρώπου. *αστικοποίηση (ανωνυμία, αποξένωση, μαζοποίηση, αλλοτρίωση, μαρασμός ανθρώπινων συναισθημάτων, καλλιέργεια επιθετικότητας, ελαχιστοποίηση κοινωνικού ελέγχου).*υλικός ευδαιμονισμός, υπερκατανάλωση, θεοποίηση χρήματος, ακόρεστη μανία για υλικά αγαθά.*αναθεώρηση και κρίση αξιών- έκλυση ηθών, ιδεολογική σύγχυση, απουσία οραμάτων και συλλογικών στόχων, κατάργηση ορίου και μέτρου, επικράτηση της ηθικής του συμφέροντος.*απομάκρυνση του ανθρώπου από τη φύση και ό,τι αυτή αντανακλά (αγνότητα, αυθεντικότητα, έμπνευση, φυσικότητα).*επικράτηση νοοτροπίας του παροντισμού, προοδοπληξία που αποτελεί ανάσχεση στη δημιουργική αφομοίωση των λειτουργικών στοιχείων της παράδοσης.*μιμητισμός- μόδα: τυφλή υποταγή στο ξενόφερτο, δουλική αντιγραφή και όχι δημιουργική αφομοίωση.*επικράτηση ατομικισμού και στείρου ανταγωνισμού, κρίση κοινωνικής συνείδησης, επικράτηση πνεύματος αλαζονείας και δύναμης και αδιαφορία για το κοινό καλό.

*κοινωνικά προβλήματα: αδικίες, ανισότητες, ανεργία= κοινωνικός αναβρασμός, επιδείνωση κοινωνικής κρίσης.

Δ. ΣΤΑΣΗ ΝΕΩΝ

*πνεύμα- ήθος- ψυχή από το Α. ΑΤΟΜΟ*αμφισβήτηση που μορφοποιείται σε ολική άρνηση, πιστεύουν ότι τα ξέρουν όλα, είναι επιρρεπείς και μιμούνται εύκολα. Αρκετοί νέοι εκφράζουν την αντίδρασή τους στο κατεστημένο με στείρο τρόπο.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Οι συνέπειες μιας έννοιας ή ενός φαινομένου μπορεί να είναι θετικές ή αρνητικές ανάλογα με την έννοια ή το φαινόμενο. Μπορεί επίσης η ίδια έννοια/ φαινόμενο να έχει θετικές και αρνητικές συνέπειες ανάλογα με το βαθμό, την ένταση που παρουσιάζεται ή ανάλογα με τον τρόπο που ο άνθρωπος βιώνει την έννοια αυτή. Οι συνέπειες στην έκθεση πρέπει να τεκμηριώνονται με επιχειρήματα που αντλούμε από τους τομείς που αποτελούν στο σύνολό τους τη συνολική θεώρηση του ανθρώπου ως ατόμου και ως κοινωνικού όντος. Οι τομείς αυτοί είναι οι:Α. πνευματικός- λογικός τομέας (άτομο)Β. ηθικός τομέας (άτομο)Γ. ψυχολογικός- συναισθηματικός τομέας (άτομο)Δ. κοινωνικός τομέας (άτομο)Ε. πολιτικός τομέας (κοινωνικό ον)ΣΤ. επαγγελματικός- υλικός- οικονομικός- οικολογικός τομέας (κοινωνικό ον)Ζ. πολιτιστικός τομέας( κοινωνικό ον)Ε. εθνικός τομέας (κοινωνικό ον)Θ. διεθνιστικός διακρατικός τομέας (κοινωνικό ον)

Για τον καθένα θα παραθέσουμε κάποιες θετικές και αρνητικές έννοιες.

Α. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ- ΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ.

Θετικές συνέπειες μια έννοιας στον πνευματικό- λογικό τομέα:ανάπτυξη κριτικής και προβληματισμού, γόνιμη αμφιβολία και αμφισβήτηση , πολύπλευρη μόρφωση και καλλιέργεια, γνώση, παιδεία, εκπαίδευση, διαρκής πνευματική εγρήγορση, σφαιρική ενημέρωση, οργανωμένη αντίληψη των πραγμάτων και των εξελίξεων= συγκροτημένη αντίληψη του κόσμου.

Αρνητικές συνέπειες: αμάθεια, εφησυχασμός- πνευματική αδράνεια, πνευματική μονομέρεια, φανατισμός, δογματισμός, απολυτότητα, προλήψεις, αναχρονιστικές αντιλήψεις, προπαγάνδα, παραπληροφόρηση, υπερπληροφόρηση= πνευματική σύγχυση, ετεροκατεύθυνση, χειραγώγηση, μαζοποίηση, αποπροσανατολισμός.

Β. ΗΘΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ.

Θετικές συνέπειες: αρχές, αξίες, ιδανικά, υγιή πρότυπα, συνείδηση, ευθύνη, ωριμότητα, αίσθηση καθήκοντος, ηθικές αρετές (εντιμότητα- ειλικρίνεια-σεβασμός εγκράτεια) αξιοπρέπεια, ηρωισμός, αυτοκριτική, ενδοσκόπηση, αυτογνωσία, ηθική ελευθερία, ανθρωπισμός, σοβαρότητα, συνέπεια, διαμόρφωση ολοκληρωμένης προσωπικότητας.

Αρνητικές συνέπειες: πάθη, αδυναμίες, συμπλέγματα, ελαττώματα, προκαταλήψεις, στερεότυπα, κρίση αξιών, ηθική χαλάρωση, αμοραλισμός, ιδιοτέλεια, εκμετάλλευση, υποκρισία, φιληδονισμός, φιλαυτία, μικροπρέπεια, αλλοτρίωση.

Γ. ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟΣ-ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ.

Θετικές συνέπειες: ευγένεια, ευαισθησία, συμπάθεια, κατανόηση, αγάπη, γαλήνη, ηρεμία, ασφάλεια, ορθή αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου-ψυχαγωγία, εκλέπτυνση συναισθημάτων, ψυχικές αρετές (θάρρος- αυτοπεποίθηση-αισιοδοξία-επιμονή-υπομονή) υπερηφάνεια, σιγουριά, εσωτερική ισορροπία, ψυχική πληρότητα.

Αρνητικές συνέπειες: άγχος, κορεσμός, ανία, πλήξη, ανούσια διασκέδαση, αίσθηση ανικανοποίητου, ψυχικό αδιέξοδο, απογοήτευση, μοιρολατρία, αξιοπεριφρόνητη, ιδεοληψία-ψυχώσεις, απευαισθητοποίηση, ψυχική εντροπία.

Δ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

Θετικές συνέπειες: αναπτυγμένη κοινωνική συνείδηση, πρόταξη κοινού καλού σε σχέση με το στενά εννοούμενο, ατομικό συμφέρον, κοινωνικές αρετές (συνεργασία- αλληλεγγύη- άμιλλα- ομοψυχία- συναίνεση- διαλλακτικότητα- φιλία) εδραίωση κοινωνικών ελευθεριών (ισοτιμία-ισονομία- αξιοκρατία-δικαιοσύνη) αναβάθμιση/ υγιής λειτουργία θεσμών (οικογένεια-σχολείο-κράτος) εκπλήρωση κοινωνικών προβλημάτων, παροχή κοινωνικής πρόνοιας, κοινωνική ευρυθμία και αρμονία, διασφάλιση κοινωνικής συνοχής και σε στιγμές κρίσης και γενικότερα.

Αρνητικές συνέπειες: κρίση ανθρώπινων σχέσεων, κοινωνική αδιαφορία, μοναξιά, ανωνυμία, στείρος ανταγωνισμός, ατομικισμός, συγκρούσεις, ωφελιμιστικό πνεύμα, προώθηση αδικιών και ανισοτήτων, ταξικές διακρίσεις, κοινωνική αλλοτρίωση, άγονος μιμητισμός, ρατσισμός, περιθωριοποίηση, ανομική συμπεριφορά, βία, εγκληματικότητα, ναρκωτικά (γενικά φαινόμενα κοινωνικής νοσηρότητας).

Ε. ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ

Θετικές συνέπειες: γνώση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων= συνετή διεκδίκηση δικαιωμάτων, συνεπής υλοποίηση υποχρεώσεων, πολιτικοποίηση- συμμετοχή στη διαμόρφωση της δημόσιας ζωής: γνώση ιδεολογιών, παρακολούθηση πολιτικών εξελίξεων, δικαίωμα “εκλέγειν- εκλέγεσθαι” συμμετοχή στην τοπική αυτοδιοίκηση, υγιής συνδικαλισμός, πολυκομματισμός, διάλογος, πολυφωνία, διάκριση τριών εξουσιών, έλεγχος ηγεσίας από τους πολίτες, στηλίτευση αδικιών και αυθαιρεσιών, ήθος και ύφος ηγεσίας, διασφάλιση της δημοκρατίας.

Αρνητικές συνέπειες: απουσία πολιτικής παιδείας, κρίση πολιτικής συνείδησης, αδιαφορία για τα κοινά, φθορά ηγεσίας, κατάχρηση ελευθεριών, παραβιάσεις, ατασθαλίες, σκάνδαλα, ευνοιοκρατία, πελατειακό σύστημα στις σχέσεις πολιτών και κράτους, συμφερολατρικό πνεύμα, επικράτηση τυφλού κομματισμού, λαϊκισμός, φιλαρχία, προσωποπαγή κόμματα, δημαγωγία, έλλειψη ευκαιριών στους πολίτες για συμμετοχή στα κέντρα λήψης αποφάσεων, υποδούλωση στη γραφειοκρατία, περιπτώσεις κινδυνολογίας, ασύδοτη προπαγάνδα, ολοκληρωτικά καθεστώτα, τρομοκρατικές οργανώσεις.

ΣΤ. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ-ΥΛΙΚΟΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ-ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ.

Θετικές συνέπειες: επαγγελματικός προσανατολισμός, ορθή επιλογή με κατάλληλα κριτήρια, ενίσχυση επαγγελματικής συνείδησης, επιμόρφωση στο χώρο της εργασίας, ειδικές γνώσεις,

τεχνογνωσία- νέες μέθοδοι, καινούρια επαγγέλματα, είσοδος μηχανής στην παραγωγή, περιορισμός ανθρώπινου μόχθου, βελτίωση συνθηκών εργασίας (ωράριο, αμοιβές, σχέσεις εργοδοτών-εργαζόμενων), προγραμματισμός, πειθαρχία, οργάνωση παραγωγής, αύξηση παραγωγικότητας, βελτίωση ποιότητας αγαθών και υπηρεσιών, επαγγελματική ανέλιξη, εργασία- προσωπική δημιουργία και κοινωνική προσφορά, επίλυση προβλήματος αυτοσυντήρησης- κάλυψη άμεσων βιοποριστικών αλλά και δευτερευουσών αναγκών, άνοδος βιοτικού επιπέδου, διαφήμιση, κεφάλαια- επενδύσεις, αύξηση κατά κεφαλήν εισοδήματος, ανώτατο εγχώριο προϊόν, κοινωνία αφθονίας, ανέσεις, επιστημονική και τεχνολογική ανάπτυξη, άνοδος μέσου όρου ζωής, ανάπτυξη οικονομικών κλάδων (εμπόριο, βιομηχανία κ.λπ.) εξέλιξη των ΜΜΕ, αέναη πρόοδος υλικού πολιτισμού, αξιοποίηση φυσικών πόρων και πρώτων υλών, φύση: πηγή ζωής- έμπνευσης- ήθους, οικολογική ισορροπία.

Αρνητικές συνέπειες: τυποποίηση, μηχανοποίηση της ζωής και του ίδιου του ανθρώπου, στείρος αυτοματισμός, τυφλή προσκόλληση στην ειδίκευση, υποδούλωση του ανθρώπου στα ίδια του τα δημιουργήματα, κερδοσκοπικός χαρακτήρας εργασίας, υπερεντατικοποίηση εργασίας, μειωμένος ελεύθερος χρόνος, επαγγελματική αλλοτρίωση, θεοποίηση του χρήματος, στροφή στον υλικό ευδαιμονισμό, υπερκατανάλωση, ανεργία, φτώχεια, παρασιτικά επαγγέλματα, παραοικονομία, αντιπαραγωγικότητα, ενεργειακή κρίση, υπερεκμετάλλευση φύσης, διαταραχή οικολογικής ισορροπίας.

Ζ. ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ.

Θετικές συνέπειες: ΤΕΧΝΗ: ανάπτυξη τεχνών, γνήσια, αυθεντική δημιουργία, αναβάθμιση αισθητικής αντίληψης, εξευγενισμός της ψυχής. ΕΠΙΣΤΗΜΗ: προώθηση ανθρωπιστικών επιστημών αλλά και ανθρωπιστική- ευσυνείδητη χρήση των πορισμάτων των θετικών επιστημών με στόχο την αλήθεια και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ: γλώσσα, παράδοση (ήθη-έθιμα) θρησκεία, πολιτιστική ταυτότητα, διαφύλαξη λόγιου και λαϊκού πολιτισμού, αναφορά στην πνευματική ηγεσία- ανάπτυξη γραμμάτων. ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ: καλλιέργεια σώματος και πνεύματος.

Η. ΕΘΝΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ.

Θετικές συνέπειες: φιλοπατρία, γνώση ιστορίας και εθνικών θεμάτων, σύνδεση παρελθόντος με παρόν και μέλλον, αίσθηση ιστορικής συνέχειας, εθνική συνείδηση, ενδυνάμωση εθνικού φρονήματος, προάσπιση εθνικής ακεραιότητας, εθνικής αυτογνωσίας.

Αρνητικές συνέπειες: προγονολατρία, μυθοποίηση παρελθόντος, εθνικισμός, σοβινισμός, παραχάραξη ιστορίας, εθνική εξάρτηση από άλλες χώρες κυρίως ανεπτυγμένες, εθνικός ναρκισσισμός, έλλειψη πρωτοβουλίας για δημιουργικό παρόν.

Θ. ΔΙΕΘΝΙΣΤΙΚΟΣ-ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ.

Θετικές συνέπειες: εύκολη επικοινωνία των λαών λόγω της τεχνολογικής ανάπτυξης, έντονη αλληλεπίδραση λαών= δημιουργία υγιούς κοσμοπολιτισμού, που θεμελιώνεται στη διαφύλαξη της ιδιαίτερης πολιτιστικής και εθνικής ταυτότητας κάθε λαού και όχι στην ισοπεδωτική αφομοίωσή του, διεθνοποίηση φαινομένων και προβλημάτων (οικολογικό, εξοπλισμοί, ενεργειακό) διεθνής διάλογος- συνεργασία, κοινή προσπάθεια, κλίμα συναδέλφωσης, κατοχύρωση αυτοδιάθεσης λαών, ενεργοποίηση οργανώσεων και οργανισμών (ΕΕ, ΟΗΕ κ.λπ.), διατήρηση παγκόσμιας ειρήνης, σεβασμός στο διεθνές δίκαιο, προάσπιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καλλιέργεια ανθρωπισμού.

Αρνητικές συνέπειες: εκμετάλλευση αδύνατων λαών από ανεπτυγμένους, ρατσισμός, πόλεμος,

εξυπηρέτηση συμφερόντων και σκοπιμοτήτων, ξενοφοβία, περιθωριοποίηση μειονοτήτων, σχέσεις υποταγής στο πλαίσιο των διαφόρων συνασπισμών, πνεύμα σκληρού ανταγωνισμού, οι μεγάλες δυνάμεις επιδιώκουν όσο γίνεται μεγαλύτερο οικονομικό μερίδιο στην αγορά, καθώς και τον έλεγχο της τεχνολογικής πρωτοπορίας.

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ

Α. ΑΤΟΜΟ.

*κατάλληλη παιδεία- κριτική σκέψη- προβληματισμός.*διαρκής και σφαιρική ενημέρωση- επεξεργασία μηνυμάτων.*ωριμότητα- αυτοκριτική- αίσθηση μέτρου.*συνειδητοποίηση δικαιωμάτων- υποχρεώσεων- κοινωνική συνείδηση- ανθρωπιστικό πνεύμα.*διάλογος.*καλλιέργεια πολύπλευρων ενδιαφερόντων- δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου.*συμμετοχή των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων σε κοινωνικοπολιτικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, συλλόγους, οργανώσεις.*περιορισμός ασύδοτης μανίας του σύγχρονου ανθρώπου για το κέρδος.

Β. ΚΟΙΝΩΝΙΑ.

*υπεύθυνη αγωγή από τους φορείς κοινωνικοποίησης:α. οικογένεια (διάλογος, εμπιστοσύνη, αρχές, αξίες)β. εκπαίδευση (ανθρωπιστική παιδεία, εκσυγχρονισμός- συμπόρευση με τις απαιτήσεις των καιρών μας)γ. ΜΜΕ (αντικειμενική ενημέρωση- συζητήσεις επωνύμων, ειδικών- προβολή υγιών προτύπων, έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση, σεβασμός στο δέκτη).δ. πολίτευμα (δημοκρατία- ελεύθερη διακίνηση ιδεών)ε. κράτος (εξυγίανση- ανανέωση νόμων και θεσμών, αποκέντρωση στη λήψη αποφάσεων, συνεργασία πολιτών και ηγετών, ήρεμο πολιτικό κλίμα- συναίνεση, διεθνής συνεργασία, κατοχύρωση και διασφάλιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων)*πνευματική ηγεσία (πρωτοπόροι στην επίλυση προβλημάτων και στην επίτευξη στόχων)*αποκέντρωση-τοπική αυτοδιοίκηση- κίνητρα.*καλλιέργεια της τέχνης- προώθηση του αθλητισμού και του ολυμπισμού- ενίσχυση παράδοσης.*διασφάλιση εθνικής ενότητας και ομοψυχίας.*διαφύλαξη ειρήνης, ενεργοποίηση διεθνών οργανισμών και οργανώσεων*σχέσεις ισοτιμίας και όχι υποτέλειας στο πλαίσιο διεθνών συνασπισμών.*ισόρροπη ανάπτυξη υλικοτεχνικού- ηθικοπνευματικού πολιτισμού.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. η σειρά των αιτιών αλλά και των τομέων δεν είναι καθοριστική. Εξαρτάται από το είδος του φαινομένου ή της έννοιας που διαπραγματευόμαστε. Αναφερόμαστε δηλαδή πρώτα στα αίτια που σχετίζονται αμεσότερα με το φαινόμενό μας και ξεκινάμε από τον τομέα στον οποίο εντάσσεται κυρίως η έννοια.

2. η ομαδοποίηση δύο- τριών αιτών, τομέων, τρόπων σε μία παράγραφο είναι απαραίτητη, γιατί δεν είναι ορθή η κατάτμηση του γραπτού σε πολλές επιμέρους παραγράφους και γιατί μας ενδιαφέρει τα νοήματα να είναι μεστά και συνδεδεμένα με συνοχή.

3. Η αιτιολόγηση και η απόδειξη δύο βασικών εννοιών, που συσχετίζονται νοηματικά γίνεται από κοινού, ταυτόχρονα. Η αιτιολόγηση και η απόδειξη όμως γίνονται ξεχωριστά όταν οι έννοιες δε σχετίζονται μεταξύ τους.

4. Στους “τρόπους αντιμετώπισης” αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε απόλυτες εκφράσεις, όπως “πρέπει να” που δείχνουν και έλλειψη εκφραστικής ποικιλίας. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε εκφράσεις όπως «οφείλει να», «είναι ανάγκη να», « είναι απαραίτητο να», «είναι σε θέση να».