Ο ΣΤΑΛΙΝ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ
25
Ο ΣΤΑΛΙΝ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Τεύχος: 2000 Τεύχος 6 του Α. Μ. Εριόμιν Το όνομα του Στάλιν, που σχεδόν 30 χρόνια ήταν στο τιμόνι της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, ακόμη και σήμερα αποτελεί θερμό σημείο της ιδεολογικής διαπάλης. Ο Ι. Στάλιν έπαιξε διαπρεπή ρόλο στη δημιουργία της μεγάλης χώρας σε δυσκολότατη περίοδο, από άποψη εξωτερικών και εσωτερικών συνθηκών της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Τις υπηρεσίες του ακόμα και ο εχθρός του σοσιαλισμού Ουίνστον Τσώρτσιλ τις όρισε με την περιεκτική διατύπωση: «ο Στάλιν πήρε τη Ρωσία με ξύλινο αλέτρι και την άφησε με ατομική βόμβα». Aκόμα και σοβαροί αστοί ιστορικοί δεν αποφεύγουν την εκτίμηση της σταλινικής περιόδου στην ΕΣΣΔ. Ετσι, ο Ν. Βερτ, ένα από τα κεφάλαια του βιβλίου του «Ιστορία του Σοβιετικού κράτους», το ονόμασε «Νικηφόρος σταλινισμός». Στη δραστηριότητα του Στάλιν αφιερώνει ολόκληρα κεφάλαια ένας άλλος αστός ιστορικός ο Τζ. Χόσκινς στο βιβλίο του «Ιστορία της Σοβιετικής Ενωσης». Στην περίοδο παλινόρθωσης του καπιταλισμού εμφανίστηκε σε τεράστια ποσότητα πληρωμένη ρεβιζιονιστική-προσαρμοστική αντισταλινική βιβλιογραφία, ανάλογη με τα γραπτά του Ντ. Βολκογκόνοφ, γεμάτη από κακίες και ψεύδη για το Στάλιν. Ομως και αυτού του είδους η «προσοχή» άθελά της τονίζει το ρόλο του μεγάλου ανθρώπου, αν και η ψευδοεπιστημονική μαυρίλα αυτού του είδους έχει σαν σκοπό μόνο τη διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Το μέγεθος της προσωπικότητας και ο ρόλος του Στάλιν, τα αποτελέσματα όσων έγιναν υπό την καθοδήγησή του μας επιτρέπουν να μη δίνουμε προσοχή σε όλα τα ψέματα των σημερινών ιστορικών «σοφών». Ομως, ταυτόχρονα, αυτός ο ρόλος δεν επιτρέπει και τον εξωραϊσμό της ιστορικής πραγματικότητας ή τα κενά λόγια. Αντίθετα, είναι απαραίτητο να δούμε τις άκρως σύνθετες συνθήκες της δραστηριότητάς του, όταν - χωρίς να υπάρχουν ιστορικά ανάλογα- ήταν αναγκαίο να εξευρεθούν οι δρόμοι επίλυσης, από πρώτη ματιά, ανεπίλυτων αντιφάσεων. Εννοείται, πως μια προσωπικότητα τέτιου μεγέθους, όπως ο Στάλιν, δεν εμφανίζεται από μόνη της, ούτε με «θεϊκό διορισμό», αλλά σαν ιστορική αναγκαιότητα, σαν προσωπικότητα που εκφράζει το ριζικό συμφέρον της κοινωνικής ανάπτυξης στη συγκεκριμένη περίοδο και εκπληρώνει τη δραστηριότητά της, όχι από διαίσθηση, αλλά υπολογίζοντας τη συγκεκριμένη ιστορική κατάσταση, το πραγματικό κοινωνικό περιβάλλον, από κοινού με τους συναγωνιστές του, σε επαφή με πλήθος ειδικών και
description
Άρθρο του Α. Μ. Εριόμιν από την ΚΟΜ.ΕΠ. Τεύχος 2000 Νο 6
Transcript of Ο ΣΤΑΛΙΝ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ
:2000 6 . .
, 30 , . . , . : .
A . , . , , . . .
- , . , . , .
, . , , . , , - - , , .
, , , , , , , , , , , . , .
. 1999 45 , . ( ), , 1951, . , , ( . . ) (1952).
, , , 1936-1954, , , , .
, , . , 30 50.
.
1. , . ( ) . . . , , . , . , . . , .
- , . , - . 1925, , . . , . 1925-1926 ( ). 1926 , 14 . ( ). . , , . . , , . 15 ( 1927) . .
( ) , . . , () [ ()], 1928, , , .
- , , , 1929, .
, , .
( ) ( ). , , . , , . 1921. , . , .
. 4-5 , . 1928 1,7% . 13 . 15 25 . [1].
( , , (), ).
, . . , 1927 ( 1928), 28,5% 18,6% ( 1917 45,1%) ( 1917 32%). 2 30% 0,1 . 8,4 , 6,6 . 30% , .
, , , . 1927-1928. , . . ( , ) , . . , , ( ). , () .
( ) ( , ), , , . , , . , , , , .
, , , . , , . . . . , ( . . ). , , . , - - . , - , . 1941 . . ( ) .
. , -, . -.
, 1938 . , . . . - - , ( -) . [2] . , , , . .
, . ( : ) , . - , , - . : - . [3] , 1) , 2) .
, - - , . . 1951, , 20 .
1951 - . , , , -. , . , , . () , .
2. , , . - . - -. , . -, . , . . 20 . . ( ).
. . ( ) - . , . ( ) , .
, , , , . . . , . . . . , . , .
. ( ). , - , . , 30 (. () 1936).
. : . . ( ) . . . 1938 ( ) . , . . .
1938 ( ) . . 1940 , ( : . . , . . , . . ). , . 1940 ( . . , . ), ( . . . . ) . [4].
, . , , . 1943 ( 7-8, 1943) , , 1941 ( . , [5], . . ). , . 20 30. , , - . 1941 , , , , . , . . [6].
, , , , , . ( , ) . ( (!) . , ), , ( , ). ( ) .
; ( ) ( ). . . : ... , [7].
. . , 1946 . 40 . 1947 () , . , . , . , ( . , 1950 ), - , . .
1950 . , . . , . . , . . . . . .
. , 1950. : . . , .
1951 250 , , :
(), (.. . ., . ., . ., , . ., . ., . .) ().
. - ...
, () ... () ....
10 1951 ( : , ). 8 . 21 , . 240 119 . . . ( - ) . . . 38 ( . . ), . , .
, , . . . , . (. 6).
1952, , 1951. , - , - . , 1952. 15 1952 . . (1988), . . , , , 1952 .
3. , , . , 1954 , , . , , .
, , , , . . , - - .
, , , () 40. .
, 20 . . . 19 1988: , ( ). , . . , , . ( ) , . -- , , , .
, . , , , . . , . . 1944: . , . , , , , - - . , , , .
. , , -, , . , , : , [8]. , , . . , , , , . , [9]. , , . . () , , ( , ).
, . , , . . , , 1965.
4. ( ), , , . .
. , --, . - , . , , [10]. (!) - - .
, , , , . , . , , 30 ; .
( 60 - 70) , , . ( ) ; . , ; -, ;
. . . ( ) . .
. , , ( ), 1857-1858 . , [11]. , , , , . . - - .
( ) - ! , , . , , . , , , . , . . , . . - , .
, - .
( !) , , . - . - [12]- . . - . - , . . 80, .
. , . ( 145,1999) , . 1952 . , , . . . , , . , , , ! , , , , .
, . , . . . : , . 1965, ,, , . 1965 , - - 20 . , ( ), , , . 40 , ; ...
, - -. . , . . , - (-) , , , .
. , , 30 , , . . 1968, ( 1, 1968) : 1) , , , 2) , ! , , - ! , , ! , , , .
. , . , . - . . (1998). (. 22). , , , . , , , . . , , , , , , . . : . , . -- . , . : , , , ... -. , , , . , () , . .
. ( , ) : 1) , , . . 2) () , , , , , , , , . . , , ( ). ( ; ; ;). . . .
, , ( , ) , , . . [13].
. ( ) ( ) 80[14].
, , , . ( , . 5). - . , , , . . [15] . .
, - [16], , . . . (1986). , , 2-3 ( 1990) , . . , , , , . - , , , , .
, , ( !), , . , - , - - . 30 , - - . , ( ), , .
( ) , 40 . , , . , ( ) (- ), .
, - , . 80 ( . . ). , . . . , . . . , , 1993 : . . , . , . . . : ;
- , , ( ) , , 70, . , ...
, - ( ) - - , , , .
, 1/2000. , - , 5 2000. , 1994.[1] .: . 1977, . .1.[2] : . . , , 1980.[3] : . .: , , 1980, . 61-107. . .: - ( : - , , 1990, . 146-178. . .: , , 1984, . 5-32).[4] . . : , . 6, 1, , , 1997. , , : , 1983. . . : , , 1989. .: . , , 1991, 7.[5] ( , . 16) . . ..., 1946, ( ) . , 1946, 1947 (. . 116-117).[6]. . : , , , 1970, . 211.[7] . , , . 145-146, 175.[8]. - . : , 2 , . 39, . 139.[9]. - . : , 2 , . 39, . 355.[10] : , . . , , , 1973.[11]. - . : , 2 , . 46, , . 460-461.[12] : . .: - , 1980. . .: - : - - , 1990. .: - , 2, 1997.[13]. - . : , 2 , . 48, . 457-458.[14]. - , 1982, . , 2, 1982, , 3, 1985 .[15]. . : , , . 44, . 227.[16]. : .: , 1997, . .2.
