5ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ ΤΑΞΗ Β΄ ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ

ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΛΑΤΖΑΤΖΗ

Ραψωδία Ζ, στίχοι 369-465

Ο Έκτορας αναζητά την Ανδρομάχη και η συνάντησή τους

Α. Ο Έκτορας αναζητά την Ανδρομάχη (360-389) τόπος: το παλάτι του

πρόσωπα: Έκτορας, οικονόμα, άλλες υπηρέτριες

άστοχα ερωτήματα (σελ. 78) – απάντηση από την οικονόμα

Β. Συνάντηση Έκτορα-Ανδρομάχης (390-494) α. Συνάντηση Έκτορα-Ανδρομάχης στις Σκαιές Πύλες (390-405)

εμφάνιση-παρουσίαση Αστυάνακτα (παρομοίωση)

β. Συνομιλία Έκτορα-Ανδρομάχης (405-465)

Λόγος της Ανδρομάχης (406-439)

φορτισμένη συναισθηματικά (διασκελισμός)

επιχειρηματολογία (σε τρία χρονικά επίπεδα)

μέλλον: θάνατος του Έκτορα τύχη δική της και του παιδιού

παρελθόν: απώλειες πατέρα, αδελφών, αιχμαλωσία μητέρας (Αχιλλέας)

επική ειρωνεία (σελ. 78) Ο Αχιλλέας θα σκοτώσει και θα κακοποιήσει

τον Έκτορα.

παρόν: Έκτορας: πατέρας, μητέρα, αδελφός, σύντροφος (σύνδεση,

εξάρτηση)

μέλλον: θάνατος Έκτορα: χηρεία δική της, ορφάνια παιδιού

πρόταση αμυντικής τακτικής

Λόγος του Έκτορα (441-465)

κατανοεί τους φόβους της γυναίκας του

δεσμεύεται να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή:

εξωτερικά: πρώτος πολέμαρχος, ευθύνη στο λαό του

εσωτερικά: χρέος στη γενιά του, στον εαυτό του

θεωρεί τον αγώνα απεγνωσμένο

τον πληγώνει πολύ η αιχμαλωσία-ατίμωση της γυναίκας του

Ανδρομάχη Έκτορας

μιλάει ως γυναίκα ως άντρας-πολεμιστής

ο κόσμος της/του η οικογένεια, το παιδί, ο

άντρας της

το πεδίο της μάχης, η τιμή

και η δόξα

χρέος της/του να τους φροντίζει ο αγώνας και η

υπεράσπιση της πατρίδας

επηρεάζεται από το συναίσθημα από τη λογική

αμοιβαία συναισθήματα

θεωρούν ο ένας τον άλλο το πιο σημαντικό πρόσωπο

Ερωτήσεις για το σπίτι 1. Να βρείτε τυπικά επίθετα με ουσιαστικά που προσδιορίζουν.

2. Την άσκηση 1, σελ. 78 μέχρι το στίχο που κάναμε.

5ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ ΤΑΞΗ Β΄ ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ

ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΛΑΤΖΑΤΖΗ

Ραψωδία Ζ, στίχοι 466-529

Ο Έκτορας αποχαιρετά το γιο και τη γυναίκα του

και επιστρέφει στη μάχη με τον Πάρη

Β. Συνάντηση Έκτορα-Ανδρομάχης (390-494) β. Ο Έκτορας με το γιο του (466-481)

Ο γιος πετυχαίνει ό,τι δεν πέτυχε η σύζυγος (περικεφαλαία-αφοπλισμός).

Ο Έκτορας είναι τώρα μόνο πατέρας.

Προσεύχεται στους θεούς:

- να βασιλέψει στην Τροία

- να γίνει ανώτερος ακόμα κι από τον πατέρα του

- να καμαρώνει η μάνα του βλέποντάς τον να επιστρέφει νικητής

γ. Ο αποχαιρετισμός Έκτορα-Ανδρομάχης (482-494)

Ο Έκτορας τρυφερός (μοναδική φορά)

Προτροπή για επιστροφή καθενός στο καθήκον του

Γ. Επιστροφή Ανδρομάχης στο παλάτι και θρήνος για τον Έκτορα

(495-502)

Δ. Συνάντηση Πάρη-Έκτορα και επιστροφή τους στο πεδίο της

μάχης (503-529) παρομοίωση (σελ. 166) – αναφορικό μέρος, δεικτικό μέρος, κοινός όρος

αλλαγή διάθεσης Έκτορα στον αδελφό του (φιλικός)

αισιοδοξία (εξαιτίας της παρουσίας του γιου) και ικανοποίηση (εξαιτίας της

αποφασιστικότητας του αδελφού) δικαιολογούν την ελπίδα για νίκη (επική

ειρωνεία, οι θεατές γνωρίζουν ποια είναι η τύχη της Τροίας).

Ρόλος της σκηνής συνάντησης Έκτορα-Ανδρομάχης

Δείχνει το δράμα του άμαχου πληθυσμού

Μας δείχνει μια ολοκληρωμένη εικόνα του μεγαλύτερου ήρωα των Τρώων πριν

από την αριστεία και το θάνατό του (αδελφός, σύζυγος, πατέρας)

Ρίχνει πάνω στον Έκτορα τη σκιά του θανάτου.

Μορφή του Αχιλλέα στη σκηνή

Υπεύθυνος της καταστροφής της οικογένειας της Ανδρομάχης θα σκοτώσει και

τον άντρα της

Μνεία για σεβασμό του νεκρού πατέρα της # κακοποίηση πτώματος Έκτορα στη

Χ

Ο ποιητής

- αναφέρεται στον κεντρικό ήρωα του έπους, παρόλο που απουσιάζει από τη

δράση

- δείχνει τη συμπάθειά του προς αυτόν (ιπποτικός τρόπος στο βασιλιά)

Ερωτήσεις για το σπίτι Η υπόλοιπη 1 (σελ. 78), η 9 (σελ. 79).

5ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ ΤΑΞΗ Β΄ ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ

ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΛΑΤΖΑΤΖΗ

Ραψωδία Ι, στίχοι 225-306

Ο λόγος του Οδυσσέα προς τον Αχιλλέα

Εισαγωγή

Προσφώνηση Αχιλλέα και καλά λόγια για το πλούσιο δείπνο (225-227)

Τοποθετεί τα ονόματα των δύο αντιπάλων στα δύο άκρα του πρώτου στίχου.

Κρισιμότητα κατάστασης-σημασία δύναμης Αχιλλέα (228-231)

Αντιπαράθεση μιας θετικής και μιας αρνητικής κατάστασης (πλούσιο δείπνο -

κρίσιμη κατάσταση στρατοπέδου)

Κύριο μέρος

Στοιχεία κρίσιμης κατάστασης:

Στρατοπέδευση Τρώων έξω από τα τείχη (232-235)

Σημάδια εύνοιας του Δία (236)

Απειλή του Έκτορα για κάψιμο των πλοίων και καταστροφή των Αχαιών

(237-243)

Προτροπή στον Αχιλλέα να σώσει τους Αχαιούς, για να μην νιώσει ο ίδιος άσχημα

(247-251)

Υπενθύμιση των συμβουλών του Πηλέα – Προτροπή παύσης θυμού (252-261)

Απαρίθμηση δώρων από τον Ατρείδη (261-299)

α) άμεσα: επτά καινούριοι τρίποδες, δέκα τάλαντα χρυσού, είκοσι λέβητες,

δώδεκα άλογα, επτά αιχμάλωτες, Βρισηίδα

β) μετά την πτώση της Τροίας: χαλκός και χρυσός, είκοσι Τρωαδίτισσες

γ) μετά την επιστροφή του Αγαμέμνονα στο Άργος: μια κόρη του για γυναίκα του,

επτά πλούσιες πόλεις ως προίκα

Επίλογος

Παράκληση να λυπηθεί το στρατό των Αχαιών (300-301)

Υπόσχεση τιμών και δόξας αφού σκοτώσει τον Έκτορα (302-306)

Ο Οδυσσέας

o Στηρίζει το λόγο του σε αντικειμενικά δεδομένα (κρισιμότητα κατάστασης,

πλούσια δώρα).

o Επηρεάζει τον ήρωα συναισθηματικά (θλίψη Αχιλλέα, συμβουλές Πηλέα,

ευσπλαχνία στρατού, απόκτηση δόξας).

o Αποδεικνύεται ότι είναι γνώστης της ανθρώπινης ψυχολογίας, εύστροφος,

δεινός ρήτορας, με ισχυρά επιχειρήματα.

Ερωτήσεις για το σπίτι 1. Άσκηση 4, σελίδα 98 του βιβλίου

2. Ποια πολιτιστικά στοιχεία εντοπίζετε στα δώρα που προσφέρονται στον Αχιλλέα;

5ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ ΤΑΞΗ Β΄ ΟΜΗΡΟΥ ΙΛΙΑΔΑ

ΔΗΜΗΤΡΑ ΑΛΑΤΖΑΤΖΗ

Ραψωδία Ι, στίχοι 307-431

Η απάντηση του Αχιλλέα

Εισαγωγή

Δήλωση ότι θα μιλήσει καθαρά και ξάστερα (308-309, 312-314)

Προετοιμασία του συνομιλητή του για αρνητική απάντηση αποτυχία πρεσβείας

(310-311)

Κύριο μέρος

Επιγραμματικά αρνητική απάντηση (314-315)

Αιτιολόγηση της άρνησής του (316-343):

Ίδια αμοιβή γενναίου και δειλού, αν και κοινή η μοίρα του θανάτου (316-320)

Ταλαιπωρίες, κίνδυνοι χωρίς ανταμοιβή (άδικη μοιρασιά λαφύρων), αλλά και

αρπαγή της Βρισηίδας από αυτόν

Αντιπαραβολή Ελένης (γυναίκα Μενέλαου-αιτία Τρωικού πολέμου) –

Βρισηίδας (σύντροφος Αχιλλέα-αιτία αποχής του από τον πόλεμο) (237-243)

Οι Αχαιοί να βρουν μόνοι τους τρόπο σωτηρίας (344-355)

Απειλή για αναχώρηση για τη Φθία (356-368)

Δημόσια ανακοίνωση της απάντησης – διακοπή κάθε σχέσης τους (369-377)

Απόρριψη των δώρων του Αγαμέμνονα (378-400)

Αναγνώριση της αξίας της ζωής (401-409)

Αναφορά στην προφητεία της μητέρας του Θέτιδας (410-416)

Προτροπή στους Αχαιούς να εγκαταλείψουν τον πόλεμο (417-420)

Επίλογος

Παραγγελία στους πρώτους των Αχαιών να βρουν άλλο τρόπο σωτηρίας (421-426)

Πρόταση στο Φοίνικα να φύγουν μαζί για τη Φθία (427-429)

Παρομοίωση (323-327)

Αναφορικό μέρος:……………………………………………………………………

Δεικτικό μέρος:………………………………………………………………………

Κοινός όρος:…………………………………………………………………………

Προοικονομία

348-355: Το τείχος που έκτισαν οι Αχαιοί δεν θα αναχαιτίσει την ορμή του

Έκτορα, θα το παραβιάσει και θα μπει στο αχαϊκό στρατόπεδο.

386-387: Προοικονομείται η μελλοντική συμφιλίωσή τους.

Ερωτήσεις για το σπίτι 1. Να συμπληρωθούν τα κενά στην παραπάνω παρομοίωση.

2. Η άσκηση 7 στη σελίδα 98 του βιβλίου σας.