Βασικες Αρχες ΠολΔ Στην Κυπρο

21/8/13 Κώστας Ε. Μπέης

www.kostasbeys.gr/articles.php?s=4&mid=1479&mnu=3&id=23880 1/11

21/08/2013ΑΡΧΙΚΗΣΕΛΙΔΑ

ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΚΑΝΙΚΩΝΜΕΛΕΤΩΝ

ΟΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

LOGIN ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΚΑΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΚΗ

• Έτος [2009]

• Έτος [2008]

• Έτος [2007]

• Έτος [2006]

• Έτος [2005]

• Παλαιά Τεύχη (1/00 - 12/04)

• Παλαιά Τεύχη (1/97 - 12/99)

• Αλφαβητική ευρετηρίαση - Ετών

1968-1979

• Ευρετηρίαση με τη σειρά των

άρθρων - Ετών 1968-1979

ΕΥΔΙΚΙΑ

Αναζήτηση

Περιοδικό Δίκη Έτος [2007] > Ιανουάριος 2007 > Μελέτες και παρατηρήσεις στη νομολογία > Χ.Μιχαηλίδου - Οι βασικές αρχές πολιτικής δικονομίας στην Κύπρο

Εκτύπωση

Οι βασικές αρχές πολιτικής δικονομίας

στην Κύπρο*

Χρυσούλα Μ. Μιχαηλίδου

Δικηγόρος Αθηνών LL.M.

Δ.N. Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης

Ι.

Εισαγωγή

Η Κύπρος είναι το τρίτο μεγαλύτερο νησί στην Μεσόγειο Θάλασσα μετά την Σικελία καιτην Σαρδηνία.1 Το μοντέρνο κυπριακό δίκαιο έχει την προέλευσή του σε μια ευρείαποικιλία νομικών συστημάτων, τα οποία λειτούργησαν σε διάφορους πολιτισμούςσυμπεριλαμβανομένων αυτών της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας2, της Τουρκίας(Οθωμανικοί Κώδικες και Τουρκικό Οικογενειακό Δίκαιο), των ΗΠΑ και της Αγγλίας. ΗΚύπρος ακολούθησε το αγγλικό δίκαιο μέχρι το 1960, μέχρι δηλαδή που απέκτησε τηνανεξαρτησία, καθότι μέχρι τότε ήταν αγγλική αποικία. Από τότε το νομικό σύστημα τηςΚύπρου διαμορφώθηκε κατά το αγγλικό πρότυπο.3

Οι πηγές του κυπριακού δικαίου εντοπίζονται σε δυο κατηγορίες στο γραπτό και στοάγραφο δίκαιο. Το γραπτό δίκαιο αποτελείται από το Σύνταγμα4, τους νόμους πουθεσπίζονται από την Βουλή και από αγγλικά νομοθετήματα, τα οποία υιοθετήθηκαν απότην Κύπρο, όταν απέκτησε την ανεξαρτησία της. Το άγραφο δίκαιο της Κύπρουαποτελείται από το νομολογιακό προηγούμενο. Σύμφωνα με την αγγλοσαξωνική αρχήτου stare decisis τα κυπριακά δικαστήριο δεσμεύονται να ακολουθήσουν τις αποφάσειςτων δικαστηρίων ανώτερων βαθμίδων. Η Κύπρος υιοθέτησε το αγγλοσαξωνικό σύστημα,το οποίο επιτρέπει να γίνεται αναφορά της αγγλικής νομολογίας στις αποφάσεις τωνκυπριακών δικαστηρίων. Υπό ορισμένες συνθήκες η αγγλική νομολογία θεωρείταιδεσμευτική, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις χρησιμοποιείται ως καθοδηγητικήαρχή.5

ΙΙ.

Η ευρωπαϊκή διάσταση

Το τελευταίο κύμα της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμπεριέλαβε την Κύπρο,αυξάνοντας τον αριθμό των κρατών μελών σε 25.6 Το 1990, η Κυπριακή Δημοκρατίαζήτησε να γίνει πλήρες μέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.7 Στα μέσα του έτους 2000,φάνηκε ότι η μόνη βιώσιμη πολιτική λύση στην διχοτόμηση της Κύπρου που θαεξασφάλιζε το μέλλον και την ασφάλεια της Ελληνοκυπριακής και ΤουρκοκυπριακήςΚοινότητας στο νησί θα ήταν ένα διζωνικό και δικοινοτικό καθεστώς με μια κεντρικήομοσπονδιακή κυβέρνηση. Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας προσκάλεσε τηνΤουρκοκυπριακή κοινότητα να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις ένταξης αλλά η

τελευταία αρνήθηκε κατηγορηματικά και η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρουεναντιώθηκε στις κινήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας να γίνει μέλος της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης.8

Το Σύμφωνο Προσχώρησης υπογράφηκε από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίαςστις 16 Απριλίου 2003. Ένα σχέδιο, γνωστό ως σχέδιο Αννάν, επειδή προτάθηκε από τονΓενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, προωθήθηκε με σκοπό να επιλύσει την διαφωνίαμεταξύ της Ελληνικής και Κυπριακής Κοινότητας. Το σχέδιο απορρίφθηκε από τηνΕλληνική Κοινότητα σε ένα δημοψήψισμα που πραγματοποιήθηκε στις 24 Απριλίου

http://www.kostasbeys.gr/index.php

http://www.kostasbeys.gr/articles.php?s=1&mid=16612&mnu=2&id=24484

http://www.kostasbeys.gr/author.php

http://www.kostasbeys.gr/login.php

http://www.kostasbeys.gr/contact.php

http://www.kostasbeys.gr/blog.php















Ελληνική Κοινότητα σε ένα δημοψήψισμα που πραγματοποιήθηκε στις 24 Απριλίου2004. Το σχέδιο έγινε δεκτό από την Τουρκική Κοινότητα. Το αποτέλεσμα ήταν ναπαραμένει η διχοτόμηση του νησιού. Στις 13 Δεκεμβρίου 2002 πριν υπογραφεί τοΣύμφωνο Προσχώρησης αποφασίστηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ότι ελλείψει ενόςσυμβιβασμού η εφαρμογή του acquis communautaire στο βόρειο τμήμα του νησιού θαανασταλεί μέχρι να αποφασίσει ομόφωνα το Συμβούλιο διαφορετικά επί τη βάσει μιαςπρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η απόφαση αυτή ισχυροποιήθηκε με τοΠρωτόκολλο υπ'αριθμ. 10 στο Σύμφωνο Προσχώρησης. Το Πρωτοκόλλο προβλέπει ότι ηεφαρμογή του acquis θα πρέπει να ανασταλεί σε εκείνες τις περιοχές της ΚυπριακήςΔημοκρατίας, στις οποίες η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν ασκείαποτελεσματικό έλεγχο.9 Συμφωνήθηκε ότι το acquis ή αλλιώς το acquiscommunautaire αναφέρεται στο συνολικό νομοθετικό έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.10Περιλαμβάνει όλες τις συμφωνίες, τη νομοθεσία και τις αποφάσεις του Δικαστηρίου τωνΕυρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Λόγω της διχοτόμησης του νησιού της Κύπρου στην Κυπριακή Δημοκρατία και στηνΤουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου οι διασυνοριακές διαφορές συγκεντρώνονταιστην Ελληνική Κυπριακή Δημοκρατία. Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις διασυνοριακώνδιαφορών που λαμβάνουν χώρα στην Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου. Εδώανέκυψε στην πράξη το ερώτημα, για το αν το acquis communautaire εφαρμόζεταιεπίσης στο βόρειο τμήμα της Κύπρου. Μια πρόσφατη αγγλική απόφαση δέχτηκε ότι τοαποτέλεσμα του Πρωτοκόλλου υπ'αριθμ. 10 είναι ότι το acquis communautaire καισυνεπώς ο Κανονισμός 44/01/ΕΚ11 δεν ισχύουν αναφορικά με θέματα που σχετίζονται μεπεριοχή που ελέγχεται από την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.12 Στηνυπόθεση αυτή η έφεση είχε ως αντικείμενο την εκτελεστότητα αποφάσεων τωνδικαστηρίων της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφορικά με ιδιοκτησία εντός της ΤουρκικήςΔημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου. Ο εφεσίβλητος κος Αποστολίδης είναιΕλληνοκύπριος, ο οποίος κατοικούσε σε περιοχή που τώρα βρίσκεται υπό τον έλεγχοτης Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου και όπου η οικογένεια του είχε έγγειοιδιοκτησία. Οι εφεσείοντες κος και κα Orams είναι Βρετανοί και αγόρασαν από ένανΤουρκοκύπριο μέρος της ιδιοκτησίας που περιήλθε στην κυριότητα του εφεσίβλητουΑποστολίδη. Ο Τουρκοκύπριος είχε καταχωρηθεί ως κύριος της ιδιοκτησίας σύμφωνα μετο δίκαιο της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου. Στις 9.11.2004 ο κοςΑποστολίδης πέτυχε την έκδοση ερήμην απόφασης κατά των εφεσειόντων κο και καOrams από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο της Νικοσίας. Στις 21.10.2005 η απόφαση αυτήκαταχωρήθηκε και κηρύχτηκε εκτελεστή από το αρμόδιο αγγλικό δικαστήριο (Queen'sBench Division of the High Court) σύμφωνα με τον Κανονισμό 44/01/ΕΚ. Ο κος και η καOrams άσκησαν έφεση κατά της καταχώρισης και της κήρυξης ως εκτελεστής τηςκυπριακής απόφασης σύμφωνα με το άρθρο 43 του Κανονισμού 44/01/ΕΚ.

Ο άγγλος δικαστής Jack έκανε δεκτή την έφεση. Αναφορικά με τα θέματα πουανακύπτουν σχετικά με την κατάσταση της ιδιοκτησίας ο δικαστής θεώρησε, ότι η ορθήερμηνεία του Πρωτοκόλλου είναι, ότι το acquis και συνεπώς ο Κανονισμός 44/01/ΕΚ δενισχύουν αναφορικά με ζητήματα που σχετίζονται με την περιοχή που ελέγχεται από τηνΤουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου και ότι περαιτέρω ο κος Αποστολίδης δενεπιτρέπεται να επιδιώξει την εκτέλεση των αποφάσεων που απέκτησε σύμφωνα με τοacquis. Με άλλα λόγια δεν μπορεί να στηριχτεί στο acquis για να εκτελέσει σε βάροςτου κου και της κας Orams. Ο δικαστής συνεχίζει λέγοντας ότι "αν αυτό είναι δίκαιο ήάδικο είναι νομικό ζήτημα. Αλλά αποτελεί μια απάντηση που αποφεύγει την σύγκρουσηπου διαφορετικά μπορεί να ανακύψει σε περιπτώσεις, όπως η παρούσα, μεταξύ της defacto κατάστασης στην βόρεια Κύπρο και στο σύστημα δικαίου της και στην εκτέλεσητων αποφάσεων, όπως η προκείμενη, κατά των νέων ιδιοκτητών της Ελληνοκύπριαςπεριουσίας, οι οποίοι διαθέτουν περιουσία κάπου αλλού εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.Αυτό αποτελεί κατά την γνώμη μου ένα πρόβλημα που δεν είναι κατάλληλο να λυθεί

μέσω της οδού της ιδιωτικής επίλυσης διαφορών". Ο δικαστής αναφέρεται στην συνέχειαστις γνωστές υποθέσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων13για να καταδείξει, ότι απονομή δικαιοσύνης μπορεί να επιτευχθεί σε ένα ανώτεροεπίπεδο δικαστικής διένεξης με την Τουρκία.14 Ο δικαστής καταλήγει στο συμπέρασμα,ότι η αμφισβητούμενη έγγειος ιδιοκτησία κείται εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας καισυνεπώς δεν υπάρχει σύγκρουση με το άρθρο 22 Ι του Κανονισμού 44/01/ΕΚ15,καθόσον δεν βρίσκεται στην επικράτεια άλλου κράτους μέλους. Οι αποφάσεις τουΕΔΔΑ16 κατέδειξαν απεναντίας, ότι ο κος και η κα Orams δεν μπορούν να βασιστούνστου νόμους της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου προκειμένου νααποστερήσουν από τον κο Αποστολίδη τον τίτλο ιδιοκτησίας του. Σε κάθε περίπτωσηαυτό θα απαιτούσε επανεξέταση της ουσίας της κυπριακής απόφασης κάτι που θαερχόταν σε αντίθεση με το άρθρο 3617 του Κανονισμού 44/01/ΕΚ.18

Άλλες δύο αγγλικές αποφάσεις ασχολήθηκαν με το ζήτημα της εκτελεστότητας τωναποφάσεων της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου που αφορούσαν θέματαδιαζυγίου. Στην πρώτη υπόθεση19 το αγγλικό δικαστήριο αρνήθηκε να αναγνωρίσει μιααπόφαση του οικογενειακού δικαστηρίου της Τουρκικής Δημοκρατίας της ΒόρειαςΚύπρου. Το δικαστήριο έκρινε ότι η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου δεν



Κύπρου. Το δικαστήριο έκρινε ότι η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου δεναναγνωρίζεται ως κράτος από το Ηνωμένο Βασίλειο και συνεπώς η αναγνώριση τωναποφάσεών της έρχεται σε αντίθεση με την αγγλική δημόσια τάξη. Ωστόσο σε άλληυπόθεση20 το ίδιο αγγλικό δικαστήριο εξέδωσε απόφαση αντίθετη με την προηγούμενηαναγνωρίζοντας απόφαση διαζυγίου προερχόμενη από την Τουρκική Δημοκρατία τηςΒόρειας Κύπρου. Το δικαστήριο ισχυρίστηκε ότι σύμφωνα με το άρθρο 49 παρ. 2 τουΟικογενειακού Νόμου του 1986 έχει το δικαίωμα να αναγνωρίσει ως κράτος μια περιοχήπου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως επικράτεια, όπως στην περίπτωση της ΤουρκικήςΔημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου.

ΙΙΙ.

Δικαιοδοσία

Είναι γνωστό, ότι η δικαιοδοσία είναι μέρος της κρατικής κυριαρχικής εξουσίας. Ο όροςδικαιοδοσία αναπαράγει την ρωμαϊκή ορολογία "iurisdictio". Με τον όρο αυτό εκφράζεταιη σύνθεση των δικαστικών αποφάσεων από tria verba solemnia: do, dico, addico.21

α. Αγωγή in personam

Τα κυπριακά δικαστήρια έχουν δικαιοδοσία να ακούσουν και να δικάσουν οποιαδήποτεαγωγή in personam, όταν επιδίδεται στον εναγόμενο αγωγή ή οποιοδήποτε εισαγωγικότης δίκης δικόγραφο με τον τρόπο που περιγράφεται από τους κανόνες των δικαστηρίωνή όταν ο εναγόμενος υπάγεται στην δικαιοδοσία του δικαστηρίου. Στην Κύπρο, όπως καιστις υπόλοιπες χώρες του κοινοδικαίου22 η επίδοση των δικογράφων όχι μόνο ειδοποιείτον εναγόμενο για την αγωγή που έχει εγερθεί εναντίον του, αλλά θεμελιώνει παράλληλατην δικαιοδοσία των κυπριακών δικαστηρίων ως προς τον εναγόμενο.

Στην περίπτωση των εναγομένων που δεν διαμένουν στην Κύπρο, προτού γίνει επίδοσηδικογράφου σε αυτούς απαιτείται άδεια του δικαστηρίου. Οι περιπτώσεις για τις οποίεςεπίδοση δικογράφου εκτός δικαιοδοσίας απαριθμούνται στην διάταξη 6 των ΚανόνωνΠολιτικής Δικονομίας και είναι οι εξής:23

- όταν αντικείμενο της αγωγής είναι ακίνητο κείμενο στην Κύπρο

- όταν αίτημα της αγωγής είναι η ερμηνεία, η διόρθωση, η ακύρωση και η εκτέλεσηδικαιοπραξίας, διαθήκης, σύμβασης ή ζητήματα ενοχής ή ευθύνης αναφορικά με ακίνητακείμενα στην Κύπρο

- όταν ζητείται έννομη προστασία έναντι προσώπου που κατοικεί ή συνήθως διαμένει στηνΚύπρο

- όταν αντικείμενο της αγωγής είναι η διαχείριση κινητής περιουσίας αποθανόντος, οοποίος κατά τον χρόνο επέλευσης του θανάτου του κατοικούσε στην Κύπρο

- όταν αντικείμενο της αγωγής είναι η εκτέλεση, η ανάκληση, η λύση, η ακύρωσησύμβασης ή οποιοδήποτε άλλο ζήτημα αναφορικά με σύμβαση ή η έγερση αξίωσηςαποζημίωσης ή άλλου ένδικου βοηθήματος αναφορικά με την παραβίαση όρωνσύμβασης που καταρτίστηκε στην Κύπρο για λογαριασμό εντολέα που ασκεί εμπορικήδραστηριότητα ή διαμένει εκτός Κύπρου ή όταν αντικείμενο είναι η παραβίαση όρωνσύμβασης που έλαβε χώρα οποτεδήποτε στην Κύπρο, ακόμα και αν η εν λόγωπαραβίαση προηγήθηκε ή συνοδεύτηκε από παραβίαση συμβατικών όρων που έλαβεχώρα εκτός Κύπρου, η οποία κατέστησε αδύνατη την εκτέλεση εκείνου του μέρους τηςσύμβασης που έπρεπε να εκτελεστεί στην Κύπρο

- όταν η αγωγή θεμελιώνεται σε αδικοπραξία τελεσθείσα στην Κύπρο

- όταν ζητείται η παράλειψη πράξης που λαμβάνει χώρα στην Κύπρο ή η αποτροπή ή ηαποκατάσταση βλάβης, ανεξάρτητα από το αν επιδιώκεται αποζημίωση ή όχι

- όταν ένα πρόσωπο ευρισκόμενο εκτός Κύπρου έχει την ιδιότητα του αναγκαίου ηαπλού ομοδίκου αναφορικά με αγωγή που έχει ασκηθεί κατά άλλου προσώπου, στοοποίο έχει γίνει κανονικά επίδοση της αγωγής στην Κύπρο.

Το Κοινοδίκαιο αναγνωρίζει επίσης υπαγωγή σε δικαιοδοσία

- του εναγομένου λόγω ρητής συμφωνίας για υπαγωγή των διαφορών από συγκεκριμένησυναλλαγή στη συγκεκριμένη δικαιοδοσία ή λόγω παροχής εντολής σε δικηγόρο ναδεχτεί επίδοση στην εν λόγω δικαιοδοσία ή λόγω αυτοπρόσωπης εμφάνισης του ενώπιωντου δικαστηρίου προκειμένου να αμφισβητήσει την ουσία της διαφοράς

- μέσω άσκησης μέτρων προσωρινής προστασίας με σκοπό την αμφισβήτηση της ουσίαςτης διαφοράς ή μέσω άσκησης ανταγωγής καθώς και

- στην περίπτωση άσκησης αγωγής από αλλοδαπό ενάγοντα στα δικαστήρια της ενλόγω δικαιοδοσίας.

Στην Κύπρο, τα δικαστήρια εκκινούν από την υπόθεση, ότι prima facie ο ενάγωνδικαιούται να επικαλεστεί την δικαιοδοσία του δικαστηρίου που επέλεξε για την επίλυσητης διαφοράς, ανεξάρτητα αν αυτή αφορά ημεδαπό ή αλλοδαπό εναγόμενο. Το βάρος



της διαφοράς, ανεξάρτητα αν αυτή αφορά ημεδαπό ή αλλοδαπό εναγόμενο. Το βάροςαπόδειξης για το ότι το forum που επιλέχτηκε είναι ακατάλληλο για την επίλυση τηςδιαφοράς, φέρει εκείνο το μέρος που επιδιώκει την αναστολή των διαδικασιών σύμφωναμε την αρχή του forum non conveniens.24

β. Αγωγή in rem

Η ουσία της αγωγής in rem έγκειται, όπως φανερώνει η ονομασία της, στο ότι η αγωγήστρέφεται κατά αντικειμένου (συνήθως πλοίου). Εκείνος που εγείρει την αγωγή in remεπιδιώκει να κατάσχει το πλοίο ή άλλο περιουσιακό αντικείμενο (π.χ. φορτίο) και να τοδιατηρήσει, ωσότου ικανοποιηθεί η αξίωσή του.

Η αγωγή in rem παρουσιάζει τα εξής δύο πλεονεκτήματα:

- ο ενάγων αποκτά ασφάλεια κατάσχοντας το πράγμα, και

- η παρουσία του πράγματος εντός της δικαιοδοσίας θεμελιώνει την δικαιοδοσία τωνδικαστηρίων αναφορικά με αυτό, καθώς και αναφορικά με τους αλλοδαπούς ιδιοκτήτεςτου, αν αυτοί αποφασίσουν να εμφανιστούν για να υπερασπιστούν την περιουσία τους.25

ΙV.

Η αρχή του forum non conveniens

Η αρχή του forum non conveniens δεν είναι μέρος της παράδοσης του ηπειρωτικούδικαίου. Το ηπειρωτικό σύστημα δικαίου απλώς προσπαθεί να αναγνωρίσει εκ τωνπροτέρων τον κατάλληλο σύνδεσμο παρέχοντας δικαιοδοσία στην πλειονότητα τωνπεριπτώσεων με πλήρη επίγνωση ότι ενδεχομένως αυτός ο σύνδεσμος να είναι λιγότεροκατάλληλος σε ορισμένες περιπτώσεις. Αυτή είναι μια εσκεμμένη πολιτική επιλογή προςόφελος της ασφάλειας δικαίου και της γρήγορης επίλυσης προκαταρκτικώνδικαιοδοτικών ζητημάτων σε βάρος ενδεχομένως της δικαιοσύνης σε ατομικό επίπεδο.26

Σύμφωνα με την αρχή του forum non conveniens τα κυπριακά δικαστήριο μπορούν νααναστείλουν τις διαδικασίες για το λόγο ότι η Κύπρος δεν είναι το κατάλληλο forum.27Τα κυπριακά δικαστήρια λαμβάνουν υπόψη τους διάφορους παράγοντες προκειμένου νακαθορίσουν για το αν η αρχή του forum non conveniens ισχύει σε κάθε περίπτωση καισυγκεκριμένα:

- την κατοικία των μερών

- τον τόπο επιχειρηματικής δραστηριότητας

-τον τόπο των συναλλαγών

-την ύπαρξη ενός νόμιμου πλεονεκτήματος για τον ενάγοντα (όπως ευνοϊκότερη περίοδοςπαραγραφής, πιο πλεονεκτικά μέσα προσωρινής προστασίας)

-το αν το εφαρμοστέο δίκαιο είναι το ημεδαπό δίκαιο

-τον τόπο των αποδείξεων

-σύγκριση της καταλληλότητας και των εξόδων της δίκης μεταξύ του forum και τουαλλοδαπού δικαστηρίου

-την σημασία του βαθμού στο οποίο διαφέρει το κατάλληλο αλλοδαπό δίκαιο από τοδίκαιο του forum

-το αν η αναστολή των ημεδαπών διαδικασιών ζητείται για πραγματικούς λόγους

-με ποια χώρα συνδέονται πιο στενά τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης

-την ύπαρξη προκατάληψης απέναντι στις αξιώσεις του ενάγοντα από το αλλοδαπόδικαστήριο λόγω πολιτισμικών, φυλετικών, πολιτικών ή άλλων παρόμοιων λόγων.28

Σε μια υπόθεση29 ένα θαλάσσιο ατύχημα μεταξύ ενός κυπριακού και κινέζικου πλοίουέλαβε χώρα στα θαλάσσια ύδατα της Δανίας. Το κυπριακό πλοίο ήταν καταχωρημένοστο νηολόγιο της Κύπρου και ανήκε σε μια κυπριακή εταιρία. Στις 25.8.2003 ηιδιοκτήτρια εταιρία του κινέζικου πλοίου ήγειρε αγωγή αποζημίωσης ενώπιον κυπριακούδικαστηρίου. Προηγουμένως στις 11.6.2003 η κυπριακή εταιρία ήγειρε αγωγήαποζημίωσης ενώπιον δικαστηρίου της Δανίας. Η κυπριακή εταιρία υπέβαλε αίτημα σεκυπριακό δικαστήριο ζητώντας την αναστολή των διαδικασιών ενώπιον του κυπριακούδικαστηρίου για το λόγο ότι αυτό δεν ήταν το κατάλληλο forum. Το κυπριακό δικαστήριοαπέρριψε το παραπάνω αίτημα κρίνοντας, ότι όλοι οι παράγοντες (η εναγόμενη ήτανκυπριακή εταιρία, το πλοίο ήταν καταχωρημένο σε νηολόγιο της Κύπρου) στηνπροκείμενη περίπτωση έχουν έναν στενότερο σύνδεσμο με την Κύπρο. Παρόλο που ενπροκειμένω ratione temporis δεν ήταν εφαρμοστέος ο Κανονισμός 44/01/ΕΚ ηεκκρεμοδικία σύμφωνα με την αρχή της προτεραιότητας δεν λήφθηκε υπόψη.



Αναφορικά με το πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού 44/01/ΕΚ, η αρχή του forum nonconveniens δεν είναι συμβατή πλέον με την νομολογία του Δικαστηρίου των ΕυρωπαϊκώνΚοινοτήτων. Το ΔΕΚ έκρινε ότι η Σύμβαση των Βρυξελλών30 απαγορεύει σε δικαστήριοσυμβαλλόμενου κράτους να αρνηθεί την δικαιοδοσία που του απονέμεται από το άρθρο2 της Σύμβασης για το λόγο ότι το δικαστήριο ενός μη συμβαλλόμενου κράτους θα ήτανπιο κατάλληλο forum για την εκδίκαση μιας αγωγής ακόμα και αν δεν υπάρχειδικαιοδοσία άλλου συμβαλλόμενου κράτους ή οι διαδικασίες δεν έχουν συνδετικόσύνδεσμο με άλλο συμβαλλόμενο κράτος. Ο σεβασμός προς την αρχή της ασφάλειαςδικαίου που αποτελεί αντικείμενο της Σύμβασης των Βρυξελλών δεν θα εξασφαλιζότανπλήρως, αν ένα δικαστήριο αρμόδιο σύμφωνα με την Σύμβαση μπορούσε να εφαρμόσειτην αρχή forum non conveniens.31

Συμπερασματικά μπορεί να ειπωθεί, ότι η ευκαιρία να δοθεί στην αρχή forum nonconveniens ένα υπόβαθρο στο ηπειρωτικό σύστημα δικαίου καθιστώντας την ευρωπαϊκήαρχή -και ίσως εισάγοντας στην Ευρώπη διατάξεις a l'americaine- χάθηκε οριστικά μετην προσχώρηση των αγγλοσαξωνικού δικαίου χωρών στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Οιαγγλοσαξωνικές χώρες δεν θεώρησαν κατάλληλο να θέσουν ως ζήτημα την εν λόγω αρχήστις διαπραγματεύσεις αναφορικά με την αναθεώρηση της Σύμβασης των Βρυξελλών καιτου Λουγκάνου.32 Ωστόσο η αρχή του forum non conveniens33 μπορεί να παίξει ρόλοστην περίπτωση του άρθρου 1534 του Κανονισμού 2201/03/ΕC.35

V.

Προσωρινά μέτρα προστασίας

Τα προσωρινά μέτρα προστασίας σκοπεύουν στην προστασία δικαιωμάτων, διαδίκων,διαδικασιών ή αποφάσεων.36 Στην Κύπρο το είδος των προσωρινών μέτρων που είναιδιαθέσιμα είναι γνωστό ως interlocutory relief. Η αίτηση για λήψη αυτών των προσωρινώνμέτρων θα πρέπει να υποβληθεί, αφότου εκδόθηκε η κλήση προς συζήτηση και θα

πρέπει να συνοδεύεται από μια ένορκη βεβαίωση ή από ένορκες βεβαιώσεις που ναθεμελιώνουν ότι:

- Η περίπτωση του αιτούντος αποδεικνύεται prima facie

- Υπάρχει πιθανότητα η απόφαση επί της κύριας αγωγής να εκδοθεί υπέρ του αιτούντος

- Εάν δεν δοθεί προσωρινή διαταγή, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να μην ικανοποιηθείοποιαδήποτε απόφαση που θα εκδοθεί υπέρ του αιτούντος και

- Το δικαστήριο θα πρέπει να εκδώσει την αιτούμενη διαταγή υπέρ του αιτούντος μετάαπό στάθμιση των συμφερόντων

Το προσωρινό μέτρο προστασίας γνωστό ως Mareva injunction περιορίζει τον εναγόμενοσυνήθως μέχρι την εκδίκαση της κύριας υπόθεσης ή μέχρι την έκδοση άλλης διαταγής ναμεταβιβάσει τα περιουσιακά του αντικείμενα εκτός δικαιοδοσίας.37 Ο σκοπός τωνMareva injunctions είναι να αποτρέψει την αδικία από την απόκρυψη των περιουσιακώνστοιχείων του εναγομένου, ώστε να αποφευχθεί η ικανοποίηση του ενάγοντος από μιαευνοϊκή απόφαση. Η δικαιοδοσία για έκδοση προσωρινών μέτρων προστασίας τύπουMareva injunctions θεμελιώνεται στο άρθρο 32 του Νόμου 14/1960. Τα κυπριακάδικαστήρια δεν έχουν αρμοδιότητα να εκδώσουν Mareva injunctions με εξωεδαφική ισχύή να εκδώσουν παγκόσμιας ισχύς Mareva injunctions38 όπως στην περίπτωση τηςΑγγλίας.39 Το δικαστήριο έχει την διακριτική ευχέρεια να απορρίψει την έκδοση Marevainjunctions, ακόμα και όταν πληρούνται οι συνήθεις προϋποθέσεις. Η αίτηση για τηνέκδοση Mareva injunctions υποβάλλεται ex parte δηλαδή χωρίς κλήτευση εκείνου κατάτου οποίου απευθύνεται.40 Το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έκρινε στηνυπόθεση Denilauler v. Couchet Freres41 ότι το δικαστήριο ενός κράτους μπορεί νααρνηθεί να αναγνωρίσει ή να εκτελέσει αυτόν τον τύπο του προσωρινού μέτρου λόγωέλλειψης κοινοποίησης της εν λόγω διαδικασίας στον καθ'ού η αίτηση. Το αποτέλεσμααυτής της νομολογίας είναι, ότι προσωρινά μέτρα προστασίας χωρίς κοινοποίηση δενδιαπερνούν τα σύνορα του Ευρωπαϊκού δικαιοδοτικού σχήματος. 42

Το μέτρο προσωρινής προστασίας γνωστό ως Anton Pillar είναι μια δέσμη προσωρινώνμέτρων προστασίας σχεδιασμένων να δώσουν την δυνατότητα στον ενάγοντα ναεξασφαλίσει την διατήρηση του σχετικού αποδεικτικού υλικού, το οποίο διαφορετικάμπορεί να εξαφανίσει ή να αποκρύψει ο εναγόμενος. Θα πρέπει να υπάρχει αληθινήπιθανότητα αναφορικά με την εξαφάνιση των αποδεικτικών μέσων, προτού υποβληθεί μιαinter-partes αίτηση και θα πρέπει να πιθανολογείται prima facie η κύρια υπόθεση.43

Επίσης στην Κύπρο, όπως στην περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου44, εάν έναπρόσωπο προς το οποίο απευθύνεται το προσωρινό μέτρο προστασίας παραβιάσει το ενλόγω μέτρο, το πρόσωπο αυτό υπόκειται σε κυρώσεις λόγω περιφρόνησης τουδικαστηρίου. Συγκεκριμένα, το πρόσωπο κατά του οποίου έχει εκδοθεί το μέτροπεριφρονεί το δικαστήριο, αν ενεργεί κατά παράβαση της διαταγής παράλειψης, τηςοποίας έχει λάβει γνώση. Το τρίτο μέρος που υποβοηθεί ή παρέχει συνδρομή στον καθ'ού για την παραβίαση των όρων της διαταγής παράλειψης ή που ενεργεί με σκοπό να



ού για την παραβίαση των όρων της διαταγής παράλειψης ή που ενεργεί με σκοπό ναπαρεμποδίσει την απονομή δικαιοσύνης θεωρείται επίσης ότι περιφρονεί τοδικαστήριο.45

Στην περίπτωση που ο οφειλέτης είναι Κύπριος ή μια ημεδαπή κυπριακή εταιρία,διαταγή μπορεί να εκδοθεί μόνο κατά της ακίνητης και όχι κατά της κινητής περιουσίας,εκτός εάν το συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο ή κινητό πράγμα είναι αντικείμενοαλλοδαπής διαδικασίας.

Στην περίπτωση αλλοδαπών φυσικών προσώπων ή διεθνών κυπριακών εταιριών (πουελέγχονται πλήρως και διοικούνται από αλλοδαπούς), διαταγή μπορεί να εκδοθεί κατάοποιουδήποτε περιουσιακού στοιχείου που βρίσκεται εντός της δικαιοδοσίας τωνκυπριακών δικαστηρίων.

Σύμφωνα με το άρθρο 30 του Εμπορικού Ναυτικού Νόμου του 1963 δεν μπορεί ναεκδοθεί διαταγή κατά μιας κυπριακής ναυτιλιακής εταιρίας που να μπλοκάρει, και/ή ναυποθηκεύει και/ή να διαγράφει ένα πλοίο από το κυπριακό νηολόγιο, εάν ο δανειστήςδεν έχει συμφέρον ο ίδιος στο πλοίο και είναι ένας απλός πιστωτής.46

VI.

Η αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων

Δεν υπάρχει ενιαίο σύστημα στην Κύπρο για την αναγνώριση και εκτέλεση τωναλλοδαπών αποφάσεων. Μια δικαστική απόφαση ενός αλλοδαπού δικαστηρίου δενισχύει άμεσα στην Κύπρο, αλλά μπορεί να εκτελεστεί είτε με αγωγή ή με ανταγωγήκατά τη διαδικασία του κοινοδικαίου (Common law) ή σύμφωνα με νομοθετική πρόβλεψηή στο πλαίσιο υποβολής ένστασης σε μια αγωγή.

α. Εκτέλεση σύμφωνα με νομοθετική πρόβλεψη

Μια αλλοδαπή απόφαση μπορεί να εκτελεστεί στην Κύπρο με την διαδικασία τηςκαταχώρησης σε μητρώο, εφόσον υπάρχει νομοθετική πρόβλεψη. Ένας δανειστής μπορείνα υποβάλλει σχετική αίτηση ex parte στο δικαστήριο εντός χρονικού διαστήματος έξιετών από την ημερομηνία της πρωτόδικης ή τελεσίδικης απόφασης, ώστε η απόφαση νακαταχωρηθεί στο δικαστήριο στην περιφέρεια του οποίου διαμένει ο οφειλέτης ήβρίσκεται η περιουσία. Από την στιγμή καταχώρισης της απόφασης, αυτή αποκτά ισχύαπόφασης κυπριακού δικαστηρίου.47 Το σύστημα αυτό αναγνώρισης και εκτέλεσηςαποφάσεων με καταχώρηση εφαρμόζεται στην περίπτωση που υπάρχει νομοθετικήπρόβλεψη όπως στην περίπτωση των αποφάσεων που εκδόθηκαν στην Αγγλία καιΟυαλία, στη Σκωτία και στην Βόρεια Ιρλανδία48 ή στην περίπτωση διεθνών καιπολυμερών συμβάσεων. Αυτή είναι η περίπτωση και στην περίπτωση του Κανονισμού44/01/ΕΚ αναφορικά με την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές καιεμπορικές υποθέσεις μεταξύ των κρατών μελών. Το σύστημα της καταχώρησης μιαςαλλοδαπής απόφασης προς εκτέλεση δεν είνα ι άγνωστος θεσμός για τον Κανονισμό44/01/ΕΚ (βλ. στο σημείο αυτό το άρθρο 38 ΙΙ του Κανονισμού). Ωστόσο θα πρέπει εδώνα σημειωθεί, ότι σύμφωνα με το άρθρο 38 Ι ο κανόνας είναι η κήρυξη της εκτελεστότηταςμιας αλλοδαπής απόφασης και μόνο κατ' εξαίρεση επιτρέπεται στο άρθρο 38 ΙΙ ηκαταχώρηση μιας αλλοδαπής απόφασης.

Ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλλει αίτηση για να πετύχει την διαγραφή της καταχώρησηςστις ακόλουθες περιπτώσεις:

- όταν η αλλοδαπή απόφαση δεν συνιστά απόφαση υπό την έννοια του Νόμου για τιςαλλοδαπές αποφάσεις ή όταν η πρωτότυπη απόφαση καταχωρήθηκε κατά παραβίασητου Νόμου

- όταν το αρχικό δικαστήριο δεν είχε δικαιοδοσία

- όταν ο οφειλέτης ως αμυνόμενος δεν έλαβε γνώση των διαδικασιών που θα τουεπέτρεπαν να αμυνθεί και δεν εμφανίστηκε

- όταν η απόφαση αποκτήθηκε με απάτη49

- όταν η εκτέλεση της απόφασης θα ερχόταν σε αντίθεση με την κυπριακή δημόσιατάξη50 ή

- όταν τα δικαιώματα που αναγνωρίζονται στην απόφαση δεν αφορούν το πρόσωπο πουζητάει την καταχώριση της απόφασης51

β. Εκτέλεση κατά τη διαδικασία του κοινοδικαίου

Σε περίπτωση απουσίας ειδικής νομοθετικής διάταξης που να ρυθμίζει την αναγνώρισηκαι εκτέλεση αλλοδαπής απόφασης, ο δανειστής ζητώντας την εκτέλεση μιαςαλλοδαπής απόφασης στην Κύπρο κατά τη διαδικασία του κοινοδικαίου δεν μπορεί ναεκτελέσει άμεσα, αλλά θα πρέπει να ασκήσει αγωγή για την εκτέλεση της. Εφόσονκαταθέσει την αγωγή, μπορεί να ζητήσει την έκδοση απόφασης με συνοπτική διαδικασίαγια το λόγο ότι ο εναγόμενος δεν έχει καμία ένσταση επί της αξίωσης, και αν η αίτησητου είναι επιτυχής, δεν θα επιτραπεί στον εναγόμενο να αμυνθεί. Εναλλακτικά, ο



του είναι επιτυχής, δεν θα επιτραπεί στον εναγόμενο να αμυνθεί. Εναλλακτικά, οδανειστής μπορεί να ασκήσει αγωγή βασισμένος στα γεγονότα, τα οποία προκάλεσαντην αξίωση της ήδη ασκηθείσας αγωγής, επί της οποίας εκδόθηκε η αλλοδαπήαπόφαση. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Κύπρου52 έκρινε, ότι εάν η αλλοδαπή απόφασηείναι ικανή καταχώρησης, δεν μπορεί να εκτελεστεί με τη διαδικασία του κοινοδικαίου.53Αυτό σημαίνει, ότι σε περίπτωση απόφασης που προέρχεται από ένα κράτος μέλος, ηοποία είναι δεκτική καταχώρησης λόγω του ότι προβλέπεται από συγκεκριμένονομοθετικό καθεστώς (εν προκειμένου από τον Κανονισμό 44/01/EΚ ), δεν μπορεί ναεκτελεστεί κατά τη διαδικασία του κοινοδικαίου με έγερση αγωγής.

γ. Αναγνώριση μιας αλλοδαπής απόφασης ως άμυνα του εναγομένου

Εκτός από την περίπτωση της εκτέλεσης μιας αλλοδαπής απόφασης από τον δανειστή,μπορεί να υπάρξει και η περίπτωση, κατά την οποία ο εναγόμενος σε μια αγωγή πουεκκρεμεί ενώπιον των κυπριακών δικαστηρίων υποβάλλει την ένσταση, ότι ένα αλλοδαπόδικαστήριο έχει ήδη αποφασίσει δυσμενώς για την αξίωση του ενάγοντα και συνεπώς θαπρέπει να αναγνωριστεί η εν λόγω αλλοδαπή απόφαση. Ο εναγόμενος θα επικαλεστείότι η αλλοδαπή απόφαση θα πρέπει να αναγνωριστεί ως νομίμως προβαλλόμενη άμυναστην αξίωση του ενάγοντα. Η άμυνα αυτή στηρίζεται στην αρχή estoppel per remjudicatum. Για να υπάρξει ζήτημα estoppel θα πρέπει να συντρέχουν οι ακόλουθεςπροϋποθέσεις: Η απόφαση θα πρέπει να έχει εκδοθεί από αρμόδιο δικαστήριο και θαπρέπει να είναι τελεσίδικη, οριστική και επί της ουσίας. Επιπλέον πρέπει να συντρέχειταυτότητα διαδίκων και διαφοράς μεταξύ της προηγούμενης αγωγής, στην οποίαδημιουργήθηκε το estoppel και της μεταγενέστερης αγωγής, στην οποία υποβλήθηκε ηένσταση του estoppel.54

VII.

Τελικές Παρατηρήσεις

Παρόλο που η Κύπρος αποτελεί ένα τυπικό παράδειγμα μεικτού συστήματος55ηπειρωτικού και αγγλοσαξωνικού δικαίου, μπορεί κανείς εύκολα να συμπεράνει ότι τοδικονομικό της δίκαιο κυριαρχείται από την αγγλοσαξωνική παράδοση. Για ένανπαρατηρητή του ηπειρωτικού δικαίου που βρίσκεται εκτός της αγγλοσαξωνικής τροχιάς,τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κυπριακού δικονομικού δικαίου όπως η αρχή forum nonconveniens, τα μέτρα προσωρινής προστασίας Mareva injunctions και το σύστημα τηςαναγνώρισης και εκτέλεσης αλλοδαπών αποφάσεων είναι μερικές φορές άγνωστεςπεριοχές προκαλώντας ένα ενδιαφέρον για εξερεύνηση. Μια εκτεταμένη σύγκριση μεταξύτου δικονομικού αγγλοσαξωνικού και ηπειρωτικού συστήματος δικαίου είναι αναγκαία,καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση συνδέει χώρες ηπειρωτικού και αγγλοσαξωνικούσυστήματος δικαίου. Από την προοπτική των ευρωπαϊκών συστημάτων δικονομικούδικαίου, καμία άλλη σύγκριση δεν μπορεί να είναι τόσο παραγωγική και χρήσιμη όσο ησύγκριση με το πλούσιο απόθεμα εμπειρίας του αγγλοσαξωνικού δικαίου. Από αυτήντην άποψη, είναι ενδιαφέρον να δει κανείς στο μέλλον με ποιο τρόπο και σε ποια έκτασηθα έχει επίδραση το acquis communautaire στο αγγλοσαξωνικό δικονομικό δίκαιο τηςΚύπρου.

* Απόδοση στα ελληνικά της αγγλικής διατύπωσης του κειμένου της ιδίας συγγραφέωςμε τίτλο "The basic principles of Civil Procedure in Cyprus".

1 Βλ. Neocleous/Bevir, Legal History, σε: Neocleous, Introduction to Cyprus law, (2006)σελ. 1.

2 Για την συμβολή της ελληνικής φιλοσοφίας στην διαμόρφωση της ευρωπαϊκής νομικήςσκέψης βλ. Beys, Der Beitrag der hellenischen Dichtung und Philosophie zumWesen der Gerechtigkeit vom Standpunkt des heutigen europaischenRechtsdenkens, σε: Beys, Prozessuales Denken aus Attika, (2000), σελ. 50 επ.

3 Βλ. Pittas/Koudounari, Judicial System and Court Procedure, σε: Neocleous,Introduction to Cyprus law, σελ. 73.

4 Για το ρόλο του Συντάγματος ως πηγή δικαίου βλ. πρόσφατα, Klamaris, Theconstitutional guarantees of the judiciary, RHDI 29 (2006), σελ. 415 επ.

5 Βλ. Neocleous/Bevir, Legal History, σε: Neocleous, Introduction to Cyprus law, σελ.13 επ.; Βασιλακάκη/Παπασάββα, Στοιχεία Κυπριακού δικαίου, (2002), σελ 15 επ.

6 Βλ. Zalewski/Thoma, Accession to the European Union, in: Neocleous, Introduction toCyprus law, σελ. 903 επ.

7 Βλ. Pittas/Koudounari, Judicial System and Court Procedure, in: Neocleous,Introduction to Cyprus law, σελ. 73 επ.



Introduction to Cyprus law, σελ. 73 επ.

8 Βλ. Neocleous/Bevir, Legal History, in: Neocleous, Introduction to Cyprus law, σελ. 13

επ.

9 Βλ. άρθρο 1 παρ. 1 του Πρωτοκόλλου υπ' αριθμ. 10. Σύμφωνα με την παράγραφο 2 τοΣυμβούλιο, ενεργώντας ομόφωνα επί τη βάσει πρότασης της Επιτροπής, θααποφασίσει την ανατροπή της αναστολής όπως προβλέπεται στην παράγραφο 1.

10 Για την εξέλιξη και την ιστορία του όρου βλ. Τσικρικά, Ius commune europaeum,Κοινοδίκαιο 2001, 447 επ.

11 Βλ. Κανονισμό (ΕΚ) 44/2001 του Συμβουλίου της 22ας Δεκεμβρίου 2000, για τηδιεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές καιεμπορικές υποθέσεις, ΕΕΕΚ L 12/16.1.2001, σελ. 1 επ.

12 Βλ. Orams v. Apostolides, Case No: QB/2005/PTA/0897, 6 September 2006, [2006]EWHC 2226 (QB).

13 Υποθέσεις Loizidou v. Turkey [1997] 23 EHRR 513; Xenides-Arestis v. Turkey,22.12.2005.

14 Η Κύπρος επικύρωσε την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα δικαιώματα του ανθρώπου καιτις θεμελιώδεις ελευθερίες στις 6 Οκτωβρίου 1962. Αναγνωρίζει την δικαιοδοσία τουΕυρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και το δικαίωμα τηςατομικής προσφυγής σύμφωνα με το άρθρ. 34 της Σύμβασης. Βλ. Βασιλακάκη/Παπασάββα, Στοιχεία Κυπριακού Δικαίου, (2002), σελ. 85 επ.

15 Βλ. Geimer/Schutze, Europaisches Zivilprozessrecht, 2nd ed. (2004), Regulation44/01/EC, Art. 22 I, σελ. 331 επ.

16 Βλ. παραπάνω υποσημείωση 13.

17 Βλ. Kropholler, Europaisches Zivilprozessrecht, 8η εκδ. (2005), Regulation 44/01/EC,άρθρ. 36, σελ. 440.

18 Βλ. σκέψεις υπ΄αριθμ. 30-32 της απόφασης Orams v. Apostolides.

19 Υπόθεση B. v. B. (Divorce Northern Cyprus) [2000] 2 FLR 707.

20 Υπόθεση Zalihe Emin v. Mustafa Yeldag, [2002] 1 FLR 956.

21 Βλ. Kerameus, Some thoughts about the function of Jurisdiction in our era, in:Bittner/Bajons, Festschrift fur Waltehr H. Rechberger zum 60. Geburtstag, (2005),σελ. 251.

22 Αυτό ισχύει π.χ. στην περίπτωση της Αγγλίας, όπου η εν λόγω βάση δικαιοδοσίαςθεωρείται σύμφωνα με το άρθρο 3 (2), 4 (2), Παράρτημα 1 του Κανονισμού 44/01/EΚως υπέρμετρη βάση δικαιοδοσίας.

23 Βλ. Pittas/Koudounari, Judicial System and Court Procedure, in: Neocleous,Introduction to Cyprus law, σελ. 80.



26 Βλ. Kerameus, A civilian lawyer looks at common law procedure, Louisiana L. Rev.47 (1987) 493, 497.

27 Στις ΗΠΑ η αρχή forum non conveniens δίνει την εξουσία στο δικαστήριο να αρνηθείνα ασκήσει την δικαιοδοσία του, ακόμα και αν το δικαστήριο έχει δικαιοδοσία καιαρμοδιότητα, όταν είναι εμφανές ότι για λόγους που αφορούν το συμφέρον τωνδιαδίκων και του δικαστηρίου καθώς και την απονομή της δικαιοσύνης η αγωγή θαπρέπει να εκδικαστεί σε κάποιο άλλο forum. Βλ. Corsico, Forum non conveniens: Avehicle for federal court enforcement of forum selection clauses that name non-federal forums as proper, 97 Nw.U.L.Rev. (2003), 1853, 1861.


29 Βλ. Cosco Bulk carrier Co. Limited v. Saramaca Shipmanagment Limited, No

25/2003.

30 Στην περίπτωση αυτή ratione temporis ήταν εφαρμοστέα η Σύμβαση των Βρυξελλών,καθόσον τα γεγονότα έλαβαν χώρα πριν το Μάρτιο 2002, όταν ο Κανονισμός44/01/EΚ τέθηκε σε ισχύ.

31 ΔΕΚ, 1.03.2005, C-281/02, Owusu, Συλλ. 2005 I-1383, για την υπόθεση αυτή βλ.



31 ΔΕΚ, 1.03.2005, C-281/02, Owusu, Συλλ. 2005 I-1383, για την υπόθεση αυτή βλ.Hess, Methoden der Rechtsfindung im Europaischen Zivilprozessrecht, IPRax 2006,358.

32 Βλ. τις ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις του Juenger, Forum non conveniens- Whoneeds it?, in: Geimer, Wege zur Globalisierung des Rechts, Festschrift fur Rolf A.Schutze zum 65. Geburtstag (1999), 317, 334.

33 Βλ. Coester-Waltjen, Die Berucksichtigung der Kinderinteressen in der neuen EU-Verordnung "Brussel IIa", FamRZ 2005, 241, 245; Texeira de Sousa, AusgewahlteProbleme aus dem Anwendungsbereich der Verordnung (EG) Nr. 2201/2003 unddas Haager Ubereinkommen v. 19.10.1996 uber den Schutz von Kindern, FamRZ2005. 1612, 1613.

34 Βλ. άρθρο 15 I του Κανονισμού (ΕΚ) 2201/2003 του Συμβουλίου της 27ης Νοεμβρίου2003 για τη διεθνή δικαιοδοσία και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σεγαμικές διαφορές και διαφορές γονικής μέριμνας ο οποίος καταργεί τον Κανονισμό(ΕΚ) 1347/2000, ΕΕΕΚ L 338/23.12.2003, σελ. 1 επ.: "Σε εξαιρετικές περιπτώσεις,το δικαστήριο κράτους μέλους που έχει δικαιοδοσία ως προς την ουσία τηςυπόθεσης μπορεί, εάν κρίνει ότι δικαστήριο άλλου κράτους μέλους με το οποίο τοπαιδί έχει ιδιαίτερη σχέση είναι σε θέση να κρίνει καλύτερα την υπόθεση ή μέρος τηςυπόθεσης και εφόσον αυτό εξυπηρετεί το ύψιστο συμφέρον του παιδιού: α) νααναστείλει την εκδίκαση της υποθέσεως ή μέρος αυτής και να καλέσει τα μέρη ναπροσφύγουν ενώπιον του δικαστηρίου αυτού του άλλου κράτους μέλους σύμφωνα μετην παραγράφο 4 ή β) να καλέσει δικαστήριο ενός άλλου κράτους μέλους ναασκήσει τη δικαιοδοσία του σύμφωνα με την παράγραφο 5".

35 Hess, Neue Rechtsakte und Rechtssetzungsmethoden im Europaischen Justizraum,ZSR 2005, 183, 209, recognises here a positive cooperation between the MemberStates of the European Union.

36 Βλ. Kruger, Provisional and Protective Measures, in: Nuyts/Watte, International CivilLitigation in Europe and Third States (2005), σελ. 311 επ.

37 Στην Αγγλία τα μέτρα προσωρινής προστασίας τύπου Mareva injunctions έχουνμετονομαστεί σε freezing orders, βλ. Andrews, English Civil Procedure, (2003), σελ.423.

38 Βλ. Kerameus, Provisional Remedies in Transnational Litigation, in: Andolina, Trans-national Aspects of Procedural Law. General Reports to the Xth World Congress onProcedural Law III (1998), 1169, 1190.

39 Στην αγγλική υπόθεση Haiti v. Duvalier [1990] 1 Q.B. 202; [1989] 1 All. ER. 456 έναπροσωρινό μέτρο προστασίας τύπου Mareva injunction χορηγήθηκε στον ενάγοντα,εν προκειμένω στην Δημοκρατία της Αϊτής, κατά έντεκα εναγομένων, από τουςοποίους μόνο ο ένας ζούσε στην Αγγλία. Οι κύριες διαδικασίες εκκρεμούσαν στηνΓαλλία, καθόσον οι περισσότεροι από τους εναγομένους διέμεναν εκεί και ήτανφανερό ότι το αγγλικό δικαστήριο δεν είχε δικαιοδοσία να κάνει περισσότερα από τονα χορηγήσει μέτρα προσωρινής προστασίας. Το μέτρο Mareva injunction στόχευενα παγώσει την μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων των εναγομένων σε όλο τονκόσμο.


41 ΔΕΚ C-125/79, Denilauler, Συλλ. Νομολ. 1980, 1553, 1571.

42 Βλ. Andrews, English Civil Procedure, (2003), σελ. 445.


44 Βλ. Andrews, English Civil Procedure, (2003), σελ. 935.


46 Βλ. Neocleous/Pittas, Enforcement of Foreign Judgements and Arbitration Awards,in: Neocleous, Introduction to Cyprus law, σελ. 116.


48 Η καταχώρηση των αποφάσεων που εκδίδονται στην Αγγλία και στην Ουαλία, στηΣκωτία και στην Βόρεια Ιρλανδία ρυθμίζεται από το Νόμο για τις αλλοδαπέςαποφάσεις του 1935 Κεφ. 10.

49 Ο έλεγχος της αλλοδαπής απόφασης για απάτη είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα



49 Ο έλεγχος της αλλοδαπής απόφασης για απάτη είναι ένα χαρακτηριστικό γνώρισματου αγγλοσαξωνικού δικαίου. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί, ότι οέλεγχος για απάτη έρχεται σε αντίθεση με το σύστημα της Σύμβασης Βρυξελλών,καθόσον ο έλεγχος για απάτη μπορεί να συνεπάγεται επανέλεγχο της ουσίας τηςυπόθεσης. Βλ. Kerameus, Improving the procedures for the recognition andenforcement of foreign judgments and arbitral awards, in: Wedekind, DutchAssociation for Procedural Law: The Eighth World Conference on Procedural Law,Justice and Efficiency, General Reports and Discussions, (1989) σελ. 226 επ.

50 Στην υπόθεση Tabakis v. Tabakis, No 64/91, 18.5.1992 το Οικογενειακό Δικαστήριοτης Κύπρου αναγνώρισε γερμανική απόφαση που αφορούσε συναινετικό διαζύγιο,παρόλο που το είδος αυτό του διαζυγίου δεν υπάρχει στην Κύπρο. Το Δικαστήριοέκρινε ότι αυτό το είδος του διαζυγίου δεν έρχεται σε αντίθεση με την κυπριακήδημόσια τάξη. Βλ. Σεργίδη, Η αναγνώριση και εκτέλεση αλλοδαπών αποφάσεων,άρθρο διαθέσιμο στην κυπριακή βάση δεδομένων CyLaw (http://www. cylaw.org).


52 Βλ. Constantinou v. Ektotiki Eteria Demokritos Ltd and Another, No 8578, 23February 1996.



55 Βλ. Zimmermann, Common law und ius commune: UnkodifizierteMischrechtsordnungen im Vergleich, in:Basedow/Drobnig/Ellger/Hopt/Kotz/Kulms/Mestmacker, Aufbruch nach Europa: 75Jahre Max-Planck Institut fur Privatrecht, (2001), σελ. 851 επ.; Zimmermann,Common law und civil law", Amerika und Europa - Zu diesem Band, in:Zimmermann, Amerikanische Rechtskultur und europaisches Privatrecht, (1995),σελ. 1 επ.



Powered by

ΑΡΧΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ | ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΚΑΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ | Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ | LOGIN |ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

kostasbeys.gr 2006 All Rights Reseved.

http://www.hyperhosting.gr/

http://www.kostasbeys.gr/index.php


http://www.kostasbeys.gr/author.php

http://www.kostasbeys.gr/login.php

http://www.kostasbeys.gr/contact.php

Βασικες Αρχες ΠολΔ Στην Κυπρο

Documents

Transcript of Βασικες Αρχες ΠολΔ Στην Κυπρο