Κρητήριο Ν.Ε. Γλώσσας Γ΄Λυκείου

5
ΚΕΙΜΕΝΟ Οι Έλληνες είναι κακοί αναγνώστες. Βιβλία διαβάζουν πολύ λίγο. Αρκούνται σε μια εφημερίδα και μερικά κορίτσια σε εβδομαδιαία περιοδικά αμφίβολης ποιότητας. Καθώς καταλαμβάνει τώρα η τηλεόραση το χώρο της πληροφορικής, το διάβασμα περιορίζεται ακόμα περισσότερο. Άλλοτε διάβαζαν μερικοί Έλληνες και γράφανε. Τώρα δεν γράφουν, αλλά τηλεφωνούν, και δεν διαβάζουν, περιμένοντας άναυδοι τι θα τους πει, σε όλους αδιακρίτως, το «κουτί». Ίσως να μην έγινε αντιληπτό τι πτώση πνευματική σηματοδοτεί αυτή η εξέλιξη. Μη γράφοντας, δεν ασκούμεθα να διατυπώνουμε καθαρή τη σκέψη μας, και μη διαβάζοντας ό,τι μας ενδιαφέρει προσωπικά, υποτασσόμαστε σε ό,τι μας υπαγορεύει ομαδικά η τηλεόραση. Άλλοτε η επιστολογραφία ήταν ένα ιδιαίτερο λογοτεχνικό είδος, που το καλλιέργησαν μεγάλοι συγγραφείς από τον Κικέρωνα στην Σεβινιέ, και τον Βολταίρο, τον Γκαίτε και τον Σίλλερ. Τώρα η επιστολογραφία σχεδόν καταργήθηκε. Λες μερικά «έπεα πτερόεντα» στο τηλέφωνο, ασύντακτα και ακατάστατα. Η επικοινωνία έτσι εκχυδαΐστηκε. Άλλοτε, την ώρα της δημόσιας τηλεόρασης την αντικαθιστούσε η ώρα του διαβάσματος ενός βιβλίου που εσύ προσωπικά διάλεγες. Τώρα Θα αφήσεις την προσωπική σου επιλογή και θα υποταχθείς στην επιλογή ενός πολύ χαμηλού μέσου όρου. Οι καλές εκπομπές είναι λίγες και λίγοι τις παρακολουθούν. Έτσι τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης μένουν για τους λίγους και τα μειονεκτήματα για τους πολλούς. Αλλά όσο και αν Θέλαμε να εξάρωμε τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης, της λιγοστής και καλής, το κακό που οφείλεται στη μείωση του διαβάσματος μόνο κατά μέρος διορθώνεται από τα πλεονεκτήματά της. Το διάβασμα είναι τέχνη. Δεν είναι παθητική εισδοχή παραστάσεων. Είναι δημιουργική σύνδεση με νέα νοήματα. Ο συγγραφέας επικοινωνεί με τον κάθε αναγνώστη χωριστά και διαφορετικά. Διεξάγεται με τον καθένα ένας ξεχωριστός διάλογος. Το ένα πρόσωπο του διαλόγου

description

Διδασκαλία Γ΄Λυκείου

Transcript of Κρητήριο Ν.Ε. Γλώσσας Γ΄Λυκείου

Page 1: Κρητήριο Ν.Ε. Γλώσσας Γ΄Λυκείου

ΚΕΙΜΕΝΟ

Οι Έλληνες είναι κακοί αναγνώστες Βιβλία διαβάζουν πολύ λίγο Αρκούνται σε μια εφημερίδα

και μερικά κορίτσια σε εβδομαδιαία περιοδικά αμφίβολης ποιότητας Καθώς καταλαμβάνει τώρα η

τηλεόραση το χώρο της πληροφορικής το διάβασμα περιορίζεται ακόμα περισσότερο Άλλοτε

διάβαζαν μερικοί Έλληνες και γράφανε Τώρα δεν γράφουν αλλά τηλεφωνούν και δεν διαβάζουν

περιμένοντας άναυδοι τι θα τους πει σε όλους αδιακρίτως το laquoκουτίraquo

Ίσως να μην έγινε αντιληπτό τι πτώση πνευματική σηματοδοτεί αυτή η εξέλιξη Μη γράφοντας

δεν ασκούμεθα να διατυπώνουμε καθαρή τη σκέψη μας και μη διαβάζοντας ότι μας ενδιαφέρει

προσωπικά υποτασσόμαστε σε ότι μας υπαγορεύει ομαδικά η τηλεόραση

Άλλοτε η επιστολογραφία ήταν ένα ιδιαίτερο λογοτεχνικό είδος που το καλλιέργησαν μεγάλοι

συγγραφείς από τον Κικέρωνα στην Σεβινιέ και τον Βολταίρο τον Γκαίτε και τον Σίλλερ Τώρα η

επιστολογραφία σχεδόν καταργήθηκε Λες μερικά laquoέπεα πτερόενταraquo στο τηλέφωνο ασύντακτα και

ακατάστατα Η επικοινωνία έτσι εκχυδαΐστηκε Άλλοτε την ώρα της δημόσιας τηλεόρασης την

αντικαθιστούσε η ώρα του διαβάσματος ενός βιβλίου που εσύ προσωπικά διάλεγες Τώρα Θα

αφήσεις την προσωπική σου επιλογή και θα υποταχθείς στην επιλογή ενός πολύ χαμηλού μέσου

όρου Οι καλές εκπομπές είναι λίγες και λίγοι τις παρακολουθούν Έτσι τα πλεονεκτήματα της

τηλεόρασης μένουν για τους λίγους και τα μειονεκτήματα για τους πολλούς

Αλλά όσο και αν Θέλαμε να εξάρωμε τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης της λιγοστής και

καλής το κακό που οφείλεται στη μείωση του διαβάσματος μόνο κατά μέρος διορθώνεται από τα

πλεονεκτήματά της

Το διάβασμα είναι τέχνη Δεν είναι παθητική εισδοχή παραστάσεων Είναι δη μιουργική

σύνδεση με νέα νοήματα Ο συγγραφέας επικοινωνεί με τον κάθε αναγνώστη χωριστά και

διαφορετικά Διεξάγεται με τον καθένα ένας ξεχωριστός διάλογος Το ένα πρόσωπο του διαλόγου

αλλάζει αλλάζει και το περιεχόμενο της επικοινωνίας Το διάβασμα είναι δημιουργική εργασία και

αξιώνει μια μέθοδο που είναι προσωπική για κάθε αναγνώστη Μιλάμε για διάβασμα και όχι για

ξεφύλλισμα Το σωστό διάβασμα χρειάζεται μια προδιάθεση Πρέπει να αγαπήσεις το βιβλίο που

Θα διαβάσεις ή και το θέμα απλώς που πραγματεύεται Και η αγάπη έχει τις ιδιοτροπίες της Είναι

ώρες που κάποιο συγκεκριμένο βιβλίο σε έλκει Το διψάς Τότε πρέπει να το ανοίξεις και να το

χαρείς Έρχεται πάλι μια ώρα που το ίδιο βιβλίο σε απωθεί τότε πρέπει να το αφήσεις Συμβαίνει

με τα βιβλία ότι με τους ανθρώπους Άλλοτε τους θέλεις και άλλοτε τους αποδιώχνεις θα

περιμένεις τότε την ώρα που θα αισθανθείς την ανάγκη να το πάρεις στα χέρια σου και να αρχίσει

ξανά ο διάλογος Όσοι έχουν περάσει πολλά χρόνια της ζωής των διαβάζοντας έχουν ζήσει αυτές

τις μεταπτώσεις Γι αυτό δεν συνηθίζουν να διαβάζουν ένα μόνο βιβλίο Οι κακοί αναγνώστες

αντιθέτως με το στανιό το συνεχίζουν ώσπου να το τελειώσουν έστω και αν η έλξη έχει

σταματήσει Οι κακοί αναγνώστες Θεωρούν πως διαβάζοντας ένα βιβλίο ολόκληρο το ένα μετά το

άλλο κάνουν νοικοκυρεμένη δουλειά Αντιθέτως όταν το βιβλίο έχει πάψει να τους μιλάει

πνευματικά ματαιοπονούν

Γι αυτό οι καλοί αναγνώστες διαβάζουν συγχρόνως πολλά βιβλία και ανοίγουν κάθε φορά

εκείνο για το οποίο εκείνη την ώρα έχουν μια καλή προδιάθεση

Η ποικιλία των βιβλίων που συγχρόνως διαβάζονται εξαρτάται από τον χαρακτήρα του

αναγνώστη Υπάρχουν άνθρωποι που είναι μονοκόμματοι και διαβάζουν μια κατηγορία βιβλίων

Έτσι μονοκόμματη είναι και η διανόησή τους Είναι άλλοι που μεταπηδούν από ένα είδος στο

αντίθετό του Έτσι ποικιλόμορφη είναι και η νοοτροπία τους

Αλλά μεγαλύτερης σημασίας είναι η διεργασία που συντελείται στο μυαλό του αναγνώστη μετά

το διάβασμα ο απόηχος του διαβάσματος που κάποτε αναδύεται μετά καιρό μέσα από τη μνήμη ή

και μέσα από το υποσυνείδητο Το καλό διάβασμα δεν τελειώνει με την φυσική πράξη της

ανάγνωσης συνδυάζεται με άλλες παραστάσεις γονιμοποιείται μόνο του όπως ένα μπουμπούκι

που κόβεται ένα πρωί και σιγά - σιγά ανοίγει και γίνεται μετά μέρες τέλειο ρόδο θρεμμένο από λίγο

νερό μέσα σε ένα βάζο

Ο νους και η ψυχή σαν κάθε ζωντανό στοιχείο χρειάζονται αδιάκοπα τροφή Και το διάβασμα

είναι τροφή που μπορεί να έχει υψηλή ποιότητα Προσωπικά εγώ όταν παρασυρόμενος από

διαφορετικά περιστατικά εμποδίζομαι να διαβάσω στερεύω πνευματικά Μου λείπει ο υψηλός

συνομιλητής που Θα με κεντρίσει Δεν είναι τυχερό να μπορεί να διαλέγεσαι με τον Όμηρο και τον

Πλάτωνα και τον Ντάντε Ζούμε όλοι με κοινούς θνητούς Το βιβλίο όμως μας εισάγει στη

συντροφιά των πιο εξόχων πνευμάτων που σπάνια συναντάς στην καθημερινή ζωή Αν δεν

χαίρεσαι την συντροφιά τους διαβάζοντάς τους ο φταίχτης είσαι Εσύ

Προπαντός η υψηλή αυτή συναναστροφή σε μαθαίνει να μιλάς σωστά ακριβόλογα Να βρίσκεις

τους τρόπους έκφρασης που μόνος προσπαθούσες αλλά δεν μπορούσες να ανακαλύψεις Το καλό

βιβλίο που διαβάζεις διαπλάσσει σμιλεύει τη σκέψη σου Σε καλλιεργεί Είναι ο μεγάλος γεωργός

του νου αλλά και τη ψυχής

Γιατί πέρα από τη νόηση που καθαρίζει και πλαταίνει τους ορίζοντές σου το κείμενο είναι

φορέας αισθητικής πλήρωσης Ο λόγος και ας έχει ως υλικό λέξεις και συνειρμούς λέξεων

εκπέμπει και ήχους μουσικής περιέχει ρυθμούς και αρμονίες και σαν τους ζωγραφικούς πίνακες

είναι γεμάτος χρώματα και σχήματα εποπτεύσιμα που ανταποκρίνονται στον πόθο της ψυχής για

ομορφιά

Διάχυτα από αισθητικά χαρίσματα είναι και τα απλά νοήματα και η τάξη της παράθεσής των

και ο ήχος των λέξεων που τα εκφράζουν Έτσι εξηγείται η ηδονή που συχνά νιώθουμε

μεγαλόφωνα να επαναλαμβάνουμε ολόκληρες φράσεις στίχους ή πεζά κείμενα για να χαρούμε

πιο πολύ το κάλλος ή το ύψος τους

Οταν συγκρίνουμε όλη αυτή την πλούσια προσφορά του διαβάσματος παρ όλα όσα

οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πλεονεκτήματα στα μαζικά εποπτικά μέσα πρέπει να

ομολογήσουμε ότι το διάβασμα -αυτό που τώρα συρρικνώνεται- μένει πάντα το

αποτελεσματικότερο μέσο καλλιέργειας του ανθρώπου

Ελπίζω πως μέσα στον τρελλό σίφουνα της αλλαγής των πάντων να σταθεί ακλόνητη η ύψιστη

αυτή Πύλη της παιδείας μας το διάβασμα

(Κωνσταντίνος Τσάτσος περ Ευθύνη τεύχος 181)

Ερωτήσεις

Α Να δώσετε περίληψη τον κειμένου σε 120-150 λέξεις

Μονάδες 25

Β1 laquo Έτσι τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης μένουν για τους λίγους και τα μειονεκτήματα για τους

πολλούςraquo Να εξηγηθεί η φράση σε κείμενο 10 περίπου γραμμών

Μονάδες 6

Β2 laquoΤο σωστό διάβασμα χρειάζεται μια προδιάθεσηraquo Ποια προδιάθεση είναι αυτή που εννοεί ο

συγγραφέας Να απαντήσετε σε κείμενο 6-8 γραμμών

Μονάδες 5

Γ1 Να σημειώσετε την ένδειξη Σ (Σωστό) ή Α (Λάθος) δίπλα από τις προτάσεις που ακολουθούν Να

δικαιολογήσετε την απάντησή σας με συγκεκριμένες προτάσεις τον κειμένου

Σύμφωνα με τις απόψεις τον συγγραφέα

Σ Λα Το σωστό διάβασμα δεν ακολουθεί κανόνες τάξη οργάνω-ση Ακολουθεί τη διάθεση τον ψυχικού μας κόσμουβΕνα βιβλίο πρέπει να το διαβάζεις μέχρι το τέλος γιατί

μόνο έτσι καταλαβαίνεις την αξία τονγ Όταν δε διαβάζονται κάποιοι συγγραφείς φταίνε αυτοί

γιατί δεν βρήκαν τρόπο να μιλήσουν στην καρδιά τοναπλού αναγνώστη

δ Δεν είναι εφικτό να διαβάζεις πολλά βιβλία ταυτόχροναε Τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης είναι για τους πολλούςΜονάδες 5

Γ2 Να προσδιορίσετε τρεις περιόδους από διαφορετικές παραγράφους τον κειμένου όπου

παρατηρείτε ποιητική λειτουργία της γλώσσας

Μονάδες 3

Γ3 Να προσδιορίσετε τους τρόπους ανάπτυξης της τρίτης παραγράφου laquoΆλλοτε η επιστολογραφία

πολλούςraquo

Μονάδες 2

Δ Να διαμορφώσετε προτάσεις με καθεμία από τις φράσεις που ακολουθούν Οι λέξεις δε χρειάζεται

να βρίσκονται υποχρεωτικά σε διαδοχικές Θέσεις πρέπει όμως να μη μεταβάλετε το γραμματικό

τους τύπο

περιμένοντας άναυδοι πτώση πνευματική σηματοδοτεί παθητική εισδοχή παραστάσεων

υποτασσόμαστε σε ότι μας υπαγορεύει

Μονάδες 4

Ε laquoΑλλά μεγαλύτερης σημασίας είναι η διεργασία που συντελείται στο μυαλό τον αναγνώστη μετά το

διάβασμα ο απόηχος τον διαβάσματος που κάποτε αναδύεται μετά καιρό μέσα από τη μνήμη ή και

μέσα από το υποσυνείδητοraquo Λαμβάνοντας υπόψη σας τη θέση τον συγγραφέα να αναπτύξετε τις

απόψεις σας για την αξία τον διαβάσματος καθώς και για τους λόγους που οδηγούν τους νέους

σήμερα να απομακρύνονται από το διάβασμα εξωσχολικών βιβλίων σε ένα κείμενο 700 λέξεων

Θεωρείστε ότι το κείμενο αυτό θα είναι η ομιλία σας ως εκπροσώπου εκδοτικού οίκου σε μια

εκδήλωση της Εκθεσης Βιβλίου στη χώρα μας

Μονάδες 50

Page 2: Κρητήριο Ν.Ε. Γλώσσας Γ΄Λυκείου

άλλο κάνουν νοικοκυρεμένη δουλειά Αντιθέτως όταν το βιβλίο έχει πάψει να τους μιλάει

πνευματικά ματαιοπονούν

Γι αυτό οι καλοί αναγνώστες διαβάζουν συγχρόνως πολλά βιβλία και ανοίγουν κάθε φορά

εκείνο για το οποίο εκείνη την ώρα έχουν μια καλή προδιάθεση

Η ποικιλία των βιβλίων που συγχρόνως διαβάζονται εξαρτάται από τον χαρακτήρα του

αναγνώστη Υπάρχουν άνθρωποι που είναι μονοκόμματοι και διαβάζουν μια κατηγορία βιβλίων

Έτσι μονοκόμματη είναι και η διανόησή τους Είναι άλλοι που μεταπηδούν από ένα είδος στο

αντίθετό του Έτσι ποικιλόμορφη είναι και η νοοτροπία τους

Αλλά μεγαλύτερης σημασίας είναι η διεργασία που συντελείται στο μυαλό του αναγνώστη μετά

το διάβασμα ο απόηχος του διαβάσματος που κάποτε αναδύεται μετά καιρό μέσα από τη μνήμη ή

και μέσα από το υποσυνείδητο Το καλό διάβασμα δεν τελειώνει με την φυσική πράξη της

ανάγνωσης συνδυάζεται με άλλες παραστάσεις γονιμοποιείται μόνο του όπως ένα μπουμπούκι

που κόβεται ένα πρωί και σιγά - σιγά ανοίγει και γίνεται μετά μέρες τέλειο ρόδο θρεμμένο από λίγο

νερό μέσα σε ένα βάζο

Ο νους και η ψυχή σαν κάθε ζωντανό στοιχείο χρειάζονται αδιάκοπα τροφή Και το διάβασμα

είναι τροφή που μπορεί να έχει υψηλή ποιότητα Προσωπικά εγώ όταν παρασυρόμενος από

διαφορετικά περιστατικά εμποδίζομαι να διαβάσω στερεύω πνευματικά Μου λείπει ο υψηλός

συνομιλητής που Θα με κεντρίσει Δεν είναι τυχερό να μπορεί να διαλέγεσαι με τον Όμηρο και τον

Πλάτωνα και τον Ντάντε Ζούμε όλοι με κοινούς θνητούς Το βιβλίο όμως μας εισάγει στη

συντροφιά των πιο εξόχων πνευμάτων που σπάνια συναντάς στην καθημερινή ζωή Αν δεν

χαίρεσαι την συντροφιά τους διαβάζοντάς τους ο φταίχτης είσαι Εσύ

Προπαντός η υψηλή αυτή συναναστροφή σε μαθαίνει να μιλάς σωστά ακριβόλογα Να βρίσκεις

τους τρόπους έκφρασης που μόνος προσπαθούσες αλλά δεν μπορούσες να ανακαλύψεις Το καλό

βιβλίο που διαβάζεις διαπλάσσει σμιλεύει τη σκέψη σου Σε καλλιεργεί Είναι ο μεγάλος γεωργός

του νου αλλά και τη ψυχής

Γιατί πέρα από τη νόηση που καθαρίζει και πλαταίνει τους ορίζοντές σου το κείμενο είναι

φορέας αισθητικής πλήρωσης Ο λόγος και ας έχει ως υλικό λέξεις και συνειρμούς λέξεων

εκπέμπει και ήχους μουσικής περιέχει ρυθμούς και αρμονίες και σαν τους ζωγραφικούς πίνακες

είναι γεμάτος χρώματα και σχήματα εποπτεύσιμα που ανταποκρίνονται στον πόθο της ψυχής για

ομορφιά

Διάχυτα από αισθητικά χαρίσματα είναι και τα απλά νοήματα και η τάξη της παράθεσής των

και ο ήχος των λέξεων που τα εκφράζουν Έτσι εξηγείται η ηδονή που συχνά νιώθουμε

μεγαλόφωνα να επαναλαμβάνουμε ολόκληρες φράσεις στίχους ή πεζά κείμενα για να χαρούμε

πιο πολύ το κάλλος ή το ύψος τους

Οταν συγκρίνουμε όλη αυτή την πλούσια προσφορά του διαβάσματος παρ όλα όσα

οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πλεονεκτήματα στα μαζικά εποπτικά μέσα πρέπει να

ομολογήσουμε ότι το διάβασμα -αυτό που τώρα συρρικνώνεται- μένει πάντα το

αποτελεσματικότερο μέσο καλλιέργειας του ανθρώπου

Ελπίζω πως μέσα στον τρελλό σίφουνα της αλλαγής των πάντων να σταθεί ακλόνητη η ύψιστη

αυτή Πύλη της παιδείας μας το διάβασμα

(Κωνσταντίνος Τσάτσος περ Ευθύνη τεύχος 181)

Ερωτήσεις

Α Να δώσετε περίληψη τον κειμένου σε 120-150 λέξεις

Μονάδες 25

Β1 laquo Έτσι τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης μένουν για τους λίγους και τα μειονεκτήματα για τους

πολλούςraquo Να εξηγηθεί η φράση σε κείμενο 10 περίπου γραμμών

Μονάδες 6

Β2 laquoΤο σωστό διάβασμα χρειάζεται μια προδιάθεσηraquo Ποια προδιάθεση είναι αυτή που εννοεί ο

συγγραφέας Να απαντήσετε σε κείμενο 6-8 γραμμών

Μονάδες 5

Γ1 Να σημειώσετε την ένδειξη Σ (Σωστό) ή Α (Λάθος) δίπλα από τις προτάσεις που ακολουθούν Να

δικαιολογήσετε την απάντησή σας με συγκεκριμένες προτάσεις τον κειμένου

Σύμφωνα με τις απόψεις τον συγγραφέα

Σ Λα Το σωστό διάβασμα δεν ακολουθεί κανόνες τάξη οργάνω-ση Ακολουθεί τη διάθεση τον ψυχικού μας κόσμουβΕνα βιβλίο πρέπει να το διαβάζεις μέχρι το τέλος γιατί

μόνο έτσι καταλαβαίνεις την αξία τονγ Όταν δε διαβάζονται κάποιοι συγγραφείς φταίνε αυτοί

γιατί δεν βρήκαν τρόπο να μιλήσουν στην καρδιά τοναπλού αναγνώστη

δ Δεν είναι εφικτό να διαβάζεις πολλά βιβλία ταυτόχροναε Τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης είναι για τους πολλούςΜονάδες 5

Γ2 Να προσδιορίσετε τρεις περιόδους από διαφορετικές παραγράφους τον κειμένου όπου

παρατηρείτε ποιητική λειτουργία της γλώσσας

Μονάδες 3

Γ3 Να προσδιορίσετε τους τρόπους ανάπτυξης της τρίτης παραγράφου laquoΆλλοτε η επιστολογραφία

πολλούςraquo

Μονάδες 2

Δ Να διαμορφώσετε προτάσεις με καθεμία από τις φράσεις που ακολουθούν Οι λέξεις δε χρειάζεται

να βρίσκονται υποχρεωτικά σε διαδοχικές Θέσεις πρέπει όμως να μη μεταβάλετε το γραμματικό

τους τύπο

περιμένοντας άναυδοι πτώση πνευματική σηματοδοτεί παθητική εισδοχή παραστάσεων

υποτασσόμαστε σε ότι μας υπαγορεύει

Μονάδες 4

Ε laquoΑλλά μεγαλύτερης σημασίας είναι η διεργασία που συντελείται στο μυαλό τον αναγνώστη μετά το

διάβασμα ο απόηχος τον διαβάσματος που κάποτε αναδύεται μετά καιρό μέσα από τη μνήμη ή και

μέσα από το υποσυνείδητοraquo Λαμβάνοντας υπόψη σας τη θέση τον συγγραφέα να αναπτύξετε τις

απόψεις σας για την αξία τον διαβάσματος καθώς και για τους λόγους που οδηγούν τους νέους

σήμερα να απομακρύνονται από το διάβασμα εξωσχολικών βιβλίων σε ένα κείμενο 700 λέξεων

Θεωρείστε ότι το κείμενο αυτό θα είναι η ομιλία σας ως εκπροσώπου εκδοτικού οίκου σε μια

εκδήλωση της Εκθεσης Βιβλίου στη χώρα μας

Μονάδες 50

Page 3: Κρητήριο Ν.Ε. Γλώσσας Γ΄Λυκείου

ομολογήσουμε ότι το διάβασμα -αυτό που τώρα συρρικνώνεται- μένει πάντα το

αποτελεσματικότερο μέσο καλλιέργειας του ανθρώπου

Ελπίζω πως μέσα στον τρελλό σίφουνα της αλλαγής των πάντων να σταθεί ακλόνητη η ύψιστη

αυτή Πύλη της παιδείας μας το διάβασμα

(Κωνσταντίνος Τσάτσος περ Ευθύνη τεύχος 181)

Ερωτήσεις

Α Να δώσετε περίληψη τον κειμένου σε 120-150 λέξεις

Μονάδες 25

Β1 laquo Έτσι τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης μένουν για τους λίγους και τα μειονεκτήματα για τους

πολλούςraquo Να εξηγηθεί η φράση σε κείμενο 10 περίπου γραμμών

Μονάδες 6

Β2 laquoΤο σωστό διάβασμα χρειάζεται μια προδιάθεσηraquo Ποια προδιάθεση είναι αυτή που εννοεί ο

συγγραφέας Να απαντήσετε σε κείμενο 6-8 γραμμών

Μονάδες 5

Γ1 Να σημειώσετε την ένδειξη Σ (Σωστό) ή Α (Λάθος) δίπλα από τις προτάσεις που ακολουθούν Να

δικαιολογήσετε την απάντησή σας με συγκεκριμένες προτάσεις τον κειμένου

Σύμφωνα με τις απόψεις τον συγγραφέα

Σ Λα Το σωστό διάβασμα δεν ακολουθεί κανόνες τάξη οργάνω-ση Ακολουθεί τη διάθεση τον ψυχικού μας κόσμουβΕνα βιβλίο πρέπει να το διαβάζεις μέχρι το τέλος γιατί

μόνο έτσι καταλαβαίνεις την αξία τονγ Όταν δε διαβάζονται κάποιοι συγγραφείς φταίνε αυτοί

γιατί δεν βρήκαν τρόπο να μιλήσουν στην καρδιά τοναπλού αναγνώστη

δ Δεν είναι εφικτό να διαβάζεις πολλά βιβλία ταυτόχροναε Τα πλεονεκτήματα της τηλεόρασης είναι για τους πολλούςΜονάδες 5

Γ2 Να προσδιορίσετε τρεις περιόδους από διαφορετικές παραγράφους τον κειμένου όπου

παρατηρείτε ποιητική λειτουργία της γλώσσας

Μονάδες 3

Γ3 Να προσδιορίσετε τους τρόπους ανάπτυξης της τρίτης παραγράφου laquoΆλλοτε η επιστολογραφία

πολλούςraquo

Μονάδες 2

Δ Να διαμορφώσετε προτάσεις με καθεμία από τις φράσεις που ακολουθούν Οι λέξεις δε χρειάζεται

να βρίσκονται υποχρεωτικά σε διαδοχικές Θέσεις πρέπει όμως να μη μεταβάλετε το γραμματικό

τους τύπο

περιμένοντας άναυδοι πτώση πνευματική σηματοδοτεί παθητική εισδοχή παραστάσεων

υποτασσόμαστε σε ότι μας υπαγορεύει

Μονάδες 4

Ε laquoΑλλά μεγαλύτερης σημασίας είναι η διεργασία που συντελείται στο μυαλό τον αναγνώστη μετά το

διάβασμα ο απόηχος τον διαβάσματος που κάποτε αναδύεται μετά καιρό μέσα από τη μνήμη ή και

μέσα από το υποσυνείδητοraquo Λαμβάνοντας υπόψη σας τη θέση τον συγγραφέα να αναπτύξετε τις

απόψεις σας για την αξία τον διαβάσματος καθώς και για τους λόγους που οδηγούν τους νέους

σήμερα να απομακρύνονται από το διάβασμα εξωσχολικών βιβλίων σε ένα κείμενο 700 λέξεων

Θεωρείστε ότι το κείμενο αυτό θα είναι η ομιλία σας ως εκπροσώπου εκδοτικού οίκου σε μια

εκδήλωση της Εκθεσης Βιβλίου στη χώρα μας

Μονάδες 50

Page 4: Κρητήριο Ν.Ε. Γλώσσας Γ΄Λυκείου

Δ Να διαμορφώσετε προτάσεις με καθεμία από τις φράσεις που ακολουθούν Οι λέξεις δε χρειάζεται

να βρίσκονται υποχρεωτικά σε διαδοχικές Θέσεις πρέπει όμως να μη μεταβάλετε το γραμματικό

τους τύπο

περιμένοντας άναυδοι πτώση πνευματική σηματοδοτεί παθητική εισδοχή παραστάσεων

υποτασσόμαστε σε ότι μας υπαγορεύει

Μονάδες 4

Ε laquoΑλλά μεγαλύτερης σημασίας είναι η διεργασία που συντελείται στο μυαλό τον αναγνώστη μετά το

διάβασμα ο απόηχος τον διαβάσματος που κάποτε αναδύεται μετά καιρό μέσα από τη μνήμη ή και

μέσα από το υποσυνείδητοraquo Λαμβάνοντας υπόψη σας τη θέση τον συγγραφέα να αναπτύξετε τις

απόψεις σας για την αξία τον διαβάσματος καθώς και για τους λόγους που οδηγούν τους νέους

σήμερα να απομακρύνονται από το διάβασμα εξωσχολικών βιβλίων σε ένα κείμενο 700 λέξεων

Θεωρείστε ότι το κείμενο αυτό θα είναι η ομιλία σας ως εκπροσώπου εκδοτικού οίκου σε μια

εκδήλωση της Εκθεσης Βιβλίου στη χώρα μας

Μονάδες 50