Η εκκλησία της Παναγίας Γοργοεπήκοου
14
Εισαγωγή Η Αθήνα είναι μία από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου. Οι αρχαιολογικές έρευνες δείχνουν πως αρχίζει να κατοικείται από το τέλος της Νεολιθικής εποχής, ανάμεσα στο 3.500 -3.200 π.Χ. 1 Η ιστορική πορεία της πόλης από την κλασσική στην ύστερη αρχαιότητα και από εκεί στη βυζαντινή περίοδο μέχρι τις μέρες μας έχει συσσωρεύσει στο αστικό της τοπίο ένα μωσαϊκό αρχιτεκτονικών μνημείων ιδιαίτερης αισθητικής και ιστορικής αξίας. Σε αυτήν την εργασία θα ασχοληθούμε με δύο σημαντικές αρχιτεκτονικές κατασκευές που η καθεμιά τους αντιπροσωπεύει μία ξεχωριστή ιστορική περίοδο της πόλης και οι οποίες βρίσκονται σήμερα σε άμεση χωρική γειτνίαση. Πρόκειται για την εκκλησία της Παναγίας Γοργοεπήκοου που χρονολογείται στη μέση βυζαντινή περίοδο και τη Μητρόπολη Αθηνών που πήρε την τελική μορφή της και εγκαινιάστηκε το 1862. 2 Θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τα βασικά τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά τους και να ανιχνεύσουμε τις ιστορικές και πολιτισμικές προϋποθέσεις που οδήγησαν στην εμφάνισή τους. Στο πρώτο κεφάλαιο του κύριου μέρους της εργασίας θα εστιάσουμε την προσοχή μας στα ιδιαίτερα στοιχεία της κατασκευής και κυρίως της εξωτερικής διακόσμησης της εκκλησίας της Παναγίας Γοργοεπήκοου και θα εξετάσουμε τη σχέση τους με το γενικότερο πολιτισμικό κλίμα του βυζαντινού ουμανισμού που κάνει την εμφάνισή του από τα τέλη του 11ου αιώνα μ.Χ. καθώς και με την πνευματική και κοινωνική κατάσταση που επικρατεί στην Αθήνα εκείνη την 1 βλ. και Παντελίδου-Γκόφα Μ., “Η Αθήνα στην προϊστορική εποχή”, Αρχαιολογία της πόλης των Αθηνών, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Ηλεκτρονική έκδοση, Διαθέσιμο διαδικτυακά εδώ: http://www.eie.gr/archaeologia/gr/chapter_more_1.aspx 2 βλ. και Βογιατζής Σ., “Ο ιερός καθεδρικός ναός Αθηνών”, Πρακτικά Β' Επιστημονικού Συμποσίου Νεοελληνικής Εκκλησιαστικής Τέχνης, Αθήνα, 2012, σ. 47
description
Ανάλυση της αισθητικής αξίας της εκκλησίας της Παναγίας Γοργοεπήκοοου
Transcript of Η εκκλησία της Παναγίας Γοργοεπήκοου
.,u3.500-3.200 .X.1 u ue.Luuuuu.HHI M e u 1862.2 O u u u u u u .L e u u u H I u uuu u 11e .X.eu.LuuMeuu.T,uuuu u .1. HIu ., uEKe-M,'1.H-IM.,',,E1Ee,,Aue:http://www.eie.gr/archaeologia/gr/chaptermore1.aspx2. B L., ' e, ' ! ! "#, , 2012, . 47uu.312.X.euuu' uu. Lu He M, u 'euu.4M,HIuu u ' 5 u u Xu Ou.O,Iu u . T uuuu.uuuu.T u uuu,.6E, u u u uu.,uuu,uuee.7Ae,u'u .8 u u u Iuuu.eu3Ke-M E., 'L , $! 24-12-1995, . 154M H., ! %&! #, 41978, . 223-238. H : 4 A., "# '( # # #) ! ! *) " +') ' ! ! *, E H, Hu, 2001, . 1055M H., . .6Mu O. X.,' !) " ') ! &, ' +! -, , M, 1999, . 2537Mu O. X., 'B 11 12 e, + .! ! 5 (1969), . 25884 A., ! !) ! / 01234516247 * ! , , M, 1984, . 94 1( 8 9!uuueuuee.K',ueeueeuu u e ' u .9 Hu, e . eeee u u Ie. u Xu. T,uu'u u, u u , ' Xu.10L,9e,M , . u, u,u'.11uu e u u MeMXu uM 1. L Ku 11 12 e u u u u.12 H , u u .K9euXueuuu4u.13E,eueu9. Saradi H., 'The Use oI Ancient Spolia in Byzantine Monuments: The Archaeological and Literary Evidence, :;;?;?B AE ?K@
