πρώτες βοήθειες Μέρος α'

14
ΠΡΩΣΕ ΒΟΗΘΕΙΕ ΣΟ Α ΚΑΙ ΣΟ Ω ΣΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΟ ΤΝΑΝΘΡΩΠΟ Πνιιέο θνξέο καο έρεη ζπκβεί λα είκαζηε κάξηπξεο ελφο αηπρήκαηνο, ειαθξηνχ ή βαξηνχ, θάπνηνπ αηφκνπ, θαη λα καο δεηάλε ηε βνήζεηα καο. Πφζεο θνξέο φκσο απφ απηέο ηξέμακε λα βνεζήζνπκε ή δελ ην βάιακε ζηα πφδηα ηξέρνληαο απφ παληθφ; Πφζν άζρεκα ζίγνπξα ληψζακε φηαλ δηαπηζηψζακε φηη δελ ήκαζηαλ ηθαλνί λα πξνζθέξνπκε ζηνλ ζπλάλζξσπν καο, ζπγγελή, θίιν, ζπλάδειθν, γλσζηφ ή άγλσζην, ηηο Πξψηεο Βνήζεηεο; Ζ παξνχζα ινηπφλ ελεκέξσζε ζθνπφ έρεη λα παξνπζηάζεη φιεο απηέο ηηο ελέξγεηεο Πξψησλ Βνεζεηψλ πνπ πξέπεη λα θάλεη έλαο άλζξσπνο ψζηε λα αληηκεησπηζηεί έλα ζπκβάλ κέρξηο φηνπ δνζεί ε ελδεδεηγκέλε ηαηξηθή αγσγή ζηνλ πάζρνληα άλζξσπν. αθψο θαη ε νινθιεξσκέλε παξνρή γλψζεσλ Πξψησλ Βνεζεηψλ είλαη πέξα απφ ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ θεηκέλνπ απηνχ, πιελ φκσο είλαη αξθεηά ζεκαληηθέο θαη απαξαίηεηεο πξνθεηκέλνπ λα ζσζεί έλαο ζπλάλζξσπν καο. Οξηζκφο : Οη Πξψηεο Βνήζεηεο είλαη ην ζχλνιν ησλ ελεξγεηψλ πνπ πξέπεη λα θάλνπκε γηα λα αληηκεησπίζνπκε έλα πεξηζηαηηθφ κε ηα δηαζέζηκα κέζα κέρξη λα ην αλαιάβεη εμεηδηθεπκέλε ηαηξηθή νκάδα. Οη ελέξγεηεο απηέο έρνπλ ζαλ ζηφρν: 1. Σελ πξνζπάζεηα λα ζσζεί κία δσή. 2. Σελ αλαθνχθηζε απφ ηνλ πφλν. 3. Σελ εζηθή ζπκπαξάζηαζε. Μεξηθέο απφ ηηο ελέξγεηεο απηέο είλαη: 1. Ζ δηαηήξεζε ηεο αλαπλνήο θαη ηνπ ζθπγκνχ. 2. Ζ αληηκεηψπηζε ηεο αηκνξξαγίαο. 3. Ζ αληηκεηψπηζε ηξαπκάησλ- δηαζηξεκκάησλ – θαηαγκάησλ θιπ. 4. Ζ αληηκεηψπηζε θψκα – shock. 5. Ζ πξνεηνηκαζία ηεο δηαθνκηδήο. Πξηλ φκσο απνθαζίζνπκε λα παξάζρνπκε ηηο Πξψηεο Βνήζεηεο, πξέπεη λα δηαπηζηψζνπκε ην είδνο ηεο βιάβεο πνπ έρεη ππνζηεί ν παζψλ. Ζ δηαπίζησζε απηή είλαη δπλαηφλ λα πξνθχςεη απφ πιεξνθνξίεο πνπ παίξλνληαη απ’ ηνλ ίδην ή απ’ ηνπο γχξσ ηνπ θαη ζηελ εμέηαζε πνχ ζα ηνπ γίλεη. Θα γίλνπλ εξσηήζεηο ζε φζνπο ηπρφλ βξέζεθαλ ζην αηχρεκα γηα ηηο ζπλζήθεο ηνπ αηπρήκαηνο θαη ζηνλ ηξαπκαηία γηα ηα ελνριήκαηα πνχ αηζζάλεηαη, πφλν, δπζθνιία ζηελ αλαπλνή θ.ι.π. Μεξηθέο δηαπηζηψζεηο πνπ κπνξεί λα πξνθχςνπλ απφ ηελ εμέηαζε γηα ην είδνο ηνπ ηξαχκαηνο είλαη: - Αηκνξξαγία. - Αλσκαιία ζηε ζέζε θαη ην ζρήκα ησλ κειψλ ηνπ ζχκαηνο ή ηξαπκαηηζκφ ζην θεθάιη. - Κάηαγκα ζηνλ απρέλα: Αλ ην ζχκα δελ είλαη ζε ζέζε λα ζεθψζεη ην θεθάιη ηνπ ή λα ην ζηξίςεη δεμηά θαη αξηζηεξά ηφηε είλαη πηζαλφ λα έρεη ζπάζεη ην ζβέξθν ηνπ. - Κάηαγκα ζηε ζπνλδπιηθή ζηήιε: Αλ ην ζχκα πνλά φηαλ ηνπ πηέδνπκε ειαθξηά κε ην ρέξη ηε ξάρε ηνπ, ηφηε είλαη πηζαλφ λα έρεη ζπάζεη ηε ξαρνθνθαιηά ηνπ.
  • Upload

    -
  • Category

    Education

  • view

    1.390
  • download

    0

description

Το άρθρο ετοίμασε ο φίλος του blog "Μαθηματικά και άλλα πολλά" Ευάγγελος Βαρλάμος και μας έκανε την τιμή να μας το παραχωρήσει ... ευχαριστούμε πάρα πολύ !!!!

Transcript of πρώτες βοήθειες Μέρος α'

Page 1: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

ΠΡΩΣΕ ΒΟΗΘΕΙΕ ΣΟ Α ΚΑΙ ΣΟ Ω ΣΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΟ ΤΝΑΝΘΡΩΠΟ

Πνιιέο θνξέο καο έρεη ζπκβεί λα είκαζηε κάξηπξεο ελφο αηπρήκαηνο, ειαθξηνχ ή βαξηνχ, θάπνηνπ αηφκνπ, θαη λα καο δεηάλε ηε βνήζεηα καο. Πφζεο θνξέο φκσο απφ απηέο ηξέμακε λα βνεζήζνπκε ή δελ ην βάιακε ζηα πφδηα ηξέρνληαο απφ παληθφ; Πφζν άζρεκα ζίγνπξα ληψζακε φηαλ δηαπηζηψζακε φηη δελ ήκαζηαλ ηθαλνί λα πξνζθέξνπκε ζηνλ ζπλάλζξσπν καο, ζπγγελή, θίιν, ζπλάδειθν, γλσζηφ ή άγλσζην, ηηο Πξψηεο Βνήζεηεο; Ζ παξνχζα ινηπφλ ελεκέξσζε ζθνπφ έρεη λα παξνπζηάζεη φιεο απηέο ηηο ελέξγεηεο Πξψησλ Βνεζεηψλ πνπ πξέπεη λα θάλεη έλαο άλζξσπνο ψζηε λα αληηκεησπηζηεί έλα ζπκβάλ κέρξηο φηνπ δνζεί ε ελδεδεηγκέλε ηαηξηθή αγσγή ζηνλ πάζρνληα άλζξσπν. αθψο θαη ε νινθιεξσκέλε παξνρή γλψζεσλ Πξψησλ Βνεζεηψλ είλαη πέξα απφ ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ θεηκέλνπ απηνχ, πιελ φκσο είλαη αξθεηά ζεκαληηθέο θαη απαξαίηεηεο πξνθεηκέλνπ λα ζσζεί έλαο ζπλάλζξσπν καο. Οξηζκφο: Οη Πξψηεο Βνήζεηεο είλαη ην ζχλνιν ησλ ελεξγεηψλ πνπ πξέπεη λα θάλνπκε γηα λα αληηκεησπίζνπκε έλα πεξηζηαηηθφ κε ηα δηαζέζηκα κέζα κέρξη λα ην αλαιάβεη εμεηδηθεπκέλε ηαηξηθή νκάδα. Οη ελέξγεηεο απηέο έρνπλ ζαλ ζηφρν: 1. Σελ πξνζπάζεηα λα ζσζεί κία δσή. 2. Σελ αλαθνχθηζε απφ ηνλ πφλν. 3. Σελ εζηθή ζπκπαξάζηαζε. Μεξηθέο απφ ηηο ελέξγεηεο απηέο είλαη: 1. Ζ δηαηήξεζε ηεο αλαπλνήο θαη ηνπ ζθπγκνχ. 2. Ζ αληηκεηψπηζε ηεο αηκνξξαγίαο. 3. Ζ αληηκεηψπηζε ηξαπκάησλ- δηαζηξεκκάησλ – θαηαγκάησλ θιπ. 4. Ζ αληηκεηψπηζε θψκα – shock. 5. Ζ πξνεηνηκαζία ηεο δηαθνκηδήο. Πξηλ φκσο απνθαζίζνπκε λα παξάζρνπκε ηηο Πξψηεο Βνήζεηεο, πξέπεη λα δηαπηζηψζνπκε ην είδνο ηεο βιάβεο πνπ έρεη ππνζηεί ν παζψλ. Ζ δηαπίζησζε απηή είλαη δπλαηφλ λα πξνθχςεη απφ πιεξνθνξίεο πνπ παίξλνληαη απ’ ηνλ ίδην ή απ’ ηνπο γχξσ ηνπ θαη ζηελ εμέηαζε πνχ ζα ηνπ γίλεη.

Θα γίλνπλ εξσηήζεηο ζε φζνπο ηπρφλ βξέζεθαλ ζην αηχρεκα γηα ηηο ζπλζήθεο ηνπ αηπρήκαηνο θαη ζηνλ ηξαπκαηία γηα ηα ελνριήκαηα πνχ αηζζάλεηαη, πφλν, δπζθνιία ζηελ αλαπλνή θ.ι.π.

Μεξηθέο δηαπηζηψζεηο πνπ κπνξεί λα πξνθχςνπλ απφ ηελ εμέηαζε γηα ην είδνο ηνπ ηξαχκαηνο είλαη:

- Αηκνξξαγία. - Αλσκαιία ζηε ζέζε θαη ην ζρήκα ησλ κειψλ ηνπ ζχκαηνο ή ηξαπκαηηζκφ ζην

θεθάιη. - Κάηαγκα ζηνλ απρέλα: Αλ ην ζχκα δελ είλαη ζε ζέζε λα ζεθψζεη ην θεθάιη ηνπ

ή λα ην ζηξίςεη δεμηά θαη αξηζηεξά ηφηε είλαη πηζαλφ λα έρεη ζπάζεη ην ζβέξθν ηνπ.

- Κάηαγκα ζηε ζπνλδπιηθή ζηήιε: Αλ ην ζχκα πνλά φηαλ ηνπ πηέδνπκε ειαθξηά κε ην ρέξη ηε ξάρε ηνπ, ηφηε είλαη πηζαλφ λα έρεη ζπάζεη ηε ξαρνθνθαιηά ηνπ.

Page 2: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-2-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

- Κάηαγκα ζηα πιεπξά: Όηαλ ην ζχκα αλαπλέεη βαζηά ρσξίο λα πνλά θαη δελ παξνπζηάδεη ηξαχκα ζην ζψξαθα, ηφηε δελ έρεη ζπάζεη ηα πιεπξά ηνπ. ηελ αληίζεηε πεξίπησζε, ν ηξαπκαηίαο πνλά δπλαηά ζηα πιεπξά ζε θάζε αλαπλνή. Έλα θάηαγκα ζηα πιεπξά κπνξεί λα πξνθαιέζεη κεγάιε δπζθνιία ζηελ αλαπλνή, αλ απ’ ηελ άθξε ηνπ ζπαζκέλνπ πιεπξνχ έρεη ηξππεζεί ν πλεχκνλαο. ' απηέο ηηο πεξηπηψζεηο ή ηερλεηή αλαπλνή δελ σθειεί θαη ρξεηάδεηαη άκεζε Ηαηξηθή βνήζεηα, δηφηη έρεη δεκηνπξγεζεί, απηφ πνχ ηαηξηθά ιέγεηαη, θιεηζηφο πλεπκνζψξαθαο.

- Κάηαγκα ζηα κέιε: Αλ ν ηξαπκαηίαο έρεη δπλαηφ πφλν ζ' έλα ρέξη ή ζ' έλα πφδη θαη δελ κπνξεί λα ην θνπλήζεη ή αλ ην έλα ρέξη ή πφδη είλαη πην θνληφ απ’ η' άιιν, είλαη πξεζκέλν ή έρεη πάξεη αθχζηθε ζέζε, ηφηε είλαη πηζαλφ πψο έρεη ζπάζεη θάπνην θφθαιν απηνχ ηνπ κέινπο.

- Δζσηεξηθφ ηξαχκα ζηελ θνηιηά: Αλ ν ηξαπκαηίαο κπνξεί λα ηξαβήμεη κέζα ή λα ηεληψζεη ηελ θνηιηά ηνπ εχθνια θαη ρσξίο πφλν, ηφηε είλαη ζρεδφλ βέβαην πψο δελ έρεη πάζεη βιάβε ζηα ζπιάρλα ηνπ.

ΠΕΡΙΠΣΩΕΙ ΠΑΡΟΥΗ ΠΡΩΣΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ

1. Πεπιποίηζη Σπαύμαηορ

α. Δλέξγεηεο: - Φνξάκε γάληηα. - Καζαξίδνπκε ην ηξαχκα κε λεξφ ή θπζηνινγηθφ νξφ. - Υξεζηκνπνηνχκε νμπδελέ ή Betadine - Κιείλνπκε ην ηξαχκα κε απνζηεηξσκέλε γάδα.

β. Πξνζνρή:

- Γελ ρξεζηκνπνηνχκε νηλφπλεπκα - Ο θαζαξηζκφο κε ηε γάδα γίλεηαη κε θαηεχζπλζε κνλή απφ πάλσ πξνο ηα θάησ ή κε κνξθή ζαιηγθαξνεηδήο κε θνξά απφ ην θέληξν ηνπ ηξαχκαηνο πξνο ηα έμσ. 2. Αιμοππαγίερ Ζ πεξίπησζε αηκνξξαγίαο, ζε ζνβαξά αιιά θαη ζε ειαθξά αηπρήκαηα, απαηηεί ηελ άκεζε παξνρή πξψησλ βνεζεηψλ. Όηαλ ηα ηξαχκαηα είλαη ζηε ξάρε, ζηνλ απρέλα ή ζην θεθάιη, ν ηξαπκαηίαο δελ πξέπεη λα κεηαθηλεζεί θαζφινπ, κέρξη λα έξζεη εμεηδηθεπκέλε ηαηξηθή βνήζεηα. Οη αηκνξξαγίεο ειέγρνληαη κε άκεζε πίεζε κε θαζαξφ επίδεζκν θαη θξχν λεξφ, κέρξη λα ζηακαηήζεη ε αηκνξξαγία. Πεξηνδηθά ραιαξψλνπκε ηε πίεζε, θνηηάδνληαο εάλ ειέγρζεθε ε αηκνξξαγία. ηελ πεξίπησζε φπνπ ε αηκνξξαγία έρεη δηαθνπεί ηφηε δέλνπκε απαιά κε θαζαξφ επίδεζκν. Σν ίδην κπνξνχκε λα εθαξκφζνπκε θαη ζηε ξηλνξξαγία (επίζηαμε), πηέδνληαο ζηαζεξά ηα πηεξχγηα ηεο κχηεο κεηαμχ ηνπο θαη εθαξκφδνληαο πάλσ ηεο έλα θξχν επίδεζκν ή πάγν. ηελ πεξίπησζε φπνπ ε αηκνξξαγία είλαη αθαηάζρεηε, εθαξκφδνπκε ζθηρηή επίδεζε κε χθαζκα πιάηνπο ηνπιάρηζηνλ 5 εθαηνζηψλ, φπσο ισξίδα- θνκκάηη απφ καληήιη, θεληξηθά αθξηβψο πάλσ απφ ην ζεκείν ηεο αηκνξξαγίαο. Έλα ηέηνην χθαζκα είλαη θαιφ λα βξίζθεηαη πάληα ζην απηνθίλεην. ηηο πεξηπηψζεηο πνπ έρεη θνπεί κεγάιν αγγείν ζην πφδη ή ζην ρέξη, ιφγσ ζνβαξνχ αηπρήκαηνο - π.ρ. ηξνραίνπ - ην αίκα αλαβιχδεη άθζνλν, ππφ πίεζε. Σν είδνο απηφ ηεο επίδεζεο εθαξκφδεηαη κφλν ζε κέινο, π.ρ. ζην ρέξη ή ζην πφδη θαη πνηέ ζε ζψξαθα, θεθάιη, ή θνηιηά. Δπεηδή

Page 3: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-3-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

αλαθφπηεηαη ε θπθινθνξία ηνπ αίκαηνο ζην κέινο, κπνξεί λα πξνθιεζνχλ βιάβεο απφ ηελ δηαθνπή ηεο θπθινθνξίαο πνπ λα νδεγήζνπλ αθφκε θαη ζε απψιεηα ηνπ άθξνπ. Ζ δηάξθεηα ηεο πεξίδεζεο δελ πξέπεη λα ππεξβαίλεη ηα 15 ιεπηά, ηνπνζεηείηαη κφλν σο έζραηε ιχζε θαη πξέπεη λα ιακβάλεηαη κέξηκλα γηα γξήγνξε κεηαθνξά ηνπ ηξαπκαηία ζην λνζνθνκείν. α. Εξωηεπική Αιμοππαγία: Ζ απψιεηα αίκαηνο απφ ηνλ νξγαληζκφ απφ αλνηρηφ ηξαχκα. Μνξθέο: Σξηρνεηδήο (εθδνξέο, κηθξά ηξαχκαηα – ζηακαηνχλ κφλεο ηνπο) Φιεβηθή (ζθνπξφρξσκα αίκα κε ζηαζεξή ξνή – φρη ηζραηκηθή πεξίδεζε) Αξηεξηαθή (αλνηρηφρξσκα αίκα κε κεγάιε πίεζε – πην επηθίλδπλεο)

(1) πκπηψκαηα: Ωρξφηεηα, Καηαβνιή, Γηαηαξαρή σο θαη απψιεηα αηζζήζεσλ, Σαρππαικία θαη γξήγνξε αλαπλνή.

(2) Πξψηεο Βνήζεηεο - Φνξάκε γάληηα - Δθαξκφδνπκε άκεζα πίεζε ζην ηξαχκα - Αλπςψλνπκε ην άθξν πνπ αηκνξξαγεί - Δμαζθνχκε πίεζε ζηελ αξηεξία - Αιιάδνπκε ηηο πνηηζκέλεο κε αίκα γάδεο εθηφο απφ ηελ πξψηε - Αλακέλνπκε ηαηξηθή βνήζεηα.

(3) Πξνζνρή:

- Γελ αθνπκπάκε πνηέ ηξαχκα ρσξίο λα θνξάκε γάληηα - Γελ αζθνχκε πίεζε ζε ηξαχκα καηηνχ - Γελ αθνχκε πίεζε ζε ηξαχκα πνπ ππάξρεη θαξθσκέλν αληηθείκελν - Γελ ηξαβάκε θαξθσκέλν αληηθείκελν απφ ην ηξαχκα - Γελ αιιάδνπκε ηε γάδα πνπ είλαη ζε άκεζε επαθή κε ην ηξαχκα - Γελ ρξεζηκνπνηνχκε ηελ ίζραηκν πεξίδεζε - Γελ ρξεζηκνπνηνχκε γηα επίδεζκν ζρνηλί, θνξδφλη, ζχξκα ή ζηελφ ινπξί

γηαηί κπαίλεη βαζηά θαη πξνθαιεί βιάβεο πνχ κπνξνχλ λα πξνθαιέζνπλ γάγγξαηλα θαη λα νδεγήζνπλ ζε αθξσηεξηαζκφ

β. Εζωηεπική Αιμοππαγία: Ζ κε εκθαλήο απψιεηα αίκαηνο απφ ηνλ νξγαληζκφ.

(1) πκπηψκαηα: Ωρξφηεηα, Καηαβνιή, Γηαηαξαρή σο θαη απψιεηα αηζζήζεσλ, Σαρππαικία θαη γξήγνξε αλαπλνή, Μψισπεο, Πφλνο – επαηζζεζία – κειάληαζκα ηεο θνηιηαθήο ρψξαο, θιήξπλζε ηεο θνηιηαθήο ρψξαο (χλδξνκν

Page 4: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-4-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

αληδψδνπο Κνηιίαο), Σάζε γηα έκεην, Βήραο κε αίκα, Μαχξα θφπξαλα ή κε έληνλν θφθθηλν αίκα.

(2) Πξψηεο Βνήζεηεο - Φνξάκε γάληηα - Διέγρνπκε ζθπγκφ θαη αλαπλνή - Ξαπιψλνπκε ην ζχκα ζε ζέζε αζθαιείαο αλ έρεη ηάζε γηα έκεην - Αλπςψλνπκε ηα πφδηα ηνπ ζχκαηνο θαη ην ζθεπάδνπκε - Άκεζε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν

(3) Πξνζνρή:

- Γελ δίλνπκε λα θάεη ή λα πηεί ηίπνηα

Δηθφλεο: Πψο ηνπνζεηείηαη έλα καληήιη θαη πψο δέλεηαη ζηηο άθξεο ηνπ έλα μχιν γηα λα ζηακαηήζεη κηα αξηεξηαθή αηκνξξαγία

3. Λιποθςμία Ζ πξνζσξηλή απψιεηα ησλ αηζζήζεσλ απφ ηελ κε θαιή νμπγφλσζε ηνπ εγθεθάινπ. α. πκπηψκαηα: Αίζζεζε αδπλακίαο, Ωρξφ δέξκα, Δθίδξσζε, Αθαλφληζηε αλαπλνή, Εάιε, Ναπηία, Αξγφο θαη αδχλαηνο ζθπγκφο, Απψιεηα αηζζήζεσλ. β. Πξψηεο βνήζεηεο

- Ξαπιψλνπκε ην άηνκν αλάζθεια - Υαιαξψλνπκε ηα ξνχρα θαη ηε δψλε - εθψλνπκε ηα πφδηα ηνπ αηφκνπ ςειά (20-30 εθ. απφ ην έδαθνο) - Απνκαθξχλνπκε ηνπο πεξίεξγνπο - Αεξίδνπκε ην ρψξν - Διέγρνπκε αλαπλνή θαη ζθπγκφ - Αθνχ ζπλέιζεη εμαθνινπζνχκε λα έρνπκε ην άηνκν μαπισκέλν γηα πεξίπνπ

15 ιεπηά.

Page 5: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-5-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

γ. Πξνζνρή:

- Γελ ξίρλνπκε λεξφ ζην πξφζσπν - Γελ ραζηνπθίδνκε ην άηνκν - Γελ ηνπ δίλνπκε λα κπξίζεη αηζέξα ή άιια δηεγεξηηθά - Γελ ηνπ δίλνπκε λα θάεη θαη λα πηεη ηίπνηα πξηλ ζπλέιζεη εληειψο - Γελ ηνπ δίλνπκε νηλνπλεπκαηψδε θαη δελ ηνπ επηηξέπνπκε λα θαπλίζεη. - Γελ ηνλ αθήλνπκε λα ζεθσζεί πξηλ επαλαθηήζεη ηειείσο ηηο δπλάκεηο ηνπ.

4. Θεπμοπληξία Γηαηαξαρή ζην ζχζηεκα ξχζκηζεο ηεο ζεξκφηεηαο ηνπ ζψκαηνο. α. Πξφιεςε:

- ε πεξηπηψζεηο θαχζσλα θαηαθεχγνπκε ζε ζθηά θαη πξνζέρνπκε λα κελ κέλνπκε άζθνπα ζηνλ ήιην.

- Απνθεχγνπκε ηελ θαηαβνιή άζθεζεο θαη έληνλεο κπτθήο πξνζπάζεηαο. - Φνξάκε αλνηρηφρξσκα ξνχρα θαη θαπέιν. - Γελ αθαηξνχκε ηα ξνχρα καο, δηφηη ε άκεζε έθζεζε ζηνλ ήιην πξνθαιεί

εγθαχκαηα θαη απμάλεη ηε πηζαλφηεηα ηεο ζεξκνπιεμίαο. - Καηαλαιψλνπκε κεγάιε πνζφηεηα λεξνχ θαη δηαηεξνχκε βξεγκέλν ην

ζηφκα καο. - Γελ επηηξέπεηαη ε θαηαλάισζε νηλνπλεπκαησδψλ πνηψλ. - ην θαγεηφ πξνζζέηνπκε πεξηζζφηεξν αιάηη.

β. πκπηψκαηα: Τςειφο ππξεηφο, Απνπζία εθίδξσζεο, Έληνλνο πνλνθέθαινο θαη δάιε, Καηαβνιή, Γηαηαξαρή σο θαη απψιεηα αηζζήζεσλ, Σαρππαικία θαη γξήγνξε αλαπλνή, Καπηφ - μεξφ δέξκα ην νπνίν αξρηθά είλαη θφθθηλν θαη ζηε ζπλέρεηα γίλεηαη γθξίδν. γ. Πξψηεο Βνήζεηεο

- Μεηαθνξά ηνπ αηφκνπ ζε ζθηεξφ θαη δξνζεξφ κέξνο. - Γεκηνπξγία ξεχκαηνο. - Αθαίξεζε ελδπκάησλ. - Ζκηθαζηζηή ζέζε. - Κξχεο θνκπξέζεο ζην κέησπν, ζηηο θιεηδψζεηο αγθψλσλ θαη γνλάησλ θαη

ζηηο καζράιεο. - Υνξήγεζε πγξψλ πινχζηα ζε λάηξην θαη θάιην (έλα θνπηαιάθη γιπθνχ αιάηη

ζε έλα θηιφ λεξφ ην νπνίν ν αζζελήο ην πίλεη αξγά-αξγά). - Ηαηξηθή βνήζεηα.

δ. Πξνζνρή

- Γελ δίλνπκε νηλνπλεπκαηψδε, δηεγεξηηθέο νπζίεο, νχηε θαη πγξά εάλ ν αζζελήο θάλεη εκεηφ ή εάλ έρεη ππλειία ή κεησκέλε εγξήγνξζε 5. ΞΕΝΑ ΩΜΑΣΑ Με ηνλ φξν "μέλν ζψκα" πεξηγξάθεηαη νπνηνδήπνηε πιηθφ κπεη κέζα ζην ζψκα ή κέζσ κηαο πιεγήο ηνπ ζψκαηνο, ή κέζσ κηαο απφ ηηο θπζηθέο νδνχο ηνπ ζψκαηνο φπσο απηί, κχηε ή ζηνκαηηθή θνηιφηεηα. α. Ξένα ζώμαηα ζηην ηπασεία

Page 6: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-6-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

Μηθξά καιαθά αληηθείκελα κπνξεί λα δηαθχγνπλ απφ ηνπο πξνζηαηεπηηθνχο κεραληζκνχο ηνπ ιαηκνχ θαη λα γιηζηξήζνπλ κέζα ζηελ ηξαρεία. ψκαηα φπσο νη μεξνί θαξπνί κπνξεί λα εηζξνθεζνχλ απφ ηνλ πλεχκνλα θαη λα πξνθαιέζνπλ ζνβαξή βιάβε. Σν μέλν ζψκα πνπ θιείλεη ηηο αεξνθφξνπο νδνχο, είλαη απαξαίηεην, φζν πην ζχληνκα γίλεηαη λα αθαηξεζεί. ηελ πεξίπησζε φπνπ δελ κπνξνχκε λα αθαηξέζνπκε ην μέλν ζψκα, ν παζψλ πξέπεη λα κεηαθεξζεί κε αζζελνθφξν ζε λνζνθνκείν. Γηα λα αληηκεησπηζηεί ακεζφηεξα ν αζζελήο θαηά ηελ εηζαγσγή ηνπ ζην λνζνθνκείν, πξέπεη λα δψζνπκε ζην γηαηξφ ζαθείο πιεξνθνξίεο γηα:

▪ Σελ εμαθξίβσζε ηνπ αληηθεηκέλνπ ▪ Σνλ ρξφλν θαηάπνζεο ή εηζξφθεζεο ▪ Πξνγελέζηεξνπο πξνζπάζεηεο απνκάθξπλζεο ή αληηκεηψπηζεο ▪ Πξνγελέζηεξα πξνβιήκαηα ή δηαηαξαρέο ▪ πλαηζζεκαηηθή θαηάζηαζε ηνπ αξξψζηνπ ▪ Ύπαξμε άιισλ ζνβαξψλ παζήζεσλ

(1) πκπηψκαηα: Γπζθνιία αλαπλνήο, Έληνλνο βήραο, Ωρξφηεηα, θπάλσζε

ηνπ ζηφκαηνο θαη ησλ ρεηιηψλ, Πηζαλή απψιεηα αηζζήζεσλ.

(2) Πξψηεο Βνήζεηεο

(α) ε παζφληα κε αηζζήζεηο: 1/ Αλ βήρεη, ηνλ ελζαξξχλνπκε λα βήμεη δπλαηφηεξα. 2/ Αλ δελ βγαίλεη ην μέλν ζψκα, ζπλνδεχνπκε ην ζχκα ζην λνζνθνκείν. 3/ Αλ δελ βήρεη ή δελ αλαπλέεη ή αξρίζεη λα κειαληάδεη, εθαξκφδνπκε ηνπο ρεηξηζκνχο απνκάθξπλζεο ηνπ μέλνπ ζψκαηνο κε ηε κέζνδν Heimlich (θνηιηαθέο ζπκπηέζεηο κε θνξά πξνο ην ζψξαθα).

4/ πλερίδνπκε κέρξη λα βγεη ην μέλν ζψκα ή έσο φηνπ ν παζψλ ράζεη ηηο αηζζήζεηο ηνπ. (β) ε παζφληα ρσξίο αηζζήζεηο: 1/ Δηδνπνηνχκε γηα βνήζεηα (ηει. 166). 2/ Έιθνπκε ηελ θάησ γλάζν πξνο ηα επάλσ. 3/ Αλνίγνπκε ηνπο αεξαγσγνχο κε έθηαζε θεθαιήο θαη πξνζπαζνχκε λα δψζνπκε ην θηιί ηεο δσήο. 4/ Κάλνπκε 5 ρεηξηζκνχο Heimlich κε ην θάησ κέξνο ηεο παιάκεο κε θνξά πξνο ην ζψξαθα.

Page 7: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-7-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

5/ Δπαλαιακβάλνπκε ηα βήκαηα 3-5.

(3) Πξνζνρή - Διέγρνπκε ηε ζηνκαηηθή θνηιφηεηα κε ηε κέζνδν ηνπ άγθηζηξνπ. - Γελ ρξεζηκνπνηνχκε ρέξη ή δάθηπιν ζην εζσηεξηθφ ηνπ ιαηκνχ. - Γελ εθαξκφδνπκε ηε κέζνδν απηή ζε γπλαίθα πνπ θπνθνξεί. - ε πεξηπηψζεηο φπνπ ε παξαπάλσ κέζνδνο είλαη αδχλαηε πρ ιφγσ

βαξηάο θάθσζεο ηνπ πξνζψπνπ ηνπ πάζρνληα ζε ζηφκα θαη κχηε, ζπρλνί εκεηνί ή παγίδεπζε ηνπ παζφληα κε ην πξφζσπν ηνπ κπξνχκπηα, ηφηε εθαξκφδνληαη νη Μέζνδνη: Holger Nielsen ή Silvester, νη νπνίεο είλαη πην εμεδεηεκέλεο θαη απαηηνχλ κεγαιχηεξε εθπαίδεπζε. β. Πνιγμόρ από Ξένο ώμα ζε βπέθη Πξψηεο Βνήζεηεο - Δπηβεβαηψλνπκε ηελ πιήξε απφθξαμε (κειάληαζκα, αδπλακία αλαπλνήο). - Υηππάκε ηελ πιάηε 5 θνξέο αλάκεζα ζηηο σκνπιάηεο θαη κεηά δίλνπκε 5 ζσξαθηθέο ζπκπηέζεηο. - Αλ έρεη ράζεη ηηο αηζζήζεηο θάλνπκε έιμε ηεο θάησ γλάζνπ. - Αλνίγνπκε ηνπο αεξαγσγνχο θαη πξνζπαζνχκε λα δψζνπκε ην θηιί ηεο δσήο. - Υηππάκε ηελ πιάηε 5 θνξέο θαη ελ ζπλερεία δίλνπκε 5 ζσξαθηθέο ζπκπηέζεηο. - Δπαλαιακβάλνπκε ηα παξαπάλσ βήκαηα. γ. Παπαζσίδερ Πξνέξρνληαη απφ μχιν ή ζξαχζκαηα γπαιηνχ κέζα ζην δέξκα, θπξίσο ρεξηψλ, πνδηψλ ή θαη γνλάησλ. Πξψηεο Βνήζεηεο

- Καζαξίδνπκε ηε γχξσ πεξηνρή κε ζαπνχλη θαη δεζηφ λεξφ - Απνζηεηξψλνπκε κηα κηθξή ιαβίδα "ηζηκπηδάθη" πεξλψληαο ηελ πάλσ

απφ κηα θιφγα - Πηάλνπκε ηελ παξαζρίδα θνληά ζην δέξκα θαη ηελ ηξαβάκε πξνο ηα

έμσ - Πηέδνπκε ηελ πιεγή ψζηε λα πξνθαιέζνπκε κηα κηθξή αηκνξξαγία.

Page 8: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-8-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

- Καζαξίδνπκε ηελ πεξηνρή θαη εθαξκφδνπκε έλαλ απηνθφιιεην επίδεζκν.

- Διέγρνπκε αλ ηζρχεη ην αληηηεηαληθφ εκβφιην ηνπ πάζρνληνο. δ. Αγκίζηπια Σα ζθελσκέλα ζην δέξκα αγθίζηξηα είλαη δχζθνιν λα βγνπλ ιφγσ ηνπ ζρή-καηφο ηνπο. ε απηή ηελ πεξίπησζε παξαπέκπνπκε ηνλ πάζρνληα ζε γηαηξφ. ε. Ξένο ζώμα ζηον οθθαλμό

- πκβνπιεχνπκε ηνλ πάζρνληα λα κελ ηξίςεη ην κάηη ηνπ θαη ηνλ βάδνπκε λα θάηζεη απέλαληη ζην θσο.

- Αλνίγνπκε απαιά ηα βιέθαξα ηνπ κε ηνλ δείθηε θαη ηνλ αληίρεηξά καο, εμεηάδνληαο φια ηα κέξε ηνπ καηηνχ.

- Αλ δνχκε ην μέλν ζψκα μεπιέλνπκε ην κάηη κε θαζαξφ λεξφ (αλ είλαη δπλαηφλ απνζηεηξσκέλν). Αλ δελ πεηχρεη, ην αθαηξνχκε κε έλα πγξφ θαζαξφ καληήιη.

- Αλ ην ζψκα είλαη θνιιεκέλν ζην κάηη δελ θάλνπκε θακία ελέξγεηα αιιά κεηαθέξνπκε ηνλ πάζρνληα ζηνλ νθζαικίαηξν, αθνχ θαιχςνπκε ην κάηη κε έλαλ επίδεζκν. ζη. Ξένα ζώμαηα ζηη μύηη Δίλαη ελέξγεηα πνπ ηελ θάλνπλ θπξίσο ηα παηδηά. Γελ πξέπεη λα πξνζπαζή-ζνπκε λα αθαηξέζνπκε ηα αληηθείκελα απηά. Μπνξεί λα πξνθαιέζνπκε ηξαχκα ή λα ηα ζπξψμνπκε βαζχηεξα. Πξψηεο Βνήζεηεο - Γηαηεξνχκε ηνλ πάζρνληα ήξεκν.

- Σνλ ζπκβνπιεχνπκε λα αλαπλέεη απφ ην ζηφκα. - Σνλ νδεγνχκε ή ηνλ ζηέιλνπκε ζην λνζνθνκείν.

δ. Ένηομο ζηο αςηί Πξψηεο Βνήζεηεο - Βάδνπκε ηνλ πάζρνληα λα θαζίζεη - Απαιά μεπιέλνπκε ην απηί πνπ ζα παξαζχξεη ην έληνκν λα βγεη έμσ - Αλ δελ πεηχρεη, νδεγνχκε ή ζηέιλνπκε ηνλ πάζρνληα ζην λνζνθνκείν. ε. Καηάποζη ξένων οςζιών Σα κηθξά παηδηά ζπρλά βάδνπλ αληηθείκελα κέζα ζην ζηφκα, ηα νπνία κπνξεί λα θαηαπηνχλ, φπσο θέξκαηα ή θαξθίηζεο. Απηά κπνξεί λα πξνθαιέζνπλ θαηαζηξν-θή ηεο πεπηηθήο νδνχ ή δπζρέξεηα ηεο αλαπλνήο. Πξψηεο Βνήζεηεο - Γελ δίλνπκε ζηνλ πάζρνληα λα θάεη ή λα πηεη νηηδήπνηε. - Σνλ νδεγνχκε άκεζα ζην λνζνθνκείν. 6. Πνιγμόρ Ο πληγκφο πξνθχπηεη απφ παξ' νιίγν αζθπμία ζε θάιπςε απφ λεξφ (γιπθφ ή ζαιαζζηλφ) ηνπ πξνζψπνπ ή νιφθιεξνπ ηνπ θεθαιηνχ ελφο αηφκνπ. Ζ εηζπλνή κηθξήο πνζφηεηαο λεξνχ, γιπθνχ ή αικπξνχ, πξνθαιεί έληνλν εξεζηζκφ ηνπ ιάξπγγα, πνπ ζα νδεγήζεη ζε ιαξπγγφζπαζκν, ν νπνίνο ζα εκπνδίζεη κελ ηελ

Page 9: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-9-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

είζνδν λεξνχ ζηνπο πλεχκνλεο, αιιά ζα ζηακαηήζεη θαη ηνλ πλεπκνληθφ αεξηζκφ. Έηζη πξνθαινχληαη πξννδεπηηθά ππνμία, απψιεηα ηεο ζπλείδεζεο θαη ιχζε ηνπ ιαξπγγφζπαζκνπ, νπφηε ην λεξφ ειεχζεξα πηα κπαίλεη ζηνπο πλεχκνλεο. Απηφ ην γεγνλφο εμεγεί θαη ηα δηάθνξα ζηάδηα ηνπ πληγκνχ: * Σν ζχκα αξρηθά βπζίδεηαη θξαηψληαο ηελ αλαπλνή ηνπ, μαλαγπξίδεη ζηελ επηθάλεηα θάλνληαο άηαθηεο θαη απεγλσζκέλεο θηλήζεηο θαη βπζίδεηαη μαλά. * ην δεχηεξν ζηάδην, ζε κία εηζπλνή κέζα ζην λεξφ εηζξνθά κηα κηθξή πνζφηεηα λεξνχ, ε νπνία πξνθαιεί ιαξπγγφζπαζκν θαη ην ζχκα ράλεη ηηο αηζζήζεηο ηνπ. * ην ηξίην ζηάδην, κεηά ηε ιχζε ηνπ ζπαζκνχ, νη πλεχκνλεο γεκίδνπλ ελεξγεηηθά λεξφ, ην ζψκα γίλεηαη πην βαξχ θαη βπζίδεηαη. ην 15% πεξίπνπ ησλ ζαλαηεθφξσλ πεξηπηψζεσλ πληγκνχ ηα άηνκα δελ εηζξνθνχλ κεγάιε πνζφηεηα λεξνχ, αιιά πεζαίλνπλ απφ αζθπμία ιφγσ ηνπ ιαξπγγφζπαζκνπ. Απηφ ην γεγνλφο πνιιέο θνξέο ζψδεη ην ζχκα, φηαλ ζηε θάζε ηνπ ιαξπγγφζπαζκνπ, θαη πξηλ αθφκε εηζξνθήζεη κεγάιε πνζφηεηα λεξνχ, αλαζπξζεί θαη έγθαηξα εθαξκνζηεί ηερλεηή αλαπλνή. Σν άηνκν ηηο πεξηζζφηεξεο θνξέο είλαη αλαίζζεην, θαη ςπρξφ κπτθά, ελψ δελ ππάξρεη κπτθφο ηφλνο. Ο ζθπγκφο δχζθνια ςειαθίδεηαη θαη ε αλαπλνή έρεη ζηακαηήζεη, ελψ ππάξρνπλ αθξψδεηο εθθξίζεηο απφ ην ζηφκα θαη ηε κχηε θαη ζεκεία νμένο πλεπκνληθνχ νηδήκαηνο. Αλ ην ζχκα έρεη θαηαπηεί κεγάιε πνζφηεηα λεξνχ, παξαηεξείηαη δηάηαζε ηεο θνηιηάο θαη είλαη αλακελφκελνο ν εκεηφο πνπ κπνξεί ζηε θάζε ηεο αλάλεςεο λα πξνθαιέζεη λέα εηζξφθεζε. Τπάξρεη κεγάιν πξφβιεκα ζην πψο ζα αλαζπξζεί απηφο πνπ πλίγεηαη απφ ην λεξφ. Πνιιέο θνξέο ην άηνκν πνπ ζπεχδεη γηα βνήζεηα παξαζχξεηαη απφ ην ζχκα θαη πλίγεηαη θαη ην ίδην. Σν ζχκα, ζηελ πξνζπάζεηά ηνπ λα ζσζεί, γαληδψλεηαη θπξηνιεθηηθά επάλσ ζην ζσηήξα ηνπ θαη ηνλ παξαζχξεη ζην βπζφ. α. πκπηψκαηα: Γηαηαξαρή επηπέδνπ ζπλείδεζεο ή θψκα, Απψλ ή λεκαηνεηδή ζθπγκφο, Σαρχπλνηα ή αγσληψδε αλαπλνή, Κπάλσζε, πξηγκφο, Τπνζεξκία Φησρή αληίδξαζε (αηνλία) – δηαζηαικέλεο θαη αθίλεηεο θφξεο. β. Πξψηεο Βνήζεηεο

- Βγάδνπκε ην ζχκα γξήγνξα απφ ην λεξφ θαη ην ηνπνζεηνχκε ζε ζηάζε (ΚΑΑ) Καξδηναλαπλεπζηηθήο Αλαδσνγφλεζεο.

- Κξαηάκε ην θεθάιη ηνπ ρακειφηεξα απφ ην ζψκα ηνπ γηα λα κεηψζνπκε ηνλ θίλδπλν λα εηζπλεχζεη λεξφ.

- Διεπζεξψλνπκε ηελ ηξαρεία (απνκάθξπλζε εκπνδίσλ πρ θχθηα, απφ ην ζηφκα) θαη ειέγρνπκε ζθπγκφ, αλαπλνή θαη θαξδηαθή ιεηηνπξγία.

- Αλ ρξεηαζηεί αξρίδνπκε ηερλεηή αλαπλνή (απηή κπνξεί λα γίλεη θαη κέζα ζην λεξφ κε ηελ πξνυπφζεζε πσο κπνξνχκε λα παηάκε ζην βπζφ).

- Μφιηο ν παζψλ αξρίζεη λα αλαπλέεη, ηνλ ηνπνζεηνχκε ζε ζέζε αλάλεςεο. - Φξνληίδνπκε γηα ηελ ππνζεξκία, αληηθαζηζηνχκε ηα βξεγκέλα ξνχρα ηνπ

ζχκαηνο, ηνλ πξνζηαηεχνπκε απφ ην λεξφ θαη ηνπ δίλνπκε δεζηά πγξά. - ηέιλνπκε ηνλ πάζρνληα ζε λνζνθνκεία αθφκα θαη αλ δείρλεη λα έρεη

ζπλέιζεη. - Αζζελείο κε θαλνληθφ επίπεδν ζπλείδεζεο ρσξίο ελδείμεηο αλαπλεπζηηθήο

θαηαζηνιήο παξακέλνπλ ζην λνζνθνκεία γηα 24 κε 48 h. - Πηζαλφλ λα ρξεηαζηεί εηζαγσγή ζε ΜΔΘ. - Τπάξρεη ην θαηλφκελν ηνπ νιηθνχ πληγκνχ κε επηπηψζεηο πεξίπνπ 5% φπνπ

ηα ζπκπηψκαηα ηνπ αζζελή μεθηλνχλ ιίγεο ψξεο αξγφηεξα. γ. Πξφιεςε

Page 10: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-10-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

- σζηή επηηήξεζε ησλ παηδηψλ απφ ηνπο ελήιηθεο. - Γλψζε ησλ θαλφλσλ αζθαιείαο ζην λεξφ. - Τπνρξεσηηθή πεξίθξαμε ησλ πηζηλψλ. - Απνθπγή ηνπ νηλνπλεχκαηνο ή ςπρνηξφπσλ θαξκάθσλ κέζα ζην λεξφ.

δ. Πηζαλέο επηπινθέο

- Παξαηεηακέλα λεπξηθά επαθφινπζα. - Φφβνο ηνπ λεξνχ. - Γεπηεξνπαζήο πληγκφο.

ε. Πνξεία - Πξφιεςε

- Οη αζζελείο πνπ είλαη ζε εγξήγνξζε ή ζρεδφλ θαηεπλαζκέλνη ηελ ψξα πνπ έξρνληαη ζην λνζνθνκείν έρνπλ απμεκέλε πηζαλφηεηα πιήξεο αλάξξσζεο.

- Οη αζζελείο πνπ είλαη ζε θσκαηψδε θαηάζηαζε θαη ζηνπο νπνίνπο γίλεηαη ΚΑΑ ηελ ψξα ηεο εκθάληζεο θαη ζην λνζνθνκείν, έρνπλ κηα πεξηζζφηεξν επίθνβε θαη ζπρλά θησρή πξφγλσζε.

- Ζ θαηάδπζε κπνξεί λα έρεη πξνθχςεη απφ απψιεηα ζπλείδεζεο θαη θαηά ιάζνο πηψζε ζην λεξφ ιφγσ θάπνηαο άιιε λφζνπ (π.ρ. ηξαχκα, αξξπζκία, ζπαζκφο θιπ). 7. ΕΓΚΑΤΜΑΣΑ Έγθαπκα είλαη θπξίσο ε θάθσζε ηνπ δέξκαηνο, απφ ηελ επίδξαζε πςειήο ζεξκνθξαζίαο, δειαδή πνιχ αλψηεξεο απφ απηήλ ηνπ ζψκαηνο. Αλαθέξακε “θπξίσο ηνπ δέξκαηνο”, επεηδή κπνξεί λα έρνπκε έγθαπκα θαη ζηα εζσηεξηθά φξγαλα ηνπ ζψκαηνο, φπσο ηνπ βιελλνγφλνπ ηνπ ζηφκαηνο, ηνπ νηζνθάγνπ ή ηνπ παρένο εληέξνπ. Ζ πςειή ζεξκνθξαζία κπνξεί λα δξάζεη κε δχν κνξθέο: 1. Τγξή κνξθή: δεζηφ πγξφ (λεξφ, ιάδη ή ξνθήκαηα, θαζψο θαη πδξαηκνί). 2. Ξεξή κνξθή: ζεξκά αληηθείκελα, θάξβνπλα, ειεθηξηθέο ζπζθεπέο, πνιχ ζεξκφο αέξαο. Δγθαχκαηα πξνμελνχληαη αθφκε απφ:

- Αθηηλνβνιία. Πεξηιακβάλεη ηηο αθηίλεο Υ (αθηηληθά εγθαχκαηα) θαη ηηο ειηαθέο αθηίλεο (ηφζν ην θαινθαίξη φζν θαη ην ρεηκψλα). ε ςειά βνπλά, φπνπ ε ππεξηψδεο αθηηλνβνιία είλαη εληνλφηεξε, κπνξεί λα παξαηεξεζεί έγθαπκα αθφκε θαη κε κεξηθή ζπλλεθηά. Ζ ππεξηψδεο αθηηλνβνιία χζηεξα απφ αληαλάθιαζε ζην ρηφλη πξνθαιεί επίζεο έληνλε βιάβε ζηα κάηηα (θεξαηνεηδήο ρηηψλαο), φπσο θαη ην ππεξηψδεο θσο ηεο νμπγνλνθφιιεζεο, ηεο ειεθηξνζπγθφιιεζεο ή ηεο έθιεηςεο ηνπ ήιηνπ. - Ζιεθηξηθφ ξεχκα, θεξαπλφο.

- Υεκηθέο νπζίεο, νμέα ή αιθάιηα (βηηξηφιη, θαπζηηθή πνηάζα ζηα δηάθνξα απνξξππαληηθά) αθφκε θαη ε βελδίλε ή ην πεηξέιαην, φηαλ επηδξάζνπλ αξθεηή ψξα. - Έληνλε ηξηβή ζε δηάθνξα αληηθείκελα, π.ρ., ζε ζθνηλί. Σν έγθαπκα ησλ εζσηεξηθψλ νξγάλσλ (βιελλνγφλσλ) παξαηεξείηαη ζε θαηάπνζε θαπζηηθψλ ρεκηθψλ νπζηψλ (νμέα, αιθάιηα, βελδίλε, πεηξέιαην). ην έληεξν κπνξεί λα ζεκεησζεί έγθαπκα φηαλ γίλεη θιχζκα κε πνιχ δεζηφ λεξφ.

Page 11: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-11-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

α. Δγθαχκαηα Α’ Βαζκνχ: Ζ βιάβε πνπ πξνθαιείηαη κφλν ζηηο εμσηεξηθέο ζηνηβάδεο ηεο επηδεξκίδαο.

(1) πκπηψκαηα: Δξπζξφηεηα, Ομχο πφλνο, Οίδεκα, Σν δέξκα αζπξίδεη κε ηελ πίεζε.

(2) Πξψηεο Βνήζεηεο - Φνξάκε γάληηα. - Υξεζηκνπνηνχκε δξνζεξφ ηξερνχκελν λεξφ γηα πεξίπνπ 20 ιεπηά.

(3) Πξνζνρή

- Γελ ρξεζηκνπνηνχκε αινηθέο ή νηηδήπνηε άιιν ρσξίο ηαηξηθή έγθξηζε. β. Δγθαχκαηα Β’ Βαζκνχ: Ζ βιάβε πνπ πξνθαιείηαη ζηηο βαζχηεξεο ζηνηβάδεο ηνπ δέξκαηνο, φρη ζηνπο ζχιαθεο ησλ ηξηρψλ ή ζηνπο ζκεγκαηνγφλνπο αδέλεο.

(1) πκπηψκαηα: Δξπζξφηεηα, Πφλνο, Οίδεκα, Φπζαιίδεο, Σν δέξκα είλαη

πνιχ επαίζζεην.

(2) Πξψηεο Βνήζεηεο - Φνξάκε γάληηα. - Υξεζηκνπνηνχκε δξνζεξφ ηξερνχκελν λεξφ γηα πεξίπνπ 20 ιεπηά. - Αλπςψλνπκε ην θακέλν κέινο γηα λα απνθχγνπκε ην πξήμηκν. - Καιχπηνπκε ην έγθαπκα κε ζηεγλφ βακβαθεξφ χθαζκα. - Μεηαθνξά ζην λνζνθνκείν.

(3) Πξνζνρή

- Γελ ρξεζηκνπνηνχκε αινηθέο ή νηηδήπνηε άιιν ρσξίο ηαηξηθή έγθξηζε. - Γελ ζπάκε ηηο θπζαιίδεο.

γ. Δγθαχκαηα Γ’ Βαζκνχ: Ζ βιάβε ζε φιεο ηηο ζηνηβάδεο ηνπ δέξκαηνο αιιά θαη ζηνπο ζχιαθεο ησλ ηξηρψλ, ζηνπο ζκεγκαηνγφλνπο αδέλεο, ζηηο λεπξηθέο απνιήμεηο, αιιά θακηά θνξά θαη ζηνπο ππνθείκελνπο κχεο.

Page 12: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-12-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

(1) πκπηψκαηα: Καηάζηαζε Shock, Έιιεηςε πφλνπ, Μαπξηζκέλν δέξκα (Σν δέξκα είλαη ζθιεξφ θαη μεξφ θαη δελ είλαη επαίζζεην), Φπζαιίδεο κε πγξφ, Πηζαλφο βήραο ή δχζπλνηα.

(2) Πξψηεο Βνήζεηεο - Φνξάκε γάληηα. - Κφβνπκε ηα ξνχρα γχξσ γχξσ απφ ηα εγθαχκαηα. - Αθαηξνχκε δαθηπιίδηα ξνιφη, δψλε, παπνχηζηα απαιά πξηλ αξρίζεη λα

πξήδεηαη ν αζζελήο. - θεπάδνπκε ην έγθαπκα κε έλα θαζαξφ θνκκάηη βακβαθεξνχ πθά-

ζκαηνο ην νπνίν πξψηα έρνπκε βξέμεη κε λεξφ ή θπζηνινγηθφ νξφ. - Άκεζε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν.

(3) Πξνζνρή

- Γελ ηξαβάκε ηα θνιιεκέλα ξνχρα. - Γελ δίλνπκε λα θάεη ή λα πηεη ηίπνηα.

δ. Υημικό Έγκαςμα (γεληθά πιελ νθζαικνχ): Ζ βιάβε πνπ πξνθαιείηαη ζην δέξκα απφ θαπζηηθέο νπζίεο.

(1) πκπηψκαηα: Υξψκα αλάινγα κε ηελ νπζία πνπ πξνθάιεζε ην έγθαπκα, Ομχο πφλνο, Φνπζθάιεο, Δμαλζήκαηα.

(2) Πξψηεο Βνήζεηεο - Φνξάκε γάληηα. - Αθαίξεζε ξνχρσλ πνπ έρνπλ βξαρεί απφ ηελ θαπζηηθή νπζία. - Γξνζεξφ άθζνλν ηξερνχκελν λεξφ γηα αξθεηή ψξα (Οξηζκέλα ρεκηθά

ρξεηάδνληαη 20 ιεπηά μεπιχκαηνο). - Καιχπηνπκε ηελ επηθάλεηα κε ζηεγλφ, θαζαξφ βακβαθεξφ χθαζκα. - Διέγρνκε ζπλερψο ηελ αλαπλνή θαη ηελ ηξαρεία ηνπ πάζρνληα. - Άκεζε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν.

(3) Πξνζνρή

- Γελ ρξεζηκνπνηνχκε αινηθέο ή νηηδήπνηε άιιν ρσξίο ηαηξηθή έγθξηζε

Page 13: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-13-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

- Δλεκεξψλνπκε ηνλ ηαηξφ γηα ην είδνο ηεο ρεκηθήο νπζίαο. ε. Υημικό Έγκαςμα ζηο μάηι ηαγφλεο ρεκηθψλ ζην κάηη κπνξεί λα πξνθαιέζνπλ ζνβαξά ηξαχκαηα αλ δελ αληηκεησπηζζνχλ άκεζα. Μπνξνχλ λα θαηαζηξέςνπλ ηελ επηθάλεηα ηνπ καηηνχ κε απνηέιεζκα λα πξνθαιέζνπλ νπιέο ή αθφκα θαη ηχθισζε.

(1) πκπηψκαηα: Έληνλνο πφλνο ζην κάηη, Αληθαλφηεηα ηνπ πάζρνληνο λα αλνίμεη ην ηξαπκαηηζκέλν κάηη, Δξχζεκα θαη νίδεκα, Γαθξχξξνηα.

(2) Πξψηεο Βνήζεηεο - Κξαηάκε ην ηξαπκαηηζκέλν κάηη θάησ απφ λεξφ πνπ ηξέρεη, φρη κε

κεγάιε δχλακε γηα πεξίπνπ 10 ιεπηά. - Ξεπιέλνπκε θαη ηεο 2 πιεπξέο ησλ βιεθάξσλ πνιχ θαιά. - Αλ ην κάηη είλαη θιεηζηφ θξαηάκε ηα βιέθαξα αλνηρηά, απαιά αιιά

ζηαζεξά. - Καιχπηνπκε ην κάηη κε έλα απνζηεηξσκέλν εηδηθφ επίζεκα. - Πεγαίλνπκε ή ζηέιλνπκε ηνλ πάζρνληα ζην λνζνθνκείν.

ζη. Έγκαςμα από ηον ήλιο Μπνξεί λα πξνθιεζεί απφ ππεξβνιηθή έθζεζε ζηηο αθηίλεο ηνπ ήιηνπ ή κηαο ππεξηψδεο ιάκπαο. Σα πεξηζζφηεξα είλαη επηθαλεηαθά κε εξχζεκα, θαγνχξα, επαηζζεζία. Πξψηεο Βνήζεηεο

- Βνεζάκε ηνλ πάζρνληα λα πάεη ζηελ ζθηά ή θαιχηεξα ζε θιεηζηφ ρψξν - Γξνζίδνπκε ην δέξκα ηνπ πάζρνληα κε έλα ζθνπγγάξη κε θξχν λεξφ ή ηνλ

βάδνπκε ζε κία κπαληέξα κε θξχν λεξφ. - Γίλνπκε ηαθηηθά ζηνλ πάζρνληα γνπιηέο θξχνπ λεξνχ. Αλ ηα εγθαχκαηα είλαη

ειαθξά, έλα αληειηαθφ κεηά ηνλ ήιην κπνξεί λα απαιχλεη ην έγθαπκα. 8. Ηλεκηποπληξία: Δπαθή ηνπ αλζξψπηλνπ νξγαληζκνχ κε ειεθηξηθφ ξεχκα α. πκπηψκαηα: Δγθαχκαηα ζηα ζεκεία εηζφδνπ θαη εμφδνπ ηνπ ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο, Απψιεηα αηζζήζεσλ, Καηάζηαζε Shock, παζκνί, Αζθπμία, Καξδηαθή αξξπζκία. β. Πξψηεο Βνήζεηεο

- Γηαθφπηνπκε ηελ παξνρή ηνπ ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο. - Απνκαθξχλνπκε γπκλά θαιψδηα. - Φνξάκε γάληηα.

- Διέγρνπκε ζθπγκφ θαη αλαπλνή. Αλνίγνπκε ηελ ηξαρεία θαη είκαζηε έηνηκνη γηα εθαξκνγή θαξδηναλαπλεπζηηθήο αλαδσνγφλεζεο.

- Αλαζεθψλνπκε ιίγν ηα πφδηα. - θεπάδνπκε ην ζχκα κε ην εηδηθφ απνζηεηξσκέλν επίζεκα ή έλα θαζαξφ ζεληφλη.

- Άκεζε κεηαθνξά ζην λνζνθνκείν. γ. Πξνζνρή

Page 14: πρώτες βοήθειες Μέρος α'

-14-

Βαξιάκνο Δπάγγεινο – Αμησκαηηθφο Δ

- Γηα ηελ απνκάθξπλζε ησλ γπκλψλ θαισδίσλ ρξεζηκνπνηνχκε θαθφ αγσγφ ηνπ ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο (μχιν).

- ε ειεθηξνπιεμία απφ πςειή ηάζε θαινχκε ηε ΓΔΖ λα δηαθφςεη ην ξεχκα θαη δελ πιεζηάδνπκε ζε απφζηαζε 18 κέηξσλ.

Σέινο Πξψηνπ κέινπο … ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ – ΓΗΑΓΤΚΣΗΟ 1. Πξψηεο Βνήζεηεο, Οηθνγελεηαθφο νδεγφο πξνζηαζίαο, ηνπ Martin I. Green. Δθδφζεηο Φχθηξεο. 2. εκεηψζεηο ζεκηλαξίνπ πξψησλ βνεζεηψλ ηεο H.P.S Group. 3. Ο Οηθνγελεηαθφο Γηαηξφο, ηνπ SID KIRCHHEIMER. Δθδφζεηο Φχθηξεο. 4. ΔΔ 39-11 (1996) 5. http://www.xrisima.gr/ugeia/sumboules/protes-boetheies-se-epeigouses-katastaseis.html 6. http://www.pare-dose.net 7. http://paroutsas.jmc.gr/firstaid/drugsbox.htm 8. http://samarites.gr 9. http://www.ygeiaonline.gr 10. http://health.in.gr/first_aid 11. http://www.iatronet.gr 12. http://www.actionmed.gr