Η εθεβεία ωο κεηαβαηηθή πεξίνδνο

Η εθεβεία είλαη ε πεξίνδνο ηεο

κεηάβαζεο από ηελ παηδηθή ζηελ ώξηκε ειηθία

θη έρεη γηα θέληξν ηεο ηελ ήβε. Σαλ όξνο

δειαδή, αθνξά ζην ζύλνιν ησλ ςπρηθώλ

ιεηηνπξγηώλ πνπ ζπληεινύληαη επί ηε ήβεο (=

εθεβεία) γηα λα κπνξέζεη ην άηνκν λα

ελζσκαηώζεη ςπρηθά ηηο κεγάιεο αιιαγέο πνπ

πξνθύπηνπλ απ’ απηήλ. Τα όξηα ηεο ρξνληθά

είλαη αξθεηά αζαθή.

Μπνξνύκε λα πξνζεγγίζνπκε ηελ εθεβεία βιέπνληάο ηελ ζαλ κία δεύηεξε

γέλλεζε, πνπ γίλεηαη όκσο πξννδεπηηθά. Σηελ εθεβεία θαινύκαζηε λ’ αθήζνπκε

ζηγά – ζηγά ηελ νηθνγελεηαθή πξνζηαζία, όπσο αθήζακε θάπνηε ηνλ πξνζηαηεπηηθό

πιαθνύληα. Η θύζε, γηα κία αθόκε θνξά δνπιεύεη κε ην δηθό ηεο ξπζκό: ην ζώκα

αιιάδεη, δεκηνπξγώληαο νξκέο θαη επηζπκίεο. Σπρλά απηέο ηηο επηζπκίεο ν έθεβνο δελ

θαηαθέξλεη λα ηηο ζπλεηδεηνπνηήζεη αιιά θαη λα ηηο ειέγμεη, κε απνηέιεζκα λα ηνπ

πξνθαινύλ εθξήμεηο είηε βίαο είηε αδπλακίαο κπξνζηά ζ’ απηό πνπ ζα ήζειε κε ηε

θαληαζία ηνπ λα πξαγκαηνπνηήζεη αιιά δελ είλαη ηθαλόο αθόκα.

Σηελ πξαγκαηηθόηεηα ε εθεβεία είλαη κία αλαθαηάηαμε: νη κεηαβνιέο ζε

ζρέζε κε ην ζώκα ζπκπαξαζύξνπλ θαη κεηαβνιέο ζε ζρέζε κε ηνπο άιινπο θαη ηνλ

θόζκν ζην ζύλνιό ηνπ, πξσηίζησο όκσο νδεγνύλ ηνλ έθεβν ζηε δεκηνπξγία

ηαπηόηεηαο γηα λα ζηαζεί, ζύληνκα, ζηνλ θόζκν ησλ ελειίθσλ.

Αλακθηζβήηεηα, ε δηεξγαζία ηνπ 'πνηείλ εαπηόλ' έρεη κεγάιε έληαζε.

Πξνϋπνζέηεη ηελ 'απνςεπδαηζζεηνπνίεζε' από ηελ αξρηθή ππόζρεζε ησλ ελειίθσλ:

δελ είλαη όια εθηθηά, δελ είλαη θαλείο παληνδύλακνο θαη δελ πξνζηαηεύεηαη αηώληα.

Ταπηόρξνλα όκσο ην ζώκα ηνπ εθήβνπ πνπ αιιάδεη ηνπ ιέεη όηη 'κπνξεί' – ίζσο λα

θάλεη πξαγκαηηθόηεηα ό,ηη ζειήζεη.

Γη’ απηό θαη ζηελ εθεβεία είλαη ζπρλά ηα 'πεξάζκαηα ζηελ πξάμε': από ηηο

πόξηεο πνπ θιείλνπλ βίαηα σο ηε ρξήζε ηνπ αιθνόι θαη ησλ λαξθσηηθώλ. Οη έθεβνη

πνπ 'πξάηηνπλ' αληί λα ζθέθηνληαη, είηε πξνζπαζνύλ λα θαηεπλάζνπλ ην ππεξβνιηθό

άγρνο ηνπο γηα όια απηά πνπ ζπκβαίλνπλ κέζα ηνπο, είηε όηαλ ρηππνύλ γηα

παξάδεηγκα ηηο πόξηεο γηα λα κε ρηππήζνπλ ηε κεηέξα ηνπο, κεηαζέηνπλ - κε επηηπρία

- ην ζπκό ηνπο!

Οη έθεβνη δελ κηιάλε. Όρη γηαηί δελ έρνπλ ηίπνηα λα πνπλ, αιιά γηαηί όια

κέζα ηνπο είλαη ζπγθερπκέλα θαη βηώλνπλ κία αδηόξαηε αίζζεζε θηλδύλνπ. Όπσο νη

αζηαθνί πνπ όηαλ αιιάδνπλ εμσηεξηθό πεξίβιεκα, ράλνπλ θαη’ αξρήλ ην παιηό θαη

κέλνπλ ρσξίο θακία άκπλα όζν ρξόλν ρξεηάδεηαη λα θηηάμνπλ έλα θαηλνύξην, έηζη θαη

νη έθεβνη ζε όιν απηό ην δηάζηεκα θηλδπλεύνπλ πνιύ.

Βξίζθνληαη γεκάηνη αλαζθάιεηα κπξνζηά ζε αιιαγέο - όπσο γηα παξάδεηγκα

ε αιιαγή ηεο θσλήο ζη’ αγόξηα, όπνπ θαινύληαη λα πελζήζνπλ ην 'παιηό' κε ην νπνίν

αλαγλώξηδαλ ηνλ εαπηό ηνπο, ρσξίο λα μέξνπλ πώο ζα είλαη ην 'θαηλνύξην'. Έρνπλ

δηιήκκαηα ζην εζηθό πεδίν, ακθηζβεηνύλ αξρέο θαη αμίεο ζηελ πξνζπάζεηα λα

επαλαπξνζδηνξίζνπλ ηνπο γνλείο ηνπο γηα λα θαηαθέξνπλ αξγόηεξα λα ηνπο

'απνρσξηζηνύλ', λα κπνπλ δειαδή ζε κία λέα ελήιηθε ζρέζε καδί ηνπο. Ζεηνύλ ην

ελδηαθέξνλ ησλ ελειίθσλ γη’ απηή ηελ απίζηεπηε εμέιημε πνπ ζπληειείηαη κέζα ηνπο,

όηαλ όκσο ην ελδηαθέξνλ απηό εθδειώλεηαη ληώζνπλ ζπρλά αθηλεηνπνηεκέλνη.

Έλαο 'άιινο' ελήιηθαο πνπ ζα παίμεη ην ξόιν ηνπ 'ηξίηνπ γνλέα' πνπ ζα

αθνύζεη ηνλ έθεβν ρσξίο ηελ ζπλαηζζεκαηηθή εκπινθή θαη ηελ αγσλία ηνπ γνληνύ,

είλαη πνιύ ρξήζηκνο ζε νξηζκέλεο πεξηπηώζεηο. Θδηαίηεξα δε, όηαλ έρεη αξρίζεη λα

θαίλεηαη πσο ν έθεβνο δελ θαηαθέξλεη λα ελζσκαηώζεη κε επθνιία ηηο αιιαγέο:

'Κξύβεη' ηελ λενεπξεζείζα ζεμνπαιηθόηεηά ηνπ πίζσ από παξαπαλίζηα θηιά,

εκθαλίδεη δηάθνξα ςπρνζσκαηηθά ζπκπηώκαηα (π.ρ. αιιεξγίεο), απνζύξεηαη ςπρηθά

από ηηο ζρέζεηο ηνπ κε ηνπο άιινπο.

Η ιέμε 'βγαίλσ' είλαη κία ιέμε θιεηδί γηα ηελ εθεβεία: ζεκαίλεη ηαπηόρξνλα ην

βαζαληζηήξην ησλ γνληώλ ην βξάδπ (βξαδηλή έμνδνο), ην 'έρσ κία εξσηηθή ζρέζε'

(βγαίλσ κε θάπνηνλ/α) αιιά ζεκαίλεη αθόκα θαη 'βγαίλσ απ’ ην θνπθνύιη κνπ',

βγαίλσ όπσο ν βιαζηόο από ην ρώκα.

Σεκαίλεη ελ ηέιεη ηε δύλακε ηεο κεηακόξθσζεο πνπ ζπληειείηαη ζηελ εθεβεία.

Μεηακόξθσζε επώδπλε κελ, απαξαίηεηε θαη γεκάηε ραξά θαη δύλακε δε. Όηαλ νη

έθεβνη έρνπλ δηδαρζεί λα εκπηζηεύνληαη ηε δσή, εκπηζηεύνληαη θαη ηε κεηακόξθσζή

ηνπο θαη θαηαθέξλνπλ λα 'γξάςνπλ' ηελ πξνζσπηθή ηνπο ηζηνξία ζην κέιινλ,

ζπλδένληάο ηελ κε ην παηδηθό ηνπο παξειζόλ.

Πεγέο: Γξάθεη ε Xξηζηίλα Mηραινπνύινπ Ψπρνιόγνο, επηζηεκνληθή ζπλεξγάηεο

ηκήκαηνο ελδνθξηλνινγίαο ΝΕΕΣ

Αζθήζεηο:

1. Γξάθεηε κηα επηζηνιή ζε έλα θίιν/ε ζαο ζηελ νπνία εθθξάδεηε ηα

παξάπνλά ζαο γηα ηνλ ηξόπν κε ηνλ νπνίν ζαο αληηκεηωπίδνπλ νη

κεγαιύηεξνη ζαο θαη ηνπ/ηεο εθκπζηεξεύεζηε ηηο αλάγθεο ζαο, ηα ζέιω

ζαο γηα ην παξόλ, θαζώο ηηο αλεζπρίεο θαη ηνπο πξνβιεκαηηζκνύο γηα ην

κέιινλ.

2. Να δώζεηε έλα ζπλώλπκν γηα θαζεκηά από ηηο ππνγξακκηζκέλεο ιέμεηο

3. Όηαλ νη έθεβνη έρνπλ δηδαρζεί λα εκπηζηεύνληαη ηε δσή, εκπηζηεύνληαη θαη ηε

κεηακόξθσζή ηνπο θαη θαηαθέξλνπλ λα 'γξάςνπλ' ηελ πξνζσπηθή ηνπο

ηζηνξία ζην κέιινλ, ζπλδένληάο ηελ κε ην παηδηθό ηνπο παξειζόλ. Να

ζρνιηάζεηε ζε κηα παξάγξαθν ηελ παξαπάλω πεξίνδν (80-100 ιέμεηο).