εμφύλιος πόλεμος(εργασίες ομάδων)

Ε Μ Υ Τ Λ Ι Ο Π Ο Λ Ε Μ Ο :Α Ρ Χ Α ΙΑ & Σ Υ Γ Χ Ρ Ο ΝΗ Ε Λ Λ Α ΔΑ

Κων/να Σρίπλη

Τπεύθυνη Καθηγήτρια

ΑΛΕΒΙΖΟΤ ΚΑΣΕΡΙΝΑ

ΑΛΕΞΙΟΤ ΦΡΗΣΟ

ΕΤΓΕΝΙΨΣΗ ΓΙΨΡΓΟ

ΚΑΣΟΤΥΑ ΖΕΣΑ

ΚΑΡΑΒΟΛΟΤ ΕΤΑ

Ομάδα Α’

ΓΕΓΟΝΟΣΑ

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΙΑΚΟΤ

ΠΟΛΕΜΟΤ(431-404 π.Χ.)

Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος διήρκησε από το 431

π.Φ. έως το 404 π.Φ.

Ήταν ένας πόλεμος ανάμεσα στους παρτιάτες και

τους Αθηναίους και διακρίνεται σε τέσσερις φάσεις:

Αρχιδάμειος Πόλεμος (431-421 π.Φ.), Μεσοπόλεμος

(421-415 π.Φ.), ικελική Εκστρατεία (415-413 π.Φ.)

και Δεκελικός Πόλεμος (413-404 π.Φ.).

ΑΡΧΕΙΔΑΜΕΙΟ ΠΟΛΕΜΟ(431-421

π.Χ.)

Σην άνοιξη του 430 π.Φ. η Αθήνα δέχτηκε ένα απρόσμενο χτύπημα , το «λοιμό των Αθηνών», ο οποίος αποδεκάτισε κυριολεκτικά την πόλη στα περίπου πέντε χρόνια που διήρκησε. Σο 429 π.Φ. υπέκυψε και ο Περικλής. Η επιδημία έκανε τους ανθρώπους να μη μπορούν να ανταπεξέλθουν και η αθηναϊκή κοινωνία οδηγήθηκε σε κρίση. Μετά τον Περικλή στο προσκήνιο των δημοκρατικών κυριάρχησε ο Κλέων, ενώ των αριστοκρατικών, ο Νικίας. τρατιωτικά οι Αθηναίοι κατάφεραν να κυριεύσουν την Ποτίδαια, να επαναφέρουν τη Λέσβο και την Κέρκυρα και να κυριεύσουν την Πύλο. Μάχες δόθηκαν και στη ικελία με στόχο να ενισχύσει τις πόλεις με δημοκρατικά πολιτεύματα.


π.Χ.)

Η Πελοποννησιακή υμμαχία είχε καταφέρει να κυριεύσει τις Πλαταιές, να νικήσει παρά την απειρία της σε μερικές ναυμαχίες της Αθήνας και να νικήσει στο Δήλιο. τον πόλεμο είχαν εμπλακεί πλέον και οι Μακεδόνες οι οποίοι βρίσκονταν σε διαμάχες αλλά επίσης είχαν στηρίξει ενεργά την Πελοποννησιακή υμμαχία. Επιπλέον στις μάχες των τελευταίων χρόνων είχαν σκοτωθεί δύο σημαντικά πρόσωπα, ο Βρασίδας των Λακεδαιμονίων και ο Κλέων των Αθηναίων. Αυτό άφηνε ανοιχτό το έδαφος στην Αθήνα για το Νικία και στη πάρτη για τον Πλειστοάνακτα.


π.Χ.)

Οι δύο πόλεις υπέγραψαν την άνοιξη του 421 π.Φ.

τη Νικίειο ειρήνη, η οποία συμφωνήθηκε να έχει

διάρκεια μισού αιώνα. Με αυτήν, την οποία πάντως

δεν αποδέχθηκε η Κόρινθος και αρκετές άλλες

πόλεις, έληξε η πρώτη φάση του πολέμου και οι

αντίπαλοι συμφωνήθηκε να επανέλθουν στα εδάφη

που κατείχαν πριν το 431 π.Φ.

ΙΚΕΛΙΚΗ ΕΚΣΡΑΣΕΙΑ(415-

413 π.Χ.)

Η κατάσταση στη ικελία εξελίχθηκε άσχημα για τους Αθηναίους. Ο Αλκιβιάδης έλειπε, ο Λάμαχος είχε φονευθεί σε μια σύγκρουση με τους υρακούσιους κι όταν έφτασαν οι σπαρτιατικές ενισχύσεις από το στρατηγό Γύλλιπο, ο Δημοσθένης και ο Νικίας παραδόθηκαν και εκτελέστηκαν. Φιλιάδες αιχμάλωτοι Αθηναίοι και σύμμαχοι τους πέθαναν από τις κακουχίες στα λατομεία των υρακουσών. τη συνέχεια έκαναν προσπάθεια για ναυπήγηση νέου στόλου, ενώ συγχρόνως οι Πέρσες επανεμφανίστηκαν στο Αιγαίο. Ο Αλκιβιάδης που είχε καταφύγει στη Μικρά Ασία , συμβούλεψε τους Πέρσες να διατηρήσουν τον πόλεμο μεταξύ Αθήνας – πάρτης, έτσι αυτοί έδωσαν χρήματα στους παρτιάτες και εκείνοι ναυπήγησαν στόλο. Σο 405 π.Φ. ο παρτιάτης Λύσανδρος στους Αιγός Ποταμούς, στον Ελλήσποντο, κυρίευσε με τέχνασμα τα αθηναϊκά πλοία που συντέλεσε στην ολοκληρωτική ήττα των Αθηναίων. Μετά από αυτό ο στόλος της πάρτης απέκλεισε την Αθήνα από της θάλασσας και μέσω της οχυρωμένης Δεκέλειας, από την ξηρά. Η πολιορκία εξάντλησε τους Αθηναίους, οι οποίοι το 404 π.Φ. ζήτησαν ειρήνη.

ΙΚΕΛΙΚΗ ΕΚΣΡΑΣΕΙΑ(415-

413 π.Χ.)

Οι σύμμαχοι της πάρτης ζήτησαν να ισοπεδωθεί η Αθήνα και οι κάτοικοι να γίνουν δούλοι. Οι παρτιάτες αναλογιζόμενοι την προσφορά των Αθηναίων, δέχτηκαν να συνάψουν ειρήνη με τους εξής όρους:

Οι Αθηναίοι να παραδώσουν όλα τα πλοία τους, εκτός από δώδεκα.

Να κατεδαφιστούν τα Μακρά Σείχη και τα τείχη του Πειραιά.

Να επανέλθουν όλοι οι ιταλικοί εξόριστοι.Οι Αθηναίοι να ακολουθούν τους παρτιάτες και να

έχουν τους ίδιους φίλους και εχθρούς.

ΣΑ ΚΕΡΚΤΡΑΪΚΑ

Οι κομματικοί αγώνες ήταν αφορμή στο να ξεσπάσει εμφύλιος πόλεμος στην

Κέρκυρα. Οι δημοκρατικοί προσκαλούν τους Αθηναίους και οι ολιγαρχικοί του

παρτιάτες για συμμάχους, το φαινόμενο αυτό παρατήρησε ο Θουκυδίδης.

Εν τω μεταξύ γενικεύθηκε ο εμφύλιος πόλεμος στην Κέρκυρα. Όταν έφθασαν οι

παρτιάτες πρέσβεις με κορινθιακό πλοίο, οι ολιγαρχικοί επιτέθηκαν εναντίον των

δημοκρατικών και τους νίκησαν αρχικά σε συμπλοκή. Ση νύκτα όμως, οι

δημοκρατικοί κατέλαβαν την ακρόπολη και τα άλλα υψώματα της πόλεως, καθώς και

τον «Τλλαϊκό λιμένα», ενώ οι ολιγαρχικοί κατέλαβαν την αγορά και το γειτονικό

λιμάνι.

τη συνέχεια οι δύο παρατάξεις έκαναν εκκλήσεις στους δούλους να πάρουν μέρος

στον αγώνα με την υπόσχεση απελευθέρωσης. Μετά από ανάπαυλα μίας ημέρας

έγινε νέα μάχη που έληξε αυτή τη φορά με νίκη των δημοκρατικών. Οι ολιγαρχικοί

για να σωθούν πυρπόλησαν τα σπίτια τους που ήταν κοντά στην αγορά και στα

δημόσια κτήρια. Αργότερα, μετά την οριστική νίκη των δημοκρατικών, οι

περισσότεροι ολιγαρχικοί επέστρεψαν στην Ήπειρο.

ΣΑ ΚΕΡΚΤΡΑΪΚΑ

Σην επόμενη μέρα έφθασε στη Ναύπακτο ο Αθηναίος στρατηγός Νικόστρατος ως συμφιλιωτής ανάμεσα στις δύο παρατάξεις.

Μετά από πέντε ημέρες έφθασε στην Κέρκυρα ο Πελοποννησιακός στόλος. Η άφιξη του Αθηναϊκού στόλου έδωσε θάρρος στους δημοκρατικούς που νομίζουν πως ήταν η κατάλληλη στιγμή για την οριστική εξόντωση των ολιγαρχικών. την Κέρκυρα τότε έγινε μία από τις φρικιαστικότερες σφαγές του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Έπειτα πεντακόσιοι αριστοκρατικοί πέρασαν στην Ήπειρο και από εκεί στην Κέρκυρα όπου κατέλαβαν το όρος Ιστώνης και στη συνέχεια μετά από συγκρούσεις δύο ολόκληρων ετών (423-421 π.Φ.) παραδόθηκαν τον Αύγουστο στους Αθηναίους, με τον όρο να δικαστούν. Ψστόσο οι Αθηναίοι τους παρέδωσαν στους δημοκρατικούς που τους σκότωσαν χωρίς οίκτο.

Ομάδα Β’

ΓΕΨΡΓΑΡΟΤ ΑΘΗΝΑ

ΚΟΤΜΕΝΣΑΚΟΤ ΕΛΕΝΗ

ΠΡΟΜΠΟΝΑ ΝΕΥΕΛΗ

ΣΖΙΨΣΗ ΓΙΨΡΓΟ

ΦΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΤ ΣΖΕΝΗ

ΓΕΓΟΝΟΣΑ ΕΜΥΤΛΙΟΤ ΠΟΛΕΜΟΤ

(1944-1949)

o Ολόκληρη η πορεία της ελληνικής ιστορίας έχει σημαδευτεί από

αιματηρούς πολέμους, που σκορπίζουν τη φρίκη του θανάτου

και της καταστροφής. Ιδιαίτερα οι εμφύλιοι πόλεμοι

επισφραγίζουν την εικόνα της αποθηρίωσης του ανθρώπου και

προσθέτουν τις πιο μελανές σελίδες στην ιστορία του

ανθρωπίνου γένους. Ο τελευταίος πόλεμος που βίωσε ο λαός

μας τα τελευταία χρόνια είναι ο πόλεμος του 1944.

1944

o Οι Γερμανοί φεύγουν από την Αθήνα στις 12 Οκτωβρίου του 1944. Η ένταση των ενδοελληνικών διενέξεων ελλόχευε ήδη την ώρα της απελευθέρωσης και η κορύφωση της έγινε με την σύγκρουση του Δεκεμβρίου του 1944. Η σύγκρουση αυτή τον Δεκέμβρη θα υποθηκεύσει την πορεία της χώρας και θα οδηγήσει στον εμφύλιο πόλεμο που έμελε να σημαδέψει την ιστορία του ελληνικού έθνους για δεκαετίες.

o Μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Αθήνα, ακoλούθησε έπαρση της ελληνικής σημαίας από τον πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου στον ιερό βράχο της Ακρόπολης και στη συνέχεια πολιτική ομιλία στην πλατεία του υντάγματος που επικρατούσαν συνθήματα υπέρ του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.

1944

o Ο Γεώργιος Α. Παπανδρέου είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα. Ο Ε.Λ.Α. κυριαρχούσε σε μεγάλο μέρος της χώρας. Μέχρι το καλοκαίρι του 1944 παρέμενε το εξής ερώτημα: Εάν τα σοβιετικά στρατεύματα θα παρέμεναν στην περιοχή της Μακεδονίας και της Θράκης ή θα προελάμβαναν και πέρα από τα ελληνοβουλγαρικά σύνορα, θα σταματούσε εκεί προσωρινά ή για πάντα; Σο ΚΚΕ πίστευε ότι τα σοβιετικά στρατεύματα είχαν σταματήσει για λόγο. ύντομα όμως πληροφορήθηκαν από σοβιετικούς στρατιωτικούς ότι η Γερμανία δεν είχε νικηθεί και όσο υπήρχε ακόμα κίνδυνος μιας χωριστής ειρήνης των ΗΠΑ και της Βρετάνιας με τον Φίτλερ, τα σοβιετικά στρατεύματα δεν επρόκειτο να περάσουν τα ελληνικά σύνορα. Η συνάντηση της Γιάλτας πλησίαζε και δεν ήθελε να δυσαρεστήσει τους Βρετανούς με μια παραβίαση της αγγλοσοβιετικής συμφωνίας του Οκτώβριου 1944 και έτσι να διακινδυνεύσει σπουδαία συμφέροντα της ΕΔ σε άλλες περιοχές. Η ΕΔ θεώρησε ότι δεν ήταν αναγκαία επακριβώς η ενημέρωση της ηγεσίας του ΚΚΕ για όσα διαμείφθηκαν στη Μόσχα ώστε οι Έλληνες κομμουνιστές να μπορέσουν να εκτιμήσουν καλύτερα την νέα κατάσταση που διαμορφωνόταν για να αντιμετωπίσουν συνετότερα την περίπτωση ένοπλης αγγλικής επέμβασης. Σο ΕΑΜ ελλιπώς πληροφορημένο δεν αντιλήφθηκε ότι οι διεθνείς ισορροπίες δεν το ευνοούν και ο Σσόρτσιλ προετοίμαζε σύγκρουση με το ΕΑΜ.

1944

o τις 5 Νοεμβρίου του 1944 ο Γεώργιος Παπανδρέου ανακοινώνει, σε συνεργασία με τον κόμπι, ότι ο ΕΛΑ και ΕΔ σε συνεργασία θα αποκρατικοποιηθούν έως τις 10 Δεκεμβρίου. τις 2 Δεκεμβρίου του 1944 αποφασίστηκε να παραδώσει ο ΕΛΑ τα όπλα στην Φωροφυλακή του Μακρυγιάννη. τις 3 Δεκεμβρίου γίνεται συλλαλητήριο στο ύνταγμα, όπου από την περιοχή του Μακρυγιάννη και τα άλλα ανάκτορα (σημερινή Βουλή) ρίχνονται πυροβολισμοί και σκοτώνονται 30 ΕΑΜιτες και υπάρχουν πολλοί τραυματίες. Γίνεται ρήξη του ΚΚΕ με τον Γιώργο Παπανδρέου.

o Ο ΕΛΑ περιορίζει τους Βρετανούς στο ανάκτορο και την ελληνική Φωροφυλακή στην περιοχή του Μακρυγιάννη. Αυτή είναι η πρώτη νίκη του ΕΛΑ στον εμφύλιο πόλεμο του 1944. Σαυτόχρονα, οι δυνάμεις του ΕΛΑ εξαπολύουν παράλληλες στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά του ΕΔΕ.

1945

o τις 12 Υεβρουαρίου του 1945 υπογράφεται η συμφωνία της Βάρκιζας που έλεγε ότι ο ΕΛΑ έπρεπε να παραδώσει όλο τον οπλισμό του, να αυτοδιαλυθεί μέσα σε δυο εβδομάδες, να συγκροτηθεί ελληνικός στρατός με γενική στρατολόγηση κα των δυο μελών, να γίνουν εκλογές και να σταματήσουν οι διώξεις των αγωνιστών και να δικαστούν οι δοσίλογοι και οι προδότες, όπου διαφωνεί ο Άρης Βελουχιώτης και δεν παραδίδει τα όπλα. ύμφωνα με τη συμφωνία της Βάρκιζας το ΕΛΑ-ΕΑΜ θα παρέδιδε στην κυβέρνηση τις περιοχές που έλεγχε.

o Μετά την Βάρκιζα εξαπολύθηκε κύμα δικαστικών διώξεων σε βάρος στελεχών του ΕΑΜ με κατηγορίες συχνά αβάσιμες ή αναπόδεικτες. Ένοπλες αντικομουνιστικές ομάδες, κυρίως στην ύπαιθρο, αναλάμβαναν δράση κατά των οπαδών του ΕΑΜ. Έτσι δημιούργησαν φόνους, τραυματισμούς και λεηλασίες.

o τις 13 Ιουλίου του 1945 με αφορμή τις εκλογές στην Ελλάδα οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί δεν κάνουν μνεία στη συμφωνία της Βάρκιζας αλλά στην συμφωνία της Γιάλτας. τις 4 Δεκεμβρίου η κυβέρνηση οφούλη, δεν δέχεται να γίνουν οι εκλογές στις 31 Μαρτίου.

1946

o Σελικά, υπό την απειλή να ανασταλεί η οικονομική βοήθεια από την Αμερική, η κυβέρνηση της Ελλάδας δέχτηκε να διεξαχθούν οι εκλογές στις 31 Μαρτίου. τις 20 Ιανουαρίου του 1946 αποφασίστηκαν εκλογές και το ΚΚΕ απείχε. Αυτή τη διαδικασία θα την επέβλεπαν η υμμαχική Αποστολή, οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Γαλλία εκτός από την οβιετική Ένωση. Η επέμβαση που έκανε ο Μπερνς είναι ουσιαστικά η πρώτη φορά που οι Αμερικανοί αναμείχτηκαν στις ελληνικές υποθέσεις.

o Σελικά, οι εκλογές, όπως είχε αποφασιστεί, έγιναν στις 31 Μαρτίου του 1946. Σο ΚΚΕ αμφισβήτησε με οργή τα αποτελέσματα των εκλογών στις κάλπες. Σο πρόβλημα της Ελλάδας δεν λύθηκε με την προσφυγή στις κάλπες. Οι εκλογές ευνόησαν την αστική τάξη η οποία είχε ως κύριο στόχο να κρατήσει την Ελλάδα προσανατολισμένη στις ΗΠΑ και Αγγλία.

1946

o τις 4 Μαΐου του 1946, επαναφέρθηκε ο νόμος του 1924. Αυτός είχε θεσπιστεί για να ιδρυθούν επιτροπές ασφάλειας στις νομαρχίες με πολλές δικαιοδοσίες όπως: το δικαίωμα διόρισης προσωρινών χωροφυλακών και την εξορία σε εκείνους που έδειχναν ύποπτοι σχετικά με το αν βοηθούσαν τους αντάρτες.

o τις 28 Ιουνίου, η Βουλή ενέκρινε το Γ’ ψήφισμα «περί έκτακτων μέτρων αφορώντων την δημόσιαν τάξιν και ασφάλειαν». ύμφωνα μ’ αυτά τα μέτρα όποιος άνθρωπος έπαιρνε μέρος σε κάποια οργάνωση που είχε ως στόχο να διαμελίσει το κράτος της χώρας θα έπρεπε να υποστεί θανατική ποινή. Σον Αύγουστο του 1946, στα μέσα του μήνα είχαν συμβεί τα εξής:

-33 θανατικές ποινές

-39 καταδίκες σε ισόβια δεσμά

-573 εκτοπισμοί ατόμων

3.250 ήταν ο συνολικός αριθμός των ατόμων που εξορίστηκαν μέχρι το τέλος του Οκτώβρη.

1948

o τις 15 Ιανουαρίου του 1948, στο Βίτσι, στρατιωτικά,

πολιτικά και κομματικά στελέχη του ΔΕ συσκέφτηκαν.

Σότε ο Ζαχαριάδης ανακοίνωσε την νέα στρατηγική, να

μετασχηματίσει, δηλαδή, τον ΔΕ από αντάρτικο σε

τακτικό στρατό και να καταλάβει στρατηγικά κέντρα.

Διαφωνία σημειώθηκε μεταξύ Ζαχαριάδη και Βαφειάδη.

το μεταξύ οι αντάρτες βομβάρδισαν πόλεις, μεταξύ

αυτών και τη Θεσσαλονίκη στις 10 Υεβρουαρίου, ενώ το

Μάρτιο απέτυχε η επίθεση του Κυβερνητικού τρατού

στο όρος Μουργκάνα. τις 12 Απριλίου, ο ΔΕ

κατέλαβε προσωρινά τα Καλάβρυτα.

1948-1949

o τις 15 Απριλίου, 3 μεραρχίες του Εθνικού τρατού επιτεθήκαν στη Ρούμελη εναντίον 2.500 ανδρών του ΔΕ. Η επιχείρηση ολοκληρώθηκε στα τέλη Μαΐου αλλά οι περισσότεροι αντάρτες διέφυγαν και έτσι δεν καταστράφηκαν. Σον Μάρτιο και τον Απρίλιο ο ΔΕ άρχισε να μετακινεί παιδιά προς τις ανατολικές χώρες. Ο αριθμός των παιδιών αυτών ξεπέρασε το 20.000 μέσα σε λίγους μήνες. Η κυβέρνηση κατηγόρησε το ΚΚΕ για παιδομάζωμα, ενώ το ΚΚΕ υποστήριξε ότι αποσκοπούσαν τη σωτηρία τους και ότι γινόταν με την συναίνεση των γονιών τους. ύμφωνα με πηγές υπήρξαν περιπτώσεις συναίνεσης αλλά και ψυχολογικής πίεσης ή βίαιων απαγωγών. Σο Δεκέμβριο του 1948 ο ΔΕ άρχισε επιθέσεις εναντίον αστικών κέντρων και οι αντάρτες κατέλαβαν προσωρινά ορισμένες πόλεις: Καρδίτσα 12/12, Νάουσα 11/1, Καρπενήσι 21/1. τις 11 Υεβρουαρίου η επίθεση των ανταρτών στη Υλώρινα αποκρούστηκε και οι αντάρτες υποχώρησαν με τρομερές απώλειες.

1949

o Σην 1 Μαΐου του 1949 ο Εθνικός τρατός είχε εξαπολύσει νέα επίθεση που κατέληξε στην επιτυχή εκκαθάριση της τερεάς Ελλάδας και της Θεσσαλίας από τις δυνάμεις του ΔΕ. Η επιχείρηση εξελίχθηκε έως τον Ιούνιο του 1949, τα αντάρτικα τμήματα που είχαν διαφύγει από τους κυβερνητικούς κλοιούς, κατευθύνθηκαν στην περιοχή του Γράμμου-Βίτσι, όπου βρίσκονταν συγκεντρωμένες όσες δυνάμεις του ΔΕ είχαν απομείνει.

o Μετά την ήττα του ΔΕ και την υποχώρηση του στην Αλβανία, η ελληνική κυβέρνηση φοβόταν ότι οι αντάρτικες δυνάμεις θα μπουν και πάλι στη Ελλάδα και θα άρχιζαν τον αγώνα. Γι’ αυτό στις 11 επτεμβρίου, ο υπουργός τρατιωτικών Παναγιώτης Κανελλόπουλος προειδοποίησε την Αλβανία ότι η επανάληψη παροχής βοήθειας προς τον ΔΕ θα προκαλούσε την ελληνική στρατιωτική επέμβαση, προκειμένου να καταστραφούν οι αντάρτικες βάσεις. Οι Αλβανοί από τη μεριά τους, φοβούμενοι μια επίθεση του ελληνικού στρατού, αφόπλιζαν τους αντάρτες που εισέρχονταν στα εδάφη τους και επέμεναν ότι οι άντρες του ΔΕ έπρεπε να εγκαταλείψουν την Αλβανία.

o Η νίκη του Εθνικού τρατού στον Γράμμο-Βίτσι σηματοδότησε το τέλος του Εμφυλίου πολέμου.

ΓΕΓΟΝΟΣΑ ΕΜΥΤΛΙΟΤ ΠΟΛΕΜΟΤ

(1944-1949)

o Η ιστορία επαναλαμβάνεται αφού παραμένει ίδια η

ανθρώπινη φύση. Επομένως και αναπόφευκτη η

ιστορική μοίρα. Η μόνη ευχή που θα μπορούσε να

αντιτάξει κανείς σε αυτό, είναι η καθολική και

πνευματική αναγέννηση του ανθρώπινου γένους,

ώστε να ξεπερνά με σύνεση και ωριμότητα εκείνες

τις συνθήκες που ευνοούν το ξέσπασμα των

εμφυλίων πολέμων.

ΓΡΑΠΣΕ ΤΝΕΝΣΕΤΞΕΙ-ΜΑΡΣΤΡΙΕ

Γλέζος: Πήρα μέρος σε αυτή την επιχείρηση, εγώ μετέφερα το καλώδιο και η επιχείρηση μέσα στους υπονόμους κράτησε ολόκληρες μέρες. Θα αναφέρω μοναχά τη μάχη στην συνοικία Μοναστηράκι-Χειρή όπου ολόκληρες μέρες καμία 40 άρματα μάχης, Εγγλέζικα, προσπαθούσαν να μας νικήσουν και δεν τα κατάφερναν.

Ζαμάνος: Κουβαλούσαν εκρηκτικά, δεν ήταν βόμβες. Θέλαμε να ανατινάξουμε το ξενοδοχείο “Μεγάλη Βρετανία” που ήταν επιτελείο των Εγγλέζων. Σο ΕΑΜ δεν ήθελε να ανατινάξει τον Σσόρτσιλ και έτσι γλίτωσε το ξενοδοχείο και οι κορυφαίοι Έλληνες πολιτικοί, που έμεναν σε αυτό. Έτσι ματαιώθηκε το σχέδιο στους υπονόμους.

Άλκη Ζέη: Δεν κατέστρεφαν σπίτια δεξιών αλλά σπίτια που τους βόλευαν να γίνουν οδοφράγματα.

Γιώργος Μαργαρίτης (καθηγητής Πανεπιστημίου): Σα βρετανικά άρματα εισέβαλαν στα δρομάκια στης Πλάκας με άρματα 30-40 τόνων. Ο ΕΛΑ δεν μπορούσε να τους αντιμετωπίσει. Τπήρχαν ανατινάξεις σπιτιών για να δημιουργηθούν οδοφράγματα. Όπως το σπίτι του Ξενόπουλου.


πύρος Σζουμέλης: τη γωνιά Μαυρομιχάλη και Ναβαρίνου είναι μια πολυκατοικία που μπήκαμε μέσα, οι ένοικοι δεν είχαν φύγει, ήταν εκεί και τους κατέβασε ο λόχος στο υπόγειο και πιάσανε δωμάτια. Η βολή ενός τανκ τρυπά τους τοίχους. Σον Ξενάκη τον βρήκε ένα θραύσμα μιας οβίδας στο ζυγωματικό και του πέταξε το μάτι έξω, μπαίνοντας μέσα στο δωμάτιο με την πλάτη γυρισμένη στον τοίχο και βογκούσε.

Ζαμάνος: Οι Άγγλοι πήγαν με μπαμπεσιά και λέγοντας ότι θέλουν να διαφυλάξουν τα αρχαία ανέβηκαν στην ακρόπολη. Όπου και εγκατέστησαν κανόνια.

Ιωάννης Γιαννάκενας (συγγραφέας): Τπήρχε εντολή ανατίναξης της ακροπόλεως, ευτυχώς ο Λογοθέτης που ήταν δάσκαλος στο ΕΛΑ ήταν αυτός οποίος έλαβε την εντολή που του είχε τεθεί από τα ανώτερα στελέχη να ανατινάξει την ακρόπολη. Σο ΕΑΜ αρνείται ότι υπήρξε εντολή για ανατίναξη της Ακροπόλεως. Οι Άγγλοι φωτογραφίζονται στα εκθέματα του μουσείου.


Γιώργος Λαζαρίδης: Ένας φίλος μου σκοτώθηκε από αδέσποτη σφαίρα που μπήκε από το παράθυρο του μπάνιου και τον βρήκε στο κρεβάτι του. Περιοχή: Άγιου Μελέτιου. Μια αδέσποτη σφαίρα σκοτώνει την μητέρα της Έλλης Λαμπέτη τη στιγμή που καθόταν στο σπίτι της.

Αντωνίου (μέλος ΕΠΟΝ): Οι Άγγλοι θέριζαν τους ΕΛΑιτες από τον ιερό λόφο. Η διαφορά στον εξοπλισμό μεταξύ εμάς και των Εγγλέζων ήταν τεράστια, αυτό ήταν μέγα λάθος. Από τη στιγμή που ο μόνιμος ΕΛΑ, το αντάρτικο με τον Άρη Βελουχιώτη και το αράφη δεν μπήκε μέσα στην Αθήνα εμείς υποχωρούσαμε γιατί δεν το ήθελε η ηγεσία του ΚΚΕ.

Ζαχαρίας (συγγραφέας): Παίρναμε σαμπρέλες αυτοκίνητων για να μπορούμε να τους αντιμετωπίσουμε, τα γεμίζαμε με δυναμίτη, ανάβαμε το φυτίλι και υπολογίζοντας το χρόνο, κυλάγαμε τη ρόδα στον δρόμο. Δυστυχώς, δεν πετύχαινε πάντα.


Αλέξανδρος Παπάγος (Αρχιστράτηγος): Εκ της όλης εκθέσεως του Αρχιστράτηγου δια τα αποτελέσματα της εφαρμογής της πρώτης περιόδου του γενικού σχεδίου επιχειρήσεων, σημειούται και προγενεστέρως αναφερθέν, ότι αι Κ. . δυνάμεις δεν συνετρίβησαν, ουδέ καν υπέστησαν κρίσιν αλλ’ ότι ο αγών και δια το μέλλον προεβλέπετο σκληρός και αποφασιστικής σημασίας δια τας τύχας της χώρας. Αι Εθνικαί δυνάμεις θα ηδύναντο βεβαίως να βαδίσουν δια την συνέχισιν του εκκαθαριστικού έργου των, αλλ’ η τελική μορφή του όλου αγώνος και η επιτυχία του γενικού σχεδίου θα εκρίνετο εις τας μάχας δια την κατάληψιν των παραμεθόριων Κ. . βάσεων, εις τας μάχας δια την κατάληψιν των παραμεθόριων ορεινών συγκροτημάτων ΒΙΣΙ-ΓΡΑΜΜΟ, εις την Ιστορικήν «ΜΑΦΗΝ ΣΨΝ ΤΝΟΡΨΝ».

-Ημετέρων:Νεκροί: Αξιωματικοί 60 - Οπλίται 803

Αγνοούμενοι: Αξιωματικοί 63 - Οπλίται 1.266

ύνολον: 2.192

-υμμοριτών:Νεκροί: 6.226

υλληφθέντες: 4.557

Παραδοθέντες: 3.454

ύνολον: 14.237

-Σραυματίαι:Αξιωματικοί:180

Οπλίται: 3.290


υνέντευξη Μίκη Θεοδωράκη

Άξιος Εστί

- Δημοσιογράφος: Σώρα θα πάμε στην καρδιά των πιο μαύρων χρόνων. Είμαστε στο Δεκέμβρη του ΄44. Οι Άγγλοι χτυπούν στην Αθήνα τους διαδηλωτές και αυτοί σηκώνουν αμερικανικές σημαίες και φωνάζουν «Ρούσβελτ».

- Θεοδωράκης: τις 3 του Δεκέμβρη μαζευτήκαμε τελικά όλοι στο ύνταγμα. Σα τανκς δεν έφυγαν, είχαν μείνει μέσα στον κόσμο. Μετά ήρθαν οι Εγγλέζοι, οι όποιοι προσπαθούσαν να μας διασπάσουν με τα τανκς. Μάλιστα, μέσα σε όλη αυτή την πλημμύρα, είχαν τόσο θράσος, που μας χτυπούσαν με τους ιπποκόμους. Ήταν τρομερό. Ήξεραν ότι εμείς δεν θα τους πειράξουμε, ήμαστε καλά παιδιά, διότι ένα κόμμα σαν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδας είναι πειθαρχημένο. Μας είπε «Όχι, μην αντιδράσετε».

- Δημοσιογράφος: Συπικοί Εγγλέζοι...


- Θεοδωράκης: Άρχισαν να μας χτυπάνε πισώπλατα και είχαμε πολλούς νεκρούς. Όταν το ανακαλύψαμε αυτό- γιατί όταν γίνεται μάχη και σκοτώνεται κάποιος, κανείς δεν ξέρει από πού σκοτώνεται, αλλά κάποια στιγμή είδαμε στο πλευρό μας μερικούς να έχουν σφαίρες στο κρανίο από την πίσω μεριά- γυρίσαμε και είδαμε λάμψεις επάνω στην Ακρόπολη και έτσι καταλάβαμε ότι οι Εγγλέζοι ήταν εκεί επάνω. Σότε είχαμε μαζί μας και τους Ιταλούς, που μας βοηθάγανε να βρούμε με το κλισιοσκόπιο τους Εγγλέζους που ήταν εκεί ψηλά για να χτυπήσουμε.

Ήταν λοιπόν ένα ωραίο πρωινό, δεν ξέρω αν ήταν και Κυριακή. Η μάχη γινόταν πάντα στους καθέτους δρόμους που έρχονταν από την Ακρόπολη ή από του Μακρυγιάννη, οι άλλοι, οι οριζόντιοι δρόμοι, είχαν ησυχία, δεν γινόταν εκεί μάχη. Και βγαίναμε και οι γυναίκες έξω στις συνοικίες, έπλεκαν κιόλας, έψηναν ρεβίθια και μας έδιναν, και τρώγαμε και λίγο στραγάλι. Εκεί ο πατέρας μου είχε φέρει στο Μακρυγιάννη τη Μυρτώ, με στραγάλια μαζί και μου έλεγε: «Να η Μυρτώ. Έλα, έλα» σαν δόλωμα για να φύγω.


τους καθέτους δρόμους, λοιπόν, ήταν πραγματικά φωτιά, σκοτωμός, κι εκεί, σε ένα οριζόντιο δρόμο, να μας έρχεται η τριλοχία. Ήταν η τριλοχία Βούλα-Βουλιαγμένη-Βάρκιζα, τα τρία Β, και ήταν καμιά πενηντάρια παιδιά και επικεφαλής ένας καπετάνιος εικοσάρης. Ήταν πραγματικά ο Διόνυσος, ένα πανέμορφο παιδί. Ήταν η πρώτη του μάχη και φαίνεται η μάνα του είχε κάνει μια ωραία στολή, είχε το πιστόλι του, κι όλα αυτά, και μου λέει: «Πως πάει συναγωνιστή η μάχη;». Μου είπε το όνομα του. Πριν προλάβω να του πω ότι αυτός ο δρόμος είναι θάνατος τεντώνει κάπως το σώμα του να δει την Ακρόπολη και τον παίρνει μια σφαίρα στο στήθος και τον πετάξει κάτω. Αλλά τον πέταξε στη μεριά του δρόμου που έπεφταν σφαίρες, ήταν και τα πόδια του μακριά, δεν μπορούσαμε να τον πιάσουμε. Θυμάμαι λοιπόν ότι ήταν γαλανά τα μάτια του και με κοίταζε καλά καλά, δεν ήξερε τι του συμβαίνει. Αλλά, ξέρεις, όταν η σφαίρα είναι στον πνεύμονα και αναπνέεις, βγαίνει το αίμα και ξαναμπαίνει. Κόχλαζε το αίμα του. Και τελικά ορμίσαμε. Σου πιάσαμε τα πόδια και τον βάλαμε πάνω στο φορείο, τον πήραν. Δεν τον είδα, αλλά πιστεύω ότι δεν μπορεί να έζησε, θα πέθανε, γιατί φαινόταν ότι είχε χάσει πολύ αίμα. Αυτός είναι λοιπόν μέσα στο μυαλό μου, που σκοτώνεται στις 10 του Δεκέμβρη. Γιατί το μυαλό μου όλο εκεί γυρίζει. Αυτές τις τριάντα μέρες που έζησα τις θυμάμαι στιγμή στιγμή. Δηλαδή πόσες ώρες είναι αυτές; Είναι χιλιάδες...και τις θυμάμαι όλες, ήταν δυνατές ώρες.

- Δημοσιογράφος: Εσείς συναντήσατε τότε κανέναν από τους λεγόμενους ιστορικούς ηγέτες της Αριστεράς του ΚΚΕ;

- Θεοδωράκης: τα Δεκεμβριανά, εκεί που ήμουν εγώ, δεν είδα ούτε ένα στέλεχος.

Ομάδα Γ’ΚΑΛΑΥΑΣΗ ΑΝΣΨΝΗ

ΚΟΡΔΑ ΓΙΨΡΓΟ

ΜΑΝΙΚΗ ΡΑΥΑΗΛ

ΜΙΦΑΗΛΙΔΗ ΔΗΜΗΣΡΗ

ΥΡΑΓΚΟΤΛΗ-ΙΨΑΝΝΟΠΟΤΛΟΤ

ΚΑΛΛΙΟΠΗ-ΜΑΡΚΕΛΛΑ

ΑΙΣΙΑ ΣΨΝ ΕΜΥΤΛΙΨΝ ΠΟΛΕΜΨΝ

Όπως η ιστορία διδάσκει ο εμφύλιος πόλεμος είναι

διαμάχη που ξεσπάει στον ίδιο λαό μεταξύ

διαφορετικών μερίδων που προκαλείται μέσα σε

συνθήκες οικονομικής , κοινωνικής ,πολιτικής και

πολιτιστικής αντιπαλότητας .

ΑΙΣΙΑ ΣΨΝ ΕΜΥΤΛΙΨΝ ΠΟΛΕΜΨΝΠΕΛΟΠΟΝΝΗΙΑΚΟ ΠΟΛΕΜΟ(431-421

π.Χ.)

1. Πολιτικά .(Οι αντιθέσεις μεταξύ των δημοκρατικών

αθηναίων και των ολιγαρχικών.)

2. Οικονομικά .(Η επέκταση των αθηναίων και η

κατάκτηση των αγορών του Ιονίου και της δύσης,

που θίγουν τα κορινθιακά συμφέροντα.)

3. Υυλετικά.(Η διαφορά νοοτροπίας Ιώνων,

Αθηναίων και Δωριέων.)


π.Χ.)

<<Ήταν η ολοένα αυξανομένη δύναμη της Αθήνας που προκάλεσε φόβο στην πάρτη και κατέστησε τη σύρραξη ανάμεσα στις δυο πόλεις αναπότρεπτη.>>

Σο αναφέρει ο Θουκυδίδης ως καταλυτικό αίτιο στην κήρυξη του πολέμου. Οι λόγοι για τους οποίους όλη η Ελλάδα ενεπλάκη σε αυτόν τον καταστροφικό πόλεμο είναι αρχικά η απόπειρα της Αθήνας να δημιουργήσει ένα ισχυρό εμπορικό κράτος χωρίς να μπορεί να προβλέψει και μετέπειτα να ελέγξει τις αντιδράσεις των άλλων πόλεων της συμμαχίας οι οποίες δυσαρεστήθηκαν με την απώλεια της ανεξαρτησίας τους αφού καταβιβάστηκαν σε διοικητικές περιφέρειες του κράτους των Αθηναίων. Επίσης η φιλοδοξία αλλά και οι αντικειμενικές δυνατότητες της Αθήνας να γίνει η ηγέτιδα δύναμη της Ελλάδος και να μην αποδεχτεί τον μελλοντικό βέβαιο υποβιβασμό της ήταν ένα ακόμα σημαντικό αίτιο για την αναπόφευκτη σύγκρουση πολιτικών συμφερόντων των αριστοκρατικών στις συμμαχικές πόλεις των αθηναίων . Οι γαιοκτήμονες και γενικά τα υπόλοιπα αριστοκρατικά κύματα επεδίωκαν την ανατροπή <<του αθηναϊκού καθεστώτος>>.


π.Χ.)

Τπήρξαν δυο ακόμη αίτια για το ρήγμα ανάμεσα σε

Αθήνα και πάρτη .Σο πρώτο ήταν οι πολιτισμικές –

πολιτικές διαφορές.Σο δεύτερο ήταν ανταγωνισμός

που υπήρχε μεταξύ τους για την επικράτηση στον

ελλαδικό χώρο και στο Αιγαίο. Ακόμη καταλυτική

είναι η επέμβαση των Περσών στα ελληνικά

πράγματα οι οποίοι χρηματοδότησαν και

τροφοδότησαν τις ενδοελληνικές διαμάχες .


π.Χ.)

ΣΑ ΑΙΣΙΑ ΣΩΝ ΚΕΡΚΤΡΑΪΚΩΝ

Βασική αιτία είναι η εξάρτηση από τις ξένες δυνάμεις η οποία οδηγεί και στην επέμβαση τους στα εσωτερικά ζητήματα της πόλης/Κέρκυρα. Οι δυο αντιμαχόμενες παρατάξεις , ανάμεσα στις οποίες ξέσπασε τελικά ο εμφύλιος, οδηγούνται αρχικά σε ένα φαύλο κύκλο πολιτικών αντεκδικήσεων που καταλήγει σε ένα αγεφύρωτο χάσμα και στην οξύτατη πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα σε δημοκρατικούς και ολιγαρχικούς. Σα έκτροπα και οι εγκληματικές επιθέσεις είναι οι εικόνες που συμπληρώνουν την πολιτική εμπάθεια και την δίωξη των πολιτικών αντιπάλων. Η άποψη ότι ο πόλεμος παράγει βία και η βία πολίτικο χάος ,βρίσκει την πληρέστερη έκφραση της στην ιστορία ,στην τρομακτική εξιστόρηση του εμφύλιου σπαραγμού στην Κέρκυρα καθώς δίχως διοίκηση και νόμους μόνο η αταξία και η αλλοφροσύνη μπορεί να επικρατεί.

ΑΙΣΙΑ ΣΨΝ ΕΜΥΤΛΙΨΝ ΠΟΛΕΜΨΝΕΜΥΤΛΙΟ ΠΟΛΕΜΟ(1944-1949)

Μετά την λήξη του παγκόσμιου πολέμου και κατά

συνέπεια του ελληνο-ιταλικού πολέμου η κατάσταση

που επικρατούσε στην Ελλάδα αλλά και σε

ολόκληρη την Ευρώπη ήταν χαοτική.

Κύρια μέριμνα των πλέον μεγάλων δυνάμεων

(Βρετανία, οβιετική Ένωση, Αμερική )ήταν ο

χωρισμός των χωρών σε στρατόπεδα επιρροής.


Η Βρετανία θεωρούσε πως επειδή είχε βοηθήσει την Ελλάδα κατά την περίοδο του πολέμου έπρεπε να έχει εκείνη τον ''έλεγχο'' της και να αποβάλει κάθε κουμμουνιστική ενέργεια και σοβιετική επιρροή, που όπως υποστηρίζει και ο βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστων Σσόρτσιλ στις επιστολές του προς τον Αμερικανό πρόεδρο Υράνκλιν Ρούσβελτ , μόνο αταξία και αναταραχές θα προκαλούσαν. Ο Ρούσβελτ δε βρέθηκε σύμφωνος στις απόψεις του Σσόρτσιλ απλά κράτησε μια ανοχική στάση. Τπό τις παρούσες φάσεις και κατόπιν μιας άτυπης συμφωνίας ανάμεσα σε οβιετική ένωση και Βρετανία, αγγλικά στρατεύματα κατέφθασαν στην Αθήνα.


αφώς δεν ήταν όλες οι αντιδράσεις θετικές ή έστω

ανεκτικές απέναντι στο νέο καθεστώς που

επιβλήθηκε στη χώρα, μεγαλύτερες αντιδράσεις

ήρθαν από τους αντάρτες που πολεμώντας τόσα

χρόνια στα βουνά είχαν υιοθετήσει την

κουμμουνιστική ιδεολογία των βαλκάνιων τα οποία

βρίσκονταν υπό την επιρροή της οβιετικής

Ένωσης.


Σον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1944 εμφανίστηκε στην Αθήνα κίνημα πόλωσης με κύριο ζήτημα τη διάρθρωση των στρατιωτικών δυνάμεων της μεταπολεμικής Ελλάδας .Οι αστικές δυνάμεις άμβλυναν τις αντιθέσεις τους και αναζωπύρωσαν την παλαιά διαμάχη για τη μορφή του πολιτεύματος επιδιώκοντας την υποστήριξη των βρετανών. Η βρετανική κυβέρνηση ήθελε να δημιουργηθεί εθνικός στρατός με μεγάλη δύναμη, ικανός να αναλάβει καθήκοντα εσωτερικής δύναμης, ώστε να γίνει εφικτή η ταχύτερη αποδέσμευση των ξένων δυνάμεων από την Ελλάδα προς τις άλλες ζώνες. τις 5 Νοέμβριου ο Γ.Παπανδρέου ανακοινώσε τη συνεργασία που είχε με τον στρατηγό κόμπι ότι ο ΕΔΕ θα αποστρατευτεί ως τις 10 Δεκεμβρίου κάνοντας μακρές διαπραγματεύσεις μεταξύ κυβέρνησης και ΕΑΜ.


Οι ηγέτες του ΚΚΕ δεν μπορούσαν να δεχτούν τις προτάσεις του Γ. Παπανδρέου .Δε δέχονταν να εγκαταλείψουν το στόχο τους να καταλάβουν οι ίδιοι την εξουσία.Η πρόθεση του ΚΚΕ ήταν η μεταπελευθερωτική επικράτηση του οβιετικού συστήματος.

Η βασική αιτία και της δεκεμβριανής σύγκρουσης και του εμφύλιου πολέμου αργότερα υπήρξε ο βαθύς πολιτικός ανταγωνισμός και η δυσπιστία ανάμεσα στο ΚΚΕ /ΕΑΜ και τις αστικές πολιτικές δυνάμεις που συνεπικουρούνταν από τον βρετανικό παράγοντα.


Η απόφαση να προχωρήσει σε συγκρούσεις το ΚΚΕ

πάρθηκε μετά τις 20 Νοέμβριου από το πολιτικό γραφείο.

Σην 1 Δεκεμβρίου 1944 η κυβέρνηση που συνεδρίασε

διέταξε την παράδοση της εθνικής πολιτοφυλακής του ΕΛΑ

στα τάγματα εθνοφυλακής .

Σο ΕΑΜ απέσυρε τους υπουργούς του από την κυβέρνηση

και δήλωσε ότι θα διοργανώσει μεγάλο συλλαλητήριο στο

ύνταγμα που πραγματοποιήθηκε παρά την απαγόρευση

του και σκοτώθηκαν 30 άτομα...

Οι μεγάλες συγκρούσεις δεν άργησαν να κάνουν την

εμφάνιση τους.

ΑΙΣΙΑ ΣΨΝ ΕΜΥΤΛΙΨΝ ΠΟΛΕΜΨΝ

Επομένως ο καθένας μπορεί να καταλάβει ότι οι εμφύλιοι πόλεμοι απορρέουν από συνθήκες οικονομικού, πολιτικού και στρατιωτικού ανταγωνισμού μέσα στις οποίες η προσπάθεια κυριαρχίας, επιβολής και εξουδετέρωσης του αντιπάλου καθιστά αναπόφευκτες τις αιματηρές έως θηριώδεις συγκρούσεις.

Βιβλιογραφία:

Ιςτορία του Ελληνικοφ Έθνουσ (ΙΣΤ Τόμοσ)

Σχολικό Εγχειρίδιο Α’ Λυκείου (Αρχαίοι Έλληνεσ Ιςτοριογράφοι)

Πηγζσ από το Internet (π.χ. Wikipedia)

ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΤ ΑΘΗΝΑ

ΕΚΙΣΖΗ ΜΑΡΙΑ

ΛΑΓΟΓΙΑΝΝΗ ΦΑΡΑ

ΜΑΚΡΗ ΒΑΛΙΑ

ΥΑΚΛΑΝΑ ΓΕΨΡΓΙΑ

Ομάδα Δ’

ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΨΝ ΕΜΥΤΛΙΨΝ

ΠΟΛΕΜΨΝ


ΠΟΛΕΜΨΝ

Η πικρή εμπειρία της ιστορικής πραγματικότητας αποδεικνύει,

ότι οι πόλεμοι και κυρίως οι Εμφύλιοι φανερώνουν με το πιο

μελανό χρώμα την καταστροφή και τον όλεθρο σε κάθε του

έκφραση. Όσο αναφορά την Ελλάδα έχει υποστεί πολλούς

πολέμους σε κοινωνικό, πολιτικό και ηθικό επίπεδο. Σώρα θα

αναφερθούμε σε 2 Εμφύλιους Πολέμους τον Πελοποννησιακό

και τον Νεότερο του (1944-1949) .

ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΨΝ ΕΜΥΤΛΙΨΝ ΠΟΛΕΜΨΝΠΕΛΟΠΟΝΝΗΙΑΚΟ ΠΟΛΕΜΟ(431-421

π.Χ.)

Σρεις σχεδόν δεκαετίες ενόπλων συγκρούσεων είχαν αφήσει την Αθήνα ηττημένη, οικονομικά κατεστραμμένη και χωρίς ηθικό, ανατρέποντας την ισορροπία με την Περσική Αυτοκρατορία. Η ηγεμονία της είχε χαθεί και μαζί με την πολιτική αναταραχή έχασε και την πολιτιστική ηγεσία της Ελλάδας. Όμως και οι νικητές δεν ήταν σε καλύτερη κατάσταση και γρήγορα αποδείχθηκε ότι δεν ήταν ικανοί να διατηρήσουν την πανελλήνια ηγεμονία.

Μια πολύ σημαντική επίπτωση ήταν το γεγονός ότι, ένα «τρίτο μέρος», οι Πέρσες είχε παρέμβει στη σύγκρουση, επιδιώκοντας τους δικούς του στόχους, την ανάκτηση δηλαδή των περιοχών που είχαν χαθεί λιγότερο από έναν αιώνα πριν. Με τον περιζήτητο χρυσό που προσέφεραν, κέρδισαν την αναγνώριση των δικαιωμάτων τους επί των ελληνικών πόλεων της Ιωνίας. Κανένας δεν θα μπορούσε να νικήσει στον Πελοποννησιακό πόλεμο χωρίς τα χρήματα των Περσών. Οι νικητές ανέλαβαν το ρόλο εναντίον του οποίου υποτίθεται ότι είχαν πολεμήσει και προσπάθησαν να φέρουν κάτω από την εξουσία τους τις πόλεις που είχαν «ελευθερώσει».


π.Χ.)

Από υλική άποψη οι άμεσες ζημιές που υπέστη ο

ελληνικός κόσμος εξ αιτίας αυτού του 27χρονου

εμφυλίου πολέμου ήταν τρομαχτικές, γι' αυτό ακριβώς

το λόγο η αποκατάσταση των υλικών ζημιών μέσα σε

μια 10ετία ήταν εξίσου σημαντική. Η απαρίθμηση των

ζημιών και των νεκρών είναι καταθλιπτική.

Σο 40% της γης της Μεσσηνίας και της Λακωνίας θα

άνηκε σύντομα σε γυναίκες και αυτό γιατί οι θάνατοι σε

μάχες και η μακροχρόνια απουσία είχε ως συνέπεια να

συρρικνώνεται συνεχώς ο αριθμός των ανδρών.


π.Χ.)

Ο Πόλεμος αυτός, όπως γίνεται σε κάθε πόλεμο εξάλλου, αφαίρεσε λίγο λίγο τις ευκολίες της καθημερινής ζωής και έγινε δάσκαλος της βίας, τα ύπουλα μέσα και οι ανήκουστες διεκδικήσεις ήταν πλέον σύνηθες φαινόμενο. Η παράλογη τόλμη θεωρήθηκε ανδρεία , η παραφορά θεωρήθηκε ανδρική αρετή, ενώ η τάση να εξετάζονται προσεκτικά όλες οι όψεις ενός ζητήματος θεωρήθηκε πρόφαση για υπεκφυγή. Όποιος ήταν έξαλλος γινόταν ακουστός, ενώ όποιος έφερνε αντιρρήσεις γινόταν ύποπτος. Όποιος πρόφταινε να κάνει κακό πριν από άλλον ήταν άξιος επαίνου, καθώς και αυτός που παρακινούσε και άλλους στο κακό.

Υυσικά αυτό που ήταν το πιο οδυνηρό ήταν ότι χαλάρωσαν οι συγγενικοί δεσμοί και «θυσιάστηκαν» στο βωμό της κομματικής αλληλεγγύης και αυτό γιατί οι ομοϊδεάτες ήταν έτοιμοι να επιχειρήσουν οτιδήποτε χωρίς δισταγμό και τούτο γιατί τα κόμματα και οι συμμαχίες δεν σχηματίστηκαν για να επιδιώξουν κοινή ωφέλεια με νόμιμα μέσα, αλλά, αντίθετα, για να ικανοποιήσουν την πλεονεξία τους με παράνομους τρόπους.


π.Χ.)

Ο Πελοποννησιακός Πόλεμος έβλαψε πάνω από όλα

την Ελλάδα και έφθειρε τις ζωτικές δυνάμεις και τις αξίες

του Ελληνισμού.


π.Χ.)

ΙΚΕΛΙΚΗ ΕΚΣΡΑΣΕΙΑ(415-413 π.Χ.)

Από την τραγική καταστροφή στην ικελία η Αθήνα δεν μπόρεσε ποτέ να αναρρώσει. Η πόλη έχασε εκεί τον καλύτερό της στρατό και στόλο.

Η είδηση της πανωλεθρίας δεν άργησε να φθάσει στην Αθήνα, κατά τον Πλούταρχο, ο πρώτος που έμαθε από κάποιον ξένο τη συμφορά ήταν ένας κουρέας του Πειραιά ο οποίος έσπευσε να αναγγείλει το δυσάρεστο νέο στους άρχοντες της πόλης. Επειδή δεν μπορούσε να δώσει επαρκή στοιχεία υποβλήθηκε σε βασανιστήρια με την κατηγορία ότι μετέδιδε ανησυχητικές πληροφορίες / ειδήσεις. Όταν οι Αθηναίοι άρχισαν να σκέφτονται την μεγάλη συμφορά που είχαν υποστεί, τη θλίψη την διαδέχθηκε η οργή, οι πολίτες έφθασαν σε απελπισία βλέποντας ότι η πόλη τους δεν διέθετε ούτε μια αξιόμαχη πολεμική δύναμη, αφού είχε τόσες μεγάλες απώλειες σε οπλίτες, πλοία ακόμη και χρήματα για να μπορέσει να αντιμετωπίσει πιθανή εισβολή των υρακούσιων και των Πελοποννησίων. Επίσης οι Αθηναίοι αντιμετώπιζαν και το ενδεχόμενο αποστασίας των συμμάχων αφού η πόλη έχασε την δύναμή της και το κύρος της.


π.Χ.)

κερκυραΪκα(433 π.Χ.)

Η άφιξη του αθηναϊκού στόλου (60 τριήρεις με αρχηγό τον Ευρυμέδοντα) έδωσε θάρρος στους Κερκυραίους δημοκρατικούς που νόμιζαν πως η στιγμή ήταν κατάλληλη για την οριστική τους επικράτηση και την εξόντωση των ολιγαρχικών. Έγινε τότε στην Κέρκυρα μια από τις φοβερότερες και φρικιαστικότερες φάσεις του Πελοποννησιακού Πολέμου. Επτά ολόκληρες μέρες λέει ο Θουκυδίδης, όσες έμεινε ο Ευρυμέδων με τις τριήρεις του οι Κερκυραίοι (δημοκρατικοί) σκότωσαν όσους συμπολίτες τους θεωρούσαν εχθρούς με την κατηγορία ότι θέλησαν να καταλύσουν τη δημοκρατία, αλλά φονεύθηκαν και μερικοί από προσωπικές έχθρες και άλλοι που είχαν δανείσει χρήματα.


π.Χ.)

Η σφαγή της Κέρκυρας έδωσε αφορμή στον Θουκυδίδη να γράψει μερικές από τις ωραιότερες σελίδες της ιστορίας του, να περιγράψει τα φρικτά αποτελέσματα του πολέμου και των εμφυλίων αγώνων και να εκφράσει το σκεπτικισμό του για την ανθρώπινη φύση.

500 αριστοκρατικοί κατόρθωσαν να περάσουν στην Ήπειρο και από εκεί επέστρεψαν στην Κέρκυρα και κατέλαβαν το όρος της Ιστώνης. Μετά από αγώνες δύο ετών θα παραδοθούν τον Αύγουστο του 425 π.Φ. στους Αθηναίους με τον όρο ότι θα δικαστούν κανονικά. Οι Αθηναίοι ωστόσο τους παρέδωσαν στους Κερκυραίους δημοκρατικούς που τους σκότωσαν χωρίς οίκτο.


π.Χ.)

την Κέρκυρα λοιπόν τολμήθηκαν για πρώτη φορά να γίνουν πράγματα που δεν τα βάζει ανθρώπινος νους. Οι άνθρωποι πήραν την ευκαιρία να εκδικηθούν τους άρχοντές τους, άλλοι θέλησαν να γλιτώσουν από την μόνιμη φτώχεια τους και αποφάσισαν παθιασμένα να αρπάξουν την περιουσία του γείτονα, άλλοι χτύπησαν αλύπητα ανθρώπους της ίδιας με αυτούς τάξης, κινούμενοι όχι από πλεονεξία αλλά από τυφλή οργή. Αναστατώθηκε όλη η ζωή της πόλης, επικράτησε ο φθόνος και η αδικία, το κέρδος κέρδισε τη δικαιοσύνη. Έπαψαν να ισχύουν οι κανόνες του φυσικού δικαίου, μα πάνω από όλα οι Κερκυραίοι έχασαν τις ηθικές τους αξίες και «δοκίμασαν» τα δεινά του πρώτου εμφύλιου σπαραγμού.


www.wikipedia.gr

Πελοποννηςιακόσ Πόλεμοσ / Victor Davis Hanson εκδόςεισ ΛΙΒΑΝΗ, c2007. Παιδαγωγικό Ινςτιτοφτο. Βιβλιοθήκη

Θουκυδίδησ: Ιςτορία (τόμοσ 1οσ και τόμοσ 3οσ) εκδόςεισ Κάκτοσ. Εθνικό Μετςόβιο Πολυτεχνείο. Βιβλιοθήκη

www.google.gr (εικόνεσ – Πελοποννηςιακόσ Πόλεμοσ)

ΤΝΕΠΕΙΕ ΣΨΝ ΕΜΥΤΛΙΨΝ ΠΟΛΕΜΨΝΕΜΥΤΛΙΟ ΠΟΛΕΜΟ(1944-1949)

Αν θεωρήσουμε ότι στην περίπτωση του Εμφυλίου

τα θύματα της μιας και της άλλης πλευράς

προέρχονται από την ίδια ελληνική κοινωνία,

βρισκόμαστε μπροστά στη μεγαλύτερη πολεμική

αιματοχυσία που γνώρισε η χώρα μας από την

ανεξαρτησία της το 1830 ως σήμερα. Ένα πόλεμο

ολοκληρωτικού χαρακτήρα που δεν αφορά μόνο

τους στρατούς αλλά την κοινωνία ολόκληρη.


Ο Εμφύλιος προκάλεσε μεγάλο αριθμό θυμάτων και επέτεινε τα προβλήματα της ανασυγκρότησης, καθώς οι καταστροφές συνεχίστηκαν και στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1940.

Έγιναν δεκάδες χιλιάδες φυλακίσεις στρατιωτών του Δημοκρατικού τρατού και μαζικές εξορίες στα ξερονήσια του Αιγαίου, Αϊ-τρατής, Μακρόνησος, Γυάρος. Σαυτόχρονα πραγματοποιήθηκαν καταστροφές χωριών, λεηλασίες, βιασμοί και βίαιη στρατολογία ανταρτών. Μία από τις οδυνηρές συνέπειες του Εμφυλίου Πολέμου, ήταν η δημιουργία ενός μεγάλου αριθμού πολιτικών προσφύγων. Από αυτούς άλλοι εγκαταστάθηκαν στην πρώην οβιετική Ένωση και άλλοι επέστρεψαν στην Ελλάδα από την αναγκαστική προσφυγιά μετά το 1982, όταν η κυβέρνηση του Αντρέα Παπανδρέου αναγνώρισε την εθνική αντίσταση. Αυτοί είναι γνωστοί ως ανταρτόπληκτοι.


Μέχρι το 1856 υπήρχαν αιχμάλωτοι στρατιωτικοί του Εθνικού στρατού σε στρατόπεδα εργασίας στην Αλβανία και σε άλλες χώρες του Ανατολικού Μπλοκ όπου το βασικό χαρακτηριστικό της κράτησης τους ήταν σκληρή, πολύωρη καθημερινή εργασία. Επίσης η χώρα ρήμαξε κυριολεκτικά στα 3-3,5 χρόνια της αντιπαράθεσης. Άλλαξε η γεωγραφία της, καθώς ερημώθηκαν ορεινές κυρίως ζώνες, ταυτόχρονα, μεγάλη φτώχεια μάστιζε το λαό. Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος είναι στην ουσία η πρώτη πράξη του ψυχρού πολέμου που θα πλανιόταν πάνω από την παγκόσμια πολιτική σκηνή τα επόμενα χρόνια. Επιπλέον όσον αφορά τον οικονομικό τομέα, ο πόλεμος καθυστέρησε την ανάκαμψη από τις επιπτώσεις της γερμανικής κατοχής.


Όταν τελείωσε ο εμφύλιος πόλεμος, τον Αύγουστο του 1949, ο πληθυσμός δεν βγήκε στους δρόμους να πανηγυρίσει ή να γιορτάσει όπως τον Οκτώβριο του 1944, ούτε τα επόμενα χρόνια. Ο εμφύλιος πόλεμος έγινε μαύρη τρύπα στη μνήμη της ελληνικής κοινωνίας, ένα συλλογικό τραύμα που δεν μπόρεσε να μετατραπεί σε ιστορική μνήμη, αφού άφησε βαθιά ψυχολογικά τραύματα, τα οποία είναι ορατά και στα ποιήματα της μεταπολεμικής εποχής.


www.tanea.gr

Εφημερίδα Καθημερινή- Κυριακάτικη 21 Νοεμβρίου 1999- Αφιζρωμα τησ ιςτορικοφ Ταςοφλασ Βερβενιώτη

Ιςτορία του Ελληνικοφ Έθνουσ- Τόμοσ ΙΣΤ

Σχολικό Εγχειρίδιο Λογοτεχνίασ Γενικήσ Παιδείασ Γ’ Λυκείου

Σχολικό Εγχειρίδιο Ιςτορίασ Γενικήσ Παιδείασ Γ΄ Λυκείου

www.wikipedia.gr

J: \eptalyk – Ελληνικόσ Εμφφλιοσ Πόλεμοσ (1946-1949).mht

ΠΟΙΗΜΑΣΑ & ΕΙΚΟΝΕ

ΦίλιπποσΤάκησ Σινόπουλοσ

Εδώ στοχάζομαι, δε θα ξανάρθει ο Υίλιππος

σε τούτη την ακίνητη κοιλάδα.

Πολλά του τάξαμε από λάφυρα κι από σειρήνες

Μα κείνος ήτανε στραμμένος σ΄άλλα οράματα.

Μια απέραντη πατρίδα ονειρευότανε. Πού είναι το πρόσωπό σας

το αληθινό σας πρόσωπο; μου φώναξε.

Έφυγε κλαίγοντας ανέβηκε τα λαμπερά βουνά.

Ύστερα τα καράβια εφράξανε τη θάλασσα.

Μαύρισε η γη την πήρε ένας κακός χειμώνας.

Μαύρισε το μυαλό ένα μακρύ ποτάμι το αίμα.

Δεν θα ξανάρθει ο Υίλιππος. Υυσάει απόψε δυνατά.

Μεσάνυχτα στη Λάρισα το έρημο καφενείο.

Η φάτσα του συναχωμένου γκαρσονιού κι η νύχτα σαρωμένη

φωτιές παντού και πυροβολισμοί

μια πολιτεία φανταστική κι ασάλευτη

δέντρα πεσμένα στις οικοδομές.


Ποιο είναι το δίκιο του πολεμιστή

ο αγώνας που σε πάει σ΄άλλον αγώνα;

Δε θα ξανάρθει ο Υίλιππος. Αμετανόητος πάντα πείσμωνε.

Οι σκοτεινές μέρες του ΄φταιγαν τα ερειπωμένα πρόσωπα.

Σο αίμα του ακούγοντας ανέβηκε τα λαμπερά βουνά.

Κι απόμεινα

μονάχος περπατώντας και σφυρίζοντας

μέσα στην κούφια Λάρισα. Και τότε

ως τη Μακεδονία βαθιά σαλεύοντας ημίκλειστη

μες στο πλατύ φεγγάρι του χειμώνα

μιλώντας μόνο περί σώματος η χηρευάμενη

κυρία Πανδώρα. Πέθανε

χτικιάρης ο άνδρας της τις μέρες του σαράντα τέσσερα.


Η αποκριάΜίλτοσ Σαχτοφρησ

Μακριά σ' ένα άλλο κόσμο γίνηκε αυτή

η αποκριά

το γαϊδουράκι γύριζε μες στους έρημους δρόμους

όπου δεν ανάπνεε κανείς

πεθαμένα παιδιά ανέβαιναν ολοένα στον ουρανό

κατέβαιναν μια στιγμή να πάρουν τους αετούς τους

που τους είχαν ξεχάσει

έπεφτε χιόνι γυάλινος χαρτοπόλεμος

μάτωνε τις καρδιές

μια γυναίκα γονατισμένη

ανάστρεφε τα μάτια της σα νεκρή

μόνο περνούσαν φάλαγγες στρατιώτες εν δυο

εν δυο με παγωμένα δόντια

Σο βράδυ βγήκε το φεγγάρι

αποκριάτικο

γεμάτο μίσος

το δέσαν και το πέταξαν στη θάλασσα

μαχαιρωμένο

Μακριά σ' ένα άλλο κόσμο γίνηκε αυτή

η αποκριά.


Ο ςτρατιώτησ ποιητήσΜίλτοσ Σαχτοφρησ

Δεν έχω γράψει ποιήματα,

μέσα σε κρότους

μέσα σε κρότους

κύλησε η ζωή μου

Σην μιαν ημέρα έτρεμα,

την άλλην ανατρίχιαζα

μέσα στο φόβο,

μέσα στο φόβο

πέρασε ἡ ζωή μου.

Δεν έχω γράψει ποιήματα,

δεν έχω γράψει ποιήματα,

μόνο σταυρούς

σε μνήματα

καρφώνω.


Κραυγή δζκατη ζκτηΚλείτοσ Κφρου

Μιλώ με σπασμένη φωνή δεν εκλιπαρώ

Σον οίκτο σας μέσα μου μιλούν χιλιάδες στόματα

Που κάποτε φώναζαν οργισμένα στον ήλιο

Μια γενιά που έψελνε τα δικαιώματά της

Κουνώντας λάβαρα πανηγυριού σειώντας σπαθιά

Γράφοντας στίχους εξαίσιους μιας πρώτης νεότητας

Ποτίζοντας τα σπαρτά με περίσσιο αίμα

Μικρά παιδιά που αφέθηκαν στο έλεος τ’ ουρανού

Η γενιά μου ήταν μια αστραπή που πνίγηκε

Η βροντή της η γενιά μου καταδιώχτηκε

α ληστής σύρθηκε στο συρματόπλεγμα

Μοίρασε σαν αντίδωρο τη ζωή και το θάνατο


Οι άνθρωποι της γενιάς μου δεν πέθαιναν

τα νοσοκομεία κραύγαζαν έξαλλοι στα εκτελεστικά

Αποσπάσματα τα χέρια τους ήταν μαγνήτες

Σρώγαν πικρό ψωμί κάπνιζαν εφημερίδες

Ζητώντας ευλαβικά μια θέση σ’ αυτήν τη γη.

Όπου κι αν στάθηκαν οι σκιές τους ρίζωναν

Άδικα προσπαθείτε δε θα ξεριζωθούν ποτέ

Θα προβάλλουν μπροστά στα τρομαγμένα σας μάτια

Σώρα τα καταλάβαμε όλα καταλάβαμε

Ση δύναμή μας και για τούτο μιλώ

Με σπασμένη φωνή που κλαίει

Κάθε φορά στη θύμησή τους.


Με τι μάτια τώρα πιαΆρησ Αλεξάνδρου

Βιάστηκες μητέρα να πεθάνεις.

Δεν λέω, είχες αρρωστήσει από φασισμό

κι ήταν λίγο το ψωμί έλειπα κι εγώ στην εξορία

ήτανε λίγος ο ύπνος κι ατέλειωτες οι νύχτες

μα πάλι ποιος ο λόγος να απελπιστείς προτού να κλείσεις

τα εξήντα τέσσερα

μπορούσες να 'σφιγγες τα δόντια

έστω κι αυτά τα ψεύτικα τα χρυσά σου δόντια

μπορούσες ν' αρπαζόσουνα από 'να φύλλο πράσινο

απ' τα γυμνά κλαδιά

απ' τον κορμό

μα ναι το ξέρω

γλιστράν τα χέρια κι ο κορμός του χρόνου δεν έχει φλούδα

να πιαστείς

όμως εσύ να τα 'μπηγες τα νύχια

και να τραβούσες έτσι πεντέξι-δέκα χρόνια

σαν τους μισοπνιγμένους που τους τραβάει ο χείμαρρος

κολλημένους στο δοκάρι του γκρεμισμένου τους σπιτιού.


Σι βαραίνουν δέκα χρόνια για να με ξαναδείς

να ξαναδείς ειρηνικότερες ημέρες και να πας

στο παιδικό σου σπίτι με τον φράχτη πνιγμένο στα λουλούδια

να ζήσεις μες στη δίκαιη γαλήνη

ακούγοντας τον πόλεμο

σαν τον απόμακρο αχό του καταρράχτη

να 'χεις μια στέγη σίγουρη σαν άστρο

να χωράει το σπίτι μας την καρδιά των ανθρώπων

κι από τη μέσα κάμαρα-

όμως εσύ μητέρα βιάστηκες πολύ

και τώρα με τι χέρια να 'ρθεις και να μ' αγγίξεις μέσ'

από τη σήτα

με τι πόδια να ζυγώσεις εδώ που 'χω τριγύρω μου τις πέτρες

σιγουρεμένες σαν ντουβάρια φυλακής

με τι μάτια τώρα πια να δεις πως μέσα δω χωράει

όλη η καρδιά του αυριανού μας κόσμου

τσαλαπατημένη

κι από τον δίπλα θάλαμο ποτίζει η θλίψη

σαν υγρασία σάπιου χόρτου.


ΟφειλήΤίτοσ Πατρίκιοσ

Μέσα από τόσο θάνατο που έπεσε και πέφτει,

πολέμους, εκτελέσεις, δίκες, θάνατο κι άλλο θάνατο

αρρώστια, πείνα, τυχαία δυστυχήματα,

δολοφονίες από πληρωμένους εχθρών και φίλων,

συστηματική υπόσκαψη κ' έτοιμες νεκρολογίες

είναι σα να μου χαρίστηκε η ζωή που ζω.

Δώρο της τύχης, αν όχι κλοπή απ' τη ζωή άλλων,

γιατί η σφαίρα που της γλύτωσα δε χάθηκε

μα χτύπησε το άλλο κορμίπου βρέθηκε στη θέση μου.

'Έτσι σα δώρο που δεν άξιζα μου δόθηκε η ζωή

κι όσος καιρός μου μένει

σαν οι νεκροί να μου τον χάρισαν

για να τους ιστορήσω.


ΠΟΛΕΜΨΝ

Οι συνέπειες κάθε πολέμου είναι καταστροφικές, πόσο μάλλον των εμφυλίων, οι οποίοι επιφέρουν την οικονομική, ηθική, υλική και κοινωνική καταστροφή.

Ουσιαστικά οι εμφύλιοι πόλεμοι που έγιναν στην Ελλάδα, έφθειραν τις ζωτικές δυνάμεις και τις αξίες του Ελληνισμού. Πρόκειται για μια διαπίστωση που πρέπει να προβληματίζει όλους μας, ειδικά σήμερα, που η πατρίδα μας αντιμετωπίζει μια πρωτοφανή, μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, οικονομική κρίση και μια αντίστοιχη διάσπαση της κοινωνικής συνοχής. Αξίζει να αναφέρουμε ότι οι Financial Times, σε ρεπορτάζ τους, παρομοιάζουν την τωρινή περίοδο που διανύει η χώρα μας, με το τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, τότε οι Αθηναίοι κλήθηκαν να εφαρμόσουν τους αυστηρούς όρους, που τώρατους θέτουν σε μας οι Ευρωπαίοι Εταίροι.


ΠΟΛΕΜΨΝ

ΣΕΛΟ(;)

εμφύλιος πόλεμος(εργασίες ομάδων)

Education

Transcript of εμφύλιος πόλεμος(εργασίες ομάδων)