user

Typewritten Text

ΤΑΥΓΕΤΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΦΟΥΛΙΔΗΣ ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΛΑΝΤΑΣ

Εμφύλιος Πόλεμος 1945 - 1949

ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ

(ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΗΜΙΤΟΜΟΣ)

ΑΘΗΝΑ 1979

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ 22. Οι προπαρασκευαστικές επιχειρήσεις του αντιπάλου, γι' αναμέτρηση στη Βόρεια Πίνδο, το 1948.

5

— Η επιχείρηση «Βέλος». — Η επιχείρηση «Λαίλαπα». — Η επιχείρηση «Πέργαμος». — Η επιχείρηση «Χαραυγή».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΤΡΙΤΟ 23. Η επιθετική δράση του ΔΣΕ, πριν την αποφασιστική αναμέτρηση στη Βόρεια Πίνδο, το 1948.

12

— Εισαγωγή. — Η επιχείρηση στα Γρεβενά. — Η επιχείρηση στο Μέτσοβο. — Η εισβολή μας στη Δυτική Ήπειρο. — Η επιχείρηση στην Κόνιτσα. — Το περιβόητο «Σχέδιο Σίγμα» στην πράξη. — Η στρατιωτική κατάσταση μας στις παραμονές της αποφασιστικής αναμέτρησης στη βόρεια Πίνδο.

ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ Η ΕΒΔΟΜΗΝΤΑΗΜΕΡΗ ΜΑΧΗ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΠΙΝΔΟ ΤΟ 1948 (Συνέχεια του τρίτου Σταδίου)

37

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ 24. Ο αντίπαλος, στη μεγάλη μάχη της Βόρειας Πίνδου.

37

— Η αντίπαλη στρατιωτική ηγεσία. — Κατανομή δυνάμεων του αντιπάλου μας. — Το Σχέδιο «Κορωνίδα».

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΠΕΜΠΤΟ 25. Ο ΔΣΕ, στη μεγάλη μάχη της Βόρειας Πίνδου.

46

— Εισαγωγή. — Οι δυνάμεις μας στη Βόρεια Πίνδο στις αρχές Ιούνη 1948 και κατανομή τους. — Η πρόταση μου για την κατανομή του συνόλου των δυνάμεων μας. — Η ηγεσία μας στη μεγάλη μάχη της Βόρειας Πίνδου. — Συμπέρασμα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΕΚΤΟ 26. Η προπαρασκευή του Αρχηγείου Δυτικής Μακεδονίας, για τη μεγάλη μάχη στη Βόρεια Πίνδο.

54

— Η κατάσταση στο Αρχηγείο Δυτικής Μακεδονίας. — Κίνδυνος ρήξης μου με την ηγεσία μας. — Η πάλη για την αλλαγή μιας επικίνδυνης κατάστασης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΕΒΔΟΜΟ 27. Η μεγάλη μάχη στη Βόρεια Πίνδο, στο μέτωπο του ΑΔΜ.

76

— Η πρώτη φάση της μεγάλης μάχης, σε όλο το μέτωπο του ΑΔΜ. — Το αποτέλεσμα της πρώτης φάσης στο μέτωπο του ΑΔΜ, η πρόταση Τσαλδάρη. — Αναπροσαρμογή του σχεδίου «Κορωνίδα». — Η δεύτερη φάση της μεγάλης μάχης, σε όλο το μέτωπο του ΑΔΜ. — Από το ημερολόγιο μου, για την πρώτη και δεύτερη φάση της μάχης στο ΑΔΜ. Η προδοσία του Γκανάτσου Βασίλη (Χείμαρος). — Η τρίτη φάση της μεγάλης μάχης, σε όλο το μέτωπο του ΑΔΜ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΟΓΔΟΟ 28. Η μεγάλη μάχη στη Βόρεια Πίνδο, στο μέτωπο της 670 μονάδας μας.

126

— Τι έκανε η 670 μονάδα μας, από 14 μέχρι 20-6-1948. — Η πρώτη φάση της μάχης στο μέτωπο της 670 μονάδας μας, από 21 Ιούνη μέχρι 2-7-1948. — Η δεύτερη φάση της μάχης, στο νέο μέτωπο της 670 μονάδας μας. — Η δεύτερη φάση της μάχης, στο παληό μέτωπο της 670 μονάδας μας. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΙΝΔΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΙΚΟΣΤΟ ΕΝΑΤΟ 29. Συμπληρωματικά στοιχεία, για τη μεγάλη μάχη στη Βόρεια Πίνδο.

156

— Κρίση στον ηγετικό πυρήνα του ΔΣΕ. — Η σύσκεψη της 5-8-1948.— Ο ελιγμός μας από Γράμμο στο Βίτσι. — Η συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ, στις 26-8-1948. — Αντίπαλοι ιστοριογράφοι, για τη μεγάλη μάχη στη Βόρεια Πίνδο. — Συμπέρασμα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ 30. Η συνέχεια της μεγάλης μάχης στο Βίτσι.

177

— Τα εδαφικά χαρακτηριστικά του χώρου του Βίτσι. — Η διάταξη των αντιπάλων δυνάμεων, στο χώρο του Βίτσι. — Η μάχη στο χώρο του Βίτσι. — Κρίσεις των αντιπάλων μας, για την ήττα μας στο Βίτσι. — Οι βασικές αιτίες της ήττας του αντιπάλου στο Βίτσι.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΠΡΩΤΟ 31. Η δράση του ΔΣΕ σε άλλες περιοχές.

190

— Η δράση κατά περιοχές. — Μερικά συμπεράσματα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ 32. Ή προπαρασκευή του αντιπάλου για τελική μάχη.

194

— Ένταση της τρομοκρατίας. — Η επιχειρησιακή — επιθετική δράση του αντιπάλου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΤΡΙΤΟ 33. Η δική μας προπαρασκευή.

206

— Στρατηγικό σχέδιο δράσης του ΔΣΕ. — Επιχείρηση στο Μπίκοβικ του Βίτσι. — Επιχείρηση κατάληψης της Καρδίτσας. - Επιχείρηση στην Έδεσσα — Αρδαία — Νάουσα. — Η επιχείρηση κατάληψης της Νάουσας. — Επιχείρηση κατάληψης του Καρπενησίου. —Επίθεση για κατάληψη Φλώρινας. — Ο ελιγμός ανακατάληψης της Βόρειας Πίνδου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ 34. Η τελική μάχη στο Βίτσι και στο Γράμμο.

254

— Η μάχη στο Βίτσι. — Η μάχη στο Γράμμο. — Οι διαφωνίες μας για τις αιτίες της ήττας μας.

ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΗΤΤΑΣ ΤΟΥ ΔΣΕ

263

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΠΕΜΠΤΟ 35. Απόψεις αντιπάλων ιστοριογράφων.

263

— Ο Θεόφιλος Παπακωνσταντίνου. — Ο Δημήτρης Ζαφειρόπου-λος.— Η επίσημη ιστορία του στρατού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΕΚΤΟ 36. Οι απόψεις ηγετών του ΚΚΕ, για την ήττα του ΔΣΕ.

272

— Οι απόψεις του Ζαχαριάδη. — Ο Μάρκος Βαφειάδης, παραμύθια και πραγματικότητα. — ο Γιώργος Βοντίτσιος (Γούσιας) σαν επαναστάτης κι άνθρωπος. — Η ηγεσία του ΚΚΕ του Μάρτη 1956, για τον εμφύλιο πόλεμο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΕΒΔΟΜΟ 37. Οι απόψεις μου για τις βασικές αιτίες της ήττας του ΔΣΕ.

326

—Ήταν δυνατή νίκη χωρίς μακρόχρονο ένοπλο αγώνα; — Άλλες αίτιες ολοκληρωτικής ήττας μας. — Τρία βασικά συμπεράσματα. — Για το κόστος του εμφυλίου πολέμου.

ΜΕΡΟΣ ΕΒΔΟΜΟ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΑΧΤΙΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

335

ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΟΓΔΟΟ 38. Η μαρξιστική άποψη για τον επαναστατικό πόλεμο, και πώς την εφαρμόζαμε.

335

— Ο Μαρξ για τον επαναστατικό πόλεμο. — Ο Λένιν για τον επαναστατικό πόλεμο. — Ο Στάλιν για τον πόλεμο. — Ο Μάο Τσε

Τσουν για τον επαναστατικό πόλεμο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΑΚΟΣΤΟ ΕΝΑΤΟ 39. Για τις ιδιομορφίες του ένοπλου αγώνα μας.

340

— Γενικά για τις ιδιομορφίες. — Οι βασικές Ιδιομορφίες κατά την κατοχή. — Οι βασικές ιδιομορφίες κατά τον εμφύλιο πόλεμο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟ 40. Η ταχτική από θεωρητική άποψη.

344

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟ ΠΡΩΤΟ 41. Η αντάρτικη ταχτική του Δημοκρατικού Στρατού.

346

—Από τι καθορίζονταν ή ταχτική του ΔΣΕ. — Η ταχτική στην αρχική δράση του ΔΣΕ. — Ή ταχτική του Δημοκρατικού Στράτου στην Πελοπόννησο. — Ή ταχτική του Δημοκρατικού Στράτου στη Ρούμελη. — Για την ταχτική στην Ήπειρο. — Για την ταχτική στη Θεσσαλία. - Για την ταχτική στη Δυτική Μακεδονία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ 42. Η ταχτική κατά την αντιμετώπιση εκστρατειών.

354

— Στην Πελοπόννησο. -Στη Ρούμελη. — Στην Ήπειρο. —Στη Δυτική Μακεδονία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟ ΤΡΙΤΟ 43. Η ταχτική του ΔΣΕ στη Βόρεια Πίνδο, στα 1948.

360

— Που στηρίχθηκε η ταχτική της ενεργητικής άμυνας. - Λάθη και αδυναμίες. — Μερικά βασικά διδάγματα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ 44. Η ταχτική σ' επιθετική δράση του ΔΣΕ.

367

— Η ταχτική στη Νάουσα. — Η ταχτική κατά την ανακατάληψη της Βόρειας Πίνδου. Η ταχτική χρησιμοποίηση του πυροβολικού. - Η ταχτική στη σαμποταριστική δράση. — Η ταχτική στον μικροπόλεμο. — Για τις σχολές του ΔΣΕ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟ ΠΕΜΠΤΟ 45. Η στρατηγική και ταχτική του ΔΣΕ, όπως την κρίνουν αντίπαλοι μας.

375

—Ο Ζαφειρόπουλος, για την στρατηγική του ΔΣΕ. — Ο Ζαφειρόπου- λος για την ταχτική του ΔΣΕ. — Ο Τσακαλώτος για την ταχτική του ΔΣΕ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΟ ΕΚΤΟ 46. Η στρατηγική και ταχτική του αντιπάλου, κατά τον εμφύλιο πόλεμο.

385

— Για τη στρατηγική του αντιπάλου. — Η ταχτική, κατά τον Ζαφει-ρόπουλο. — Ο Τσακαλώτος για την ταχτική τους. — Τα βασικά στοιχεία της ταχτικής του αντιπάλου μας.

Βασικά τελικά συμπεράσματα 395

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 403

Η ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

436

ΓΙΑ ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ ΠΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕ Η «ΑΥΓΗ» 458

Για τη συνέντευξη του Θόδωρου Μακρίδη 477

Περιεχόμενα 485

Επιτελικοί Χάρτες 493

Φωτογραφίες 510