Ατμοσφαιρική ρύπανση

22
Ατμοσφαιρική ρύπανση : Ατμοσφαιρική ρύπανση : Το πρόβλημα, η αντιμετώπιση Το πρόβλημα, η αντιμετώπιση του του Εκπαιδευτική Εργασία των Εκπαιδευτική Εργασία των Ευαγγέλου Ζαφειρίου Ευαγγέλου Ζαφειρίου Καλαθά Νικολάου Καλαθά Νικολάου Χρυσάφη Αθανασίου Χρυσάφη Αθανασίου Καθηγητών του 1ου Γυμνασίου Πυλαίας Θεσσαλονίκης Καθηγητών του 1ου Γυμνασίου Πυλαίας Θεσσαλονίκης Σε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας Σε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας Θεσσαλονίκη 2003 Θεσσαλονίκη 2003

Transcript of Ατμοσφαιρική ρύπανση

Page 1: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Ατμοσφαιρική ρύπανση :Ατμοσφαιρική ρύπανση : Το πρόβλημα, η αντιμετώπιση Το πρόβλημα, η αντιμετώπιση

τουτουΕκπαιδευτική Εργασία τωνΕκπαιδευτική Εργασία των

Ευαγγέλου ΖαφειρίουΕυαγγέλου ΖαφειρίουΚαλαθά ΝικολάουΚαλαθά Νικολάου

Χρυσάφη ΑθανασίουΧρυσάφη ΑθανασίουΚαθηγητών του 1ου Γυμνασίου Πυλαίας ΘεσσαλονίκηςΚαθηγητών του 1ου Γυμνασίου Πυλαίας ΘεσσαλονίκηςΣε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαιδευτικής ΈρευναςΣε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας

Θεσσαλονίκη 2003Θεσσαλονίκη 2003

Page 2: Ατμοσφαιρική ρύπανση

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ

ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ, ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ, ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ ΑΥΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤ’ ΑΡΧΗΝ Η

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ ΚΑΙ ΚΑΤΟΠΙΝ Η

ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ

ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ

Η εργασία αυτή έγινε με την συνεργασία και καθοδήγηση του ΚΕΕ (Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας) στα πλαίσια Η εργασία αυτή έγινε με την συνεργασία και καθοδήγηση του ΚΕΕ (Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας) στα πλαίσια του προγράμματος :του προγράμματος :

Page 3: Ατμοσφαιρική ρύπανση

ΟρολογίαΟρολογία

Η ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΚάθε διαταραχή των φυσικών χημικών ή βιολογικών χαρακτηριστικών του αέρα του εδάφους ή των νερών που μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς τους οργανισμούς, ονομάζεται ρύπανση. Οι αιτίες της ρύπανσης τις περισσότερες φορές είναι ανθρωπογενείς όπως οι κηλίδες στη θάλασσα ή οι εκπομπές καυσαερίων από μηχανές καύσης Ωστόσο ρύπανση μπορεί να προκληθεί και από φυσικά αίτια όπως οπό την τέφρα της έκρηξης ενός ηφαιστείου.

ΡΥΠΑΝΣΗ ΤΟΥ ΑΕΡΑΟ ατμοσφαιρικός αέρας περιέχει ένα αριθμό ρύπων. Ορισμένοι από αυτούς τους ρύπους προέρχονται από φυσικά φαινόμενα όπως οι ανεμοθύελλες και οι πυρκαγιές. Η μεγαλύτερη όμως πηγή ρύπανσης του ατμοσφαιρικού αέρα είναι ο άνθρωπος, Η ρύπανση αυτή προέρχεται κυρίως από τα αέρια καύσης των οχημάτων, των βιομηχανιών και των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Στη ρύπανση αυτή συμβάλλει επίσης η εξάτμιση πτητικών ουσιών, που περιέχονται στα χρώματα και στους διαλύτες. Σε πολλές πόλεις της Γης, κυρίως τις πρωινές ώρες και όταν δεν φυσούν άνεμοι, παρατηρείται "ομίχλη" σε πολύ χαμηλό ύψος. Λέμε τότε "η πόλη έχει νέφος". Στο νέφος οι επιστήμονες έχουν προσδιορίσει έξι κύριους ρύπους: τα μόρια μολύβδου, το μονοξείδιο του άνθρακα, το διοξείδιο του θείου, το διοξείδιο του αζώτου, το όζον και τα σωματίδια.

Page 4: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Οι κύριοι ρυπαντές του αέρα

Page 5: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Μόρια μολύβδου, ελευθερώνονται στον αέρα από αυτοκίνητα που δε χρησιμοποιούν αμόλυβδη βενζίνη, από βιομηχανίες μετάλλων

και από εργοστάσια παραγωγής μπαταριών. Μονοξείδιο του άνθρακα, ελευθερώνεται στον αέρα από τις εξατμίσεις των

αυτοκινήτων, διοξείδιο του θείου, εισέρχεται στον αέρα κυρίως από την καύση κάρβουνου και πετρελαίου σε καυστήρες.

Διοξείδιο του αζώτου παράγεται από καυστήρες βιομηχανιών και οχημάτων. Σωματίδια, παράγονται κυρίως από βιομηχανίες

επεξεργασίας μετάλλων.Το όζον, αντίθετα με άλλους ρύπους, δεν ελευθερώνεται

απευθείας στον αέρα από συγκεκριμένες πηγές. Παράγεται όταν οξείδια του αζώτου ενώνονται με υδρογονάνθρακες του

ατμοσφαιρικού αέρα παρουσία ηλιακού φωτόςΑνησυχητική δεν είναι μόνον η ποσότητα των ρύπων αλλά και το

είδος τους.

Page 6: Ατμοσφαιρική ρύπανση

ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΜΟΛΥΒΔΟΣ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ

Προκαλεί πονοκεφάλους - μειώνει τα ανακλαστικά προκαλεί προβλήματα

στο αναπνευστικό και στο κυκλοφορικό σύστημα.

Προκαλεί αποπληξίακαι μαθησιακές δυσκολίες

Ερεθίζει τα μάτια καιτο δέρμα, προκαλεί προβλήματα στο

αναπνευστικό και στο κυκλοφορικό σύστημα.

ΣΩΜΑΤΙΔ1Α ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ ΟΖΟΝ

Ερεθίζουν το λάρυγγαπροκαλούν προβλήματα στο

αναπνευστικό και στο κυκλοφορικά σύστημα.

Ερεθίζει τα μάτια, το λάρυγγα, τη μύτη και το δέρμα -προκαλεί

προβλήματα στο αναπνευστικό σύστημα.

Προκαλεί δύσπνοια καιβήχα.

Ερεθίζει τα μάτια, τη μύτη και το λάρυγγα.

Οι πλέον επικίνδυνοι ρυπαντές του αέρα, είναι :

Page 7: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Μια μικρή επεξήγηση των χημικών στοιχείων και ενώσεων

ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ (CO)Είναι άοσμο και άχρωμο αέριο και εκπέμπεται από τις εξατμίσεις των μηχανών των αυτοκινήτων και από κάθε είδος μηχανές, όταν συντελείται ατελής καύση της καύσιμης ύλης.ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ (ΝΟ2):Είναι αέριο, με καφέ χρώμα και ιδιάζουσα οσμή. Σε υψηλές συγκεντρώσεις, είναι υπεύθυνο για την άσχημη, καφέ όψη του ουρανού των πόλεων.ΣΩΜΑΤΙΔΙAΕίναι υλικά σε στερεή ή υγρή μορφή, που μπορούν να αιωρούνται στην ατμόσφαιρα, για μεγάλα χρονικά διαστήματα.ΟΖΟΝ (Ο3):Είναι άχρωμο αέριο και αποτελεί το κύριο συστατικό του φωτοχημικού νέφους, κοντά στην επιφάνεια της Γης. Στην ανώτερη ατμόσφαιρα (στρατόσφαιρα), ωστόσο, το όζον έχει ευεργετικό ρόλο, προστατεύοντάς μας από τις βλαβερές ακτίνες του Ήλιου.ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ (SO2)Είναι αέριο άχρωμο, άοσμο και βρίσκεται σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Έχει, όμως, έντονη ερεθιστική μυρωδιά, όταν βρίσκεται σε πολύ υψηλές συγκεντρώσεις. ΜΟΛΥΒΔΟΣ (Pb)Ο μόλυβδος και οι ενώσεις του μπορούν να επηρεάσουν, δυσμενώς, την ανθρώπινη υγεία, είτε μέσω της κατάποσής τους, με τη μορφή επιβαρημένου με μόλυβδο εδάφους, σκόνης, βαφών κ.λπ., είτε με απευθείας εισπνοή. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο, ιδίως για τα μικρά παιδιά, που η συνήθειά τους να βάζουν τα χέρια στο στόμα τους συντελεί σε μεγαλύτερη λήψη δόσης μολύβδου, από το έδαφος και τη σκόνη.

Page 8: Ατμοσφαιρική ρύπανση

…και μερικές φωτογραφίες, μια και «μια εικόνα = χίλιες λέξεις»

Page 9: Ατμοσφαιρική ρύπανση
Page 10: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Ένα ακόμα πρόβλημα, που προέρχεται από τη ρύπανση της ατμόσφαιρας και ειδικότερα από ορισμένα οξείδια, είναι η όξινη βροχή. Το διοξείδιο του αζώτου και

το διοξείδιο του θείου, επειδή είναι αέρια, μεταφέρονται με τους ανέμους σε μεγάλες αποστάσεις. Τα οξείδια αυτά με την υγρασία της ατμόσφαιρας και

παρουσία ηλιακού φωτός, μετατρέπονται σε νιτρικό οξύ και θειικό οξύ, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία της όξινης βροχής.

Η όξινη βροχή διαταράσσει και συχνά καταστρέφει τη ζωή στις λίμνες και στα ποτάμια, μειώνει την ανάπτυξη πολλών φυτών, διαβρώνει τα μνημεία και τα

μέταλλα και πολλές φορές προκαλεί την επιδείνωση αναπνευστικών και καρδιακών νοσημάτων των ανθρώπων.

Page 11: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου

Μερικά αέρια όπως το μεθάνιο αλλά κυρίως το διοξείδιο του άνθρακα έχουν την ιδιότητα να επιτρέπουν στη φωτεινή ηλιακή ακτινοβολία να φτάνει στη Γη αλλά εμποδίζουν την έξοδο

της θερμικής ακτινοβολίας, που ανακλάται από τη Γη. Έτσι όσο περισσότερο είναι το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα τόσο περισσότερη θερμική ακτινοβολία

εγκλωβίζεται επάνω από τη Γη και επομένως η θερμοκρασία της αυξάνεται. Το γυαλί καθώς και το διαφανές πλαστικό που επενδύουν τα θερμοκήπια, εγκλωβίζουν τη θερμότητα στο

εσωτερικό τους, δηλαδή λειτουργούν όπως το διοξείδιο του άνθρακα της ατμόσφαιρας. Για το λόγο αυτό το φαινόμενο εγκλωβισμού της θερμικής ακτινοβολίας επάνω από την

επιφάνεια της Γης ονομάζεται φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Τα τελευταία διακόσια χρόνια, η ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αυξάνεται συνεχώς. Αυτό οφείλεται κυρίως στις εκπομπές του διοξειδίου του

άνθρακα από την καύση των ορυκτών καυσίμων στη βιομηχανία, στα μεταφορικά μέσα, την κεντρική θέρμανση κά. Έτσι γίνονται πιο έντονες οι συνέπειες του

φαινομένου του θερμοκηπίου.

Page 12: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Η ατμοσφαιρική ρύπανση, επιδρά σημαντικά στην αλλαγή του κλίματος της γης. Ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε το πώς.

Κατ’ αρχήν, τα λεγόμενα αέρια του θερμοκηπίου (διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο κλπ) επιδρούν στην μεταβολή του κλίματος αυξάνοντας την

θερμοκρασία της γης, με τον τρόπο που εξηγήσαμε παραπάνω.

Όμως είναι δυνατόν η ατμοσφαιρική ρύπανση να δράσει εντελώς αντίστροφα, μειώνοντας δηλαδή κατά πολύ την θερμοκρασία και προκαλώντας ακραία

καιρικά φαινόμενα.Τα οξείδια του θείου που εκπέμπονται από τις καμινάδες των εργοστασίων και

των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής σχηματίζουν αερολύματα, δηλαδή μια διασπορά υγρών σταγονιδίων στην ατμόσφαιρα, τα οποία ευνοούν το

σχηματισμό νεφών. Τα σύννεφα εμποδίζουν την ηλιακή ακτινοβολία να φτάσει μέχρι την επιφάνεια της γης με αποτέλεσμα τη μείωση της θερμοκρασίας σε διάφορα σημεία του πλανήτη και την παρεμπόδιση της ανόδου της μέσης

θερμοκρασίας του πλανήτη όπως προβλέπει η θεωρία του φαινομένου του θερμοκηπίου.

Page 13: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Κανονικά τα οξείδια του θείου μένουν κοντά στην πηγή παραγωγής τους αλλά η κίνηση των αερίων μαζών μέσα στην ατμόσφαιρα μπορεί να

μεταφέρει τη ρύπανση αυτή αρκετά μακριά και να εξηγήσει έτσι τη μείωση της θερμοκρασίας των βόρειων ωκεανών της Γης. Η μεταβολή των καιρικών

συνθηκών μπορεί να έχει και ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ισχυρών καταιγίδων κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου.

Page 14: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Ποιότητα αέρα σε αστικές περιοχές:

Ο καθαρός, αμόλυντος αέρας είναι σημαντικός παράγοντας της δημόσιας υγείας και των καλών συνθηκών διαβίωσης.

Στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα της Ευρώπης, υπάρχουν περίοδοι κατά τις οποίες η ατμοσφαιρική ρύπανση αγγίζει επίπεδα ικανά να προκαλέσουν

δυσφορία και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας. Η οδική κυκλοφορία παραμένει ο βασικός παράγοντας που επιδρά επιβαρυντικά στην ποιότητα

αέρα στις Ευρωπαϊκές πόλεις.

Page 15: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Οι κυριότερες αιτίες ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι:1. Βιομηχανίες 2. Οικιακή θέρμανση 3.Κυκλοφορία οχημάτων.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση μιας περιοχής εξαρτάται βασικά οπό την ένταση, την πυκνότητα και το είδος αυτών των δραστηριοτήτων, επηρεάζεται όμως σημαντικά και από ένα πλήθος άλλων παραγόντων όπως είναι:Οι μετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή (διεύθυνση και ταχύτητα ανέμων, θερμοκρασιακές αναστροφές, ύψος ανάμιξης, κ,α.),Η τοπογραφία της περιοχής (η γεωμορφολογική διαμόρφωση καθορίζει τις τοπικές κινήσεις των ανέμων και δημιουργεί προϋποθέσεις διασποράς ή συσσώρευσης των ρύπων), κι ακόμη,η φύση των ρύπων (χρόνος παραμονής στην ατμόσφαι­ρα, ικανότητα διάχυσης, κ.ά.).

ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ ΣΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Page 16: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Η Θεσσαλονίκη, δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Ελλάδας, χαρακτηρίζεται από πυκνοκατοικημένη αστική περιοχή με έντονη κυκλοφορία οχημάτων και αισθητή

έλλειψη πράσινου. Ο δυτικός τομέας της πόλης είναι περισσότερο υποβαθμισμένος λόγω της συνύπαρξης οικισμών με βιοτεχνίες και βιομηχανίες. Επιπλέον, η

κυκλοφοριακή επιβάρυνση εδώ είναι μεγαλύτερη, καθώς ο τομέας αυτός αποτελεί το κυριότερο σημείο εισόδου ­ εξόδου της πόλης.

Η βιομηχανική περιοχή, δυτικά και βορειοδυτικά της πόλης, περιλαμβάνει σημαντικές δραστηριότητες όπως: παραγωγή ανόργανων οξέων (θειικού, νιτρικού, φωσφορικού και υδροφθορικού), παραγωγή αζωτούχων και σύνθετων λιπασμάτων, παραγωγή τσιμέντου και γεωργικών φαρμάκων, διύλιση πετρελαίου, επεξεργασία ­ αποθήκευση ­ διακίνηση

πετρελαιοειδών, επεξεργασία σιδήρου και χάλυβα, ορυκτών του μαγγανίου, κ,α.

Τόσο οι αστικές δραστηριότητες (οικιακή θέρμανση, κυκλοφορία αυτοκινήτων) όσο και οι βιομηχανίες επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα της περιοχής με διάφορους ρύπους,

σημαντικότεροι από τους οποίους είναι: το διοξείδιο του θειου (SΟ2), οξείδια του αζώτου (ΝΟx), αιωρούμενα σωματίδια (ΤSΡ), μόλυβδος (Ρb) και άλλα τοξικά στοιχεία και, τέλος,

πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες και μεταλλαξιογόνες ενώσεις

Page 17: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Οι τιμές πολλών ρύπων, βρίσκονται σε επίπεδα που εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Για τα μικροσωματίδια που είναι

πετρελαϊκής προέλευσης, υπεύθυνοι είναι η κυκλοφορία (ιδιαίτερα τα πετρελαιοκίνητα οχήματα) και η βιομηχανία. Η κυκλοφορία ευθύνεται επίσης κατά κύριο λόγο για τα

υψηλά επίπεδα διοξειδίου του αζώτου και βενζολίου, ενώ για τις αυξημένες συγκεντρώσεις διοξειδίου του θείου υπεύθυνη είναι κυρίως η βιομηχανία.

Page 18: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην υγεία

Τα είδη και η σοβαρότητα των βιολογικών επιδράσεων των ατμοσφαιρικών ρύπων εξαρτάται βασικά από τη φύση τους, τη συγκέντρωση τους και το χρόνο κατά τον οποίο

εκτίθενται σ' αυτούς διάφορες πληθυσμιακές ομάδες, Ορισμένες ομάδες πληθυσμού (ομάδες υψηλού κινδύνου) είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στην ατμοσφαιρική ρύπανση.

Τέτοιες ομάδες αποτελούν οι πνευμονοπαθείς, οι καρδιοπαθείς, οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά.

Το διοξείδιο του θείου είναι ισχυρό ερεθιστικό του α­ναπνευστικού συστήματος.Το μονοξείδιο του άνθρακα συνδέεται τόσο με αιματολογικές όσο και με καρδιαγγειακές επιδράσεις.Οι φωτοχημικοί ρύποι της ατμόσφαιρας (διοξείδιο του αζώτου, όζον, κλπ) είναι ισχυρά ερεθιστικά των βλεννογόνων των ματιών, της μύτης και του λαιμού.Ο μόλυβδος δρα στο αιμοποιητικό σύστημα όπου εμποδίζει τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, ενώ σε μεγάλες συγκεντρώσεις προκαλεί αναιμία.Τα αιωρούμενα σωματίδια, τέλος, ευθύνονται για σοβαρές βραχυπρόθεσμες ή μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου,

Page 19: Ατμοσφαιρική ρύπανση

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΣΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΜΝΗΜΕΙΑ

Από την ατμοσφαιρική ρύπανση περισσότερο κινδυνεύουν τα ιστορικής αξίας μαρμάρινα μνημεία. Ο κίνδυνος προέρχεται κυρίως από τις εκπομπές διοξειδίου του θείου και οξειδίων του αζώτου. Ένα μέρος των οξειδίων αυτών επικάθεται στο έδαφος και τις διάφορες επιφάνειες προσροφημένο σε αιωρούμενα σωματίδια και αποτελεί την «ξηρή όξινη απόθεση». Ένα άλλο μέρος μετατρέπεται μέσα από πολύπλοκες φυσικές και χημικές διεργασίες στα αντίστοιχα οξέα, θειικό και νιτρικό, τα οποίο επανέρχονται στο έδαφος διαλυμένα στο νερό της βροχής. Αυτό ονομάζεται «υγρή όξινη απόθεση» ή απλά «όξινη βροχή».

Και στις δύο περιπτώσεις ο κίνδυνος για τις εκτεθειμένες μαρμάρινες επιφάνειες είναι μεγάλος, επειδή τα όξινα συστατικά που αποτίθενται είτε με τη σκόνη είτε με τη βροχή διαβρώνουν το μάρμαρο. Για τη διάβρωση αυτή επικράτησε ο όρος «γυψοποίηση του μαρμάρου», δηλαδή μετατροπή του ανθρακικού ασβεστίου σε θειικό ασβέστιο (γύψος), το οποίο είναι πιο ευδιάλυτο και εύθραυστο. Έτσι, σιγά-σιγά οι λεπτομέρειες των μαρμάρινων γλυπτών καταστρέφονται κι οι επιγραφές γίνονται δυσανάγνωστες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη μετατροπή οξειδίων θείου και αζώτου στα αντίστοιχα οξέα σημαντικός είναι ο ρόλος των βαρέων μετάλλων που βρίσκονται με μορφή σωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Έχει διαπιστωθεί ότι πολλά βαρέα μέταλλα (π.χ. βανάδιο, χρώμιο, σίδηρος) επιταχύνουν σημαντικά αυτή την οξείδωση

Στη Θεσσαλονίκη η αψίδα του Γαλέριου (Καμάρα) αποτελεί μια αδιάσειστη απόδειξη των επιπτώσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Page 20: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Μέτρα που παίρνει η πολιτεία, για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Στην Ελλάδα οι υπηρεσίες περιβάλλοντος, λειτουργούν περίπου 20 χρόνια, στα οποία έχουν ληφθεί σημαντικά μέτρα για την ατμοσφαιρική ρύπανση. Συγκεκριμένα κάποια από τα μέτρα αυτά είναι :

Βιομηχανία •Νομοθετήθηκε η υποχρέωση υποβολής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων για ίδρυση, επέκταση, εκσυγχρονισμό και ανανέωση άδειας λειτουργίας βιομηχανιών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων. •Παρέχονται οικονομικά κίνητρα, στη βιομηχανία, για έργα αντιρρυπανσης. •Διενεργούνται έλεγχοι στη βιομηχανία

Αυτοκίνητα •Προωθήθηκαν "καθαρά" αυτοκίνητα (αντιρρυπαντικής τεχνολογίας). •Ελέγχονται τα οχήματα, από τα Κέντρα Τεχνικού Ελέγχου Οχημάτων (ΚΤΕΟ). •Καθιερώθηκε ο περιοδικός τεχνικός έλεγχος οδικών οχημάτων. •Διενεργούνται έλεγχοι των εκπομπών καυσαερίων των οχημάτων, στο δρόμο. •Εφαρμόζεται η κάρτα ελέγχου καυσαερίων, για όλα τα οχήματα.

Λειτουργία της πόλης •Καθιερώθηκαν λεωφορειόδρομοι, για τη διευκόλυνση της κυκλοφορίας των μέσων μαζικής μεταφοράς. •Γίνεται ανανέωση του στόλου των αστικών λεωφορείων. •Μετακινήθηκαν οι περισσότερες αφετηρίες αστικών λεωφορείων, εκτός κέντρου πόλης. •Εφαρμόζεται κλιμακωτό ωράριο, στην έναρξη λειτουργίας των διαφόρων αστικών δραστηριοτήτων.

Page 21: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς οι απλοί πολίτες, για το πρόβλημα ;

Πολλές φορές, όταν μιλάνε οι περιβαλλοντολόγοι για τη ρύπανση, αναφέρονται σε Πολλές φορές, όταν μιλάνε οι περιβαλλοντολόγοι για τη ρύπανση, αναφέρονται σε εκατομμύρια τόνους ρύπων, που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα. Δεν είναι εύκολο εκατομμύρια τόνους ρύπων, που απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα. Δεν είναι εύκολο να συσχετίσουμε τέτοιες ποσότητες με τον καπνό που βγάζει η κεντρική θέρμανση της να συσχετίσουμε τέτοιες ποσότητες με τον καπνό που βγάζει η κεντρική θέρμανση της

πολυκατοικίας μας ή η εξάτμιση του αυτοκινήτου μας. Ωστόσο, όταν τέτοιες μικρές πηγές πολυκατοικίας μας ή η εξάτμιση του αυτοκινήτου μας. Ωστόσο, όταν τέτοιες μικρές πηγές προστεθούν σε εκατοντάδες ή χιλιάδες άλλες, τότε το πρόβλημα μεγεθύνεται και αρχίζει προστεθούν σε εκατοντάδες ή χιλιάδες άλλες, τότε το πρόβλημα μεγεθύνεται και αρχίζει

να βλάπτει το περιβάλλον και την υγεία μας. Αν, όμως, κάνουμε μια μικρή μόνο να βλάπτει το περιβάλλον και την υγεία μας. Αν, όμως, κάνουμε μια μικρή μόνο προσπάθεια, τότε, σίγουρα, τα οφέλη θα είναι τεράστια, για όλους μας.προσπάθεια, τότε, σίγουρα, τα οφέλη θα είναι τεράστια, για όλους μας.

Από τη στιγμή που το αυτοκίνητο είναι η σημαντικότερη πηγή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οδική μας συμπεριφορά και η συντήρηση που κάνουμε στο αυτοκίνητό μας,

είτε επιδεινώνουν το πρόβλημα, είτε συνεισφέρουν στη λύση του. Έτσι λαμβάνοντας ο κάθε ένας από εμάς χωριστά τα δικά του «μέτρα» για την βελτίωση του περιβάλλοντος, συμβάλλουμε αποφασιστικά στην προστασία του και την καλύτερη ποιότητα της ζωής

μας.

Page 22: Ατμοσφαιρική ρύπανση

Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση αυτή, θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι στην ιστοσελίδα του Σχολείου μας και

στην διεύθυνση :

http://1gym-pylaias.thess.sch.gr

μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το θέμα.

Τώρα θα σας ζητήσουμε να απαντήσετε σε ένα ερωτηματολόγιο που θα σας δοθεί.

Ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας.