ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΛΑΚΩΝ

Στην εικόνα διακρίνονται τα είδη των ορίων των Λιθοσφαιρικών πλακών. Στο μέσον του ωκεανού φαίνεται το πώς ανοίγουν οι πλάκες λόγω της ανόδου του μάγματος. Άλλο είδος ορίων είναι αυτά που δημιουργούνται όταν συγκρούονται ωκεάνιος και ηπειρωτικός φλοιός όπως στο δεξί ηπειρωτικό περιθώριο. Εκεί δημιουργείται μάγμα από την σύγκρουση των δύο πλακών λόγω μεγάλων πιέσεων τριβών και της καθόδου της ωκεάνιας πλάκας που λιώνει. Το μάγμα ανεβαίνει και δημιουργεί ηφαίστεια και νέες τάφρους στο εσωτερικό της ηπείρου καθώς αναγκάζει τα ηπειρωτικά ταμάχια να απομακρυνθούν και στη θέση τους να δημιουργηθεί νέος ωκεανός.

Τρία είδη της σχετικής κίνησης πλακών υπάρχουν: • παράλληλη κίνηση• απομάκρυνση • σύγκρουση

Παράλληλη πλευρική κίνηση πλακών

Σύγκρουση πλακών, καθοδηγούμενη από συγκλίνουσες δυνάμεις.

Στην περίπτωση που δύο ηπειρωτικές πλάκες συγκρούονται δημιουργούνται οροσειρές

Απομάκρυνση πλακών και δημιουργία ωκεανού, καθοδηγούμενη από αποκλίνουσες δυνάμεις

ΠΩΣ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΕΣ ΠΛΑΚΕΣ;

Από σεισμικά και γεωφυσικά δεδομένα έχει γίνει αποδεκτή η θεωρία του Harry Hess ότι η δύναμη που κινεί τις λιθοσφαιρικές πλάκες προέρχεται από τις κινήσεις του υλικού του Ανώτερου Μανδύα το οποίο είναι ημίρρευστο και συμπαρασύρει με την κίνησή του τις λιθοσφαιρικές πλάκες. Ο πατέρας αυτών των θεωριών ήταν ο Alfred Wegener όταν το 1914 διατύπωσε την θεωρία του για την κίνηση των Λιθοσφαιρικών πλακών, ο επιστημονικός κόσμος της εποχής πίστευε ότι η Γη είναι ένα στερεό και χωρίς κίνηση σώμα.

Το πείραμα με το νερό που θερμαίνεται από το φλόγα προσομοιάζει την κίνηση των ρευμάτων του μανδύα.Στο μανδύα η ενέργεια προέρχεται από τον πυρήνα

Οι λιθοσφαιρικές πλάκες επιπλέουν στο ημίρρευστο υλικό της ασθενόσφαιρας. Τα ρεύματα μεταφοράς ύλης και ενέργειας μεταφέρουν υλικό θερμό που αναδύεται , ψύχεται και ξανακατεβαίνει προς τα κάτω . Αυτή η κίνηση στο εσωτερικό της Γης παρασέρνει και τις λιθοσφαιρικές πλάκες οι οποίες κινούνται με ταχύτητες μερικών εκατοστών το χρόνο. Η ενέργεια που χρειάζεται γι’ αυτή την κίνηση που διαρκεί δισεκατομμύρια χρόνια προέρχεται από τον Πυρήνα της γης από τις διασπάσεις των ραδιενεργών στοιχείων που παράγουν θερμότητα. Καθώς η ενέργεια μεταβιβάζεται στον κατώτερο μανδύα αναγκάζει τα υλικά του να κινηθούν ανοδικά. Έτσι δημιουργούνται τα κυκλικά ρεύματα στο μανδύα που προκαλούν την κίνηση των Λιθοσφαιρικών Πλακών.

Κίνηση λιθοσφαιρικών πλακών και ρεύματα μεταφοράς

Τα πετρώματα που σχηματίστηκαν κατά τις παγετώδεις περιόδους δείχνουν ότι υπήρχε ενιαία κάλυψη των περιοχών που ήταν ενωμένες.

ΠΑΛΑΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΩΝ ΗΠΕΙΡΩΝ

Οι ήπειροι απομακρύνθηκαν, και σήμερα βρίσκουμε τις παγετώδεις αποθέσεις απομακρυσμένες.

Κοιτώντας τον χάρτη με την εξάπλωση των απολιθωμάτων όπως προέκυψε από την μελέτη και καταγραφή τους, παρατηρούμε την εξάπλωσή τους σε στα τμήματα των ηπείρων που σήμερα τα χωρίζουν ωκεανοί.Ανάλογη ομοιότητα υπάρχει και στα πετρώματα που καλύπτουν τις περιοχές που κάποτε ήταν ενωμένες.

ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ ΤΩΝ ΗΠΕΙΡΩΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΕΞΑΠΛΩΣΗ ΤΩΝ ΕΙΔΩΝ

Τα μαρσιποφόρα υπάρχουν σήμερα σε δύο πληθυσμούς στην Αμερική και

την Αυστραλία.

Αυτό δείχνει ότι αυτά ζούσαν σε κοντινές περιοχές και μετά απομακρύνθηκαν , όταν

διαχωρίστηκαν οι ήπειροι.

Αποδείξεις για την μετακίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών, προερχόμενες από την καταγραφή (σε πετρώματα ) της θέσης του βορείου πόλου.

Για 400 εκατομμύρια χρόνια , όταν ηφαιστειακά πετρώματα στερεοποιούνταν, κατέγραφαν στους κρυστάλλους που περιείχαν (και επηρεάζονταν από το μαγνητικό πεδίο της Γης) , τη θέση του βόρειου πόλου. Η διπλανή εικόνα μας δείχνει την πορεία του Βόρειου πόλου βασισμένη σε ηφαιστειακά πετρώματα από δύο διαφορετικές ηπείρους. Το γεγονός ότι οι πορείες αυτές είναι διαφορετικές και το ότι συμφωνούν μόνο στη σημερινή θέση , αποδεικνύει ότι οι δύο αυτές ήπειροι μετακινήθηκαν στην διάρκεια των γεωλογικών αιώνων.