ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ιστοριογραφία είναι η επιστήμη που καταγράφει κατά χρονολογική σειρά την πορεία των γεγονότων, τα οποία αναφέρονται σ’ ένα ανθρώπινο σύνολο μιας ορισμένης χρονικής περιόδου.Ιστορία σημαίνει και τα ίδια τα ιστορικά γεγονότα αλλά και την ιστοριογραφία.

Ιστορικές καταγραφές στην Αίγυπτο και Μεσοποταμία Εδώ οι ηγεμόνες αποθανάτιζαν τα κατορθώματά τους σε μνημειώδεις επιγραφές.

Παλαιά Διαθήκη : τα βιβλία της αποτελούν κυρίως «ομολογία πίστεως».

Κίνα : τα γραπτά στοιχεία για ιστορικά γεγονότα ανάγονται στις αρχές της 1ης χιλιετίας π.χ. αλλά το ενδιαφέρον αυτών περιορίζονται μόνο στους αξιωματούχους.Όλα τα παραπάνω κείμενα έχουν μεγάλη ιστορική αξία ως πηγές πληροφοριών. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν συνιστούν συνεχή ιστορική αφήγηση.

Η πρωτοτυπία των Ελλήνων έγκειται στην προσπάθεια 1.να ξεχωρίσουν τα πραγματικά από τα φανταστικά γεγονότα και τους μύθους.2. Δεν κατέγραφαν απλώς τα γεγονότα, αλλά φρόντιζαν ιδιαιτέρως τη γλώσσα και την έκφραση και έτσι τα έργα τους έχουν και μεγάλη λογοτεχνική αξία.Αρχαϊκή εποχή : εντυπωσιακά επιτεύγματα της εποχής : γεωγραφία, φιλοσοφία, ιστορία.Λογογράφοι : (σελίδα 12).

Ηρόδοτος : ο πατέρας της ιστορίας, 5ος π.χ. Το έργο του χωρίζεται σε 9 βιβλία (Μούσες). Θέτει ως στόχο του να καταγράψει «τα γενόμενα εξ ανθρώπων» για να μη λησμονηθούν «έργα μεγάλα και θωμαστά». Συνυφαίνει την καταγραφή ιστορικών γεγονότων με τη γεωγραφία και την εθνογραφία. Κεντρική γραμμή του έργου του είναι η συνεχής ανάπτυξη της περσικής κυριαρχίας στην Ασία την Αφρική και τελικά στην Ευρώπη με τρεις περσικές εκστρατείες στην Ελλάδα .Αξιολογεί την αξιοπιστία των πηγών του και εκθέτει τη δική του γνώμη για τα αίτια των πολέμων.

Θουκυδίδης : ο μεγαλύτερος ιστορικός του 5ου π.χ. αι. Κατέγραψε τα γεγονότα του Πελοποννησιακού πολέμου και προσπάθησε να ερμηνεύσει τα αίτιά τους- «αληθεστάτη πρόφασις»Έφερε νέο πνεύμα και νέα μέθοδο στην ιστορική επιστήμη.Επίπονος διασταύρωση των πηγών.Σκοπός της συγγραφής του ήταν να δώσει στους μελλοντικούς αναγνώστες ένα «κτήμα ες αιεί».

Ξενοφών : Φιλοδόξησε να συνεχίσει το έργο του Θουκυδίδη . Στα «Ελληνικά» καταγράφει τα γεγονότα από το 411-404.

Νέες τάσεις στην ιστοριογραφία : Αποδέσμευση από τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα και γέννηση της απομνημονευματογραφίας ιστορικού εγκωμίου, μυθιστορηματικής βιογραφίας.

Ελληνιστική Εποχή : έγραψαν για το μεγάλο στρατηλάτη Αλέξανδρο.Πολύβιος ο Μεγαλοπολίτης, 3ος π.χ. Είναι ο πρώτος ιστορικός που δηλώνει ότι γράφει «καθολικήν», παγκόσμια ιστορία. Κύριος στόχος του ήταν να δείξει «με ποιο τρόπο και με ποια μορφή πολιτεύματος σχεδόν ολόκληρη η οικουμένη, υποτάχθηκε σε μια μοναδική εξουσία, στην εξουσία των Ρωμαίων, γεγονός χωρίς προηγούμενο στο παρελθόν». Πρότυπό του ήταν ο Θουκυδίδης.

Διοδώρος ο Σικελιώτης, 1ος αι. π.χ. Έγραψε σε 40 βιβλία παγκόσμια ιστορία, από το μυθικό παρελθόν ως τις μέρες του, χρησιμοποιώντας τις μεγάλες βιβλιοθήκες της εποχής.

Ρωμαϊκή Εποχή : ξεχωρίζουν ο Πλούταρχος και ο Αρριανός.

Πλούταρχος 2ος μ.Χ. ο γνωστότερος βιογράφος του αρχαίου κόσμου. Δεν θεωρεί τον εαυτό του ιστορικό. Έργο του : οι «Βίοι Παράλληλοι».

Αρριανός 2ος αι. μ.Χ. Έχει ως πρότυπο του Ξενοφώντα. Έγραψε έργα ιστορικά, φιλοσοφικά, στρατιωτικά εγχειρίδια. Το γνωστότερο ιστορικό του έργο είναι η «Αλεξάνδρου Ανάβασις». Αποτελεί την πιο αξιόπιστη πηγή μελέτης για τον Αλέξανδρο.