το πιο γλυκο ψωμι

10
ΤΟ ΠΙΟ ΓΛΥΚΟ ΨΩΜΙ ΛΑΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ - ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 1

description

Τσάπρα Κνσταντία, ΠΕ02

Transcript of το πιο γλυκο ψωμι

Page 1: το  πιο γλυκο ψωμι

1

ΤΟ ΠΙΟ ΓΛΥΚΟ ΨΩΜΙΛΑΙΚΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ - ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02

Page 2: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 2

Το παραμύθι είναι κεφαλονίτικη παραλλαγή μιας παλαιάς λαϊκής αφήγησης. Ανήκει στον ευρύ τύπο των διηγηματικών ή κοσμικών παραμυθιών, τα οποία αναφέρονται στις περιπέτειες των ανθρώπων χωρίς να χρησιμοποιούν υπερφυσικά στοιχεία. Ειδικότερα, το συγκεκριμένο παραμύθι κατατάσσεται στην κατηγορία των διδακτικών παραμυθιών που, όπως παρατηρεί ο Δ. Λουκάτος, «έχουν πάντα μέσα τους μια διάθεση για διδασκαλία». http://ebooks.edu.gr

Page 3: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 3

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΩΝ ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΥΜΕ ΣΤΟ ΠΙΟ ΓΛΥΚΟ

ΨΩΜΙ• Η αφήγηση είναι απλή με εκφραστική λιτότητα και η γλώσσα

κατανοητή .

• Υπάρχει σύνδεση με τη ζωή και τις ασχολίες των ανθρώπων

της κάθε περιοχής.

• Η υπόθεση των παραμυθιών περιέχει μαγικά, υπερφυσικά

γεγονότα με ήρωες δράκους, γίγαντες, μάγισσες, βασιλιάδες

αλλά και απλούς ανθρώπους του λαού - στο συγκεκριμένο

παραμύθι συναντάμε μόνο τα δυο τελευταία στοιχεία.

• Τα γεγονότα διαδραματίζονται σε αόριστο τόπο και χρόνο ,

πράγμα που προσδίδει μια διαχρονική αξία στα παραμύθια

( κάποτε, σ΄ ένα μακρινό βασίλειο)

• Βασικό γνώρισμα των λαϊκών αφηγήσεων είναι η

προφορικότητα .

 

• Η γλώσσα είναι απλή, ο λόγος παρατακτικός και κοφτός (προτάσεις απλές, κύριες , μικροπερίοδος λόγος)

• Χρησιμοποιείται ο διάλογος για ζωντάνια .

• Στα παραμύθια συναντάμε "μαγικούς αριθμούς" όπως το 3,7,12,40...

• Στο τέλος υπάρχει συνήθως το ηθικό δίδαγμα με ανθρωπιστική διάθεση.

• Κατά κανόνα έχουμε καλό και ευτυχισμένο τέλος, ο ήρωας βρίσκει αυτό που αναζητά ή πετυχαίνει τον σκοπό του .

Page 4: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 4

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

• Κάποτε σε ένα μακρινό τόπο , ένας βασιλιάς έπασχε από ανορεξία , που κανείς δεν μπορούσε να γιατρέψει . Ένας σοφός γέροντας μια μέρα κατάλαβε ότι η αιτία της ανορεξίας ήταν το ψωμί του παλατιού, το οποίο δεν ήταν γλυκό. Μη μπορώντας , όμως, στο παλάτι οι φουρνάρηδες να παρασκευάσουν γλυκό ψωμί, ο βασιλιάς δέχτηκε να υποβληθεί σε μια τριήμερη κοπιαστική δοκιμασία για την παρασκευή του ψωμιού. Αφού , λοιπόν, αλώνισε, ζύμωσε , φουρνάρισε ψωμί στο τέλος νηστικός και κουρασμένος , άρχισε να τρώει το ψωμί , που παρασκεύασε ο ίδιος με κόπο και ιδρώτα. Τότε γιατρεύτηκε και μετατράπηκε σε έναν καλό βασιλιά που ασχολήθηκε με τα ζητήματα του παλατιού του.

• Το ηθικό δίδαγμα είναι πως πρέπει κάποιος να κοπιάζει για να απολαμβάνει τα αγαθά της ζωής του.

Page 5: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 5

ΜΟΤΙΒΑ Ο μύθος του παραμυθιού δομείται στα μοτίβα:

πρόβλημα- συμβουλή, δοκιμασία – ικανοποίηση.

Πρόβλημα: ανορεξία του βασιλιά.

Συμβουλή: το γλυκό ψωμί ( βασικό είδος διατροφής των απλών ανθρώπων) που κερδίζεται με κόπο.

Δοκιμασία: τρεις μέρες σκληρής δουλειάς χαρά και όρεξη

http://ebooks.edu.gr

Page 6: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 6

ΕΝΟΤΗΤΕΣ

• 1η ενότητα: «κάποτε ήταν …που λέει ο λόγος» η ανορεξία του βασιλιά και η δυστυχία της απραξίας του.

• 2η ενότητα: «όπου κάποια μέρα .. Έτσι λοιπόν κι έγινε» η νουθεσία του σοφού γέροντα στο βασιλιά και η λάθος εφαρμογή της

• 3η ενότητα: «θα σε κρεμάσω. . θα τρώγαμε κι εμείς έτσι» Η τριήμερη δοκιμασία του βασιλιά και η γιατρειά του.

Page 7: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 7

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ- ΤΡΟΠΟΙ

ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ

• Αφήγηση ( κάποτε ένας πλούσιος βασιλιάς)

• Διάλογος ( - μήπως κουράζεσαι , βασιλιά μου; - λες; )

• Περιγραφή ( Σε λίγο βγήκαν τα καρβέλια αχνιστά και ροδοψημένα)

• ΑΦΗΓΗΤΗΣ

• Παντογνώστης – Ετεροδιηγητικός , γιατί η αφήγηση γίνεται σε τρίτο - γ΄ ενικό πρόσωπο

• Εστίαση : μηδενική , εξωτερική.

Page 8: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 8

ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ

• Η δυστυχία της απραξίας: ο βασιλιάς τα είχε όλα , δε χρειαζόταν να προσπαθήσει για οτιδήποτε και αυτό τον έκανε δυστυχισμένο. Η δυστυχία μεταφράζεται αλληγορικά ως ανορεξία.

• Η σοφία και η εσωτερική γαλήνη του βιοπαλαιστή. Ο εργάτης της γης αντλεί ικανοποίηση από τη δουλειά και την απλότητα.

• Το ψωμί ως προϊόν και ως αμοιβή του ανθρώπινου μόχθου.

http://ebooks.edu.gr

Page 9: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 9

ΤΕΧΝΙΚΗ - ΤΕΧΝΟΤΡΟΠΙΑ

• ΓΛΩΣΣΑ: απλή , λιτή , φυσική με άφθονα λαϊκά στοιχεία.

• ΥΦΟΣ: απλό, ζωντανό , παραστατικό. Η διήγηση διακόπτεται από το διάλογο που προσδίδει αμεσότητα και ζωντάνια.

• ΣΧΗΜΑΤΑ ΛΟΓΟΥ: μεταφορές: και καρφάκι δε μου καίγεται, πέσανε με τα μούτρα στη δουλειά, το πρόσωπό του έγινε κόκκινο από χαρά.

• ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΕΙΣ: σαν πεινασμένος λύκος

• ΕΠΑΝΑΛΗΨΕΙΣ : το πιο γλυκό ψωμί του κόσμου , σκέφτηκε.

• ΕΙΚΟΝΕΣ: η εικόνα της αμφίεσης του βασιλιά, η περιγραφή του χωριού, το θέρισμα, το αλώνισμα , το ζύμωμα και το φούρνισμα του ψωμιού.

ο λόγος και το περιεχόμενο ανταποκρίνονται στο γλωσσικό αισθητήριο και τα βιώματα του κοινού που τον παρακολουθεί με παιδική περιέργεια.

Page 10: το  πιο γλυκο ψωμι

ΤΣΑΠΡΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ ΠΕ02 10

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

ΒΑΣΙΛΙΑΣ

• Τεμπέλης , οκνηρός

• Παράξενος, γκρινιάρης

• Αυταρχικός , απειλητικός ( στην αρχή του παραμυθιού)

• Γλυκομίλητος, συνετός και εργατικός ( στο τέλος του παραμυθιού)

ΓΕΡΟΝΤΑΣ

• Ήρεμος

• Εργατικός

• Σοφός

• Συνετός

• Γλυκομίλητος